Succesvolle Substitutie: hoe bereik je dit?
Marc Bruijnzeels, Jan van Es Instituut 6 november 2015
De bedoeling?
Bron: Brief Schippers 14 okt 2011
Uit de oude doos ?
Structuurnota van Hendriks (1974)
Samenhang 1e lijn en ziekenhuisplannnig Dichter bij de mensen: versterkte 1e lijn Stimulering gezondheidscentra met hulpverleners in dienstverband Versterking invloed bevolking Functieverdeling ziekenhuis en 1e lijn met substitutie als invalshoek
Substitutie: meerdere perspectieven en belangen Minister Schippers in haar brief van 31 augustus 2015: Verschuiven van geld Maureen Bisagnano (CEO IHI): Verplaatsen van deskundigheid White Paper VVAA: “Verplaatsing van activiteiten en taken - binnen de tweede lijn zelf - van de tweede naar de eerste lijn - van de tweede en eerste naar de nulde lijn (thuis).”
We zien allemaal iets anders…
VANDAAG: Anderhalfdelijnszorg -> substitutie van wat?
• Generalistisch • Laagdrempelig • Zo min mogelijk verwijzen
Eerstelijn
Anderhalf? • Laag complex: efficiënt behandelen • Efficiënte diagnostiek
• Hoog complex • Specialistisch • Hoge drempel • Ziek
Specialistische zorg
Laag
Lokaal (micro) Regionaal (meso) Niveau 4: Landelijke Backoffice organisaties
Hoog
Niveau 3: Regionale Backoffice organisaties
Niveau 2: Wijkgerichte Gezondheidscentra
Niveau 1: Eerstelijnsvoorziening
Economies of scope (kwaliteitsvoordelen)
Organiseer op de juiste schaal
Prevalentie Laag
Hoog
Economies of scale (doelmatigheidsvoordelen)
Landelijk (macro)
Alleen de vraag is dan:
Hoe bereiken we substitutie?
Wat moeten we daarvoor doen?
Onderzoek naar de succes- en faalfactoren van substitutie door regionale samenwerking. Opdracht van VVAA aan Jan van Es Instituut.
4 sleutels voor een succesvolle samenwerking Sleutelfactoren in de bovenstroom (Ratio) Sleutel 2: Gezamenlijk besluiten en besturen
Sleutel 1: Gezamenlijke visie en strategie bepalen
Bepalen
Besturen
Betekenis
Belangen
Sleutel 4: Waarde ontsluiten en betekenis creëren
Sleutelfactoren in de onderstroom (Emotie)
© Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg
Sleutel 3: Bespreken van de belangen
Regenboogmodel van integratie van zorg Macro niveau (Systeem)
Meso niveau (Organisatie)
Meso niveau (Professional)
Micro niveau (Client/ burger)
Bron: Valentijn et al 2013
Methode van onderzoek 1. Selectie van 10 verschillende regio’s 2. Drie stake holders: eerste lijn, tweede lijn en verzekeraar
3. Kwantitatieve vragenlijst mate van integratie 4. Kwalitatieve verdieping
Eerste resultaten van de eerste 12 interviews uit 6 verschillende regio’s.
Succesfactoren voor samenwerking
1. Lange traditie van samenwerking Bepalen
Besturen
Betekenis
Belangen
2. Visie en doel van de partners kennen
Succesfactoren voor samenwerking 1. Steady kern team Bepalen
Besturen
Betekenis
Belangen
2. Ook gewoon DOEN
3. Communicatie: specialisten aan specialisten, sterke huisartsvoorzitter helpt 4. Sleutelfiguur voor relatiebeheer
Succesfactoren voor samenwerking
1. Omgaan met elkaars belangen Bepalen
Besturen
Betekenis
Belangen
dan ben je aan het kijken wat
2. Denken in toegevoegde waarde
voor de patient of de client dienstig
zou zijn, zo dicht mogelijk bij huis, en dan moet je vanuit je eigen rol gaan proberen of dat zo goed mogelijk ergens te zetten. Want sommige dingen hoeven we ook niet zelf te doen, dat kan ook goedkoper via de Welzijn, nou, dat is de andere kant, maar daar hoor je niemand over want het moet allemaal vanuit het ziekenhuis naar de eerste lijn.
Succesfactoren voor samenwerking
1. Vertrouwen creëren Bepalen
Besturen
Betekenis
Belangen
2. Intrinsieke motivatie van de professionals
4 sleutels voor een succesvolle samenwerking Sleutelfactoren in de bovenstroom (Ratio)
1. Steady kern team 2. Ook gewoon DOEN
1. Lange traditie 2. Gemeenschappelijke visie en doel
3. Communicatie Bepalen
Besturen
Betekenis
Belangen
4. Sleutelfiguur
1. Vertrouwen creëren 2. Intrinsieke motivatie van de professionals
1. Omgaan met elkaars belangen 2. Denken in toegevoegde waarde
Sleutelfactoren in de onderstroom (Emotie)
© Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg
De Regenboog van de substitutievoorbeelden Macro niveau (Systeem)
Meso niveau (Organisatie)
Meso niveau (Professional)
Micro niveau (Client/ burger)
Bron: Valentijn et al 2013
Succesfactoren van integratie Professioneel: Interprofessionele samenwerking - Ontmoeten van professionals
- Kennis delen via scholing - Gebruik protocollen met verstand
- Balen van onnodig dure zorg - Aansluiting leefwereld professionals.
Succesfactoren van integratie Organisatorisch: - Bestuurlijke afstemming - Voldoende middelen - Eigen huis op orde
Succesfactoren van integratie Systeem: - Niet afleiden door verkeerde prikkels - Regionale aanpak - Cijfermatige onderbouwing
Faalfactoren - Praktijkvariatie als start - Vrije tijd van de participanten - Produktiedenken - Wet- en regelgeving
Verbeterpunten - Patiëntenperspectief - Aansluiting gezondheidsdoelen populatie
De meest kritische succesfactoren
Functionele Integratie
Normatieve integratie
Mogelijk aanwezige scenario’s
Organisaties in regio op orde
Noodzakelijke voorwaarde
Ja
Vertrouwen door omgaan met belangen
Ja
Intrinsieke motivatie professionals
Bestuurlijke afstemming
Nee
Ja
Nee
Nee
Ja
Ja
Nee
Ja
Nee
Nee
Ja
Nee
