Studiegids Bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde 2012-2013
1
Inhoudsopgave Voorwoord 6 1 2 Inrichting van de opleiding 8 2.1 Beroepsprofiel ........................................................................................................... 8 2.1.1 Beroep ................................................................................................................ 8 2.1.2 Uitwerking van beroepsprofiel............................................................................. 8 2.1.3 Competenties beginnende beroepsbeoefenaar .................................................. 9 2.1.4 Vaardigheden afgestudeerde.............................................................................. 11 2.1.5 Werkveld en functies .......................................................................................... 11 2.1.6 Algemeen............................................................................................................ 12 2.1.7 Doelstelling opleiding .......................................................................................... 12 2.1.8 Het hbo-niveau van de opleiding ........................................................................ 13 2.1.9 Didactische uitgangspunten ................................................................................ 13 2.2 Inrichting opleiding..................................................................................................... 14 2.2.1 Opleidingsvarianten ............................................................................................ 14 2.2.2 Getuigschriften.................................................................................................... 14 2.2.3 Graden en titulatuur ............................................................................................ 15 2.2.4 Opleidingsstructuur ............................................................................................. 16 2.3 Opleidingsprogramma voltijd en deeltijd .................................................................... 18 2.3.1 De 3 functies van de propedeuse fase ............................................................... 18 2.3.2 Programma voltijd ............................................................................................... 19 2.3.3 Programma deeltijd ............................................................................................. 23 2.3.4 Verkorte en versnelde opleidingsroutes .............................................................. 26 2.3.5 Studieadvies voltijd en deeltijd ............................................................................ 28 2.3.6 Overstappen ....................................................................................................... 30 2.3.7 Overgangsregelingen en bijbehorende conversietabellen .................................. 30 2.4 Toelating tot hoofdfase voltijd en deeltijdopleiding .................................................... 30 2.4.1 Toelating hoofdfase ............................................................................................ 31 2.4.2 Stages en stagewaardigheid voltijd .................................................................... 33 2.4.3 Profileringsruimte ................................................................................................ 34 2.4.4 Excellentie .......................................................................................................... 35 2.4.5 Afstuderen voltijd en deeltijd ............................................................................... 36 2.4.6 Vervolgopleidingsmogelijkheden ........................................................................ 36 2.4.7 Overgangsregeling en bijbehorende conversietabellen ...................................... 36 2.5 Examencommissie .................................................................................................... 37 2.5.1 Instelling en benoeming ...................................................................................... 37 2.5.2 Samenstelling ..................................................................................................... 37 2.5.3 Taken en bevoegdheden .................................................................................... 37 2.5.4 Verzoekschrift ..................................................................................................... 38 2.6 Ziekmelding ............................................................................................................... 39 2.7 Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen .................. 39 2.8 Voorzieningen............................................................................................................ 39 2.8.1 Begeleiding ......................................................................................................... 39 2.8.2 ICT-faciliteiten ..................................................................................................... 40 2.8.2.1 Algemeen ........................................................................................................ 40 2.8.2.2 Studentenmail ................................................................................................. 40 2.8.2.3 Sharepoint ....................................................................................................... 40 2.8.2.4 OSIRIS Student............................................................................................... 41 2.8.2.5 Wachtwoord .................................................................................................... 42 2.8.2.6 Informatiebeveiliging en privacy ...................................................................... 42 2.8.2.7 Registratie studievoortgang............................................................................. 42 2.8.3 Onderwijsbureau................................................................................................. 43 2.8.4 Studievereniging ................................................................................................. 43 2.8.5 Opleidingscommissies ........................................................................................ 44 2.9 Contactgegevens....................................................................................................... 44 3 Cursussen 45 3.1 Cursusdeelname ....................................................................................................... 45 3.2 Inschrijving voor cursussen ....................................................................................... 45 2
3.3 Aanwezigheidsplicht .................................................................................................. 45 3.4 Beginvereisten ........................................................................................................... 46 3.5 Cursusbeschrijvingen ................................................................................................ 46 4 Tentamens en examens 47 4.1 Introductie .................................................................................................................. 47 4.2 Vrijstellingen .............................................................................................................. 47 4.3 Organisatie tentamens .............................................................................................. 48 4.3.1 Tentamenvorm en -duur ..................................................................................... 48 4.3.2 Tentamenrooster ................................................................................................ 49 4.3.3 Inschrijving en deelname (her)tentamens ........................................................... 49 4.3.4 Voorzieningen in geval van een functiebeperking............................................... 50 4.3.5 Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens ......................................................... 51 4.3.6 Gang van zaken tijdens tentamens..................................................................... 52 4.4 Beoordeling ............................................................................................................... 54 4.4.1 Toekennen resultaat en inzage........................................................................... 54 4.4.2 Onregelmatigheden / fraude ............................................................................... 56 4.4.3 Bewaring tentamen- en examenwerk ................................................................. 58 4.4.4 Geldigheidsduur resultaten ................................................................................. 58 5 Diplomering 59 5.1 Procedure afgifte getuigschrift ................................................................................... 59 5.2 Aantekening cum laude of met genoegen ................................................................. 59 6 Roosters 61 6.1 Jaarrooster TBK Voltijd.............................................................................................. 61 6.2 Jaarrooster TBK Deeltijd ........................................................................................... 66 6.3 Vakanties en vrije dagen ........................................................................................... 68 6.4 Lesdagen en –tijden .................................................................................................. 68 6.5 Roosterinformatie en -wijzigingen.............................................................................. 69 7 Klachten, bezwaar en beroep 70 7.1 Inleiding ..................................................................................................................... 70 7.2 Bezwaar .................................................................................................................... 70 7.3 Beroep ....................................................................................................................... 71 7.3.1 Beroep aantekenen ............................................................................................ 71 7.3.2 Hoger beroep ...................................................................................................... 72 7.4 Klachten .................................................................................................................... 72 7.4.1 Klacht indienen ................................................................................................... 72 7.4.2 Herzieningsverzoeken bij klachten ..................................................................... 72 7.5 Ongewenst gedrag .................................................................................................... 73 7.6 Schema klachten, bezwaar en beroep ...................................................................... 73 8 Studentzaken 74 8.1 Studiebegeleiding ...................................................................................................... 74 8.2 Profileringsfonds ........................................................................................................ 74 8.3 Studentendecaan ...................................................................................................... 75 8.4 Vertrouwenspersoon ................................................................................................. 75 8.5 Studentenarts ............................................................................................................ 76 8.6 Bureau Studentenpsychologen.................................................................................. 76 8.7 Mediation ................................................................................................................... 77 8.8 Studeren met een functiebeperking ........................................................................... 77 8.9 Verbetering taal- en schrijfvaardigheden ................................................................... 77 8.10 Mediatheek ................................................................................................................ 78 8.11 International Office .................................................................................................... 78 8.11.1 Study abroad ................................................................................................... 78 8.11.2 Stage in het buitenland.................................................................................... 78 8.12 Medezeggenschap .................................................................................................... 79 8.12.1 Inspraakorganen ............................................................................................. 79 8.12.2 Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten................................................... 79 8.13 Studium Generale...................................................................................................... 80 8.14 Studentenvereniging.................................................................................................. 80 8.14.1 Algemeen ........................................................................................................ 80 8.14.2 Bestuursbeurs ................................................................................................. 80 8.15 Topsport .................................................................................................................... 80 3
8.16 Trajectum................................................................................................................... 81 8.17 Sport .......................................................................................................................... 81 8.18 Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren .............................................................. 81 8.19 Verzekeringen: Wettelijke aansprakelijkheid, ongevallen en reisverzekering ............ 83 8.20 Werken naast je studie .............................................................................................. 83 8.21 Huisvesting ................................................................................................................ 83 9 Over de HU 84 9.1 Algemene informatie.................................................................................................. 84 9.1.1 Onderwijsprofiel HU ............................................................................................ 84 9.1.2 Bachelor- en Masterstelsel ................................................................................. 85 9.1.3 Hogeschool- en faculteitsregelingen ................................................................... 85 9.1.4 Orderegels .......................................................................................................... 86 9.1.5 Kwaliteitszorg...................................................................................................... 87 9.1.6 Organogram HU ................................................................................................. 88 9.1.7 Locaties HU ........................................................................................................ 88 9.2 Algemene informatie faculteit Natuur en Techniek .................................................... 88 9.2.1 Algemeen............................................................................................................ 88 9.2.2 Organogram faculteit .......................................................................................... 89 9.2.3 Contactgegevens ................................................................................................ 89 9.2.4 Plattegrond ......................................................................................................... 90 9.2.5 Praktische voorschriften en aanwijzingen ........................................................... 90 9.2.6 Faciliteiten........................................................................................................... 90 9.2.7 In- en uitschrijven voor de opleiding ................................................................... 90 9.2.8 Toelatingsonderzoek .......................................................................................... 91 9.2.9 Studiekosten, eigen bijdragen en tegemoetkoming ............................................ 91 9.2.9.1 Collegegeld ..................................................................................................... 92 9.2.9.2 Kosten voor boeken en leermiddelen .............................................................. 93 9.2.9.3 Overige kosten ................................................................................................ 93 9.2.9.4 Financiële tegemoetkoming ............................................................................ 93 10 Cursusbeschrijvingen 94 10.1 TBK voltijd ................................................................................................................. 94 10.1.1 TETB-VTTOBAO-12 - Bedrijfsproblemen Analyseren en Oplossen................ 94 10.1.2 TETB-VTOEBRM-12 - Bedrijfsrekenmodellen en Financiën ........................... 96 10.1.3 TETB-VTPLITFI-12 - ICT en Financiën ........................................................... 99 10.1.4 TETB-VTTBIBK-12 - Inleiding Technische Bedrijfskunde ............................... 101 10.1.5 TETB-VTPLIOIN-12 - Integrale Ontwikkeling en Innovatie.............................. 103 10.1.6 TETB-VTOELOG-12 - Logistiek ...................................................................... 105 10.1.7 TETB-VTTBPRM-12 - Procesmanagement .................................................... 107 10.1.8 TETB-VTTOPRT-12 - Product - en Productietechnologie ............................... 108 10.1.9 TETB-VTTBPRO1-12 - Project en Professionalisering 1 ................................ 110 10.1.10 TETB-VTTOPRO2-12 - Project en Professionalisering 2 ................................ 113 10.1.11 TETB-VTOEPRO3-12 - Project en Professionalisering 3 ................................ 116 10.1.12 TETB-VTPLPRO4-12 - Project en Professionalisering 4................................. 118 10.1.13 TTBK-AFSTUD-10 - Afstuderen ...................................................................... 120 10.1.14 TTBK-EECCCO-10 - Change, Cultuur & Collaboratie..................................... 122 10.1.15 TTBK-PLDUBE-10 - Duurzame Bedrijfsvoering .............................................. 123 10.1.16 TETB-VTSTAGE1-12 - Eerste Stage .............................................................. 124 10.1.17 TTBK-EEINTE-10 - Informatie technologie ..................................................... 126 10.1.18 TTBK-PLINVA-11 - Innovatievaardigheden..................................................... 128 10.1.19 TTBK-EEINOP-10 - Inter Organizational Processes ....................................... 130 10.1.20 TTBK-CIMARK-05 - Marketing ........................................................................ 132 10.1.21 TTBK-CIOSTO-10 - Onderzoek en Statistiek .................................................. 133 10.1.22 TTBK-PLORIH-10 - Organisatie, innovatie & HRM ......................................... 135 10.1.23 TTBK-PLPRIP-10 - Productinnovatie proces .................................................. 136 10.1.24 TTBK-PLPRO2-10 - Project Duurzaam Innoveren .......................................... 137 10.1.25 TTBK-EEPRO1-10 - Project Extended Enterprises 1...................................... 138 10.1.26 TTBK-EEPRO2-10 - Project Extended Enterprises 2...................................... 139 10.1.27 TTBK-PLPRO1-10 - Project Proces- en Productinnovatie .............................. 141 10.1.28 TTBK-CIPRO1-05 - Project Sales Engineering ............................................... 142 10.1.29 TTBK-TPPROJ-07 - Project Technische Processen ....................................... 143 4
10.1.30 TTBK-TPSITE-10 - Simulatie Techniek ........................................................... 145 10.1.31 TTBK-TPINDU-07 - Technische Processen in de Industrie............................. 147 10.1.32 TTBK-TPINZI-07 - Technische Processen in Zicht ......................................... 149 10.1.33 TTBK-STAGE2-05 - Tweede stage ................................................................. 151 10.2 TBK deeltijd ............................................................................................................... 153 10.2.1 TETB-DTCI1-12 - Customer Intimacy, blok 1 .................................................. 153 10.2.2 TETB-DTCI2-12 - Customer Intimacy, blok 2 .................................................. 156 10.2.3 TTBK-DTB-PCO-10 - Inl. Professionele Competentie Ontw. .......................... 159 10.2.4 TTBK-DTB-ORB-10 - Organisatie & Beroep ................................................... 161 10.2.5 TTBK-DTB-PRM-10 - Procesmanagement ..................................................... 163 10.2.6 TETB-DTCIPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, CI............................ 166 10.2.7 TTBK-DAV-10 - Adviseren & Veranderen ....................................................... 169 10.2.8 TTBK-DAO-PRJ-10 - Afstudeerproject ............................................................ 172 10.2.9 TTBK-DAI-10 - Asset Integrity Management ................................................... 175 10.2.10 TTBK-DHR-10 - Human Resource Management ............................................ 178 10.2.11 TTBK-DMA-10 - Management Accounting ...................................................... 183 10.2.12 TTBK-DOE-BLK1-10 - Operational Excellence, blok 1 ................................... 186 10.2.13 TTBK-DOE-BLK2-10 - Operational Excellence, blok 2 ................................... 190 10.2.14 TTBK-DPM-10 - .............................................................................................. 193 10.2.15 Prestatiemanagement ..................................................................................... 194 10.2.16 TTBK-DPI-10 - Procesinnovatie ...................................................................... 198 10.2.17 TTBK-DPO-10 - Productontwikkeling .............................................................. 203 10.2.18 TETB-DTAIPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, AI ............................ 207 10.2.19 TETB-DTAVPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, AV ......................... 210 10.2.20 TETB-DTHRPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, HR ........................ 213 10.2.21 TETB-DTMAPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, MA ........................ 215 10.2.22 TETB-DTOEPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, OE ........................ 218 10.2.23 TETB-DTPIPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, PI ............................ 221 10.2.24 TETB-DTPMPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, PM ........................ 224 10.2.25 TETB-DTPOPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, PO ........................ 225 10.2.26 TETB-DTSCPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, SC ......................... 228 10.2.27 TETB-DTSEPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, SE ......................... 231 10.2.28 TTBK-DSC-10 - Supply Chain Management & Procurement .......................... 234 10.2.29 TTBK-DSE-10 - Systems Engineering ............................................................ 237 11 Bijlagen 241 11.1 Onderwijs- en examenregeling .................................................................................. 241 11.2 Overige regelingen .................................................................................................... 241 11.2.1 Overgangsregeling en bijbehorende conversietabellen .................................. 241
Deze studiegids is op 26 juni 2012 vastgesteld door dhr. ing. D. Blankestijn, directeur Institute for Engineering and Design, na advies van de GOC en goedgekeurd door de faculteitsdirecteur op 27 juni 2012.
5
1
Voorwoord
Beste student, Voor je ligt de studiegids 2012-2013 van de voltijd- en deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde. We hopen dat je bij onze opleiding een prettige en succesvolle studietijd hebt. In deze studiegids vind je belangrijke spelregels en informatie die je daarbij kunnen helpen. Hogeschool Utrecht biedt vraaggestuurd en competentiegericht onderwijs aan. Competentiegericht: dat wil zeggen dat jij goed voorbereid bent als je 1 het beroepsleven begint (zie 2.1 .) of vervolgt. Vraaggestuurd: we streven ernaar het onderwijs en ook de ondersteuning eromheen zo in te richten dat jij je in en tijdens je studie kunt ontwikkelen op een manier die jíj belangrijk vindt en die bij je past. Hieronder vind je informatie over de belangrijkste aspecten van je studie en de keuzes die jij kunt maken. Invloed van de student Veel van onze mogelijkheden zijn ontwikkeld of verbeterd op initiatief van je medestudenten. De hogeschool beschouwt je als partner, je maakt deel uit van onze kennisgemeenschap. De HU hecht daarom veel waarde aan jouw mening en ideeën. Dat begint al bij de evaluaties van alle cursussen, waarin je als student je oordeel en verbetertips kan geven. Ook organiseren we op opleidingen of faculteiten onderwijsdialogen, waarin we samen in gesprek gaan over je opleiding en alles eromheen. De HU ondersteunt actief deelname van studenten in opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen (8.12). We vragen je elk jaar de NSE (Nationale Studenten Enquête) in te vullen. En ben je bijzonder tevreden over het onderwijs van die ene docent (e); nomineer hem/haar als docent(e) van het jaar! Excelleren De HU kent verschillende vormen van excellentie. Als je uitstekende resultaten in je studie haalt, kun je bij je diploma de aantekening “cum laude”of “met genoegen” ontvangen (5.2). Maar je kunt ook uitblinken op andere aspecten als innovatie en leiderschap. Ook dat wil de HU graag onderstrepen, en hiervoor is het SIRIUS-programma ontwikkeld. Je kunt “sterren” verzamelen, en als je erg goed bent, ontvang je het predicaat “Excellente student” (2.4.4.). Verbreden en verdiepen Veel opleidingen kennen afstudeerrichtingen, waarin je je kunt specialiseren op een onderdeel van je vakgebied. Daarnaast kennen de meeste opleidingen de zogenaamde “vrije profileringsruimte” (van 30 EC, een half jaar), die je kunt gebruiken om je te verdiepen binnen je eigen vakgebied, maar ook om kennis te maken met een geheel ander vakgebied. Dit kan binnen jouw faculteit, bij een opleiding van een andere faculteit of aan een andere instelling (2.4.3). Ook kun je een eigen examenprogramma ontwikkelen, je studieloopbaanbegeleider (SLB’er, 2.8.1) kan je hierover adviseren. De examencommissie van je opleiding (2.5) moet daar toestemming voor geven. Ook is er Studium Generale dat inspirerende programma’s aanbiedt. Wat anders? Je kunt je studietijd natuurlijk ook benutten om je zo breed mogelijk te ontwikkelen, en juist ervaring buiten je reguliere studie op te doen. Wil je een tijdje studeren in het buitenland (8.11)? Of dacht je erover bestuurlijk actief te worden in bijvoorbeeld je studievereniging, je gezelligheidsvereniging of je studentensportclub? (8.14, 8.17). Hiervoor noemden we al medezeggenschap en opleidingscommissies. Of combineer je topsport met een studie (8.15)? Er is van alles denkbaar dat door de HU actief ondersteund wordt. Studievertraging Het kan dat je studie door allerlei oorzaken niet verloopt zoals je dat graag zou willen. Als dat komt door oorzaken waar jij niets aan kunt doen, bijvoorbeeld ziekte of relatieproblemen, zijn er verschillende regelingen waarop je een beroep kunt doen. Als je door jouw persoonlijke situatie tentamens mist, kun je om een extra herkansing vragen (4.3.3). Haal je te weinig studiepunten en dreig je een negatief studieadvies te krijgen, dan krijg je hulp bij een studieplanning (2.4.2). En had je een studiebeurs, maar studeer je door deze omstandigheden zo lang dat je geen er recht meer op hebt? Dan is er een
1
De nummers verwijzen naar een paragraaf in de studiegids 6
mogelijkheid tot financiële ondersteuning (8.2) In al deze gevallen geldt: meldt het zo spoedig mogelijk aan je studieloopbaanbegeleider (2.8.1) of je studentendecaan (8.3)! Als je te lang over je studie doet, kan je “langstudeerder” worden. Om dat te voorkomen bieden opleidingen soms extra inhaaltrajecten aan. Die worden via Sharepoint bekend gemaakt. En heb je een functiebeperking? Dan kan je mogelijk langer over je studie doen, maar dat hoeft lang niet altijd. De hogeschool kent een breed scala aan voorzieningen die jou in je studie kunnen ondersteunen (8.8). Problemen en klachten Heb je problemen die je studie negatief beïnvloeden? Of vragen omdat je niet precies weet waar je terecht kunt? Bij je SLB’er (2.8.1) of een studentendecaan (8.3) ben je aan het juiste adres, zij kunnen je adviseren of doorverwijzen. Als je klachten hebt over de bejegening door studenten of medewerkers, kun je ook een vertrouwenspersoon (8.4) inschakelen. Zijn er bijvoorbeeld samenwerkingsproblemen in je projectgroep: als je ze op tijd inschakelt kunnen onze studentmediators vaak escalatie voorkomen en de samenwerking weer herstellen (8.7). En gaat er binnen de HU iets fout of ben je het niet eens met een besluit? Op elke faculteit of opleiding is een “klachtenloket”’ waar je terecht kunt met bezwaren en klachten (7.1). Wat verwacht de HU van jou? Wij streven ernaar je een opleiding en studieklimaat te bieden waarin je je optimaal kunt ontplooien. We willen niet dat dit door andere studenten wordt verpest door ongewenst gedrag (bijvoorbeeld intimidatie, hatemails, verbaal of fysiek geweld), en verwachten dan ook dat je je aan onze interne regels houdt (9.1.4) Als je een diploma haalt, moet je dat ook verdiend hebben. Fraude (4.4.2) wordt niet getolereerd. Zeker als het gevolgen heeft voor onschuldige medestudenten doordat tentamenresultaten ongeldig worden verklaard, zijn de straffen zwaar. Zowel ongewenst gedrag als fraude kunnen leiden tot verwijdering van de opleiding. Je ziet, er zijn heel veel mogelijkheden bij de HU om een prettige studietijd te hebben. Je vindt het merendeel terug in deze studiegids. Lees de gids goed door, voordat je aan je studie begint. Via de inhoudsopgave kun je altijd achterhalen waar je iets kunt vinden. Maar is het niet duidelijk of kun je het niet vinden: kijk op Sharepoint, of vraag het je SLB’er of bij het Onderwijsbureau (2.8.3). We wensen je een prettige studietijd en veel succes in dit studiejaar, Mede namens alle collega’s die aan jouw opleiding bijdragen,
De heer ing. D. Blankestijn Directeur Instituut Engineering & Design
7
2 2.1
Inrichting van de opleiding Beroepsprofiel 2.1.1
Beroep
Een beroepsprofiel vormt de neerslag van taken, taakgebieden en werkzaamheden van professionals op een specifiek werkterrein. Steeds vaker blijkt dat de problemen waarmee het bedrijfsleven te maken krijgt niet uitsluitend technisch, economisch of sociaal van aard zijn, maar van een dusdanige complexiteit dat een interdisciplinaire aanpak is vereist. Tegen die achtergrond is de opleiding Technische Bedrijfskunde ontstaan. Er is behoefte aan mensen die zich bezig houden met zaken als kwaliteitsbeleid, efficiencyverbeteringen, logistieke vraagstukken, arbeidsomstandigheden en reorganisatieprojecten. Een Technisch Bedrijfskundige is zo iemand. Een TBK-er kan bedrijfsprocessen in onderlinge samenhang en vanuit een technisch perspectief beoordelen en oplossingen aandragen voor veranderingen. Een TBK-er is degene met de helikopterview.
2.1.2
Uitwerking van beroepsprofiel
De kennis en vaardigheden van een afgestudeerde worden in het competentiegericht onderwijs, dat op de HU toegepast wordt, beschreven in competenties. Onder competentie verstaan we: het vermogen van een beroepsbeoefenaar om op een adequate manier taken uit te voeren, oplossingen te vinden en deze te realiseren in de dagelijkse beroepspraktijk. Bedrijven hebben te maken met een toenemende dynamiek en complexiteit. Producten en processen hebben een kortere levenscyclus, bedrijven opereren steeds meer in een technisch complexe, internationale context en ook in de dienstensector is er een toenemende behoefte aan gestroomlijnde bedrijfsprocessen. Er is daarom behoefte aan technisch bedrijfskundigen die analytisch en creatief primaire bedrijfsprocessen kunnen beoordelen en deze systematisch en methodisch kunnen (her)ontwerpen en implementeren, waarbij ze oog hebben voor de integrale effecten op de resultaten van de organisatie. Er is bovendien behoefte aan mensen die een link kunnen leggen tussen nieuwe technologie en de toepassingsmogelijkheden in de bedrijfsvoering en die in staat zijn daar via samenwerking in projecten vorm aan te geven. De opleiding Technische Bedrijfskunde (Bachelor of Business Engineering) wil studenten opleiden die in deze maatschappelijke behoefte voorzien en aan de actuele beroepsvereisten voldoen.
8
2.1.3
Competenties beginnende beroepsbeoefenaar
Onder een competentie verstaan we zoals gezegd het vermogen van een beroepsbeoefenaar om op een adequate manier beroepsopdrachten uit te kunnen voeren, oplossingen te vinden en te realiseren in de dagelijkse praktijk. De TBK opdrachten laten zich beschrijven aan de hand van de rol, het domein, de resultaten en de context.
Context - Grote/kleine organisatie - Veel/weinig nieuwe technologie - Veel/weinig stakeholders - Groot/klein projectteam - Weinig/veel ondersteuning - Nieuwe/bestaande markt - Expert/brede basis kennis - Nieuwe/bestaande kennis
- TBK projectleider - TBK adviseur - TBK manager - TBK ondernemer
Rollen
Opdracht
Domeinen
Operational Excellence Customer Intimacy Product Leadership Technical Process Extended Enterprise
Resultaten
Produceren Organiseren Kennis mobi Interactie Inzicht Krijgen
Verwerven Opdracht
Vragen
Actoren in Beeld
Ontwerpen
Plan met Draagvlak
Vinden
Interactie Strategie
Uitvoeren
Kwaliteit Uitvoering
Toepassen
Doen met Verstand
Resultaten Beoordelen
Evalueren en Kennis Overdragen Beoordelen
Feedback op Interactie
Rollen van een Technisch Bedrijfskundige • De TBK adviseur neemt een TBK probleem onder de loep en zorgt voor een gedragen procesverbetering volgens de ‘state of the art’ van het TBK vakgebied. • De TBK projectleider neemt een TBK project op zijn schouders en zorgt ervoor dat deze op de afgesproken manier voor een tevreden opdrachtgever wordt afgerond. • De TBK manager zorgt ervoor dat de bedrijfsprocessen van een team/afdeling/unit optimaal verlopen. De TBK manager bepaalt de prioriteiten en geeft regelmatig opdrachten aan anderen en coacht op het optimale resultaat. Hij/zij is zijn eigen TBK adviseur en vanuit deze rol lost hij/zij regelmatig TBK problemen op. • Een TBK ondernemer ontwikkelt een eigen businessplan en is in staat hiervoor andere stakeholders te interesseren zodat hij/zij het plan met succes uit kan voeren. Hiervoor schakelt hij/zij regelmatig over naar de andere TBK rollen. 9
Domein(en) van de opdracht Een TBK-er neemt niet alle opdrachten op zich. Hieronder de vijf domeinen waarbinnen de Utrechtse TBKer opdrachten aanneemt: • Operational Excellence: bedrijfsprocessen kwantificeren en efficiency verbeteren • Customer Intimacy: processen met klanten optimaal maken • Product Leadership: innovatie processen verbeteren • Technical Processes: het gebruik van innovatieve technologie om bedrijfsprocessen en producten te verbeteren. • Extended Enterprise: de samenwerking tussen bedrijven verbeteren (supply chain, inkoop/verkoop, make or buy beslissingen) Een opdracht kan meerdere domeinen omvatten. Een domein wordt vastgelegd door de resultaten te beschrijven die in het domein behaald moeten worden. Deze resultaten worden beschreven aan de hand van de TBK-resultatenmatrix (product/dienst, proces, kennis, impact) Resultatenmatrix De resultatenmatrix geeft inzicht in vier verschillende gebieden waarop een kenniswerker resultaten moet kunnen realiseren: • Produceren Product of Dienst Dit is het meest tastbare resultaat waar een opdrachtgever (baas of klant) voor betaald. Bij adviesprojecten gaat het om een adviesrapport, bij implementatieprojecten om een gerealiseerde verandering van de bedrijfsprocessen. • Organiseren Proces Een gestructureerde resultaatgerichte aanpak van projecten zorgt voor een goed resultaat, op tijd, binnen budget. • Kennis mobiliseren Kennis Voor een succesvol project dat bijdraagt aan het concurrentievermogen van een organisatie is ‘state of the art’ kennis nodig, die correct gebruik wordt. Vaak is het nodig bestaande modellen en methodes aan te passen of nieuwe te ontwikkelen. Het is ook belangrijk deze ontwikkelingen voor andere leden in de organisatie beschikbaar te maken. • Interactie Impact Al dat moois heeft echter niets om het lijf als het geen impact heeft. De interactie met alle betrokkenen bepaalt of het ‘echte’ probleem opgelost is, of de mensen meegegroeid zijn met de oplossing en of ze hun gedrag op de gewenste manier veranderen.
Produceren
Organiseren
Oriënteren
Inzicht krijgen
Verwerven opdracht
Vragen
Actoren in beeld
Aanpak kiezen
Ontwerpen
Plan met draagvlak
Vinden
Interactie strategie
Realiseren
Uitvoeren
Kwaliteit uitvoering
Toepassen
Doen met verstand
Reflecteren
Producten Beoordelen
Evalueren overdragen
Kennis Beoordelen
Feedback op Interactie
Proces
Kennis
Impact
Resultaat
Product Dienst
Kennis mobiliseren
Interactie
10
In het proces om deze vier resultaten (product/dienst, organisatieproces, kennis, impact) op te leveren kunnen we globaal vier stappen onderscheiden: oriënteren, aanpak kiezen, realiseren en reflecteren. Omdat de TBK-er in staat is al deze stappen goed te doorlopen zorgt hij voor de kwaliteit van het resultaat. • De oriëntatie zorgt dat hij de juiste vraag oplost en gebruik maakt van de juiste kennis en de juiste mensen. • Een samenhangende aanpak leidt tot een goede oplossing en een goede samenwerking. • Een goede uitvoering maakt dat iedereen resultaatgericht werkt, dat kennis goed wordt toegepast en dat de oplossing ook echt werkt. • En door reflectie weet de TBK-er in hoeverre de resultaten aan de verwachtingen van alle betrokkenen voldoen. En hij leert ervan voor volgende projecten. In de praktijk zullen deze stappen vaak meerdere malen doorlopen worden en dan ontstaat een (leer)cirkel zoals die van Deming (Plan, Do, Check, Act). Niveau van de resultaten Het zal duidelijk zijn dat een pas afgestudeerde arts geen openhartoperatie uit mag voeren en een junior adviseur niet direct op de raad van bestuur afgestuurd wordt. Er is kennelijk verschil in niveau van de opdrachten en daarmee de resultaten. Er spelen twee factoren een rol: •
Zelfstandigheid bij uitvoering: 1. Reproductief: probleem, aanpak en oplossing liggen vast 2. Taakgericht: probleem ligt vast, aanpak wordt binnen beperkte ruimte gekozen. Oplossing verantwoord. 3. Probleemgericht: probleem moet afgebakend worden, methode gekozen. Correctheid oplossing moet aangetoond worden. 4. Situatiegericht: probleem wordt zelfstandig aangekaart, afgebakend en opgelost.
•
Complexiteit van de context Beginnend
Complex
Stakeholders
Weinig
Veel
Projectteam
Klein
Groot
Ondersteuning
Veel
Weinig
Kennis
Bestaand
Nieuw
Kennis
Basis
Expert
Kwantitatief
Nauwelijks
Veel
Technologie
Bestaand
Nieuw
Internationaal
Nee
Ja
Markt
Bestaand
Nieuw
Het niveau van een resultaat wordt bepaald door de mate van zelfstandigheid in de uitvoering en de complexiteit van de context. Gedurende de opleiding neemt het niveau van de opdrachten en projecten toe. Studenten gaan in toenemende zelfstandigheid bedrijfsproblemen oplossen in een meer complexere context.
2.1.4
Vaardigheden afgestudeerde
Zie hiervoor paragraaf 2.1.3
2.1.5
Werkveld en functies
Een Technisch Bedrijfskundige is goed voorbereid om te werken in: • een complexe en veranderende context als gevolg van technische innovaties, fusies, overnames, reorganisaties, netwerken, etc. • bedrijven die werken met processen die goederen en/of diensten voortbrengen met een focus op die processen die overeenkomsten vertonen met industriële processen.
11
•
een internationale context (zowel het werken bij multinationals in Nederland als bij vestigingen in het buitenland).
De rollen waarvoor een Technische Bedrijfskundige wordt opgeleid zijn: (assistent) Projectmanager: Trefwoorden voor projectmanagement zijn onder andere: multidisciplinair samenwerken, resultaatgerichtheid, wisselende omgevingen, unieke in de tijd afgebakende projecten, het kunnen hanteren van verschillende rollen. (junior) Adviseur: De adviseur stelt zijn kennis en vaardigheid in dienst van een opdrachtgever voor wie hij capaciteit en deskundigheid levert. Competenties op het gebied van procesbegeleiding van veranderingstrajecten zijn hierbij van het grootste belang. (beginnend) Ondernemer: Een bedrijfskundige is toegerust om zijn persoonlijke kwaliteiten te combineren met professionele kennis en vaardigheden nodig voor het opzetten en runnen van een bedrijf. (assistent) Manager: Een bedrijfskundige is toegerust om zijn persoonlijke kwaliteiten te combineren met professionele kennis en vaardigheden nodig voor het beheersen en runnen van een bedrijf.
2.2 Opleidingsprofiel 2.1.6
Algemeen
De technisch bedrijfskundige van Hogeschool Utrecht richt zich op procesoptimalisatie in een technische context, voor technische producten en/of technische dienstverlening. Een TBK-er opereert in de volgende velden: • Operational Excellence: Bedrijfsprocessen kwantificeren en efficiency verbeteren; • Customer Intimacy: Processen met klanten optimaal maken; • Product Leadership: Innovatie processen verbeteren; • Technical Processes: Het gebruik van innovatieve technologie om bedrijfsprocessen en producten te verbeteren; • Extended Enterprise: De samenwerking tussen bedrijven verbeteren. (supply chain, inkoop/verkoop, make or buy beslissingen). Hiertoe moet hij/zij de volgende werkzaamheden goed kunnen uitvoeren: • analyseren en diagnosticeren van organisatie- en omgevingsbehoeften • opstellen functionele eisen • ontwerpen van bedrijfsprocessen met focus op: o de adequate toepassing van (nieuwe) technologie; o de potentie van de veranderende markt; o een kosten-baten analyse en gekwantificeerde keuzemogelijkheden; o het functioneren van mensen in de organisatie; o de consequenties voor de rest van de organisatie (integraal denken); o scenario’s en simulatietechnieken om de resultaten te voorspellen; • implementatie in een complexe omgeving. De opleiding wil hiervoor Technisch Bedrijfskundigen opleiden die: • specialisten zijn in bedrijfsprocessen en in staat een brug te slaan tussen de mensen in de verschillende afdelingen; • door hun veelzijdige kennis (multidisciplinair) een organisatie zien als een geheel met verschillende afdelingen waarin verschillende mensen met verschillende meningen samenwerken; • een helikopterview hebben ontwikkeld waarmee de afdelingsoverschrijdende en organisatieoverschrijdende problemen zichtbaar worden en kunnen worden opgelost; • in staat zijn hun theoretische kennis toe te passen in concrete situaties; • flexibel, innovatief, analytisch en sociaal vaardig zijn; • zowel zelfstandig als in teamverband kunnen functioneren.
2.1.7
Doelstelling opleiding
De opleiding Technische Bedrijfskunde heeft als doel het verzorgen van hoger beroepsonderwijs dat de afgestudeerden in staat stelt om als professioneel Technisch Bedrijfskundige in de samenleving te kunnen functioneren. 12
2.1.8
Het hbo-niveau van de opleiding
De HU heeft als doel haar studenten op te leiden voor een functie op hbo-niveau en elke afgestudeerde student dient aan een groot aantal (beroeps)competenties te voldoen die zijn afgeleid van het beroepsprofiel. Om het niveau van beroepsuitoefening te bepalen worden de volgende vijf samenhangende criteria gehanteerd: kennis en inzicht toepassen kennis en inzicht oordeelvorming communicatie leervaardigheden Deze criteria zijn ook wel bekend onder de naam Dublin descriptoren en worden in Europa gehanteerd om internationaal het niveau van beroepsuitoefening te bepalen. Om de competentie ontwikkeling in het curriculum en van de studenten inzichtelijk te maken, staat de TBK-resultatenmatrix centraal met daarin vier verschillende gebieden waarop een kenniswerker resultaten moet kunnen realiseren: product/dienst, organisatieproces, kennis en impact. Het niveau van een resultaat wordt bepaald door de mate van zelfstandigheid bij de uitvoering en de complexiteit van de context.
Produceren Organiseren Kennis mobilInteractie Inzicht Krijgen
Verwerven Opdracht
Vragen
Actoren in Beeld
Ontwerpen
Plan met Draagvlak
Vinden
Interactie Strategie
Uitvoeren
Kwaliteit Uitvoering
Toepassen
Doen met Verstand
Resultaten Beoordelen
Evalueren en Kennis Overdragen Beoordelen
Product / Dienst
Organisatie proces
Feedback op Interactie
Kennis
Impact
De resultatenmatrix dekt de hiervoor genoemde Dublin descriptoren als volgt af: - toepassen kennis en inzicht (kolom 1 en 2) - kennis en inzicht (kolom 3) - communicatie (kolom 4) - oordeelvorming (rij 1 en 2) - leervaardigheden (kolom 3 en rij 4)
2.1.9
Didactische uitgangspunten
Alle opleidingen van Hogeschool Utrecht zijn opgebouwd volgens een competentiegericht onderwijsmodel. Een competentie is de combinatie van kennis, vaardigheden en attitudes die nodig is om een taak in een bepaalde (beroeps)context uit te oefenen. Voor ons onderwijs betekent dit het volgende: •
• •
Het onderwijs richt zich op het verwerven van beroepscompetenties: het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken worden uitgevoerd binnen of buiten Nederland, in een internationale context; Leren is een doelgerichte activiteit van jou als student. Het onderwijs stimuleert daarom actief en zelfstandig leren; De docent ondersteunt en coacht jouw leerproces en is inhoudelijk expert op een bepaald competentiegebied; 13
• • •
•
Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken; Het onderwijs baseert zich op het concurrency-principe. Leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk beïnvloeden elkaar positief; Leren is een sociaal en interactief proces en doe je nooit alleen. Daarom werk je in je opleiding veel samen: met andere studenten, met docenten en met professionals uit de praktijk. Om vast te stellen op welk niveau je de competenties beheerst, zijn er periodiek toetsen waaraan je deelneemt. De toetsen worden beoordeeld en geven je inzicht in de vorderingen van je leerproces; Toetsen zijn bedoeld om vast te stellen welk beheersniveau van de competenties is bereikt en de student inzicht te geven in de vorderingen in het eigen leerproces.
De didactiek van de opleiding staat in het teken van competentiegericht onderwijs. Hierbij wordt gestreefd naar een optimale balans tussen levensechte praktijkopdrachten en verdiepende lesprogramma’s en trainingen. De opleiding kent daarmee verschillende onderwijsvormen: • • •
• • •
2.2
Studieloopbaanbegeleiding: ondersteuning en coaching binnen en buiten de opleiding Theorieonderwijs: hoorcolleges, responsie- en werkcolleges en zelfstudieopdrachten. Workshops/werkgroepbijeenkomsten: trainingen in kleine groepen (max. 20 studenten) die erop zijn gericht dat de student zich methodische kennis eigen maakt en specifieke beroepsvaardigheden oefent. Praktijkbegeleiding: begeleiding van de praktijkperiode vanuit de opleiding en de instelling. Supervisie: in kleine groepen met docent gericht op reflectie op eigen beroepsontwikkeling. Casus/projectonderwijs: groepsgewijze realisatie van producten in afgebakende periode.
Inrichting opleiding 2.2.1
Opleidingsvarianten
Voltijdopleiding Een voltijdopleiding veronderstelt dat je 40 uur per week beschikbaar bent voor het volgen van onderwijs aan de hogeschool. Voltijdopleidingen zijn bedoeld voor studenten die rechtstreeks van de havo, het vwo of mbo (niveau 4) komen. Deeltijdopleiding Er is ook de mogelijkheid om te kiezen voor een deeltijdopleiding. Deeltijd wil zeggen dat je een avond per week de opleiding volgt. In een deeltijdopleiding is veel aandacht voor hetgeen je parallel aan je studie in de beroepspraktijk leert. Kenmerkend is dan ook dat het werk aansluit bij het onderwijs dat je volgt en dat het curriculum en het rooster daarop is aangepast. Om toegelaten te worden tot de deeltijdopleiding dien je als student aan dezelfde vooropleidingseisen te voldoen als bij de voltijdopleiding; het diploma van de deeltijdopleiding is dan ook gelijkwaardig aan dat van de voltijdopleiding. Voor de deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde geldt verder dat de student een passende functie in het relevante werkveld dient te hebben.
2.2.2
Getuigschriften
Als bewijs dat je (een deel van) de opleiding hebt afgerond (Propedeuse, Ad of Bachelor), wordt door de examencommissie een diploma uitgereikt. De wettelijke term hiervoor is getuigschrift, maar omdat wij in het gangbare taalgebruik binnen de HU over diploma’s spreken, zullen we in deze studiegids de term diploma gebruiken. We kennen de volgende diploma’s: • •
Het propedeutisch diploma na het behalen van het propedeutisch examen; Het bachelordiploma na het behalen van het afsluitend examen.
De opleiding heeft geen associated degree programma. De voorzitter en een lid van je examencommissie ondertekenen het diploma . Aan het bachelordiploma wordt een Internationaal Diploma Supplement (IDS) volgens het Europese model toegevoegd. Hier zijn 14
geen kosten aan verbonden. Het IDS geeft inzicht in de aard en de inhoud van de opleiding en de behaalde studieresultaten. Dit bevordert de internationale herkenbaarheid van de opleiding en het diploma. Je ontvangt per opleiding slechts één propedeutisch en één bachelordiploma. Zie par 4.5. voor de procedure voor afgifte van het diploma. Het diploma wordt in beginsel in het Nederlands opgesteld. Op jouw verzoek kan er ook een Engelstalig diploma worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement wordt altijd in het Engels opgesteld. Als je meer dan één tentamen met goed gevolg hebt afgelegd, maar je krijgt geen diploma, dan kun je de examencommissie vragen een verklaring af te geven. Daarop worden de behaalde tentamens vermeld. De verklaring wordt net als het diploma ondertekend door de voorzitter en een lid van de examencommissie.
Artikel 42 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl) regelt welke gegevens het getuigschrift en supplement moeten bevatten. Zie ook het Spoorboekje Diploma’s op www.reglementen.hu.nl.
2.2.3
Graden en titulatuur
De Examencommissie verleent, namens het instellingsbestuur, de graad Bachelor aan degene die met goed gevolg het afsluitend examen van de opleiding heeft afgelegd. Aan de graad kan een vermelding van het vakgebied of het beroepenveld waarop de graad betrekking heeft, worden toegevoegd. Het verlenen van de graad Bachelor geeft het recht om deze als titel te voeren, afgekort tot B (met eventuele toevoeging) achter de eigen naam. In plaats daarvan (dus niet in combinatie) kan ook worden gebruikt: •
De titel ingenieur, afgekort tot ing. voorafgaand aan de naam, indien het een opleiding betreft op het gebied van landbouw en de natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek. De titel baccalaureus, afgekort tot bc. voorafgaand aan de naam, indien het een andere opleiding betreft.
•
Bij de FNT worden de volgende graden verleend: Overzicht CROHO opleidingen 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Bouwkunde Bouwtechnische Bedrijfskunde Civiele Techniek Geodesie Ruimtelijke ordening en Planologie Milieukunde
7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
Technische Bedrijfskunde Elektrotechniek Werktuigbouwkunde Industriële Automatisering AOT – Techniek 2 Chemische Technologie Chemie Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Informatica Technische Informatica Bedrijfskundige Informatica
2
Titulatuur Bachelor of: Built Environment
Engineering
Applied Science
Information and Communication Technology
Voor chemische technologie is er ook een associated degree mogelijk na twee jaar 15
2.2.4
Opleidingsstructuur
Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases, die in dit hoofdstuk verder uitgewerkt worden: de propedeutische fase (P) en de hoofdfase (H). De opleiding start met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase sluit je af met het behalen van een propedeutisch diploma. Na de propedeuse volgt de hoofdfase van drie jaar . Deze fase sluit je af met het behalen van een bachelorsdiploma. Zie verder par. 2.5. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast van de opleiding en de bijhorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten (EC’s) volgens het European Credit Transfer System (ECTS). Dit is een studiepuntensysteem om opleidingen internationaal vergelijkbaar te maken. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 studie-(klok)uren (inclusief contacttijd). De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een gemiddelde studielast van 60 EC’s, oftewel 1680 uur, per studiejaar als uitgangspunt genomen. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 EC’s. In de cursusbeschrijving is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. EC’s worden pas toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen. Als er deeltentamens worden afgenomen, krijg je pas studiepunten als alle deeltentamens van een cursus zijn afgelegd en gezamenlijk tot een voldoende resultaat leiden. Zie ook par 4.4. Tabel opleidingsstructuur en studiepunten Tabel opleidingsstructuur voltijd instroom vanaf collegejaar 2012-2013 (Nieuwe Stijl): Jaar 1 Propedeuse (P) P1.1 (15EC)
P1.2 (15EC)
P2.1 (15EC)
P2.2 (15EC)
Wat is TBK?
Techniek en Onderzoek
Operational Excellence
Product Leadership
H1.1 (15EC)
H1.2 (15EC)
H2 (30EC)
Customer Intimacy
Managing Services and Performance
(Internationale) Stage
Jaar 2 Hoofdfase (H)
Jaar 3 Hoofdfase (H) H3 Keuzevakken (30EC)
H4 Keuzevakken (30EC)
Verbreden of verdiepen door middel van keuzevakken
Verbreden of verdiepen door middel van keuzevakken
Jaar 4 Hoofdfase (H) H5 Profilerings-/minorruimte (30EC)
H6 Afstuderen (30EC)
(Internationale) Minor
Proeve van bekwaamheid in een bedrijf
16
Tabel opleidingsstructuur voltijd instroom vanaf collegejaar 2011 en daarvoor: Jaar 1 Propedeuse 1 Wat is TBK?
2 Operational Excellence
1.1 (15EC)
1.2 (15EC)
2.1 (15EC)
2.2 (15EC)
Bedrijven onderzoeken
Procesdenken
Processen beheersen
Processen optimaliseren
Jaar 2 Hoofdfase 3 Customer Intimacy en Technische Processen
4 Stage*
3.1 (15EC)
3.2 (15EC)
4.1 en 4.2 (30EC)
Customer Intimacy
Technische processen
Zelf ervaring in een bedrijf opdoen
Jaar 3 Hoofdfase 5
Product Leadership
6 Extended Enterprise Studies
5.1 (15EC)
5.2 (15EC)
Organiseren v innovatie
Innovatie & duurzaamheid Samenwerken is de toekomst
6.1 (15EC)
6.2 (15EC)
Jaar 4 Hoofdfase e
7 (Internationale) Minor of (2 ) Stage
8 Afstuderen
7.1 en 7.2 (30EC)
8.1 en 8.2 (30EC)ö
Verbreden, Verdiepen of Implementeren
Proeve van bekwaamheid in een bedrijf
Tabel opleidingsstructuur DEELTIJD instroom vanaf collegejaar 2012-2013:
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Organisatie & Beroep (10EC)
Procesmanagement (10 EC)
Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling (10EC)
Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC)
Operational Excellence (20 EC)
Technische Processen (20 EC)
PCO (10 EC)
PCO (10 EC)
Keuzemodule 1 (10 EC)
Keuzemodule 2 (10 EC)
PCO (10 EC)
Jaar 4
Customer Intimacy (20 EC)
Keuzemodule 5 (10 EC)
Keuzemodule 3 (10 EC)
Keuzemodule 4 (10 EC)
PCO (10 EC EC) Procesinnovatie (10 EC)
Afstudeeropdracht (30 EC)
PCO (10 EC)
17
Tabel opleidingsstructuur DEELTIJD instroom vanaf collegejaar 2011 en daarvoor:
Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Technische Processen (20 EC)
Procesmanagement Organisatie & (10 EC) Beroep (10 EC) Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC)
Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC)
Customer Intimacy (20 EC)
Operational Excellence (20 EC)
PCO (10 EC)
PCO (10 EC)
Keuzemodule 1 (10 EC)
Keuzemodule 2(10 EC)
Keuzemodule 3 (10 EC)
PCO (10 EC) Jaar 4
Keuzemodule 5 (10 EC)
Procesinnovatie (10 EC)
Keuzemodule 4 (10 EC)
PCO (10 EC) Afstudeeropdracht (30 EC)
PCO (10 EC) De volgende keuzemodules worden dit studiejaar aangeboden: • Prestatiemanagement • HRM • Adviseren & Veranderen • Systems Engineering • Asset Integrity Management • Extended Enterprise Studies • Productontwikkeling • Management Accounting
2.3
Opleidingsprogramma voltijd en deeltijd 2.3.1
De 3 functies van de propedeuse fase
De splitsing van de opleiding in een propedeutische fase en een hoofdfase is niet voor niets. De overheid markeert het eerste jaar (de propedeuse) omdat het drie belangrijke functies heeft: Oriëntatie Voor je studievoortgang is het van groot belang dat je een opleiding volgt die bij je past. Dat betekent dat de inhoud van de opleiding, het beroepenveld waarvoor je wordt opgeleid en de wijze waarop je opleiding is georganiseerd je moeten aanspreken. De propedeuse is er mede voor bedoeld om te kijken of dat het geval is en is daar ook op ingericht. Selectie Aan het einde van je eerste studiejaar wordt de balans opgemaakt. Zit je wel op de juiste opleiding? Kun je het niveau aan? Is je studievoortgang voldoende? De antwoorden op die vragen blijken een grote voorspellende waarde te hebben voor het uiteindelijk behalen van je diploma in de termijn die daarvoor staat. Binnen de HU maken we de balans op met een individueel studieadvies op basis van het begeleidingstraject. Daarbij wordt gekeken naar het aantal behaalde EC’s. Het is heel belangrijk dat je de norm van dit studieadvies kent, en ook de regels die rondom deze norm gelden. Lees daarom paragraaf 2.4.2 Studieadvies, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Er geldt namelijk: wie niet aan de norm voldoet en een bindend negatief studieadvies krijgt, mag de opleiding niet vervolgen. Verwijzing Als je onverhoopt niet op een juiste opleiding zit, raak dan niet in paniek. Van belang is dat je tijdig aankaart dat je twijfelt aan je studiekeuze. Wellicht is dat onterecht en zijn je beelden nog niet compleet. 18
Er zijn voorzieningen die je ondersteunen bij studietwijfel. Je kunt bijvoorbeeld terecht bij Centrum Studiekeuze een en studiekeuzetest doen. Belangrijk: neem in geval van twijfel altijd tijdig contact op met je studieloopbaanbegeleider.
2.3.2
Programma voltijd
Per studiejaar wordt door de opleiding het onderwijsprogramma ofwel het curriculum van zowel de gehele studie als van de onderdelen vastgesteld. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. De cursussen van zowel propedeuse als hoofdfase zijn hieronder per opleidingsjaar aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC’s en de OSIRIS-code. De volledige cursusbeschrijvingen zijn te vinden in OSIRIS en in hoofdstuk 9 van deze studiegids. Overzicht curriculum TBK-voltijd voor studenten die zijn ingestroomd in studiejaar 2012-2013 (Nieuwe Stijl) De kerncompetenties van de opleiding zijn het (her-)ontwerpen van de primaire bedrijfsprocessen en het initiëren van de bijbehorende veranderprocessen. In de opleiding staat het primaire proces dan ook steeds centraal en zal vanuit verschillende invalshoeken bekeken en geoptimaliseerd worden. In blok 1 gaan studenten bedrijven onderzoeken om te ontdekken wat bedrijfsprocessen zijn en waarom en hoe ze steeds verbeterd kunnen worden. Hierbij staat het procesdenken centraal. Deze procesmatige ingenieursblik op het ontwerpen van bedrijfsprocessen vormt het visitekaartje van de opleiding. Semester 1 – blok 1 TETB-VTTBIBK-12 TETB-VTTBPRM-12 TETB-VTTBPRO1-12
Wat is Technische Bedrijfskunde? Inleiding Technische Bedrijfskunde Procesmanagement Project 1: Wat is TBK
Fase P1.1 P1.1 P1.1
EC 5 5 5
In de volgende blokken worden de bedrijfsprocessen bekeken aan de hand van drie strategische invalshoeken om concurrentievoordeel te behalen: Operational Excellence, Customer Intimacy en Product Leadership. Deze invalshoeken zijn opgezet door Harvard hoogleraar Porter en later aangescherpt door de invloedrijke consultants Treacy en Wiersema. Hun stelling is dat bedrijven die voorop willen lopen, eerst een aantrekkelijk waardebod moeten bedenken. Dit waardebod dient te bestaan uit een focus die klanten zeer op prijs stellen. Marktleiders verdelen hun krachten niet teveel over verschillende waarden, maar concentreren zich met grote vasthoudendheid op de ene waarde waarop men wil excelleren. Voorbeelden RyanAir heeft voor Operational Excellence en kostleiderschap gekozen om te kunnen concurreren met maatschappijen zoals de KLM. De prijs is het onderscheidende vermogen en dit vraagt een hoge mate van efficiëntie. Apple zorgt er met zijn Product Leadership strategie voor dat het steeds als eerste met een nieuwe gadget kan komen, waarna de concurrentie in de regel volgt met goedkopere varianten. Een ingenieursbureau kiest voor een Customer Intimacy strategie door te focussen op intensief klantcontact waarbij samenwerking en het opbouwen van een duurzame relatie centraal staat. De sleutel voor succes is het werkmodel; het in de praktijk brengen van de strategie om het waardebod van concurrenten aan te vallen. Werkt het bedrijf goedkoper, dan kan het prijsbod van de concurrent worden aangevallen, werkt het bedrijf sneller of handiger dan kan het concurrenten de loef afsteken. Wanneer voor een bepaald waardebod wordt gekozen - en daarmee voor het achterliggende werkmodeldan wordt daarmee de essentie van het bedrijf bepaald. De samenhang en de verfijning van het werkmodel is datgene wat marktleiders onderscheidt van hun concurrenten. Een werkmodel bestaat uit verschillende werkprocessen, de organisatiestructuur, de managementsystemen en de bedrijfscultuur. De kern van het werkmodel bestaat uit verscheidene werkprocessen, die doorslaggevend kunnen zijn voor het succes en de winstgevendheid van een onderneming. Het (her-)ontwerpen van de bedrijfsprocessen is juist de kerncompetentie van de TBK-er. Het maakt een TBK-er daarbij in wezen niet uit voor welke strategie gekozen wordt. Door in de opleiding 19
voor de thema’s Operational Excellence, Customer Intimacy en Product Leadership te kiezen, komen alle aspecten aan bod met een duidelijke focus op de doelstelling van het bedrijf. Een TBK-er zal de bedrijfskundige potentie van een technologische innovatie in moeten schatten. Daarvoor moet een TBK-er zich snel in kunnen leven in Technische Processen, het thema van het tweede blok. Omdat de studenten inmiddels een referentiekader hebben in het procesdenken zullen zij deze processen snel in kaart kunnen brengen. Daarvoor moet een TBK-er wel leren hoe ze technisch gespecificeerd worden. Hiervoor haalt een TBK-er vooral snel de juiste informatie bij de juiste bron vandaan en fungeert als intermediair. Het schatten van de betrouwbaarheid van bronnen is hierbij een belangrijke vaardigheid. Semester 1 – blok 2 TETB-VTTOPRT-12 TETB-VTTOBAO-12 TETB-VTTOPRO2-12
Techniek en Onderzoek Product en Productietechnologie Bedrijfsproblemen Analyseren en Oplossen Project 2: Dynamische Productie
Fase P1.2 P1.2 P1.2
EC 5 5 5
Een bedrijf met een kostenleider-strategie richt al zijn processen in op de meest efficiënte manier en produceert tegen de laagste totale kosten. Het derde blok richt zich op deze kostenleider-strategie. Een bedrijf kan daarmee zijn producten tegen de laagste prijs aanbieden, dat is zijn sterke punt in de markt. Een kostenleider zal, behalve de lage prijzen, de duurzaamheid en betrouwbaarheid van zijn producten benadrukken. Men associeert lage prijzen immers vaak met inferieure kwaliteit. Dat is niet terecht bij een kostenleider want hij bereikt de lage prijzen niet door inferieure kwaliteit te leveren, maar door ver doorgevoerde efficiency in het voortbrengingsproces. Semester 2 – blok 1 TETB-VTOELOG-12 TETB-VTOEBRM-12 TETB-VTOEPRO3-12
Operational Excellence Logistiek Bedrijfsrekenmodellen en Financiën Project 3: Operationele Excellentie
Fase P2.1 P2.1 P2.1
EC 5 5 5
Bedrijven met een Product Leader-strategie brengen geregeld innovatieve producten en diensten op de markt waarmee men de wereld verrast. In het verlengde daarvan maken zij variaties met nieuwe functionaliteiten voor specifieke doelgroepen. Bedrijven zoals Apple, ASML en BMW zijn vaak technisch zeer innovatief en bekleden een leidende positie in hun vakgebied als het gaat om noviteiten, waarbij aspecten als levenscyclusbeheer en duurzaamheid steeds vaker onderdeel zijn van een integrale focus. De focus van een TBK-er komt vooral vanuit een technologische, bedrijfskundige en informatietechnische invalshoek met in toenemende mate een focus op duurzaamheidsvraagstukken tijdens het ontwerpproces. Daarbij is er veel aandacht voor het vastleggen van de bedrijfsactiviteiten en de economisch bedrijfskundige haalbaarheid van de verschillende ontwerpen en ideeën. Blok 4 staat in het teken van Product Leadership. Semester 2 – blok 2 TETB-VTPLIOIN-12 TETB-VTPLITFI-12 TETB-VTPLPRO4-12
Product Leadership Integrale Ontwikkeling en Innovatie ICT en Financiën Project 4: Bedrijfsontwikkeling
Fase P2.2 P2.2 P2.2
EC 5 5 5
Een Customer Intimacy bedrijf wil zijn klanten een betere beleving en totaalresultaat bieden dan anderen. Succesvolle klantpartners weten alles van het bedrijf van hun klanten en zijn experts in het oplossen van hun problemen. Medewerkers hebben hoogstaande kennis van producttoepassingen. Klantpartners creëren hechte relaties met hun klanten. Het heeft alleen zin zo’n relatie op te bouwen als deze op lange termijn winstgevend is, dus bij klanten die behoefte hebben aan expertise en advies. De klantenpartner biedt daarbij niet altijd de laagste prijs of het beste product, maar simpelweg de beste relatie. Daarnaast dienen medewerkers van de organisatie werkzaamheden te verrichten die waarde toevoegen. Om dit op een effectieve manier te kunnen doen dient de organisatie te worden gestructureerd. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. In dit blok worden deze organisatieconcepten ook behandeld. Semester 3 – blok 1 TETB-VTCIMES-13 TETB-VTCIMEO-13 TETB-VTCIPRO5-13
Customer Intimacy Marketing en Sales Mens en Organisatie Project 5: De klantgerichte organisatie
Fase H1.1 H1.1 H1.1
EC 5 5 5 20
In de voorgaande blokken hebben we bedrijven bekeken en versterkt op hun concurrentiekracht. Organisaties werken echter steeds vaker in wisselende clusters samen om de felbegeerde klant te bedienen. In verschillende sectoren ontwikkelen zich innovatieve samenwerkingsmodellen om sneller en flexibeler op de wensen van de klant te kunnen inspelen. Steeds meer onderdelen worden gefabriceerd door subcontractors of toeleveranciers. Bouwprojecten bijvoorbeeld worden gerealiseerd door een veelvoud aan bedrijven. Het samenwerkingsverband hoeft niet uitsluitend te draaien om het leveren van producten, het kan natuurlijk ook om diensten gaan. Studenten krijgen in blok 2 van semester 3 te maken met diverse multidisciplinaire kanten van de onderneming. Er wordt gekeken naar (de prestaties van) de onderneming en ook naar de andere actoren (en stakeholders) buiten de onderneming. Aspecten die worden behandeld zijn Supply Chain Management en prestatiemanagement. De studenten leren de processen van bedrijven en ketens te modelleren, analyseren en optimaliseren. Semester 3 – blok 2 TETB-VTMSSCM-13 TETB-VTMSPKM-13 TETB-VTMSPRO6-13
Managing Services and Performance Supply Chain Management Prestatie- en kwaliteitsmanagement Project 6: Dragons Den
Fase H1.2 H1.2 H1.2
EC 5 5 5
De studenten gaan in semester 4 op (internationale) stage om te ervaren hoe de praktijkopdrachten te herkennen zijn in een bedrijfssituatie. Daarnaast is het voor de student een belangrijke nieuwe ervaring om zich onder te dompelen in een bedrijfscultuur. Semester 4 TETB-VTSTAGE1-12
(Internationale) Stage Stage: Ervaring opdoen in het bedrijfsleven
Fase H2
EC 30
In semester 5 en 6 heeft de student de mogelijkheid te kiezen uit een pakket keuzevakken. De nadere voorwaarden en inrichting worden in de loop van het studiejaar bekend gemaakt. Semester 5 en 6
Keuzevakken Verbreden en/of verdiepen
Fase H3 - 4
EC 60
Semester 7 (Internationale) Minor: Verdiepen, verbreden of implementeren Studenten kunnen kiezen uit het ruime minoraanbod van de HU. Ook kunnen zij zelf een minor samenstellen uit het cursusaanbod van de HU of andere (buitenlandse) hogescholen en universiteiten. Hierin is ruimte voor verdieping maar ook voor verbreding van de competenties. De restrictie die gesteld wordt is dat de minor niet te veel overlap met het TBK curriculum mag hebben. De minor ‘Finance for nonfinancials’ heeft bijvoorbeeld te veel overlap met het curriculum van de opleiding TBK en mag om die reden niet als minor worden gevolgd. Per september 2013 zijn de minoren Charismatisch leiderschap, Business to Business Marketing en Consultancy om dezelfde redenen uitgesloten. Semester 7
Profilerings-/minorruimte (Internationale) Minor
Fase H2
EC 30
Semester 8
Afstuderen Proeve van bekwaamheid in een bedrijf
Fase H2
EC 30
Er zijn geen wijzigingen in inhoud en toetsvormen gedurende een studiejaar. Bij ingang van een nieuw studiejaar dient de student op SharePoint na te kijken wat de geldende inhoud en toetsvormen voor het betreffende studiejaar zijn en zich op basis daarvan voorbereiden op de deelname en/of toetsing van een aldus recente cursus. Overzicht curriculum TBK-voltijd voor studenten die zijn ingestroomd in studiejaar 2011-2012 of eerder Voor de toelichting op de thema’s van de semesters, respectievelijk ‘Wat is Technische Bedrijfskunde’, ‘Operational Excellence’, ‘Customer Intimacy’, ‘Technische Processen’, ‘Product Leadership’ en ‘Extended
21
Enterprise Studies’ verwijzen we je naar het “Overzicht curriculum per TBK-voltijd instroom vanaf collegejaar 2012-2013” dat je vindt aan het begin van paragraaf 2.4.2. Let op: In oktober 2012 en in januari 2013 worden de laatste schriftelijke herkansingen georganiseerd voor de volgende vakken uit het oude curriculum in de propedeuse 2011-2012: TTBK-TBBIKA-10 TTBK-TBMOBO-10 TTBK-OEBABE-08 TTBK-TBBUKA-10 TTBK-TBPRIN-10 TTBK-OEPROW-10 TTBK-TBREZO-10 TTBK-OELOG1-07 TTBK-OEBUDS-04 TTBK-TBREMO-04 TTBK-OELOG2-07 Semester 1 TTBK-TBBUKA-10 TTBK-TBBIKA-10 TTBK-TBREZO-10 TTBK-TBPRO1-04
Wat is Technische bedrijfskunde Buitenklimaat Binnenklimaat Resultaat na zoeken Project blok 1:Trends in bedrijfsprocessen
Blok 1 1 1 1
EC 3 3 3 6
TTBK-TBMOBO-10 TTBK-TBREMO-04 TTBK-TBPRIN-10 TTBK-TBPRO2-04
Modelbouw Rekenmodellen Procesinrichting Project blok 2: Een analyse van bedrijfsprocessen
2 2 2 2
3 3 3 6
Blok 1 1 1 1
EC 3 3 3 6
Semester 2 TTBK-OELOG1-07 TTBK-OEBABE-08 TTBK-OEPROW-10 TTBK-OEPRO1-08
Operational Excellence Logistiek 1 Bedrijfsadministratie en -economie Projectmatig werken Project Operational Excellence 1
TTBK-OELOG2-07 Logistiek 2 2 3 TTBK-OEBUDS-04 Budgettering en selectie 2 3 TTBK-OESLO1-04* Studieloopbaanontwikkeling jaar 1 2 3 TTBK-OEPRO2-10 Project Operational Excellence 2 2 6 *De cursus studieloopbaanontwikkeling (TTBK-OESLO2-04) loopt over semester 1 en 2 maar wordt pas in semester 2 afgesloten met 3 EC’s. Semester 3.1 TTBK-CIPROC-07 TTBK-CIMARK-05 TTBK-CIOSTO-10 TTBK-CIPRO1-05
Customer Intimacy CI proces en organisatie Marketing Onderzoek Statistiek Project Customer Intimacy
Blok 1 1 1 1
EC 3 3 3 6
Semester 3.2 TTBK-TPINDU-07 TTBK-TPINZI-07 TTBK-TPSITE-10 TTBK-TPPROJ-07
Technische Processen Technische Processen in de industrie Technische Porcessen in zicht Simulatie Techniek Project Technische Processen
2 2 2 2
3 3 3 6
Semester 4 (Internationale) Stage Studenten zonder MBO vooropleiding gaan in semester 4 op stage om te ervaren hoe de praktijkopdrachten te herkennen zijn in een bedrijfssituatie. Daarnaast is het voor de student een belangrijke nieuwe ervaring om zich onder te dompelen in een bedrijfscultuur. MBO-ers hebben deze ervaring al opgedaan en kunnen de opdrachten al goed koppelen aan hun eigen bedrijfservaring. Semester 4 TETB-VTSTAGE1-12
Stage Stage: Ervaring opdoen in het bedrijfsleven
Blok 1+2
EC 30
Semester 5
Product Leadership
Blok
EC
TTBK-PLPRIP-10
Product Innovatieproces
1
5 22
TTBK-PLORIH-10 TTBK-PLPRO1-10
Organisatie, Innovatie en HRM Project Product en Proces Innovatie
1 1
5 5
TTBK-PLDUBE-10 TTBK-PLINVA-11 TTBK-PLPRO2-10
Innovatie en Duurzaamheid Duurzame Bedrijfsvoering Innovatie Vaardigheden Project Duurzaam Innoveren
2 2 2
5 5 5
Semester 6 TTBK-EEINOP-10 TTBK-EECCCO-10
Extended Enterprise Interorganizational processes People: Change management, Culture and Collaboration Project Extended Enterprise 1 Information Technology Project Extended Enterprise 2
TTBK-EEPRO1-10 TTBK-EEINTE-10 TTBK-EEPRO2-10
Blok EC 1 5 1 5 1 2 2
5 5 10
e
Semester 7 Minor of (2 ) Stage: (Internationaal) Verdiepen, Verbreden of Implementeren Studenten kunnen kiezen uit het ruime minoraanbod van de HU en daarbuiten. Ook kunnen zij zelf een minor samenstellen uit het cursusaanbod van de HU of andere (buitenlandse) universiteiten. Hierin is ruimte voor verdieping maar ook voor verbreding van de competenties. De restrictie die gesteld wordt is dat de minor niet te veel overlap met het TBK curriculum mag hebben. De minor ‘Finance for nonfinancials’ heeft bijvoorbeeld te veel overlap met het curriculum van de opleiding TBK en mag om die reden niet als minor worden gevolgd. Per september 2013 zijn de minoren Charismatisch leiderschap, Business to Business Marketing en Consultancy om dezelfde redenen uitgesloten. e
Studenten die vóór studiejaar 2011-2012 zijn ingestroomd kunnen ook voor een (2 ) stage kiezen in binnen- of buitenland wanneer zij aan kunnen tonen dat hierin ook een implementatietraject is opgenomen. Voor studenten met een MBO vooropleiding die gestart zijn in het studiejaar 2011-2012 is een stage in semester 7 verplicht gesteld. Door te kiezen voor een internationale minor of stage biedt de profileringsruimte in semester 7 een mooie kans op een boeiende ervaring in het buitenland. Semester 7 Minor TTBK-STAGE2-05
e
Minor of (2 ) Stage Stage
Blok 1+2 1+2
EC 30 30
Semester 8 Afstuderen Tijdens de afstudeerfase legt de student een proeve van bekwaamheid af door in een bedrijf zelfstandig een bedrijfskundig onderzoek uit te voeren in een technische context. Semester 8 TTBK-AFSTUD-10
2.3.3
Afstuderen Proeve van bekwaamheid in een bedrijf
Blok 1+2
EC 30
Programma deeltijd
Per studiejaar wordt door de opleiding het onderwijsprogramma ofwel het curriculum van zowel de gehele studie als van de onderdelen vastgesteld. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. De cursussen van zowel propedeuse als hoofdfase zijn hieronder per opleidingsjaar aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC’s en de OSIRIS-code. De volledige cursusbeschrijvingen zijn te vinden in OSIRIS en in hoofdstuk 9 van deze studiegids. Overzicht curriculum TBK-deeltijd voor studenten die zijn ingestroomd in studiejaar 2012-2013 Vanaf 2012-2013 is de volgorde in het curriculum gewijzigd. Hieronder vind je het aanbod dat gaat gelden voor studenten die instromen gedurende studiejaar 2012-2013.
23
Jaar e 1 jaar
Jaar e 2 jaar
Jaar e 3 jaar
Sem.
Blok
1 1 2 2
1 2 1 2
1 1
1+2 1+2
Sem.
Blok
3 of 4 3 of 4 3 of 4 3 of 4
1 2 1 2
3 of 4 3 of 4
1+2 1+2
Sem.
Blok
5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6
5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6
Onderwijsprogramma 2012-2013 Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) Organisatie en Beroep Procesmanagement Customer Intimacy Customer Intimacy Professionele Competentie Ontwikkeling (PCO) Introductie PCO PCO, module CI
EC’s
Osiris-code
10 10 10 10
TTBK-DTB-ORB-10 TTBK-DTB-PRM-10 TETB-DTCI1-12 TETB-DTCI2-12
10 10
TTBK-DTB-PCO-10 TETB-DTCIPCO-12
totaal aantal studiepunten jaar 1 Onderwijsprogramma 2012-2013 Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) Technische Processen Technische Processen Operational Excellence Operational Excellence Professionele Competentie Ontwikkeling (PCO) PCO, module TP PCO, module OE
60 EC’s
Osiris-code
10 10 10 10
TTBK-DTP1-13 TTBK-DTP2-13 TTBK-DOE-BLK1-10 TTBK-DOE-BLK2-10
10 10
TTBK-DTTPPCO-13 TETB-DTOEPCO-12
totaal aantal studiepunten jaar 2
60 EC’s
Osiris-code
1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2
Onderwijsprogramma 2012-2013 Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) De student volgt vier van onderstaande keuzemodulen. Human Resource Management Prestatiemanamagement Adviseren & Veranderen Asset Integrity Management Systems Engineering SCM & Procurement Productontwikkeling Management Accounting Vrije keuze module
10 10 10 10 10 10 10 10 10 – 30
TTBK-DHR-10 TTBK-DPM-10 TTBK-DAV-10 TTBK-DAI-10 TTBK-DSE-10 TTBK-DSC-10 TTBK-DPO-10 TTBK-DMA-10 TTBK-DVK-10
1+2 1+2 1+2 1+2 1+2 1+2 1+2 1+2
Professionele Competentie Ontwikkeling (PCO) De studiepunten worden toegekend aan twee van onderstaande modulen. PCO, module HR PCO, module PM PCO, module AV PCO, module AI PCO-module SE PCO, module SC PCO, module PO PCO, module MA
10 10 10 10 10 10 10 10
TETB-DTHRPC0-12 TETB-DT-PMPCO-12 TETB-DTABPCO-12 TETB-DTAIPCO-12 TETB-DTSEPCO-12 TETB-DTSCPCO-12 TETB-DTPOPCO-12 TETB-DTMAPCO-12
totaal aantal studiepunten jaar 3
60
24
Jaar e 4 jaar
Sem.
Blok
7
1
7 8
2 1+2
7
2
Onderwijsprogramma 2012-2013 Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) De student volgt één van de e keuzemodulen genoemd bij het 3 jaar. Procesinnovatie Afstuderen Professionele Competentie Ontwikkeling PCO) PCO, module PI
EC’s
Osiris-code
10
Zie bij het 3 jaar
10 30
TETB-DTPIPCO-12 TTBK-DAO-PRJ-10
10
TETB-DTPIPCO-12
totaal aantal studiepunten jaar 4
60
e
Overzicht curriculum TBK-deeltijd voor studenten die zijn ingestroomd vóór studiejaar 2012-2013 Jaar Sem. Blok Onderwijsprogramma voor 2011-2012 EC’s Osiris-code e 1 jaar Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) 1 1 Organisatie en Beroep 10 TTBK-DTB-ORB-10 1 2 Procesmanagement 10 TTBK-DTB-PRM-10 2 1 Technische Processen 10 TTBK-DTP-BLK1-10 2 2 Technische Processen 10 TTBK-DTPBLK2-10 Professionele Competentie Ontwikkeling (PCO) 1 1+2 Introductie PCO 10 TTBK-DTB-PCO-10 1 1+2 PCO, module TP 10 TETB-DTP-PCO-10
Jaar e 2 jaar
Jaar e 3 jaar
Sem.
Blok
3 of 4 3 of 4 3 of 4 3 of 4
1 2 1 2
3 of 4 3 of 4
1+2 1+2
totaal aantal studiepunten jaar 1
60
Onderwijsprogramma voor 2011-2012 Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) Customer Intimacy Customer Intimacy Operational Excellence Operational Excellence Professionele Competentie Ontwikkeling (PCO) PCO, module CI PCO, module OE
EC’s
Osiris-code
10 10 10 10
TTBK-DCI-BLK1-10 TTBK-DCI-BLK2-10 TTBK-DOE-BLK1-10 TTBK-DOE-BLK2-10
10 10
TETB-DTCIPCO-11 TETB-DTOEPCO-12
totaal aantal studiepunten jaar 2
60 EC’s
Osiris-code
10 10 10 10 10 10 10 10 10 – 30
TTBK-DHR-10 TTBK-DPM-10 TTBK-DAV-10 TTBK-DAI-10 TTBK-DSE-10 TTBK-DSC-10 TTBK-DPO-10 TTBK-DMA-10 TTBK-DVK-10
10
TETB-DTHRPC0-12
Sem.
Blok
5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6
1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2 1 of 2
Onderwijsprogramma voor 2011-2012 Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) De student volgt vier van onderstaande keuzemodulen. Human Resource Management Prestatiemanamagement Adviseren & Veranderen Asset Integrity Management Systems Engineering SCM & Procurement Productontwikkeling Management Accounting Vrije keuze module
1+2
Professionele Competentie Ontwikkeling (PCO) De studiepunten worden toegekend aan twee van onderstaande modulen. PCO, module HR
5 of 6
25
Jaar
Sem.
Blok
Onderwijsprogramma voor 2011-2012
EC’s
Osiris-code
5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6 5 of 6
1+2 1+2 1+2 1+2 1+2 1+2 1+2
PCO, module PM PCO, module AV PCO, module AI PCO-module SE PCO, module SC PCO, module PO PCO, module MA
10 10 10 10 10 10 10
TETB-DT-PMPCO-12 TETB-DTABPCO-12 TETB-DTAIPCO-12 TETB-DTSEPCO-12 TETB-DTSCPCO-12 TETB-DTPOPCO-12 TETB-DTMAPCO-12
totaal aantal studiepunten jaar 3 Integrale Beroepsontwikkeling (IBO) De student volgt één van de e keuzemodulen genoemd bij het 3 jaar. Procesinnovatie Afstuderen Professionele Competentie Ontwikkeling PCO) PCO, module PI
60
totaal aantal studiepunten jaar 4
60
e
4 jaar 7
1
7 8
2 1+2
7
2
2.3.4
e
10
Zie bij het 3 jaar
10 30
TETB-DTPIPCO-12 TTBK-DAO-PRJ-10
10
TETB-DTPIPCO-12
Verkorte en versnelde opleidingsroutes
Aangepaste opleidingsroute TBK-voltijd met ingang van studiejaar 2012-2013 Een verkorte route is in theorie mogelijk doordat de examencommissie vrijstellingen kan verlenen voor delen van het curriculum, bijvoorbeeld als je gelijkwaardige cursussen bij een andere Hogeschool of Universiteit hebt behaald. Meer informatie hierover vind je in paragraaf 4.2. Neem voor de informatie omtrent de (on)mogelijkheden van vrijstellingen contact op met de studentendecaan of de studieadviseur voor een intakegesprek (zie ook par. 8.2). Vanaf instroomjaar 2012 is het niet langer mogelijk een verkort voltijds-programma te volgen op basis van een MBO-diploma. Versneld wil zeggen dat je in een aangepast hoger tempo het onderwijs volgt (en aan het einde 240 EC in minder dan 4 jaar hebt behaald). Verkorte opleidingsroute TBK-voltijd voor studenten die gestart zijn met de opleiding TBK in studiejaar 2011-2012 Voor de studenten van instroomjaar 2011 kan een (technische) MBO-er op grond van de kennis en praktijkervaring in de vooropleiding vrijstelling krijgen voor de stage in semester vier. De student krijgt dan vrijstelling voor de volgende cursussen:
Semester 4 TTBK-STAGE1-05 TTBK-STSLO2-05
Stage e 1 Stage Studieloopbaanontwikkeling jaar 2
Blok 1+2 1+2
EC 27 3
Wanneer een MBO-er besluit om een 3,5 jarig programma te volgen is men verplicht om een ‘tweede stage’ te volgen in semester 7. Deze stage biedt de student ervaring met het zelfstandig uitvoeren van een technisch bedrijfskundig adviesproject, ter voorbereiding op het afstudeertraject. Hierdoor ontstaat het volgende doorloopschema:
26
Jaar 1 Sem 1 TBK
Sem 2 OE
Jaar 2 Sem 3 CI + TP
Sem 4 Stage
Jaar 3 Sem 5 PL
Sem 6 EE
MBO/MTS Sem 1 TBK
Sem 2 OE
Sem 3 CI + TP
Sem 6 EE
Sem 5 PL
Sem 7 stage
HAVO/ VWO
Jaar 4 Sem 7 Minor of e 2 stage Sem 8 Afstud.
Sem 8 Afstud.
Verkorte opleidingsroute TBK-voltijd voor studenten die gestart zijn met de opleiding TBK vóór studiejaar 2011-2012 Een MBO’er techniek die de opleiding TBK voltijd gestart is vòòr het studiejaar 2011-2012 kan vrijstelling krijgen voor de stage van semester 4 en voor een groot deel van het blok Technische Processen en het blok Organiseren van innovatie. Deze student krijgt dan, naast de stage, vrijstelling voor (een deel van) de volgende cursussen: Semester 5 TTBK-PLPRIP-10 TTBK-PLPRO1-10 TTBK-PLORIH-10
Blok Product Leadership Product Innovatieproces Project Proces en Product Innovatie Organisatie, Innovatie en HRM Totaal
Blok 1 1 1
EC 5 5 2* 12
Semester 3 TTBK-TPINDU-07 TTBK-TPINZI-07 TTBK-TPPROJ-07
Blok Technische Processen Technische Processen in de industrie 2 3 Technische Processen in zicht 2 3 Project Technische Processen 2 6 Totaal 12 *)In deze verkorte opleidingsroute geldt GEEN volledige vrijstelling voor PLORIH en geen vrijstelling voor TPSITE. Voor PLORIH moet een deel van de inhoud met een studielast van 3 EC wel behaald worden. In totaal kan een MTS-er, die de opleiding TBK gestart is vòòr het studiejaar 2011-2012, dus 1 jaar vrijstelling krijgen. Hierdoor ontstaan de volgende doorloopschema’s: Jaar 1 HAVO/ Sem 1 VWO TBK MBO Sem 1 TBK MTS Sem 1 TBK
Sem 2 OE Sem 2 OE Sem 2 OE
Jaar 2 Sem 3 CI + TP Sem 3 CI + TP Sem3/Sem5: CI + PLORIH ID +TPSITE
Stage Sem 6 EE Sem 6 EE
Jaar 3 Sem 5 PL Sem 6 EE Sem 5 PL Stage of Afstud. Minor of Afstud. Stage
Jaar 4 Minor of e 2 stage Afstud. of Minor
Afstud.
Verkorte opleidingsroute TBK-deeltijd Een verkorte route is in theorie mogelijk doordat de examencommissie vrijstellingen kan verlenen voor delen van het curriculum, bijvoorbeeld als je gelijkwaardige cursussen bij een andere Hogeschool of Universiteit hebt behaald. Meer informatie hierover vind je in paragraaf 4.2. Neem voor de informatie omtrent de (on)mogelijkheden van vrijstellingen contact op met de studieadviseur van de deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde. Voor vrijstellingen gelden ondergenoemde criteria. Studenten die in het bezit zijn van een technisch MBO-diploma niveau-4 kunnen in aanmerking komen voor een vrijstelling voor de module Technische Processen. Voorwaarde is dan wel dat het diploma uiterlijk vijf jaar geleden moet zijn behaald. Is het diploma ouder dan vijf jaar dan is het aan de student om aan te tonen dat de inhoud van de gevolgde opleiding nog steeds actueel is.
27
2.3.5
Studieadvies voltijd en deeltijd
Zoals aangegeven wordt in de propedeuse de balans opgemaakt met een studieadvies. Je krijgt tijdens het eerste jaar van inschrijving twee maal een schriftelijk advies over de voortzetting van je studie. Uiterlijk aan het einde van het eerste jaar van inschrijving ontvang je een definitief studieadvies. Hieronder staan de regels die daarvoor zijn vastgesteld. De peildatum voor afgifte van het bindend studieadvies is 1 mei. Sta je op deze datum ingeschreven, dan krijg je uiterlijk aan het einde van het eerste jaar een bindend studieadvies. Stop je met de opleiding en ben je voor 1 mei uitgeschreven, dan krijg je dat studiejaar geen bindend studieadvies. Tussentijds studieadvies Uiterlijk halverwege het eerste studiejaar ontvang je van de Examencommissie een schriftelijk tussentijds studieadvies over de voortzetting van je studie. Dit tussentijds advies bevat naast een advies een toelichting op de behaalde studieresultaten en de studievoortgang. Het betreft een: • •
Positief tussentijds advies: 25 of meer studiepunten; Waarschuwend tussentijds advies: 24 of minder studiepunten.
Boek je niet voldoende studievoortgang, dan krijg je een waarschuwend advies van de Examencommissie. Neem in dat geval contact op met je studieloopbaanbegeleider om een studieplan te maken. Met een studieplan kun je er voor zorgen dat je weer op schema komt. Als bijzondere omstandigheden de oorzaak zijn van je studieachterstand, neem dan onmiddellijk contact op met de studentendecaan. Positief of negatief studieadvies Aan het einde van het eerste jaar krijg je in de regel een definitief advies van de Examencommissie. Dit studieadvies kan positief of negatief zijn. Een negatief advies met afwijzing is een bindend negatief studieadvies. Als je een bindend negatief studieadvies ontvangt, word je niet langer toegelaten tot dezelfde opleiding aan de HU. Een positief studieadvies krijg je als : • •
Je de propedeuse hebt gehaald, of minimaal 45 EC van het propedeuseprogramma hebt behaald.
Voor de berekening of je het bovenstaande aantal van 45 EC hebt behaald, tellen niet mee: a. EC voor verleende vrijstellingen b. EC behaald in een eerder jaar van inschrijving. Het moet dus gaan om studiepunten die je daadwerkelijk dit jaar hebt behaald. c. Resultaten behaald voor deeltentamens, als nog niet het volledige tentamen met goed gevolg is afgelegd. Kun je door de hierboven uitgezonderde resultaten geen 45 EC meer uit de propedeutische fase halen, dan zal je dus aan het eind van het studiejaar de volledige propedeuse behaald moeten hebben om een positief studieadvies te krijgen. Een negatief studieadvies (afwijzing) krijg je als je niet aan de norm voor het positief advies hebt voldaan. In geval van een bindend negatief studieadvies moet deze afwijzing zijn gemotiveerd. Daarnaast moet zijn opgenomen: een verwijzingsadvies en de mogelijkheden van bezwaar en beroep voor jou als student. Het studieadvies wordt ondertekend door of namens de Examencommissie, en wordt binnen een week na ondertekening aangetekend aan jou verzonden of persoonlijk uitgereikt. Als je een bindend negatief advies hebt gekregen dan kan je niet meer bij deze opleiding als student of extraneus worden ingeschreven. De Examencommissie stelt je in de gelegenheid te worden gehoord voordat wordt besloten om een bindend negatief studieadvies met afwijzing af te geven. 28
De norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies heeft alleen betrekking op in de propedeuse behaalde vakken. Het aantal in de hoofdfase behaalde EC’s voor deze beoordeling telt niet mee. Leg daarom altijd prioriteit bij het behalen van de vakken uit de propedeuse. Extra tentamenkans bij bepaalde verkorte routes Studenten die: a. een verkorte route volgen en daardoor meer dan 15 EC’s aan vrijstellingen hebben, en b. in het eerste jaar van inschrijving vanwege de verkorte route een door de opleiding vastgesteld programma volgen dat tevens cursussen uit de hoofdfase omvat, kunnen een verzoek indienen bij de examencommissie voor een extra herkansing voor maximaal 1 tentamen in de laatste tentamenperiode voor een module van maximaal 5 EC uit de propedeutische fase die nog niet is behaald. Opgeschort advies voor studenten in het eerste jaar van inschrijving wegens bijzondere omstandigheden De Examencommissie dient bij het uitbrengen van het studieadvies rekening houden met studievertraging door persoonlijke omstandigheden. Het betreft uitsluitend de volgende omstandigheden: • • • • • • •
•
Ziekte; Lichamelijke, zintuiglijke of andere functiestoornis; Zwangerschap; Bijzondere familieomstandigheden, waaronder tevens die van degene met wie je samenwoont of een LAT-relatie onderhoudt; Het lidmaatschap van een medezeggenschapsraad of een opleidingscommissie; Andere omstandigheden waarin je als student activiteiten ontplooit in het kader van de organisatie en het bestuur van (een onderdeel van) de HU, ter beoordeling door de faculteitsdirectie; Het lidmaatschap van het bestuur van een door het College van Bestuur, krachtens de Profileringsfondsregeling HU, erkende studentenorganisatie of een daarmee vergelijkbare organisatie van enige omvang; Andere situaties waarin je als student door overmacht niet hebt deelgenomen aan tentamens dan wel het onderwijs, ter beoordeling door de Examencommissie.
Als de Examencommissie persoonlijke omstandigheden aanwezig acht wordt het studieadvies opgeschort tot uiterlijk het einde van het tweede studiejaar van je inschrijving. Aan het eind van het tweede studiejaar moet je aan de norm van een positief advies te voldoen, zoals die in dat volgende studiejaar geldt. Heb je vorig jaar (of een eerder jaar) een opgeschort advies ontvangen en kom je daardoor dit jaar nog in aanmerking voor een bindend studieadvies, dan geldt voor jou de norm van dit studiejaar. Oftewel 45 EC en eventuele geoormerkte cursussen. Let hierbij wel op dat de EC die je in een eerder jaar hebt behaald, net als verkregen vrijstellingen, niet meetellen bij de berekening van je aantal behaalde EC uit de propedeuse. Eerder in deze paragraaf vind je uitgebreide informatie over de norm en wat wel en niet meetelt voor de berekening van je aantal EC. Voor een opgeschort advies geldt dezelfde procedure als voor het reguliere studieadvies. Is je studievertraging ontstaan door één van bovengenoemde bijzondere omstandigheden? Meldt dit dan zo spoedig mogelijk schriftelijk bij de Examencommissie met het verzoek om deze omstandigheden te betrekken bij het afgeven van het studieadvies. Benader ook zo snel mogelijk de studentendecaan en de studieloopbaanbegeleider. Zij adviseren de Examencommissie. Zie ook paragraaf 8.3.
29
Hieronder wordt in modelvorm een overzicht van de norm voor het bindend studieadvies gegeven. Inschrijving Norm* Wat telt niet mee? 15 EC uit de propedeuse die zijn vrijgesteld e e 1 jaar, 1 keer 45 EC Vrijstellingen Norm is feitelijk P Nieuwe start na staking 45 EC Vrijstellingen Norm is feitelijk P (onderbreking inschrijving). Eerder behaalde resultaten e 2 jaar (zonder onderbreking na 45 EC Vrijstellingen Norm is feitelijk P opgeschort advies) Eerder behaalde resultaten *incl. geoormerkte vereisten
2.3.6
Overstappen
Als je tijdens het studiejaar wilt overstappen naar een andere opleiding binnen de hogeschool, moet je je daarvoor volledig opnieuw inschrijven en moet de (nieuwe) opleiding daarvoor toestemming voor toelating geven. Zie Art. 15 OER-HU Bacheloropleidingen
2.3.7
Overgangsregelingen en bijbehorende conversietabellen
In hoofdstuk 10 zijn de conversietabellen opgenomen die gepaard gaan met de vernieuwing van het programma Technische Bedrijfskunde. Uit deze tabellen kan worden opgemaakt welke vervangende vakken je moet volgen, indien een vak niet meer wordt aangeboden of kan worden herkanst. Het is verstandig om een studieplan op te stellen in overleg met jouw studieloopbaanbegeleider. Indien jouw studieprogramma lijkt af te wijken, bijvoorbeeld als gevolg van studievertraging dient de examencommissie jouw studieplan goed te keuren. Hiertoe kun je een verzoek indienen via de gebruikelijke procedure zoals beschreven in paragraaf 2.6. In oktober 2012 en in januari 2013 worden herkansingen georganiseerd voor de volgende vakken uit het oude curriculum in de propedeuse 2011-2012: TTBK-TBBIKA-10 TTBK-TBMOBO-10 TTBK-OEBABE-08 TTBK-TBBUKA-10 TTBK-TBPRIN-10 TTBK-OEPROW-10 TTBK-TBREZO-10 TTBK-OELOG1-07 TTBK-OEBUDS-04 TTBK-TBREMO-04 TTBK-OELOG2-07
2.4
Toelating tot hoofdfase voltijd en deeltijdopleiding
Voltijdopleiding De hoofdfase is de studieperiode na de propedeuse tot en met de diplomering. De hoofdfase omvat nominaal drie studiejaren en bestaat voor de voltijdopleiding uit: • •
Een major (hoofdprogramma) van 150 EC’s; Een profileringsruimte (keuzeprogramma) van minimaal 30 EC’s.
Het eindexamen heeft betrekking op de volgende programmagebieden: • Onderwijs van de hoofdfase (semester 3 t/m 5 + minor semester 7); • Stageperiode; buitenschools programma met studielast van ten minste 30 EC’s (semester 4 en/of 7); • Afstudeereenheid (of afstudeeropdracht/project/scriptie als zodanig aangeduid) van 30 EC (Semester 8). Deeltijdopleiding De hoofdfase omvat nominaal drie studiejaren en bestaat voor de deeltijdopleiding uit: • Verplicht programma in het tweede jaar bestaande uit Operational Excellence en Technische Processen; • Vier keuzemodulen; • Eén keuzemodule, de verplichte module procesinnovatie • Afstuderen. 30
2.4.1
Toelating hoofdfase
Heb je de propedeuse van de opleiding afgerond en het propedeutisch diploma van de opleiding behaald, dan word je toegelaten tot de hoofdfase van de opleiding. Heb je bij een andere opleiding een propedeutisch diploma behaald, dan beoordeelt de opleiding of je met dat diploma kan instromen in de hoofdfase. Je moet dan om toelating tot de hoofdfase te krijgen een verzoek indienen op grond van jouw elders behaalde propedeuse. Als je wordt toegelaten tot de hoofdfase, kun je geen propedeutisch diploma van de HU krijgen. Zie ook paragraaf 4.2 (vrijstellingen). Toelating tot de hoofdfase van de opleiding kan alleen: • Als je een positief studieadvies van de opleiding hebt ontvangen; • Indien de examencommissie hier toestemming voor geeft onder eventueel nader te stellen voorwaarden Hierbij gelden de volgende voorbehouden: • er kan geen garantie worden gegeven dat het vak nog deel uitmaakt van het curriculum of een ongewijzigde inhoud, naam of vorm heeft op het moment dat de student officieel tot de hoofdfase wordt toegelaten; • indien de inhoud van de cursus gewijzigd is, bepaalt de examencommissie welk vak of welke vakinhoud hiervoor in de plaats komt. Kijk ook naar de conversietabellen in hoofdstuk 10; • de examencommissie kan alsnog een negatief studieadvies verlenen indien de student niet voldoet aan de geldende normen in de propedeuse; • resultaten van tentamens en examens, die in Osiris zijn vastgelegd, zijn geldig, zolang de student onafgebroken voor de desbetreffende opleiding is ingeschreven. Ga je al vakken uit de hoofdfase volgen terwijl je nog in aanmerking komt voor een studieadvies als bedoeld in paragraaf 2.3.5, let dan nogmaals goed op. De norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies heeft alleen betrekking op in de propedeuse behaalde vakken. Als je er dus voor kiest om wel al vakken uit de hoofdfase te gaan volgen, maar op het moment dat het studieadvies wordt afgegeven nog niet voldoende studiepunten uit de propedeuse hebt behaald, dan kun je alsnog een bindend negatief studieadvies ontvangen. Dat betekent dat je met de opleiding moet stoppen. Het aantal studiepunten dat je al in de hoofdfase hebt gehaald, speelt hierbij geen rol. Onderstaande tekst is alleen van toepassing op de voltijdopleiding. Indeling in klassen en groepen voltijdopleiding Studenten die alle EC punten in een semester volgens het normale studietempo behalen worden nominale studenten genoemd en worden in een klas en een werkgroep ingedeeld met een nominaal rooster. Studenten die niet voldoen aan de onderstaande voorwaarden om tot een volgend semester te worden toegelaten worden uitgesloten van deelname aan stage of projecten in een semester. Zij blijven in het semester dat ze nog niet geheel behaald hebben en worden daar ingedeeld in een klas en een werkgroep. Zij mogen zich wel inschrijven voor de andere cursussen in een hoger semester. Zij zoeken zelf binnen het rooster een mogelijkheid voor het volgen van de lessen. Studenten die afwijken van het nominale tempo worden aan de hand van de onderstaande voorwaarden in klassen en werkgroepen ingedeeld. Gezien de wijziging van het curriculum per ingang van studiejaar 20122013 vind je hieronder de toelatingseisen voor semester 3 en 4 voor cohort 2012-2013 en vervolgens de toelatingseisen voor semester 3 t/m 8 voor cohort 2011-2012 en eerder. Cohort 2012-2013 (eerstejaarsinstroom per september 2012), toelatingseisen: Studenten mogen deelnemen aan cursussen en projecten van semester 3 als: • is voldaan aan de toelatingseisen voor de hoofdfase van de opleiding (positief studieadvies of toestemming van de examencommissie) Studenten kunnen worden toegelaten tot de stage van semester 4 onder de volgende voorwaarden: • Tenminste 55 EC’s van het propedeuse-examen zijn behaald • Alle projecten van het eerste jaar zijn behaald • Tenminste 20 EC’s in semester 3 zijn behaald 31
•
Na de herkansingen in week 7 van blok 3 kan een student alsnog tot de stage toegelaten worden als aan bovenstaande norm is voldaan.
Studenten kunnen deelnemen aan de projecten in semester 5 onder de volgende voorwaarden: • Tenminste 55 EC van het propedeuse-examen zijn behaald • Tenminste 20 EC in semester 3 zijn behaald • 30 ECTS zijn behaald in de stagefase (eventueel door vrijstelling) Studenten kunnen deelnemen aan de projecten in semester 6 onder de volgende voorwaarden: • Tenminste 55 EC van het propedeuse-examen zijn behaald • Tenminste 45 EC in semester 3 en 5 samen zijn behaald • 30 EC zijn behaald in de stagefase (eventueel door vrijstelling) Studenten kunnen worden toegelaten tot de minor/profileringsruimte in semester 7 als zij voldoen aan de volgende voorwaarden: • Het propedeuse-examen is behaald • Tenminste 45 EC in semester 3 en 5 samen zijn behaald en 20 EC in semester 6 • 30 EC zijn behaald in de stagefase (eventueel door vrijstelling) Studenten kunnen ingedeeld worden in de afstudeerfase van semester 8 onder de volgende voorwaarden: • Alle studiepunten van semester 1 t/m 6 zijn behaald • Er is/wordt een minor gevolgd Indien een student voornemens is zijn afstudeerwerk in het buitenland te verrichten, is goedkeuring van de coördinator afstuderen en van de examencommissie vereist. Cohort 2011-2012 (eerstejaarsinstroom van 2011) en eerder, toelatingseisen: Studenten mogen deelnemen aan projecten in semester 3 als: • is voldaan aan de bindend studieadviesnorm Studenten kunnen worden toegelaten tot de stage van semester 4 onder de volgende voorwaarden: • Tenminste 57 EC’s van het propedeuse-examen zijn behaald • Tenminste 15 EC’s in semester 3 zijn behaald • Na de herkansingen in week 7 van blok 3 kan een student alsnog tot de stage toegelaten worden als aan bovenstaande norm is voldaan. Studenten kunnen deelnemen aan de projecten in semester 5 onder de volgende voorwaarden: • Tenminste 57 EC van het propedeuse-examen zijn behaald • Tenminste 15 EC in semester 3 zijn behaald • 30 ECTS zijn behaald in de stagefase (eventueel door vrijstelling) Studenten kunnen deelnemen aan de projecten in semester 6 onder de volgende voorwaarden: • Tenminste 57 EC van het propedeuse-examen zijn behaald
•
Tenminste 45 EC in semester 3 en 5 samen zijn behaald
•
30 EC zijn behaald in de stagefase (eventueel door vrijstelling)
Studenten kunnen worden toegelaten tot de minor/profileringsruimte in semester 7 als zij voldoen aan de volgende voorwaarden: • Het propedeuse-examen is behaald • Tenminste 45 EC in semester 3 en 5 samen zijn behaald en 20 EC in semester 6 • 30 EC zijn behaald in de stagefase (eventueel door vrijstelling) Studenten kunnen ingedeeld worden in de afstudeerfase van semester 8 onder de volgende voorwaarden: • Alle studiepunten van semester 1 t/m 6 zijn behaald • Er is/wordt een minor gevolgd of een tweede stage gelopen.
32
Indien een student voornemens is zijn afstudeerwerk in het buitenland te verrichten, is goedkeuring van de coördinator afstuderen en van de examencommissie vereist. Onderstaande tekst is alleen van toepassing op de deeltijdopleiding. Om toegelaten te worden tot de hoofdfase c.q. het volgende semester gelden de volgende voorwaarden: • De student moet minimaal 15 EC’s van de betreffende semestercursus (= de leerlijn Integrale Beroepsontwikkeling) hebben behaald; • De student moet minimaal 75% van de leerlijn Professionele Competentie Ontwikkeling (= PCO + managementvaardigheden) hebben behaald. Als de student ondanks ontbrekende studiepunten door kan naar het volgende semester, heeft hij maximaal een half jaar de tijd om eventuele reparaties te verrichten. Mocht dit niet lukken, dan moet de student eerst repareren alvorens hij weer verder mag doorstromen naar een volgende semestercursus
2.4.2
Stages en stagewaardigheid voltijd
Onderstaande tekst is alleen van toepassing op de voltijdopleiding, de deeltijdopleiding kent geen stage. Stage in de opleiding voor studenten die zijn gestart in 2012: In de voltijdopleiding loopt de student stage in het vierde semester (jaar 2). Het doel van de stage is om in een organisatie gericht te werken aan het vergroten van de technisch bedrijfskundige competenties. De student loopt stage gedurende 90 werkdagen. De stageleidraad is te vinden op SharePoint. Voor studenten die starten met de opleiding in 2012-2013 is de mogelijkheid voor een tweede stage in semester 7 komen te vervallen. Stageregels voor studenten die gestart zijn in 2011: In semester 7 kan de student de vrije profileringsruimte invullen door middel van een tweede stage. In de tweede stage zal zowel de context als de problematiek complexer zijn dan in de eerste stage. Studenten met een erkende, behaalde MBO opleiding kunnen een vrijstelling krijgen voor de stage in semester 4. Een verzoek kan worden ingediend bij de examencommissie. Studenten die op basis van een MBO vooropleiding een vrijstelling krijgen voor de stage uit semester 4, geldt e dat zij in semester 7 verplicht een 2 (internationale) stage vervullen en niet mogen kiezen voor een (internationale) minor. Stageregels voor studenten die gestart zijn in 2010 of eerder: In semester 7 kan de student de vrije profileringsruimte invullen door middel van een tweede (internationale) stage. In de tweede (internationale) stage zal zowel de context als de problematiek complexer zijn dan in de eerste stage. Studenten met een erkende, behaalde MBO opleiding kunnen een vrijstelling krijgen voor de stage in semester 4. Een verzoek kan worden ingediend bij de examencommissie. In semester 7 is de mogelijkheid om stage te lopen. De student kan ook kiezen voor een (internationale) minor in deze vrije profileringsruimte. De toelatingseisen voor de stage van semester 4 en semester 7 staan vermeld in paragraaf 2.5.1. Let op het juiste cohort, aangezien de toelatingseisen per cohort verschillen. Stages maken geen deel uit van de deeltijdopleiding. Stageplaats De inschrijvingen voor de stages starten een half jaar voor aanvang en sluiten een blok voor aanvang. In dit blok voor aanvang wordt de student begeleid om tot een goede stageplek te komen. In principe gebeurt dit door de SLO-begeleider en de stagecoördinator. De student werft zelf zijn stageplaats. De stage vindt plaats in een (liefst technische) bedrijfsomgeving. Binnen de bedrijfsomgeving voert de student een zelfstandig onderzoek uit. Er mag dus geen sprake zijn van een uitvoerende “meewerkstage”. Meer informatie over het benaderen van bedrijven en de criteria voor een geschikte opdracht zijn terug te vinden in de stageleidraad op sharepoint.
33
Stagevergoeding De vergoeding varieert per bedrijf en wordt in overleg tussen het bedrijf en de stagiair bepaald. De opleiding geeft hierover geen advies en is ook geen partij in dat overleg. Ongeschreven regel is dat minimaal de gemaakte onkosten vergoed worden. Stagebegeleiding en beoordeling De student dient een stageaanvraag in bij de stagecommissie. Indien deze stage-aanvraag is goedgekeurd en er een formele stage-overeenkomst is opgesteld tussen student en bedrijf, krijgt de student een stagedocent toegewezen door het praktijkbureau. Deze stagedocent zal de student inhoudelijk begeleiden. De stagedocent bezoekt minimaal eenmaal de stagiair bij het betreffende bedrijf. Daarnaast zal er regelmatig telefonisch of via email contact zijn. De student levert in zijn stageperiode een aantal stukken op aan zijn stagedocent (zie stageleidraad). Het laatste stuk is het eindverslag van de stage. Naar aanleiding hiervan vindt een formeel beoordelingsgesprek plaats tussen student en stagedocent waarin het eindcijfer wordt vastgesteld. Vanuit het bedrijf zal een student begeleid worden door een bedrijfsbegeleider. Deze persoon zal de student wegwijs maken in het bedrijf en de dagelijkse/wekelijkse begeleiding voor zijn rekening nemen. De bedrijfsbegeleider vult aan het einde van de stage een beoordelingsformulier in. Dit formulier wordt meegenomen door de stagedocent bij het vaststellen van de eindbeoordeling. De stage dient volgens de in de stageleidraad omschreven regels, procedures, deadlines e.d. plaats te vinden. Alle betrokken partijen dienen zich hieraan te conformeren. Een stage moet met minimaal een 5,5 worden afgesloten om de 30 EC’s te verkrijgen. Indien de beoordeling een 5,0 is, krijgt de student de kans om te repareren. Indien het eindcijfer lager is dan een 5,0, zal de student een nieuwe stage opdracht bij een ander bedrijf moeten uitvoeren. Bij het vroegtijdig afbreken van de stage vervallen de gewerkte stagedagen en zal een student opnieuw aan een andere stage opdracht moeten beginnen. Meer informatie over stagebegeleiding en beoordeling is terug te vinden in de stageleidraad op sharepoint. Stagecommissie en praktijkbureau De stagecommissie beoordeelt of de stageopdrachten die de studenten zelf hebben geselecteerd voldoen aan de eisen die aan de stage worden gesteld, keuren deze goed en de stagecoördinator wijst een stagedocent aan. Let op: na goedkeuring van stage-aanvraag en stageovereenkomst. De beoordeling van de uitvoering van de stage vindt plaats door de aangewezen examinator(en). Naast de organisatie is de stagecommissie verantwoordelijk voor het relatiebeheer en de publicatie van vacatures in SharePoint. Het praktijkbureau heeft een ondersteunende functie. Het houdt zich bezig met coördinatie, administratieve verwerking en diverse organisatorische zaken. Contactgegevens zijn terug te vinden op sharepoint of in de stageleidraad.
2.4.3
Profileringsruimte
Onderstaande tekst heeft betrekking op de voltijdopleiding. Profileringsruimte in de deeltijd wordt vormgegeven middels keuzevakken (zie programma hoofdfase deeltijd). De opleiding kent naast het hoofdprogramma (major) ook een vrije keuzeruimte van 30 EC’s, de zogenaamde profileringsruimte. Met deze profileringsruimte kan je een eigen accent aan de studie geven, gericht op verbreding en verdieping. We kennen de volgende mogelijkheden: • • • •
een minor (= een samenhangend pakket van keuzecursussen); een pre-master (= een schakeltraject ter voorbereiding op een masteropleiding); Een studieperiode in het buitenland (Study Abroad). Je volgt dan gedurende twee blokken onderwijs aan een hogeschool of universiteit in het buitenland. een pakket van keuzecursussen dat je zelf samenstelt.
Je kunt de profileringsruimte ook gebruiken om te werken aan excellente prestaties. De HU heeft een uitgebreid aanbod van minors en losse keuzecursussen dat door alle faculteiten van de HU gezamenlijk is ontwikkeld. Maar je kunt ook gebruikmaken van het aanbod van andere hogescholen en universiteiten (ook in het buitenland, zie par. 8.11.1). Daarnaast is het mogelijk om – in samenspraak met je studieloopbaanbegeleider – je profileringsruimte in te vullen met een zelf samengesteld pakket aan keuzecursussen. 34
Voor advisering en begeleiding bij de invulling van de profileringsruimte kan je terecht bij de studieloopbaanbegeleider (zie ook par. 8.1.). In samenspraak stel je een profileringsplan op waarin jouw keuze uit het profileringsaanbod van de HU-Onderwijscatalogus en eventuele externe minors en/of keuzecursussen wordt vastgelegd. Uit het profileringsplan moet blijken op welke wijze de gekozen onderdelen bijdragen aan de voorbereiding op de beoogde beroepsuitoefening of verdere studie. Elke invulling van de profileringsruimte dient vooraf te worden goedgekeurd door de Examencommissie. Je studieloopbaanbegeleider kan je adviseren je profileringsplan nader te motiveren met het oog op goedkeuring door de examencommissie. De examencommissie kan goedkeuring weigeren als de keuzecursus of minor niet van hbo-niveau is, of als er sprake is van substantiële overlap tussen de keuzecursus of minor enerzijds en het hoofdprogramma anderzijds. Ook een tweede externe minor kan geweigerd worden. Kijk voor meer informatie over de profileringsruimte en minors op www.minors.hu.nl. Informatie over een studieperiode in het buitenland (Study Abroad) is te vinden op www.io.hu.nl. Let op, de inschrijving voor een Study Abroad opent en sluit veel eerder dan voor een reguliere minor. De deadline is op 1 februari voorafgaand aan het studiejaar waarin je op Study Abroad wilt gaan. Zie hierna paragraaf 8.10. Voor inzage in het aanbod van HU-minors, keuzecursussen en pre-masters, en voor inschrijving kun je terecht op www.osiris.hu.nl. Ook kun je een bezoek brengen aan de jaarlijkse HU-minormarkt, die in maart wordt gehouden en waarbij alle HU-faculteiten hun profileringsaanbod presenteren. Meer informatie over pre-master trajecten vind je in de folder Doorstuderen na je bachelor aan de UU en op www.premasters.hu.nl. NB Zoals in paragraaf 2.5.3 beschreven kunnen studenten die gestart zijn met de opleiding in 2011-2012 of eerder, ook kiezen voor een tweede stage als invulling voor de vrije profileringsruimte.
2.4.4
Excellentie
In het kader van het excellentie-programma binnen de HU, heb je de mogelijkheid als student om jouw ondernomen activiteiten te laten erkennen als een excellente prestatie. De basis voor excellentie wordt gevormd door het ‘sterrensysteem’. Vijf aspecten van excellentie (i.c. leiderschap; reflectieve professional en vakmanschap; visie, gedrevenheid en passie; internationalisering; innovatie en disseminatie) die nader zijn geoperationaliseerd in beoordelingscriteria. Op elk van deze aspecten kun je aantonen excellent te zijn en daarmee een Ster verdienen. Om het volledige predicaat Excellent te krijgen moet je op meerdere aspecten hebben laten zien dat je excellent bent en in principe minstens een half jaar van je studietijd daarin geïnvesteerd hebben. Activiteiten die in aanmerking komen voor excellentie kunnen zowel door de HU als door jezelf ingebracht worden. De activiteiten worden beoordeeld aan de hand van een beoordelingsprocedure. De examencommissie is belast met de procedurele borging van het toetsbeleid. Informatie over het excellentieprogramma binnen jouw faculteit is te vinden op de SharePointsite www.Sirius.hu.nl Verkrijgen van aspecten van excellentie 1) Je kan zowel meedoen aan opleidingstrajecten die leiden tot het behalen van één of meer Sterren, als zelf voorstellen doen om eigen activiteiten/projecten hiervoor in aanmerking te laten komen. In dat laatste geval doe je een voorstel aan de daarvoor aangewezen examinator of Excellentiecommissie van je opleiding. 2) De aangewezen examinator of beoordelingscommissie beoordeelt het voorstel conform de vastgestelde beoordelingsprocedure en informeert je over de uitkomst hiervan. 3) Bij een positief besluit rond je waar nodig de activiteit(en) af. Beoordeling vindt plaats door de betreffende examinator of Excellentiecommissie, conform de vastgestelde beoordelingscriteria. De als voldoende gekwalificeerde excellente prestatie(s) word(t)(en) vastgelegd. Verkrijgen van schriftelijke erkenning van excellentie 1) Wanneer je van mening bent aantoonbaar aan alle vereisten voor het predicaat Excellent te voldoen en daarmee voor het predicaat Excellent in aanmerking komt, presenteer je de ondernomen prestaties voor een Excellentiecommissie. 2) Bij afstuderen ontvang je een schriftelijke erkenning wanneer het predicaat Excellent is behaald. Ook voor het behalen van afzonderlijke Sterren ontvang je een schriftelijke erkenning, waarin duidelijk is vermeld om welke aspecten/Sterren het gaat. 35
2.4.5
Afstuderen voltijd en deeltijd
Studeren aan de HU betekent dat je je opleiding afrondt met een vorm van een afsluitend examen, technisch ook wel de “afstudeereenheid” genoemd. De afstudeereenheid kun je alleen met succes afronden als je het beoogde eindniveau van de opleiding behaald hebt. Voor deze afstudeereenheid of onderdelen daarvan kan je nooit een vrijstelling krijgen. Iedereen die een diploma wil krijgen, moet derhalve de afstudeereenheid met goed gevolg afronden. Studenten van de voltijdopleiding kunnen ingedeeld worden in de Afstudeerfase van semester 8 onder de volgende voorwaarden: • Alle studiepunten van semester 1 t/m 6 zijn behaald • Er is/wordt een minor gevolgd of een tweede stage uitgevoerd Indien je voornemens bent jouw afstudeerwerk in het buitenland te verrichten, is goedkeuring van de coördinator afstuderen en van de examencommissie vereist. Studenten van de deeltijdopleiding kunnen ingedeeld worden in de Afstudeerfase van semester 8 onder de volgende voorwaarden: • Alle studiepunten van semester 1 t/m 7 zijn behaald Een uitzondering wordt gemaakt voor de training managementvaardigheden. Onder voorwaarden kunnen deeltijdstudenten een verzoek tot vervroegd afstuderen indienen bij de examencommissie. De randvoorwaarden daarbij zijn: • In totaal is de student minimaal 2,5 jaar ingeschreven (feb-instroom 3 jaar!) • Niet meer dan 0,5 jaar eerder starten • Geen studieachterstanden • Met de voorkeur voor een docentbegeleider kan slechts zeer beperkt rekening worden gehouden • Inhoudelijk is het verzoek tot vervroegd starten goed beargumenteerd • De student heeft een relevante beroepscontext en functie waarbinnen de opdracht wordt uitgevoerd Zie par. 5.1 voor meer informatie over het examen en het diploma en voor uitschrijving na afstuderen. Digitaal aanleveren en publiceren van scripties en onderzoeksartikelen De HU is één van de hogescholen die actief deelneemt aan de HBO-Kennisbank. Hierop worden publicaties, zoals scripties en onderzoeksartikelen, die binnen hogescholen worden geproduceerd digitaal beschikbaar gesteld aan geïnteresseerden van over de hele wereld. Ze kunnen omgekeerd ook weer een rol spelen bij onderwijs en onderzoek. Rond jij je afstudeerscriptie af met het cijfer 7 of hoger, dan mag je je scriptie kosteloos digitaal laten publiceren op de HBO-Kennisbank. Belangrijke voorwaarde is wel dat je stagebedrijf hiermee akkoord gaat en dat er geen vertrouwelijke informatie in voor komt. Voor meer informatie: www.hbo-kennisbank.nl
2.4.6
Vervolgopleidingsmogelijkheden
Na afronding van de opleiding heeft de student diverse mogelijkheden voor een masteropleiding. Er is vaak wel een pre-master traject noodzakelijk. Het hangt van de master af hoe dat traject eruit ziet. Hogeschool Utrecht biedt sinds 01 september 2010 een Master of Engineering voor Technische Bedrijfskunde aan. Omdat het masteraanbod aan Universiteiten en Hogescholen kan wijzigen, is het raadzaam om op het moment dat je je gaat oriënteren te informeren naar het huidige aanbod en het bijbehorende premaster traject.
2.4.7
Overgangsregeling en bijbehorende conversietabellen
In hoofdstuk 10 zijn de conversietabellen opgenomen die gepaard gaan met de vernieuwing van het programma Technische Bedrijfskunde. Uit deze tabellen kan worden opgemaakt welke vervangende vakken je moet volgen, indien een vak niet meer wordt aangeboden of kan worden herkanst.
36
Het is verstandig om een studieplan op te stellen in overleg met jouw studieloopbaanbegeleider. Indien jouw studieprogramma lijkt af te wijken, bijvoorbeeld als gevolg van studievertraging dient de examencommissie jouw studieplan goed te keuren. Hiertoe kun je een verzoek indienen via de gebruikelijke procedure zoals beschreven in paragraaf 2.6. In oktober 2012 en in januari 2013 worden herkansingen georganiseerd voor de volgende vakken uit het oude curriculum in de propedeuse 2011-2012: TTBK-TBBIKA-10 TTBK-TBMOBO-10 TTBK-OEBABE-08 TTBK-TBBUKA-10 TTBK-TBPRIN-10 TTBK-OEPROW-10 TTBK-TBREZO-10 TTBK-OELOG1-07 TTBK-OEBUDS-04 TTBK-TBREMO-04 TTBK-OELOG2-07
2.5
Examencommissie 2.5.1
Instelling en benoeming
Binnen elke opleiding van de HU is een examencommissie actief. Een examencommissie ziet toe op de kwaliteit van toetsing en is de instantie die namens het College van Bestuur een diploma verstrekt. De examencommissie is onafhankelijk in haar oordeelsvorming ten opzichte van het management van een opleiding. Jouw opleiding valt onder de examencommissie Instituut voor Engineering & Design De faculteit kent Examencommissies voor de volgende groepen van opleidingen verbonden aan een instituut: Naam examencommissie Examencommissie Instituut voor Gebouwde Omgeving Examencommissie Instituut voor Informatie- en Communicatie Technologie Examencommissie Instituut voor Engineering and Design (IED) Examencommissie Instituut voor Life Sciences and Chemistry
Opleidingen Bouwkunde; Bouwtechnische bedrijfskunde; Civiele techniek; Geodesie; Ruimtelijke ordening en Planologie; milieukunde Informatica; Technische Informatica; Bedrijfkundige Informatica Elektrotechniek; AOT techniek; Industriële automatisering; Werktuigbouwkunde; Technische bedrijfskunde Biologie en medisch laboratoriumonderzoek; Chemie; chemische technologie
Studenten TBK moeten zich richten tot de examencommissie via mailbox:
[email protected]
2.5.2
Samenstelling
Elke Examencommissie bestaat uit ten minste drie leden, te weten een voorzitter, een plaatsvervangend voorzitter en één of meer leden. De leden van de Examencommissie worden door de faculteitsdirectie benoemd. Gedetailleerde informatie over de verschillende Examencommissies, zoals de samenstelling en de vergaderdata, staat gepubliceerd op de site van de Examencommissies: https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/Examencommissies. De examencommissies van de FNT worden ondersteund door het ambtelijk secretariaat van de examencommissies. Het ambtelijk secretariaat bevindt zich aan de Nijenoord 1, in kamer D.03.17. Via het e-mailadres van de examencommissie van jouw opleiding bereik je ook het ambtelijk secretariaat. Verzoeken aan de examencommissie kun je verzenden naar
[email protected] De ambtelijk secretaris zorgt ervoor dat je verzoek door de examencommissie in behandeling wordt genomen.
2.5.3
Taken en bevoegdheden
De taken en bevoegdheden van de examencommissie zijn vastgelegd in hoofdstuk 4 van de OER-HU bacheloropleidingen en in het (facultair) Reglement Examencommissies HU. 37
De examencommissie ziet er onder andere op toe dat de regels met betrekking tot het onderwijs, tentamens en examens, zoals opgenomen in de OER-HU bacheloropleidingen en studiegidsen op correcte wijze worden uitgevoerd. Daarnaast waarborgt de examencommissie de kwaliteit van de tentamens en de examens, adviseert ze bij het vaststellen van toetsbeleid, wijst de commissie examinatoren aan, verleent ze vrijstellingen en reikt ze studieadviezen en diploma’s uit . Naast de kaderstelling in eerder genoemde reglementen, kan de examencommissie bijkomende regels vaststellen ten aanzien van: • • • • •
De gang van zaken bij schriftelijke tentamens (tentamenreglement); De surveillance bij schriftelijke tentamens (surveillanteninstructie); De gang van zaken bij mondelinge tentamens (tentamenprotocol); Het maken en beoordelen van tentamens (tentamenrichtlijnen); Het sanctioneren van onregelmatigheden (fraudeprocedure), waaronder het ongeldig verklaren van tentamenresultaten
De examencommissie vergadert 1 maal per week, met uitzondering van de vakantieperiodes.
2.5.4
Verzoekschrift
Als je een verzoek hebt aan de Examencommissie op grond van de OER-HU bacheloropleidingen 20122013, kun je een verzoekschrift bij de Examencommissie indienen. Dit kan bijvoorbeeld als je vindt, dat de Examencommissie een regel uit de OER-HU bacheloropleidingen niet goed heeft toegepast, of omdat je vindt dat er bijzondere omstandigheden zijn waarom een uitzondering op de regel moet worden gemaakt. Een verzoekschrift moet je ondertekenen en bevat ten minste: a. je naam, adresgegevens en studentnummer; b. de dagtekening; c. het verzoek en de redenen van het verzoek; d. de opleiding en variant (voltijd, deeltijd, duaal) waaraan je staat ingeschreven; e. eventuele bewijsstukken. Informatie over hoe je een verzoek moet indienen, is te vinden op de site van de Examencommissies: https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/Examencommissies. Dien je verzoekschrift tijdig in. De Examencommissie behandelt alle verzoeken en bezwaren op volgorde van binnenkomst. Eventuele spoedeisende zaken kunnen tussentijds worden afgehandeld. Hiervoor zijn bij verstek de voorzitter en de plaatsvervangend voorzitter van de Examencommissie gemandateerd. Of een zaak spoedeisend is, is ter beoordeling aan de Examencommissie. Let op! Voor een verzoek om vrijstellingen gelden aanvullende regels, zie paragraaf 6.2. Ben je het niet eens met de beslissing van de Examencommissie op je verzoekschrift, dan zijn er de volgende mogelijkheden. Of je dient binnen twee weken (de bezwaartermijn) nadat je het besluit van de Examencommissie hebt ontvangen direct bij de Examencommissie een bezwaarschrift in, of je gaat binnen diezelfde periode naar het facultaire loket Rechtsbescherming, die het bezwaarschrift doorleidt naar de Examencommissie. Als hoofdregel geldt, dat de Examencommissie binnen twee weken na ontvangst van het bezwaar een besluit dient te nemen. Ook bestaat er de mogelijkheid om tegen een besluit van de Examencommissie in beroep te gaan bij het College van Beroep voor de Examens. De beroepstermijn bedraagt zes weken nadat je het besluit van de Examencommissie hebt ontvangen. Zie voor meer informatie over het indienen van een bezwaarschrift of een beroepschrift hoofdstuk 7 of kijk op www.klachtenwegwijzer.hu.nl. Informatie over hoe je een bezwaar moet indienen, is te vinden op de site van de Examencommissies: https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/Examencommissies. Overige correspondentie kan via: • e-mail:
[email protected] dan wel 38
•
schriftelijk: t.a.v. Examencommissie Institute for Engineering & Design, Oudenoord 700, 3513 EX Utrecht. Alle correspondentie dient de bovenstaande gegevens, genoemd onder a t/m e, te bevatten.
2.6
Ziekmelding
De Examencommissie ontvangt regelmatig verzoeken tot het organiseren van extra tentamenmogelijkheden vanwege ziekte. Om deze verzoeken op een redelijke wijze te kunnen beoordelen, moet de ziekmelding echter tijdig worden gedaan. Vanaf dit studiejaar dien je daartoe je ziekmelding op de eerste dag van ziekte te richten aan
[email protected]. Doe je dit niet, dan zal een verzoek op basis van het argument ziekte niet worden behandeld. Verdere randvoorwaarden bij ziekmeldingen: Een ziekmelding is 1 week geldig. Mocht je na 1 week nog steeds ziek zijn, moet je je opnieuw ziekmelden. In het geval van een ziekmelding dien je de volgende zaken nog te regelen: • Meld je af bij je projectgroep en tutor; • Meld je af bij onderwijseenheden, waarvoor een opkomstplicht geldt; • In het geval van langdurige ziekte: meld dit aan je SLO-begeleider en je decaan; • Vergeet niet je weer beter te melden. Ook deze melding richten aan:
[email protected].
2.7
Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen
Excursies, werkweken e.d. maken onderdeel uit van het onderwijsprogramma van de opleiding. Deelname is verplicht. Studenten die door overmacht en/of persoonlijke omstandigheden (waaronder financiële problemen) niet kunnen deelnemen aan excursies, werkweken, trainingen en begeleidingsdagen kunnen in aanmerking komen voor een vervangende opdracht. Daartoe kun je een verzoek indienen bij de Examencommissie en wel uiterlijk 2 weken voor de betreffende activiteit (art.25 OER-HU). Bovengenoemde activiteiten zijn deel van het onderwijsprogramma van de opleiding. Deelname is verplicht. Studenten die door overmacht en/of persoonlijke omstandigheden (waaronder financiële problemen) niet kunnen deelnemen, kunnen een financiële voorziening vragen of kunnen in aanmerking komen voor een vervangende opdracht.
2.8
Voorzieningen 2.8.1
Begeleiding
Als HU-student heb je recht op studieloopbaanbegeleiding. De HU heeft veel docenten aangewezen als studieloopbaanbegeleider. Zij fungeren als spil tussen jou als student en je opleiding. Je kunt bij hem of haar terecht met vragen en problemen over je studie. Denk daarbij aan je studievoortgang of keuzes die je kunt maken in het curriculum. Als je een waarschuwend tussentijds studieadvies hebt ontvangen stel je samen met je studieloopbaanbegeleider een studieplan op. Studieloopbaanbegeleiding is het proces waarin je je eigen studie en loopbaan stuurt en leert sturen. Doel van studieloopbaanbegeleiding is dat je: • • • •
Inzicht krijgt in het beroep en in de eisen die de beroepspraktijk stelt; Op basis daarvan kunt beoordelen of je jezelf in het beroep wil bekwamen en ontplooien; Je daadwerkelijk ontwikkelt in de beroepsuitoefening, zodat je na afronding van de opleiding voldoet aan de gestelde eindtermen; Optimaal gebruik maakt van de beschikbare middelen en tijd om een maximaal studierendement te bereiken.
De begeleiding vindt plaats door middel van individuele gesprekken, groepsbijeenkomsten en opdrachten. Naarmate de studie vordert, zal de intensiteit van de studieloopbaanbegeleiding geleidelijk afnemen. Aan de deeltijdopleiding is een studieadviseur verbonden. De studieadviseur kan worden geraadpleegd voor vragen en problemen met betrekking tot het curriculum. Ook speelt de studieadviseur een sturende rol in de aanpak van eventuele (mogelijk nog te ontstane) studievertraging. In overleg met de student wordt 39
dan bekeken welke factoren de achterstand veroorzaken en hoe daar iets aan gedaan kan worden om de student een zo efficiënt en effectief mogelijk programma te bieden. De studieadviseur ondersteunt de student in het maken van een studieplan.
2.8.2 2.8.2.1
ICT-faciliteiten Algemeen
De HU biedt je een aantal standaard ICT-faciliteiten aan. Met je eigen HU-inlognaam en –wachtwoord heb je toegang tot deze faciliteiten. Je inlognaam en wachtwoord ontvang je kort voor aanvang van je studie via e-mail. Na ontvangst kun je inloggen op: • • • • • • •
Je eigen mailadres (via www.webmail.hu.nl) ; De computers aanwezig op de HU. Je kunt ook met je eigen laptop binnen de gebouwen van de HU gebruikmaken van het draadloze netwerk (Eduroam, www.eduroam.nl) ; De online catalogus van de mediatheek (www.catalogus.hu.nl) ; Het intranet van de HU (www.sharepoint.hu.nl) ; Je eigen ruimte om bestanden op te slaan (Sharepoint, My Site) ; OSIRIS Student (www.osiris.hu.nl) ; Een aantal openbare sites, zoals Surfspot (www.surfspot.nl). Hier kun je tegen gereduceerde prijs hard- en software kopen.
Meer informatie over de ICT-faciliteiten en actuele ontwikkelingen vind je op de site van ICT (www.ict.hu.nl).
2.8.2.2
Studentenmail
Binnen de HU heb je een eigen HU e-mailadres. Deze studentenmail is een belangrijk communicatiemiddel om je op de hoogte te houden van actuele informatie over je opleiding. De opleiding communiceert alleen via je HU-mailadres. De mailbox is toegankelijk via: webmail.hu.nl. Je kunt inloggen met je HU-inlognaam en wachtwoord. Het is je eigen verantwoordelijkheid om je HU-mailadres regelmatig te bekijken. Met je studentenmail kun je gemakkelijk mailen met je medestudenten en docenten. Via het adresboek kun je alle e-mailadressen opzoeken. Ook beschik je over een agenda en een taken- en een contactpersonenlijst. Verder is het natuurlijk mogelijk om e-mail automatisch naar je privé e-mailadres door te sturen. Het is ook mogelijk om de mail, agenda en contactpersonen te synchroniseren met je GSM of Smartphone.
2.8.2.3
Sharepoint
Het intranet van de HU draait op SharePoint. Steeds meer systemen aan de HU gebruiken SharePoint om hun informatie aan de gebruiker door te geven. SharePoint werkt optimaal samen met Microsoft Office, waardoor gezamenlijk werken aan documenten, presentaties of spreadsheets eenvoudig is. •
Intranet Het intranet van de HU bevat informatie van alle faculteiten, instituten en HU Diensten. Alle informatie met betrekking tot het onderwijs en de organisatie is hier te vinden. Het intranet van je opleiding bevat links naar cursussen, mededelingen en belangrijke data van de HU, de faculteit en je opleiding, ziekmeldingen van docenten en het laatste nieuws.
•
Cursussen Veel cursussen die digitaal worden ondersteund hebben een site in SharePoint. Gebruik van deze cursussite kan variëren van het uitwisselen van gegevens – bijvoorbeeld PowerPointpresentaties van de docent – tot het samenwerken met medestudenten aan projecten of opdrachten.
•
MySite De MySite is een persoonlijke pagina op SharePoint. Hier kun je bestanden plaatsen die je zowel thuis als op school kunt openen en wijzigen. Ook kan je werkruimtes maken om alleen of met andere studenten aan een project, werkstuk of opdracht te werken. Daarnaast kan je een blog aanmaken om je kennis te delen met anderen. 40
2.8.2.4
OSIRIS Student
OSIRIS staat voor Onderwijs en Studenten Informatie, Registratie en Inschrijf Systeem. De HU gebruikt dit systeem voor de registratie van de studievoortgang. Hierin worden al jouw gegevens, cijfers en (deel)tentameninschrijvingen bijgehouden. Elke student heeft zelf toegang tot OSIRIS via www.osiris.hu.nl. Eenmaal ingelogd kun je gebruikmaken van de volgende basisfunctionaliteiten:
•
Cijfers inzien Via het tabblad Resultaten zie je welke cijfers je voor de laatste 15 (deel)tentamens hebt behaald. Tevens is een statistisch overzicht beschikbaar over hoe het (deel)tentamen gemiddeld gemaakt is. Wil je alle resultaten in het huidige studiejaar zien, kijk dan bij het tabblad Voortgang. Onder Dossier vind je een overzicht van de resultaten die je gedurende je hele studie hebt behaald. Je kunt zelf bepalen of je alles wilt zien of bijvoorbeeld alleen de resultaten uit de hoofdfase. Je wordt geacht zelf je cijfers te controleren zodra ze online staan. Mogelijke fouten moet je altijd melden binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS. Dit doe je bij de examinator die bij het cijfer vermeld staat of bij de examencommissie.
•
Studievoortgang Wil je weten welke vakken je nog moet volgen voor je kunt afstuderen, ga dan weer naar het tabblad Voortgang. Onder het kopje Studievoortgang selecteer je de opleiding die je volgt en geef je aan dat je ‘nog te volgen onderwijs’ wilt zien. OSIRIS vergelijkt jouw resultaten dan met het curriculum dat je volgt en geeft aan wat je gehaald hebt en wat je nog moet doen.
•
Aanvragen vrijstellingen Je kunt een aanvraagformulier voor vrijstellingen invullen bij ´Studievoortgang – vrijstelling aanvragen´. Hier wordt je eigen curriculum getoond en op basis daarvan kun je een vrijstellingsaanvraag invullen en uitprinten. Meer informatie over de verlening van vrijstellingen vind je in paragraaf 4.2.
•
Toets- en Cursusinformatie Informatie over toetsen, cursussen, minors en keuzecursussen en over de wijze van inschrijven, is te vinden in OSIRIS.
•
Inschrijven voor cursussen en toetsen Via het tabblad Inschrijven kan je via een eenvoudige wizard kiezen of je je wilt inschrijven voor een cursus, toets of minor. Zo kan je een keuze maken uit de cursussen uit je verplichte curriculum of een cursus zoeken uit het complete cursusaanbod van de HU. Informatie over de inschrijfperiode vind je terug in paragraaf 4.3.3 van deze studiegids. Meer informatie over de inschrijving is ook te vinden in paragraaf 3.2 van deze studiegids.
•
Overzicht inschrijvingen Wil je weten voor welke cursussen en toetsen je bent ingeschreven, kijk dan bij het tabblad Inschrijven onder het kopje Overzicht inschrijvingen. Dit overzicht laat alleen de cursussen en toetsen zien die op dit moment gegeven worden of in de toekomst liggen.
•
Bevestiging inschrijving Soms denk je dat je je correct hebt ingeschreven voor een cursus of toets, maar is jouw inschrijving bij de administratie niet te vinden. Om dit probleem te voorkomen krijg je na iedere inschrijving een bevestiging van de inschrijving op je HU e-mailadres. Controleer altijd of je dit bericht hebt ontvangen en bewaar het goed.
•
Uitschrijven voor cursussen en toetsen Ben je ingeschreven voor een cursus of een toets en wens je hiervoor uitgeschreven te worden, klik dan op het tabblad Uitschrijven. Vink de onderdelen (cursussen of toetsen) aan waarvoor je je wilt uitschrijven en kies voor uitschrijven. Een uitschrijving voor een cursus of toets is alleen mogelijk in de daarvoor opengestelde periode. Ook van het uitschrijven op een cursus of toets ontvang je een bevestigingsmail. Bewaar deze goed.
41
•
Personalia wijzigen Op het tabblad Personalia kun je zelf je adres wijzigen en een (nieuwe) pasfoto uploaden. Deze pasfoto wordt gebruikt voor de collegekaart die je jaarlijks opgestuurd krijgt. Staan er onjuistheden bij het scherm personalia, neem dan contact op met Bureau Inschrijving. Een adreswijziging kun je ook via Studielink doorgeven.
•
E-mail bij resultaat Als je op de link Aanvullende informatie klikt kun je jezelf aanmelden voor het e-mailbericht bij een resultaat. Als 'E-mail resultaten' op 'Aangemeld' staat krijg je een e-mail wanneer in OSIRIS een resultaat wordt vastgelegd. Als je het instelt op 'Afgemeld' krijg je geen e-mails.
2.8.2.5
Wachtwoord
Na verloop van tijd verloopt je HU-wachtwoord. Je krijgt dan vanzelf het verzoek om een nieuw wachtwoord in te voeren. Dit kan vanaf elke werkplek op de HU. Vanuit huis kun je jouw wachtwoord wijzigen via www.inloggen.hu.nl. Het nieuwe wachtwoord moet uit acht posities bestaan en zowel letters als cijfers bevatten. Via deze website kun je ook je wachtwoord resetten als je het vergeten bent. Je krijgt via een eenmalige SMS een nieuw wachtwoord toegestuurd. Let op: voor sommige programma’s die je binnen je eigen opleiding gebruikt gelden afwijkende wachtwoorden . Voor vragen en ondersteuning met betrekking tot je wachtwoord kun je je wenden tot het Onderwijsbureau (zie par. 2.8.3) en de website www.ict.hu.nl.
2.8.2.6
Informatiebeveiliging en privacy
De HU hecht veel waarde aan informatiebeveiliging. Op infrastructureel gebied hebben we maatregelen genomen om alle gegevens binnen de HU zo goed mogelijk tegen misbruik te beschermen. Daarnaast bestaan er regels ten aanzien van het gebruik van de computers en het netwerk op de HU: de ICTgedragsregels (zie www.reglementen.hu.nl). Je wordt geacht deze regels te kennen en je hieraan te houden. Als gebruiker kan je zelf ook een en ander doen om de veiligheid te vergroten: • • • •
De pc waarop je bent aangemeld niet onbeheerd achter te laten; Je wachtwoord niet aan anderen te geven; Brieven en lijsten met vertrouwelijke gegevens direct bij de printer op te halen; Mail vragen en/of opmerkingen op het gebied van vertrouwelijkheid aan:
[email protected]. De HU kent daarnaast een privacyreglement op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Hierin is de bescherming van persoonsgegevens geregeld. In dit reglement staat onder meer welke informatie geldt als vertrouwelijk en welke regels gelden ten aanzien van het gebruik van deze gegevens. Op de site www.ict.hu.nl lees je meer hierover.
2.8.2.7
Registratie studievoortgang
Je studieresultaten worden geregistreerd in het digitale studievoortgangsysteem van de HU: OSIRIS. Zie ook par. 2.8.2.4. De studievoortgang wordt uitgedrukt in studiepunten volgens het European Credit Transfer System (EC’s). Voor elke cursus waarvan de eindbeoordeling voldoende is, worden de bijbehorende ECTS toegekend. Voor deeltentamens worden geen ECTS toegekend. Zie ook par. 4.4. Loop je achter met het halen van je studiepunten? In je eerste jaar neemt de studieloopbaanbegeleider contact met je op als je een waarschuwing hebt gehad voor een negatief studieadvies. Samen kunnen jullie bekijken welke factoren de achterstand veroorzaken en of (en hoe) daar iets aan kan worden gedaan. Daarnaast kan je bij je studieachterstand ook altijd zelf contact opnemen met je studieloopbaanbegeleider of studentendecaan. Het is vooral belangrijk om dat te doen als de studieachterstand ontstaan is door bijzondere omstandigheden (b.v. ziekte). Zij kunnen je adviseren over mogelijke voorzieningen. Zie art. 21 OER-HU 42
2.8.3
Onderwijsbureau
Het Onderwijsbureau van de FNT vind je in het gebouw aan de Nijenoord 1, voorbij de receptie linksaf. Het Onderwijsbureau ondersteunt de logistieke processen van de opleidingen van de hele faculteit. De onderwijsbalie is ‘het gezicht’ van het Onderwijsbureau. Je kunt hier terecht met alle mogelijke vragen over je opleiding. Verder tref je daar diverse aankondigingen en brochures aan, die interessant voor je kunnen zijn. De openingstijden van de onderwijsbalie zijn: maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag
08.30 - 13.00 uur; 14.00 - 16.00 uur; 17.45 - 18.15 uur 08.30 - 13.00 uur; 14.00 - 16.00 uur; 17.45 - 18.15 uur 08.30 - 13.00 uur; 14.00 - 16.00 uur 08.30 - 13.00 uur; 14.00 - 16.00 uur; 17.45 - 18.15 uur 08.30 - 13.00 uur; 14.00 - 16.00 uur
Daarnaast is de onderwijsbalie telefonisch te bereiken op: 088 - 481 8222 Het plannen van het onderwijs en het roosteren ervan gebeurt binnen het Onderwijs door het roosterbureau. Het les- of collegerooster geeft je inzicht op welke dagen je les hebt en in welk lokaal je zit. Het tentamenrooster laat zien welke cursussen getentamineerd zullen worden in de eerstvolgende tentamenperiode. Bij het Onderwijsbureau vind je ook de tentamenorganisatie, die alles rondom de tentamens organiseert. Veel studenten gaan tijdens hun opleiding op stage; korte of langere tijd, één keer of vaker. Het Onderwijsbureau is verantwoordelijk voor de administratie van alles wat met het stageproces te maken heeft. Je kunt hierbij denken aan het volgen van de voortgang ervan en aan het archiveren van de stagedocumenten. Iedere opleiding wordt afgesloten met een afstudeeropdracht. De administratie van het afstudeertraject wordt door het Onderwijsbureau verzorgd, zoals bijvoorbeeld het bewaken van de voortgang ervan en de archivering van de afstudeerdocumenten. Het Onderwijsbureau is regelt ook de praktische zaken bij afstudeerzittingen en diploma-uitreikingen. Meer informatie over het Onderwijsbureau vind je op: https://intranet.sharepoint.hu.nl/FNT/INFO/ONDERWIJSBUREAU%20FNT/Pages.
2.8.4
Studievereniging
Studieverenigingen hebben als doel je studententijd zo leuk mogelijk te maken. Studieverenigingen organiseren niet alleen leuke en gezellige activiteiten, ze zorgen ook voor betrokkenheid bij je studie, de hogeschool en je toekomstige vakgebied. De studieverenigingen binnen de HU zijn verenigd in de koepelorganisatie OSHU, die hogeschoolbreed de belangen van de diverse verenigingen behartigt. Voor meer informatie zie de website van OSHU: www.oshu.nl. De verenigingen die voor studenten Technische Bedrijfskunde van belang zijn, staan hieronder weergegeven. Er zijn op dit moment plannen om binnen het instituut Engineering & Design de bestaande studieverenigingen, waaronder BG Utrecht samen te voegen. Meer informatie hierover volgt in studiejaar 2012-2013. Faculteit
Vereniging
FNT
Cabo Bianci
Informatie
Contactgegevens
Faculteitsvereniging FNT
[email protected]
BG Utrecht (SV Ingenium) HU breed MUST
Studievereniging Technische Bedrijfskunde
[email protected]
Medezeggenschapsvereniging
[email protected]
HU breed OSHU
Koepel studieverenigingen
[email protected]
FNT
43
HU breed HU Roeiploeg Sloeproei vereniging HU
2.8.5
[email protected]
Opleidingscommissies
De opleiding heeft ook een opleidingscommissies (OC). De commissie is een adviesorgaan van de instituutsdirectie. Adviezen gaan bijvoorbeeld over de inhoud van het onderwijs, de studiebegeleiding die wordt aangeboden en de praktijkcomponent van een opleiding. In de opleidingscommissie zitten altijd studenten. Als je een goed idee hebt voor de verbetering van jouw opleiding, laat het dan vooral weten aan de OC! Wil je zelf lid worden van de opleidingscommissie? Stel je dan kandidaat voor de eerstkomende verkiezingen. Meer informatie kun je krijgen bij de coach Bestuurlijke participatie studenten, die te bereiken is via
[email protected] . De coach verzorgt ook ondersteuning van de actieve opleidingscommissies.
2.9
Contactgegevens
De FNT heeft de volgende drie locaties: Nijenoord 1 3552 AS Utrecht Telefoon 088- 481 8283 Alarmnummer 088- 481 8555 Oudenoord 700 3513 EX Utrecht Telefoon 088- 481 8283 Alarmnummer 088-481 8765 F.C. Dondersstraat 65 3572 JE Utrecht Telefoon (088) 481 8283 Alarmnummer 088-481 8900
44
3
Cursussen
3.1
Cursusdeelname
Het onderwijsprogramma van je opleiding is samengesteld uit onderwijseenheden, de zogenaamde cursussen. Een cursus is een samenhangend geheel van te verwerven kennis, inzicht en (beroeps)vaardigheden, met een studielast uitgedrukt in EC’s. Een cursus wordt afgerond door middel van een tentamen. Alle cursussen staan achterin deze studiegids vermeld en worden voor aanvang van het studiejaar gepubliceerd in OSIRIS (www.osiris.hu.nl) en in de cursusbeschrijving in par. 3.5.
3.2
Inschrijving voor cursussen
Deelname aan cursussen is alleen mogelijk als je tijdig bent ingeschreven in OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Als student ben je hier zelf verantwoordelijk voor. Controleer dus altijd of je bent ingeschreven en print je inschrijfbevestiging. Als je niet correct bent ingeschreven, heb je geen toegang tot de cursus. Inschrijven (en eventueel uitschrijven) is mogelijk tot twee weken voor de start van een onderwijsperiode waarin het onderwijs van de desbetreffende cursus wordt gegeven. Als je voor een cursus bent ingeschreven, wordt je automatisch ingeschreven voor het eerste reguliere tentamen volgend op de cursus. Als je niet wilt deelnemen aan dit tentamen moet je je uiterlijk drie weken voor het tentamen uitschrijven. Zie par. 4.3.3. Inschrijving voor een minor houdt tevens een inschrijving in voor alle cursussen die deel uitmaken van de minor. Voor de deeltijdopleiding worden de studenten door de opleiding ingeschreven voor de cursus. De studenten staan daarmee ook ingeschreven voor de eerste reguliere toetsmogelijkheid. Voor een herkansing dient de student zich wel inschrijven in Osiris.
3.3
Aanwezigheidsplicht
Voor je studievoortgang is het van groot belang dat je aanwezig bent bij alle bijeenkomsten. Je leert niet alleen van je docent, maar ook van de interactie met klasgenoten. Bovendien blijkt jaar in jaar uit dat studenten die altijd aanwezig zijn betere studieprestaties boeken en hun opleiding sneller afronden. De beoordeling van een cursus kan met zich meebrengen dat studenten een aanwezigheidsplicht wordt opgelegd; dit staat vermeld in hoofdstuk 9 van deze studiegids en in OSIRIS. Voor de voltijd geldt onderstaande m.b.t. aanwezigheid: Aanwezigheidsplicht (100%) is altijd van toepassing bij: - managementgames, - trainingen en workshops, - stageterugkomdagen, - excursies, - overleg met docentbegeleider voor het project, - bijeenkomsten van studieloopbaanontwikkeling Deelname aan werkcolleges en bijeenkomsten volgens de IZT-opzet (Instructie, Zelfwerkzaamheid en Terugkoppeling) is voor 80% van het aantal bijeenkomsten verplicht. Aanwezigheid is zeer gewenst bij de ‘kick-off bijeenkomsten’ bij de start van een blok, colleges door externe partijen en hoorcolleges. Indien van toepassing, staat een meer specifieke beschrijving van de aanwezigheidsplicht beschreven onder de cursusbeschrijvingen in hoofdstuk 9. Notabene: Werkcollege of IZT: studenten en docent werken met elkaar en interactief aan toepassing van de theorie en concepten. 45
Hoorcollege: de docent verheldert theorie en concepten in de vorm van een college en maakt daarbij gebruik van de literatuur en praktijkvoorbeelden. Absentie is alleen toegestaan op grond van bij de decaan bekende omstandigheden. Niet voldoen aan de aanwezigheidsplicht kan leiden tot het niet toelaten tot het betreffende tentamen. In uitzonderlijke gevallen kan de examencommissie de student vrijstelling verlenen van de aanwezigheidsplicht, eventueel onder bepaalde voorwaarden. In dit geval moet hiervoor ruim van tevoren een verzoek worden ingediend. Voor de deeltijd geldt onderstaande m.b.t. aanwezigheid • • •
•
3.4
Aanwezigheid is verplicht. Meer dan 2 bijeenkomsten PER BLOK afwezig betekent per definitie een onvoldoende en daarmee de module herkansen Bij onvermijdelijke afwezigheid, dient de student dit vooraf te melden aan de studieadviseur en de examinator en zelf de verantwoordelijkheid te nemen het leerproces van anderen en zichzelf zo goed mogelijk doorgang te laten vinden. (Onvermijdelijke) Afwezigheid kan in alle gevallen meewegen in de beoordeling.
Beginvereisten
Aan een cursus kunnen begin- of toegangsvereisten zijn verbonden. Zie daarvoor de cursusbeschrijvingen in hoofdstuk 10. Voldoe je niet aan deze vereisten dan kan je niet deelnemen aan de cursus, tenzij de examencommissie daarvoor toestemming geeft.
3.5
Cursusbeschrijvingen
De cursusbeschrijvingen van jouw opleiding staan achterin deze studiegids vermeld ( zie hoofdstuk 9 ). In de cursusbeschrijving vind je alle relevante informatie over de cursussen van je opleiding. .
46
4
Tentamens en examens
4.1
Introductie
Tentamens Een cursus wordt afgerond met een tentamen. Elk tentamen toetst je kennis, inzicht en vaardigheden. Een tentamen kan ook een onderzoek naar de beroepshouding van een student betreffen. Tentamens (ook die in groepsverband worden gemaakt) dienen primair om de leerresultaten van individuele studenten te toetsen aan de beoogde doelstellingen. De examencommissie wijst voor het afnemen van tentamens, het vaststellen van de uitslag en de invoering daarvan in OSIRIS examinatoren aan. Een tentamen kan onderverdeeld zijn in deeltentamens. Een tentamen of examen is met goed gevolg afgelegd als hiervoor vóór afronding ten minste het cijfer 5,5 is behaald (zie paragraaf 4.4.1.). Als er deeltentamens zijn, is het tentamen pas behaald als alle deeltentamens zijn afgelegd en gezamenlijk tot een voldoende leiden. In de cursusbeschrijving is de onderlinge weging aangegeven. Hierin staat ook vermeld als voor een bepaald deeltentamen minimaal een bepaald cijfer moet zijn behaald. Examens Iedere opleiding kent twee examens: het propedeutisch examen en het eindexamen. Deze examens vormen de afsluiting van de propedeutische fase en de hoofdfase. Je slaagt voor het propedeutisch examen of eindexamen als je voor dat deel voldoet aan de beschreven normen. Daarvoor moeten de tentamens van de betrokken studiefase met een voldoende zijn beoordeeld en alle benodigde EC’s (60 voor de propedeuse en 180 voor de hoofdfase) zijn behaald. Je kan het eindexamen alleen afleggen als het propedeutisch examen is behaald. Zodra je het programma van de propedeutische fase of hoofdfase hebt afgerond, beoordeelt de examencommissie in haar eerstvolgende vergadering jouw resultaten. Ben je geslaagd en voldoe je aan alle overige verplichtingen met betrekking tot de opleiding, dan reikt de examencommissie het diploma uit. Daarvoor gelden procedurele regels, zie paragraaf 5. Afstudeereenheid Iedereen die een diploma wil krijgen, moet de afstudeereenheid met goed gevolg afronden. De afstudeereenheid omvat 30 EC en hiervoor mag je geen vrijstellingen hebben (tenzij de vrijstelling voor 1 september 2012 afgegeven is). Je mag pas deelnemen aan de afstudeereenheid als je de propedeuse behaald hebt. In beginsel is er altijd een vertegenwoordiger van het werkveld als adviseur betrokken.
4.2
Vrijstellingen
De examencommissie kan je vrijstelling verlenen van (deel)tentamens. Vrijstelling van een tentamen of examen betekent dat je niet hoeft deel te nemen aan de desbetreffende cursus(sen) en dat je de studiepunten voor de betreffende cursus krijgt toegekend. Een vrijstelling kan op grond van de wet pas verleend worden als je bent ingeschreven. HU heeft ervoor gekozen alleen vrijstellingen te verlenen op grond van eerder behaalde tentamens of examens. Deze dienen niet langer dan vijf jaar geleden behaald te zijn. Deze kan je behaald hebben in: De vooropleiding op grond waarvan je toegelaten bent tot deze opleiding; Tentamens of examens die je hebt behaald binnen een geaccrediteerde opleiding; Tentamens of examens van een opleiding waarvan de kwaliteitsborging vergelijkbaar is met het accreditatiesysteem. Dat is bijvoorbeeld van belang bij buitenlandse opleidingen. In Nederland betekent “geaccrediteerd” dat er een onafhankelijke externe controle van de opleiding heeft plaatsgevonden door de NVAO. Praktisch gezien voldoen alle HBO- en WO-opleidingen waarvoor je via Studielink kunt inschrijven aan dit criterium. Als het andere opleidingen betreft, vooral buitenlandse, zal de examencommissie nagaan of de kwaliteit op een vergelijkbare manier geborgd is. Voor de “afstudeereenheid”(c.q. afstudeerproject./scriptie/opdracht) wordt geen vrijstelling verleend. Wel geldt dat in vorige jaren de HU een ruimere regeling had voor het toekennen van vrijstellingen. Reeds toegekende vrijstellingen blijven geldig en komen niet te vervallen.
47
Vrijstellingen zijn zes jaar geldig en worden verstrekt door de examencommissie op basis van de procedure als vermeld in artikel 40 OER HU bacheloropleidingen 2012-2013. In bijzondere gevallen kan de examencommissie van de termijn van zes jaar afwijken. Zie par. 2.5.4. voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de examencommissie. Let op: Als je meer dan 15 studiepunten aan vrijstelling in de propedeuse hebt, heeft dit gevolgen voor de norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies. Meer hierover kan je vinden in paragraaf 2.4.5 van deze studiegids. Overleg eerst met je studieloopbaanbegeleider of het zinvol is om een vrijstelling aan te vragen. Als een verzoek wordt ingediend, moet daar altijd een schriftelijk bewijsstuk (diploma, cijferlijst, verklaring etc.) zijn bijgevoegd. Vrijstellingen worden binnen OSIRIS weergegeven als ‘VRY-O’ (op grond van eerder gevolgd onderwijs). In vorige jaren was ook registratie als , ‘VRY-A’ (op grond van een assessment van een gecertificeerd EVC-bureau) of ‘VRY-E’ (op grond van elders opgedane kennis en vaardigheden zonder EVC assessment), of VRY (niet nader gespecificeerd) mogelijk. De vrijstelling blijft buiten beschouwing bij een eventuele berekening van een gemiddelde. Vrijstellingen voor vakken uit de hoofdfase kan je pas aanvragen als je formeel tot de hoofdfase bent toegelaten. De overige criteria voor het aanvragen en verlenen van vrijstellingen is beschreven in artikel 40 van het Onderwijs- en Examenregelement HU Bacheloropleidingen.
4.3
Organisatie tentamens 4.3.1
Tentamenvorm en -duur
Tentamens zijn bedoeld om jouw studieresultaten te toetsen en te beoordelen. Dit kan op verschillende manieren. De meest gebruikte tentamenvormen zijn: • • • • • • • • •
Tentamens met gesloten vragen; Tentamens met open vragen; Tentamens met meerkeuzevragen; Open boek tentamen; Werkstukken of andere vormen van schriftelijke opdrachten; Portfolio’s; Reflectieverslagen; Het vervaardigen en/of uitvoeren van een presentatie en/of taak; Een mondeling tentamen.
In de cursusbeschrijving wordt aangegeven of een tentamen eventueel “leerwegonafhankelijk“ is. Dit houdt in dat je het tentamen ook zou kunnen afleggen zonder dat je de cursus hebt gevolgd. Dit is belangrijk als je door werk, andere ervaringen of een niet erkende vorm van scholing al denkt te beschikken over de competenties, Zoals je hiervoor kan lezen (4.2.) kent de hogeschool alleen een vrijstelling toe op grond van scholing, en niet op grond van andere ervaring. Maar door een leerwegonafhankelijk tentamen kan je deze ervaring toch binnen je opleiding te gelde maken en je opleiding versnellen. De examinatoren stellen de benodigde opdrachten, opgaven en beoordelingsnormen vast en zorgen ervoor (samen met andere bij een tentamen betrokkenen) dat de vereiste geheimhouding in acht wordt genomen totdat de opgaven zijn uitgereikt aan de kandidaten. De beschikbare tijdsduur voor tentamens wordt in OSIRIS en op het opgavenblad vermeld en wordt tevens door de surveillant bekend gemaakt. Bij uitzondering kunnen tentamens langer of korter duren. Studenten met een beperking (bijvoorbeeld dyslexie) kunnen in bepaalde gevallen in aanmerking komen voor Extra Tijd (gemaximeerd) tijdens schriftelijke tentamens. De betreffende criteria zijn openbaar en kunnen worden opgevraagd bij de decaan. De decaan beslist of een student in aanmerking komt voor Extra Tijd tijdens schriftelijke tentamens. Zie art. 31 OER-HU. 48
4.3.2
Tentamenrooster
De meeste tentamens worden gedurende de tentamenweken aan het einde van elke lesperiode (van elk blok) afgenomen. De tentamens worden aan het einde van elke lesperiode afgenomen. Via het onderwijsbureau wordt hiervoor een tentamenrooster bekendgemaakt (al dan niet als onderdeel van het blokrooster). Dit rooster wordt gepubliceerd via de publicatieborden en OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Op het tentamenrooster voor de betreffende periode wordt exact aangegeven op welke dag, op welk tijdstip en in welk lokaal de toets (of herkansing) plaatsvindt. Tabel tentamentijden Tentamentijd Tentamentijd 1 Tentamentijd 2 Tentamentijd 3 Tentamentijd 4 Tentamentijd 5
Tijden 09.00-10.30uur 11.00-12.30uur 13.00-15.00uur 15.30-17.00uur 18.30-20.00uur
4.3.3 Inschrijving en deelname (her)tentamens Inschrijving tentamens Deelname aan tentamens is alleen mogelijk als je tijdig bent ingeschreven in OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Je bent hier zelf verantwoordelijk voor. Controleer dus altijd of je bent ingeschreven en print je inschrijfbevestiging. Mocht een cursus(code) niet voorkomen in de standaardlijst, zoek de cursus dan handmatig op. De beste methode om te controleren of je bent ingeschreven voor alle toetsen die je wilt maken is door een studievoortgangsoverzicht (SVO) in Osiris op te vragen. Zet bij het afdrukken van het studievoortgangsoverzicht de optie “toetsen afdrukken” dan op “ja”. Vergeet niet ook in te schrijven voor de diverse practica , projecten en professionalisering(SLO). Als je niet correct bent ingeschreven, heb je geen toegang tot het tentamen. Mocht je er zelf niet uitkomen, neem gedurende de inschrijfperiode contact op met het Onderwijsbureau. Als je voor een cursus bent ingeschreven, word je automatisch ingeschreven voor het eerste reguliere tentamen volgend op de cursus. Als je niet wilt deelnemen aan dit tentamen moet je je uiterlijk drie weken voor het tentamen uitschrijven. Als je wel stond ingeschreven, maar niet hebt deelgenomen aan het tentamen wordt in Osiris NA (niet aanwezig) als tentamenresultaat geregistreerd. Dit is een tentamenuitslag en daarmee verlies je dus een tentamenkans. Voor tentamens die je los van de cursus wilt doen (hertentamens) dien je je zelf in te schrijven. Tentamenkansen / herkansingen / vervangende opdracht Het aantal keer dat een tentamen per jaar aangeboden wordt, wordt uitgedrukt in tentamenmogelijkheden. Het aantal keer dat een student het tentamen per jaar mag afleggen, wordt uitgedrukt in het aantal tentamenkansen. Per cursus wordt conform artikel 34 van het Onderwijs- en Examenreglement tweemaal een tentamenkans per collegejaar aangeboden, doch maximaal drie. Gedurende het studiejaar zijn er per cursus twee data waarop je een tentamen kan afleggen, dit zijn de tentamenmogelijkheden. Zie de HU roostersite voor deze data Voor sommige cursussen is slechts een tentamenkans verbonden, omdat herkansing in hetzelfde studiejaar redelijkerwijs niet mogelijk is gelet op de aard van de cursus. Bijvoorbeeld in het geval van stages. In hoofdstuk 9 in de cursusbeschrijving wordt aangegeven wanneer dit het geval is. Binnen IED is het uitgangspunt dat voldoendes niet meer herkanst kunnen worden. Het kan echter zijn dat dit tot een onredelijke situatie leidt, bijvoorbeeld als het gaat om de vermelding “cum laude” op het diploma. Daarom bestaat de mogelijkheid om aan de examencommissie het verzoek in te dienen om één voldoende te mogen herkansen. Hou er rekening mee dat de examencommissie hiermee erg terughoudend zal zijn. Bespreek een dergelijk verzoek eerst met je studieloopbaanbegeleider.
49
Bij deelname aan een herkansing vervallen alle eerdere beoordelingen voor het tentamen. Als je geen tentamenkans meer hebt, maar je hebt het tentamen nog niet gehaald, kan je in de volgende situaties de examencommissie verzoeken om nog een extra tentamenkans toe te kennen. Overmacht: Kun je door overmacht niet aan een tentamen deelnemen? Verzoek dan de Examencommissie om een extra tentamenkans. Van overmacht is sprake als zich één of meer van de volgende omstandigheden voordoen: • Ziekte • Lichamelijke of andere functiestoornis; • Zwangerschap; • Bijzondere familieomstandigheden; • Andere situaties van overmacht, dit ter beoordeling van de Examencommissie. Deze extra tentamenkans is de derde tentamenmogelijkheid die is genoemd in artikel 34 van het Onderwijs en Examenreglement HU Bacheloropleidingen. De opleiding kan ook een extra tentamenkans toekennen indien dat deel uitmaakt van een vastgesteld beleid gericht op (potentiële) Langstudeerders. Tentamenmogelijkheid bij niet halen bsa-norm in geval van verkorte route Studenten die: a. een verkorte route volgen en daardoor meer dan 15 studiepunten aan vrijstellingen hebben, en b. in het eerste jaar van inschrijving vanwege de verkorte route een door de opleiding vastgesteld programma volgen dat tevens cursussen uit de hoofdfase omvat; kunnen een verzoek indienen bij de examencommissie voor een extra herkansing van één tentamen in de laatste tentamenperiode voor een module van maximaal 5 EC uit de propedeutische fase die nog niet is behaald. Studievertraging van ten minste 3 maanden Studenten die: a. Tenminste tweemaal hebben deelgenomen aan het tentamen in dit of vorig collegejaar, en b. Bij wie een studie- of afstudeervertraging van ten minste 3 maanden dreigt te ontstaan, kunnen een verzoek indienen bij de examencommissie voor een extra tentamenkans. Hierbij geldt dat het tentamen maximaal driemaal per collegejaar kan worden aangeboden. Tentamenmogelijkheid bij wijziging of vervanging van een cursus In opvolgende studiejaren kunnen de naam, vorm en/of inhoud van cursussen en tentamens wijzigen of worden vervangen. In het collegejaar ná deze wijziging/vervanging krijg je twee keer de mogelijkheid om op basis van de oude cursus een tentamen af te leggen. Naast een extra tentamenkans kan je de examencommissie ook om een vervangende opdracht vragen, waarin dezelfde competenties worden getoetst. Dit houdt in dat je het tentamen in een andere dan de reguliere toetsvorm aflegt. De examencommissie is zeer terughoudend in het verstrekken van een extra tentamenkans in een tentamenvorm die afwijkt van de eerder gehouden reguliere tentamenkansen. Als er al een extra kans wordt aangeboden zal deze in vrijwel alle gevallen in dezelfde tentamenvorm zijn als het reguliere tentamen.
4.3.4 Voorzieningen in geval van een functiebeperking Algemeen Als je een functiebeperking of chronische ziekte hebt kun je de examencommissie verzoeken om voorzieningen te treffen, waardoor je een examen of tentamen op aangepaste wijze kan afleggen. Neem als je een functiebeperking of chronische ziekte hebt dan zo snel mogelijk contact op met de studentendecaan (zie par. 8.8). De studentendecaan kan je informeren over de mogelijkheden en helpen bij het indienen van het verzoek.
50
Onder een functiebeperking verstaan we alle lichamelijke, zintuiglijke en psychische aandoeningen die chronisch, dus langdurig van aard, zijn. Soms is een beperking goed te zien of te horen, zoals een visuele beperking of chronisch stotteren. Het komt echter vaak voor dat een beperking of chronische ziekte niet opvalt. Denk aan dyslexie, chronische vermoeidheid, AD(H)D, RSI, reuma, psychische aandoeningen zoals depressie en vormen van autisme, zoals PDD-NOS en Syndroom van Asperger. Zie par. 8.8 voor algemene informatie over studeren met een functiebeperking, en par.2.5.4 voor algemene informatie over de verzoekprocedure bij de examencommissie. Een verzoek voor aangepaste voorzieningen moet je tijdig en schriftelijk met bijbehorende deskundigenverklaring indienen bij de examencommissie. Tijdig houdt in dat de opleiding voldoende tijd heeft om het verzoek te behandelen en de logistieke planning in gang te zetten voor de start van de tentamens waarop de aanvraag betrekking heeft. De studentendecaan kan je begeleiden bij het indienen van het verzoek. Voorzieningen en faciliteiten De HU biedt de volgende voorzieningen aan: - Aangepast tentamenmateriaal (bijvoorbeeld vergroot lettertype, een andere kleur papier in verband met dyslexie of visuele beperkingen); - Het gebruik van een laptop bij een tentamen; - Verlenging van de tentamentijd; - Fysieke voorzieningen in de gebouwen (bijvoorbeeld de toegankelijkheid van het schoolgebouw). Daarnaast biedt Hogeschool Utrecht ook de volgende faciliteiten aan: - Digitale programma’s als Kurzweil, met name bedoeld voor dyslexiestudenten; - Rustruimte; - Studentenpsycholoog. Algemene geldigheid van voorzieningen Kent de Examencommissie een voorziening toe vanwege een functiebeperking en/of chronische ziekte, dan stelt zij tevens de duur van de voorziening vast. Je hebt tijdens de vastgestelde periode recht op dezelfde voorziening bij het afnemen van een examen of tentamen aan een andere opleiding als: • • •
De toegekende voorziening bij inschrijving en voor het tentamen of examen is gemeld bij de Examencommissie van de andere opleiding; Je bij aanvang van tentamen of examen het schriftelijk besluit kan tonen waaruit blijkt dat de voorziening is toegekend; De Examencommissie van de andere opleiding de gemelde voorziening niet heeft geweigerd (een weigering moet schriftelijk en gemotiveerd voor het tentamen of examen aan jou als student worden bekendgemaakt). Zie art. 39 OER-HU
4.3.5 Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens Voor deelname aan schriftelijke tentamens ben je verplicht je te legitimeren met een geldige collegekaart van de HU. Met het oog op fraudepreventie moet je je daarnaast altijd kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs (zie paragraaf). Daar kan tijdens een tentamen om gevraagd worden. Zorg er dus voor dat je dat altijd bij je hebt. Heb je geen geldige collegekaart, dan kan je alleen deelnemen aan tentamens als je een geldige tentamenpas en een geldig legitimatiebewijs bij je hebt. Een geldig legitimatie bewijs is een geldig: paspoort, Europese identiteitskaart, Nederlands of internationaal rijbewijs Nederlands verblijfsdocument voor vreemdelingen. 51
Heb je geen collegekaart, omdat je die nog niet ontvangen hebt, dan kan je in de week voorafgaand aan de tentamenperiode kosteloos een tentamenpas (periodepas) aanvragen. Deze tentamenpas is geldig gedurende de daarop aangegeven periode. Heb je geen collegekaart, omdat je die door verlies of diefstal bent kwijtgeraakt, dan kan je een tentamenpas (dagpas) aanvragen tijdens de tentamenperiode. Deze tentamenpas is uitsluitend geldig op de dag van afgifte. In dit geval zijn er aan de tentamenpas kosten verschuldigd van € 25,- per pas tot een maximum van € 100,- per tentamenperiode. Je hebt recht op restitutie van het bedrag als je kan aantonen dat je door overmacht (zoals bijvoorbeeld diefstal waarvan een proces-verbaal overlegd kan worden) je collegekaart bent verloren. De tentamenpas wordt alleen afgegeven als je: • • •
Rechtsgeldig staat ingeschreven als student aan de HU; Bij de aanvraag een geldig legitimatiebewijs toont; Staat ingeschreven voor het desbetreffende tentamen.
Ben je je collegekaart kwijtgeraakt dan dien je dit direct te melden bij het Onderwijsbureau en een nieuwe collegekaart aan te vragen (tegen betaling van vervangingskosten). • Zie art. 35 OER-HU.
4.3.6 Gang van zaken tijdens tentamens Ten aanzien van de gang van zaken tijdens schriftelijke tentamens is bij FNT het volgende geregeld: Aanvang van het tentamen Het is belangrijk dat je 15 minuten voor de start van een schriftelijk tentamen aanwezig bent. Dat voorkomt dat er nog onrust is in het lokaal op het moment dat het tentamen van start gaat. De aanvangstijd van het tentamen kun je vinden op het tentamenrooster van de opleiding. Het tentamen start op het aangegeven tijdstip, de surveillant geeft dit aan. Nadat het tentamen begonnen is, heb je geen toegang meer tot het tentamen. Surveillanten: Tijdens het tentamen zijn surveillanten aanwezig. Alle instructies van de surveillanten dienen nauwgezet te worden opgevolgd. Indien deze niet worden opgevolgd,moet er een proces-verbaal te worden opgemaakt waarbij de surveillant een constatering doet van onregelmatigheden (zie verder). Toetstijd De surveillant controleert de toegestane toetstijd (aangegeven op envelop/ opgaven). De toetstijd die aangegeven is op de tentamenopgaven is bindend. Als je als student op grond van bijzondere omstandigheden extra tentamentijd toegewezen hebt gekregen, dan word je in een apart lokaal ingeroosterd. Zorg ervoor dat je dit voorafgaand aan het tentamen hebt gecontroleerd. Presentielijst Voordat het tentamen begint, moet je de presentielijst tekenen en je collegekaart aan de surveillant laten zien. Heb je geen collegekaart of dagpas? Dan gelden de regels die in paragraaf 4.3.5 genoemd zijn. Als je naam niet voorkomt op de presentielijst, kun je het tentamen niet maken. Het is dus heel belangrijk om in de weken voorafgaand aan het tentamen de presentielijst te controleren, zodat je zeker weet dat je goed aangemeld bent voor het tentamen en je niet op het laatste moment voor verrassingen komt te staan. Hulpmiddelen Op het tentamen, dan wel de envelop waar deze in zitten, wordt vermeld welke hulpmiddelen je mag gebruiken bij het maken van het tentamen. Als een rekenmachine is toegestaan, mag je alleen die gebruiken die op de lijst met toegestane rekenmachines (Casio FX82) vermeld staat of de rekenmachine die is vermeld op het tentamenvoorblad. Rekenmachines die een internetverbinding kunnen maken zijn uiteraard niet toegestaan (verboden), evenals rekenmachines die ook als opslagmedium te gebruiken zijn.
52
Eigendommen buiten gebruik Andere spullen dan de toegestane hulpmiddelen en schrijfgerei mag je niet binnen bereik van je tafel hebben. Daarom leg je die op de daartoe aangewezen plek. Tijdens het tentamen mag je geen elektronische apparatuur (smartphone, telefoon, tablet, I-pad etc.) gebruiken, tenzij dit uitdrukkelijk op het tentamen vermeld staat. De surveillant mag deze elektronische apparatuur voor de duur van het tentamen in beslag nemen. Voorafgaand aan het uitdelen van de tentamenopgaven Voordat het tentamen begint, leg je je collegekaart of dagpas en op de rechterbovenhoek van je tafel. Het kan zijn dat de surveillant je ook naar je legitimatiebewijs vraagt. Verder vul je alle werkbladen bovenin volledig in met de gevraagde persoonsgegevens. Uitdelen van de tentamenopgaven De surveillant deelt de opgaven en het benodigde papier/ formulieren uit. Je mag alleen gebruik maken van door het de opleiding verstrekte papier of formulier. Dit geldt ook voor kladpapier. Controle collegekaart Zodra de studenten aan het werk zijn, controleert de surveillant de collegekaarten. De surveillant vinkt de collegekaarten af op het proces-verbaal. Constatering van onregelmatigheden Iedere vorm van onregelmatigheid maakt het tentamen ongeldig. Indien de surveillant constateert dat een student zich schuldig maakt aan onregelmatigheden dan kan de student het tentamen afmaken. Op het proces-verbaal van het tentamen wordt de onregelmatigheid vermeld met de manier van het plegen van de onregelmatigheid. Het ingeleverde werk, inclusief het proces-verbaal wordt ter beschikking gesteld aan de examencommissie ter verdere afhandeling van de procedure ‘Onregelmatigheden/Fraude’. Op het ingeleverde werk van de desbetreffende student(en) wordt op de eerste pagina vermeld dat een onregelmatigheid geconstateerd is. Het tentamen mag niet worden nagekeken voordat de examencommissie daar toestemming voor heeft gegeven. Tijdens het tentamen Tijdens het maken van het schriftelijk tentamen is het stil in het lokaal en mag je niet met elkaar praten of overleggen. Ook mag je geen hulpmiddelen met medestudenten uitwisselen. Als je vragen hebt, steek je je hand op en wacht je tot de surveillant bij je komt. Toiletgebruik Het is beleid om het toiletbezoek tijdens tentamens beperkt te houden. Voor sommige tentamens kan worden gesteld dat toiletbezoek niet is toegestaan. Dit moet ruim voor aanvang van het tentamen schriftelijk te zijn gecommuniceerd met de studenten. Als toiletbezoek (beperkt) is toegestaan en je wil het toilet bezoeken, steek je je hand op. De surveillant maakt bekend aan een tentamenwacht dat een student van het toilet gebruik wilt maken. Je wordt door de tentamenwacht begeleid naar en van het toilet. Inleveren tentamenwerk De eerste 30 minuten na aanvang van het tentamen mag je het tentamenlokaal niet verlaten, ook al heb je het tentamen eerder afgerond. Ook de laatste 15 minuten mag je het lokaal niet verlaten tot het einde van de tentamentijd. Als je klaar bent met je tentamen maak je dat bekend door je hand op te steken. De surveillant haalt het tentamenwerk bij je op, dan wel geeft aan dat je het mag komen inleveren, waarna je zachtjes en rustig het tentamenlokaal verlaat. Naast je tentamenwerk lever je ook je kladpapier en de tentamenopgaven. De surveillant vermeldt het aantal ingeleverde antwoordbladen op de presentielijst. Jijzelf tekent voor vertrek ook de presentielijst. Proces-verbaal Na afloop van het tentamen draagt de surveillant zorg voor een volledige invulling van het proces-verbaal van het verloop van het tentamen. 53
Restanten tentamenpapier De surveillant neemt na afloop van het tentamen al het niet gebruikte tentamenpapier en kladpapier uit het lokaal mee. Ten aanzien van de gang van zaken omtrent overige tentamens geldt het volgende: De gang van zaken tijdens mondelinge tentamens en/of bij practicumonderdelen is gedelegeerd aan de desbetreffende vakdocenten. Zij bepalen de gang van zaken tijdens de tentamens binnen de door de Examencommissie gestelde kaders. Studenten die willen afwijken van deze regel kunnen dit alleen maar met toestemming van de Examencommissie en onder door de Examencommissie te stellen voorwaarden.. Herkansingen voor deze onderdelen vinden altijd plaats na overleg met en goedkeuring van de examencommissie. •
4.4
Zie art. 31 OER-HU.
Beoordeling 4.4.1 Toekennen resultaat en inzage
Tentamenbeoordeling De beoordeling van een (deel)tentamen wordt uitgedrukt in: • • •
Een cijfer op een schaal van 1 t/m 10 zonder decimalen; Een cijfer op een schaal van 1,0 t/m 10,0 en tot op tienden nauwkeurig; 3 Een woordbeoordeling: VRY (vrijstelling) Voldaan, Niet Voldaan, Onvoldoende, Voldoende, Ruim voldoende, Goed, Zeer goed, Uitmuntend.
De uitdrukking in woorden verhoudt zich tot de tienpuntsschaal als aangegeven in deze tabel: uitmuntend zeer goed goed ruim voldoende voldoende onvoldoende
10 9 8 7 6 ≤5
Als je wel ingeschreven staat voor een tentamen, maar daar niet aan deelneemt, wordt het tentamenresultaat NA (niet aanwezig) in Osiris geregistreerd. Dit wordt beschouwd als een tentamenuitslag en daarmee verlies je dus een tentamenkans. Als je dus niet wenst deel te nemen aan een tentamen, zorg er dan voor dat je je tijdig uitschrijft. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan mondeling meegedeelde resultaten. Een (deel)tentamen is als voldoende beoordeeld bij een cijfer 5,5 of hoger, of bij een voldoende of hoger of bij de beoordeling VRY-O. Een cijferbeoordeling moet wel minstens een 5,5 zijn vóór afronding. Hierbij geldt dat wanneer een cijfer vóór afronding lager is dan een 5,50 dit wordt afgerond naar een 5,4 (dan wel naar een 5 als de beoordeling zonder decimalen wordt uitgedrukt). Dus een 5,49 wordt afgerond naar een 5,4 en niet naar een 5,5. Dit is dus geen voldoende beoordeling. Als een tentamen uit meerdere deeltentamens bestaat, kan het zo zijn dat niet alleen eisen worden gesteld aan het gewogen gemiddelde, maar eveneens aan de hoogte van de beoordelingen van de afzonderlijke deeltentamens. Als er sprake is van een zogenaamd bodemcijfer dan staan deze eisen vermeld in de cursusbeschrijving in hoofdstuk 10. Het minimumdeelcijfer bij een oude cursuscode blijft ongewijzigd. Bij nieuwe cursussen geldt dat alle deelcijfers 5,5 of hoger moeten zijn. Als een tentamen in zijn geheel met goed gevolg is afgelegd, worden de EC van de desbetreffende cursus toegekend. Voor een voldoende voor een deeltentamens krijg je dus geen EC toegekend. •
Zie art. 30, 31 en 34 OER-HU.
3 Vrijstellingen worden weergegeven als ‘VRY-O” (op grond van eerder gevolgd onderwijs), en tot vorig studiejaar met “VRY-A” (op grond van een assessment van een gecertificeerd EVC_bureau) of “VRY-E” (op grond van elders opgedane kennis en vaardigheden zonder EVC assessment, of “VRY” (niet gespecificeerd).
54
Beoordeling projecten Bij de beoordeling van een project zijn de volgende gradaties in waardering te onderscheiden: NA Niet aanwezig: Student heeft zich ingeschreven, maar heeft niet meegedaan. 1,0 – 1,4
Student heeft zich ingeschreven maar de opdracht(en) niet op tijd ingeleverd zodat de docent op de deadline geen inhoudelijke beoordeling kon geven.
1,5 – 4,9
Ingeleverde werk was onvoldoende en toonde weinig tot geen leerprestatie. Kan tijdens de zomerperiode (blok 5) worden herkanst.
5,0 – 5,4
Ingeleverde werk is onvoldoende, maar kan in de uitloop/organisatieweek van het betreffende blok worden gerepareerd met een opdracht die door de projectbegeleider wordt toegekend.
5,5 – 10
Voldoende – Studiepunten behaald
Om de individuele bijdrage en inzet van studenten bij projecten te monitoren, zowel binnen de semesters als ook gedurende het verloop van de opleiding, wordt gewerkt met een systeem voor het monitoren van officiële waarschuwingen , die consequenties kunnen hebben voor deelname aan een tentamen Een waarschuwing kan om meerdere redenen worden toegekend. De meest belangrijke is het missen van een afspraak met de projectbegeleider. Alle afspraken met de projectbegeleider zijn verplicht gesteld, zie paragraaf 3.3 ‘aanwezigheidsplicht’. Andere reden kunnen, door de projectbegeleider getoetste, klachten vanuit het projectteam zijn. Bij twee waarschuwingen maakt de projectbegeleider hiervan melding bij de examencommissie. De examencommissie kan besluiten de student uit te sluiten voor deelname aan de eerstvolgende tentamenmogelijkheid.. Beoordeling eindexamen Technische Bedrijfskunde (Afstuderen) Indien voldaan aan de gestelde criteria in paragraaf 2.5.1 en 2.5.5 kunnen studenten starten met de afstudeerfase. De procedure rondom het afstudeertraject en bijbehorende documentatie is opgenomen in de afstudeerleidraad en wordt beschikbaar gesteld aan alle studenten die starten met de afstudeerfase. Informatie over het afstuderen kan worden ingewonnen bij de afstudeercoördinator mw. D. Obbink. In het afstudeertraject schrijft een student een afstudeerscriptie, in opdracht van een (externe) organisatie of bedrijf. Het niveau en de aard van de opdracht wordt (inhoudelijk) beoordeeld door de afstudeercommissie aan de hand van een afstudeervoorstel. Indien de student heeft voldaan aan de gestelde criteria in de afstudeerleidraad wijst de afstudeercoördinator een eerste en tweede examinator toe. De afstudeercoördinator informeert de student eveneens wanneer de conceptscriptie en het definitieve afstudeerportfolio dient te zijn ingeleverd. Een conceptscriptie wordt beoordeeld door beide examinatoren en op basis van hun oordeel wordt de haalbaarheid van een afstudeerzitting bepaald. In geval van negatief advies kan de student verzoeken om verlenging van de afstudeerperiode. In geval van een positief advies levert de student het afstudeerportfolio in bij het onderwijsbureau. Het onderwijsbureau draagt zorg voor de planning van de afstudeerzittingen. Tijdens de examenzitting zijn aanwezig: • de eerste examinator • tweede examinator • eventueel een lid van het College van Toezicht • eventueel de bedrijfsbegeleider • eventueel een beperkt aantal familieleden en vrienden (tijdens de presentatie) De student geeft een presentatie van de bevindingen van de onderzoeksperiode en de examinatoren geven de student daarna de gelegenheid de scriptie te verdedigen. Het lid van het College van Toezicht bewaakt de procedure en draagt er zorg voor dat de kwaliteit is gewaarborgd. Hij vervult een adviserende functie tijdens de zitting. De eerste en tweede examinator stellen het eindcijfer vast
55
Bekendmaking tentamenresultaten Als bewijs dat een tentamen is afgelegd, wordt de uitslag door de desbetreffende examinator of examinatoren bekendgemaakt in OSIRIS (www.osiris.hu.nl). Tentamenresultaten worden altijd bekendgemaakt onder voorbehoud van rekenkundige, type- en andere fouten. Je kan zelf uit OSIRIS een resultatenlijst uitprinten en deze controleren. Je wordt als student geacht zelf je cijfers te controleren. Mogelijke fouten moet je binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS melden bij de examinator of de examencommissie. Een cijfer in OSIRIS kan onder andere nog wijzigen na controle bij inzage, wijzigingen in de normering of bij een kennelijke fout bij de invoering. Na deze vier weken na bekendmaking worden cijfers geacht definitief te zijn. Daarna kunnen resultaten slechts met goedkeuring van de examencommissie nog gewijzigd worden. Zie ook art. 37 lid 4 OER-HU bacheloropleidingen. 4
Voor de bekendmaking van tentamenresultaten gelden de volgende termijnen : • Uiterlijk drie weken na afname van een tentamen,; • Bij een mondeling tentamen, op de dag van afname. Het tentamen resultaat dient binnen drie weken in Osiris vermeld te worden. Indien sprake is van een eindbeoordeling op basis van meerdere deeltentamens, begint de termijn zoals hierboven genoemd te lopen vanaf het laatste deeltentamen. De examencommissie kan in bijzondere gevallen afwijken van de genoemde beoordelingstermijnen, mits de studentenbelangen hierdoor niet onevenredig worden geschaad. Zie ook art. 31 en 37 OER-HU bacheloropleidingen. Inzage tentamenwerk Als student heb je recht op inzage van het gemaakte en beoordeelde tentamenwerk al dan niet gekoppeld aan een nabespreking. Je kunt je werk inzien tot drie weken na het bekendmaken van de tentamenuitslag, maar uiterlijk voor het hertentamen. De examencommissie kan in bijzondere gevallen afwijken van deze termijn, op voorwaarde dat de belangen van studenten niet onevenredig worden geschaad. Het moment van inzage wordt in het jaarrooster vermeld. Deelname aan nabesprekingbijeenkomsten is niet verplicht. Tijdens de nabespreking heb je het recht om jouw schriftelijke werk in te zien. Ook krijg je een toelichting op de beoordeling van tentamenwerk. De docent presenteert de juiste antwoorden op de opgaven. Alle specifieke vragen, die voortkomen uit de vergelijking tussen jouw schriftelijke werk en de modelantwoorden die de docent presenteert, kunnen tijdens de nabespreking aan de orde komen. Ben je deeltijdstudent? Om praktische redenen wordt voor de deeltijdstudenten geen collectieve inzage georganiseerd. Om je tentamen in te zien moet je (via e-mail) een afspraak maken met de desbetreffende docent om je tentamenwerk in te kijken. Voor elk door jou geleverd schriftelijk tentamen resp. werkstuk kan een nabespreking worden georganiseerd door de verantwoordelijke docent. Zie art. 31 en 37 OER-HU.
4.4.2 Onregelmatigheden / fraude Fraude bij tentamens en examens is verboden. Hier wordt zeer streng tegen opgetreden, Maak je je schuldig aan fraude, (of andere vormen van onregelmatigheden zie artikel 38 OER-HU bacheloropleidingen 2012-2013) dan kan de examencommissie één of meer van de volgende maatregelen nemen: • • •
Ontzeggen van deelneming aan een of meer tentamens of het examen voor een termijn van ten hoogste een kalenderjaar; Onthouden van het diploma, verklaring of certificaat; Afnemen van een nieuw examen op door de examencommissie aan te wijzen onderdelen en op een door haar te bepalen wijze;
In ernstige gevallen zal de examencommissie de faculteitsdirectie adviseren om je inschrijving definitief te beëindigen. Je kunt je dan niet opnieuw voor dezelfde opleiding aan de HU inschrijven. Dit advies kan worden gegeven als:
4
Een week is een periode van 7 aaneengesloten dagen. Erkende feestdagen die in Osiris staan vermeld, tellen hierbij niet mee. 56
1. 2.
3.
Je je eerder schuldig hebt gemaakt aan onregelmatigheden en je daarvoor ten minste een half jaar de deelname aan tentamens is ontzegd, of; Er sprake is van verzwarende omstandigheden, bijvoorbeeld van strafrechtelijke aard, zoals: a. bedreiging of geweld; b. je gebruik maakt van vervalste documenten (bijvoorbeeld diploma’s en cijferlijsten); Je zonder toestemming van de docent beschikt over (een deel van) het tentamen en/of de normuitwerking (bijvoorbeeld door diefstal/verduistering/heling of doordat je dit van een medestudent hebt gekregen).
Definitie onregelmatigheden Bij schriftelijke tentamens: • Het verkrijgen dan wel overbrengen van informatie van of naar een andere deelnemer van het tentamen tijdens een tentamen hetzij schriftelijk, mondeling, elektronisch of op welke andere wijze dan ook. •
Het verkrijgen van informatie van een andere informatiedrager dan de tentamenopgaven of vermeld onder "toegestane hulpmiddelen" bij de aanhef van de tentamenopgaven.
•
Het niet nakomen van de surveillancevoorschriften
Bij verslagen en andere schriftelijke of digitale bewijsstukken ter beoordeling: • Het kopiëren van (gedeelten van ) verslagen of andere schriftelijk of digitaal werk van andere studenten die hetzelfde (deel)tentamen afleggen, dan wel (oud)studenten die een (deel)tentamen voor dezelfde onderwijseenheid hebben afgelegd. •
Het gebruik van informatie van internet of andere informatiebronnen zonder bronvermelding.
Andere handelingen of nalaten van handelingen door een student of extraneus met de intentie een juist oordeel over zijn kennis , inzicht of (beroeps)vaardigheden geheel of gedeeltelijk onmogelijk te maken Procedure constatering van onregelmatigheden tijdens tentamens Indien de surveillant constateert dat een student zich schuldig maakt aan onregelmatigheden dan kan de student het tentamen afmaken. Op het proces-verbaal wordt de onregelmatigheid vermeld met de manier van het plegen van de onregelmatigheid. Op het ingeleverde werk wordt op de eerste pagina vermeld dat een onregelmatigheid geconstateerd is. Het ingeleverde werk, inclusief het proces-verbaal wordt ter beschikking gesteld aan de examencommissie ter verdere beoordeling en afhandeling. Alvorens de examencommissie een besluit neemt, wordt de student gehoord. De examencommissie stelt de student direct op de hoogte van de beslissing. Daarnaast ontvangt de student een schriftelijke bevestiging van de beslissing. Zie voor de volledige procedure art. 38 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU. (www.reglementen.hu.nl) Procedure constatering van onregelmatigheden bij de beoordeling van verslagen Indien de examinator constateert dat een student zich schuldig maakt aan onregelmatigheden bijvoorbeeld plagiaat, meldt de examinator dit schriftelijk en/of electronisch aan de examencommissie ter beoordeling. De examinator informeert de betreffende studenten over de geconstateerde onregelmatigheden en de melding aan de examencommissie. De examinator draagt de relevante documenten, eventueel met plagiaatscan-resultaten, over aan de examencommissie ter beoordeling. De examencommissie kan de examinator verzoeken de geconstateerde onregelmatigheid nader toe te lichten. Alvorens de examencommissie een besluit neemt, wordt de student gehoord. De examencommissie stelt de student direct op de hoogte van de beslissing. Daarnaast ontvangt de student een schriftelijke bevestiging van de beslissing. Zie voor de volledige procedure art. 38 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU. Schrijf je je uit als je een sanctie opgelegd hebt gekregen, dan wordt de sanctie opgeschort en herleeft de sanctie bij herinschrijving. De examencommissie moet instaan voor de kwaliteit van de toetsing en kan om die reden ook genoodzaakt zijn maatregelen te treffen die ook de belangen van overige studenten raken. Soms kunnen daarom alle tentamenresultaten ongeldig verklaard worden.
57
Het kan ook gebeuren dat de examinatoren of de examencommissie goede redenen hebben om fraude / onregelmatigheden te vermoeden, maar dit niet voldoende kunnen bewijzen en geen sanctie kunnen opleggen. Wel bestaat er dan ernstige twijfel over de vraag of je het resultaat op eigen kracht hebt bereikt. In zo’n geval kan de examencommissie een aanvullend tentamen afnemen. Als je dat niet haalt, wordt dat beschouwd als een bevestiging dat de twijfel terecht was, en vervalt het resultaat (code NV). Als het aanvullend onderzoek wel met een voldoende wordt afgesloten, wordt het oorspronkelijke (eerste) resultaat gehandhaafd. Zie art. 38 OER-HU
4.4.3 Bewaring tentamen- en examenwerk Alle tentamens en examens worden in elk geval bewaard tot zes maanden na bekendmaking van de uitslag, of tot de beslissing in een eventuele beroepsprocedure met betrekking tot die uitslag. Voor afstudeerproducten geldt een termijn van twee jaar die ingaat na diplomering. In het geval de opleiding tentamens, examens en afstudeerproducten digitaal archiveert, bedraagt de bewaartermijn 7 jaar. Alle documenten met betrekking tot: • (Voldoende) tentamen- of examenuitslagen; • Vrijstellingen; • De inschrijving van de student; • De afgifte van diploma’s of verklaringen; worden bewaard gedurende een periode van dertig jaar, conform het Privacyreglement studenten HU. De instituuts- dan wel afdelingsdirecteur ziet daarop toe. •
Zie art. 41 OER-HU.
4.4.4 Geldigheidsduur resultaten De resultaten van tentamens, deeltentamens, stages, praktische oefeningen en van afgegeven vrijstellingen zijn zes jaar geldig. Als de geldigheidsduur is verstreken kan je de examencommissie verzoeken deze geldigheidsduur te verlengen of een aanvullend of vervangend tentamen op te leggen. De examencommissie is zeer terughoudend met het verlengen van de geldigheidsduur van resultaten. Uitsluitend met een goed studieplan, opgesteld in overleg met de studieadviseur van de betreffende opleiding, waarmee de opleiding alsnog binnen een jaar kan worden afgerond en met een studielast van maximaal 60EC zal de examencommissie een dergelijk verzoek in overweging nemen. Zie voor eventuele overige regelingen de site van de examencommissie https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/examencommissie_ied
58
5
Diplomering
5.1
Procedure afgifte getuigschrift
De examencommissie geeft pas een getuigschrift (ook wel diploma) af nadat de faculteitsdirectie heeft verklaard dat aan de procedurele eisen voor afgifte is voldaan. Daarvoor wordt onderzocht of je aan alle verplichtingen jegens de opleiding hebt voldaan. Zo moeten onder meer alle tentamens van het examenprogramma zijn behaald, dien je rechtsgeldig als student te zijn ingeschreven en moet je aan alle betalingsverplichtingen hebben voldaan. Het diploma wordt in beginsel in het Nederlands opgesteld. Op jouw verzoek kan er ook een Engelstalig diploma worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement dat kosteloos bij het Bachelordiploma en de Associate degree wordt verstrekt, wordt altijd in het Engels opgesteld. Per opleiding kan je maar 1 keer een diploma krijgen. Heb je al een diploma voor de betreffende opleiding ontvangen, maar doe je vervolgens nog extra cursussen, of rond je nog een tweede afstudeerrichting af, dan krijg je niet nog een diploma, maar krijg je hiervoor een verklaring. Degene die aanspraak maakt op uitreiking van een diploma, kan de examencommissie verzoeken daartoe nog niet over te gaan en uitreiking op te schorten. Hiervoor moet je tijdig, uiterlijk één week voor het tijdstip waarop je het laatste tentamen of het afsluitend aanvullend onderzoek aflegt, een schriftelijk gemotiveerd verzoek indienen. Als je verzoekt om het diploma nog niet te ontvangen dan zijn er 2 mogelijkheden: 1. Je rondt nog een tweede afstudeerrichting af. In dat geval worden beide afstudeerrichtingen op je diploma vermeld en wordt de diplomadatum de datum van het laatste tentamen (dan wel afsluitende examen) van je tweede afstudeerrichting. 2. Je rondt nog extra cursussen af. In dat geval wordt je diploma afgegeven op het examenprogramma en is de diplomadatum de datum van het laatste tentamen van het examenprogramma (of het afsluitend examen). Voor de extra cursussen krijg je naast je diploma een verklaring waarop de extra cursussen vermeld worden. Voor meer informatie over verzoeken aan de Examencommissie, zie paragraaf 2.6. Let op! Als je je diploma behaald hebt, zal je jezelf via Studielink moeten uitschrijven voor de opleiding. Dit gaat niet automatisch. Pas als je uitgeschreven bent voor een opleiding hoef je geen collegegeld meer te betalen.
5.2
Aantekening cum laude of met genoegen
Als je hoge cijfers haalt, kom je mogelijk in aanmerking voor een “cum laude” of “met genoegen” aantekening op je diploma. Dit gaat niet automatisch, maar moet je, als je denkt dat je hiervoor in aanmerking komt, aanvragen. Want uitsluitend op voorafgaand verzoek van jou als student wordt dit op je diploma weergegeven. . Om een aantekening te krijgen, moet je voldoen aan alle navolgende eisen: Vermelding cum laude (zie ook art. 44 lid 1 OER HU) • aan alle gevolgde cursussen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is een (eind)beoordeling van ten minste 6.0 vóór afronding verbonden; • het gewogen rekenkundige gemiddelde van alle (eind)beoordelingen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is minimaal 8.0 vóór afronding; • de (eind)beoordeling van een afstudeeropdracht of eindscriptie is minimaal 8.0 vóór afronding; • Je bent maximaal 4 studiejaren ingeschreven geweest voor de opleiding; • je hebt niet meer dan 90 EC aan vrijstellingen gekregen voor je betreffende opleiding; • resultaten die zijn uitgedrukt in de woorden ‘Voldaan’ en ‘Niet voldaan’ en ‘VRIJ” tellen niet mee bij deze beoordeling. Ook extra behaalde studiepunten (bijvoorbeeld bij een excellente route) tellen niet mee bij deze beoordeling.
59
•
• • • • •
Vermelding met genoegen (zie ook art. 44 lid 2 OER HU) aan alle gevolgde cursussen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is een (eind)beoordeling van tenminste 6.0 vóór afronding verbonden; het gewogen rekenkundige gemiddelde van alle (eind)beoordelingen in de hoofdfase (vrijstellingen uitgezonderd) is minimaal 7.0 vóór afronding; de (eind)beoordeling van je afstudeeropdracht of eindscriptie is minimaal 7.0 vóór afronding; je bent maximaal vier studiejaren ingeschreven geweest voor je opleiding; je hebt maximaal 90 studiepunten aan vrijstellingen gekregen voor je opleiding; resultaten die zijn uitgedrukt in de woorden ‘Voldaan’ en ‘Niet voldaan’ en ‘VRIJ” tellen niet mee bij deze beoordeling. Ook extra behaalde studiepunten (bijvoorbeeld bij een excellente route) tellen niet mee bij deze beoordeling.
Indien de inschrijvingsduur langer is dan 4 studiejaren als gevolg van erkende persoonlijke omstandigheden, kan de examencommissie beslissen dat je toch in aanmerking komt voor de aantekening cum laude of met genoegen. Je moet wel voldoen aan alle overige eisen. Reikwijdte Bovenstaande regeling is uitsluitend op jou van toepassing als je na 1 september 2005 voor het eerst deel hebt genomen aan de hoofdfase van de opleiding.
60
6
Roosters
6.1
Jaarrooster TBK Voltijd
Zowel tijdens de propedeuse als tijdens de hoofdfase is het onderwijsprogramma ingedeeld in vijf perioden (blokken). Deze perioden worden aangeduid met de letters A t/m E (ofwel als blok 1 t/m 5). periode A + B (blok 1 + 2) vormen samen een semester, net als periode C + D (blok 3 + 4). Jaarlijks wordt een overzicht opgesteld waarin de periode-indeling (of blokindeling) voor dat studiejaar wordt gepresenteerd met vermelding van de lesweken, tentamenweken en vakantieperiodes. Jaarroosters van de faculteiten kan je nalezen op www.roosters.hu.nl. wk
datum
lesweek
Studenten propedeuse
34
20aug
organisatieweek
35
27aug
organisatieweek
Studenten jaar 2 en 3
27/08: introductiedag 28 t/m 30/08 introductiekamp
Studenten jaar 4
docenten
afstudeerzittingen
afstudeerzittingen
studenten jaar 4
docenten
Periode A / blok 1 wk
datum
lesweek
36
3-sep
A1
lesweek 1
37
10sep 17sep 24sep
A2
lesweek 2
A3
lesweek 3
A4
lesweek 4
27/09 diplomauitreiking
40
1-okt
A5
lesweek 5
41
8-okt
A6
lesweek 6
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 12/10
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 12/10 12.00uur
03/10 studievoorlichtingsdag 11/10 stageterugkomochtend sluiting cursustoetsinschrijving vrij 12/10 12.00uur
42
15-okt
A7
herfstvakantie
herfstvakantie
herfstvakantie
herfstvakantie
43
22-okt
A8
tentamenweek herkansingen openstaande vakken
tentamenweek herkansingen openstaande vakken
tentamenweek herkansingen openstaande vakken
tentamenweek herkansingen openstaande vakken
44
29-okt
A9
Projectweek 1
45
5-nov
A10
Projectweek 2
06/11 12 uur: inzage
06/11 12 uur: inzage
06/11 12 uur: inzage
tentamens
tentamens
tentamens
evaluatie project
evaluatie project
afstudeerzittingen
38 39
studenten propedeuse
studenten jaar 2 en 3 propedeuse uitreiking tijdens kick-off sem 3
herfstvakantie
61
Periode B / blok 2 wk
datum
46
12nov
B1
lesweek 1
47
19nov
B2
lesweek 2
48
26nov 3-dec
B3
lesweek 3
B4
lesweek 4
10dec 17dec
B5
lesweek 5
B6
24dec 31dec
2
49
lesweek
studenten propedeuse
studenten jaar 2 en 3
evaluatie project 1
evaluatie project 1
studenten jaar 4
docenten
22/11 stageterugkomochtend
04/12(optioneel) meeloopdag
04/12 (optioneel) meeloopdag
lesweek 6
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 21/12 12.00uur
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 21/12 12.00uur
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 21/12 12.00uur
B7
Kerstvakantie
Kerstvakantie
Kerstvakantie
Kerstvakantie
Kerstvakantie
B8
ma en di HU gesloten
ma en di HU gesloten
ma en di HU gesloten
ma en di HU gesloten
ma en di HU gesloten
7-jan
B9
studieweek herkansingen openstaande vakken
studieweek herkansingen openstaande vakken
studieweek herkansingen openstaande vakken
studieweek herkansingen openstaande vakken
3
14-jan
B10
toetsweek
toetsweek
toetsweek
toetsweek
4
21-jan
B11
projectweek
projectweek
projectweek
projectweek 24/01 stageseminar
5
28-jan
B12
projectweek
29/01 evaluatie project
29/01: evaluatie project
29/01 inzage tentamens 12.00uur afstudeerzittingen
29/01 inzage tentamens 12.00uur
29/01 inzage tentamens 12.00uur
50 51
52 1
62
Periode C / blok 3 wk
datum
6
4-feb
C1
lesweek 1
7
11feb 18feb
C2
lesweek 2
C3
studieweek
9
25feb
C4
10
4-mrt
C5
lesweek 4
05/03 (optioneel) meeloopdag
05/03 (optioneel) meeloopdag
11
11mrt
C6
lesweek 5
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 15/03 12.00uur
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 15/03 12.00uur
12
18mrt
C7
leseek 6
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 15/03 12.00uur 21/03 stageterugkomochtend
13
25mrt
C8
toetsweek
29/03 Goede Vrijdag toetsweek
29/03 Goede Vrijdag toetsweek
29/03 Goede Vrijdag toetsweek
29/03 Goede Vrijdag toetsweek
14
1-apr
C9
projectweek
projectweek 01/04 2e Paasdag 03/04 studievoorlichtingsdag
projectweek 01/04 2e Paasdag
projectweek 01/04 2e Paasdag
01/04 2e Paasdag
HU minormarkt 03/04 studievoorlichtingsdag
03/04 studievoorlichtingsdag
09/04 12 uur: inzage tentamens
09/04 12 uur: inzage tentamens
09/04 12 uur: inzage tentamens afstudeerzittingen
8
15
8-apr
lesweek
C10
studenten propedeuse
studenten jaar 2 en 3
studieweek
studieweek
studenten jaar 4
docenten
28/02 diplomauitreiking
projectweek
63
Periode D / blok 4 wk datum lesweek
studenten propedeuse
studenten jaar 2 en 3
evaluatie project
evaluatie project
studenten jaar 4
16
15apr
D1
lesweek 1
17
22apr
D2
lesweek 2
18
29apr
D3
meivakantie
19
6-mei
D4
onderwijsvrij
20
13mei
D5
lesweek 3
21
20mei 27mei
D6
lesweek 4
20/05 2e Pinksterdag
20/05 2e Pinksterdag
20/05 2e Pinksterdag
D7
lesweek 5
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 01/06 12.00uur
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 01/06 12.00uur
sluiting cursustoetsinschrijving vrij 01/06 12.00uur
23
3-jun
D8
Lesweek 6
24
10-jun
D9
toetsweek
uitloopweek ivm korte week D4 toetsweek
uitloopweek ivm korte week D4 toetsweek
uitloopweek ivm korte week D4 toetsweek
25
17-jun
D10
projectweek
projectweek
projectweek 20/06 stageseminar
projectweek
22
docenten
deadline Inschrijven minors meivakantie 30/04 Koninginnedag 05/05 Bevrijdingsdag do en vrij HU gesloten onderwijsvrij
meivakantie 30/04 Koninginnedag 05/05 Bevrijdingsdag do en vrij HU gesloten onderwijsvrij
meivakantie 30/04 Koninginnendag 05/05 Bevrijdingsdag do en vrij HU gesloten onderwijsvrij
meivakantie 30/04 Koninginnedag 05/05 Bevrijdingsdag do en vrij HU gesloten onderwijsvrij
16/05 stageterugkomochtend
afstudeerzittingen 26
24-jun
D11
projectweek en herkansingen Blok 4
25/06 Inzage tentamens 12.00uur 27/06 stageseminar projectweek en herkansingen blok 4
25/06 inzage tentamens 12.00uur projectweek en herkansingen blok 4
25/06 Inzage 12.00uur projectweek en herkansingen blok 4
64
Periode E blok 5 wk
datum
lesweek
27
1-jul
E1
28
8-jul
E2
organisatieweek
29
15-jul
E3
onderwijsvrij
30
22-jul
E4
onderwijsvrij
31
29-jul
E5
onderwijsvrij
32
5-aug
E6
onderwijsvrij
33
12aug 19aug
E7
onderwijsvrij
E8
Organisatieweek
26aug
E9
organisatieweek
34
35
Studenten propedeuse
Studenten jaar 2 en 3
Studenten jaar 4
docenten
03/07 diplomauitreiking
v.a. 22/08 afstudeerzittingen
20/08 introductiedag en week jaar 1
Tot 28/08 afstudeerzittingen
Periode A / blok 1 wk
datum
lesweek
37
2-sep
A1
studenten propedeuse lesweek 1
studenten jaar 2 en 3
studenten jaar 4
docenten
start studiejaar 20122013
65
6.2
Jaarrooster TBK Deeltijd
Jaarooster 2012-2013 TBK-deeltijd Periode A week datum Beschrijving 36 03-09-12 A1 onderwijsweek 1 37 10-09-12 A2 onderwijsweek 2 38 17-09-12 A3 onderwijsweek 3 39 24-09-12 A4 onderwijsweek 4 40 01-10-12 A5 onderwijsweek 5 41 08-10-12 A6 onderwijsweek 6 42 15-10-12 A7 onderwijsvrij 43 22-10-12 A8 onderwijsweek 7 44 29-10-12 A9 onderwijsweek 8 45 05-11-12 A10 onderwijsweek 9 Periode B week 46 47 48 49 50 51 52 1 2 3 4 5
Invulling Start studiejaar 2012-2013
27-09: diploma uitreiking
herfstvakantie
uitloopweek +afstudeerzittingen
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12
Beschrijving onderwijsweek 1 onderwijsweek 2 onderwijsweek 3 onderwijsweek 4 onderwijsweek 5 onderwijsweek 6 onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsweek 7 onderwijsweek 8 onderwijsweek 9 onderwijsweek 10
Invulling
12-11-12 19-11-12 26-11-12 03-12-12 10-12-12 17-12-12 24-12-12 31-12-12 07-01-13 14-01-13 21-01-13 28-01-13
Periode C week datum 6 04-02-13 7 11-02-13 8 18-02-13 9 25-02-13 10 04-03-13 11 11-03-13 12 18-03-13 13 25-03-13 14 01-04-13 15 08-04-13
Beschrijving onderwijsweek 1 onderwijsweek 2 onderwijsvrij onderwijsweek 3 onderwijsweek 4 onderwijsweek 5 onderwijsweek 6 onderwijsweek 7 onderwijsweek 8 onderwijsweek 9
Invulling
C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10
Periode D week datum 16 15-04-13 17 22-04-13 18 29-04-13 19 06-05-13 20 13-05-13 21 20-05-13 22 27-05-13 23 03-06-13 24 10-06-13 25 17-06-13 26 24-06-13
Beschrijving onderwijsweek 1 onderwijsweek 2 onderwijsvrij onderwijsweek 3 onderwijsweek 4 onderwijsweek 5 onderwijsweek 6 onderwijsweek 7 onderwijsweek 8 onderwijsweek 9 onderwijsweek 10
Invulling
D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 D8 D9 D10 D11
managementvaardigheden
kerstvakantie kerstvakantie
uitloopweek +afstudeerzittingen
voorjaarsvakantie 28-02: diploma-uitreiking
uitloopweek +afstudeerzittingen
meivakantie managementvaardigheden
afstudeerzittingen uitloopweek
66
Periode E week datum 27 01-07-13 28 08-07-13 29 15-07-13 30 22-07-13 31 29-07-13 32 05-08-13 33 12-08-13 34 19-08-13 35 26-08-13 Periode A week datum 36 02-09-13
Invulling 03-07: diploma-uitreiking
E8 E9
Beschrijving onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsvrij onderwijsvrij
A1
Beschrijving onderwijsweek 1
Invulling Start studiejaar 2013 - 2014
E1 E2 E3 E4 E5 E6 E7
afstudeerzittingen v.a. 22-08 afstudeerzittingen tot 28-08
67
6.3
Vakanties en vrije dagen
Vakantieperiodes 2012-2013 De HU kent in het collegejaar 2012-2013 de volgende verplichte studentenvakantie en verplichte vrije dagen: Vakantie Kerstvakantie Verplichte vrije dagen, inclusief de feestdagen e e 1 en 2 kerstdag Nieuwjaarsdag Goede vrijdag e e 1 en 2 paasdag Koninginnedag Bevrijdingsdag Hemelvaartsdag Dag na hemelvaartsdag e e 1 en 2 Pinksterdag
6.4
Data 24 december 2012 t/m 4 januari 2013
25 en 26 december 2012 1 januari 2013 29 maart 2013 31 maart en 1 april 2013 30 april 2013 5 mei 2013 9 mei 2013 10 mei 2013 19 mei en 20 mei 2013
Lesdagen en –tijden
Lesdagen In een week worden lessen in principe geroosterd van maandag t/m vrijdag. Voor het volgen van interfacultaire keuzevakken wordt de dinsdagmiddag en – avond vrij geroosterd. Lestijden Alle onderwijsprogramma’s worden geroosterd in eenheden van 50 minuten (45 minuten les en 5 minuten pauze/wisseltijd). Voor het volgen van lessen dient men op tijd in het lokaal aanwezig te zijn. Eventuele laatkomers hoeven niet tot het college te worden toegelaten. Voor de opleiding gelden in principe de volgende lestijden. lesuur
begintijd
eindtijd
1
8:30
9.20
2
9.20
10:10
3
10:10
11:00
4
11:00
11:50
5
11:50
12:40
6
12:40
13:30
7
13:30
14:20
8
14:20
15:10
9
15:10
16:00
10
16:00
16:50
11
16:50
17:40
12
17:40
18:30
13
18:30
19:20
14
19:20
20:10
15
20:10
21:00
16
21:00
21:50 68
Er wordt naar gestreefd om de voltijdstudenten alleen overdag in te roosteren en de deeltijd en duale studenten ’s avonds. De lessen worden tevens zoveel mogelijk evenwichtig verdeeld. Dit zal echter niet altijd lukken omdat de roosters afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van lokalen, docenten, enz. Dit betekent dat deeltijd- en duale studenten incidenteel ook overdag studieonderdelen moeten volgen en voltijdstudenten incidenteel ’s avonds les zullen hebben.
Openingstijden gebouwen De gebouwen zijn toegankelijk tijdens de openingstijden: • Nijenoord 1: ma. t/m do. 7.30 - 22.00 uur, vr. 7.30 - 18.00 uur. • Oudenoord 700: ma t/m do. 8.00 - 22.00 uur, vr. 08.00 - 18.00 uur. • FC Dondersstraat 65: ma. en di. 08.00 - 22.00 uur, wo. t/m vr. 08.00 - 18.00 uur In de vakantieperiodes sluiten alle panden om 18.00 uur. Op feestdagen zijn de gebouwen gesloten. De gebouwen zijn eveneens gesloten in de week tussen Kerst en Oud en Nieuw.
6.5
Roosterinformatie en -wijzigingen
Mededelingen over lessen en tentamens worden via je opleidingsintranet bekendgemaakt en voor zover mogelijk ook via mededelingenborden en je studentenmail. Ook correcties en aanvullingen op deze studiegids worden zo bekendgemaakt. De HU verwacht dat je postadres bij de studentenadministratie klopt en dat je regelmatig je e-mailbox van je HU-account leest. Per periode wordt een weekrooster vastgesteld. Hierin staat vermeld welke cursussen op welk moment worden gegeven door welke docent, in welk lokaal en voor welke groep. Het is de bedoeling dat je zelf de voor jou geldende gegevens overneemt. Dit rooster is uiterlijk een week voor aanvang van de nieuwe periode bekend. Afwezigheid docenten De opleiding streeft ernaar om in geval van ziekte of afwezigheid van een docent ervoor te zorgen dat lessen zoveel mogelijk doorgaan. Mocht de les uitvallen dan word je hiervan op de hoogte gesteld via SharePoint en zoveel mogelijk via de mededelingenborden en je studentenmail. De docent overlegt bij terugkeer hoe de stof van de uitgevallen lessen wordt ingehaald. Afwezigheid studenten Ben je ziek? Bij cursussen met een aanwezigheidsplicht ben je in ieder geval verplicht je af te melden bij de docent. Zie paragraaf 2.7 voor de ziekmeldingsprocedure. Bij (dreigende) langdurige ziekte geef je de ziekmelding zo spoedig mogelijk door aan je studieloopbaanbegeleider en neem je contact op met je studentendecaan (zie par. 8.23). Roosters en roosterwijzigingen vind je op de roostersite: www.roosters.hu.nl.
69
7
Klachten, bezwaar en beroep
7.1
Inleiding
Als je het niet eens bent met een beslissing, als je vindt dat iemand zich tegenover jou niet goed gedragen heeft, of als er iets anders fout is gegaan, dan kun je daar wat aan doen. De eerste stap is zelf direct contact te zoeken met de veroorzaker van het probleem, en proberen het in onderling overleg op te lossen. De HU verwacht van docenten, slb-ers en Examencommissies immers dat ze open staan voor klachten en zich inzetten om deze af te handelen. Maar het kan natuurlijk gebeuren dat je er toch niet uitkomt, of iemand niet zelf aan wilt spreken, bijvoorbeeld bij ongewenst gedrag. Dan staat de “formele weg” open. De formele weg is binnen de HU op twee niveaus vormgegeven en is te bewandelen door (aankomende) studenten. Eerst wordt een procedure op de faculteit doorlopen. Dit betreft een bezwaar- of klachtprocedure. Je kan je bezwaar of klacht rechtstreeks bij het betrokken orgaan indienen. Als je niet precies weet waar je moet zijn, of behoefte hebt aan advies, kan je je wenden tot het facultaire loket Rechtsbescherming. Dit is digitaal te bereiken via
[email protected] en is in de faculteit ondergebracht bij het Onderwijsbureau aan de Nijenoord 1 te Utrecht. Er is een standaardformulier waarop je je bezwaren kan vermelden. Het loket zorgt ervoor dat het binnen de faculteit op de juiste plek terecht komt. Dit formulier kun je vinden op de website www.klachtenwegwijzer.hu.nl Het facultaire loket kan je verwijzen naar de studentendecaan of (bij klachten over gedrag) naar de vertrouwenspersoon. Zij kunnen je adviseren over de procedures. En net als de studentmediatoren ondersteunen ze ook bij een oplossing in overleg, zodat de procedure alsnog voorkomen kan worden. Als je niet tevreden bent over de afhandeling op de faculteit, kan je naar het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten gaan. Het gaat dan om een beroep (na de bezwaarprocedure op de faculteit) of een herzieningsverzoek (na de klachtprocedure op de faculteit). Je dient je beroep of herzieningsverzoek in bij het HU-Loket. Zij zorgen ervoor dat je beroep of herzieningsverzoek door het juiste orgaan behandeld wordt. Het HU-Loket kan je ook informeren over de procedures. Je kan ook rechtstreeks in beroep bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten of daar een klacht indienen, dus zonder eerst een bezwaar of klacht op de faculteit te laten behandelen. De procedures op de faculteiten zijn echter speciaal ingesteld omdat deze sneller zijn en minder formeel. Als je het niet eens bent met de uitkomst kan je altijd nog naar het HU-Loket. Het advies is dan ook altijd de extra mogelijkheid op de faculteit te benutten en daar eerst je bezwaar of klacht in te dienen. In de beschrijving hieronder wordt daar ook van uit gegaan. Let vooral op de termijnen! Als je op de faculteit een bezwaar of klacht indient, moet je dat doen binnen twee weken na het besluit of feit waarop dat betrekking heeft. Voor beroepszaken en herzieningsverzoeken geldt dat je je binnen een termijn van 6 weken vanaf de datum dat het besluit op de faculteit is genomen tot het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten moet wenden. Hieronder volgt een toelichting op de verschillende procedures, waarna aan het einde van dit hoofdstuk de procedure in een schema is weergegeven.
7.2
Bezwaar
Bezwaar is mogelijk tegen besluiten die zijn genomen op grond van de onderwijs- en examenregeling. Dit zijn besluiten die rechtstreeks met onderwijs, tentamens en examens te maken hebben (zoals tentamenbeoordelingen, voorzieningen en het bindend negatief studieadvies). Het betreft alleen besluiten die zijn gericht op jou als individuele student. Op het besluit staat ook vaak vermeld dat je een bezwaar kan indienen, maar niet altijd. Je kan bijvoorbeeld ook een bezwaar indienen als je vindt dat de beoordeling van je tentamen niet klopt, maar bij cijfers in OSIRIS staat natuurlijk niet steeds zo’n bezwaarclausule. Je dient binnen twee weken na bekendmaking van het besluit een schriftelijk bezwaarschrift in te dienen bij het facultaire loket (
[email protected]) of de Examencommissie. Hiervoor is een standaardformulier beschikbaar. Als je het bezwaarschrift bij het loket indient, zorgt het loket voor doorzending aan de Examencommissie. De Examencommissie kan je in de gelegenheid stellen om de 70
bezwaren mondeling toe te lichten. In dat geval wordt je tijdig uitgenodigd voor een hoorzitting. De Examencommissie neemt in principe binnen twee weken na ontvangst van het bezwaarschrift een beslissing. Je wordt hiervan schriftelijk op de hoogte gesteld. De beslissing is gebaseerd op een hernieuwde beoordeling en moet onderbouwd zijn. Bij toewijzing van het bezwaar neemt de Examencommissie tevens een nieuw (inhoudelijk) besluit. Als het bezwaar wordt afgewezen, blijft het oorspronkelijke besluit in stand. In het laatste geval kan je nog beroep instellen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Dat moet wel gebeuren binnen zes weken na bekendmaking van het besluit op bezwaar. Het kan ook voorkomen dat je bezwaar maakt tegen een besluit van de afdelingsdirectie of faculteitsdirectie, bijvoorbeeld als er een voorziening is geweigerd of een ordemaatregel is getroffen. Dan geldt dezelfde procedure. De volledige bezwaarprocedure is beschreven in het Reglement Rechtsbescherming Studenten, en voor de Examencommissie ook nog eens beschreven in art. 45 van de Onderwijs- en examenregeling bacheloropleidingen HU (www.reglementen.hu.nl).
7.3
Beroep 7.3.1
Beroep aantekenen
Je kan in beroep gaan tegen besluiten en besluiten op bezwaar die op grond van de onderwijs- en examenregeling zijn genomen (zoals tentamenbeoordelingen, voorzieningen en het bindend negatief studieadvies). Ook als het besluiten op bezwaar in andere zaken betreft, bijvoorbeeld rondom inschrijving en uitschrijving voor de opleiding, zaken van financiële aard, of ordemaatregelen en dergelijke, kan je daartegen in beroep gaan. Je kan binnen zes weken vanaf de bekendmaking van het besluit schriftelijk beroep aantekenen bij het HULoket Rechtsbescherming Studenten. Dit kan digitaal via
[email protected], maar je moet het ook per post met handtekening nazenden. Het HU-Loket Rechtsbescherming zorgt ervoor dat je beroepschrift door het juiste orgaan behandeld wordt. Dit kan het College van Beroep voor de Examens (voor vrijwel alle besluiten van de Examencommissie), of de Geschillenadviescommissie (besluiten van de opleidings- of faculteitsdirectie op grond van de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek) zijn. Dit zijn onafhankelijke, hogeschoolbrede beroepsinstanties voor (aankomende) studenten en extraneï van de HU. Ze zijn dus niet verbonden aan een faculteit of opleiding. Het beroepschrift moet je ondertekenen en bevat ten minste: • • • • • •
Je naam, studentnummer, huisadres, woonplaats en je telefoonnummer; Vermelding van de faculteit en de afdeling/opleiding waar je bent ingeschreven; Datum; Een duidelijke omschrijving van het besluit met datum waartegen het beroep is gericht, onder vermelding van de persoon die, of het orgaan dat het besluit heeft genomen; Eén of meer gronden, waarop het beroep berust; Een zo nauwkeurig mogelijk omschreven eis.
Daarnaast moet je een kopie van het bestreden besluit bijvoegen. Het beroepschrift richt je aan het HU-Loket Rechtbescherming Studenten, Postbus 573, 3500 AN Utrecht. Als het beroep door het College van Beroep voor de Examens wordt behandeld, verklaart deze vervolgens het beroep gegrond of ongegrond. Als het beroep gegrond wordt verklaard, betekend dat vaak dat de examencommissie die het oorspronkelijke besluit heeft genomen, een nieuw besluit moet nemen. Het College van Beroep voor de Examens doet dat dus niet zelf. Als het beroep ongegrond wordt verklaard, blijft het oorspronkelijke besluit in stand. Als het beroep door de Geschillenadviescommissie wordt behandeld, brengt deze na onderzoek een advies uit aan het College van Bestuur, dat op basis daarvan een besluit neemt. Ook de Geschillenadviescommissie adviseert het College van Bestuur een beroep gegrond of ongegrond te 71
verklaren. Als het College van Bestuur het advies overneemt, zal het bij een gegrondverklaring ook de directie opdragen een nieuw besluit te nemen. In het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU (www.reglementen.hu.nl) staan de procedures nader beschreven. Zie voor meer informatie www.klachtenwegwijzer.hu.nl. Je kan voor informatie en advies ook terecht bij de studentendecaan (zie par. 8.2) of het secretariaat van het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten, tel. 088-4818594.
7.3.2
Hoger beroep
Als je het niet eens bent met de uitspraak van het College van Beroep voor de Examens, of het besluit van het College van Bestuur, kan je hiertegen ook nog extern hoger beroep aantekenen bij het College van Beroep voor het hoger onderwijs in Den Haag. Informatie over de procedure en termijnen kun je vinden op de website www.cbho.nl. Zie H 9 Reglement Rechtsbescherming Studenten.
7.4
Klachten 7.4.1 Klacht indienen
Tegen een aantal andere besluiten en gedragingen van andere studenten of medewerkers, kan je geen bezwaar aantekenen, maar je kan wel een klacht indienen. Ook dat moet binnen een termijn van twee weken gebeuren, en ook hiervoor kan je het standaardformulier gebruiken. Dit kan je downloaden op www.klachtenwegwijzer.hu.nl. Je kunt je klacht indienen bij het facultaire loket (
[email protected]) of rechtstreeks bij het verantwoordelijke orgaan. Het facultaire loket zorgt er weer voor dat je klacht door het juiste orgaan wordt behandeld. De procedure lijkt veel op de bezwaarprocedure. Het orgaan dat je klacht behandelt, kan je in de gelegenheid stellen om gehoord te worden. Als je klacht betrekking heeft op een collega-student of een medewerker, wordt deze altijd in de gelegenheid gesteld om zijn reactie op jouw klacht te geven. In principe wordt binnen twee weken een beslissing over je klacht genomen. Als je het niet eens bent met deze beslissing, kun je binnen zes weken een herzieningsverzoek indienen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Je kan een klacht ook mondeling bij het facultaire loket indienen, dan wordt ter plekke het standaardformulier ingevuld. De procedure is niet van toepassing op besluiten van algemene strekking.
7.4.2 Herzieningsverzoeken bij klachten Als je niet tevreden bent over de afhandeling van je klacht op de faculteit, kan je een verzoek tot herziening indienen bij het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Hiervoor geldt een termijn van zes weken vanaf de beslissing naar aanleiding van je klacht. Je kan het herzieningsverzoek digitaal indienen bij
[email protected]. Je moet het verzoek dan nog wel per post, voorzien van een handtekening, nazenden. Het adres is: HU-Loket Rechtbescherming Studenten, Postbus 573, 3500 AN Utrecht. Het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten zorgt ervoor dat je verzoek door het juiste orgaan behandeld wordt. Dit is bij de meeste klachten de Klachtencommissie Studenten, maar als het om klachten over ongewenst gedrag gaat, behandelt de Klachtencommissie Ongewenst Gedrag jouw klacht, zie hierna onder 7.5. Dit zijn allebei hogeschoolbrede onafhankelijke klachtinstanties en niet verbonden aan een faculteit. Ze brengen advies uit aan het College van Bestuur, dat vervolgens een besluit neemt. In het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU en het Reglement inzake Ongewenst Gedrag (www.reglementen.hu.nl) staan de procedures nader beschreven. Zie H 10 Reglement Rechtsbescherming Studenten en H4 Reglement inzake Ongewenst Gedrag.
72
7.5
Ongewenst gedrag
Het kan voorkomen dat je klacht betrekking heeft op gedrag dat zo intimiderend is dat het onder de regelgeving voor ongewenst gedrag valt. Het gaat bijvoorbeeld om verbale of seksuele intimidatie, waarvan de gevolgen ernstig kunnen zijn. Het facultaire loket zal je altijd wijzen op de mogelijkheid je tot een vertrouwenspersoon (zie 8.4) te wenden. Als je een klacht indient, kan je ervoor kiezen die op de faculteit te laten behandelen (de opleidingsdirecteur onderzoekt de klacht of laat hem onderzoeken), of deze voor te leggen aan de Klachtencommissie Ongewenst Gedrag van de HU. De klacht wordt dan doorgestuurd naar het HU-Loket Rechtsbescherming Studenten. Er geldt een afwijkende termijn voor de indiening van klachten over ongewenst gedrag, namelijk tot twee jaar na de gedraging.
7.6
Schema klachten, bezwaar en beroep
Kwestie? Stap 1: Directe benadering (informeel) Bezwaarprocedure Stap 2: Facultair loket
Klachtprocedure
College van Beroep Examens Stap 3: HU-loket
Geschillenadviescommissie Klachtencommissie Studenten
Klachtencommissie Ongewenst Gedrag/FG-P
73
8
Studentzaken
8.1
Studiebegeleiding
Inleiding Als afgestudeerd hbo-student word je geacht zelfstandig te kunnen handelen. Gedurende de opleiding word je daarom ook gestimuleerd tot zelfstandig en initiatiefrijk optreden. Ons type onderwijs stimuleert kritisch en zelfstandig leren door probleemgestuurd- en projectonderwijs. Dat betekent dat je verantwoordelijk bent voor je eigen leerproces en studieloopbaan. De opleidingen van de HU zorgen voor de randvoorwaarden en voor de juiste ondersteuning. De opleiding verzorgt studiebegeleiding bij diverse facetten van het studie- en leerproces. We onderscheiden vier typen begeleiding: inhoudelijke begeleiding, begeleiding bij studievaardigheden, studieloopbaanbegeleiding en begeleiding bij persoonlijke (studie)problemen. De HU gaat ervan uit dat je op eigen initiatief gebruik maakt van deze vormen van begeleiding. Studieloopbaanbegeleiding Als student heb je recht op begeleiding van een studieloopbaanbegeleider (SLB’er). Deze begeleider begeleidt jou in je competentieontwikkeling. Op basis van je competentieontwikkeling en de resultaten monitort de studieloopbaanbegeleider de studievoortgang en handelt hiernaar. De studieloopbaanbegeleider heeft onder andere de volgende taken: • • • •
Bewaken en bespreken van studieresultaten; Samen met jou een studieplanning opstellen als je een waarschuwing bij een tussentijds studieadvies heeft gehad; Adviseren bij het maken van keuzes, die in het kader van de opleiding van belang zijn; Verwijzen naar een studentendecaan indien de vragen en problemen niet direct met de studie te maken hebben (persoonlijke omstandigheden, studiefinanciering, bezwaar en beroep).
Zie voor meer informatie over studieloopbaanbegeleiding door de opleiding par. 2.8.1
8.2
Profileringsfonds
Het Profileringsfonds is een voorziening voor financiële ondersteuning van studenten. Het Profileringsfonds bestaat uit 4 verschillende regelingen: Afstudeersteunregeling Studenten van de hogeschool, die door bijzondere omstandigheden tijdens hun beursrechtperiode studievertraging hebben opgelopen, worden door deze regeling in staat gesteld hun studie zo spoedig mogelijk af te ronden dan wel voort te zetten. Regeling Bestuursbeurzen Studenten die tijdens hun studie in het bestuur van een vereniging gaan kunnen in aanmerking komen voor een bestuursbeurs. In deze regeling staat hoe studenten van de hogeschool die tijdens, of binnen 12 maanden na afloop van hun beursrechtperiode, erkende bestuursactiviteiten verrichten, daarvoor gefaciliteerd kunnen worden. Zie paragraaf X. Kennisbeurzen Financiële ondersteuning voor non-EER studenten die instellingscollegegeld in plaats van wettelijk collegegeld dienen te betalen. Topsportregeling Om de combinatie topsport/studie zo goed mogelijk te laten verlopen, stelt de HU een aantal voorzieningen beschikbaar. Deze voorzieningen worden verstrekt op basis van de individuele omstandigheden van de student/topsporter. Elk van de regelingen is opgenomen in een apart hoofdstuk. Daarnaast kent het Profileringsfonds bepalingen van algemene strekking, die op al deze vormen van steunverlening van toepassing zijn. Het 74
Profileringsfonds heeft uitsluitend betrekking op studenten (voltijd of duaal) van de hogeschool die op of na 1 september 1996 voor het eerst studiefinanciering hebben ontvangen voor een opleiding aan deze hogeschool of aan een andere instelling voor hoger of wetenschappelijk onderwijs (prestatiebeursstudenten). Zie www.reglementen.hu.nl voor het Profileringsfonds. Het is belangrijk dat je bijzondere omstandigheden altijd tijdig bij je studentendecaan meldt om later mogelijk in aanmerking te kunnen komen voor het Profileringsfonds.
8.3
Studentendecaan
Het studentendecanaat van de HU geeft je informatie, advies en begeleiding. Elke faculteit en HU Amersfoort heeft één of meer studentendecanen. Zij zijn er om jou te ondersteunen bij het aanpakken van je vragen of problemen tijdens je studie. De studentendecaan kan ook doorverwijzen, bijvoorbeeld naar de studentenpsycholoog of studentenarts. Alles wat je bespreekt, blijft vertrouwelijk. De studentendecanen zijn gebonden aan het Reglement Studentendecanen HU en de gedragscode van het Platform Studentendecanen van de HU. Studievoortgang en persoonlijke omstandigheden Tijdens je studie kun je studievertraging oplopen, bijvoorbeeld door familie- of relatieproblemen. Maar ook psychische problemen, een (chronische) ziekte of functiebeperking kunnen een belemmering vormen in de studievoortgang. Of je wilt je studie onderbreken vanwege een langdurige ziekenhuisopname. Ook faalangst kan je studievoortgang blokkeren. De studentendecaan helpt je om het probleem te verhelderen en oplossingen te zoeken. Ook kan de studentendecaan je helpen bij het vinden van een andere vorm van hulpverlening. Studieadvies en procedures De studentendecanen hebben een adviesfunctie in de procedure rondom het uitbrengen van het studieadvies als er sprake is van bijzondere omstandigheden. Zij zijn goed op de hoogte van regelingen waarin de rechten en plichten van de student en die van de HU staan beschreven. De studentendecaan kan je adviseren en ondersteunen bij bezwaar- en beroepsprocedures. Ook kan je bij het Studentendecanaat terecht bij twijfel over je studie, beroepskeuze en advies over vervolgopleidingen. Financiële zaken Financiële problemen zijn vervelend. Zeker als het echt een noodsituatie wordt en je bijvoorbeeld door een overmachtsituatie in (tijdelijke) geldnood komt. In sommige gevallen kun je een beroep doen op een financiële tegemoetkoming uit het Profileringsfonds. Je studentendecaan kan je hierbij adviseren. Kijk voor meer informatie op www.studentendecanaat.hu.nl. Zie ook artikel 40 Studentenstatuut en Reglement Studentendecanen HU (www.reglementen.hu.nl) Centrum Studiekeuze Bij Centrum Studiekeuze, een gezamenlijk initiatief van de HU en de Universiteit Utrecht, kan je terecht als je twijfelt over je opleiding, als je bent vastgelopen of als je wilt doorstuderen na je bachelordiploma. Bij Centrum Studie Keuze kan je advies inwinnen en ondersteuning vragen met betrekking tot je studiekeuze. Kijk voor meer informatie op www.centrumstudiekeuze.nl.
8.4
Vertrouwenspersoon
De vertrouwenspersoon is er voor iedereen (medewerker en student), die te maken heeft (of heeft gehad) met ongewenst gedrag. Bij ongewenst gedrag kan je denken aan fysiek geweld, agressie, verbale en seksuele intimidatie, discriminatie, schending van integriteit en racisme. Maar ook handtastelijkheden, flauwe grappen, pesterijen en intimiderende e-mails of sms’jes kunnen als ongewenst worden ervaren. Iedereen bepaalt altijd zelf de grens waarover de ander niet heen mag gaan. Met andere woorden, niet voor iedereen ligt de grens van wat gewenst of ongewenst gedrag is op hetzelfde niveau. Dat kan te maken hebben met verschillen in achtergrond en opvoeding. 75
Ongewenst gedrag kan mensen diep raken, zelfs zo dat ze er ziek van worden. Velen denken dat het gedrag vanzelf overgaat als je er maar geen aandacht aan besteedt. Maar dat gebeurt zelden. Wie last heeft van welke vorm van ongewenst gedrag dan ook, zal de moed moeten opbrengen om dat onder woorden te brengen. De ervaring leert telkens weer dat praten helpt en daarvoor kun je bij de vertrouwenspersoon terecht. Je anonimiteit is gewaarborgd en je gegevens worden vertrouwelijk behandeld. Na een melding kijkt de vertrouwenspersoon samen met jou als melder hoe het ongewenste gedrag zo snel mogelijk gestopt kan worden. Dit alles gebeurt in goed overleg: er worden geen stappen genomen zonder toestemming van jou als melder. Desgewenst begeleidt de vertrouwenspersoon je enige tijd. De brochure Vertrouwenspersoon voor studenten en medewerkers is verkrijgbaar bij de vertrouwenspersoon. Meer informatie vind je ook op www.studentzaken.hu.nl. De Regeling inzake ongewenst gedrag en verdere relevante informatie staan op de openbare site van de HUvertrouwenspersonen: www.vertrouwenspersoon.hu.nl. Zie ook artikel 51 Studentenstatuut en Regeling inzake Ongewenst Gedrag (www.reglementen.hu.nl) Je bent als melder van ongewenst gedrag altijd vrij om de keuze te maken naar een vertrouwenspersoon van een andere faculteit te gaan. De vertrouwenspersonen van de FNT zijn Rianne Brauers en Hanny Deelen. Op bovengenoemde website is aangegeven hoe en wanneer zij te bereiken zijn.
8.5
Studentenarts
Wanneer je in Utrecht niet alleen komt studeren maar ook komt wonen, ben je verplicht je in te schrijven bij de gemeente Utrecht. Ook vanuit je zorgverzekeraar ben je verplicht je in te schrijven bij een huisarts in Utrecht. Als student kan je je, ongeacht waar je in Utrecht woont, inschrijven bij Huisartsenpraktijk Campus Uithof via www.huisartsdeuithof.nl. De huisartsenpraktijk heeft twee vestigingen in Utrecht, op de Uithof in Casa Confetti (Leuvenplein 10-11) en in stadion Galgenwaard (Herculesplein 379). In geval van door ziekte gemiste tentamens, studiestaking door ziekte of bij het aanvragen voor ondersteuning uit het Profileringsfonds, is het overleggen van een doktersverklaring soms noodzakelijk. Niet iedere huisarts wil dergelijke verklaringen ten behoeve van derden afgeven. Bovendien heeft de KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst) een richtlijn uitgegeven dat de behandelende arts niet de aangewezen persoon is om zo'n verklaring af te geven. Wanneer je een verklaring over je gezondheid nodig hebt, dien je dit eerst bij je eigen huisarts na te gaan. Indien je eigen huisarts deze niet kan of wil geven, dan kun je naar de studentenarts gaan. Verwijzing naar de studentenarts gaat uitsluitend via de studentendecaan (zie par. 8.3). De studentenarts van de HU is: Huisartsenmaatschap Therapeuticum Utrecht, telefoonnummer (030) 275 95 00, Dekhuyzenstraat 60, 3572 WN in Utrecht.
8.6
Bureau Studentenpsychologen
Het kan zijn dat je tijdens je studie moeilijkheden ervaart. Dat kan direct met je studie te maken hebben, maar het kan ook van meer persoonlijke aard zijn en een negatieve invloed hebben op je studievoortgang. Kom je er zelf niet uit, dan kun je terecht bij Bureau Studentenpsychologen van de HU, gevestigd in Utrecht en Amersfoort. In een aantal gesprekken zoekt de studentenpsycholoog samen met jou een oplossing voor je problemen. Het maximum aantal gesprekken is 8 (van 50 minuten). Minder kan uiteraard ook. Behalve individuele gesprekken verzorgt Bureau Studentenpsychologen ook groepstrainingen zoals faalangsttraining, assertiviteitstraining en de training Niet Piekeren (in samenwerking met Indigo). Het kan zijn dat de hulp die de studentenpsycholoog biedt niet aansluit bij jouw problemen en/of hulpverwachting. Dan kan Bureau Studentenpsychologen je helpen de weg te vinden naar andere hulpverlenende instanties.
76
Voor aanmelding bij het Bureau Studentenpsychologen is een verwijzing nodig van een studentendecaan. Neem dus eerst contact op met de studentendecaan voor een verwijzing. Vervolgens kun je langskomen of je telefonisch aanmelden tijdens de spreekuren. Vertrouwelijkheid staat voorop. Niemand anders dan jij en het Bureau Studentenpsychologen kennen de inhoud van de gesprekken. En alleen als jij dat wilt, kunnen er anderen bij betrokken worden. Er zijn voor studenten geen kosten aan verbonden. Meer informatie vind je op www.bureaustudentenpsychologen.hu.nl.
8.7
Mediation
Heb je een samenwerkingsprobleem met een medestudent? Een conflict met je docent? Zijn er problemen in je studentenhuis? Er is een grote kans dat een studentmediator je kan helpen ! Mediation is een vorm van conflictoplossing. Je gaat met elkaar op zoek naar de oplossing van je conflict, waarbij je begeleid wordt door een neutrale en onafhankelijke mediator. De mediator stelt je in staat om alles waarover jullie het oneens zijn te bespreken, zorgt voor herstel van de communicatie en helpt je de relatie te verbeteren. De mediator draagt zelf geen oplossingen aan, maar helpt je om de oplossingen te vinden die voor iedereen het beste zijn. Als je meer wilt weten over studentmediation of als je een studentmediator wilt inschakelen, neem dan contact op met HU-Mediation voor advies en/of hulp via (088) 4819838 of www.mediation.hu.nl. Meer informatie vind je op www.mediation.hu.nl of onder www.studentvoorzieningen.hu.nl.
8.8
Studeren met een functiebeperking
Als je een functiebeperking of een chronische ziekte hebt, adviseren we je om aan het begin van het studiejaar contact op te nemen met een studentendecaan van je faculteit. Ook als je denkt (nog) geen hulp nodig te hebben. Dit kan je doen per mail, telefonisch of door gewoon aan te kloppen bij de studentendecaan. Op www.studentendecanaat.hu.nl vind je de gegevens van het studentendecanaat op jouw faculteit. Een functiebeperking of een chronische ziekte kan immers belemmeringen veroorzaken die tot studievertraging of studie-uitval kan leiden. Aanpassingen en voorzieningen Het is raadzaam je beperking zo snel mogelijk te melden bij je studieloopbaanbegeleider en bij een studentendecaan van je faculteit. Eventuele voorzieningen kunnen dan op tijd geregeld worden. In een intakegesprek met een studentendecaan van je faculteit bespreek je welke functiebeperking of chronische ziekte je hebt en welke belemmeringen er zijn of kunnen optreden tijdens je studie. Vervolgens wordt onderzocht of er voorzieningen en maatregelen nodig zijn, en zo ja, welke. Hierbij geeft de studentendecaan aan welke reële mogelijkheden er binnen jouw opleiding zijn om met aanpassingen succesvol te kunnen studeren. De studentendecaan zal ook aangeven wanneer iets niet mogelijk is. Als er (nog) geen maatregelen nodig zijn, bespreekt de studentendecaan de vervolgstappen met je op het moment dat er wel belemmeringen optreden. Uiteraard wordt alles wat je met de studentendecaan bespreekt vertrouwelijk behandeld. Wanneer heb je een functiebeperking? Onder een functiebeperking verstaan we alle lichamelijke, zintuiglijke en psychologische aandoeningen die chronisch, dus blijvend van aard, zijn. Soms is een beperking te zien of te horen. Het komt vaak voor dat een beperking of chronische ziekte niet opvalt. Denk aan dyslexie, chronische vermoeidheid, AD(H)D, RSI, reuma, psychische aandoeningen zoals depressie en vormen van autisme, zoals PDD-NOS en Syndroom van Asperger. Meer informatie over studeren met een functiebeperking of chronische ziekte vind je in paragraaf 4.3.4 van deze studiegids en op www.onbelemmerdstuderen.hu.nl.
8.9
Verbetering taal- en schrijfvaardigheden
Heb je problemen met je Nederlandse spreek- en schrijfvaardigheden, raadpleeg dan je studentendecaan voor informatie over de mogelijkheden om aan deze vaardigheden te werken. Ook kan je gebruik maken 77
van het digitale taalloket om deze vaardigheden te verbeteren: www.taalloket.hu.nl of een cursus volgen via het James Boswell instituut, zie www.jbi.uu.nl
8.10 Mediatheek Als HU-student kun je op vertoon van je collegekaart gratis gebruikmaken van alle HU-mediatheken. Ook kan je gratis lid worden van de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Naast boeken en tijdschriften hebben de mediatheken ook een groot digitaal aanbod. Via de website www.mediatheek.hu.nl kan je de mediatheken digitaal bezoeken. Via deze site heb je toegang tot de catalogus van de HU waarin je kunt zoeken in alle mediatheekcollecties. En je hebt toegang tot naslagwerken en internetbronnen die relevant zijn voor het onderwijs binnen de HU. Elke faculteit heeft daarnaast een eigen portal waarin de bronnen voor de afzonderlijke vakgebieden bij elkaar staan. Zie ook artikel 41 Studentenstatuut (www.reglementen.hu.nl).
8.11 International Office Studenten van de HU hebben de mogelijkheid om voor studie of stage naar het buitenland te gaan. Voor sommige studenten is dit zelfs een verplicht onderdeel van het bachelorprogramma. Alle andere studenten kunnen ookhun profileringsruimte hiervoor gebruiken. De HU heeft op het gebied van studentenuitwisseling een focus op Europese partners en heeft jarenlange contacten met partners in landen buiten Europa, zoals China, Thailand en Zuid-Afrika. Heb je interesse om een half studiejaar in een ander Europees land te studeren, zoals Frankrijk, Engeland, Duitsland of Spanje? Of wil je naar Canada, de Verenigde Staten of China? Het International Office kan je helpen. Op de FEM en HU Amersfoort is een International Office Desk. Op HU Oudenoord 330 is een Student Service Desk waar je terecht kunt met algemene vragen of formulieren. Ook kun je hier de ´Study & Internship Abroad Guide´ halen waarin je alles kunt vinden over studie- en stageperiodes in het buitenland. Meer informatie over de locaties en openingstijden vind je op www.io.hu.nl. Voor meer specifieke vragen kan je het beste een afspraak maken via (088) 481 89 28 of
[email protected]. Of kom naar de ‘Wil Weg Dag’ om je te laten informeren over studie en stage in het buitenland. International Office organiseert dit evenement jaarlijks op de tweede dinsdag van oktober.
8.11.1
Study abroad
De HU heeft een groot aantal partneruniversiteiten binnen en buiten Europa, waarmee studentuitwisseling plaatsvindt. International Office onderhoudt de contacten met deze partneruniversiteiten, kan je daar aanmelden, informeert de partneruniversiteit tijdens de gehele buitenlandperiode en verzamelt en verwerkt bij terugkomst evaluaties en cijferlijsten. Wil jij je aanmelden voor een uitwisselingsprogramma of internationale minor van de HU? Kijk dan op www.io.hu.nl onder Study Abroad voor de mogelijkheden, voorwaarden en formulieren. Onder Grants & Scholarships vind je informatie over beschikbare beurzen. LET OP: De deadline om je aan te melden voor Study Abroad is eind januari. Dit wijkt af van de aanmelding voor andere minoren. De exacte datum wordt bekend gemaakt via SharePoint.
8.11.2
Stage in het buitenland
Wil je stage lopen in het buitenland? Schakel dan je stagecoördinator of het stagebureau van je opleiding in. Zij informeren je over de te volgen procedure en moeten goedkeuring aan je stageplaats verlenen. Je bent zelf verantwoordelijk voor het vinden van een stageplaats. Soms helpt een stagecoördinator of het stagebureau je ook hierbij. Zorg ervoor dat je ruim op tijd begint met zoeken, een jaar van tevoren is meestal wel aan te raden. Zeker als je buiten Europa op stage wilt gaan. Het regelen van een visum en andere praktische zaken kan soms lang duren. Kijk op www.io.hu.nl onder Grants & Scholarships voor meer informatie over beschikbare beurzen of maak een afspraak met één van de International Office medewerkers via (088) 481 89 28.Voor stages binnen Europa kun je bijvoorbeeld in aanmerking komen voor een Erasmus Placement beurs. Daarnaast is www.wilweg.nl een goede informatiebron met o.a. handige stagesites en een checklist. Zie par. 2.4.2 voor meer informatie over stagemogelijkheden binnen je opleiding.
78
8.12 Medezeggenschap Enthousiaste, betrokken en leergierige studenten zijn onmisbaar voor onze hogeschool. Vind jij het belangrijk om het perspectief van de student voor het voetlicht te brengen en zo bij te dragen aan de kwaliteit van het onderwijs én wil je graag bestuurlijke ervaring opdoen tijdens je studie? Ben je nieuwsgierig of kritisch en heb je goede ideeën? Word dan actief in een van de commissies of raden waar je invloed uit kunt oefenen op de inhoud van je eigen onderwijs, de gang van zaken op de faculteit of het hogeschoolbrede beleid. Kijk voor meer informatie op www.medezeggenschap.hu.nl of op www.bps.hu.nl. Je kunt ook contact opnemen met de Coach Bestuurlijke Participatie Studenten (BPS) via
[email protected]. De coach BPS informeert, ondersteunt, en coacht jou als student in de medezeggenschapsraden van de HU en organiseert in het kader hiervan activiteiten voor bestuurlijk actieve studenten, zoals workshops, trainingsdagen en borrels.
8.12.1
Inspraakorganen
Welke onderwerpen spreken jou het meeste aan? De inhoud van je eigen opleiding? De gang van zaken op de faculteit? Of het strategische hogeschoolbrede beleid? Je kunt op deze drie niveaus participeren in de medezeggenschap en bestuurlijke ervaring opdoen, die je later goed van pas kan komen: Jouw opleiding heeft een Opleidingscommissie, hierover kun je meer info vinden in paragraaf 2.8.5. De gang van zaken op de faculteit wordt besproken in de Facultaire Medezeggenschapsraad (FMR). Het beleid van de faculteitsdirectie wordt ter instemming aan de raad voorgelegd. Je kunt hierbij denken aan het ICT-beleid, het flexibiliseringsbeleid en de faculteitsbegroting. Ook kan een faculteitsraad zelf onderwerpen agenderen en bespreken met het bestuur. Elke faculteit heeft een eigen raad die bestaat uit 9 medewerkers en 9 studenten. De Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) is de gesprekspartner van het College van Bestuur (CvB). Het HU brede beleid wordt ter instemming aan de raad voorgelegd. Onderwerpen zijn bijvoorbeeld het strategisch beleid, de Onderwijs- en Examenregeling (OER), het huisvestingsbeleid en het kwaliteitsbeleid. De CMR bestaat uit 10 personeelsleden en 10 studentleden. De CMR bespreekt daarnaast jaarlijks de gang van zaken met de Raad van Toezicht. De inspraakorganen hebben tal van mogelijkheden om hun invloed uit te oefenen, met als uiteindelijke doel het verhogen van de kwaliteit van het onderwijs. Kijk voor meer informatie over medezeggenschap en de inspraakorganen opwww.medezeggenschap.hu.nl.
8.12.2
Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten
De HU stimuleert jou als student om bestuurlijk actief te zijn, zodat je bestuurlijke en organisatorische vaardigheden in de praktijk kan opdoen. Daarnaast zien we graag dat enthousiaste, betrokken en leergierige studenten bijdragen aan de beleidsontwikkeling op de HU. Daarom kan je als bestuurlijk actieve student gebruikmaken van onderstaande voorzieningen: Als studentlid van een inspraakorgaan kan je je gratis en onbeperkt laten trainen in bepaalde competenties; Er is een handboek voor studentleden die zitting nemen in de centrale raad, facultaire raad of opleidingscommissie; Via, het speciaal voor alle bestuurlijk actieve studenten opgezette, intranet (www.bps.hu.nl) kan je vliegensvlug kennis en informatie delen met studentleden uit andere inspraakorganen; Uiteraard doe je het niet voor niets, behalve een flinke hoeveelheid bestuurlijke ervaring ontvang je per vergadering een vergoeding van € 40,-. Aan de (totale) financiële compensatie voor bestuursactiviteiten is een maximum verbonden. Zie de desbetreffende regelingen op www.reglementen.hu.nl.
79
Wil je graag lid worden van één (of meerdere) inspraakorga(a)n(en), dan kan dat door je kandidaat te stellen bij de eerstkomende verkiezingen (www.verkiezingen.hu.nl). Je kunt je als persoon kandidaat stellen of via de medezeggenschapsvereniging, zie paragraaf 2.8.4. Raadpleeg voor vragen over de OC het secretariaat van je opleiding of stuur een email naar de coach BPS (
[email protected]). Zie voor meer informatie ook www.bps.hu.nl.
8.13 Studium Generale Studium Generale is een plek voor HU-studenten die wat extra uitdaging of verdieping naast hun studie zoeken. De programma’s van Studium Generale bieden je de mogelijkheid om onder leiding van gedreven professionals je ondernemersvaardigheden, academische vorming of maatschappelijke idealen te onderzoeken en aan te scherpen. Tijdens debatten over de ontwikkelingen binnen de HU, het hoger onderwijs en de maatschappij leer je om je mening te onderbouwen en een goed betoog op te bouwen, terwijl je bij de HU Popprijs je muzikale kwaliteiten kunt laten zien. Daarnaast hebben we regelmatig uitdagende opdrachten beschikbaar voor studenten die zich in willen zetten voor een actueel maatschappelijk thema, een lokale activiteit of een (overheids)organisatie die op zoek is naar innovatieve ideeën. In onze maandelijkse nieuwsbrief introduceren we onze activiteiten, op www.studiumgenerale.hu.nl vind je altijd het laatste nieuws.
8.14 Studentenvereniging 8.14.1
Algemeen
Utrecht heeft een bruisend studentenleven. Verenigingen en studentenorganisaties in allerlei soorten en maten dragen daar hun steentje aan bij. Het bekendst zijn de gezelligheidsverenigingen. Er zijn ook verenigingen die een andere inslag hebben, zoals de levensbeschouwelijke studentenverenigingen, internationale en interculturele verenigingen. En natuurlijk hebben studenten ook allerlei eigen sportverenigingen en culturele verenigingen. Een overzicht van alle verenigingen vind je op www.utrecht.studiestad.nl. De HU geeft financiële steun aan studentenverenigingen. De subsidie wordt gegeven voor structurele - en incidentele activiteiten. Wil je meer weten over het aanvragen van en de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een subsidie? Kijk dan op www.studentvoorzieningen.hu.nl onder Geldzaken. Ter verduidelijking nog even het volgende: naast studentenverenigingen zijn er ook studieverenigingen. Studieverenigingen zijn gekoppeld aan je opleiding. Zie hiervoor par. 2.8.4.
8.14.2
Bestuursbeurs
Bestuursbeurs Zit je in het bestuur of in een commissie van een studentenvereniging (Utrechtbreed of hogeschoolbreed), dan kan je in aanmerking komen voor een bestuursbeurs. Een bestuursbeurs is een toelage die dient als compensatie voor de studievertraging die je door je bestuursactiviteiten oploopt en die je buiten je prestatiebeurs ontvangt. Welke studentenorganisaties en bestuurlijke functies in aanmerking komen voor een bestuursbeurs kan je vinden in de Bijlage bij de Regeling bestuursbeurzen voor studentbestuurders in studentenorganisaties UU/HU. Zie ook hoofdstuk D van het Profileringsfonds HU (www.reglementen.hu.nl). Kijk voor meer informatie over de procedure of voor het aanvragen van een bestuursbeurs op www.studentvoorzieningen.hu.nl onder Profileringsfonds.
8.15 Topsport Doe jij aan topsport en wil je daarnaast studeren? De HU biedt een groot aantal faciliteiten aan studenten die hun studie willen combineren met een carrière in de topsport. De HU beoordeelt op basis van jouw 80
individuele omstandigheden en het niveau waarop je de sport beoefent of je gebruik kunt maken van deze voorzieningen. Je kunt eventueel een beroep doen op de volgende faciliteiten: • • • • •
Begeleiding in het plannen van je studie; Indien noodzakelijk: uitstel of verplaatsing van tentamens; Samenwerking met coaches, trainers, sportbonden, Olympische steunpunten en de afdeling Individuele Begeleiding van NOC*NSF; De mogelijkheid om gebruik te maken van sportaccommodaties en sportmedische begeleiding; Financiële ondersteuning als je studievertraging oploopt.
Voor meer informatie neem je contact op met topsportcoördinator HU, Mieke Wikkerman (
[email protected] of (088) 481 51 26) of met je studentendecaan (zie par. 8.2) of kijk je op www.topsport.hu.nl.
8.16 Trajectum Trajectum is het redactioneel onafhankelijke magazine van de HU en verschijnt tweewekelijks. In Trajectum staan verhalen over studenten, studeren, studentenleven, onderwijs en onderzoek, de stad Utrecht, cultuur. Studenten en docenten schrijven columns of leveren andere bijdragen. Op de site www.trajectum.hu.nl vind je elke dag nieuws, prijsvragen, filmpjes, blogs van studenten en docenten en vind je praktische informatie. Trajectum is ook te volgen via Facebook en Twitter.
8.17 Sport Tegen studentenprijzen kun je sporten bij Olympos, het sportcentrum van de HU en Universiteit Utrecht. Olympos heeft onder meer een ruim aanbod aan conditionele sporten en bal-, dans-, vecht- en racketsporten. Kijk op www.olympos.nl voor uitgebreide informatie over het aanbod, data en tarieven. Zie ook artikel 42 Studentenstatuut (www.reglementen.hu.nl).
8.18 Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren De HU hecht groot belang aan een gezonde, veilige en plezierige leer- en werkomgeving, aan zorg voor het milieu en zuinig omgaan met energie. De HU wil je veiligheid en gezondheid waarborgen, door het -tot een aanvaardbaar niveau- verkleinen van risico’s op het gebied van arbeidsomstandigheden. Daarom beschikken alle faculteiten en diensten van de HU over een Arbo- en Milieucommissie (A&M-commissie) die het aanspreekpunt is voor arbo- en milieuzaken en de uitvoering coördineert van het Arbo- en Milieubeleid binnen de faculteiten. Een deel van de verantwoordelijkheid voor veiligheid, gezondheid en milieu ligt natuurlijk ook bij jezelf. Hoe kun jij bijdragen aan de veiligheid en gezondheid? We verwachten van je dat je binnen de HU meewerkt aan een veilige, gezonde en milieuvriendelijke studieomgeving. Aandachtspunten zijn: • • •
weten wat je moet doen in geval van brand, ongevallen en andere calamiteiten (zie ook hierna); het voorkomen van CANS (RSI) aandacht hebben voor het milieu, door spaarzaam documenten af te drukken en koffiebekertjes meermaals te gebruiken.
Hieronder vind je hierover meer informatie. Wat te doen bij brand, ongeval of calamiteit? Je wordt geacht op de hoogte te zijn van de regeling voor brand, calamiteiten, ongevallenmelding (zie hieronder) en van vluchtroutes en nooduitgangen. Vluchtroutes en nooduitgangen zijn te vinden op de vluchtplattegronden in het gebouw. In alle ruimtes staat vermeld wat je moet doen bij een calamiteit. Bel nooit zelf de brandweer, politie of ambulance. Bel wel onmiddellijk het interne alarmnummer 088-481 8555, je komt dan in contact met een medewerker(-ster) van de centrale faculteits- of locatiebalie of de receptie. Meld kort en duidelijk: 81
• • • • •
Je naam en lokaal / werkplek; Je telefoonnummer; De actuele situatie (hoe, wat en waar) ; Of er slachtoffers zijn en hoeveel; Waar het is gebeurd.
De medewerker(-ster) alarmeert een EHBO’er of, bij een grotere calamiteit, het hoofd Bedrijfshulpverlening (BHV). Blijf altijd kalm, waarschuw iedereen om je heen die in gevaar is en wacht tot hulpverleners ter plaatse zijn. Bedrijfshulpverlening (BHV) & EHBO Iedere locatie beschikt over een bedrijfshulpverleningsorganisatie die bij brand, ongevallen en andere calamiteiten kan worden ingezet. BHV’ers zijn tijdens hun inzet herkenbaar aan hun gekleurde hesjes met daarop de tekst BHV’er. Volg bij brand, ongevallen of andere calamiteiten altijd strikt hun aanwijzingen op. Maak bij ontruiming van het gebouw geen gebruik van de lift. Blijf buiten op de verzamelplaats die door de BHV’er wordt aangewezen en wacht op verdere instructies. Houd altijd de weg vrij voor brandweer en ambulances. Verlaat het gebied niet zonder je af te melden. Dit voorkomt eventuele zoekacties. Studeren en CANS (RSI) “Het lijkt wel of ik steeds vaker last heb van mijn nek. Misschien heb je pijn in je arm, schouder, elleboog of pols. In eerste instantie denk je dat het wel over zal gaan. Maar helaas is dat niet altijd het geval. Deze pijn kan namelijk duiden op CANS (Complaints of Arm, Neck and or Shoulder), vroeger ook wel RSI genoemd. Iedereen kan hiermee te maken krijgen. Als je de eerste signalen niet serieus neemt, kunnen de klachten zich uitbreiden. Oorzaken van CANS kunnen zijn: • • • • •
Repeterend werk; Een statische werkhouding; Weinig afwisseling in houding en beweging; Een verkeerde zithouding op je werkplek (informatie over een juiste zithouding staat in de HU-folder Geef CANS geen KANS); Stress, vooral in piekperioden (tentamens, scriptie schrijven).
Tijdens je studie werk je soms lang achter elkaar in dezelfde houding en/of maak je steeds dezelfde bewegingen. Je werkt bijvoorbeeld regelmatig en langdurig achter een beeldscherm. Niet alleen op school maar ook nog thuis. Vergeet ook niet de uren die je ‘s avonds doorbrengt met spelletjes en internet. Je kunt CANS grotendeels zelf voorkomen. De belangrijkste tips zijn: • • • • • • •
Wissel beeldschermwerk af met lezen, aantekeningen maken etc; Werk per dag niet langer dan 5 à 6 uur achter een (standaard desktop opstelling) beeldscherm en niet langer dan 2 uur met een laptop; Zorg bij laptopgebruik langer dan 2 uur voor laptopstandaard, losse muis en los toetsenbord; Neem bij beeldschermwerk ieder uur een korte pauze; Let op een goede zithouding voor het beeldscherm; Zorg voor voldoende ontspanning/sport naast je studie; Neem lichamelijke klachten serieus. Beginnende klachten (pijn, tintelingen, stijf gevoel) kunnen snel verergeren.
Met CANS-klachten kan je terecht bij je studieloopbaanbegeleider of studentendecaan. Je kan ook terecht bij de arboadviseur van de faculteit (zie: www.arboenmilieu.hu.nl). Zijn je klachten al zo ernstig dat er een arts moeten worden geraadpleegd, ga dan naar je eigen huisarts. (Zie ook paragraaf 8.8 over studeren met een functiebeperking). Milieu De faculteit heeft aandacht voor het milieu. Dit betekent zuinig omgaan met water en energie, minder afval en een goede afvalscheiding. Je kunt hier zelf een bijdrage aanleveren door:
•
Het licht niet aan te doen wanneer er voldoende licht is; 82
• • • • • • •
het licht uit te doen als je een lokaal leeg achterlaat; geen water te verspillen en de spaarknop van de spoelbak (als die er is) te gebruiken; bij warmte het raam niet open te zetten maar de verwarming lager zetten; je computer en het beeldscherm uit te zetten als je klaar bent met je werk; (Chemisch) afval (batterijen, papier, restanten van consumpties) in de daarvoor bestemde afvalbakken te doen, ook in de kantine; het gebouw schoon te houden en zwerfafval te voorkomen; niet binnen het gebouw te roken (verboden).
Meer specifieke informatie over Arbo en Milieu, het instellen van beeldschermwerkplekken is na te lezen op de A&M site van de HU: https://www.sharepoint.hu.nl/sites/Arbo_Milieu/default.aspx. Voor vragen, opmerkingen of ideeën over arbo- en milieuzaken kun je terecht bij de Arbo- en Milieucommissie van je faculteit of bij het Arbo- & Milieuteam HU. Kijk voor meer informatie: www.arboenmilieu.hu.nl
8.19 Verzekeringen: Wettelijke aansprakelijkheid, ongevallen en reisverzekering Je bent zelf aansprakelijk voor de (financiële) gevolgen van ongevallen en schade veroorzaakt aan derden. Je kan je hiervoor verzekeren door het afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren. Voor ongevallen/overlijden en voor wettelijke aansprakelijkheid tijdens het verblijf in of op weg naar gebouwen van de faculteit heeft de HU een beperkte verzekering. Activiteiten in het kader van de studie buiten de HU-locaties (in Nederland) vallen hier ook onder, evenals activiteiten in het kader van het HUonderwijs in het buitenland. Veroorzaak je schade tijdens je stage dan wordt eerst de WA-verzekering van de stagebiedende instelling aangesproken. Biedt deze geen dekking dan wordt vervolgens jouw WA-verzekering aangesproken. Bieden beide verzekeringen geen dekking, dan kan de verzekering van de HU worden aangesproken. Ga jij in het kader van HU-onderwijs naar het buitenland sluit dan een aanvullende verzekering af. Wanneer je in het kader van HU-onderwijs naar het buitenland gaat ben je verplicht je buitenlandverblijf voor vertrek te registreren. Daarnaast is het mooi meegenomen dat je door je registratie direct aangemeld bent voor de gratis reisverzekering van de HU. Voor meer informatie over registratie en de gratis reisverzekering kun je kijken op: www.gratisverzekerd.hu.nl.
8.20 Werken naast je studie Wil je een leuke (bij)baan die goed aansluit op je studie? Campus Recruitment is dé plek in en om Utrecht waar je terecht kunt voor persoonlijk loopbaanadvies, een cv-boost, maar vooral voor een leuke bijbaan of startersfunctie waar je niet wordt afgerekend op te weinig ervaring. Kijk op www.campusrecruitment.eu. Je kunt ook in contact komen met kenniscentra waar studenten gezamenlijk onder leiding van een lector toepassingsgericht onderzoek doen, of werken aan productinnovaties. Je mag naast je studiefinanciering beperkt bijverdienen per kalenderjaar, zonder dat dit gevolgen heeft voor je studiefinanciering. Deze bijverdiengrens kan je terugvinden op de site van de DUO (Dienst Uitvoering op Onderwijs, www.ocwduo.nl) en geldt voor iedereen die recht heeft op studiefinanciering. Werk je zoveel dat je er studievertraging door oploopt, dan is het vaak verstandiger om extra geld te lenen bij DUO. Je studentendecaan kan je hierbij adviseren. (zie par. 8.23).
8.21 Huisvesting Een leuke betaalbare kamer in Utrecht is niet gemakkelijk te vinden. Houd er rekening mee dat het in de zomermaanden extra druk is op de kamermarkt. Schrijf je in bij www.kamersinutrecht.nl, www.kamernodig.nl of bij www.woningnet.nl Heb je woonruimte gevonden en ben je verhuisd, schrijf je dan in in het bevolkingsregister van de gemeente. Dit is onder meer nodig om bij DUO aan te tonen dat je uitwonend bent. Inschrijven kan (binnen 5 dagen na je verhuizing) bij de Dienst Burgerzaken. Neem een geldig legitimatiebewijs mee. Geef je nieuwe adres ook door aan de HU. Dit doe je via OSIRIS. Zie ook paragraaf 2.8.2.4 van deze studiegids. Of geef je adreswijziging door via Studielink. 83
9
Over de HU
In dit hoofdstuk vind je meer informatie over Hogeschool Utrecht.
9.1
Algemene informatie
Je studeert aan Hogeschool Utrecht. De HU is met ruim 38.000 studenten en ruim 3.400 medewerkers een van de grotere hbo-instellingen in Nederland met een breed palet aan opleidingen die verdeeld zijn over zes faculteiten. De meer dan 80 bacheloropleidingen verzorgen onderwijs op het gebied van communicatie en journalistiek, economie en management, natuur en techniek, gezondheidszorg, onderwijs, en maatschappij en recht in zowel Utrecht als Amersfoort. Naast bacheloropleidingen heeft de HU ook masteropleidingen, waar je in diverse richtingen een mastergraad kunt behalen. Door de schaal van de HU zijn we zowel klein als groot: we organiseren het onderwijs per opleiding, daardoor is het voor jou als student overzichtelijk en persoonlijk. Tegelijkertijd maakt onze schaalgrootte dat we je meer kunnen bieden dan alleen je eigen opleiding. Je kunt bijvoorbeeld deelnemen aan onderwijsactiviteiten van andere HU-opleidingen. Dat kan ook bij andere onderwijsinstellingen in Nederland of in het buitenland. Denk aan het volgen van een minor of stage lopen.
9.1.1
Onderwijsprofiel HU
Hoger beroepsonderwijs in de (kennis)samenleving De ene hogeschool is de andere niet. De HU maakt net als andere instellingen gerichte keuzes ten aanzien van haar onderwijsprofiel. Met ons onderwijs willen we bijdragen aan een duurzame kennissamenleving. We organiseren ons onderwijs zodanig, dat jij je als student maximaal kunt ontplooien. We vinden het daarom erg belangrijk dat je je thuis voelt bij ons, en investeren daar gericht in. Naast onderwijs verzorgen heeft de HU nog meer taken. Zo investeren we in onderzoek dat ingebed is in kenniscentra. Daarmee leiden we dus niet alleen professionals op, maar dragen ook bij aan de innovatie van de beroepspraktijk waarin professionals werkzaam zijn. Daarom kent de HU een sterke externe oriëntatie op sociale, economische en maatschappelijke vraagstukken. In het onderwijs dat we verzorgen krijg je daar mee te maken. Het voorgaande heeft ertoe geleid dat we voor ons onderwijsprofiel expliciet kiezen voor competentie- en vraaggestuurdheid van ons onderwijs, waarbij we zorgen dat studenten in sterke leeromgevingen kunnen studeren. Wat dat precies betekent, lees je navolgend. Competentiegericht onderwijs Onderwijs is competentiegericht als jij je als student de kennis, vaardigheden en houding aanleert waarmee je een bepaald beroep kan uitoefenen. De opleidingen formuleren, onderschrijven en actualiseren de competenties in nauw overleg met het werkveld. Competentiegericht opleiden betekent ook dat we je maatwerk leveren. We sluiten aan op eerder verworven competenties, we stimuleren je om in toenemende mate regisseur te zijn van je eigen leerproces, keuzes te maken en deze te verantwoorden. Je moet in staat zijn professioneel te handelen in kenmerkende beroepssituaties van toenemende complexiteit. Tevens dagen we je uit te werken aan je onderzoeksvaardigheden en je competenties te ontwikkelen in een internationale/multiculturele omgeving. Vraaggestuurd onderwijs Ons onderwijs richt zich zowel op de vraag van de beroepspraktijk als op de vraag van de studenten. Wij matchen jouw kennis en leervragen met die van de beroepspraktijk op een manier die past binnen de kwaliteitseisen van de opleiding. We vinden dat je zelf verantwoordelijk bent voor je studieloopbaan en dat de HU je daarbij moet ondersteunen. Je hebt mogelijkheden je studie mede naar eigen inzicht in te richten.
84
Een sterke leeromgeving Een competentiegerichte en vraaggestuurde opleiding veronderstelt een sterke leeromgeving. Een leeromgeving die jou inspireert, uitdaagt en waarin je je steeds op de grens van je kunnen begeeft. Een leeromgeving die het leren vanuit het werken in de praktijk vormgeeft: leren is werken en werken is leren. Een leeromgeving die indien van toepassing internationaal is georiënteerd. Iedere opleiding kent een, samen met het beroepenveld vastgestelde, kennisbasis. Vanaf het eerste jaar staat het verwerven van kennis en vaardigheden vanuit realistische beroepstaken centraal. Het onderwijs bestaat uit een mix aan werkvormen, zowel individueel als in samenwerking met jou en je medestudenten, waarbij in toenemende mate wordt gewerkt in authentieke beroepssituaties.
9.1.2
Bachelor- en Masterstelsel
Hogeschool Utrecht voert haar taken uit binnen het Nederlandse onderwijsbestel. Dat betekent dat een reeks van structuureigenschappen, bijvoorbeeld de lengte van opleidingen, wettelijk bepaald zijn. Omdat er in het hoger onderwijs (HBO en WO) twee typen opleidingen zijn, te weten bachelors en masters, wordt ook wel van het bachelor-master stelsel gesproken. Bachelor-masterstelsel Het onderwijs aan universiteiten en hogescholen is opgedeeld in twee fasen: de bachelorfase en de 5 masterfase. Een vierjarige hbo-opleiding noem je een bacheloropleiding . Na afronding van de opleiding krijg je een bachelorgraad. Op de universiteit kun je in drie jaar een bachelordiploma behalen. Hierna kun je doorstuderen voor een masterdiploma. Zowel hogescholen als universiteiten bieden masteropleidingen aan. Studeer je aan een hogeschool, dan kun je recht hebben op studiefinanciering. Bij de deeltijdvariant bestaat er geen recht op studiefinanciering. Zie voor meer informatie over studiefinanciering de website van DUO (www.ocwduo.nl ) Bacheloropleidingen Je bachelordiploma is een internationaal (h)erkenbaar diploma. Dit is handig als je in het buitenland aan de slag wilt. Ook kun je in de meeste gevallen gedurende je opleiding tijdelijk in het buitenland studeren. De bacheloropleidingen aan de HU bieden tevens veel vrije keuzeruimte, de zogenaamde profileringsruimte. Je kunt deze profileringsruimte vullen met een minor (= een samenhangend pakket van keuzecursussen) óf met een pakket van keuzecursussen dat je zelf samenstelt. Zie verder par. 2.4.3 (profileringsruimte). De profileringsruimte maakt het ook mogelijk om studie-onderdelen te volgen aan andere hogescholen of universiteiten, in binnen- en buitenland. Masteropleidingen Na afronding van je bacheloropleiding kun je nog een masteropleiding volgen aan een hogeschool of universiteit. De HU heeft een groeiend aantal masteropleidingen, ook voor mensen die al een aantal jaren werkervaring hebben. Kijk voor meer informatie op www.masters.hu.nl. Wil je een master volgen aan een universiteit dan kan dat ook. Een hbo-opleiding sluit echter niet altijd naadloos aan op een universitaire master. Om jouw kennis en vaardigheden op het vereiste niveau te brengen, zijn voor een aantal masters speciale trajecten ontwikkeld. Deze zogenaamde pre-masters volg je voorafgaand aan de master en geven je direct toegang. Kijk voor meer informatie op www.premasters.hu.nl of haal de folder Doorstuderen na je bachelor aan de UU.
9.1.3
Hogeschool- en faculteitsregelingen
Hogeschool- en faculteitsregelingen De Wet op het Hoger onderwijs en het Wetenschappelijk onderzoek (WHW) legt de HU als instelling voor Hoger Beroepsonderwijs een aantal verplichtingen op. De HU heeft deze in diverse regelingen verwerkt en nader uitgewerkt.
5
De duur van vier jaar geldt voor de voltijdvariant. Bij deeltijd en duaal kan er sprake zijn van een afwijkende duur.
85
Er zijn regelingen die voor alle studenten binnen de HU gelden. Deze HU-brede regelingen kun je terug vinden op de site www.reglementen.hu.nl. Daarnaast zijn er ook regelingen die alleen gelden voor studenten aan een bepaalde faculteit of een specifieke opleiding. Deze regelingen vind je terug op de sharepointsite van jouw faculteit en/of opleiding. HU-brede regelingen De HU-brede regelingen uit de categorieën ‘Student en onderwijs’ en ‘Medezeggenschap’ zijn voor jou het meest van belang. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: -
-
-
-
-
-
Het Studentenstatuut HU: Hierin zijn je rechten en plichten als student in algemene zin vastgelegd; De Onderwijs- en Examenregeling HU: Hierin zijn je rechten en plichten als student ten aanzien van het onderwijs, tentamens, examens en verwante zaken vastgelegd; De Inschrijvingsregeling: Hierin worden de procedurele aspecten rond inschrijving, collegegeld en uitschrijving beschreven; Het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU: Hierin wordt beschreven wat je kan ondernemen als je het ergens niet mee eens bent. Zie ook hoofdstuk 7 en www.klachtenwegwijzer.hu.nl; Het Profileringsfonds: De verschillende vormen van financiële ondersteuning die de HU jou kan bieden zijn hierin samengevoegd; Reglement voor de Opleidingscommissies: Hierin wordt alles omtrent de Opleidingscommissie (adviesorganen op afdelingsniveau) geregeld. Zie ook par. 8.12.1; Regeling Ongewenst gedrag: Hierin worden de gedragsregels binnen de HU beschreven; ICT Gedragsregels Hierin worden de gedragsregels met betrekking tot het gebruik van de computers en het netwerk op de HU beschreven.
Zie voor de meest recente versies van de reglementen: www.reglementen.hu.nl De belangrijkste studentenregelingen, waaronder de Onderwijs- en Examenregeling en ook deze studiegids, worden jaarlijks herzien en opnieuw vastgesteld. De nieuwe versies vervangen de vorige versies die dan niet meer gelden. Als het nodig is om oude regels te handhaven, wordt een overgangsregeling opgenomen, waarin vermeld is voor wie en tot welke datum bepaaldeoude regels nog gelden. De OER-HU bacheloropleidingen en studiegids van een bepaald studiejaar gelden voor alle studenten die in dat studiejaar zijn ingeschreven. Facultaire en opleidingsregelingen De facultaire regelingen kun je vinden via de sharepointsite van de opleiding (INSTRUCTIE: hier de LINK invullen). Denk hierbij aan huisregels, tentamenprotocollen en dergelijke die enkel voor de studenten van de betreffende faculteit gelden. Ook in hoofdstuk 10 van de OER-HU bacheloropleidingen zijn regels opgenomen die gelden voor alle studenten van de betreffende faculteit. Hoofdstuk 10 OER HU van jouw faculteit vind je terug op www.reglementen.hu.nl. In de studiegids zijn vervolgens als nadere uitwerking van de OER HU weer opleidingsregels opgenomen die gelden voor alle studenten aan de betreffende opleiding. Alle studiegidsen van de HU zijn terug te vinden op www.studiegidsen.hu.nl.
9.1.4
Orderegels
Artikel 48 van het Studentenstatuut (zie www.reglementen.hu.nl) regelt de ordehandhaving binnen de HU. Deze regeling houdt (kort samengevat) het volgende in:
86
Voorschriften en aanwijzingen Om de goede gang van zaken te handhaven, gelden -naast de wet- binnen de HU nadere voorschriften en aanwijzingen, vastgesteld door of namens het College van Bestuur of de faculteitsdirectie. Zij kunnen betrekking hebben op, maar zijn niet beperkt tot, de volgende onderwerpen: • • • • •
Ongewenst gedrag; Fraude en/of onregelmatigheden bij tentamens (Zie par. 4.4.2); Het gebruik van de gebouwen en terreinen met de daarin of -op aanwezige voorzieningen; Afmelding van de student bij ziekte of verhindering anderszins; Bijzondere omstandigheden.
Binnen de HU geldt verder een algemeen verbod op het dragen van gezichtsbedekkende kleding. De opleiding kan aanvullende kledingvoorschriften stellen, als dit vanuit de praktische uitvoering van het onderwijs noodzakelijk is. Plichten student Op basis van de Arbeidsomstandighedenwet gelden voor jou als student in ieder geval de volgende plichten: • • • •
De plicht om in werk en studie zorgvuldig en voorzichtig te handelen; De plicht om je op de hoogte te stellen van (veiligheids)voorschriften die betrekking hebben op het werk en je studie; De plicht om aangebrachte veiligheidsvoorzieningen op de juiste wijze te gebruiken en de verplichte beschermingsmiddelen te dragen of toe te passen; De plicht om onveilige en/of ongezonde werksituaties te melden aan de desbetreffende faculteitsdirectie.
Maatregelen Bij overtreding door jou van de voorschriften/aanwijzingen of bij het niet nakomen van de plichten kan de faculteitsdirectie de volgende maatregelen treffen: • • •
Het geven van een waarschuwing of berisping; Het ontzeggen van de toegang tot gebouwen en terreinen van de HU voor de tijd van hoogstens een jaar; Het beëindigen van de inschrijving.
Ook is het mogelijk om jouw inschrijving als student bij de HU te weigeren of te beëindigen. Je inschrijving wordt geweigerd of beëindigd als je door je gedrag of uitlatingen hebt laten zien dat je ongeschikt bent voor het beroep waarvoor de opleiding je opleidt of ongeschikt bent voor de praktische voorbereiding daarop. Als jij je als student schuldig hebt gemaakt aan onregelmatigheden kan ook de Examencommissie bepaalde maatregelen treffen. Zo kan de Examencommissie besluiten dat je gedurende een bepaalde periode één of meer tentamens niet mag af leggen. De Examencommissie kan jou het diploma onthouden. Of de Examencommissie kan ook de faculteitsdirecteur adviseren om je inschrijving definitief te beëindigen. Deze sanctiemogelijkheden van de Examencommissie zijn nader uitgewerkt in paragraaf 4.4.2 van deze studiegids en artikel 38 OER-HU bacheloropleidingen 2012-2013.
9.1.5
Kwaliteitszorg
De HU besteedt veel zorg en aandacht aan kwaliteit. Kwaliteitszorg heeft onder meer betrekking op alle onderdelen van het onderwijs, het curriculum, de studievoortgang, de begeleiding, de onderwijsorganisatie en de relatie opleiding-arbeidsmarkt. Een precieze uitwerking van het systeem van kwaliteitszorg dat de opleiding hanteert, vindt plaats in het kwaliteitsplan. Hierin staat beschreven op welke wijze en met welke middelen inzicht wordt verkregen in de kwaliteit van de opleiding, hoe kan worden gewerkt aan eventuele verbetering, hoe jebetrokken bent bij de evaluatie en op welke wijze verslag wordt gedaan van de resultaten van deze evaluaties. Opleidingscommissies spelen een belangrijke rol in het systeem voor kwaliteitszorg en zetten belangrijke verbeteringen in gang..
87
De kwaliteit van het onderwijs kan natuurlijk het beste worden beoordeeld door jou en je mede-studenten. Regelmatig word je daarom benaderd om mee te werken aan een (anonieme) enquête om de kwaliteit van het onderwijs te beoordelen.
9.1.6
Organogram HU
Een organogram van de HU is te vinden op www.hu.nl/overdeHU. Klik op ‘In het kort’ en daarna op ‘Organogram' Bij de HU is het onderwijsaanbod georganiseerd in instituten, academies en centra. De bacheloropleidingen worden aangeboden door de instituten. Instituten zijn groepen docenten die ieder voor zich verantwoordelijk zijn voor één of meer opleidingen. Kenniscentra zijn groepen lectoren die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van onderzoeksprogramma’s. Organisatorisch is de HU ingedeeld in faculteiten. Zie ook par. 9.1.7.
9.1.7
Locaties HU
Locaties HU in Utrecht en Amersfoort Adresgegevens en routebeschrijvingen naar alle locaties in Utrecht en Amersfoort vind je op www.hu.nl/adressen. Kijk voor de bereikbaarheid per openbaar vervoer op www.9292ov.nl.
9.2
Algemene informatie faculteit Natuur en Techniek
9.2.1
Algemeen
De FNT is een kennisonderneming met een geheel van technische bacheloropleidingen, postbacheloropleidingen, masteropleidingen en kenniscentra, waarbij de relaties met de omgeving bedrijfsleven, overheid, universiteiten, onderzoeksinstituten, hogescholen, ROC’s en voortgezet onderwijs van groot belang zijn. De FNT kent bachelor en master opleidingen in voltijdse, deeltijdse en duale varianten. Kenniscirculatie is een begrip dat hoort bij de kennisonderneming.
88
9.2.2
Organogram faculteit
Bachelor
Master
Onderzoek
Cursussen
IGO Secr. ILC *
FD FNT
FMR
ICT Staf
IoE
Kwaliteit
P&O
Bedrijfs
Fin
Projectb
M&C
Legenda: rood = instituten, groen = programma’s, blauw = staf, paars = medezeggenschap en geel = faculteitsdirecteur * Functionele lijnen kunnen afwijken van hiërarchische
9.2.3
Contactgegevens
De FNT heeft de volgende drie locaties: Nijenoord 1 3552 AS Utrecht Telefoon 088- 481 8283 Alarmnummer 088- 481 8555 Oudenoord 700 3513 EX Utrecht Telefoon 088- 481 8283 Alarmnummer 088-481 8765 F.C. Dondersstraat 65 3572 JE Utrecht Telefoon (088) 481 8283 Alarmnummer 088-481 8900 De Faculteitsdirectie is samen met de staf en het directiesecretariaat gevestigd aan de Nijenoord 1, ruimte A.03 en bereikbaar via
[email protected].
89
9.2.4
Plattegrond
De plattegronden van de faculteit kun je hier vinden: https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/fdfnt/Plattegronden/Forms/AllItems.aspx
9.2.5
Praktische voorschriften en aanwijzingen
Binnen de HU gelden de volgende regels: -
6
Je moet je kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs ; Mobiele telefoons moeten uitgeschakeld zijn tijdens de lessen; Kom je te laat, dan kan je geweigerd worden; Roken, fietsen, rolschaatsen, skaten of huisdieren meenemen in het gebouw is verboden; Afval ruim je op en gooi je weg in de daarvoor bestemde containers en prullenbakken; Eigendommen van de faculteit mogen niet zonder schriftelijke toestemming worden meegenomen uit het gebouw; Het ophangen van posters/ affiches is alleen toegestaan op de daarvoor bestemde prikborden in de lifthallen van het gebouw; Bel bij een calamiteit het alarmnummer van het pand Nijenoord 1 088-481 (8555 ) Oudenoord 700 088-481 (8765) FC Dondersstraat 700 088-481 (8900) Tussen de haakjes staan de verkorte nummers. Deze zijn enkel voor intern gebruik en slechts met een vast toestel te gebruiken.
De FNT heeft daarnaast aanvullende huisregels. Deze zijn te vinden op https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/fdfnt/Producten%20en%20Diensten%20Catalogus/Huisregels.a spx.
9.2.6
Faciliteiten
De FNT beschikt over alle faciliteiten die je nodig hebt voor je studie. Waar je ze kunt vinden, is hieronder te vinden. Nijenoord 1: Onderwijsbureau Mediatheek Kiosk ICT servicebalie Oudenoord 700 Restaurant
9.2.7
In- en uitschrijven voor de opleiding
Bureau Inschrijving Bureau Inschrijving is belast met het in-, uit- en herinschrijven van studenten bij de HU, het innen van het collegegeld en het verstrekken van collegekaarten. Inschrijving Je kunt als student worden ingeschreven voor een opleiding onder de volgende voorwaarden: • • •
Je voldoet aan de toelatingseisen (zie ook par. 9.2.8 en 2.4.1); Het collegegeld is betaald (of betaling ervan is verzekerd door een machtiging of garantieverklaring); Je voldoet aan de overige vereisten zoals genoemd in de Inschrijvingsregeling HU (zie www.reglementen.hu.nl). Pas na rechtsgeldige inschrijving heb je recht op het gebruik van de onderwijsfaciliteiten.
Heb je al een propedeuse gehaald voor een hbo- of wo-opleiding? Dan heb je kans dat je kunt instromen in een hoger jaar van de opleiding. Je krijgt dan vrijstelling van de propedeutische vakken. 6
Een paspoort, Europese identiteitskaart, Nederlands of internationaal rijbewijs of vluchtelingendocument
90
Wil je je inschrijven voor de hoofdfase, dan kan dat via www.studielink.nl, maar neem eerst contact op met je opleiding. Zij kunnen je meer vertellen over de mogelijkheden en bepalen of je voldoet aan de eisen om in de hoofdfase van een opleiding in te stromen. Herinschrijving Ieder studiejaar schrijf je je opnieuw in. Je regelt je herinschrijving en de betaling van het collegegeld online via Studielink: www.hu.studielink.nl. Voorafgaand aan een nieuw studiejaar (rond juni) ontvang je bericht van Bureau Inschrijving over hoe je je herinschrijving regelt. Bij een bindend negatief studieadvies (zie par.0) aan het eind van het studiejaar kun je niet heringeschreven worden voor dezelfde opleiding (en soms ook niet voor verwante opleidingen) aan de HU in het volgende studiejaar. Collegekaart en bewijs van inschrijving Wanneer je inschrijving of herinschrijving is voltooid, ontvang je een collegekaart en een Bewijs van Inschrijving. Je collegekaart geldt ook als inschrijvingsbewijs. Beëindiging inschrijving Als je je niet opnieuw inschrijft voor het nieuwe studiejaar eindigt je inschrijving op 1 september. De verwachting is dat dit in de toekomst verandert. Je schrijft je dan één keer in en blijft ingeschreven staan totdat je je via Studielink weer uitschrijft. Als je inschrijving eindigt, dan eindigt ook het recht op studiefinanciering en je Studenten OV-chipkaart. Op verzoek kun je je inschrijving ook tijdens het lopende studiejaar beëindigen. De inschrijving wordt beëindigd met ingang van de eerstvolgende maand. Ook als je afgestudeerd bent schrijf je jezelf via Studielink uit. Je kunt met ingang van de eerstvolgende maand na je diplomadatum worden uitgeschreven. Let op! De uitschrijfdatum is van belang voor eventuele restitutie van het collegegeld. Zie voor meer informatie over restitutie bij uitschrijving de Inschrijvingsregeling HU op www.reglementen.hu.nl. Tot slot kan je inschrijving worden beëindigd als je na een aanmaning het verschuldigde collegegeld niet betaalt. De inschrijving wordt dan beëindigd met ingang van de tweede maand volgend op de aanmaning. Bovenstaande informatie is slechts een samenvatting. De volledige procedures zijn geregeld in de Inschrijvingsregeling HU (zie www.reglementen.hu.nl). Kijk voor meer informatie over in- en uitschrijven op de website van Bureau Inschrijving: www.inschrijven.hu.nl De faculteit Natuur en Techniek heeft bij het Onderwijsbureau haar eigen intermediair bij wie je terecht kunt met al je vragen over je inschrijving. Meer informatie vind je in paragraaf 2.8.3.
9.2.8
Toelatingsonderzoek
Beschik je niet over de juiste vooropleiding en ben je 21 jaar of ouder? Dan moet je, om toegelaten te worden, deelnemen aan het toelatingsonderzoek 21+ van de opleiding die je wilt volgen binnen de HU. Het toelatingsonderzoek bestaat uit drie of vier toetsen en een intakegesprek. Met het toelatingsonderzoek willen we achterhalen of je qua kennis, inzicht en taalvaardigheid geschikt bent voor het hoger beroepsonderwijs. Het kennisniveau waarop wordt getoetst is het HAVO-eindexamen. Het toelatingsonderzoek wordt ook wel toelatingsexamen of colloquium doctum genoemd. Meer informatie kun je vinden op: www.toelatingsonderzoek.hu.nl
9.2.9
Studiekosten, eigen bijdragen en tegemoetkoming
Aan het onderwijs zijn kosten verbonden.
91
9.2.9.1
Collegegeld
Afhankelijk van je situatie wordt bepaald of je wettelijk collegegeld of instellingscollegegeld verschuldigd bent. In hoofdlijnen geldt de volgende regeling. Je betaalt wettelijk collegegeld als: •
• •
Je niet eerder een bachelor- of mastergraad hebt behaald. Een uitzondering geldt voor een bachelor- of masterorgraad van de opleidingen in de domeinen Gezondheidszorg of Educatie, als je maar niet eerder binnen hetzelfde domein een graad hebt gehaald en; Je woont in Nederland, België, Luxemburg of in de deelstaten Noord-Rijnland-Westfalen, NederSaksen of Bremen van Bondsrepubliek Duitsland en; Je de Nederlandse nationaliteit hebt of daarmee gelijk wordt gesteld (conform art. 2.2 WSF 2000).
Voor het studiejaar 2012-2013 gelden de volgende collegegelden: • • • •
€ 1.771,- voor voltijdstudenten; € 1.771,- voor duale studenten; € 1.451,- voor deeltijdstudenten; € 1.589,- voor deeltijdstudenten die een bekostigde master volgen aan de FE of de FMR.
Het verhoogd wettelijk tarief collegegeld voor studenten die een indicatie ‘V’ (dat wil zeggen inclusief langstudeerboete) hebben gekregen van DUO voor studiejaar 2012-2013 bedraagt: • • • •
€ 4.834,- voor voltijdstudenten; € 4.834,- voor duale studenten; € 4.514,- voor deeltijdstudenten; € 4.652,- voor deeltijdstudenten die een bekostigde master volgen aan de FE of de FMR
Het voor het studiejaar 2012-2013 vastgestelde instellingscollegegeld bedraagt: • • • •
€ 7.569,- voor voltijdstudenten; € 7.569,- voor duale studenten; € 6.197,- voor deeltijdstudenten; € 6.791,- voor deeltijdstudenten die een bekostigde master volgen.
Volgde jij in het studiejaar 2011-2012 al twee bacheloropleidingen, dan geldt een ander tarief (zie hierna). Als je voor je studie of stage verplicht naar het buitenland moet (en daardoor niet ingeschreven kunnen blijven staan in de Gemeentelijke BasisAdministratie), geldt een instellingscollegegeld ter hoogte van het wettelijk tarief. Twee bacheloropleidingen tegelijk: Als je al in studiejaar 2011-2012 of eerder voor twee bacheloropleidingen stond ingeschreven of je gaat je per studiejaar 2012-2013 voor een tweede bacheloropleiding inschrijven, dan geldt tijdelijk een bijzondere regeling. Als je een graad voor de eerste opleiding hebt behaald, en de tweede opleiding wilt afmaken, ben je instellingscollegegeld verschuldigd (tenzij het om de uitzonderingen voor educatie en gezondheidszorg gaat). Op grond van afspraken tussen de hbo-instellingen en het ministerie ben je in dat geval in de jaren 2011-2012 en 2012-2013 een instellingscollegegeld verschuldigd dat gelijk is aan het dan geldende wettelijke collegegeld. Twee bacheloropleidingen na elkaar: Per 1 september 2010 is de wetgeving ingrijpend gewijzigd. Een belangrijke wijziging in de wet is dat het Ministerie van OCW nog maar één bachelor- en één masteropleiding bekostigt, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen HBO- en WO-graden. Wanneer je eerder een bachelor- of mastergraad hebt behaald (tenzij vóór 1991-1992) en je wilt je inschrijven, of je hebt al een graad en je bent nu ingeschreven voor een tweede bachelor- of masteropleiding dan val je in de categorie “stapelaars”. Stapelaars betalen voor hun tweede bachelor- of masteropleiding niet het wettelijke collegegeld, maar het instellingscollegegeld. De overheid maakt een uitzondering voor een tweede studie in de zorg of het onderwijs, maar alléén als je eerste studie buiten die sectoren valt.
92
Instellingscollegegelden liggen aanzienlijk hoger dan wettelijke collegegelden omdat de HU geen bekostiging meer ontvangt voor een student die een tweede bachelor dan wel tweede masteropleiding volgt. De HU echter heeft besloten om voor stapelaars die al vóór het studiejaar 2010-2011 ingeschreven stonden bij een opleiding aan de HU, en deze opleiding ononderbroken hebben voortgezet, de verhoging van het collegegeld geleidelijk in te voeren. In 2011-2012 betaal je 50 % van het instellingscollegegeld en in 2012-2013 betaal je het volledige instellingscollegegeld. Er zijn soms mogelijkheden om een beroep te doen op fiscale aftrek van studiekosten (www.belastingdienst.nl). Werk je naast je studie? Vraag dan bij je werkgever naar de mogelijkheden. Inschrijving als extraneus Het door de HU vastgestelde examengeld voor extranei bedraagt €1.771,-. Deze inschrijvingsvorm is mogelijk voor studenten die alleen tentamens afleggen en geen begeleiding of ondersteuning nodig hebben. Een extranei mag geen onderwijs volgen, maar legt enkel tentamens en examens af. Inschrijving als extraneus is niet altijd mogelijk. Voor deze opleiding kan een student [INSTRUCTIE: wel/niet] als extraneus ingeschreven worden. Collegegeldverhoging langstudeerders Met ingang van studiejaar 2012-2013 wordt het wettelijk collegegeld verhoogd wanneer je meer dan een jaar uitloopt met je opleiding. Na de reguliere studieduur van zowel een bachelor als van een master mag je nog een jaar extra studeren tegen het normale (lage) wettelijke collegegeld. Let op: voor het bepalen van de inschrijvingsduur tellen ook eerdere inschrijvingen aan andere vergelijkbare Hoger Onderwijs-opleidingen vanaf 1991 mee (bv. ook universitaire opleidingen). Als je het uitloopjaar hebt benut, ga je het verhoogd wettelijk tarief betalen, dat wil zeggen het normale wettelijke collegegeldtarief plus een verhoging van € 3.063,-, die jaarlijks door het Ministerie van OCW wordt geïndexeerd. Als er een jaar extra studiefinanciering is toegekend, krijg je ook een extra jaar uitstel.
9.2.9.2 Kosten voor boeken en leermiddelen Voor de eerstejaars zijn de kosten afhankelijk van de vooropleiding ± € 500 tot ± € 650,- in het eerste jaar. Voor de hogere jaars kunnen de kosten per jaar lager uitvallen. Verder adviseert de opleiding voor de studie een notebook aan te schaffen. Kijk voor meer informatie en specificaties op www.ict.hu.nl. Aanvullend kan een student kosten verwachten voor aanschaf van teken- en schetsmiddelen.
9.2.9.3 Overige kosten Kosten van introductiedagen, werkweken, excursies, trainingen, begeleidingsdagen variëren.
9.2.9.4 Financiële tegemoetkoming Kan jij wegens aantoonbare financiële redenen de kosten van bepaalde onderwijsvoorzieningen niet meer dragen, dan kan je in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming. Daarvoor dien je een verzoek in bij de faculteitsdirectie. In paragraaf 9.2.3. vind je de contactgegevens. De HU biedt financiële ondersteuning aan studenten die om speciale redenen studievertraging oplopen. Die speciale redenen kunnen bestaan uit bestuursactiviteiten of bijzondere omstandigheden waardoor een student studievertraging heeft opgelopen. Voor financiële ondersteuning in verband met bijzondere omstandigheden moet je een aanvraag via je studentendecaan te doen. Zie voor meer informatie het Profileringsfonds HU of kijk op www.studentvoorzieningen.hu.nl. Zie voor financiële ondersteuning van bestuurlijk actieve studenten par. 8.14.2.
93
10
Cursusbeschrijvingen
Onderstaande cursusbeschrijvingen zijn gebaseerd op de sharepointsite van de opleiding. Hierbij dient te worden opgemerkt, dat aan deze beschrijvingen geen rechten mogen worden ontleend. Leidend in het curriculum en de inhoud ervan is Osiris.
10.1 TBK voltijd 10.1.1
TETB-VTTOBAO-12 - Bedrijfsproblemen Analyseren en Oplossen
Cursuscode
TETB-VTTOBAO-12
Naam (NL)
Bedrijfsproblemen Analyseren en Oplossen
Naam (ENG)
Business Analysis and Problem-solving
Inschrijven voor bijvakkers
Nee
Contactpersoon / 1e Examinator
Ineke Koekkoek
Contactpersoon gegevens
06-28252160,
[email protected]
Studiefase/niveau
D (propedeuse)
Les periode(s)
B
Contactduur
Workload
2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140
EC
5
Ingangseisen
Niet van toepassing.
Inhoud
In de cursus Bedrijfsproblemen Analyseren en Oplossen leren studenten hoe ze volgens een gestructureerd proces bedrijfsproblemen kunnen analyseren en oplossen. Daarbij is er extra aandacht voor een belangrijk onderdeel dit proces: het analyseren van kwantitatieve gegevens. In het eerste deel van de cursus leren studenten wat de rol is van een adviseur die bedrijven helpt problemen op te lossen en de prestaties te verbeteren. Ze leren uit welke stappen het proces van probleemoplossen bestaat en hoe ze die stappen globaal in kunnen vullen. De nadruk ligt hierbij op het definiëren van het probleem, het analyseren van het probleem en het ontwerpen van een oplossing. Bij het oplossen van bedrijfsproblemen is het bijna altijd belangrijk kwantitatieve gegevens te verzamelen en te analyseren. In het tweede deel van deze cursus leren studenten werken met enkele gereedschappen die de technisch bedrijfskundige kan inzetten om kwantitatieve gegevens te ordenen, samen te vatten, aan te passen en te combineren, zodat uiteindelijk onderbouwde conclusies getrokken worden die worden ondersteund met ‘harde’ data. In dit deel van de cursus ligt de nadruk op de elementaire kennis van het kansbegrip en de statistiek. In latere cursussen wordt deze kennis uitgebreid en verdiept.
94
Cursuscode
TETB-VTTOBAO-12
Leerdoelen
De student kan aan een potentiële opdrachtgever uitleggen wat zijn rol als technisch-bedrijfskundig adviseur kan zijn en hoe hij kan helpen bedrijfsproblemen op te lossen. De student is in staat op grond van een beschrijving van de problematiek van een organisatie een projectvoorstel voor een adviesproject op te stellen met daarin de projectachtergrond, de doelstelling, de probleemstelling, deelvragen en de projectaanpak. De student kan als onderdeel van het oplossen van een bedrijfsprobleem, de huidige situatie beschrijven en analyseren, gebruik makend van bedrijfskundige modellen en eenvoudige onderzoeksmethoden om gegevens te verzamelen en te analyseren. De student kan volgens een gestructureerd proces een oplossing ontwerpen voor een eenvoudig bedrijfsprobleem.
Kennisbasis
De student is in staat verzamelde kwantitatieve gegevens te analyseren en te onderbouwen en daarbij gebruik te maken van statistiek. Hij/zij kan: - statistische gegevens in tabellen en grafieken verwerken; - verdelingen beschrijven, o.a. door middel van het berekenen van de centrummaten: gemiddelde, modus, mediaan en de spreidingsmaten: variantie en standaardafwijking; - het begrip ‘kans’ uitleggen en kansen in kansexperimenten met en zonder geheugen berekenen; - uitleggen dat een serie berekende kansen als een verdeling kan worden opgevat en hier vervolgens mee werken; - werken met het begrip ‘verwachtingswaarde’ bij kansexperimenten; De student kan de volgende verdelingen uitleggen en er berekeningen mee uitvoeren: - de uniforme verdeling; - de binomiale verdeling; - de normale verdeling en - de negatief exponentiële verdeling. -
Werkvorm(en)
Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege
Aanwezigheidsplicht
Ja
Aanwezigheidsplicht toelichting
Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids.
Toetsen
toetsvorm omschrijving
Toetsdatum
Tentamen Schriftelijk kwantitatief Tentamen Schriftelijk bedrijfsproblemen Deelname zie jaarrooster
Toetsbeschrijving
Twee schriftelijke (gesloten boek) tentamens.
Excellentiemogelijkheden
Nee
Excellentiemogelijkheden sterren
-
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT
Zie Cursussite.
Studiemateriaal Readers
Zie Cursussite.
Cursussite
-
weging % 50 50
min cijfer 5,5 5,5
periode periode herkansing B C B C
0
VD
B
C
Zie Cursussite. Zie Cursussite.
95
10.1.2
TETB-VTOEBRM-12 - Bedrijfsrekenmodellen en Financiën
Cursuscode
TETB-VTOEBRM-12
Naam (NL)
Bedrijfsrekenmodellen en Financiën
Naam (ENG)
Finance and Calculation
Inschrijven voor bijvakkers
Nee
Contactpersoon / 1e Examinator
Wil Akerboom
Contactpersoon gegevens
06-282 52 200,
[email protected]
Studiefase/niveau
D (propedeuse)
Les periode(s)
C
Contactduur
Workload
2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140
EC
5
Ingangseisen
Niet van toepassing.
Inhoud
De cursus bedrijfsrekenmodellen en financiële zaken geeft de student inzicht in de informatie- en geldstromen binnen een organisatie. Verder geeft het inzicht hoe deze stromen resulteren in belangrijke informatie (documenten) waarop derden beslissingen nemen rondom en met betrekking tot deze organisatie. Denk hierbij aan banken, lokale overheden, obligatiehouders en aandeelhouders. Zij nemen op basis van deze (officiële) informatie verschillende beslissingen: banken en obligatiehouders beslissen om wel/geen lening te verstrekken, investeerders om aandelen te kopen of juist te verkopen. Een onderneming kan in de problemen komen als geld- en informatiestromen vanuit de organisatie naar buiten toe (of andersom), niet goed werken. Kortom, bedrijfsrekenmodellen of financiële zaken gaat over formele communicatie, gebruik makend van diverse vormen en standaard rekenmodellen. Een niet-financiële manager, projectleider of adviseur krijgt vaak met financiële vraagstukken te maken. Hoewel het niet zijn vakgebied is, moet hij hier toch mee om kunnen gaan. De cursus Bedrijfsrekenmodellen en financiële zaken maakt studenten bekend met relevante (financiële) begrippen en de verbanden hiertussen. Dit om later in de beroepspraktijk goede, weloverwogen beslissingen te (helpen) nemen. Zo moet een (Technisch Bedrijfskundig) ingenieur in staat zijn (project)budgetten op te stellen, de winstgevendheid van een offerte/order voorspellen, kunnen uitrekenen wat de terugverdientijd van een project of investering is, kunnen rapporteren naar het hogere management, banken kunnen overtuigen dat de onderneming kredietwaardig is. Kortom, een Technisch Bedrijfskundige ingenieur moet met veel mensen in verschillende rollen kunnen overleggen; dus ook met financieel georiënteerde medewerkers/managers van binnen en buiten de organisatie.
96
Leerdoelen
Werkvorm(en)
Na afloop van de module is de student als toekomstig technisch bedrijfskundig ingenieur minimaal tot het volgende in staat: • De student kan een balans en resultatenrekening lezen, weet wat de onderdelen inhouden en kan relaties leggen tussen onderdelen van de balans, de resultatenrekening en een kasstroomoverzicht; • De student kan een eenvoudige administratie opzetten en voeren; • De student kan onderscheid maken tussen kosten en uitgaven; • De student kan kosten goed toerekenen aan producten, processen en/of organisatieonderdelen; • De student kent diverse ratio’s en weet wat deze voor (externe) stakeholders betekenen; • De student kan budgetten opstellen; • De student kan diverse (kosten)berekeningen maken; • De student kan op hoofdlijnen meepraten over financiële zaken; • De student kan diverse te nemen bedrijfsbeslissingen (financieel) onderbouwen. Beslissingen als: zelf doen of uitbesteden, product/afdeling stoppen of voortzetten, machine A of B aanschaffen/inzetten/stoppen; • De student kent en legt relaties tussen de totstandkoming en het managen van operationele-, productieplanningen en de benodigde financiële planning met een tijdshorizon van een maand tot meerdere jaren; • De student kan de uikomsten of resultaten van eenvoudige informatie-, administratie- en planningverwerkende processen simuleren en benutten voor en in de besluitvorming; • De student kan standaard rapporten/verslagen lezen, begrijpen, opstellen; • De student kan bedrijfsresultaten herleiden tot kenmerkende verschillen en deze vertalen naar mogelijke oorzaken van problemen. Zo kan het bedrijfsresultaat positief zijn, maar de oorzaken anders dan gedacht. Hieronder volgt een kleine greep uit de methoden, modellen, technieken die worden behandeld: - Terugverdientijd - Break-evenpunt - Directe en indirecte kosten - Vaste en variabele kosten - Contante waarde en Netto contante waarde - Balans, resultatenrekening, kasstroomoverzicht - Normale productie versus werkelijke productie - Standaardkostprijs versus werkelijke kostprijs - Verschillenanalyse - Activity based costing - Sunk costs - Opportunity costs - Opslagmethode - Economische levensduur - beslissen onder onzekerheid - Kasstromen - Rentabiliteit - Gemiddelde totale vermogenskostenvoet (= WACC) - Return on investment (ROI) Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege
Aanwezigheidsplicht
Ja
Aanwezigheidsplicht toelichting
Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids.
Toetsen Toetsdatum
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 100 5,5 D E zie jaarrooster
Toetsbeschrijving
In principe gesloten boek tentamen
Excellentiemogelijkheden
Nee
Excellentiemogelijkheden sterren
-
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen
Zie Cursussite.
Kennisbasis
Zie Cursussite. 97
Studiemateriaal ICT
Zie Cursussite.
Studiemateriaal Readers
Zie Cursussite.
Cursussite
-
98
10.1.3
TETB-VTPLITFI-12 - ICT en Financiën
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTPLITFI-12 ICT en Financiën ICT and Finance Nee Lodewijk van den Broek 06-28252189,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) D 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140 5 Niet van toepassing. De cursus ICT & Financiën geeft de student inzicht in de informatie- en geldstromen binnen een organisatie. Daarnaast wordt uitgewerkt uit welke gegevens deze informatie bestaat en hoe gegevens zijn/worden vastgelegd.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Bedrijfsprocessen worden ondersteund door informatiesystemen, in de volksmond ook wel ERP- of informatiesystemen genoemd. Hierin worden plannings-, operationele- en financiële gegevens (in combinatie met elkaar) vastgelegd. Verder worden deze informatiesystemen ook gebruikt om managementrapportages te maken. In deze cursus worden deze aspecten behandeld binnen het aandachtsgebied van Operational Excellence. In deze cursus worden vragen gesteld en beantwoord als: Welke rol hebben informatiesystemen (zoals ERP) in de werking van de bedrijfsprocessen? Wat is er nodig om een klantenorder te vertalen in productieorders en inkoopopdrachten? Hoe weten we hoeveel voorraad er is? En hoe weten we wat er gefactureerd moet worden?
Leerdoelen
Naast de werking van informatiesystemen in het operationele proces van een organisatie, bekijken we ook overeenkomsten, parallellen en verbanden met de administratieve processen en systemen. Tijdens de dagelijkse uitvoering van de processen worden continu transacties verwerkt. Veel van deze transacties hebben ook een financieel effect. Er worden kosten gemaakt, opbrengsten gerealiseerd of er wordt waarde gecreëerd. De wijze waarop de organisatie operationele gegevens met betrekking tot de uitvoering en administratieve gegevens in samenhang wordt verwerkt, is de kern van deze cursus. Na afloop van de module is de student als toekomstig technisch bedrijfskundig ingenieur minimaal tot het volgende in staat: • De student kan de relaties beschrijven tussen informatie-, IT-systemen en de operationele uitvoering van bedrijfsprocessen; • De student begrijpt de invloed van de operationele bedrijfsprocessen op de financiële administratie van een onderneming en vice versa; • De student kan een balans en resultatenrekening opstellen en lezen, weet wat de onderdelen inhouden en kan relaties leggen tussen onderdelen van de balans en tussen onderdelen van de balans en resultatenrekening; • De student kan financiële feiten vertalen in dagboeken en journaliseren; • De student kan een grootboek samenstellen, grootboekrekeningen openen en bijwerken; • De student kan een kolommenbalans samenstellen volgens de heersende boekhoudkundige regels; • De student kan privébetrekkingen weergeven, retouren boeken, en weet hoe correcties worden doorgevoerd; • De student leert onderscheid te maken tussen kosten en uitgaven (permanence principe); • De student begrijpt hoe de administratie in een geautomatiseerd systeem wordt onderhouden; • De student kan eenvoudige kostprijsberekeningen maken.
99
Cursuscode Kennisbasis
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-VTPLITFI-12 Hieronder volgt een kleine greep uit de methoden, modellen, technieken die worden behandeld: - Balans en resultatenrekening (ook wel Winst&Verliesrekening genoemd) - Administratieve cyclus - Dagboeken, subadministraties - Journaalposten, journaliseren - Grootboek, grootboekrekeningen - Openen, bijwerken, sluiten periodes, grootboekrekeningen - Kolommenbalans - Permanence (vooruitbetalen, achteraf betalen) - Belastingen (inkomsten-, omzet-, vennootschapsbelasting) - Prive stortingen/opnames Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids. toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 60 5,5 C D Opdracht Opdracht 40 5.5 C D zie jaarrooster Het schriftelijke tentamen (gesloten boek) bestaat uit een combinatie van multiplechoice vragen en open vragen. De opdracht bestaat uit deelopdrachten die gedurende de cursus worden ingeleverd. De beoordeling vindt achteraf plaats op basis van alle deelopdrachten. Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
100
10.1.4
TETB-VTTBIBK-12 - Inleiding Technische Bedrijfskunde
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTTBIBK-12 Inleiding Technische Bedrijfskunde Introduction Business Engineering Nee Lodewijk van den Broek
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) A 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140 5 Niet van toepassing. Inleiding Technische Bedrijfskunde is precies wat de naam van het vak al aangeeft: een inleiding in Technische Bedrijfskunde. De doelstelling van het vak is om studenten bekend te maken met Bedrijfskunde. Daarnaast staat het ontwikkelen van interesse voor het brede vakgebied van Technische Bedrijfskunde centraal.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Aan het eind van deze cursus heb je een beeld van de vele facetten van het vakgebied. Ook ben je bekend met de kenmerkende bedrijfskundige begrippen en een aantal kenmerkende managementvraagstukken. De volgende onderwerpen worden onder andere behandeld: - Wat is een bedrijf? - Welke afdelingen, processen en functies hebben bedrijven vaak? - Welke relatie heeft een bedrijf met zijn omgeving en hoe breng je deze gestructureerd in kaart? - Hoe vormt een bedrijf haar strategie? - Waar liggen de uitdagingen voor het management?
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken
In deze cursus behandelen we een veelheid aan onderwerpen en theorieën, waarbij we soms de diepte ingaan. Echte verdieping zal echter meestal in andere cursussen plaatsvinden later in de studie. De leerdoelen zijn als volgt:Het bekend zijn met kenmerkende indelingen van bedrijven;Het bekend zijn met kenmerkende begrippen uit het vakgebied Technische Bedrijfskunde;Het onderscheiden van bedrijven op basis van kenmerken (product, productiewijze e.d.;)Het beschrijven en analyseren van de externe omgeving die van invloed is op een bedrijf;Het duiden van managementvraagstukken in relatie tot de interne en externe omgeving van een bedrijf;Samenwerken, produceren en presenteren van een opdracht. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids. toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 70% 5,5 A B Opdracht Opdracht 30% 5,5 A B zie jaarrooster Het schriftelijke tentamen (gesloten boek) bestaat uit een combinatie van multiplechoice vragen en open vragen. De opdracht bestaat uit deelopdrachten die gedurende de cursus worden ingeleverd. De beoordeling vindt achteraf plaats op basis van alle deelopdrachten. Nee -
Zie Cursussite. 101
Cursuscode Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-VTTBIBK-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
102
10.1.5
TETB-VTPLIOIN-12 - Integrale Ontwikkeling en Innovatie
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTPLIOIN-12 Integrale Ontwikkeling en Innovatie Integrated Design and Innovation Nee Johan van Rijsbergen
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) D 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140 5 Niet van toepassing. Het realiseren van innovatie vraagt uiteenlopende technieken en vaardigheden. In bedrijven die voor Product Leadership als waardestrategie kiezen moet er ruimte zijn voor creativiteit. Op basis hiervan worden nieuwe producten en diensten ontwikkeld die vanwege hun vernieuwende karakter aantrekkelijk zijn voor hun potentiële klanten. In het ontwerp proces moet er tevens rekening gehouden worden met die impact op de maatschappij. Om dit te realiseren moet er een integrale ontwerp aanpak gekozen worden. Product en Procesinnovatie • De principes van Integraal Ontwerpen, zijnde: - Integratie over de levenscyclus van een product - Systeemdenken, abstraheren van productkennis - Integrale benadering van product, markt, interne organisatie en techniek - Denken over verschillende disciplines heen • Het Delfts Innovatiestappen Model (DIM). Methoden voor het genereren, evalueren, beoordelen en uitwerken van ideeën.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Duurzaam Innoveren o Kennis van diverse facetten (oa PPP, hier en daar, nu en later) van duurzaamheid en de complexiteit van problemen en oplossingen • Kennis, toepassen en beoordelen van diverse methoden en technieken voor duurzaam ontwerpen (bv C2C, LCA, LIDSwheel, Bottom of the Pyramid)
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht
Creatieve Vaardigheden: 1. Kunnen organiseren van creativiteitssessies binnen bedrijven 2. Kunnen definiëren van de juiste probleemstelling 3. Kunnen toepassen van verschillende methodieken voor divergeren en convergeren van ideeën 4. Kunnen verrijken en verlevendigen van het idee 5. Kunnen verkopen van de oplossing aan de (interne) organisatie (verbeelden van het idee) Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids. toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 50 5,5 D E Opdracht Opdracht 50 5,5 D E zie jaarrooster In principe gesloten boek tentamen Nee -
Zie Cursussite. 103
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-VTPLIOIN-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
104
10.1.6
TETB-VTOELOG-12 - Logistiek
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTOELOG-12 Logistiek Logistics Nee Roland van Rossum 088-4818535,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) C 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140 5 Niet van toepassing. De logistieke discipline houdt zich bezig met het verkrijgen, produceren en distribueren van grondstoffen, halffabrikaten en eindproducten. Het doel is om het eindproduct bij de klant te krijgen. De klant zal hierbij een aantal belangrijke eisen stellen. Je kunt denken aan een bepaalde levertijd, een redelijke prijs, een juiste kwaliteit, enz. Hoe organiseer je nu de gehele goederenstroom, van "zand tot klant"? Hoe weet je bijvoorbeeld wanneer de klant gaat bestellen en welk product hij dan bestelt? Is het verstandig om voorraad aan te leggen, zodat je direct kunt leveren? Welke kosten spelen een rol in je logistieke proces?
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden
Het eerste deel van de cursus besteden we aandacht aan het plannen van het logistieke proces. Hiervoor krijg je theorie uitgelegd omtrent vraagvoorspelling en voorraadbeheer. Vervolgens leer je hoe de diverse plannen in een bedrijf gemaakt worden, van strategisch lange termijn (wat verkopen we over 5 tot 10 jaar) tot operationeel korte termijn (wat moeten we volgende week leveren). Een continue check op de beschikbare capaciteit is hierbij belangrijk. Vervolgens gaan wij kijken naar de uitvoering van de plannen. Hierbij gaan we dieper in op de onderwerpen: inkoop, productie en fysieke distributie. Tenslotte behandelen we enkele veelgebruikte methoden om de effectiviteit en efficiency van het logistieke proces te verhogen. - Het leren begrijpen van het belang en de rol van productiebedrijven in onze economie; - Hoe heeft de bedrijfslogistiek zich ontwikkeld? - Het onderscheiden van verschillende grondvormen binnen de logistiek; - Het herkennen en onderscheiden van verschillende productiemethodieken ter ondersteuning van de klantenvraag en deze koppelen aan de productkarakteristieken; - Onderscheiden van verschillende soorten voorraden, en herkennen van de voorraadkosten; - Welke modellen bestaan er voor voorspelling van de vraag; - Het onderscheiden van de verschillende niveaus van planning binnen een bedrijf, van strategisch/lange termijn, naar operationeel/korte termijn - Het kunnen opstellen van MPS (Master Production Schedule) en MRP (Material Requirements Planning) schema’s - Samenwerken, produceren en presenteren van opdrachten Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids. toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 100 5,5 C D Opdracht Groep 0 VD C D zie jaarrooster Gesloten boektentamen. Nee 105
Cursuscode sterren
TETB-VTOELOG-12
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
106
10.1.7
TETB-VTTBPRM-12 - Procesmanagement
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTTBPRM-12 Procesmanagement Process Management Nee Roland van Rossum
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) A 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140 5 Niet van toepassing. Procesmanagement is een breed vakgebied en biedt veel concepten, modellen en inzichten. In de praktijk wordt een breed scala aan producten, overzichten en modellen gehanteerd en geproduceerd voor het (her)inrichten van processen. Ieder model brengt zo zijn eigen benadering met zich mee en begeeft zich op een bepaald deel van het proces.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
In deze cursus wordt de samenhang tussen de verschillende modellen inzichtelijk gemaakt om processen te modelleren en (her) te inrichten. De verschillende modellen worden in een vaste structuur behandeld. Het model wordt kort beschreven, vervolgens wordt ingegaan op het doel/de beschrijving, de basisvorm, synoniemen, conventies/symbolen, techniek, programmatuur en één of meer literatuurverwijzingen. Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Processen kunnen beschrijven door middel van de theorie. - Vertalen van de klantenwensen in eigenschappen van producten en productieprocessen - Bepalen van de benodigde processtappen en het optimale systeem. - Bepalen van de ondersteunende benodigde ondersteunende processen voor dit systeem. - Bepalen van de regel- en sturingssystemen. - Bepalen van het meet- en borgingssysteem. - Samenwerken, produceren en presenteren van de opdrachten Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids. toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 100 5,5 A B Opdracht Groep 0 V A B zie jaarrooster In principe gesloten boek tentamen Nee Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
107
10.1.8
TETB-VTTOPRT-12 - Product - en Productietechnologie
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTTOPRT-12 Product - en Productietechnologie Product and Production Technology Nee Bas van Rooijen
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) B 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende zes lesweken driemaal per week een dubbel contactuur van 100 minuten. 100 minuten kick-off, 200 minuten excursies/gastsprekers, om de lesweek de lesweek (driemaal) een excursie van een dagdeel, 100 minuten toetsing en 50 minuten toetsinzage. 140 5 Niet van toepassing. De cursus Product- en productietechnologie (TOPRT) biedt inzicht in de principes van technische en technologische toepassingen in de industrie en de ontwikkelingen binnen organisaties. Dit thema is erop gericht studenten kennis te laten maken met de verschillende technieken die worden toegepast in de maakindustrie. De beroepscontext van een technisch bedrijfskundige die op HBO niveau werkt gaat vooral uit van verbetering en ontwikkeling van de bedrijfsvoering van organisaties vanuit veranderingen die door technische of technologische ontwikkelingen worden geïnitieerd. Hiermee is het thema een belangrijke pijler in de opleiding en de beroepssituatie van de technisch bedrijfskundige.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Onze samenleving is – en wordt voor een belangrijk deel gedragen en gevormd door technische processen en technologische ontwikkelingen door – en – voor organisaties en de consumenten. Iedereen komt als consument / mens in aanraking met techniek. Denk hierbij aan de wereld achter het stopcontact, de waterkraan. Vanzelfsprekend in het dagelijkse gebruik. Maar wat als de stroom wegvalt, en wat als er geen water uit de kraan komt?! Een technisch bedrijfskundige wordt opgeleid om effectief te zijn in een technische omgeving. Om effectief te zijn is kennis van en inzicht in deze technische omgeving een voorwaarde. Meer specifiek: de technisch bedrijfskundige dient met een ‘bedrijfskundige bril’ naar technische processen te kijken, te bezien met welke specificaties we deze processen dienen vast te leggen en een goede partner te zijn voor technici om mee samen te werken. De technisch bedrijfskundige (her)kent technische productieaspecten en –problemen bij het analyseren, optimaliseren en/of ontwerpen.
Leerdoelen
Deze technische kennis wordt verworven aan de hand van zowel theoretische kennisoverdracht in de vorm van hoor colleges als bedrijfsbezoeken. Gedurende de cursus zullen verschillende technisch geörienteerde bedrijven bezocht worden, waarbij wekelijks verschillende technische aspecten in de praktijk kunnen worden aanschouwd. Van ieder bedrijfsbezoek wordt door studenten gerapporteerd, waarbij een specifieke productietechniek dient te worden uitgediept. Bij iedere verslaglegging dient een presentatie te worden voorbereid waarin voornamelijk de verworven technische kennis aan klasgenoten wordt gepresenteerd. Deze kennisdeling dient als extra theoretische verdieping van de techniek binnen bedrijven. Produceren - In staat technische productieprocessen te analyseren, optimaliseren en ontwerpen. - Kenmerken en/of eigenschappen van grondstoffen en hulpmaterialen te benoemen. - Aan in- en outputzijde eisen en effect van opslag, bewerking en transport te benoemen. Organiseren - In staat omstandigheden voor mens, product, middelen en omgeving te analyseren en te borgen. Kennis mobiliseren - Kennis van de meest voorkomende technische bewerkingen en productieprocessen. 108
Cursuscode
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
TETB-VTTOPRT-12 - Kennis van specifieke materiaaleigenschappen en kwaliteitsaspecten. - Begrijpen van transformatie- bewerkingsproces in relatie tot het beheersen, verbeteren en/of het ontwerpen/innoveren van dit proces. Interactie - Vaardigheid in het mondeling en schriftelijk communiceren met technici. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Practicum; Hoorcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids. Van alle bedrijfsbezoeken mag maximaal 1 bezoek worden gemist.
Toetsen
toetsvorm omschrijving Tentamen Schriftelijk deelname aanwezigheid Opdracht Rapportage
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
weging % 50 0 50
min cijfer 5,5 vd 5.5
periode B B B
periode herkansing C C C
zie jaarrooster Het schriftelijke tentamen (gesloten boek) bestaat uit een combinatie van multiplechoice vragen en open vragen. Wekelijkse groepsrapportages van bedrijfsbezoeken + presentaties. Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
109
10.1.9
TETB-VTTBPRO1-12 - Project en Professionalisering 1
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTTBPRO1-12 Project en Professionalisering 1 Project and Professionalisation 1 Lodewijk van den Broek
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) A 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis projectdeel: Ca. vier colleges (totaal 600 minuten) en tijdens de les/projectweken tweemaal spreekuur, dit is per groep ca. 150 minuten over het gehele blok. Ca. 200 minuten gastcollege per blok. 200 minuten voor het functionerings-, beoordelings- en evaluatiegesprek in respectievelijk lesweek 5 en blokweek 1. Projectpresentaties 250 min. in projectweek 2. Invulling professionaliseringsdeel: Gedurende de les- en projectweken (8) een dubbel lesuur (100 minuten) contacttijd. 140 5 Niet van toepassing. Het vakblad Intermediair heeft besloten om in de oktober-editie een artikel te publiceren over het volgende onderwerp/hoofdvraag: ‘de aanpassing van en de gevolgen voor de bedrijfsvoering van ondernemingen als reactie op de veranderingen in de Nederlandse economie’. Journalist Jos Peters, die de opdracht heeft gekregen dit artikel te schrijven, heeft diverse bedrijfsbeschrijvingen nodig om een beeld te kunnen schetsen (het veldwerk van een journalist). Jos heeft al eens rondgevraagd en gesurft op het web, maar merkt dat de informatie die hij zoekt niet zo maar te vinden is. Hij realiseert zich dat het verzamelen van het materiaal voor het artikel hem wel erg veel tijd zal gaan kosten. Jos heeft een beter idee en zoekt contact met de opleiding Technische Bedrijfskunde met het verzoek of wij een aantal beschrijvingen van bedrijven kunnen leveren. Tevens wil Jos graag weten wat de opleiding TBK nu exact omvat en geeft de opdracht de volgende input voor het artikel te leveren, waarmee hij vervolgens zijn overzichtsartikel kan schrijven.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Tijdens het project staat het vergaren en communiceren van informatie centraal. Voor een technisch bedrijfskundige is het van belang dat men weet hoe men op correcte en valide wijze informatie kan vergaren en deze helder en zakelijk te kunnen uitdrukken, zowel schriftelijk als mondeling. Alleen dan kunnen de resultaten van zoekwerk en analyse een impact hebben. Leerdoelen voor het project, ingedeeld volgens de resultatenmatrix: produceren, organiseren, kennis mobiliseren en interactie Produceren De student kan: - de projectopdracht opstellen en opdelen in hoofd- en deelvragen; - een Plan van Aanpak maken met daarin de afbakening van het project en de op te leveren producten (inclusief prioriteitsstelling), ten behoeve van het beantwoorden van hoofd- en deelvragen; - duidelijke voortgangsrapportages, actielijsten en een procesverslag met urenverantwoording maken; - een zakelijke rapportage en presentatie volgens de richtlijnen van professionalisering. Organiseren De student kan: - samenwerken in teamverband; - een correct beeld schetsen van de projectorganisatie en -activiteiten zodat hij/zij de gedefinieerde producten op kan leveren en de hoofd- en deelvragen kan beantwoorden; - de randvoorwaarden, beperkingen en risico’s in een project herkennen en hierop anticiperen; - een realistische planning maken; - projectactiviteiten verdelen en monitoren; - een professioneel projectoverleg houden.
110
Kennis mobiliseren De student kan: - stromingen, conjunctuurbewegingen en dynamiek in de beroepspraktijk onderkennen; - het primaire proces van een onderneming benoemen en uiteenzetten; - de interne- en externe omgeving van ondernemingen analyseren en de invloed die deze omgeving uitoefent op de bedrijfsvoering benoemen en beoordelen; - basale juridische kennis vergaren omtrent verplichtingen van overheidswege, Europa, vergunningen, concern- en brancherelaties, arbeidsrecht en aansprakelijkheid; - de strategische overwegingen, ondernemingsdoelstellingen en uitvoering beoordelen; - relevante informatie uit verschillende bronnen vergaren, waaronder literatuur, interviews, enquêtes, brancheonderzoeken, Internetzoekmachines, statistieken en databanken zoals Reach e.a.; - bronnen op relevantie en validiteit beoordelen; - bronnen correct weergeven, hieruit citeren en refereren; - relevante modellen en methodieken ten behoeve van het beantwoorden van de geformuleerde hoofd- en deelvragen zoeken, vinden, beoordelen en toepassen; - causaliteit en correlatie herkennen; - conclusies funderen/onderbouwen. Interactie De student kan: - initiatief tonen en een professionele houding; - bevindingen op inspirerende wijze presenteren deze op verzoek verder toelichten; - kritische vragen correct formuleren en correct omgaan met het beantwoorden hiervan en feedback; - zijn/haar eigen functioneren beoordelen en het functioneren van de teamleden beoordelen en deze beoordeling te onderbouwen. Leerdoelen voor professionalisering: Schriftelijke vaardigheden: De student kan: • taalgebruik hanteren dat voldoet aan de HBO-standaard voor correct Nederlands (middel: Nedercom); • informatie verzamelen, groeperen en structureren tot een overzichtelijk rapport met hoofdstuk- en paragraafindeling; • teksten (her)schrijven waarin duidelijke alineagroepen staan, alinea’s een logische opbouw hebben en één onderwerp behandelen. Opsommingen worden gelijkvormig gepresenteerd; • kritisch naar zijn/haar eigen tekst kijken en deze beoordelen op correctheid, helderheid en aantrekkelijkheid gezien het doel en de gegeven doelgroep; • technieken toepassen om de tekst correcter, helderder en aantrekkelijker te maken; • een beschrijvend eindrapport schrijven waarin alle verplichte rapportonderdelen zijn opgenomen; • geschikte en betrouwbare bronnen hanteren en hier op correcte wijze naar verwijzen; • interviewresultaten op een adequate en toegankelijke manier verwerken in een rapport. Mondelinge vaardigheden De student kan: - de basisbegrippen van communicatie hanteren; - een interview opzetten aan de hand van een interviewschema; - een interview afnemen: o vragen stellen o actief luisteren o samenvatten o doorvragen o trechteren - op een juiste manier feedback geven waarbij hij/zij onderscheid maakt tussen waarneming en interpretatie. Persoonlijke effectiviteit De student heeft inzicht in zichzelf en de ander en weet daardoor af te stemmen en verbinding te maken. 111
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Project; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids.
Toetsen
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht Communicatie 1 40 5.5 A E Project Wat is TBK 60 5.5 A E Opdracht Taalvaardigheid 0 VD A E Deelname Aanwezigheid 0 VD A E zie jaarrooster Project tussenproducten: plan van aanpak (projectbrief), voortgangsrapportage met actiepunten, tussenpresentatie, functionereringsgesprek. eindtoets: eindrapport en eindpresentatie, beoordelingsgesprek, procesverslag met urenverantwoording
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Professionalisering Toetsing op basis van aanwezigheid, actieve deelname, deelopdrachten conceptrapport en eindrapport -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
112
10.1.10 TETB-VTTOPRO2-12 - Project en Professionalisering 2 Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTTOPRO2-12 Project en Professionalisering 2 Project and Professionalisation 2 Nee Bas van Rooijen
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) B 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis projectdeel: Ca. vier colleges (totaal 600 minuten) en tijdens de les/projectweken tweemaal spreekuur, dit is per groep ca. 150 minuten over het gehele blok. Ca. 200 minuten gastcollege per blok. 200 minuten voor het functionerings-, beoordelings- en evaluatiegesprek in respectievelijk lesweek 5 en blokweek 1. Projectpresentaties 250 min. in projectweek 2. Invulling professionaliseringsdeel: Gedurende de les- en projectweken (8) een dubbel lesuur (100 minuten) contacttijd. 140 5 Niet van toepassing. Tijdens dit project leren studenten een bedrijf op zowel bedrijfskundig en vooral technisch gebied te observeren en in kaart te brengen. Iedere groep van 4 à 5 studenten acquireert voor dit project zelf een bedrijf. Dit bedrijf dient actief te zijn in de maakindustrie. Studenten zoomen voornamelijk in op het voortbrengingsproces (primaire proces) van de organisatie en om dit proces in kaart te brengen volgens de methoden die zijn aangeleerd in de cursussen van het betreffende en voorgaande blok (IST). Uiteindelijk moeten studenten in staat zijn te beoordelen of het primaire proces technisch gezien een alternatief product kan produceren (andere productiegrootte, grootte, materialen, etc). De groep studenten zal halverwege het blok worden geconfronteerd met een voorstel voor een alternatief product door het bedrijf of projectbegeleider. Uit bedrijfskundig oogpunt moet worden beoordeeld of deze productwijziging een goede strategische keuze is (SOLL). Tenslotte dient een advies uitgebracht te worden waarmee wordt aangetoond wat de (technische) gevolgen zijn van de productie van het alternatieve product (GAP en resultaat). Leerdoelen voor het project, ingedeeld volgens de resultatenmatrix: produceren, organiseren, kennis mobiliseren en interactie
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Produceren De student kan: - de projectopdracht opstellen en opdelen in hoofd- en deelvragen; - een Plan van Aanpak maken met daarin de afbakening van het project en de op te leveren producten (inclusief prioriteitsstelling), ten behoeve van het beantwoorden van hoofd- en deelvragen; - duidelijke voortgangsrapportages, actielijsten en een procesverslag met urenverantwoording maken; - een zakelijke rapportage en presentatie volgens de richtlijnen van professionalisering. Organiseren De student kan: - samenwerken in teamverband; - een correct beeld schetsen van de projectorganisatie en -activiteiten zodat hij/zij de gedefinieerde producten op kan leveren en de hoofd- en deelvragen kan beantwoorden; - de randvoorwaarden, beperkingen en risico’s in een project herkennen en hierop anticiperen; - een realistische planning maken; - projectactiviteiten verdelen en monitoren; - een professioneel projectoverleg houden. Kennis mobiliseren De student kan: - een primair proces voor een onderneming in de maakindustrie ontwerpen en optimaliseren; 113
Cursuscode
TETB-VTTOPRO2-12 - de fysieke productie lay-out en het bijbehorende interne logistieke proces ontwerpen; - de interne- en externe omgeving van ondernemingen analyseren en de invloed die deze omgeving uitoefent op het primaire proces benoemen en beoordelen; - strategische overwegingen maken, ondernemingsdoelstellingen vaststellen en richtlijnen geven ten behoeve van de operationalisering. - relevante informatie uit verschillende bronnen vergaren, waaronder literatuur, interviews, enquêtes, brancheonderzoeken, Internetzoekmachines, statistieken en databanken zoals Reach e.a.; - bronnen op relevantie en validiteit beoordelen; - bronnen correct weergeven, hieruit citeren en refereren; - relevante modellen en methodieken ten behoeve van het beantwoorden van de geformuleerde hoofd- en deelvragen zoeken, vinden, beoordelen en toepassen; - causaliteit en correlatie herkennen; - conclusies funderen/onderbouwen.
Interactie De student kan: - initiatief tonen en een professionele houding; - bevindingen op inspirerende wijze presenteren deze op verzoek verder toelichten; - kritische vragen correct formuleren en correct omgaan met het beantwoorden hiervan en feedback; - zijn/haar eigen functioneren beoordelen en het functioneren van de teamleden beoordelen en deze beoordeling te onderbouwen. Leerdoelen voor professionalisering: De competenties die aangeleerd zijn in blok A worden in blok B bekend verondersteld en worden hier opnieuw toegepast en getoetst. Daarnaast worden in dit blok de volgende competenties aangeleerd: Samenwerken (1) De student kan: • een volwaardige bijdrage leveren aan het eindresultaat; • de samenwerking beschrijven en analyseren; • zijn eigen en andermans rol in het team typeren aan de hand van kwaliteiten en valkuilen en teamrollen (Belbin); • adequaat feedback geven, ook in lastige situaties; • constructief met kritiek omgaan (geven en nemen); • pro-actief informatie met anderen delen; • op tijd hulp vragen en pro-actief anderen hulp bieden; • ingaan op andere meningen en visies; • omgaan met verschillen (cultuur, discipline, specialisme) Projectmatig werken (1) De student kan: - een projectmethodiek effectief toepassen o werken volgens het format van deze methodiek o de terminologie juist hanteren o uitleg geven over het waarom van deze methodiek - vanuit een gegeven opdracht projectdoelen formuleren en projectmatig praktisch, efficiënt en effectief aan de slag gaan; - een plan van aanpak (of projectbrief, Project initiation document, etc.) opstellen en beoordelen en na afloop van het project evalueren hoe werkbaar deze was; - zich aan de planning en taakverdeling houden; - met het projectteam een effectieve en gestructureerde vergadering voorbereiden, houden en notuleren; - projectdocumenten adequaat beheren (versiebeheer) en toegankelijk maken voor derden. Hij weet de digitale mogelijkheden hiervoor adequaat te gebruiken (skypen, MSN, SMS, dropbox, email, etc.) - met zijn projectteam evalueren op het projectresultaat en het onderliggende proces en de verbeterpunten voor het volgende project formuleren (PDCA) Persoonlijke effectiviteit (2) De student heeft inzicht in zichzelf en de ander en weet daardoor goed af te stemmen op de ander en verbinding te maken. 114
Cursuscode
TETB-VTTOPRO2-12 Conflicthanteren De student kan zijn eigen communicatie zo regisseren dat hij conflicten kan: - voorkomen - begeleiden - starten - beëindigen Studievaardigheden De student kan dit blok werken aan een van de volgende leerdoelen: mindmappen: de student kan een mindmap maken van een stuk tekst, boek en eigen plannen en ontwerpen; snellezen: de student kan een stuk tekst of studieboek snellezen: o zijn/haar leesdoelen formuleren o zich oriënteren op de stof en de voor hem relevante passages selecteren (overview); o zijn/haar leessnelheid met min. 10 % verhogen zonder dat het begrip vermindert; o minder belangrijke stukken tekst scannen en skimmen timemanagement: de student kan zijn studieactiviteiten in kaart brengen, opdelen in deeltaken, deze prioriteren en realistisch inplannen (met marges en herhaling) en volgens deze planning uitvoeren.
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Project; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids.
Toetsen
toetsvorm omschrijving
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
weging % Opdracht Communicatie 2 40 Project Dynamische Productie 60 Opdracht Studieloopbaanbegeleiding 0 Deelname Aanwezigheid 0 zie jaarrooster Project Verslag en presentatie
min cijfer 5.5 5.5 VD VD
periode periode herkansing B E B E B C B E
Professionalisering Toetsing op basis van aanwezigheid, actieve deelname, deelopdrachten (concept) projectresultaten, leerlogboeken en reflectieverslagen. Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
115
10.1.11 TETB-VTOEPRO3-12 - Project en Professionalisering 3 Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTOEPRO3-12 Project en Professionalisering 3 Project and Professionalisation 3 Nee Roland van Rossum
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) C 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis projectdeel: Ca. vier colleges (totaal 600 minuten) en tijdens de les/projectweken tweemaal spreekuur, dit is per groep ca. 150 minuten over het gehele blok. Ca. 200 minuten gastcollege per blok. 200 minuten voor het functionerings-, beoordelings- en evaluatiegesprek in respectievelijk lesweek 5 en blokweek 1. Projectpresentaties 250 min. in projectweek 2. Invulling professionaliseringsdeel: Gedurende de les- en projectweken (8) een dubbel lesuur (100 minuten) contacttijd. 140 5 Niet van toepassing. Als consultant werkzaam bij BE-consultancy word je benaderd door de directie van een productiebedrijf dat zich beraadt over een strategische koerswijziging. De directie is van plan een opdracht uit te vaardigen tot het samenstellen van een adviesrapport inclusief een rekenmodel dat de huidige situatie (IST) beslaat en een model waarmee men voor de toekomst (SOLL) het primaire proces kan managen en om te bepalen of een nieuwe koers leidt tot consequenties en/of een betere financiële en logistieke situatie. Tevens wil de directie geadviseerd worden over de aanschaf van een ERP-systeem. Aan de student de taak om de opdrachtgever te voorzien van een gedegen adviesrapport met zowel kwalitatief als kwantitatief onderbouwde adviezen en een voorstel voor de implementatie. Leerdoelen project De student kan: - bedrijven analyseren door middel van verschillende modellen; - verschillende scenario’s doorrekenen en een business case produceren; - bedrijven bestuderen en aanbevelingen doen aan de directie; - verschillende deliverables produceren gebaseerd op een gedegen Project Management-methode; - een gedegen en goed onderbouwd adviesrapport produceren volgens de richtlijnen van Professionalisering; - samenwerken binnen een projectteam; - het advies presenteren. - effectief communiceren met de opdrachtgever en het team.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Leerdoelen voor professionalisering: De competenties die aangeleerd zijn in blok A en B worden in dit blok bekend verondersteld en worden hier opnieuw toegepast en getoetst. Daarnaast worden in dit blok de volgende competenties aangeleerd:
Presenteren De student kan: - een effectieve presentatie houden waarbij hij rekening houdt met doel, doelgroep, structuur en aantrekkelijkheid/ levendigheid; - vragen en een discussie na de presentatie adequaat in goede banen leiden; - de vormgeving doelbewust inzetten; - adequaat omgaan met ondersteunende middelen (PC, beamer, flapover, whiteboard) en software (powerpoint of prezi). Excell De student kan: - Excell effectief gebruiken en kan de verschillende mogelijkheden toepassen en toelichten; Projectmatig werken (2) De student kan: - de terminologie van Prince begrijpen, gebruiken en toelichten; 116
Cursuscode
TETB-VTOEPRO3-12 - de verschillende stappen in de projectmethodiek van Prince adequaat toepassen en verantwoorden; Samenwerken (2) De student kan: - lastige situaties in samenwerking adequaat hanteren: assertief opkomen voor eigen belangen, conflicten hanteren en effectief onderhandelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Debatteren en argumenteren De student kan: - een standpunt adequaat onderbouwen met verschillende soorten argumenten; - adequaat anticiperen op en reageren op tegenargumenten; - in een debat zijn/haar argumenten goed verwoorden en over het voetlicht brengen. Project; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht Communicatie 3 40 5.5 C E Project Operationele Excellentie 60 5.5 C E Deelname Aanwezigheid zie jaarrooster Project Verslag en presentatie
0
VD
C
E
Professionalisering Toetsing op basis van aanwezigheid, actieve deelname, deelopdrachten en (concept) projectresultaten. Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
117
10.1.12 TETB-VTPLPRO4-12 - Project en Professionalisering 4 Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTPLPRO4-12 Project en Professionalisering 4 Project and Professionalisation 4 Nee Robert Huls 06-28252189,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) D 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis projectdeel: Ca. vier colleges (totaal 600 minuten) en tijdens de les/projectweken tweemaal spreekuur, dit is per groep ca. 150 minuten over het gehele blok. Ca. 200 minuten gastcollege per blok. 200 minuten voor het functionerings-, beoordelings- en evaluatiegesprek in respectievelijk lesweek 5 en blokweek 1. Projectpresentaties 250 min. in projectweek 2. Invulling professionaliseringsdeel: Gedurende de les- en projectweken (8) een dubbel lesuur (100 minuten) contacttijd. 140 5 Niet van toepassing. Binnen het project wordt met een projectgroep een innovatieproces doorlopen. Innovatie komt daarbij integraal aan de orde zowel met betrekking tot productinnovatie als ook de innovatie van gekoppelde bedrijfsprocessen.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Binnen steeds meer bedrijven neemt de aandacht voor duurzaam ondernemen toe. Juist voor bedrijven die opereren in een innovatieve context vraagt duurzaam ontwerpen en innoveren een herbezinning op de interne bedrijfsprocessen en de positie die het bedrijf kiest in haar omgeving. Studenten gaan in projectgroepen aan de slag met uiteenlopende duurzaamheidvraagstukken voor een externe opdrachtgever.
Leerdoelen
Tijdens het project is er extra aandacht voor het opzetten en uitvoeren van praktijkgericht onderzoek dat een belangrijk onderdeel is van alle TBK-projecten. Bij een innovatieproject gaat het eerst om het in kaart brengen van de strategische positie van de organsiatie; de sterkten en zwakten (intern) en de kansen en bedreigingen (extern). Vervolgens focussen we op het opzetten en uitvoeren van verschillende manieren van onderzoek naar behoeften en problemen van potentiële gebruikers die aanleiding kunnen zijn om nieuwe producten en/of diensten te ontwikkelen. Ook het evalueren van alternatieven in verschillende stadia van het innovatieproces is een belangrijke vorm van onderzoek die aan bod komt. Leerdoelen voor project • Je bent in staat om vanuit een theoretisch kader en met praktijkvoorbeelden stapsgewijs een integraal productontwikkelingsproces in te richten en te doorlopen op basis van de principes van Integraal Ontwerpen. • Je bent in staat om met teamspirit een (virtueel) product te ontwikkelen in de context van Product Leadership op basis van de principes van Integraal Ontwerpen* en gebruik makend van verschillende methoden en technieken. Methoden voor het genereren, evalueren, beoordelen en uitwerken van ideeën. In deze cursus oefen je de vaardigheden van adviseur, met name op het gebied van duurzame innovatie. Dat doe je door als team een traject te doorlopen waarin je werkt aan de volgende vaardigheden: • Het voeren van intakegesprekken; • Het stellen van een diagnose; • Het leggen van relaties met strategische context en (mogelijk) bijdragen aan strategievorming; • Het integraal toepassen van kennis (specifiek m.b.t. duurzaam innoveren) • Het opstellen van een Duurzaam Innovatie Plan waarin de opdrachtgever zich herkent en • Het ontwikkelen van een inspirerend toekomstbeeld.
Leerdoelen voor professionalisering N.B. De competenties die aangeleerd zijn in blok A, B en C worden in dit blok bekend verondersteld en worden hier opnieuw toegepast en getoetst. Verder worden er in dit blok de volgende leerdoelen aangeleerd. 118
Cursuscode
TETB-VTPLPRO4-12 onderzoeksvaardigheden 1. onderzoeksplan De student is in staat: - doelstelling en probleemstelling van het onderzoek te bepalen; - hoofd- en deelvragen op te stellen; - begrippen af te bakenen; - een onderzoeksstrategie/aanpak te bepalen - een onderzoeksplan op te stellen. 2. dataverzameling De student is in staat in verschillende fasen van het project relevante (situatie specifieke) kwalitatieve en kwantitatieve data te verzamelen d.m.v. interviews, observatie en documentanalyse en de gevonden data te verwerken (stapelen) en er conclusies uit te trekken. 3. validatie en evaluatie De student is in staat onderzoeksresultaten te valideren ( toetsen of de gegeven beschrijving of verklaring waar is) en oplossingsalternatieven te evalueren (toetsen in hoeverre met een alternatief de gewenste doelen gerealiseerd kunnen worden). schriftelijke vaardigheden (2) De student kan: - kan een advies-, ontwerp of onderzoeksrapport opstellen volgens de richtlijnen van Rapportagetechniek. - correct en aantrekkelijk schrijven; - de tekst adequaat structureren.
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
logistiek/samenwerken In een logistieke game laten studenten zien dat ze de verschillende leerdoelen van logistiek en samenwerken van afgelopen jaar integraal kunnen toepassen. Project; Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids. toetsvorm omschrijving
weging % Opdracht Communicatie 4 40 Project Bedrijfsontwikkeling 60 Opdracht Studieloopbaanbegeleiding 0 Deelname Aanwezigheid 0 zie jaarrooster Project
min cijfer 5.5 5.5 VD VD
periode periode herkansing D E D E D E D E
Professionalisering Het professioneel opzetten en uitvoeren van een praktijkgericht onderzoek. Toetsing op basis van aanwezigheid, actieve deelname, deelopdrachten en (concept) projectresultaten. Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. -
119
10.1.13 TTBK-AFSTUD-10 - Afstuderen Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-AFSTUD-10 Afstuderen Graduation Nee Robert Huls
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 840 30 Semester 1 t/m 6 afgerond. De opleiding Technische Bedrijfkunde leidt op tot projectleider en adviseur op het gebied van ontwerpen, inrichten en optimaliseren van bedrijfsprocessen. De TBKbenadering van procesvraagstukken kenmerkt zich door een multidisciplinaire benadering, passend bij de analyse van doelstelling en context. Door de zelfstandige uitvoering van een voldoende complexe projectopdracht toont de student aan, dat hij/zij de eindcompetenties van de opleiding heeft verworven en voldoet aan de vereisten voor de Bachelor degree. De student toont zijn professionele niveau van Bachelor aan: • In de verwerving van de opdracht: Het project is gebaseerd op een opdrachtovereenkomst die voldoet aan de vereisten van de opleiding. • in de uitvoering van de opdracht: Zowel in de inhoudelijke uitwerking als in de procesmatige aanpak • in de verantwoording van het project: In verslaglegging, rapportage en reflectie. De afstudeeropdracht vindt in principe plaats in een bedrijfsomgeving. Indien dit om wat voor reden dan ook niet mogelijk is, wordt als minimumeis gesteld dat een externe belanghebbende (niet de examinatoren of gecommitteerde) als opdrachtgever c.q. bedrijfsbegeleider optreedt.
Leerdoelen
Voor het afstuderen geldt het volgende: • Doelstellingen voor kennis van en inzicht in het vakgebied: De technisch bedrijfskundige dient theoretisch en praktisch voldoende kennis te bezitten van en inzicht te hebben in het vakgebied van de Technische Bedrijfskunde, om bekwaam te kunnen functioneren in dat vakgebied. Een wezenlijk onderdeel daarvan is het kunnen integreren van kennis en inzicht uit de verschillende monodisciplines. • Doelstellingen voor vaardigheden in problemen oplossen: De technisch bedrijfskundige moet in staat zijn om zelfstandig en systematisch problemen binnen zijn opleidingsgebied op te lossen. • Doelstellingen voor de relatie tussen mens, maatschappij en techniek: De technisch bedrijfskundige moet inzicht hebben in de relatie tussen mens, maatschappij en techniek. • Doelstellingen m.b.t. het abstraheren: De technisch bedrijfskundige dient in staat te zijn, de problematiek van een organisatie vergelijkbaar te kunnen maken met situaties zoals deze in de literatuur (modellen, theorieën en casussen etc.) beschreven staan. De bevindingen moeten ook vertaald kunnen worden naar vergelijkbare situaties binnen andere ondernemingen. Wanneer heb je met je afstudeerproject je doel bereikt? Wanneer ben je succesvol? Als je een mooi adviesrapport schrijft dat na je afstuderen ergens in een la verdwijnt, heb je weinig bereikt voor je opdrachtgever. En als je docentbegeleider erg enthousiast is maar je zelf het idee hebt dat je tijdens je afstuderen weinig leert bereik je ook je doel niet. Nog vervelender is het als je opdrachtgever en jijzelf heel tevreden zijn met je afstudeerproject, maar de examinatoren het niet voldoende vinden. Je afstudeerproject is succesvol als 1. je opdrachtgever tevreden is en je advies om de bedrijfsprocessen te verbeteren overneemt en daarmee zijn probleem oplost*; 2. je in het project de door jou gewenste TBK-competenties ontwikkelt en daarmee voldoet aan het TBK-competentieprofiel zodat je recht hebt op een TBK-diploma. Een goede TBK-afstudeeropdracht kan je alleen uitvoeren door de belangrijkste TBK-competenties in te zetten. Daar moet de opdracht dan ook om vragen. En met het succesvol uitvoeren van een dergelijke opdracht laat je zien over de vereiste competenties te beschikken. 120
Cursuscode Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
TTBK-AFSTUD-10 Afstuderen Ja -
Toetsen
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Scriptie geen 5,5 A,B,C,D,E A,B,C,D,E Presentatie zitting geen 5,5 A,B,C,D,E A,B,C,D,E Verdediging zitting geen 5,5 A,B,C,D,E A,B,C,D,E Variabel Om aan het eind van je afstudeerproject recht te hebben op het TBK-diploma moet je aantonen dat je voldoet aan het TBK-competentieprofiel. Hierbij moet je de kolommen en de rijen van de matrix goed afdekken. In de volgende hoofdstukken zijn voor elke rij (fase van je afstudeerproject) de criteria voor de vier kolommen uitgewerkt. Hieronder staan de criteria voor het gehele afstuderen per kolom van de matrix beschreven.
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Het niveau van de opdracht wordt voor een belangrijk deel bepaald door het soort probleem dat je oplost. Bij het afstuderen moet het om een probleem op niveau 3 of 4 gaan, d.w.z. om een probleem • waar geen standaard oplossing voor is; • dat een zekere omvang en complexiteit heeft; • waarbij kennis van verschillende domeinen op HBO-niveau geïntegreerd toegepast moet worden om het op te kunnen lossen; • waarbij verschillende actoren zowel binnen als buiten de organisatie betrokken zijn. Kolom 1: Produceren à Product = Advies = Herontwerp bedrijfsprocessen Je bent in staat voor je opdrachtgever een bedrijfskundig probleem op te lossen dat strategisch relevant is, door een advies uit te brengen met een herontwerp van de bedrijfsprocessen en met een implementatieplan. Kolom 2: Organiseren à Goed georganiseerd adviesproject Je bent in staat zelfstandig een adviesproject te organiseren en te beheersen aan de hand van professionele projectmanagementtechnieken en stappenplannen uit de TBK-domeinen. Kolom 3: Kennis Mobiliseren à Toegepaste, toegankelijke TBK-kennis Je bent in staat relevante kennis op de TBK-domeinen te zoeken en te gebruiken om de bedrijfsprocessen in huidige situatie te analyseren en te herontwerpen om problemen op te lossen; de gebruikte kennis kun je na afloop voor anderen toegankelijk maken.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Kolom 4: Interactie à Impact = Bijdrage aan een organisatieverandering Je bent in staat bij te dragen aan een gedragsverandering van de mensen die bij je project betrokken zijn, zodat de voorgestelde veranderingen daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. B (hoofdfase) -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DAO-PRJ-10/default.aspx
121
10.1.14 TTBK-EECCCO-10 - Change, Cultuur & Collaboratie Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-EECCCO-10 Change, Cultuur & Collaboratie Change, Culture & Collaboration Ja Gert van Hardeveld 06- 53 589 441,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) C 6 Instructional lectures of 100 minutes 6 workshops of 180 minutes 140 5 Entry level is according to the regulations stated in the study guide How to prepare for collaboration in the supply chain and the network of a focal organization. Topics are: - Change management, - Organizational Culture - Communication and - Collaboration Changemanagement • Diagnose a change situation and use different diagnosing models • Design a change plan, based on color thinking, in at least one color • Give advice, which color suits best in a given situation, including advice about the best strategy and intervention techniques • Behave like a professional consultant, taking full account of the ethical aspects Workshops culture, communication and collaboration • Understand and cope with different cultures between partners and across countries • Understand how people communicate and improve skills • Understand collaboration theories and apply them to partnerships English Skills Geen voorkennis verander management nodig Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege Ja Attending the workshop is obligatory. Students may only miss 1 out of 6 workshops. Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Exam 1 Written 40 5 C D Exam 2 Written 20 5 C D Assignment Case 40 5 C D zie jaarrooster Both theoretical exams will be multiple choice exams. The assignment is base on a case. During the lectures students will work in groups on this case assignment and at the end they have to prepare presentation and present their intervention plan for change. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-EECCCO-10/default.aspx
122
10.1.15 TTBK-PLDUBE-10 - Duurzame Bedrijfsvoering Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-PLDUBE-10 Duurzame Bedrijfsvoering Sustainability & BE Ja Kitty Vreeswijk
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) B 140 5 zie jaarrooster In deze cursus wordt het thema duurzaamheid integraal geplaatst in een innovatieve omgeving. Diverse aspecten van duurzaamheid, bedrijfskunde en levenscyclus beheer komen aan de orde op zoek naar de balans tussen duurzaamheid en economisch bedrijfskundige haalbaarheid: • Duurzaam innoveren: hoe doe je dat? • Wat is het belang van duurzaamheid in bedrijfsvoering? • Hoe creëer je een duurzame organisatie? o Kennis van diverse facetten (oa PPP, hier en daar, nu en later) van duurzaamheid en de complexiteit van problemen en oplossingen o Kennis van MVO, ethiek, stakeholdermanagement en duurzaamheidrisicomanagement o Kennis, toepassen en beoordelen van diverse methoden en technieken voor duurzaam ontwerpen (C2C, LCA, LIDSwheel, Bottom of the Pyramid) o Beoordelen van duurzaamheidsbeleid van diverse bedrijven in verschillende sectoren. Hiervoor worden verschillende richtlijnen gebruikt (o.a MVO prestatieladder). Inschatten welke MVO thema's voor welke bedrijven, afdeling of bedrijfstak relevant zijn. Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 50 5 B C Opdracht Opdracht 50 5 B C Deelname Aanwezigheid 0 VD B zie jaarrooster gesloten boek tentamen B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-PLDUBE-10/default.aspx
123
10.1.16 TETB-VTSTAGE1-12 - Eerste Stage Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-VTSTAGE1-12 Eerste Stage Internship Nee Sanne Messemaker
[email protected] of 06-44398927
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen
B (hoofdfase) C; D 840 30 Tenminste 55 ects van het propedeuse-examen behaald Tenminste 20 ects in semester 3 behaald Studenten gaan in semester 4 op stage om te ervaren hoe de praktijkopdrachten te herkennen zijn in een bedrijfssituatie. Daarnaast is het voor de student een belangrijke nieuwe ervaring om zich onder te dompelen in een bedrijfscultuur. 1. Product/Dienst: Inhoudelijk Advies Het eerste resultaat van je project is een adviesrapport met een analyse van een (strategisch) relevant probleem en een beschrijving van hoe de organisatie het probleem op kan lossen en de bedrijfsdoelstellingen kan behalen. 2. Proces: Goed georganiseerd adviesproject Een tweede resultaat is een goed en professioneel georganiseerd proces van je adviesproject waar je als student de regie over gevoerd hebt. 3. Kennis: Toegepaste TBK-kennis Het derde resultaat van je stage is toegepaste kennis op TBK-domeinen om het probleem op te lossen. De gebruikte kennis moet toegankelijk gemaakt zijn voor mensen binnen de organisatie en daarbuiten (o.a. docenten en medestudenten) om soortgelijke problemen op te kunnen lossen. 4. Impact: Bijdrage aan een organisatieverandering Als vierde resultaat heb je gezorgd voor draagvlak voor je oplossing bij betrokkenen waardoor je advies door de organisatie wordt overgenomen en impact heeft.
Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen
Ontwikkelde TBK-competenties Je ontwikkelt je TBK-competenties door - het opleveren van de voorgaande vier resultaten, - door hierop feedback te vragen - en door op het project en op je eigen rol daarbinnen te reflecteren. Zo kun je aantonen aan welke TBK-competenties je op welk niveau ontwikkeld hebt en dat je daarmee aan het TBK-competentieprofiel voldoet. zie jaarrooster Stage Ja Op de stageterugkomdagen worden studenten verplicht om aanwezig te zijn om feedback te ontvangen van hun stagedocent en ervaringen uit te wisselen met mede-studenten toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Praktijk Eindrapportage 100 5,5 D E zie jaarrooster De beoordeling van de eerste stage zal door 2 docenten worden uitgevoerd. Voor de beoordeling is een format te vinden in de stageleidraad. Onderdeel van de beoordeling is de eindpresentatie en het beoordelingsformulier van de bedrijfsbegeleider. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite.
124
Cursuscode Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-VTSTAGE1-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/7/TTBK-STAGE1-05/default.aspx
125
10.1.17 TTBK-EEINTE-10 - Informatie technologie Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-EEINTE-10 Informatie technologie Information technology Ja Lodewijk van den Broek 088 - 481 8654,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) D 4 werkcolleges van 150 minuten ERD 4 werkcolleges van 150 minuten BPMN 3 dagen seminar / mini-project van 400 minuten 140 5 Reguliere ingangseisen voor semester 6, zoals beschreven in de studiegids. Students will learn to design processes and entity-relationship-models (ERD’s). They will also learn to integrate these models into a collaboration model, and learn how the models interact with eachother. More specifically in the Extended Enterprise context students: - will translate collaboration strategy into guidelines and metrics for the processes and ICT-data-infrastructure, - will be able to describe and design inter-organizational processes with Business Process Modeling Notation (BPMN, see example on next page) and will be able to use a tool (BiZagi ) to represent these processes in a graphical way, - will be able to understand information architecture, relational databases and design entity-relationship-models and will be able to use a tools to represent these ERD’s in a graphical way ProducerenHet in teamverband produceren van een Proces- en ERD model aan de hand van een case voor samenwerking tussen bedrijven: retailer, groothandel en producent, op basis van BPMN en ERD’s. Het ontwerpen en produceren van bedrijfsprocessen (schema). Bedrijfsprocessen modeleren en grafisch in beeld brengen.Het ontwerpen en produceren van datamodellen volgens de ERD methodologie. OrganiserenHet kunnen plannen, verzamelen en organiseren van de benodigde gegevens nog voor modelbouw.In de organisatie van een team kunnen meedraaien en goed georganiseerd een case kunnen uitwerken.Van week tot week goed georganiseerd de opgegeven exercises kunnen uitwerken. Kennis mobiliserenDe gewenste kennis op het gebied van modelbouw met behulp van -BPMN kunnen mobiliseren.Het bestuderen en eigen maken van het aangeboden materiaal en tutorial video’s (Bizagi). Het kunnen werken met een grafische tool om bedrijfsprocessen te modeleren.Inzicht verkrijgen in de interactie tussen bedrijven in een keten en op welke wijze de diverse bedrijfsprocessen onderling afgestemd moeten zijn voor een succesvolle samenwerking.Bedrijfsprocessen en datamodellen met elkaar kunnen relateren. InteractieToelichting en analyse geven van een model van bedrijfsprocessen.Aan de hand van grafische weergave van bedrijfsprocessen over deze bedrijfsprocessen kunnen communiceren.Het bedrijfsproces kunnen toelichten naar zowel het hogere management als naar de automatiseringsdeskundigen.Communiceren met ICT specialisten over datamodellen en bedrijfsprocessen. Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 50% 5 D E Opdracht Opdracht 50% 5 D E zie jaarrooster Schriftelijk tentamen bestaand uit deels multiple choice en deel open vragen.
Studiefase/niveau
Opdracht, bestaand uit deelopdrachten gedurende de cursusperiode. Opdracht wordt achteraf integraal beoordeeld. B (hoofdfase) 126
Cursuscode Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-EEINTE-10 Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-EEINTE-10/default.aspx
127
10.1.18 TTBK-PLINVA-11 - Innovatievaardigheden Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-PLINVA-11 Innovatievaardigheden Innovation Skills Ja Lodewijk van den Broek 088-4818654,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) B 6 Werkcolleges Creativiteit van 200 minuten 3 Hoorcolleges Business Cases van 100 minuten 3 Werkcolleges Business Cases van 100 minuten 140 5 Reguliere ingangseisen voor semester 5, zoals beschreven in de studiegids. Opereren in een innovatieve omgeving vraagt uiteenlopende technieken en vaardigheden. Deze bevinden zich zowel aan de creatieve kant van technische bedrijfskunde en procesontwerp als ook aan de kwantitatieve kant. In deze cursus worden de vaardigheden behandeld die nodig zijn om als TBK'er succesvol bij te kunnen dragen aan een organisatie die de PL strategie nastreeft. Studenten worden getraind in het creatieve proces, zowel het bijdragen aan het proces als het begeleiden ervan. Daarnaast wordt nadruk gelegd op de manier waarop het kwantificeren van (innovatie)projecten en processen bijdraagt aan een innovatieve PL organisatie en biedt de cursus een aantal methodieken om de haalbaarheid van een innovatie of procesverbetering te onderbouwen door financiële consequenties inzichtelijk te maken en een business case op te stellen. Creatieve Vaardigheden: 1. Kunnen organiseren van creativiteitssessies binnen bedrijven 2. Kunnen definiëren van de juiste probleemstelling 3. Kunnen toepassen van verschillende methodieken voor divergeren en convergeren van ideeën 4. Kunnen verrijken en verlevendigen van het idee 5. Kunnen verkopen van de oplossing aan de (interne) organisatie (verbeelden van het idee) Business Cases: 1. Het begrijpen van het nut van een business case 2. Het ontwikkelen van competenties op het gebied van: • het verzamelen van relevante (financiële) informatie ten behoeve van het opstellen van een business case • het modelleren en rekenkundig analyseren van financiële informatie als onderdeel van Financieel Management • het onderbouwen van keuzen en aanbevelingen met relevante cijfers. Deze cijfers zijn dan een onderbouwing van verschillende scenario’s. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege Ja Trainingen Creativiteit zijn verplicht. Voor meer informatie over de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
toetsvorm
omschrijving
Tentamen Schriftelijk Opdracht Tentamen
CREA
Opdracht Toetsdatum
CREA Business Case Business Case
weging % 25%
min cijfer 5,5
periode periode herkansing B C
25% 25%
5,5 5,5
B B
C C
25%
5,5
B
C
zie jaarrooster
128
Cursuscode Toetsbeschrijving
TTBK-PLINVA-11 Schriftelijk tentamen CREA bestaat 100% uit multiple choice vragen. Opdracht CREA bestaat uit deelopdrachten en presentaties gedurende de cursusperiode. Beoordeling wordt vastgesteld adhv het gemiddelde van de deelopdrachten. Schriftelijk tentamen Business Cases bestaat uit 100% open vragen.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Opdracht Business Cases bestaat uit deelopdrachten gedurende de cursusperiode. Beoordeling wordt vastgesteld adhv behaalde resultaten van de deelopdrachten. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/4/TTBK-PLINVA-10/default.aspx
129
10.1.19 TTBK-EEINOP-10 - Inter Organizational Processes Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-EEINOP-10 Inter Organizational Processes Inter Organizational Processes Ja Mireille Stout
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) C 6 uur per week= 36 uur verspreid over 6 weken. 140 5 zie jaarrooster • Proven strategies in a global environment • Process optimization and management • Different ways to collaborate • Procurement • Financial justification of strategic relationships • Related Legal issues and information requirements Produceren - Tijdens werkcolleges supply chain analyse deelopdrachten uitvoeren om stapsgewijs te leren een volledige supply chain analyse zelfstandig uit te voeren. - In teamverband een onderbouwde supply chain ontwerp keuze maken. Hierbij wordt in een oriëntatie fase informatie verzameld om tot een aanpak te komen waarna de aanpak uitgevoerd wordt in een realisatie fase. - Een schriftelijk tentamen maken dat als middel dient om studenten te motiveren de supply chain stof zich eigen te maken. Organiseren - Het managen van een project in teamverband met als doel tot een goed supply chain ontwerp advies te komen. - Het gestructureerd verzamelen van gegevens ten behoeve van een supply chain onderzoek of een actueel onderwerp. - In teamverband een casus kunnen uitwerken. - Van week tot week de opgegeven leerstof leren en leren toepassen. Kennis mobiliseren - Inzicht verkrijgen in de relatie tussen klantenwensen, de gekozen bedrijfsstrategie en de supply chain strategie en hoe deze onderling afgestemd zouden moeten zijn. - De supply chain kennis met behulp van modellen en theorieën kunnen inzetten om zowel een supply chain analyse als een verbeteringsvoorstel te kunnen maken. - Het bestuderen en eigen maken van het aangeboden lesstof en literatuur in relatie tot een gekozen actueel supply chain onderwerp. Interactie - Actief anticiperen tijdens gastcolleges door het stellen van kritische vragen in de Engelse taal. - Kunnen communiceren over supply chain analyse uitkomsten in werkcolleges in de Engelse taal . • Schriftelijk een advies uit kunnen brengen over een supply chain ontwerp Supply chain network design; forecasting and inventory management; demand and supply uncertainty; risk management; distribution and procurement models. Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen schriftelijk 50 5 C D Opdracht Opdracht 50 5 C D zie jaarrooster Schriftelijk tentamen: Kennistoets opgebouwd uit zowel multiple choice vragen als open vragen, getentamineerde stof: opgegeven hoofdstukken uit het boek en sheetmateriaal. Opdracht: Toepassing via uitwerking van een case, waarin integratie van verschillende supply 130
Cursuscode
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-EEINOP-10 chain aspecten tot uiting komt. Beoordeling op basis van een consequente opbouw en afweging van scenarios in een tbk context en gebruik van toepasselijke theorie en modellen. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-EEINOP-10/default.aspx
131
10.1.20 TTBK-CIMARK-05 - Marketing Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-CIMARK-05 Marketing Marketing Nee Johan van Rijsbergen
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A zie hiervoor het themaboek op sharepoint 84 3 zie jaarrooster De cursus CIMARK geeft je inzicht in de externe en interne factoren die invloed hebben op de werkwijze van een industriële organisatie. Deze analyses dienen als input voor het maken van strategische keuzes. Daarnaast is er aandacht voor de gevolgen die dit heeft op de invulling van de marketingmix in een B2B context. Bovendien wordt het concept Customer Relationship Management toegelicht en gekoppeld aan de CI-strategie. 1. Het kunnen uitvoeren van een voor een bedrijf relevante externe analyse. 2. Het in kaart brengen van de kern competentie van een organisatie en kunnen benoemen van de zwakke punten van een bedrijf. 3. Op basis van een SWOT analyse een commercieel verbeterplan kunnen maken op strategisch, tactisch en operationeel niveau Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk Tentamen 100 3,5 A B zie jaarrooster In principe gesloten boek tentamen B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/7/TTBK-CIMARK-05/default.aspx
132
10.1.21 TTBK-CIOSTO-10 - Onderzoek en Statistiek Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-CIOSTO-10 Onderzoek en Statistiek Research and statistics Ja Ineke Koekkoek 06-28252160,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A 84 3 zie jaarrooster In de cursus Onderzoek en Statistiek leren studenten de theorie en vaardigheden die nodig zijn om een bedrijfskundig onderzoek op te zetten en uit te voeren. Studenten leren probleemstelling en onderzoeksvragen te formuleren gekoppeld aan de achterliggende doelstelling en aanleiding van het onderzoek. Voor het verzamelen van onderzoeksdata worden diverse technieken behandeld, waaronder het opstellen en verwerken van een enquête. Bij dit laatste wordt het computerprogramma SPSS gebruikt. Met dit programma leren studenten grafische presentaties te maken, verbanden op te sporen of aan te tonen en het bedrijfskunde advies te onderbouwen en statistische analyse De student is in staat om op grond van een beschrijving van de problematiek van een organisatie een adequate probleemstelling te formuleren. • De student is in staat de achterliggende aanleiding en doelstelling van het technisch bedrijfskundig onderzoek te achterhalen en tot de kern te komen. • De student kan op grond van de probleemstelling een bedrijfskundig onderzoek opzetten. • De student kan bepalen welke onderzoeksmethoden ten behoeve van dataverzameling en analyse passend zijn bij de probleemstelling en aard van het onderzoek. • De student is in staat verzamelde data te analyseren en te onderbouwen. Hierbij maakt de student ook gebruik van statistiek • De student heeft kennis van de begrippen steekproef, populatie en betrouwbaarheid en bezit de kennis en vaardigheid de gegeven steekproefomvang en -methode te toetsen op betrouwbaarheid. • De student kent de begrippen gemiddelde, modus, mediaan en standaardafwijking en kan deze begrippen toepassen bij de juiste grafische presentatie van onderzoeksresultaten. • De student beheerst de voornaamste termen en begrippen die bij bedrijfskundig en marktonderzoek gehanteerd worden. • De student kan een eenvoudig interview, observatielijst, en enquête opstellen. • De student kan een kruistabel opzetten (percenteren), correct analyseren en de uitkomsten toetsen op betrouwbaarheid. • De student kan onderzoeksresultaten invoeren, verwerken en analyseren met behulp van het programma SPSS . • De student kan schriftelijk en mondeling de uitvoering, resultaten en conclusies van onderzoek rapporteren. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Werkcollege Nee Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
toetsvorm
omschrijving
Schritelijk tentamen Opdracht
openvragen met SPSS als rekentaal Rapportage
weging min % cijfer 50% 3,5
periode periode herkansing A B
50%
A
3,5
B 133
Cursuscode Toetsdatum Toetsbeschrijving Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-CIOSTO-10 zie jaarrooster gesloten boek tentamen B (hoofdfase) Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-CIOSTO-10/default.aspx
134
10.1.22 TTBK-PLORIH-10 - Organisatie, innovatie & HRM Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-PLORIH-10 Organisatie, innovatie & HRM Organisation, innovation&HRM Ja Kars van der Kamp 06-28252163,
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A 12 hoorcolleges van 100 minuten 6 werkcolleges van 100 minuten 6 inloopspreekuren van 100 minuten 2.480 minuten (41,33 uur). Minimale roosterbasis: Gedurende 140 5 Reguliere ingangseisen zoals vermeld in de studiegids De cursus Organisatie, Innovatie en HRM is gericht op het ontwerpen van organisaties die de Product Leadership strategie nastreven. Aan de hand van de historische ontwikkeling van technologische, sociale en economische innovaties wordt de ontwikkeling van organisatie- en managementdenken behandeld, evenals de interactie tussen technologische en organisatorische innovatie. De aspecten van HRM (Human Resource Management) worden eveneens behandeld, zodat een integrale blik ontstaat waaraan een PL organisatie moet voldoen om succesvol te zijn Basiskennis verwerven op het gebied van:organisatie/organiseren,innoveren en HRMFeeling ontwikkelen voor organisaties/organiserenHet ontwerpen van een innovatieve, duurzame arbeidsorganisatieHet in kaart kunnen brengen van de innovatiepotentie en – bereidheid van een organisatie. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids. toetsvorm omschrijving weging min periode periode % cijfer herkansing Tentamen Schriftelijk 60% 5 A B Opdracht onderzoek- praktijk 40% 5 A B georiënteerd Presentie 0 VD A zie jaarrooster De cursus Organisatie, Innovatie en HRM is gericht op het ontwerpen van organisaties die de Product Leadership strategie nastreven. Aan de hand van de historische ontwikkeling van technologische, sociale en economische innovaties wordt de ontwikkeling van organisatie- en managementdenken behandeld, evenals de interactie tussen technologische en organisatorische innovatie. De aspecten van HRM (Human Resource Management) worden eveneens behandeld, zodat een integrale blik ontstaat waaraan een PL organisatie moet voldoen om succesvol te zijn. B (hoofdfase) Nee -
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-PLORIH-10/default.aspx
135
10.1.23 TTBK-PLPRIP-10 - Productinnovatie proces Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-PLPRIP-10 Productinnovatie proces Productinnovation proces Ja Robert Huls -
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A 140 5 Voorgaande semesters De cursus PLPRIP is vooral gericht op het management, de filosofie en de strategie achter integraal ontwerpen en heeft een sterk bedrijfskundig karakter. De opdrachten zijn er vooral op gericht om integraal ontwerpen in een praktisch kader te plaatsen door uiteenlopende ontwerpmethodieken zelf toe te passen
Leerdoelen
Na afloop van de cursus PLPRIP kan je voor een organisatie een productontwikkelingsproces inrichten en doorlopen. Hierbij kan je gebruik maken van: • De principes van Integraal Ontwerpen, zijnde: - Integratie over de levenscyclus van een product - Systeemdenken, abstraheren van productkennis - integrale benadering van product, markt, interne organisatie en techniek - denken over verschillende disciplines heen • Het Delfts Innovatiestappen Model (DIM). Methoden voor het genereren, evalueren, beoordelen en uitwerken van ideeën. Hoorcollege; Werkcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 50% 5 A B Opdracht Opdracht 50% 5 A B Presentie 0 VD A B zie jaarrooster Na afloop krijg je voor de cursus een cijfer, gebaseerd op een deelcijfer voor opdrachten (50%) en een deelcijfer van het tentamen (50%). Om voor de cursus een voldoende te kunnen halen moeten beide deelcijfers 5,5 of hoger zijn! Je wordt op 2 onderdelen getoetst en beoordeeld: 1. Gedurende de 6 lesweken worden een aantal kortere opdrachten opgegeven en een langere. De uitwerkingen dienen te worden verzameld in je portfolio. Als geheel wordt dit beoordeeld en vormt 50% van het eindcijfer. De opdrachten worden in de lessen besproken en gepubliceerd op sharepoint. 2. Tentamen B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-PLPRIP-10/default.aspx 136
10.1.24 TTBK-PLPRO2-10 - Project Duurzaam Innoveren Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-PLPRO2-10 Project Duurzaam Innoveren Project sustainability&innovation Ja Robert Huls
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) B Wekelijks met 3 a 4 projectteams van 5 studenten 3 uur begeleid werken en onderling presenteren: 10x 3 uur= 30 uur. 140 5 zie jaarrooster Binnen steeds meer bedrijven neemt de aandacht voor duurzaam ondernemen toe. Juist voor bedrijven die opereren in een innovatieve context vraagt duurzaam ontwerpen en innoveren een herbezinning op de interne bedrijfsprocessen en de positie die het bedrijf kiest in haar omgeving. Studenten gaan in projectgroepen aan de slag met uiteenlopende duurzaamheidvraagstukken voor een externe opdrachtgever. In deze cursus oefen je de vaardigheden van adviseur, met name op het gebied van duurzame innovatie. Dat doe je door als team een traject te doorlopen waarin je werkt aan de volgende vaardigheden: • het voeren van intakegesprekken; • het stellen van een diagnose; • het leggen van relaties met strategische context en (mogelijk) bijdragen aan strategievorming; • het integraal toepassen van kennis (specifiek m.b.t. duurzaam innoveren) • het opstellen van een Duurzaam Innovatie Plan waarin de opdrachtgever zich herkent en • het ontwikkelen van een inspirerend toekomstbeeld. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege Ja -
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag Verslag 100 5,5 B C zie jaarrooster Voor het gehele project krijgt iedere student een eindcijfer. Dit eindcijfer is gebaseerd op een groepsbeoordeling met een cijfer en een individuele beoordeling (voldoende of onvoldoende). Beide beoordelingen moeten voldoende zijn. Groepsbeoordeling Het project resulteert in een aantal producten. Dit zijn voor een deel managementproducten zoals het projectvoorstel en het Project Initiatie Document (de Prince2-naam voor het projectplan). Daarnaast lever je twee specialistische producten op: een eindpresentatie en een rapport. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-PLPRO2-10/default.aspx
137
10.1.25 TTBK-EEPRO1-10 - Project Extended Enterprises 1 Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-EEPRO1-10 Project Extended Enterprises 1 Project Extended Enterprises 1 Ja Robert Huls
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) C workshops: 2x2=4; begeleiding wekelijks 1 uur=9; ondersteunende colleges 3x2=6; eindpresentaties: 4;kick off + gastcollege: 2; Totaal 25 uur. 140 5 zie jaarrooster Students work in project groups on an assignment regarding innovative supply chains and collaboration. This project has an integral approach: aspects such as supply chain management, change management, culture and organizations are analyzed from an international perspective. Student is in staat een extern project te acquireren. Student kan een project uitvoeren in een complexe omgeving met meerdere stakeholders Student stelt onderbouwde en innovatieve adviezen op na grondige analyse vanuit meerdere bedrijfskundige perspectieven. Voortbouwend op de TBK modellen uit eerdere studiejaren, worden modellen over Supply Chain Management en Verandermanagement toegevoegd. Project Ja Workshops zijn verplicht. Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Projectopdracht 100% 5 C E Workshop Acquisitie 0% VD C E Workshop Engels 0% VD C E zie jaarrooster External Project (Acquisition) Workshop aanwezigheid verplicht Innobus / assignment/opdracht 100% Workshops English (2x) aanwezigheid verplicht B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-EEPRO1-10/default.aspx
138
10.1.26 TTBK-EEPRO2-10 - Project Extended Enterprises 2 Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-EEPRO2-10 Project Extended Enterprises 2 Project Extended Enterprises 2 Ja Robert Huls
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) D workshops: 2x2=4; begeleiding wekelijks 1 uur=10; ondersteunende colleges 1x2=2; eindpresentaties: 4; Studenten werken 3 tot 4 dagen extern, bijvoorkeur op locatie, aan het project; Totaal contacttijd 20 uur. 280 10 zie jaarrooster The Extended Enterprise context can be characterized in a few words: business processes integrating organizations. Organizations are always part of a network. These networks can consist of stable long term supply chains, joint ventures, one of a kind projects, or any other way of cooperation between suppliers and customers. Usually these networks operate across country borders. During this project groups of students focus on a complex and real problem statement for a real company dealing with the broad variety of aspects regarding extended enterprises.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Student is in staat een extern project in een complexe omgeving, met meerdere stakeholders, uit te voeren in teamverband. Student stelt onderbouwde en innovatieve adviezen op na grondige analyse vanuit meerdere bedrijfskundige perspectieven. Voortbouwend op de TBK modellen uit eerdere studiejaren, worden modellen over Information Management in dit blok toegevoegd en integraal met andere TBK Modellen in het project toegepast. Project; Werkcollege Ja Projectbesprekingen en workshops, conform studiegids
Toetsen
toetsvorm
Kennisbasis
External project Theoretical study Article
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken
omschrijving
weging min % cijfer External Assignment advice 70% 5,5 report Literature study as part of 15% 5,5 final report external assignemtn Paper based on final report 15% 5,5 external assignment Literature study 0 V
periode periode herkansing D E D
E
D
E
Workshop D E social skills Workshop 2 Writing an article 0 V D E zie jaarrooster External project (Execution, including literature study (15%), report (70%) and paper (15%); Assignment/opdracht 100% Workshop Literature Study / Active attendance for each student/ aanwezigheid verplicht Workshop Writing a Paper / Active attendance for each student / aanwezigheid verplicht B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. 139
Cursuscode Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-EEPRO2-10 Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-EEPRO2-10/default.aspx
140
10.1.27 TTBK-PLPRO1-10 - Project Proces- en Productinnovatie Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-PLPRO1-10 Project Proces- en Productinnovatie Project Process&productinnovation Ja Robert Huls -
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A Wekelijks met 3 a 4 projectteams van 5 studenten 3 uur begeleid werken en onderling presenteren: 10x 3 uur= 30 uur. 140 5 zie jaarrooster Binnen het project wordt met een projectgroep een innovatieproces doorlopen. Innovatie komt daarbij integraal aan de orde zowel met betrekking tot productinnovatie als ook de innovatie van gekoppelde bedrijfsprocessen. Het project wordt uitgevoerd bij een externe opdrachtgever. • Je bent in staat om vanuit een theoretisch kader en met praktijkvoorbeelden stapsgewijs een integraal productontwikkelingsproces in te richten en te doorlopen op basis van de principes van Integraal Ontwerpen. • Je bent in staat om met teamspirit een (virtueel) product te ontwikkelen in de context van Product Leadership op basis van de principes van Integraal Ontwerpen* en gebruik makend van verschillende methoden en technieken. Methoden voor het genereren, evalueren, beoordelen en uitwerken van ideeën. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Project; Hoorcollege Ja Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag Verslag 100% 5,5 A B zie jaarrooster Binnen het project wordt met een projectgroep een innovatieproces doorlopen. Innovatie komt daarbij integraal aan de orde zowel met betrekking tot productinnovatie als ook de innovatie van gekoppelde bedrijfsprocessen. Het project wordt uitgevoerd bij een externe opdrachtgever. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-PLPRO1-10/default.aspx
141
10.1.28 TTBK-CIPRO1-05 - Project Sales Engineering Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-CIPRO1-05 Project Sales Engineering Project Sales Engineering Nee Johan van Rijsbergen
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A zie hiervoor het themaboek op sharepoint 168 6 zie jaarrooster Het project richt zich op de case "Adventure Works Cycles" (AWC), een groothandel in fietsen, fietsonderdelen en fiets accessoires. De omzet van dit bedrijf is relatief stabiel maar de directie maakt zich zorgen over de teruglopende winst. Een adviesteam moet uit diverse informatiebronnen zoals memo's, interviiews, het CRMsysteem en financiële overzichten analyseren wat de belangrijkste oorzaken zijn van de teruglopende winst en aanbevelingen doen voor maatregelen die AWC zou kunnen nemen. Herkennen van oorzaak-gevolg relaties met betrekking tot een gegeven probleem. Opstellen van een commercieel verbeterplan. Blokken CIMARK en CIPROC Project; Werkcollege Ja Aanwezig bij projectbegeleiding. Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids. 2 Workshops Presentatievaardigheden zijn verplicht
Leerdoelen Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag 100 3,5 A E zie jaarrooster Student brengt in de vorm van een presentatie en rapport een advies uit. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/7/TTBK-CIPRO1-05/default.aspx
142
10.1.29 TTBK-TPPROJ-07 - Project Technische Processen Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-TPPROJ-07 Project Technische Processen Project Technical Processes Nee Fred Hermsen Fred Hermsen
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) B 168 6 zie jaarrooster Tijdens het project zullen de studenten voor de eerste maal acquisitie plegen en een opdracht bij een (B2B) onderneming uitvoeren. Het einddoel is het samenstellen van een interactief introductieprogramma voor een jr. Sales engineer van de onderneming die de studenten tijdens de afsluiting presenteren als workshop. Vereiste is dat deze onderneming moet opereren in de maakindustrie en de gelegenheid geven om zowel de bedrijfskundige als de technische processen te bestuderen. Een bedrijfsbezoek inclusief rondleiding door de productie en interviews met meerdere actoren is hierbij van essentieel belang. De project-deliverables bestaan onder andere uit een technische bedrijfskundige quick-scan, een gedetailleerd draaiboek met technische informatie en de didactische aanpak van de workshop.
Leerdoelen
Produceren - Voor de opdrachtgever technische competenties formuleren t.a.v. functie jr. Sales Engineer. - Kan productieprocessen analyseren, specificeren en simuleren. - Op correcte wijze, volgens de Rezo-richtlijn, rapporteren en presenteren. Organiseren - Correct gebruik van projectmanagementmethode Prince2 en voorgeschreven sjablonen. - Correcte planning en oplevering (deel)producten aan projectboard en -team. - Team kan specifieke rollen onder de leden verdelen en correct vertolken: • Projectleider; correct projectmanagement. • Sales Engineer; relatie marketing en financiële deelgebieden i.c.m. techniek. • Engineer; vertalen van functionele eisen naar technische specificaties. Kennis mobiliseren - Inzicht in materiaaleigenschappen en kwaliteitsaspecten van producten. - Inzicht in productietechnieken, -proces en mogelijkheden tot simulatie en optimalisatie. - Inzicht in de opbouw van de kostprijs van een product. - Kan deze kennis overdragen en presenteren in een actieve werkvorm. - In staat persoonlijke competenties, toetsbaar (SMART) te formuleren, te ontwikkelen, te tonen en op correcte wijze te evalueren binnen het projectteam. Interactie - Acquisitie: Kan een opdrachtgever vinden en professionele relatie onderhouden. - Heldere, correcte, resultaatgerichte houding en communicatie met het projectteam en -board. - Weet de nodige impact te bereiken bij opdrachtgever, projectboard en cursisten. - Bewust van verantwoordelijkheid als vertegenwoordiger van de eigen organisatie (HU). Project Ja Begeleidingsmomenten met tutor, bedrijfsbezoeken en presentatie/workshop. Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag Verslag 100 3,5 B C zie jaarrooster Projectproces, -rapportage en -presentatie. 143
Cursuscode Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-TPPROJ-07 B (hoofdfase) Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/7/TTBK-TPPROJ-07/default.aspx
144
10.1.30 TTBK-TPSITE-10 - Simulatie Techniek Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-TPSITE-10 Simulatie Techniek Simulation of Engineering Nee Fred Hermsen
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen
B (hoofdfase) B 84 3 Inleiding Simulatietechniek eerste jaar (Tutorial moet zijn doorgewerkt) Wiskunde middelbare school, wiskunde eerste jaar TBK. Zie ook studiegids TBK Tijdens de cursus Simulatietechniek (SITE) wordt aandacht besteed aan theoretische en wiskundige achtergronden van de simulatietechniek en de kwantitatieve benadering van bedrijfsprocessen.
Inhoud
Er wordt gewerkt met het simulatiepakket Enterprise Dynamics, stap voor stap wordt er een simulatieonderzoek gedaan op basis van de case “De Jobshop”. Ook het begrip kansverdeling komt aan de orde, dit aan de hand van de uniforme verdeling , de normaalverdeling en de negatief exponentiële verdeling. Ingegaan wordt op de in logistieke processen belangrijke begrippen als; wachtrijproblemen, buffers, verwerkingscapaciteit, bezettingsgraad, de stelling van Little, etc.
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Een aantal bedrijfsprocessen worden kwantitatief onder de loep genomen met behulp van wiskundige technieken en modelvorming in Excel. De lessen zijn in de vorm van zelfstudie, plenaire colleges en werkcolleges. De lessenreeks wordt afgesloten met een schriftelijk meerkeuze tentamen. Produceren - Het kunnen bouwen en produceren van een simulatiemodel en het daarmee kunnen analyseren van een eenvoudig bedrijfskundig proces. Organiseren - Het kunnen plannen, verzamelen en organiseren van de benodigde gegevens nog voor modelbouw. Kennis mobiliseren - De gewenste kennis op het gebied van modelbouw en wiskundige onderbouwing en keuzes kunnen mobiliseren Interactie - In een aantal sessies een toelichting kunnen geven op de vorderingen en werking van het simulatiemodel. Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids. Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege; Werkcollege Ja Werkcollege met aftekenkaart (voor formele omschrijving, zie studiegids). toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 50 3,5 B C Opdracht 50 3,5 B C zie jaarrooster Meer (vier)keuze tentamen Resultaat wordt berekend met: MAX{10, 4,33 x n - 30} Voorbeeld op bbasis van een tentamen met 30 vragen. Met de berekening wordt het relatieve voordeel de kans een antwoord te raden gecompenseerd.
Studiefase/niveau
Het hertentamen is in dezelfde vorm. B (hoofdfase) 145
Cursuscode Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-TPSITE-10 Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/4/TTBK-TPSITE-10/default.aspx
146
10.1.31 TTBK-TPINDU-07 - Technische Processen in de Industrie Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-TPINDU-07 Technische Processen in de Industrie Technical Processes in Industry Nee Mark Tammer
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) B 84 3 zie jaarrooster De cursus Technische Processen In de Industrie (TPINDU) biedt inzicht in de principes van technische en technologische toepassingen in de industrie en de ontwikkelingen binnen organisaties. Dit thema is gericht op de studenten die geen of onvoldoende technische competenties hebben verworven. De beroepscontext van een technisch bedrijfskundige die op HBO niveau werkt gaat vooral uit van verbetering en ontwikkeling van de bedrijfsvoering van organisaties vanuit veranderingen die door technische of technologische ontwikkelingen worden geïnitieerd. Hiermee is het thema een belangrijke peiler in de opleiding en de beroepssituatie van de technisch bedrijfskundige. Onze samenleving is – en wordt voor een belangrijk deel gedragen en gevormd door technische processen en technologische ontwikkelingen door – en – voor organisaties en de consumenten. Iedereen komt als consument / mens in aanraking met techniek. Denk hierbij aan de wereld achter het stopcontact, de waterkraan. Vanzelfsprekend in het dagelijkse gebruik. Maar wat als de stroom wegvalt, er geen water uit de kraan komt?! Een technisch bedrijfskundige wordt opgeleid om effectief te zijn in een technische omgeving. Teneinde effectief te zijn is kennis van en inzicht in deze technische omgeving een voorwaarde. Meer specifiek: De technisch bedrijfskundige dient met een ‘bedrijfskundige bril’ naar technische processen te kijken, te bezien met welke specificaties we deze processen dienen vast te leggen en een goede partner te zijn voor technici om mee samen te werken. De technisch bedrijfskundige (her)kent technische productieaspecten en –problemen bij het analyseren, optimaliseren en/of ontwerpen
Leerdoelen
Produceren - In staat technische productieprocessen te analyseren, optimaliseren en ontwerpen. - Kenmerken en/of eigenschappen van grondstoffen en hulpmaterialen te benoemen. - Aan in- en outputzijde eisen en effect van opslag, bewerking en transport te benoemen. Organiseren - In staat omstandigheden voor mens, product, middelen en omgeving te analyseren en te borgen. Kennis mobiliseren - Kennis van de meest voorkomende technische bewerkingen en productieprocessen. - Kennis van specifieke materiaaleigenschappen en kwaliteitsaspecten. - Begrijpen van transformatie-, bewerkingsproces in relatie tot het beheersen, verbeteren en/of het ontwerpen/innoveren van dit proces. Interactie • - Vaardigheid in het mondeling en schriftelijk communiceren met technici Instructie, zelfstudie, terugkoppeling; Hoorcollege Nee Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de studiegids.
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen Schriftelijk 100 3,5 B C zie jaarrooster Schriftelijk tentamen / in principe gesloten boek tentamen 147
Cursuscode Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-TPINDU-07 B (hoofdfase) Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/7/TTBK-TPINDU-07/default.aspx
148
10.1.32 TTBK-TPINZI-07 - Technische Processen in Zicht Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-TPINZI-07 Technische Processen in Zicht Technical Processes Nee Bas van Rooijen -
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) B 84 3 zie jaarrooster De cursus Technische Processen In Zicht (TPINZI) is een unieke feature van de opleiding: Ter versteking van de technische basiskennis opgedaan tijdens de TPINDU-colleges worden vooraanstaande ondernemingen in de maakindustrie bezocht. De opgedane theoretische kennis wordt in de praktijk gebracht door middel van een bedrijfskundige ‘Quick-scan’ bij ondernemingen, waarna een rapport wordt geschreven en een presentatie gehouden over de kernbevindingen plus een per projectgroep toegewezen technische verdieping. Kennisdeling van de technische verdieping naar de andere groepen staat hierbij centraal. Het mag duidelijk zijn dat de cursussen TPINZI, TPINDU en TPSITE in nauw verband staan met elkaar, dit komt in zowel de rapportage als het project sterk naar voren Produceren - Het produceren van een algemeen technische bedrijfsbeschrijving middels modellen. - Het in kaart brengen van interne logistiek, automatisering en integratie. - Uiteenzetten productieproces d.m.v. schematische lay-out (SLP) en het Steadystate model. - Het geven en beargumenteren/kwantificeren (haalbaarheidsstudie) van verbetervoorstellen. - Beoordeling van personele omstandigheden binnen productielocaties. Organiseren - Het kunnen uiteenzetten van een samenhangend implementatietraject in de tijd. - Het halen van deadlines en het organiseren van prestaties en terugkoppelsessies. Kennis mobiliseren - Kennis opgedaan bij de cursussen TPINDU en TPSITE toepassen. - Gebruiken van juiste terminologie en op correcte wijze specificeren. - (Her)kennen van een industrieel productieproces, alsmede (oorzaken van) deviaties. - Systematiek van prestatie-indicatoren in een praktijksituatie herkennen en beoordelen. - Beoordelen van het lerend vermogen van een organisatie. Interactie - Verkrijgen van vaardigheid in omgang met productiepersoneel en technici. - Presentatie met technische analyses en verbetervoorstellen leidt tot impact en kennisdeling. Werkcollege Ja Bedrijfsbezoeken en presentaties. Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids.
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht Verslag 100 3,5 B C zie jaarrooster Gemiddelde van de schriftelijke rapportages en presentaties van de bedrijfsbezoeken. B (hoofdfase) Nee -
149
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-TPINZI-07 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/7/TTBK-TPINZI-07/default.aspx
150
10.1.33 TTBK-STAGE2-05 - Tweede stage Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-STAGE2-05 Tweede stage Second Internship Nee Sanne Messemaker
[email protected]
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen
B (hoofdfase) A; B 840 30 Tenminste alle punten van semester 1 t/m 4 zijn behaald Tenminste 45 van de 60 punten uit semester 5 en 6 samen zijn behaald Tenminste 30 ects zijn behaald in de 1e stagefase (evt. door vrijstellingen) In de vrije profileringruimte kunnen studenten in plaats van een minor ook kiezen voor een (2e) stage. Tijdens deze stage wordt een complex en actueel bedrijfsprobleem geanalyseerd, resulterend in een technisch bedrijfskundig advies. De stage bevat een aantal aspecten uit een afstudeeropdracht en past daarmee goed in de voorbereiding op semester 8. Product/Dienst: Inhoudelijk Advies Het eerste resultaat van je project is een adviesrapport met een analyse van een (strategisch) relevant probleem en een beschrijving van hoe de organisatie het probleem op kan lossen en de bedrijfsdoelstellingen kan behalen. Proces: Goed georganiseerd Adviesproject Een tweede resultaat is een goed en professioneel georganiseerd proces van je adviesproject waar je als student de regie over gevoerd hebt. Kennis: Toegepaste TBK-kennis Het derde resultaat van je stage is toegepaste kennis op TBK-domeinen om het probleem op te lossen. De gebruikte kennis moet toegankelijk gemaakt zijn voor mensen binnen de organisatie en daarbuiten (o.a. docenten en medestudenten) om soortgelijke problemen op te kunnen lossen. Impact: Bijdrage aan een organisatieverandering Als vierde resultaat heb je gezorgd voor draagvlak voor je oplossing bij betrokkenen waardoor je advies door de organisatie wordt overgenomen en impact heeft.
Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Toetsen Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht
Ontwikkelde TBK-competenties Je ontwikkelt je TBK-competenties door - het opleveren van de voorgaande vier resultaten, - door hierop feedback te vragen - en door op het project en op je eigen rol daarbinnen te reflecteren. Zo kun je aantonen aan welke TBK-competenties je op welk niveau ontwikkeld hebt en dat je daarmee aan het TBK-competentieprofiel voldoet. Stage Ja Terugkomdagen zijn verplicht. Voor de aanwezigheidsplicht wordt verwezen naar het hoofdstuk Cursusdeelname in de Studiegids. toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Stage Rapportage 100 5,5 B D zie jaarrooster De beoordeling van de tweede stage zal door 2 docenten worden uitgevoerd. Voor de beoordeling is een format te vinden in de stageleidraad. Onderdeel van de beoordeling is de eindpresentatie en het beoordelingsformulier van de bedrijfsbegeleider. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite.
151
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-STAGE2-05 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/7/TTBK-STAGE2-05/default.aspx
152
10.2 TBK deeltijd 10.2.1
TETB-DTCI1-12 - Customer Intimacy, blok 1
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTCI1-12 Customer Intimacy, blok 1 Customer Intimacy, block1 Nee Kitty Vreeswijk
[email protected] of 06-28252202
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) C 6 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 2480 minuten (41,33 uur) 280 10 1e Seemster “Succesvol zijn, is een Keuze” Deze slogan komt vaak voorbij in vele management boeken. De gedachte is, dat als je alles in beeld hebt, je de juiste keuzes kunt maken, zodat je succesvol bent.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
In “Customer Intimacy” vertaalt zich dat naar een concept, waarbij bedrijven goed op de hoogte zijn wat hun klanten willen en daardoor in staat zijn in te spelen op klantwensen en behoeften. Dit laatste moet dan ook leiden tot een aantrekkelijke winstgevendheid en daarmee continuïteit van de onderneming. Ook op een lager niveau kun je het principe van klantgerichtheid toepassen. Elke afdeling heeft klanten, deze kunnen intern en/of extern zijn. Voor veel afdelingen komt het ook steeds meer voor dat bedrijven hun activiteiten uitbesteden. Voor beide aspecten is het goed te weten waar je als afdeling staat binnen een groter geheel. • Wie heeft er last van dat de afdeling niet goed functioneert? • Waar is de afdeling goed in? • Wat verwachten de klanten van de afdeling? • Wat is de unieke positie binnen het bedrijf? • Is de afdeling klaar voor de toekomst? Deze en nog veel meer vragen kan je als werknemer van de afdeling stellen. Kijkend naar de toekomst is het natuurlijk goed dat je kunt bepalen wat er nu beter kan (of moet). Wat zijn nu de prioriteiten om de klantgerichtheid van jouw afdeling te vergroten? De Utrechtse Technisch Bedrijfskundige ingenieur richt zich op twee kerntaken: • ontwerpen van innovatieve bedrijfsprocessen; • initiëren en ondersteunen van bijbehorende veranderprocessen. Binnen Customer Intimacy vertaalt zich dat naar een commercieel verbeterplan waarbij de commerciële processen binnen de organisatie/afdeling waar de student werkzaam is, in kaart worden gebracht. Natuurlijk moet het commerciële verbeterplan passen binnen de context van het bedrijf. Vanuit deze invalshoek wordt het bedrijf en de afdeling doorgelicht. Op basis van deze analyse/diagnose wordt vervolgens een advies uitgewerkt. Dit complete advies (wat we binnen de opleiding een Commercieel Verbeterplan noemen) bevat op basis van welke informatie er een strategische keuze gemaakt is en wat voor gevolgen dit voor de onderneming kan hebben op het terrein van: • organisatie en processen; • informatie en systemen en; • communicatie. Vervolgens wordt er financiële onderbouwing voor het plan gemaakt. Als TBK’er kun je in de volgende rollen betrokken zijn: • ondernemer of consultant die een onderneming moet doorlichten • consultant of projectleider bij de implementatie van een verbeteringstraject binnen een verkoop organisatie • marktanalist die markt trends en klanten wensen in kaart brengt 153
Cursuscode
TETB-DTCI1-12 In het semester Customer Intimacy komt het geheel in twee blokken naar voren: 1. Marketing 2. Commerciële Processen en CRM Met behulp van deze theorie is een TBK’er in staat om een gedegen totaal advies te geven.
Leerdoelen
Kennisbasis
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Dit totale advies (een Commercieel Verbeterplan) kan onderverdeeld worden in een Strategisch/Tactisch deel waarin de analyse/diagnose plaatsvindt (ist) en er een aantal oplossingsrichtingen worden aangereikt. Eén van die oplossingsrichtingen (soll) wordt in een Plan van aanpak in een Tactisch/Operationeel deel uitgewerkt waarin de organisatie en sturing vastgelegd wordt. In deze module draait het om bedrijfskundige kennis en vaardigheden op het gebied van markt en klant oriëntatie. Na het volgen van het thema Customer Intimacy is de student in staat om • voor de eigen organisatie een commercieel verbeterplan op te stellen door: o een interne en externe analyse uit te kunnen voeren; o dit te vertalen in een business strategie. • om de keuzes op het gebied van marktpositionering op consistente wijze te vertalen naar de optimale inrichting van de organisatie. Treacy en Wiersema Abell Kerncompetenties (Hamel en Prahalad) Drielagen-Businessmodel Business Model Canvas SERQUAL Indentify-Diffenrentiatie-Interact-Customize Kraljic DMU PMC 2.0 DESTEP 5-krachten van Porter 7S van McKinsey PMC analyse Value Chain PLC Marketing mix; de P's Ansoff BCG Blue Ocean Strategy GE/MaBa analyse Generieke Concurrentie van Porter Narver & Slater SWOT Confrontatie Matrix GAP analyse Hoorcollege; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag TETB-TDCI1-DL1 50% 5,5 C D Tentamen TETB-TDCI1-DL2 50% 5,5 C D Zie themaboek Voor het advies gelden de volgende criteria 1. Bij de externe en interne analyse is de theorie is herkenbaar aanwezig door het gebruik van de modellen ( keuze wordt onderbouwd en uitvoering is conform de theorie). Gebruikte informatie wordt vanuit de literatuur (d.m.v. bronnenonderzoek) onderbouwd. 2.Centraal bij de analyse staat de relevantie voor de probleemstelling, d.w.z. worden door de analyse de vragen die de probleemstelling oproepen beantwoord. 3.Alle onderdelen van de SWOT zijn onderbouwd, d.w.z. deze komen vanuit de externe en interne analyse en zijn correct geformuleerd. 4.Er wordt een confrontatiematrix gemaakt op basis van de SWOT 5.Er worden een aantal relevante oplossingsrichtingen aangegeven 6.Er wordt een onderbouwde keuze voor een oplossingsrichting gemaakt (soll) 7.De omvang van het werkstuk is maximaal 10 A4 154
Cursuscode
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTCI1-12 8.Inleveren: Bijeenkomst 11 Individueel schriftelijk Tentamen Er zullen enkele open vragen (onder andere over een case) worden gesteld om zo vast te stellen of de student de theorie beheerst. Er zal een proeftentamen beschikbaar gesteld worden via Sharepoint enige tijd voor het echte tentamen. In de bijeenkomst voorafgaand aan het tentamen zal het (proef)tentamen worden behandeld. D (propedeuse) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DCI-BLK1-10/default.aspx
155
10.2.2
TETB-DTCI2-12 - Customer Intimacy, blok 2
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTCI2-12 Customer Intimacy, blok 2 Customer Intimacy, block 2 Nee Kitty Vreeswijk
[email protected] of 06-28252202
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) D 6 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 2480 minuten (41,33 uur) 280 10 1e Semester “Succesvol zijn, is een Keuze” Deze slogan komt vaak voorbij in vele management boeken. De gedachte is, dat als je alles in beeld hebt, je de juiste keuzes kunt maken, zodat je succesvol bent.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
In “Customer Intimacy” vertaalt zich dat naar een concept, waarbij bedrijven goed op de hoogte zijn wat hun klanten willen en daardoor in staat zijn in te spelen op klantwensen en behoeften. Dit laatste moet dan ook leiden tot een aantrekkelijke winstgevendheid en daarmee continuïteit van de onderneming. Ook op een lager niveau kun je het principe van klantgerichtheid toepassen. Elke afdeling heeft klanten, deze kunnen intern en/of extern zijn. Voor veel afdelingen komt het ook steeds meer voor dat bedrijven hun activiteiten uitbesteden. Voor beide aspecten is het goed te weten waar je als afdeling staat binnen een groter geheel. • Wie heeft er last van dat de afdeling niet goed functioneert? • Waar is de afdeling goed in? • Wat verwachten de klanten van de afdeling? • Wat is de unieke positie binnen het bedrijf? • Is de afdeling klaar voor de toekomst? Deze en nog veel meer vragen kan je als werknemer van de afdeling stellen. Kijkend naar de toekomst is het natuurlijk goed dat je kunt bepalen wat er nu beter kan (of moet). Wat zijn nu de prioriteiten om de klantgerichtheid van jouw afdeling te vergroten? De Utrechtse Technisch Bedrijfskundige ingenieur richt zich op twee kerntaken: • ontwerpen van innovatieve bedrijfsprocessen; • initiëren en ondersteunen van bijbehorende veranderprocessen. Binnen Customer Intimacy vertaalt zich dat naar een commercieel verbeterplan waarbij de commerciële processen binnen de organisatie/afdeling waar de student werkzaam is, in kaart worden gebracht. Natuurlijk moet het commerciële verbeterplan passen binnen de context van het bedrijf. Vanuit deze invalshoek wordt het bedrijf en de afdeling doorgelicht. Op basis van deze analyse/diagnose wordt vervolgens een advies uitgewerkt. Dit complete advies (wat we binnen de opleiding een Commercieel Verbeterplan noemen) bevat op basis van welke informatie er een strategische keuze gemaakt is en wat voor gevolgen dit voor de onderneming kan hebben op het terrein van: • organisatie en processen; • informatie en systemen en; • communicatie. Vervolgens wordt er financiële onderbouwing voor het plan gemaakt. Als TBK’er kun je in de volgende rollen betrokken zijn: • ondernemer of consultant die een onderneming moet doorlichten • consultant of projectleider bij de implementatie van een verbeteringstraject binnen een verkoop organisatie • marktanalist die markt trends en klanten wensen in kaart brengt In het semester Customer Intimacy komt het geheel in twee blokken naar voren: 1. Marketing 2. Commerciële Processen en CRM 156
Cursuscode
Leerdoelen
Kennisbasis
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
TETB-DTCI2-12 Met behulp van deze theorie is een TBK’er in staat om een gedegen totaal advies te geven. Dit totale advies (een Commercieel Verbeterplan) kan onderverdeeld worden in een Strategisch/Tactisch deel waarin de analyse/diagnose plaatsvindt (ist) en er een aantal oplossingsrichtingen worden aangereikt. Eén van die oplossingsrichtingen (soll) wordt in een Plan van aanpak in een Tactisch/Operationeel deel uitgewerkt waarin de organisatie en sturing vastgelegd wordt. In deze module draait het om bedrijfskundige kennis en vaardigheden op het gebied van markt en klant oriëntatie. Na het volgen van het thema Customer Intimacy is de student in staat om • voor de eigen organisatie een commercieel verbeterplan op te stellen door: o een interne en externe analyse uit te kunnen voeren; o dit te vertalen in een business strategie. • om de keuzes op het gebied van marktpositionering op consistente wijze te vertalen naar de optimale inrichting van de organisatie. INK-model Idef0 Flowchart 5-kolommen structuur Organogram TBV Balanced Scorecard KPI's Entiteitenmodel Gegevensmodellering Projectbrief Project Initiation Document (PID) Prince II Ja Individueel schriftelijk werkstuk Plan van Aanpak, CRM toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag TETB-TDCI2-DL1 50% 5,5 D E Verslag TETB-TDCI2-DL2 50% 5,5 D E Zie themaboek Het Plan van Aanpak bevat de volgende onderdelen. 1. Verlevendig de gekozen optie 2. Werk een planning uit 3. Bereken de gevolgen van invoering van de optie 4. Geef aan hoe de sturing moet plaatsvinden 5. Inleveren: Bijeenkomst 15 4 Individueel schriftelijk werkstuk Enquête en Reflectieverslag Vanuit de strategische keuzes die bedrijven maken hoort hoe ze de organisatie willen inrichten. Het is interessant te zien of dit ook in de praktijk plaatsvindt. De student gaat aan de hand van een enquête in kaart brengen hoe het met de klantgerichtheid van zijn bedrijf is en hoe dit in de strategie is vastgelegd. Door deze opdracht krijgt de student de kans om met andere disciplines binnen zijn bedrijf over klantgerichtheid te praten en zo de theorie in een totaal ander kader te kunnen plaatsen. Van de student wordt verwacht dat hij het beeld wat uit de enquête naar voren komt kan relateren aan zijn eigen beeld en daar zijn visie op geeft. Deze reflectie moet als bijlage bij het Plan van Aanpak gevoegd worden waardoor het totale bedrijfsbeeld compleet wordt. Vanuit de Hogeschool wordt de enquête anoniem verwerkt. Het doel is om zo een beter beeld te krijgen van de diverse bedrijven. Hoe is het met de klantgerichtheid en hoe sluit de strategie hier op aan. Het is de bedoeling dat we op basis hiervan een langlopend onderzoekstraject kunnen maken. Adventure Works Cycles (AWC) is een groothandel in fietsen, fietsonderdelen en fietsaccessoires. Het bedrijf is gevestigd in Houten en levert van daaruit producten aan fietsenwinkels in heel Nederland. Bij AWC werken ca. 40 medewerkers en de jaarlijkse omzet bedraagt gemiddeld zo’n 30 miljoen euro over de afgelopen drie 157
Cursuscode
TETB-DTCI2-12 jaar. De directie van AWC maakt zich zorgen over de financiële resultaten. De omzet is de laatste jaren gelijk gebleven maar de winst loopt terug en dreigt onder een kritieke grens te komen. De vraag is, wat de achterliggende oorzaken zijn van deze ontwikkelingen en of er maatregelen genomen kunnen worden waarmee een positieve trend kan worden ingezet. Als groep zijn jullie een advies bureau. Hierin is een project leider aanwezig. Verder is het van belang dat jullie onderling ook afspraken maken over de taken. Aan het eind leveren jullie de directie een advies op waarmee de neergaande trend kan worden omgebogen. Gedurende het traject leveren jullie een aantal tussenproducten op; • Projectbrief (week 7) • Adviesrapport met Business Model Canvas (week 14) • Plan van Aanpak/Presentatie (PMC 2.0) (17) Op elk onderdeel zullen jullie feedback krijgen tijdens deze contact momenten waarbij de leermanager de rol van opdrachtgever/senior consultant heeft. Deze feedback wordt schriftelijk vastgelegd door de projectgroep. Als groep worden jullie beoordeeld op groepsproces en de kwaliteit van de opgeleverde tussenproducten.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht iemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Daarnaast volgt er een presentatie van het verslag aan de directie waarbij ook het adviesrapport wordt aangeboden. Deze eindproducten worden ook beoordeeld D (propedeuse) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DCI-BLK1-10/default.aspx
158
10.2.3
TTBK-DTB-PCO-10 - Inl. Professionele Competentie Ontw.
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DTB-PCO-10 Inl. Professionele Competentie Ontw. Introd. Professional Competennce Devel. Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) A; B 6 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 2480 minuten (41,33 uur) 280 10 Geen In de beroepspraktijk worden steeds vaker kwalificaties van medewerkers geformuleerd in competenties. Een competentie kun je omschrijven als de combinatie van kennis, vaardigheden, persoonskenmerken en houding die nodig is om in een bepaalde beroepssituatie goed te kunnen functioneren.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Je kunt nieuwe competenties ontwikkelen of competenties die je al beheerst gaan ontwikkelen tot een hoger niveau. Om hier zicht en ook grip op te krijgen is het nodig om eerst stil te staan bij wat je al beheerst. Van daaruit kun je kijken wat je prioriteit wilt geven in je ontwikkeling en hoe je daar vorm aan wilt geven. Tijdens de colleges Inleiding PCO zullen we grondig stilstaan bij wat jou typeert (wie ben ik) welke competenties je beheerst (wat kan ik) en op welke manier je het meest effectief leert (hoe leer ik). Daarnaast onderzoek je met de beroepsoriëntatieopdracht wat je ambities zijn (wat wil ik); wat het beroep van de technisch bedrijfskundige precies inhoudt en welke eisen er door het beroepenveld aan een TBK’er gesteld worden.
Leerdoelen
Kennisbasis
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Tenslotte besteden we aandacht aan het samenstellen van een POP en de reflectieverslagen Studie en Beroep. Deze maak je tijdens de rest van je studie steeds voorafgaand aan de PCO bijeenkomsten. Na het volgen van de inleiding PCO ben je startklaar voor de leerlijn ‘professionele competentieontwikkeling’(PCO). Dit houdt in dat je: • een beeld hebt van je beginpositie bij aanvang van de studie. Hiervoor heb je een aantal zelfanalysemodellen weten toe te passen en heb je leren werken met feedback van anderen; • een beeld hebt gekregen van de eisen die het beroepenveld aan de HBO TBK-er stelt en wat jouw mogelijkheden zijn na je studie; • in staat bent om in grote lijnen aan te geven wat je ambities zijn en dit vertaalt naar een helder POP dat als startdocument dient voor het vervolg van de PCO leerlijn. Je kunt je eigen ontwikkeltraject uitzetten dat het beste past bij jouw interesses en talenten. Hierbij laat je zien dat je regie voert over je eigen leren. We vinden het erg belangrijk dat je een actieve leerhouding hebt: ook na je studie is deze competentie ‘lerend vermogen’ van belang. Leerstrategieen Mindmapping Snellezen Time management Kernkwadranden Feedback geven en ontvangen Reflectie Intervisie Theorie presentatietechnieken POP Hoorcollege; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DTB-PCO-DL1 50% 5,5 A B Opdracht DTB-PCO-DL2 50% 5,5 A B 159
Cursuscode Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht iemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-DTB-PCO-10 Zie themaboek een portfolio of verslag (50% beoordeling) met: o de voorbereidende opdrachten voor de bijeenkomsten o de leerverslagen van de bijeenkomsten o relevante andere bewijsstukken van competentieontwikkeling (inleveren in bijeenkomst 4) de beroepsoriëntatieopdracht (50% beoordeling) zie Themaboek III o de presentatie van de beroepsoriëntatieopdracht o een kort verslag hiervan o het persoonlijk ontwikkelplan (POP) waarmee het vervolgtraject kan worden ingezet o het reflectieverslag beroepspraktijk o het reflectieverslag studie D (propedeuse) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DTB-PCO-10/default.aspx
160
10.2.4
TTBK-DTB-ORB-10 - Organisatie & Beroep
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DTB-ORB-10 Organisatie & Beroep Organisation And Professions Nee Sanne Messemaker
[email protected] of 06-28252231
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) A 6 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 2480 minuten (41,33 uur) 280 10 Geen Onze samenleving wordt voor een belangrijk deel gedragen door organisaties. Iedereen heeft als consument te maken met organisaties. Mensen werken samen in organisaties en organisaties zijn weer klanten, leveranciers, samenwerkingspartners of concurrenten van andere organisaties.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Organisatie Naarmate een leidinggevende hoger in een organisatie zit, wordt het steeds belangrijker om te begrijpen hoe organisaties werken. Dit geldt ook voor de technisch bedrijfskundige die zonder zelf een leidinggevende functie te bekleden optreedt als interne of externe organisatieadviseur. Vragen die daarbij een rol spelen zijn onder andere de volgende: • Op basis waarvan wordt een organisatie ingericht zoals die is? Welke organisatievormen bestaan er? Welke overwegingen zijn er om voor een bepaalde organisatiestructuur te kiezen? • In welk krachtenveld bevindt een organisatie zich? Welke externe factoren zijn van belang? • Wat zijn de interne elementen die een organisatie bepalen? Wat zijn de sterkten en de zwakten?
Leerdoelen
Beroep Een technisch bedrijfskundige moet in staat zijn om de bedrijfsvoering van zijn of haar organisatie door te lichten en naar aanleiding daarvan gewenste wijzigingen door te voeren. Het gaat daarbij om het in kaart brengen van bedrijfsprocessen maar ook om het realiseren van verandering. Vragen die hierbij aan bod komen zijn onder andere: • Welke methoden zijn er om bedrijfsprocessen in kaart te brengen? • Wat komt er kijken bij het realiseren van veranderingen? In welk krachtenveld bevindt een leidinggevende zich? • Hoe werkt menselijke motivatie en hoe krijgt een functie haar optimale inhoud (taakinhoudelijk en mensgericht)? Na het volgen van het thema is de student in staat, het interne en externe krachtenveld waarin een organisatie, bijvoorbeeld de eigen afdeling, zich bevindt gestructureerd in kaart te brengen en aan te geven welke betekenis de verschillende krachten en elementen voor de organisatie hebben. Na afloop van het thema dienen per student de volgende doelstellingen te zijn bereikt: • De student kent een aantal basismodellen waarmee de context van een organisatie kan worden beschreven en kan deze ook toepassen in een praktijksituatie. • De student is in staat om een probleem in de bedrijfsvoering in kaart te brengen met behulp van gangbare methoden. • De student kent verschillende leiderschapsmodellen en is in staat om elementen van deze modellen in de praktijk toe te passen, op basis van eigen inzicht en afhankelijk van de situatie. De student ziet in dat zowel zakelijke motieven als motivationele aspecten een wezenlijke rol spelen bij het functioneren en veranderen van organisaties. Het accent in dit eerste programmablok van de opleiding ligt op het goed leren observeren en het binnen theoretische kaders verwerken van wat wordt waargenomen. Naarmate de opleiding vordert wordt geleidelijk aan ook meer waarde gehecht aan het kunnen analyseren van problemen en het bedenken en ontwerpen van oplossingen.
161
Cursuscode Kennisbasis
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht iemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-DTB-ORB-10 Denken over organisatie & management Omgevingsinvloeden Strategisch management Samenwerking Besturing Structurering Management Besluitvorming Individu en groepen Organisatie in ontwikkeling Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DTB-ORB-DL1 75% 5,5 A B Presentatie DTB-ORB-DL2 25% 5,5 A B Zie themaboek I. Individueel schriftelijk werkstuk (7 ½ EC’S) Aan het einde van het programmablok van het thema Organisatie & Beroep levert elke student een werkstuk in van maximaal 15 pagina’s A4, met daarin een goed verzorgde uitwerking van de opdrachten die in eerste opzet ook al ter voorbereiding van de vijf bijeenkomsten zijn gemaakt. Het individuele werkstuk wordt afgesloten met een eigen reflectie over de onderwerpen die de student in het blok het meeste hebben aangesproken. Een uitgebreide omschrijving van de individuele werkopdracht staat in deel 3A van het themaboek. II. Groepspresentatie (2 ½ EC’S) In de toetsweek worden op dinsdagavond groepspresentaties gehouden. Aan het begin van het programmablok Organisatie & Beroep worden groepen van vier tot vijf studenten geformeerd. Elke groep bereidt een presentatie met maximaal tien inhoudelijke sheets voor, waarin ze een onderwerp uit het thema, op basis van eigen praktijkervaringen kritisch onder de loep neemt. De groep geeft haar presentatie op de bijeenkomst in de toetsweek, waarbij de gehele leergroep (klas) als publiek aanwezig is en de gelegenheid krijgt om vragen te stellen. Een uitgebreide omschrijving van de groepsopdracht staat in deel 3B van het themaboek. D (propedeuse) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DTB-ORB-10/default.aspx
162
10.2.5
TTBK-DTB-PRM-10 - Procesmanagement
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DTB-PRM-10 Procesmanagement Process Management Nee Roland van Rossum
[email protected] of 06-28252221
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) B 6 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 2480 minuten (41,33 uur) 280 10 Geen In het thema Procesmanagement kijken we naar de manier waarop een organisatie kan worden ingericht en bestuurd, zodanig dat er maximaal wordt bijgedragen aan het realiseren van de doelstellingen. Daarbij moet je denken aan vragen zoals: • Hoe vertaalt een organisatie haar doelstellingen naar concrete inrichtingskeuzes ten aanzien van processen, mensen en middelen? • Wat is een proces en op welke manier worden processen beschreven? • Welke processen zijn er in een organisatie te onderkennen? • Welke kenmerken hebben deze processen? • Hoe is de samenhang tussen die processen georganiseerd? • Hoe stelt men vast of de doelstellingen worden gerealiseerd? • Hoe stelt men vast of bijsturing nodig is? • Op grond van welke informatie worden beslissingen genomen over noodzakelijke acties? • Hoe komt deze besluitvorming tot stand en hoe wordt dat gecommuniceerd? • Hoe kom je tot echte vernieuwing?
Workload EC Ingangseisen Inhoud
Leerdoelen
Kennisbasis
De systeemkunde en het procesdenken bieden een algemeen theoretisch kader om dergelijke vragen te benaderen en worden in de praktijk vertaald naar een veelheid aan meer praktische managementconcepten zoals kwaliteitsmanagement, Business Proces Redesign (BPR), supply-chain management. Ook in het informatiseren (met ICT ondersteunen en beheersbaar/bestuurbaar maken) van bedrijfsvraagstukken is het procesdenken een belangrijk beschrijvend en analytisch kader. Na het volgen van het thema Procesmanagement is de student in staat, vraagstukken in organisaties te beschrijven en te analyseren met behulp van systeem- en proceskundige begrippen. • U begrijpt de samenhang tussen processen, mensen, middelen, besturing en organisatie. • U kunt het functioneren van een organisatie beschrijven in termen van processen en kunt deze processen modelmatig weergeven. • U bent in staat bedrijfsvraagstukken met behulp van het procesdenken in kaart te brengen en op basis van een systematische analyse verbetermogelijkheden te benoemen. • U onderkent de relatie tussen processturing en regelinformatie en kent een aantal methoden om bedrijfsprocessen en –besluitvorming kwalitatief en kwantitatief te benaderen. Toepassing van deze kwantitatieve methoden vindt verderop in de opleiding plaats. • U kunt onderscheid maken tussen de verschillende soorten prestaties van processen. • U kunt vaststellen hoe de prestaties van processen worden beïnvloed. • U bent in staat om kennis en ideeën over procesmanagement te delen met anderen. Het accent in dit tweede programmablok van de opleiding ligt op het kunnen denken in bedrijfsprocessen en het kunnen beschrijven hiervan. Het thema legt de basis voor het procesdenken; de rode draad van de opleiding. Het heeft een verkennend karakter. Naarmate de opleiding vordert, zal verdieping worden aangebracht. Systeemkunde Stakeholders/belanghebbenden Organisatiedoelen Integrale samenhang en belans tussen processen, mensen, middelen, organisatie & besturing 163
Cursuscode
TTBK-DTB-PRM-10 Primaire/bewerkende, ondersteunende en besturende/regelende processen Strategische, tactische en operationele processen Fysieke, financiële en informatieprocessen Hoofdprocessen, deelprocessen en activiteiten Dienstverlenende, handels- en productieprocessen • De verschillende modellen uit de procesmethodiek, het doel van de modellen en hun onderlinge samenhang • Toepassingen van modellen • Strategische, tactische en operationele sturing • Prestatie indicatoren/ normen • Methoden om te komen tot PI’s: o Doelendecompositie o Business Balanced Scorecard • Plan-Do-Check-Act cyclus • Steady state model (boek J. in ’t Veld) o Regelkringen voor het uitvoerende proces § Voorwaartse koppeling § Terugkoppeling § Toevoegen van het ontbrekende (reparen) o Regelkring voor normstelling • ‘Meten is weten’ o Operationele stuurinfo o Management info • Rapportages/manieren van meten • Dagelijkse procesbeheersing/sturing t.o.v. procesanalyse voor procesverbetering/procesinnovatie • Knelpunten in huidige proces
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
• Procesborging o Procedures o Audits • Procesverbetering: (Eliyahu Goldratt) o Constraint theorie (op zoek naar de bottlenecks in de keten) • Procesherontwerp/ Business Process Reengineering (Michael Hammer) o Achtergrond van ‘Fundamenteel herontwerpen van bedrijfsprocessen’ • Aanpak voor Procesverbetering/ procesherontwerp o Analyse – Ontwerp – Implementatie o Knelpunten analyse huidige proces o Ontwerpprincipes voor ‘soll’ proces o IST – SOLL - GAP o Integraal ontwerpen van bedrijfsprocessen (processen in samenhang mensen, middelen, organisatie & besturing) o Gebruik van steady state model bij procesontwerp • Waar loop je in de praktijk tegen aan? o Valkuilen o Weerstand tegen verandering o De rol van de TBK-er? Hoorcollege; Werkcollege Ja -
met
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DTB-PRM-DL1 75% 5,5 A B Presentatie DTB-PRM-DL2 25% 5,5 A B Zie themaboek I. Individueel schriftelijk werkstuk (7,5 EC’s) Aan het einde van het programmablok van het thema Procesmanagement levert elke student een werkstuk in, waarin hij/zij de behandelde theorie in de eigen praktijksituatie toepast en antwoord geeft op de gestelde vragen. Een uitgebreide omschrijving van de individuele werkopdracht staat in deel 3 van het themaboek. II. Groepspresentatie (2,5 EC’s) In de toetsweek worden de groepspresentaties gehouden. Aan het begin van het programmablok Procesmanagement worden groepen van 3 a 4 studenten 164
Cursuscode
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-DTB-PRM-10 geformeerd. Een uitgebreide omschrijving van de groepsopdracht staat in deel 3 van het themaboek. D (propedeuse) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DTB-PRM-10/default.aspx
165
10.2.6
TETB-DTCIPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, CI
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTCIPCO-12 Professionele Competentie Ontw, CI Professional Competence Devel, CI Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
D (propedeuse) C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 2480 minuten (41,33 uur) 280 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTCI-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTCI-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek Binnen PCO wordt de student beoordeeld op zijn competentiegroei in de beroepspraktijk. Dit houdt in dat hij aan het eind van hun studie voldoende ervaring moet hebben opgedaan binnen de verschillende domeinen. Om dit aan te tonen moet de student tijdens zijn studie ‘bewijsstukken’ verzamelen die aantonen dat hij alle TBK en HBOcompetenties op afstudeerniveau beheerst. Het basisniveau op de TBK-competenties krijgt iedere student aangeleerd door het volgen van de cursussen van IBO. Bij PCO brengt hij hierbinnen verdieping aan. Deze verdieping sluit aan bij zijn persoonlijke professionele ambities en hangt mede af van de knelpunten die hij zelf in zijn eigen functioneren signalereert. Na semester 7 moet het portfolio over de competentieontwikkeling van de student binnen PCO compleet zijn en houdt hij hierover een presentatie. De PCO opdrachten per semester zijn bewijsstukken die aantonen dat de student een (complexe) opdracht in een bepaald domein, in een bepaalde context en met een bepaalde tevredenheid heeft uitgevoerd. Om een positieve beoordeling te krijgen moet uit het materiaal van de student duidelijk worden waar hij zich in ontwikkeld heeft. Dit materiaal kan bestaan uit concrete opdrachten met concrete producten of resultaten, maar ook uit ontvangen feedback en beoordelingen, observaties, leerlogboeken etc. De student is zelf verantwoordelijk voor 166
Cursuscode
TETB-DTCIPCO-12 het aantonen van zijn of haar competentiegroei. PCO-competenties Naast het beoordelen van het realiseren van de concrete PCO-doelen geeft de PCObegeleider een oordeel over de ontwikkeling van de PCO-competenties: 1. Lerend vermogen (reflectie en zelfsturing) 2. Pro-activiteit in werk en studie 3. Coachen (zie H 2: doelen van PCO ) Toekenning van de ECTS punten voor PCO De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. D (propedeuse) Nee -
167
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTCIPCO-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
168
10.2.7
TTBK-DAV-10 - Adviseren & Veranderen
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DAV-10 Adviseren & Veranderen Counseling And Changing Ja Gert van Hardeveld
[email protected] of 06-28252180
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd In deze integratieve module leert de student in zijn rol als adviseur wat veranderen en adviseren is. Hoe een adviesopdracht wordt verworven – de acquisitie – verloopt anders dan het verkopen van een product of dienst. De student moet in staat zijn een organisatiediagnose op te stellen en advies te geven over de veranderstrategie. Krijgt hij de opdrachtgever hierin mee? Zo ja, dan kan een interventieplan worden opgesteld en worden onderzocht hoe inhoud en proces worden gestuurd: de monitoring. Adviseur zijn bij veranderingsprocessen is meer dan het toepassen van projectvaardigheden. Het vraagt een open leerhouding; vandaar dat uitgebreid wordt stilgestaan bij het organiseren van intervisie en intercollegiale toetsing. Ook moet de adviseur zich bewust zijn van het feit dat bij veranderingsprocessen zich tal van conflicten kunnen voordoen waarin hij al gauw partij wordt. Tenslotte vragen wij van de verandermanager oog te hebben voor ethische vraagstukken die verbonden zijn aan veranderingen in de organisatie.
Leerdoelen
Kennisbasis
De module volgt een veranderproces van het begin tot het eind. Verschillende fasen worden onderscheiden en de adviseur wisselt van een inhoudelijke naar een procesmatige rol. De onderwerpen zijn: • Wat is adviseren? Wat is veranderen? Wat voor soort adviseur ben ik en is dat (altijd) adequaat? • Hoe verwerf ik een adviesopdracht? • Wat is er aan de hand in deze organisatie? Wat is er aan wiens hand? Deze vragen naar de factoren en actoren leiden tot een systematische diagnose. • Welke aanpak past bij deze organisatie en dit organisatievraagstuk? De studenten leren een veranderstrategie kiezen en een interventieplan opstellen. • Gaat het de goede kant op met het veranderproces? Bereiken we wel de gestelde doelen en hoe monitoren we het proces? • Welke conflicten en weerstanden zijn te verwachten? Zijn deze te voorkomen? Hoe kunnen we hiermee omgaan? Welke ethische aspecten zijn aan veranderen en adviseren verbonden? • Naast deze meer inhoudelijke aspecten wordt uitgebreid stilgestaan bij nut en noodzaak van een lerende houding. De studenten worden getraind in intervisietechnieken. Hoofdvraag Hoe kan ik in de rol van adviseur en projectleider “iets” in mijn organisatie veranderen of verbeteren, zonder dat ik over directe macht of middelen beschik? Hoofddoel In dit blok zul je jezelf verder ontwikkelen in kennis, vaardigheden en gedrag om je rol als adviseur en projectleider in de eigen organisatie te verbeteren en daarmee veranderingen te faciliteren. • Inzicht krijgen in verander contexten • Inzicht krijgen in de kleurentheorie van De Caluwé 1.Inzicht krijgen in commerciële sterktes en zwaktes 2.Kunnen toepassen van de juiste stappen in het commerciële proces (acquisitie) 3.Kunnen achterhalen van de (advies/verander) vraag van de opdrachtgever en deze op de juiste manier verwoorden 1 De student is in staat op methodische wijze een organisatiediagnose op te stellen dat moet dienen als basis voor een advies over de veranderstrategie. 2.De student is in staat meervoudig naar een organisatieprobleem te kijken door het gebruik van toegesneden diagnosemodellen. 3.De student is in staat te wisselen van adviespositie (expert, partner) en te voorkomen dat hij handlanger wordt in het veranderproces.
169
Cursuscode
TTBK-DAV-10 1 De student is in staat op methodische wijze een organisatiestrategie te kiezen en te verantwoorden op basis van het benoemen van indicatoren. 2.De student is te denken in kleuren waarmee de strategieën worden aangeduid, en ontwikkelt opvattingen over energie of weerstand bij veranderingen. 1.De student is in staat op methodische wijze een interventieplan op te stellen en wel zodanig dat dit plan past bij de eerder gekozen strategie. 2.De student is in staat het interventieplan te toetsen aan focus, balans, communiceerbaarheid en relevantie. 1. De student onderkent de slaag- en faalfactoren van veranderprocessen 2. De student is in staat aan te geven hoe een veranderproces kan worden gemonitord en gestuurd. 3. De student herkent dat afhankelijk van de veranderstrategie de invulling en tone-ofvoice anders moet zijn 1.De student is in staat in klemmende verandersituaties belangen en conflicten te onderkennen en passende interventies op het terrein van conflicthantering uit te voeren. 2. De student is in staat ethische kwesties te onderkennen en interventies te benoemen die passen bij ethische dilemma’s
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
1. Praktisch inzicht in de kleurentheorieën van De Caluwé 2. Onderzoekresultaten logisch kunnen ordenen en presentabel maken 3. Verdieping van kennis door toevoeging van literatuur aan iedere kleur Hoorcollege; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging min periode periode % cijfer herkansing verslag DAV-DL1 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E verslag DAV-DL2 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E verslag DAV-DL3 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E verslag DAV-DL4 25% 5,5 A.B.C.D B,C,D,E Zie themaboek Acquisitie veranderopdracht Acquisitie veranderopdracht in eigen organisatie of een casestudy naar een lopend of afgesloten verandertraject gekoppeld aan de twee eigen leervragen. Het is de bedoeling dat de student in de eigen organisatie een verandertraject zoekt waaraan hij een (substantiële) bijdrage kan leveren. Dat zal in sommige gevallen lastig zijn, vandaar dat we de student drie opties voorleggen: • Een verandertraject zelf definiëren en verwerven • Aansluiten bij een lopend verandertraject • Beschrijven van een afgesloten verandertraject. Indien student kiest voor het aansluiten bij een lopend of afgesloten verandertraject dient men ook de implementatie (interventies) te onderzoeken en te komen met een advies hoe de implementatie beter had kunnen verlopen. De student beschrijft het gekozen verandertraject met behulp van de systematiek van De Caluwé. Het in het boek gepresenteerde uitklapvel kan daarbij zeker behulpzaam zijn. In deze fase van het onderwijsproces gaat het uitdrukkelijk om een beschrijving van de context, de invloedsfactoren op het veranderidee, het veranderidee, de actoren. Deze elementen zijn vooral onderdeel van de achtergrondbeschrijving in het projectvoorstel. De andere elementen komen in een volgend beroepsproduct aan de orde. Natuurlijk dient het voorstel te voldoen aan reeds geleerde standaarden, zoals de projectbrief van Prince2 en mag een hoofdvraag (opdrachtformulering) niet ontbreken. Diagnoserapport eigen veranderopdracht Centraal staat de vraag: Wat is er aan de hand in de organisatie? Wat is er overigens aan wiens hand (verwijzend naar de actoren)? De Caluwé wijst op een aantal essentiële kwesties zoals: 170
Cursuscode
TTBK-DAV-10 • Meervoudig kijken (gebruik van modellen, samen kijken, etc.). • Toepassen van een (diagnose)model, waarbij De Caluwé benadrukt dat de veranderaar zich niet tot één model moet beperken en hij beseft of hij het model analytisch of fenomenologisch gebruikt. • Student dient in ieder geval één relevant diagnosemodel (7S, Cummings en Worley, Camp, De Caluwé). Op pag 155 geeft De Caluwé een lijst van voorbeeldvragen. Die zijn zeker – wellicht niet alle – bruikbaar bij het opstellen van een diagnoserapport. De student betrekt bij zijn diagnose de kleurentheorie, zoals ook zichtbaar is op pag. 156 en 157. Uiteindelijk gaat het om de vraag of de student in staat is – op basis van de diagnose – de kern van het vraagstuk te beschrijven. Daarnaast gaat het om nog twee kwesties: • Maak gebruik van causale diagrammen om te komen tot verbanden tussen de bevindingen uit de diagnose, om zo dieper inzicht te verkrijgen; • Maak gebruik van de begrippen Kiem en Angel Interventieplan of casestudy De student stelt voor ‘zijn project’ een interventieplan op dat voldoet aan de eisen zoals deze door De Caluwé wordt geformuleerd in de hoofdstukken 6.1 en 6.2. In het interventieplan wordt eerst de interventiestrategie verwoord en in verband gebracht met de kleurentheorie. m.b.t. de veranderstrategie De student beantwoordt de 6 vragen die dienen als indicatoren, wikt en weegt, en komt tot het beargumenteerd vaststellen van de veranderstrategie (=Kleur). m.b.t. het interventieplan Het gaat hier niet alleen om een platte opsomming van gewenste interventies, uitgezet in de tijd – zie schema pag 222-, maar ook om focus, samenhang, consistentie en balans. De student besteedt ook aandacht aan de communicatieaspecten en de wijze van sturing en monitoring. Veranderplan en presentatie hierover Oplevering en presentatie van het veranderplan in een toegewezen kleur van De Caluwé Groepswerkstuk. Het groepswerkstuk heeft betrekking op de Case Marty Shoes die op de tweede collegedag wordt uitgereikt en besproken. Belangrijk gegeven is dat de groep studenten een bepaalde kleur krijgen aangewezen van waaruit zij de case zullen benaderen. De studenten werken groepsgewijs gedurende het gehele blok aan deze groepsopdracht en hebben in hun agenda tijd ingeruimd voor onderling contact en werkafspraken.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
B (hoofdfase) Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DAV-10/default.aspx
171
10.2.8
TTBK-DAO-PRJ-10 - Afstudeerproject
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DAO-PRJ-10 Afstudeerproject Final Project Nee Robert Huls
[email protected] of 06-28252167
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 30 Semester 1 t/m 7 afgerond. Onder voorwaarden kunnen deeltijdstudenten een verzoek tot vervroegd afstuderen indienen bij de examencommissie. De randvoorwaarden daarbij zijn: • In totaal is de student minimaal 2,5 jaar ingeschreven (feb-instroom 3 jaar!) • Niet meer dan 0,5 jaar eerder starten • Geen studieachterstanden • Met de voorkeur voor een docentbegeleider kan slechts zeer beperkt rekening worden gehouden. • Inhoudelijk is het verzoek tot vervroegd starten goed beargumenteerd • De student heeft een relevante beroepscontext en functie waarbinnen de opdracht wordt uitgevoerd De opleiding Technische Bedrijfkunde leidt op tot projectleider en adviseur op het gebied van ontwerpen, inrichten en optimaliseren van bedrijfsprocessen. De TBK-benadering van procesvraagstukken kenmerkt zich door een multidisciplinaire benadering, passend bij de analyse van doelstelling en context. Door de zelfstandige uitvoering van een voldoende complexe projectopdracht toont de student aan, dat hij/zij de eindcompetenties van de opleiding heeft verworven en voldoet aan de vereisten voor de Bachelor degree. De student toont zijn professionele niveau van Bachelor aan: • In de verwerving van de opdracht: Het project is gebaseerd op een opdrachtovereenkomst die voldoet aan de vereisten van de opleiding. • in de uitvoering van de opdracht: Zowel in de inhoudelijke uitwerking als in de procesmatige aanpak • in de verantwoording van het project: In verslaglegging, rapportage en reflectie.
Inhoud
De afstudeeropdracht vindt in principe plaats in een bedrijfsomgeving. Indien dit om wat voor reden dan ook niet mogelijk is, wordt als minimumeis gesteld dat een externe belanghebbende (niet de examinatoren of gecommitteerde) als opdrachtgever c.q. bedrijfsbegeleider optreedt.
Leerdoelen
Voor het afstuderen geldt het volgende: • Doelstellingen voor kennis van en inzicht in het vakgebied: De technisch bedrijfskundige dient theoretisch en praktisch voldoende kennis te bezitten van en inzicht te hebben in het vakgebied van de Technische Bedrijfskunde, om bekwaam te kunnen functioneren in dat vakgebied. Een wezenlijk onderdeel daarvan is het kunnen integreren van kennis en inzicht uit de verschillende monodisciplines. • Doelstellingen voor vaardigheden in problemen oplossen: De technisch bedrijfskundige moet in staat zijn om zelfstandig en systematisch problemen binnen zijn opleidingsgebied op te lossen. • Doelstellingen voor de relatie tussen mens, maatschappij en techniek: De technisch bedrijfskundige moet inzicht hebben in de relatie tussen mens, maatschappij en techniek. • Doelstellingen m.b.t. het abstraheren: De technisch bedrijfskundige dient in staat te zijn, de problematiek van een organisatie vergelijkbaar te kunnen maken met situaties zoals deze in de literatuur (modellen, theorieën en casussen etc.) beschreven staan. De bevindingen moeten ook vertaald kunnen worden naar vergelijkbare situaties binnen andere ondernemingen. Wanneer heb je met je afstudeerproject je doel bereikt? Wanneer ben je succesvol? Als je een mooi adviesrapport schrijft dat na je afstuderen ergens in een la verdwijnt, heb je weinig bereikt voor je opdrachtgever. En als je docentbegeleider erg enthousiast is maar je zelf het idee hebt dat je tijdens je afstuderen weinig leert bereik je ook je doel niet. Nog vervelender is het als je opdrachtgever en jijzelf heel tevreden zijn met je afstudeerproject, maar de examinatoren het niet voldoende vinden. 172
Cursuscode
TTBK-DAO-PRJ-10
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Je afstudeerproject is succesvol als 1. je opdrachtgever tevreden is en je advies om de bedrijfsprocessen te verbeteren overneemt en daarmee zijn probleem oplost*; 2. je in het project de door jou gewenste TBK-competenties ontwikkelt en daarmee voldoet aan het TBK-competentieprofiel zodat je recht hebt op een TBK-diploma. Een goede TBK-afstudeeropdracht kan je alleen uitvoeren door de belangrijkste TBKcompetenties in te zetten. Daar moet de opdracht dan ook om vragen. En met het succesvol uitvoeren van een dergelijke opdracht laat je zien over de vereiste competenties te beschikken. Project; Afstuderen Nee -
Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Scriptie geen 5,5 A,B,C,D,E A,B,C,D,E Presentatie zitting geen 5,5 A,B,C,D,E A,B,C,D,E Verdediging zitting geen 5,5 A,B,C,D,E A,B,C,D,E Variabel Om aan het eind van je afstudeerproject recht te hebben op het TBK-diploma moet je aantonen dat je voldoet aan het TBK-competentieprofiel. Hierbij moet je de kolommen en de rijen van de matrix goed afdekken. In de volgende hoofdstukken zijn voor elke rij (fase van je afstudeerproject) de criteria voor de vier kolommen uitgewerkt. Hieronder staan de criteria voor het gehele afstuderen per kolom van de matrix beschreven. Het niveau van de opdracht wordt voor een belangrijk deel bepaald door het soort probleem dat je oplost. Bij het afstuderen moet het om een probleem op niveau 3 of 4 gaan, d.w.z. om een probleem • waar geen standaard oplossing voor is; • dat een zekere omvang en complexiteit heeft; • waarbij kennis van verschillende domeinen op HBO-niveau geïntegreerd toegepast moet worden om het op te kunnen lossen; • waarbij verschillende actoren zowel binnen als buiten de organisatie betrokken zijn. Kolom 1: Produceren à Product = Advies = Herontwerp bedrijfsprocessen Je bent in staat voor je opdrachtgever een bedrijfskundig probleem op te lossen dat strategisch relevant is, door een advies uit te brengen met een herontwerp van de bedrijfsprocessen en met een implementatieplan. Kolom 2: Organiseren à Goed georganiseerd adviesproject Je bent in staat zelfstandig een adviesproject te organiseren en te beheersen aan de hand van professionele projectmanagementtechnieken en stappenplannen uit de TBKdomeinen. Kolom 3: Kennis Mobiliseren à Toegepaste, toegankelijke TBK-kennis Je bent in staat relevante kennis op de TBK-domeinen te zoeken en te gebruiken om de bedrijfsprocessen in huidige situatie te analyseren en te herontwerpen om problemen op te lossen; de gebruikte kennis kun je na afloop voor anderen toegankelijk maken.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen
Kolom 4: Interactie à Impact = Bijdrage aan een organisatieverandering Je bent in staat bij te dragen aan een gedragsverandering van de mensen die bij je project betrokken zijn, zodat de voorgestelde veranderingen daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite.
173
Cursuscode Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-DAO-PRJ-10 Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DAO-PRJ-10/default.aspx
174
10.2.9
TTBK-DAI-10 - Asset Integrity Management
Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DAI-10 Asset Integrity Management Asset Integrity Management Ja Mark Tammer
[email protected] of 06-28252203
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd Asset Integrity Management kent verschillende doelen. We kunnen een onderscheid maken tussen Asset Management en Asset Integrity Management. Het gaat er bij Asset Management om een optimale bijdrage leveren aan de bedrijfsdoelstellingen en rendementen. Dat is meer dan alleen maar onderhoud plegen bijvoorbeeld, het gaat erom dat gerekend wordt aan de inzet van bedrijfsmiddelen en de rol die ze spelen voor de bedrijfsoutput. Dat vraagt een strategische en proactieve benadering met de bijbehorende verbeterprojecten en optimalisaties. Daarnaast is Asset Management gericht op het verzekeren van de voortgang van de productie, dat vraagt een proactieve opstelling waarbij scenario’s gericht op reductie van risico’s, ongelukken en productiestilstand van belang zijn. Bij Asset Integrity gaat het om het vermogen van een asset (productiemiddel of kapitaalgoederen) om effectief, efficiënt en duurzaam de functie te vervullen. Bij Asset Management is het van belang dat onderscheid wordt gemaakt tussen de Asset Eigenaar, de persoon die uiteindelijk bepaalt wat er met een asset gaat gebeuren, de Asset manager, diegene die de inzet van een asset zo effectief en efficiënt mogelijk moet regelen, en de Service provider, diegene die de inzet van een asset realiseert. Het is van belang deze rollen in een organisatie te identificeren en in te vullen omdat op deze wijze de bedrijfsdoelstellingen kunnen worden vertaald in duidelijke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden met het doel het hoogste rendement uit een asset te halen.
Leerdoelen
Kennisbasis
In deze module draait het om een samenkomen van de technische en bedrijfskundige kennis en vaardigheden. Na afloop van de module is de student in staat om: • ten behoeve van een directie het strategische belang van AIM aan te tonen en te onderbouwen • voor de eigen organisatie een verbeterplan voor het gebruik/inzet van assets op te stellen • een overzicht te kunnen maken van die assets die in de eigen organisatie gebruikt worden/ingezet worden die (ernstige) risico’s vormen ten aanzien van het behalen van de bedrijfswaarden. Ook is de student in staat assets te herkennen die geen toegevoegde waarde hebben. Asset Integrity Management Asset owner, -manager, en Service provider PAS 55 AM strategie. doelstellingen en plannen Ondersteunende en sturende elementen Risicomanagement Prestaties Kosten Kosteneffectiviteit Risicomatrix Kans en effect Calamiteiten Pareto RCM 175
Cursuscode
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
TTBK-DAI-10 FMECA Lean Six sigma Hoorcollege; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DAI-DL1 50% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E, Verslag DAI-DL2 50% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E Zie themaboek Een individueel opgesteld verbeterplan De student adviseert zijn eigen directie over het strategische belang van onderhoudsmanagement voor de bedrijfsvoering. Dat gebeurt door eerst strategie en relevante context te beschrijven. Vervolgens worden de bedrijfsdoelen geoperationaliseerd naar strategie / doelen voor onderhoudsmanagement. Op basis van twee scenario’s, een nulscenario en een verbeterd scenario worden de verschillen tussen huidige situatie en positie na de strategische oriëntatie (voor zover aanwezig) inzichtelijk gemaakt. Hiertoe wordt eerst geïnventariseerd welke doelstellingen het bedrijf heeft. Het gaat daarbij om de langere termijn (de visie, missie, strategie) maar ook om doelen en keuzes voor kortere termijn voor zover die impact hebben op onderhoud en de inzet van de “assets”. Daarnaast wordt de relevante omgeving beschreven het gat daarbij om relevante wetgeving, maar ook om bijvoorbeeld de manier waarop de organisatie met klanten om wil gaan enz. Op basis van deze positionering en deze context wordt gekeken wat de consequenties hiervan zijn voor onderhoudsmanagement. Voor zover van toepassing wordt daarbij kort het verschil tussen de ist en de soll geschetst. Er wordt een business case op hoofdlijnen uitgewerkt waarin de huidige situatie vergeleken wordt met een situatie waarbij AIM is geïntegreerd in de bedrijfsvoering, gebaseerd op aannames. Het op te leveren werkstuk is gericht aan het management en is een quick scan die bestaat uit: - Een overzicht van de visie / missie / strategie van de organisatie - Een overzicht van relevante context (klanten, overheid, markttrends) - Een beschrijving van de plaats van onderhoud en asset management in de huidige situatie. - Een beschrijving van de strategische rol van AIM voor de bedrijfsvoering - Een voorstel voor enkele kpi’s die de strategie naar de operatie vertalen - Een beschrijving van de huidige en de wenselijke situatie - Een korte business case - Een advies - Een bijlage met een korte introductie van het bedrijf tbv de docent Opdracht risicomanagement Er wordt een risicomatrix opgesteld ten behoeve van “assets” die in de organisatie in gebruik zijn van één van de betrokkenen. Studenten geven hierover een tussentijdse presentatie. Deze presentatie is verplicht, maar wordt niet beoordeeld. De risicomatrices zijn gebaseerd op de doelstellingen van het bedrijf. Daarbij worden de volgende punten meegenomen:
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
1) Welke kans bestaat op falen van een installatie of systeem of ander asset 2) Welke effecten zijn er te verwachten 3) Welke risico’s is het bedrijf of de organisatie bereid te lopen bij het optreden van een asset falen 4) Welke maatregelen moeten worden getroffen om de risico’s te beheersen 5) Geef hierover een advies aan het management van het bedrijf B (hoofdfase) Nee -
176
Cursuscode
TTBK-DAI-10
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DAI-10/default.aspx
177
10.2.10 TTBK-DHR-10 - Human Resource Management Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DHR-10 Human Resource Management Human Resource Management Ja Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd In dit thema staat het managen van de menselijke factor centraal; het personeelsbeleid in relatie tot organisatiedoelen, de instrumenten die de manager heeft om invulling te geven aan het personeelsbeleid, de organisatorische randvoorwaarden waarbinnen dit dient te gebeuren en de vaardigheden van de manager die hier verantwoordelijkheid voor neemt. Het wezenlijke kenmerk van organisaties is dat er mensen samenwerken om gemeenschappelijke doelen te realiseren. Organiseren is mensenwerk. Om als organisatie succesvol te zijn is het noodzakelijk een omgeving te creëren die erop gericht is de flexibiliteit en de mobiliteit van mensen te vergroten. Dit staat of valt met de inzet en motivatie van mensen en de wijze waarop er gebruik gemaakt wordt van hun talenten en creativiteit. Om de kwaliteiten van mensen optimaal te benutten, moet het personeelsbeleid geïntegreerd zijn met of in ieder geval aansluiten op de organisatie strategie. Mensen als middelen Organiseren is het combineren van middelen om bepaalde doelen te bereiken. Wanneer wij de term ‘middelen’ gebruiken, denken we als eerste aan machines, gebouwen, grondstoffen en half fabricaten. Maar in zekere zin zijn mensen ook middelen. Zonder arbeidskracht wordt geen huis gebouwd en geen auto gemaakt. Ieder middel in een organisatie vraagt om onderhoud, moet worden beheerd en in sommige gevallen moet erin worden geïnvesteerd om tot betere resultaten te komen. Human Resource Management gaat over het beheren, onderhouden en ontwikkelen van “het middel’’ mens. Wanneer wij over mensen als middelen spreken, dan zal dat enigszins tegen de borst stuiten. Mensen zijn meer dan louter een middel en daarmee belanden we onmiddellijk op een punt waardoor Human Resource Management verschilt van de andere managementaspecten (financiën, techniek etc.). De mate waarin wij mensen als middel beschouwen is afhankelijk van het perspectief waarmee wij het verschijnsel organisatie benaderen. Een viertal perspectieven van waaruit we naar Human Resource Management kijken zijn: 1. Human Resource Management als bedrijfseconomisch vraagstuk. In deze visie heeft het management van personeel betrekking op de vraag hoe de productiefactor personeel (mens) zo efficiënt mogelijk in te zetten. Het is vooral een controle en beheersingsvraagstuk. 2. Human Resource Management als sociaal-psychologisch vraagstuk.Human Resource Management is meer dan beheer van en controle op menselijke middelen; het is ook het creëren van samenwerkingsverbanden tussen individuen, het oplossen van conflicten, het vormgeven aan communicatie en besluitvormingsprocessen enz. Binnen dit perspectief richt de aandacht zich vooral op de sociale processen binnen een organisatie. 3. Human Resource Management als belangenvraagstuk. We kijken naar organisaties als een samenspel van partijen met uiteenlopende belangen. Vanuit dit perspectief speelt het vraagstuk van macht en invloed. Human Resource Management richt zich binnen dit perspectief op de regulering van macht- en invloedrelaties tussen partijen, de verdeling van rechten en plichten, kortom de regulering van arbeidsverhoudingen. 4. Human Resource Management als maatschappelijk vraagstuk. Organisaties bestaan niet in een vacuüm, maar zijn verweven met de bredere 178
Cursuscode
TTBK-DHR-10 maatschappelijke context, het zijn ook maatschappelijke instituten. De invloed van organisaties in de moderne tijd is enorm. Zij creëren of vernietigen werkgelegenheid, hebben invloed op de inkomensverdeling in de samenleving, beïnvloeden het milieu etc. Tegelijkertijd worden organisaties beïnvloed door maatschappelijke ontwikkelingen. Technologie, vergrijzing etc zijn van invloed op het functioneren van organisaties. Human Resource Management als onderdeel van het totale management. Management betreft: • het ontwikkelen van een lange termijn visie (strategisch management); • de keuze en allocatie van middelen en combinaties van middelen om die visie te realiseren (tactisch management); • het sturen en beheersen van middelen binnen vastgestelde doelen (operationeel management). Meestal worden de drie bovengenoemde managementniveaus toebedeeld aan specifieke niveaus binnen de organisatie: strategisch management is een zaak van de top, tactisch management is een taak voor het hoger en middenkader en operationeel management is een taak voor de lager leidinggevenden. Op elk niveau dienen zich vraagstukken aan met betrekking tot personeel. Vandaar dat we spreken van Human Resource Management als een aspect van management. Naast financiële, technische en organisatorische aspecten is het Human Resource Management een onlosmakelijk aspect van de algemene managementtaak. Human Resource Management is dat aspect van management dat is gericht op het reguleren van arbeidsrelaties, zodat deze productief, evenwichtig en maatschappelijk aanvaardbaar zijn. Op strategisch niveau gaat het om de vraag hoe de strategie die als globaal toekomstbeeld voor de organisatie uitgestippeld is, op het gebied van Human Resource Management kan worden gerealiseerd. Op tactisch niveau is aan de orde welke personeelsinstrumenten ingezet kunnen worden en welke uiteindelijk het meest passend zijn bij de visie en de actualiteit van de organisatie. Human Resource Management op operationeel niveau richt zich op het sturen en beheersen van mensen binnen de kaders die door de andere niveaus (strategisch en tactisch) en door andere factoren (belangengroepen, vakbonden) zijn bepaald.
Leerdoelen
Wanneer bij het uitzetten van strategieën en tactieken niet wordt gedacht aan problemen in de operationele sfeer, dan kan een zorgvuldig verwoorde strategie eindigen in holle frasen. U laat op verschillende manieren -het uitwerken van de opdrachten, het maken van een rapport, participatie in de colleges, discussiebijdragen op Sharepoint, etc.- zien dat je inzicht hebt in de relevante thema’s waarmee een lijnmanager kan worden geconfronteerd. U bent in staat een individuele opdracht op een doelmatige en planmatige wijze uit te voeren. In de uitwerking maak je duidelijk wat de betekenis van besluitvorming is in het kader van de implementatie van de door jouw aangedragen oplossingen. Het probleem waarover een advies wordt uitgebracht, dient op strategisch (beleids) niveau ge(her)formuleerd te zijn. Verder besteed je in het rapport aandacht aan de implementatie van de adviezen. Je sluit af met het schrijven van een reflectie verslag waarin je beschrijft waar voor jou de leermomenten en aandachtspunten zaten. De centrale doelstelling van het thema Human Resource management, is: De student is in staat vanuit de rol van manager de menselijke factor in een organisatie te motiveren en aan te sturen. Hij krijgt meer inzicht in leiderschapsontwikkeling in het algemeen en zijn eigen rol hierin. Daarnaast heeft hij een volledig beeld van HR tools en in welke mate hij deze kan inzetten. Om deze centrale doelstelling te behalen dien je met name in voldoende mate over de volgende competenties te beschikken: a) Mensgericht Leiderschap b) Organisatie sensitiviteit c) Coachen d) reflecteren e) Besluitvaardigheid f) Zelfkennis en zelfsturing De opdrachten en oefeningen staan in het teken van het verder ontwikkelen van deze 179
Cursuscode Kennisbasis
TTBK-DHR-10 competenties in een managementsetting. 1 Inleiding tot management en organisaties 2.Het werkterrein van de manager 3.verschillende termen als: a.systeembenadering b contingentiebenadering c omnipotente & symbolische opvatting d organisatie gedrag en organisatie cultuur 1 De manager als beslisser 2.Het beslissingsproces 3.Planning 4.Doelstellingen formuleren en plannen ontwikkelen 5.Missie in verhouding tot HRM (Strategisch management) 6.Organisatie strategieën 7.Hulpmiddelen en technieken voor planning • Taakgroepering • Taakspecialisatie • Hiërarchie • Span of control • Centralisatie en decentralisatie • Mechanische en organische organisaties • Hedendaagse organisatiestructuur en organisatie cultuur • communicatienetwerken • Human Resource planning • Functionering- en beoordelingsgesprekken • Prestatie normen • Actuele vraagstukken HRM • Beloningsbeleid Leiderschap Motivatie • Aandachtsgebieden en doelen van organisatie gedrag • Groepsontwikkeling, -structuur en –processen • Ontwikkeling van individueel gedrag • Samenstellen van een effectief team dmv diverse teamrollen • Leiding geven aan een (project) team • Het controleproces • Corrigerend optreden • De controle van organisatieprestaties • Instrumenten voor controle • Corrigerend optreden (bijsturen) • Feedforward/gelijklopende en feedback controle
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Hoorcollege; Werkcollege Ja -
Toetsen
omschrijving weging min periode periode % cijfer herkansing verslag DHR-DL1 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E verslag DHR-DL2 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E verslag DHR-DL3 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E verslag DHR-DL4 25% 5,5 A.B.C.D B,C,D,E Zie themaboek Tijdens de lessen heeft de student kennisgemaakt met verschillende theorieën en vraagstukken op het terrein van het management van gedrag. De student toont aan dat hij deze theorieën kan toepassen in de eigen werksituatie. Hij vervaardigt een verslag waarin de volgende onderdelen zijn verwerkt: Werving & Selectie (25%) Beloningsbeleid (25%) Motivatie theorie (25%)
Toetsdatum Toetsbeschrijving
180
Cursuscode
TTBK-DHR-10 Management van gedrag en teamontwikkeling (25%) Werving & Selectie Het beroepsproduct voor de 4e bijeenkomst van Human Resource Management bestaat uit verschillende onderdelen: Deel 1: Beschrijving van de werving- en selectieprocedure. Ad 1: In een power point presenteert de student tijdens het vierde college, in ca 5 minuten aan de (sub)groep hoe de huidige procedure er uit ziet. Tijdens de les zal een aantal procedures worden behandeld en wordt indien nodig gewerkt aan suggesties tot verbetering. Nadere toelichting deel 1 De student gaat voor de presentatie uit van een complete werving & selectieprocedure. Dit betekent dus dat hij kijkt vanuit arbeidsmarktcommunicatie naar de gehele procedure incl. strategie, imago, bedrijfsdoelstellingen en toekomstperspectief. Vervolgens stelt hij zich de centrale vraag: Zijn deze voldoende duidelijk? De student onderzoekt of de organisatie beschikt over een checklist betreffende de benodigde informatie. De volgende vragen dienen daarbij als richtlijn: 1. Hoe zit de procedure eruit? 2. Hoelang mag hij duren? 3. Door wie wordt dit gecommuniceerd? 4. Past de vacature bij de strategische planning? 5. Wat is de bedrijfsstrategie? 6. Wat zijn de doelstellingen op korte en lange termijn? 7. Wat voor een imago heeft het bedrijf? 8. Hoe profileert het bedrijf zich, bv op internet, via media? 9. Hoe ziet de functie eruit, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, plaats in de organisatie, etc? 10. Hoe ziet de werkomgeving voor de functie eruit? 11. Aan welke eisen moet de sollicitant voldoen en welke eigenschappen moet deze bij voorkeur hebben? 12. Welke toekomstperspectieven zijn er voor de kandidaat? 13. Hoe bereik je geschikte kandidaten? 14. Hoe kom je aan de juiste selectie criteria? 15. En voldoen de bestaande functieprofielen van het bedrijf aan de eisen? Bovenstaande kwesties worden uitgewerkt en vastgelegd in een beknopt rapport waarbij de centrale vraag wordt beantwoord: Sluit het W&S proces aan bij de strategische richting van de organisatie? Motivatie theorie De student onderzoekt diverse motivatietheorieën en bepaalt welke theorie in het eigen bedrijf (en op hem) van toepassing is. Hij onderzoekt eventueel of dezelfde theorie ook voor zijn collega’s van toepassing is en of deze wellicht per afdeling verschilt. Wat zijn de motiverende factoren? Wordt hier rekening mee gehouden tijdens de beoordelingsfase? En hoe ziet volgens de student de ideale motivatietheorie eruit? Is deze haalbaar in de praktijk? Presentatie Daarnaast maakt de student een presentatie van ca 5 minuten over de huidige situatie. Tijdens de 5e bijeenkomst zullen we een aantal theorieën behandelen en werken aan een verbeterplan. Beloningsbeleid De student onderzoekt binnen het eigen bedrijf uit hoe de beloningssystematiek is opgebouwd en welke achtergronden daaraan ten grondslag liggen. Op grond van hun bevindingen zullen studenten in enkele korte presentaties tonen hoe in hun organisatie het beloningsbeleid is georganiseerd en in welke mate het beloningsbeleid aansluit bij de strategische doelen van de organisatie. Ad 1: In een power point presenteert de student tijdens het vierde college, in ca 5 minuten aan de (sub)groep hoe de huidige procedure er uit ziet. Tijdens de les zal een aantal procedures worden behandeld en wordt indien nodig gewerkt aan suggesties tot 181
Cursuscode
TTBK-DHR-10 verbetering. Ad 2: De student onderzoekt in hoeverre het beloningsbeleid ondersteunend is aan de strategie van het bedrijf op zowel korte als lange termijn. Ad 3: De student verwerkt het onderzoek, presentatie en aanbevelingen na de les in een rapport. Management van gedrag en teamontwikkeling De student onderzoekt in zijn eigen organisatie hoe (project)teams tot stand komen (groepsontwikkeling) en welke stijl van leidinggeven in zijn bedrijf/afdeling het meest effectief is. Uitwerking Beschrijf de (groeps)kenmerken en groepsprocessen van een team, de mogelijkheden en evt conflicten die kunnen ontstaan. Welke verbeteringen zijn van toepassing in het eigen bedrijf? Aan welke voorwaarde moet een team voldoen om effectief te functioneren. Voldoen de teams hieraan of zijn er nog meer kenmerken/voorwaarden waaraan een effectief team in het eigen bedrijf aan moet voldoen?
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Schrijf een aanbeveling (teamontwikkelingsplan) voor het eigen management met onderbouwing en presentatie en jouw eigen reflectie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DHR-10/default.aspx
182
10.2.11 TTBK-DMA-10 - Management Accounting Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DMA-10 Management Accounting Management Accounting Ja Wil Akerboom
[email protected] of 06-28252189
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd Wat is nou Management Accounting? Er zijn veel definities en omschrijvingen te vinden. Het Institute of Management Accountants definieert Management Accounting als volgt: Een continu verbeteringsproces voor het plannen, ontwerpen, toetsen en toepassen van zowel niet-financiële als financiële informatiesystemen, dat toegevoegde waarde creëert. Dit proces geeft richting aan de activiteiten van het management , motiveert het gedrag en ondersteunt en levert de culturele normen en waarden die nodig zijn om de strategische, tactische en operationele doelstellingen van een organisatie te bereiken. Uit de definitie volgt: § Dat management accounting zowel niet-financiële als financiële informatie levert. § Dat managementinformatie belangrijk is om goede beslissingen te kunnen nemen. Hierbij gaat het om besluitvorming op strategisch gebied (planning), operationeel gebied (uitvoering) en op het gebied van beheer (evaluatie van de prestaties (performance)). Kortom, management accounting is alomvattend en doelgericht. Het is bedoeld om op elk niveau van de organisatie te voldoen aan specifieke behoeften voor de besluitvorming. De module is zo opgezet dat relevante begrippen worden besproken en toegelicht vanuit ‘algemeen’ bekende documenten of verslagen. Zo bestaat het jaarverslag van een onderneming uit een jaarrekening en een resultatenrekening. Naast veel financiële gegevens en informatie, staat hierin ook veel niet-financiële informatie. Duurzaamheid is zo’n aspect waar tegenwoordig iets over wordt geschreven in het jaarverslag. Een onderneming etaleert zichzelf naar buiten toe, waardoor het wel of niet een interessante onderneming is waar derden in willen investeringen. Investeren heeft altijd met toekomst te maken. Dit is tevens het bruggetje naar het nut en het belang van het goed leren opzetten van (financiële) plannen. Deze plannen zijn weer gebaseerd op kosten, uitgaven, inkomsten. Als dit inzicht er is, komen vragen aan de orden als: ‘Wat is de terugverdientijd?’ of ‘Kunnen we dit zelf financieren of moeten we geld lenen?’, ‘(Wanneer) Maken we winst?’ enzovoorts. Naast externe verslaglegging komt ook de interne verslaglegging aan de orde. Wat zijn de verschillen en waarom is dit nodig en/of nuttig.
Leerdoelen
Kennisbasis
Kortom, de module start vanuit herkenbare, wettelijk verplichte, algemene verslagen om kennis te maken met financiële aspecten waarmee een technisch bedrijfskundige te maken krijgt. In deze module draait het om bedrijfskundige kennis en vaardigheden rondom de financiële planning, verslaglegging en controle binnen organisaties. Na het volgen van de module Management Accounting is de student in staat om financiële documenten en rapporten te lezen, te begrijpen en te gebruiken of te vertalen naar de eigen werksituatie en/of de werksituatie van anderen. Kortom, relevante financiële kennis bijbrengen aan niet-financiële medewerkers of (project)managers. Management accounting in vogelvlucht Jaarverslag Jaarrekening (inrichting van) Resultatenrekening Kasstroomoverzicht Betrokken beroepen en instanties Boekhoudkundig inzicht door verwerken financiële feiten (gebeurtenissen)
183
Cursuscode
TTBK-DMA-10 Kengetallen en indicatoren Beoordelen van kengetallen (liquiditeit, solvabiliteit, rentabiliteit) Value drivers Value based management Boekhoudkundig inzicht door verwerken financiële feiten (gebeurtenissen) Kosten versus uitgaven Opbrengsten versus ontvangsten Kostenindeling naar functie, productiemiddel, toerekenbaarheid Kostprijsberekeningen Kostenplaatsen Activity based costing Onderbouwen beslissingen - Zelf doen of uitbesteden Onderbouwen beslissingen - Productiekosten van productiemiddelen vergelijken Onderbouwen beslissingen - Break-evenanalyses Onderbouwen beslissingen - Bepalen economische levensduur Onderbouwen beslissingen - Capaciteitsberekeningen Boekhoudkundig inzicht door verwerken financiële feiten (gebeurtenissen) Planning en control cyclus Verschillen analyse Investeringsselectie Net Present Value (NPV) Terugverdientijd Internal Rate of Return (IRR) Stage gate proces; portfolio management; pipeline management
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Hoorcollege; Werkcollege Ja -
Toetsen
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen DMA-DL1 50% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E, Opdracht DMA-DL2 50% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E Zie themaboek Tentamen Tijdens het zevende college zal een schriftelijk tentamen worden afgenomen. Het schriftelijk tentamen zal bestaan uit multiple choice en open vragen. Hier krijgt de student 1,5 uur voor om het te maken. Via het schriftelijk tentamen wordt vastgesteld of de student de theorie al dan niet voldoende beheerst.
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Via een groepsopdracht gaan studenten aan de slag met innoveren, investeren en dit financieel onderbouwen en verdedigen. Voor het einde van de module moet de groep studenten -voor één van de werkgevende ondernemingen- een innovatievoorstel, -advies uitwerken. Dit omvat een proces- en/of productinnovatie waardoor de organisatie efficiënter gaat werker en het resultaat (winst), na implementatie, zal verbeteren. Jullie werken samen als groep/team en daarbij is van belang dat jullie goede onderling afspraken maken over de taken, taak-, rolverdeling, planning en op te leveren producten/documenten. Gedurende het traject leveren jullie een aantal (tussen)producten op: 1. Wekelijks een voortgangsrapportage (A5, half A4’tje) 2. Een vorm van presentatie van het proces- en/of productinnovatie (vorm is vrij) 3. Een document met daarin minimaal: o Beschrijving van de proces en/of productinnovatie o Implementatieplan o Financiële onderbouwing van investering (inclusief implementatieplan) 4. Een document groepsreflectieverslag 5. Een document of formulier met daarin reflectie op groepswerk per projectlid Op elk onderdeel zullen jullie feedback krijgen tijdens deze contactmomenten waarbij de leermanager de rol van opdrachtgever/senior consultant heeft. Deze feedback wordt schriftelijk vastgelegd door de projectgroep.
184
Cursuscode
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-DMA-10 Presentatie en verdediging Als groep worden jullie beoordeeld op groepsproces en de kwaliteit van de opgeleverde, onderbouwde innovatie(tussen)producten. Aan het einde van de module presenteert de groep het innovatievoorstel aan de directie en investeerders (derden), waarbij ook het groepsproducten (model, poster, film, rapport of iets dergelijks) wordt aangeboden. Al deze producten worden beoordeeld. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DMA-10/default.aspx
185
10.2.12 TTBK-DOE-BLK1-10 - Operational Excellence, blok 1 Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DOE-BLK1-10 Operational Excellence, blok 1 Operational Excellence, block 1 Nee Sanne Messemaker
[email protected] of 06-28252231
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Propedeuse TBK-deeltijd Operational Excellence staat voor de strategische keuze van een organisatie om haar succes in de eerste plaats te baseren op efficiënte bedrijfsvoering. De procesbeheersing die hieruit volgt maakt het mogelijk om op basis van en logistieke performance en kwaliteitsperformance en prijsstelling te concurreren. Inmiddels is de term Operational Excellence opgerekt en wordt er ook mee verwezen naar bedrijven die bijvoorbeeld excelleren in snelheid waarmee producten en processen worden afgestemd op de behoeften van de klant. Een organisatie die kiest voor Operational Excellence, moet zicht hebben op haar bedrijfsprocessen en de beheers- en sturingsmogelijkheden van deze processen. Het semester Operational Excellence is een verdieping van Management en Organisatie en Procesmanagement (jaar 1). Het behandelt logistieke en financiële analyse en dito beheersing van processen met gebruikmaking van het ‘instrumentarium’ uit de functionele vakgebieden Financieel -, Logistiek -, Informatie- en Kwaliteitsmanagement. Organisaties verschillen in de mate waarin “Operational Excellence” inderdaad de kern is van de strategische oriëntatie en in de mate van ontwikkeling hiervan. Dit betekent dat de herkenbaarheid van de aangereikte concepten in de praktijk van de eigen organisatie voor studenten verschillend kan zijn. De kernbegrippen van Financieel Management, Logistiek en Kwaliteit zijn echter wel altijd toepasbaar.
Operational Excellence – Het domein Organisaties zijn zich er steeds meer van bewust dat een operational excellence strategie noodzakelijk is om hun concurrenten voor te blijven en uiteindelijk een blijvend concurrentievoordeel te realiseren. Operational excellence is een breed begrip en omhelst verscheidene facetten. Het onderscheidende kenmerk van een operational excellence organisatie is de uitmuntende prestaties van haar operationele processen. Dit komt o.a. tot uiting in de volgende factoren: • hoge efficiency en kwaliteitsniveaus van de processen • geringe uitval (waste) • lage productiekosten • volledige controle over de processtromen • innovatieve en flexibele organisatie • voldoen aan klantwensen Het succesvol implementeren van een operational excellence strategie kan het verschil maken ten opzichte van de concurrentie en de marktpositie significant versterken. Operational Excellence – De rollen In dit semester zit de student Technische Bedrijfskunde in de beroepsrol van adviseur. De rol van adviseur kan heel divers zijn, van expert tot coach. In dit semester gaat het om het opbouwen van kennis en deze leren toepasbaar te maken, de nadruk ligt daarbij op de expertrol. Deze rollen en hoe die vorm te geven is een onderwerp dat in deze module zal worden uitgediept, maar dat ook in belangrijke mate thuishoort binnen de PCO-lijn. Operational Excellence – De resultaten De resultaten die de student in deze module oplevert komen samen in een adviesrapport. Dat rapport komt uiteraard gefaseerd tot stand en met inzet van competenties op verschillende gebieden. Onderstaande competentiematrix laat de verschillende onderdelen in samenhang zien. In deze module gaat het als het ware om een generale repetitie van het adviestraject dat in het afstuderen plaatsvindt. 186
Cursuscode Leerdoelen
Kennisbasis
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
TTBK-DOE-BLK1-10 Na afloop van het thema kan de student de volgende vragen goed onderbouwd beantwoorden: • Welke redenen zijn er voor organisaties om te kiezen voor operational excellence? • Wat zijn de belangrijkste knelpunten bij het realiseren van operational excellence? Welke methoden en middelen kunnen worden ingezet om procesmanagement te faciliteren en te verbeteren? • Welke rol speelt ICT bij analyse en beheersingsvraagstukken? Het beantwoorden van deze vragen vraagt kennis van operationeel en tactisch management (logistiek: accent op tijd en kwantiteit), kwaliteitsmanagement (integrale kwaliteitszorg (IKZ): accent op kwaliteit) en financieel management (accent op kosten). • Inkoop • Mrp/mps • Tijd, doorlooptijd • Verbeteren • Customer satisfaction • Jit • Toc • Methoden voor verbeteren • Strategie • Push/pull • Prognoses • Cultuur • Distributie • Voorraadbeheer • Slp • Pdca • Raakvlakken met pl en ci • Richten, inrichten, verrichten • Erp • Taylor &Mayo • Scm • Lean • Implementeren • Leiding geven • Buffers • Variabiliteit • PI’s • PBOI • Bsc Hoorcollege; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen DOE-BLK1-DL1 50% 5,5 A B Verslag DOE-BLK1-DL2 50% 5,5 A B Zie themaboek Tentamen Dit omvatteen case op basis waarvan vragen worden gesteld, gericht op het toetsen van kennis en inzicht zoals deze in de les zijn behandeld. Interpreteren van getallen, berekeningen en uitkomsten vallen onder de wijze van toetsen. Eenvoudige berekeningen, in korte tijd uit te voeren horen hierbij. Het maken van complexere en/of lange berekeningen die relatief veel tentamentijd vergen vallen buiten de wijze van toetsen. De vragen worden uitgereikt bij aanvang van het tentamen. Het tentamen is tevens een zogenaamd openboek tentamen. Dat wil zeggen dat voorgeschreven boeken tijdens het tentamen mogen worden geraadpleegd, te weten: “Operational Excellence Nieuwe Stijl”, “Integrale Kwaliteitszorg”, “Bedrijfseconomische analyses” en “Werken met Logistiek”. Pen/potlood, papier en rekenmachine zijn toegestane hulpmiddelen. Daarmee is ook bepaald dat overige hulpmiddelen niet zijn toegestaan. Overtreding leidt tot uitsluiting van het tentamen. Leerlogboek Doel van het logboek is inzicht te bieden in het leer- en verwerkingsproces van de student ten aanzien van de behandelde theorie en de koppeling naar de (eigen) beroepspraktijk. Achterliggende gedachte hierbij is de student te oefenen in het reflecteren als hulpmiddel 187
Cursuscode
TTBK-DOE-BLK1-10 om de zgn. bedrijfskundige helikopterview te ontwikkelen. Het logboek is een individuele opdracht waarin de student blijkt geeft welke nieuwe inzichten hij of zij in deze periode met betrekking tot OE heeft verworven. Leerlogboek Het logboek wordt per blok bijgehouden en omvat: • de individuele uitwerking van opdrachten zoals deze in het themaboek deel 2 zijn aangegeven en in de lessen zijn uitgereikt • reflecties op de studiebijeenkomsten • koppeling van de in de lessen behandelde theorie en de eigen beroepspraktijk
Soorten opdrachten Koppeling praktijk en theorie Deze opdrachten zijn gericht op het verbinden van de eigen beroepspraktijk met de (reeds eerder) behandelde theorie. Kennis testen Deze opdrachten hebben betrekking op het testen van de kennis van de behandelde stof uit “Werken met Logistiek” , “Operational Excellence Nieuwe Stijl” en “IKZ”. Format / structuur van het logboek Individueel leerproces Ten aanzien van het individuele leerproces wordt aan de hand van de opdrachten een toelichting gegeven hoe de koppeling praktijk – theorie heeft plaatsgevonden en op welke wijze de bedrijfskundige visie zich heeft ontwikkeld. Dit onderdeel omvat in ieder geval de hieronder genoemde aspecten. Per lesdag worden de volgende aspecten / punten uitgewerkt. 1. Opdrachten uit themaboek (deel 2) 2. Welke inzichten heeft mij dit opgeleverd? Wat heb ik er van geleerd? Wat is nieuw, verrassend, verbazend, of wat wist ik al, etc.? 3. Wat zie ik hiervan terug in de beroepspraktijk of mijn eigen praktijk? Maken van de koppeling theorie – praktijk en vice versa. Vereisten aan het leerlogboek • In tweevoud inleveren (2 x hard copy) • Behandeling van de voorgeschreven opdrachten (zie hiervoor) • Voor inleverdata zie het rooster • Concreet en specifiek taalgebruik • Bronvermelding • Blijk geven serieus te hebben gewerkt aan de opdrachten, de koppeling met de eigen beroepspraktijk en het bewustzijn van het eigen leerproces. Wijze van toetsen van het leerlogboek Het leerlogboek wordt op de volgende aspecten beoordeeld: (tussen haakjes de weging van het aspect bij het bepalen van het cijfer)
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken
• Compleetheid; alle opgaven zijn gemaakt, per lesdag is de relatie opleiding–werk gelegd en er is gereflecteerd op het eigen leerproces (30%) • Inzet; de vragen zijn serieus beantwoord en geven blijk van een professionele werkhouding (dus graag iets verder gaan dan: de les van vanavond was interessant en ik weet nu veel meer van inkoop) (30%) • Correctheid; de beschreven en gebruikte methoden en theorieën zijn correct begrepen en toegepast (20%) • Leesbaarheid; structuur, lay-out en taalgebruik. De zinnen lopen goed, en er staan weinig tik- en taalfouten en andere slordigheden in de tekst, zoals niet kloppende verwijzingen naar afbeeldingen en dergelijke (20%) B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. 188
Cursuscode Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-DOE-BLK1-10 Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DOE-BLK1-10/default.aspx
189
10.2.13 TTBK-DOE-BLK2-10 - Operational Excellence, blok 2 Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DOE-BLK2-10 Operational Excellence, blok 2 Operational Excellence, block 2 Nee Sanne Messemaker
[email protected] of 06-28252231
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) B 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Propedeuse TBK-deeltijd Operational Excellence staat voor de strategische keuze van een organisatie om haar succes in de eerste plaats te baseren op efficiënte bedrijfsvoering. De procesbeheersing die hieruit volgt maakt het mogelijk om op basis van en logistieke performance en kwaliteitsperformance en prijsstelling te concurreren. Inmiddels is de term Operational Excellence opgerekt en wordt er ook mee verwezen naar bedrijven die bijvoorbeeld excelleren in snelheid waarmee producten en processen worden afgestemd op de behoeften van de klant. Een organisatie die kiest voor Operational Excellence, moet zicht hebben op haar bedrijfsprocessen en de beheers- en sturingsmogelijkheden van deze processen. Het semester Operational Excellence is een verdieping van Management en Organisatie en Procesmanagement (jaar 1). Het behandelt logistieke en financiële analyse en dito beheersing van processen met gebruikmaking van het ‘instrumentarium’ uit de functionele vakgebieden Financieel -, Logistiek -, Informatie- en Kwaliteitsmanagement. Organisaties verschillen in de mate waarin “Operational Excellence” inderdaad de kern is van de strategische oriëntatie en in de mate van ontwikkeling hiervan. Dit betekent dat de herkenbaarheid van de aangereikte concepten in de praktijk van de eigen organisatie voor studenten verschillend kan zijn. De kernbegrippen van Financieel Management, Logistiek en Kwaliteit zijn echter wel altijd toepasbaar.
Operational Excellence – Het domein Organisaties zijn zich er steeds meer van bewust dat een operational excellence strategie noodzakelijk is om hun concurrenten voor te blijven en uiteindelijk een blijvend concurrentievoordeel te realiseren. Operational excellence is een breed begrip en omhelst verscheidene facetten. Het onderscheidende kenmerk van een operational excellence organisatie is de uitmuntende prestaties van haar operationele processen. Dit komt o.a. tot uiting in de volgende factoren: • hoge efficiency en kwaliteitsniveaus van de processen • geringe uitval (waste) • lage productiekosten • volledige controle over de processtromen • innovatieve en flexibele organisatie • voldoen aan klantwensen Het succesvol implementeren van een operational excellence strategie kan het verschil maken ten opzichte van de concurrentie en de marktpositie significant versterken. Operational Excellence – De rollen In dit semester zit de student Technische Bedrijfskunde in de beroepsrol van adviseur. De rol van adviseur kan heel divers zijn, van expert tot coach. In dit semester gaat het om het opbouwen van kennis en deze leren toepasbaar te maken, de nadruk ligt daarbij op de expertrol. Deze rollen en hoe die vorm te geven is een onderwerp dat in deze module zal worden uitgediept, maar dat ook in belangrijke mate thuishoort binnen de PCO-lijn. Operational Excellence – De resultaten De resultaten die de student in deze module oplevert komen samen in een adviesrapport. Dat rapport komt uiteraard gefaseerd tot stand en met inzet van competenties op verschillende gebieden. Onderstaande competentiematrix laat de verschillende onderdelen in samenhang zien. In deze module gaat het als het ware om een generale repetitie van het adviestraject dat in het afstuderen plaatsvindt. 190
Cursuscode Leerdoelen
Kennisbasis
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
TTBK-DOE-BLK2-10 Na afloop van het thema kan de student de volgende vragen goed onderbouwd beantwoorden: • Welke redenen zijn er voor organisaties om te kiezen voor operational excellence? • Wat zijn de belangrijkste knelpunten bij het realiseren van operational excellence? Welke methoden en middelen kunnen worden ingezet om procesmanagement te faciliteren en te verbeteren? • Welke rol speelt ICT bij analyse en beheersingsvraagstukken? Het beantwoorden van deze vragen vraagt kennis van operationeel en tactisch management (logistiek: accent op tijd en kwantiteit), kwaliteitsmanagement (integrale kwaliteitszorg (IKZ): accent op kwaliteit) en financieel management (accent op kosten). • Inkoop • Mrp/mps • Tijd, doorlooptijd • Verbeteren • Customer satisfaction • Jit • Toc • Methoden voor verbeteren • Strategie • Push/pull • Prognoses • Cultuur • Distributie • Voorraadbeheer • Slp • Pdca • Raakvlakken met pl en ci • Richten, inrichten, verrichten • Erp • Taylor &Mayo • Scm • Lean • Implementeren • Leiding geven • Buffers • Variabiliteit • PI’s • PBOI • Bsc Hoorcollege; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Tentamen DOE-BLK2-DL1 50% 5,5 A B Verslag DOE-BLK2-DL2 50% 5,5 A B Zie themaboek Tentamen Dit omvatteen case op basis waarvan vragen worden gesteld, gericht op het toetsen van kennis en inzicht zoals deze in de les zijn behandeld. Interpreteren van getallen, berekeningen en uitkomsten vallen onder de wijze van toetsen. Eenvoudige berekeningen, in korte tijd uit te voeren horen hierbij. Het maken van complexere en/of lange berekeningen die relatief veel tentamentijd vergen vallen buiten de wijze van toetsen. De vragen worden uitgereikt bij aanvang van het tentamen. Het tentamen is tevens een zogenaamd openboek tentamen. Dat wil zeggen dat voorgeschreven boeken tijdens het tentamen mogen worden geraadpleegd, te weten: “Operational Excellence Nieuwe Stijl”, “Integrale Kwaliteitszorg”, “Bedrijfseconomische analyses” en “Werken met Logistiek”. Pen/potlood, papier en rekenmachine zijn toegestane hulpmiddelen. Daarmee is ook bepaald dat overige hulpmiddelen niet zijn toegestaan. Overtreding leidt tot uitsluiting van het tentamen. In teamverband (4 of 5 studenten) wordt gewerkt aan een opdracht bij een bedrijf waar één van de studenten werkt. De opdracht is om bij het betreffende bedrijf te bezien of en hoe: • De Inrichting* en/of De Verrichting* van het primaire proces kan worden verbeterd 191
Cursuscode
TTBK-DOE-BLK2-10 * Zie: Operational Excellence nieuwe stijl Het resultaat van het groepswerk bestaat uit een rapport en een presentatie, gericht aan de opdrachtgever (proceseigenaar) van het betreffende bedrijf. Het rapport geeft een advies over de inrichting en verrichting van het primaire proces. Het advies is uitgewerkt en wordt onderbouwd vanuit de verschillende kennisgebieden die in dit semester aan de orde zijn. Bij de toetsing wordt met name dit aspect (onderbouwing, analyse vanuit verschillende kennisgebieden) gewogen. Het gaat hier om de methodische verantwoording; waarom analyse vanuit bepaalde invalshoeken en waarom dus niet vanuit andere invalshoeken. Met andere woorden, de functionaliteit van de analyse dient aangetoond te worden (analyse past bij het probleem en heeft voldoende breedte en diepgang). Alle teamleden zijn aanspreekbaar op en verantwoordelijk voor de gehele inhoud van het rapport. Presentaties Het adviesrapport wordt aan de opdrachtgever vanuit het bedrijf en aan de HU gepresenteerd. Bedrijfspresentatie De opdrachtgever (proceseigenaar) van het bedrijf beoordeelt: • het rapport • de presentatie • de inbreng van de studenten: - nut en kwaliteit van het advies - toelichting en onderbouwing van het advies - verdediging De beoordeling wordt door de opdrachtgever vastgelegd op een formulier en voorzien van een eindcijfer en ondertekening; zie format op Sharepoint voor het formulier. De presentatie aan het bedrijf vindt plaats voordat de presentaties aan de HU hebben plaatsgevonden. Presentatie HU Het adviesrapport wordt ook gepresenteerd aan de collega-studenten en de leermanager. In deze presentatie verdedigen de studenten de gemaakte keuzes. De leermanager bepaalt de beoordeling en de studenten geven vanuit hun eigen rol als publiek een mening over de presentatie en de verdediging. Bij de presentaties zijn alle studenten verplicht aanwezig !!! Vereisten aan het adviesrapport Inleveren: • In tweevoud inleveren (2 x hard copy) • Voor inleverdatum zie het rooster in deel 1 Rapportage vereisten Het adviesrapport is een kort en bondig verslag van de onderzoeksbevindingen en aanbevelingen van het team. In het rapport zelf worden de huidige situatie en de aanleiding, de hoofdbevindingen en de aanbevelingen gepresenteerd. Overige aspecten die van belang zijn worden in de bijlage opgenomen. Let op: het is dus niet een onderzoeksverslag, waarin alle belevenissen tijdens het onderzoek chronologisch worden verteld. Reflectie over het tot stand komen van het onderzoek plaats je in de bijlagen. Methodische vereisten De aanpak en werkwijze sluit aan op de behandelde theorie uit Operational Excellence nieuwe stijl, zie deel 2 Aanpak. Uitgangspunt voor de opdracht is de huidige strategie (Richten). Voor de analyse wordt gebruik gemaakt van de geëigende instrumenten en modellen zoals vermeld in deel 3 Operational Excellence nieuwe stijl alsmede vanuit “Integrale Kwaliteitszorg”, “Bedrijfseconomische analyses” en “Werken met Logistiek”. Met name de financiële onderbouwing van het uiteindelijke advies moet worden uitgevoerd conform de methoden toegelicht en geoefend aan de hand van de gastcolleges over investeringsselectie..
192
Cursuscode
TTBK-DOE-BLK2-10 Wijze van toetsen van de groepsopdracht De groepsleden ontvangen allen hetzelfde cijfer voor de groepsopdracht. De groepsopdracht wordt op de volgende aspecten beoordeeld: • Gestructureerde en logische werkwijze. Er is stap voor stap gewerkt naar een oplossing van de probleemstelling • De aanwezigheid van alle verplichte onderdelen van het onderzoeksrapport • De mate waarin (aantoonbaar) de probleemstelling is opgelost • De praktische toepasbaarheid van het advies, waarbij rekening is gehouden met de bedrijfscultuur, de mens in de organisatie • De breedte en diepgang van het onderzoek. Is er gekeken bij andere bedrijven of afdelingen? Is er aandacht geweest voor de bedrijfsstrategie? Zijn er meerdere oplossingsalternatieven gevonden en vergeleken? Is er ingegaan op eventuele weerstand in de organisatie en zijn daarvoor oplossingen gegeven? etc. • De mate waarin gebruik is gemaakt van de aangeboden, en eventueel zelf gevonden theorie • Er zijn voldoende relevante gegevens verzameld om de opdracht te kunnen uitvoeren • De correcte toepassing van de gebruikte methoden en theorie • De leesbaarheid van het rapport, door de opbouw, professioneel taalgebruik, lay-out en illustraties. Aandacht voor de aanwezigheid van slordigheden en fouten, zoals die kunnen ontstaan als het werk van verschillende teamleden wordt samengevoegd in een rapport • De tijdigheid van het opleveren van een compleet rapport • De mate van tevredenheid van de opdrachtgever • De reflectie: kan de groep aangeven wat er is geleerd van deze opdracht • De presentatie; verzorgd, professioneel en boeiend voor het publiek NB. Het kan voorkomen dat een opdracht ‘de mist in gaat’, door onervarenheid, groepsprocessen, gebrek aan medewerking van de opdrachtgever, tijdgebrek, en nog veel meer. Dit hoeft geen belemmering te zijn voor het behalen van een voldoende cijfer voor de groepsopdracht. Voorwaarde daarvoor is A. dat er aangetoond wordt dat er serieus is gewerkt aan de opdracht, en B. er in het reflectieverslag in de bijlage van het rapport blijk wordt gegeven van inzicht in hoe het mis heeft kunnen gaan, en vooral wat er een volgende keer gedaan moet worden om herhaling daarvan te voorkomen.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Inhoudelijke vereisten t.a.v. opname beroepsproducten Het adviesrapport is op zich al een beroepsproduct. In dit verband wordt in onderstaande tabel nader gespecificeerd uit welke (deel)beroepsproducten het rapport is opgebouwd alsmede dat deze in onderlinge samenhang worden gepresenteerd en beschreven. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DOE-BLK1-10/default.aspx
10.2.14 TTBK-DPM-10 -
193
10.2.15 Prestatiemanagement Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DPM-10 Prestatiemanagement Performance Management Ja Navin Sewberath Misser
[email protected] of 0628252212
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd Een organisatie is op te vatten als een systeem waarbinnen middels processen en procesbesturing een ten doel gesteld resultaat bereikt moet worden. De Midden Manager draagt de verantwoordelijkheid voor één of meerdere processen. Hij / zij dient daarbij afgeleid van de strategische keuzes op ondernemingsniveau richtlijnen zichtbaar en duidelijk te maken op het niveau van zijn processen en in het handelen van de medewerkers. Hoe maak je strategie zichtbaar als leidraad voor de dagelijkse uitvoering en besturing van processen? Welke parameters zijn daarbij belangrijk? Hoe zorg je voor een goede rapportage? Hoe beheers je en stuur je processen? Hoe zorg je ervoor dat iedereen eraan meedoet? Startend vanuit de strategie/visie/missie worden doelen geformuleerd die zichtbaar moeten worden in de manier waarop de processen werken. Bij de vertaling van strategie naar doelen gaat het erom keuzes (zichtbaar) te maken. Bij het managen van processen van hoog tot laag in de organisatie gaat het om beheersen, sturen en controleren. Dat vormt het hoofdonderwerp van deze module: een praktisch gericht ontwerp van prestatiesturing voor een concrete situatie. Het vraagt van de student het zich verplaatsen in de rol van ‘Middenmanager’ of ‘adviseur’. Voor de niet in die rol functionerende studenten kan daarbij de vraag helpen ‘welke richting en begeleiding heb ik nodig om in richting van de ondernemingsdoelen te werken?’ Een ontwerp van een systematiek voor prestatiesturing kan een heel mooi uitgedacht en sluitend ontwerp opleveren. Maar dat ontwerpen is vooral het werk van een adviseur of materiedeskundige. De Midden Manager is vaak de persoon die de systematiek moet laten werken. Daarom wordt ook aandacht besteed aan verandermanagement en de projectmatige aanpak daarvan. Parallel aan de prestatiesturing zal worden ingegaan op het projectmatig aanpakken van vernieuwingen, veranderingen. Daarbij is de projectmatige aanpak een managementmethode om langs een beheerst proces projectdoelen te bereiken. In deze module bepalen we ons tot de meer instrumentele onderdelen daarvan. Het gaat om welke instrumenten de projectmanager hanteert om te sturen op zijn processen zoals de methoden en technieken voor het definiëren van de doelen, hetgeen opgeleverd moet worden, faseren, plannen en het maken van een ‘work breakdown structure’. Ook wordt aandacht besteed aan het kaart brengen van stakeholders en relatie tussen de staande organisatie en tijdelijke projectorganisatie. Vervolgens wordt de projectmatige aanpak geplaatst in het kader van het opzetten en uitvoeren van een “advies-project”. Maar dat is nog niet het hele verhaal. Een midden- of projectmanager moet natuurlijk inhoudelijk sterk staan, maar dient ook in staat te zijn de rol te pakken die hoort bij de positie van manager. Die rol wisselt voortdurend. Het kan bijvoorbeeld gaan om de rol van: • Leidinggevende (aansturen van medewerkers) • Opdrachtgever (van bijvoorbeeld een adviseur of ondergeschikte) • Coach (het stimuleren van de medewerker zich te ontwikkelen) • Adviseur (het adviseren van collega’s en leidinggevende) • Ondergeschikte (het uitvoeren van een opdracht en daar goed terugkoppeling op geven) Deze rollen en hoe die vorm te geven is een onderwerp dat thuishoort binnen de PCOlijn.
194
Cursuscode
Leerdoelen
Kennisbasis
TTBK-DPM-10 In de colleges wordt input gevraagd uit de werkomgeving van de studenten. Getracht wordt langs de vragen, onduidelijkheden uit de realiteit tot verdieping te komen. In de loop van het thema leert de student de volgende items vorm te geven: Midden Management Op beleidsniveau van (organisatiestrategie en proces-inrichting) • weet de student de strategische input van de bedrijfsleiding te vertalen naar doelstellingen en kritische indicatoren voor de besturing van operationele processen. • kan hij adviseren over de inrichting van de stuurinformatie op basis van criteria zoals relevantie, meetbaarheid en tijdigheid • en is in staat een ontwerp en een implementatieplan te maken voor het inrichten van een systematiek voor prestatie sturing Op operationeel niveau (eigen resultaatverantwoordelijkheid) is de Midden Manager in staat • processen op verschillende wijzen in kaart te brengen • meetgegevens te analyseren en conclusies te trekken uit rapportages • stuurinformatie zoals gegevens tav normen, kengetallen en prestatie-indicatoren, te vertalen naar maatregelen • processen aan te sturen en te verbeteren op basis van stuurinformatie Bij invoering van prestatie management kan weerstand ontstaan. Besproken worden: • achtergronden van weerstand bij verandering • strategieën voor veranderen • is beheersmatig veranderen mogelijk? Project Management De student maakt kennis met en/of verdiept de kennis van onderdelen van projectmatig werken. Het gaat daarbij om instrumentele aspecten • aanpak definiëren • project inrichten • plannen, faseren, werk verdelen • aandachtspunten bij het managen van de uitvoering. • per fase kennen en kunnen toepassen van de belangrijkste instrumentele onderwerpen. Op niveau van eigen deskundigheid • verdiept de student zich in een onderwerp op het gebied van prestatiesturing • en schrijft daarover met twee medestudenten een artikel De student verbindt verschillende bedrijfskundige aspecten met elkaar; het gaat om organisatiekundige onderwerpen; om informatievoorziening; om processen en procesbeheersing; om advies- en om managementvaardigheden. Deze doelstellingen komen terug in de opdrachten. Deze opdrachten bestaan uit: • een beroepsproduct: een ontwerp voor prestatiesturing in de eigen organisatie • een professioneel product: een artikel over projecten/projectmanagement of de projectmatige aanpak van organisatie verandering. De systeemdefinitie, systeemgrens Systeem, subsysteem, aspectsysteem Processturing en ‘steady state’. Andere ingangen dan de procesmatige ingang Koppeling van procesmodel aan het organisatie model Missie Visie Stragie Doelen en contextvariabelen Projectinitiatie Procesdecompositie Projectdefinitie Prestatie indicatoren en managementinformatie Projectbeheersing Prestatiemanagement en uitvoerende processen Projectorganisatie Standaardisatie en specialisatie Verandering
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht
De balanced score card (Kaplan en Norton) Hoorcollege; Werkcollege Ja 195
Cursuscode Aanwezigheidsplicht toelichting
TTBK-DPM-10 -
Toetsen
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DPM-DL1 75% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E, Presentatie DPM-DL2 25% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E Zie themaboek Ontwerp voor systematiek van Prestatiesturing Bij de beoordeling van onderstaande deelopdrachten zal ook rekening gehouden worden met de aspecten als vermeld in de resultatenmatrix in de bijlage. Het ontwerp van de systematiek voor prestatiesturing bestaat uit de volgende onderdelen:
Toetsdatum Toetsbeschrijving
1) Een start document op ongeveer 1,5 A4 (weging: 1/5 van 7,5 ects) Beoordeling vindt plaats op basis van: • De keuze van een geschikte bedrijfssituatie • Een korte kernachtige inleiding / beschrijving van de (relevante) context • Een goed geformuleerde probleemstelling • De doelstelling van het onderzoek • De structuur van het onderzoek – plan van aanpak – in de vorm van een ‘Hoofdvraag’ (afgeleid van de doelstelling) en deelvragen (de deelonderzoeken representerend). • Een planning Uiterste inleverdatum: zie rooster in deel 1 van het themaboek 2) Een uitwerking van IPM stappen conform boek en colleges bestaande uit a) Strategische oriëntatie (stap 1+2 IPM) • Een overzicht van de actuele missie; visie; strategie; doelen • Toets de samenhang tussen strategie, doelen, uitvoering en organisatie • Beredeneer dat je gestelde opdracht past bij de situatie van bedrijf cq. Opdrachtgever • Geef de financiële- en klantdoelen aan en kernprocessen aan. • Volledigheid en juistheid van de uitwerking b) Procesdecompositie (stap 3 IPM) (volgens de in ’t Veld of iPM modellering) • Vaststellen van de processen op verschillende (drie) aggregatieniveaus • Zoom in op door jou gekozen ‘probleem-proces(sen) ‘. • Leidt in relatie tot financiële- en klantdoelen de juiste indicatoren af en doe een voorstel voor ‘management informatie’ • Vaststellen van organisatie (wie, wat, verantwoordelijk, bevoegd) rond de toegepaste systematiek van IPM c) Vaststellen van gaps tussen bestaande en voorgestelde situatie en de daaruit volgende verbeteracties (stap 4 en 5 IPM) • Verbeterplan (inhoud), verbeterstrategie (aanpak) • Implementatieplan en voorwaarden voor succes De individuele opdracht is in 3 weken na einde college beoordeeld, de beoordeling is beargumenteerd en kan op verzoek worden besproken. In geval van aanvulling is dat zeker aan te bevelen. Een artikel en een presentatie daarover Het artikel is een groepswerkstuk van drie studenten en is gerelateerd aan de collegestof. Bijvoorbeeld: projectmanagement ,verbeteren/ veranderen, actualiteit t.a.v. prestatiemanagement enz.. Wat betreft de inhoud zijn alle aspecten toegestaan. Studenten mogen zowel een onderwerp kiezen dat speelt in een bedrijf en waarvoor een opdrachtgever bestaat als een eigen vrij onderwerp binnen het domein van projectmanagement. Voor het artikel gelden de volgende eisen: • Het idee voor een artikel is goedgekeurd door de docent • Er wordt een onderwerp theoretisch uitgediept • Dat onderwerp wordt geconfronteerd met de praktijk • De conclusies, aanbevelingen of adviezen voortkomend uit die toetsing • Waarbij wordt gewerkt conform de richtlijnen in bijgesloten instructie-artikel. Onderwerpen dienen in de vorm van een centrale vraagstelling te worden voorgelegd aan de docent ter goedkeuring. Uiterste inleverdatum: zie rooster in deel 1 van het themaboek per email naar de docent (Vermeld duidelijk de namen van de teamleden en e-mailadres op het titelblad.)
Studiefase/niveau
Bij het artikel de namen van de leden van de groep vermelden. B (hoofdfase) 196
Cursuscode Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-DPM-10 Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DPM-10/default.aspx
197
10.2.16 TTBK-DPI-10 - Procesinnovatie Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DPI-10 Procesinnovatie Pocess Innovation Nee Mireille Stout
[email protected] of 06-28252207
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd Procesinnovaties staan nooit op zichzelf, maar raken altijd aan meerdere bedrijfskundige competenties. Te denken valt aan adviseren (ieder verbeterproject vraagt adviesvaardigheden) projectmanagement (procesverbetering vraagt vaak een projectmatige aanpak) aan veranderkunde (het vraagt vaak een zorgvuldige communicatie en aanpak) en natuurlijk vakkennis (bijvoorbeeld een logistieke verbetering vraagt vakkennis op gebied van logistiek). Een ander aspect van verwevenheid is dat procesinnovaties vaak verbonden zijn aan markt- en productinnovaties. Integraler kun je het haast niet krijgen. In de studie zit dit blok vlak voor het afstuderen. “Procesinnovaties zijn veranderingen in hoe iets tot stand komt, vernieuwingen in het voortbrengingsproces van een product of dienst. Een procesinnovatie is doorgaans gericht op verbetering van de aspecten tijd (bijvoorbeeld verkorting van de doorlooptijd of van de benodigde inspanningen in het bedrijfsproces); geld (bijvoorbeeld het realiseren van lagere kostprijzen of hogere marges door besparingen in de productiefactoren); en kwaliteit (bijvoorbeeld het vergroten van de voorspelbaarheid van het bedrijfsproces door standaardisatie, of het verbeteren van klantgerichtheid door het vergroten van de flexibiliteit in het productieproces) .” Het domein wordt verder afgebakend door het gegeven dat de nadruk van de innovatie zich richt op processen binnen de organisatie.
Leerdoelen
In dit blok van zit de student Technische Bedrijfskunde in de rol van adviseur. Die adviseur moet natuurlijk inhoudelijk sterk staan, maar dient ook in staat te zijn de positie in te nemen van procesbegeleider, waarbij hij kan faseren, sterk is in de interactie met verschillende partijen, als katalysator bij veranderingen kan fungeren en snel van rol kan wisselen. Het kan bijvoorbeeld gaan om de rol van: • Opdrachtnemer (verhelderen van een probleemsituatie) • Dienstverlener (pleegt onderhoud aan het systeem) • Expert (inhoudelijke deskundige) • Coach (helpen de organisatie zich te vernieuwen) • Rapporteur (schriftelijk en mondeling rapporteren) • Collega / medewerker (de student is ook werknemer in deze organisatie) Deze rollen en hoe die vorm te geven is een onderwerp dat in deze module zal worden uitgediept, maar wat ook in belangrijke mate thuishoort binnen de PCO-lijn. In Innovatie Management is de rol ondersteunend ten behoeve van het proces van opdrachten tijdens de avonden. Doelstelling van dit thema is de student te leren herkennen waar een verbetering in een proces gewenst of noodzakelijk is en hoe de verandering vorm te geven waardoor de gewenst prestatie geleverd wordt. De student leert: • binnen de eigen organisatie verbeterpotentieel te identificeren; • de noodzaak en omvang vast te stellen; • met behulp van methodes en technieken onderzoek te doen naar de aard van de oorzaken; • de onderzoeksgegevens te interpreten en daarmee tot nieuwe inzichten te komen; • deze inzichten te gebruiken voor het ontwerpen van een verbeterd proces; • het ontwikkelen van een manier waarmee het vernieuwde proces geïntroduceerd kan worden; • het doorrekenen van de kosten en baten van het procesinnovatie voorstel; • combineren van verworven kennis om voor de eigen bedrijfssituatie relevante verbeteringen te realiseren. De resultaten die de studenten in deze module opleveren, samen in enkele documenten. 198
Cursuscode
Kennisbasis
TTBK-DPI-10 Wat betreft de vier kolommen van de competentiematrix, gaat hij het om de volgende resultaten. 1. Product: er worden 4 producten opgeleverd t.w. a. een beschrijving van het gekozen proces in de bedrijfscontext en de beoogde verbetering, b. een rapport met de onderzoeksstrategie de resultaten en conclusies, c. een business case waarin de het verbetervoorstel is opgenomen en de financiële implicaties zijn opgenomen, d. presentatie om het verbetervoorstel te presenteren en verdedigen bij het management. 2. Proces: De processtappen worden door de leermanager aangereikt, het gaat de student vooral, de zelfstandige toepassing met sensitiviteit voor de eigen context. 3. Kennis: studenten verwerven zelf de inhoudelijke kennis voor de gekozen innovatie. De benodigde kennis voor de aanpak en de processtappen in het innovatie proces worden door de leermanager aangereikt. Het resultaat bestaat uit in correcte toepassing. 4. Impact: De innovatie wordt geaccepteerd door de bedrijfsleiding en krijgt opvolging binnen de organisatie. Een bedrijfsproces bestaat uit activiteiten om een product of dienst te leveren aan de klant. In dit geval kunnen we spreken over externe en interne klanten. Wanneer activiteiten niet goed zijn ingericht of op elkaar zijn afgestemd, ontstaan ongewenste effecten. Bij voorbeeld een langere doorlooptijd, onnodige kosten, ontevreden afnemers. Er zijn meerdere type processen te onderscheiden. • Primaire processen, deze dragen direct bij aan het resultaat voor de klant. • Sturende processen, activiteiten die nodig zijn om processen te besturen. • Ondersteunende processen, activiteiten die nodig zijn om het primaire proces mogelijk te maken. Bij proces innovatie wordt gekeken welke bottleneck(s) de oorzaken zijn van het niet realiseren van een gewenst doel en hoe het geconstateerde knelpunt kan worden weggenomen. Als technisch bedrijfskundige gebruiken wij theorieën en modellen om systematisch het vraagstuk te onderzoeken en oplossingen te ontwikkelen. Daarbij houden wij rekening met de consequenties van onze oplossingen op andere delen van de organisatie. De oplossing van de Technisch Bedrijfskundige zal daarom vaak mulitidisciplinair van aard zijn. Centraal in dit blok staat de Regulatieve Cyclus van Van Strien. (Zie afbeelding pag. 13 Problem Solving in Organizations.) Regulatieve Cyclus wil zeggen “een handelingsreeks”. Als startpunt noemt Van Strien de Problem Mess. In de praktijk blijkt dat het inzicht krijgen in de problematiek vaak moeilijker is dan het analyseren of het oplossen ervan. Voordat je een onderzoek kunt starten is het belangrijk dat de vraag duidelijk is. Met andere woorden ‘wat is het probleem eigenlijk?’. In deze startfase van een project wordt een ordening aangebracht in de oorzaken en gevolgen van de problemen. In veel gevallen zijn zowel duidelijk te kwantificeren oorzaken als zwakkere verbonden thema’s aan te wijzen als bron van het probleem. Na het doorlopen van de Problem mess fase, zijn de oorzaak en gevolg en de relaties in kaart gebracht, de betrokken actoren en zijn er doelen geformuleerd. Nu er een beeld van de problematiek beschikbaar is, kan er een planning voor het onderzoek en de ontwikkeling van een oplossing worden gemaakt. De probleem analyse kent drie doelen: 1.het probleem concreet en meetbaar maken aan de hand van relevante indicatoren. 2.mogelijke oorzaken benoemen met de daarbij behorende indicatoren 3.relaties leggen tussen indicatoren en daarmee The Diagnostic Story ontstaat. In de praktijk blijkt het soms niet eenvoudig de oorzaken te achterhalen. Daar waar u zelf niet bekend bent met de oorzaken, is een belangrijk vast te stellen wie u de informatie kan verstrekken. Tracht de oorzaken zoveel mogelijk te verifiëren en te staven met feiten en onderzoeksgegevens. Wanneer oorzaken onvoldoende kunnen worden achterhaald zal onderzoek nodig zijn. Managementmodellen zijn bedoeld om de inspanningen/activiteiten van organisaties te coördineren en te sturen in de richting van het gemeenschappelijke doel. Met behulp van een model kan men de huidige situatie in kaart brengen en plannen uitwerken voor de realisatie van de doelstellingen. Hierbij wordt het doel vertaald naar een specifieke meetbare, acceptabele en tijdgebonden activiteit. Er zijn veel verschillende typen Managementmodellen. Er wordt onderscheid gemaakt naar organisatiegebieden en resultaatgebieden. De zes aandachtsgebieden zijn: - Strategie - Structuur - Culturen - Mensen 199
Cursuscode
TTBK-DPI-10 - Middelen - Resultaten Er zijn vele Managementmodellen die vanuit verschillende invalshoeken de aandachtsgebieden benaderen. Het is de kunst de juiste modellen te selecteren en op de juiste wijze toe te passen. Management modellen zijn bedoeld om de werkelijkheid inzichtelijk te maken. Modellen zijn veelal veralgemeniseerd om in een groot onderzoeksgebeid toepasbaar te zijn. Sommige modellen zijn zo uitgebreid dat ze moeilijk begrijpbaar zijn. Wees daarom alert. Zorg dat de algemene checklist wordt vervangen door meetpunten die voor uw onderwerk passend zijn. Het model zal immers antwoord moeten geven op de vragen uit úw case? Wees kritisch het zal u helpen een beter inzicht te krijgen in de materie. Een proces innovatie project start men met het definiëren van het probleem, gevolgd door een analyse en de diagnose van de oorzaken. Daarna worden de specificaties opgesteld waar de oplossing aan moet voldoen. Deze twee stappen zijn redelijk logisch. Daarna start een creatief proces waarin mogelijke oplossingen worden geformuleerd. Creatieve processen hebben geen vaste uitkomst. Afhankelijk van de kennis en ervaring van de onderzoeker zullen de oplossing tot stand komen. Oplossingen verschillen van persoon tot persoon. Je kunt niet zeggen dat er één oplossing de beste is. Het belangrijkste is dat de gekozen oplossing een antwoord is op het probleem. Er is redelijk veel literatuur beschikbaar over creativiteit en Management van creativiteit. Ackhoff stelt dat een haalbare oplossing bestaat uit drie componenten t.w.: technisch, economisch en sociaal. Iedere ontwikkelde oplossing kent een aantal elementen die nieuw zijn voor de onderneming. Deze geven onzekerheid met betrekking tot het welslagen. Om meer zekerheid te krijgen, staan meerdere mogelijkheden tot onze beschikking. Bijv. simulatie door het uitvoeren van de berekeningen. Waar de sociale component een belangrijk onderdeel is van de oplossing zal een rekenmodel weinig voorspellende waarde hebben. De literatuur geeft aan dat in een dergelijke situaties het gebruikelijk is op zoek te gaan naar vergelijkbare en gedocumenteerde veranderingsprocessen bij andere organisaties. Gesprekken met specialisten op het gebied van verandering van menselijk gedrag zullen eveneens meer zicht geven op de kans van slagen. De Solution Design is gebaseerd op 3 belangrijke pijlers te weten: 1. de oorspronkelijke vraag, de analyse en diagnose en de specificaties voor de gewenste situatie. 2. een model van het huidige proces als startpunt voor het nieuwe ontwerp 3. ideeën voor mogelijke oplossingen Zonder goede probleem analyse zal de oplossing op drijfzand gebaseerd zijn. Voor een goede proces verbetering zijn Management modellen vaak een goede bron voor ideeën. Een Business Case is een vorm om plannen te presenteren met als doel deze gerealiseerd te krijgen. Een goede Business Case is overtuigend voor de betrokken beslissers. Op basis van de gepresenteerde informatie zal men het voorstel overnemen en toestemming geven voor uitvoering van het plan. Er bestaat geen vast format voor een Business Case. Succesvolle Business Cases hebben wel een aantal overeenkomsten. - de analyse heeft betrekking op een strak omschreven vraagstelling. Deze analyse maakt de noodzaak en oorzaken duidelijk. - zij bevat een voor de beslissers sluitende redenering waaruit blijkt dat het voorstel zal leiden tot het beoogde resultaat. - het winstmodel - de financiering - alle relevante implicaties voor het wel- of niet uitvoeren van het plan zijn overzichtelijk weergegeven. De informatie in de Business Case zal de lezer moeten overtuigen van de juistheid van de probleemanalyse, veranderingsvoorstel, kosten en voordelen die het wel- of niet uitvoeren van het plan met zich meebrengt. Enkele tips voor een goede presentatie: Een goede presentatie begint met een goede voorbereiding. Verplaats je in de toehoorder. Gebruik daar waar mogelijk technisch bedrijfskundige termen om je verhaal te verduidelijken. Stel een spreekschema op. Dit helpt je snel tot de kern van de zaak te komen en geen belangrijke informatie te missen. Ontwikkel duidelijke sheets die je verhaal ondersteunen. Oefen de presentatie voor bekenden. Vraag deze kritisch en eerlijk te zijn in hun feedback. Zorg dat de presentatie via verschillende media beschikbaar is. Dit voorkomt problemen op het laatste moment. 200
Cursuscode
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
TTBK-DPI-10 Let op je stemgebruik. Varieer in tempo om het verhaal spanning en rust te geven. Spreek rustig, duidelijk en met de voldoende volume. Let op je articulatie. Kijk het publiek aan. Om die manier houd je contact en zie je of je verhaal begrepen wordt. Ga stevig staan en voorkom onnodig zwaaien met armen en benen. Realiseer je dat jij het meest weet van jouw onderwerp. Dat moet je zelfvertrouwen geven. Hoorcollege; Werkcollege Ja toetsvorm omschrijving weging min periode periode % cijfer herkansing opdracht DPI-DL1 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E opdracht DPI-DL2 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E opdracht DPI-DL3 25% 5,5 A,B,C,D B,C,D,E presentatie DPI-DL4 25% 5,5 A.B.C.D B,C,D,E Zie themaboek Project Initiatie Document: Problem mess & Problem definition 1. Maak een Project Initiatie Document. a) een projectbrief De "projectbrief" helpt de beeldvorming en oordeelsvorming. De projectbrief bestaat uit een omschrijving van ca een half A tot een heel A4. Idealiter sluit je aan bij een eerder contact met je opdrachtgever, en bouw je daarop voort met een eerste voorstel. Typisch bevat een dergelijk document informatie over de huidige situatie, verwijst naar gesprekken daarover, of geeft voorbeelden en zegt iets over de context, doelen, tijdspad, noodzaak (wat gebeurt er als je niks doet?), kosten/baten enzovoort. Een manier om het document te structureren is door aan te sluiten bij de vier kolommen van de TBK matrix. 1. Produceren/probleemoplossen: je vormt je een eerste beeld van de huidige situatie, de gewenste situatie en de verschillende knelpunten die hierbij spelen (de probleemkluwen). 2. Organiseren: je kiest een voorlopige globale projectaanpak en bepaalt wie welke rol speelt in het project en gaat na of je een geschikte opdrachtgever hebt (organisatiestructuur). 3. Kennis mobiliseren: je verkent op welke TBK-domeinen je kennis zou kunnen gebruiken om het probleem op te lossen. 4. Interactie: je legt de basis voor een goed contact met de opdrachtgever en je verkent wie de relevante actoren zijn en hoe je die bij het adviesproject kunt betrekken om zoveel mogelijk impact te hebben. In te leveren uiterlijk: voor de tweede bijeenkomst. b) een PID volgens de methodiek I. Een contextbeschrijving (een alinea met daarin de bedrijfscontexten) II. Een verwoording van het centrale probleem / de kans (1 zin) III. Een methode van onderzoek / aanpak en keuze voor twee modellen IV. Een aanpak tbv impact en draagvlak V. Een indeling van je rapport
Analyse & Diagnose De student analyseert het betreffende proces systematisch. Hij hanteert de aanpak zoals in de eerste opdracht geformuleerd en kiest een methode voor het in kaart brengen en beschrijven van het proces. Vervolgens wordt (ondersteund door het hanteren van verschillende modellen) het proces geanalyseerd en volgt de diagnose, bij voorkeur met behulp van de cause – effect methode. In de toepassing laat de student merken het model goed te begrijpen en te kunnen toepassen. Hij laat dat bijvoorbeeld zien door de literatuurverwijzingen: • In welke publicatie staat het model voor het eerst uitgewerkt • Waar is aanvullende informatie over model te vinden Of door bijvoorbeeld een bespreking en een conclusie over de oplossingskracht van het model in andere contexten. (ca 1 pagina) Business Case Studenten maken een business case waarmee de individuele casus ten behoeve van de decisionmakers onderbouwd kan worden op onderdelen als: 201
Cursuscode
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TTBK-DPI-10 • Kosten – baten • Risico’s • Implementatieduur • Enz. Een presentatie en disseminatie Iedere avond zullen 3 studenten een individuele presentatie van 10 minuten geven over een zelf gekozen onderwerp. Het onderwerp houdt verband met het eigen werkstuk en wordt na overleg met de leermanager definitief. De inhoud en presentatie worden zelfstandig voorbereid. Na de presentaties wordt in groepen het gepresenteerde onderwerp verder uitgediept. Toepassing van de informatie op de eigen casus is een van de verplichte onderdelen. Studenten gaan actief op zoek naar de verrijking die het onderwerp in zich draagt. Plenair worden de uitkomsten van het groepsgesprek met alle studenten gedeeld. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DPI-10/default.aspx
202
10.2.17 TTBK-DPO-10 - Productontwikkeling Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DPO-10 Productontwikkeling Product Development Ja Jaap Goedegebuur -
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd Duurzame groei van ondernemingen is slechts verzekerd als die ondernemingen steeds nieuwe producten en diensten aanbieden, nieuwe werkmethoden en processen gebruiken en nieuwe markten aanboren, kortom; als zij innoveren. Daarmee genereren zij nieuwe omzet en winst. Het verzinnen van een nieuw product maakt een bedrijf nog geen product leader. Er zijn talloze voorbeelden van bedrijven met een revolutionair idee die dat idee nooit succesvol hebben kunnen vermarkten. Zo is het ook nodig dat we ons heel sterk richten op toepassingsmogelijkheden en gebruikers die ons product / onze dienst zullen gaan gebruiken. Om alle bedrijfsactiviteiten goed te coördineren is het daarnaast natuurlijk van belang dat een nieuw idee goed past in de strategie. Innovatie-ambitie en -competenties van de ondernemer en zijn medewerkers is van belang. Een cultuur die vernieuwing stimuleert en waardeert is nodig. Een goed netwerk voor het binnenhalen van ideeën en kennis helpt. Beschikbaarheid van middelen is noodzaak. Kortom bij innovatie spreken we over een integratief vakgebied waarin alle bedrijfskundige aspecten samen komen, maar met name een scherp commerciële instelling en marktgerichtheid van belang zijn. In deze module krijgt de rol van ondernemer vorm (er zijn vier TBK rollen: adviseur, projectleider, manager, ondernemer). Het vermogen om een kans te zien in een probleem, elders een mogelijkheid herkennen als kans in de eigen branche, een verbetering van de bedrijfsvoering, een nieuwe combinatie van product en dienst voor de klant, ze zijn allemaal eigenschappen van een ondernemer. Het gaat er echter niet alleen om de kans te zien, maar om de kans ook te kunnen verzilveren. Een TBK-er kan die rol vervullen binnen een onderneming (de intrapeneur) of als ondernemer, bijvoorbeeld als verantwoordelijke van een business unit of bedrijfsonderdeel. In de praktijk gaat bij bedrijven 85 procent van alle vernieuwingsprojecten ergens mis: Óf het resultaat is niet volgens de doelstelling, en / óf het is te laat, en / óf het is te duur. Het realiseren van een innovatie in een bedrijf is een wezenlijk andere activiteit dan het primaire proces (inkoop, productie, verkoop) en moet projectmatig worden aangepakt.
Leerdoelen
Ondernemer en projectleider vormen de belangrijkste rollen. Afhankelijk van de context kunnen deze rollen een subset vormen van de managementrol. Doelstelling van het thema is om de student te leren werken met de methoden en technieken zoals die gebruikt worden in de context van Technische Bedrijfskunde. Het gaat daarbij met name om: • een product- of diensten ontwikkeltraject kunnen doorlopen gebruikmakend van verschillende methoden en inzichten • de realisatie van een idee kunnen plannen en organiseren De resultaten die de studenten in deze module opleveren komen samen in enkele documenten en een elevator pitch. Wat betreft de vier kolommen gaat het om de volgende resultaten: 1. product: een idee voor een product/dienst; een marktanalyse en een kosten / baten overzicht in de vorm van een investor’s memorandum; een elevator pitch 2. proces: de processtappen worden door de leermanagers aangereikt, het gaat voor de student vooral om de toepassing met sensitiviteit voor de eigen context 3. kennis: studenten verwerven zelf de inhoudelijke kennis voor de gekozen innovatie, de benodigde kennis voor de methoden in het innovatieproces worden door de leermanagers aangereikt en het resultaat bestaat uit een correcte toepassing. 4. impact: de innovatie wordt geaccepteerd door het beoordelingspanel en krijgt opvolging binnen de organisatie. 203
Cursuscode Kennisbasis
TTBK-DPO-10 Wat is nu eigenlijk innovatie? Betekent innoveren dat we nieuwe ongebaande wegen gaan zoeken of gaat het om kleine stapsgewijze verbeteringen? Wat de een als enorm innovatief ziet, is bij een aantal anderen al jaren vanzelfsprekend. Als organisaties of startende ondernemers willen gaan innoveren dan is het van belang dat alle creativiteit tot zijn recht kan komen, maar als dat zonder enige structuur gebeurt, dan neemt de slagingskans, hoe briljant het idee ook is, vaak exponentieel af. Design for Succes bevat enkele lessen hoe die slagingskans te bewaken en vergroten. House of Quality of QFD (Quality Function Deployment) vormt een veelbeproefde ontwikkel methode. We zullen deze methode aan de hand van een voorbeeld behandelen en er een startdocument van af leiden ten behoeve van onze eigen product- / dienstinnovatie. Een onjuist geformuleerd probleem leidt vaak in vervolgstappen tot problemen, rework, extra kosten, spanningen, frustratie, enzovoort. In het lokaal starten we met een voorbeeldsessie brainstormen. Daarna worden in koppels van twee groepen brainstormsessies uitgevoerd; voor elk van de onderwerpen één sessie. Overwegend bestaat het beeld dat nieuwe ideeën ontstaan door al de bestaande kennis en ideeën los te laten in een brainstormsessie. Productontwikkeling is echter een ingenieursvak en daarin hoort ook dat je systematisch-analyserend via bestaande kennis tot innovatieve ideeën voor problemen kunt komen. Op deze bijeenkomst zullen enkele van deze methoden worden behandeld. Synectics en de morfologische kaart zijn twee van die methoden om op een systematische en analytische manier ideeën te genereren. In de literatuur bestaan verschillende methoden om op een methodische manier tot keuzes te komen. Daarbij wordt wel onderscheid gemaakt tussen evalueren (een idee nog eens goed tegen het licht houden) en selecteren (een afgewogen beslissing welke methode het best voldoet). Enkele van die methoden passeren vanavond de revue. Als het concept dat zal worden uitgevoerd bekend is, komt het project in een nieuwe fase. Welke valkuilen en welke succesvoorwaarden kun je benoemen zodat je zo goed mogelijk beslagen ten ijs kunt komen. Om een directie; een bank of een investeerder te overtuigen van je productidee moet je goed beslagen ten ijs komen. Zo zijn er legio vragen die een antwoord vragen: • past het idee binnen de technologie van het bedrijf; • hoe zit het met patenten • wat zijn de subsidiemogelijkheden • wat is de terugverdientijd • wat zijn de marktkansen • hoe dient de productie te verlopen • enzovoort Het Investor’s Memorandum (een soort Business Case) beoogt een antwoord te geven op dit soort vragen en een aantrekkelijk en realistisch perspectief te geven van de realisatie van het idee. Bij dat voorstel horen in ieder geval enkele onderwerpen: • wat is het (interne) marktpotentieel • wat zijn de financiële consequenties • wat zijn de organisatorische consequenties Om een directie; een bank of een investeerder te overtuigen van je productidee moet je goed beslagen ten ijs komen. Zo zijn er legio vragen die een antwoord vragen: • past het idee binnen de technologie van het bedrijf; • hoe zit het met patenten • wat zijn de subsidiemogelijkheden • wat is de terugverdientijd • wat zijn de marktkansen • hoe dient de productie te verlopen • enzovoort Het Investor’s Memorandum (een soort Business Case) beoogt een antwoord te geven op dit soort vragen en een aantrekkelijk en realistisch perspectief te geven van de uitvoering van het idee. We zullen in de resterende weken met name aandacht besteden aan: • interne / externe markt en marketing 204
Cursuscode
TTBK-DPO-10 • de financiële onderbouwing • organisationele- en procesveranderingen
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Hoorcollege; Werkcollege Ja -
Toetsen
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DPO-DL1 75% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E, Verslag DPO-DL2 25% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E Zie themaboek 3 Groepsrapport I: Van probleem tot idee (35%) Het eerste rapport bevat de volgende onderdelen: 1. Een kort overzicht van de ingediende problemen; een onderbouwing van de keuze voor één van de problemen 2. Een PID 3. Een overzicht van het proces en de resultaten van de brainstorm 4. Een overzicht van het proces en de resultaten van de analytische methoden 5. Een uitwerking van de keuze voor één idee dat zal worden ingezet.
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Randvoorwaarden: • Het document behandelt de onderbouwing van gemaakte keuzes • Het document is compact en samenhangend Groepsrapport II: Van realisatie tot voorstel (40%) Dit Rapport bevat het Investor’s Memorandum. Een deel van de inhoud zal worden bepaald door het gekozen idee. Het Memorandum bevat echter in ieder geval: 1. een afweging over de aansluiting met de bestaande bedrijfssituatie en strategie 2. een gekwantificeerd overzicht van het marktpotentieel 3. een productievoorstel 4. een kosten baten overzicht tot aan de volwassenheidsfase Randvoorwaarden: • Het document behandelt de onderbouwing van gemaakte keuzes • Het document is compact en samenhangend Individueel Artikel (10%) Studenten schrijven een individueel artikel bedoeld voor publicatie in een vakblad dat: - zich richt op het verdiepen van de theorie van een aspect rond het thema Product Innovatie. - een onderwerp behandelt wat gerelateerd is aan het thema Product Ontwikkeling. Te denken valt aan bijvoorbeeld: • een aspect van het door de groep uit te werken innovatieplan, • octrooien en patenten • verdieping van een model; techniek of methode • enz. - voldoende kwaliteit en inhoud heeft om in een zelf gekozen vakblad gepubliceerd te worden. De student geeft aan voor welk vakblad het artikel geschreven is en voegt minimaal één nummer van dit blad bij. Wat betreft de beoordeling van het artikel wordt door de leermanager gebruik gemaakt van het format in de bijlage. In de colleges zullen de aparte punten worden behandeld en toegelicht.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
Individuele inbreng (15%) Studenten beoordelen elkaar op de aspecten ‘inbreng’ en ’inzet’ voor de totstandkoming en realisatie van de twee groepsopdrachten. Onderling bepalen de groepsleden de beoordelingskaders en de hoogte van het cijfer. Iedere groep levert 1à 2 A4tjes met daarop de namen van de groepsleden, het toegekende cijfer tussen 0 en 10 en een korte motivatie waarom dit cijfer is gegeven. B (hoofdfase) Nee -
205
Cursuscode
TTBK-DPO-10
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DPO-10/default.aspx
206
10.2.18 TETB-DTAIPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, AI Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTAIPCO-12 Professionele Competentie Ontw, AI Professionale Competence Devel, AI Nee Tjitske Cazemier
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
[email protected] of 06-28252182
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja -
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTAI-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTAI-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en pro-activiteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een 207
Cursuscode
TETB-DTAIPCO-12 verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau
Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. 208
Cursuscode Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTAIPCO-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbk-dxxslo-06/default.aspx
209
10.2.19 TETB-DTAVPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, AV Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTAVPCO-12 Professionele Competentie Ontw, AV Professional Competence Devel, AV Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Practicum; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTAV-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTAV-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO 210
Cursuscode
TETB-DTAVPCO-12 begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau
Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee 211
Cursuscode Excellentiemogelijkheden sterren
TETB-DTAVPCO-12 -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
212
10.2.20 TETB-DTHRPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, HR Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTHRPCO-12 Professionele Competentie Ontw, HR Professional Compentence Devel, HR Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTHR-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTHR-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 213
Cursuscode
TETB-DTHRPCO-12 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. 214
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTHRPCO-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
10.2.21 TETB-DTMAPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, MA Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTMAPCO-12 Professionele Competentie Ontw, MA Professional Competence Devel, MA Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTMA-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTMA-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: 215
Cursuscode
TETB-DTMAPCO-12 o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht.
216
Cursuscode
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTMAPCO-12 Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio. Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
217
10.2.22 TETB-DTOEPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, OE Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTOEPCO-12 Professionele Competentie Ontw, OE Professionale Competence Devel, OE Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur
Workload EC Ingangseisen Inhoud
10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus. De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTOE-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTOE-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek Binnen PCO wordt de student beoordeeld op zijn competentiegroei in de beroepspraktijk. Dit houdt in dat hij aan het eind van hun studie voldoende ervaring moet hebben opgedaan binnen de verschillende domeinen. Om dit aan te tonen moet de student tijdens zijn studie ‘bewijsstukken’ verzamelen die aantonen dat hij alle TBK en HBO-competenties op afstudeerniveau beheerst. Het basisniveau op de TBK-competenties krijgt iedere student aangeleerd door het volgen van de cursussen van IBO. Bij PCO brengt hij hierbinnen verdieping aan. Deze verdieping sluit aan bij zijn persoonlijke professionele ambities en hangt mede af van de knelpunten die hij zelf in zijn eigen functioneren signalereert. Na semester 7 moet het portfolio over de competentieontwikkeling van de student binnen PCO compleet zijn en houdt hij hierover een presentatie. De PCO opdrachten per semester zijn bewijsstukken die aantonen dat de student een (complexe) opdracht in een bepaald domein, in een bepaalde context en met een bepaalde tevredenheid heeft uitgevoerd. Om een positieve beoordeling te krijgen moet uit het materiaal van de student duidelijk worden waar hij zich in ontwikkeld heeft. Dit materiaal kan bestaan uit concrete opdrachten met concrete producten of resultaten, maar ook uit ontvangen feedback en beoordelingen, 218
Cursuscode
TETB-DTOEPCO-12 observaties, leerlogboeken etc. De student is zelf verantwoordelijk voor het aantonen van zijn of haar competentiegroei. PCO-competenties Naast het beoordelen van het realiseren van de concrete PCO-doelen geeft de PCObegeleider een oordeel over de ontwikkeling van de PCO-competenties: 1. Lerend vermogen (reflectie en zelfsturing) 2. Pro-activiteit in werk en studie 3. Coachen (zie H 2: doelen van PCO ) Toekenning van de ECTS punten voor PCO De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. 219
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTOEPCO-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
220
10.2.23 TETB-DTPIPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, PI Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTPIPCO-12 Professionele Competentie Ontw, PI Professional Compentence Devel, PI Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTPI-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTPI-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 221
Cursuscode
TETB-DTPIPCO-12 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. 222
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTPIPCO-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
223
10.2.24 TETB-DTPMPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, PM Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTPMPCO-12 Professionele Competentie Ontw, PM Professional Competence Devel, PM Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja -
Workload EC Ingangseisen Inhoud Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTPM-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTPM-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
224
10.2.25 TETB-DTPOPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, PO Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTPOPCO-12 Professionele Competentie Ontw, PO Professional Competence Devel, PO Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTPO-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTPO-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 225
Cursuscode
TETB-DTPOPCO-12 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. 226
Cursuscode Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTPOPCO-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
227
10.2.26 TETB-DTSCPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, SC Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTSCPCO-12 Professionele Competentie Ontw, SC Professional Competence Devel, SC Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTSC-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTSC-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 228
Cursuscode
TETB-DTSCPCO-12 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren Studiemateriaal Boeken Verplicht
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee -
Zie Cursussite. 229
Cursuscode iemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
TETB-DTSCPCO-12 Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
230
10.2.27 TETB-DTSEPCO-12 - Professionele Competentie Ontw, SE Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TETB-DTSEPCO-12 Professionele Competentie Ontw, SE Professional Competence Devel, SE Nee Tjitske Cazemier
[email protected] of 06-28252182
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur
B (hoofdfase) A; B; C; D 2 intervisiebijeenkomsten van 1,5 uur + 1 workshop managementvaardigheden van 18.00 tot 21.30 uur 10 Inleiding PCO In de PCO-lijn (professionele competentieontwikkeling) wordt de professionele ontwikkeling van de student in de beroepspraktijk gestimuleerd en getoetst, met als doel dat de student na 4 jaar studie zijn TBK-competenties ontwikkeld heeft tot het niveau dat is vereist bij de Bachelorstatus.
Workload EC Ingangseisen Inhoud
De professionele ontwikkeling vindt vooral plaats in de beroepspraktijk van de student. Hiervoor: a. maakt de student persoonlijke ontwikkelplannen (POP’s) waarin hij zijn gewenste ontwikkeling per half jaar uiteenzet, b. formuleert hij voor zichzelf een PCO-opdracht die hij op zijn werk gaat realiseren c. schrijft hij na afloop van het half jaar een reflectieverslag
Leerdoelen
Kennisbasis Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting Toetsen
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Alle documenten bespreekt de student met zijn PCO-groep met medestudenten die hem tijdens zijn studie coachen in zijn ontwikkeling op zijn werk. Daarnaast heeft iedere groep een persoonlijke PCO-begeleider die twee keer per jaar met de PCO-groep gesprekken voert over hun plannen en de realisatie hiervan en ieder half jaar de studiepunten toekent voor dit traject. De student stimuleren in zijn eigen beroepspraktijk en in de opleiding actief te werken aan het ontwikkelen van de competenties van een TBK’er, zodat de in de opleiding aangedragen kennis optimaal wordt toegepast in het persoonlijk professioneel functioneren. Project; Stage Ja toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Opdracht DTSE-POB 75% 5,5 A,B,C,D C,E Opdracht DTSE-MAV 25% 5,5 A,B,C,D C,E Zie themaboek De studiepunten PCO worden per semester individueel toegekend. De student heeft recht op toekenning van de studiepunten wanneer: 1. de student zich actief georiënteerd heeft op zijn ontwikkeldoel(en) door raadplegen van: o ervaren collega’s (collegiale coaching) o medestudenten o literatuur/internet 2. de student actief heeft deelgenomen aan het plannings- en beoordelingsgesprek 3. de student actief gewerkt heeft aan zijn ontwikkeldoel(en) richting TBK-professional, leersituaties heeft benut en gecreëerd, feedback heeft gevraagd en hierop goed gereflecteerd heeft en dit voldoende heeft gedocumenteerd (ontwikkelplan en reflectieverslag) 4. de student voldoet aan de PCO-competenties lerend vermogen, zelfsturing en proactiviteit en coaching 5. de student actief heeft deelgenomen aan de intervisie o hij heeft een casus hiervoor ingeleverd o hij heeft feedback verwerkt o hij heeft hieruit conclusies getrokken 6. De student actief en effectief is geweest in de rol van collegiaal coach. 7. De student heeft met een tussenverslag of andersoortig contact de groep en de PCO begeleider op de hoogte gesteld van de voortgang van de PCO-opdracht; 231
Cursuscode
TETB-DTSEPCO-12 8. de student in de beroepspraktijk voldoende relevante werkervaring heeft opgedaan en een verband heeft gelegd tussen het geleerde binnen de opleiding en het eigen functioneren in de beroepspraktijk. 9. de student zijn plannen aantoonbaar heeft uitgevoerd en het gewenste resultaat heeft bereikt Dit kan hij bijv. aantonen door te laten zien dat hij: o een product/dienst heeft opgeleverd o het proces hieromheen goed georganiseerd heeft o relevante kennis heeft geselecteerd en toegepast o voldoende impact heeft gehad binnen de organisatie o op deze onderdelen feedback heeft gevraagd o hij voldoende heeft gereflecteerd op de bovenstaande punten en op grond hiervan een alternatieve/betere aanpak voor een volgende keer heeft geformuleerd Bijkomende toetsingscriteria voor jaar 3 en 4: • de student heeft aangetoond voldoende zelfstandig te kunnen functioneren in de beroepspraktijk • de student heeft eindverantwoordelijkheid genomen • binnen zijn eigen functie: voor een proces, team of complexe taak met resultaatverplichting of • buiten de eigen functie: het uitvoeren van een afgebakende opdracht met voldoende gewicht, die representatief is voor de werkzaamheden van een junior Technisch Bedrijfskundige • de student laat zien dat hij medestudenten kan coachen op een dieperliggend niveau (overtuigingen, waarden en normen, inconsequenties, etc.) • de student kan reflecteren op een metaniveau
Typen beoordeling De PCO-begeleider stelt de beoordeling vast. De student kan een onvoldoende, voldoende, goed of uitstekend krijgen. Uitstekend: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei op verschillende competenties, hier duidelijk grote sprongen in gemaakt en dit aangetoond met een grondige reflectie en verschillende bewijsstukken waaronder feedback en de student heeft zijn groepsgenoten pro-actief en adequaat gecoacht in hun ontwikkeling. Goed: De student heeft actief gewerkt aan zijn beoogde competentiegroei, deze aangetoond en zijn medestudenten adequaat gecoacht. Voldoende: De student heeft redelijk gewerkt aan zijn competentiegroei en zijn medestudenten redelijk gecoacht. Onvoldoende: De student voldoet niet aan één of meerdere van de beoordelingscriteria, bijv.: o De reflectie is te summier o Er ontbreekt materiaal dat de competentiegroei aantoont o het verband tussen bewijsstukken in het portfolio en het POP is onduidelijk o de student heeft geen actieve rol gespeeld als coach van zijn medestudenten o etc. In de hoofdfase is er in het tweede blok steeds één week ingeruimd voor de zogenaamde ‘Managementvaardigheden’. Iedere keer is er een keuzeaanbod van diverse vaardigheden. Je mag vanaf het tweede semester zelf bepalen welk aanbod voor jou het meest interessant is in het kader van je ontwikkeling. Dit geldt echter nog niet voor het tweede semester: in dit semester is de workshop projectmatig samenwerken verplicht. Om de workshops zo effectief mogelijk te benutten is het nodig dat iedereen zich hierop goed voorbereidt. Deze voorbereiding vraagt vaak ook een reflectie, onderzoek of oefening in de beroepspraktijk. Als je je niet hebt voorbereid word je dan ook niet toegelaten. Na afloop van de workshop leg je je leerervaringen vast in een actieplan dat je opneemt in je portfolio.
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
Toekenning van ECTS punten voor MV De workshops worden afzonderlijk door de workshopleiders beoordeeld. Aan welke voorwaarden voldaan moet worden om de ECTS punten toegekend te krijgen, staat vermeld in de instructie. B (hoofdfase) Nee 232
Cursuscode
TETB-DTSEPCO-12
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/ttbkdxx-slo-06/default.aspx
233
10.2.28 TTBK-DSC-10 - Supply Chain Management & Procurement Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DSC-10 Supply Chain Management & Procurement Supply Chain Management & Procurement Ja Pascalle Schoonderwoerd
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd Centraal staan supply chains en supply netwerken. Thematisch worden daarbinnen drie overkoepelende onderwerpen behandeld: • Probleemdefinitie: Hoe is de afstemming tussen wat de klant wil, de bedrijfsstrategie en Supply Chain Strategie? Waar zit een zwakke plek in mijn supply chain en wat is het probleem. Hoe kan ik de problematiek omzetten in een onderzoeksvraag? • Analyse en Diagnose: Analyseer de sturende factoren in de supply chain op hun toegevoegde waarde. Met sturende factoren worden bijvoorbeeld logistieke factoren bedoeld die de prestatie van de supply chain beïnvloeden, zoals de locatiekeuze van een voorraad en de keuze van een vervoersmiddel bij distributie. Ook overkoepelende factoren spelen hierbij een rol zoals, inkoop en informatievoorziening. De keuze van een leverancier of een automatiseringssysteem heeft een grote invloed op de prestatie van de supply chain. • Oplossing en ontwerp: Hoe kan de supply chain inrichting verandert worden, zodat de zwakke “schakel” opgeheven wordt. Is bijvoorbeeld een gedegen inkoopstrategie een oplossing is er een communicatieplan nodig of ontbreekt de uitwisseling van gegevens. Zo zijn er vele oplossingsrichtingen mogelijk die moeten aansluiten bij de gekozen bedrijfsproblematiek. Het doel van dit vak is om de student te leren hoe door middel van een supply chain verandering een verbetering in het bedrijf gerealiseerd kan worden. De verbetering zal leiden tot kostenreductie, het verbeteren van de concurrentiepositie en/of het vergroten van het marktaandeel. Om een verbetering te realiseren zal allereerst inzicht verkregen moeten worden in de behoeften per marktsegment en de bijbehorende strategie van een betreffend bedrijf. Dit wordt vervolgens vertaald naar een supply chain strategie. Vanuit deze strategie kan het huidige supply chain ontwerp beoordeeld en verbeterd worden of een nieuw supply chain ontwerp gerealiseerd worden. Hierbij zal gefocust worden op samenwerkingsvormen die een hoge strategische waarde vertegenwoordigen of door te kijken naar samenwerkingsvormen waar veel geld in omgaat. • Strategic fit model van Chopra en Meindl • Fisher Matrix • Supply Chain Management processes van Lambert • Value stream mapping
Leerdoelen
Kennisbasis
[email protected] of 06-28252219
• Framework: structuring drivers van Chopra en Meindl • Distributie strategie • Locatie keuze van faciliteiten • Rol van voorraad in de supply chain • Michigan state University model (MSU) • Kraljic • TOWS analyse • Bullwhip effect • Collaborative planning, forecasting and replenishment • The role of IT in coordination • Six sigma • Total quality Management • Lean • Theory of Constraints • Raamwerk inkoopstrategie: Kraljic • Inkoop ontwikkelingsmodel: Van Weele • Vendor rating
234
Cursuscode
TTBK-DSC-10
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Hoorcollege; Werkcollege Ja -
Toetsen
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DSC-DL1 75% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E, Verslag DSC-DL2 25% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E Zie themaboek Onder een Supply Chain wordt verstaan een groep van bedrijven die direct of indirect samen zorgen voor de behoeftevervulling van een eindgebruiker. De scope van de supply chain in deze context zal overwegend starten bij de leverancier van de leverancier en eindigen bij de klant van de klant . Naast de samenwerking in de keten ten behoeve van de fysieke productstroom kan tevens gedacht worden aan samenwerkingen op het gebied van bijvoorbeeld kennisontwikkeling, energie toelevering, afvalverwerking waarbij indirect de klantenwaarde verhoogt kan worden. Voor het uitvoeren van de opdracht staat ook hier de regulatieve cyclus centraal. Gericht op het doorlopen van de eerste 3 fases van een verbeteringstraject, met de nadruk op analyse en diagnose:
Toetsdatum Toetsbeschrijving
- Probleem definitie (Problem mess & problem definition) - Analyse en diagnose (Analysis – diagnosis) - Opdlossing en ontwerp (Solution design) 1. Probleem definitie: - Huidige situatie in kaart brengen: o Een afbakening maken van een marktsegment of marksegmenten met overeenkomstige eigenschappen op basis van een marktanalyse; o De kenmerken/ behoeften van de marktsegmenten vaststellen; o De huidige strategie in relatie tot deze marktsegmenten beschrijven; o Een interne analyse: Wat is mijn kracht en waar zitten de tekortkomingen; o In kaart brengen van de strategische supply chain in lijn met het gekozen marktsegment. - Op basis van de bevindingen die naar voren komen uit de beschrijving van de huidige situatie een gerichte onderzoeksvraag formuleren; - Een beschrijving van de doelstelling; - Het vaststellen van de deelvragen; - Het formuleren van kennisvragen / vragen naar de theoretische verdieping; - Het afbakenen en formuleren van de randvoorwaarden. 2. Diagnose en analyse: - Is er een strategische fit tussen de Supply Chain en het bedrijf; - Logistieke analyse: bevinden we ons op de juiste locaties, wordt efficiënt voorraadmanagement gehanteerd, worden de juiste transportmiddelen gebruikt?; - Inkoop analyse; wordt op de juiste manier ingekocht? - Informatie analyse; wordt de juiste informatie uitgewisseld tussen de juiste partijen? Tijdens de bijeenkomsten zal in meer detail ingegaan worden op de inhoud van de analyses. 3. Oplossing en ontwerp: Afhankelijk van de uitkomsten van de diagnose en analyse fase wordt een verbetervoorstel gemaakt. Dit kan bijvoorbeeld een inkoopplan zijn of een informatieplan of een business case voor het verplaatsen van een locatie, of het verplaatsen van de voorraad. (zie voor meer informatie de evaluatieformulieren in de bijlage)
Studiefase/niveau Excellentiemogelijkheden
Groepsopdracht “ After consideration I realized that supply chain management is now both global and dynamic as well as facing many challenges of the twenty first century. These are: the impact of the internet and ebusinesses; globalization and out-sourcing; environmental and green issues; challenges from emerging economies such as India and China; challenges of large service sector; the pitfalls in supply chains in major projects and so on.” (Basu, R. and Wright, J.N., 2008) Het is belangrijk dat je als bedrijfskundige begrijpt wat deze trends en deze nieuwe behoeftes in de markt voor invloed hebben op de supply chain en hoe je hier proactief mee om kunt gaan. Om deze reden is ervoor gekozen de studenten in groepsverband een college te laten geven over een van de onderstaande onderwerpen. B (hoofdfase) Nee 235
Cursuscode Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-DSC-10 -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://onderwijsteams.sharepoint.hu.nl/fnt/technischebedrijfskundeopls/cursusinfodt/SCMP/default.aspx
236
10.2.29 TTBK-DSE-10 - Systems Engineering Cursuscode Naam (NL) Naam (ENG) Inschrijven voor bijvakkers Contactpersoon / 1e Examinator Contactpersoon gegevens
TTBK-DSE-10 Systems Engineering Systems Engineering Ja Mireille Stout
[email protected] of 06-28252207
Studiefase/niveau Les periode(s) Contactduur Workload EC Ingangseisen Inhoud
B (hoofdfase) A; B; C; D 8 bijeenkomsten in de avond van 18.00 tot 21.30 uur 10 Onderbouw (=1e twee jaar) TBK-deeltijd Systems Engineering is een methode om projecten te definiëren en te beheersen, waarbij het ‘denken in systemen’ centraal staat. De aanpak gaat uit van het vroegtijdig definiëren van de behoefte van klanten, de benodigde functionaliteit (wat moet het project dóen?), documenteren van eisen (hoe góed moet het zijn?), het ontwerp (wat gaan we bouwen?) en het controleren of aan de eisen wordt voldaan (verificatie en validatie). Systems Engineering biedt een gestructureerde aanpak voor het opzetten en managen van projecten, daarbij rekening houdend met het gehele probleem: • Klant- en omgevingseisen • Gebruik • Prestatie • Testen • Productie • Kosten en planning • Levenscyclus ‘Systems Engineering’ integreert alle disciplines en specialismen in een groepsaanpak, en past een gestructureerd ontwikkelingsproces toe, van concept, via productie, tot en met operationeel gebruik. ‘Systems Engineering’ beschouwt zowel de commerciële als technische behoeften van alle klanten, met als doel het leveren van een kwaliteitsproduct, dat aan de eisen voldoet.” Zo staat te lezen op de site van INCOSE, de beroepsvereniging van Systems Engineers. Vrij nieuw daarbij is de Nederlandse ontwikkeling om Systems Engineering toe te passen in civiele en bouwkundige omgevingen. Een ontwikkeling is dat de overheid steeds meer taken overdraagt aan markt partijen waarbij steeds meer Design & Construct (&Maintain) contracten gebruikt worden. Dat levert de noodzaak op bij de aannemers om te professionaliseren in totale projectbeheersing. Systems Engineering is daarbij uitermate geschikt als instrument om systematisch de grote complexiteit van dit soort projecten beheersbaar te houden. Binnen de module is sprake van een combinatie van systeemkundige inzichten, projectmanagement en sectorspecifieke kennis. SE is daarmee een integratieve module waarin de toepassingsvaardigheden van technische en sociale competenties centraal staan. De gehanteerde concepten komen afhankelijk van een specifiek project altijd in een andere samenstelling en volgorde voor. Van belang is dat de student de vaardigheid weet te demonstreren daar mee om te kunnen gaan. Dat betekent concreet dat de stof zo veel mogelijk zal worden aangeboden in synchroniteit met de fase waarin de opdracht zich bevindt, en dat de theorie zal worden geplaatst in de context van een voorbeeld waarin altijd alle aspecten een rol spelen. Een deel van het casus materiaal zal dienen te worden aangedragen door studenten. Afhankelijk van de groepsdiscussies en de presentaties van studenten zullen accenten worden gezet in de stof.
Leerdoelen
Daarnaast zullen gastsprekers gevraagd worden om een inbreng (illustraties en cases) te verzorgen in de colleges. In deze module draait het om een samenkomen van technische en bedrijfskundige kennis en vaardigheden. Na afloop van de module is de student in staat om: • aan te geven wat het belang is van de Systems Engineering aanpak en in welke situaties deze aanpak meerwaarde heeft, 237
Cursuscode
Kennisbasis
TTBK-DSE-10 • in een reële context op systematische wijze de relevante stakeholders in kaart te brengen en specificaties te verzamelen voor een opdracht waarin meerdere organisaties en disciplines samenwerken aan een opdracht, • waarbij de student in de rol van projectleider zowel de technische problematiek overziet als de sociale en culturele aspecten goed kan managen • binnen het raamwerk van systems engineering methoden en concepten te beoordelen op hun relevantie en bruikbaarheid en waar nodig toe te passen: decompositie; life cycle benadering; value engineering; informatiemanagement • de standaarden op het gebied van SE binnen de civiele infra te benoemen en terug te vinden (Leidraad SE) Achtergrond SE Ontwikkeling SE Basisprincipes: systeemdenken, iteratief proces, life cycle benadering, samenwerking, interdisciplinair Stakeholderanalyse Klantvraag Requirements engineering Systeemdenken Systeemdecompositie / -ontwikkeling Projectmanagement Contractvormen Samenwerking Risicomanagement Kwaliteit Life cycle benadering Waarde als indicator van prijs en prestatie Functieanalyse Prestatie indicatoren Creatieve processen Barrières overwinnen
Werkvorm(en) Aanwezigheidsplicht Aanwezigheidsplicht toelichting
Hoorcollege; Werkcollege Ja -
Toetsen
toetsvorm omschrijving weging % min cijfer periode periode herkansing Verslag DSE-DL1 75% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E, Verslag DSE-DL2 25% 5,5 A,B,C,D, B,C,D,E Zie themaboek SE toegepast op een (eigen) project De opdracht bestaat uit twee onderdelen, een inhoudelijk rapport dat de student uitwerkt en een 10 minutenpresentatie. De verschillende onderdelen van het rapport corresponderen grotendeels met de verschillende colleges. Bijna iedere week levert de student een nieuw onderdeel van het rapport af, en aan het eind nog een keer de eindversie.
Toetsdatum Toetsbeschrijving
Voor het goed uitwerken van de opdracht is een actieve deelname aan de collegeavonden dus van belang. De student gaat in zijn eigen werkomgeving op zoek naar een (technisch) project waarbij meerdere partijen zijn betrokken, dat kunnen zijn: opdrachtgevers; (onder-)aannemers; stakeholders; uitvoerders; architecten; installateurs; enzovoort. Het project is bij voorkeur een project dat in de startfase verkeert, maar het kan ook een actueel project zijn waaraan momenteel wordt gewerkt of, als dat niet anders kan, een project dat is / wordt afgerond en waarop dan in retrospectief een audit wordt uitgevoerd. Het werkstuk heeft daarmee de status van een document ten behoeve van een SE project startup, dan wel een audit van een SE project. Het werkstuk kent een omvang van ongeveer 10 kantjes tekst (exclusief voorblad, inhoudsopgave, literatuurlijst e.d.) en wordt opgebouwd uit een aantal deelopdrachten die iedere week worden toegelicht.
238
Cursuscode
TTBK-DSE-10 Het rapport geeft daarmee een evenwichtige behandeling en toepassing middels deelopdrachten van de volgende onderwerpen op het project: Stakeholders • Stakeholderanalyse • Klantvraag • Communicatie / betrokkenheid Systeemdenken: • Probleemdecompositie • Systems Break down Structure (SBS) • Work Break down Structure (WBS) • Requirements Break down Structure (RBS) Projectmanagement • Contractpartijen • Organisatiemodel • Contractvorm Risico’s • Risico’s • Beheersmaatregelen • Toepassing risicomanagement Kwaliteit • Verificatie en validatie Value management (optioneel) • Prestaties • Optimalisaties • Creatief proces Reflectie / advies • Reflectie op de toegepaste methodiek • Advies over implementatie Overige aspecten • De hierboven gegeven opsomming is niet uitputtend en zal de student op basis van de eigen casus en context waar nodig verder dienen aan te vullen. Studenten zijn elk verantwoordelijk voor de eigen opdracht en uitwerking, maar kunnen in duo’s elkaars werken bespreken. Theoretische verdieping op een SE- onderwerp De student kiest een SE onderwerp waarover hij een werkstuk wil maken, formuleert daarbij een te onderzoeken vraag en legt dat uiterlijk in week 3 voor aan de docent. Na afstemming met de docent doet de student een bronnen onderzoek en schrijft een verslag. Bronnenonderzoek. De student gebruikt minimaal vier verschillende bronnen en vermeldt die in de literatuurlijst. • Website (vermeld exacte adres en datum raadpleging) • Artikel ((wetenschappelijk) verantwoord artikel) (Vermeld auteurs, tijdschrift, jaargang en bladzijden) • Boek (vermeld auteurs, plaats en datum van publicatie) • Handboek (vermeld auteurs / redacteur, plaats en datum van publicatie) • Interview met deskundige (vermeld naam, functie, datum van interview) • Enz
Studiefase/niveau
Opbouw Het verslag /artikel heeft de volgende opdbouw: • De student geeft een korte abstract (een alinea die de context beschrijft – waarom is dit een interessant onderwerp- en het doel van het verslag weer geeft -wat wil je er zelf van leren / wat wil je dat de lezer ervan leert) • Een Inleiding met een centrale vraag en evt subvragen. • Per deelvraag hoofdstukken of alineas. • Een antwoord op de hoofdvraag en een conclusie of advies B (hoofdfase) 239
Cursuscode Excellentiemogelijkheden Excellentiemogelijkheden sterren
TTBK-DSE-10 Nee -
Studiemateriaal Boeken Verplicht Studiemateriaal Boeken Aanbevolen Studiemateriaal ICT Studiemateriaal Readers Cursussite
Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. Zie Cursussite. https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/TTBK-DSE-10/default.aspx
240
11 Bijlagen 11.1 •
Onderwijs- en examenregeling
De onderwijs en examenregeling kun je online vinden via de site: www.reglementen.hu.nl
11.2
Overige regelingen 11.2.1
Overgangsregeling en bijbehorende conversietabellen
In de volgende tabellen zijn de conversietabellen opgenomen die gepaard gaan met de vernieuwing van het programma Technische Bedrijfskunde. Uit deze tabellen kan worden opgemaakt welke vervangende vakken je moet volgen, indien een vak niet meer wordt aangeboden of kan worden herkanst. Het is verstandig om een studieplan op te stellen in overleg met jouw studieloopbaanbegeleider. Indien jouw studieprogramma lijkt af te wijken, bijvoorbeeld als gevolg van studievertraging dient de examencommissie jouw studieplan goed te keuren. Hiertoe kun je een verzoek indienen via de gebruikelijke procedure zoals beschreven in paragraaf 2.6. In oktober 2012 en in januari 2013 worden herkansingen georganiseerd voor de volgende vakken uit het oude curriculum in de propedeuse 2011-2012: TTBK-TBBIKA-10 TTBK-TBMOBO-10 TTBK-OEBABE-08 TTBK-TBBUKA-10 TTBK-TBPRIN-10 TTBK-OEPROW-10 TTBK-TBREZO-10 TTBK-OELOG1-07 TTBK-OEBUDS-04 TTBK-TBREMO-04 TTBK-OELOG2-07
Overgangsregelingen en conversietabellen zijn weergegeven in de tabellen op de volgende pagina’s.
241
Overgangsregelingen en conversietabellen zijn weergegeven op de volgende pagina’s. Nr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Examenprogramma P P P P P P P P P P P P P P P P P P P
Oude vakcode TTBK-TBBIKA-10 TTBK-TBBUKA-10 TTBK-TBREZO-10 TTBK-TBPRO1-04 TTBK-TBREMO-04 TTBK-TBMOBO-10 TTBK-TBPRIN-10 TTBK-TBPRO2-04 TTBK-OELOG1-07 TTBK-OEBABE-08 TTBK-OEPROW-10 TTBK-OEPRO1-08 TTBK-OELOG2-07 TTBK-OEBUDS-04 TTBK-OESLO1-04 TTBK-OESLO1-04 TTBK-OESLO1-04 TTBK-OESLO1-04 TTBK-OEPRO2-10
Vakomschrijving oud Binnenklimaat Buitenklimaat Resultaat na zoeken Project blok 1: Trends in bedrijfsprocessen Rekenmodellen Modelbouw Procesinrichting Project blok 2: Analyse van bedrijfsprocesen Logistiek 1 Bedrijfsadministratie en - economie Projectmatig werken Project Operational Excellence 1 Logistiek 2 Budgettering en selectie Studieloopbaanontwikkeling jaar 1 Studieloopbaanontwikkeling jaar 1 Studieloopbaanontwikkeling jaar 1 Studieloopbaanontwikkeling jaar 1 Project Operational Excellence 2
EC Oud 3 3 3 6 3 3 3 6 3 3 3 6 3 3 3 3 3 3 6
Voor het laatst getentamineerd in januari-13 januari-13 januari-13 jul-12 jan-13 jan-13 jan-13 jan-12 jan-13 jan-13 jan-13 jul-12 jan-13 jan-13 jun-12 jun-12 jun-12 jun-12 jul-12
Nieuwe vakcode TETB-VTTBIBK-12 TETB-VTTBIBK-12 TETB-VTTBPRO1-12 TETB-VTTBPRO1-12 TETB-VTTOBAO-12 TETB-VTTBPRM-12 TETB-VTTBPRM-12 TETB-VTTOPRO2-12 TETB-VTOELOG-12 TETB-VTOEBRM-12 TETB-VTOEPRO3-12 TETB-VTOEPRO3-12 TETB-VTOELOG-12 TETB-VTPLITFI-12 TETB-VTTBPRO1-12 TETB-VTTOPRO2-12 TETB-VTOEPRO3-12 TETB-VTPLPRO4-12 TETB-VTPLPRO4-12
Vakomschrijving nieuw Inleiding Technische bedrijfskunde Inleiding Technische Bedrijfskunde Project en professionalisering 1 Project en professionalisering 1 Bedrijfsproblemen analyseren en oplossen Procesmanagement Procesmanagement Project en professionalisering 2 Logistiek Bedrijfsrekenmodellen en financiën Project en professionalisering 3 Project en professionalisering 3 Logistiek ICT & Financiën Project en professionalisering 1 Project en professionalisering 2 Project en professionalisering 3 Project en professionalisering 4 Project en professionalisering 4
EC's Nieuw vak Tentamen oktober-12 okt-12 okt-12 okt-12 mrt-13 okt-12 okt-12 jan-13 mrt-13 mrt-13 jan-13 jan-13 jun-13 okt-12 jan-13 mrt-13 jun-13 jun-13
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
242
Oude vakcode TTBK-STAGE1-05 TTBK-STAGE2-05 TTBK-CIMARK-05 TTBK-CIPRO1-05 TTBK-EEINOP-10 TTBK-EECCCO-10 TTBK-EEPRO1-10 TTBK-EEPRO2-10 TTBK-AFSTUD-10 TTBK-EEINTE-10 TTBK-PLDUBE-10 TTBK-PLINVA-11 TTBK-PLORIH-10 TTBK-PLPRIP-10 TTBK-PLPRO1-10 TTBK-PLPRO2-10 TTBK-TPINDU-07 TTBK-TPINZI-07 TTBK-TPPROJ-07 TTBK-TPSITE-10 TTBK-CIOSTO-10 TTBK-CISALE-05 TTBK-CIINON-05 TTBK-CIORGA-05 TTBK-STAGE1-05
Vakomschrijving oud Stage Stage Marketing en CRM CI Proces en Organisatie Extended Enterprises: Interorganisational Processes Extended Enterprises: Change, Contracts and Collaboration Extended Enterprises: Project 1 Extended Enterprises: Project 2 Afstuderen Extended Enterprises: Information Technology Duurzame Bedrijfsvoering Innovatievaardigheden Organisatie innovatie en HRM Productinnovatieprocessen Project leadership Project 1 Project leadership Project 2 Technische processen in de industrie Technische processen inzicht Technische Processen: Project Technische Processen Simulatietechnieken Onderzoek Statistiek en Organisatie Sales en CRM Integraal ontwerpen Organisatie en Arbeid Eerste stage Studieloopbaanontwikkeling jaar 2
EC Oud Voor het laatst getentamineerd in 27 n.v.t. 30 n.v.t. 3 januari-12 3 jan-12 5
Tentamen n.v.t. n.v.t.
EC2 Nieuw 30 30
jun-13 ongewijzigd
5 5 10 n.v.t. 30 n.v.t.
jun-13 mrt-12 ongewijzigd ongewijzigd ongewijzigd
5 5 5 5 5 5 n.v.t. 5 n.v.t. 3 3 6 n.v.t.
jun-13 mrt-13 jan-13 jan-13 jan-13
3 3
mrt-13 ongewijzigd jan-13 ongewijzigd
3 6 3 27
2006-2007 2006-2007 2006-2007 2006-2007
3 6 3 3 3 6 3 3
2006-2007 2006-2007 2006-2007 2006-2007 2006-2007 2006-2007 2006-2007 2006-2007
TTBK-EEPRAD-06 TTBK-AFSTUD-05 TTBK-CIPROC-07 TTBK-CIOSTO-05 TTBK-PLINTO-07 TTBK-PLIOMT-07 TTBK-PLORGA-07 TTBK-PLKWAN-07
Techniek & Technologie Innovatie Management groepsinterventies Specialisatie op thema Supply Chain Management IT&collaboration Contract&Collaboration Project, Change Management & Advice Afstuderen CI Proces en Organisatie Onderzoek Statistiek Integraal ontwerpen IO Methoden en technieken Organisatie en Arbeid Kwantificeren van processen
3 30 3 3 3 3 3 3
2006-2007 2006-2007 2007-2008 2007-2008 2007-2008 2007-2008 2007-2008 2007-2008
TTBK-EEPROJ-06 TTBK-PLINVA-10
Project Extended Enterprise 1 en 2 Innovatie vaardigheden
12 2007-2008 5 2011-2012
TTBK-STSLO2-05 TTBK-PLTETE-05 TTBK-PLINNO-05 TTBK-PLGRIN-05 TTBK-PLSPIN-05 TTBK-EESCIM-06 TTBK-EEITCO-06 TTBK-EECOCO-06
Nieuwe vakcode Vakomschrijving nieuw TETB-VTSTAGE1-12 Stage ongewijzigd ongewijzigd ongewijzigd
n.v.t.
ongewijzigd ongewijzigd ongewijzigd ongewijzigd ongewijzigd ongewijzigd ongewijzigd mrt-13 ongewijzigd mrt-13 ongewijzigd
TTBK-CIPROC-07 TTBK-PLPRIP-10 TTBK-PLORIH-10 TETB-VTSTAGE1-12 geintegreerd in de vakken/projecten TTBK-EEINTE-10 TTBK-PLDUBE-10 TTBK-PLINVA-11 ? TTBK-EEINOP-10 TTBK-EEINTE-10 TTBK-EECCCO-10 TTBK-EECCCO-10 TTBK-AFSTUD-10 TTBK-CIPROC-07 TTBK-CIOSTO-10 TTBK-PLPRIP-10 TTBK-PLPRIP-10 TTBK-PLORIH-10 TTBK-PLINVA-11 TTBK-EEPRO1-10 en EEPRO2-10 TTBK-PLINVA-11
CI proces en organisatie Productinnovation Process Organisatie, Innovatie en HRM Eerste Stage SLB integraal
n.v.t.
5
n.v.t.
3
okt 12 en jan 13 okt-12 en jan 13 dec-12 jun-13 nvt
Informatie Technologie Duurzame Bedrijfsvoering Innovatie vaardigheden Inter Organizational Processes Information Technology Change, Culture and Collaboration Change, Culture and Collaboration Afstuderen CI proces en organisatie Onderzoek en Statistiek Productinnovatieproces Productinnovatieproces Organisatie, Innovatie en HRM Innovatie vaardigheden Project Extended Enterprise 1 en 2 Innovatie vaardigheden
3 5 5 30
jun-13 jan-13 jan-13 en mrt-13
0 5 5 5
mei-13 jun-13 mrt-13
5 5 5
mrt-13 periode A,B,C,D n.v.t. okt-12 okt-12 en jan-13 okt-12 en jan-13 okt-12 jan-13 en mrt-13
5 30 3 5 5 5 5
nvt 5 resp. 10 jan-13 en mrt-13 5
243
244