Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED PERSONENZORG

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

15 januari 2011

RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl20

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED PERSONENZORG Opleiding Begeleider - animator voor Bejaarden BO PZ 001 (Ontwerp)

Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs Personenzorg- Begeleideranimator voor Bejaarden Versie {1.0} ONTWERP Pagina 1 van 33


15 januari 2011

Inhoud 1

Opleiding .......................................................................................................................................... 6 1.1 Relatie opleiding – referentiekader ............................................................................................... 6 1.2 Inhoud ........................................................................................................................................... 7 1.3 Certificering................................................................................................................................... 7 1.4 Niveau ........................................................................................................................................... 7 1.5 Duur .............................................................................................................................................. 7 1.6 Plaats van de opleiding in het studiegebied ................................................................................. 7 1.7 Modules ........................................................................................................................................ 8 1.8 Leertraject ..................................................................................................................................... 9 1.9 Sleutelvaardigheden ..................................................................................................................... 9 2 Basiscompetenties van de opleiding .............................................................................................. 11 2.1 Communiceren in werksituaties.................................................................................................. 11 2.2 Omgaan met informatie .............................................................................................................. 11 2.3 Activiteiten begeleiden ................................................................................................................ 11 2.4 De oudere individueel ondersteunen en begeleiden bij de algemene dagelijkse verrichtingen. 12 2.5 De oudere psychosociaal begeleiden......................................................................................... 12 2.6 Werken met groepen .................................................................................................................. 13 2.7 Methodisch agogisch handelen .................................................................................................. 13 2.8 Kwaliteit en deskundigheid ......................................................................................................... 14 2.9 Werken in teamverband ............................................................................................................. 14 2.10 Werken in een organisatie ................................................................................................... 15 3 Modules .......................................................................................................................................... 16 3.1 Module M PZ G 001 Communicatief gedrag .............................................................................. 16 3.1.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 16 3.1.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 16 3.1.3 Studieduur........................................................................................................................ 16 3.1.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 16 3.2 Module M PZ G 002 Communicatieve vaardigheden................................................................. 16 3.2.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 16 3.2.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 16 3.2.3 Studieduur........................................................................................................................ 16 3.2.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 16 3.3 Module M PZ 003 Samenwerkingsvaardigheden ....................................................................... 17 3.3.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 17 3.3.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 17 3.3.3 Studieduur........................................................................................................................ 17 3.3.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 17 3.4 Module M PZ G 004 Expressieve vaardigheden ........................................................................ 17 3.4.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 17 3.4.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 17 3.4.3 Studieduur........................................................................................................................ 17 3.4.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 17 3.5 Module M PZ G 005 ICT ............................................................................................................. 18 3.5.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 18 3.5.2 Instapvereisten................................................................................................................. 18 3.5.3 Studieduur........................................................................................................................ 18 3.5.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 18 3.6 Module M PZ G 006 Omgaan met diversiteit ............................................................................. 18 3.6.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 18 3.6.2 Instapvereisten................................................................................................................. 18 3.6.3 Studieduur........................................................................................................................ 18 3.6.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 18 3.7 Module M PZ G 007 Deontologisch en ethisch handelen ......................................................... 19 3.7.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 19 Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs Personenzorg- Begeleideranimator voor Bejaarden Versie {1.0} ONTWERP Pagina 2 van 33


15 januari 2011

3.7.2 Instapvereisten................................................................................................................. 19 3.7.3 Studieduur........................................................................................................................ 19 3.7.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 19 3.8 Module M PZ 008 Begeleiden van personen met dementie ...................................................... 19 3.8.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 19 3.8.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 19 3.8.3 Studieduur........................................................................................................................ 19 3.8.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 20 3.9 Module M PZ 009 Professioneel en kwaliteitsvol handelen ....................................................... 20 3.9.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 20 3.9.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 20 3.9.3 Studieduur........................................................................................................................ 20 3.9.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 20 3.10 Module M PZ 010 Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 2 ........................................ 20 3.10.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 20 3.10.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 20 3.10.3 Studieduur........................................................................................................................ 21 3.10.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 21 3.11 Module M PZ 011 Psychologie van het ouder worden ........................................................ 21 3.11.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 21 3.11.2 Instapvereisten................................................................................................................. 21 3.11.3 Studieduur........................................................................................................................ 21 3.11.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 21 3.12 Module M PZ 012 Psychopathologie ................................................................................... 21 3.12.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 21 3.12.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 21 3.12.3 Studieduur........................................................................................................................ 21 3.12.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 21 3.13 Module M PZ 013 Geronto-agogische vaardigheden .......................................................... 22 3.13.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 22 3.13.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 22 3.13.3 Studieduur........................................................................................................................ 22 3.13.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 22 3.14 Module M PZ 014 Bijzondere geronto-agogische vaardigheden ........................................ 22 3.14.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 22 3.14.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 22 3.14.3 Studieduur........................................................................................................................ 22 3.14.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 22 3.15 Module M PZ G 015 Woon - en leefklimaat ......................................................................... 23 3.15.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 23 3.15.2 Instapvereisten................................................................................................................. 23 3.15.3 Studieduur........................................................................................................................ 23 3.15.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 23 3.16 Module M PZ G 016 Sociaal – emotioneel begeleiden........................................................ 23 3.16.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 23 3.16.2 Instapvereisten................................................................................................................. 23 3.16.3 Studieduur........................................................................................................................ 23 3.16.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 23 3.17 Module M PZ 017 Biologische aspecten van het ouder worden.......................................... 24 3.17.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 24 3.17.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 24 3.17.3 Studieduur........................................................................................................................ 24 3.17.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 24 3.18 Module M PZ 018 Observeren en rapporteren .................................................................... 24 3.18.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 24 3.18.2 Instapvereisten................................................................................................................. 24 3.18.3 Studieduur........................................................................................................................ 24 3.18.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 24 Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs Personenzorg- Begeleideranimator voor Bejaarden Versie {1.0} ONTWERP Pagina 3 van 33


15 januari 2011

3.19 Module M PZ G 019 Werken met groepen .......................................................................... 25 3.19.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 25 3.19.2 Instapvereisten................................................................................................................. 25 3.19.3 Studieduur........................................................................................................................ 25 3.19.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 25 3.20 Module M PZ 020 Zorg voor de bewoner en zijn omgeving in de fase van zijn levenseinde .................. 25 3.20.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 25 3.20.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 25 3.20.3 Studieduur........................................................................................................................ 25 3.20.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 25 3.21 Module M PZ G 021 Verzorgen, veiligheid en gezondheid ................................................. 26 3.21.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 26 3.21.2 Instapvereisten................................................................................................................. 26 3.21.3 Studieduur........................................................................................................................ 26 3.21.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 26 3.22 Module M PZ G 022 Methodisch handelen in een organisatie ............................................ 26 3.22.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 26 3.22.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 26 3.22.3 Studieduur........................................................................................................................ 26 3.22.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 27 3.23 Module M PZ 023 Zorg voor de cliënt en zijn context .......................................................... 27 3.23.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 27 3.23.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 27 3.23.3 Studieduur........................................................................................................................ 27 3.23.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 27 3.24 Module M PZ 024 Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 1 ......................................... 27 3.24.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 27 3.24.2 Instapvereisten voor de module....................................................................................... 27 3.24.3 Studieduur........................................................................................................................ 27 3.24.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 28 3.25 Module M PZ G 025 Methodische werkbegeleiding en supervisie 1 ................................... 28 3.25.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 28 3.25.2 Instapvereisten................................................................................................................. 28 3.25.3 Studieduur........................................................................................................................ 28 3.25.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 28 3.26 Module M PZ G 026 Methodische werkbegeleiding en supervisie 2 ................................... 28 3.26.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 28 3.26.2 Instapvereisten................................................................................................................. 28 3.26.3 Studieduur........................................................................................................................ 28 3.26.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 28 3.27 Module M PZ G 027 Methodische werkbegeleiding en supervisie 3 ................................... 29 3.27.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 29 3.27.2 Instapvereisten................................................................................................................. 29 3.27.3 Studieduur........................................................................................................................ 29 3.27.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 29 3.28 Module M PZ G 028 Methodische werkbegeleiding en supervisie 4 ................................... 29 3.28.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 29 3.28.2 Instapvereisten................................................................................................................. 29 3.28.3 Studieduur........................................................................................................................ 29 3.28.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 29 3.29 Module M PZ G 029 Methodische werkbegeleiding en supervisie 5 ................................... 30 3.29.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 30 3.29.2 Instapvereisten................................................................................................................. 30 3.29.3 Studieduur........................................................................................................................ 30 3.29.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 30 3.30 Module M PZ G 030 Methodische werkbegeleiding en supervisie 6 ................................... 30 3.30.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 30 3.30.2 Instapvereisten................................................................................................................. 30 Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs Personenzorg- Begeleideranimator voor Bejaarden Versie {1.0} ONTWERP Pagina 4 van 33


15 januari 2011

3.30.3 Studieduur........................................................................................................................ 30 3.30.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 30 3.31 Module M PZ 031 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 1 ......................... 31 3.31.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 31 3.31.2 Instapvereisten................................................................................................................. 31 3.31.3 Studieduur........................................................................................................................ 31 3.31.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 31 3.32 Module M PZ 032 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 2 ......................... 31 3.32.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 31 3.32.2 Instapvereisten................................................................................................................. 31 3.32.3 Studieduur........................................................................................................................ 31 3.32.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 31 3.33 Module M PZ 033 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 3 ......................... 32 3.33.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 32 3.33.2 Instapvereisten................................................................................................................. 32 3.33.3 Studieduur........................................................................................................................ 32 3.33.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 32 3.34 Module M PZ 034 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 4 ......................... 32 3.34.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 32 3.34.2 Instapvereisten................................................................................................................. 32 3.34.3 Studieduur........................................................................................................................ 32 3.34.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 32 3.35 Module M PZ 036 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 5 ......................... 32 3.35.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 32 3.35.2 Instapvereisten................................................................................................................. 33 3.35.3 Studieduur........................................................................................................................ 33 3.35.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 33 3.36 Module M PZ 036 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 6 ......................... 33 3.36.1 Situering van de module in de opleiding.......................................................................... 33 3.36.2 Instapvereisten................................................................................................................. 33 3.36.3 Studieduur........................................................................................................................ 33 3.36.4 Basiscompetenties ........................................................................................................... 33



15 januari 2011

1 Opleiding 1.1

Relatie opleiding – referentiekader

De opleiding Begeleider-animator voor Bejaarden hoort thuis in het studiegebied Personenzorg. De basiscompetenties zijn gebaseerd op het beroepsprofiel ‘ Animator in de ouderenzorg ‘ (SERVapril 2003 D/2003/4665/21). De ouderenzorg valt onder de sector gezondheids- en welzijnszorg. Het certificaat van deze opleiding is erkend door de sector en geeft toegang tot de functie van deskundige in de animatie en activatie. Afgestudeerden kunnen tewerkgesteld worden in: - woonzorgcentra - dienstencentra - dagverzorgingscentra. De huidige situatie en de toekomstige evolutie in de samenleving wijst op een duidelijke behoefte aan goed opgeleide animatoren in de ouderenzorg. Met het besluit van de Vlaamse regering van 4 april 2003 tot wijziging van het besluit van de Vlaamse regering van 17 juli 1985 tot vaststelling van de normen waaraan een serviceflatgebouw, een woningcomplex met dienstverlening of een woonzorgcentrum moet voldoen om voor erkenning in aanmerking te komen is de personeelsnorm voor de functie van deskundige in de animatie en activatie gevoelig verhoogd. Bovendien moeten sindsdien ook woonzorgcentra met 25 of minder woongelegenheden in personeel voor animatie en activatie voorzien willen ze erkend worden. Door de toenemende vergrijzing van de samenleving neemt ook de behoefte aan opvang voor oudere zorgvragers toe. Er is de intentie van het beleid om het aantal plaatsen in woonzorgcentra gevoelig uit te breiden in de nabije toekomst. Naast deze kwantitatieve toename worden er ook hogere eisen gesteld aan de deskundigheid van de animatoren: - een animator in de ouderenzorg kan zich niet langer beperken tot het bezig houden van de ouderen maar moet in staat zijn de oudere zowel individueel als in groep te ondersteunen en te begeleiden bij het zinvol invullen van zijn tijdsbesteding. Dit houdt in dat er ook hogere eisen worden gesteld aan de kwaliteit van de animatie. - het aantal oudere met een specifieke zorg – of hulpvraag neemt eveneens toe. Voor deze groepen zal de animatie moeten aangepast worden aan hun mogelijkheden en beperkingen. - de ouderenanimatie wordt steeds meer en meer geïntegreerd in een ruimer geheel van zorg voor wonen en leven wat maakt dat een animator moet kunnen samenwerken in een multidisciplinair team. Deze evoluties tonen duidelijk de nood aan een geëigende opleiding voor animatoren in de ouderenzorg. Door het opleidingsprofiel van de opleiding Begeleider- animator in de Bejaardenzorg af te stemmen op de andere opleidingsprofielen in het studiegebied Personenzorg wordt een horizontale doorstroming tussen deze opleidingen bevorderd. In bijlage vindt u een overzicht van de gemeenschappelijke modules op basis waarvan EVK wordt toegekend voor de opleidingen Jeugd- en Gehandicaptenzorg, Begeleider-animator voor Bejaarden en Intercultureel Werk. Dit maakt het mogelijk dat een cursist via een relatief kort traject een bijkomend certificaat/diploma kan behalen. Verticale doorstroming is eveneens mogelijk. De opleiding Begeleider-animator voor Bejaarden legt een goede basis voor diverse HBO5- en Bacheloropleidingen o.a. tot seniorenconsulent, orthopedagogie, ergotherapie,….. Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs Personenzorg- Begeleideranimator voor Bejaarden Versie {1.0} ONTWERP Pagina 6 van 33


1.2

15 januari 2011

Inhoud

De kerntaak van een animator in de ouderenzorg is het aanbieden van een zinvolle dagbesteding aan ouderen. Zijn taak is ruimer dan het uitwerken van een activiteitenaanbod. Hij ondersteunt elke oudere op individuele basis en biedt persoonlijke begeleiding in de dagbesteding. Deze ondersteuning en begeleiding is er op gericht vanuit een animatieve grondhouding het welzijn en de levenskwaliteit van de oudere te bevorderen. Hij werkt een aangepast activiteitenaanbod uit zowel voor individuen als voor groepen en begeleidt ook deze activiteiten. In het belang van de oudere onderhoudt hij contacten met het sociaal netwerk van de oudere. Vanuit zijn functie biedt hij ondersteuning bij de verschillende aspecten van de algemene opdracht en werking van de instelling en neemt zijn verantwoordelijkheid voor integrale kwaliteitszorg op. Bij de uitvoering van zijn taak heeft hij oog voor het veilig, hygiënisch, economisch, ergonomisch en milieubewust werken. Tot slot is hij in staat zijn beroepscompetenties te ontwikkelen, en te verruimen. Op basis van deze taakomschrijving komen we tot volgende clusters: - communiceren in werksituaties - omgaan met informatie - activiteiten begeleiden - de oudere individueel ondersteunen en begeleiden bij de algemene dagelijkse verrichtingen - de oudere psychosociaal begeleiden - werken met groepen - methodisch agogisch handelen - kwaliteit en deskundigheid - werken in teamverband - werken in een organisatie

1.3

Certificering

Wie de beroepsopleiding met succes voltooit, behaalt het certificaat Begeleider- animator voor Bejaarden.

1.4

Niveau

De opleiding wordt ingedeeld als niveau secundair onderwijs.

1.5

Duur

De minimale duur van de opleiding Begeleider-animator voor Bejaarden bedraagt 1560 lestijden.

1.6

Plaats van de opleiding in het studiegebied

Nr.

Opleidingen

Code

Lestijden

Niveau

1 2

Begeleider in de Kinderopvang Begeleid(st)er Buitenschoolse kinderopvang Jeugd- en Gehandicaptenzorg Begeleider- animator voor Bejaarden

BO PZ 108 BO PZ 109

1280 920

BO PZ 101 BO PZ 001

1560 1560

2 3

BSO 3 BSO3

Referentiekader BP BP

Reglementering -

TSO 3 SO

BP BP

-



1.7

15 januari 2011

Modules

Naam Communicatief gedrag Communicatieve vaardigheden Samenwerkingsvaardigheden Expressieve vaardigheden ICT Omgaan met diversiteit Deontologisch en ethisch handelen Begeleiden van personen met dementie Professioneel en kwaliteitsvol handelen Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 2 Psychologie van het ouder worden Psychopathologie Geronto-agogische vaardigheden Bijzondere geronto-agogische vaardigheden Woon- en leefklimaat Sociaal – emotioneel begeleiden Biologische aspecten van het ouder worden Observeren en rapporteren Werken met groepen Zorg voor de bewoner en zijn omgeving in de fase van zijn levenseinde Verzorgen, veiligheid en gezondheid Methodisch handelen in de organisatie Zorg voor de cliënt en zijn context Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 1 Methodische werkbegeleiding en Supervisie1 Methodische werkbegeleiding en Supervisie2 Methodische werkbegeleiding en Supervisie3 Methodische werkbegeleiding en Supervisie4 Methodische werkbegeleiding en Supervisie5 Methodische werkbegeleiding en Supervisie6 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 1 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 2 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 3 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 4 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 5 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 6

Code M PZ G 001 M PZ G 002 M PZ G 003 M PZ G 004 M PZ G 005 M PZ G 006 M PZ G 007 M PZ 008 M PZ 009 M PZ 010 M PZ 011 M PZ 012 M PZ 013 M PZ 014 M PZ G 015 M PZ G 016 M PZ 017 M PZ G 018 M PZ G 019

Lestijden 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40

M PZ 020

40

M PZ G 021 M PZ G 022 M PZ 023 M PZ 024 M PZ G 025 M PZ G 026 M PZ G 027 M PZ G 028 M PZ G 029 M PZ G 030 M PZ 031 M PZ 032 M PZ 033 M PZ 034 M PZ 035 M PZ 036

40 40 40 40 20 20 20 20 20 20 80 80 80 80 80 80



1.8

Leertraject

1.9

Sleutelvaardigheden

Sleutelvaardigheid ASSERTIVITEIT CONTACTVAARDIGHEID

CREATIVITEIT EEN WERKPLAN KUNNEN MAKEN EMPATHIE

KRITISCHE INGESTELDHEID

VEILIGHEIDS- EN MILIEUBEWUSTZIJN ZELFSTANDIGHEID

ZELFVERTROUWEN

15 januari 2011

specificatie In staat zijn eigen meningen en gevoelens te verwoorden en ervoor op te komen. In staat zijn om contact te leggen en eventueel te onderhouden, ook in moeilijke situaties (onder meer met mensen met verschillende opvattingen en achtergrond). In staat zijn om persoonlijke ideeën en oplossingen te bedenken en uit te voeren. In staat zijn om op systematische wijze te beslissen welke stappen men bij de uitvoering van een taak zal zetten. In staat zijn zich in te leven in iemands situatie, er begrip voor op te brengen en er tactvol mee om te gaan. In staat zijn zichzelf en zijn omgeving in vraag te stellen, de waarde van een bewering of een feit, de haalbaarheid van een vooropgesteld doel te verifiëren, alvorens een stelling in te nemen. In staat zijn om actief en proactief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden. In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken. In staat zijn om een taak aan te pakken vanuit geloof in eigen kennen en kunnen.

SV03 SV06

SV07 SV10

SV11

SV15

SV30

SV32

SV33


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming ZIN VOOR INITIATIEF

ZIN VOOR SAMENWERKING

15 januari 2011

In staat zijn om problemen en taken aan te pakken zonder dat het gevraagd wordt of de omstandigheden ertoe dwingen. In staat zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken.

SV34

SV35

Bron: GENT-4, november 1999 Bron: Beroepsprofiel Serv Animator in de ouderenzorg april 2003(D/2003/4665/21)



15 januari 2011

2 Basiscompetenties van de opleiding 2.1

Communiceren in werksituaties

Code PZ 001 BC 001 PZ 001 BC 002 PZ 001 BC 003 PZ 001 BC 004 PZ 001 BC 005 PZ 001 BC 006 PZ 001 BC 007 PZ 001 BC 008 PZ 001 BC 009 PZ 001 BC 010 PZ 001 BC 011 PZ 001 BC 012 PZ 001 BC 013

2.2

Omgaan met informatie

Code PZ 001 BC 014 PZ 001 BC 015 PZ 001 BC 016 PZ 001 BC 017 PZ 001 BC 018 PZ 001 BC 019 PZ 001 BC 020 PZ 001 BC 021 PZ 001 BC 022 PZ 001 BC 023 PZ 001 BC 024

2.3

Basiscompetenties responsief en authentiek communiceren vaststellen welke verbale en non-verbale communicatie door de cliënt wordt gehanteerd en begrepen een voor de cliënt verstaanbare taal gebruiken tussen communicatietechnieken, stijlen en abstractieniveaus schakelen de eigen lichaamstaal benutten in de communicatie met de cliënt omgaan met diversiteit rekening houden met de verschillen in waarden en normen tussen (groepen) mensen strategieën inzetten om te communiceren met cliënten en cliëntsystemen met uiteenlopende achtergronden en culturen helder en correct informatie doorgeven in open dialoog treden met collega’s die werken vanuit andere waarden en normen observaties gericht rapporteren op een gestructureerde wijze en in een heldere taal mondeling en schriftelijk rapporteren eigen waarden en normen bespreekbaar maken

Basiscompetenties informatie geven aan de cliënt of zijn omgeving informatie over de cliënt en het cliëntsysteem op een discrete wijze hanteren de privacy van de cliënt en het cliëntsysteem respecteren de sociale kaart raadplegen ICT functioneel hanteren bij het zoeken naar en geven van informatie inschatten wanneer er met collega’s iets moet worden besproken vertrouwelijke informatie over collega’s discreet behandelen verbanden leggen tussen informatie uit verschillende bronnen over de cliënt en/of het cliëntsysteem ICT functioneel aanwenden bij het opvolgen van een begeleidingsplan relevante informatie selecteren in functie van een optimale begeleiding van een cliënt ICT functioneel aanwenden bij de rapportering

Activiteiten begeleiden

Code PZ 001 BC 025 PZ 001 BC 026 PZ 001 BC 027 PZ 001 BC 028

Basiscompetenties De cursist kan tijdens activiteiten met de cliënt expressieve technieken toepassen spelen met de cliënt en de cliënt tot spel stimuleren de cliënt de eigen creatieve mogelijkheden laten ontdekken creatief zijn in het voorstellen van activiteiten die inspelen op de vraag of behoefte van de cliënt


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming PZ 001 BC 029 PZ 001 BC 030 PZ 001 BC 031 PZ 001 BC 032

2.4

expressieve technieken gebruiken in de omgang met de cliënt de financiële administratie van de hem toevertrouwde middelen uitvoeren een initiatief op het niveau van de individuele bewoner en de groep uitwerken vanuit een visie op animatie een jaarplan opstellen, uitvoeren, evalueren en rapporteren

De oudere individueel ondersteunen en begeleiden bij de algemene dagelijkse verrichtingen

Code PZ 001 BC 033

PZ 001 BC 034 PZ 001 BC 035 PZ 001 BC 036 PZ 001 BC 037 PZ 001 BC 038 PZ 001 BC 039 PZ 001 BC 040 PZ 001 BC 041 PZ 001 BC 042 PZ 001 BC 043 PZ 001 BC 044 PZ 001 BC 045 PZ 001 BC 046 PZ 001 BC 047 PZ 001 BC 048 PZ 001 BC 049

2.5

15 januari 2011

Basiscompetenties De cursist kan de autonomie van de cliënt optimaal bevorderen bij dagelijkse activiteiten in verband met slapen, voeding, persoonlijke hygiëne, kleding, huishouden, budgetbeheer, administratie en correspondentie aan een basissfeer van veiligheid en geborgenheid in de leefomgeving bijdragen voor sfeerbevorderende elementen in de leefomgeving zorgen bij de inrichting van de eigen leefruimte ondersteuning bieden de ontwikkeling van een evenwichtige dagindeling begeleiden de cliënt helpen met praktische zaken ingeval van handicap, ziekte of letsel levensreddende handelingen stellen zelfstandig EHBO toepassen instructies uitvoeren voor verzorging en medicatie in geval van ziekte, letsel of handicap inschatten of medische of andere hulp voor de cliënt moet worden ingeroepen hef- en tiltechnieken uitvoeren hulpmiddelen hanteren reageren bij ongeval of noodsituatie anticiperen op gevaarsituaties vigerende regelgeving inzake hygiëne, veiligheid, milieu en gezondheid toepassen ergonomisch werken in de omgang met de oudere gepast reageren op de gezondheidstoestand

De oudere psychosociaal begeleiden

Code PZ 001 BC 050 PZ 001 BC 051 PZ 001 BC 052 PZ 001 BC 053 PZ 001 BC 054 PZ 001 BC 055 PZ 001 BC 056 PZ 001 BC 057 PZ 001 BC 058

Basiscompetenties De cursist kan relevante informatie over de cliënt in het algemeen en over zijn hulpvraag in het bijzonder inwinnen de hulpvraag van de cliënt koppelen aan de begeleidingsmogelijkheden van de organisatie maatregelen nemen die aan de kwaliteit van het leven van de cliënt bijdragen de betrokkenheid en het welbevinden van de cliënt bevorderen een vertrouwensrelatie met de cliënt opbouwen de cliënt ondersteunen in het opbouwen van een positief zelfbeeld het zelfsturend vermogen van de cliënt vergroten in het begeleidingswerk rekening houden met de levensbeschouwing en persoonlijke zingeving van de cliënt de cliënt begeleiden bij het leren omgaan met gevoelens


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming PZ 001 BC 059 PZ 001 BC 060 PZ 001 BC 061 PZ 001 BC 062 PZ 001 BC 063 PZ 001 BC 064 PZ 001 BC 065 PZ 001 BC 066 PZ 001 BC 067 PZ 001 BC 068 PZ 001 BC 069 PZ 001 BC 070 PZ 001 BC 071 PZ 001 BC 072 PZ 001 BC 073 PZ 001 BC 074 PZ 001 BC 075 PZ 001 BC 076

2.6

de cliënt begeleiden in het proces van relatievorming de cliënt begeleiden in het ontwikkelen van weerbaarheid zich verplaatsen in de achtergrond van de cliënt en/of het cliëntsysteem het gedrag en de toestand van de cliënt en/of het cliëntsysteem gericht observeren in overleg met collega’s de signaalwaarde van gedragingen achterhalen en interpreteren deontologisch en ethisch handelen gepast omgaan met de levensfasegebonden aspecten van de hulpvraag van de cliënt en van zijn familie zorg dragen voor de cliënt en zijn relationele omgeving adequaat omgaan met personen met dementie het welbevinden en zelfwaardegevoel van personen met dementie ondersteunen adequaat omgaan met ouderen met gerontopsychiatrische problematiek adequaat omgaan met ouderen met psychopathologische problemen in zijn professioneel handelen rekening houden met pathologische verouderingsprocessen in contact treden met zwaar zorgbehoevende ouderen en hen tot contact uitnodigen anticiperen op moeilijk hanteerbaar gedrag agogisch handelen bij personen in een palliatieve of stervensfase en kan doelgericht geëigende agogische middelen inzetten ondersteunend omgaan met familieleden en andere nabestaanden tijdens de palliatieve fase, de stervensfase en de rouwfase ondersteunend en verbindend werken ten aanzien van medegebruikers in het kader van het (nakende) overlijden van een gebruiker

Werken met groepen

Code PZ 001 BC 077 PZ 001 BC 078 PZ 001 BC 079 PZ 001 BC 080 PZ 001 BC 081 PZ 001 BC 082 PZ 001 BC 083 PZ 001 BC 084 PZ 001 BC 085

2.7

15 januari 2011

Basiscompetenties De cursist kan een structuur aanbieden voor de groep duidelijk en consequent zijn in het hanteren van regels en opnemen van verantwoordelijkheden groepsoverleg begeleiden participatie en inspraak van groepsleden organiseren omgaan met groepsinteracties en groepsdynamische processen zorgen voor het welbevinden van alle groepsleden individualiserend werken binnen de groep werken aan conflicthantering binnen de groep de integratie van nieuwe groepsleden begeleiden

Methodisch agogisch handelen

Code PZ 001 BC 086 PZ 001 BC 087 PZ 001 BC 088 PZ 001 BC 089

Basiscompetenties De cursist kan emancipatorisch handelen vanuit de visie op animatie een veranderingsproces mee begeleiden helpen bij het verhelderen van de hulpvraag en mogelijkheden tot begeleidend handelen bijdragen tot het ontwikkelen, uitvoeren en opvolgen van het begeleidingsplan


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming PZ 001 BC 090 PZ 001 BC 091 PZ 001 BC 092 PZ 001 BC 093 PZ 001 BC 094 PZ 001 BC 095 PZ 001 BC 096 PZ 001 BC 097 PZ 001 BC 098

2.8

methodisch handelen binnen het hulpverleningsproces een hulpverleningsproces opstarten in functie van vooropgestelde doelstellingen verschillende benaderingswijzen en begeleidingsmodellen binnen de geronto-agogiek toepassen adequaat omgaan met de complexiteit en uniciteit van elke probleemsituatie omgaan met vragen omtrent begeleiding van de cliënt theoretische kaders en kennis uit onder meer de psychologie, agogiek en communicatieleer aanwenden in zijn dagelijks handelen in zijn professioneel handelen rekening houden met het biologische verouderingsproces deelnemen aan het opstellen van een individueel begeleidingsplan deelnemen aan het bepalen van doelstellingen voor de individuele cliënt en/of de groep

Kwaliteit en deskundigheid

Code PZ 001 BC 099 PZ 001 BC 100 PZ 001 BC 101 PZ 001 BC 102 PZ 001 BC 103 PZ 001 BC 104 PZ 001 BC 105 PZ 001 BC 106 PZ 001 BC 107 PZ 001 BC 108 PZ 001 BC 109 PZ 001 BC 110 PZ 001 BC 111 PZ 001 BC 112 PZ 001 BC 113 PZ 001 BC 114 PZ 001 BC 115

2.9

15 januari 2011

Basiscompetenties De cursist kan de eigen draagkracht bewaken reflecteren op het eigen handelen en op de eigen beleving van de situatie het eigen handelen evalueren en bijsturen openstaan voor supervisie de eigen visie op hulpverlening kaderen binnen actuele maatschappelijke opvattingen over welzijns- en gezondheidszorg maatregelen nemen om beroepsziektes te voorkomen preventief toezien op de veiligheid en integriteit van de cliënt en van de collega’s knelpunten in werkvoorwaarden bespreekbaar maken bij de verantwoordelijken handelen vanuit een weloverwogen visie op kwaliteitsvol handelen meewerken aan kwaliteitszorg, overeenkomstig de sectorspecifieke minimale kwaliteitseisen systematisch werken aan verbetering van de eigen dienstverlening op een kritische manier een thema selecteren zelfstandig een project uitwerken de eigen deskundigheid optimaliseren het eigen handelen aanpassen aan nieuwe inzichten in de ouderenzorg het eigen professioneel handelen toetsen aan de kwaliteitseisen binnen een multidisciplinair team comfortgericht denken stimuleren

Werken in teamverband

Code PZ 001 BC 116 PZ 001 BC 117 PZ 001 BC 118 PZ 001 BC 119 PZ 001 BC 120

Basiscompetenties De cursist kan afspraken maken en nakomen over de uitvoering van de begeleidings- en handelingsplannen actief en constructief deelnemen aan teambesprekingen eigen bevindingen, meningen of feedback inbrengen in het collegiale overleg bijdragen aan een open en collegiale werksfeer omgaan met feedback en raadgevingen van collega’s


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming PZ 001 BC 121 PZ 001 BC 122

15 januari 2011

een bijdrage leveren tot een efficiënte vergadering samen met collega’s activiteiten of projecten organiseren

2.10 Werken in een organisatie Code PZ 001 BC 123 PZ 001 BC 124 PZ 001 BC 125 PZ 001 BC 126 PZ 001 BC 127 PZ 001 BC 128 PZ 001 BC 129

Basiscompetenties De cursist kan samenwerken en afstemmen met collega’s en personen binnen en buiten de organisatie de grenzen van de eigen bevoegdheid en mogelijkheden inschatten de eigen taken en positie binnen de organisatie juist beoordelen rekening houden met de visie en met de missie van de organisatie handelen in overeenstemming en binnen de grenzen van de eigen functie en het bestaande beroepsprofiel zich complementair opstellen en samenwerken met andere disciplines een functionele relatie opbouwen en onderhouden met relevante anderen



15 januari 2011

3 Modules 3.1 3.1.1

Module M PZ G 001 Communicatief gedrag Situering van de module in de opleiding

In deze module verwerven de cursisten inzicht in (eigen) communicatie en de verschillende stijlen en technieken. De focus ligt vooral op het aanleren, trainen en oefenen van basisvaardigheden met betrekking tot communicatie. Deze module maakt deel uit van de gemeenschappelijke modules

3.1.2

Instapvereisten voor de module

Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs.

3.1.3

Studieduur

40 Lt

3.1.4

Basiscompetenties

Module Communicatief gedrag De cursist kan responsief en authentiek communiceren vaststellen welke verbale en non-verbale communicatie door de cliënt wordt gehanteerd en begrepen een voor de cliënt verstaanbare taal gebruiken tussen communicatietechnieken, stijlen en abstractieniveaus schakelen de eigen lichaamstaal benutten in de communicatie met de cliënt helder en correct informatie doorgeven

3.2 3.2.1

M PZ G 001 PZ 001 BC 001 PZ 001 BC 002 PZ 001 BC 003 PZ 001 BC 004 PZ 001 BC 005 PZ 001 BC 009

Module M PZ G 002 Communicatieve vaardigheden Situering van de module in de opleiding

In deze module verwerven de cursisten inzicht in (eigen) communicatie en de verschillende stijlen en technieken. De focus ligt vooral op het aanleren, trainen en oefenen van basis- en specifieke vaardigheden met betrekking tot communicatie.In deze module worden telkens de vooropgestelde basiscompetenties vanuit onderling verschillende contexten en/ of verdiepende dimensies aangeleerd.

3.2.2



3.2.3

Studieduur

40 Lt

3.2.4

Basiscompetenties

Module Communicatieve vaardigheden De cursist kan responsief en authentiek communiceren vaststellen welke verbale en non-verbale communicatie door de cliënt wordt gehanteerd en begrepen een voor de cliënt verstaanbare taal gebruiken

M PZ G 002 PZ 001 BC 001 PZ 001 BC 002 PZ 001 BC 003


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming tussen communicatietechnieken, stijlen en abstractieniveaus schakelen de eigen lichaamstaal benutten in de communicatie met de cliënt helder en correct informatie doorgeven eigen bevindingen, meningen of feedback inbrengen in het collegiale overleg

3.3 3.3.1

15 januari 2011 PZ 001 BC 004 PZ 001 BC 005 PZ 001 BC 009 PZ 001 BC 119

Module M PZ 003 Samenwerkingsvaardigheden Situering van de module in de opleiding

In deze module leren cursisten vaardigheden die essentieel zijn in het professioneel en constructief samen werken, samen overleggen en efficiënt vergaderen.

3.3.2



3.3.3

Studieduur

40 Lt

3.3.4

Basiscompetenties

Module Samenwerkingsvaardigheden De cursist kan in open dialoog treden met collega’s die werken vanuit andere waarden en normen inschatten wanneer er met collega’s iets moet worden besproken actief en constructief deelnemen aan teambesprekingen eigen bevindingen, meningen of feedback inbrengen in het collegiale overleg bijdragen aan een open en collegiale werksfeer omgaan met feedback en raadgevingen van collega’s een bijdrage leveren tot een efficiënte vergadering samen met collega’s activiteiten of projecten organiseren samenwerken en afstemmen met collega’s en personen binnen en buiten de organisatie

3.4 3.4.1

M PZ 003 PZ 001 BC 010 PZ 001 BC 019 PZ 001 BC 117 PZ 001 BC 118 PZ 001 BC 119 PZ 001 BC 120 PZ 001 BC 121 PZ 001 BC 122 PZ 001 BC 123

Module M PZ G 004 Expressieve vaardigheden Situering van de module in de opleiding

In deze module leren cursisten de expressieve vaardigheden/ mogelijkheden van zichzelf en de cliënt optimaal te ontwikkelen en deze te hanteren.

3.4.2



3.4.3

Studieduur

40 Lt

3.4.4

Basiscompetenties

Module Expressieve en creatieve vaardigheden

M PZ G 004


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming De cursist kan tijdens activiteiten met de cliënt expressieve technieken toepassen spelen met de cliënt en de cliënt tot spel stimuleren de cliënt de eigen creatieve mogelijkheden laten ontdekken creatief zijn in het voorstellen van activiteiten die inspelen op de vraag of behoefte van de cliënt expressieve technieken gebruiken in de omgang met de cliënt

3.5 3.5.1

15 januari 2011

PZ 001 BC 025 PZ 001 BC 026 PZ 001 BC 027 PZ 001 BC 028 PZ 001 BC 029

Module M PZ G 005 ICT Situering van de module in de opleiding

In deze module leren de cursisten een aantal fundamentele PC-vaardigheden. Deze zijn verbonden zijn aan de verschillende vormen van computergebruik in functie van het geronto-agogisch werken.

3.5.2

Instapvereisten


3.5.3

Studieduur

40 Lt

3.5.4

Basiscompetenties

Module ICT De cursist kan de sociale kaart raadplegen ICT functioneel hanteren bij het zoeken naar en geven van informatie ICT functioneel aanwenden bij het opvolgen van een begeleidingsplan ICT functioneel aanwenden bij de rapportering de financiële administratie van de hem toevertrouwde middelen uitvoeren de cliënt helpen met praktische zaken ingeval van handicap, ziekte of letsel

3.6 3.6.1

M PZ G 005 PZ 001 BC 017 PZ 001 BC 018 PZ 001 BC 022 PZ 001 BC 024 PZ 001 BC 030 PZ 001 BC 038

Module M PZ G 006 Omgaan met diversiteit Situering van de module in de opleiding

Hierin wordt de focus sterk gericht op het kunnen omgaan met diversiteit (van de cliënt/ cliëntsysteem) in al zijn aspecten, verschillende visies op mens en samenleving en intercultureel communiceren.

3.6.2

Instapvereisten


3.6.3

Studieduur

40 Lt

3.6.4

Basiscompetenties

Module Omgaan met diversiteit De cursist kan omgaan met diversiteit

M PZ G 006 PZ 001 BC 006


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming strategieën inzetten om te communiceren met cliënten en cliëntsystemen met uiteenlopende achtergronden en culturen in het begeleidingswerk rekening houden met de levensbeschouwing en persoonlijke zingeving van de cliënt zich verplaatsen in de achtergrond van de cliënt en/of het cliëntsysteem de eigen visie op hulpverlening kaderen binnen actuele maatschappelijke opvattingen over welzijns- en gezondheidszorg

3.7 3.7.1

15 januari 2011 PZ 001 BC 008 PZ 001 BC 057 PZ 001 BC 061 PZ 001 BC 103

Module M PZ G 007 Deontologisch en ethisch handelen Situering van de module in de opleiding

In deze module leren cursisten deontologisch en ethisch handelen.

3.7.2

Instapvereisten


3.7.3

Studieduur

40 Lt

3.7.4

Basiscompetenties

Module Deontologisch en ethisch handelen De cursist kan rekening houden met de verschillen in waarden en normen tussen (groepen) mensen eigen waarden en normen bespreekbaar maken informatie over de cliënt en het cliëntsysteem op een discrete wijze hanteren de privacy van de cliënt en het cliëntsysteem respecteren vertrouwelijke informatie over collega’s discreet behandelen in het begeleidingswerk rekening houden met de levensbeschouwing en persoonlijke zingeving van de cliënt deontologisch en ethisch handelen reflecteren op het eigen handelen en op de eigen beleving van de situatie

3.8 3.8.1

M PZ G 007 PZ 001 BC 007 PZ 001 BC 013 PZ 001 BC 015 PZ 001 BC 016 PZ 001 BC 020 PZ 001 BC 057 PZ 001 BC 064 PZ 001 BC 100

Module M PZ 008 Begeleiden van personen met dementie Situering van de module in de opleiding

In deze module leren cursisten personen met dementie begeleiden. Zij verwerven inzicht in de verschillende vormen van dementie en leren hoe zij met de demente zorgvrager en zijn sociale omgeving moeten omgaan.

3.8.2



3.8.3

Studieduur

40 Lt



3.8.4

Basiscompetenties

Module Begeleiden van personen met dementie De cursist kan de persoon kan adequaat omgaan met personen met dementie het welbevinden en zelfwaardegevoel van personen met dementie ondersteunen anticiperen op moeilijk hanteerbaar gedrag

3.9 3.9.1

15 januari 2011

M PZ 008 PZ 001 BC 067 PZ 001 BC 068 PZ 001 BC 073

Module M PZ 009 Professioneel en kwaliteitsvol handelen Situering van de module in de opleiding

In deze module leren cursisten te handelen vanuit een professioneel functie-inzicht en gericht op een kwaliteitsvolle zorg/ hulpverlening.

3.9.2



3.9.3

Studieduur

40 Lt

3.9.4

Basiscompetenties

Module Professioneel en kwaliteitsvol handelen De cursist kan emancipatorisch handelen de eigen draagkracht bewaken knelpunten in werkvoorwaarden bespreekbaar maken bij de verantwoordelijken handelen vanuit een weloverwogen visie op kwaliteitsvol handelen meewerken aan kwaliteitszorg, overeenkomstig de sectorspecifieke minimale kwaliteitseisen systematisch werken aan verbetering van de eigen dienstverlening het eigen professioneel handelen toetsen aan de gestelde kwaliteitseisen de grenzen van de eigen bevoegdheid en mogelijkheden inschatten de eigen taken en positie binnen de organisatie juist beoordelen handelen in overeenstemming en binnen de grenzen van de eigen functie en het bestaande beroepsprofiel zich complementair opstellen en samenwerken met andere disciplines

M PZ 009 PZ 001 BC 086 PZ 001 BC 099 PZ 001 BC 106 PZ 001 BC 107 PZ 001 BC 108 PZ 001 BC 109 PZ 001 BC 114 PZ 001 BC 124 PZ 001 BC 125 PZ 001 BC 127 PZ 001 BC 128

3.10 Module M PZ 010 Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 2 3.10.1 Situering van de module in de opleiding Deze module richt zich op verdieping. De cursist werkt een project uit binnen een gegeven setting in de ouderenzorg rekening houdend met actuele tendensen en vernieuwingen.

3.10.2 Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs.



15 januari 2011

3.10.3 Studieduur 40 Lt

3.10.4 Basiscompetenties Module Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 2 De cursist kan vanuit de visie op animatie een veranderingsproces mee begeleiden op een kritische manier een thema selecteren zelfstandig een project uitwerken


3.11 Module M PZ 011 Psychologie van het ouder worden 3.11.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten het gedrag van ouderen verklaren en kaderen vanuit de levensloop van de mens. De cursisten leren verbanden leggen tussen de verschillende deelaspecten van de ontwikkeling en leren het handelen hierop af te stemmen.

3.11.2 Instapvereisten Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs.


3.11.4 Basiscompetenties Module Psychologie van het ouder worden De cursist kan gepast omgaan met de levensfasegebonden aspecten van de hulpvraag van de cliënt en van zijn familie helpen bij het verhelderen van de hulpvraag en mogelijkheden tot begeleidend handelen.

M PZ 011 PZ 001 BC 065 PZ 001 BC 088

3.12 Module M PZ 012 Psychopathologie 3.12.1 Situering van de module in de opleiding In deze module verwerven cursisten inzichten in symptomen, syndromen en ontstaansmodellen van psychiatrische ziektebeelden, de invloed op het gedrag en de vaardigheden om hier op een gepaste manier mee om te gaan.



3.12.4 Basiscompetenties Module Psychopathologie De cursist kan adequaat omgaan met ouderen met gerontopsychiatrische problematiek

M PZ 012 PZ 001 BC 069


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming adequaat omgaan met ouderen met psychopathologische problemen bijdragen tot het ontwikkelen, uitvoeren en opvolgen van het begeleidingsplan

15 januari 2011 PZ 001 BC 070 PZ 001 BC 089

3.13 Module M PZ 013 Geronto-agogische vaardigheden 3.13.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten vaardigheden die gericht zijn op het invullen van een zinvolle dagbesteding van de oudere, zowel op individueel als op groepsniveau.



3.13.4 Basiscompetenties Module geronto-agogische vaardigheden De cursist kan een initiatief op het niveau van de individuele bewoner en de groep uitwerken. vanuit een visie op animatie een jaarplan opstellen, uitvoeren, evalueren en rapporteren. methodisch handelen binnen het hulpverleningsproces een hulpverleningsproces opstarten in functie van vooropgestelde doelstellingen

M PZ 013 PZ 001 BC 031 PZ 001 BC 032 PZ 001 BC 090 PZ 001 BC 091

3.14 Module M PZ 014 Bijzondere geronto-agogische vaardigheden 3.14.1 Situering van de module in de opleiding In deze module wordt gefocust op de vaardigheden die cursisten nodig hebben om op een professionele manier om te gaan met zwaar zorgbehoevende ouderen.


3.14.3 Studieduur 40Lt

3.14.4 Basiscompetenties Module Bijzondere geronto-agogische vaardigheden De cursist kan in contact treden met zwaar zorgbehoevende ouderen en hen tot contact uitnodigen verschillende benaderingswijzen en begeleidingsmodellen binnen de geronto-agogiek toepassen adequaat omgaan met de complexiteit en uniciteit van elke probleemsituatie binnen een multidisciplinair team comfortgericht denken stimuleren




15 januari 2011

3.15 Module M PZ G 015 Woon - en leefklimaat 3.15.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten vaardigheden in functie van het kunnen uitbouwen van een aangepast woon- en leefklimaat dat optimaal de autonomie, ontwikkeling, ontplooiing en/ of welzijn van de cliënt waarborgt.



3.15.4 Basiscompetenties Module Woon- en Leefklimaat De cursist kan de autonomie van de cliënt optimaal bevorderen bij dagelijkse activiteiten in verband met slapen, voeding, persoonlijke hygiëne, kleding, huishouden, budgetbeheer, administratie en correspondentie aan een basissfeer van veiligheid en geborgenheid in de leefomgeving bijdragen voor sfeerbevorderende elementen in de leefomgeving zorgen bij de inrichting van de eigen leefruimte ondersteuning bieden de ontwikkeling van een evenwichtige dagindeling begeleiden maatregelen nemen die aan de kwaliteit van het leven van de cliënt bijdragen de betrokkenheid en het welbevinden van de cliënt bevorderen

M PZ G 015 PZ 001 BC 033

PZ 001 BC 034 PZ 001 BC 035 PZ 001 BC 036 PZ 001 BC 037 PZ 001 BC 052 PZ 001 BC 053

3.16 Module M PZ G 016 Sociaal – emotioneel begeleiden 3.16.1 Situering van de module in de opleiding In deze module worden vaardigheden aangeleerd die vooral geënt zijn op de sociaal – emotionele begeleiding van de cliënt.



3.16.4 Basiscompetenties Module Sociaal – emotioneel begeleiden De cursist kan een vertrouwensrelatie met de cliënt opbouwen de cliënt ondersteunen in het opbouwen van een positief zelfbeeld het zelfsturend vermogen van de cliënt vergroten de cliënt begeleiden bij het leren omgaan met gevoelens de cliënt begeleiden in het proces van relatievorming

M PZ G 016 PZ 001 BC 054 PZ 001 BC 055 PZ 001 BC 056 PZ 001 BC 058 PZ 001 BC 059


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming de cliënt begeleiden in het ontwikkelen van weerbaarheid

15 januari 2011 PZ 001 BC 060

3.17 Module M PZ 017 Biologische aspecten van het ouder worden 3.17.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten competenties die gericht zijn op het onderkennen van biologische en pathologische verouderingsaspecten en hoe hiermee professioneel om te gaan.



3.17.4 Basiscompetenties Module Biologische aspecten van het ouder worden De cursist kan in de omgang met de oudere gepast reageren op de gezondheidstoestand in zijn professioneel handelen rekening houden met pathologische verouderingsprocessen in zijn professioneel handelen rekening houden met het biologische verouderingsproces


3.18 Module M PZ 018 Observeren en rapporteren 3.18.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten gerichte en functionele observaties uit te voeren én deze mondeling en schriftelijk te rapporteren.



3.18.4 Basiscompetenties Module Observeren en rapporteren De cursist kan observaties gericht rapporteren op een gestructureerde wijze en in een heldere taal mondeling en schriftelijk rapporteren relevante informatie over de cliënt in het algemeen en over zijn hulpvraag in het bijzonder inwinnen het gedrag en de toestand van de cliënt en/of het cliëntsysteem gericht observeren in overleg met collega’s de signaalwaarde van gedragingen achterhalen en interpreteren

M PZ 018 PZ 001 BC 011 PZ 001 BC 012 PZ 001 BC 050 PZ 001 BC 062 PZ 001 BC 063



15 januari 2011

3.19 Module M PZ G 019 Werken met groepen 3.19.1 Situering van de module in de opleiding In deze module verwerven cursisten inzichten in de dynamische aspecten van een groep. De focus wordt vooral gericht op het aanleren van vaardigheden in functie van het bewust en doordacht hanteren/ sturen van een groep én alle (beïnvloedende) factoren en processen hieraan verbonden.



3.19.4 Basiscompetenties Module Werken met groepen De cursist kan een structuur aanbieden voor de groep duidelijk en consequent zijn in het hanteren van regels en opnemen van verantwoordelijkheden groepsoverleg begeleiden participatie en inspraak van groepsleden organiseren omgaan met groepsinteracties en groepsdynamische processen zorgen voor het welbevinden van alle groepsleden individualiserend werken binnen de groep werken aan conflicthantering binnen de groep de integratie van nieuwe groepsleden begeleiden

M PZ G 019 PZ 001 BC 077 PZ 001 BC 078 PZ 001 BC 079 PZ 001 BC 080 PZ 001 BC 081 PZ 001 BC 082 PZ 001 BC 083 PZ 001 BC 084 PZ 001 BC 085

3.20 Module M PZ 020 Zorg voor de bewoner en zijn omgeving in de fase van zijn levenseinde 3.20.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten omgaan met personen in een palliatieve of stervensfase



3.20.4 Basiscompetenties Module Zorg voor de bewoner en zijn omgeving in de fase van zijn levenseinde De cursist kan agogisch handelen bij personen in een palliatieve of stervensfase en kan doelgericht geëigende agogische middelen inzetten ondersteunend omgaan met familieleden en andere nabestaanden tijdens de palliatieve fase, de stervensfase en de rouwfase ondersteunend en verbindend werken ten aanzien van medegebruikers in het kader van het (nakende) overlijden van een gebruiker

M PZ 020

PZ 001 BC 074 PZ 001 BC 075 PZ 001 BC 076



15 januari 2011

3.21 Module M PZ G 021 Verzorgen, veiligheid en gezondheid 3.21.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten vaardigheden die vooral gericht op enerzijds verzorging (in al zijn aspecten) en anderzijds het kunnen omgaan met levensbedreigende situaties. In deze module wordt ook de focus gelegd op het oog hebben voor veiligheid en gezondheid op een meer algemeen niveau.



3.21.4 Basiscompetenties Module Verzorgen, veiligheid en gezondheid De cursist kan de cliënt helpen met praktische zaken ingeval van handicap, ziekte of letsel levensreddende handelingen stellen zelfstandig EHBO toepassen instructies uitvoeren voor verzorging en medicatie in geval van ziekte, letsel of handicap inschatten of medische of andere hulp voor de cliënt moet worden ingeroepen hef- en tiltechnieken uitvoeren hulpmiddelen hanteren reageren bij ongeval of noodsituatie anticiperen op gevaarsituaties vigerende regelgeving inzake hygiëne, veiligheid, milieu en gezondheid toepassen ergonomisch werken maatregelen nemen om beroepsziektes te voorkomen preventief toezien op de veiligheid en integriteit van de cliënt en van de collega’s

M PZ G 021 PZ 001 BC 038 PZ 001 BC 039 PZ 001 BC 040 PZ 001 BC 041 PZ 001 BC 042 PZ 001 BC 043 PZ 001 BC 044 PZ 001 BC 045 PZ 001 BC 046 PZ 001 BC 047 PZ 001 BC 048 PZ 001 BC 104 PZ 001 BC 105

3.22 Module M PZ G 022 Methodisch handelen in een organisatie 3.22.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten competenties die gericht zijn op het methodisch handelen én vanuit de context van het werken in een organisatie. De focus richt zich ook specifiek op begeleidings- en handelingsplanning.





15 januari 2011

3.22.4 Basiscompetenties Module Methodisch handelen in een organisatie De cursist kan verbanden leggen tussen informatie uit verschillende bronnen over de cliënt en/of het cliëntsysteem relevante informatie selecteren in functie van een optimale begeleiding van een cliënt de hulpvraag van de cliënt koppelen aan de begeleidingsmogelijkheden van de organisatie deelnemen aan het opstellen van een individueel begeleidingsplan deelnemen aan het bepalen van doelstellingen voor de individuele cliënt en/of de groep afspraken maken en nakomen over de uitvoering van de begeleidings- en handelingsplannen rekening houden met de visie en met de missie van de organisatie

M PZ G 022 PZ 001 BC 021 PZ 001 BC 023 PZ 001 BC 051 PZ 001 BC 097 PZ 001 BC 098 PZ 001 BC 116 PZ 001 BC 126

3.23 Module M PZ 023 Zorg voor de cliënt en zijn context 3.23.1 Situering van de module in de opleiding In deze module leren cursisten competenties die gericht zijn op ondersteuning en/ of begeleiding van het cliëntsysteem. Het contextueel handelen vormt hierin een belangrijke invalshoek.



3.23.4 Basiscompetenties Module Zorg voor de cliënt en zijn context De cursist kan informatie geven aan de cliënt of aan zijn omgeving zorg dragen voor de cliënt en zijn relationele omgeving omgaan met vragen omtrent begeleiding van de cliënt een functionele relatie opbouwen en onderhouden met relevante anderen


3.24 Module M PZ 024 Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 1 3.24.1 Situering van de module in de opleiding Deze module richt de focus op vernieuwing en verdieping van een aantal inzichten, vaardigheden en competenties met betrekking tot de verschillende settings in de ouderenzorg





15 januari 2011

3.24.4 Basiscompetenties Module Actuele tendensen in de ouderenzorg deel 1 De cursist kan het eigen handelen aanpassen aan nieuwe inzichten in de ouderenzorg

M PZ 024 PZ 001 BC 113

3.25 Module M PZ G 025 Methodische werkbegeleiding en supervisie 1 3.25.1 Situering van de module in de opleiding In de modules methodische werkbegeleiding en supervisie 1,2,3,4,5 en 6 worden telkens de vooropgestelde basiscompetenties vanuit onderling verschillende contexten en/of verdiepende dimensies aangeleerd. In deze module(s) staan de methodische werkbegeleiding en supervisie met betrekking tot het (individueel) leerproces centraal. Hier leren cursisten (kritisch) reflecteren op hun eigen handelen, het bij te sturen en hun eigen deskundig en professioneel handelen permanent te optimaliseren. Bovenstaande doelstelling impliceert een (individueel en) gedifferentieerde leertraject.



3.25.4 Basiscompetenties Module Methodische werkbegeleiding en supervisie1 De cursist kan reflecteren op het eigen handelen en op de eigen beleving van de situatie het eigen handelen evalueren en bijsturen openstaan voor supervisie


3.26 Module M PZ G 026 Methodische werkbegeleiding en supervisie 2 3.26.1 Situering van de module in de opleiding In de modules methodische werkbegeleiding en supervisie 1,2,3,4,5 en 6 worden telkens de vooropgestelde basiscompetenties vanuit onderling verschillende contexten en/of verdiepende dimensies aangeleerd In deze module(s) staan de methodische werkbegeleiding en supervisie met betrekking tot het (individueel) leerproces centraal. Hier leren cursisten (kritisch) reflecteren op hun eigen handelen, het bij te sturen en hun eigen deskundig en professioneel handelen permanent te optimaliseren. Bovenstaande doelstelling impliceert een (individueel en) gedifferentieerde leertraject.



3.26.4 Basiscompetenties Module Methodische werkbegeleiding en supervisie2 De cursist kan

M PZ G 026


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming reflecteren op het eigen handelen en op de eigen beleving van de situatie het eigen handelen evalueren en bijsturen openstaan voor supervisie

15 januari 2011 PZ 001 BC 100 PZ 001 BC 101 PZ 001 BC 102










M PZ G 028













M PZ G 030




3.31 Module M PZ 031 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 1 3.31.1 Situering van de module in de opleiding In de modules Gesuperviseerde beroepspraktijk1,2,3,4,5 en 6 worden telkens de vooropgestelde basiscompetenties vanuit onderling verschillende contexten en/of verdiepende dimensies aangeleerd. In deze module(s) leren cursisten het professioneel/ methodisch handelen te integreren in en via (praktijk) ervaringen in het beroepenveld. Bovenstaande doelstelling impliceert een individueel en gedifferentieerde leertraject.



3.31.4 Basiscompetenties Module Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 1 De cursist kan theoretische kaders en kennis uit onder meer de psychologie, agogiek en communicatieleer aanwenden in zijn dagelijks handelen openstaan voor supervisie

M PZ 031 PZ 001 BC 095 PZ 001 BC 102





M PZ 032 PZ 001 BC 095 PZ 001 BC 102



15 januari 2011





M PZ 033 PZ 001 BC 095 PZ 001 BC 102





M PZ 034 PZ 001 BC 095 PZ 001 BC 102

3.35 Module M PZ 036 Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 5 3.35.1 Situering van de module in de opleiding In de modules Gesuperviseerde beroepspraktijk1,2,3,4,5 en 6 worden telkens de vooropgestelde basiscompetenties vanuit onderling verschillende contexten en/of verdiepende dimensies aangeleerd. Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs Personenzorg- Begeleideranimator voor Bejaarden Versie {1.0} ONTWERP Pagina 32 van 33


15 januari 2011

In deze module(s) leren cursisten het professioneel/ methodisch handelen te integreren in en via (praktijk) ervaringen in het beroepenveld. Bovenstaande doelstelling impliceert een individueel en gedifferentieerde leertraject.



3.35.4 Basiscompetenties Module Gesuperviseerde beroepspraktijk in de ouderenzorg 5 De cursist kan theoretische kaders en kennis uit onder meer de psychologie,agogiek en communicatieleer aanwenden in zijn dagelijks handelen openstaan voor supervisie

M PZ 036 PZ 001 BC 095 PZ 001 BC 102





M PZ 036 PZ 001 BC 95 PZ 001 BC 102


Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED PERSONENZORG

Recommend Documents