Studiedag bewegingsonderwijs 1 oktober Goed bewegen aan de basis. Programmaboekje

Studiedag bewegingsonderwijs 1 oktober 2014 ‘Goed bewegen aan de basis’

Programmaboekje

Venlo, mei 2014 Van: werkgroep studiedag ‘Goed bewegen aan de basis’ - Gemeente Venlo afdeling Sportbedrijf - Gemeente Peel en Maas - Fontys Pabo Venlo - Gemeente Horst a/d. Maas, Sport aan de Maas - Gemeente Bergen Aan: diverse geledingen Primair Onderwijs - Groepsleerkrachten groep 1 t/m 8 basisschool - Besturen Stichting Basisscholen - Directies Basisschool - Vakleerkrachten bewegingsonderwijs basisschool - Combinatiefunctionarissen en sportconsulenten - Studenten van diverse opleidingen - Zorgcoördinatoren

Geachte lezer, Voor u ligt het programmaboekje van de 5de studiedag bewegingsonderwijs op de basisschool. Deze studiedag vindt plaats op woensdag 1 oktober 2014. Een korte historie: In 2010 is een werkgroep, bestaande uit Sportbedrijf gemeente Venlo en Fontys Pabo Venlo, gestart met een eigen studiemiddag ‘Bewegingsonderwijs aan kleuters’. De tevredenheid was hoog en er kwam een duidelijke vraag om door te schuiven naar midden- en bovenbouw. De werkgroep heeft zich indringend bezig gehouden met: Hoe nu verder? Sinds vorig jaar is de werkgroep uitgebreid en is er gekozen voor een jaarlijks terugkerend bijscholingsmoment voor regio Noord-Limburg. Dit jaar zal deze plaatsvinden bij het sporthallen Piushof in Panningen gemeente Peel en Maas. Dit is een grote accommodatie waar 200-300 deelnemers terecht kunnen. De belangrijkste doelen op een rij: Op de gemiddelde basisschool is bewegingsonderwijs vaak een ondergesneeuwd vakgebied. Met behulp van onze studiedag willen we bewegingsonderwijs weer ’n stevige basis geven. Elk jaar “barst” het van de studiedagen. Beperken we ons tot bewegingsonderwijs, dan komen we op een vijftiental dagen, of dagdelen. In de meeste gevallen vinden die bij-scholingsmomenten in de Randstad plaats. Deze studiedag mikt op de eigen regio. De gemiddelde deelnameprijs van landelijke studiedagen is € 120,- (excl. reiskosten). Onze studiedag kost een kwart van het landelijk gemiddelde! Het grote nadeel van deze “landelijke” studiedagen is dat vanuit de stichting hooguit 2 personen deelnemen. De verrijking van kennis/kunde wordt nauwelijks uitgesmeerd over het eigen team, of (beter nog) over meerdere teams. “Onze” studiedag wordt dus een tegenhanger: wij mikken op deelteams van (bijna) alle scholen. Dan pas kan implementatie van nieuwe inzichten (visie, kennis, organisatie, MRT) en ideeën (trends, repertoire, methoden, eigen vaardigheid) binnen de eigen schoolteam plaatsvinden. Bovendien is het prijskaartje de moeite waard: € 30,- p.p. inclusief buffet! Veel groepsleraren zijn bevoegd, maar niet bekwaam. Heel veel aandacht gaat uit naar cognitieve vakken en naar onderwijskundige zaken (zoals coöperatief leren). Terecht, maar hopelijk begrijpt u onze zorg. We presenteren dus met gepaste trots ons programmaboekje voor 1 oktober 2014. Op deze dag draait de studiedag om:

‘Goed bewegen aan de basis’!

We nodigen m.n. alle leraren van groep 1 t/m 8 uit om deel te nemen. We gaan ervan uit veel onderwijsmensen op 1 oktober te mogen begroeten! Werkgroep studiedag ‘Goed bewegingsonderwijs aan de basis’ - Geert Hovens (Fontys Pabo Venlo) - Lennie Wagemans (gemeente Horst aan de Maas) - Anita Bergmans (gemeente Venlo en gemeente Bergen) - Anne Bijlmakers (gemeente Venlo) - Milou Boonen (gemeente Venlo) - Marlieke Verstraeten (gemeente Peel en Maas)

Programma: 14.30 uur 15.00 uur 15.30 uur 16.30 uur 16.45 uur 17.45 uur 17.45 uur 18.30 uur 19.30 uur

inloop opening workshop ronde 1 einde workshop ronde 1 workshop ronde 2 einde workshop ronde 2 buffet start workshop ronde 3 einde workshop ronde 3: inleveren evaluatieformulieren en ontvangst presentje

Locatie: Sporthallen Piushof Piushof 137 5981 VW Panningen Kosten (inclusief buffet): € 30,- per deelnemer (groepsleerkracht/sportconsulent etc). € 15,- per student Let op: Voor de praktijkworkshops is sportieve kleding en schoeisel gewenst.

Parkeren In de straten rondom de sporthallen Piushof is voldoende parkeergelegenheid.

Inhoud van de workshops: Workshop 1: Leuker buitenspelen met themabakken en krachtige pleinspelen Workshopleider: Sebastiaan Goedhart Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten basisonderwijs groep 3 t/m 8 en vakdocenten Op steeds meer scholen wordt er tijdens het buitenspelen klein materiaal ingezet waarmee de kinderen zich kunnen vermaken. Kinderen gaan meestal intensiever en gerichter bewegen en het aantal conflicten kan afnemen. Maar na veel pauzes met dezelfde bak met hetzelfde materiaal is voor sommige kinderen de lol er af. Het werken met themabakken en krachtige activiteiten die op het schoolplein (en in de les bewegingsonderwijs) kan een antwoord zijn op de uitdovende betrokkenheid. Krachtige activiteiten hebben een herhalingswens bij de kinderen. In deze workshop gaan we aan de slag met verschillende thema’s en bespreken we hoe je deze werkwijze op je school kan implementeren. Tevens worden voetbal, kingen, touwtjespringen en elastieken uitgewerkt. Workshop 2: Kijkzo mediakaarten Workshopleider: Lennie Wagemans Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten basisonderwijs groep 3 t/m 8 Tijdens deze workshop maak je kennis met Kijk Zo. Kijk Zo is een lesmethode voor bewegingsonderwijs in het basisonderwijs. Het zijn mediakaarten met oefeningen voor kinderen. Deze kaarten noemen we ‘kijkwijzers’. Tijdens de gymlessen vragen kinderen vaak: ‘juf/ meester, hoe moet dit? Ik snap het niet.’ Het doel van Kijk Zo is om antwoord te geven op deze vraag van kinderen zonder dat de meester of juf erbij nodig is De lesmethode sluit aan bij het basisdocument van het bewegingsonderwijs De oefeningen worden volgens de leerlijnen en bewegingsthema’s aangeboden. De kijkwijzers worden voor elk niveau voor de basisschool gemaakt. Zowel jongere als oudere kinderen kunnen ermee werken. Een aantal voordelen van de kijkwijzers zijn dat het geen lange uitleg nodig heeft en je dus snel aan de slag kunt waardoor je weer meer bewegingstijd hebt, de kinderen kunnen zelfstandig en in kunnen groepjes werken en het een hoog leerrendement heeft door de duidelijke uitleg. Workshop 3: Freerunning Workshopleider: Robin Konings Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten basisonderwijs groep 5 t/m 8 en vakdocenten Freerunning is een snel opkomende sport, die steeds meer door verschillende jongeren wordt beoefend. Tijdens het beoefenen van deze sport ontdekken kinderen hun eigen mogelijkheden om veilig en stoer een parcours af te leggen. Hoe kan je dit veilig en uitdagend tijdens de gymles aanbieden, voor de groepen 3 t/m 8. Tijdens deze clinic worden een aantal voorbeelden gegeven.

Workshop 4: Motorisch onhandig?? Workshopleiders: Esther Litjens en Alke Wijn (Kinderrevalidatie VieCuri Medisch Centrum) Theorieworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten groep 1 t/m 8, vakdocenten en zorgcoördinatoren In deze workshop gaan we na een korte introductie praktisch aan de slag. Met behulp van videofragmenten gaan we de motoriek van kinderen bekijken. Tevens gaan we deze beelden scoren met de GMO, de Groninger motoriek Observatielijst . Deze lijst en het aangepaste stroomdiagram zijn hulpmiddelen die gebruikt kunnen worden om een advies te geven aan ouders naar wie kinderen met onhandige motoriek het beste naar verwezen kunnen worden. Het stroomdiagram/beslisboom is een soort flowchart waarin zichtbaar is welke kinderen waar terecht kunnen voor een observatie en/of behandeling. Het is een gezamenlijk product van alle betrokkenen in de regio voor wat betreft kinderen met onhandige motoriek. Workshop 5: Stoeispelen groep 1 t/m 4 Workshop 6: Stoeivormen groep 5 t/m 8 Workshopleider: Roy Westheim Praktijkworkshop Doelgroep workshop 5: groepsleerkrachten groep 1 t/m 4 en vakdocenten Doelgroep workshop 6: groepsleerkrachten groep 5 t/m 8 en vakdocenten Fysiek contact en stoeien wordt door leerkrachten vaak als spannend ervaren. Het Basisdocument Bewegingsonderwijs biedt helaas maar weinig interessante oefenvormen voor het onderwijs. En dat terwijl stoeien en fysiek contact hele basale menselijke behoeftes zijn. Behalve fysieke doelen nastreven, kan een ervaren leerkracht met stoeien en fysiek contact een brug slaan naar de sociale interactie in de groep. Tijdens deze workshop, gericht op stoeivormen voor kinderen uit de groepen 1 t/m 4 en de groepen 5 t/m 8, leert u een aantal basale stoei-oefeningen en leerlijnen stoeien die dicht bij de beleving van de kinderen liggen. De rode draad door de lessen is de veiligheid voor jezelf en de ander en de praktische uitwerking van ‘Wie niet sterk is, moet slim zijn. Tot slot wordt u ook geïnformeerd over hoe u kosteloos gebruikt kunt maken van judomaterialen tbv judolessen op uw eigen school. De workshop wordt verzorgd door Roy Westheim, 2e dan. Roy heeft reeds vele jaren ervaring met het verzorgen van stoei- en bewegingslessen in het (speciaal) onderwijs en verzorgt daarnaast workshops gericht op zorg-judo en schooljudo voor collegajudoleraren en onderwijzend personeel.

Workshop 7: “ Leren doe je met je lijf ” Workshopleider: Peter van Soest Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten van groep 2,3 en 4 en vakdocenten In het bewegen ontwikkelt zich het kind op alle facetten die het nodig heeft om later op eigen benen te staan. Gymlessen zorgen ervoor dat kinderen meer en beter bewegen. Veel bewegen draagt bij aan een betere conditie en voorkomt daardoor veel gezondheidsproblemen. Maar dat bewegen ook een positieve invloed heeft op de cognitieve dimensie, en dan met name taal en rekenen, wordt nogal eens vergeten. Tijdens deze workshop willen we laten zien hoe bewegen en gymlessen een positieve bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van taal en rekenen. Dit doen we aan de hand van spelvormen. Workshop 8: Gevarieerd spelonderwijs voor de groepen 3 t/m 8 Workshopleider: Jeanine Aerdts Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten groep 3 t/m 8 Na de workshop gevarieerd spel voor de groepen 3 t/m 5 in 2012 en de workshop gevarieerd spel voor de groepen 6 t/m 8 in 2013 is nu de klapper “gevarieerd spelonderwijs voor de groepen 3 t/m 8 van de basisschool” compleet. Omdat de workshop de afgelopen 2 jaren veel positieve reacties heeft gehad, volgt dit jaar weer een workshop die gebaseerd zal zijn op de klapper die een volledig jaarprogramma voor de spellessen beschrijft. De workshop zal gedeeltelijk een herhaling zijn van de afgelopen jaren. De spellessen in de klapper zijn bedoeld voor de leerkrachten die weinig tijd hebben om de spullen voor de les klaar te zetten, voor leerkrachten die niet veel materialen ter beschikking hebben of gewoon als inspiratie voor nieuwe ideeën. Alle spellen zijn volledig uitgewerkt en kunnen gebruikt worden als inleiding van de gymles, als onderdeel voor een les in 3 vakken of als klassikale les. In de beschreven lessen zijn alle kinderen bezig, en ze kunnen vaak zelfstandig aan de slag. Bij de groepen 3 t/m 5 ligt de nadruk op tik-, trefbal- en overloopspelen. Bij de groepen 6 t/m 8 komen deze spellen ook aan bod maar de nadruk ligt op de sportspelen handbal, hockey, voetbal, basketbal en volleybal. In de workshop zullen we enkele spellen zelf spelen en we gaan in op de mogelijkheden om de spellen makkelijker of moeilijker te maken. Deze praktijkworkshop vraagt dus om sportieve kleding!

Workshop 9: Planmatig tikspelonderwijs Workshopleider: Zeno Zwijting Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten groep 3 t/m 8 en vakdocenten Tikspelonderwijs in het primair onderwijs verzandt nogal eens in een vrijblijvend aanbod en een eindeloze herhaling van steeds weer diezelfde leuke spelen. Toch is er in dit domein veel meer mogelijk. Aan de hand van het twee jaar geleden verschenen tikspelboekje “Tikspelen doe je zo” gaat deze workshop dieper in op de verschillende bewegingsthema’s die binnen dit domein worden onderscheiden. Aan de hand van inspirerende praktijksituaties zal er verder worden ingezoomd op een planmatige aanpak van tikspelen. Workshop 10: Coöperatieve vormen Workshopleider: Docent CIOS Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten groep 1 t/m 8 GROENE SPELEN een vorm van bewegingsonderwijs om samenwerking te bevorderen. Deze workshop laat zien wat Groene Spelen zijn en waar ze vandaan komen. Daarnaast zullen een groot aantal voorbeelden passeren en komt aan de orde hoe leerkrachten groene spelen kunnen ontwikkelen. Niemand heeft gewonnen, niemand heeft verloren. In een groen spel ligt het speldoel in de activiteit zelf. Het kan alleen bereikt worden door een gezamenlijke inspanning van alle deelnemers. De nadruk bij deze spel- en bewegingsvormen ligt op: - deelname door alle kinderen - samenwerking en het bereiken van een gemeenschappelijk doel - rekening houden met elkaar en acceptatie van elkaars mogelijkheden en onmogelijkheden - plezier beleven aan het samen uitvoeren Workshop 11: Guppiesport en beweegkriebels Workshopleiders: Anita en Anne Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten groep 1 t/m 4 Het doel van deze workshop is om te laten zien hoe je jonge kinderen met plezier, veel en veelzijdig kunt laten bewegen. Het is belangrijk dat kinderen zich niet te eenzijdig ontwikkelen. Binnen Guppiesport en Beweegkriebels worden kinderen niet alleen motorisch uitgedaagd, maar ook cognitief en sociaal- emotioneel. Deze aspecten maken namelijk ook deel uit van hun sport- en spelbeleving. Het is belangrijk dat kinderen op deze jonge leeftijd al plezier krijgen in bewegen, zodat óók zij later zullen genieten van sport & spel. Tijdens deze workshop maken jullie kennis met de 2 concepten en laten we vooral veel in de praktijk zien!

Workshop 12: Voetbal voor iedereen Workshopleider: Lambert Seegers Praktijkworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten groep 3 t/m 8 en vakdocenten Wat is er nou leuker dan voetballen tijdens de gymles? Vanuit het beleidskader Sport, Bewegen en Onderwijs heeft de KNVB een lesmap ontwikkeld voor vakleerkrachten uit het bewegingsonderwijs, combinatiefunctionarissen en groepsleerkrachten die graag een keer voetbal aanbieden. Op een speelse manier maken de kinderen uit de groepen 3-4, 5-6 en 7-8 kennis met de voetbalsport. Workshop 13: NOC*NSF passend onderwijs in de gymzaal Workshopleider: NOC*NSF (Corina van Doodewaard) Theorieworkshop Doelgroep: groepsleerkrachten groep 1 t/m 8, vakdocenten, sportconsulenten en zorgcoördinatoren "Ja, als je het zo bekijkt....." Pedagogische perspectieven op passend bewegingsaanbod in onderwijs en sport. Saskia Biesterbosch en Corina van Doodewaard Met de komst van het passend onderwijs, kunnen naar verwachting meer kinderen met passende "onderwijsarrangementen" in het regulier onderwijs blijven meedoen. Ook in de sport merken we steeds vaker dat er gewerkt wordt aan "passende sportarrangementen". Vanuit pedagogisch perspectief zullen we ons in deze theoretische workshop verdiepen in de consequenties en mogelijkheden voor het bewegingsonderwijs, creatief aan de slag gaan met verandermogelijkheden en ons richten op betekenisvolle participatie voor zoveel mogelijk kinderen in de les bewegingsonderwijs. Saskia en Corina zijn beide auteurs van de uitgave: "Passend sportaanbod in het bewegingsonderwijs" die door NOC-NSF in samenwerking met de Calo is geschreven.

Side program Workshop 14: Beweegvriendelijk schoolplein Workshopleider: Huis voor de Sport Limburg Theorieworkshop Doelgroep: directie, sportconsulenten, vakdocenten en zorgcoördinatoren Wat is een beweegvriendelijk schoolplein? En is alleen een beweegvriendelijke schoolplein genoeg of is er meer nodig om een kind te verleiden tot een actieve leefstijl? Aan het einde van deze workshop weet u wanneer een kind voldoende beweegt en hoe u daar als school een bijdrage aan kan leveren: o.a. door het inrichten van een beweegvriendelijk schoolplein. Verder weet u wat succes- en faalfactoren zijn bij de realisering van een beweegvriendelijk schoolplein. Workshop 15: Subsidies en borging daarvan Workshopleider: Huis voor de Sport Limburg Theorieworkshop Doelgroep: directie, sportconsulenten en vakdocenten Als een school extra sport en bewegen wil aanbieden aan de leerlingen zijn financiën vaak het knelpunt. Welke subsidieregelingen zijn er en welke andere ‘potjes met geld’ zijn er aan te boren? Aan het einde van deze workshop heeft u kennis van de actuele subsidieregelingen met de mogelijkheden en beperkingen die deze in zich hebben. Verder is gezamenlijk geïnventariseerd waar creatieve oplossingen werken en wordt besproken op welke manier deze éénmalige impulsen kunnen worden geborgd in structureel beleid. Workshop 16: Go for Gold kids Workshopleider: Huis voor de Sport Limburg Theorieworkshop Doelgroep: directie, sportconsulenten en vakdocenten Go for Gold Kids is een initiatief van de Provincie Limburg, Huis voor de Sport Limburg en Topsport Limburg en is gericht op leerlingen in het basis- en/of voortgezet onderwijs (5-14 jaar). In samenwerking met sportbonden, verenigingen, scholen en gemeenten wordt een gratis kennismaking met de meest uiteenlopende takken van sport en bewegen aangeboden. We komen naar uw school en maken er een spektakel van! Aan het eind van deze workshop weet u alles over de kansen en mogelijkheden van het Go for Gold Kids programma voor uw school.

Aanmelding voor de studiedag bewegingsonderwijs 2014 Elke aanmelding gebeurt op naam: d.w.z. iedere deelnemer vult een eigen inschrijfformulier in. Let op: inschrijving verloopt digitaal via de website: www.sportexpresse.nl Klik aan: studiedag 1 oktober 2014 Klik aan: inschrijfformulier Na invulling: klik op ‘verzenden’ en de inschrijving is definitief. Op het inschrijfformulier wordt gevraagd om de keuzeworkshops in te vullen. Daarnaast vragen wij u om niet uw privé adres in te vullen maar het adres van de school i.v.m. het versturen van de factuur. Na het verzenden van uw aanmelding ontvangt u binnen twee weken een bevestigingsmail dat u bent ingeschreven voor de studiedag ‘goed bewegen aan de basis’ op 1 oktober 2014. Vervolgens wordt er een factuur met acceptgiro naar uw school verzonden met daarop het bedrag van €30,-. In het nieuwe schooljaar ontvangt u de definitieve indeling en alle informatie over deze dag. Voor vragen over studiedag kunt u een mail sturen naar [email protected]

KLIK hier om het promofilmpje te bekijken!