STUDIE 147 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Administratief commercieel medewerker binnendienst
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Administratief commercieel medewerker binnendienst sector
: handel - administratie
Sectorcommissie beroepsopleidingsprofielen handel - administratie van de Vlaamse Onderwijsraad D/2000/6356/14
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
I N H O U D
1
INLEIDING
1
1.1
Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel 1.1.1 Gegevens beroepsprofiel 1.1.2 Gegevens beroepsopleidingsprofiel
1
1.2
Opdracht 1.2.1 Opdrachtgever 1.2.2 Doelstellingen
1
1.3
Ontwikkelingsproces
2
1.4
Legitimatie
2
2
SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN
3
2.1
Gegevens uit de beroepenwereld 2.1.1 Beroepenstructuur 2.1.2 Geraadpleegde beroepsprofielen
3
Gegevens uit de onderwijswereld Opleidingenaanbod Regionale spreiding van het opleidingenaanbod en de tewerkstelling in Vlaanderen en het Brussels Gewest
4
2.3
Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingsprofiel
6
3
HET BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL
7
3.1
Benaming van het beroepsopleidingsprofiel
7
3.2
Globale beschrijving van het beroepsopleidingsprofiel
7
3.3
Concrete vertaalslag 3.3.1 Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen 3.3.2 Evaluatie van de taken uit het beroepsprofiel 3.3.3 Selectie van takenclusters en taken 3.3.4 Formulering van de vaardigheden 3.3.5 Concrete uitwerking van de vertaalslag 3.3.6 Beroepshoudingen 3.3.7 Contextgegevens
7
3.4
Niveau van het beroepsopleidingsprofiel
14
4
BIBLIOGRAFIE
15
5
MEDEWERKERS AAN DE SECTORCOMMISSIE
15
Bijlage 1: voorstel van beroepenstructuur Handel-Administratie (januari 1999)
16
2.2
2.2.1 2.2.2
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
1
INLEIDING
1.1
Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel
1.1.1
Gegevens beroepsprofiel Sector Beroep Beroepsprofiel Gelegitimeerd door op
1.1.2
1
: handel-administratie : administratief commercieel medewerker binnendienst : administratief commercieel medewerker binnendienst : koepelcommissie opleidingsprofielen : 16 oktober 1997
Gegevens beroepsopleidingsprofiel Sectorcommissie vaste kern : uitgebreide commissie : Studiegebied : Benaming van het profiel : Legitimator Datum
1.2
Opdracht
1.2.1
Opdrachtgever
HANDEL-ADMINISTRATIE AANKOOP-VERKOOP-LOGISTIEK HANDEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST : Afdeling TSO/BSO Afdeling BuSO Raad voor Volwassenenonderwijs : Afdeling TSO/BSO: 28 april 2000 Afdeling BuSO: 18 mei 2000 Raad voor Volwassenenonderwijs: 27 juni 2000
De Koepelcommissie Opleidingsprofielen stelde op haar vergadering van 14 november 1996 de vaste kern van de sectorcommissie beroepsopleidingsprofielen Handel-Administratie samen. De sectorcommissie werd op 16 oktober 1997 uitgebreid met het oog op de ontwikkeling van een beroepsopleidingsprofiel naar aanleiding van negen beroepsprofielen voor de groothandel.
1.2.2
Doelstellingen 1 2 3
De uitbouw van het onderwijs optimaal verzekeren. De opleiding administratief commercieel medewerker binnendienst beter laten aansluiten bij de arbeidsmarkt. De uitstroom van gekwalificeerde administratief commercieel medewerker binnendienst bevorderen.
Het voorliggende beroepsopleidingsprofiel is de vertaling van het beroepsprofiel van de administratief commercieel medewerker binnendienst. Een afgestudeerde, die de vaardigheden beheerst, moet voldoen aan de beroepsvereisten van een beginnend administratief commercieel medewerker binnendienst zoals opgesomd in het hierna volgende beroepsopleidingsprofiel.
2
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
Een gerichte gedegen opleiding kan de kloof tussen vraag en aanbod helpen dichten en de sector in staat stellen de toekomstige evoluties met werknemers met een breed toepasbare beroepskennis tegemoet te zien.
1.3
Ontwikkelingsproces Het beroepsopleidingsprofiel wordt samengesteld op basis van een handleiding voor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen voor het secundair onderwijs en het volwassenenonderwijs, ontwikkeld door de Dienst voor Onderwijsontwikkeling. Het is afgeleid van het beroepsprofiel Administratief commercieel medewerker binnendienst beschreven in ‘Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepenen kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel’ (CEVORA, november 1996). De werkgroepmethode wordt toegepast. De uitgebreide sectorcommissie vergaderde op volgende dagen: maandag 18 oktober 1999 (10 tot 16 uur) maandag 22 november 1999 (10 tot 16 uur) donderdag 2 december 1999 (10 tot 16 uur) vrijdag 28 januari 2000 (10 tot 16 uur) woensdag 1 maart 2000 (10 tot 16 uur).
1.4
Legitimatie De afdelingen TSO/BSO, de Raad voor Volwassenenonderwijs en de afdeling BuSO legitimeren het beroepsopleidingsprofiel. Het BOP wordt als advies aan de overheid voorgelegd.
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
2
SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN
2.1
Gegevens uit de beroepenwereld
2.1.1
Beroepenstructuur
3
De beroepenstructuur voor de sector Handel-Administratie is nog in ontwikkeling. Als bijlage vindt u de voorlopige beroepenstructuur (januari 1999).
2.1.2
Geraadpleegde beroepsprofielen De beroepsprofielen ‘Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel’ werden opgesteld door CEVORA (november 1996). Het Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel (CEVORA, november 1996) omschrijft 9 beroepsprofielen: (Beroepencluster Inkoop): (Beroepencluster Verkoop):
(Beroepencluster Logistiek):
Commercieel inkoper Administratief inkoopmedewerker Verantwoordelijke verkoop districtsmanager Vertegenwoordiger Administratief commercieel medewerker binnendienst Logistiek manager Magazijnchef Magazijnier
Het beroepsprofiel omschrijft het beroep van de administratief commercieel medewerker binnendienst als volgt: De administratief commercieel medewerker (binnendienst) is werkzaam binnen een afdeling verkoop en in een aantal bedrijven binnen de afdeling logistiek. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn van operationele aard. De primaire taak van een administratief commercieel medewerker (binnendienst) is het uitvoeren van de administratie van verkoopactiviteiten. Synonieme benamingen voor ‘administratief commercieel medewerker (binnendienst)’ zijn: ‘commercieel medewerker binnendienst’ en ‘verkoper binnendienst’. Het beroep ‘administratief commercieel medewerker (binnendienst)’ komt naast binnen middelgrote en grote bedrijven ook meer en meer in KMO’s voor want dankzij informatica kan de medewerker naast administratieve ondersteuning meer verkoopondersteuning verlenen. Een administratief commercieel medewerker valt onder de hiërarchische en functionele verantwoordelijkheid van de verantwoordelijke verkoop (grootbedrijf).
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
4
Het organogram van een groothandelsbedrijf ziet er als volgt uit1:
Directeur
Logistiek manager
Commercieel inkoper
Magazijnchef
Administratief inkoopmedewerker
Magazijnier
2.2
Gegevens uit de onderwijswereld
2.2.1
Opleidingenaanbod
Verantwoordelijke verkoop
Districtsmanager
Administratief commercieel medewerker binnendienst
Vertegenwoordiger
De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding biedt in samenwerking met het vormingsinstituut Cevora de opleidingen Medewerker klantendienst, Intern commercieel assistent en Commercieel assistent met specialisatie marketing aan. De opleiding wordt onrechtstreeks aangeboden in de tweede en derde graad van het voltijds en deeltijds secundair technisch en beroepsonderwijs, het buitengewoon secundair onderwijs en het volwassenenonderwijs. 2.2.1.1 Overzicht van het met het beroepencluster direct overeenstemmende opleidingenaanbod In het voltijds secundair onderwijs komen in alle studierichtingen van de tweede en de derde graad in het studiegebied Handel aspecten van het beroepsopleidingsprofiel in meer of mindere mate aan bod: in de tweede graad de studierichtingen Handel TSO en Handel-talen TSO, in de derde graad de studierichtingen Handel TSO, Boekhouden-informatica TSO en Secretariaat-talen TSO en in het derde leerjaar van de derde graad de studierichting KMO-administratie TSO; in de tweede en derde graad de studierichting Kantoor BSO en in het derde leerjaar van de derde graad de studierichting Kantooradministratie en gegevensbeheer. In het deeltijds beroepsonderwijs komen de benamingen Administratief helper en Kantoorbediende voor. In het Buitengewoon Secundair Onderwijs wordt in OV3 Verkoop- en kantoortechnieken aangeboden. 1
Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel, CEVORA, 1996.
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
5
Het Secundair Onderwijs voor Sociale Promotie biedt in het studiegebied Handel de volgende afdelingen aan: Administratie, Bedrijfsadministratie, Burotica, Gegevensbankbeheer, Gegevensverwerking, Gevorderde kantoorautomatisering, Nederlandstalig secretariaat, Secretariaat, Secretariaat-correspondentie, Tekstverwerking, Tekstverwerkingspecialisatie, Telefonist-receptionist; Zakelijke communicatie. 2.2.1.2 Onderzoek naar de bevolking van de opleidingen Tijdens het schooljaar 1998-1999 volgden in de tweede en derde graad van het voltijds secundair technisch onderwijs 14 369 leerlingen de studierichting Handel, 8 688 leerlingen (3 938 jongens en 4 750 meisjes) in de tweede graad en 5 681 (2 463 jongens en 3 218 meisjes) in de derde graad; in de tweede graad volgden 3 333 leerlingen (1 044 jongens en 2 289 meisjes) de studierichting Handel-talen; in de derde graad volgden 3 222 leerlingen (819 jongens en 2 403 meisjes) de studierichting Secretariaat-talen en 4 188 (2 528 jongens en 1 660 meisjes) de studierichting Boekhouden-informatica; in het derde leerjaar van de derde graad volgden 266 leerlingen (79 jongens en 187 meisjes) de studierichting KMO-administratie. Tijdens het schooljaar 1998-1999 volgden in het voltijds secundair beroepsonderwijs: 4 652 leerlingen (1 343 jongens en 3 309 meisjes) de tweede graad van de studierichting Kantoor en verkoop; 4 783 leerlingen (1 456 jongens en 3 327 meisjes) de derde graad van de studierichting Kantoor; 1 697 leerlingen (438 jongens en 1 259 meisjes) het derde leerjaar van de derde graad van de studierichting Kantooradministratie en gegevensbeheer. In het deeltijds secundair beroepsonderwijs volgden op 1 februari 1999: 23 leerlingen (19 jongens en 4 meisjes) de opleiding Kantoor-burotica; 72 leerlingen (16 jongens en 56 meisjes) de opleiding Kantoorbediende. In het schooljaar 1998-99 volgden in het buitengewoon secundair beroepsonderwijs (OV 3) 102 leerlingen (43 jongens en 59 meisjes) de kwalificatietechnieken Verkoop en kantoortechnieken. In het secundair onderwijs voor sociale promotie volgden in het traditioneel stelsel 3 647 cursisten (1 606 mannen en 2 041 vrouwen) de hoger secundair technische leergangen in de afdeling Handel en administratie en 25 (9 mannen en 16 vrouwen) de hoger secundaire beroepsleergangen. In het stelsel van kapitaliseerbare eenheden volgden tijdens het eerste semester van het schooljaar 1998-99 12 056 cursisten (5 244 mannen en 6 812 vrouwen) de afdeling Burotica.
2.2.2
Regionale spreiding van het opleidingenaanbod en de tewerkstelling in Vlaanderen en het Brussels Gewest De opleidingen (of delen ervan) worden verspreid over het hele Vlaamse grondgebied aangeboden. Afgestudeerden kunnen in de hele Vlaamse en Brusselse regio aan het werk.
6
2.3
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingsprofiel De trends in de groothandel die Cevora in 1996 aangaf, zijn intussen al werkelijkheid geworden: de globalisering en de daarbijbehorende schaalvergroting en specialisering, de informatisering, de steeds belangrijker wordende klantgerichtheid en de toenemende vraag naar kwaliteitszorg. Die evoluties zorgen ook voor een wijziging in de beroepsinhoud. De administratief commercieel medewerker binnendienst zal meer inzetbaar moeten zijn: hij/zij zal meer in contact komen met buitenlandse klanten en door de informatisering en de vraag naar just-in-time leveringen komt meer verantwoordelijkheid bij hem/haar te liggen. Door de informatisering waarbij administratieve taken ook rechtstreeks door de verkoper uitgevoerd worden, verschuift de klemtoon in het takenpakket van de administratief commercieel medewerker binnendienst naar het commerciële luik en de ondersteuning van de verkoper. Het is noodzakelijk dat de opleidingen aangepast worden aan de behoeften van de arbeidsmarkt.
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
3
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL (BOP)
3.1
Benaming van het beroepsopleidingsprofiel
7
Het beroepsopleidingsprofiel heet ‘Administratief commercieel medewerker binnendienst’ en beschrijft de kwalificatie ‘administratief commercieel medewerker binnendienst’.
3.2
Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel De leerling/cursist leert vlot met moderne communicatiemiddelen werken. Hij/zij leert contacten met klanten uitbouwen en onderhouden leert de verkoper in zijn taak te ondersteunen. Hij/zij leert de administratie van de verkoop uitvoeren. De administratieve basisvaardigheden: kunnen werken met burotica, toepassingssoftware, moderne communicatiemiddelen; informatie kunnen zoeken op Internet, documenten klasseren maken deel uit van het BOP. In het beroepsopleidingsprofiel werden ook de vaardigheden voor de te verwachten evoluties verwerkt. Zo is het duidelijk dat het groeiend belang van e-commerce in de beroepsopleiding geïntegreerd moet worden. Van een beginnend administratief commercieel medewerker wordt verwacht dat hij/zij de communicatieve vaardigheden bezit nodig voor het uitbouwen en het onderhouden van leverancierscontacten in het Nederlands en in één moderne vreemde taal.
3.3
Concrete vertaalslag
3.3.1
Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen Het beroepsopleidingsprofiel wordt afgeleid van het beroepsprofiel Administratief commercieel medewerker binnendienst in ‘Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel’ opgesteld door CEVORA (november 1996).
3.3.2
Evaluatie van de taken uit het beroepsprofiel Het beroepsprofiel bevat geclusterde taken en contextgegevens.
3.3.3
Selectie van takenclusters en taken Het beroepsprofiel maakt deel uit van een geheel van 9 profielen, ingedeeld in 3 clusters: inkoop, verkoop en logistiek. Cevora vertrekt van eenzelfde indeling in takenclusters voor alle beroepsprofielen. De Administratief commercieel medewerker binnendienst zit samen met de Verantwoordelijke verkoop, de Districtsmanager en de Vertegenwoordiger in het cluster Verkoop.
8
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
BEROEPSPROFIEL
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL
TAAKCLUSTER 2: VERKOOP 2.1 ACCOUNTBEHEER 2.2 VERKOOPBEVORDERING 2.3 CONTRACTVOORBEREIDING EN -
VAARDIGHEIDSCLUSTER 1: KLANTENCONTACTEN OPBOUWEN EN
AFSLUITING
2.4 ORDERVERWERKING 2.6 SERVICE VERLENEN EN KLACHTENBEHANDELING TAAKCLUSTER 4: PERSONEELSBEHEER 4.2 OPLEIDING EN INFORMATIEUITWISSELING
ONDERHOUDEN VAARDIGHEIDSCLUSTER 2: DE VERKOOPADMINISTRATIE UITVOEREN VAARDIGHEIDSCLUSTER 3: DE VERKOPER IN ZIJN TAAK ONDERSTEUNEN
TAAKCLUSTER 5: BEDRIJFSBELEID 5.1 BEDRIJFSVOERING EN BELEIDSBEPALING 5.2 PRIJSBEPALING EN BUDGETTERING 5.3 ZORGSYSTEMEN KWALITEITSZORG, MILIEUZORG EN ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN)
Kerntaken van het BP die in het BOP voor een beginnend beroepsbeoefenaar niet opgenomen werden: ‘de doorstroming van orders regelen’ ‘zich op de hoogte stellen van prijsontwikkelingen’. Volgende vaardigheden werden toegevoegd: ‘in opdracht potentiële klanten op een markt zoeken’ ‘op basis van opgelegde items een script van een te voeren telefoongesprek opmaken’ ‘klanten volgens opgegeven criteria indelen’ ‘een tevredenheidsenquête uitvoeren ‘uit de analyse van vragen, wensen, klachten en problemen van klanten verkoopsignalen afleiden en daarover rapporteren’ ‘prijslijsten en voorraadlijsten aanpassen’ ‘documenten klasseren’
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
3.3.4
9
Formulering van vaardigheden met de ondersteunende kennis en vaardigheden, houdingen en context De specifieke mate van beheersing van de vaardigheden en kennis wordt genuanceerd volgens vooraf bepaalde criteria. Vaardigheden −
V1 = oriëntering Een cluster van vaardigheden waarmee de lerende/beginnende beroepsbeoefenaar kennis maakt. Hij/zij neemt deze vaardigheden waar of voert ze kort uit om een beter beeld te krijgen van de beroepsactiviteiten binnen de bedrijfstak.
−
V2 = onder begeleiding uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin het voordoen/nadoen een rol spelen of waarin de verantwoordelijkheid voor de uitvoering bij derden ligt.
−
V3 = zelfstandig uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij op eigen initiatief handelt of waarin de verantwoordelijkheid bij de lerende zelf ligt.
−
V4 = begeleidend uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij de verantwoordelijkheid voor de uitvoering door derden op zich neemt.
Ondersteunende kennis −
K1 = feitelijke kennis Deze kennis is op herkenning terug te voeren (Dit niveau kan omschreven worden door middel van werkwoorden van het type: reproduceren, bewust zijn, herinneren, herkennen, registreren, opnoemen, aanduiden, benoemen, opsommen, ...)
−
K2 = begripsmatige kennis Deze kennis is op inzicht terug te voeren (begrijpen, verstaan, aantal aangeven, verband uitdrukken, bewijzen, voorbeelden geven, typeren, de essentie aangeven, omschrijven, met eigen woorden zeggen, ...)
−
K3 = kennistoepassing Deze kennis past de feitelijke en begripsmatige kennis toe (gevarieerd aanwenden, uitwerken, beoordelen, evalueren, produceren, vergelijken met, structureren, ...)
−
K4 = integrerende De kennis in nieuwe situaties toepassen en zoeken naar innovaties
10
3.3.5
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
De concrete uitwerking van de vertaalslag
CLUSTER 1: KLANTENCONTACTEN OPBOUWEN EN ONDERHOUDEN Cluster van vaardigheden De leerling/cursist kan: 1.1 in opdracht potentiële klanten op een markt zoeken
1.2 op basis van opgelegde items een script van een te voeren telefoongesprek opmaken 1.3 informatie aan een potentiele klant vragen
1.4 klanten volgens opgegeven criteria indelen 1.5 klantenbestanden aanmaken en bijwerken 1.6 informatie aan een bestaande klant vragen en geven
Mate van Ondersteunende kennis (K) beheersing en vaardigheden (V) V3
V3
V3
V3 V3 V3
Plaats en structuur van de groothandel in een marktgebeuren Marktsegment: elementen/afbakening/benadering Distributiekanalen Basisprincipes van marketing Methoden van prospectie Betekenis van het begrip Kwaliteitszorg Kwaliteitsmodellen Belang van verkoopbevorderingsacties Productinformatie en marktinformatie kunnen opzoeken Courante communicatiemiddelen kunnen gebruiken Opbouw van een telefoongesprek Soorten zakelijke telefoongesprekken
Mate van beheersing K2 K2 K1 K1 K2 K1 K1 K2 V3 V3 K2 K1
Zakelijke gesprekken kunnen voeren Zakelijke brieven kunnen schrijven Zakelijke telefoongesprekken kunnen voeren Met een checklist kunnen werken
V3
Toepassingssoftware geïntegreerd kunnen gebruiken Goederenstroom en de daarmee samenhangende documentenstroom Outsourcing Een bedrijfsorganogram kunnen lezen Een verkoopcontract (wat is het en waartoe dient het ) De voorwaarden van een verkoopcontract kunnen toelichten Gelijktijdig kunnen telefoneren en bestanden raadplegen Een prijslijst kunnen raadplegen Factoren die levertijden kunnen beïnvloeden Voorraadgegevens kunnen raadplegen en op basis daarvan de leveringstermijn kunnen bepalen Leveringscapaciteit kunnen opzoeken
V3
V2 V3 V3
K2 K1 V3 K2 V3 V3 V3 K2 V3 V3
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
Cluster van vaardigheden De leerling/cursist kan:
Mate van Ondersteunende kennis (K) beheersing en vaardigheden (V)
1.7 een klacht ontvangen en volgens voorgeschreven procedures afhandelen
V3
1.8 vragen/klachten/problemen die hij/zij zelf niet kan afhandelen (serviceverlening/complexe klacht volgens voorgeschreven procedures voor verdere behandeling doorgeven 1.9 een tevredenheidsenquête uitvoeren 1.10 vragen, wensen, klachten en problemen van klanten registreren, inventariseren en daarover rapporteren
V3
1.11 uit de analyse van vragen, wensen, klachten en problemen van klanten verkoopsignalen afleiden en daarover rapporteren
V2
Klachtenbehandeling (schriftelijk, telefonisch, face-to-face) Kunnen argumenten formuleren/tegenargumenteren
11
Mate van beheersing K2 V3
V3 V3
Registratietechnieken Rapporteringstechnieken Dag- en weekrapporten Het belang van het rapporteren van klachten
K1 K1 K1 K2
12
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
CLUSTER 2: De VERKOOPADMINISTRATIE UITVOEREN Cluster van vaardigheden De leerling/cursist kan: 2.1 in opdracht informatie voor het opstellen van offertes verzamelen
2.2 in opdracht en volgens voorgeschreven procedures offertes opstellen voor de verantwoordelijke verkoop 2.3 offertes administratief afhandelen 2.4 bestellingen opnemen, verwerken en bevestigen
2.5 een bestelling binnen lopende contracten naar order(s) omzetten 2.6 de nazorg van een bestelling uitvoeren 2.7 de uitgaande goederen/retourgoederen/emballage en verpakking administratief verwerken en daarover rapporteren 2.8 facturen vergelijken met bestelbons (orderbevestiging) en in opdracht en volgens voorgeschreven procedures verwerken 2.9 documenten klasseren
Mate van Ondersteunende kennis (K) beheersing en vaardigheden (V) V3
Mate van beheersing
De offerte: betekenis, elementen Prijssetting: elementen Het verkoopcontract: betekenis, elementen, bewijskracht, geldigheidsvereisten Verkoopdocumenten Garantiebewijs, aansprakelijkheid, verantwoordelijkheid
K2 K1 K2
(Geautomatiseerde) bestelsystemen Technieken van inkoop- en verkoopgesprekken Onderhandelingstechnieken
K1
Transport- en vervoermogelijkheden Retourgoederen Emballage en verpakking
K2
Klasseersystemen
K1
K2 K2
V3
V3 V3
K2 K2
V3
V3 V3
K1 K1
V2
V3
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
13
CLUSTER 3: DE VERTEGENWOORDIGER/VERKOPER IN ZIJN TAAK ONDERSTEUNEN Cluster van vaardigheden De leerling/cursist kan: 3.1 de agenda van een vertegenwoordiger/verkoper raadplegen en aanvullen 3.2 prijslijsten en voorraadlijsten aanpassen 3.3 mailings voorbereiden (documentatie zoeken, verzenden en de nazorg ervan uitvoeren 3.4 volgens opdracht een productpresentatie voorbereiden 3.5 een productpresentatie houden 3.6 klanten begroeten, onthalen en informatie geven 3.7 de verkoop administratief afhandelen
3.3.6
Mate van Ondersteunende kennis (K) beheersing en vaardigheden (V)
Mate van beheersing
V3
Principes van time management
K2
V3
Interne en externe catalogi
K1
V3
Soorten mailings
K1
V2
Courante presentatietechnieken
K3
Slechte betalers
K2
V2 V3 V3
Beroepshoudingen Volgende beroepshoudingen zijn voor het beroep van administratief commercieel medewerker binnendienst bijzonder van belang: Klantgerichtheid Erop gericht zijn alle eigen activiteiten af te stemmen op dienstverlening aan de klant. Bereid zijn de klant centraal te stellen Zakelijke en commerciële ingesteldheid Oog hebben voor alles wat meespeelt in het goed draaien van een bedrijf; bereid zijn marktgericht te denken Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien Zin voor samenwerking Bereid zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken Leergierigheid Interesse voor ontwikkelingen binnen de branche; bereid zijn om vakkennis bij te houden en om nieuwe informatie te bestuderen Luisterbereidheid Bereidheid om procedures op te volgen
14
3.3.7
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
Contextgegevens In toenemende mate worden de werkzaamheden van de medewerkers binnen de groothandel geautomatiseerd. Dat brengt met zich mee dat contacten met leveranciers en klanten meer en meer via geautomatiseerde systemen plaatsvinden. E-commerce zal uit de groothandel niet meer weg te denken zijn. Er wordt verwacht dat e-commerce voor zeventig procent uit handel tussen grote bedrijven zal bestaan. De toekomst is in handen van het geïntegreerde bedrijf, dat het aanbod van de reële economie combineert met de snelheid en de technologische flexibiliteit van een dotcom-bedrijf. Internationalisering doet nieuwe activiteiten ontstaan: contacten met buitenlandse leveranciers en klanten, het zoeken naar potentiële buitenlandse leveranciers en klanten. Niet alleen talenkennis is van belang bij internationale handel, ook kennis van de cultuur van het land, de nationale regelgeving en de consumentenbehoeften. Hierdoor zal de inhoud van de beroepen nog verbreden.
3.4
Niveau van het beroepsopleidingsprofiel De administratief commercieel medewerker binnendienst is verantwoordelijk voor de uitvoering van het eigen takenpakket. Daarnaast is er sprake van collectieve, coöperatieve verantwoordelijkheid in het takenpakket, waarbij samenwerking met collega’s voorkomt. Het takenpakket bestaat uit het toepassen van geautomatiseerde routines en het toepassen van standaardprocedures. Het betreft beroepsgebonden vaardigheden en kennis. Gezien de mate van verantwoordelijkheid van de administratief commercieel medewerker binnendienst, de complexiteit van de beroepssituatie en de mate van transfer stellen de leden van de uitgebreide sectorcommissie het kwalificatieniveau 2 voor (in de handleiding omschreven als een kwalificatie die vooral praktisch werk omvat, dat zelfstandig kan worden uitgevoerd binnen de grenzen van de aangeleerde technieken).
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
4
15
BIBLIOGRAFIE Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel, CEVORA, 1996. E-commerce is vooral e-groothandel, in: De Standaard van 27 januari 2000. Handleiding voor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen voor het secundair en het volwassenenonderwijs, Brussel, Dienst voor Onderwijsontwikkeling, 1998. Statistisch jaarboek van het Vlaams Onderwijs, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Departement Onderwijs.
5
MEDEWERKERS AAN DE SECTORCOMMISSIE ♦ Nicole Janssens, voorzitter, VVKSO ♦ Nicole Van den Bempt, CEVORA ♦ Luc Dekelver, VVKSO ♦ Catharina Duchateau, Koninklijk Technisch Atheneum, Scholengroep domein Speelhof, Sint-Truiden, GO ♦ Ludo De Raeve, Provinciale Handelsschool Hasselt, CVPO ♦ Henri Christiaen, inspectie ♦ Claudia Spencer, Dienst Beroepsopleiding - Departement Onderwijs ♦ Rita Vanheste, Vlaamse Onderwijsraad.
16
BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ADMINISTRATIEF COMMERCIEEL MEDEWERKER BINNENDIENST
Bijlage 1: voorstel van beroepenstructuur Handel-Administratie (januari 1999) Deze beroepenstructuur werd oorspronkelijk opgesteld door het Hoger Instituut voor de Arbeid. Ze werd aangepast telkens nieuwe beroepsprofielen opgeleverd werden. BEROEPENCLUSTER
BEROEP
FUNCTIE
ADMINISTRATIEF WERK
Personeelszaken / salarisadministratie
medewerker personeelszaken medewerker salarisadministratie
Financiële administratie bank / verzekeringen
hoofdboekhouder boekhouder boekhoudkundig bediende commercieel/administratief medewerker bank commercieel/administratief medewerker verzekeringen
HANDEL
Commercie
commercieel inkoper verantwoordelijke verkoop districtsmanager vertegenwoordiger administratief medewerker verkoop administratief inkoopmedewerker administratief commercieel medewerker (binnendienst) magazijnier magazijnchef logistiek manager winkelbediende SECRETARIAATSWERK
Secretariaat
secretariaatsmedewerk(er)ster afdelingssecretar(is)esse directiesecretar(is)esse
datatypist facturist telefonist receptionist archiefmedewerker
administratief baliemedewerker administratief kasmedewerker bank administratief medewerker financieringen bank medewerker commerciële ondersteuning bank medewerker financiële administratie medewerker interne dienst bank personeelsmedewerker