Studiereisverslag Zuid-Korea 2015 Door Elsbeth Venema Dit jaar reis ik voor Namasté Reizen af naar Zuid-Korea, een welvarend en hoog ontwikkeld land en tevens een groeiende reisbestemming. Vooral het inkomende toerisme uit de omringende landen, en met name uit China, groeit al jaren. Maar vanuit Europa, waaronder Nederland natuurlijk, groeit de interesse ook. En niet voor niks natuurlijk! Dit rijke en diverse land heeft veel te bieden; eeuwenoude culturele en historische bezienswaardigheden, supermoderne steden, populaire K-pop cultuur, een overheerlijke keuken en afwisselende natuur bestaande uit gebergtes, heuvels en kuststroken. Ik ben dan ook erg nieuwsgierig naar en enthousiast over deze bestemming! Alvorens mijn reis begint, maak ik een (privé) stopover in Taipei; de gemoedelijke en relatief kleine hoofdstad van Taiwan. In deze moderne stad kun je naar hartenlust winkelen en heerlijk verfijnd eten. Ook zijn er veel culturele en historische bezienswaardigheden te bezoeken. Een stopover is het dan ook meer dan waard. Omdat Taiwan & Zuid-Korea vrij kleine bestemmingen zijn is het ook leuk en logistiek goed mogelijk om deze twee bestemmingen in één reis te combineren. Ik begin mijn reis in Seoul, de mega hoofdstad van Zuid-Korea met zo’n 10 miljoen inwoners. De gehele agglomeratie Seoul (met inbegrip van onder meer Incheon) telt zelfs bijna 23 miljoen mensen op een totaal aantal inwoners van ongeveer 49 miljoen. Dit betekent dat bijna de helft van alle ZuidKoreanen in de regio Seoul woont. Zoals verwacht is de stad erg modern; veel hoogbouw, heel veel winkelcentra en een uitgebreid metronetwerk waardoor je je erg gemakkelijk door de hele stad kunt verplaatsen. Maar Seoul kent veel verschillende wijken, zo ook meer rommelig ogende wijken van laagbouw met kleine lokale winkeltjes en een traditionele hanok wijk. Ook is de stad rijk aan paleizen & tempels van de vroegere dynastieën. Al met al een dynamische en boeiende stad die altijd in beweging is. Tijdens mijn stadswandeling met een Zuid-Koreaanse Nederlander leer ik veel over de stad, maar ook over de maatschappij die zeer competitief is. Zo is de druk om succesvol te zijn en te blijven in het leven vanuit alle kanten erg hoog. Het maken van lange dagen begint dan ook al op de basisschool met veel huiswerk en extra bijvakken. Deze lijn trekt zich door tot en met de universiteit, althans mits je het zeer belangrijke toelatingsexamen haalt, en in het verdere werkende leven. De competitie wordt alsmaar groter en de lat wordt steeds hoger gelegd waardoor het een zichzelf versterkende vicieuze cirkel is. Natuurlijk is dit één van de redenen voor de snelle ontwikkeling die dit land heeft doorgemaakt en voor de ijzersterke economie dat het nu is. Ook de cosmetische industrie is enorm, want het uiterlijk is erg belangrijk en kan je zeker helpen bij sollicitaties en dergelijke. De cosmetische industrie is dusdanig ingeburgerd dat wel driekwart van de jonge vrouwen iets heeft laten veranderen aan zichzelf, van het (eenvoudige) dubbele ooglid tot meer ingrijpende behandelingen.
Het is boeiend om te zien en dat ontwikkelingen hier (en in de omringende landen) wel vier keer zo hard gaan dan in Europa.
Een paar tips voor Seoul •
• • •
• •
De Dongdaemun market, hier kan naar hartenlust worden gewinkeld tegen redelijke prijzen. Je vindt hier werkelijk alles wat je je maar kunt bedenken en het is ook mogelijk om hier iets af te dingen. Het gebied bestaat uit shopping centra en markten en is benoemd tot Special Tourism Zone. Het merendeel van het gebied is tot in de nachtelijke uren geopend. De Meyongdong Fashion Street is ook een shop tip. Hier vind je veel bekende merken en heel veel cosmetica. Ook staan hier veel eetkraampjes; leuk om wat dingen uit te proberen. Insadong is dé wijk om leuke souvenirtjes te kopen met veel moderne en traditionele handwerkjes. Het Gyeongbokgung Paleis is een must see en één van de bekendste paleizen van de stad. Het is een prachtig complex daterende uit de Joseon dynastie. Hierachter kan ook het Cheong Wa Dae, het officiële traditionele huis van de president worden waargenomen. Ook wel het Blauwe Huis genoemd vanwege de blauwe dakbedekking. Maak hier ook een wandeling door de nabij gelegen Hanok wijk, met traditionele huizen. Langs de Cheonggyecheon stream is het tevens heerlijk wandelen, een kanaal dat al eeuwen door de stad stroomt; een oase in de stad. Bezoek in de avond de Gwangjang markt, een culinaire markt met lokale specialiteiten waar veel Koreanen na het werk heen gaan om lekker te eten. Bezoek ten slotte ook de Seoul/Namsan Tower gelegen op de berg Namsan voor een prachtig uitzicht over de immense stad.
Vanuit Seoul maak ik een gedeelde dagexcursie naar Panmunjom bij het grensgebied tussen Noorden Zuid-Korea dat opgericht is in 1953 na de Koreaanse oorlog. Er is een DMZ (Demilitarized Zone) opgericht dat van West naar Oost loopt. Het is het strengst bewaakte grensgebied ter wereld, terwijl er al lang geen vijandelijkheden meer hebben plaatsgevonden. In Panmunjom werd de wapenstilstand getekend in 1953 en hier kwamen beide partijen de JSA (Joint Security Area) overeen te midden van de grens. Dit is ook de enige plek waar het Noord- en Zuid-Koreaanse leger recht tegenover elkaar staat. Deze tour kan overigens niet gegarandeerd worden, omdat de locatie gebruikt kan worden voor overleg tussen beide partijen. Mocht dit het geval zijn dan wordt de alternatieve DMZ tour aangeboden.
Als eerste bezoeken we de observatiepost bij Odusan van waaruit je mooi zicht hebt over de samenkomende Han en Imjin rivieren met aan de andere kant van het water Noord-Korea gelegen. Je kan zelfs met een verrekijker enkele inwoners van Noord-Korea begluren. Hierna bezoeken we de
Freedom Bridge, die is vernoemd naar het terugkeren van de eerste krijgsgevangenen en de eerste uitwisseling van gevangenen na de oorlog. Ten slotte bezoeken we de JSA zelf met de blauwe barakken waar de overleggen plaatsvinden. De barakken liggen op de exacte grens en achter de barakken ligt Noord-Korea en voor de barakken Zuid-Korea. Dit laatste deel van de tour is onder begeleiding van Amerikaanse soldaten die hier een basis hebben en onder de vlag van de VN werken. Er reist overigens (tot een bepaald punt) een Noord-Koreaanse vluchtelinge met ons mee die ons haar levensverhaal vertelt en onze vragen beantwoord, erg interessant. Uiteraard wordt er in het algemeen met smart nog steeds voor één Korea gewenst. Een leerzame & boeiende dag, een aanrader! Ik reis per trein verder naar Gangneung, een kleinere stad aan de Oostkust van Zuid-Korea waar in 2018 de indoor activiteiten van de Olympische Winterspelen zullen plaatsvinden. Ook het Holland Heineken House zal zich hier vestigen. Ik verblijf op loopafstand van het strand waar heerlijk gewandeld kan worden over de pier. Ook rondom het meer Geyongpo kan fijn worden gewandeld en gefietst. Je passeert dan verschillende traditionele, klassieke paviljoens. Vanuit Gangneung kan een dagtocht worden gemaakt naar het Seoroksan National Park dat vooral bekend staat om haar diversiteit in flora, gebergtes, valleien, watervallen en diverse culturele bezienswaardigheden. Ik breng een bezoek aan het Gangneung Unification Park tijdens mijn verblijf. Dit is opgericht op de plek waar in 1996 een aan wal geraakte onderzeeër werd gespot door een taxi chauffeur. Het bleek een Noord-Koreaanse onderzeeër met als bedoeling spionnen in Zuid-Korea onder te brengen. Maar het Zuid-Koreaanse leger sloeg genadeloos toe. De bemanning werd vermoord, op één na. Deze persoon wordt nog altijd vermist. De Noord-Koreaanse onderzeeër wordt hier tentoongesteld, alsmede een Zuid-Koreaans marineschip en andere vloot van de marine en luchtmacht. Overigens heeft de ZuidKoreaanse luchtmacht een basis nabij Gangneung en deze is luid & duidelijk aanwezig. Per trein reis ik verder naar Andong, het centrum van de traditionele Koreaanse Confucianistische & Boeddhistische cultuur met een geschiedenis van 5000 jaar oud. Er is daarom ook veel te bewonderen; musea, tempels, een pagode en een steen gehouwen Boeddha. De bezienswaardigheden liggen verspreid over de stad. Ik bezoek het Hahoe Village, op ongeveer een half uur rijden afstand van het centrum van Andong en zonder meer een hoogtepunt. Het is een authentiek Koreaans dorpje uit de 16de eeuw waar de invloedrijke Ryu familie vandaan komt en voor meer dan 600 jaar heeft gewoond. Het dorpje is prachtig bewaard gebleven en ligt in een nog mooiere omgeving. Een idyllisch plaatje! Het dorpje wordt omgeven door de Nakdong rivier waar de naam van het dorpje van is afgeleid. Ha betekent rivier en hoe betekent draaiend. Daarom was deze plek ook zo goed leefbaar. Het is inmiddels UNESCO Werelderfgoed. Ook kan hier het Hahoe World Mask Museum worden bezocht. In september en/of oktober wordt het jaarlijks Andong Mask Dance Festival gehouden. Voor wie op zoek is naar een traditionele ervaring kan in het dorpje blijven overnachten in een homestay. Na Andong reis ik wederom per trein verder door naar Geyongju, als voormalige hoofdstad van de Shilla dynastie rijk aan cultureel en tevens UNESCO erfgoed. De sfeer is gemoedelijk in Geyongju. De bezienswaardigheden liggen verspreid over de stad, maar zijn echt verweven in de stad. Het ademt als één geheel. De stad wordt ook wel een ‘Openlucht Museum’ genoemd. Er zijn verschillende parken met mooie graftombes, tempels & paleizen. Een leuke manier om de stad te ontdekken is per fiets en wij maken dan ook een mooie fietstocht die ons tevens buiten het centrum brengt door het platteland van rijstvelden. De rijstvelden zien er ieder seizoen uiteraard anders uit. Wij hebben geen geluk met het weer, maar ook dit levert bijzondere plaatjes op. In Geyongju overnachten we in een traditioneel Koreaans guesthouse, een erg leuke, idyllische en vrij comfortabele ervaring. Je slaapt op de grond op een deken (of twee) in een ondol room, een kamer met vloerverwarming. Ik ben harde matrassen uit China gewend, maar dit is niet voor iedereen geschikt. Omdat er weinig kleinschalige boetiek hotels zijn in Zuid-Korea, maar veelal standaard hotels, is dit wel een extra leuke ervaring.
De volgende bestemming, per trein wederom, is Busan. Een havenstad en na Seoul de grootste stad van Zuid-Korea aan de zuidoostkust gelegen. Wij vonden dit echt een hoogtepunt van de reis en eigenlijk leuker dan Seoul. Het is modern, schoon, de architectuur is indrukwekkend, er wordt een woordje meer Engels gesproken en het biedt verschillende stranden. Uiteraard heeft het ook een uitstekend metro netwerk. Wij bezoeken in ieder geval de Jagalchi markt, een van de bekendere vismarkten in Busan. Hier wordt een groot aanbod verse, en vaak levende, vis aangeboden. We gaan de Busan Tower op voor een spectaculair uitzicht over de stad. Ook bezoeken we het Gamcheon Culture Village wat hoger gelegen en tegen de berg is opgebouwd. Door de bouwwijze en kleuren heeft het een mediterrane sfeer. Het was voorheen een arm dorpje, maar tegenwoordig is het een trekpleister door de artistieke projecten dat het tentoon stelt en door de schoonheid van het dorpje zelf.
We bezoeken ten slotte enkele stranden in Busan en genieten van een mooie zonsondergang. Het reizen per trein is overigens dé manier om te reizen in Zuid-Korea, of per huurauto. De treinen zijn comfortabel, modern en stipt en de meeste plaatsen zijn goed bereikbaar. Er zijn twee type treinen; de reguliere Mugunghwa en de moderne hogesnelheidstrein KTX op een aantal trajecten. Met de Mugunghwa zie je onderweg ook nog veel van het land; bergen, heuvels, kuststroken en beekjes. Wij hebben enkel met deze Mugunghwa gereisd. Onze laatste bestemming is het vulkanische eiland Jeju-do. We vliegen hiernaar toe vanuit Busan en vliegen vanuit daar terug naar Seoul. Het is ook mogelijk om vanaf bepaalde plaatsen per ferry er te geraken, maar dat kost meer tijd. Het is een redelijk klein en overzichtelijk eiland, maar met ontzettend veel afwisselende en natuurlijke bezienswaardigheden. Zo lopen we door de langste natuurlijk gevormde lava tunnel ter wereld, de Manjanggul grot, bezoeken we de Spirited Garden vol met Bonsai bomen, een waterval, stranden en (lava)rotsen die in zee uitkomen. Ook beklimmen we de Seoungsan Ilchulbong, een inactieve vulkanische krater die in de zee is geërupteerd en verbonden is met het eiland. Dit is een mooie, en niet al te zware tocht die wordt beloond met een mooi uitzicht. Het eiland staat verder bekend om de Hanyeo, een helaas letterlijk & figuurlijk uitstervende traditie. Deze duikende vrouwen staan er om bekend zonder enkele apparatuur te duiken om vis en zeewier van de zeebodem te vangen. Deze dames komen alleen in Japan en op dit eiland voor. Het is van oorsprong dan ook een matriarchale cultuur. Het zijn namelijk deze vrouwen die de economie van het eiland hebben opgebouwd. Bewonderenswaardig, petje af! Er is nu een museum aan deze dappere dames gewijd en ze laten hun duik kunsten nog zien. Het eiland heeft ook Nederlandse geschiedenis. We bezoeken het Hamel Ship dat hier in 1653 is aangespoeld. Dit schip was van Hendrick Hamel die als eerste Westerling Korea ontdekte vanwege een schipbreuk. Hij was in dienst van de VOC en schreef later een memoir over zijn belevingen in Korea. Tegenover het schip staat een standbeeld van Guus Hiddink, een held in Zuid-Korea vanwege zijn bijdrage aan het Koreaanse voetbal. Op Jeju-do verplaats je je overigens het makkelijkst per huurauto.
Wij sluiten de reis af waar we zijn begonnen, de hoofdstad Seoul. Het is ons opgevallen dat het tempo van het alledaagse leven buiten de steden lager ligt en dus gemoedelijker is. Ook valt op dat je in de grote steden Seoul & Busan ontzettend veel jongeren ziet en buiten deze steden meer ouderen. Deze tendens zet zich voort.
Beste reistijd Hoewel er het gehele jaar door Zuid-Korea gereisd kan worden is de beste reistijd het voor- en het najaar; de lente en de herfst. De temperaturen zijn dan aangenaam en de lucht is doorgaans mooi
blauw. In het voorjaar staat alles mooi in bloei en in het najaar is de natuur prachtig wanneer de bomen van kleur veranderen. De zomer is vrij warm en vochtig en de winter is vrij koud. Ik heb geluk gehad, want april is ook de tijd van het jaar dat de kersenbloesem in bloei komt te staan. Ik was al enthousiast over deze bestemming en dit enthousiasme is enkel gegroeid!
Mijn favorieten • •
•
• •
Baiton Hotel in Seoul: een nieuw en modern middenklasse hotel met een strakke uitstraling en een sfeervolle ontbijtruimte. Gelegen op loopafstand van de Dongdaemun Market. www.baiton.co.kr. Winkelen op de Dongdaemun markt in Seoul. Hier kan naar hartenlust worden gewinkeld tegen redelijke prijzen. Je vindt hier werkelijk alles wat je je maar kunt bedenken en het is ook mogelijk om hier iets af te dingen. Het gebied bestaat uit shopping centra en markten en is benoemd tot Special Tourism Zone. Het merendeel van het gebied is tot in de nachtelijke uren geopend. Ragheewon (Luckywon) guesthouse in Gyeongju: een traditioneel, kleinschalig Koreaans guesthouse met een paar kamers (elk met een eigen badkamer) en een gemeenschappelijke ruimte/keuken. Het verblijf is in een ondol room, een kamer met vloerverwarming, op een deken (of twee). Comfortabel, idyllisch en bovenal authentiek. En op een centrale locatie gelegen. www.luckywon.kr. Gamcheon Culture Village in Busan, een stukje Mediterrané in Korea. Voorheen een arm dorpje, nu een levendig dorpje met kunstzinnige projecten. Fietstocht door Gyeongju: een leuke en praktische manier om dit ‘Openlucht Museum’ te bezoeken en het omgevende platteland van rijstvelden.
