Studieaanbod binnen het studiegebied Personenzorg
Screening van de studierichtingen in het studiegebied Personenzorg in het voltijds secundair onderwijs 23 april 2015
Inhoudstafel Inleiding
...................................................................................................................................................................................................................................... 5
1
Beeld van het studiegebied .......................................................................................................................................................................................... 6
1.1
Overzicht van het studiegebied ....................................................................................................................................................................................6
1.2
Beschrijving van de studierichtingen ............................................................................................................................................................................7
1.2.1
Tweede graad bso .........................................................................................................................................................................................................7
1.2.2
Derde graad bso ............................................................................................................................................................................................................7
1.2.3
Specialisatiejaar ............................................................................................................................................................................................................8
1.2.4
Tweede graad tso........................................................................................................................................................................................................10
1.2.5
Derde graad tso ..........................................................................................................................................................................................................10
1.2.6
Se-n-se ........................................................................................................................................................................................................................11
2
Leerlingenaantal, evolutie en spreiding...................................................................................................................................................................... 13
2.1
Leerlingenaantal en evolutie in aso, bso, kso en tso ..................................................................................................................................................14
2.2
Leerlingenaantal, evolutie en spreiding in het studiegebied Personenzorg ..............................................................................................................17
2.3
Leerlingenaantal, evolutie en spreiding per studierichting ........................................................................................................................................20
2.3.1
Tweede graad .............................................................................................................................................................................................................20
2.3.2
Derde graad ................................................................................................................................................................................................................21
2.3.3
Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) .......................................................................................................................................................................24
3
Herkomst van de inschrijvingen per studierichting .................................................................................................................................................... 28
3.1
Tweede graad .............................................................................................................................................................................................................29
3.1.1
Eerste leerjaar .............................................................................................................................................................................................................29
3.1.2
Tweede leerjaar ..........................................................................................................................................................................................................31
3.2
Derde graad ................................................................................................................................................................................................................32
3.2.1
Eerste leerjaar .............................................................................................................................................................................................................32 Pagina 2 van 127
3.2.2
Tweede leerjaar ..........................................................................................................................................................................................................36
3.2.3
Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) .......................................................................................................................................................................40
4
Attestering .................................................................................................................................................................................................................. 45
4.1
Tweede graad .............................................................................................................................................................................................................46
4.2
Derde graad ................................................................................................................................................................................................................52
4.3
Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) .......................................................................................................................................................................61
5
Aansluiting met het hoger onderwijs ......................................................................................................................................................................... 66
5.1
Beroepssecundair onderwijs ......................................................................................................................................................................................67
5.1.1
Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs .............................................................................................67
5.1.2
Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs .......................................................................................................................69
5.1.3
Informatie Onderwijskiezer ........................................................................................................................................................................................73
5.2
Technisch secundair onderwijs ...................................................................................................................................................................................78
5.2.1
Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs .............................................................................................78
5.2.2
Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs .......................................................................................................................82
5.2.3
Informatie Onderwijskiezer ........................................................................................................................................................................................88
6
Aansluiting met de arbeidsmarkt................................................................................................................................................................................ 97
6.1
Tweede graad .............................................................................................................................................................................................................98
6.2
Derde graad, specialisatiejaren en Se-n-Se ................................................................................................................................................................99
7
Finaliteit .................................................................................................................................................................................................................... 103
Beroepssecundair onderwijs .........................................................................................................................................................................................................103 Technisch secundair onderwijs .....................................................................................................................................................................................................104 Samenvatting screening Personenzorg ......................................................................................................................................................................................... 106 Beeld van het studiegebied ...........................................................................................................................................................................................................106 Leerlingenaantal ............................................................................................................................................................................................................................107
Pagina 3 van 127
Evolutie van het leerlingenaantal..................................................................................................................................................................................................111 Provinciale spreiding .....................................................................................................................................................................................................................112 Herkomst
..................................................................................................................................................................................................................................112
Attestering ..................................................................................................................................................................................................................................113 Doorstroom naar het hoger onderwijs .........................................................................................................................................................................................115 Doorstroom naar de arbeidsmarkt................................................................................................................................................................................................119 Aanbevelingen ............................................................................................................................................................................................................................... 122 Bijlage: Methodologie ................................................................................................................................................................................................................... 123
Pagina 4 van 127
Inleiding De screening van de studiegebieden bestaat uit een analyse van het studieaanbod in het voltijds regulier secundair onderwijs tussen het schooljaar 20082009 en het schooljaar 2012-2013. Het cijfermateriaal wordt gepresenteerd per onderwijsvorm, graad en leerjaar. Om de lezer meteen een duidelijk beeld te geven van het studiegebied, wordt een overzichtstabel gepresenteerd van alle studierichtingen uit het studiegebied en een beknopte beschrijving van elke studierichting op basis van de informatie uit Onderwijskiezer. Vervolgens worden volgende thema’s behandeld: de leerlingenaantallen, evolutie en spreiding, de herkomst van de inschrijvingen, de attestering, de doorstroom naar het hoger onderwijs en de doorstroom naar de arbeidsmarkt. Ten slotte wordt op basis van de screening van het studiegebied per studierichting aangegeven of de finaliteit tewerkstelling is, doorstroom naar verdere opleidingen of beide. De modulaire opleidingen van het beroepssecundair onderwijs zijn niet opgenomen omdat ze uitdovend zijn en slechts in een beperkt aantal scholen worden aangeboden. De cijfergegevens, analyses en vaststellingen fungeren als bron voor de modernisering van het secundair onderwijs en als voorbereiding voor de ontwikkeling van studieprofielen, onderwijskwalificaties en eventueel specifieke eindtermen. Tenzij anders aangegeven, werd voor het cijfermateriaal een beroep gedaan op het datawarehouse van het beleidsdomein Onderwijs en Vorming. De ‘ruwe’ data werden verwerkt tot de tabellen in dit rapport. Berekeningen gebeurden in Excel aan de hand van volledige cijfers die werden afgerond. Door deze afronding lijken sommige totalen en percentages in de tabellen op het eerste gezicht niet overeen te komen. Technische uitleg over de methodologie is terug te vinden als bijlage.
Pagina 5 van 127
1 Beeld van het studiegebied In dit hoofdstuk wordt het studiegebied gesitueerd aan de hand van een overzichtstabel, waarin alle studierichtingen in het studiegebied worden weergegeven. Vervolgens worden de studierichtingen beschreven aan de hand van het profiel, gebaseerd op de beschrijving van de studierichting in Onderwijskiezer1.
1.1 Overzicht van het studiegebied de
2 graad 3de graad
Specialisatiejaar/Se-n-Se
bso Verzorging-voeding Organisatiehulp Verzorging Kinderzorg Organisatie-assistentie Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige
tso Sociale en technische wetenschappen Gezondheids- en welzijnswetenschappen Jeugd- en gehandicaptenzorg Sociale en technische wetenschappen Animatie in de ouderenzorg Internaatswerking Leefgroepenwerking Tandartsassistentie Voedselbehandeling*
*De Se-n-Se Voedselbehandeling wordt vermeld bij het studieaanbod van Onderwijs Vlaanderen maar werd nog nooit ingericht en komt dus ook niet voor in deze screening
1
De volledige informatie is terug te vinden op www.onderwijskiezer.be
Pagina 6 van 127
1.2 Beschrijving van de studierichtingen 1.2.1 Tweede graad bso Studierichtingsprofiel Verzorging-Voeding De studierichting Verzorging-Voeding is bedoeld voor handige jongeren met veel verantwoordelijkheidsgevoel die bovendien belangstelling hebben voor het dagelijks leven van gezonde én zieke mensen. Het pakket algemene vakken is eerder beperkt en de leerling leert voornamelijk al doende. Graag werken met en/of voor mensen is noodzakelijk. In de tweede graad leert men vooral over huishouding: gezonde, evenwichtige en eenvoudige maaltijden bereiden, het onderhouden van de woning, de kleding en ander textiel. De leerling leert over sociale relaties, gezonde voeding en krijgt een basiskennis over ziekenzorg. De jongere moet bereid zijn mensen te verzorgen of ze nu jong of oud zijn, man of vrouw… . Het accent ligt hierbij op zelfzorg, mantelzorg en zorg binnen de eigen omgeving.
1.2.2 Derde graad bso Studierichtingsprofiel Organisatiehulp De studierichting Organisatiehulp is een zeer praktische opleiding met weinig algemene vakken. Hoewel het accent in deze studierichting eerder ligt op het huishoudelijke dan op het verzorgende, moet men graag met mensen werken en van aanpakken weten. Omdat de leerling later kan ingezet worden voor verschillende taken is de stage zeer gevarieerd: zo maakt men kennis met allerlei diensten en voert men wisselende opdrachten uit. Veel aandacht gaat naar het verwerven en trainen van omgangsvormen zoals beleefdheid, assertiviteit, zelfkennis, stiptheid, beroepsgeheim, het voeren van gesprekken, leren luisteren…. De leerling leert bovendien in team werken en het werk efficiënt organiseren. Men leert hygiënisch omgaan met voedsel, eenvoudige gerechten bereiden, presenteren, opdienen en verdelen. De leerling leert voedingswaren bewaren in een magazijn, bestellingen aannemen en etenswaren controleren op vervaldata... De leerling leert afruimen en instaan voor de vaat… Hij leert evengoed mensen helpen bij het eten. Zo kan men ingeschakeld worden bij het maaltijdgebeuren in grootkeukens, bejaardentehuizen, ziekenhuizen… Verder leren leerlingen bedden verschonen en opdekken, wassen, strijken, eerste hulp bij ongevallen toedienen… Ook schoonmaken, planten verzorgen, medisch materiaal, post en linnen rondbrengen… staan op het programma.
Pagina 7 van 127
Studierichtingsprofiel Verzorging De studierichting Verzorging is een zeer praktische opleiding met weinig algemene vakken. De leerling leert omgaan met zichzelf, collega’s en met mensen die zorg nodig hebben in dagdagelijkse situaties. In de opleiding komt zowel de ontwikkeling van peuters als het proces van het ouder worden aan bod. Er is aandacht voor relaties, gedrag, communicatie, omgangsvormen, sociaal recht, gezondheidsrecht… De leerling wordt getraind in het observeren en rapporteren, in het samenwerken met andere verzorgenden. Hij leert over EHBO, gezonde voeding en de basis van dieetleer. De leerling leert de elementaire noden van de hulpvragers kennen (voeding, voldoende (nacht)rust, vaste routines, veilig gebruik van geneesmiddelen, hygiëne, (comfortabele) kledij, aangepaste woning, aandacht en begrip…). Tijdens stages maak hij kennis met toekomstige werksituatie.
1.2.3 Specialisatiejaar Profiel specialisatiejaar Kinderzorg Het specialisatiejaar Kinderzorg is gericht op het werken met kinderen van 0 tot 12 jaar. Levensechte situaties worden tijdens de opleiding ontleed en besproken, op een theoretische maar ook op een praktische manier. Al doende leert de leerling pedagogisch verantwoord en methodisch werken, aandacht hebben voor het welbevinden van elk kind en zijn omgeving, omgaan met diversiteit, samenwerken met ouders en met collega’s maar evengoed zelfstandig instaan voor de totaalzorg en dit ook in complexere zorgsituaties. Tijdens de vele praktijkervaringen in en buiten de school proeft de leerling van verschillende vormen van kinderopvang: onthaalmoeder, buitenschoolse kinderopvang, eerste kleuterklas…. Profiel specialisatiejaar Organisatie-assistentie Het specialisatiejaar Organisatie-assistentie wil (service)medewerkers vormen die aan de slag kunnen in ziekenhuizen, zorginstellingen, onderhoudsdiensten of technische diensten. Leerlingen leren een ruime waaier van dienstverlenende activiteiten uitvoeren die te maken hebben met onderhoud, verzorging en voeding. Via stages en seminaries doet de leerling heel wat praktijkervaring op. Zo leert hij specifieke en soms complexe opdrachten kwaliteitsvol organiseren en, in de mate van het mogelijke, zelfstandig uitvoeren.
Pagina 8 van 127
Profiel specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige Het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige is gericht op het zich verder specialiseren in het werken met gezinnen en bejaarden om erna in de thuiszorg, de ouderenzorg of de ziekenhuissector aan de slag te gaan. De leerlingen leren werken in verschillende complexere zorgsituaties; eerst onder begeleiding, later zelfstandig. Hij leert de behoeften en de noden van de doelgroep kennen. Zo zijn de hygiënische zorgen bv. het typische kenmerk van de basiszorg binnen de thuis- en de ouderenzorg. De leerling leert én methodisch én kwaliteitsvol én zorgzaam werken met en voor mensen. Hij leert functioneren als lid van een verpleegkundige equipe, werken binnen een zorgplan en omgaan met diversiteit. Hij leert observeren, rapporteren, een gepaste woon- en leefsituatie creëren en zorgen voor het welzijn van de bejaarde en/of het gezin. De leerling doet veel praktijkervaring op binnen en buiten de school. Zo kan men stage lopen in de (semi-) residentiële volwassenenzorg, in de gezinszorg en bij een bijzondere doelgroep. Naast praktijkervaring verwerft de leerling de nodige vakkennis en spijkert hij zijn algemene kennis bij.
Pagina 9 van 127
1.2.4 Tweede graad tso Studierichtingsprofiel Sociale en technische wetenschappen De studierichting Sociale en technische wetenschappen biedt een brede vorming aan op sociaal, wetenschappelijk en technisch vlak. Het uitgangspunt voor elk vak is de mens en zijn omgeving. De wetenschappen worden niet zuiver abstract en theoretisch benaderd, maar verwijzen voortdurend naar concrete toepassingen. De opleiding leert de leerling hoe de mens functioneert in de samenleving. De leerling leert sociale activiteiten organiseren aangepast aan verschillende doelgroepen en contexten. Hij leert ook voor de materiële ondersteuning in te staan. Het technisch aspect uit zich in de praktijk rond voeding gesteund op wetenschappelijke inzichten. De vakken kunnen onderverdeeld worden in drie groepen: natuurwetenschappen (biologie, chemie, fysica en laboratoriumoefeningen), sociale wetenschappen (maatschappelijke en sociale vorming) en voeding (toegepaste wetenschappen en praktijk).
1.2.5 Derde graad tso Studierichtingsprofiel Gezondheids- en welzijnswetenschappen De studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen richt zich tot sociaal voelende jongeren met interesse voor alles wat met de gezondheid en het welzijn van de mensen te maken heeft. De logische vooropleiding is de 2de graad TSO Sociale en technische wetenschappen. De leerling leert sociale en zorgende vaardigheden en de ondersteunende wetenschappelijke kennis. Deze studie richt zich op de omgang met de mens als totale persoon in al zijn aspecten: fysiek, psychisch, sociaal (en spiritueel). Ze omvat volgende componenten: opvoedkunde (psychologie en pedagogiek), verzorging (gezondheid en welzijn), toegepaste wetenschappen (biologie, chemie en fysica). In de praktijklessen en stages in het kleuteronderwijs, kinderdagverblijven, bejaardentehuizen, gehandicaptenzorg, onthaalgezinnen... oefenen de leerlingen vaardigheden en kennis in. Studierichtingsprofiel Jeugd- en gehandicaptenzorg De studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg bereidt leerlingen voor op het begeleiden van kinderen, jongeren en volwassenen in leefgroepsituaties: in de gehandicaptenzorg, de bijzondere jeugdzorg en het algemeen welzijnswerk. In de opleiding wordt de nodige theoretische kennis aangereikt maar attitudes en vaardigheden zijn even belangrijk. Er gaat veel aandacht naar stages in de meest diverse voorzieningen die later het beroepsveld zullen uitmaken.
Pagina 10 van 127
De leerling leert werken in team en met groepen. Naast theoretische kennis en technieken, krijgen attitudes en vaardigheden zoals inlevingsvermogen, openheid, sociale betrokkenheid en discretie veel aandacht. Men leert de noden, behoeften en eigenschappen van de mens in de verschillende fasen van het leven kennen. De leerling leert over EHBO, hygiëne en de zorg voor het comfort van de gehandicapte. Daarnaast leert men met taal, muziek, beweging en handvaardigheid creatief werken. Deze technieken worden verwerkt in activiteiten en projecten voor bepaalde doelgroepen. De verschillende doelgroepen en hun problemen komen aan bod. De oorzaken, de begeleiding en de mogelijke behandeling worden bekeken. De leerling leert samenwerken, observeren, vergaderen en rapporteren. Er wordt aandacht besteed aan de wetgeving. Ook de bouw en werking van het menselijk lichaam wordt bestudeerd. Stages bieden de gelegenheid om de aangeleerde technieken en vaardigheden toe te passen. Studierichtingsprofiel Sociale en technische wetenschappen In de studierichting Sociale en technische wetenschappen is, naast een sterk algemene vorming, vooral een menswetenschappelijke en een natuurwetenschappelijke vorming belangrijk. Biologie, chemie en fysica worden in het laboratorium praktisch toegepast. Deze vakken krijgen hun toepassing in wat met het leefmilieu en de voeding te maken heeft. De mens zelf, zijn arbeid en zijn leefomgeving vormen het onderwerp van een doorgedreven studie: gezin en samenleving, hygiëne en gezondheid, economie en recht, welzijn en ontwikkeling, voedsel- en andere levensbehoeften, communicatie en samenwerking, marktgebeuren en verkoop. De opleiding biedt een brede algemene vorming en leert de leerling hoe de mens functioneert in de samenleving. Hij leert sociale activiteiten organiseren aangepast aan verschillende doelgroepen en contexten. Ook voor de materiële ondersteuning leert men instaan. Het technisch aspect uit zich in de praktijk rond voeding gesteund op wetenschappelijke inzichten.
1.2.6 Se-n-se Profiel Se-n-Se Animatie in de ouderenzorg De opleiding Animatie in de ouderenzorg leidt leerlingen op naar een loopbaan als animator in de bejaardensector. Daar organiseert en coördineert men individuele en groepsgerichte activiteiten voor en samen met de ouderen. Dit in samenwerking met het hele zorgteam. Tijdens de opleiding bestudeert de leerling de diverse expressievormen en leert activiteiten opzetten. De vraag wordt gesteld hoe de kwaliteit van het dagelijkse leven van ouderen kan geoptimaliseerd worden. Verschillende soorten zorg komen aan bod. Daarnaast maakt de leerling kennis met specifieke aandoeningen bij ouderen, veiligheidsvoorschriften, hygiëne, hef- en tiltechnieken, EHBO… Het pakket Algemene vakken is beperkt. Tijdens de stages krijgt de leerling de kans om deel te nemen aan de dagelijkse activiteiten van de animator in de bejaardenzorg in allerlei voorzieningen en centra die op ouderen gericht zijn.
Pagina 11 van 127
Profiel Se-n-Se Internaatswerking In de opleiding Internaatswerking wordt de leerling opgeleid tot opvoeder in een internaat. Als internaatsopvoeder werkt men doorgaans met leerlingen van het lager en/of het secundair onderwijs. Van de internaatsopvoeder wordt verwacht dat hij in staat is om een relatief grote groep kinderen en jongeren op een gepaste manier te animeren maar ook dat hij studiebegeleiding kan geven. Hiertoe dient men te beschikken over een praktijkgerichte pedagogische en psychologische basiskennis, aangevuld met kennis en vaardigheden in expressieve en animatietechnieken. De klemtonen liggen daardoor in de opleiding op: Expressie- en animatietechnieken, beroepsgerichte pedagogie beroepsgerichte psychologie, EHBO en gezondheidsopvoeding, wetgeving, deontologie… Het pakket Algemene vakken is beperkt. Tijdens de stages krijgt de leerling de kans om deel te nemen aan de dagelijkse activiteiten van de internaatsopvoeder. Profiel Se-n-Se Leefgroepenwerking In de opleiding Leefgroepenwerking wordt de leerling opgeleid tot opvoeder/begeleider die in een team orthopedagogische ondersteuning biedt. Van de opvoeder/begeleider wordt verwacht dat hij kan rapporteren, luisteren, spreken en schrijven en dit vanuit een besef van gelijkwaardigheid en respect voor de eigenheid van elk individu. De klemtonen liggen daardoor in de opleiding op: het in een team binnen een organisatie in de orthopedagogische sector functioneren, mondeling en schriftelijk rapporteren binnen teamwerking en organisatie, zorg dragen voor zichzelf als opvoeder/begeleider, orthopedagogische ondersteuning bieden aan personen en hun netwerk zodat hun kwaliteit van bestaan bevorderd wordt, het groepsgebeuren orthopedagogisch begeleiden… Het pakket Algemene vakken is beperkt. Praktijkervaring via projecten en stages maakt een integraal deel uit van de opleiding. Er wordt stage gelopen in één of meerdere voorzieningen in de orthopedagogische sector. Profiel Se-n-Se Tandartsassistentie In de opleiding Tandartsassistentie wordt de leerling opgeleid tot tandartsassistent. Hij is de schakel tussen de tandarts en de patiënt. Waar de medische ‘tandheelkundige’ handelingen tot de deskundigheid van de tandarts behoren, kan de assistent - uiteraard in opdracht - taken uitvoeren op administratief, logistiek en (patiënt)informatief vlak. De assistent is vóór, tijdens en na de behandeling, zowel voor de tandarts als voor de patiënt, een onontbeerlijke steun en toeverlaat. De klemtonen liggen daardoor in de opleiding op: secretariaat en administratie binnen een tandartsenpraktijk, het patiëntgericht communiceren en handelen, logistiek binnen een tandartsenpraktijk en assistentie bij tandheelkundige handelingen. Het leerpakket Algemene vakken is beperkt. Tijdens de opleiding loopt de leerling stage bij een tandarts. Pagina 12 van 127
2 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding Dit hoofdstuk schetst de evolutie van de leerlingenpopulatie vanaf het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013. Eerst wordt een overzicht geboden van de leerlingenaantallen in de vier onderwijsvormen van het voltijds secundair onderwijs, zodat het aandeel van het studiegebied ook gekaderd wordt binnen het geheel van de leerlingenpopulatie. De volgende tabellen geven de evolutie van de leerlingenaantallen weer, zowel op het niveau van het gehele studiegebied als voor de verschillende studierichtingen per graad. Daarbij wordt besproken in welke mate het studiegebied verspreid is over de vijf Vlaamse provincies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Om die spreiding weer te geven worden enkel gegevens van het schooljaar 2012-2013 gebruikt. Om zinvolle vergelijkingen te kunnen maken worden er naast cijfergegevens op het niveau van het studiegebied telkens ook data opgenomen op het niveau van de onderwijsvorm.
Pagina 13 van 127
2.1 Leerlingenaantal en evolutie in aso, bso, kso en tso Tabel 1 Aantal inschrijvingen en evolutie in aso, bso, kso en tso
aso 2008 2009 - 2010 - 2011 – Schooljaar 2009 2010 2011 2012 ste de 1 leerjaar 32.359 32.609 32.710 33.168 2 de graad 2 leerjaar 30.459 29.415 29.504 29.524 Subtotaal (N) 62.818 62.024 62.214 62.692 ste 1 leerjaar 28.018 27.483 26.730 26.689 de de 2 leerjaar 26.400 26.367 25.903 25.197 3 graad Subtotaal (N) 54.418 53.850 52.633 51.886 de 3 leerjaar/specialisatiejaar 47 47 49 64 Totaal (N) 117.283 115.921 114.896 114.642 kso 2008 2009 - 2010 - 2011 – Schooljaar 2009 2010 2011 2012 ste de 1 leerjaar 1.350 1.360 1.362 1.424 2 de graad 2 leerjaar 1.610 1.534 1.578 1.522 Subtotaal (N) 2.960 2.894 2.940 2.946 1ste leerjaar 1.662 1.738 1.677 1.796 de de 2 leerjaar 1.447 1.418 1.494 1.431 3 graad Subtotaal (N) 3.109 3.156 3.171 3.227 de 3 leerjaar/Se-n-Se 122 122 132 144 Totaal (N) 6.191 6.172 6.243 6.317
2012 2008 Gemiddelde 2013 2009 32.929 32.755 16.026 29.709 29.722 16.009 62.638 62.477 32.035 26.768 27.138 16.557 25.230 25.819 14.508 51.998 52.957 31.065 76 57 10.763 114.712 115.491 73.863 2012 2008 Gemiddelde 2013 2009 1.435 1.386 21.636 1.551 1.559 22.905 2.986 2.945 44.541 1.677 1.710 25.450 1.537 1.465 21.500 3.214 3.175 46.950 118 128 1.782 6.318 6.248 93.273
bso 2009 - 2010 - 2011 2010 2011 2012 15.536 16.113 16.026 15.768 15.287 15.597 31.304 31.400 31.623 16.481 16.178 15.665 14.922 14.684 14.375 31.403 30.862 30.040 11.572 11.757 11.784 74.279 74.019 73.447 tso 2009 - 2010 - 2011 2010 2011 2012 20.955 20.696 20.558 21.986 21.346 21.015 42.941 42.042 41.573 25.170 24.027 23.740 22.034 21.951 21.024 47.204 45.978 44.764 2.426 2.541 2.520 92.571 90.561 88.857
2012 Gemiddelde 2013 15.483 15.837 15.653 15.663 31.136 31.500 15.930 16.162 14.022 14.502 29.952 30.664 11.910 11.557 72.998 73.721 2012 Gemiddelde 2013 20.696 20.908 21.139 21.678 41.835 42.586 23.542 24.386 20.799 21.462 44.341 45.848 2.636 2.381 88.812 90.815
Pagina 14 van 127
Globaal leerlingenaantal • In de periode van 2008-2009 tot en met 2012-2013 zitten gemiddeld 286.275 leerlingen in de tweede graad, de derde graad en het specialisatiejaar, Se-n-Se of het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs. • Het totaal aantal leerlingen neemt gedurende de geanalyseerde periode af van 290.610 naar 282.840 leerlingen. Dat is een daling van 2,7% (7.770 leerlingen). • De daling manifesteert zich in alle onderwijsvormen behalve kso, waar er een stijging is van 2,1% (127 leerlingen). De sterkste daling doet zich voor in tso met 4,8% (4.461 leerlingen), gevolgd door aso met 2,2% (2.571 leerlingen) en bso met 1,2% (865 leerlingen). Leerlingenaantal tweede graad • In de geanalyseerde vijf schooljaren zitten gemiddeld 139.549 leerlingen in de tweede graad. • Het totale leerlingenaantal neemt gedurende deze periode af met 2,6% (3.759 leerlingen). • De daling van het leerlingenaantal doet zich voor in alle onderwijsvormen, behalve in kso. Daar stijgt het leerlingenaantal met 0,9% (26 leerlingen). In het eerste leerjaar is er een stijging van 6,3% (85 leerlingen), in het tweede leerjaar een daling van 3,7% (59 leerlingen). • De daling in de tweede graad is het sterkst in tso. Het leerlingenaantal neemt er af met 6,1% (2.706 leerlingen). De daling in het eerste leerjaar is met 4,3% (940 leerlingen) minder sterk dan die in het tweede leerjaar met 7,7% (1.766 leerlingen). • In bso is er een daling van 2,8% (899 leerlingen). De daling is het sterkst in het eerste leerjaar met 3,4% (543 leerlingen), maar manifesteert zich ook in het tweede leerjaar met 2,2% (356 leerlingen). • In aso ten slotte neemt het leerlingenaantal af met 0,3% (180 leerlingen). In het eerste leerjaar is er nog een stijging van 1,8% (570 leerlingen), maar de daling in het tweede jaar is met 2,5% (750 leerlingen) net iets sterker. Leerlingenaantal derde graad • In de geanalyseerde vijf schooljaren zitten gemiddeld 132.644 leerlingen in de derde graad. • Ook in de derde graad neemt het totale leerlingenaantal gedurende deze periode af. Deze daling bedraagt 4,5% (6.037 leerlingen). • Het leerlingenaantal daalt in alle onderwijsvormen, behalve in kso. Daar stijgt het leerlingenaantal met 3,4% (105 leerlingen). De stijging is in het eerste leerjaar met 0,9% (15 leerlingen) minder sterk dan in het tweede leerjaar met 6,2% (90 leerlingen). • De daling is net zoals in de tweede graad het sterkst in tso, gevolgd door aso en bso. • In tso is er een daling van 5,6% (2.609 leerlingen). De daling in het eerste leerjaar is met 7,5% (1.908 leerlingen) sterker dan in het tweede leerjaar met 3,3% (701 leerlingen) Pagina 15 van 127
• •
In aso neemt het leerlingenaantal af met 4,4% (2.420 leerlingen). De daling is in het eerste leerjaar (4,5% - 1.250 leerlingen) en tweede leerjaar (4,4% - 1.170 leerlingen) ongeveer even groot. In bso is er een daling van 3,6% (1.113 leerlingen). De daling is in het eerste leerjaar met 3,8% (627 leerlingen) net iets sterker dan in het tweede leerjaar met 3,3% (486 leerlingen)
Leerlingenaantal voorbereidend jaar op het hoger onderwijs, specialisatiejaar, naamloos leerjaar en Se-n-se • Gemiddeld 14.123 leerlingen volgen gedurende de geanalyseerde periode een voorbereidend jaar op het hoger onderwijs (aso en kso), een specialisatiejaar (bso) of Se-n-Se (tso en kso). • Het leerlingenaantal neemt gedurende deze periode toe met 15,9% (2.026 leerlingen). • In het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs in aso, het specialisatiejaar in bso en de Se-n-se tso stijgt het aantal leerlingen. Enkel Se-n-Se en vooral het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs in kso kennen een daling. • In aso is er een stijging van 61,7% (29 leerlingen), in tso van 47,9% (854 leerlingen) en in bso van 10,7% (1.147 leerlingen). In kso ten slotte is er een daling van 3,3% (4 leerlingen). Verhouding aso – bso –kso – tso • In 2008-2009 zat de grootste groep leerlingen in aso (40,4%), gevolgd door tso (32,1%) en bso (25,4%). Het minst aantal leerlingen zat in kso (2,1%). • In 2012-2013 zijn de verhoudingen tussen de onderwijsvormen nauwelijks gewijzigd. Aso (40,6%) is opnieuw het grootst, gevolgd door tso (31,4%) en bso (25,8%). Kso is het kleinst (2,2%). • Het aandeel van aso ten opzichte van het hele secundair onderwijs is op vijf schooljaren tijd gestegen met 0,2%, bso is gestegen met 0,4% en kso is gestegen met 0,1%. Het aandeel van tso is gedaald met 0,7%. Wanneer rekening gehouden wordt met de grootte van de onderwijsvorm kent aso een relatieve stijging van 0,5%, bso een stijging van 1,6% en kso een stijging van 4,8%. Tso kent een relatieve daling van 2,2%.
Pagina 16 van 127
2.2 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding in het studiegebied Personenzorg Tabel 2 Evolutie van het aantal inschrijvingen in het studiegebied Personenzorg
bso
Schooljaar
de
2 graad
tso
Aandeel (%) Specialisatie3 graad Totaal (N) studiegebied 2de graad jaar t.o.v. bso de
de
3 graad
Se-n-Se
bso + tso Aandeel (%) Totaal (N) studiegebied Totaal (N) t.o.v. tso
2008 - 2009
6.676
6.984
2.352
16.012
21,7%
11.458
11.890
380
23.728
25,4%
39.740
2009 - 2010
6.553
7.163
2.588
16.304
21,9%
11.224
12.482
370
24.076
26,0%
40.380
2010 - 2011
7.061
7.022
2.682
16.765
22,6%
11.806
12.392
384
24.582
27,1%
41.347
2011 - 2012
7.504
6.979
2.832
17.315
23,6%
11.896
12.209
394
24.499
27,6%
41.814
2012 - 2013
7.483
7.269
2.829
17.581
24,1%
11.862
12.536
401
24.799
27,9%
42.380
Gemiddelde
7.055
7.083
2.657
16.795
22,8%
11.649
12.302
386
24.337
26,8%
41.132
Pagina 17 van 127
Tabel 3 Provinciale spreiding van de inschrijvingen in het studiegebied Personenzorg voor het schooljaar 2012 - 2013
Provincie ANT 2de graad
OVL
VBR
WVL
Aantal (N)
170
1.230
1.618
814
1.440
7.483
2.019
144
1.181
1.537
1.539
7.269
746
43
474
547
849 386
633
2.829
Totaal (N)
4.976
357
2.885
3.702
2.049
3.612
17.581
Totaal (%) 2de graad
28,3% 3.570
2,0% 121
16,4% 1.786
21,1% 2.436
11,7% 1.552
20,5% 2.397
100,0% 11.862
3de graad
3.838
141
2.613
1.612
2.389
12.536
126
0
1.943 24
82
8
161
401
Totaal (N)
7.534
262
3.753
5.131
3.172
4.947
24.799
Totaal (%)
30,4%
1,1%
15,1%
20,7%
12,8%
20,0%
100,0%
3 graad
tso
LIM
2.211
de
bso
BHG
Totaal
Specialisatiejaar
Se-n-Se
Globaal leerlingenaantal in het studiegebied • In de periode van 2008-2009 tot en met 2012-2013 zitten jaarlijks gemiddeld 41.132 leerlingen in het studiegebied Personenzorg. • Globaal stellen we vast dat er gedurende deze periode een geleidelijke stijging is van het leerlingenaantal met 6,6% (2.640 leerlingen). Deze stijging bedraagt 9,8% (1.569 leerlingen) in bso en 4,5% (1.071 leerlingen) in tso. Leerlingenaantal tweede graad • In de geanalyseerde vijf schooljaren zitten er gemiddeld 7.055 leerlingen in de tweede graad bso en 11.649 leerlingen in de tweede graad tso. • De stijging van het leerlingenaantal in het studiegebied Personenzorg is vooral merkbaar in de tweede graad. In bso stellen we een stijging van 12,1% (807 leerlingen) vast. Voor tso bedraagt de stijging 3,5% (404 leerlingen). Leerlingenaantal derde graad • In de geanalyseerde vijf schooljaren zitten er gemiddeld 7.083 leerlingen in de derde graad bso en 12.302 leerlingen in de derde graad tso. • In de derde graad stijgt het leerlingenaantal in het studiegebied Personenzorg minder sterk dan in de tweede graad, namelijk 4,1% (285 leerlingen) in bso en 5,4% (646 leerlingen) in tso. Pagina 18 van 127
Leerlingenaantal specialisatiejaar en Se-n-Se • In de geanalyseerde vijf schooljaren zitten er gemiddeld 2.657 leerlingen in het specialisatiejaar en 386 leerlingen in Se-n-Se. • In het specialisatiejaar en de Se-n-Se zien we over 5 jaar een stijging van respectievelijk 20,3% (477 leerlingen) en 5,5% (21 leerlingen). Verhouding bso - tso • In het schooljaar 2008-2009 zat van het totale aantal leerlingen in het studiegebied Personenzorg 40,3% in bso en 59,7% in tso. In het schooljaar 2012-2013 bedraagt deze verhouding 41,5% en 58,5%. Er is gedurende deze periode een verschuiving van 1,2% van tso naar bso. Aandeel studiegebied Personenzorg ten opzichte van het totale bso en tso • Het studiegebied Personenzorg vertegenwoordigt gemiddeld 22,8 % van het aantal leerlingen in het totale bso en 26,8% van het aantal leerlingen in het totale tso. • Het aandeel van het studiegebied bso Personenzorg ten opzichte van het totale bso was in 2008-2009 21,7%, in 2012-2013 was dit 24,1%. Dit aandeel is dus gestegen met 2,4%. Relatief gezien is het aandeel leerlingen van het studiegebied bso Personenzorg ten opzichte van het totale bso over vijf jaar toegenomen met 11,1%. • Een stijgende trend deed zich ook voor ten opzichte van het totale tso (+2,5%), namelijk van 25,4% in 2008-2009 naar 27,9% in 2012-2013. Relatief gezien is het aandeel leerlingen van het studiegebied tso Personenzorg ten opzichte van het totale tso over vijf jaar toegenomen met 9,8%. Provinciale spreiding • In elke provincie zijn er leerlingen ingeschreven in bso en tso van het studiegebied Personenzorg. Enkel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden geen Se-n-Se georganiseerd. • Zowel voor bso als tso telt de provincie Antwerpen het hoogste aantal leerlingen, gevolgd door respectievelijk Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Limburg, Vlaams-Brabant en het Brussels hoofdstedelijk gewest.
Pagina 19 van 127
2.3 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding per studierichting 2.3.1 Tweede graad Tabel 4 Provinciale spreiding van de instellingen die in de tweede graad een studierichting uit het studiegebied Personenzorg aanbieden voor het schooljaar 2012 – 2013
Onderwijsvorm
Studierichting
Provincie ANT
bso tso
Verzorging-voeding Sociale en technische wetenschappen
BHG 48 48
LIM 5 4
Totaal
OVL 36 33
VBR 41 40
WVL 25 22
Aantal (N) 37 38
192 185
Tabel 5 Provinciale verdeling van de inschrijvingen per studierichting in de tweede graad voor het schooljaar 2012 - 2013
Onderwijsvorm
Studierichting
Provincie ANT N
BHG %
N
%
LIM N
OVL %
N
VBR %
N
WVL %
N
Totaal %
N
bso
Verzorging-voeding
2.211
29,5% 170 2,3% 1.230 16,4% 1.618 21,6%
tso
Sociale en technische wetenschappen
3.570
30,1% 121 1,0% 1.786 15,1% 2.436 20,5% 1.552 13,1% 2.397 20,2% 11.862
Totaal
5.781
29,9% 291 1,5% 3.016 15,6% 4.054 21,0% 2.366 12,2% 3.837 19,8% 19.345
bso + tso
814 10,9% 1.440 19,2%
7.483
Tabel 6 Evolutie van het aantal inschrijvingen per studierichting in de tweede graad
Onderwijsvorm bso tso bso + tso
Studierichting Verzorging-voeding
2008 - 2009 - 2010 2010 - 2011 2009 6.676 6.553 7.061
2011 -2012
2012 -2013 Gemiddeld (N) Gemiddeld (%)
7.504
7.483
7.055
37,7%
Totaal Sociale en technische wetenschappen
6.676 11.458
6.553 11.224
7.061 11.806
7.504 11.896
7.483 11.862
7.055 11.649
37,7% 62,3%
Totaal Totaal
11.458 18.134
11.224 17.777
11.806 18.867
11.896 19.400
11.862 19.345
11.649 18.705
62,3% 100,0%
Pagina 20 van 127
Leerlingenaantal • In de periode van 2008-2009 tot en met 2012-2013 zaten er gemiddeld 18.705 leerlingen in de tweede graad van het studiegebied Personenzorg, 37,7% (7.055 leerlingen) in bso en 62,3% (11.649 leerlingen) in tso. • In de bso-studierichting Verzorging-voeding steeg het leerlingenaantal gedurende deze periode met 12,1% (807 leerlingen). • In de tso-studierichting Sociale en technische wetenschappen was er een stijging van 3,5% (404 leerlingen). Provinciale spreiding • In elke provincie zijn er leerlingen ingeschreven in de tweede graad bso en tso van het studiegebied Personenzorg. • Zowel voor bso als voor tso telt de provincie Antwerpen het hoogste aantal leerlingen, gevolgd door respectievelijk Oost-Vlaanderen, WestVlaanderen, Limburg, Vlaams-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
2.3.2 Derde graad Tabel 7 Provinciale spreiding van de instellingen die in de derde graad een studierichting uit het studiegebied Personenzorg aanbieden voor het schooljaar 2012 – 2013
Onderwijsvorm
Studierichting
Provincie ANT
bso*
tso
BHG
LIM
Totaal
OVL
VBR
WVL
Aantal (N)
Organisatiehulp
12
1
6
10
4
7
40
Verzorging
45
5
29
35
23
30
167
Gezondheids- en welzijnswetenschappen
15
2
8
14
5
10
54
9
1
4
7
2
5
28
41
3
30
28
19
30
151
Jeugd- en gehandicaptenzorg Sociale en technische wetenschappen
*De studierichting Gezinsmanagement komt niet voor in deze tabel omdat deze niet meer werd ingericht in het schooljaar 2012-2013
Pagina 21 van 127
Tabel 8 Provinciale verdeling van de inschrijvingen per studierichting in de derde graad voor het schooljaar 2012 – 2013
Onderwijsvorm
Studierichting
Provincie ANT N
Organisatiehulp
BHG %
243 32,1%
N 13
LIM
% 1,7%
N
OVL %
118 15,6%
N
VBR %
188 24,8%
N
WVL %
60
7,9%
N
Totaal %
N
136 17,9%
758
bso
Verzorging
1.776 27,3% 131
2,0% 1.063 16,3% 1.349 20,7%
789 12,1% 1.403 21,5%
6.511
2.019 27,8% 144
2,0% 1.181 16,2% 1.537 21,1%
849 11,7% 1.539 21,2%
7.269
283 11,8%
435 18,1%
2.405
tso
Totaal Gezondheids- en welzijnswetenschappen Jeugd- en gehandicaptenzorg
bso + tso
681 28,3%
39
1,6%
184
7,7%
783 32,6%
357 28,1%
25
2,0%
135 10,6%
354 27,8%
344 27,0%
1.272
Sociale en technische wetenschappen
2.800 31,6%
77
0,9% 1.624 18,3% 1.476 16,7% 1.272 14,4% 1.610 18,2%
8.859
Totaal
3.838 30,6% 141
1,1% 1.943 15,5% 2.613 20,8% 1.612 12,9% 2.389 19,1%
12.536
Totaal
5.857 29,6% 285
1,4% 3.124 15,8% 4.150 21,0% 2.461 12,4% 3.928 19,8%
19.805
57
4,5%
Tabel 9 Evolutie van het aantal inschrijvingen per studierichting in de derde graad
Onderwijsvorm
Studierichting Gezinsmanagement*
bso
tso
bso + tso
Organisatiehulp
2008 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 -2012 2012 -2013 Gemiddelde Gemiddelde 2009 20 (N) 13 (%)0,1% 14 16 1 0 677
766
773
775
758
750
3,9%
Verzorging
6.287
6.383
6.233
6.203
6.511
6.323
32,6%
Totaal Gezondheids- en welzijnswetenschappen
6.984 2.454
7.163 2.512
7.022 2.441
6.979 2.344
7.269 2.405
7.083 2.431
36,5% 12,5%
Jeugd- en gehandicaptenzorg
1.654
1.546
1.396
1.300
1.272
1.434
7,4%
Sociale en technische wetenschappen
7.782
8.424
8.555
8.565
8.859
8.437
43,5%
Totaal
11.890
12.482
12.392
12.209
12.536
12.302
63,5%
Totaal
18.874
19.645
19.414
19.188
19.805
19.385
100,0%
*De studierichting Gezinsmanagement werd vanaf het schooljaar 2011-2012 niet meer ingericht in het eerste leerjaar van de derde graad
Pagina 22 van 127
Leerlingenaantal • In de periode van 2008-2009 t.e.m. 2012-2013 waren er gemiddeld 19.385 leerlingen ingeschreven in de derde graad van het studiegebied Personenzorg. 36,5% (7.083 leerlingen) van deze leerlingen volgde een bso-studierichting, 63,5% (12.302 leerlingen) een tso-studierichting. • In het studiegebied bso Personenzorg steeg het leerlingenaantal gedurende deze periode met 4,1% (285 leerlingen). In de studierichting Verzorging bedroeg deze stijging 3,6% (224 leerlingen), in Organisatiehulp 12,0% (81 leerlingen). • In het studiegebied tso Personenzorg nam het totale leerlingenaantal toe met 5,4% (646 leerlingen). Deze stijging is te danken aan de sterke stijging van het leerlingenaantal in de grootste tso-studierichting Sociale en technische wetenschappen (13,8%, 1.077 leerlingen). In Gezondheids- en welzijnswetenschappen en Jeugd- en gehandicaptenzorg daarentegen daalde het leerlingenaantal met respectievelijk 2,0% (49 leerlingen) en 23,1% (382 leerlingen).
Verdeling van het leerlingenaantal over de studierichtingen • In het studiegebied Personenzorg is Verzorging de grootste bso-studierichting met gemiddeld 32,6% van de inschrijvingen van het hele studiegebied (dus inclusief tso). Organisatiehulp is een eerder kleine richting met 3,9% van de inschrijvingen. • Sociale en technische wetenschappen is de grootste tso-studierichting in het studiegebied Personenzorg met gemiddeld 43,5% van de inschrijvingen. In Gezondheids- en welzijnswetenschappen en Jeugd- en gehandicaptenzorg zijn respectievelijk 12,5% en 7,4% van de leerlingen ingeschreven.
Provinciale spreiding • In elke provincie zijn er leerlingen ingeschreven in de derde graad bso en tso van het studiegebied Personenzorg. • De provincie Antwerpen telt de meeste leerlingen, voor de bso-studierichtingen gevolgd door respectievelijk West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg, Vlaams-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en voor de tso-studierichtingen door Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Limburg, Vlaams-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Pagina 23 van 127
2.3.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) Tabel 10 Provinciale spreiding van de instellingen die een specialisatiejaar/Se-n-Se aanbieden in het studiegebied Personenzorg voor het schooljaar 2012-2013
Onderwijsvorm
specialisatiejaar/Se-n-Se
Provincie ANT
Kinderzorg bso*
LIM
OVL
VBR
WVL
Aantal (N)
31
3
16
27
16
21
114
8
0
4
5
3
6
26
33
3
21
27
19
26
129
Animatie in de ouderenzorg
1
0
1
0
1
1
4
Internaatswerking
1
0
0
0
0
2
3
Leefgroepenwerking
6
0
2
5
1
5
19
Tandartsassistentie
2
0
0
0
0
1
3
Organisatie-assistentie Thuis- en bejaardenzorg/ zorgkundige
tso
BHG
Totaal
*Het specialisatiejaar Polyvalente gezinscoach werd vanaf het schooljaar 2012-2013 niet meer ingericht
Pagina 24 van 127
Tabel 11 Provinciale verdeling van de inschrijvingen per specialisatiejaar/Se-n-Se voor het schooljaar 2012 - 2013
Onderwijsvorm
specialisatiejaar/Se-n-Se
Provincie ANT
bso
%
N
29,8%
17
1,5%
164
78
31,0%
0
0,0%
37
Thuis- en bejaardenzorg/ zorgkundige
338
23,0%
26
1,8%
Totaal
746
26,4%
43
Animatie in de ouderenzorg
8
33,3%
Internaatswerking
5
tso
Leefgroepenwerking Tandartsassistentie
bso + tso
Organisatie-assistentie
%
330
LIM
N
Kinderzorg
N
BHG
OVL %
N
VBR %
N
WVL %
N
%
14,8% 228 20,6% 158 14,3% 209 18,9% 14,7%
56 22,2%
22
8,7%
Totaal N 1.106
59 23,4%
252
273
18,6% 263 17,9% 206 14,0% 365 24,8%
1.471
1,5%
474
16,8% 547 19,3% 386 13,6% 633 22,4%
2.829
0
0,0%
3
12,5%
0
0,0%
4 16,7%
15,6%
0
0,0%
0
0,0%
0
0,0%
0
0,0%
75
25,3%
0
0,0%
21
7,1%
82 27,7%
38
77,6%
0
0,0%
0
0,0%
Totaal
126
31,4%
0
0,0%
24
6,0%
Totaal
872
27,0%
43
1,3%
498
9 37,5%
24
27 84,4%
32
4
1,4% 114 38,5%
296
0,0%
0
0,0%
11 22,4%
49
82 20,4%
8
2,0% 161 40,1%
401
15,4% 629 19,5% 394 12,2% 794 24,6%
3.230
0
*Het specialisatiejaar Polyvalente gezinscoach werd vanaf het schooljaar 2012-2013 niet meer ingericht
Pagina 25 van 127
Tabel 12 Evolutie van het aantal inschrijvingen per specialisatiejaar/Se-n-Se
Onderwijsvorm
specialisatiejaar/Se-n-Se Kinderzorg Organisatie-assistentie
bso
Polyvalente gezinscoach* Thuis- en bejaardenzorg/ zorgkundige Totaal Animatie in de ouderenzorg Internaatswerking
tso
Leefgroepenwerking Tandartsassistentie
bso + tso
Totaal Totaal
2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 -2012
Gemiddelde Gemiddelde (N) (%) 1.106 1.168 38,4%
2012 -2013
1.168
1.178
1.207
1.182
209
234
229
272
252
239
7,9%
6
9
3
7
0
6
0,2%
969
1.167
1.243
1.371
1.471
1.244
40,9%
2.352 33
2.588 22
2.682 20
2.832 15
2.829 24
2.657 23
87,3% 0,7%
28
36
24
38
32
32
1,0%
314
285
304
312
296
302
9,9%
5
27
36
29
49
29
1,0%
380 2.732
370 2.958
384 3.066
394 3.226
401 3.230
386 3.042
12,7% 100,0%
*Het specialisatiejaar Polyvalente gezinscoach werd vanaf het schooljaar 2012-2013 niet meer ingericht
Leerlingenaantal • In de periode van 2008-2009 t.e.m. 2012-2013 waren er gemiddeld 3.042 leerlingen die een specialisatiejaar of Se-n-Se volgden. 87,3% (2.657 leerlingen) van deze leerlingen volgde een specialisatiejaar, 12,7% (386 leerlingen) een Se-n-Se. • Het leerlingenaantal in de specialisatiejaren van het studiegebied bso Personenzorg steeg gedurende deze periode met 20,3% (477 leerlingen). In Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige en in Organisatie-assistentie nam het leerlingenaantal toe met respectievelijk 51,8% (502 leerlingen) en 20,6% (43). In Kinderzorg daalde het aantal leerlingen met 5,3% (62 leerlingen). • In de Se-n-se van het studiegebied tso Personenzorg nam het aantal leerlingen toe met 5,5% (21 leerlingen). In Tandartsassistentie en Internaatswerking was er een stijging van 880% (44 leerlingen) en 14,3% (4 leerlingen). In Animatie in de ouderenzorg en Leefgroepenwerking daarentegen was er een daling van 27,3% (9 leerlingen) en 5,7% (18 leerlingen).
Pagina 26 van 127
Verdeling van het leerlingenaantal over de specialisatiejaren en Se-n-se • Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige is met 40,9% het specialisatiejaar met de meeste inschrijvingen in het studiegebied bso Personenzorg. Kinderzorg en Organisatie-assistentie hebben respectievelijk 38,4% en 7,9% van de inschrijvingen in de specialisatiejaren en Se-n-se. • Leefgroepenwerking is de grootste Se-n-Se met gemiddeld 9,9% van de inschrijvingen in de specialisatiejaren en Se-n-se. • De Se-n-Se opleidingen Tandartsassistentie, Internaatswerking en Animatie in de ouderenzorg zijn kleine richtingen met respectievelijk 1,0%, 1,0% en 0,7% van de inschrijvingen. Provinciale spreiding • In elke provincie zijn er leerlingen ingeschreven in de specialisatiejaren Kinderzorg en Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige. Organisatieassistentie wordt niet aangeboden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. • In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt geen Se-n-Se aangeboden. De Se-n-Se’s Internaatswerking en Tandartsassistentie worden enkel aangeboden in de provincies Antwerpen en West-Vlaanderen. De Se-n-Se Animatie in de ouderenzorg wordt enkel aangeboden in de provincies Antwerpen, Limburg, Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen. • Zowel in de specialisatiejaren als in de Se-n-Se in het studiegebied Personenzorg telt de provincie Antwerpen de meeste leerlingen, gevolgd door respectievelijk West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg, Vlaams-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Pagina 27 van 127
3 Herkomst van de inschrijvingen per studierichting De analyse van de herkomst van leerlingen geeft voor elke studierichting, geordend per graad en per leerjaar, een overzicht van de verschillende basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit leerlingen instromen. Leerlingen die instromen vanuit de eerste graad komen uit een basisoptie (A-stroom) of uit een beroepenveld (B-stroom). Vanaf de tweede graad wordt de term studierichting gebruikt. De tabellen bevatten herkomstcijfers vanaf het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013. De tabellen bieden enkel een overzicht van de meest voorkomende basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit de grootste groep van leerlingen instroomt in een respectieve studierichting. De overige basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit telkens een klein aantal leerlingen instroomt, worden samengenomen in de rubriek ‘overige’. Ten slotte zijn er nog de categorieën ‘zittenblijvers’ en ‘nvt en onbekend’. Zittenblijvers is een verzamelnaam voor: • Bissers: leerlingen die hun jaar overdoen in dezelfde studierichting • Neveninstromers: leerlingen die hun jaar overdoen in een andere instelling • Opstromers: leerlingen die hun jaar overdoen in een ‘sterkere’ studierichting In de rubriek ‘nvt en onbekend’ staat ‘onbekend’ voor de leerlingen waarvan de herkomst onbekend is en ‘nvt’ voor leerlingen die het jaar voordien: • in een OKAN-klas zaten • in een modulair systeem zaten • in een systeem met hoofdstructuur zonder leerjaren zaten (methodescholen)
Pagina 28 van 127
3.1 Tweede graad 3.1.1 Eerste leerjaar Tabel 13a Basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Verzorging-Voeding’ van de tweede graad bso *
Basisopties en beroepenvelden
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2010 - 2011
2011 – 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Basisopties Sociale en technische vorming
490
515
475
493
13,4%
Overige (15)
204
208
185
199
5,4%
1.191
1.231
1.220
1.214
32,9%
Mode-verzorging-voeding
688
661
641
663
18,0%
Haarzorg-verzorging-voeding
267
259
245
257
7,0%
Overige (23)
366
390
385
380
10,3%
Zittenblijvers
253
311
288
284
7,7%
NVT en onbekend
214
194
192
200
5,4%
3.673
3.769
3.631
3.691
100,0%
Beroepenvelden Kantoor en verkoop - verzorging-voeding
Totaal (N)
*Omwille van technische redenen zijn er geen volledige cijfers beschikbaar voor instroom voor de schooljaren 2008-2009 en 2009-2010.
Pagina 29 van 127
Tabel 13b Basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Sociale en technische wetenschappen’ van de tweede graad tso
Basisopties en beroepenvelden
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
Basisopties Sociale en technische vorming Moderne wetenschappen Overige (19) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
2.735 1.563 593 477
2.977 1.506 537 460
3.128 1.597 594 489
3.065 1.531 596 478
3.151 1.569 557 435
3.011 1.553 575 468
53,3% 27,5% 10,2% 8,3%
27 5.395
25 5.505
49 5.857
54 5.724
71 5.783
45 5.653
0,8% 100,0%
Instroom • Tussen het schooljaar 2010-2011en het schooljaar 2012-2013 komt de instroom in het eerste leerjaar van de tweede graad bso Verzorging-voeding uit 42 basisopties en beroepenvelden. • Het aantal basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen in de 5 geanalyseerde schooljaren instromen in het eerste leerjaar van de tweede graad tso Sociale en technische wetenschappen bedraagt 21. • De grootste instroom in Verzorging-voeding komt gemiddeld uit 3 inhoudelijk verwante beroepenvelden: 32,9% (1.214 leerlingen) uit Kantoor en verkoop - verzorging-voeding, 18,0% (663 leerlingen ) uit Mode -verzorging-voeding en 7,0% (257 leerlingen) uit Haarzorg - verzorging-voeding. 13,4% (493 leerlingen) komt uit de inhoudelijk verwante basisoptie Sociale en technische vorming. • De grootste instroom in Sociale en technische wetenschappen komt gemiddeld uit 2 inhoudelijk verwante basisopties: 53,3% (3.011 leerlingen ) uit Sociale en technische vorming en 27,5% (1.553 leerlingen) uit Moderne wetenschappen. Zittenblijvers • In de bso-studierichting Verzorging-voeding zijn er gemiddeld 10,8 % (284 leerlingen) zittenblijvers. • In de tso-studierichting Sociale en technische wetenschappen zijn er gemiddeld 8,3 % (468 leerlingen) zittenblijvers.
Pagina 30 van 127
3.1.2 Tweede leerjaar Tabel 14a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Verzorging-voeding’ van de tweede graad bso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
Verzorging-voeding Overige (56) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
2009 – 2010
2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
2.609
2.513
2.641
2.872
2.991
2.725
77,1%
593 177
546 135
542 138
644 150
612 169
587 154
16,6% 4,4%
71 3.450
54 3.248
67 3.388
69 3.735
80 3.852
68 3.535
1,9% 100,0%
Gemiddelde (N) 4.468 394 710 401
Gemiddelde (%) 74,5% 6,6% 11,8% 6,7%
23 5.996
0,4% 100,0%
Tabel 14b Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Sociale en technische wetenschappen’ van de tweede graad tso
Studierichtingen Sociale en technische wetenschappen Humane wetenschappen Overige (49) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 – 2012 2012 - 2013 4.522 4.242 4.399 4.628 4.550 375 322 417 431 426 692 701 714 723 719 464 421 400 368 354 10 6.063
33 5.719
19 5.949
22 6.172
30 6.079
Instroom • Over een periode van vijf schooljaren komt de instroom in het tweede leerjaar van de tweede graad bso Verzorging-voeding uit 57 studierichtingen. • De grootste instroom in het tweede leerjaar van de tweede graad bso komt gemiddeld voor 77,1% (2.725 leerlingen) uit Verzorging-voeding. 16,6% (587 leerlingen) komt uit 56 andere studierichtingen. De overige 6,3% zijn zittenblijvers of leerlingen van wie de herkomst onbekend is. • In het tweede leerjaar van de tweede graad tso Sociale en technische wetenschappen komt de instroom uit 51 studierichtingen. • De grootste instroom in het tweede leerjaar van de tweede graad tso komt gemiddeld voor 74,5% (4.468 leerlingen) uit dezelfde studierichting Sociale en technische wetenschappen. 6,6% (394 leerlingen) van de leerlingen komt uit Humane wetenschappen (aso), 11,8% (710 leerlingen) komt uit 49 andere studierichtingen. Pagina 31 van 127
Zittenblijvers • •
In het tweede leerjaar van de tweede graad Verzorging-voeding bso is 4,4% zittenblijver (154 leerlingen). In het tweede leerjaar van de tweede graad Sociale en technische wetenschappen is 6,7% zittenblijver (401 leerlingen).
3.2 Derde graad 3.2.1 Eerste leerjaar Tabel 15a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Gezinsmanagement’ van de derde graad bso
Studierichtingen 2008 – 2009 Verzorging-voeding (bso) Moderealisatie en -presentatie (bso) Brood- en banketbakkerij (bso) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
2 2 0 1 1 6
2009 - 2010 4 0 1 1 3 9
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2010 - 2011 2011 – 2012* 2012 – 2013* Gemiddelde (N) 1 0 0 2 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 1 1 0 0 2 3 0 0 6
Gemiddelde (%) 38,9% 11,1% 5,6% 16,7% 27,8% 100,0%
*De studierichting Gezinsmanagement werd vanaf het schooljaar 2011-2012 niet meer ingericht in het eerste leerjaar van de derde graad.
Pagina 32 van 127
Tabel 15b Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Organisatiehulp’ van de derde graad bso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Verzorging-voeding (bso)
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
222
285
227
263
222
244
62,6%
Sociale en technische wetenschappen (tso)
26
19
10
17
24
19
4,9%
Overige (33)
40
54
47
56
41
48
12,2%
Zittenblijvers
56
65
71
62
68
64
16,5%
NVT en onbekend
7
15
13
19
17
14
3,6%
351
438
368
417
372
389
100,0%
Totaal (N)
Tabel 15c Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Verzorging’ van de derde graad bso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
Verzorging-voeding (bso)
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
2.581
2.575
2.451
2.535
2.797
2.588
77,2%
Sociale en technische wetenschappen (tso)
264
283
267
256
251
264
7,9%
Overige (58)
185
173
204
194
180
187
5,6%
Zittenblijvers
219
269
269
245
224
245
7,3%
NVT en onbekend
92
64
53
60
72
68
2,0%
3.341
3.364
3.244
3.290
3.524
3.353
100,0%
Totaal (N)
Pagina 33 van 127
Tabel 15d Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Gezondheids- en welzijnswetenschappen’ van de derde graad tso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Sociale en technische wetenschappen (tso)
892
905
814
876
906
879
66,6%
Humane wetenschappen (aso)
110
111
91
90
87
98
7,4%
Overige (38)
186
186
186
163
189
182
13,8%
157
162
179
117
145
152
11,5%
5
5
5
12
14
8
0,6%
1.350
1.369
1.275
1.258
1.341
1.319
100,0%
Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
Tabel 15e Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Jeugd- en gehandicaptenzorg’ van de derde graad tso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
Sociale en technische wetenschappen (tso)
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
534
451
415
433
415
450
58,5%
80
65
43
49
38
55
7,2%
123
90
108
76
86
97
12,6%
Zittenblijvers
164
171
149
135
133
150
19,6%
NVT en onbekend
16
14
20
16
17
17
2,2%
Totaal (N)
917
791
735
709
689
768
100,0%
Humane wetenschappen (aso) Overige (36)
Pagina 34 van 127
Tabel 15f Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Sociale en technische wetenschappen’ van de derde graad tso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
Sociale en technische wetenschappen (tso)
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
3.067
3.416
3.179
3.334
3.509
3.301
72,7%
Humane wetenschappen (aso)
264
261
274
323
267
278
6,1%
Overige (42)
470
498
489
473
484
483
10,6%
Zittenblijvers
424
469
495
459
452
460
10,1%
NVT en onbekend
14
19
21
17
28
20
0,4%
4.239
4.663
4.458
4.606
4.740
4.541
100,0%
Totaal (N)
Instroom • In de studierichtingen van het eerste leerjaar van de derde graad bso van het studiegebied Personenzorg komt steeds2 meer dan 60% van de leerlingen uit de studierichting Verzorging-voeding. Daarnaast stromen de leerlingen in vanuit een breed gamma aan studierichtingen. • Over de geanalyseerde vijf jaar stroomt 62,6% (244 leerlingen) van het eerste leerjaar Organisatiehulp in vanuit de studierichting Verzorgingvoeding. 17,1% van de leerlingen komt uit 34 andere studierichtingen. • 77,2% (2.588 leerlingen) van het eerste leerjaar van de derde graad Verzorging stroomt in vanuit de studierichting Verzorging-Voeding. 13,5% van de leerlingen komt uit 59 andere studierichtingen. • In de studierichtingen van het eerste leerjaar van de derde graad tso van het studiegebied Personenzorg komt meer dan de helft van de leerlingen uit de studierichting Sociale en technische wetenschappen. Meer dan 6% van de leerlingen stroomt in vanuit de Humane wetenschappen (aso). Daarnaast stromen de leerlingen in vanuit een breed gamma aan studierichtingen. • Over de voorbije vijf jaar komt 66,6% (879 leerlingen) van de instroom in Gezondheids- en welzijnswetenschappen uit Sociale en technische wetenschappen. 7,4% (98 leerlingen) komt uit Humane wetenschappen (aso). 13,8% van de leerlingen komt uit 38 andere studierichtingen. • In Jeugd- en gehandicaptenzorg komt de instroom voor 58,5% (450 leerlingen) uit Sociale en technische wetenschappen. 7,2% (55 leerlingen) komt uit Humane wetenschappen (aso). 12,6% van de leerlingen komt uit 36 andere studierichtingen. • De instroom in Sociale en technische wetenschappen van de derde graad tso bestaat voor 72,7% (3.301 leerlingen) uit leerlingen van de tweede graad Sociale en technische wetenschappen. 6,1% (278 leerlingen) komt uit de Humane wetenschappen (aso). 10,6% van de leerlingen komt uit 42 andere studierichtingen.
2
Met uitzondering van de bso-studierichting Gezinsmanagement die echter niet meer ingericht wordt.
Pagina 35 van 127
Zittenblijvers • Over de geanalyseerde 5 jaar is 16,5% (64 leerlingen) van de leerlingen in het eerste leerjaar Organisatiehulp van de derde graad bso zittenblijver. In Verzorging ligt het aantal zittenblijvers lager, namelijk 7,3% (245 leerlingen). • In het eerste leerjaar Jeugd- en gehandicaptenzorg van de derde graad tso bedraagt het percentage zittenblijvers 19,6% (150 leerlingen). Gezondheids- en welzijnswetenschappen volgt met 11,5% (152 leerlingen) zittenblijvers. Sociale en technische wetenschappen heeft 10,1% zittenblijvers (460 leerlingen)in het eerste leerjaar van de derde graad tso.
3.2.2 Tweede leerjaar Tabel 16a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Gezinsmanagement’ van de derde graad bso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Gezinsmanagement (bso) Verzorging (bso) Organisatiehulp (bso) Sociale en technische wetenschappen (tso) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
2009 - 2010 2010 - 2011
2011 - 2012
2012 – 2013*
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
7 2 1
4 0 0
5 1 0
1 0 0
0 0 0
4 1 0
51,5% 9,1% 3,0%
0
0
1
0
0
0
3,0%
4
0
4
0
0
2
24,2%
0 14
1 5
2 13
0 1
0 0
1 8
9,1% 100,0%
*De studierichting Gezinsmanagement werd vanaf het schooljaar 2012-2013 niet meer ingericht in het tweede leerjaar van de derde graad.
Pagina 36 van 127
Tabel 16b Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Organisatiehulp’ van de derde graad bso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Organisatiehulp (bso)
2009 - 2010 2010 - 2011
2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
271
268
354
291
319
301
83,4%
Verzorging (bso)
30
28
16
25
31
26
7,2%
Overige (14) Zittenblijvers
7 16
13 15
12 18
15 25
11 23
12 19
3,2% 5,4%
NVT en onbekend Totaal (N)
2 326
4 328
5 405
2 358
2 386
3 361
0,8% 100,0%
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Tabel 16c Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Verzorging’ van de derde graad bso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Verzorging (bso)
2009 - 2010 2010 - 2011
2011 – 2012
2012 - 2013
2.616
2.727
2.708
2.653
2.717
2.684
90,4%
145
146
146
133
132
140
4,7%
Zittenblijvers
134
131
116
113
117
122
4,1%
NVT en onbekend
51
15
19
14
21
24
0,8%
2.946
3.019
2.989
2.913
2.987
2.971
100,0%
Overige (15)
Totaal (N)
Pagina 37 van 127
Tabel 16d Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Gezondheids- en welzijnswetenschappen’ van de derde graad tso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Gezondheids- en welzijnswetenschappen (tso)
2010 - 2011
2011 - 2012
Gemiddelde (N)
2012 - 2013
Gemiddelde (%)
1.062
1.108
1.117
1.041
1.014
1.068
96,0%
6
12
8
3
4
7
0,6%
32
19
38
39
44
34
3,1%
4 1.104
4 1.143
3 1.166
3 1.086
2 1.064
3 1.113
0,3% 100,0%
Overige (13) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
2009 - 2010
Tabel 16e Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Jeugd- en gehandicaptenzorg’ van de derde graad tso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Jeugd- en gehandicaptenzorg (tso)
2009 - 2010 2010 - 2011
2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
686
712
613
558
556
625
93,9%
1
3
1
1
0
1
0,2%
Zittenblijvers
46
39
46
30
25
37
5,6%
NVT en onbekend
4
1
1
2
2
2
0,3%
737
755
661
591
583
665
100,0%
Overige (3)
Totaal (N)
Pagina 38 van 127
Tabel 16f Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Sociale en technische wetenschappen’ van de derde graad tso
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Sociale en technische wetenschappen (tso) Overige (17) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
2009 - 2010 2010 - 2011
2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
3.409
3.626
3.938
3.782
3.977
3.746
96,2%
12
18
18
21
18
17
0,4%
115
108
135
141
105
121
3,1%
7
9
6
15
19
11
0,3%
3.543
3.761
4.097
3.959
4.119
3.896
100,0%
Instroom • In de studierichtingen van het tweede leerjaar van de derde graad bso van het studiegebied Personenzorg stroomt meer dan 80% van de leerlingen in vanuit dezelfde studierichting. Slechts een beperkt aantal leerlingen komt uit andere studierichtingen. • Gemiddeld 83,4% (301 leerlingen) van de instroom in het tweede leerjaar Organisatiehulp van de derde graad bso komt uit de studierichting Organisatiehulp. 3,2% van de leerlingen komt uit 14 andere studierichtingen. • 90,4 % (2.684 leerlingen) van het tweede leerjaar Verzorging van de derde graad bso stroomt door vanuit de studierichting Verzorging. 4,7 % van de leerlingen komt uit 15 andere studierichtingen. • In de studierichtingen van het tweede leerjaar van de derde graad tso van het studiegebied Personenzorg blijft meer dan 90% van de leerlingen binnen dezelfde studierichting. De instroom vanuit andere studierichtingen is heel beperkt. • De instroom in het tweede leerjaar Gezondheids- en welzijnswetenschappen komt voor 96,0% (1.068 leerlingen) uit het eerste leerjaar van de derde graad Gezondheids- en welzijnswetenschappen. Slechts 0,6 % van de leerlingen komt uit 13 andere studierichtingen. • De instroom in het tweede leerjaar van de derde graad Jeugd- en gehandicaptenzorg bestaat voor 93,9% (625 leerlingen ) uit leerlingen van het eerste leerjaar Jeugd- en gehandicaptenzorg. Slechts 0,2 % van de leerlingen komt uit 3 andere studierichtingen. • De instroom in het tweede leerjaar van de derde graad Sociale en technische wetenschappen komt voor 96,2% (3.746 leerlingen) uit het eerste leerjaar Sociale en technische wetenschappen. 3,1% (121 leerlingen) is zittenblijver. Slechts 0,3 % van de leerlingen komt uit 13 andere studierichtingen. Zittenblijvers • Organisatiehulp (bso) heeft gemiddeld 5,4% (19 leerlingen) zittenblijvers in het tweede leerjaar van de derde graad. • Verzorging (bso) heeft gemiddeld 4,1% (122 leerlingen) zittenblijvers in datzelfde leerjaar. Pagina 39 van 127
• • •
Gezondheids- en welzijnswetenschappen (tso) heeft gemiddeld 3,1% (34 leerlingen) zittenblijvers in het tweede leerjaar van de derde graad . Jeugd- en gehandicaptenzorg (tso) heeft gemiddeld 5,6% (37 leerlingen) zittenblijvers in datzelfde leerjaar. Het percentage zittenblijvers in het tweede leerjaar van de derde graad is opmerkelijk lager dan in het eerste leerjaar van de derde graad. Maar dat is een algemene vaststelling in alle studiegebieden.
3.2.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) Tabel 17a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het specialisatiejaar 'Kinderzorg'
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Verzorging (bso) Overige (24) Zittenblijvers NVT en onbekend Totaal (N)
2009 - 2010
2010 - 2011
2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde Gemiddelde (N) (%) 906 77,6%
900
922
965
913
830
83 32
75 38
62 35
87 37
77 24
77 33
6,6% 2,8%
153 1.168
143 1.178
145 1.207
145 1.182
175 1.106
152 1.168
13,0% 100,0%
Tabel 17b Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het specialisatiejaar 'Organisatie-assistentie’
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 - 2009
Organisatiehulp (bso)
2009 - 2010
2010 - 2011
2011 - 2012
2012 - 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
191
202
205
254
208
212
88,6%
Zittenblijvers
10 4
17 6
11 4
11 3
22 10
14 5
5,9% 2,3%
NVT en onbekend
4
9
9
4
12
8
3,2%
209
234
229
272
252
239
100,0%
Overige (10)
Totaal (N)
Pagina 40 van 127
Tabel 17c Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in specialisatiejaar 'Polyvalente gezinscoach'*
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 – 2013*
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Gezinsmanagement**
6
8
2
7
0
6
92,0%
Organisatiehulp (bso) Zittenblijvers
0 0
0 1
1 0
0 0
0 0
0 0
4,0% 4,0%
NVT en onbekend
0
0
0
0
0
0
0,0%
Totaal (N)
6
9
3
7
0
6
100,0%
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
*De studierichting Polyvalente gezinscoach werd vanaf het schooljaar 2012-2013 niet meer ingericht in het specialisatiejaar bso. ** De studierichting Gezinsmanagement bestaat niet meer.
Tabel 17d Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het specialisatiejaar 'Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige'
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
Verzorging (bso)
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 – 2013
902
1071
1139
1271
1320
1141
91,7%
Zittenblijvers
16 13
14 25
11 23
14 24
29 31
17 23
1,4% 1,9%
NVT en onbekend
38
57
70
62
91
64
5,1%
Totaal (N)
969
1167
1243
1371
1471
1244
100,0%
Overige (7)
Pagina 41 van 127
Tabel 17e Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in Se-n-Se 'Animatie in de ouderenzorg'
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 – 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Gezondheids- en welzijnswetenschappen (tso)
2
1
0
1
2
1
5,3%
Handel (tso)
0
0
0
0
1
0
0,9%
Jeugd- en gehandicaptenzorg (tso)
4
4
3
0
0
2
9,6%
Lichamelijke opvoeding en sport (tso)
0
1
1
0
0
0
1,8%
Schoonheidsverzorging (tso)
0
1
0
0
0
0
0,9%
Sociale en technische wetenschappen (tso)
0
2
5
3
3
3
11,4%
Zittenblijvers
1
0
0
0
0
0
0,9%
NVT en onbekend
26
13
11
11
18
16
69,3%
Totaal (N)
33
22
20
15
24
23
100,0%
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Tabel 17f Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in Se-n-Se 'Internaatswerking'
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 – 2013
Humane wetenschappen (aso)
0
2
0
0
0
0
1,3%
Dierenzorgtechnieken
0
0
0
1
1
0
1,3%
Gezondheids- en welzijnswetenschappen (tso)
0
1
2
3
0
1
3,8%
Jeugd- en gehandicaptenzorg (tso)
2
0
0
1
1
1
2,5%
Mechanische vormgevingstechnieken (tso)
0
0
0
1
0
0
0,6%
Sociale en technische wetenschappen (tso)
3
7
4
0
5
4
12,0%
Zittenblijvers
1
1
0
0
0
0
1,3%
NVT en onbekend
22
25
18
32
25
24
77,2%
Totaal (N)
28
36
24
38
32
32
100,0% Pagina 42 van 127
Tabel 17g Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in Se-n-Se 'Leefgroepenwerking'
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 – 2013
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Gezondheids- en welzijnswetenschappen (tso)
19
10
19
18
15
16
5,4%
Sociale en technische wetenschappen (tso)
30
36
20
18
20
25
8,2%
Overige (20)
10
9
9
12
12
10
3,4%
Zittenblijvers
15
12
0
0
0
5
1,8%
NVT en onbekend
240
218
256
264
249
245
81,2%
Totaal (N)
314
285
304
312
296
302
100,0%
Gemiddelde (N)
Gemiddelde (%)
Tabel 17h Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in Se-n-Se 'Tandartsassistentie'
Studierichtingen
Aantal inschrijvingen per schooljaar 2008 – 2009
2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012
2012 – 2013
Boekhouden-informatica (tso)
0
1
0
0
0
0
0,7%
Gezondheids- en welzijnswetenschappen (tso)
0
0
0
0
1
0
0,7%
Printmedia (tso)
0
0
1
0
0
0
0,7%
Sociale en technische wetenschappen (tso)
0
2
4
0
1
1
4,8%
Tandtechnieken (tso)
2
0
0
0
0
0
1,4%
Zittenblijvers
0
0
0
0
0
0
0,0%
NVT en onbekend
3
24
31
29
47
27
91,8%
Totaal (N)
5
27
36
29
49
29
100,0%
Pagina 43 van 127
Instroom • Minstens drie kwart van de leerlingen in een specialisatiejaar van het studiegebied Personenzorg komt in de geanalyseerde vijf jaar uit een studierichting van de derde graad bso Personenzorg. • Over de geanalyseerde vijf jaar stroomt 77,6% (906 leerlingen) van het specialisatiejaar Kinderzorg in vanuit de studierichting Verzorging. 6,6% van de leerlingen komt uit 24 andere studierichtingen. 88,6% (212 leerlingen) van het specialisatiejaar Organisatie-assistentie stromen in vanuit de studierichting Organisatiehulp, 5,9% van de leerlingen komt uit 10 andere studierichtingen. 91,7% (1.141 leerlingen) van het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige stromen in vanuit de studierichting Verzorging.1,4% van de leerlingen komt uit 7 andere studierichtingen. • Voor de studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in Se-n-Se kunnen geen algemene conclusies getrokken worden aangezien de groep NVT en onbekend steeds een groot percentage (minstens 69,3%) vertegenwoordigt.
Zittenblijvers specialisatiejaar bso • Over de geanalyseerde periode zijn 2,8 % van de leerlingen (33 leerlingen) in het specialisatiejaar Kinderzorg van derde graad bso zittenblijvers. Het specialisatiejaar Organisatie-assistentie van de derde graad bso volgt met 2,3% zittenblijvers (5 leerlingen). In Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige zijn er 1,9% zittenblijvers (23 leerlingen).
Pagina 44 van 127
4 Attestering De tabellen in het onderdeel Attestering geven een overzicht van het aantal leerlingen dat op het einde van een schooljaar een A-, B- of C-attest behaalde. Om vergelijking mogelijk te maken, worden de cijfers per onderwijsvorm, studiegebied en studierichting gegeven. De data beslaan de periode vanaf het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013. In het eerste leerjaar van de derde graad bestaat de attestering in aso, kso en bso uit een A-attest of een C-attest. In tso kan in uitzonderlijke gevallen ook een B-attest gegeven worden in dit leerjaar, mits de leerling het leerjaar met vrucht heeft beëindigd en tot het volgend leerjaar mag worden toegelaten behalve in de onderwijsvorm technisch secundair onderwijs. In het tweede leerjaar van de derde graad bestaat de attestering voor bso uit een getuigschrift of een C-attest, voor tso, kso en aso uit een diploma secundair onderwijs of een C-attest. In het specialisatiejaar (bso) bestaat de attestering uit het diploma secundair onderwijs of een C-attest. In Se-n-Se (tso en kso) bestaat de attestering uit een certificaat of een C-attest. Na het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs (aso en kso) krijgt de leerling een attest van regelmatige lesbijwoning als hij het leerjaar geheel of ten dele heeft gevolgd. In de rubriek ‘Onbekend’ worden leerlingen opgenomen waarvan niet bekend is of zij een attest hebben behaald.
Pagina 45 van 127
4.1 Tweede graad Tabel 18 Attestering in het eerste leerjaar van de tweede graad bso
A-attest Aantal (N)
bso (1
ste
lrj)
Studiegebied Personenzorg bso
Verzorging-voeding
B-attest
Percentage (%)
Aantal (N)
C-attest
Percentage (%)
Onbekend
Aantal Percentage Aantal Percentage (N) (%) (N) (%)
Totaal (N)
2008 - 2009
13.210
82,4%
640
4,0%
1.983
12,4%
193
1,2%
16.026
2009 - 2010
12.777
82,2%
597
3,8%
1.921
12,4%
241
1,6%
15.536
2010 - 2011
13.035
80,9%
615
3,8%
2.179
13,5%
284
1,8%
16.113
2011 - 2012
13.166
82,2%
602
3,8%
1.979
12,3%
279
1,7%
16.026
2012 - 2013
12.794
82,6%
654
4,2%
1.758
11,4%
277
1,8%
15.483
Gemiddelde 2008 - 2009
12.996 2.771
82,1% 85,9%
622 81
3,9% 2,5%
1.964 338
12,4% 10,5%
255 36
1,6% 1,1%
15.837 3.226
2009 - 2010
2.886
87,3%
70
2,1%
307
9,3%
42
1,3%
3.305
2010 - 2011
3.168
86,3%
86
2,3%
370
10,1%
49
1,3%
3.673
2011 - 2012
3.260
86,5%
88
2,3%
376
10,0%
45
1,2%
3.769
2012 - 2013
3.214
88,5%
113
3,1%
267
7,4%
37
1,0%
3.631
Gemiddelde 2008 - 2009
3.060 2.771
86,9% 85,9%
88 81
2,5% 2,5%
332 338
9,4% 10,5%
42 36
1,2% 1,1%
3.521 3.226
2009 - 2010
2.886
87,3%
70
2,1%
307
9,3%
42
1,3%
3.305
2010 - 2011
3.168
86,3%
86
2,3%
370
10,1%
49
1,3%
3.673
2011 - 2012
3.260
86,5%
88
2,3%
376
10,0%
45
1,2%
3.769
2012 - 2013
3.214
88,5%
113
3,1%
267
7,4%
37
1,0%
3.631
Gemiddelde
3.060
86,9%
88
2,5%
332
9,4%
42
1,2%
3.521
Pagina 46 van 127
Tabel 19 Attestering in het tweede leerjaar van de tweede graad bso
A-attest Aantal (N)
de
bso (2 lrj)
Studiegebied Personenzorg bso
Verzorging-voeding
B-attest
Percentage (%)
Aantal (N)
C-attest
Percentage (%)
Onbekend
Aantal Percentage Aantal Percentage (N) (%) (N) (%)
Totaal (N)
2008 - 2009
13.796
86,2%
625
3,9%
1.355
8,5%
233
1,5%
16.009
2009 - 2010
13.511
85,7%
597
3,8%
1.408
8,9%
252
1,6%
15.768
2010 - 2011
13.192
86,3%
637
4,2%
1.234
8,1%
224
1,5%
15.287
2011 - 2012
13.516
86,7%
644
4,1%
1.222
7,8%
215
1,4%
15.597
2012 - 2013
13.709
87,6%
671
4,3%
1.057
6,8%
216
1,4%
15.653
Gemiddelde
13.545
86,5%
635
4,1%
1.255
8,0%
228
1,5%
15.663
2008 - 2009
3.127
90,6%
91
2,6%
193
5,6%
39
1,1%
3.450
2009 - 2010
2.927
90,1%
93
2,9%
176
5,4%
52
1,6%
3.248
2010 - 2011
3.085
91,1%
103
3,0%
164
4,8%
36
1,1%
3.388
2011 - 2012
3.348
89,6%
130
3,5%
209
5,6%
48
1,3%
3.735
2012 - 2013
3.534
91,7%
128
3,3%
156
4,0%
34
0,9%
3.852
Gemiddelde
3.204
90,6%
109
3,1%
180
5,1%
42
1,2%
3.535
2008 - 2009
3.127
90,6%
91
2,6%
193
5,6%
39
1,1%
3.450
2009 - 2010
2.927
90,1%
93
2,9%
176
5,4%
52
1,6%
3.248
2010 - 2011
3.085
91,1%
103
3,0%
164
4,8%
36
1,1%
3.388
2011 - 2012
3.348
89,6%
130
3,5%
209
5,6%
48
1,3%
3.735
2012 - 2013
3.534
91,7%
128
3,3%
156
4,0%
34
0,9%
3.852
Gemiddelde
3.204
90,6%
109
3,1%
180
5,1%
42
1,2%
3.535
Pagina 47 van 127
Tabel 20 Attestering in het eerste leerjaar van de tweede graad tso
A-attest Aantal (N)
tso (1
ste
lrj)
Studiegebied Personenzorg tso
Sociale en technische wetenschappen
B-attest
Percentage Aantal (%) (N)
C-attest
Percentage (%)
Onbekend
Aantal Percentage Aantal Percentage (N) (%)² (N) (%)
Totaal (N)
2008 - 2009
17.485
80,8%
2.774
12,8%
1.317
6,1%
60
0,3%
21.636
2009 - 2010
17.084
81,5%
2.640
12,6%
1.153
5,5%
78
0,4%
20.955
2010 - 2011
16.826
81,3%
2.614
12,6%
1.183
5,7%
73
0,4%
20.696
2011 - 2012
16.792
81,7%
2.609
12,7%
1.093
5,3%
64
0,3%
20.558
2012 - 2013
16.833
81,3%
2.676
12,9%
1.094
5,3%
93
0,4%
20.696
Gemiddelde
17.004
81,3%
2.663
12,7%
1.168
5,6%
74
0,4%
20.908
2008 - 2009
4.599
85,2%
567
10,5%
218
4,0%
11
0,2%
5.395
2009 - 2010
4.739
86,1%
562
10,2%
194
3,5%
10
0,2%
5.505
2010 - 2011
5.003
85,4%
602
10,3%
239
4,1%
13
0,2%
5.857
2011 - 2012
4.911
85,8%
616
10,8%
187
3,3%
10
0,2%
5.724
2012 - 2013
4.913
85,0%
663
11,5%
192
3,3%
15
0,3%
5.783
Gemiddelde
4.833
85,5%
602
10,6%
206
3,6%
12
0,2%
5.653
2008 - 2009
4.599
85,2%
567
10,5%
218
4,0%
11
0,2%
5.395
2009 - 2010
4.739
86,1%
562
10,2%
194
3,5%
10
0,2%
5.505
2010 - 2011
5.003
85,4%
602
10,3%
239
4,1%
13
0,2%
5.857
2011 - 2012
4.911
85,8%
616
10,8%
187
3,3%
10
0,2%
5.724
2012 - 2013
4.913
85,0%
663
11,5%
192
3,3%
15
0,3%
5.783
Gemiddelde
4.833
85,5%
602
10,6%
206
3,6%
12
0,2%
5.653
Pagina 48 van 127
Tabel 21 Attestering in het tweede leerjaar van de tweede graad tso
A-attest Aantal (N)
de
tso (2 lrj)
Studiegebied Personenzorg tso
Sociale en technische wetenschappen
B-attest
Percentage (%)
Aantal (N)
C-attest
Percentage (%)
Onbekend
Aantal Percentage Aantal Percentage (N) (%) (N) (%)
Totaal (N)
2008 - 2009
18.565
81,1%
3.049
13,3%
1.187
5,2%
104
0,5%
22.905
2009 - 2010
17.787
80,9%
3.007
13,7%
1.096
5,0%
96
0,4%
21.986
2010 - 2011
17.542
82,2%
2.794
13,1%
913
4,3%
97
0,5%
21.346
2011 - 2012
17.304
82,3%
2.743
13,1%
893
4,2%
75
0,4%
21.015
2012 - 2013
17.280
81,7%
2.875
13,6%
897
4,2%
87
0,4%
21.139
Gemiddelde 2008 - 2009
17.696 5.172
81,6% 85,3%
2.894 664
13,3% 11,0%
997 205
4,6% 3,4%
92 22
0,4% 0,4%
21.678 6.063
2009 - 2010
4.804
84,0%
706
12,3%
189
3,3%
20
0,3%
5.719
2010 - 2011
5.096
85,7%
664
11,2%
167
2,8%
22
0,4%
5.949
2011 - 2012
5.252
85,1%
680
11,0%
222
3,6%
18
0,3%
6.172
2012 - 2013
5.145
84,6%
736
12,1%
183
3,0%
15
0,2%
6.079
Gemiddelde
5.094
84,9%
690
11,5%
193
3,2%
19
0,3%
5.996
2008 - 2009
5.172
85,3%
664
11,0%
205
3,4%
22
0,4%
6.063
2009 - 2010
4.804
84,0%
706
12,3%
189
3,3%
20
0,3%
5.719
2010 - 2011
5.096
85,7%
664
11,2%
167
2,8%
22
0,4%
5.949
2011 - 2012
5.252
85,1%
680
11,0%
222
3,6%
18
0,3%
6.172
2012 - 2013
5.145
84,6%
736
12,1%
183
3,0%
15
0,2%
6.079
Gemiddelde
5.094
84,9%
690
11,5%
193
3,2%
19
0,3%
5.996
Pagina 49 van 127
Verhouding tussen de attesten in het eerste leerjaar van tweede graad bso • Aangezien het studiegebied Personenzorg in de tweede graad bso slechts de studierichting Verzorging-voeding telt, gelden dezelfde attesteringscijfers voor de studierichting als voor het studiegebied. • In de periode van 2008 - 2009 tot en met 2012 - 2013 ligt het percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Personenzorg bso gemiddeld op 86,9%. Dat percentage ligt hoger dan in het totale bso, waar het gemiddelde op 82,1% ligt. • Het percentage B-attesten in het studiegebied Personenzorg bso is gemiddeld 2,5%. Dat percentage ligt lager dan in het totale bso, waar het gemiddelde 3,9% bedraagt. • Het percentage C-attesten in het studiegebied Personenzorg bso is gemiddeld 9,4%. In het totale bso ligt het aantal C-attesten met 12,4% gemiddeld hoger. Verhouding tussen de attesten in het tweede leerjaar van de tweede graad bso • Aangezien het studiegebied Personenzorg in de tweede graad bso slechts de studierichting Verzorging-voeding telt, gelden dezelfde attesteringscijfers voor de studierichting als voor het studiegebied. • Het percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Personenzorg bso is over vijf jaar gemiddeld 90,6%. Dat is hoger is dan het percentage Aattesten in het totale bso, dat gemiddeld 86,7% bedraagt. • Het percentage B-attesten in het studiegebied Personenzorg is gemiddeld 3,1%. In het totale bso is dat hoger, namelijk 4,1%. • Het percentage C-attesten bedraagt in het studiegebied Personenzorg gemiddeld 5,1%, wat lager is dan 8,0% in het totale bso. • In het totale bso ligt het percentage onbekende attesteringen iets hoger dan in het studiegebied Personenzorg. • Als we de attestering van het eerste leerjaar van de tweede graad bso in het studiegebied Personenzorg vergelijken met die van het tweede leerjaar, dan blijkt dat het gemiddeld percentage leerlingen dat slaagt voor het tweede leerjaar 3,7% hoger ligt dan in het eerste leerjaar. Het gemiddeld aantal B-attesten stijgt in het tweede leerjaar met 0,6%. Het gemiddeld percentage C-attesten ligt in het tweede leerjaar 4,3% lager ten opzichte van het eerste leerjaar van de tweede graad. Verhouding tussen de attesten in het eerste leerjaar van de tweede graad tso • Aangezien het studiegebied Personenzorg in de tweede graad tso slechts de studierichting Sociale en technische wetenschappen telt, gelden dezelfde attesteringscijfers voor de studierichting als voor het studiegebied. • Het percentage uitgereikte A-attesten in het eerste leerjaar van de tweede graad tso van het studiegebied Personenzorg is over vijf jaar gemiddeld 85,5%. In het totale tso ligt het gemiddelde lager, namelijk 81,3%. • Het percentage B-attesten is daar gemiddeld 10,6%. In het totale tso is het gemiddeld hoger, namelijk 12,7%. Pagina 50 van 127
•
Het percentage C-attesten in het eerste leerjaar van de tweede graad tso van het studiegebied Personenzorg is gemiddeld 3,6%. In het totale tso is het gemiddeld hoger, namelijk 5,6%.
Verhouding van de attesten in het tweede leerjaar van de tweede graad tso • Aangezien het studiegebied Personenzorg in de tweede graad tso slechts de studierichting Sociale en technische wetenschappen telt, gelden dezelfde attesteringscijfers voor de studierichting als voor het studiegebied. • Het percentage A-attesten in het tweede leerjaar van de tweede graad van het studiegebied Personenzorg bedraagt over vijf jaar gemiddeld 84,9%. In het totale tso ligt het lager, namelijk op 81,6%. Het percentage B-attesten is daar gemiddeld 11,5% tegenover 13,3% in het totale tso. Het percentage uitgereikte C-attesten is er gemiddeld 3,2%. In het totale tso is dat 4,6%. Procentueel ligt het aantal A-attesten in het studiegebied Personenzorg tso hoger dan in het totale tso. In het totale tso varieert het percentage Aattesten van 80,9% tot 82,3% in het tweede leerjaar van de tweede graad (gemiddeld 81,6%). Het percentage B-attesten bedraagt daar over vijf schooljaren heen 13,1% tot 13,7% (gemiddeld 13,3%). Het percentage uitgereikte C-attesten fluctueerde in het totale tso van 4,2% tot 5,2% (gemiddeld 4,6%). • Het gemiddeld percentage leerlingen dat het tweede leerjaar van de tweede graad tso in het studiegebied Personenzorg afrondt met een A-attest ligt relatief gezien 0,6% lager dan in het eerste leerjaar. Het aantal B-attesten in het tweede leerjaar ligt 0,9 % hoger dan in het eerste leerjaar. Het percentage C-attesten ligt 0,4% lager ten opzichte van het eerste leerjaar van de tweede graad. Verhouding bso – tso • Gemiddeld genomen worden er in tweede graad van het studiegebied Personenzorg meer A-attesten uitgereikt in bso dan in tso. In het eerste leerjaar is het gemiddelde percentage in bso 86,9% tegenover 85,5% in tso. In het tweede leerjaar bedraagt het percentage A-attesten 90,6% in bso en 84,9% in tso. • In tso worden er in de tweede graad Personenzorg in beide leerjaren aanzienlijk meer B-attesten uitgereikt dan in bso. In het eerste leerjaar is het gemiddelde percentage 10,6% in tso tegenover 2,5% in bso. In het tweede leerjaar is de verhouding 11,5% in tso tegenover 2,6% in bso. • In tso worden er in de tweede graad Personenzorg minder C-attesten uitgereikt dan in bso. In het eerste leerjaar is het gemiddelde percentage 3,6% in tso tegenover 9,4% in bso. In het tweede leerjaar is de verhouding 3,2% in tso tegenover 5,1% in bso. • Voor het totale bso en tso gelden voor de tweede graad min of meer dezelfde patronen in attestering.
Pagina 51 van 127
4.2 Derde graad Tabel 22 Attestering in het eerste leerjaar van de derde graad bso
2008 – 2009 bso (1ste lrj)
Studiegebied Personenzorg bso
Gezinsmanagement*
A-attest Aantal Percentage (N) (%) 85,5% 14.155
C-attest Aantal Percentage (N) (%) 1.977 11,9%
Onbekend Aantal Percentage (N) (%) 425 2,6%
Totaal (N) 16.557
2009 – 2010
13.989
84,9%
2.050
12,4%
442
2,7%
16.481
2010 – 2011
13.805
85,3%
1.915
11,8%
458
2,8%
16.178
2011 – 2012
13.411
85,6%
1.775
11,3%
479
3,1%
15.665
2012 – 2013
13.766
86,4%
1.734
10,9%
430
2,7%
15.930
Gemiddelde
13.825
85,5%
1.890
11,7%
447
2,8%
16.162
2008 – 2009
3.160
85,5%
447
12,1%
91
2,5%
3.698
2009 – 2010
3.223
84,6%
481
12,6%
107
2,8%
3.811
2010 – 2011
3.099
85,7%
411
11,4%
105
2,9%
3.615
2011 – 2012
3.193
86,1%
402
10,8%
112
3,0%
3.707
2012 – 2013
3.377
86,7%
427
11,0%
92
2,4%
3.896
Gemiddelde
3.210
85,7%
434
11,6%
101
2,7%
3.745
2008 – 2009
5
83,3%
0
0,0%
1
16,7%
6
2009 – 2010
6
66,7%
0
0,0%
3
33,3%
9
2010 – 2011
3
100,0%
0
0,0%
0
0,0%
3
Gemiddelde
5
83,3%
0
0,0%
1
16,7%
6
Pagina 52 van 127
Organisatiehulp
Verzorging
2008 – 2009
296
84,3%
38
10,8%
17
4,8%
351
2009 – 2010
378
86,3%
43
9,8%
17
3,9%
438
2010 – 2011
315
85,6%
42
11,4%
11
3,0%
368
2011 – 2012
351
84,2%
45
10,8%
21
5,0%
417
2012 – 2013
318
85,5%
38
10,2%
16
4,3%
372
Gemiddelde
332
85,2%
41
10,6%
16
4,2%
389
2008 – 2009
2.859
85,6%
409
12,2%
73
2,2%
3.341
2009 – 2010
2.839
84,4%
438
13,0%
87
2,6%
3.364
2010 – 2011
2.781
85,7%
369
11,4%
94
2,9%
3.244
2011 – 2012
2.842
86,4%
357
10,9%
91
2,8%
3.290
2012 – 2013
3.059
86,8%
389
11,0%
76
2,2%
3.524
Gemiddelde
2.876
85,8%
392
11,7%
84
2,5%
3.353
*De studierichting Gezinsmanagement werd vanaf het schooljaar 2011-2012 niet meer ingericht in het eerste leerjaar van de derde graad.
Pagina 53 van 127
Tabel 23 Attestering in het tweede leerjaar van de derde graad bso
bso (2de lrj)
Studiegebied Personenzorg bso
Gezinsmanagement*
Organisatiehulp
2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013 Gemiddelde 2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013 Gemiddelde 2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 Gemiddelde 2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013 Gemiddelde
Studiegetuigschrift C-attest Percentage Percentage Aantal (N) Aantal (N) (%) (%) 12.771 88,0% 1.357 9,4% 13.125 88,0% 1.329 8,9% 12.977 88,4% 1.254 8,5% 12.784 88,9% 1.188 8,3% 12.486 89,0% 1.113 7,9% 12.829 88,5% 1.248 8,6% 2.967 90,3% 242 7,4% 3.049 91,0% 220 6,6% 3.119 91,5% 216 6,3% 2.976 91,0% 231 7,1% 3.082 91,4% 241 7,1% 3.028 90,9% 227 6,8% 10 71,4% 2 14,3% 3 60,0% 2 40,0% 9 69,2% 2 15,4% 1 100,0% 0 0,0% 6 75,2% 2 17,4% 298 91,4% 18 5,5% 294 89,6% 23 7,0% 367 90,6% 23 5,7% 312 87,2% 34 9,5% 359 93,0% 18 4,7% 326 90,4% 23 6,5%
Onbekend Aantal Percentage (N) (%) 380 2,6% 468 3,1% 453 3,1% 403 2,8% 423 3,0% 425 2,9% 77 2,3% 83 2,5% 72 2,1% 65 2,0% 50 1,5% 74 2,2% 2 14,3% 0 0,0% 2 15,4% 0 0,0% 1 7,4% 10 3,1% 11 3,4% 15 3,7% 12 3,4% 9 2,3% 11 3,2%
Totaal (N) 14.508 14.922 14.684 14.375 14.022 14.502 3.286 3.352 3.407 3.272 3.373 3.329 14 5 13 1 8 326 328 405 358 386 361
Pagina 54 van 127
Verzorging
2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013 Gemiddelde
2.659 2.752 2.743 2.663 2.723 2.708
90,3% 91,2% 91,8% 91,4% 91,2% 91,2%
222 195 191 197 223 206
7,5% 6,5% 6,4% 6,8% 7,5% 6,9%
65 72 55 53 41 57
2,2% 2,4% 1,8% 1,8% 1,4% 1,9%
2.946 3.019 2.989 2.913 2.987 2.971
*De studierichting Gezinsmanagement werd vanaf het schooljaar 2012-2013 niet meer ingericht in het tweede leerjaar van de derde graad.
Tabel 24 Attestering in het eerste leerjaar van de derde graad tso
A-attest
B-attest
C-attest
Aantal Percentage Percentage Aantal (N) (N) (%) (%)
tso (1
ste
lrj)
Studiegebied Personenzorg tso
Aantal (N)
Onbekend
Percentage (%)
Aantal (N)
Percentage (%)
Totaal (N)
2008 - 2009 21.125
83,0%
1.341
5,3%
2.742
10,8%
242
1,0% 25.450
2009 - 2010 20.975
83,3%
1.334
5,3%
2.634
10,5%
227
0,9% 25.170
2010 - 2011 20.054
83,5%
1.334
5,6%
2.367
9,9%
272
1,1% 24.027
2011 - 2012 19.990
84,2%
1.282
5,4%
2.240
9,4%
228
1,0% 23.740
2012 - 2013 19.828
84,2%
1.226
5,2%
2.232
9,5%
256
1,1% 23.542
Gemiddelde 20.394
83,6%
1.303
5,3%
2.443
10,0%
245
1,0% 24.386
2008 - 2009
5.503
84,6%
472
7,3%
483
7,4%
48
0,7%
6.506
2009 - 2010
5.721
83,8%
450
6,6%
588
8,6%
64
0,9%
6.823
2010 - 2011
5.426
83,9%
452
7,0%
536
8,3%
54
0,8%
6.468
2011 - 2012
5.601
85,2%
446
6,8%
485
7,4%
41
0,6%
6.573
2012 - 2013
5.768
85,2%
421
6,2%
527
7,8%
54
0,8%
6.770
Gemiddelde
5.604
84,5%
448
6,8%
524
7,9%
52
0,8%
6.628
Pagina 55 van 127
2008 - 2009
1.127
83,5%
114
8,4%
97
7,2%
12
0,9%
1.350
2009 - 2010
1.133
82,8%
124
9,1%
101
7,4%
11
0,8%
1.369
2010 - 2011
1.049
82,3%
125
9,8%
89
7,0%
12
0,9%
1.275
2011 - 2012
1.032
82,0%
124
9,9%
91
7,2%
11
0,9%
1.258
2012 - 2013
1.124
83,8%
109
8,1%
95
7,1%
13
1,0%
1.341
Gemiddelde
1.093
82,9%
119
9,1%
95
7,2%
12
0,9%
1.319
2008 - 2009
724
79,0%
81
8,8%
100
10,9%
12
1,3%
917
2009 - 2010
624
78,9%
61
7,7%
93
11,8%
13
1,6%
791
2010 - 2011
568
77,3%
55
7,5%
102
13,9%
10
1,4%
735
2011 - 2012
564
79,5%
50
7,1%
84
11,8%
11
1,6%
709
2012 - 2013
548
79,5%
55
8,0%
79
11,5%
7
1,0%
689
Gemiddelde
606
78,8%
60
7,8%
92
12,0%
11
1,4%
768
2008 - 2009
3.652
86,2%
277
6,5%
286
6,7%
24
0,6%
4.239
2009 - 2010
3.964
85,0%
265
5,7%
394
8,4%
40
0,9%
4.663
Sociale en technische wetenschappen 2010 - 2011 2011 - 2012
3.809
85,4%
272
6,1%
345
7,7%
32
0,7%
4.458
4.005
87,0%
272
5,9%
310
6,7%
19
0,4%
4.606
2012 - 2013
4.096
86,4%
257
5,4%
353
7,4%
34
0,7%
4.740
Gemiddelde
3.905
86,0%
269
5,9%
338
7,4%
30
0,7%
4.541
Gezondheids- en welzijnswetenschappen
Jeugd- en gehandicaptenzorg
Pagina 56 van 127
Tabel 25 Attestering in het tweede leerjaar van de derde graad tso
Diploma Aantal (N)
tso (2de lrj)
Studiegebied Personenzorg tso
Gezondheids- en welzijnswetenschappen
C-attest
Percentage (%)
Aantal (N)
Onbekend
Percentage (%)
Aantal (N)
Percentage (%)
Totaal (N)
2008 - 2009
19.991
93,0%
1.373
6,4%
136
0,6%
21.500
2009 - 2010
20.403
92,6%
1.487
6,7%
144
0,7%
22.034
2010 - 2011
20.371
92,8%
1.398
6,4%
182
0,8%
21.951
2011 - 2012
19.648
93,5%
1.211
5,8%
165
0,8%
21.024
2012 - 2013
19.377
93,2%
1.285
6,2%
137
0,7%
20.799
Gemiddelde
19.958
93,0%
1.351
6,3%
153
0,7%
21.462
2008 - 2009
5.127
95,2%
239
4,4%
18
0,3%
5.384
2009 - 2010
5.331
94,2%
296
5,2%
32
0,6%
5.659
2010 - 2011
5.591
94,4%
289
4,9%
44
0,7%
5.924
2011 - 2012
5.340
94,7%
261
4,6%
35
0,6%
5.636
2012 - 2013
5.451
94,5%
286
5,0%
29
0,5%
5.766
Gemiddelde
5.368
94,6%
274
4,8%
32
0,6%
5.674
2008 - 2009
1.061
96,1%
40
3,6%
3
0,3%
1.104
2009 - 2010
1.072
93,8%
63
5,5%
8
0,7%
1.143
2010 - 2011
1.087
93,2%
69
5,9%
10
0,9%
1.166
2011 - 2012
1.006
92,6%
73
6,7%
7
0,6%
1.086
2012 - 2013
1.003
94,3%
53
5,0%
8
0,8%
1.064
Gemiddelde
1.046
94,0%
60
5,4%
7
0,6%
1.113
Pagina 57 van 127
Jeugd- en gehandicaptenzorg
Sociale en technische wetenschappen
2008 - 2009
673
91,3%
58
7,9%
6
0,8%
737
2009 - 2010
679
89,9%
70
9,3%
6
0,8%
755
2010 - 2011
601
90,9%
47
7,1%
13
2,0%
661
2011 - 2012
549
92,9%
34
5,8%
8
1,4%
591
2012 - 2013
526
90,2%
53
9,1%
4
0,7%
583
Gemiddelde
606
91,1%
52
7,8%
7
1,1%
665
2008 - 2009
3.393
95,8%
141
4,0%
9
0,3%
3.543
2009 - 2010
3.580
95,2%
163
4,3%
18
0,5%
3.761
2010 - 2011
3.903
95,3%
173
4,2%
21
0,5%
4.097
2011 - 2012
3.785
95,6%
154
3,9%
20
0,5%
3.959
2012 - 2013
3.922
95,2%
180
4,4%
17
0,4%
4.119
Gemiddelde
3.717
95,4%
162
4,2%
17
0,4%
3.896
In het eerste leerjaar van de derde graad bso en tso kan zowel een A-attest als een C-attest uitgereikt worden. In tso kan de leerling daarnaast ook een Battest krijgen. Overstappen van het eerste leerjaar van de derde graad tso naar het tweede leerjaar van de derde graad bso zijn niet ongebruikelijk aangezien vele scholen studierichtingen in beide onderwijsvormen aanbieden. Verhouding tussen de attesten in het eerste leerjaar van derde graad bso • In de periode van 2008 - 2009 tot en met 2012 - 2013 is het percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Personenzorg bso gemiddeld 85,7% in het eerste leerjaar van de derde graad bso. In het totale bso is het gemiddelde vergelijkbaar (85,5%). • Het percentage C-attesten is in het studiegebied Personenzorg bso gemiddeld 11,6%. In het totale bso is het zeer vergelijkbaar ( 11,7%). • Het gemiddeld percentage uitgereikte A-attesten van de verschillende bso-studierichtingen wijkt nauwelijks af van het gemiddeld percentage uitgereikte A-attesten voor het totale studiegebied Personenzorg bso. De studierichting Verzorging heeft met 85,8% het hoogste percentage Aattesten, maar het verschil met de studierichting Organisatiehulp ( 85,2% A-attesten in het eerste leerjaar van de derde graad) is klein. • De studierichting Verzorging telt met een gemiddelde van 11,7% C-attesten over 5 schooljaren meer C-attesten dan de studierichting Organisatiehulp (10,6%).
Pagina 58 van 127
Verhouding tussen de attesten in het tweede leerjaar van de derde graad bso • In de periode van 2008 - 2009 tot en met 2012 - 2013 bedraagt het percentage uitgereikte studiegetuigschriften in het studiegebied Personenzorg bso gemiddeld 90,9%. Het percentage uitgereikte studieattesten in het totale bso ligt iets lager (88,5%). • Het percentage C-attesten ligt in het tweede leerjaar van de derde graad van het studiegebied Personenzorg bso gemiddeld op 6,8%. In het totale bso is dat 8,6%. • In het totale bso ligt het percentage onbekende attesteringen hoger dan in het studiegebied Personenzorg bso. • Het gemiddeld percentage uitgereikte studiegetuigschriften van de verschillende bso-studierichtingen wijkt nauwelijks af van het gemiddeld percentage uitgereikte studiegetuigschriften voor het totale studiegebied Personenzorg bso. De studierichting Verzorging heeft met 91,2% studiegetuigschriften iets meer uitgereikte studiegetuigschriften dan de studierichting Organisatiehulp (90,4%). • De studierichting Verzorging heeft over 5 schooljaren gemiddeld 6,9% C-attesten in het tweede leerjaar van de derde graad.De studierichting Organisatiehulp heeft gemiddeld 6,5% C-attesten. • Als we de attestering van het eerste leerjaar van de derde graad bso in het studiegebied Personenzorg vergelijken met die van het tweede leerjaar, dan blijkt dat het gemiddeld percentage leerlingen dat slaagt voor het tweede leerjaar 5,2% hoger ligt dan in het eerste leerjaar. Het gemiddeld percentage C-attesten ligt in het tweede leerjaar 4,8% lager ten opzichte van het eerste leerjaar van de tweede graad. Verhouding tussen de attesten in het eerste leerjaar van de derde graad tso • In de periode van 2008 - 2009 tot en met 2012 - 2013 bedraagt het percentage A-attesten in het studiegebied Personenzorg gemiddeld 84,5% in het eerste leerjaar van de derde graad tso. In het totale tso ligt het percentage A-attesten daar net iets lager (83,6%). • Het percentage B-attesten in het eerste leerjaar van de derde graad van het studiegebied Personenzorg tso is gemiddeld 6,8%, tegenover 5,3% in het totale tso. • De studierichting Sociale en technische wetenschappen telt met een gemiddelde van 86,0% over 5 schooljaren het hoogste percentage A-attesten in het eerste leerjaar van de derde graad tso Personenzorg, gevolgd door Gezondheids- en welzijnswetenschappen met 82,9% en Jeugd- en gehandicaptenzorg met 78,8%. Sociale en technische wetenschappen heeft meer A-attesten dan gemiddeld in het eerste leerjaar van de derde graad tso (83,6%). Gezondheids- en welzijnswetenschappen en Jeugd- en gehandicaptenzorg hebben minder A-attesten dan gemiddeld in tso. • In het studiegebied Personenzorg tso telt de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen telt met een gemiddelde van 9,1% het hoogste percentage B-attesten, gevolgd door Jeugd- en gehandicaptenzorg met 7,8% en Sociale en technische wetenschappen met 5,9%. Het gemiddeld percentage B-attesten is in al deze studierichtingen hoger dan in het totale tso (5,3%). • In het studiegebied Personenzorg tso telt de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg met een gemiddelde van 12,0% over 5 schooljaren het hoogste percentage C-attesten, gevolgd door Sociale en technische wetenschappen met 7,4% en Gezondheids- en welzijnswetenschappen met 7,2%. Jeugd- en gehandicaptenzorg heeft gemiddeld meer C-attesten (12,0%) hdan het totale tso (10,0%). Sociale en technische wetenschappen en Gezondheids- en welzijnswetenschappen hebben minder C-attesten dan gemiddeld in het vijfde jaar tso.
Pagina 59 van 127
Verhouding tussen de attesten in het tweede leerjaar van de derde graad tso • In de periode van 2008 – 2009 tot en met 2012 - 2013 bedraagt het percentage uitgereikte diploma’s in het studiegebied Personenzorg gemiddeld 94,6%, wat net iets hoger is dan 93,0% in het totale tso. • Het percentage uitgereikte C-attesten in het studiegebied Personenzorg is gemiddeld 4,8%, tegenover 6,3% in het totale tso. • Verhoudingsgewijs telt de studierichting Sociale en technische wetenschappen met een gemiddelde van 95,4% over 5 schooljaren heen het grootste percentage uitgereikte diploma’s, gevolgd door Gezondheids- en welzijnswetenschappen met 94,0% en Jeugd- en gehandicaptenzorg met 91,1%. Het gemiddeld percentage uitgereikte diploma’s in het hele tso bedraagt 93,0%. Sociale en technische wetenschappen en Gezondheids- en welzijnswetenschappen scoren wat diploma’s betreft dus hoger dan het totale tso (93,0%), Jeugd- en gehandicaptenzorg scoort lager. • Verhoudingsgewijs telt de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg met een gemiddelde van 7,8% over 5 schooljaren het hoogste percentage Cattesten, gevolgd door Gezondheids- en welzijnswetenschappen met 5,4% en Sociale en technische wetenschappen met 4,2%. Het gemiddeld percentage C-attesten in het hele tso is 6,3%. Jeugd- en gehandicaptenzorg heeft gemiddeld meer C-attesten (7,8%) dan het totale tso (6,3%), Gezondheids- en welzijnswetenschappen en Sociale en technische wetenschappen minder. • Het gemiddeld percentage leerlingen dat de derde graad tso in het studiegebied Personenzorg succesvol afrondt, ligt relatief gezien 10,1% hoger dan in het eerste leerjaar van de derde graad. Het aantal C-attesten ligt in het tweede leerjaar van de derde graad 3,1% lager ten opzichte van het eerste leerjaar. Verhouding bso – tso • Gemiddeld genomen worden in het eerste leerjaar van de derde graad meer A-attesten uitgereikt in de bso-studierichtingen van het studiegebied Personenzorg (85,7%) dan in de tso-studierichtingen (84,5%). In het tweede leerjaar daarentegen worden er meer diploma’s (94,6%) uitgereikt in tso dan studiegetuigschriften in bso (90,9%) Deze trend is vergelijkbaar met het totale bso en tso. • In tso worden net iets minder C-attesten uitgereikt dan in bso. In het eerste leerjaar van de derde graad zijn er gemiddeld 7,9% C-attesten in tso, tegenover 11,6% in bso. In het tweede leerjaar zijn er gemiddeld 4,8% C-attesten in tso tegenover 6,8% in bso.
Pagina 60 van 127
4.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) Tabel 26 Attestering in het specialisatiejaar
Diploma Aantal (N)
bso
Studiegebied Personenzorg bso
Kinderzorg
C-attest
Percentage (%)
Aantal (N)
Onbekend
Percentage (%)
Aantal (N)
Percentage (%)
Totaal (N)
2008 - 2009
9.841
91,4%
650
6,0%
272
2,5%
10.763
2009 - 2010
10.517
90,9%
736
6,4%
319
2,8%
11.572
2010 - 2011
10.750
91,4%
680
5,8%
327
2,8%
11.757
2011 - 2012
10.822
91,7%
652
5,5%
310
2,7%
11.784
2012 - 2013
10.899
91,5%
670
5,6%
341
2,9%
11.910
Gemiddelde
10.566
91,4%
678
5,9%
314
2,7%
11.557
2008 - 2009
2.162
91,9%
129
5,5%
61
2,6%
2.352
2009 - 2010
2.366
91,4%
172
6,6%
50
1,9%
2.588
2010 - 2011
2.485
92,7%
133
5,0%
64
2,4%
2.682
2011 - 2012
2.624
92,7%
142
5,0%
66
2,3%
2.832
2012 - 2013
2.608
92,2%
155
5,5%
66
2,3%
2.829
Gemiddelde
2.449
92,2%
146
5,5%
61
2,3%
2.657
2008 - 2009
1.065
91,2%
67
5,7%
36
3,1%
1.168
2009 - 2010
1.065
90,4%
88
7,5%
25
2,1%
1.178
2010 - 2011
1.111
92,0%
68
5,6%
28
2,3%
1.207
2011 - 2012
1.087
92,0%
63
5,3%
32
2,7%
1.182
2012 - 2013
1.004
90,8%
66
6,0%
36
3,3%
1.106
Gemiddelde
1.066
91,3%
70
6,0%
31
2,7%
1.168
Pagina 61 van 127
Organisatie-assistentie
Polyvalente gezinscoach*
Thuis- en bejaardenzorg/ zorgkundige
2008 - 2009
188
90,0%
18
8,6%
3
1,4%
209
2009 - 2010
222
94,9%
9
3,8%
3
1,3%
234
2010 - 2011
218
95,2%
5
2,2%
6
2,6%
229
2011 - 2012
249
91,5%
14
5,1%
9
3,3%
272
2012 - 2013
232
92,1%
16
6,3%
4
1,6%
252
Gemiddelde
222
92,7%
12
5,2%
5
2,0%
239
2008 - 2009
6
100,0%
0
0,0%
0
0,0%
6
2009 - 2010
6
66,7%
3
33,3%
0
0,0%
9
2010 - 2011
3
100,0%
0
0,0%
0
0,0%
3
2011 - 2012
6
85,7%
0
0,0%
1
14,3%
7
Gemiddelde
5
88,1%
1
8,3%
0
3,6%
6
2008 - 2009
903
93,2%
44
4,5%
22
2,3%
969
2009 - 2010
1.073
91,9%
72
6,2%
22
1,9%
1.167
2010 - 2011
1.153
92,8%
60
4,8%
30
2,4%
1.243
2011 - 2012
1.282
93,5%
65
4,7%
24
1,8%
1.371
2012 - 2013
1.372
93,3%
73
5,0%
26
1,8%
1.471
Gemiddelde
1.157
92,9%
63
5,0%
25
2,0%
1.244
*Het specialisatiejaar Polyvalente gezinscoach werd vanaf het schooljaar 2012-2013 niet meer ingericht
Pagina 62 van 127
Tabel 27 Attestering in Se-n-Se
Certificaat Aantal (N)
tso
Studiegebied Personenzorg tso
Animatie in de ouderenzorg
C-attest
Percentage (%)
Aantal (N)
Onbekend
Percentage (%)
Percentage (%)
Aantal (N)
Totaal (N)
2008 - 2009
1.556
87,3%
137
7,7%
89
5,0%
1.782
2009 - 2010
2.094
86,3%
224
9,2%
108
4,5%
2.426
2010 - 2011
2.124
83,6%
268
10,5%
149
5,9%
2.541
2011 - 2012
2.133
84,6%
237
9,4%
150
6,0%
2.520
2012 - 2013
2.236
84,8%
238
9,0%
162
6,1%
2.636
Gemiddelde
2.029
85,3%
221
9,2%
132
5,5%
2.381
2008 - 2009
288
75,8%
52
13,7%
40
10,5%
380
2009 - 2010
286
77,3%
61
16,5%
23
6,2%
370
2010 - 2011
301
78,4%
45
11,7%
38
9,9%
384
2011 - 2012
299
75,9%
37
9,4%
58
14,7%
394
2012 - 2013
330
82,3%
41
10,2%
30
7,5%
401
Gemiddelde 2008 - 2009 2009 - 2010
301 25 18
77,9% 75,8% 81,8%
47 3 3
12,3% 9,1% 13,6%
38 5 1
9,8% 15,2% 4,5%
386 33 22
2010 - 2011
15
75,0%
2
10,0%
3
15,0%
20
2011 - 2012
12
80,0%
1
6,7%
2
13,3%
15
2012 - 2013
19
79,2%
4
16,7%
1
4,2%
24
Gemiddelde
18
78,3%
3
11,2%
2
10,4%
23
Pagina 63 van 127
Internaatswerking
Leefgroepenwerking
Tandartsassistentie
2008 - 2009 2009 - 2010
22 30
78,6% 83,3%
2 6
7,1% 16,7%
4 0
14,3% 0,0%
28 36
2010 - 2011
18
75,0%
1
4,2%
5
20,8%
24
2011 - 2012
27
71,1%
5
13,2%
6
15,8%
38
2012 - 2013
22
68,8%
3
9,4%
7
21,9%
32
Gemiddelde
24
75,3%
3
10,1%
4
14,6%
32
2008 - 2009
237
75,5%
46
14,6%
31
9,9%
314
2009 - 2010
214
75,1%
51
17,9%
20
7,0%
285
2010 - 2011
242
79,6%
35
11,5%
27
8,9%
304
2011 - 2012
240
76,9%
29
9,3%
43
13,8%
312
2012 - 2013
253
85,5%
30
10,1%
13
4,4%
296
Gemiddelde 2008 - 2009 2009 - 2010
237 4 24
78,5% 80,0% 88,9%
38 1 1
12,7% 20,0% 3,7%
27 0 2
8,8% 0,0% 7,4%
302 5 27
2010 - 2011
26
72,2%
7
19,4%
3
8,3%
36
2011 - 2012
20
69,0%
2
6,9%
7
24,1%
29
2012 - 2013
36
73,5%
4
8,2%
9
18,4%
49
Gemiddelde
22
76,7%
3
11,6%
4
11,6%
29
Verhouding tussen de diploma’s in het specialisatiejaar • In de periode van 2008 - 2009 tot en met 2012 - 2013 bedraagt het percentage uitgereikte diploma’s in de specialisatiejaren Personenzorg gemiddeld 92,2%. Het gemiddelde voor het totale bso is 91,4%. • Het percentage C-attesten ligt in het studiegebied Personenzorg gemiddeld op 5,5%, tegenover 5,9% in het totale bso. • In het totale bso ligt het aantal onbekende atteseringen in het specialisatiejaar wel hoger (2,7%) dan in het studiegebied Personenzorg bso (2,3%). • Verhoudingsgewijs werd in het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige het hoogste percentage diploma’s uitgereikt met een gemiddelde van 92,9% over 5 geanalyseerde schooljaren, gevolgd door Organisatie-assistentie met 92,7% en Kinderzorg met 91,3%.
Pagina 64 van 127
•
Verhoudingsgewijs werd in het specialisatiejaar Kinderzorg in het studiegebied Personenzorg het hoogste percentage C-attesten uitgereikt met een gemiddelde van 6,0% over 5 schooljaren, gevolgd door Organisatie-assistentie met 5,2% en Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige met 5,0%.
Verhouding tussen de attesten in Se-n-Se • In de periode van 2008 - 2009 tot en met 2012 - 2013 bedraagt het percentage uitgereikte certificaten in het studiegebied Personenzorg gemiddeld 77,9%. In het totale tso is dat 85,3%. • Het percentage C-attesten in de Se-n-se van het studiegebied Personenzorg bedraagt gemiddeld 12,3%, wat hoger is dan 9,2% in de Se-n-se van het totale tso. • In het totale tso ligt het aantal onbekende attesteringen lager (5,5%) dan in het studiegebied Personenzorg tso (9,8%). • In de Se-n-se van het studiegebied Personenzorg werd in de Se-n-se Leefgroepenwerking het hoogste percentage certificaten uitgereikt met een gemiddelde van 78,5% over 5 schooljaren, gevolgd door Animatie in de ouderenzorg met 78,3%, Tandartsassistentie met 76,7% en Internaatswerking met 75,3%. • Naast het hoogste percentage uitgereikte certificaten werd verhoudingsgewijs in de Se-n-Se Leefgroepenwerking ook het hoogste percentage Cattesten uitgereikt met een gemiddelde van 12,7% over 5 schooljaren, gevolgd door Tandartsassistentie met 11,6%, Animatie in de ouderenzorg met 11,2% en Internaatswerking met 10,1%. Maar hier spelen de vele onbekende attesteringen een merkwaardige rol. Verhouding bso – tso • Gemiddeld genomen worden in bso meer diploma’s uitgereikt (92,2%) dan certificaten in de Se-n-Se (77,9%). Deze trend is vergelijkbaar met deze voor het totale bso en tso. • In tso worden meer C-attesten uitgereikt dan in bso (12,3% tegenover 5,5% ).
Pagina 65 van 127
5 Aansluiting met het hoger onderwijs De analyse van de aansluiting tussen het voltijds secundair onderwijs en het hoger onderwijs wordt opgedeeld per onderwijsvorm. Eerst wordt een overzicht geboden van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger beroepsonderwijs (HBO5) en het hoger onderwijs. Vervolgens geeft een overzichtstabel de uitstroomcijfers weer van de leerlingen die in het schooljaar 2011-2012 een diploma secundair onderwijs behaalden en als student instroomden in het hoger onderwijs tijdens het academiejaar 2012-2013. Hierbij wordt het gemiddeld studierendement van deze leerlingen weergegeven, wat een indicator is voor het welslagen in het hoger onderwijs. Het studierendement is de verhouding van het totaal aantal behaalde studiepunten ten opzichte van het aantal studiepunten waarvoor men was ingeschreven. Ten derde geven tabellen per studierichting uit het secundair onderwijs een overzicht van de opleidingen waarin leerlingen die deze studierichting gevolgd hebben, instromen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de doorstroom naar professionele en academische bachelor. Enkel de inhoudelijk verwante opleidingen worden opgenomen. De andere opleidingen worden samengenomen in de categorie ‘totaal van de (N) inhoudelijk niet-verwante opleidingen’. Ook hier wordt het gemiddeld studierendement vermeld. Als bijkomende informatie zijn per studierichting tabellen overgenomen van Onderwijskiezer3, die informatie verschaffen over het studierendement per studierichting van waaruit leerlingen doorstromen naar het hoger onderwijs. Hierbij wordt het gemiddelde genomen van zes academiejaren. Daarnaast wordt nagegaan hoeveel studenten een bachelordiploma behaalden na drie, vier en vijf jaar. Er zijn slechts gegevens beschikbaar van zodra er minstens dertig leerlingen doorstromen. Voor studierichtingen waar dit niet het geval is, wordt er geen tabel voorzien. Voor Se-n-se en de voorbereidende jaren is de informatie in dit rapport beperkt tot het overzicht van inhoudelijk verwante opleidingen in HBO5 en het hoger onderwijs. Cijfers over de instroom vanuit Se-n-Se en de voorbereidende leerjaren zijn niet beschikbaar, waardoor de instroom in het hoger (beroeps)onderwijs en het studierendement niet besproken worden.
3
Alle gegevens en extra informatie zijn beschikbaar op www.onderwijskiezer.be
Pagina 66 van 127
5.1 Beroepssecundair onderwijs 5.1.1 Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs Tabel 28 Inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs voor het specialisatiejaar in het studiegebied Personenzorg
Specialisatiejaar
Hoger beroepsonderwijs
Kinderzorg
• Assistent in de psychologie • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Sociaal-cultureel werk • Verpleegkunde
Organisatie-assistentie Polyvalente gezinscoach
• Assistent in de psychologie • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Seniorenconsulenten-vorming • Sociaal-cultureel werk
Professionele bachelor • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Orthopedagogie • Pedagogie van het jonge kind • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Verpleegkunde • Vroedkunde • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Orthopedagogie • Pedagogie van het jonge kind • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen
Academische bachelor /
/
Pagina 67 van 127
Thuis- en bejaardenzorg/ • Assistent in de psychologie zorgkundige • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Seniorenconsulenten-vorming • Sociaal-cultureel werk • Verpleegkunde
• Ergotherapie • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Orthopedagogie • Pedagogie van het jonge kind • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Verpleegkunde • Vroedkunde
/
Pagina 68 van 127
5.1.2 Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs Tabel 29 Deelnemingsgraad en gemiddeld studierendement van studenten met een vooropleiding (specialisatiejaar) in bso in het studiegebied Personenzorg
Aantal (N) uitstromers SO (2011 – 2012)
bso
Aantal (N) studenten HO (2012 – 2013) Professio Academis nele che bachelor bachelor
Percentage (%) van de uitstroom
Profession Academisc ele he bachelor bachelor
Totaal
Totaal
Gemiddeld studierendement (%)
Professionele Academische bachelor bachelor
10.076
1.536
89
1.625
15,2%
0,9%
16,1%
38,1%
32,0%
2.614
445
6
451
17,0%
0,2%
17,3%
51,4%
9,8%
Kinderzorg
957
292
3
295
30,5%
0,3%
30,8%
54,2%
2,2%
Organisatie-assistentie
248
15
0
15
6,0%
0,0%
6,0%
29,0%
6
4
0
4
66,7%
0,0%
66,7%
32,6%
1.306
118
3
121
9,0%
0,2%
9,3%
48,7%
97
16
0
16
Studiegebied Personenzorg
Polyvalente gezinscoach Thuis- en bejaardenzorg/ zorgkundige NVT*
17,2%
* Dit aantal betreft uitstromers uit het niet-voltijds secundair onderwijs.
Pagina 69 van 127
Tabel 30a Studiekeuze (PBA) en –rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Kinderzorg
Opleiding professionele bachelor Gezinswetenschappen
0
Onderwijs: Kleuteronderwijs
180
62,2%
Onderwijs: Lager onderwijs
15
31,9%
8
62,2%
Orthopedagogie
20
40,9%
Pedagogie van het jonge kind
10
43,1%
Sociaal werk
13
36,8%
Onderwijs: Secundair onderwijs Inhoudelijk verwante opleidingen
Gemiddeld studierendement
Aantal studenten
Sociale readaptatiewetenschappen
0
Verpleegkunde
21
52,1%
Vroedkunde
14
23,9%
11
43,5%
292
54,2%
Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (5) Totaal
Tabel 30b Studiekeuze (ABA) en -rendement van (2012-2013) studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Kinderzorg
Opleiding academische bachelor Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (3) Totaal
3
Gemiddeld studierendement2,2%
3
2,2%
Aantal studenten
Pagina 70 van 127
Tabel 31 Studiekeuze (PBA) en – rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Organisatie-assistentie
Opleiding professionele bachelor
Inhoudelijk verwante opleidingen
Aantal studenten
Gemiddeld studierendement
Gezinswetenschappen
1
85,0%
Onderwijs: Kleuteronderwijs
4
16,7%
Onderwijs: Lager onderwijs
2
44,2%
Onderwijs: Secundair onderwijs
2
87,4%
Orthopedagogie
1
25,0%
Pedagogie van het jonge kind
1
0,0%
Sociaal werk
1
5,0%
Sociale readaptatiewetenschappen
0
Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (3) Totaal
3
1,7%
15
29,0%
Tabel 32a Studiekeuze (PBA) en – rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Polyvalente gezinscoach
Opleiding professionele bachelor Gezinswetenschappen
Inhoudelijk verwante opleidingen
Inhoudelijk niet-verwante opleidingen Totaal
Aantal studenten
Gemiddeld studierendement 0
Onderwijs: Kleuteronderwijs
0
Onderwijs: Lager onderwijs
0
Onderwijs: Secundair onderwijs
2
42,5%
Orthopedagogie
1
48,0%
Pedagogie van het jonge kind
0
Sociaal werk
0
Sociale readaptatiewetenschappen
0
Totaal (1)
1
0,0%
4
32,6%
Pagina 71 van 127
Tabel 33a Studiekeuze (PBA) en –rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige
Opleiding professionele bachelor
Inhoudelijk verwante opleidingen
Aantal studenten
Gemiddeld studierendement
Ergotherapie
3
61,1%
Gezinswetenschappen
1
25,0%
Onderwijs: Kleuteronderwijs
8
64,0%
Onderwijs: Lager onderwijs
4
9,9%
Onderwijs: Secundair onderwijs
7
20,5%
Orthopedagogie
9
38,8%
Pedagogie van het jonge kind
2
62,5%
Sociaal werk
9
34,5%
60
57,0%
6
27,5%
9
42,1%
118
48,7%
Verpleegkunde Vroedkunde Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (8)
Totaal
Tabel 33b Studiekeuze (ABA) en –rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige
Opleiding academische bachelor Inhoudelijk niet-verwante opleidingen Totaal
Aantal studenten Totaal (3)
Gemiddeld studierendement 3
17,2%
3
17,2%
Pagina 72 van 127
5.1.3 Informatie Onderwijskiezer Tabel 34 Gemiddeld studierendement (2007-2012) van leerlingen in de PBA van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Kinderzorg
Professionele bachelor
Aantal
Participatie-
Gemiddeld
SR
SR
SR
SR
SR
SR
Kleuteronderwijs
1.156
21,70%
55,64%
235
151
115
198
401
56
Lager onderwijs
88
1,65%
27,41%
25
23
6
12
5
17
Orthopedagogie
148
2,78%
32,08%
46
29
29
29
10
5
Secundair onderwijs
70
1,31%
34,66%
19
15
7
6
11
12
Sociaal werk
91
1,71%
21,80%
40
24
7
6
8
6
Verpleegkunde
128
2,40%
32,91%
44
20
24
20
10
10
Vroedkunde
92
1,73%
26,29%
37
17
10
9
10
9
Bron: Onderwijskiezer Tabel 35 Percentage behaalde bachelorsdiploma’s (2007-2012) vanuit het specialisatiejaar Kinderzorg
Aantal studenten Aantal studenten rechtstreeks naar HO Participatiegraad
3.318 919 27,70% Bachelordiploma behaald
Professionele bachelor
Geen bachelordiploma behaald Academische bachelor
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 5 jaar
15,78%
9,36%
2,83%
0,11%
0,00%
0,00%
71,93%
Pagina 73 van 127
Tabel 36 Gemiddeld studierendement (2007-2012) van leerlingen in de PBA van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Organisatie-assistentie
Professionele bachelor
Aantal studenten
Participatiegraad
Gemiddeld SR
SR 0%
SR 1-24%
SR 25-49%
SR 50-84%
SR 85-100%
43
3,43%
30,90%
17
5
6
4
5
Kleuteronderwijs
SR nvt
Bron: Onderwijskiezer
Tabel 37 Percentage behaalde bachelorsdiploma’s (2007-2012) vanuit het specialisatiejaar Organisatie-assistentie
Aantal studenten Aantal studenten rechtstreeks naar HO Participatiegraad
717 62 8,65% Bachelordiploma behaald
Geen bachelordiploma behaald
Professionele bachelor
Academische bachelor
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 5 jaar
3,23%
3,23%
1,61%
0,00%
0,00%
0,00%
91,94%
Bron: Onderwijskiezer
Tabel 38 Gemiddeld studierendement van leerlingen in de PBA (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige
Professionele bachelor
Aantal Participatie- Gemiddeld studenten graad SR
SR 0%
SR 1-24%
SR 25-49%
SR 50-84%
SR 85-100%
SR nvt
Ergotherapie
30
0,50%
33,76%
10
3
8
5
3
1
Kleuteronderwijs
57
0,95%
52,41%
8
9
9
14
14
3
Lager onderwijs
40
0,67%
22,48%
12
11
3
5
Orthopedagogie
73
1,22%
29,52%
27
15
10
9
7
5
Secundair onderwijs
61
1,02%
36,84%
21
10
2
7
12
9
9
Pagina 74 van 127
Sociaal werk
52
0,87%
27,62%
25
9
5
5
6
2
Verpleegkunde
332
5,55%
48,53%
64
46
52
73
69
28
Vroedkunde
42
0,70%
13,82%
26
4
6
2
4
Bron: Onderwijskiezer
Tabel 39 Percentage behaalde bachelorsdiploma’s (2007-2012) vanuit het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige
Aantal studenten Aantal studenten rechtstreeks naar HO Participatiegraad
3013 285 9,46% Bachelordiploma behaald
Professionele bachelor
Geen bachelordiploma behaald Academische bachelor
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 5 jaar
7,02%
5,96%
2,11%
0,00%
0,35%
0,00%
84,56%
Bron: Onderwijskiezer
Pagina 75 van 127
Voor leerlingen uit het studiegebied Personenzorg bso bestaat een vrij breed gamma aan doorstroommogelijkheden naar inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger onderwijs. Doorstroom academiejaar 2012-2013 • In het schooljaar 2011-2012 verlieten 2.614 leerlingen de school met een diploma of een studiegetuigschrift4 dat ze behaalden in een specialisatiejaar van het studiegebied Personenzorg. Daarvan stroomde 17,3% (451 leerlingen) rechtstreeks door naar het hoger onderwijs in het academiejaar 2012-2013. Dat percentage ligt net iets hoger dan in het totale bso (16,1%). • Van de 957 leerlingen die een diploma behaalden in het specialisatiejaar Kinderzorg stroomden 451 leerlingen onmiddellijk door naar het hoger onderwijs. 30,5% (292) van de leerlingen schreef zich in voor een professionele bachelor en 0,3% (3 leerlingen) voor een academische bachelor. • Van de 1.306 leerlingen die een diploma behaalden in het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige stroomden 121 leerlingen rechtstreeks door naar het hoger onderwijs. 9,0% (118) van de leerlingen schreef zich in voor een professionele bachelor en 0,2% (3) van de leerlingen voor een academische bachelor. • Van de 248 leerlingen die een diploma behaalden in het specialisatiejaar Organisatie-assistentie stroomden 15 leerlingen rechtstreeks door naar het hoger onderwijs. 6,0% (15) van de leerlingen schreef zich in voor een professionele bachelor. Geen enkele leerling schreef zich in voor een academische bachelor. Studierendement academiejaar 2012-2013 • Het studierendement in het studiegebied Personenzorg ligt in het academiejaar 2012-2013 voor bso op 51,4% voor professionele bachelors, wat hoger is dan het rendement van 38,1% in het totale bso. Voor academische bachelors ligt het studierendement in het studiegebied Personenzorg op 9,8% voor academische bachelors. Dat is lager dan het rendement van 32,0% in het totale bso, al dient hier gewezen te worden op het feit dat slechts 0,9% van de bso-leerlingen doorstroomt naar een academische bachelor; de 32% studierendement slaat dus op een zeer kleine, en wellicht heel specifieke groep studenten. • Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit het specialisatiejaar Kinderzorg ligt voor de professionele bachelor hoger (54,2%) dan het gemiddelde van in het hele bso (38,1%). Voor de academische bachelor ligt dit lager (2,2% t.o.v. de zonet beschreven 32%). Ten opzichte van het hele studiegebied Personenzorg ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit het specialisatiejaar Kinderzorg voor de professionele bachelor hoger (54,2% t.o.v.51,4% ). Voor de academische bachelor ligt dit lager (2,2% t.o.v.9,8% ). Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgde 96,2% een inhoudelijk verwante opleiding. De grootste groep generatiestudenten (61,6%) uit Kinderzorg volgt een professionele bachelor Onderwijs: kleuteronderwijs met een gemiddeld studierendement van 62,2%. 4
Wie al een diploma behaald heeft in een specialisatiejaar en een tweede specialisatiejaar volgt, krijgt een studiegetuigschrift als hij het extra specialisatiejaar met succes afrondt
Pagina 76 van 127
•
•
Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige ligt voor de professionele bachelor hoger (48,7%) dan het gemiddelde in het hele bso (38,1%). Voor de academische bachelor ligt dit lager (17,2% t.o.v. de hierboven beschreven 32,0%). Ten opzichte van het hele studiegebied Personenzorg ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige voor de professionele bachelor lager (51,4% t.o.v. 48,7%). Voor de academische bachelor ligt dit hoger (9,8% t.o.v. 17,2%). Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgde 92,4% een inhoudelijk verwante opleiding. De grootste groep leerlingen (50,8%) uit Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige volgt een professionele bachelor Verpleegkunde met een gemiddeld studierendement van 57,0%. Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit het specialisatiejaar Organisatie-assistentie ligt voor de professionele bachelor lager (29,0%) dan het gemiddelde in het hele bso (38,1%). T.o.v. het studiegebied Personenzorg ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit het specialisatiejaar Organisatie-assistentie voor de professionele bachelor lager (51,4% t.o.v. 29,0%). Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgde 80,0% een inhoudelijk verwante opleiding. De grootste groep leerlingen (26,7%, 4 generatiestudenten) uit Organisatie-assistentie volgt een professionele bachelor Onderwijs: kleuteronderwijs met een gemiddeld studierendement van slechts 16,7%, maar het gaat hier om heel kleine absolute aantallen, waardoor we de cijfers moeten nuanceren.
Studiekeuze en studierendement Onderwijskiezer De gegevens van ‘Onderwijskiezer’ die een beeld schetsen van de deelname aan en het gemiddeld studierendement in hoger onderwijs voor een periode van 6 academiejaren, geven het volgende beeld: • Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit het specialisatiejaar Kinderzorg de grootste groep generatiestudenten door naar een PBA Kleuteronderwijs. In deze opleiding werd ook het hoogste studierendement behaald (55,6%). Voor alle andere opleidingen ligt het gemiddeld studierendement van deze studenten lager dan 35%. 71,93% van de leerlingen die uitstroomden uit Kinderzorg en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalde na 5 jaar geen bachelordiploma. • Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit het specialisatiejaar Organisatie-assistentie slechts een zeer kleine groep leerlingen door naar het hoger onderwijs. Enkel voor de PBA Kleuteronderwijs schreven zich in totaal meer dan 30 generatiestudenten in, voor wie het gemiddeld studierendement 30,9% bedraagt. Dit is 14,2% hoger dan het studierendementscijfer van de professionele bachelor Kleuteronderwijs in het academiejaar 2012 – 2013. 91,94% van de leerlingen die uitstroomden uit Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalden na 5 jaar geen bachelordiploma. • Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige de grootste groep generatiestudenten door naar een PBA Verpleegkunde met een gemiddeld studierendement van 48,5%. Het hoogste studierendement werd behaald In de PBA Kleuteronderwijs (52,4%). Voor alle andere opleidingen ligt het gemiddeld studierendement van deze studenten lager dan 37%. 84,56% van de leerlingen die uitstroomden uit Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalden na 5 jaar geen bachelordiploma.
Pagina 77 van 127
5.2 Technisch secundair onderwijs 5.2.1 Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs de
Tabel 40 Inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs voor de studierichtingen van het 2 personenzorg
Studierichting de
Hoger beroepsonderwijs
leerjaar van de derde graad tso en de Se-n-Se in het studiegebied
Professionele bachelor
Academische bachelor
de
2 lrj 3 graad Gezondheids- en welzijnswetenschappen
• Arbeidsorganisatie • Assistent in de psychologie • Bedrijfsbeleid • Bedrijfsorganisatie • Biotechnologie • Chemie • Cosmetische wetenschappen • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Personeelswerk • Seniorenconsulentenvorming • Sociaal-cultureel werk • Syndicaal werk • Tolk voor doven • Verpleegkunde
• Agro- en biotechnologie • Bedrijfsmanagement • Biomedische laboratoriumtechnologie • Chemie • Communicatiemanagement • Ergotherapie • Facilitair management • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Logopedie en audiologie • Maatschappelijke veiligheid • Medische beeldvorming • Milieuzorg • Optiek en optometrie • Orthopedagogie • Orthopedie • Pedagogie van het jonge kind • Podologie • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Toegepaste psychologie • Verpleegkunde
• Agogische wetenschappen • Biomedische wetenschappen • Criminologische wetenschappen • Logopedische en audiologische wetenschappen • Onderwijskunde • Pedagogische wetenschappen • Psychologie • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie • Sociologie
Pagina 78 van 127
Jeugd- en gehandicaptenzorg
• Assistent in de psychologie • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Personeelswerk • Seniorenconsulentenvorming • Sociaal-cultureel werk • Syndicaal werk • Tolk voor doven • Verpleegkunde
• Voedings- en dieetkunde • Vroedkunde • Ergotherapie • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Logopedie en audiologie • Maatschappelijke veiligheid • Orthopedagogie • Pedagogie van het jonge kind • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Toegepaste psychologie • Verpleegkunde • Vroedkunde
• Agogische wetenschappen • Criminologische wetenschappen • Logopedische en audiologische wetenschappen • Onderwijskunde • Pedagogische wetenschappen • Psychologie • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie • Sociologie
Pagina 79 van 127
Sociale en technische wetenschappen
• Arbeidsorganisatie • Assistent in de psychologie • Bedrijfsbeleid • Bedrijfsorganisatie • Biotechnologie • Chemie • Cosmetische wetenschappen • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Personeelswerk • Seniorenconsulentenvorming • Sociaal-cultureel werk • Syndicaal werk • Tolk voor doven • Verpleegkunde
• Agro- en biotechnologie • Bedrijfsmanagement • Biomedische laboratoriumtechnologie • Chemie • Communicatiemanagement • Ergotherapie • Facilitair management • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Logopedie en audiologie • Maatschappelijke veiligheid • Medische beeldvorming • Milieuzorg • Optiek en optometrie • Orthopedagogie • Orthopedie • Pedagogie van het jonge kind • Podologie • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Toegepaste psychologie • Verpleegkunde • Voedings- en dieetkunde • Vroedkunde
• Agogische wetenschappen • Biomedische wetenschappen • Criminologische wetenschappen • Logopedische en audiologische wetenschappen • Onderwijskunde • Pedagogische wetenschappen • Psychologie • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie • Sociologie
• Assistent in de psychologie • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Seniorenconsulentenvorming • Sociaal-cultureel werk
• Ergotherapie • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Orthopedagogie
• Agogische wetenschappen • Logopedische en audiologische wetenschappen • Psychologie • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie
Se-n-Se Animatie in de ouderenzorg
Pagina 80 van 127
Internaatswerking
• Assistent in de psychologie • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Personeelswerk • Seniorenconsulentenvorming • Sociaal-cultureel werk • Syndicaal werk • Tolk voor doven • Verpleegkunde
Leefgroepenwerking
• Assistent in de psychologie • Maatschappelijk werk • Orthopedagogie • Personeelswerk • Seniorenconsulentenvorming • Sociaal-cultureel werk • Syndicaal werk • Tolk voor doven • Verpleegkunde
Tandartsassistentie
• Pedagogie van het jonge kind • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Ergotherapie • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Logopedie en audiologie • Maatschappelijke veiligheid • Orthopedagogie • Pedagogie van het jonge kind • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Toegepaste psychologie • Verpleegkunde • Vroedkunde • Ergotherapie • Gezinswetenschappen • Onderwijs: Kleuteronderwijs • Onderwijs: Lager onderwijs • Onderwijs: Secundair onderwijs • Logopedie en audiologie • Maatschappelijke veiligheid • Orthopedagogie • Pedagogie van het jonge kind • Sociaal werk • Sociale readaptatiewetenschappen • Toegepaste psychologie • Verpleegkunde • Vroedkunde
• Sociologie
• Agogische wetenschappen • Criminologische wetenschappen • Logopedische en audiologische wetenschappen • Onderwijskunde • Pedagogische wetenschappen • Psychologie • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie • Sociologie
• Agogische wetenschappen • Criminologische wetenschappen • Logopedische en audiologische wetenschappen • Onderwijskunde • Pedagogische wetenschappen • Psychologie • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie • Sociologie
Tandheelkunde
Pagina 81 van 127
5.2.2 Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs de
de
Tabel 41 Deelnemingsgraad en gemiddeld studierendement van studenten met een vooropleiding (2 leerjaar 3 graad) in tso in het studiegebied Personenzorg
Aantal (N) studenten HO (2012 – 2013)
Aantal (N) uitstromer Profession Academisc s SO (2011 ele he – 2012) bachelor bachelor Tso
Totaal
Percentage (%) van de uitstroom Professio Academis nele che bachelor bachelor
Gemiddeld studierendement (%) Professionel Academische e bachelor bachelor
Totaal
19.648
12.038
1.737
13.775
61,3%
8,8%
70,1%
63,9%
43,9%
Studiegebied Personenzorg tso
5.340
3.952
209
4.161
74,0%
3,9%
77,9%
66,5%
31,7%
Gezondheids- en welzijnswetenschappen
1.006
725
27
752
72,1%
2,7%
74,8%
72,9%
29,9%
549
342
7
349
62,3%
1,3%
63,6%
63,5%
5,2%
3.785
2.885
175
3.060
76,2%
4,6%
80,8%
65,3%
33,1%
Jeugd- en gehandicaptenzorg Sociale en technische wetenschappen
Tabel 42a Studiekeuze (PBA) en – rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen
Opleiding professionele bachelor Agro- en biotechnologie Bedrijfsmanagement Biomedische laboratoriumtechnologie
Inhoudelijk verwante opleidingen
Aantal studenten
Gemiddeld studierendement 8
88,4%
8
49,0%
11
41,7%
Chemie
0
Communicatiemanagement
6
35,3%
50
78,0%
Ergotherapie Facilitair management
0
Gezinswetenschappen
3
88,3%
13
51,9%
2
97,5%
Logopedie en audiologie Maatschappelijke veiligheid
Pagina 82 van 127
Medische beeldvorming
3
39,1%
Onderwijs: Kleuteronderwijs
0 112
83,2%
Onderwijs: Lager onderwijs
79
65,3%
Onderwijs: Secundair onderwijs
24
54,5%
3
57,2%
63
73,9%
2
55,6%
13
72,0%
Milieuzorg
Optiek en optometrie Orthopedagogie Orthopedie Pedagogie van het jonge kind Podologie
0
Sociaal werk
46
61,1%
5
47,6%
23
63,5%
177
83,3%
Voedings- en dieetkunde
10
37,7%
Vroedkunde
42
72,3%
22
65,2%
725
72,9%
Sociale readaptatiewetenschappen Toegepaste psychologie Verpleegkunde
Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (11) Totaal
Pagina 83 van 127
Tabel 42b Studiekeuze (ABA) en – rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen
Opleiding academische bachelor
Inhoudelijk verwante opleidingen
Aantal studenten
Gemiddeld studierendement
Agogische wetenschappen
0
Biomedische wetenschappen
2
5,0%
Criminologische wetenschappen
2
0,0%
Logopedische en audiologische wetenschappen
1
63,3%
Onderwijskunde
0
Pedagogische wetenschappen
1
75,0%
Psychologie
5
39,5%
Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie
7
37,4%
Sociologie
0
Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (7) Totaal
9
22,9%
27
29,9%
Pagina 84 van 127
Tabel 43a Studiekeuze (PBA) en – rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg
Opleiding professionele bachelor
Aantal studenten
Ergotherapie
22
65,8%
Gezinswetenschappen
1
100,0%
Logopedie en audiologie
2
18,2%
Onderwijs: Kleuteronderwijs
2 36
92,5% 70,5%
Onderwijs: Lager onderwijs
31
62,7%
Onderwijs: Secundair onderwijs
18
62,4%
121
62,9%
8
86,7%
40
57,8%
5
71,5%
Toegepaste psychologie
10
36,2%
Verpleegkunde
32
76,2%
5
46,0%
9
35,7%
342
63,5%
Maatschappelijke veiligheid
Inhoudelijk verwante opleidingen
Gemiddeld studierendement
Orthopedagogie Pedagogie van het jonge kind Sociaal werk Sociale readaptatiewetenschappen
Vroedkunde Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (9) Totaal
Pagina 85 van 127
Tabel 43b Studiekeuze (ABA) en – rendement(2012-2013) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg
Opleiding academische bachelor
Inhoudelijk verwante opleidingen
Aantal studenten
Gemiddeld studierendement
Agogische wetenschappen
0
Criminologische wetenschappen
0
Logopedische en audiologische wetenschappen
0
Onderwijskunde
0
Pedagogische wetenschappen
0
Psychologie
3
Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie
0
Sociologie
0
Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (4) Totaal
7,8%
4
3,3%
7
5,2%
Tabel 44a Studiekeuze (PBA) en – rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Sociale en technische wetenschappen
Opleiding professionele bachelor Agro- en biotechnologie
Gemiddeld studierendement 56
66,1%
127
59,8%
Biomedische laboratoriumtechnologie
56
43,5%
Chemie
17
22,8%
Communicatiemanagement
57
61,5%
131
67,2%
Facilitair management
11
63,6%
Gezinswetenschappen
3
90,0%
Logopedie en audiologie
38
42,1%
Maatschappelijke veiligheid
11
55,7%
6
49,7%
Bedrijfsmanagement
Ergotherapie Inhoudelijk verwante opleidingen
Aantal studenten
Medische beeldvorming
Pagina 86 van 127
Milieuzorg
2
Onderwijs: Kleuteronderwijs
312
100,0% 77,4%
Onderwijs: Lager onderwijs
398
65,3%
Onderwijs: Secundair onderwijs
250
62,3%
3
48,3%
260
69,5%
4
53,8%
31
72,1%
5
70,7%
282
65,2%
32
68,4%
Toegepaste psychologie
111
57,6%
Verpleegkunde
304
72,8%
Voedings- en dieetkunde
67
64,2%
Vroedkunde
69
62,6%
242
56,8%
2.885
65,3%
Optiek en optometrie Orthopedagogie Orthopedie Pedagogie van het jonge kind Podologie Sociaal werk Sociale readaptatiewetenschappen
Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (31) Totaal
Pagina 87 van 127
Tabel 44b Studiekeuze (ABA) en – rendement (2012-2013) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Sociale en technische wetenschappen
Opleiding academische bachelor
Aantal studenten
Agogische wetenschappen
1
100,0%
Biomedische wetenschappen
2
26,7%
11
17,9%
Logopedische en audiologische wetenschappen
1
11,7%
Onderwijskunde
1
32,3%
Pedagogische wetenschappen
3
12,3%
Psychologie
18
17,4%
Revalidatieweten-schappen en kinesitherapie
28
43,7%
3
30,0%
107
34,2%
175
33,1%
Criminologische wetenschappen Inhoudelijk verwante opleidingen
Gemiddeld studierendement
Sociologie Inhoudelijk niet-verwante opleidingen
Totaal (33) Totaal
5.2.3 Informatie Onderwijskiezer Tabel 45 Gemiddeld studierendement van leerlingen in de PBA (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen
Professionele bachelor
Aantal Participatie- Gemiddeld studenten graad SR
SR 0%
SR 1-24%
SR 25-49%
SR 50-84%
SR 85-100%
SR nvt
Agro- en Biotechnologie
69
1,14%
57,80%
9
10
5
20
20
5
Bedrijfsmanagement
74
1,22%
47,99%
18
7
11
17
16
5
Biomedische laboratoriumtechnologie
79
1,30%
38,11%
13
22
17
13
8
6
Ergotherapie
234
3,85%
68,46%
20
18
31
53
106
6
Kleuteronderwijs
723
11,91%
77,59%
46
44
62
134
428
9
Pagina 88 van 127
Lager onderwijs
566
9,32%
57,36%
70
75
94
122
176
29
Logopedie en audiologie
82
1,35%
48,03%
14
17
10
17
20
4
Office Management
36
0,59%
62,73%
2
5
5
5
14
5
Orthopedagogie
516
8,50%
63,23%
24
79
76
131
195
11
Pedagogie van het jonge kind
30
0,49%
64,92%
6
1
5
1
14
3
Secundair onderwijs
273
4,50%
56,84%
32
44
36
62
84
15
Sociaal werk
403
6,64%
56,12%
61
51
54
92
124
21
Toegepaste psychologie
163
2,68%
51,31%
25
30
20
37
45
6
Verpleegkunde
1267
20,87%
76,84%
76
70
107
256
729
29
Voedings- en dieetkunde
60
0,99%
47,44%
8
14
10
13
14
1
Vroedkunde
347
5,72%
61,33%
48
40
43
74
128
14
Bron: Onderwijskiezer
Tabel 46 Gemiddeld studierendement van leerlingen in de ABA (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen
Academische bachelor
Aantal Participatie- Gemiddeld studenten graad SR
SR 0%
SR 1-24%
SR 25-49%
SR 50-84%
SR 85-100%
SR nvt
Psychologie
39
0,64%
18,28%
17
9
6
3
1
3
Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie
55
0,91%
37,62%
17
13
7
3
11
4
Bron: Onderwijskiezer
Pagina 89 van 127
Tabel 47 Percentage behaalde bachelorsdiploma’s (2007-2012) vanuit de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen
Aantal studenten Aantal studenten rechtstreeks naar HO Participatiegraad
3526 2938 83,32% Bachelordiploma behaald
Geen bachelordiploma behaald
Professionele bachelor
Academische bachelor
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 5 jaar
32,10%
17,60%
6,13%
0,31%
0,27%
0,14%
43,46%
Tabel 48 Gemiddeld studierendement van leerlingen in de PBA (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg
Professionele bachelor
Aantal Participatie- Gemiddeld studenten graad SR
SR 0%
SR 1-24%
SR 25-49%
SR 50-84%
SR 85-100%
SR nvt
Ergotherapie
172
4,70%
59,93%
24
23
22
29
67
7
Kleuteronderwijs
430
11,75%
70,17%
48
35
32
76
219
20
Lager onderwijs
302
8,25%
52,79%
47
45
37
66
82
25
Orthopedagogie
830
22,68%
59,39%
59
126
144
202
278
21
Secundair onderwijs
130
3,55%
49,85%
29
18
15
21
35
12
Sociaal werk
318
8,69%
52,96%
50
44
62
69
81
12
Toegepaste psychologie
108
2,95%
52,66%
16
18
16
28
28
2
Verpleegkunde
241
6,58%
62,16%
32
24
34
52
89
10
Vroedkunde
65
1,78%
53,14%
8
11
13
11
18
4
Bron: Onderwijskiezer
Pagina 90 van 127
Tabel 49 Percentage behaalde bachelorsdiploma’s (2007-2012) vanuit de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg
Aantal studenten Aantal studenten rechtstreeks naar HO Participatiegraad
2563 1808 70,54% Bachelordiploma behaald
Geen bachelordiploma behaald
Professionele bachelor
Academische bachelor
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 5 jaar
26,94%
16,04%
5,53%
0,22%
0,11%
0,11%
51,05%
Bron: Onderwijskiezer Tabel 50 Gemiddeld studierendement van leerlingen in de PBA (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Sociale en technische wetenschappen
Professionele bachelor
Aantal Participatie- Gemiddeld studenten graad SR
SR 0%
SR 1-24%
SR 25-49%
SR 50-84%
SR 85-100%
SR nvt
Agro- en Biotechnologie
410
1,96%
60,67%
47
51
56
87
146
23
Audiovisuele technieken: Fotografie
43
0,21%
58,32%
6
6
4
10
17
0
Bedrijfsmanagement
710
3,40%
53,79%
106
101
108
178
184
33
Biomedische laboratoriumtechnologie
370
1,77%
41,68%
66
76
61
66
50
51
Chemie
113
0,54%
33,02%
21
33
22
13
12
12
Communicatiemanagement
289
1,38%
53,66%
29
54
42
73
74
17
Elektronica – ICT
42
0,20%
33,67%
11
8
8
7
5
3
Ergotherapie
689
3,30%
64,34%
91
65
88
130
293
22
Facilitair management
61
0,29%
67,17%
2
10
5
18
26
0
Grafische en digitale media
76
0,36%
60,84%
9
9
9
16
26
7
Hotelmanagement
70
0,34%
45,15%
6
22
10
19
11
2
Pagina 91 van 127
Interieurvormgeving
178
0,85%
65,67%
22
17
19
27
83
10
Journalistiek
144
0,69%
55,47%
22
17
19
36
42
8
Kleuteronderwijs
1901
9,11%
74,78%
150
132
139
369
1053
58
Lager onderwijs
2450
11,73%
59,30%
250
354
322
597
832
95
Logopedie en audiologie
296
1,42%
46,62%
33
71
60
57
64
11
Maatschappelijke veiligheid
68
0,33%
64,21%
6
4
14
11
29
4
Medische beeldvorming
44
0,21%
49,65%
5
8
5
16
8
2
Multimedia en communicatietechnologie
75
0,36%
38,60%
20
12
12
14
10
7
Office Management
323
1,55%
52,82%
57
42
49
75
80
20
Orthopedagogie
1680
8,05%
62,08%
117
226
253
430
598
56
61
0,29%
71,45%
4
5
7
15
25
5
Secundair onderwijs
1941
9,30%
61,15%
218
235
243
473
674
98
Sociaal werk
1849
8,86%
55,36%
280
256
269
425
567
52
Sociale readaptatiewetenschappen
33
0,16%
67,10%
2
5
15
11
0
Toegepaste architectuur
31
0,15%
58,17%
2
6
5
4
13
1
Toegepaste informatica
182
0,87%
38,07%
37
47
30
26
29
13
Toegepaste psychologie
593
2,84%
54,11%
55
110
118
122
178
10
Toerisme- en recreatiemanagement
128
0,61%
46,15%
23
26
15
28
23
13
Vastgoed
44
0,21%
54,23%
6
9
4
9
13
3
Verpleegkunde
1862
8,92%
68,81%
176
167
213
391
869
46
Voedings- en dieetkunde
587
2,81%
56,86%
76
70
103
146
166
26
Pedagogie van het jonge kind
Pagina 92 van 127
Vroedkunde
565
2,71%
63,91%
83
46
69
97
249
21
Bron: Onderwijskiezer
Tabel 51 Gemiddeld studierendement van leerlingen in de ABA (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Sociale en technische wetenschappen
Academische bachelor
Aantal Participatie- Gemiddeld studenten graad SR
SR 0%
SR 1-24%
SR 25-49%
SR 50-84%
SR 85-100%
SR nvt
Beeldende kunsten
92
0,44%
59,22%
11
13
12
21
34
1
Communicatiewetenschappen
31
0,15%
23,42%
16
7
1
3
3
1
Criminologische wetenschappen
79
0,38%
17,93%
38
16
9
9
3
4
Geschiedenis
63
0,30%
26,83%
24
14
6
9
6
4
Industriële wetenschappen
32
0,15%
19,04%
9
10
3
2
1
7
Interieurarchitectuur
93
0,45%
53,01%
21
12
9
16
26
9
Psychologie
99
0,47%
21,83%
45
19
11
9
8
7
Rechten
79
0,38%
21,17%
33
20
9
6
2
9
Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie
166
0,80%
32,79%
52
27
17
29
15
26
Toegepaste taalkunde
84
0,40%
22,97%
26
24
12
9
5
8
Bron: Onderwijskiezer
Pagina 93 van 127
Tabel 52 Percentage behaalde bachelorsdiploma’s (2007-2012) vanuit de studierichting Sociale en technische wetenschappen
Aantal studenten Aantal studenten rechtstreeks naar HO Participatiegraad
11519 9819 85,24% Bachelordiploma behaald
Professionele bachelor
Geen bachelordiploma behaald Academische bachelor
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 3 jaar
na 4 jaar
na 5 jaar
na 5 jaar
28,13%
19,15%
8,30%
0,60%
0,45%
0,36%
43,02%
Bron: Onderwijskiezer
Voor leerlingen uit het studiegebied Personenzorg tso bestaat een breed gamma van doorstroommogelijkheden naar inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger onderwijs. Doorstroom academiejaar 2012-2013 •
•
•
•
In het schooljaar 2011-2012 verlieten 5.340 leerlingen de school met een diploma dat ze behaalden in een tso-studierichting van het studiegebied Personenzorg. Daarvan stroomde 77,9% van de leerlingen (4.161) uit tso Personenzorg door naar het hoger onderwijs in het daaropvolgende academiejaar 2012-2013. Dit percentage is hoger dan het percentage uit het hele tso (70,1%). Van de 3.785 leerlingen die een diploma behaalden in de studierichting Sociale en technische wetenschappen stroomden 3.060 leerlingen onmiddellijk door naar het hoger onderwijs. 76,2% van de leerlingen schreven zich in voor een professionele bachelor (2.885 leerlingen) en 4,6% voor een academische bachelor (175 leerlingen). Van de 1.006 leerlingen die een diploma behaalden in de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen stroomden 752 leerlingen onmiddellijk door naar het hoger onderwijs. 72,1% van de leerlingen schreven zich in voor een professionele bachelor (725 leerlingen) en 2,7% voor een academische bachelor (27 leerlingen). Van de 549 leerlingen die een diploma behaalden in de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg stroomden 349 leerlingen onmiddellijk door naar het hoger onderwijs. 62,3% van de leerlingen schreven zich in voor een professionele bachelor (342 leerlingen) en 1,3% voor een academische bachelor (7 leerlingen). 96,3% volgden een inhoudelijk verwante opleiding.
Pagina 94 van 127
Studierendement academiejaar 2012-2013 •
•
•
•
Het studierendement in het studiegebied Personenzorg ligt in het academiejaar 2012-2013 voor tso-studierichtingen op 66,5% voor professionele bachelors en 31,7% voor academische bachelors. Dat is in vergelijking met het hele tso hoger voor de professionele bachelors (63,9%) en lager dan voor de academische bachelors (43,9%). Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit de studierichting Sociale en technische wetenschappen ligt voor de professionele bachelor hoger (76,2%) dan het gemiddelde in het hele tso (63,9%). Voor de academische bachelor ligt dit lager (33,1% t.o.v. 43,9%). Ten opzichte van het hele studiegebied Personenzorg ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit Sociale en technische wetenschappen voor de professionele bachelor iets lager (65,3% t.o.v. 66,5%). Voor de academische bachelor ligt dit iets hoger (33,1% t.o.v. 31,7%). Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgde 88,3% een inhoudelijk verwante opleiding. De grootste groep leerlingen (13,8%) volgt een professionele bachelor onderwijs: lager onderwijs met een studierendement van 65,3%. De grootste groep leerlingen die een academische bachelor volgt (73,1%, al gaat het in absolute aantallen maar om 28 studenten), volgt de richting Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie met een studierendement van slechts 43,7%. Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen ligt voor de professionele bachelor hoger (72,9%) dan het gemiddelde in het hele tso (63,9%). Voor de academische bachelor ligt dit lager (29,9% t.o.v. 43,9%). Voorzichtigheid met interpretatie van deze gegevens voor academische bachelors is echter aan de orde, gezien het lage absolute aantal leerlingen dat doorstroomt naar academische bachelors vanuit Gezondheids- en welzijnswetenschappen (27 generatiestudenten in 20122013). Ten opzichte van het studiegebied Personenzorg ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen voor de professionele bachelor hoger (72,9% t.o.v. 66,5%). Voor de academische bachelor ligt dit lager (29,9% t.o.v. 31,7%). Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgde 95,9% een inhoudelijk verwante opleiding. De grootste groep generatiestudenten (24,4%) volgt een professionele bachelor Verpleegkunde met een studierendement van 83,3%. De grootste groep generatiestudenten die een academische bachelor volgt (25,9%), volgt de richting Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie met een studierendement van slechts 37,4%. Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit Jeugd- en gehandicaptenzorg ligt voor de professionele bachelor lager (63,5%) dan het gemiddelde van 63,9% in het hele tso. Voor de academische bachelor ligt dit lager (5,2% t.o.v. 43,9%). Voorzichtigheid met interpretatie van deze gegevens voor academische bachelors is echter aan de orde, gezien het zeer lage absolute aantal leerlingen dat doorstroomt naar academische bachelors vanuit Jeugd- en Gehandicaptenzorg (7 generatiestudenten in 2012-2013). T.o.v. het studiegebied Personenzorg ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit Jeugd- en gehandicaptenzorg voor de professionele bachelor lager (63,5 t.o.v. 66,5%). Voor de academische bachelor ligt dit veel lager (5,2% t.o.v. 31,7%, al gaat het hier om zeer weinig studenten waardoor de cijfers met de nodige nuance geïnterpreteerd moeten worden). Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgde 96,3% een inhoudelijk verwante opleiding. Pagina 95 van 127
De grootste groep leerlingen (35,4%) volgt een professionele bachelor Orthopedagogie met een studierendement van 62,9%. De grootste groep leerlingen die een academische bachelor volgt (42,9%, opgelet: het gaat om slechts 3 generatiestudenten in 2012-2013), volgt de richting Psychologie met een studierendement van slechts 7,8%. Studiekeuze en studierendement Onderwijskiezer De gegevens van ‘Onderwijskiezer’ die een beeld schetsen van de deelname aan en het gemiddeld studierendement in hoger onderwijs voor een periode van 6 academiejaren, geven het volgende beeld: • Van 2007-2012 stroomde vanuit de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen de grootste groep leerlingen door naar de professionele bacheloropleidingen Verpleegkunde en Kleuteronderwijs. In deze opleidingen werd ook het hoogste studierendement behaald (76,8% en 77,6%). In vijf andere professionele bachelors werd ook een studierendement behaald dat hoger ligt dan 60%. In de overige 9 professionele bachelors lag het studierendement onder de 60%. In de academische bachelors Psychologie en Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie ligt het gemiddeld studierendement laag (beneden de 40%). 43,5% van de leerlingen die uitstroomden uit Gezondheids- en welzijnswetenschappen en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalden na 5 jaar geen bachelordiploma. • Van 2007-2012 stroomde vanuit de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg de grootste groep leerlingen door naar de professionele bachelors Orthopedagogie en Kleuteronderwijs. In deze opleidingen werd een gemiddeld studierendement behaald van respectievelijk 59,39% en 70,2%. In de professionele bachelor Verpleegkunde werd nog een gemiddeld studierendement behaald dat hoger ligt dan 60%; voor alle professionele bachelors lag dit lager. Slechts een zeer beperkt aantal leerlingen stromen door naar een academische bachelor. 51,0% van de leerlingen die uitstroomden uit Jeugd- en gehandicaptenzorg en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalden na 5 jaar geen bachelordiploma. • Van 2007-2012 stroomde vanuit de studierichting Sociale en technische wetenschappen de grootste groep leerlingen door naar een professionele bachelor binnen de lerarenopleiding. Het gemiddeld studierendement bedraagt voor Kleuteronderwijs 74,5%, voor Secundair onderwijs 61,2% en voor Lager onderwijs 59,3%. In elf andere professionele bachelors wordt een studierendement behaald dat hoger ligt dan 60% terwijl dit voor de 19 andere professionele bachelors niet het geval is. In de academische bachelors ligt het gemiddeld studierendement voor de meeste opleidingen onder 35%. Opmerkelijk is het iets hoger gemiddelde studierendement in de inhoudelijk niet-verwante academische bachelors Beeldende kunsten (59,2%) en Interieurarchitectuur (53,0%). 43,0% van de leerlingen die uitstroomden uit Sociale en technische wetenschappen en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalden na vijf jaar geen bachelordiploma.
Pagina 96 van 127
6 Aansluiting met de arbeidsmarkt De analyse van de aansluiting tussen het voltijds secundair onderwijs en de arbeidsmarkt maakt gebruik van de schoolverlatersstudies5 van VDAB uit 2013 en 2014. De onderstaande tabellen schetsen een beeld van de tewerkstellingskansen van de schoolverlaters. De gegevens zijn opgenomen per graad, onderwijsvorm, studiegebied en indien mogelijk per studierichting. De tabellen vertrekken van het begrip ‘schoolverlater’: het aantal schoolverlaters wordt berekend op basis van tellingen die op bepaalde tijdstippen worden uitgevoerd door het Ministerie van Onderwijs en Vorming. De schoolverlaters zijn diegenen die een diploma of getuigschrift behaalden van het tweede of derde jaar van de derde graad en het volgende jaar niet meer ingeschreven zijn in een onderwijsinstelling die onderworpen is aan de regelgeving van het Ministerie van Onderwijs en Vorming. Dit zijn ook de studenten die in het hoger onderwijs hun studies voortijdig stopzetten, maar voordien een diploma behaalden in de derde graad. Een aantal leerlingen besluit om na het secundair onderwijs verder te studeren in het buitenland of aan een instelling van de Franse Gemeenschap. Voor het Ministerie van Onderwijs en Vorming zijn dit ook schoolverlaters omdat ze niet meer ingeschreven zijn in een onderwijsinstelling die onderworpen is aan de regelgeving van het ministerie (bron: Schoolverlatersenquête VDAB, 2014). Wanneer schoolverlaters zich inschrijven als werkzoekende bij de VDAB, dan worden ze opgenomen in de VDAB-bestanden. Deze leerlingen vallen in dit hoofdstuk onder de rubriek ‘Inschrijvingen bij de VDAB’. Van alle schoolverlaters die in het VDAB-schoolverlatersbestand voorkomen, wordt nagegaan wie één jaar na het verlaten van het onderwijs nog als werkzoekende staat ingeschreven. Dat aantal wordt in absolute cijfers weergegeven en wordt vergeleken met het totaal aantal schoolverlaters. De schoolverlaters die één jaar na het verlaten van de school nog als werkzoekende bij de VDAB zijn ingeschreven, zijn niet noodzakelijk allemaal gedurende die volledige periode werkloos geweest. Zij die in de periode tussen het verlaten van de school en 30 juni van het jaar nadien geen enkele werkervaring hebben opgedaan, worden in de rubriek ‘Schoolverlaters zonder werkervaring na 1 jaar’ opgenomen. Het aandeel van deze groep wordt eveneens uitgedrukt in een percentage ten opzichte van het totaal aantal schoolverlaters.
5
De volledige informatie is terug te vinden in de brochure ‘Werkzoekende schoolverlaters in Vlaanderen’ die VDAB jaarlijks publiceert.
Pagina 97 van 127
6.1 Tweede graad Tabel 53 Aantal (werkzoekende) schoolverlaters tweede graad bso en tso
bso (totaal) Studiegebied Personenzorg bso tso (totaal) Studiegebied Personenzorg tso
2010 - 2011 2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012
Alle schoolverlaters Totaal (N) 2.515 2.348 497
Inschrijvingen bij VDAB Totaal (N) 2.289 2.157 457
474 1.559 1.438 378 329
439 1.264 1.168 304 258
Nog werkzoekende schoolverlaters na 1 jaar Totaal (N) Totaal (%) 793 31,5% 739 31,5% 177 35,6% 151 305 302 73 66
31,9% 19,6% 21,0% 19,3% 20,1%
Schoolverlaters zonder werkervaring na 1 jaar Totaal (N) Totaal (%) 259 10,3% 244 10,4% 52 10,5% 44 112 113 24 29
Pagina 98 van 127
9,3% 7,2% 7,9% 6,3% 8,8%
6.2 Derde graad, specialisatiejaren en Se-n-Se Tabel 54 Aantal (werkzoekende) schoolverlaters derde graad en specialisatiejaren bso
Alle schoolverlaters
Inschrijvingen bij VDAB
bso (totaal)
2010 - 2011 2011 - 2012
Studiegebied Personenzorg bso
2010 - 2011
3.355
2.853
226
6,7%
61
1,8%
2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012
3.686 2 2 63 62 541 423
3.193 2 1 55 58 468 389
322 0 1 16 19 83 67
8,7% 0,0% 50,0% 25,4% 30,6% 15,3% 15,8%
67 0 0 7 5 22 15
1,8% 0,0% 0,0% 11,1% 8,1% 4,1% 3,5%
2010 - 2011
861
808
56
6,5%
13
1,5%
2011 - 2012
945
880
118
12,5%
17
1,8%
2010 - 2011
190
186
30
15,8%
10
5,3%
2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012 2010 - 2011 2011 - 2012
220 4 2 989 1.109
210 4 2 827 963
52 1 2 38 58
23,6% 25,0% 100,0% 3,8% 5,2%
18 0 0 8 11
8,2% 0,0% 0,0% 0,8% 1,0%
Organisatiehulp Verzorging Kinderzorg (specialisatiejaar) Organisatie–assistentie (specialisatiejaar) Polyvalente gezinscoach (specialisatiejaar) Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige (specialisatiejaar)
Totaal (N) Totaal (%) 1.465 11,3% 1.724 13,2%
Schoolverlaters zonder werkervaring na 1 jaar
Totaal (N) 12.999 13.041
Gezinsmanagement
Totaal (N) 11.492 11.669
Nog werkzoekende schoolverlaters na 1 jaar
Totaal (N) 466 513
Totaal (%) 3,6% 3,9%
Pagina 99 van 127
Tabel 55 Aantal (werkzoekende) schoolverlaters derde graad en Se-n-Se tso
tso (totaal) Studiegebied Personenzorg tso Gezondheids- en welzijnsweten-schappen Jeugd- en gehandicaptenzorg Sociale en technische wetenschappen Animatie in ouderenzorg (Se-n-Se) Internaatswerking (Se-n-Se) Leefgroepen-werking (Se-n-Se) Tandarts-assistentie (Se-n-Se)
Alle schoolverlaters
Inschrijvingen bij VDAB
Totaal (N)
Totaal (N)
Nog werkzoekende schoolverlaters na 1 jaar Totaal (N)
Totaal (%)
Schoolverlaters zonder werkervaring na 1 jaar Totaal (N)
Totaal (%)
2010 - 2011
11.881
9.983
1.315
11,1%
438
3,7%
2011 - 2012 2010 - 2011
11.955 2.648
10.089 2.133
1.525 275
12,8% 10,4%
586 93
4,9% 3,5%
2011 - 2012
2.871
2.335
321
11,2%
112
3,9%
2010 - 2011
488
374
52
10,7%
17
3,5%
2011 - 2012
467
362
55
11,8%
17
3,6%
2010 - 2011
407
361
36
8,8%
11
2,7%
2011 - 2012
439
391
30
6,8%
5
1,1%
2010 - 2011
1.489
1.148
175
11,8%
63
4,2%
2011 - 2012
1.682
1.312
212
12,6%
86
5,1%
2010 - 2011
12
12
1
8,3%
0
0,0%
2011 - 2012
8
6
1
12,5%
0
0,0%
2010 - 2011
16
16
0
0,0%
0
0,0%
2011 - 2012
25
22
1
4,0%
1
4,0%
2010 - 2011
220
206
9
4,1%
1
0,5%
2011 - 2012
237
229
21
8,9%
2
0,8%
2010 - 2011
16
16
2
12,5%
1
6,3%
2011 - 2012
13
13
1
7,7%
1
7,7%
Pagina 100 van 127
Tweede graad: werkzoekende schoolverlaters na één jaar • Respectievelijk 35,6% (177 leerlingen) en 30,5% (151 leerlingen) van de leerlingen van de tweede graad bso Personenzorg die na het schooljaar 20102011 en 2011-2012 de school verlieten, zijn na 1 jaar nog werkzoekend. Hiervan heeft 10,5% (52 leerlingen) en 9,3% (44 leerlingen) na 1 jaar nog geen enkele werkervaring opgedaan. Deze cijfers liggen in lijn met het totale bso dat 31,5% (respectievelijk 793 leerlingen en 739 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters telde, van wie 10,3% (259 leerlingen) en 10,4% (244 leerlingen) zonder werkervaring na één jaar. • Van alle leerlingen van de tweede graad van het studiegebied tso Personenzorg die na het schooljaar 2010-2011 en 2011-2012 de school verlieten, zijn er na één jaar nog respectievelijk 19,3% (73 leerlingen) en 20,1% (66 leerlingen) werkzoekend. Van deze werkzoekende schoolverlaters heeft 6,3% (24 leerlingen) resp. 8,8% (29 leerlingen) na één jaar nog geen enkele werkervaring opgedaan. Deze cijfers liggen in lijn met het hele tso dat 19,6% (305 leerlingen) resp. 21% (302 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters telde, van wie 7,2% (112 leerlingen) en 7,9% (113 leerlingen) zonder werkervaring na één jaar. Derde graad: werkzoekende schoolverlaters na één jaar • 6,7% (226 leerlingen) en 8,7% (322 leerlingen) van de leerlingen die na het schooljaar 2010-2011 en 2011-2012 de school verlieten zijn na één jaar nog werkzoekend. Hiervan heeft respectievelijk 1,8% (61 leerlingen) en 1,8% (67 leerlingen) na 1 jaar nog geen enkele werkervaring opgedaan. Deze percentages zijn lager dan deze van het totale bso: 11,3% (1.465 leerlingen) en 13,2% (1.724 leerlingen) van de schoolverlaters zijn na 1 jaar nog werkzoekend, waarvan 3,6% (466 leerlingen) en 3,9% (513 leerlingen) zonder werkervaring. • De studierichting Verzorging telt met 15,3% (83 leerlingen) en 15,8% (67 leerlingen) minder schoolverlaters die na een jaar nog werkzoekend zijn dan de kleine studierichting Organisatiehulp die na 2010-2011 25,4% (16 leerlingen) en na 2011-2012 30,6% (19 leerlingen) werkzoekenden telt. Respectievelijk 11,1% en 8,1% van de leerlingen heeft na één jaar nog geen enkele werkervaring. Dit percentage is hoger dan in de studierichting Verzorging waar het percentage werkzoekende zonder enige werkervaring 4,1% en 3,5% bedraagt. De gegevens over (het inmiddels afgebouwde) Gezinsmanagement zijn verwaarloosbaar door het zeer kleine aantal schoolverlaters. • Bij de specialisatiejaren heeft de studierichting Thuis- en bejaardenzorg het laagste percentage aan werkzoekende schoolverlaters na een jaar met 3,8% (38 leerlingen) en 5,2% (58 leerlingen), gevolgd door Kinderzorg met 6,5% (56 leerlingen) en 12,5% (118 leerlingen). Het kleine specialisatiejaar Organisatie-assistentie heeft een opvallend hoger percentage aan schoolverlaters dat na een jaar nog werkzoekend is met 15,8% (30 leerlingen) en 23,6% (52 leerlingen). Het aantal schoolverlaters uit de richting Polyvalent gezinscoach is te laag om relevante conclusies uit te trekken. Een groter percentage schoolverlaters uit het specialisatiejaar Organisatie-assistentie heeft met 5,3% (10 leerlingen) en 8,2% (18 leerlingen) na één jaar nog geen werkervaring dan deze uit de specialisatiejaren Kinderzorg met 1,5% (13 leerlingen) en 1,8% (17 leerlingen) en Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige met 0,8% (8 leerlingen) en 1,0% (11 leerlingen). • 10,4% (275 leerlingen) en 11,2% (321 leerlingen) van de leerlingen die in het schooljaar 2011-2012 en 2012-2013 de school verlieten na de derde graad tso Personenzorg zijn na 1 jaar nog werkzoekend. Dat is iets lager dan het hele tso met 11,1% (1.315 leerlingen) en 12,8% (1.525 leerlingen). Ook het percentage schoolverlaters uit tso Personenzorg dat na één jaar nog geen werkervaring heeft, ligt met 3,5% (93 leerlingen) en 3,9% (112 leerlingen) lager dan in het hele tso met 3,7% (438 leerlingen)en 4,9% (586 leerlingen). Pagina 101 van 127
•
•
•
De studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg telt met 8,8% (36 leerlingen) en 6,8% (30 leerlingen) het kleinste percentage schoolverlaters die na een jaar nog werkzoekend zijn, gevolgd door Gezondheids-en welzijnswetenschappen met 10,7% (52 leerlingen) en 11,8% (55 leerlingen) en Sociale en technische wetenschappen met 11,8% (175 leerlingen) en 12,6% (212 leerlingen). 4,2% (63 leerlingen) en 5,1% (86 leerlingen) van de schoolverlaters uit de studierichting Sociale en technische wetenschappen heeft na één jaar nog geen werkervaring. Dit percentage ligt hoger dan de 3,5% (17 leerlingen) en 3,6% (17 leerlingen) uit de studierichting Gezondheids- en welzijnswetenschappen en de 2,7% (11 leerlingen) en 1,1% uit de studierichting Jeugd- en gehandicaptenzorg (5 leerlingen). Bij de Se-n-se levert Internaatswerking het laagste percentage aan werkzoekende schoolverlaters na een jaar met 0,0% en 4,0% (1 leerling), gevolgd door Leefgroepenwerking met 4,1% (9 leerlingen) en 8,9% (21 leerlingen), Tandartsassistentie met 12,5% (2 leerlingen) en 7,7% (1 leerling) en Animatie in de ouderenzorg met 8,3% (1 leerling) en 12,5% (1 leerling).
Pagina 102 van 127
7 Finaliteit Op basis van de beschrijving van de studierichtingen in het studierichtingsprofiel (hoofdstuk 1) en van de gegevens over de aansluiting met het hoger onderwijs (hoofdstuk 5) en de aansluiting met de arbeidsmarkt (hoofdstuk 6) wordt per studierichting aangegeven of de finaliteit tewerkstelling is, doorstroom naar verdere opleidingen of beide. Mogelijke vervolgopleidingen zijn een academische bachelor, een professionele bachelor, hoger beroepsonderwijs of specialisatiejaar/Se-n-Se.
Beroepssecundair onderwijs Tabel 56 Finaliteit derde graad bso
Studierichting
Academische bachelor
Professionele bachelor
Hoger beroepsonderwijs
Organisatiehulp Verzorging
Specialisatiejaar of Se-n-Se x x
Arbeidsmarkt
Specialisatiejaar of Se-n-Se
Arbeidsmarkt
(x) (x)
(x) betekent dat de finaliteit onvoldoende waargemaakt wordt. Tabel 57 Finaliteit specialisatiejaar
Specialisatiejaar
Academische bachelor
Kinderzorg Organisatie-assistentie Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige
Professionele bachelor (x)
Hoger beroepsonderwijs x x x
x (x) x
(x) betekent dat de finaliteit onvoldoende waargemaakt wordt.
Pagina 103 van 127
Technisch secundair onderwijs Tabel 58 Finaliteit derde graad tso
Studierichting
Academische bachelor
Gezondheids- en welzijnswetenschappen Jeugd- en gehandicaptenzorg Sociale en technische wetenschappen
Professionele bachelor (x)
Hoger beroepsonderwijs x
Specialisatiejaar of Se-n-Se
Arbeidsmarkt
(x) (x)
x x
x
x
Professionele bachelor
Hoger beroepsonderwijs x x x x
Specialisatiejaar of Se-n-Se
Arbeidsmarkt
x
(x) betekent dat de finaliteit onvoldoende waargemaakt wordt. Tabel 59 Finaliteit Se-n-Se
Se-n-Se Animatie in de ouderenzorg Internaatswerking Leefgroepenwerking Tandartsassistentie
Academische bachelor
x x x x
Op basis van de screening stellen we vast dat 4 van de 5 bso-studierichtingen (waarvan 2 6bso en 3 specialisatiejaren) van het studiegebied Personenzorg arbeidsmarktgerichte studierichtingen zijn, weliswaar met wisselend succes op de arbeidsmarkt: • • • •
Organisatiehulp en Verzorging (allebei 6bso) bieden slechte arbeidsmarktperspectieven, aangezien 30 resp. 16% van de afgestudeerden één jaar na afstuderen nog werkzoekend is. Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige (specialisatiejaar) biedt zeer goede arbeidsmarktperspectieven, aangezien slechts 5% van de afgestudeerden nog werkzoekend is één jaar na afstuderen. Organisatie-assistentie (specialisatiejaar) biedt slechte arbeidsmarktperspectieven, aangezien 24% van de afgestudeerden één jaar na afstuderen nog werkzoekend is. Kinderzorg (specialisatiejaar) manifesteert zich als een dubbele finaliteitsrichting: zowat een derde van de afgestudeerden stroomt door naar een bacheloropleiding (vooral professionele bachelors), maar daar is het studierendement ondermaats zowel in het eerste jaar als op langere termijn. 72% van de bachelorstudenten afkomstig uit Kinderzorg heeft na 5 jaar nog steeds geen bachelordiploma behaald. Op de arbeidsmarkt zijn de Pagina 104 van 127
perspectieven gemiddeld: zowat 12% van de afgestudeerden is nog werkzoekend één jaar na afstuderen. Kortom, Kinderzorg maakt haar dubbele finaliteit niet waar, met name haar doorstroomfinaliteit niet. Op basis van de screening stellen we vast dat 2 van de 3 tso-studierichtingen van het studiegebied Personenzorg dubbele finaliteitsrichtingen zijn en 1 een doorstroomgerichte studierichting (naar PBA): •
•
Sociale en technische wetenschappen is een doorstroomgerichte studierichting: zowat driekwart van de afgestudeerde leerlingen stroomt door naar een bacheloropleiding; in de professionele bachelors zijn de slaagkansen goed vooral in het eerste jaar, in de academische bachelors zijn ze onvoldoende. Ook haalt zowat 43% van de studenten afkomstig uit Sociale en technische wetenschappen geen bachelordiploma na 5 jaar. Kortom, Sociale en technische wetenschappen realiseert haar doorstroomgerichtheid niet ten volle. Gezondheids- en welzijnswetenschappen en Jeugd- en gehandicaptenzorg manifesteren zich als dubbele finaliteitsrichtingen: twee derde à driekwart van de afgestudeerden stroomt door naar een bacheloropleiding en de rest naar de arbeidsmarkt, maar ze maken hun doorstroomgerichtheid niet ten volle waar. In het eerste jaar van de professionele bachelors zijn de slaagkansen gemiddeld à goed, maar op langere termijn niet. Zowat de helft van de bachelorstudenten afkomstig uit deze studierichtingen haalt na 5 jaar immers nog steeds geen bachelordiploma. De arbeidsmarktperspectieven zijn echter wel gemiddeld (voor GWW) tot zelfs gunstig voor Jeugd- en gehandicaptenzorg. Kortom, Gezondheids- en welzijnswetenschappen en Jeugd- en gehandicaptenzorg realiseren niet ten volle hun dubbele finaliteit.
Op basis van de screening stellen we vast dat de 4 Se-n-Se van het studiegebied Personenzorg arbeidsmarktgerichte studierichtingen zijn. Zij maken deze arbeidsmarktgerichtheid waar, aangezien hun kansen op de arbeidsmarkt gemiddeld à uitstekend zijn.
Pagina 105 van 127
Samenvatting screening Personenzorg De screening van het studiegebied Personenzorg bestaat uit een analyse van het studieaanbod in het voltijds regulier secundair onderwijs tussen het schooljaar 2008-2009 en het schooljaar 2012-2013. Gemiddelde cijfers in de onderstaande analyse beslaan altijd deze periode. Bij enkele thema’s wordt echter ingezoomd op één schooljaar. Dan wordt telkens expliciet vermeld dat de cijfers enkel betrekking hebben op het schooljaar 2012-2013. In de grafieken worden per onderwijsvorm systematisch cijfers weergegeven over het studiegebied, de graden en de verschillende studierichtingen. Specialisatiejaren, Se-n-Se opleidingen en voorbereidende jaren op het hoger onderwijs worden in deze analyse steeds ondergebracht in een aparte categorie.
Beeld van het studiegebied Overzicht studieaanbod Personenzorg
bso
tso
Tweede graad Derde graad
Verzorging-voeding Organisatiehulp Verzorging
Specialisatiejaar of Se-n-Se
Kinderzorg Organisatie-assistentie Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige
Sociale en technische wetenschappen Gezondheids- en welzijnswetenschappen Jeugd- en gehandicaptenzorg Sociale en technische wetenschappen Animatie in de ouderenzorg Internaatswerking Leefgroepenwerking Tandartsassistentie
Pagina 106 van 127
Leerlingenaantal Personenzorg is een groot studiegebied. Voornamelijk door het hoge aantal leerlingen en niet zozeer door een ruim studieaanbod. In de tweede graad is er één studierichting in bso en één in tso. In de derde graad zijn er twee studierichtingen in bso en drie in tso. Er zijn drie specialisatiejaren en vijf Se-n-Se opleidingen. Tussen het schooljaar 2008-2009 en het schooljaar 2012-2013 zaten er per schooljaar gemiddeld 41.132 leerlingen in het studiegebied Personenzorg, waarvan 16.795 leerlingen in bso en 24.337 leerlingen in tso. Het studiegebied Personenzorg vertegenwoordigt 26,8% van het totale leerlingenaantal in tso en 22,8 % van het totale leerlingenaantal in bso. Grafiek 1 toont het gemiddeld aantal leerlingen in de geanalyseerde periode voor het hele studiegebied en per graad, specialialisatiejaar of Se-n-Se. Grafiek 1 Gemiddeld leerlingenaantal Personenzorg
45.000 42.500 40.000 37.500 35.000 32.500 30.000 27.500 25.000 22.500 20.000 17.500 15.000 12.500 10.000 7.500 5.000 2.500 0
24.337
tso 11.649
12.302
7.055
7.083
bso
16.795 386 2.657
Pagina 107 van 127
De grafieken 2, 3 en 4 bevatten dezelfde informatie als grafiek 1 maar dan op het niveau van de studierichtingen. Grafiek 2 Gemiddeld leerlingenaantal studierichtingen Personenzorg tweede graad
14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000
11.649 7.055
2.000
tso
0
bso
T
Pagina 108 van 127
Grafiek 3 Gemiddeld leerlingenaantal studierichtingen Personenzorg derde graad
10.000
8.000
6.000
8.437
4.000
tso 6.323
bso
2.000 2.431 0
750
1.434
e g
Pagina 109 van 127
Grafiek 4 Gemiddeld leerlingenaantal specialisatiejaren en Se-n-Se Personenzorg
1.250
1.000
750 1.244
1.168 500
250
tso 239
302 23
32
bso 29
0
Pagina 110 van 127
Evolutie van het leerlingenaantal In de geanalyseerde periode kent het studiegebied Personenzorg een groei van 6,6%, wat opvallend is omdat het leerlingenaantal in het gehele voltijds secundair onderwijs zowel in tso (-4,8%) als bso (-1,2%) daalt. Het aandeel van bso Personenzorg stijgt licht tegenover dat van tso Personenzorg. Het leerlingenaantal in bso neemt dan ook sterker toe, vooral in de tweede graad en het specialisatiejaar. In tso is de groei minder opvallend. Grafiek 5 Evolutie leerlingenaantal Personenzorg
45.000 42.500
#lln SG bso
40.000
#lln SG tso
37.500
#lln SG totaal
35.000 32.500
#lln 2e Gr bso
30.000
#lln 2e Gr tso
27.500
#lln 2e Gr totaal
25.000
#lln 3e Gr bso
22.500
#lln 3e Gr tso
20.000
#lln 3e Gr totaal
17.500 15.000
#lln Specialisatiejaar
12.500
#lln Se-n-Se
10.000
#lln Spec/Se-n-Se totaal
7.500
#lln SG bso
5.000
#lln SG tso
2.500
#lln SG totaal
0 2008 - 2009
2009 - 2010
2010 - 2011
2011 - 2012
2012 - 2013
Pagina 111 van 127
Provinciale spreiding Zowel voor de tweede als de derde graad worden in het schooljaar 2012-2013 alle studierichtingen van het studiegebied Personenzorg in de verschillende provincies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aangeboden. Alle specialisatiejaren worden in alle provincies aangeboden, behalve de studierichting Organisatie-assistentie. Dit specialisatiejaar wordt niet ingericht in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er wordt ook geen enkele Se-n-Se aangeboden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De Se-n-Se Internaatswerking en Tandartsassistentie worden slechts in twee provincies aangeboden en de Se-n-Se Animatie in de ouderenzorg wordt niet aangeboden in Oost-Vlaanderen.
Herkomst In bso stroomt meer dan de helft van de leerlingen in het eerste leerjaar van de tweede graad in vanuit een beroepenveld (eerste graad B-stroom). Een vierde van de leerlingen komt vanuit een basisoptie (eerste graad A-stroom). Meestal gaat het om inhoudelijk verwante basisopties en beroepenvelden. In het tweede leerjaar komt de instroom voornamelijk uit dezelfde studierichting. Bij aanvang van de derde graad bso komt de grootste instroom vanuit de studierichting Verzorging-voeding en een klein percentage uit de tso-studierichting Sociale en technische wetenschappen. Maar er is ook nog een noemenswaardige instroom vanuit andere studiegebieden. In tso stromen leerlingen in het eerste leerjaar van de tweede graad voornamelijk in vanuit de basisoptie Sociale en technische vorming, maar is er ook een noemenswaardige instroom vanuit de basisoptie Moderne wetenschappen. Vanaf het tweede leerjaar is er een noemenswaardige zij-instroom uit de studierichting Humane wetenschappen (aso). Bij aanvang van de derde graad tso komt de grootste instroom vanuit Sociale en technische wetenschappen. Een klein percentage komt uit de asostudierichting Humane wetenschappen maar één op acht leerlingen komt toch nog uit een ander studiegebied.
Pagina 112 van 127
Attestering Het percentage C-attesten van de leerlingen tso in het studiegebied Personenzorg ligt in de vijf geanalyseerde schooljaren lager dan in het totale tso. Dat geldt echter niet voor Se-n-Se, waar het percentage C-attesten hoger ligt. Grafiek 6 geeft de verhouding weer tussen het percentage A-attesten, B-attesten en C-attesten per leerjaar in tso van het studiegebied Personenzorg. Grafiek 7 maakt de vergelijking met het totale tso.
Grafiek 6 Onderlinge verhouding attesten in het studiegebied Personenzorg (tso)
2eGr1eLj SG Personenzorg
85,5%
3,6%
2eGr2eLj SG Personenzorg
84,9%
3,2%
3eGr1eLj SG Personenzorg
84,5%
A-attest
Grafiek 7 Onderlinge verhouding attesten in tso
2eGr1eLj tso
81,3%
5,6%
2eGr2eLj tso
81,6%
4,6%
A-attest 7,9%
B-attest
3eGr1eLj tso
83,6%
10%
C-attest
C-attest
3eGr2eLj SG Personenzorg
94,6%
3eGr2eLj tso
4,8%
93,0%
6,3%
Onbekend
Se-n-Se SG Personenzorg
77,9% 0%
20%
40%
Se-n-Se
12,3%
60%
80%
100%
B-attest
85,4% 0%
20%
40%
Onbekend
9,2%
60%
80%
100%
Pagina 113 van 127
Het percentage C-attesten van de leerlingen in bso van het studiegebied Personenzorg is in de tweede graad opvallend lager dan in het totale bso. In de derde graad en de specialisatiejaren zijn de percentages eerder vergelijkbaar met het totale bso. Grafiek 8 geeft de verhouding weer tussen het percentage A-attesten, B-attesten en C-attesten per leerjaar in bso van het studiegebied Personenzorg. Grafiek 9 maakt de vergelijking met het totale bso.
Grafiek 8 Onderlinge verhouding attesten in het studiegebied Personenzorg (bso)
2eGr1eLj SG Personenzorg
86,9%
2eGr2eLj SG Personenzorg
9,4%
90,6%
Grafiek 9 Onderlinge verhouding attesten in bso
2eGr1eLj bso
5,1%
82,1%
2eGr2eLj bso
12,4%
86,5%
8,0%
A-attest
A-attest
3eGr1eLj SG Personenzorg
85,7%
11,6%
B-attest
3eGr1eLj bso
85,5%
11,7%
C-attest
C-attest 3eGr2eLj SG Personenzorg
90,9%
6,8%
Specialisatiejaar SG Personenzorg
92,2%
5,5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Onbekend
B-attest
3eGr2eLj bso
88,5%
Specialisatiejaar
8,6%
91,4%
0%
20%
40%
Onbekend
5,9%
60%
80%
100%
Pagina 114 van 127
Doorstroom naar het hoger onderwijs In bso Personenzorg stromen iets meer leerlingen door naar het hoger onderwijs dan gemiddeld in bso. Bijna alle leerlingen volgen een professionele bachelor. Bijna niemand begint aan een academische bachelor. Er studeren opvallend meer leerlingen uit Kinderzorg verder dan uit Thuis-en bejaardenzorg/zorgkundige en Organisatie-assistentie. Het studierendement van beide studierichtingen is hoger dan gemiddeld in bso, maar ligt toch laag. In tso Personenzorg stromen gemiddeld meer leerlingen door naar hoger onderwijs dan in het hele tso. De participatiegraad is het hoogst in Sociale en technische wetenschappen, gevolgd door Gezondheids- en welzijnswetenschappen en ten slotte Jeugd- en gehandicaptenzorg. Bijna alle leerlingen kiezen voor een professionele bachelor. In de professionele bachelor is het studierendement behoorlijk, vooral voor leerlingen uit Gezondheids- en welzijnswetenschappen. In de academische bachelor ligt het studierendement zeer laag. Grafiek 10 toont de deelnemingsgraad aan hoger onderwijs van leerlingen uit bso Personenzorg die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich het daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele of academische bachelor. Grafiek 10 Deelname hoger onderwijs bso Personenzorg academiejaar 2012-2013
PBA
ABA
30,5%
17,0%
15,2%
9,0% 6,0% 0,9%
0,2%
0,3%
0,0%
0,2%
Pagina 115 van 127
Grafiek 11 geeft het gemiddeld studierendement weer van leerlingen uit bso Personenzorg die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich het daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele bachelor of academische bachelor. Grafiek 11 Gemiddeld studierendement bso academiejaar 2012-2013
Professionele bachelor
Academische bachelor
54,2%
51,4%
48,7%
38,1% 32,0%
29,0% 17,2% 9,8% 2,2%
Pagina 116 van 127
Grafiek 12 toont de deelnemingsgraad aan hoger onderwijs van leerlingen uit tso Personenzorg die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich het daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele of academische bachelor. Grafiek 12 Deelname hoger onderwijs tso academiejaar 2012-2013
PBA 74,0%
ABA 76,2%
72,1% 62,3%
61,3%
8,8%
3,9%
2,7%
1,3%
4,6%
Pagina 117 van 127
Grafiek 13 geeft het gemiddeld studierendement weer van leerlingen uit tso Personenzorg die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich het daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele bachelor of academische bachelor. Grafiek 13 Gemiddeld studierendement tso academiejaar 2012-2013
PBA
ABA
72,90% 66,50%
63,90%
65,30%
63,50%
43,90% 31,70%
33,10%
29,90%
5,20%
Pagina 118 van 127
Doorstroom naar de arbeidsmarkt Leerlingen uit het studiegebied Personenzorg blijken bij het verlaten van de school iets vlotter door te stromen naar de arbeidsmarkt dan gemiddeld voor het gehele bso en tso. In bso verloopt de overstap naar de arbeidsmarkt vlot na het specialisatiejaar Thuis-en bejaardenzorg. Dat geldt niet voor het specialisatiejaar Organisatieassistentie, waar het percentage werkzoekende schoolverlaters na één jaar hoog ligt. In tso verloopt de doorstroom naar de arbeidsmarkt het best voor leerlingen uit Jeugd-en gehandicaptenzorg. Grafiek 14 geeft het percentage weer van schoolverlaters die na 1 jaar nog steeds werkzoekend waren. Deze jongeren verlieten de school na het schooljaar 2011-2012 en werden als schoolverlater opgenomen in de schoolverlatersstudie 2014 van VDAB omdat ze in het schooljaar 2012-2013 in geen enkele Vlaamse onderwijsinstelling waren ingeschreven.
Pagina 119 van 127
Grafiek 14 Schoolverlaters na 2011-2012 bso werkzoekend na 1 jaar
30,6% 23,6%
15,8% 13,2%
12,5% 8,7% 5,2%
Pagina 120 van 127
Grafiek 15 Schoolverlaters na 2011-2012 tso werkzoekend na 1 jaar
12,8% 11,2%
12,6%
11,8%
12,5%
8,9% 7,7% 6,8% 4,0%
Pagina 121 van 127
Aanbevelingen Op basis van de screening kunnen de huidige studierichtingen van de derde graad en het specialisatiejaar in het studiegebied Personenzorg ingedeeld worden volgens de finaliteiten doorstroomgerichte studierrichting, arbeidsmarktgerichte studierichting of studierichting met dubbele finaliteit. Doostroomgerichte studierichting Studierichting met dubbele finaliteit Arbeidsmarktgerichte studierichting Onduidelijke finaliteit Sociale en technische wetenschappen Gezondheidsen Organisatiehulp (6bso) (naar PBA) welzijnswetenschappen (6tso) Verzorging (6bso) Jeugd- en gehandicaptenzorg (6tso) Organisatie-assistentie (specialisatiejaar) Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige (specialisatiejaar) Kinderzorg (specialisatiejaar) Animatie in de ouderenzorg (Se-n-Se) Internaatswerking (Se-n-Se) Leefgroepenwerking (Se-n-Se) Tandartsassistentie (Se-n-Se)
Met het oog op de modernisering van het secundair onderwijs zijn dit mogelijke aanbevelingen: • • • • •
herbekijken van de studierichting Verzorging en van het specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige op basis van beroepskwalificaties inhoudelijk herbekijken van het specialisatiejaar Kinderzorg op basis van beroepskwalificaties en verschuiving naar arbeidsmarktgerichte finaliteit volledige herwerking (op basis van mogelijke beroepskwalificaties) van de studierichting Organisatiehulp en van het specialisatiejaar Organisatieassistentie omwille van beperkt succes op de arbeidsmarkt inhoudelijk herbekijken van de Se-n-Se Tandartsassistentie, Leefgroepenwerking, Internaatswerking en Animatie in de ouderenzorg op basis van beroepskwalificaties inhoudelijke analyse voor derde graad tso omwille van een grotendeels gelijklopend doorstroomprofiel in Gezondheids- en welzijnswetenschappen en Sociale en technische wetenschappen en het raakvlak met de aso-studierichting Humane wetenschappen, en dit in functie van clustering
Pagina 122 van 127
Bijlage: Methodologie Voor het cijfermateriaal werd hoofdzakelijk een beroep gedaan op het datawarehouse van het beleidsdomein Onderwijs en vorming. In deze methodologische toelichting wordt eerst algemeen toegelicht hoe hierbij tewerk werd gegaan. Daarna wordt per hoofdstuk uitgelegd hoe de cijfers uit het datawarehouse werden verwerkt tot de tabellen in dit rapport. Hierbij wordt aangeduid welke bijkomende bronnen werden geraadpleegd voor de hoofdstukken over de aansluiting met het hoger onderwijs en de arbeidsmarkt. Algemeen • De tabellen en de cijfers in dit rapport komen niet rechtstreeks uit het datawarehouse. Sjabloontabellen werden voorbereid door het projectteam en doorgegeven aan de auteur van het rapport. Gemiddelden, percentages en totalen in de tabellen werden berekend door de auteur. • Door afrondingen lijken sommige totalen op het eerste gezicht niet te kloppen. De sommen werden in Excel berekend aan de hand van de volledige cijfers zonder afrondingen. Hierdoor kan er een verschil zitten op een som van afgeronde cijfers. • Indien een studierichting niet werd ingericht overheen de volledige geanalyseerde periode van vijf schooljaren (gestart na het schooljaar 2008-2009 of niet meer ingericht tijdens de geanalyseerde periode), dan wordt het gemiddelde niet berekend over vijf jaren maar voor het aantal jaren dat de studierichting effectief werd ingericht. • In het schooljaar 2008-2009 kreeg het derde leerjaar van de derde graad in tso nog geen specifieke naam, sindsdien wordt het Se-n-Se genoemd. Voor de leesbaarheid van dit rapport werden de derde leerjaren in het schooljaar 2008-2009 eveneens ondergebracht onder de noemer Se-n-Se. • Voor het derde leerjaar van de derde graad in bso wordt systematisch de term specialisatiejaar gebruikt. Hierbij worden de naamloze leerjaren uitgesloten: zij worden niet opgenomen in de screening omdat zij niet aan studiegebieden zijn gebonden. Beeld van het studiegebied • Bij de samenstelling van de overzichtstabel van het studiegebied werd gebruik gemaakt van de informatie over de studiegebieden op www.onderwijsvlaanderen.be • De beschrijving van de studieprofielen werd overgenomen van Onderwijskiezer en, indien relevant, aangepast door de auteur van het rapport. Leerlingenaantal, evolutie en spreiding • Wat leerlingenaantal, evolutie en spreiding (hoofdstuk 2) betreft, werden uit het datawarehouse cijfers gebruikt met betrekking tot het aantal inschrijvingen per studierichting en per leerjaar voor het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013. • Cijfers per graad, gemiddelden en percentages werden door de auteur van het rapport berekend.
Pagina 123 van 127
Herkomst •
•
•
•
•
De tabellen over herkomst werden samengesteld op basis van twee verschillende query’s in het datawarehouse. De eerste query toonde de studierichtingen waar leerlingen uit instroomden in het studiejaar dat eraan voorafgaat. De tweede query bood een overzicht van het aantal zittenblijvers ten opzichte van de doorstromers (leerlingen die naar het volgende leerjaar overgaan in dezelfde instelling) en de instromers (leerlingen die naar het volgende leerjaar overgaan in een andere instelling). Het nadeel van de werkwijze om telkens de instroom uit het voorafgaande na te gaan van waaruit de leerlingen in het voorafgaande jaar instromen is dat voor Se-n-Se enkel de leerlingen die instroomden vanuit het tweede leerjaar in de derde graad, zichtbaar werden. Aangezien er ook een andere instroom mogelijk is, zijn er veel onbekenden in een aantal tabellen. De tabellen bieden een overzicht van de meest voorkomende basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit de grootste groep van leerlingen instroomt in een respectieve studierichting. Er werd naar gestreefd om alle studierichtingen op te nemen die samen ongeveer 75% van de doorstromers bevatten. De overige basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit telkens een klein aantal leerlingen instroomt, worden samengenomen in de rubriek ‘overige’. In de cijfers van datawarehouse (van de tweede query) is er een rubriek ‘Onbekend’ voorzien. Deze werd in de tabellen samen met de rubriek ‘NVT’ opgenomen als ‘NVT en onbekend’. In sommige tabellen klopte het eindtotaal niet met het totaal aantal inschrijvingen binnen een bepaalde studierichting. In dat geval werd het verschil aangevuld bij ‘Onbekend’. Indien het aantal leerlingen in deze tabellen groter was dan het aantal ingeschreven leerlingen, werd dit met een (*)aangeduid en onderaan de tabel verduidelijkt.
Attestering • De tabellen over attestering werden eveneens samengesteld op basis van twee verschillende query’s in het datawarehouse. • De eerste query gaf het aantal attesten weer dat per leerjaar werd behaald in de verschillende studierichtingen. Hierin werd voorzien in een rubriek ‘geen attest’ en een rubriek ‘onbekend. Beiden werden opgenomen in de kolom ‘Onbekend’. • Echter: leerlingen die slagen in het tweede leerjaar van de derde graad, specialisatiejaar of Se-n-Se krijgen geen attest (maar diploma, getuigschrift of certificaat). Deze leerlingen werden in dit databestand uit het datawarehouse ondergebracht in de rubriek ‘geen attest’. Om na te gaan of deze leerlingen geslaagd waren of het secundair onderwijs verlieten zonder attest, werden deze cijfers vergeleken met een het resultaat van een tweede query uit het datawarehouse, waarin de leerlingen werden onderverdeeld in de rubrieken ‘geslaagd’ versus ‘niet geslaagd’. • Indien het eindtotaal niet overeenkwam met het totaal aantal inschrijvingen binnen een bepaalde studierichting werd het verschil aangevuld bij ‘Onbekend’.
Pagina 124 van 127
•
Ook hier werd, indien het aantal leerlingen in deze tabellen groter was dan het aantal ingeschreven leerlingen, dit met een (*)aangeduid en onderaan de tabel verduidelijkt.
Aansluiting met het hoger onderwijs • In dit hoofdstuk worden tabellen opgenomen met cijfergegevens van het aantal leerlingen dat uitstroomt in het schooljaar 2011-2012 en zich ‘als generatiestudent’ inschrijft voor een opleiding in het hoger onderwijs in het academiejaar 2012-2013. Een generatiestudent is een student die zich in het academiejaar volgend op het schooljaar van afstuderen in het secundair onderwijs voor het eerst inschrijft in het Vlaamse hoger onderwijs met een diplomacontract voor een initiële bacheloropleiding. • De cijfergegevens hebben betrekking op leerlingen die een door de school geregistreerd studiebewijs verkregen hebben. Studiebewijzen uitgereikt door de examencommissie secundair onderwijs worden dus buiten beschouwing gelaten. Leerlingen die zich na het beëindigen van het secundair onderwijs niet onmiddellijk inschrijven in het hoger onderwijs, vormen eveneens een blinde vlek die de participatiegraad negatief beïnvloedt. • Voor de indicator ‘studierendement’ wordt het percentage verworven studiepunten berekend. Het totaal aantal verworven studiepunten (geslaagde opleidingsonderdelen) wordt hiertoe gedeeld door het totaal aantal actief opgenomen studiepunten (opleidingsonderdelen waarvoor men ingeschreven was). De gedelibereerde studiepunten worden in deze indicator niet meegeteld. • In de overzichtstabel per onderwijsvorm waarin het studiegebied zich bevindt, wordt het studierendement van leerlingen die doorstromen zonder te slagen aangeduid als 0,0%. Indien er geen leerlingen doorstromen vanuit een bepaalde studierichting, werd er een 0 ingevuld bij het aantal leerlingen en de cellen voor het studierendement werden leeg gelaten. • De percentages met betrekking tot het gemiddelde studierendement werden rechtstreeks overgenomen uit het datawarehouse. Echter, in de kleine tabellen per studierichting was een inhoudelijke analyse door de auteur van dit rapport noodzakelijk doordat het onderscheid wordt gemaakt tussen inhoudelijk verwante opleidingen versus niet-inhoudelijk verwante opleidingen. Het gemiddelde studierendement van de inhoudelijk verwante opleidingen wordt voor elke opleiding apart weergegeven. Echter, voor de niet-inhoudelijk verwante opleidingen diende dit te worden gebundeld en werd er een ‘gewogen’ som berekend door de auteur van het rapport. De berekening ging als volgt: eerst werd per opleiding het product gemaakt van het aantal leerlingen met het gemiddeld studierendement, dan werden deze resultaten opgeteld en tenslotte gedeeld door het totaal aantal studenten die deze niet-aansluitende opleiding gingen volgen. Deze werkwijze resulteert in een kleine foutmarge van maximum enkele percenten. • De gegevens uit datawarehouse werden aangevuld met cijfers van Onderwijskiezer: deze werden rechtstreeks overgenomen.
Pagina 125 van 127
Aansluiting met de arbeidsmarkt • De cijfers werden overgenomen van de VDAB. Hiertoe werd de webpage http://www.vdab.be/trends/schoolverlaters/detail/default.shtml geraadpleegd, waar tijdens het opstellen van dit rapport gegevens voor twee jaren (2012 en 2013) geraadpleegd konden worden. Deze worden in de tabellen gepresenteerd als schooljaren (2011-2012 en 2012-2013). • Schoolverlaters die een leertijd bij Syntra hebben gevolgd en schoolverlaters die één of meer jaren in het buitenland hebben gestudeerd of studies hebben gevolgd in een niet erkende onderwijsinstelling of in een onderwijsinstelling die niet onder de bevoegdheid valt van het departement Onderwijs en Vorming, komen in deze bestanden niet voor. Wat de leertijd betreft, wordt dezelfde werkwijze gehanteerd, maar de bestanden zijn in dat geval afkomstig van Syntra Vlaanderen. • Een kleine groep schoolverlaters beantwoordt niet helemaal aan de definitie van ‘Nog werkzoekende schoolverlaters na 1 jaar’. Ofwel stoppen zij hun studies vóór 30 juni en worden zij iets langer dan 1 jaar opgevolgd, ofwel haken zij in het nieuwe schooljaar af voor januari en worden zij iets korter dan 1 jaar opgevolgd. Aangezien deze groep beperkt is tot ongeveer 6 à 7% van de schoolverlaters, wordt gemakshalve ook gesproken van een opvolgingsperiode van 1 jaar na het verlaten van de instelling. Finaliteit • De analyse van dit hoofdstuk gebeurde op basis van de gegevens over de aansluiting met het hoger onderwijs (hoofdstuk 5) en de aansluiting met de arbeidsmarkt (hoofdstuk 6). • Voor het bepalen van de finaliteit wordt een participatiegraad van 25% als norm gesteld voor doorstroom naar de academische bachelor (ABA), de professionele bachelor (PBA) en de arbeidsmarkt. De geanalyseerde gegevens betreffen de doorstroom van leerlingen die het secundair onderwijs verlieten na het schooljaar 2011-2012. Opdat er een kruisje wordt gezet in de tabel onder ‘Academische bachelor’, ‘Professionele bachelor’ of ‘Arbeidsmarkt’ dient 25% van de leerlingen naar respectievelijk de academische bachelor, de professionele bachelor en/of de arbeidsmarkt door te stromen. • Daarenboven wordt aangeduid of een studierichting de aldus bepaalde finaliteit waarmaakt. Deze analyse is gebaseerd op het gemiddelde studierendement in een studierichting (voor PBA- of ABA-gerichte finaliteit), het percentage werkzoekende schoolverlaters na één jaar (voor arbeidsmarktgerichte finaliteit) of een combinatie van beide (voor dubbele finaliteit). Bij studierichtingen die de vooropgestelde finaliteit niet waarmaken, wordt het kruisje tussen haakjes gezet. • Voor het behalen van de PBA- of ABA-gerichte finaliteit worden twee criteria gehanteerd. Om de finaliteit waar te maken dienen de leerlingen een gemiddeld studierendement van meer dan 65% te behalen. Studierichtingen met een gemiddeld studierendement tussen 60% en 65% krijgen een ‘waarschuwingsstatus’. Daarnaast wordt rekening gehouden met het percentage leerlingen dat na vijf jaar geen bachelordiploma behaalt (indien deze gegevens beschikbaar zijn bij Onderwijskiezer). Om de finaliteit waar te maken wordt als norm gesteld dat maximum 25% van de leerlingen na vijf jaar geen bachelordiploma heeft behaald. Studierichtingen met 25% tot 35% leerlingen die geen bachelordiploma behalen na vijf jaar krijgen een ‘waarschuwingsstatus’.
Pagina 126 van 127
•
Om de arbeidsmarktgerichte finaliteit waar te maken wordt vooropgesteld dat maximum 10% van de schoolverlaters na een jaar nog werkzoekend is. Studierichtingen met 10 tot 15% schoolverlaters die na een jaar nog werkzoekend zijn, krijgen een ‘waarschuwingsstatus’.
Pagina 127 van 127