Survivalgids Cambodja
Internationale stage Willem Dendooven
2011
Survivalgids Cambodja
Inhoud INHOUD
1
INLEIDING
3
CAMBODJA
4
• • • • • • • •
PHNOM PENH GESCHIEDENIS KLIMAAT RELIGIE TOERISME LOKALE KEUKEN TRANSPORT GEBRUIKEN
5 6 7 8 8 10 10 12
VVOB
14
• ALGEMEEN • VVOB CAMBODJA
14 15
VOORBEREIDEN
16
• • • • • • • • •
16 18 19 19 20 20 21 21 22
GEZONDHEID VLIEGTICKETS VISUM VERBLIJF BEURS VERZEKERING KLEDIJ MULTIMEDIA SKYPE
KOSTPRIJS
23
• KOSTEN
23
Survivalgids Cambodja
Pagina 1
INTERESSANTE ADRESSEN
24
• • • • • • • • • • • • • • •
24 25 25 25 25 25 25 26 26 26 26 26 26 27 27
MAP PHNOM PENH GUEST HOUSES ETEN BARS KLEDIJ MULTIMEDIA REAL ESTATE SOUVENIERS MOTOSHOP ZWEMBAD UITGAAN CELLCARD BOEKENWINKEL BUSTICKETS HOSPITAAL
DE RUGZAK
28
TOT SLOT
29
BRONNEN
30
• INTERNET
30
Survivalgids Cambodja
Pagina 2
Inleiding Kiezen voor een buitenlands stagetraject is een ware uitdaging. Je wordt geconfronteerd met jezelf, je krijgt de kans om kennis te maken met een andere cultuur en om samen te werken met mensen die een andere visie hebben op het onderwijs maar bovenal: je zet een stap in het onbekende. Er komt echter veel meer bij kijken dan je op het eerste zicht zou denken: er moeten vliegtickets geregeld worden (liefst zo goedkoop mogelijk), je moet uitkijken voor een visum, verschillende inentingen moeten tijdig worden gezet, er worden aan de lopende band motivatiebrieven van jou verwacht, enzovoort. Maar alsjeblief, laat je hierdoor niet afschrikken. Hetgeen je er voor terugkrijgt is fenomenaal, de ervaringen die je opdoet zijn niet te schatten en je komt als een andere persoon terug naar huis. Om de studenten die in de toekomst zullen kiezen voor een internationale stage in Cambodja te helpen bij het handig verwerken van al deze obstakels is deze ‘survivalgids’ opgemaakt. Hierin zal ik jullie zoveel mogelijk relevante informatie verschaffen. Het zal jullie alvast een hoop werk besparen...
Willem Dendooven Juni 2011
Survivalgids Cambodja
Pagina 3
Cambodja Ligging
Het Koninkrijk Cambodja is gelegen in Zuidoost-Azië. In het oosten grenst het aan Vietnam, ten noorden ervan ligt Laos en in het noordwesten en westen heeft het een 745 km lange grens met Thailand. De kust van Cambodja ligt aan de Golf van Thailand en de Zuid-Chinese zee.
Hoofdstad Doorheen de geschiedenis had Cambodja regelmatig een nieuwe hoofdstad. Sinds 1431 echter is dat echter ononderbroken Phnom Penh. Phnom Penh is gelegen op de kruising van de Tonlé Sap en de Mekong. In de hoofdstad bevindt zich naast het economisch hart van Cambodja ook het koninklijk paleis. Vrijwel alle Cambodjanen die geld willen verdienen komen van het platteland naar Phnom Penh. Het is dan ook een stad die met de minuut groeit. De VVOB office is zo’n 12 km ten zuiden van de hoofdstad gelegen, in Takhmau provincie Kandal. Van Phnom Penh is het zo’n 300 kilometer naar Siem Reap (Angkor Wat), 250 km naar Sihanoukville (kust) en 250 km naar Ho Chi Minhstad (Vietnam). Bussen brengen je voor weinig geld naar deze 3 locaties.
Survivalgids Cambodja
Pagina 4
Phnom Penh Ligging Phnom Penh is gelegen is het zuidoosten van Cambodja bij de samenvloeiing van de rivieren de Mekong en de Tonlé Saprivier. Zonder veel moeite geraak je per boot, per bus of met de taxi in Siem Reap. Deze stad ligt vlak aan het wereldbekende tempelcomplex van Angkor Wat, uiteraard een must om te bezoeken. Maar ook de kust van Cambodja is aantrekkelijk; de grootste stad aldaar is Sihanoukville, zo’n 250 km ten Zuiden van Phnom Penh. In een goede zes à acht uur sta je dan weer in Ho Chi Minhstad, Vietnam. De bus brengt je naar daar voor een belachlijk klein bedrag. Het is zeker de moeite de landsgrens eens over te steken.
De stad Phnom Penh zelf gaf mij dubbele gevoelens. Enerzijds zie je de armoede, anderzijds zie je er meer peperdure auto’s van het merk Lexus rijden dan in eender welke Europeese stad. Wellicht zal je verblijven in de hoofdstad. Deze biedt alle westerse luxe die je maar kan inbeelden. Mede door de talrijke rijzige wolkenkrabbers krijg je een eenzijdig en verkeerd beeld van Cambodja als behoorlijk welvarende staat. Reden te meer om zeker het platteland van Cambodja te verkennen! De hoofdstad van Cambodja heeft 2 ‘hotspots’ voor toeristen: langsheen de riverfront en in straat 278. Daar zie je grote hoeveelheden blanken rondlopen. Kom je echter op andere plaatsen in de stad, de andere toeristische trekpleisters niet meegerekend, dan zul je voornamelijk ‘Khmer bevolking’ aantreffen. Cambodja is een voormalige Franse kolonie. De Fransen zijn niet echt populair onder de Khmer bevolking, omdat ze volgens hen het onderwijs verwaarloosd hebben. Hun inbreng met betrekking tot de stratenindeling wordt evenwel als een positieve invloed beschouwd. Net zoals in de Verenigde Staten staan alle straten ‘recht op recht’ en zijn ze genummerd. Dit zorgt ervoor dat het heel gemakkelijk is om je weg te vinden en om af te spreken.
Bezienswaardigheden In de hoofdstad zelf zijn er zeker enkele bezienswaardigheden die de moeite waard zijn. Zo bevindt het koninklijk paleis met de bekende ‘zilveren pagoda’ zich midden in de stad. Ook het Toul Sleng museum, een voormalige gevangenis en martelkamp van de Rode Khmer, situeert zich in hartje Phnom Penh. Een vijftiental kilometer buiten het centrum kan je een bezoek brengen aan de Killing Fields, de naam op zich zegt genoeg.
Survivalgids Cambodja
Pagina 5
Verkeer De term ‘opkomende wereldstad’ verraadt wellicht de drukke, wanordelijke verkeerssituatie. Cambodjanen leven van hun brommers; voor hen is dat dé ideale manier om zich te verplaatsen. De meeste Cambodjanen kunnen zich immers geen auto veroorloven... Je ziet er werkelijk allerlei types bromfietsen; meestal hangen ze nog half aan elkaar met wat touw en ijzer. Overal langs straat zie je wel mensen aan brommers en moto’s sleutelen. Veel families zijn echt voor alles afhankelijk van hun brommer; langs straat zie je alle mogelijke vormen van ‘brommervervoer’: met 4 of 5 personen op 1 brommer (kindjes zonder helm). Soms vervoeren zij hun halve huishouden: blokken ijs op de passagierszetel, stoelen en televisies tussen de benen enzovoort.
Een auto bezitten daarentegen verleent een hoog aanzien in Cambodja. Het is werkelijk een statussymbool. Hoe machtiger en hoe rijker ze zijn, hoe meer de Cambodjanen in Phnom Penh dat willen tentoonspreiden. Modale auto’s zie je daarom bijna niet in het straatbeeld, de allergrootste terreinwagens daarintegen wel! Het autoverkeer is volgens de bevolking de laatste jaren enorm toegenomen. Wat dit in de verder toekomst zal geven laat zich al raden... Verkeersregels zijn er zo goed als onbestaande. De helft van de weggebruikers stopt zelfs niet voor een rood licht, ook al staat de politie er op te kijken. Maar als ‘foreigner’ waag je je daar beter niet aan, later meer hierover... Het verkeer zal in het begin vrij hectisch overkomen, maar na een korte gewenningsperiode zal je het misschien wel aangenamer vinden dan het gestructureerde verkeer in Europa. Desalniettemin blijft waakzaamheid elke seconde de boodschap, want bij gebrek aan regelgeving geldt meestal de wet van de sterkste...
Geschiedenis Overgenomen van http://nl.wikipedia.org/wiki/Cambodja
Khmer rijk De eerste bekende beschavingen verschijnen ongeveer in de 1e eeuw van onze jaartelling in Cambodja. Dit zijn de beschavingen van Chenla (Chinese naam, Khmer naam Kambu) en Funan (Chinese naam, echte naam onbekend) meer in hedendaags Vietnam. Van 802 tot ongeveer 1350 was Cambodja onderdeel van een groot Khmer-rijk. Dit rijk strekte zich uit over grote delen van Zuidoost-Azië, waaronder het hedendaagse Cambodja, delen van Vietnam, Laos, Thailand en tot aan de oostelijke grenzen van Myanmar. De hoofdstad van dit rijk was voor de langste tijd in Angkor Thom (vaak wordt Angkor Wat genoemd als hoofdstad maar dit was de stadstempel) dat bij het hedendaagse Siem Reap ligt. Angkor Wat en andere hindoetempels zijn beroemde overblijfselen van deze beschaving. Na verscheidene oorlogen met Ayutthaya en Lan Xang (dat het zelf had helpen Survivalgids Cambodja
Pagina 6
stichten), verplaatsten de Khmers de hoofdstad naar Phnom-Penh en ongeveer vanaf die tijd veranderde de naam in Kambu-ja (Cambodja).
Dalende lijn Vanaf het midden van de 15e eeuw tot de komst van de Fransen werd Cambodja geregeerd door zwakke koningen en werd het verscheurd door interne conflicten. Ook vele oorlogen met Ayutthaya en Vietnam leidden tot grote verliezen in zowel land als rijkdom. Cambodja zou nooit meer de omvang en glorie van het oude Khmer-rijk meemaken.
Franse kolonie Tussen 11 augustus 1863 en 9 november 1953 werd Cambodja geregeerd door Frankrijk. Eerst werd Cambodja een Frans protectoraat, op 17 oktober 1887 werd het een onderdeel van de Unie van Indochina samen met Tonkin, Annam, Cochin China en Laos (vanaf 1893). Vanaf 8 november 1949 trad Cambodja toe tot een associatie met Frankrijk. Op 9 november 1953 werd Cambodja onder koning Norodom Sihanouk onafhankelijk en sindsdien kent het een turbulente geschiedenis met vele politieke wisselingen.
Rode Khmer Tijdens de Vietnamoorlog werd Cambodja zwaar gebombardeerd door Amerikaanse B-52bommenwerpers die de Vietcong en de Ho Chi Minhroute als doel hadden. Cambodja was na Laos zelfs het zwaarst gebombardeerde land in Zuidoost-Azië, er vielen naar schatting 600.000 burgerslachtoffers. In 1970 vielen Amerikaanse en Zuid-Vietnamese troepen Cambodja binnen om aldaar gelegerde Vietcongtroepen aan te vallen. In 1975 wierp de Rode Khmer de regering van Lon Nol omver en kwam aan het bewind. Ze oefenden een waar schrikbewind uit en vermoordden tussen 1,5 miljoen en 2,5 miljoen mensen (schattingen zijn zo laag als 800.000 (bekentenis Pol Pot) en zo hoog als 3 miljoen (Vietnamese bronnen)). Dit was ongeveer 25% van de Cambodjaanse bevolking.
Na de Rode Khmer In 1978 vielen de Vietnamezen Cambodja binnen, nadat de laatste het zuiden van Vietnam was binnengevallen. Hierna heerste er tot ver in de jaren ‘90 van de 20e eeuw een burgeroorlog die uiteindelijk resulteerde in de overgave van de laatste Rode Khmer-guerrillero’s. Van 1991 tot 1993 was het land onder bestuur van de Verenigde Naties (UNTAC). In mei 1993 werden er voor het eerst weer verkiezingen gehouden. De situatie bleef echter tot in 2003 onstabiel.
Klimaat Cambodja heeft een tropisch moessonklimaat. De gemiddelde temperatuur is ongeveer 30 graden. De temperatuur varieert van 10 graden in de koele maanden tot 45 graden in de zomer. Cambodja Survivalgids Cambodja
Pagina 7
kent twee moessons: de droge noordoostmoesson van november tot april, als de winden uit het noordoosten komen en de natte zuidwestmoesson van mei tot oktober, als de winden uit het zuidwesten komen en veel regen brengen. De periode met de minste regenval is januari - februari. Die aanlokkelijke gemiddelde dagtemperatuur zal je misscien breedlachend doen verlangen naar Cambodja, maar het brengt wel degelijk ook nadelen met zich mee. Zonder fend of airco slapen is bijna onmogelijk. Voor de klas zweet je je te pletter. Overdag sporten is bijna onmogelijk en zelfs de lokale bevolking zoekt ieder moment de schaduw op. In het regenseizoen valt het water met bakken uit de hemel. De anders droge, stofferige straten worden in een mum van tijd herschapen tot kleine riviertjes. Mede door de oneffenheid van de openbare wegen vol met putten, kom je tijdens het regenseizoen af en toe vast te zitten met de moto omdat de uitlaat onder water komt. Kort na zo’n stortbui moet je soms tot kniehoogte door het modderige water waden om de straat over te steken...
Religie Volgens de volkstelling van 1998 beleidt 96,4% van de bevolking in Cambodja het theravada-boeddhisme. De moslims vormen met 2,1% van de bevolking een religieuze minderheid, zij behoren over het algemeen tot de Cham. Het boeddhisme is nadrukkelijk aanwezig in het straatbeeld. Zo duiken in heel Cambodja overal pagodes en stoepas op, meestal mooi versierd en goed onderhouden. Op straat lopen er veel monniken rond, gekleed in tradioneel gewaad. In bijna alle restauranten en winkels, zelfs in de grote shoppingcentra, staan er religieuse beelden waarvoor eten en drank, samen met wat stokjes wierook, wordt geofferd. Afhankelijk van het geloof van de eigenaar van de zaak, is het een Cambodjaans of Chinese interpretatie van het boeddhisme.
Toerisme Cambodja is wereldbekend en bij toeristen geliefd omwille van twee zaken: de Rode Khmer en Angkor Wat. Een bezoek aan het Toul Sleng museum en aan de ‘Killing Fields’, beiden in Phnom Penh, geven een huiveringwekkend beeld van de gruwel die de Cambodjanen moesten doorstaan ten tijde van het gevreesde regime van die Rode Khmer. Voor 2 dollar kan je in de voormalige gevangenis de cellencomplexen bezoeken, getuigenissen lezen en marteltuigen van dichtbij bekijken.
Survivalgids Cambodja
Pagina 8
Op de Killing Fields is er recentelijk een klein museum gebouwd waar je opnieuw heel wat leeswerk voor de boeg hebt, maar het zijn teksten die je bij de keel grijpen. Ook het herdenkingsmonument met zijn 17 etages schedels en botten doet je stilstaan bij die gruweldaden. Verder kan je rondlopen tussen de massagraven waarbij je op je pad over restanten kledij en botten loopt die door de regenval naar boven komen. Beide musea zijn ook uitgerust met een kleine filmzaal waar op regelmatige tijdstippen een video wordt afgespeeld. Angkor Wat ligt nabij Siem Reap, ruwweg zo’n 300 kilometer Noordelijk van Phnom Penh. Het wordt beschouwd als het grootste religieuze bouwwerk ter wereld. Het bevindt zich op de werelderfgoedlijst van UNESCO, maar is helaas uit de boot gevallen bij de verkiezing van de 7 ‘nieuwe’ wereldwonderen. Het is werkelijk hét symbool voor Cambodja, vandaar dat het afgebeeld staat op de nationale vlag en ook hier in de survival gids. De uitvalsbasis om Angkor te bezoeken is het stadje Siem Reap. Dit is vanuit de hoofdstad gemakkelijk te bereiken via vliegtuig, boot, bus of taxi. De trip maken per boot over de Mekong is toch wel een echte aanrader, zorg wel voor een goede dosis zonnecrème!
Ook de kust van Cambodja heeft enkele troeven in handen om toeristen te verwelkomen. Zo tref je in Sihanoukville, de grootste stad langsheen de kust, heel wat restaurantjes, guest houses en mooie stranden aan. Maar wil je de grote stroom toeristen wat ontwijken, ga dan naar Kep en Kampot! Deze twee kleine dorpjes zijn veel fijner om te verblijven en bieden heel wat meer rust dan Sihanoukville! Het strand gelegen voor Kep is zeker de moeite waard om een namiddagje te verblijven. Uiteraard is er nog zoveel meer moois te bezichtigen in Cambodja, met name natuur! Het noorden en westen van Cambodja bevat heel wat natuurparken met overgebleven stroken jungle en allerlei exotische diersoorten. Gelet op de de grotere afstanden heb je hiervoor wat meer tijd nodig. Ben je een natuurliefhebber? Bereid je dan zeker voor op de wrange nasmaak die je zal overhouden aan de trip naar ‘de jungle’. Grote hoeveelheiden woud zijn reeds gekapt en elke dag verdwijnen er enkele voetbalvelden bij! Op weg naar Ban Lung (ratanakiri) of Sen Monorom (mondulkiri) zie je dan ook niet anders dan verkoolde resten van wat ooit jungle was.
Survivalgids Cambodja
Pagina 9
In Phnom Penh zelf tenslotte is er naast het Toul Sleng museum en iets verderop de Killing Fields ook het Koninklijk Paleis te bezichtigen. Deze prachtige gebouwen, met voorop de zilveren pagode, zijn werkelijk een streling voor het oog! Dit is zeker ook het bezoeken waard. Opgepast dames: topjes zijn niet toegelaten. Ook de schoenen/slippers moeten steevast uit wanneer je een tempel betreedt.
Lokale keuken Het is even wennen aan de lokale ‘Khmer-food’, maar het is heerlijk lekker. De diches liggen vol groenten, pikantes sausjes en hopen rijst. De traditie bestaat erin dat je aan tafel meerdere diches besteld die nadien in het midden van de tafel komen te staan. Iedereen is vrij om van alles te eten. Daarbij wordt dan een grote pot rijst geserveerd. In de kleine lokale restaurantjes eet je voor een appel en een ei. Voor een goed gevulde tafel met eten mag je rekenen op ongeveer 5000 riel per persoon, omgerekend zo’n 1,25 dollar. Ga je echter naar de meer op buitenlanders gerichte restaurantjes, dan zal je al snel een pak meer kwijt zijn, zo’n 5 dollar. Goede westerse restaurants heb je ook in Phnom Penh, een goede pizzeria rekent zo’n 6 tot 8 dollar per pizza. Richting Takhmau heb je ook enkele héél lekkere bakkerijen waar je verschillende soorten stokbrood, gevuld met vlees, minipizza’s en andere zaken vindt. Voor 1 dollar koop je hier voldoende eten dat kan dienen als ontbijt of middagmaal. Het is altijd handig als je wat Khmer begrijpt om te rekenen, want de verkoopsters spreken over het algemeen geen Engels.
Transport In Cambodja verplaatsen zo goed als alle Cambodjanen zich per brommer, zeker in de hoofdstad. Op het platteland is de tweewieler zonder motor het vervoer bij uitstek. Om toeristen (en af en toe autochtonen) te vervoeren hebben ze op een bepaald moment een ‘karretje’ aan een brommer gehangen, en de TukTuk was ontstaan. Op kleurenverschillen na zijn de meeste TukTuk’s gelijkaardig van vorm. Het is voor de drivers hun ‘baby’ en dat zie je ook aan de manier waarop ze hem versieren en hoe ze zorg dragen voor hun ‘baby’. Gordijntjes, neonlichtjes, zetels uit een oude Toyota...
Er rijden heus wel gewone taxi’s rond zoals wij ze kennen, maar ze vormen echt een uitzondering. Taxi’s zijn uitgerust met airco, maar dat betekent ook een meerprijs. Voor lange afstanden kan je wel een mooie deal sluiten. Naast taxi’s rijden er ook bussen naar plaatsen buiten Phnom Penh. Voor een 3 tot 5 dollar geraak je meteen aan zee of tot Angkor Wat. Ook deze bussen hebben airco, gelukkig.
Survivalgids Cambodja
Pagina 10
Om ons gemakkelijk te verplaatsen naar de campus, de secundaire scholen en in Phnom Penh stad, hebben wij allen een brommer gehuurd. Niet meteen goedkoop, maar wel verschrikkelijk handig. Het heeft ons na wat onderhandelen 70 Dollar per maand gekost, met inbegrip van een helm en maandelijks onderhoud. Helaas moesten we ook onze paspoorten afgeven als waarborg; alternatief: 800 dollar. Omdat je jouw paspoort in Cambodja zelf niet nodig hebt en buiten Cambodja jouw brommer niet gebruikt, hebben wij het erop gewaagd. We hebben er nooit problemen mee gehad. Alle buitenlanders die een brommer huurden deden blijkbaar hetzelfde, dat konden we zien aan de lades vol paspoorten in de Lucky Lucky bike shop waar ook wij onze brommers huurden. Naderhand bekeken was het misschien toch verstandiger –lees: goedkoper- geweest om een tweedehands brommer te kopen en nadien terug te verkopen. Het is zeker de moeite waard om hier naar te informeren bij de Khmer staff van de VVOB. Het verkeer in Cambodja is niet onderworpen aan regels, tenzij enkele zeer bizarre. Zo mag je overdag absoluut niet met je licht aanrijden, maar mag je s’nachts wel zónder licht rijden... Een bestuurder is ‘verplicht’ een helm te dragen, maar voor alle passagiers (babytjes incluis) is dat niet verplicht... Khmer’s mogen met 3, 4 of 5 op een brommer zitten, buitenlanders enkel met 2 enzovoort. Voorrang van rechts, rijrichtingen en verkeersborden, vergeet het allemaal! Men rijdt overal door elkaar, tegen het verkeer in, met 5 op een brommer terwijl men belt met de gsm. Aanvankelijk niet evident voor een Westerling, maar na een tijdje gaat het als vanzelf. Toch blijft waakzaamheid de boodschap; we hebben heel wat ongelukken gezien. En je moet niet denken dat ze stoppen om slachtoffers te helpen die op de grond liggen, er rond staan daarentegen... De politie tenslotte stelt weinig of niets voor in Cambodja. Het loon van de politiemensen is laag waardoor ze zo goed als allemaal corrupt zijn. Wat je ook uitspookt in het verkeer, alle boetes in Cambodja bedragen normaal 1 dollar en zijn onmiddellijk te betalen. Ook al staan er agenten aan een rood licht, ook al regelen ze het verkeer, een vierde van de lokalen rijdt altijd door, rood licht of niet. De boetes van 1 dollar gelden uiteraard niet voor buitenlanders. Het eerste wat ze vragen is jouw driver license omdat praktisch niemand dat heeft. Dan voeren ze meteen wat toneel op in de zin van ‘ow that will cost a lot’. Wanneer je echter begint te onderhandelen komen ze al snel opdraven met hun ‘wetboek’ waarbij ze enkele dingen aanduiden in het Khmer, jouw zogezegde overtredingen. Dan zeggen ze dat de boete voor alle overtredingen samen zo’n 15 à 20 dollar is. Een tip: probeer altijd door te rijden, ook al staan ze met 3 agenten te zwaaien dat je moet stoppen. De Khmers doen het allemaal, dus waarom jij niet! Er komt ook geen extra boete aan te pas als ze je later toch zouden snappen... Nadat we wat ingeburgerd waren deden wij het ook wel eens. Kan je er toch niet vanonder uit muizen? Zeg dat je maar een beperkt bedrag op zak hebt en zorg eventueel voor 2 aparte portefeuilles, waarvan één met slechts 1 tot 5 dollar. Wij zijn enkele malen door de politie tegen gehouden, ook al deden we niets verkeerd: ‘driver license’?... Na 19u is de politie niet meer op straat te zien. De verkeerslichten worden dan ook maar meteen uitgeschakeld. Survivalgids Cambodja
Pagina 11
Gebruiken Verschillende gebruiken kenmerken de Cambodjaanse cultuur, ik overloop er een paar.
Onderhandelen of ‘bargain’: wellicht het belangrijkste lokale gebruik. Voor zowat alles wordt de prijs onderhandelt. Enkel in de supermarkt, de restauranten en over het entreegeld wordt er niet onderhandeld. Enkele tips: niet te snel toegeven, jouw prijs op voorhand bedenken en aanstalten maken om te vertrekken indien ze aanvankelijk niet willen toegeven. Khmer eten: het is gebruikelijk dat je een aantal plateau’s met een pot rijst besteld en dat deelt met de ganse tafel. Borden en bestek staan reeds op tafel en moeten eerst nog met doekjes worden afgedroogd. Verkeer: ‘hoe groter, hoe machtiger’. De vrachtwagen is dus werkelijk ‘king of the roads’, onmiddellijk gevolgd door de bus. In de hiërarchie van de ‘wet van sterkste’ volgen daarna de grote terreinwagens, de gewone auto’s, TukTuk’s, brommers, fietsers en tenslotte voetgangers. Tanken: bij een tankstation is het gemakkelijk dat je gewoon zegt ‘tanken voor 3 dollar’. Je brommertank is dan zo goed als vol en je hoeft zo niet naar het gepaste geld te zoeken. Veiligheid: Alhoewel er weinig criminaliteit is in Cambodja zie je nergens anders meer bewakers. Ter hoogte van elke villa en appartementsgebouw zijn ‘guards’ geposteerd. Het zijn bovendien versterkte burchten met veel prikkeldraad, stalen pinnen en hekkens. Voor bijna elk restaurant, bar, winkel of bedrijfje staan er ook ‘guards’ die de brommers in de gaten houden, zij parkeren ook je vehikel. Je kan gerust jouw helm aan de brommer laten hangen. Bij vertrekt geef je gewoon 500 riel aan de guard. Rond de markten zijn er ook grote bewaakte parkeerplaatsen, daar is het tarief zo’n 1000 tot 2000 riel. Tempels: iedereen moet zijn schoeisel uitdoen alvorens de tempel te betreden. Dames in topjes zijn meestal niet toegelaten. Men vraagt ook om stil te zijn en meestal geen foto’s te nemen. Avondleven: Khmer’s zijn dagmensen, ze gaan vroeg slapen (rond 21-22u) en staan vroeg op (5-6u), restaurantjes en bars sluiten dan ook meestal vroeg s’avonds. Foto’s: zoals overal elders in de wereld is het beleefd om eerst te vragen als je een foto mag nemen van de mensen, maar meestal maken ze er geen probleem van. Kledij: verschijn nooit voor een klas of een meeting in short en slippers. Cambodjanen hechten veel belang aan kledij en een kostuumbroek met hemd is dan ook een must. De tailers maken het voor een prikje op maat in welke stof dan ook. Hygiene: De Cambodjanen zullen nooit een rugzak, een helm of een pot rijst op de grond zetten, want de grond is ‘vuil’. Dus krijg je bvb in het restaurant altijd een extra stoel als je wat gerief mee hebt. Bediening: In een restaurant zijn er gemiddeld tien maal meer werknemers als een gelijkaardige zaak in Europa. Iedere tafel heeft dan ook bijna zijn eigen ober. Na het geven van de kaarten zullen ze aan de tafel blijven staan tot je beslist hebt, laat je hier zeker niet in opjagen! Uitgaan: Ben je van plan om een stapje te zetten in het Cambodjaanse nachtleven? Ga dan zeker mee met enkele Khmers, zo ervaar je hun manier van uitgaan. Het grote verschil? Om het uur is er een halfuur pauze met Cambodjaanse slows... Het is bijzonder, maar leuk! Muziek: Cambodjanen hebben altijd lawaai nodig. Ze zullen dan ook ieder moment dat ze kunnen muziek opzetten. Hun GSM’s zijn dan ook allemaal uitgerust met een luidspreker. Survivalgids Cambodja
Pagina 12
Kaartjes: Iedere persoon die wat aanzien heeft in Cambodja bezit een ‘businesskaartje’. En wees gerust, ze zijn er vrijgevig mee! Na 4 maand puilde mijn portefeuille uit van kaartjes. Winkelen: Om het even wat je zult kopen, je krijgt er gegarandeerd een plastiek zak bij. Ga je naar de bakker en kies je vier koeken, dan krijg je op zijn minst vijf plastiek zakken. Want elke koek verdient één plastiek zak! Plastiek zakken weigeren zal je enkele schunnige blikken opleveren, want ze zijn tenslotte gratis! Bus: Voorzie jezelf van een goede set oordopjes als je de bus neemt. Er kunnen zich 3 gevallen voordoen: 1. Er staat karaoke DVD op (ieder Cambodjaan is verzot op karaoke). 2. Ze spelen een gedubte film. 3. Comedy filmpjes vullen het scherm. Heb je te doen met nummer 1, de karaoke, dan mag je jezelf gelukkig prijzen! In het begin stoort de muziek je misschien, maar eens je er aan went is het eigenlijk best wel OK. Zit je met nummer 2 opgeschept, de gedubte film, dan heb je al iets minder geluk. Alhoewel er sinds twee jaar een aparte vrouwenstem ingevoerd is (vroeger was het één stem die de ganse film dubte) blijft het een gekrijs in je oren! Het is uiteraard ook moeilijk om de film te volgen... Beslissen ze tenslotte om over te schakelen naar nummer 3, dan is het hek helemaal van de dam. De comedy staat meestal op het hoogste volume, wat een echte aanval op je trommelvliezen is. Er wordt in de bus ook gelachen met de stomste dingen, zoals een stylo die op de grond valt. Gevolg is dat je zelf niet moet lachen, iedereen rond je lacht, en het gekrijs van hun stemmen je hoofd pijnigt!
Survivalgids Cambodja
Pagina 13
VVOB Algemeen Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technische Bijstand vzw VVOB is een vereniging zonder winstoogmerk. In opdracht van de Vlaamse en Belgische overheid dragen ze bij aan de kwaliteitsverbetering van het onderwijs in ontwikkelingslanden. De kerntaak is technische bijstand verlenen in programma’s in het Zuiden. Daarmee levert VVOB een belangrijke bijdrage aan de lokale capaciteitsopbouw, een middel om duurzame ontwikkeling en armoedebestrijding te stimuleren.
Brug met het Zuiden Vanwege de werking in het Zuiden en de verankering in Vlaanderen zit VVOB in een unieke positie om een brug te vormen tussen beide werelddelen. Zo bieden ze o.a. stageplaatsen aan in hun programma’s of kunnen scholen uit het Noorden en het Zuiden elkaar vinden via het VVOBprogramma Scholenbanden.
Werking VVOB is een ontwikkelingsorganisatie die werkt in opdracht van de Vlaamse en Belgische federale overheid. Hun aanpak draait rond de versterking van de capaciteit van de partnerinstellingen. Zo kunnen ze een eigen koers varen en de verantwoordelijkheid dragen voor de uitvoering ervan. Om dit te bereiken bieden ze vooral technische assistentie aan via deskundig personeel uit het Noorden en het Zuiden.
Financiering Ze werken met fondsen van de Vlaamse en Belgische federale overheid.
Organisatie Deze organisatie heeft drie luiken: de beleidsorganen, de werking van het secretariaat in Brussel en de respectieve organisatie in de partnerlanden.
Survivalgids Cambodja
Pagina 14
VVOB Cambodja Voorbije projecten (2004 – 2009)
Learner centred methodology Strengthening Health Education Improvement of Mathematics and Physics teacher training Open Resource Centre
Meer info hieromtrent: http://www.vvob.be/cambodia/content/past-projects
Actuele projecten VVOB Cambodja startte in 2008 met een nieuw programma om via hogere kwaliteit van basis- en technisch onderwijs de sociale positie van arme gezinnen te verbeteren. Het onderwijssysteem in Cambodja wordt immers geconfronteerd met hoge uitvalcijfers. Dit komt ondermeer door de lage didactische kwaliteit en de hoge schoolkosten. Ook de toenemende migratiestroom van het platteland naar de steden speelt hierin een belangrijke rol.
SEAL – Improvement of Science and Life skills Education at Teacher Training Centres Het SEAL programma heeft als doel de lerarenopleidingen te optimaliseren in Cambodja. Specifiek gericht op wetenschappen en ‘life skills’ introduceert men nieuwe methodologische methodes om les te geven, en ondersteunt men deze nieuwe aanpak met de aankoop en productie van nieuwe materialen. Meer info: http://www.vvob.be/cambodia/content/teacher-training-seal
ImAgE – Improvement of Agricultural Extension Het ImAgE programma focust op het doorgeven van kennis en vaardigheden omtrent landbouwaangelegenheden. Hiermee poogt men de boeren te engageren om milieuvriendelijke en beter technieken aan te wenden. Meer info: http://www.vvob.be/cambodia/content/agricultural-extension-image
Survivalgids Cambodja
Pagina 15
Voorbereiden Nu je één en ander weet over Cambodja en de partnerinstelling VVOB is het tijd om te beginnen aan het interessantste luik van deze gids: de voorbereiding. Hieronder probeer ik een antwoord te formuleren op allerlei vragen waarmee jij mogelijks vóór het vertrek zit opgezadeld. Die informatie is gebaseerd op de toelichtingen die ons voorafgaand werden meegegeven (infodagen, vormingsdagen, gesprekken met voormalige expads,...) maar voornmalijke op basis van mijn eigen ervaringen ter plekke en de reflecties die ik hierover maakte bij thuiskomst.
Gezondheid Omtrend vaccinaties raadpleeg je de website van het tropisch instituut in Antwerpen (http://www.itg.be/itg/). Daar vermeldt men het volgende met betrekking tot reizen naar Cambodja: Gele koorts GELE KOORTS vaccinatie is niet vereist indien u vanuit België vertrekt. Gele koorts komt hier nergens voor. Indien u vanuit een ander land afreist, waar gele koorts kan voorkomen (Afrika, Zuid-Amerika, zie http://www.who.int/ith/en/index.html - disease distribution maps) dient u wel gevaccineerd te zijn, en dit vanaf de leeftijd van 1 jaar. Malaria Er is malariarisico in het ganse land, behalve in de volgende gebieden, waar het risico zo goed als afwezig is: - in de hoofdstad Phnom Penh en omgeving; - stroomafwaarts vanaf Phnom Penh langs de Mekong rivier en de grote zijrivier Tonle Bassac (tot aan de grens met Vietnam) - stroomopwaarts vanaf Phnom Penh langs de rivier Tonle Sap, tot en met het meer Tonle Sap, en de onmiddellijke omgeving errond. - in Siem-Riepville zelf is er geen of zeer laag risico, en ook in de site van Angkor Wat is het malariarisico verwaarloosbaar geworden - in de meeste provinciehoofdsteden (uitzonderingen zijn: Prey Vihar, Rattanakiri, Mondolkiri, waar er wel risico is) - Er is laag risico aan de kust: dus ook ‘s avonds en ‘s nachts op de stranden zoals te Kep en Sihanoukville en op de eilanden voor de kust (Ko Kong - Ko Rung - Ko Rung Sanloem). Voor de goed georganiseerde reizen met overnachting uitsluitend in luxehotels, volstaan dus de maatregelen ter preventie van muggensteken, en is geen inname van malariapillen nodig. Bij koorts dient ook steeds aan de mogelijkheid van malaria te worden gedacht. In de andere gevallen gelden de volgende maatregelen voor de preventie van malaria: Maatregelen om zich te beschermen tegen muggensteken ‘s avonds en ‘s nachts zijn steeds essentieel om zich tegen mogelijke malaria te beschermen. Ook bij een trip of een safari in de vroege ochtend, ‘s avonds of ‘s nachts dient men de muggenrepellent overvloedig aan te brengen. Bij avontuurlijke reizigers die in primitieve omstandigheden op het platteland overnachten is het bovendien aan te raden het muggennet te impregneren met permethrine of deltamethrine, een scheikundige stof waardoor er een extra muggenafstotend en muggendodend effect bekomen wordt. De inname van malariatabletten is nodig: MALARONE® (1 tablet per dag vanaf 1 dag voor vertrek tot 7 dagen na terugkeer) OF DOXYCYCLINE (1 tablet per dag vanaf 1 dag voor vertrek tot 4 weken na terugkeer; soms kan een tolerantietest van enkele dagen aangewezen zijn) OF LARIAM® (1 tablet éénmaal per week, vanaf enkele weken voor vertrek tot 4 weken na terugkeer) zijn de eerste keuze antimalariageneesmiddelen.
Survivalgids Cambodja
Pagina 16
Om een werkzame hoeveelheid LARIAM® in het bloed te hebben bij aankomst in het malariagebied, start men dit product best steeds 2 tot 3 weken voor vertrek. Personen die dit product nog nooit eerder ingenomen hebben, moeten in elk geval 2-3 weken op voorhand gestart zijn, om eventuele nevenwerkingen op te vangen (duizeligheid, slapeloosheid, nachtmerries, opwinding, onverklaarbare angst, hartkloppingen). Lariam wordt niet voorgeschreven indien de arts oordeelt dat er tegenindicaties bestaan (zwangerschapswens, epilepsie, depressie, of hartritmestoornissen waarvoor bepaalde geneesmiddelen zoals bètablokkers, calciumantagonisten of digitalis worden ingenomen) of indien u bij een vroegere gelegenheid dit geneesmiddel niet hebt verdragen. U neemt het geneesmiddel verder tot 4 weken na thuiskomst. Indien Lariam goed verdragen wordt, kan het indien nodig gedurende vele maanden en zelfs jaren worden ingenomen. Voor een korte reis is de inname van het meestal zeer goed verdragen MALARONE® een uitstekende keuze. Malarone mag ook vele maanden ingenomen worden, maar de kostprijs loopt dan wel snel erg hoog op. DOXYCYCLINE: 100 mg per dag, te starten de dag voor vertrek en in te nemen tot 4 weken na thuiskomst. Doxycycline moet zittend worden ingenomen met veel vloeistof of tijdens de maaltijd. Doxycycline kan soms aanleiding geven tot fototoxiciteit en schimmelinfecties van de mond en genitaliën. Doxycycline mag meerdere maanden worden ingenomen. In de westelijke provincies van Cambodja, grenzend aan Thailand, is er Lariamresistentie (en ‘tolerantie’, verminderde werkzaamheid, voor artemisinine is onderstaande beschreven): Hier gelden de volgende beschermende maatregelen: MALARONE® (1 tablet per dag vanaf 1 dag voor vertrek tot 7 dagen na terugkeer) OF DOXYCYCLINE: 100 mg per dag, te starten de dag voor vertrek, en in te nemen tot 4 weken na thuiskomst. Doxycycline moet zittend worden ingenomen met veel vloeistof of tijdens de maaltijd. Doxycycline kan soms aanleiding geven tot fototoxiciteit en schimmelinfecties van de mond en genitaliën. Doxycycline mag meerdere maanden worden ingenomen. Dit alles dient individueel met de arts of de arts van het reisadviescentrum besproken te worden. http://www.cambodia.net/malaria -> malaria area map Diarree Diarree is een frequent probleem op reis. Zelfs wanneer men in goede omstandigheden reist, ontsnapt men er niet steeds aan. Enkele raadgevingen en de juiste geneesmiddelen in de reisapotheek zijn zeer nuttig. Raadpleeg in elk geval de tekst over reizigersdiarree in GEZOND OP REIS. Daar worden de maatregelen besproken om diarree te voorkomen, en indien nodig correct te behandelen. Dengue In dit land kan Dengue-koorts voorkomen. Preventie = antimugmaatregelen toepassen overdag. Raadpleeg in elk geval de tekst over dengue en consulteer de wereldkaart van de WGO bij ‘disease distribution maps’. Vaccinaties Op reis gaan is verder een ideale gelegenheid om zich in orde te stellen met de TETANUS-, DIFTERIE-, KINKHOEST-, MAZELEN- en POLIOVACCINATIE. Iedereen die naar Azië reist, ongeacht de duur en de omstandigheden, moet tegen HEPATITIS A beschermd zijn. Indien men in minder goede hygiënische omstandigheden reist, frequent of langdurig (bijvoorbeeld vanaf 2-3 weken) in het buitenland verblijft (zelfs indien in goede hygiënische omstandigheden) is ook vaccinatie tegen BUIKTYFUS aangeraden. In vele omstandigheden is vaccinatie tegen HEPATITIS B een aanrader. Voor verdere details zie de algemene tekst over VACCINATIES. Personen die minstens 4 weken op avontuurlijke wijze rondtrekken doorheen het platteland of ginds voor langere tijd gaan wonen, dienen vaccinatie tegen JAPANSE ENCEFALITIS en HONDSDOLHEID te overwegen. Dit alles dient individueel met uw arts of met de arts van een reisadviescentrum te worden besproken.
Survivalgids Cambodja
Pagina 17
Vliegtickets Struikelblokken De grootste hap uit het budget gaat naar de aankoop van vliegtickets. Het probleem bij een vliegreis naar Phnom Penh is de vlucht. Het laatste traject van de vliegreis, Bangkok – Phnom Penh, een overigens relatief korte vlucht, zorgt voor een serieuze meerprijs. Ik zou dan ook zeker opteren om te vliegen op Bankok en vandaar de bus te nemen naar Phnom Penh. Er rijden iedere dag bussen voor een belachelijk lage prijs. Het volgende struikelblok is het visum. Cambodja verschaft slechts een visum voor maximum 3 maanden, dit is wel verlengbaar. Het probleem dat zich stelt is hetvolgende: het luchthavenpersoneel (Brussel, tussenlandingsplaatsen, Phnom-Penh) kan moeilijk doen over het feit dat je pas een terugvlucht hebt geboekt over vier maanden, terwijl het visum slechts drie maanden geldig is. Ook al is het verlengen van het visum in Cambodja geen probleem, toch kan men jou weigeren op het vliegtuig. Vliegtuigmaatschappijen krijgen immers boetes wanneer ze passagiers toelaten met een retourvlucht die buiten de geldigheidsduur van een verkrijgbaar visum ligt. Er restte ons dus 2 mogelijkheden: het risico nemen en de retourvlucht na 4 maand boeken of op safe spelen en de retourvlucht binnen de 3 maand boeken om dan – éénmaal in Cambodja - te herboeken. Er zijn evenwel een aantal consequenties aan die opties: •
Optie 1, we nemen het risico: Hier bestaat het gevaar dat je geweigerd wordt op de vlucht in Brussel, bij tussenlanding of bij aankomst in Phnom Penh. Dit zou betekenen dat je onmiddellijk de retourvlucht moet herboeken naar een periode binnen de geldigheidsduur van het visum (drie maand). Deze herboeking kost normaal 100 EURO. Bij aankomst in Cambodja moet je dan tóch de vlucht nogmaals herboeken naar de oorspronkelijke datum, opnieuw 100 EURO. Totale kost: 200 EURO (of 0 EURO als je door de mazen van het net glipt).
•
Optie 2, we spelen op safe: Je zorgt voor een stressloze trip door op veilig te spelen. Je boekt de retourvlucht binnen de drie maand (bijvoorbeeld één maand na aankomst), éénmaal in Cambodja herboek je de vlucht naar de gewenste datum, kostprijs zowiezo 100 EURO.
Na zeer lang twijfelen, overleggen met het reisbureau, de mensen van VVOB en telefoontjes naar de ambassade van Cambodja hebben wij toch beslist om voor optie 2 te gaan.
Boeking Na het overlopen van verschillende websites hebben wij besloten te boeken bij Connections (www.connections.be). Er is een bureau in de Hoogpoort 28 in Gent, vlakbij de administratieve dienst van de Arteveldehogeschool, zeker een aanrader. Men is zeer behulpzaam en ze zoeken voor jou de goedkoopste formule. Wij hebben onze tickets geboekt rond 15 december. Wij vlogen met Etihad Airways: Brussel – Abu Dhabi – Bangkok – Phnom Penh. Survivalgids Cambodja
Pagina 18
Visum Deze informatie is verouderd. Kijk in de VVOB vertrekkersgids voor de laatste informatie. Er bestaan verschillende visum types. Een toeristenvisum is geldig voor één maand, en is éénmaal verlengbaar (voor één maand), een businessvisum is ook één maand geldig, maar is wel onbeperkt verlengbaar (telkens voor 3 maand). Probleem met het businessvisum is dat je wat geluk moet hebben met de ambtenaar aan het loket, sommigen maken er weinig probleem van, anderen geven niet snel een businessvisum. Het tweede nadeel aan zo’n business- of werkvisum is de beperking ‘single entry’. Dit betekent dat je tijdens de periode waarvoor je visum geldig is het land niet mag verlaten. Misschien is het interessant om eens te polsen in de ambassade in België als je ondertussen geen businessvisum kunt bekomen zonder de beperking ‘single entry’. Dit alles in de veronderstelling dat je van plan bent om tijdens je verblijf in Cambodja andere landen te bezoeken. De VVOB schrijft een aanbevelingsbrief voor het bekomen van een werkvisum, maar zonder lukt het soms ook. Wanneer je, zoals wij deden, een toeristenvisum neemt kan je die op het einde van de maand éénmaal verlengen. Na deze verlenging moet je het land uit (Vietnam, Laos, Thailand...) om dan opnieuw de landsgrens over te steken en terug te keren naar Cambodja. Dan koop je een nieuw toeristenvisum dat éénmalig verlengbaar is. Zo geraak je ook vier maanden verder. Nadeel hieraan is de kostprijs. Een toeristenvisum kost 20 USD, verlengen kost 42 USD. Alles samen brengt dit dus een kost van 124 USD met zich mee. Een businessvisum kost 25 USD, verlengen voor 3 maand kost 70 USD: samen is dit dus slechts ongeveer 100 USD. Je kan je visum op veel plaatsen laten verlengen, in een lokaal reisbureautje, in de lucky lucky bike shop of je kan het ook vragen aan de VVOB.
Verblijf Vanuit België het logement vastleggen is mogelijk, maar niet evident. Eerst en vooral zie je het verblijf niet met eigen ogen en over de prijs onderhandelen is niet vanzelfsprekend. Vandaar dat wij ervoor kozen om eerst enkele dagen in een guest house te slapen en tijdens die week te zoeken naar een goed appartement of huis. Een interessant aanbod van logies dachten we te vinden in een ‘real estate office’. Wij vonden er snel ééntje om de hoek van onze guest house (zie nuttige adressen). Wij konden meteen goed opschieten met de eigenaar, Nara. Wij vertelden hem wat wij wensten, hoeveel kamers we wilden en wat de maximum prijs was. De volgende dag konden we dan mee in de auto om enkele appartementen te gaan bezichtigen. Bij het 2de appartement was het meteen raak, voor 800 USD (gedeeld door 5) hadden we een luxueus ingericht nieuw appartement met: twee grote kamers, twee badkamers en een goed ingerichte keuken. Eveneens inclusief: wasmachine, flatscreen tv, lederen zetels, overal airco, internetverbinding (50 USD per maand: inbegrepen in de 800 USD, niet verplicht), frigo met diepvriezer, gasvuur enzovoort. Bovendien was er op het dak van het gebouw een gymzaal geconstrueerd met buitenjacuzzi.
Survivalgids Cambodja
Pagina 19
Evenwel was dit niet hetgene waarvoor wij op internationale stage gingen, maar aangezien we toch genoodzaakt waren om in Phnom Penh te wonen konden we het zowel aangenaam maken. Meestal is er ook een guard die het gebouw bewaakt, dus al je materiaal is veilig. Wanneer je besluit om toch enkele maanden in een guest house te verblijven, kan je meestal een mooie deal sluiten met de eigenaar. Voor zo’n 7 tot 10 dollar per dag heb je al snel een goed uitgeruste kamer in een degelijke guest house.
Beurs Er zijn verschillende manieren om je reiskosten te helpen financieren. Je kunt, zoals wij, een feestje ‘voor het goede doel’ geven, maar ook een beursaanvraag behoort tot de mogelijkheden. Hiervoor heb je verschillende keuzes:
Sovoarte beurs: dit is afhankelijk van het inkomen van je ouders. Zijn je ouders gescheiden, dan heb je wellicht meer kans op een beurs. Je kunt van sovoarte ook gratis een zaal krijgen om een feestje te geven of om een quizavond te houden. VLIR-UOS beurs: deze beurs is volledig onafhankelijk van het inkomen van je ouders. Het is evenwel een zware dobber. Het dossier dat moet ingegeven moet sterk onderbouwd zijn en is lijvig. Als je meedoet zou ik ook de tip geven om de tijdens eerste sessie in te geven. Hierdoor heb je meer kans verkozen te worden. Stad/gemeente beurs: ook bij jouw stad of gemeente kan je een beurs verkrijgen. Meestal is dat geld wel bedoeld om een lokaal projectje te steunen en niet om je eigen kosten te dekken... Rotary: om bij deze serviceclub een bedrag te bekomen voor de dekking van eigen onkosten, vragen ze soms in return om achteraf een presentatie te geven over jouw realisaties ter plaatse of om bijvoorbeeld een artikel te schrijven.
Verzekering Een verzekering via de school is mogelijk, maar je kunt er ook voor kiezen om jouw eigen verzekering uit te breiden. Wanneer je de verzekering via Artevelde afsluit ben je er natuurlijk wel zeker van dat alles gedekt is. De Arteveldeverzekering kwam uit op zo’n 1 EURO per dag als ik het mij goed herinner, best betaalbaar dus. Wanneer er jou in Cambodja iets overkomt, is het best om naar de SOS kliniek te gaan. Dit hospitaal wordt gerund door Australiërs, heeft wereldwijd vestigingen en de mutualiteit dekt alle kosten.
Survivalgids Cambodja
Pagina 20
Kledij Zoals eerder vermeld, hechten de Cambodjanen veel belang aan de juiste kledij. Moet je lesgeven in een klas, volg je een workshop of ga je observeren, dan wordt er verwacht dat je een lange broek en een hemd met lange mouwen draagt. Gesloten schoenen zijn voor mannen gewenst in officiele situaties, vrouwen mogen ook nette slippers dragen. Werk je anderzijds gewoon op kantoor, dan is een lange broek met een hemd met korte mouwen of een polo in orde. Korte broek met teenslippers is weggelegd voor toeristen, niet voor werkmensen... ‘s Avonds kan je gerust in korte broek en T-shirt een restaurant- en/of bar opzoeken; de muggen zullen het alleszins toejuichen! Ik zou aanraden om zo weinig mogelijk kleren mee te nemen vanuit België maar om die terplaatse aan te kopen. Alles wordt op maat gemaakt, het is pakken goedkoper en meteen investeer je in de Cambodjaanse economie! Zo kost het maken van een hemd of een broek op maat 3 USD. De stof varieert tussen de 4 en de 12 USD. En wees gerust, het zit gegoten! Goede kostuumschoenen kun je mits wat onderhandelen voor zo’n 15 tot 25 USD kopen op de markt, afhankelijk van je onderhandelskills. Wil je ze echter ook op maat laten maken, dan betaal je ongeveer zo’n 25 USD. Zeker de moeite. Voor andere kledij is de markt uiteraard de uitgelezen plaats om al je inkopen te doen!
Multimedia Phnom Penh is op veel plaatsen uitgerust met draadloos internet. In de westerse bars vind je bijna overal gratis draadloos internet, in de guest houses is het een opkomend fenomeen. Ook op ons appartement hadden wij toegang tot het inernet. Het blijft evenwel traag internet, skypen met video gaat nog net, maar downloaden... Wij hadden allemaal onze laptop mee en dat hebben we ons geen seconde beklaagd! We werkten iedere dag op de office en thuis op onze laptop. Op de VVOB kantoren hebben ze immers slechts één computer op overschot. De Westerse stekkers zijn compatibel met de stekkerbussen in Cambodja, ze zien er wat anders uit, hebben geen aarding, maar werken perfect. Om goedkoop te bellen en te sms’n koop je best een simkaartje bij ‘Cellcard’. Het kost slechts 5 dollar waarbij je 5 dollar gratis belkrediet krijgt. Je kan gemakkelijk geld op je balans zetten door een ‘kaartje’ te kopen. Dat kaartje is 5, 10 of 20 dollar en overal te koop. Je hebt overal goed bereik. Een berichtje naar elkaar zendenkost 3 cent (zelfde netwerk), een bericht naar een ander netwerk kost 5 cent, een bericht naar België 10 cent. Om te bellen binnen Cambodja is het 7 cent/min, naar België
Survivalgids Cambodja
Pagina 21
20 cent/min als je 177 voor het nummer draait. Dus naar een Belgisch gsm nummer: 1773249*******. Al bij al dus zeer goedkoop!
Skype Om het contact met het thuisfront toch niet helemaal te verbreken is de meest voor de hand liggende manier bellen via Skype. Alhouwel de internetverbinding niet altijd vlotte gesprekken met webcam toeliet is het toch leuk als je een webcam meehebt. Het zou best kunnen dat je reeds een skype-expert bent, ben je dat niet test het dan voordien zeker goed uit met de familie. Wij hebben het hier allemaal meerdere keren meegemaakt dat de micro van het thuispubliek op mute stond of de webcam niet aangesloten was...
Survivalgids Cambodja
Pagina 22
Kostprijs Op stage gaan naar het Zuiden is relatief duur. De grootste kost van zo’n project zit hem uiteraard in het vliegtuigticket. Maar ook ter plaatste zul je geld moeten uitgeven. Gelukkig zijn er hier enkele instanties die beurzen verlenen waardoor het allemaal wat dragelijker wordt. Een overzicht van alle mogelijke onkosten volgt hieronder.
Kosten Deze bedragen zijn slechts een richtinggevend. Doordat de dollarkoers varieert kunnen ook de prijzen varieren. De prijzen zijn omgerekend in euro’s. Er zijn geen persoonlijke kosten noch kosten van uitstappen ingerekend (uitgezonderd eten). Het is een schatting voor 4 maand verblijf. Omschrijving
Geschatte prijs (€)
Vliegtuigtickets Heen- en retourvlucht Brussel – Phnom Penh Herboekingskosten indien nodig Annulatieverzekering + vliegverzekering
1000 100 50
Visum (zie VVOB vertrekkersgids voor de laatste informatie over de visa) Toeristenvisum 1 maand Verlengen visum met 1 maand Nieuw toeristenvisum 1 maand Verlengen visum met 1 maand
18 30 18 30
Verblijf 1 week hotel 4 maand appartement
55 600
Transport Huur brommer Benzine voor 4 maand
210 50
Eten Ontbijt / Middageten / Avondeten (gerekend voor 120 dagen)
800
Verzekering (Reis- en bijstandsverzekering/repatriëring) Totaal: Geschatte totale kost:
+- 3000 € Survivalgids Cambodja
Pagina 23
Interessante adressen Map Phnom Penh
Survivalgids Cambodja
Pagina 24
Guest houses Golden Gate guest house 9CD St 278 Boueng Keng Kong 1 Phnom Penh, Cambodia +855 23 721 161 http://www.goldengatehotels.com/
Goldie Boutique guest house House # 6 B-C-D, Street 57 Boueng Keng Kong 1 Phnom Penh, Cambodia +855 23 99 66 70 http://www.goldieguesthouse.com/
Eten Le Duo (pizzeria) N.17, Street 228 Tuol Kork Phnom Penh, Cambodia +855 12 342 921
The Shop (chocoladebar) #38, street 337 | #35, street 240 | #39, street 240 Tuol Kork Phnom Penh, Cambodia +855 12 872 840 www.theshop-cambodia.com
Bars The Flavours Corner of streets 278 and 51 Boueng Keng Kong 1 Phnom Penh, Cambodia
Pop Café 371 Sisowath Quay Phnom Penh, Cambodia +855 12 56 2892
Kledij Kleermakers Street 113 Near Orussay Market Phnom Penh, Cambodia
Orussay Market Within street 166 – 111 – 182 – 141 Phnom Penh, Cambodia
Multimedia K four Monivong # 266-272, Preah Monivong Phnom Penh, Cambodia
K four Sorya # 13-61, Trasak Paem (St. 63), 3rd Floor, Shopping Center Sorya Phnom Penh, Cambodia
Real estate Palm real estate #08AEo Street 57 corner 278 Boueng Keng Kong 1 Phnom Penh, Cambodia +855 23 12 490 104 www.palm-estateagent.com
Survivalgids Cambodja
Pagina 25
Souveniers Russian Market (Toul Tom Pong Market) Central Market (Psah Tmay Market) Gezellige markt met kleine gangen, Moderne markt, vooral het ondergebracht in een uit golfplaten hoofdgebouw is een architecturaal opgetrokkken ruimte. Je vind er meesterstuk, rondom het gebouw nog werkelijk alles. veel meer winkeltjes.
Motoshop Lucky Moto #413Eo, Monivong Blvd. Phnom Penh, Cambodia +855 10 998 099
Zwembad VIP Sport club #227, Norodom Blvd Phnom Penh, Cambodia + 855 97 777 09 08 http://www.vipsportclub.com
Uitgaan Spark
The Rock Mao Tse Toung (St. 245) 468, boulevard Monivong BKK III Phnom Penh, Cambodia Phnom Penh, Cambodia Grote dancing, helaas wel duur en luide muziek, Grote dancing, nog duurder en exclusiever dan pause met Khmer muziek. Spark.
Cellcard Cellcard #33, Preah Sihanouk Boulevard Phnom Penh, Cambodia +855 12 800 800 www.cellcard.com.kh
Boekenwinkel Boston Book Company #8, St. 240 Phnom Penh, Cambodia +855 77 938 254 www.bostonbooksatcafe.com Een aanrader voor goede (Engelstalige) boeken!
Survivalgids Cambodja
Pagina 26
Bustickets Spring Travel & Tours #195, St. 130 Phnom Penh, Cambodia +855 12 368 637 www.springtraveltour.com
Hospitaal SOS International #161, St. 51 Phnom Penh, Cambodia +855 12 816 911 www.internationalsos.com
Survivalgids Cambodja
Pagina 27
De rugzak Ben je beland aan het maken van je valies? Neem dan zeker eens een kijkje op deze lijst, misschien vind je zaken terug die het geheugen niet vond...
Valies / Trek-rugzak Kleine rugzak Paspoort Bergschoenen Gewone schoenen Sandalen / slippers Sportschoenen Laptop Laptop lader Externe harde schijf USB stick GSM GSM oplader Muggennet Muggenstick / spray Horloge Fototoestel Fototoestel lader Extra Geheugenkaartje Allerhande kledij (werk) Vrijetijdskledij Sportkledij Regenjas EHBO-kit Medicatie (malaria, dafalgan...) Portefeuille Verzekeringskaart Rijbewijs Kopies van paspoort / rijbewijs verzekering / vliegticket Vliegticket VISA Cash dollars Schoolgerief Goeie cursussen Slaapshort Zwemgerief Nagelknipper MP3 speler Koptelefoon/oortjes Boeken
Zonnebril Zonnecréme Leesvoer (tijdschriften, boeken...) Handdoekken Tandeborstel + tandpasta Scheermachine Deo / parfum Stilos Gids voor de bachelorproef Webcam Micro Oordopjes Shampoo + zeep Bril / lenzen Lonely Planet Kam / borstel Kabel voor fototoestel Pasfotos ... En deze survivalgids natuurlijk!
/
Survivalgids Cambodja
Pagina 28
Tot slot Vier maand geleden vertrok ik naar Cambodja, zonder survival gids! Ik heb heel wat ervaringen opgedaan en ik heb gepoogd de meeste te delen met jullie. Ik vond het een fantastische ervaring die mij zeker en vast tot een betere leerkracht heeft gemaakt. Het nauw samenleven met de andere studenten die geselecteerd waren was zeker niet gemakkelijk. Desalniettemin ons programma in Cambodja overvol zat hadden we toch nog tijd voor ontspanning. Ik bracht enkele weekends in Phnom Penh door maar verkoos toch om het land te verkennen. Zo bezocht ik naast Phnom Penh en Angkor Wat ook Ban Lung (Ratanakiri, noordelijke provincie aan de grens met Laos en Vietnam), Kratie (tussen Ratanakiri en Mondulkiri), Sen Monorom (Mondulkiri, provincie onder Ratanakiri), Kampong Cham (ten noorden van Phnom Penh), Kirirom national park (met de moto te bereiken vanuit Phnom Penh), Kampot, Kep, Sihanoukville en Koh Totang. De mooiste ervaringen beleefde ik in Angkor Wat, Sen Monorom, Kirirom en Kep. De samenwerking met de VVOB verliep bijzonder vlot. Zowel de Khmer staf als de Belgische staf is uitermate vriendelijk en aangenaam om mee te werken! Ze ondersteunen je ook in elke mogelijke zin en staan altijd klaar met een antwoord. Om het ijs te breken gaven wij een housewarming feestje, zeker een aanrader om de andere kant van de staf te leren kennen! Tenslotte wil ik ook zeker vermelden dat de stage in Cambodja weinig overeenkomsten had met mijn verwachtingen. Ik had het meer ‘back to basic’ verwacht. Ons leven in Phnom Penh was al bij al behoorlijk luxueus. Dit is natuurlijk aangenaam, maar dat beperkte wel enigzins de ervaringen die je opdoet. Ik kan me perfect inbeelden dat je veel meer met jezelf geconfronteerd wordt wanneer je kiest voor een échte ‘back to basic’ bestemming... Toch kan ik zeggen dat ik als een ander mens teruggekomen ben. Dus ga ervoor en wordt zoals mij heel wat ervaringen rijkker! Veel Succes!
Survivalgids Cambodja
Pagina 29
Bronnen Internet VVOB. (sd). Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technichse Bijstand vzw. Opgeroepen op Maart 12, 2011, van http://www.vvob.be/ Cambodia, V. (sd). Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technische Bijstand vzw Cambodja. Opgeroepen op Maart 14, 2011, van http://www.vvob.be/cambodia/ Cellcard. (sd). Cellcard. Opgeroepen op April http://www.cellcard.com.kh/en/product/rates.php Connections. (sd). Connections. Opgeroepen http://www.connections.be/Home.html
6,
op
Maart
2011,
van
19,
2011,
Rates: van
ITG. (sd). Instituut voor Tropische Geneeskunde. Opgeroepen op Januari 20, 2011, van Reisgeneeskunde: http://www.itg.be/itg/ Ministery of Education, Y. a. (sd). Moeys. http://www.moeys.gov.kh/eeqp.php
Opgeroepen
op
April
24,
2011,
van
VVOB. (sd). Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technichse Bijstand vzw. Opgeroepen op Maart 12, 2011, van http://www.vvob.be/ Wikipedia. (sd). Cambodja. Opgeroepen http://nl.wikipedia.org/wiki/Cambodja Wikipedia. (sd). Phnom Penh. Opgeroepen http://nl.wikipedia.org/wiki/Phnom-Penh
op
Januari op
Januari
22, 22,
2011,
van
2011,
van
Survivalgids Cambodja
Pagina 30
Survivalgids Cambodja Willem Dendooven Artevelde Hogeschool 2010-2011
Survivalgids Cambodja
Pagina 31