Student: Lindsay Hovenier (S ) Begeleider UT: Ir. I. Lutters-Weustink Examinator: Dr. ir. M.B. de Rooij Begeleider Velda: E.J.H

Student: Lindsay Hovenier (S1004107) Begeleider UT: Ir. I. Lutters-Weustink Examinator: Dr. ir. M.B. de Rooij Begeleider Velda: E.J.H. Veldhuis

Voorwoord Bijna geheel op schema kon ik beginnen aan mijn bacheloropdracht. Na enige tijd zoeken is mijn zoektocht geëindigd bij Velda, een gerenommeerd bedrijf op het gebied van vijvertechnologie. Via jaargenoten die voor de studiereis bij Velda een casestudy gedaan hebben, ben ik in contact gekomen met dit bedrijf. Gezien mijn interesses en het zelf hebben van een vijver ben ik hier erg tevreden mee. Door de uitbreiding van de minor ‘Leren lesgeven’ liepen twee stages gelijk in elkaar over. Direct na het afronden van mijn onderbouwstage op het Bonhoeffer College als natuurkunde docent kon ik beginnen bij Velda. Dat was even schakelen maar bleek zeker niet minder leuk. Bij Velda lagen veel ideeën klaar voor een mogelijke bacheloropdracht. Uiteindelijk is gekozen om in samenwerking met partnerbedrijf Techmar led onderwaterverlichting te gaan ontwerpen. Op dit moment heeft Velda nog geen verlichting in het assortiment en zij zou dit graag eraan toevoegen. Ik heb met deze bacheloropdracht hier een begin gemaakt. Veertien weken, gevuld met onderzoek, testen en ontwerpen hebben geleid tot het verslag dat nu voor u ligt. Het resultaat is een eerste functioneel prototype van Velda’s eerste onderwaterlamp, de ‘Welkin pond light’. Voor u daadwerkelijk aan het verslag begint, wil ik van de gelegenheid gebruik maken om een aantal mensen te bedanken. Allereerst de heer Elgar Veldhuis, directeur van Velda BV, die mij de mogelijkheid gaf om een bacheloropdracht binnen Velda te doen. Veel dank en waardering naar alle collega’s binnen Velda voor de prettige werksfeer, hun hulp en advies. Tevens wil ik Ir. Ilanit Lutters-Weustink, mijn stagebegeleider vanuit Universiteit Twente bedanken voor haar hulp en begeleiding bij de opdracht en het verslag. Ten slotte Dr. Ir. M.B. de Rooijde als tweede examinator.

Lindsay Hovenier Oktober 2012

Inhoudsopgave Opdracht Samenvatting / abstract Hoofdstuk 1 – Analyse fase

pag. 1-16

1.1 Actoranalyse

pag. 1

1.2 Analyse van Velda producten

pag. 2

1.3 Doelgroep analyse

pag. 4

1.4 Concurrentie analyse

pag. 6

1.5 Analyse naar de invloed van licht

pag. 11

1.6 Technische analyse

pag. 13

1.7 Programma van eisen

pag. 15

Hoofdstuk 2 – Concept fase

pag. 17-62

2.1 Ideeëngeneratie

pag. 17

2.2 Ideerichtingen

pag. 19

2.3 Concepten

pag. 25

2.4 Conceptkeuze

pag. 42

2.5 Optimalisatie concept

pag. 47

Hoofdstuk 3 – Geoptimaliseerd concept 3.1 Presentatie eindconcept 3.2 Uiteindelijke productopbouw 3.3 Kostprijs

Hoofdstuk 4 – Model

pag. 63-66 pag. 63 pag. 64 pag. 64

pag. 67-69

4.1 Prototype

pag. x

4.2 Testen

pag. x

Conclusie en aanbevelingen Bibliografie Bijlagen

pag. 71-73

De opdracht Het hogere doel van deze bacheloropdracht is het ontwerpen van led onderwaterverlichting, die aangesloten kan worden op het stroomnet, om het assortiment van Velda uit te breidden en de productenrange te vergroten. Tevens bestaat het idee om in de toekomst de klant de mogelijkheid te geven om complete sets (terras)vijvers aan te kunnen schaffen inclusief pomp, filter, verlichting, bak etc.. Op die manier zal Velda een totaal leverancier op het gebied van vijvers worden. Op dit moment hebben ze praktisch alles op het gebied van vijvers maar (sier)verlichting ontbreekt nog. Voor het bedrijf Velda is het opnemen van onderwaterverlichting in het assortiment al geruime tijd een wens maar door ontwikkelingen omtrent de overgang van halogeen naar led is destijds niets met deze wens gedaan. Momenteel is led een steeds vaker voorkomende lichtbron en is het idee weer opgepakt. Toch zal er nog gekeken moeten worden naar de mogelijkheden omtrent led. Een partner van Velda, Techmar, zal daarbij van dienst kunnen zijn. Dit bedrijf is namelijk gespecialiseerd in buitenverlichting. Velda heeft veel vertrouwen in de samenwerking met Techmar en dat zij kunnen helpen bij de ontwikkeling van de onderwaterverlichting. De hulp van dit bedrijf bij problemen rondom het waterdicht krijgen van een product is dan ook zeker niet uitgesloten. De verlichting zal een IP-68 codering (stofvrij en waterdicht) mee moeten krijgen en daaraan zijn (hoge) eisen verbonden. Dit zal belemmeringen/ randvoorwaarden opleveren voor het ontwerp. Deze zullen eerst onderzocht moeten worden. Daarnaast zal er rekening moeten worden gehouden met de wensen van de klant (eindgebruiker) en de productiemethoden die de huidige producenten van Velda hanteren.

Samenvatting Velda wil graag hun assortiment uitbreiden en er in samenwerking met Techmar led (onderwater)verlichting in op nemen. Doormiddel van de bacheloropdracht zijn zij daar een stap dichter bij gekomen. Tijdens dit project is er een uitgebreide analyse gedaan naar onder andere reeds bestaande Velda producten, concurrenten, de doelgroep, de invloed van licht en een aantal technische aspecten. Vooral het onderzoek naar de invloed van licht bleek vernieuwend te zijn. Techmar die al enkele onderwater armaturen op de markt gebracht heeft wist bijvoorbeeld niet wat de invloed van licht was op de vijvers. Uit dit onderzoek kwam naar voren welke golflengten het minst de alggroei bevorderd en welke voorkeur voor kleurtemperatuur mensen hebben. Na de analyse fase is begonnen met de ideeëngeneratie. Er is naar aanleiding van de analyse zowel gekeken naar drijvende armaturen als onderwaterverlichting. Dit leverde vijf goede ideeën op waarvan vier zijn uitgewerkt tot concept. De ideeën zijn zeer gevarieerd, net als de concepten. Er zitten innovatieve ideeën tussen waaronder het concept waarbij licht en lucht gecombineerd worden. Maar ook conservatievere ideeën waaruit het bollen concept is voortgekomen. Deze is een vernieuwde versie van bestaande lampen. De andere twee concepten zijn een draaibare drijver en een waarbij de focus ligt op een dynamische lichtspel. Van deze vier concepten is uiteindelijk de laatst genoemde gekozen en geoptimaliseerd. De naam zal voortaan ‘Welkin pond light’ zijn, gebaseerd op het Engelse woord sterrenhemel. Wat tevens het effect is dat de lamp zal hebben in het water. Tijdens de optimalisatie lag vooral de focus op het waterdicht krijgen, de kosten en het vereenvoudigen van het concept. Uiteindelijk is een lamp ontstaan met 13 leds op losse flexibele draden die bij elkaar komen in een ronde kunststoffen voet. De gehele lamp is zwart zodat deze slechts minimaal opvalt in het water en ’s avonds zelfs helemaal niet meer te zien is. De focus zal liggen op de leds. Door de flexibele draden is de stand ervan zelf te bepalen door de consument en in het water zal het meedeinen met invloeden van onderwater. Bijvoorbeeld door een waterstroom of vissen die er langs zwemmen. De leds zijn dynamisch, net als de onderwaterwereld. De voet is waterdicht gemaakt door deze vol te gieten met een epoxy giethars en ook de leds zijn doormiddel van een speciale UV bestendige giethars waterdicht gemaakt. Om de voet zeker waterdicht te houden bestaat de binnenkant van de voet uit twee lagen. In de tweede laag zullen zich de elektrische componenten bevinden. Zo is er een splitter en een driver nodig om de leds werkend te krijgen. De maximale kostprijs is voor dit concept net iets overschreden, het is namelijk de bedoeling dat de consument de gehele lamp kan kopen voor 50 euro wat in dit geval 55 euro zou moeten worden. Voor dit bedrag krijgen zij een uniek waterdicht armatuur inclusief transformator en 5 meter rubberkabel. Dit project heeft uiteindelijk een geoptimaliseerd concept opgeleverd waarvan het eerste functioneel prototype gemaakt is die uitgebreid getest kan worden. Als deze tests voldoen kan het concept productie klaar gemaakt worden.

Abstract Velda wants to enlarge their product range with led (underwater)lighting in cooperation with Techmar. They are one step closer with this bachelor assignment. During this project extensive analyzes are carried out. Including an analysis about existing Velda products, their competitors, the target group, the influence of light and a couple of technical aspects. The research on the influence of light appeared to be very innovative. Even Techmar did not know the exact influence of their own underwater luminaires in the pond. This study showed which wavelengths facilitated least the algae growth and what colourtemperature people prefer. The generation of ideas started after these analysis. During this generation floating and underwater fixtures are looked at as a result of previous analyzes. There are five ideas created, four of them are developed to drafts. The ideas are very varied just as the drafts. They are innovative, like the draft were light and air are combined. But there are also more conservative ideas. For instance the spheres draft. This is an updated version of already existing lamps. The other two drafts are a floating object and one were the focus is on a dynamic lightshow. Of these four drafts the last one is chosen and optimized. De name is ‘ Welkin pond light’ , based on an old English word for starry sky. Which is the effect this luminaire will have in the pond. During the optimization the focal points were to get the draft waterproof, the total costs of it and to simplify the original. Eventually a luminaire is created with 13 independent flexible wires who meet at the round plastic base. To avoid standing out in the water whole lamp is black. The leds are most important. Thanks to the flexible wires the leds can be set the way the customer likes them to be. In the water the leds will sway with the water streams and touches of the fishes. The leds are dynamic, just like the underwater world The base is watertight because of the potting process. The base is filled with an epoxy resin. The leds are also waterproof because of a resin. This resin is UV resistant. To assure the base to be watertight the inside consists of two layers. The electric components are placed in the second layer. To connect the leds a driver and splitter is needed. De maximum cost price is a bit exceeded. The retail price should be 50 euro but in this case it must be raised to 55 euro. This price include a unique luminaire, a transformer and 5 meter rubber cable. This project delivered an optimized draft with a first working prototype. This one can be tested extensively in the near future. If the results are acceptable the draft can be prepared for production.

Hoofdstuk 1 - Analysefase 1.1 Actoranalyse Velda In 1969 is Velda begonnen als een aquariumwinkel, een jaar later zijn ze een klein aantal aquarium producten zelf gaan ontwikkelen en sinds de jaren tachtig zijn de aquariaspullen overgegaan naar vijverproducten door de toenemende populariteit van vijvers. Tegenwoordig is het assortiment van Velda erg uitgebreid variërend van vijverpompen, visvoeders, bodemsubstraten en antialgenmiddelen tot visvoer. Velda is expert op het gebied van de techniek in en om de vijver en alles dat bij het hebben en onderhouden van een vijver komt kijken. Inmiddels is Velda marktleider in de Benelux en een invloedrijke speler in andere Europese landen. Het bedrijf heeft tegenwoordig ongeveer 65 werknemers en is gehuisvest in een gebouwencomplex van 21.500 m2. Het hoofdkantoor is gevestigd in Enschede en daarnaast is er een vestiging van Velda GmbH in Duitsland en van Velda Limited in Hongkong. De doelstelling van Velda is dan ook deze positie in de markt te behouden en zo op een verantwoorde manier te kunnen blijven groeien. Om dit te bereiken vernieuwt Velda elk jaar gemiddeld 10 procent van haar producten en verkent nieuwe richtingen zoals nu de verlichting voor in en om de vijver. Op dit moment besteedt Velda het ontwerpen en vernieuwen van producten veelal uit omdat zij zelf nog geen ontwerpafdeling hebben, maar er worden stappen gezet om deze wel binnen Velda te creëren omdat aan de combinatie kwaliteit, innovatie en design erg veel waarde wordt gehecht.

Techmar Techmar is een goede relatie van Velda en is gespecialiseerd in buitenverlichting. In de nabije toekomst zijn Techmar en Velda van plan vaker te gaan samenwerken. Het liefst starten zij samen een ontwerpafdeling waarin de kennis van beide partijen gebundeld kan worden en de samenwerking vergroot en verstrekt wordt. Deze opdracht is daar eigenlijk een voorloper van. Omdat Techmar een goede relatie is en beschikt over de juiste materialen en kennis, zullen zij veel kennis en onderdelen kunnen aanleveren voor mijn opdracht. Techmar heeft namelijk een groot aantal producten in het assortiment dat geschikt is voor toepassing onderwater (rating IP68). Techmar is namelijk een bedrijf gespecialiseerd op het gebied van 12Volt buitenverlichting en past daarbij meer en meer energiezuinige technologieën zoals led technologie toe. Ze zijn gevestigd in Haaksbergen en distribueert inmiddels naar 10 landen. Ongeveer 20 werknemers zorgen voor het ontwikkelen, verkopen en distribueren van alle producten. Er wordt binnen het bedrijf veel aandacht besteed aan: productinnovatie en ontwikkeling, engineering en marketing, verkoop en service. Een van de doelstellingen van Techmar is de goede samenwerking met Velda behouden en door het overdragen van kennis het toepassingsbereik van de verlichtingstechniek te vergroten. Doordat Velda grotendeels afhankelijk is van de specifieke kennis van Techmar is het zeer waarschijnlijk dat Techmar aanspraak zal en wil maken op een deel van de winst. Daarover zijn tijdens deze bacheloropdracht echter nog geen afspraken gemaakt.

1

1.2 Analyse van Velda producten Productcategorieën Velda heeft in haar assortiment ongeveer 600 producten die variëren van vijverpompen, visvoeders, bodemsubstraten en antialgenmiddelen tot visvoer. Ondanks dat de productenrange erg groot is, blijkt de huidige positie van Velda producten in tuincentra voornamelijk binnen de categorie watertechniek te vallen (Waacs Design and Consultancy 2010). In het onderzoek waaruit dat bleek werden vier product categorieën onderscheidden, namelijk: buitenleven, waterentertainment, tuintechniek/onderhoud en watertechniek. Zelf heb ik tijdens het in kaart brengen van Velda producten gekozen voor de categorieën vijvertechniek (direct en indirect zichtbaar), onderhoud en beleving1. Het visuele resultaat hiervan is in figuur 1 te zien.

Figuur 1 - Collage van Velda producten

De oppervlakten op de collage zijn evenredig met de productenspreiding van Velda binnen de categorieën. De scheidingslijnen lopen niet altijd even ver door omdat er overlap tussen categorieën bestaat. Uit deze analyse blijkt dan ook dat de meeste producten van Velda binnen de categorie vijvertechniek vallen en het minst in de categorie beleving. Dit laatste is onder meer de reden dat ze meer onderwaterverlichting in het assortiment op willen nemen om de productenrange te verbreden. Daarnaast zijn er een aantal bevindingen betreffende de stijl van de Velda producten.

‘Beleving’ en ‘buitenleven’ dienen beiden het lifestyle aspect. Beleving is een term die veel op de website van Velda wordt vermeld en vandaar gebruikt.

1

2

Stijl Velda staat voor kwaliteit, innovatie en design. In de producten van Velda is dan ook een stijl te ontdekken. Deze stijl is doorgevoerd in alle productcategorieën van Velda en daarom zal het van belang zijn dat dit ook terugkomt in het ontwerp van de led onderwaterverlichting. Hieronder een opsomming van de meest belangrijke stijlkenmerken waarna deze verder toegelicht zullen worden. • • • •

Rustige en neutrale uitstraling, zonder het high tech karakter te verliezen Een zwarte (en grijze) kleur in combinatie met groene accenten ABS kunststof met licht reliëf Geometrische basis met grote afrondingen

Figuur 2 - Collage stijlkenmerken van Velda

Over het algemeen is het van belang het ontwerp een rustige en neutrale uitstraling te geven die nog wel high tech overkomt (Waacs Design and Consultancy 2010). Veel mensen hebben namelijk de nadruk in hun tuin liggen op het ‘natuurlijke’ en staan niet te springen op erg aanwezige producten. Opvallend aan alle producten van Velda zijn de kleuren zwart in combinatie met groene accenten. Deze accentkleur dient voor onderdelen die aangepast of ingesteld kunnen worden. Tevens wordt de kleur grijs soms toegepast. Dit om een product aantrekkelijker en interessant te maken. Deze grijze delen worden steeds vaker toegepast door roestvrijstalen onderdelen te verwerken in en op de producten. Het materiaal van de meeste producten is ABS kunststof. Daarnaast worden roestvrijstaal, geëxpandeerd polystyreen, wicker en nylon ook toegepast. Wat betreft de vorm hebben bijna alle producten een geometrische basis vaak met grote afrondingen. Hierdoor hebben de producten geen scherpe randen en dat beschermt het onderwaterleven. Opvallend is wel dat de producten die vallen onder de categorie beleving juist erg weinig afrondingen hebben en erg strak en geometrisch ogen. Ook wordt in veel producten een drie-eenheid verwerkt. Zo hebben veel producten drie poten, drie afgeronde hoeken of worden ze per drie afgebeeld.

3

1.3 Doelgroep analyse Om de doelgroep in kaart te brengen is er een collage (figuur 3) gemaakt van foto’s uit bestaande fotoreportages van Velda. Hieruit blijkt dat de focus ligt bij (jonge) levendige gezinnen, maar ondanks dat zijn alle leeftijdscategorieën vertegenwoordigd: papa, mama, opa, oma en (kleine) kinderen. In de tuin komt het hele gezin bij elkaar om te genieten van het buitenleven. Er wordt ontspannen maar ook gewerkt. Samen delen en ervaren komt sterk naar voren.

Figuur 3 - Collage van de doelgroep

Koopgedrag doelgroep Iedereen schaft producten aan, ook deze doelgroep. Uit een enquête onder 15 potentiële klanten blijkt dat de doelgroep gemiddeld €65,- over heeft voor onderwaterverlichting (zie bijlage 1A-C). Roy Middelbos, directeur van Techmar, verwacht dat de winkelprijs uit zou moeten komen op iets tussen €30,- en €40,- voor een enkelvoudige lamp en €99,- voor een meervoudige set. De doelgroep is niet gevraagd naar het bestedingsverschil tussen enkelvoudige of meervoudige verlichting en wellicht om die reden zit hun bestedingsbedrag hier aardig tussenin. Daarnaast is het van belang om onder andere de rolverdeling en interesses tijdens koopgedrag te analyseren. De meeste Velda producten worden verkocht in tuincentra vandaar dat daar nu de focus op ligt. In deze tuincentra winkelen voornamelijk vrouwen. De mannen die er komen zijn of specifiek op zoek naar iets of vergezellen hun partner. Hierdoor hebben vrouwen een sterk bepalende rol in wat er voor de tuin en vijver gekocht gaat worden. Iets zal de vrouwen dus moeten aanspreken en hen moeten overtuigen tot de aankoop over te gaan. Het product moet haar aanspreken maar het overtuigen kan ook door bijvoorbeeld de man gebeuren.

4

Wat spreekt vrouwen aan? In samenwerking met Universiteit Twente en ontwerpbureau SPIRID heeft Annemieke Raven onderzoek uitgevoerd naar hoe de verschillen tussen mannen en vrouwen toegepast kunnen worden in productontwerpen voor vrouwen, zonder daarbij terug te vallen op stereotypes. Dit onderzoek geeft een mooi overzicht van hoe vrouwen in elkaar steken, waarin zij verschillen van mannen en wat zij graag in een product terug zien. Hieronder een opsomming van de meest relevante eigenschappen voor dit project. Vrouwelijke kenmerken zijn: • Ontwikkeld visueel geheugen • Sfeer en emoties • Authenticiteit • Identificatie, lifestyle • Intuïtieve bediening

• • •

Vloeiende lijnen en ronde, organische vormen Slank en sierlijk Vriendelijke, natuurlijke en persoonlijke uitstraling

Dit hierboven kenmerkt vrouwen terwijl mannen op veel punten daar lijnrecht tegenover staan. Zij geven bijvoorbeeld meer om high tech, strakke en innovatieve producten waarin zij meer kijken naar de specificaties en de status van het product. (Raven 2008) Zij zullen straks dus meer gaan kijken hoe kan de onderwaterverlichting aangesloten kan worden en bestuurd kan worden.

Wensen doelgroep aan verlichting Er zal ook gekeken worden naar de wensen betreft verlichting en de huidige situatie. Ondanks dat bijna alle vijverbezitters verlichting bij de vijver hebben, heeft nog (bijna) niemand verlichting in de vijver (zie bijlage 1C). De behoefte naar onderwaterverlichting is erg wisselend, maar vrouwen lijken hier beduidend meer behoefte aan te hebben dan mannen. Er zijn veel uiteenlopende redenen waarom men geen behoefte heeft aan onderwater verlichting. Dit in tegenstelling tot de argumentatie voor het hebben van onderwaterverlichting. De reden waarom de doelgroep verlichting in de vijver juist wel wil hebben is omdat dit sfeervol is, de vissen ’s avonds bekeken kunnen worden en het de aandacht vestigt op de vijver en het onderwaterleven. De argumenten waarom mensen geen behoefte lijken te hebben aan onderwaterverlichting is omdat sommigen denken dat de algengroei mogelijk toeneemt (analyse hiervan in hoofdstuk 1.5), het onnatuurlijk staat, het onnodig is omdat er al voldoende licht rondom de vijver is of omdat ze bijvoorbeeld de vijver te klein vinden. Over hoe het licht de vijver moet verlichten bestaat geen eenduidig beeld onder de doelgroep. Het lijkt erop dat vijverbezitters een lichte voorkeur hebben voor geelachtige/warm wit licht en spot verlichting (smalle lichtbundel met stralingshoek tussen 25◦-30◦ (Wikipedia Onderwaterverlichting 2012). Maar het verschil met wit licht en een egaal lichteffect (brede lichtbundel met stralingshoek tussen 120◦-140◦) is minimaal.

De vijver van de doelgroep De vijvers van de doelgroep zijn zeer gevarieerd (0,5-12 kuub), maar gemiddeld heeft de vijver een inhoud van 6 kuub (enquête vraag 2). De meeste vijvers zijn aangelegd met zeil, maar voorgevormde bakken worden ook gebruikt. De diepste delen van de vijvers moeten tussen 0,8m – 1,25 meter diep zijn. Het minimum zodat de vijvers niet dichtvriezen in de winter en het genoemde maximum omdat dieper dan dat door gebrek aan licht planten zullen sterven doordat ze niet meer kunnen assimileren. (Is onderwaterverlichting schadelijk voor het onderwaterleven? | Tuinkrant.com 2008).

5

1.4 Concurrentie analyse Om een beeld te krijgen van wat er al op de markt is op gebied van vijververlichting voor in en op het water zijn er een drietal collages gemaakt. De eerste bevat concurrerende producten opgedeeld in producten voor op het water en in het water. Daarnaast is er een collage gemaakt met verschillende sfeerplaatjes. Om een goed beeld te kunnen krijgen wat voor een sfeer en mogelijkheden er zijn met licht en water. Maar eerst zal begonnen worden met een analyse naar een verlichtingsproduct van Velda zelf.

De Nymphea van Velda Velda heeft een aantal jaar geleden (2003) zelf geëxperimenteerd met verlichting. Dit in de vorm van de Nymphea (figuur 4; links boven). De Nymphea is een opaalkleurig bloemachtige lamp die afgeleid van een waterlelie die drijft op het wateroppervlak. De lamp kan vrij over het wateroppervlak bewegen waardoor het zorgt voor een dynamisch effect dat elke keer een ander deel van de vijver verlicht. De Nymphea zou zorgen voor een feeërieke uitstraling in de tuin maar door de manier waarop de kap van de lamp is gespuitgiet ben ik het daar niet mee eens. In figuur 4 (links onder) is te zien dat er bovenop het kapje een duidelijk looplijn loopt van de aanspuiting.

Figuur 4 - Nymphea lamp en lelie

Ondanks dat dit Velda product een goed eerste seizoen draaide wilde de verkoop in de jaren erna niet vlotten. Daarop is besloten de Nymphea van de markt te halen. De consument had destijds keuze uit een 5 Watt en 10 Watt Nymphea halogeen lamp. Beiden zijn enkelvoudig (één lamp), al bestond van de 5 Watt ook uitvoering in de vorm van een set met drie lampen. De halogeen lampjes zijn eenvoudig te vervangen en de lamp is waterdicht. Net als de transformator die erbij geleverd werd. Bij elk van de lampen zat een veiligheidkabel van 10 meter. De reden waarom deze lamp geen groot succes is geworden is waarschijnlijk vanwege de prijs. De goedkoopste lamp was destijds te verkrijgen vanaf 75 euro en de set van 3 lampen kostte toen rond de 170 euro. Als je dat vergelijkt met wat nu de richtlijnen zijn ten aanzien van de winkelprijs voor vijververlichting is dat heel erg duur (zie programma van eisen (pag.15-16)). Daarbij kwam ook nog eens dat er net met led werd geëxperimenteerd en men steeds vaker daarop overstapte. Een andere reden kan de vormgeving zijn. Naar mijn mening komt de vormgeving niet echt overeen met dat van een waterlelie (figuur 4; rechts boven), maar eerder met een sterk vereenvoudigd model van een bloem in het algemeen. Daarnaast is het model wanneer de lamp brandt niet erg onderscheidend van andere (bolvormige) drijflampen. De onderkant van de lamp, het deel met de ‘bladeren’, blijft namelijk onverlicht (figuur 4; rechts onder) waardoor vanaf een afstand alleen een verlichtte bol zichtbaar is. De directeur Elgar Veldhuis dacht dat de kleurstelling mogelijk ook invloed gehad heeft. De kleurstelling zou te standaard zij geweest terwijl mensen behoefte hebben aan het personaliseren van artikelen. Als er gekeken wordt naar design lampen wordt de kleurstelling zwart/mat wit veel gebruikt, dus aan de kleurstelling alleen heeft het niet gelegen.

6

Techmar Techmar is gespecialiseerd op gebied van buiten verlichting en heeft dan ook een aantal modellen die speciaal geschikt zijn voor het gebruik onderwater. Deze lampen hebben een IP68 keurmerk en zijn daarmee geschikt voor permanent onderwater gebruik. (Armaturen in figuur 5)

Figuur 5 - Van links naar rechts: Lapis, Arigo, Aqua, Aureus, Albus en Xerus

De meest verkochte lamp die gebruikt wordt in vijvers is de Lapis, een als een lamp in een armatuur die eruit ziet als een steen. Een ander model die ook in vijvers gebruikt wordt is de Arigo, een spot. Bij beide lampen zijn verschillende kleuren leds als lichtbron mogelijk (figuur 6). Andere modellen met een IP68 keurmerk worden gebruikt voor in bestrating en waterornamenten. Deze hebben dan ook een andere vorm maar de gebruikte materialen zijn hetzelfde

Figuur 6 - led kleuren: blauw, bright white, warm wit & powerled warm wit

7

Concurrrerende prroducten Er is op gebied van vijververlich hting (exclusief de lamp pen voor rondom de vijveer) een twee edeling te makeen. Er zijn drrijvers, lamp pen die op het wateropp pervlak drijv ven, en er zijjn lampen diie echt onder heet wateroppervlak gebru uikt worden n. Deze laatsste groep is aan a de rechtterkant te viinden op de collag ge (figuur 7)) en de drijveers aan de liinkerkant.

Figuur F 7 - Co ollage concu urrerende pr roducten

ervlak Op het wateroppe De meesste drijvendee verlichting g werkt op zonne-energiie. Voor mijn n opdracht g ga ik deze en nergie niet gebruiken maar omdat dezze verlichting erg in trek k lijkt vanweege het grotee aanbod en n er ook drijvend de lampen ziijn die aangeesloten kunn nen worden op het strooomnet wordeen deze mod dellen wel meeegenomen in n de concurreentieanalysee. De drijv vende lampen hebben eeen sterk overreenkomend de ronde vorm. Veelal zijjn het drijve ende bollen, afgevlakt a of helemaal roond. Hier en daar heeft de d vorm een n (kleine) tra ansformatie doorgem maakt het zijjn de randen n iets scherp per of heeft de d bovenkan nt een extra twist. De meesste producteen zijn gema aakt van een n (transparan nt) wit mateeriaal. De sfe feer die met deze lampen gecreëerd wordt w is verschillend en lijkt l onder andere a afhan nkelijk te zijjn van de transparrantie van de d kap. In dee meeste gev vallen, maarr zeker niet alle, oogt eeen mat effectt sfeervolller. Iets watt ook invloed d heeft is de kleur van liichtbron die gebruikt woordt. Er zijn n producteen die schijn nen neutralee kleuren alss warm wit en e wit. Andeeren stralen n juist felle kleuren k uit als blauw, b rood, roze en groeen.

8

Onder het wateroppervlak Naast de drijflampen zijn er ook lampen die in zijn geheel onderwater kunnen. Een aantal jaar geleden zijn ze daarmee begonnen en hadden de lampen de vorm van spotjes. Dit was vanwege de halogeenlampjes. Tegenwoordig is die vorm geen vereiste meer door de komst van leds, toch is er vandaag de dag nog veel spotvormige onderwaterverlichting. Naast spots zie je ook veel geometrische vormen terugkomen als een cirkel en een vierkant. Er is bij verlichting voor onder het wateroppervlak nauwelijks een armatuur te vinden die oogt alsof ze geheel willekeurig gevormd zijn. Dit is bij de drijvende producten net wat vaker het geval. Wat betreft lichtkleuren is ook veel mogelijk en deze mogelijkheden worden ook benut. Er is onderwaterverlichting met onder andere wit, blauw, rood, geel en groen licht. Tevens bestaan er led lampen die op elk willekeurig moment van kleur kunnen veranderen geheel naar wens van de gebruiker. De gebruikte materialen voor deze armaturen zijn vaak RVS (316), Aluminium, Polyresin, een zwart en mat wit kunststof en glas. De verschillende delen worden aan elkaar bevestigd door een combinatie van klik en draaisysteem of losse schroeven en rubbertjes.

Sfeer en effecten

Figuur 8 - Collage effecten van licht en water

In de collage hierboven is te zien welke effecten allemaal gecreëerd kunnen worden met verlichting in combinatie met water. Er kunnen echt duidelijk bronnen in het water aanwezig zijn, maar ook egale vlakken zijn te verwezenlijken met licht in water. Verder was net al te zien dat er verlichting op en in het water tot de mogelijkheden behoren en beiden hebben een sfeervolle uitstraling. De een omdat de focus komt te liggen op de vijver zelf en de ander omdat de focus komt te liggen op de drijvende armaturen die door het egaal donkere vlak van de waterspiegel extra opvallen.

9

Er is tegenwoordig veel mogelijk. Een meer out of the box effect is het caleidoscoop effect op de bodem van de vijver. Verder zijn natuurlijk veel effecten afhankelijk van de lampkleur en het type armatuur dat gebruikt wordt. Los van licht en water gecombineerd is gekeken naar de mogelijke lichteffecten in het algemeen. (zie figuur 9) Welke effecten kunnen gecreëerd worden door bepaalde materialen te gebruiken, reliëf toe te voegen of bijvoorbeeld een patroon. Ook de natuur zelf kan veel met licht. Denk aan zonlicht in bijvoorbeeld een bos of het noorderlicht. Mogelijk dat deze dingen als inspiratie kunnen dienen verderop in het proces.

Figuur 9 - Collage lichteffecten

10

1.5 Analys 1 se naar de d invloed d van lich ht Golflen ngte Bij de dooelgroep ana alyse kwam naar voren dat sommig ge mensen ba ang waren d dat onderwa aterverlichtiing de algen ngroei zou sttimuleren. Daarvoor D is het h van belang om te weeten waardoor er algen ku unnen groeieen. Fosfaten n, nitraten en n (zon)licht zijn de drie elementen d die daarvoorr van belang zijn z (Aqua natura - Algeen 2012). Fossfaten en nitraten zitten n al in het w water en is met m onderwa aterverlichtiing niet te beïnvloeden; licht daaren ntegen wel.

Figuur 10 1 - De absor rptie per lic chtkleur van n chlorofy yl a en b in zuivere z vorm m

Lich ht is nodig voor v fotosyntthese waard door de plan nt kan groeiien. Uit ondeerzoek is geb bleken dat het proces van v fotosyntthese afhank kelijk is van n de golflengtte van licht.. Uit de abso orptiespectrra van chloroofyl a en b dat d hierrnaast is afg gebeeld is te zien dat bij rood (642 2 en 662 nm m) en blauw ((453, 430 en n 410 nm)) licht chloroofyl (belangrrijkste foto osynthetisch he actieve pig gment) het meest m geab bsorbeerd wordt w en daa armee het groe eiproces van n onder andeere algen het meest bevo orderd. Er iss ook te zien n dat er bij alle a kleu uren absorpttie optreedt en daarmee e voor foto osynthese zorgt. Elke licchtkleur zorg gt dus voorr fotosyntheese en dit is n nadelig voorr het op de markt m zetten n van onderw waterverlich hting.

Wel kan n er rekening g gehouden worden mett de lichtkleu ur (golflengtte) die gebru uikt gaat worden. Zo blijkt dee fotosynthesse-efficiëntiee snel af te nemen n voor golflengte kleiner k dan 4 400 nm en grroter dan 680 nm, maar omdat o deze kleuren k al zoo donker zijn n zal het nieet verstandig zijn om de eze kleuren te gebruikeen bij vijverssfeerverlichtting. (S. Hog gewoning 200 08) Het zou bijvoorbeeld d wel verstand dig zijn om een e lichtkleu ur te kiezen met een gollflengte tusssen 500 nm een 600 nm. Binnen B dit gebieed wordt hett licht het minst m geabsorrbeerd. Groe en licht absoorbeert het m minst gevolg gd door geelachttig licht.

Kleurte emperatuurr Niet alleeen algen heebben een vooorkeur voorr licht ook mensen m hebb ben een voork keur. Dit wo ordt uitgedru ukt in kleurttemperatuurr [K] en is bij de meeste e mensen culltuurafhank kelijk. Zo vin nden mensen uit Azië 4.0 000 K prettig g terwijl men nsen in Scan ndinavië wa armere verlicchting met een e kleurtem mperatuur tussen 2.500 0 K en 3.500 K prettiger vinden (LED verlichtin ng: hoe vind je de juiste klleurtempera atuur? 2011)).

Figuur 11 - Kleurtemp peratuur

Omdat Nederland N topografisch gezien zeer dicht bij Scandinavië liicht zal de vooorkeur voor kleurtem mperatuur van v de Nederrlanders vriijwel hetzelffde zijn als die d van de Sccandinaviërss.

11

Binnen de voorkeursrange vallen 2400 – 2700 K (warm wit) en 3000 – 3200 K (neutraal wit) (Lichtsterkte en kleurtemperatuur van led lampen 2012). Als er naar deze kleuren gekeken wordt komt dit goed uit wat betreft de lichtabsorptie van de algen. Tevens komt dit aardig overeen met dat wat gevonden is in mijn enquête. Kleurtemperaturen van leds zijn als volgt. Voor warm witte leds geldt een kleurtemperatuur van 3000-3200K en koud witte leds een kleurtemperatuur van 6000-7000K. (E. Hoog Antink, Techmar)

Licht en het vijverleven Niet alleen heeft licht invloed op mensen en planten maar het heeft ook invloed op vissen en andere dieren rondom de vijver. Hierbij gaat het niet zo zeer om een bepaalde lichtkleur maar licht in het algemeen. Vissen (en planten) hebben namelijk een natuurlijk ritme van dag en nacht gebaseerd op de zonsopkomst en zonsondergang. Doordat mensen behoefte hebben aan (onderwater)vijververlichting kan dit ritme verstoord worden. Onderwaterverlichting kan een ongunstige invloed op het nachtritme van dieren en planten in de vijver hebben. De mate waarin dit opspeelt is afhankelijk van de regelmaat en de gebruiksduur van de verlichting. Schuwe dieren als de kikkers zullen de vijver mijden als hun rust steeds verstoord worden. Dit kan je voorkomen door hoge, dichte vegetatie rondom de vijver zodat zij hier kunnen schuilen. Minder schuwe vogelsoorten zoals merels en mezen zullen juist wel op het water blijven afkomen. Onderwaterverlichting hoeft dus geen probleem te zijn voor vijver en dier, maar het is wel belangrijk om deze zaken goed in overweging te nemen. Een andere vorm van decoratieve verlichting met minder mogelijke nadelen zijn de drijvende lampen. (Is onderwaterverlichting schadelijk voor het onderwaterleven? | Tuinkrant.com 2008)

12

1.6 Technische ana alyse Lichtbrron De huidige generatiie leds zijn krachtiger k en n veelzijdige er zonder verlies aan kw waliteit. Na enige e research h blijken er nog n grote veerschillen te bestaan bin nnen leds. Zoo bestaat er tegenwoord dig Signaallleds, dit zijn n de meest gebruikte en tevens beke endste leds, power leds, deze hebben n een grotere lichtopbreng l gst maar tev vens ook een n grotere wa armteafgifte (PowerLED D, SMD LED Ds, Signaallledjes, SuperFlux? Wat zijn al die LEDs? L 2009)), en ook bestaan RGB leeds, deze ku unnen meerderre kleuren branden. De voord delen van leedverlichting g is het extreeem lage energieverbruik (tot 80% m minder dan tradition nele lichtbroonnen (Techmar 2012)), de lange lev vensduur (toot 8x langer dan traditio onele halogeen n lampjes), ze z zijn schok kbestendig en e hebben ee en geringe warmteafgift w te.

Koeling g Ondank ks dat de warrmteafgifte slechts gerin ng is bij ledss moet het product p wel b beschikken over o een thermiscche beveiliging om de la angere leven nsduur van een e led te ku unnen waarb borgen. Omd dat het product in de vijver gebruikt za al gaan word den is het he et meest voor de hand lig ggend om he et vijverwa ater als koelling te gebru uiken. In de meeste geva allen is dat voldoende. v

Energie ebron In eerstee instantie was w er sprak ke van dat er onderwate erverlichting g ontworpen n diende te worden w die aan te sluiten iss op het strooomnet. Uit de d enquête bleek b solarveerlichting oook erg in trek te zijn (Techma ar 2012), van ndaar dat err het idee on ntstond om een e hybride uitvoering tte maken. Ee en ontwerp p dat als het kan werkt op o zonne-energie en and ders gebruik k maakt van n het stroomn net. Helaas bleek b Heissn ner, een Duiitse concurreent, net een patent te heebben inged diend met he etzelfde idee (gen naamd ‘Hyb brid box’). Om mdat er nog geen inzage e verkregen kan worden n in dit paten nt is het zeer moeeilijk in te schatten of Velda V problemen zal krijjgen met hett toepassen van dit idee e en daarom is besloten voorlopig v va an dit idee aff te stappen.

Waterd dicht Omdat er e gewerkt gaat g worden n met spanniing in combiinatie met water w is het v van groot be elang dat het prod duct op de ju uiste plekken n volledig waterdicht is.. In veel gev vallen gebeurrt dit door deze d onderdeelen af te dek kken met een giethars. Hierdoor H ka an er geen water meer biij de elektro onica komen. Een nadeel is wel dat op p het momen nt dat er ietts kapot is da at dit niet m meer te bereiiken is en je hett hele onderrdeel kunt affschrijven. Naast giiethars vold doen in somm mige gevallen ook een kiitrand, rubb beren ringen n en speciale e schroefv verbindingen n. Of een com mbinatie van n de laatste twee zoals te t zien is in figuur 12 te e zien is. Schrooefdraad Rubb beren ring Schrooefdop

Figuur r 12 - Verbinding spatwa aterdicht

13

12 Volt Het ontwerp zal dus toch gaan werken op het stroomnet, maar met een voltage van 12 Volt in plaats van 230 Volt. (Verkregen door het gebruik van een transformator) Een voordeel van laagspanning is dat het zelf gemakkelijk en veilig te instaleren is. Tevens is Techmar gespecialiseerd in 12 Volt buitenverlichting en zij ondersteunen bij de totstandkoming van het ontwerp voor Velda.

Overige componenten Transformatoren De transformator die gebruikt zal gaan worden is een standaard inkoop deel. Techmar heeft op dit moment 21, 60, 150 en 300Watt transformatoren beschikbaar voor consumenten. Bij gebruik van leds zal het de benodigde wattage van de transformator zeer laag zijn. 21Watt is waarschijnlijk al te veel. Velda gebruikte zelf bij de Nymphea een 5, 10 en 3x5 Watt transformator. Dus ook die zullen tot de opties behoren. Wel moet er dan gekeken worden hoe en waar de nieuwe transformatoren met deze wattage vandaan gehaald moeten worden want de transformatoren van de Nymphea voldoen inmiddels niet meer aan de milieuwetten. Door de giethars kan er niet meer bij de verschillende onderdelen in de transformator gekomen worden waardoor deze niet meer te recyclen is. Tegenwoordig worden transformatoren nog steeds volgegoten met een giethars maar nu komen bepaalde delen van de elektronica in een bakje waaromheen de hars gegoten wordt, of er wordt bij de aanschaf door het bedrijf een klein percentage van de prijs afgedragen. Dit bedrag is alvast voor de verwerking van het product nadat het afgedankt is. Voor producten die volledig zijn ingegoten zal een hoger percentage gelden dan een demontabel product.

Bekabeling Omdat de verlichting in het waterlicht en via een transformator verbonden is met het stroomnet is het van belang dat er veiligheidkabels gebruikt gaan worden. Afhankelijk van het wattage van de transformator gebruikt Techmar SPT-1W of SPT-3 kabels. Dit zijn kabels gehuld in een mantel van de thermoplast PVC en zijn met of zonder aarde draad verkrijgbaar. De kabel voldoet tot 300V.

Installatie Verlichtingsplan Bij Techmar wordt een verlichtingsplan gehanteerd. Daarin wordt een stappenplan gevolgd met drie relatief eenvoudige stappen. Stap 1: kies de verlichting en plaats in de tuin Stap 2: bepaal wat de juiste tranformator is (wattage optellen). Stap 3: Kies de juiste kabel. Gebruik je een 21 of 20 watt transformator is een SPT-1 kabel afdoende. Gebruik je een hogere wattage transformator wordt een SPT-3 kabel gebruikt.

Plug and play principe Als aanvulling op het verlichtingsplan geldt er ook het plug and play principe. Dat betekent dat de verlichting door iedereen veilig, snel en zonder monteur aan te leggen is. De lampen van Techmar zijn voorzien van een kabel met stekker die past op de schroefverbindingen van de hoofdkabel. Daarnaast zijn alle kabels en transformatoren voorzien van eenvoudige spatwaterdichte schroefverbindingen. Het zou dus het mooist zijn dat dit principe ook gehandhaafd kan worden in het led onderwater armatuur voor Velda.

14

1.7 Programma van eisen Eisen Bedrijfskundig • • •

Oplage van het ontwerp is 3000 stuks. Het product is op europallets (1200mm x 800mm) te transporteren. Het product is te produceren met dezelfde productiemethoden als Techmar en Velda nu al toepassen.

Wetten en richtlijnen • • • • •

Het product is volledig waterdicht volgens de IP68 norm. De verschillende onderdelen van het product moeten voor 90% recyclebaar zijn Gebruik veiligheidskabels: SPT-1W of SPT-3W kabels. (Afhankelijk van het wattage van de transformator) Het product voldoet aan de EMC-richtlijn Het product werkt op zwakstroom

Techniek • • • • • • •

Er wordt gebruik gemaakt van ledtechnologie als verlichtinsbron. De transformator heeft een wattage van 21, 60, 150 of 300Watt. (Koopdeel) Het product stimuleert algengroei zo min mogelijk Het product gaat minimaal twee jaar mee zonder defecten Het product is geschikt voor het gebruik in zoetwater Het product wordt voldoende gekoeld tijdens gebruik ervan Het product bevat een thermische beveiliging tegen oververhitting

Esthetisch • •

Het product past binnen het Velda assortiment. De lamp moet gedurende de ingebruikname op zijn plek blijven liggen

•

Bedrading is minimaal zichtbaar Het product is een sfeervolle toevoeging aan de tuin o Lichttemperatuur is tussen 2500K en 3500K

•

Gebruik • • • • •

•

Het ontwerp voldoet aan de ‘Plug and play’ standaard van Techmar. Het ontwerp is binnen 45 minuten te instaleren. Het product is onderhoudsvrij De lamp kan het gehele jaar in de vijver blijven liggen, met uitzondering van vorstperioden. Het product moet minimaal 5 jaar mee kunnen gaan Een enkelvoudig product weegt maximaal 750 gram

Kosten • • • • •

De winkelprijs van een enkelvoudig ontwerp is tussen de 30,- en 40,- euro De winkelprijs van een module ontwerp is maximaal 99 euro Onderhoud van het product kost maximaal 50,- euro per 5 jaar Onderhoud van de vijver veroorzaakt door het product kost maximaal 15 euro per jaar Productieprijs inclusief eventuele assemblage is 1/3 van de winkelprijs o Productieprijs enkelvoudig model tussen de 10,- en 13,50 euro o Productieprijs meervoudig model maximaal 33,- euro

Klant •

15

(Jonge) gezinnen met een vijver zijn de hoofddoelgroep

Wensen Technisch • • • • • • •

Het ontwerp werkt op solar met een back-up systeem aan het stroomnet Het ontwerp is uitbreidbaar De lampkleur kan gewijzigd worden De lamp kan het gehele jaar in de vijver blijven liggen De lichtbron is vervangbaar De lichtbron zendt een lichtkleur uit met een golflengte tussen 500-600 nanometer De lamp is op afstand te bedienen

Esthetisch • • • •

Het product is te personaliseren. (lichtkleur, kapkleur, …) De schijnhoek van het product is instelbaar Het product combineert materiaal soorten Het product is in hoogte verstelbaar

16

H Hoofdst tuk 2 Co oncept fase Uit de analyses a bleeek dat er veeel markt is voor v verlichtting op het water w en datt onderwa aterverlichtiing mogelijk k het ritme van v de vissen n en planten n kan verstooren. Daarom m is er tijdens de d conceptfa ase niet speccifiek gekekeen naar onde erwaterverliichting maar ook naar verlichtiing voor op het h wateroppervlak. Tijdens de conceptfa ase zijn er eeen aantal sttappen doorllopen om tott het uiteind delijke conce ept te komen. Er is eerst breed b gekekeen naar watt welke ideeë ën mogelijk zijn met bettrekking tot verlichtiing, uitstraling en innov vatief denkeen. Dit is geb beurt tijdenss de ideeëng generatie. Nadat N er een grooot aantal ideeeën zijn geg genereerd zijjn er vijf ide eerichtingen n gekozen weelke leidde tot 5 voorstellen. Hieruit zijn er vier uitgewerkt tot gedetailleerde conceepten en dezze zijn getoettst aan het prog gramma van n eisen. Dit heeft h onder andere a geleiid tot een conceptvoorsteel welke verrder zal worden uitgewerkt tot eindproduct.

2 Ideeën 2.1 ngeneratiie Na meerrdere collagees te hebben n gemaakt iss begonnen met m het scheetsen van ru uwe vormen en eerste id deeën. Daar zijn veel leu uke, bruikba are en ook ve ernieuwende dingen uitt voortgekom men.

Vernieu uwend Werken met licht en n luchtbellen n om een speeels effect te e creëren, gllasvezels geb bruiken om een dynamissch lichtpun nten spel te scheppen s of werken mett glow in de darkpatroneen die zelfs nog licht geven na adat men dee lamp uitgeeschakeld is.. Allemaal kleine k en nog g losse ideeëën wat er me et licht gedaan kan k worden n wat op dit moment m nog g niet of nau uwelijks gebrruikt wordt binnen deze e markt.

Vormen n, lichtspell en een aa antal kleine e testen Naast allle vernieuw wende ideeën n zijn er een n aantal ook wat behoud dender. Zo iss er ook veel geprobeeerd met bolllen en geomeetrische vormen als uitg gangspunt. Ook zijn n lang niet alle a armaturen bedoelt voor v slechts één é lichtbron. Sommigee wel, andere en hebben er e meer en soms s zelfs veeel meer.

Figuur 13 1 - Twee lag gen over elk kaar

Figuur 14 - Weerspiegeling

Wat tijd dens een paa ar kleine tessten naar vooren kwam is i dat er in het h water reelatief eenvo oudig een interessant licht/don nker schakeeleffect gema aakt kan wo orden door de d dikte van n het materiiaal en/of lagen materiaal m aan n te passen. Zelfs als er twee velletjjes papier ov ver elkaar leegt is dit eno orm goed te zien. (zie figuurr 13) Op ditt principe zijn z ook een n aantal ideeeën tijdens de ideeëng generatie gebaseerrd.

17

Bij toeva al is ook een n ander effecct ontdekt na amelijk die van v weerkaa atsing. Doorr tijdens de lunch l wat te spelen met ziilverpapier ontstonden o e aantal bolletjes. een b Deze zijn puurr uit nieuwsg gierigheid in n de testbak beland waardoor er ind direct een sooort eyecatch her ontstond in de waterba ak met licht (zie figuur 14). 1 Op die manier m werd d er niet meeer naar het a armatuur en n de lamp gekeken maarr de focus lag g op de weerrspiegeling veroorzaakt v door iets ex xterns.

Bewegiing Doordatt de doelgroeep ook kindeeren bevat iss er ook gek keken of er iets gedaan k kan worden hen aan te sprek ken. Dit is geezocht in dyn namiek, bew weging en re eliëf. Zowel vernieuwend v de zaken zoa als net al even gezzegd werd bu ubbels of gla asvezel maa ar ook schuiv ven, draaien n en laagjes m materiaal. In de bijjlage 2A zijn n alle schetsen te vinden n.

18

2.2 Ideeric 2 chtingen Tijdens de ideeëngeeneratie zijn n zoveel versschillende id deeën opged daan dat er een selectie e van vijf ideeën gemaakt g is die d iets verd der onderzoccht zijn. Ditt zijn geworrden: de bub bbelmaker met m licht, bollen in n een bol, drraaibare drijjver, de gelaagde lelie en n het dynam misch lichtsp pel. Het ideee/de gedachtegang en de d eerste tecchnische uittwerking zu ullen besproken worden n gevolgd door heeel kort de gloobale maten n om een beeetje beeld te krijgen van n de grootte.

De bub bbelmaker met m licht Dit idee combineertt een lichtbroon met luch htbellen. Op die manier hoeft de vijv verhouder ge een losse luchtsteeen meer in de vijver te gebruiken en kan hij gelijktijdig g ’ss avonds genieten van wat w licht in zijn vijver. Doorrdat de lich htbron rechtt onder de bubbels zit zal de vijv ver indirect verlicht worden want de foocus zal ligg gen bij de verlichte v belllen. De ran nden van de luchtbelle en zullen daarom speels verrlicht wordeen terwijl ze z richting het waterooppervlak g gaan. Dit geeft g een dynamissch en niet alledaags a efffect. Geen seeconde is hetzelfde.

Figuu ur 15 - Ideesschets bubbe elmaker mett licht

Eerste ideeën tec chnische uiitwerking De techn nische uitweerking van dit d idee lijkt veel op de methode m geb bruikt voor h het Arigo arm matuur van Tech hmar. Dus doormiddel d v een watterdichte cup van p in een RVS S behuizing zoals ook op p het figuur op p de volgend de pagina tee zien is.

19

Figuur r 16 - Arigo armatuur a in nclusief binn nenzijde

Het moeeilijkste deell is de lamp waaruit de bellen kome en. De buiten nkant zal geemaakt word den van RVS dooormiddel van n dieptrekkeen. Om dezee waterdichtt te krijgen zal z daarin eeen gespuitgiiette kunststoof cup komen die langs de d randen wordt w vastge ekit en het deel waar hett snoer van de leds naar bin nnen gaat za al vol gegoteen worden met m een gieth hars. In de cu up is plaats voor een PC CB met een aanttal leds die wordt w afgeslloten door eeen tweetal rubbers r en een glazen ka ap. In het midden m van het geheel is pleek voor een air diffuser of een luchttsteen (een die d lang meeegaat). De luchtsla ang wordt weeggewerkt in n de stang die d naar de voet v zal gaan n. Onder de voet is plaatts waar de kabells samen ku unnen komen n tot één kab bel naar de transformattor. Eventueeel als dit no odig blijkt te zijn zou de voet ook voll gegoten ku unnen worde en met een hars. h Dit zou u dan tevenss kunnen werken als contrageewicht waarrdoor het geh heel niet sne el zal omvalllen.

Figuur 17 - Dwarsdoor rsnede lamp

Globale e maten De hoog gste lamp za al ongeveer 300mm hooog worden en e de kleinste de helft. De voet zall 150mm breed worden w en maximaal m 25 5mm hoog. De D lampen zelf hebben bij benaderring een hoogte van 60mm en diameter van v 130mm boven en 70 0mm onder.

20

Bollen in een bol Dit idee is ontstaan n als een variiant op de vele reeds bestaande bolllampen voorr op het waterop ppervlak. Dee drie bollen vormen een n drie-eenheiid zoals bij meer m produccten van Vellda toegepasst of te zien is. Om niet een set of module m idee te t krijgen va an de drie boollen worden n deze overkoep pelt door een n grotere bool. Hierdoor is i de lamp minder m stand daard en spa annender. De D grote bol zal volledig v tran nsparant zijn n dit in tegen nstelling tott de drie kleiinere bollen. Door deze mat te houden zal een gelijjkmatig lichtvlak ontsta aan waarbij een mooi eg gaal kleurenspel kan onttstaan.

Figu uur 18 - Ideesschets bollen in een boll

Figuur 19 - Idee tec chnische uittwerking

Eerste ideeën tec chnische uiitwerking In eerstee instantie was w het de bedoeling b om m de drie bollen in een bol of halve b bol te plaatse en maar na een aantal a papieeren test mod dellen bleek k toch dat ee en ellips beteer oogde en h het daardoor ook mogelijk k werd om het h geheel ietts compacterr te houden..

Figuur 20 - Test modelllen en verho oudingen

m hebben van n een brede cilinder c mett schroefdraa ad aan de ziijkant. Deze zal De voet zal de vorm gemaakt worden va an kunststof en bovenop zal het een inkeping beevatten waarr de drie bolllen in kunnen.. Een anderre verbindingsmogelijkh heid om het af a te sluiten n is door de zzijkant van de d voet van rubb ber te makeen. Op die manier hoeft er geen schrroefdraad geebruikt te woorden. Iets dat d mogelijk k problemen n kan geven door speling g en/of de com mbinatie va an kunststof en glas. De drie bollen kunn nen gemaaktt worden dooormiddel van n blowmoldiing. Daarbij zullen de drrie bollen niet n op zich staan s maar met m elkaar verbonden v ziijn tot een geheel g met ééén gat aan de d onderka ant. Op die manier m kan er e een kleurren spel in de bollen ontsstaan die vlooeiend in elk kaar door lopen door de drie d RGB led ds die in de voet v zullen zitten. z

Globale e maten De afmeetingen van deze lamp zullen z ongev veer zijn: 300 0mm breed en e 200mm h hoog. De hoo ogte van de ellipss zal 160mm m zijn. De bolllen die in de ellips zitte en zullen een n diameter h hebben van 100mm en een hoogte h van 85mm. 8

21

Draaiba are drijver Het ideee achter de draaibare d drrijver is dat het h een orga anisch gevorrmd armatuu ur is die aa an de ene kant een n helder lich ht doorlaat en e aan de an ndere kant niet. n Deze nieet doorlaten nde kant zal een hoogglan ns kleurtje hebben h die tijdens t de aa anschaf zelf gekozen kan n worden uitt een kleine collectie kleuren. De gebruik ker kan bij het h gebruik van v de lamp p kiezen of hiij graag de v vijver zelf wiil verlichteen of juist va anaf het wateroppervlak k recht omh hoog. Op die manier kan n de kapkleu ur en de positie geheel g naar wens geplaa atst aangepa ast worden.

Figuur 21 2 - Ideesche ets draaibar re drijver

Eerste ideeën tec chnische uiitwerking De technische uitw werking van de draaibarre drijver iss in vergelijking met dee andere ide eeën iets minder gecompliceeerd. Voor diit idee zijn er twee gespuitgiette helften nod dig en een PCB P met daarop een e aantal leds. l Doorda at de lamp een verwissselbare cover heeft zoals men tegen nwoordig veel ziett bij de iPh hones is hett niet mogellijk om simpelweg de twee t helften n op elkaar dicht te kitten. Daarom D is er e gekeken naar n een op plossing doormiddel van n schroefdra aad. Omdat de vorm niet ron nd is zal hett schroefdra aad niet lan ngs de gehelle kap komeen maar een n zo groot mogelijke m diameteer in het miidden in besslag nemen.. Het is daa arbij van beelang dat dee twee helftten altijd recht booven elkaar komen en daarvoor d zall een specia aal schroefsy ysteem moetten komen. De twee helften worden w op elkaar e gesch hroefd en da aartussen za al een rubbeer ingeklemd d worden (net als bij de Nymp phea lamp). Omdat dit waarschijnlijk niet volle edig waterdicht zal zijn moet ook de e PCB in de onderrste kap watterdicht afgeesloten word den. Dit geb beurt doormiiddel van een afdekplaa at, een Urubber en e schroeven n. Op dezelffde manier zoals dat oo ok bij de Lapis lamp va an Techmar gebeurt. Een voordeel hierva an is dat de PCB P daardooor vervangb baar blijft.

Figuur 22 - Idee tec chnische uittwerking

Globale e maten De vorm m van dit ideee is organissch dus de maximale m len ngte en breedte maten zzullen bij ben nadering 300x180 0x25 mm zijn n.

22

Gelaagde lelie Het ideee van de gela aagde lelie is het effect dat d je creëert wanneer w je meerdere m lag gen over elk kaar legt, lan ngzaam dooft ft het licht. In I dit geval zal z dat gebeuren door vier lagen l materriaal. Door de d (vereenv voudigde) voorm van een n lelie te nem men wordt heet een soort opvolger va an de Nymph hea en is het licchtspel ook waarheidsge w etrouw. Bovenaan is een blloem immers beter verliicht dan bij de d steel. In n eerste insta antie zal dezze lamp bedooelt worden om op het water w te drijv ven, maar hiij zou eventueel ook onderrwater gebru uikt kunnen n worden. De inspiiratie voor dit d concept komt k voor uitt een oud han ndvaardigheiidproject in combinatie met het idee achter de Nymphea N en het logo van n UPC.

Figuu ur 23 - Ideesc chets gelaag gde lelie

Eerste ideeën tec chnische uiitwerking Het ideee dat de lam mp moet bestaan uit meeerdere lagen die als geheeel een half gesloten leliie moeten voorstellen vormen v enig ge uitdaging g. De binnen nste laag is namelijk n nieet lossend en n zal dus niet, zoa als de meestte producten n van Velda, gespuitgiet kunnen worrden. Heel m misschien alls een relatief flexibel f kun nststof in com mbinatie meet een grote stootkracht s gebruikt zou u worden ka an het lukken, maar dat iss nu nog niett te zeggen. Daarom zou uden de binn nenste delen n eventueel ook o gemaakt kunnen woorden doorm middel van blowmolding. De bovenkant moet uitteindelijk op pen zijn maar geezien dit mog gelijk is bij gieters g en watertanken w moet dit in dit geval ook k mogelijk zijn. z Gepland d is om de la amp te laten bestaan uitt vier lagen, met drie verschillende hoogten, die doormid ddel van een n vast klik sy ysteem in elk kaar gekliktt worden. Dee bladlagen zullen zo aa an de voet gek klikt worden n die zal besttaan uit kun nststof en ru ubber. Dit ru ubber is nam melijk nodig om o de glazen stolp s die overr de fitting met m een lam mp komt waterdicht af tee sluiten.

Figuur 24 - Idee tec chnische uittwerking

Globale e maten Deze lam mp zal ongev veer 130 mm m hoog word den en zal on ngeveer een maximale d diameter heb bben van 210mm.

23

Dynamisch lichtspel Het ideee ‘dynamisch h lichtspel’ is voort gekoomen uit het willen w creëreen van dyna amiek en bewegin ng zoals vijveerplanten da at van naturre al doen in een vijver. Zwierig Z en vrij. v Deze lam mp bestaat uit een aanttal kleinere lampjes die n voet op de bodem b van de d samenkoomen in één vijver. at met indireect Doordatt bij wat testten bleek da licht leu uke lichteffeccten gecreëeerd konden worden zitten er om m de lampjess zilverkleurrige bollen die het licht diffuus d weerrkaatsen. Om mdat dere lichtbroonnen zijn zal z ook het liicht er meerd van de één é op anderren schijnen n waardoor de d zilverkleeurige bollen n extra uitgeelicht wordeen en dit zwev vende eyecattchers wordeen in de vijv ver.

Figuur 25 - Ideeschetss dynamisch h lichtspel

Eerste ideeën tec chnische uiitwerking De groottste uitdagin ng van dit idee is de tecchnische uitwerking van n de zilveren n bollen om de lampjes. Om deze tee realiseren is er gekekeen naar mee erdere methoodes. Spuitg gieten, verlorren wasmeth hode, dieptrrekken en bllowmolding. Veel van n deze methoden lijken in eerste insstantie te ku unnen maar ze zijn eigenlijk geen van alleen op ptimaal. Op p het productt is het niet wenselijk ee en storend zichtbare z lijn n te hebben (spuitgieeten). Boven ndien valt sp puitgieten all af omdat de d bol in zijn geheel niet lossend is en e het moeilijk k is om twee kunststof delen mooi aa an elkaar te lassen. Niet wenselijk iis ook het moeten m uitvoereen van veel nabewerking n gstappen voordat het ee en gewenst resultaat r opllevert (diepttrekken). Eerst zu ullen twee heelften gemaakt moeten worden, waarna deze geelast en bijg geschuurd moeten m worden. De verloren n was methoode kent zelffs nog meer stappen ma aar met nam me het maken n van een prod ductboom is een probleeem omdat da aar een matrrijs bestaand de uit versch hillende dele en aan te pas moet m komen. Dit maakt deze d method de, naast hett feit dat alle wasmodelllen maar één keer gebruiktt kunnen woorden, erg du uur en daarmee onwaarrschijnlijk dat dit de besste methode is. Naast deze methodee is er ook nog blowmold ding. Dit zou u een uitkom mst kunnen b bieden, allee en is daarbij het h verkrijgen van een zilverlook z heet lastigst. De D producten n zullen na h het blowmollden nog verchrooomd moeten n worden. Ietts dat wel mogelijk m is maar m niet een nvoudig is. De tweee methoden die d het meesst realistisch h zijn, maar beiden zekeer niet optim maal, zijn blowmollding en diep ptrekken. De voet kan gespuittgiet worden n waarna deze vol wordtt gegoten meet een hars oom het wate erdicht te krijgen. De lampjes zelf zijn verrvangbaar en zullen in een e fitting ziitten die wa aterdicht afg gesloten wordt dooor een rubb berring en gllazen afdekp plaatje die vastgeschroe v efd wordt op een de zilve eren bol. De drad den die gebru uikt worden zullen flexibel zijn maa ar wel vooraf gevormd zoodat de lampen niet allemaa al naar elkaa ar trekken.

Globale e maten De globa ale diameterr van de voet is 100mm,, de lamp in zijn geheel kan een stuk breder wo orden doordat de lampen en e draden uit elkaar sta aan. Dit zal ongeveer een diameter hebben van 200mm. Het geheel zal tusseen de 150 en n 200mm hooog worden.

24

2.3 Conce 2 epten Bovensttaande ideeëën zijn tijden ns een mini brainstormssessie besprooken met Ellgar Veldhuiis en Roy Mid ddelbos waarrna besloten n is met vierr concepten verder v te gaan en somm migen wat aa an te passen en e allen naa ar een hoger niveau te brrengen. De vier v ideeën waarin w geza amenlijk hett meeste gezien werd w zijn ‘Dee bubbelmak ker met lichtt’, ‘Bollen in een bol’, ‘Drraaibare driijver’ en ‘Dyn namisch licht’. Wat W betekentt dat de gelaagde lelie niiet verder uiitgewerkt za al worden. M Met name va anwege de uitstrraling, moeilijke producctiemethode en ruw gesttatte totaalk kosten (door de directie). In de con ncept fase hebben h somm mige conceptten een iets andere maa ar meer passsende naam gekregen n. pten zullen worden geprresenteerd. Hieronder eeen overzicht van de De laatsste versies van de concep concepteen en volgorrde waarin zij z behandeld d zullen worrden.

Bolleen in een elllips D Draaibare drijver d Liccht en Luch ht

25

Dynam mische sterrrenhemel

Concep pt ‘Licht en n lucht’ Na de cooncepten te hebben gekoozen is beslooten om het idee de ‘Bub bbelmaker m met licht’ ‘Licht en lucht’ tee gaan noemen. Zoals hieronder te zien z is, is ditt het uiteind delijke concept geworden n.

Figuur 26 – V.l.n.r. Con ncept 'Licht en lucht', vo oorlaatste ve ersie en de T Tabula van Techamr T

Vormge eving Wat betreft de vorm mgeving van de behuizin ng van de lam mpen is bew wust erg dich ht bij bestaande armaturren gebleven n. Omdat heet concept va an licht in co ombinatie met m lucht erg g vernieuwd is, is er gezorgd dat de uitsttraling van de d lampen bij b de mensen n vertrouwd d is. Als basiis van dit on ntwerp is gekozen n voor de spootverlichting g. Uiteindelijjk is het daa arvan een affgeslankte vorm geword den omdat die d goedkopeer te produceeren is. Toch h is daarom de vorm nieet minder vertrouwd want er is gekozen n om dicht biij het wateroornament arrmatuur Tab bula van Tecchmar te bliijven. Er is gek kozen voor drie d lampen en drie poteen vanwege de terugkerrende drie-eeenheid die bekend b is bij Velda a. Tevens ku un je met drrie lampen op verschillen nde hoogten n een mooierre en speelse ere composiitie maken dan d met slechts één of tw wee lampen.. Om hoog gwaardige kwaliteit k uit te stralen iss gekozen vo oor roestvrijstaal. Naastt het feit datt dit zorgt voor een goedee uitstraling g is het ook goed g bestand d tegen het water. w Omd dat het niet wenselijjk is dat de lamp l zelf erg g aanwezig is i in de vijve er is er gekoozen om alleen de behuizzing van de lampen van roesttvrijstaal te maken. De rest van de lamp zal zw wart kunststtof zijn. Op die d manier is i het gemak kkelijk met de huidige contacten c va an Velda en Techmar te produceren n en zullen deze d delen va an de lamp (’s ( avonds) niet n zichtbaa ar zijn.

26

(Techniische) uitw werking Het arm matuur zal beestaan uit drie d hoofddellen, namelijk k de voet, dee drie stangeen en de drie identiek ke lampbehu uizingen. Hieeronder een afbeelding met m alle prooductonderdeelen. Verderrop zal hieroverr meer worden toegelich ht.

Figuur r 27 - Technische uitwer rking 'Licht en lucht'

Behuiziing Lampbeehuizing (3x)) De behu uizing van dee lampen za al uit twee deelen bestaan n. Een kunsttstof binnen nkap waarin de leds gemonteeerd zitten en e een RVS afdekkapje a o het prod om duct meer uittstraling te geven. Even ntueel zou dit RVS R kapje vervangen v ku unnen word den door een grotere kun nststoffen melkwitte kap p die ook over de leds l zal valllen om te zorrgen voor eeen meer egallere lichtverrdeling. Deze afd dekkapjes ku unnen over de binnenka ap geschoven n worden wa aarna deze a aan de onderkant over een n rubber zulllen vallen. Dit D rubber zoorgt ervoor dat d het kapje niet kan u uit zichzelf kan k verschuiiven of van de d binnenka ap kan vallen.

Figuur 28 - Lampbehuiizing zonder r afdekkapje e en lampbeh huizing mett afdekkapje e

27

Als de leeds gemonteeerd zitten in n de binnenk kap zal deze e waterdichtt gemaakt w worden door de d elektron nica dicht te gieten met een gietharss. Iets dat ke enmerkend is voor de beehuizing van n de lamp is het ronde ga at in het mid dden van heet deel. Uit dit d gat zal la ater lucht geblazen word den waardooor bellen zulllen ontstaan n. Voet De voet zal gespuitg giet worden uit ABS kun nststof en he et zal daarom m een aanta al versteviigingribben hebben. h Mog gelijk komt er ook een contragewich ht in de voett. Op die manier is de voet stevig s en bliijft hij op de bodem van de vijver sta aan. Of dit extra e gewich ht uiteindelijjk echt nodig bllijkt te zijn zal z getest mooeten wordeen maar er iss in elk geva al ruimte aan de uiteind den in de voet vooor een eventu uele opvullin ng. Er is bew wust gekozen om dit aan n de uiteinden te doen omdat o er op die manier m drie solide s steunp punten zulllen ontstaan n die omvalleen moeten voorkomen. Op de pllek waar de stangen zulllen komen zijn z in een holte h een aan ntal ribben g geplaatst zodat de stangen op een goed dkope maar stevige man nier vastgeze et kunnen worden. w Het voordeel hie ervan is ook dat de verbindin ng lossend blijft b en daarrbij beide de elen heel blijjven. Iets da at met kunsttstof schroefd draad veelal niet het gev val is. Stangen n De drie stangen heb bben verschiillende mateen, namelijk k 80mm, 160 0mm en 240m mm. Door in n hoogte te variërren ontstaatt een dynam misch ogendee compositie.. De stangen n zullen gesp puitgiet worrden in zwart ABS. Op die manier m valleen de stangeen nauwelijk ks nog op in het water. B Binnen in de e stangen zullen de ellektriciteitsk kabels van de d leds wegg gewerkt worrden. Deze draden zullen n naar een centtraal punt in n de voet gaa an. De stang g zal om de kunststof biinnenkap va an de lampbe ehuizing woorden geschooven waarna a deze zal word den gefixeerd d door de gieethars. De hars h zal dus pas gegoten n worden nadat de stang gen bevestig gd zijn en za al tot gevolg hebben dan de lampbeh huizingen va anaf dat mom ment vast op p de stangen zitten. Zoals neet bij de voett vermeldt stond zal de stang in de voet v gedruk kt kunnen woorden. Dit zal door de consu ument thuis gebeuren om mdat op die manier de lamp l nog rellatief compa act vervoert kan worden. Het bevestiigingssysteeem van stang g en voet is eenvoudig en e zeer waarrschijnlijk do oor iedereen n toe te passsen. Doordatt er nauw toeelopende rib bben in de vooet zitten za al de stang naarmatte deze verd der in de voeet gedrukt wordt w strakke er gaan zitteen.

Elektroonica

‘Licht en n lucht’ zal drie d verlichttingsunits beevatten met elk vijf ingeegoten leds. Vanuit het midden wordt err doormiddel van een lu uchtpompje en e een klein stukje luchttslang luchtt naar het op ppervlak geblazen n waardoor bellen b zullen n ontstaan. Op dit moment m staa at het luchtp pompje (AP1 10 model van n Velda) net als bij andeere luchtpom mpen voor vijv vers langs dee rand van het h wateropp pervlak hierr de lucht aa angevoerd w wordt. Vanuit de lamp zu ullen dus tweee draden dee vijver uit komen. k Één luchtslangeetje die gaat naar het luchtpom mpje (geschiikt voor buittengebruik) en de anderre, een elektriciteitsdraa ad, naar de transforrmator. Erg aantrekkelijjk is het nieet dus mochtt dit conceptt gekozen woorden kan ge ekeken worden of hier nog iets i op gevon nden kan woorden. Er is al wel gekek ken naar lucchtpompjes voor onderwa ater gebruik k als mogelijk k oplossing. Maar ook dat d biedt geeen uitkomst. Ze bestaan al wel maar heebben op dit moment nog te grote affmetingen en n een vereisste pijp met k kapje naar het h waterop ppervlak. Wa at storend kan zijn voor het aanzich ht. Bovendieen kunnen deze pompen (de

28

innovatiieve Ario lucchtpompen van v Hydor bijvoorbeeld) b ) tot maxima aal 40 cm diep waardoorr ze ongeschikt zijn voorr veel vijverss. Verder zal z onderin de d voet wel plaats p zijn voor v een spliitter. Deze splitter zal d de drie elektriciiteitskabels vanuit de sttangen sameenbrengen tot één gekeu urde SPT-1W W kabel. Dezze kabel zal een lengte l hebbeen van 10 meter, m net alss de rest van n Velda’s prooducten, en uiteindelijk uitkomeen bij de tran nsformator.

Kosten n

Aantal

Om uiteeindelijk een n goede afweeging te kunnen maken is het voor Velda V en Tecchmar van groot g belang om o ook inzicht te hebben n in de kosteen van een concept. c Van ndaar dat er een schattin ng gemaakt is van de kosten. k Het overzicht o is in dit stadiu um nog heel basic en oppervlakkig, het totale beeeld moet allleen een ind dicatie geven n van de uite eindelijke koosten.

Onderdelen

M Methode

Ma aten

Globale kosten k

1x 3x 3x

Ku unststof voet Ku unststof stangen RV VS kapje

Spuitgieten S S Spuitgieten D Dieptrekken, stansen S Spuitgieten

Ø110 met 3poten n van 65mm Ø15x 80, 160 en n 240mm hoog g Ø 50 5 x 30mm

€ 0,65* € 0,35* $ 5,-

3x

Ku unststof Ø 45 4 x 25mm binnenkoker+tule 3x Lu uchtslag In nkoop Velda 100 0mm lang 15x 0,3W led In nkopen 3x Giiethars In nkopen 1x Trrafo In nkopen 1x Lu uchtpompje In nkopen 3x Ell. Draad in lamp In nkoop Velda 0mm in totaall 580 1x Ka abel (10 mtr) In nkoop Velda 1x Sp plitter In nkopen Extra’s 3x Ku unststof afdek kkapje S Spuitgieten Ø 50 x 40mm * Prijzen n van de kun nststoffen ex xcl. matrijze en en overige e kosten

€ 0,45* € 0,10 perr meter $ 0,05 $ 0,50 $ 4,€ 1,80 € 0,20 perr meter € 0,20 perr meter Onbekend d € 0,20* Totaal:: € 25,- +x

Het tota aal zal zekerr €25,- gaan kosten omd dat de kosten n van bijvoorrbeeld vervooer, matrijze en en arbeidslloon hier nog g niet bij in zitten. Gezieen het feit dat d dit een meervoudig m a armatuur is betekend dit dat de maximale kostprijs k €33 3,- is. De ma arge tussen geschatte g koosten en deze maxima ale kostprijs is dusdanig g dat er geen n problemen lijken te ontstaan (wat betreft de kosten) k als dit cooncept verdeer ontwikkeeld zou worden.

29

Concep pt ‘Bollen in een ellips s’ Na wat transformatties te hebbeen doorgema aakt is het id dee ‘bollen in n een bol’ veeranderd in ‘bollen as al het ideee tijdens de ideeëngeneratie en dit is ook zo geb bleven bij de e in een elllips’. Dit wa uitwerkiing tot conceept. De groootste verandeeringen die zijn doorgev voerd hebben n betrekking g op de techniscche uitwerkiing. Tijdens de brainstorrmsessie kw wam naar vooren dat gebllazen produccten vaak een n grote speliing (meer da an enkele millimeters) hebben. h Mett name het oopvangen van deze speling in i de glazen n ellips vorm mde een uitda aging.

Figuur F 29 - concept 'Bolllen in een elllips' (2x)

Vormge eving De hoofd dlijnen van dit d concept ten t opzichtee van het ide ee is niet veeel veranderd d. Het is een sfeervollle drijver diee voor elke vijver v geschiikt zou kunn nen zijn. Hett is een mod del gebaseerd d om bestaande drijvendee bollen maa ar door ze sa amen te voeg gen en deze te overkoepelen is het iets n eerder op p de markt is i gebracht. Dus wederoom een conceept waarbij het gewordeen dat nog niet beeld veertrouwt is bij b de consum ment en toch h uniek is in n zijn soort. a in de d ellipsen bol b veranderrd. Eerder waren w Bij de coonceptuitwerking is mett name het aanzicht direct eeen lege bol en e alle bevesstigingselem menten van de d bollen zich htbaar. Nu n niet meer. Deze D zijn nu op deecoratieve wijze w weggew werkt doormiddel van kiiezelsteentjees. De consument kan ze elf kiezen welke w stenen n met welke kleur en gla ans in het arrmatuur kom men te liggeen waardoor deze geheel naar n smaak van de klan nt in de omgeeving kan ga aan passen. De kiezels zzijn simpele reeds bestaande stenen diie ook veel gebruikt g worrden in visse enkommen. Voor de drie bollen in i de lamp is i toch afgezzien van een blowmoldin ng model wa aarbij de drie e bollen tot één vloeiende v voorm gemaaktt zouden woorden omdat dit extra matrijskosten m n met zich mee m brengt en e het een stterke vervorrming opleveert waardoorr de herkenb baarheid van n de bolvorm m minder wordt. w Dat de d kleuren van v de leds op o die manie er mooi doorrlopen is een n positieve kant maar in principe zijn het drie afzonderlijkee leds in drie e losstaande bollen waarrdoor mense en ook niet zulllen verwach hten dat de kleuren k zo diirect in elka aar overvloeiien. Door ideentieke kunsststof bollen tee gebruiken kan dat effeect echter wel nagebootsst worden, waardoor w meen de indruk k krijgt dat het licht l in de bollen in elka aar overlopeen. Er zijn in nmiddels zov veel bollen oop de markt dat gekeken n zal worden n of de juistee maat kunsttstof bol ingekocht kunn nen worden. Op die man nier kan veel geld d bespaard worden. w

30

(Techniische) uitw werking De lamp p zal bestaan n uit groot aantal a onderrdelen. De be elangrijksten zijn: de glazen ellips, de kunststoof voet, de kunststof k voeetring en de drie kunststof bollen. Daarnaast D w worden nog een aantal rubbers, r kab bel en kiezelss gebruikt. Hierond der is een fig guur afgebeeeld waarop alle a producto onderdelen worden w weerrgegeven. Ve erderop wordt err meer toegeelicht.

Figuur 30 0 - Technisch he uitwerkin ng 'Bollen in n een bol'

Behuiziing De grotee speling wa as het belang grijkste prob bleem om bijj dit conceptt op te lossen n. Schroefdrraad in de glazeen ellips en op o een spuitgiet onderdeeel zijn daarrom geen opllossing meerr, net als de voorgesttelde rubberren rand. Wa at is gebeurtt om dit prob bleem op te lossen is een n combinatie van bovensta aande suggeesties. Door in plaats va an één, twee spuitgiet deelen te makeen kan de sp peling worden opgevangen n in het eerstte spuitgiet onderdeel, in i dit geval de d kunststoff voetring, doormid ddel van een n grote stugg ge rubberen U-ring die wordt w vastgeelijmd in de voetring. He et tweede spuitgiet s onderdeel, de kunststof k vooet, kan doorr de voetring g nu altijd d de juiste passing houden omdat de tooleranties va an gespuitgieette delen go oed te beïnv vloeden zijn een de spelin ng daardooor gering is. De D mogelijk k problematische grote tolerantie va an de glazen ellips is zo dus d opgevan ngen door dee rubberen riing in een nieuwe constructie. De kunsststof voet beevat nog driie opstaandee randen met ribben. Dee bollen kunn nen in deze randen gedrukt worden op gelijke g wijzee als de stan ngen in de vo oet gedrukt worden bij h het concept ‘Licht ‘ en lucht’. Het H is een sim mpele en goeedkope man nier om de bo ollen te beveestigen omda at de matrijzen op deze ma anier relatieff eenvoudig kunnen blijven. De verscchillende hooogten van de d opstaandee randen in kunststof k vooet zijn zo geekozen dat veel v kiezels aanwezig a ku unnen zijn in n de voet en de volledige e bodem en opstaande o ra anden kan vervulleen. De buiten nste rand va an de voet iss daarom hog ger dan de drie d andere oopstaande ra anden. Daarbij is het gunsttig om de bu uitenste rand d hoger te he ebben voor het h geval er toch water in i de ellips za al lopen. Dooor de huidigee aansluiting zullen mog gelijke drup ppels zich vormen aan de e

31

buitenziijde van de opstaande o vooetrand en doordat d deze e hoger is za al het water niet direct de d voet in kunnen lopen.

Rubberrs In de beehuizing zulllen een aanttal rubbers aanwezig a zijjn. De eerstee is al genoemd en zal de speling in de gla azen ellips opvangen. o Eeen ander rub bber is een kleinere k rub bberen u-ring g rondom de e bovenka ant van de voetring. Er werd w net al gesproken over o hoe verk komen word dt dat er watter in de voet loop pt mocht dat gebeuren, maar door dit d rubber ka an dit helem maal voorkom men worden n. Wanneeer de voet en n de voetring g in elkaar gedraaid g zulllen worden wordt w de U-ring bovena aan dicht gekneld wat voorkomt dat via deze d verbind ding water in n de lamp ka an lopen.

Elektroonica Wat betreft de elekttronica zulleen drie RGB B leds in de lamp geplaattst worden. De leds zijn vervang gbaar en zelffstandig door de consum ment te plaattsen in de fittting die zich h in het mid dden van de opsta aande randen in de voet zal bevindeen. De fittin ngen zijn gek koppeld in het h midden van v de voet waar w de driee draden dooormiddel van n een splitter naar één SP PT-1W draad d door de voet naar buitten worden gevoerd. g De lengte van dit d gecertifiiceerde draa ad zal 10 meter zijn. De leds zullen op affstand bedien nbaar zijn doormiddel d van v een afsta andbedienin ng en hierme ee kunnen verschillend de kleuren en e effecten in ngeschakeld d worden. Om m dit mogeliijk te maken n zal een driver geïnstalleerd d moeten worrden in de voet. v Dit kan n doormiddell van een kleein kastje met m een printpla aat in het miidden van dee voet. Door de driver vo oor de splitter te plaatseen zijn de leds niet meer afzzonderlijk aa an te sturen n. Om dit weel door te voe eren zou hett een stuk du uurder word den omdat dan d een meerraderige dra aad gebruiktt moet word den of meerd dere drivers. Bovendien zullen maar weeinig mensen gebruik maken m van dee functie wa aarbij de kleuren afzond derlijk met een effect verandeeren. De meeeste mensen n hechten tocch meer waa arde aan hellder wit lichtt.

Kosten n

Aantal

Het overrzicht van de d geschatte prijzen zijn hieronder te zien.

On nderdelen

M Methode

Glo obale maten n

Globale kosten k

3x 1x 1x 1x 1x 2x 1x 3x

Ku unststof bolleen (opaal) Gllazen ellipsbool Ku unststof voetrring Ku unststof voet Za akje met pebb blestones Ru ubberring Liijmen RG GB led

Inkoop, blowm molding G Glasblazen meet mal S Spuitgieten S Spuitgieten Inkopen Inkopen

Ø100mm x 85mm Ø210 x Ø300 x160mm Ø240, Ø230 x 35 5mm Ø230 x 40mm

Inkopen

Ømax75 mm

3x 1x 1x 1x (1x)

Fiitting Trrafo Ka abel (10mtr) Sp plitter (C Contragewichtt)

Inkopen Inkopen Inkopen

$ 0,20 per stuk Onbekend d ($ <8,-) € 0,20* € 0,35* $ 0,50 – 2,- per kilo € 0,10 per stuk € 0,25 $1,50 incl. ediening afstandsbe $0,20 per stuk s $ 4,$ 0,20 per meter

Ø230 en Ø210

(IInkopen) Totaal:: € 11,- +x

32

De gesch hatte kosten n van €11,- lijkt niet veeel voor deze lamp l maar de d prijs van de glazen elllips is hierbij nog n niet inbeegrepen. Dooordat dit een n vrij specifiieke vorm iss zal er in Ch hina een ma al gemaakt moeten woorden voor in n de glasblazerij waardo oor offertes aangevraagd a d hadden moeten worden. In dit stad dium zijn offfertes nog niet n aan de orde o vandaa ar dan een zzeer ruime schatting s kt is door eeen technisch h medewerke er van Tech hmar, maar g gezien Tech hmar niet van 8 doollar gemaak gespecia aliseerd is in n glasgeblazzen producten is deze waarde w niet erg betrouw wbaar. Vandaar dat deze nog g niet is inbeegrepen. De prijs kan nog allle kanten op p waardoor prijstechnisc p ch dit concep pt niet erg veeel vertrouw wen uitstraa alt. Dit komtt ook omdat het nog ond duidelijk is wat w deze lam mp in de winkel zou mog gen kosten. Het H is één la amp met daarin drie led dunits, dus officieel o is heet een enkellvoudige lam mp en zou dezee maximaal €40,- mogen n kosten maar daar wordt nog over getwijfeld g gezien de hoeveelh heid licht. Dus D voorlopig g mag deze €13,50 € koste en en dat woordt naar allle waarsch hijnlijkheid overschrede o n als de glazzen ellips, matrijzen m en transport oook nog mee worden gereken nd.

33

Concep pt ‘ Dynamische sterrrenhemel’

Figuur r 31 - Concept 'Dynamis sche sterren nhemel'

Transfo ormaties en n vormgev ving Dit conccept heeft dee meeste tran nsformatiess meegemaak kt. Door de directie werd tijdens de brainsttormsessie met m overtuiging geschat dat de bollen n om de lam mpjes veel te duur zouden worden is besloten noog eens goeed naar het idee i te kijkeen. Want wa at is bijvoorb beeld het belangriijkste element van het idee, wat is de d meerwaarde van de bollen en n kan datzellfde effect oook niet andeers worden bereikt. b Om het idee van ind direct licht in stand te houden h is gek kozen voor een e afgeslan nkte vorm. De D zilveren bollen b om dee lampjes zijn verwijderd d en in plaatss daarvan kunnen enkeele reflectereende bolkapjjes over de lampjes geschoven worden. w (zie figuur 32) Dit D zal een combinatie c geven va an direct lich ht via de led ds en indirecct licht via de d kapjes. Tevens kan k de consu ument zo zeelf beslissen of er kapjes over de ledss Figuur r 32 – Zonde er en met refl ecterende bolkapjes b geplaatsst worden en n hoeveel. Het groootste pluspu unt van dit id dee is het dy ynamische karakter k datt een afgeleid de is van de zwierigee onderwaterrwereld. Ditt dient behou uden te blijv ven en dat iss ook gelukt. Wel moest het probleem m van het na aar elkaar toetrekken van v de leds eerst e opgelosst worden. W Want op het moment dat een groot aantall leds met eeen glazenka apje vanuit een e zelfde pu unt komen, g gaan deze om mhoog en naar elkaar toe. Om dat te voorkomen v k er een ra kon aster gemaak kt worden m maar gezien de beperkin ngen die datt zou opleggeen voor de klant k was da at niet optim maal. Daarom m zijn nu de draden licht verrstevigd. De speciaal gem maakte versstevigde elek ktriciteitsdraden zijn zeelf in te stellen hoe en waarr men de dra aden geplaattst wil hebbeen zonder da at het ten kooste gaat van het flexibe ele effect.

34

De kabeels zijn zwarrt gebleven omdat o dit bijjna niet zich htbaar is ond derin de vijv ver. Daardoo or lijkt het alsoff de lichtjes zweven in het h water en n dit bevorde erd het dyna amische en v vrije karakte er dat het moet uitstralen.. De leds lijk ken op deze manier op sterren en diit wordt verg groot door het twinkeleende effect. (Vandaar oook de nieuwee conceptnaa am). Zo zal er e dankzij d de afgeslanktte vorm dus een sterrenhem mel onderwatter ontstaan n. De voet van het con ncept is geba aseerd op een n geometriscche vorm zoa als meer van n Velda’s producten. In dit geeval een afgeevlakte kegeel met boven nop drie gate en waarin aa ansluitingen n voor lichtsstrengen zitten. Op O die manieer is de lamp p uit te breid den naar we ens van de gebruiker. g Ééén streng za al 10 leds bevatten n en met een n volle set zu ullen er dus 30 leds in de d vijver zitten. De lamp p zal geleverrd worden met slechts één streng zodat z menseen getriggerd zullen worrden om meeer te kopen als hen het effecct bevalt. Op het moment m dat niet alle aa ansluitingen gebruikt wo orden, zullen n deze afgessloten worde en doormid ddel van een n dop. Deze dop d is eenvou udig van vorrm en heeft een opstaan nde rand aan n de bovenzijjde zodat deze gemakkelijk in en uitt de voet geh haald kan worden. w Daarrdoor is het uitbreid den erg simp pel.

(Techniische) uitw werking De techn nische uitweerking van dit d concept kan k worden opgedeeld o in n vier hoofdd delen. Name elijk het lampje, het draad, de d voet en dee streng mett leds. Het dopje d wordt buiten b besch houwen gela aten omdat de d vorm en de d functie da aarvan al beh handeld zijn n. Hierond der is een fig guur afgebeeeld waarop alle a producto onderdelen worden w weerrgegeven. Dit wordt dadelijk k verder toeg gelicht.

Figuur 33 - Technis sche uitwerk king 'Dynam mische sterre enhemel'

Behuiziing De uitwerking van het h lampje is nog hetzellfde als bij het h idee alleeen is de bol d die eromheen zat weg geh haald. Het la ampje is een draad met een e aangeslo oten led, in dit geval een n SMD led vanwege v de bredee schijnhoek k, die wordt afgedicht a dooormiddel va an een tule en e een glazeen kapje. Ditt

35

systeem m wordt mom menteel vakeer toegepast (ander ande ere door Oly ympia en ook k Techmar heeft h het in het veerleden gebrruikt) en lijk kt daarom eeen vertrouw wde keuze. Aan A de onderrkant van de e tule zal een rubb ber ring uitssteken. Dit is i gedaan om mdat daarover eventueel een kapje g geschoven kan k worden die zal zorgeen voor het indirecte i liccht. Mocht uit u de specificaties van de d led blijken n dat deze meer m dan 0,5 5 Watt verbrruikt (wat ze eer waarsch hijnlijk niet het h geval is)) is het nood dzakelijk om een extra aluminium a p plaatjes onde er de led te makeen zodat dezee voldoende kan blijven koelen. Het draa ad is verstev vigd door miiddel van eeen ijzerdraad dje zonder dat het beweeeglijke effect daarond der leidt. Het is namelijk k mogelijk tee spelen mett de dikte va an het ijzerd draad waard door het dynamissche effect blijft b en het toch t voorkom mt dat de er een opeenh hoping van leeds ontstaatt. Daar zijn een aantal testss naar gedaa an en daaruit bleek dat draad van ongeveer o 1m mm dik voldo oende is. 1,2mm is i net te stug g en 0,8mm te slap. Op dit moment m besttaat er nog geen g elektricciteitsdraad met daarin een verstev viging als bovensta aande en zellf draad lateen ontwikkeelen is niet mogelijk m omd dat dat pas rrendabel wo ordt als je meer dan 10-15 kilometer k afn neemt. (E. Hoog H Antink, Product En ngineer, Tecchmar 2012) g is. Het H verstevig gde draad iss realiseerba aar door Vandaarr dat er naar een anderee oplossing gezocht elektriciiteitkabel en n een lang sttuk ijzerdraa ad samen te e nemen en deze d bij elka aar te houde en doormid ddel van een n krimpkous.. Krimpkoussen worden op o dit momeent ook gebrruikt voor on nder andere outdoor o kersstverlichting g en deze heb bben een IP P44 rating (spatwaterdiccht) door de krimpkoous. Op die manier m kan er met besta aande produ ucten een nieeuw productt gerealiseerrd worden die voldoet aan a de eisen n van dit con ncept. Dan volg gt de voet. Dit D is een grooter en lastiiger onderde eel omdat deeze een verbiinding aan gaat g met de led sttrengen en de d aansluitin ng onderwatter zit. Zond der dop of strreng kan hett water dire ect in aanraking komen met m de fitting g in het midden van datt gat en dat moet m voorkoomen worden n. Waterdiichtheid is dus d erg belan ngrijk. Dit word dt bereikt dooor in de gatten van de voet v twee lag gen rubberriingen aan tee brengen zo odat een tule ideee ontstaat. Dit D kan gebeeuren doorm middel van 2K K spuitgieteen of rubberss verlijmen met m het kunststoof deel, afha ankelijk van de prijs en kwaliteit. k Deze ringen worden w juistt in de voet aangebrracht omdat dan slechts één dure matrijs m en spu uitgietmethoode toegepast hoeft te worden. w Tot slot de streng met m leds. De leds l zullen samenkomen s n in een kun nststof behu uizing waar de d kabels via v een PCB en daarna een e splitter gekoppeld worden w aan een e stekker die in de fitting past. Vooor (led)verliichting word dt vaak een stekker s gebrruik met twee kleine pin nnetjes. Vergelijk kbaar met het h principe van een gew wone Europe ese stekker maar m dan klleiner. Wat betreft de volgoorde van aan nsluiten daa ar is bewust voor gekozeen. Eerst zall de PCB gep plaatst moeten worden omd dat dan de draden d nog elk e apart aan ngestuurd kunnen k word den. Dit zou niet kunnen als eerst allle draden aa an elkaar gekoppeld worrden tot één draad. Als a alle onderde elen aangeslooten zijn, woorden ze watterdicht gem maakt door een e gietharss in het kunsststof behuizin ngsdeel te giieten. Een ond derdeel net zo z simpel alss de dopjes, zijn z de kapje es die voor indirect lichtt zorgen. Ditt zullen kapjes zijn z zoals ook k al bij kersttverlichting wordt gebru uikt. Met een beetje gelu uk zijn dit soort kapjes al a op de mark kt en hoeven n ze alleen nog n ingekoch ht te worden n.

36

Kabels Bij dit cooncept zal gebruik g word den gemaaktt van 10 metter SPT-1W W kabels net als bij de an ndere concepteen. Daarnaa ast zullen dee draden die gebruikt wo orden voor de d led streng gen een stuk k dunner zijn om meer flexibiiliteit mogeliijk te maken n. Er is getest met draad d van drie en vier millim meter en dat gaf een e mooi efffect en oogdee tevens slan nk. Deze dra aden zijn al op o de marktt en worden ook al gebruiktt in andere sets s drijvend de vijververllichting maa ar officieel zit op deze ka abel (nog) ge een certifica aat of keurm merk. Omdat Techmar momenteel m be ezig is met het h ontwikkeelen van zo’n n (goedgek keurde) dun nne PVC dra aad is besloteen wel een dunne d kabel te gebruikeen.

Kosten n

Aantal

Het overrzicht van de d geschatte prijzen zijn hieronder te zien.

On nderdelen

M Methode

Glo obale maten

Globale kosten k

1x 2x 1x 1x 1x 10x 10x 10x 1x 10x 10x 1x 10x

Vooet Doopjes Beehuizing lamp pjes Trafo Ka abel (10mtr) El. draad IJzzerdraad Krrimpkousen Sp plitter 10-1 Affdicht tule SM MD leds PC CB (kerstverliichting) Glazen kapjes

Ø10 00mm-Ø80mm m x 30mm Ø 27mm 2 x 27(+7 7)mm hoog Ø 27mm x 27mm m hoog

1x

Coontragewicht

Spuitgieten S Spuitgieten Spuitgieten In nkopen In nkopen In nkopen In nkopen In nkopen In nkopen In nkopen/ makeen In nkopen In nkopen In nkopen/ met mal m gllasblazen In nkopen

€ 0,35 – 0,4 40* € 0,20* € 0,20 – 0,3 30* $ 2,$ 0,20 per meter $ 0,20 per meter $ 0,50 per kilo k $ 0,15 per meter Onbekend € 0,05* $ 0,20 per stuk $ 2,$0,01–0,02 2 per stuk Onbekend Totaal: € 8,80 + x

7 600mm Ø 7mm, Len ngte 600mm Len ngte 600mm Ø 6mm 6 x 8mm 5mm m Ø binnen 6mm x 20 0mm

Dat de geschatte g tottale kosten komen k uit op p €8,80, dit lijkt gunstig g maar daarrbij zijn een viertal matrijzeen niet inbeg grepen waarrdoor de prijjs nog aardig g omhoog ka an gaan. Alss er gekeken n wordt naar wa at uitgegeven n kan wordeen (€13,50 < x < €33,-) liigt dit bedra ag er waarschijnlijk nog wel binnen omdat o dit cooncept preciees tussen een enkelvoud dig en meerv voudig conceept ligt. Doorrdat hij uit te brreiden is en het h meer verlichting bev vat dan een gemiddeldee enkelvoudiige lamp zal de winkelprijs waarsch hijnlijk hogeer kunnen ziijn dan de €3 30,- - €40,- die d staat voor een enkelv voudig armatuu ur. Dus dit concept c lijkt op dit mom ment prijstech hnisch realiseerbaar.

37

Concep pt ‘Draaibare drijver’ Vormge eving

Figuur 34 4 - Concept 'Draaibare ' drijver' d met licht omlaag g en omhoog g gericht

Figuur 35 - kleurasso ortiment

Aan de vormgeving v van dit conccept is niet veel v verande erd. De vorm m is nog steeeds organisch en het omkeerb bare idee in het concept is behouden n gebleven. De D bovenkan nt is dus nieet licht doorllatend en de on nderkant weel, waarna dee lamp in zijjn geheel om mgedraaid ka an worden oom het licht omhoog te laten schijnen. De groen n gekleurde kap op figuur 34 kan verwisseld v worden w door een andere kap met dezzelfde vorm ma aar een andere kleur. Het H kleurassoortiment zall bestaan uitt: Velda groeen, zwart, grrijs, geel en paarss. Dit zijn momenteel m oook de kleureen die gebruiikt worden voor v de Tren ndy pond van n Velda die in 20 013 op de ma arkt gebrach ht wordt. Op p die manierr passen de kleuren k binn nen de huidiige collectiee van Velda. De PCB in de lamp is verder geedefinieerd en e zal zowel koud witte als warm wiitte leds gaa an bevatten n. De overgrrote meerderrheid van dee mensen wil wit licht, maar m of dat n nu warm wiit of koud wit moet zijn daarover d verrschillen de meningen. Door D beiden n op de PCB te zetten en n te kunnen schakelen tussen t warm m en koud wiit kun je bijn na iedereen tevreden steellen. Het scchakelen zal op affstand gebeu uren doormiiddel van een n afstandbediening zoda at mensen n niet met hun n handen in het water w hoeven n.

38

(Techniische) uitw werking Waar dee grootste on ntwikkelingeen van dit cooncept in zittten is de tecchnische uittwerking. He et figuur hieroverr laat zien uit welke com mponenten het h concept bestaat. b

Figuur 36 - Technische e uitwerking g 'Draaibare e drijver'

Behuiziing De behu uizing van dee lamp zal bestaan b uit drie d delen. Een E bovenpla aat, een ond derplaat en een e afdekpla aat. Dit laattste is een vllakke plaat met m een aan ntal opstaande blokjes m met klein schroefd draad (ongev veer M3) om m de PCB later op vast te e schroeven.. De afdekplaat wordt va ast gekit op de on nderplaat om m dat deel voolledig waterrdicht af te sluiten. De SPT-1W S kab bel die uit diit onderdeeel loopt zal waterdicht w a afgesloten w worden doorm middel van een e rubberen n U-ring die e in het gat van de onderpla aat komt. Moocht dit nodiig zijn zou deze d rand eventueel ook nog afgekit kunnen worden, maar dat za al getest mooeten worden n. De reden n dat de PCB volledig wordt w afgeslooten en er oo ok niet meerr bij gekomeen kan worde en is omdat zich hier de elektronica e v de lamp van p bevindt en daar zeker geen water bij mag kom men. Om dit te ga aranderen zu ullen de nad den afgekit moeten m word den. Bovendiien is het zoo dat als er ie ets kapot ga aat aan dezee lamp dat dan d bijna alttijd de PCB is. i (Roy Mid ddelbos, Direecteur, Techmar 2012) Omdat de ond derkap en dee afdekkap niet n veel kossten is het niet n erg dat d die vervange en moeten worden, dit omdat wateerdichtheid belangrijker b r is. Zoals geezegd dat alss er iets kapot gaat moet de PCB me et onderplaa at en afdekp plaat in z’n geheel g vervang gen worden. Omdat er 10 0 meter kab bel aan dit on nderdeel vasst zit is het n niet slim om m die te moeten vervangen. Vandaar da at er op 15 ceentimeter va an de lamp een e koppelsttuk zal zitten (te zien op figuur f 34), zodat z slechtss 15 centimeeter kabel ve erloren gaat in plaats va an 10 meter. Dit koppelsttuk is gebaseerd op de bestaande b kooppelstukke en die Techm mar ook gebrruik alleen zal z deze volledig waterdicht zijn. Dit sooort koppelstu ukken zijn al a op de markt met een IIP68 rating, wat dus uitstekeend te gebruiken is voor dit concept.. Figuur 37 weergeeft w zoo’n koppelstu uk. De rechttse afbeelding weergeefft hoe deze ervoor e zorgt dat deze kop ppelstukken n waterdichtt zijn.

Figuu ur 37 - Koppelstuk

39

Wat uit gesprekken n met Techm mar duidelijk k werd is datt de leds min nimaal 20 m millimeter ve erwijderd moeten zijn van de onderplaat o o een egaa om al lichtveld te t creëren. Anders A komeen de lichtpu unten door de onderplaat en e zie je storrende stippeen. Om dit te e voorkomen n is de rand van de onde erplaat 30 mm hoog h geword den. De bovenkap kan worden w geklik kt op de ond derkap doorm middel van een e onzichtb baar kliksystteem. Het is beelangrijk da at het systeeem lossend blijft. b Daarbiij hebben de telefoonhoeesjes als bela angrijke inspiratiebron gedieend want dooor een hele kleine ribbe el in de boven nplaat en eeen kleine uittsparing in de onderplaat kan dit gerealiiseerd wordeen. Het is da aarbij wel va an belang da at er in de fa abriek tijdens de d fabricage een aantal proefstukkeen gemaakt worden w om de d optimale verhouding g te vinden tussen t dikteen en de eenv voud van heet erop en erraf klikken van v de boven nkap. Dat is iets dat alleen proefondervin ndelijk goed d gemaakt ka an worden.

Elektroonica

De PCB gaat 20 SM MD leds beva atten waarva an 10 warm wit en 10 kooud wit. Dooor bijvoorbee eld warm wit w op de pluss draad te zeetten en de koud k witte leds l op de min m draad is h het mogelijk k om in dat geva al alleen de warm w witte leds te laten n branden. Als A de schak keling dan zoo gemaakt wordt w dat de plus en e de min poool omgezet kunnen worden kunnen n daarna dee koud witte leds gaan branden in plaatss van de warrm witte. Op p dit momen nt is Techma ar bezig mett het ontwikkelen van zo o’n printpla aat waardoorr deze techn niek dus bescchikbaar is voor v Velda als a deze bij h hen is afgero ond.

Kosten n

Aantal

Het overrzicht van de d geschatte prijzen zijn hieronder te zien.

On nderdelen

M Methode

Glo obale maten

Globale kosten k

1x 1x 1x 1x 1x 1x

Boovenplaat On nderplaat Afd fdekplaat Kitrand Ru ubberring PC CB

Spuitgieten Spuitgieten Spuitgieten K Kitten In nkopen T Techmar

300 0x230x30mm 300 0x230x30mm 300 0x230x3mm

€ 0,40* € 0,40* € 0,10* € 0,05 € 0,10 Onbekend

20x

SM MD leds

In nkopen

$ 0,10 per stuk

1x 4x 1x 1x

Affstandsbedien ning Sch hroeven Ka abel (10mtr) Trafo

Eis min. 20mm van v ond derplaat

(in n ontwikkeling)

In nkoop Techmar In nkopen In nkopen In nkopen

$ 2,$ 0,01 per stuk m $ 0,20 per meter $ 4,Totaal: € 9,20 9 +x

Bij dit cooncept is heet duidelijk dat d dit een enkelvoudig e model is wa aardoor dezee maximaal €13,50 € mag gaa an kosten. Zoals het er nu n naar uitzziet moet datt haalbaar zijn z omdat dee matrijzen erg eenvoud dig zijn en err hoofdzakellijk de PCB nog n geld gaa at kosten. Dit concept iss zowel qua prijs p als techniek k goed realisseerbaar.

40

ctiemethoden Produc In de con ncepten kom men een aan ntal verschilllende materrialen voor. Hierdoor H zall de productiiemethode verschillen. v Z zal de gla Zo azen ellips gemaakt worrden met een n mal in een n glasblazzerij, terwijl de kabel geëxtrudeerd zullen worden en de kun nststof delen n worden gespuitg giet. De reden n dat deze kunststof k dellen gespuitg giet zullen worden w en niet door midd del van een andere methodee is omdat Velda V reeds de d juiste con ntacten en fa abrikanten heeft h en zij p praktisch allle producteen laten spu uitgieten. Veelda is daarin min of me eer gespecialliseerd. Velda la aat de produ ucten in Chin na spuitgieteen en de ma atrijsprijzen en machinees zijn daar aanzienllijk goedkop per waardoorr spuitgieten n geen overd dreven duurr proces meeer is. Dat ma aakt ook dat er niiet specifiek k naar anderre productiem methode is gekeken. g Verder zal z de assem mblage ook in n China gebeuren. Daarr zullen Chin nese arbeideers veel handelingen met de hand h verrich hten en zal bijna b geen prroces geauto omatiseerd worden. w Datt maakt som mmige handelin ngen wat eenvoudiger om productieeklaar te ma aken maar de d kans op foouten of kwaliteiitverlies is groter. g Daar zal tijdens het h allerlaattste deel van n het producctieklaar ma aken van het uiteiindelijk gekozen concep pt goed over nagedacht worden. w Gezien het feit d dat het eind dproduct van dit bachelorvers b slag een eerrste prototyp pe is zal daarr nu nog nieet uitvoerig oop in gegaan n worden.

41

2.4 Conce 2 eptkeuze De keuzze voor een concept c is geebaseerd op een e toetsing g aan het proogramma va an eisen, een n kort voorkeu ursinterview met de poteentiële doelg groep en de voorkeur v van n de directiee van Velda en Techmar. Aller eerrst zijn de loosse conceptten getoetst aan een bela angrijk deell van het proogramma va an eisen. Er is gek kozen voor een e selectie eisen e omdatt een deel va an de eisen uit u het progrramma van eisen gaat oveer specificatiies waaroverr nu nog nieet genoeg bek kend is. De toetssing is opged deeld in een technisch deel waarin eisen e met beetrekking tott de techniek k getoetst worden en een esthetissch deel waa arin zaken als stijl, optiees en aanslu uiting bij de doelgroeep getoetst worden. w Van n de geselectteerde eisen n is de weegfactor bepaa ald met 5 alss erg belangriijk en 1 als het h minst beelangrijk. Vooor de score geldt hetzellfde principee, 5 betekentt voldoet goed en 1 betekent voldoet v (nog g) niet.

2.4.1 Vo oorkeur do oormiddel van v toetsin ng program mma van eis sen

3 5

4 5 5 5 3 101

5 3 3 2 2

Oplage is 3000 stuks. Productieprijs incl. asssemblage is 3,50 • Enkeelvoudig modeel €10,- - €13 • Meerrvoudig modeel €33,Volledig waterdicht w (IP P68 norm) Ledtechnoologie als verllichtingsbron n Wordt volldoende gekoeeld Bedrading g is minimaall zichtbaar Binnen 45 5 minuten te instaleren

Weegfactor W f t

Weegfactor g

5 4

Technisc ch

Score 1-5

Score 1-5

Concep pt 1 - Licht en lucht

5 3

5 2

Past bin nnen het Veld da assortimen nt. Het prod duct is een sfeeervolle toevo oeging aan de tuin t

5 1 1 3 2 59

3 2 1 3 2

Doelgroeep is jonge geezinnen met vijver v Het ontw werp is uitbreeidbaar De lichtb bron is vervangbaar Product is te persona aliseren De lamp pkleur kan geewijzigd worde en

Esthetiisch

Wat opv valt aan dit concept c is da at het op tecchnisch gebiied behoorlijk goed scoorrt. Alle waarrden scoren een e 4 of hogeer. Bij het essthetische deeel scoort dit concept miinder omdatt de leds niett meer vervang gbaar zijn, heet geheel nieet uit te breiiden is en de e lampkleurr niet gewijziigd kan worrden. Toch zijn n dit eisen met m een rela atief lage weegfactor (1-2 2) omdat hett simpelweg g gewoon nie et altijd past bin nnen het con ncept om allee eisen daariin toe te passsen. Het pun nt sfeervolle toevoeging heeft h een score 3 uit 5 gekregen g om mdat de nadrruk van dit concept c vooral liicht op het speelse s effectt. Iets dat leeuk is voor de d vissen en de kinderen n, maar niet per definitiee bedoelt is als a sfeerverllichting. Iets dat bij het esthetische deel met overtuiiging een sco ore 5 heeft gekregen g is h het passen binnen b het Veld da assortimeent. Deze lam mp combineert verlichtiing met de zuurstof toev voer aan de vijver. v Momentteel verkoop Velda daarr luchtstenen n voor maar deze lamp zou z daar een n goede verv vanging van kun nnen zijn. Zoo kan Velda haar assortiiment uitbre eiden met veerlichting en n tevens de klanten k voorzien n van belichtting voor in hun vijver.

42

3 5

5 5 4 5 4 100

5 3 3 2 2

Oplage is 3000 stuks. Productieprijs incl. asssemblage is • Enkeelvoudig modeel €10,- - €13 3,50 • Meerrvoudig modeel €33,Volledig waterdicht w (IP P68 norm) Ledtechnoologie als verllichtingsbron n Wordt volldoende gekoeeld Bedrading g is minimaall zichtbaar Binnen 45 5 minuten te instaleren

Weegfactor

Weegfactor g

5 3

Technisc ch

Score 1-5

Score 1-5

Concep pt 2 - Drie bollen b in ee en ellips

4 5

5 2

Past binnen het V Velda assortim ment. Het product p is een n sfeervolle to oevoeging aan de d tuin

4 1 5 3 5 68

3 2 1 3 2

Doelg groep is jongee gezinnen me et vijver Het ontwerp o is uittbreidbaar De licchtbron is verrvangbaar Produ uct is te persoonaliseren De la ampkleur kan n gewijzigd wo orden

Esth hetisch

Wat opv valt aan dit concept c is da at het techn nisch hoog sccoort bijna allemaal vierren en vijven n. Alleen niet bij de d productieeprijs vanweege de onzek kere kosten van v de glazeen ellips. De esthetische e eisen scoort diit concept gooed. Alleen uitbreidbaar u rheid blijft achter a omdat dit niet moogelijk is. He et is niet erg dat deze d daarop p laag scoort omdat het kunnen k uitb breiden ook helemaal h nieet past binn nen dit concept doordat er al a drie verlicchtingsbronn nen in de elllips aanweziig zijn. Als je er meer zo ou willen hebben drijven op jee vijver is al snel de helee vijver vol.

3 5

3 5 4 4 5 95

5 3 3 2 2

Oplage is 3000 stuks. Productieprijs incl. asssemblage is 3,50 • Enkeelvoudig modeel €10,- - €13 • Meerrvoudig modeel €33,Volledig waterdicht w (IP P68 norm) Ledtechnoologie als verllichtingsbron n Wordt volldoende gekoeeld Bedrading g is minimaall zichtbaar Binnen 45 5 minuten te instaleren

Weegfactor

Weegfactor g

5 4

Technisc ch

Score 1-5

Score 1-5

Concep pt 3 - Dynam mische ste errenhemell

4 4

5 2

Past binnen b het Veelda assortiment. Het prroduct is een sfeervolle toe evoeging aan dee tuin

4 5 4 3 3 64

3 2 1 3 2

Doelgroep is jonge gezinnen mett vijver Het on ntwerp is uitb breidbaar De lichtbron is verv vangbaar Produ uct is te personaliseren De lam mpkleur kan gewijzigd worden

Esthe etisch

Wat opv valt aan dit concept c is da at ook dit cooncept techn nisch goed sccoort en daarrmee ook goed haalbaa ar lijkt. Toch h wordt verw wacht dat ditt concept mo oeilijker vollledig waterd dicht is te krrijgen dan de het h voorgaan nde concepteen. Er wordeen in dit con ncept veel ru ubbers/tules gebruikt wa aarvan nu moeiilijk te garan nderen is da at het echt 10 00 procent waterdicht w zal zijn. De g gebruikte ru ubbers zullen van goede kw waliteit moetten zijn en uitvoerig u gettest worden voordat dit product kan n voldoen aan de IP68 I rating. Het is niet onmogelijk, maar nu no og niet zo va an zelfsprekeend als bij de andere concepteen. Op estheetisch vlak scoort s dit con ncept matig op het persoonaliseren een de lampklleur. Waarop dit concept wel erg goed d scoort is de d mogelijkheid tot uitbrreiding en veervangbaarh heid van de leds. Door het gla azen kapje van v de tule te t trekken kan k eenvoudiig de led verrvangen worrden. De soort led d kan nog vooor problemeen zorgen om mdat het nie et gebruikeliijk is om SM MD leds te vervang gen maar misschien dat daarvoor ov vergestapt kan worden op o een norm male 5mm led d met een breiide schijnhoeek.

43

3 5

5 5 5 1 5 102

5 3 3 2 2

Oplage is 3000 3 stuks. Productiep prijs incl. asseemblage is • Enkellvoudig modeel €10,- - €13,50 • Meerv voudig model €33,Volledig waterdicht w (IP P68 norm). Ledtechnoologie als verliichtingsbron Wordt vold doende gekoeld Bedrading g is minimaal zichtbaar Binnen 45 minuten te instaleren i

Weegfactor

Weegfactor

5 4

Technisch h

Score 1-5

Score 1-5

Concep pt 4 - Draaiibare drijve er

4 4

5 2

Past biinnen het Vellda assortime ent. Het prroduct is een ssfeervolle toev voeging aan dee tuin

3 2 2 5 4 66

3 2 1 3 2

Doelgrroep is jonge g gezinnen met vijver Het on ntwerp is uitb breidbaar De lich htbron is verv vangbaar Producct is te person naliseren. De lam mpkleur kan g gewijzigd worrden

Esthetisch

Wat opv valt aan dit concept c is da at deze max ximaal scoortt op bijna allle technisch he eisen beha alve de zichtbaa arheid van de d bedrading g. Doordat het h snoer nu nog direct omlaag o hang gt als deze uit de lamp koomt wordt deeze direct veerlichting dooor het licht uit de onderrkap. Dus m mocht dit con ncept gekozen n worden is dit d nog een aandachtspu a untje. Aan de esthetische e e eisen wordt voldoende voldaan v mett als grootstee pluspunt d dat de coverss van de bovenka ap geheel na aar wens te kiezen k zijn. Het H conceptt scoort wat minder m op u uitbreidbaarh heid maar ditt is eenvoud dig te realiseeren mocht dit d nodig blijjken te zijn.

Toetsin ng aan prog gramma va an eisen ten opzichte van elkaarr De conceepten zijn oook ten opzich hte van elka aar getoetst.. Dit met een n puntensch haal van 1, 3, 3 5 en 10 punten om o duidelijk k verschillen nde waarden n tussen de concepten c tee creëren. W Want op zowe el techniscch als esthettisch vlak lig ggen de conccepten heel erg e dicht bij elkaar. Datt is een goed de uitslag omdat o blijktt dat de conccepten gelijk kwaardig zijn n en er kan dus (nog) niiet gesproke en worden van een duidelijke winn neer of een duidelijke d vo oorkeur aan de hand van n het progra amma van eiseen. Vandaar dat de concepten ook teen opzichte van v elkaar nog n eens getooetst worden n. Dit is te zien in de tabel op p de volgend de pagina.

44

WF

T Technisch

W WF

Esthetisch

10

10 0

10

10 0

3

O Oplage is 3000 stuks.

10

5

5

5

5

Past binn nen het Velda asssortiment.

5

1

3

10 0

5

Productieprijs incl. P i a assemblage is • Enkelvoudig model 10,- - 13,50 eu uro • Meervoudig model 33,- euro

3

10

5

5

2

Het produ uct is een sfeervolle e toevoeging aan de tu uin

3

5

3

10 0

5

Volledig waterd V dicht (IP68 norm).

10

3

5

3

3

Doelgroep p is jonge gezinnen met vijver

10

10 0

10

10 0

3

Ledtechnologie als L v verlichtingsbron n

1

1

10

5

2

Het ontw werp is uitbreidbaar

10

5

3

3

3

Wordt voldoend W de g gekoeld

1

10

10

5

1

De lichtbrron is vervangbaar

5

10 0

3

1

2

Bedrading is B m minimaal zichtb baar

3

5

5

10

3

Product is te personaliiseren.

1

3

5

10 0

2

Binnen 45 minu B uten te instaleren

1

10

3

5

2

De lampk kleur kan gewijzigd d worden

142

12 21

115

19 91

100

101

93

99

Overzic cht van de resultaten 1 = Lich ht en lucht, 2 = Drie bolllen in een elllips, 3 = dyn namische steerrenhemel en 4 = draaiibare drijver Onafha ankelijk van elkaar be eoordeeld Technisch

1 101

2 100

3 95

4 10 02

Esthetissch

1 59

2 68

1 100

2 101 1

3 64

4 66

Totaal

1 160

2 168

3 159

4 168

Totaal

1 242

2 222

3 208

4 290

Afhank kelijk van elkaar e beoo ordeeld Technisch

1 142

2 121

3 115

4 19 91

Esthetissch

3 93

4 99 9

De concllusie die uit deze resulta aten getrokk ken kunnen worden zijn n dat uit zow wel de onafhan nkelijke als de d afhankeliijke beoordeling aan de hand van heet programm ma van eisen n blijken concept 1 ‘licht en lu ucht’ en 4, ‘d draaibare drrijver’ techn nisch het besste te scoren n. Van dezze twee conceepten zit con ncept 4 ook in i de top van n beste conccepten bij dee toetsing va an de esthetische eisen. Echter E daar scoort s concep pt 2, ‘drie bo ollen in een ellips’ zowell onafhankellijk als afhankeelijk het bestt. Opvallen nd is dat con ncept 1 ineens veel beter scoort bij de d esthetisch he eisen afh hankelijk dan n onafhan nkelijk. Dit is i vooral gek komen doord dat dit conce ept beter scooort op gebieed van aanslluiting bij Velda a en de doelgroep. Daarr scoort deze een 10 waa ar de rest ma aximaal een 5 krijgt. Ge ezien de hoge weeegfactor heeeft dit concep pt op die ma anier zoveel beter kunneen scoren. Als er geekeken gaatt worden naa ar het totaall aantal pun nten blijkt cooncept 4, ‘drraaibare drijver’ de voorkeu ur te genieten n.

45

onlijke voorrkeur Persoo Mijn perrsoonlijke vooorkeur gaat uit naar cooncept 4 de ‘Draaibare ‘ d drijver’. Niett alleen de uitkomssten van het programma a van eisen hebben h hierv voor gezorgd d maar ook eeen aantal elementten die mij persoonlijk p a aanspreken. Dan heb ik het vooral over o het gebrruik van dezze lamp. Het is heel dynamissch, de ene keer k met hett licht omhoo og en de and dere keer weeer omlaag. Daarbij l door dee verschillen nde covers verkrijgbaar in verschilleende kleuren n en daar ho oud ik is deze lamp wel van. Op technissch gebied iss dit concept ook zeer ha aalbaar en reelatief eenvooudig uit te breiden b tot set. Dus D de haalb baarheid va an dit concep pt is heel reë ëel.

Voorke eur potentië ële doelgro oep In een kort k interview w met 12 pootentiële kla anten is er naar hun con nceptvoorkeu ur gevraagd.. Deze mensen krijgen elk dezelfde uittleg over elk concept en de mogelijkh heden ervan n, waarna he en gevraag gd is welk con ncept hun voorkeur v gen noot. Daaruit bleek dat 4 van de 12 en e daarmee de d meeste mensen m kozen n voor conceept 3, ‘De nthousiast. Het leek sterrenh hemel’. Dezee mensen wa aren zeer ressoluut in hu un keuze en waren w erg en alsof dezze mensen besluitvaard b diger waren dit d in tegensstelling tot sommige s and deren. 3 van n de 12 stemden n voor het cooncept ‘Lichtt en lucht’ en n is daarmee e gedeelde tweede wantt ook 3 stemm men gingen naar n de ‘Dra aaibare drijv ver’. Vooral op o dit laatste concept wa aren een aan ntal opmerk kingen over de vorm. v Somm migen waren n erg lovend terwijl ande eren het niet mooi vonden. Dus dat is nog een aandachtspunt.. Geheel tegeen de verwa achtingen va an Elgar Veldhuis in stemden slechtts twee mensen voor de drijvende bollen n in de ellips en is daarm mee het misst favoriete cconcept van de potentiëële doelgroep p.

Voorke eur directie Nog voor de presenttatie voor dee directie oveer de concep ptkeuze van de vier conccepten is er bij b Velda een nieu uwe student aangenomeen om min off meer conce ept 4, ‘Draaiibare drijverr’ productie klaar k te maken. Dit beteken nd dat ik mett concept 1-3 3 verder zal moeten gaa an en concep pt 4 voor mij afvalt. Uiteindeelijk zal dit een positiev ve wending hebben h voor Velda, wantt die krijgt n nu twee uitg gewerkte concepteen waarvan er één zelfs productie klaar k zal zijn n. Met dit in het achterh hoofd werd het h een gesprek met de direectie waarin zij hun voorrkeur uitte en e ik daarin n kon adviserren en mijn bevinden n kon vertelllen. De voork keur van de directeur va an Techmarr is heel duid delijk concep pt 1 (Licht en lucht) of 3 (Sterren nhemel). Hij is zelfs van mening datt de andere twee t concepten erg zijn zoals de con nsument de lampen al kent of o ze verwach ht dat ze zijn n. In die and dere twee zitt de meeste uitdaging, de d meeste potentie p en is i niet alledaags. Roy Middelbos M zie et dat concep pt 1, ‘Licht een lucht’, goe ed aansluitt bij Velda en n haar vijveertechniek door de comb binatie van een e soort lucchtsteen in de d lamp maar is ervan overttuigd dat er een mogelijk k grotere ma arkt is voor concept 3. E Elgar Veldhu uis, directeu ur van Velda a gaat hierin n mee.

Keuze Zo is er op basis van n de voorkeu ur van de dirrectie en de voorkeur va an de potentiëële klant gek kozen voor cooncept 3, Steerrenhemel.. Dat deze niet als beste na aar voren koomt in het prrogramma van v eisen we eegt hier duss minder zwaar in n mee, iets dat d tijdens de d IO-projectten niet vaak k voor zal koomen. Mogelijk k dat de min nder goed beeoordeelde pu unten verbe eterd kunnen n worden zodat heet product in n de volgend de fase geopttimaliseerd kan k worden. Daaruit is geleerd dat d de ontweerper een ad dviserende ro ol heeft en het h program mma van eiseen niet altijd d leidend is. Marktpoten ntie en de mening//visie van dee directie ku unnen zwaarrder wegen. Daarbij kom mt natuurliijk dat de directeur van Techmar eeen veel beterre kijk heeftt op de verlichtiingsmarkt dan d dat ik en n de directeu ur van Velda a dat hebben n.

Figuur 38 8 – Keuze

46

2.5 Optim 2 malisatie concept c Optima aliseren van n het PvE Omdat dit d concept niet n als beste uit het proogramma va an eisen kwa am zal er gek keken moete en worden hoe dit verb beterd kan worden. w Met name op tecchnisch gebiied blijft hett concept wa at achter op de rest. Dit komtt voornameliijk door de geschatte g ko ostprijs en dee zekerheid dat aan de IP68 I norm vooldaan kan worden. w Door de kosten terug te bre engen en hett ontwerp zeeker waterdiicht te krijgen zal z er op bep paalde punten moeten worden w ingelleverd. e gekeken worden w of heet echt nodig g is om effeccten mee te geven, g de lam mp uitbreidb baar te Zo kan er houden of dat het noodig is om de d leds te kunnen vervan ngen. Op dezze punten zoou geld besp paart kunnen worden als dat niet nod dig blijkt te zijn z of anderrs aangepak kt kan wordeen. Tevens kan k door zulke beesluiten de technische t u uitvoering veersimpeld wo orden.

Kostpriijs In het programma van v eisen is een eis gesteld voor de maximale m prrijs van het product datt de consumeent zullen beetalen. Omd dat toen nog niet bekend d was of het een enkelvooudige of meervou udige lamp zou z worden zijn z toen richtlijnen opg gesteld. Dit huidige h conccept zit hier precies tussen in omdat hett wel als één n lamp gelev verd zal gaan n worden ma aar bestaat uit veel mee er leds dat de gemiddelde g e enkelvoudige e lamp. Daa arom is in ov verleg met dee directie va an Velda en Techmar een specifiiek bedrag als a adviesverrkoopprijs afgesproken, namelijk € 49,95. Dit bedrag is gebaseerrd op de ken nnis, ervarin ng en mening van Roy Middelbos M in n overeenstem mming met Elgar Veldhuis. Anders dan d in het programma p v eisen staat blijkt da van at de kostpriijs niet 1/3 v van de adviesw winkelprijs tee zijn maar ongeveer o 1/6 6. Grote (filtter)pompen van v Velda h hebben een 1/3 1 richtlijn n. Voor anderre, kleinere producten geldt g dit niett. Dit is aan het licht geekomen nada at er specifiek ker onderzoeek gedaan iss naar prijsm marges, korttingen op producten en v verhoudinge en tussen bedrijven b en groothandeels. Wanneeer de consum menten prijs €49,95 is beetekend dit dat d de kostp prijs van hett product sle echts €8,33 mag zijn (inclusief assemblage en tra ansport e.d.) in plaats va an de eerderr vermelde €13,50 € bij een advies a winkeelprijs van €40,-. € Velda la aat de produ ucten in Chin na producereen en laat ze e verschepen n naar Nedeerland waar de producteen door word den verkoch ht aan grooth handels en tuincentra. t P daarna k Pas kan de consu ument de produ ucten kopen n. Als de conssument een product koo opt voor €49,95 in bijvooorbeeld de In ntratuin, heeft Intratuin dezee producten met een ma aximale korting2 gekochtt voor €18,50. Velda streeft naar een n marge van n 55% dus dee kostprijs mag m maxima aal €8,33 zijn n. Het helee product za al gemaakt moeten m word den voor €8,3 33. Dit bedra ag is minderr dan de eerste schattin ngen (€8,80) die gedaan zijn tijdens de conceptfa ase dus er za al nu zeker oop punten geld g bespaard moeten ga aan worden.

2

Als grooothandels en tuincentra prroducten inkoopen bij Velda a wordt de prijs bepaald dooormiddel van n een korting op o de verkoopadviesprijs (in n dit geval €4 49,95). Standa aard is deze korting k 52 %, maar daarbo oven op kunnen bedrijven b nog g meer korting gen krijgen vooor onder and dere individueele prestatiess (omzet), marrketing bijdrage en een betalin ngskorting alls binnen 8 da agen betaald wordt. Als deeze kortingen zijn verreken nd komt de maxim male korting voor v de gemid ddelde groothandel/tuincen ntra ongeveerr uit op 67 % v van de verkoopa adviesprijs (in n dit geval €18 8,50). Bron: Alexander A Da alenoort, direcctiesecretariss Velda.

47

erken Wetten en keurme Voordatt het conceptt geoptimaliseerd zal woorden is het van belang om naar een n aantal wettten en keurmerrken te kijkeen. Er zal sttraks nameliijk sprake ziijn van een (gesloten) ( sttroomkring in i het water du us het is van n belang datt er wordt vooldaan aan de d eisen die gesteld worden om de veiligheiid van menss en dier te kunnen k waa arborgen.

Keurme erken Veld da De keurrmerken van n de Velda prroducten verschillen perr product maar de meessten hebben een TUV/GS S keurmerk en een CE keurmerk. k D Daarnaast zijjn er per lan nd ook anderre keurmerk ken. Zoals UL L voor de Verenigde V Staten, CUL voor v Canada a en zo zijn er e meer voorr een aantal andere landen. Vaak wordeen deze keurrmerken gerregeld door de d fabrikantt en anders d door de inko opers.

CE –ma arkering Dit keurrmerk is verreist voor allle producten n met een sp panning boveen de 50 voltt. De fabrika ant zelf test zijn n producten. Wanneer deeze resultateen wenselijk k zijn krijgt het product een CE-marrkering. Er word dt dan aangeenomen dat deze conform m de wet zijn n. Het is een n handelssym mbool, zond der er enige marktvoordeeel uit te kunn nen halen om mdat alle prroducten zo’n n keurmerk hebben.

TÜV/GS S certificaa at Het TÜV V/GS certificcaat daarenttegen is een n certificaat die d gebruiktt wordt in Eu uropa en allleen wordt uiitgereikt aan n fabrikanteen die kunneen aantonen n dat zij de GPSG G (De D Duitse veiligh heidswet voor app paraten) na leven en tev vens voldoen n aan de LVD D (minimalee EU-verplicchtingen). Geaccrediteerde insstellingen latten deze prooducten mee ermaals keurren door ona afhankelijke e laboratooria en slech hts zij die aan alles voldooen kunnen een certifica aat krijgen. Op die man nier levert diit certificaatt ook een ma arktvoordeell op, vooral in i Duitsland d. Het is een n symbool vo oor de koper en n consumentt dat staat voor v veiligheeid en naleviing van de wetten. w (TUV V GS Mark - TÜV Rheinland Group 20 012) Producten die een TÜV/GS T certtificaat kunn nen krijgen zijn z productten die werk ken op 230V.. Omdat dit conceept zal werk ken op 12V is het voor Velda V niet no odig om dit certificaat c tee krijgen op dit product.. Wel is het verstandig v o een transformator met om m TÜV/GS certificaat tte gebruiken n, maar dat is niiet verplichtt.

EMC riichtlijn Waar eeen product wel w aan moett voldoen is de EMC-rich htlijn (Richttlijn 2004/10 08/EG van het h Europeees Parlemen nt en de Raad d). Het prod duct moet vo oldoen op heet moment d dat deze op de d markt gebracht wordt en/oof in gebruik k genomen wordt. w De EM MC richtlijn is een Europese richtlijjn voor lidstaten n van de Eu uropese Uniee om ervoor te t zorgen da at deze lidsta aten regels iimplementeren met betrekkiing tot elekttromagnetiscche compatiibiliteit (EM MC). (Wikiped dia - EMC-rrichtlijn 2012 2) De EMC C-richtlijn geeldt voor allee apparaten n, systemen en e installatiies die elektrrische en/of elektron nische compoonenten bev vatten. Daarmee dus ook k het gekozeen concept. D De richtlijn heeft h betrekkiing op elektrromagnetiscche storingen die door het h product kunnen k word den veroorza aakt. Ook worrdt gekeken of de werkin ng van het product p niet wordt beïnv vloed door ellektromagne etische storingeen van buitenaf. (Winterr 2012) Veel EM MC problemeen ontstaan door de ond derlinge beïn nvloeding va an naast elka aar gelegen kabels of bij prooducten waa ar vonken off magnetisch he velden ku unnen ontsta aan. Deze zzaken komen n voor in

48

het gekoozen conceptt. Veel dradeen komen biij elkaar op slechts s een kleine k afstan nd en er zal gebruiktt worden gem maakt van een e transforrmator. (Win nter 2012) Een ond derneming kan k via meettrapporten aantonen a datt de EMC sttoring van dee apparaten n binnen de grenzzen van de aanwezige a E normen valt. EN v Wat nie et is voorgesschreven is w wie die metin ngen moet uittvoeren. Meeetapparatuu ur is zeer kostbaar dus de d meeste beedrijven zal dit werk uitbesteeden. (Winteer 2012) In het h geval van n het gekoze en concept wordt w dit in C China gedaa an. De transforrmatoren zijn n inkoop dellen waardooor deze gekoccht zullen worden w met eeen EMC ke eurmerk. De driveer voor dit product zal of gemaakt moeten m word den in China a waar de fab brikant deze e ook moet latten keuren of o er zal een kant en kla are driver ing gekocht kun nnen worden n die al aan de EMC richtlijn n voldoet. Ditt is nog afha ankelijk van n de eisen die e tijdens de verdere tech hnische uitw werking gespecifficeerd moeten worden. De kabeels die bij elk kaar komen zullen geen losse kabels zijn. Er za al een kunstsstof huls zittten om beide drraden (plus en e min) waa arna deze samen ingegotten worden tot t één dunn ne elektriciiteitskabel. Waarmee W dee kans op stooringen al verkleind v woordt.

Richtlijjnen draad en laagspa anning Voor een n spanning van v 230V is voorgeschreeven dat daa arvoor minim maal 10 metter goedgeke eurde SPT-1W W of SPT-3 ka abel nodig iss. Velda geb bruikt daarvo oor 10m geccertificeerd rrubberkabel. Voor kabels die d gebruikt worden in vijvers v wordtt een minim male kabeldoorsnede ged definieerd (2x x1,5mm (Roy Middelbos, Dirrecteur, Tech hmar 2012))) maar dit niiet verplichtt voor dit con ncept. Wantt regels en richtllijnen voor verlichting v d werkt op laagspanning zijn er niiet of nauweelijks. Doord die dat de transforrmator de sp panning (230 0V) omzet na aar laagspan nning zal heet gekozen p product gaan n werken op 12V. De richtlijn voor laagsp panning speccificeert eise en voor elekttrische appa araten met een e spannin ng tussen 50V V – 1000V (w wisselstroom m) en tussen n 75V – 1500 0V voor gelijjkstroom. (E Electrical Safety: Low L Voltagee Directive (L LVD) 2012) Voor spann ningen lager dan 50V woordt dus nietts gespecifficeerd. Vand daar dat er vaak v gebruikt wordt gem maakt van PVC P kabels bij verlichtin ng die werkt op p 12V. PVC kabels zijn namelijk n goedkoper dan n rubberkabels (PVC ka abel per mete er $0,40 : Rubberrkabel per meter$0,44). m Een ander voordeel v is dat d er niet perse p 10 metter kabel gelleverd hoeft te worden. Ditt zou de verllichting erg duur maken n. Zo groot iss het budgett vaak niet, zo z ook niet dat van dit projject. 10 Meteer rubberka abel zou mee er dat de helft van het bu udget in besslag nemen. Daarom is voor v dit prod duct gekeken n naar de len ngte kabel die d Techmarr meetal leve ert bij een prod duct, in veel gevallen is dat twee of drie meter maar m aangezzien dit ontw werp in de vijver v komt te liggen is da at te weinig dus d is in sam menspraak met m de direcctie besloten 5 meter rubberk kabel te leverren bij dit cooncept. Officieell werkt de veerlichting biij het leveren van een co ompleet verllichtingspak kket inclusie ef een transforrmator op 23 30V en valt daarmee d ineeens binnen de richtlijneen. Wat beteekent dat err langere en dikkeere kabels geebruikt dien nen te wordeen maar veel winkelketeens en anderre afnemerss knijpen hier een n oogje voor dicht d omdat de lampen direct na de e transforma ator op 12V w werken en dit d geen gevaar vormt v voor mens m (of dierr) mocht er iets i mis gaa an. Olympia a en Oase (cooncurrenten n van Velda)) hebben beiden productten op de ma arkt met nie et gecertifiiceerde dunn ne PVC kabeels die onderrwater en bu uiten gebruiikt worden. Dit wordt toegelatten door bijn na alle grote winkelketen ns. Ook Tech hmar is hierrmee bekend d. Zij hebben n ook completee sets die off fficieel niet helemaal h volldoen maar nog niet uit de handel zzijn gehaald.. Een tran nsformator leveren l bij het h product kan k dus voorr problemen n zorgen. Meeestal niet maar m het is niet uitgesloten. u W Waarom er dan d toch een n transforma ator geleverd wordt bij d de lamp is vooral v omdat de d klant dit verwacht. v Zoo biedt Velda een stuk gebruiksgem g mak en servicce aan de klant.

49

Klanten n verwachten n een compleeet pakket, plug p en play y bij wijze va an spreken. Zij willen niiet nog eens den nken aan een eventuele transforma ator en extra a verleng kab bels die er n nog bij de lam mp moeten.

IP- clas ssificatie Eerder al a werd verm meld dat de lamp l vollediig waterdich ht moet zijn en in aanmeerking moett komen voor een n IP-68 certificering. IP staat voor In nternationa al Protection n en deze internationale certificering vormt een e nauwkeurige methoode waarmee e beschermiingsgraden v van omhulse els wordt aangegeeven. In IEC C 60529: “Beschermingsg graden van omhulsels van v elektriscch materieell” (IPcodering g is te vinden n in hoeverrre het materrieel en mate eriaal besten ndig is of mooet zijn tege en water, voorwerrpen, stof en in hoeverree het mechan nisch besten ndig is/moet zijn voor een n bepaald certifica aat. De IP beeschermingssgraad word dt aangegeveen door twee e cijfers. De eerste geeft de bescherm ming tegen biinnendringen van voorw werpen en stof weer en de d tweede dee beschermin ng tegen water. Voor ond derwaterverrlichting is vooral v het tw weede cijfer van v groot beelang. Vanda aar dat daarr op de schaal van v 1-8 ook 8 vereist zal zijn. Dit betekend dat het h bestand moet zijn teegen perman nente onderdoompeling dieeper dan 1 meter. m (Bijna a) altijd is vo oor dit soort producten eeen IP68 (drukwa aterdicht) ceertificaat verreist.

Testen De ondeerzoeken om deze certificering te ku unnen krijgen zijn als voolgt. De test om het prod duct IPX8 te kunnen krijjgen bestaatt uit een ond derdompelin ng op 1 meter diepte ged durende 24 uur u bij gebruiktt. De test om m het produ uct IP6X te kunnen k krijg gen bestaat uit u twee ond derdelen. De e eerste in een teest waarbij een e dunne draad d in of la angs het pro oduct wordt gedrukt mett een vereistte kracht om o te kijken n of er geen toegang t is toot gevaarlijk ke delen. De andere test is om te kijk ken of het besccherming bieedt tegen va aste stoffen van v buitenaff. Hierbij woordt het prod duct geduren nde acht uur bloootgesteld aan n twee kilo talkpoeder. t

Naam Op dit moment m is dee naam van het concept niet optima aal en sluit het h ook niet aan bij de naamgeving van de producten van v Velda. Velda V geeft tegenwoordi t g alle produ ucten een En ngelse naam mee, m dus dat zal als eerstte een vereisste zijn voor dit product. Velda geebruikt nam men als de Ecco-stream, Easy E pond, Trendy T pond d, Pond heateer, Internal venturi, Silenta 300, Floatin ng plant islan nd en de Pon nd guard sh huffle. Vanuiit deze nameen kun je vrrij direct afleiden n wat deze prroducten doeen, zijn of voolgens welk principe ze werken. De naam van dit d concept zal dus moeeten verwijzeen naar dat wat het is, namelijk n een n onderwateer lamp voorr in de vijver en n dan het lieefst in het Engels. Daarom m is gekozen voor de naam: Welkin pond light. Welkin is een e enigszin ns verouderd de Engelse term die refereert naarr de hemel lu ucht, het uittspansel, hett firmamentt. Een directtere verwijzing naar een n sterrenhem mel kan niet omdat de Engelsen E daa ar niet echt eeen korte be enaming voor heb bben. Deze productnaam p m is vergelijk kbaar met de d Internal venturi, v geba aseerd op he et Venturi effect. De meesten m zulleen de link niet meteen leggen l maarr de naam iss wel degelijk k een directe verwijzing. v B Bovendien zullen er altiijd mensen zijn z die het wel w herkenn nen.

50

Technis sche uitwe erking Dan zulllen nu de aa anpassingen n en de verdeere (techniscche) uitwerk kingen volgeen. Daarbij wordt w begonneen met de tecchnische wijjzigingen diee zijn doorge evoerd op ba asis van de v verbeterpun nten uit het prog gramma van n eisen.

Kosten n reductie Uit het programma p van eisen en nader ond derzoek is ge ebleken dat de d kostprijs minder is dan d de eerste scchattingen. Dit heeft geevolgen geha ad voor bepa aalde zaken.

Lichtefffect Zo was het h in eerstee instantie de d intentie om m de leds ee en lichteffectt mee te gev ven waardoor deze leken te twinkelen. Hier is echtter van af geezien vanweg ge een paar redenen. Alllereerst de kosten. k Als de leeds een lichtteffect zoudeen hebben iss een vijfade erige draad vereist v om d de effecten mogelijk m te makeen. De vijfaderige draad is nodig om m het mogelijjk te maken bepaalde leds uit te sch hakelen terwijl anderen a aan ngaan. Teven ns zal een drriver en de ontwikkeling o gskosten diee daarmee samenhangen meerr kosten van een productt met lichtefffecten dan een e product die alleen aan a en uit kan. De tweede reden r waaroom afgezien is van de licchteffecten is i de reactie van de vissen erop. Uit testss met kerstv verlichting die d 7 verschiillende lichte effecten beva atte bleken de vissen niiet goed te reageeren. De effecten zorgde voor veel on nrust en de vissen v hebbeen zich daarrdoor bijna een e half uur niett meer laten zien. De efffecten veroorrzaken ’s av vonds te grotte lichtversch hillen in de vijver wat het dag/nacht ritme r nog meeer in de wa ar brengt dan n gewone on nderwaterverlichting al doet. Heel misschien dat lichteffecten n wel kunneen werken in n de toekomsst mits de hooeveelheid liicht in de vijverr constant blijft. Dus alss er één led zachter gaat branden eeen ander ditt verschil opvangt. Maar da at zal uitvoeriger getest moeten worrden dan nu u tot de mogeelijkheid beh hoort. Vanda aar dat gekozen n is Roy Midd delbos zijn motto m te volg gen, “Keep itt simple”.

Op afsttand bedien nen Dit verssimpelde karrakter is verrder doorgev voerd. Zo is uitgesloten u d in dit product het aa dat an en uit schakeleen zal gebeu uren doormid ddel van een n afstandsbe ediening. Eeen afstandbeediening is in n principee een luxe ob bject wat de kostprijs veerder op zal voeren v en siinds de lamp p alleen nog de standen n aan en uit kent k kan dee consument ook met één n handeling de stekker eerin of eruitt halen om hetzelfde effect te t creëren. Daarbij D kom mt dat er prob blemen kunnen ontstaa an doordat biij de gebruikeelijk en goed dkope IR (In nfraRood) affstandbedien ning mogelijjk niet werk kt doordat he et signaal niet door zov veel, vaak niet n heel held der, water kan k komen. Dan D zou oveergestapt mo oeten worden op de veel duurdere d RF F (Radio Freq quency) afsttandbedienin ngen.

Lengte stengels Om de kostprijs k verrder omlaag te brengen is i op basis van v testen beesloten de leengte van de e stengelss aan te passsen. Tijdens de ideeëngeeneratie werrd gedacht aan a 800mm, wat bij de conceptffase al terug ggebracht wa as naar 600m mm wordt nu n maximaal 355mm. De stengels zu ullen nu drie versschillende leengten krijg gen. Namelijk 350mm, 300mm 3 en 25 50mm. Omd dat de buiten nste draden wijder w gebog gen zullen worden w zullen deze lange er zijn dan de d middelstee draden. Dit oogt natuurliijker. De red den waarom de draden korter k zijn geworden g is niet n alleen v vanwege de prijs. Ook is gebleken g uit testen met betrekking b t de beweg tot gelijkheid heet ontzettend moeilijk wordt w om draden langer l dan 400mm 4 overreind te houd den. Het dra aad zal daarrbij bijna nett zo dik moe eten zijn als de ellektriciteitsd draad zelf en n dat is niet de bedoelin ng. Het ijzerd draadje moeet subtiel aanwezig zijn en niet n de helft van de ruim mte in de kriimpkous inn nemen. Boveendien gaat oop die manier veel flexibilitteit verloren n. Uit de testt bleek ijzerd draad van 1,2mm net wat w te stijf vooor elektriciiteitskabels met een buiitendiameter van 3mm en e draad meet een diameeter van 0,8m mm was te slap. Optimaal geezien zou een n draad van n 1mm ideaa al zijn. Op diie manier biiedt het geno oeg

51

stevigheeid de draad d in z’n geheeel omhoog tee houden en behoudt het zijn flexibiiliteit om he et zwierigee karakter waar w te kunn nen maken. Even is er nagedach ht om de voeet te laten drrijven en doo ormiddel van een contra agewicht onderwa ater te houden (zie figuu ur 39) omdatt op die man nier de hoogtte van de lam mpjes in de vijver bepaald kunnen worrden en de draden d zo koorter gemaak kt kunnen worden, w maa ar daar is na a een aantal testen van aff gezien. Deze tessten zorgden n ervoor dat de draden korter k konde en of zelfs moesten m en da at zo’n drijf systeem niet nod dig was. Hoee dieper de la ampjes zichtt in het wate er bevonden n des te beterr kon de onderwa aterwereld ervaren e word den. Iets datt met leds vllak onder heet water bijn na niet moge elijk is en de pootentiële doeelgroep wel graag g wil. Want W dat wass de reden waarom w de m meeste menssen volgens de enquête wel belang zouden z hebb ben voor ond derwaterverllichting. De leds zijn zo fel da at de diepte niet veel invloed heeft op o de lichtkw waliteit. Of de leds nu op o 20cm diepte ziitten of op 50cm 5 de lichttsterkte bleeef bijna onve eranderd. Dus waarom zou gekozen n worden voor lan ngere kabels als dit dus niet n nodig blijkt.

Fig guur 39 – Id dee

Figuur 40 - Verhouding gen

In figuu ur 40 is te zieen hoe de veerhouding lengte lamp: diepte d vijverr zich verhou uden. De ma aximale diepte van vijvers variëren van 0,8m tot 1,2 25m (grijze vlak). v Veel vijvers v zijn n niet overal even e diep en in de meeste gevallen zal de lamp op een n diepte van n 0-80cm gep plaatst gaan n worden.

Uitbreidingsmogeelijkheid De laatsste grote verrandering diie is doorgev voerd om ond der andere kosten k te bessparen is de mogelijk kheid tot uittbreiden. Om mdat de wateerdichtheid nog niet geg garandeerd k kon worden en de vraag waarom w menssen niet gew woon een nieeuwe lamp naast n de oude zouden zettten hebben n ertoe geleid da at de lamp niet n meer uitbreidbaar is. i Als men nsen hun lam mp willen uitbreiden kunnen ze ook k een nieuwee naast de ou ude zetten zonder dat dit lelijk wordt. De lampen staan op de bodem van de vijver en n zijn helema aal zwart. Zowel overdag als ’s avond ds is de lamp p minimaal zichtbaar. Het kun nnen uitbreid den is een leeuke verkoop pfeature ma aar maak de basis set va an de lamp wel w duurderr en momentteel kan nog g niet met ov vertuiging ge ezegd wordeen dat het heelemaal waterdicchtheid (IP6 68) is. Dan kan k er nu beter gekozen worden vooor één solide voet waaruit de stengelss steken die gemakkelijk ker echt watterdicht te krijgen k is.

52

Aantal leds Doordatt de lamp nu u niet meer uitbreidbaar u r is, is het va an belang da at de klanten direct vind den dat de lamp voldoende leds l bevat. Mocht M dit eerst niet zo zijn z zouden ze z een extra set leds kun nnen kopen maar m die optiie is er nu niiet meer. Da aardoor is in n overleg meet Roy Middeelbos een eerrste schattin ng gemaakt waarna w een test is uitgeevoerd. Roy schatte dat 12 of 15 ledss voldoende zouden zijn. De reden dat hij h deze getalllen noemdee bleek te ma aken hebben n met de ma anier waarop p de meeste leds l zijn gesschakeld. Dee transforma ator werkt namelijk n op 12V 1 en de geemiddelde le ed op 33,3V. Dooor drie ledss in serie te schakelen s (p plus een wee erstand) kan n zo’n clusterr direct aangesloten worden op de transfformator. Zooals gezegd is i er met dezze aantallen n getest waarruit bleek dat 15 behoorliijk veel lichtt gaf op een relatief r klein ne afstand van v elkaar waardoor w gek kozen is voor 12 leds.

Fig guur 41 - v.l.n.r Linea 12 2 leds (ondie ep), 15 Linea a leds (ondie ep), Linea leds (diep)

Dit zijn er twee meeer dan de in eerste insta antie geplande leds. 10 leds l had duss sowieso nie et gekund met de verm melde manieer van verbin nden. Waard door het 9 leeds zouden m moeten word den en dat is wel erg weinig licht voor een onderwa aterlamp.

Waterd dichtheid Lampjee Het orig ginele idee zooals die er la ag waarbij het h water in de lampjes buiten gehoouden werd door d een tule en in i de voet dooor een paarr rubbers wa as erg optimistisch. Er is inmiddels getest met bestaande drijvendee bollen mett daarin een glazen kapjje over een tule. t Daarbijj zijn de bolllen verwijdeerd en zijn de d lampjes met m tule ondeerwater geh houden. Al na a enkele min nuten zat err condenss achter het tweede t rubb bertje (zie fig guur 42) en bleek wel da at ze niet geegarandeerd d waterdiccht zouden zijn. z

Figuur 42 - Condens ac chter rubber r

Daarom m is er gekeken naar and dere oplossin ngen om het lampje waterdicht te krrijgen. Eén die d veelvuld dig gebruikt wordt bij trransformatorren is het in ngieten van de d elektronica. Mogelijk k dat dit een goed de oplossing g is. Het nadeel daarvan n is wel dat alles a dat een nmaal dicht zit ook niet meer open kan n en het moeilijk recycleebaar is.

Der Grü üne Punkt Om aan de recycle eisen e te blijv ven voldoen is Techmar aangesloten n bij ‘Der Gr rüne Punk kt’. Bij aankoop p van elk prooduct wordt een klein beedrag overge emaakt die gebruikt zall gaan worde en voor

53

de afvalverwerking nadat het product p word dt weggegooiid. Dit bedra ag is afhank kelijk van de e kingsmethod de. Voor prod ducten die worden w ingeg goten zal een n groter bed drag moeten worden verwerk betaald dan productten die gema akkelijk recy yclebaar zijn n.

Producttiemethodeen ingieten Bij transformatoren n gebruiken ze de techniiek potting, een techniek k waarbij eeen vaste of g Vaa ak worden hiiervoor gelatineeachtige substantie in eeen voorgevorrmde behuizzing wordt gegoten. polyuretthaan, silicoonen of epoxy y gebruikt. Naast potting zoudeen embeddin ng en partieeel embeddin ng tot een moogelijkheid v voor dit conccept n. Deze techn nieken werk ken ook met een gietharss. Het versch hil zit hem h hier echter in i het behoren ontbrekeen van een voorgevormd v de behuizing g waardoor deze d technieek vrijwel elk ke vorm, relliëf en specifica aties kan rea aliseren. Het grotte voordeel van v ingieten n is dat de ellektronica te egen vocht, vibraties v en vandalisme e bescherm md. ‘Reijnen n Electronica a’, een Nedeerlands bedrijf dat gespeecialiseerd iss op gebied van v ingieten n van elektroonica gebruiikt polyureth haan voor ee en optimale beschermin ng tegen voch ht. Volgens hen heeft vocht v geen in nvloed meer op de elektrronica nadatt zij het ingeegoten hebbe en en voldoet deze d ook aan n de IP68 noormen. Speciaall voor ledverrlichting besstaat er een UV-bestend dige, doorzichtige hars d die de verlich hting kan bescchermen zon nder dat dit negatieve gevolgen g hee eft op de lich htkwaliteit. D Dus deze ha ars in combina atie met de techniek t parrtieel embed dding is een goede oplosssing om de lampjes volle edig waterdiccht te krijgeen. Dat de leeds daardoorr niet meer vervangbaar v r zijn kan eeen probleem zijn wanneerr er één kap pot gaat. Led ds hebben eeen zeer lange e levensduu ur dus de kan ns dat een le ed kapot gaat bin nnen afzienb bare tijd is klein. Mocht dit toch geb beuren moet daar een op plossing voorr gezocht worden.

Reparatiekit Zo zou er e bijvoorbeeeld een reparratiekit ontw wikkeld kun nnen worden n waarbij één n streng met led vervang gen kan word den door een n nieuwe strreng waarna a deze weer waterdicht w v verbonden wordt. w Speciaall ontwikkeld de krimpkou usen kunnen n hiervoor ee en oplossing g bieden. De bevestiging van deze speeciale verbin ndingsmethoode is als vollgt. Eerst wo orden de kab bels aangeslloten met be ehulp van een standaard buis b connecttor. Vervolgeens wordt ee en stuk bescchermende b buis over de connectoor geschoven n om de verb binding te beeschermen waarna w de kabels k afgediicht worden door twee lag ge temperatu uur krimpkoousen over de d kabelman ntel en de beeschermend de buis te tre ekken.

Figuur 43 - Prysmian Sirocco S DB1 1 Connection n Kit (IP68)

Als dezee onderaan de d streng bev vestigd word den blijft de gehele streng flexibel een net zo te is deze oplosssing niet m gebruikeen als de an ndere strengeen. Geheel onzichtbaar o maar omdat deze d verbindiing ook heleemaal in het zwart uitgeevoerd kan worden w en dee lamp op dee bodem van n de vijver koomt te staan n is het echt minimaal zichtbaar z en veel goedkooper dan de h hele lamp vervang gen.

54

ng Parallel schakelin Een and dere verbeterring is het parallel p scha akelen van de d leds. In meeste m gevalllen worden de d leds zoals eerrder gezegd in serie van n drie stukss geschakeld d om ze op 12 2V te kunneen laten werk ken. Als de leds parallel p gescchakeld zijn zullen ze werken w op on ngeveer 3V waardoor w geb bruik gemaa akt moet worden van losse weeerstanden of een driver. Het voord deel van dezee parallelle v verbinding is i echter dat als een e led kapoot is gaat alleen deze led d uit gaat en n niet een serie van drie leds. Er zall bij een parallellle schakelin ng dan wel ieets meer strooom lopen door het circu uit wat de leevensduur va an de andere leds l iets verkort, maar gezien g de zeer lange levensduur van n leds is dat wel de afwe eging waard. Een E kapottee led valt nau uwelijks op tussen de re est van de werkende w led ds waardoor de klant dit misschien over het h hoofd zieet en het prooduct pas latter of zelfs niet n retour sttuurt. Als ge elijk drie leds uitv vallen is datt veel duidellijker en ook k storend voo or het effect in de vijver. Als de leeds parallel geschakeld wordt hoeft er ook niet meer zo stra ak worden v vast gehoude en aan een hoev veelheid leds deelbaar door d drie wat straks moo oi uitkomt bij b het ordenen van de le eds in de voet aan ngezien er beesloten is om m drie lengteen te nemen n. Het uitgan ngspunt is 12 leds maarr één meer of minder zou geen afbreu uk doen aan het effect in n de vijver.

Voet Doordatt de voet niett meer uitbrreidbaar hoeeft te zijn ka an de vollediige aandachtt gericht worden op het wateerdicht krijg gen van de voet. v Daarvoor kan goed d gebruik worden gemaa akt van de te echniek potting. Doordatt de plek van n de draden bij elk produ uct gelijk wiilt hebben iss het verstan ndig om daa arvoor een mal te maken die d de draden n positioneerrt. Dat kan eenvoudig en e relatief gooedkoop doormiddel van een spuitgiet on nderdeel. Dit onderdeel moet dan du us de draden n positioneren en aange ezien de voet niet meer uitbrreidbaar hoeeft te zijn ka an dit spuitg giet deel gelijjk de behuizzing vormen n waarin de gieth hars gegoten kan komen n. Zo wordt positionering p g, waterdich htheid en hett aanzicht va an de voet geccombineerd. De kosteen van het pottingproce p s gaan per volume v eenh heid, daarom is het dus voordelig v als niet de helee voet volgeg goten hoeft te worden. (Pootting Solutiions 2012) Daarbij D is het goed om de in ngang van de draden en n de ingang van v de splittter los van elka aar ingegoteen te hebben n voor het geeval de gieth hars toch na een tijd t begint tee lekken van nwege de cap pillaire werk king. Iets waa ar Techmar volgens Erik k Hoog Antiink (product engineerr) enige erva aring mee heeft bij ondeer andere de e Aqua en Tabu ula modellen n (Zie figuur pagina 26). Het kom mt niet vaak voor en ook k pas na geru uime tijd ma aar het is wel ieets dat niet acceptabel a iss. Mochten er e bij de dub bbele laag gietthars drupp pels voorbij de d eerste laa ag komen is het zeer onwaarsschijnlijk da at deze snel door d gaan na aar de tweed de laag omdat de d druppels de d neiging zullen hebben de gietlaag te volgen. (Zie ( figuur44)

Figuur 44 - V F Verloop van een d druppel

Dus de nieuwe n voet zal de behu uizing vormeen voor het gieten, g de drraden positiooneren en biinnen in zullen tw wee lagen giiethars komen. Deze geg gevens hebb ben geresulteeerd in een b brainstorm waar uiteindeelijk het volg gende systeeem voor beda acht is.

55

Figu uur 45 - Behu uizing nieuw we voet (2 delen)

manier is beedacht de vo Om de bovenstaand b de eisen te ku unnen bereiiken op een eenvoudige e oet te laten beestaan uit tw wee eenvoud dige spuitgietdelen. De buitenkant b v de voet ((donker blau van uw) zal de dradeen bovenaan n positionereen net als dee draad voorr de stekker aan de zijka ant. Binnen in dit deel zijn n enkele versstevingens ribben r en tw wee opstaand de ribben gep plaatst. Tusssen de twee e opstaande ribben ka an het tweed de spuitgiet deel (licht blauw, b de afd dekplaat) geedrukt word den. Op die man nier worden er e twee lageen in de voett gecreëerd die d straks ku unnen zorgeen voor de afscheid ding tussen de d twee gietlagen. De eerstte gietlaag komt k in het eerste e spuitg gietdeel tusssen de ribbeen in daar waar de drade en naar binnen komen. k De tweede t gietla aag wordt aa angebracht nadat de afd dekplaat tusssen de opsttaande ribben iss geschoven en zal zorg gen voor een n waterdichte e afsluiting tussen de bu uitkant van de voet, de afden nkplaat en de d splitter en n driver. Vorm De reden n dat de vorrm van de vooet ook gewijjzigd is ten opzichte o van n het eerdere concept is omdat daar nog g scherpe ra anden aanza aten wat niett gebruikelijjk is voor producten van n Velda en ev ventueel de onderrwaterwerelld kan besch hadigen. Daa arom is nu gekozen g voorr nog steeds een geomettrische basis ma aar met veell grotere afrrondingen. De diam meter van de bovenkant van de voet is gelijk geb bleven (80mm), de hoogtte is hoger gewordeen (50mm) aangezien a err nu twee lag gen in de voe et komen en n de diameteer van de ond derkant (120mm m) is iets grotter geworden n omdat op die manier de d grote afroonding beterr tot z’n rech ht kwam. Position nering Nu bekeend is hoe dee voet zal ga aan werken en e hoe de vo oet eruit ziett kan gekekeen worden naar n hoe de dradeen geposition neerd zullen n worden. Daarbij zullen n de buitensste draden la ager zijn dan n de binnenste, maar ond derling iets meer afwissseling zorgt ook voor een n natuurlijker effect omdat in de natuu ur (ook) nooiit iets preciees evenlang is.

56

Er is gesspeeld met de d verschilleende mogelijjkheden zoalls hieronderr te zien is. D De eerste geeft een beetje eeen verdraaid d effect en kent k veel asy ymetrie wat niet zo goed d bevalt. De tweede lijktt in het midden zo vol en dee derde juist te leeg in heet midden. De D vierde ooogt mooi sym mmetrisch en n doordat de draden in beide cirk kels een even n aantal heb bben kan er qua q draadleengtes ook gemakkelijk gevarieeerd worden n Het enige dat d nog stoort is dat er in i het middeen geen gat is. i Het oogt watt leeg in vergelijking meet de rest. Daarom D is besloten om het gat in hett midden toe e te voegen en e verder heet patroon zoo te houden.. Omdat de leds l toch parrallel aangesloten zullen n worden is die mogellijkheid er oook om uit tee breiden.

Figuur 46 6 – Mogelijkheden gaten npatroon

Er is nu u geëxperimeenteerd met ronde gaten n om de posiitionering mooi m georden nd te krijgen maar omdat de d draden diee door de voet zullen steeken niet ron nd zijn maar meer de voorm hebben van een achtje za al dat doorg gevoerd moetten worden in i het patroon. Want heet is belangrrijk dat er ee en nauwe passing p tussen gaten en draad is va anwege het voorkomen v d er veel giiethars zal gaan dat g lekken. De drad den hebben de d vorm van een achtje omdat o de drraden nog prrecies zo als in het conce ept gemaakt zullen worrden. Namellijk doormidd del van een dunne PVC-elektriciteitskabel die wordt w versteviigd door dun n ijzerdraad met daarom mheen een krrimpkous. De ijzerd draden zulleen allemaal richting hett midden zijn n geposition neerd omdat de dikkere kant mooier is i om tegen aan a te kijken. Tevens iss dit het mee est logisch als a er gekekeen wordt naa ar de ruimte op o de voet dooor de steeds groter worrdende straa al. Het midd delste gat zorrgt hier voorr wat problem men omdat deeze zelf het middelpunt is en daarom m niet een voorgeschrev v ven richting heeft. Vandaarr dat gekekeen is hoe hett staat om deze d horizonttaal te plaattsen en één rrechte lijn te e vormen of precies in n een hoek van v 135 grad den (tov de verticale v as) waarmee deeze precies tussen t twee gatten van de binnenste b rin ng komt te staan. s Dit la aatste behoefft de voorkeur omdat hiier de ruimte wat w gelijkma atiger verdeeeld lijkt te worden. w

Figuur 47 - Geo optimaliseer rd gatenpatr roon

Gietharssen gebruiktt bij potting Nu de voorm en de on nderdelen van de voet bekend b zijn net n als de prroductiemeth hode van he et gieten kan gekeken worden n naar welk ke harssoort gebruikt ga aat worden voor v het gieten. Eerder werd w al genoemd d dat polyurrethaan, silicconen en epoxy veel geb bruikt wordeen voor het iingieten van n

57

elektron nica. Elk van n deze gietha arsen hebbeen verschille ende eigenschappen en zzijn daardoor niet allemaa al geschikt vooor dit conceept. Polyuretthaan harseen worden errg hard wat een goede eigenschap e iss omdat er oop die manie er geen trekontllasting gebru uikt hoeft tee worden bij de kabels die d de behuizzing in gaan. Toch is dezze hars niet de beste b keuze want bij hett gieten is heet zo dun alss water waa ardoor het errg lastig is om o de vorm on ndersteboven n vol te gieteen zonder da at deze hars tussen de speling van d de behuizing g en de draden zal z druipen. Siliconen harsen, h zoalss silicagel, da aarentegen zijn al iets d dikker tijden ns het gieten maar m blijven zacht. In diit geval is da at niet handig omdat er dan gebruik kt gemaakt moet worden van een trek kontlasting en de onderrzijde zou sn nel beschadig gd kunnen w worden. Daa ardoor is ook dezee harssoort niet n geschikt. Als laatst is er nog de e epoxy harss, deze hars w wordt net alls polyuretthaan erg ha ard waardooor de onderzijde goed beschermd bliijft. Waarin deze hars ecchter verschilt met de pollyurethaan hars h is prijs en dikte tijd dens het gieten. Epoxyh harsen zijn de d goedkooopste harsen n omdat dezee aangemeng gd worden met m afvalstofffen als houttresten. Watt betreft de gietdikte is deze hars stroperrig dik waarrdoor de kan ns veel klein ner is dat de hars tussen n de behuizin ng en de kab bels naar buiten komt geezien de nau uwe passing g van die tweee. Daarom is gekozen n voor epoxy hars om de voet mee in n te gieten. Een E nadeel van v de epoxy yhars is echtter dat deze corrrosie kan veeroorzaken. De PCB in de d driver zall in een behu uizing aangeebracht moe eten worden of over de PCB P zal een acryllaklaag a g aangebrach ht moeten worden. w Wat het meest geschikt g is voor dit d concept in n combinatie met de kossten zal de Chinese C prod ducent die d de driver zal ontwikk kelen een offferte moeten n opstellen en adviseren.

Draadleengten verd deling De posittie van de drraden is bek kend net als de drie versschillende len ngten. Wat nog niet bek kend is, is op welke positie welke w lengtee draden gep plaatst zullen n worden. De D langste (3 350mm) drad den zullen in n de buitensste cirkel kom men en de korte k draad (250mm) ( in het midden.. Daartussen n zal gestreeffd worden eeen dynamiscch verloop tee creëren. Diit is als volgtt bereikt. Dee licht blauw we stippen zijn de kabeels van 350m mm, blauwe stippen zijn n 300mm lan ng en de don nker blauwe stippen zijn het kortst nameelijk 250mm m.

Figuur 48 - Verdeling draadlengte d e

Verlichting en ove erige comp ponenten Driver Nu het zeker z is dat de draden parallel p gescchakeld zulle en worden iss een driver nodig die de e 12V van de transformato t or verkleind d naar 3V vooor de leds. Er E zou ook gekozen kunn nen worden om aan elk draa adje een weeerstand te soolderen maar dat kost ve eel meer tijd d tijdens hett assemblere en. Bovendiien is het geb bruik van eeen driver heeel gebruikellijk. Techma ar heeft de L Linea, kerstverrlichting, diee ook alleen aan en uit kan k die ook werkt met een e driver. M Mogelijk dat deze driver ov vergenomen n kan worden n of iets aan ngepast kan worden waa ardoor de on ntwikkelingsskosten

58

laag blijven. Daarbiij komt ook dat d de driverr waarschijn nlijk wisselsstroom moet omzetten in n kspanning en e de meestee transforma atoren dit niiet doen. gelijkstrroom omdat de leds werken op gelijk Er zijn transformato t oren die dit al wel doen maar die ko omen mindeer vaak voor en zijn zeerr waarsch hijnlijk daardoor ook wa at duurder.

Leds Op de markt m zijn heeel erg veel leds l met elk een andere stralingshooek, vorm, lichtsterrkte en lichttkleur. Voor dit concept is gekozen voor v leds meet een brede stralingshoek omda at het belang grijk is dat de d lichtjes go oed te zien blijven b ht welke kan nt de draad op o gebogen wordt. w Ook is i de lichtkleeur en ongeach lichtsterrkte vast gessteld op warrm wit met een e sterkte van v ongeveeer 10-12 lumen. Deze D leds geeven voldoen nde licht en zouden onda anks eventu uele belemmering door een e giethars om de leds nog steeds voldoende v liccht uitstraleen. De kleurr is gekozen omdat deze kleur bij Te echmar het meest m wordtt afgenom men en net wat w meer de voorkeur va an de mensen lijkt te heb bben (ook volgens de enquête), deze in verrgelijking met m koud wit het best is tegen t extra algengrooei en het ooogt wat warm mer en sfeerrvoller. Door de brede straliingshoek valllen veel vorrmen leds aff. Een led met een erg brede sttralingshoek k (180 graden n) is een ciliindrisch gev vormde led met m een omgekeeerde uitgesleepen kegel aan a de boven nkant. De sp pecificaties van v de Figuur 49 9 - Gekozen led gekozen n led zijn: - Spanning: 3,3V 3 - Stroom: 20m mA - Vermogen: V 0 0,066W - Kleurtempe K eratuur: 3000K Met zo’n n kleine wattage per led d kan het geh hele productt af met een zeer kleine transformattor. Dat is gunstig want hoe hoger het wattage w hoe hoger de priijs.

Splitterr Het enig ge onderdeell dat nog nieet gespecificeerd is in diit project is de d splitter. H Hoe groot en n hoe deze er precies p uit zal z gaan zien n is nog niett duidelijk. Dit D heeft erm mee te maken met hoe bedrijven in Nederrland met de productie in China de gegevens aa anleveren aa an de menseen die in Ch hina de elektron nica maken. In dit gevall zou er aan China doorg gegeven worrden dat er 1 13 draden verbond den moeten worden w aan één draad met m stekker doormiddel van een spliitter die in de d voet moet pa assen. Zij heb bben daar de kennis en materialen om dan snel en slim een n splitter te fabricereen die aan de d eisen vold doet. In het geval g van ee en splitter 13 3 naar 1 zijn n er namelijk k geen standaa ard componenten verkrijjgbaar. De Tech hnische Uniee levert wel Lumiblockk L ken van het merk m Lumia ance maar deeze hebben slechts s plek vooor 6 draden. Zoiets zal waarschijnlij w k als basis dienen d voor de splitter d die in China a gemaakt zal worden n.

F Figuur 50 - Lumiblock L van v Lumianc ce

59

Drijfverrmogen In de voet zit een deeel lucht tusssen het inscchuifdeel en de buitenka ant. Ook nad dat deze vollledig is dichtgeg goten. Luchtt dat zich on nderwater beevindt wil om mhoog. Om aan a te tonen n dat de voett zwaar genoeg is i om dit te voorkomen v e er geen extra gewich en ht nodig is om m de voet te verzwaren is i een bereken ning uitgevoeerd op basis van de wet van Archim medes. -5 m3. Waardoor de opwaarts Het volu ume van hett deel lucht is i ongeveer 6,03*10 6 se kracht Fs gelijk wordt aa an 7,6*10-4 Newton. N De gehele voet zal ongeveer 500 gram gaan wegen n wat inhoud dt dat de zwaarteekracht Fz geelijk wordt aan a 4,9 New wton. Fz is da aarmee 6400 0x zo groot a als Fs waaruiit de conclusiie getrokken n kan worden n dat de voeet zal zinken n in plaats va an drijven.

Assemblage Nu alle onderdelen bekend zijn kan nageda acht worden over het assembleren eervan. Omda at het einddoell van dit prooject een eerrste prototyp pe is kunnen n er nog een aantal zakeen wijzigen. Daarom is het asssemblageprroces globaal bekeken om m een goede e eerste indrruk te kunneen geven van n het proces dat d uiteindellijk zal kunn nen volgen. Het H product zal in China geassemblleerd worden n waar nog veell met de han nd doormidd del van fabriieksarbeiderrs gedaan worden. w Hieroonder is hett schemattisch weergeegeven 1.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

Meters draa M ad in één keeer laten asseembleren (ijzzerdraad, elek ktriciteitsdra aad en krimpk kous) G Geschatte tiijdsduur: een n halve dag (5 uur) voorr alle 3000 producten p D Draad op juiste maat kn nippen G Geschatte tiijdsduur: 15 5 seconden per lamp D Draden aan n beide uitein nden strippeen en blootge elegde ijzerd draad afknip ppen G Geschatte tiijdsduur: 90 0 seconde perr lamp L Leds vast soolderen G Geschatte tiijdsduur: 5 minuten m perr lamp M Mini krimpk kous over drraad en leds leggen en krimpen k G Geschatte tiijdsduur: 30 0 seconden per lamp K Kapje over de d led gieten n D Draden insttalleren in de behuizing (buitenkantt) van de voeet G Geschatte tiijdsduur: 30 0 seconden per lamp Eerste laag ingieten D afdekpla De aat in de voeet schuiven en e de splitter en driver installeren i G Geschatte tiijdsduur: 90 0 seconden per lamp D tweede laag ingieten De n H productt verpakken Het G Geschatte tiijdsduur: 30 0 seconden per lamp

Zonder het h gieten zoou het assem mbleren per lamp gemid ddeld 11,5 minuten m dureen. Geschat wordt dat in 15 5 minuten het h arbeidsw werk van hett gietproces inbegrepen i i Dus er w is. wordt nu uitg gegaan dat werk knemers gem middeld 15 minuten m bezzig zijn met één complette lamp.

Onderb bouwing Stap 1 en e stap 5: Dooordat het veeel efficiënteer is om metters kabel in n een keer tee assemblere en in plaats van voor elkee stengel apa art zorgt ditt ervoor dat de krimpkou us niet meerr over de led d getrokkeen kan word den om deze direct al spatwaterdich ht te krijgen en te zorgen n voor een betere b hechting g aan de gietthars. Zondeer dit kleinee stukje krim mpkous die er e nu extra ooverheen gettrokken moet woorden zou dee giethars in n aanraking komen met het soldeerw werk, ijzerdrraad en de gewone g elektriciiteitsdraad. Elk materia aal hecht weeer net anders met de giiethars waarrdoor het nie et verstand dig is om da at zo te laten n. Een anderr voordeel is puur esthettisch door dee krimpkouss

60

namelijk k over de on nderkant van n de led te trrekken is he et aanzicht door d de gieth hars heen be eter. Het streven is naar een diffuse gieth hars waardooor de krimp pkous niet meer m te zien is maar dat gaat naar alle waarschijn nlijkheid ten n koste van de lichtkwalliteit. De gew wone UV beestendige ha ars kan gegoten worden in een e mal die gezandstraa g ald is waardoor een verttekend beeld d ontstaat waarbij de lichtk kwaliteit geg garandeerd blijft. Daarttussen zal du us nog een afweging a gen nomen moetten worden naar aanleiding van verrdere testen n. Want er iss ruimte om de lichtkwa aliteit iets minder m te laten woorden maar dat kan pass goed beoord deeld worden na aanleid ding van wa at tests.

Transport In grote hoofdlijnen n zal het versschepen van nuit China naar n Nederla and de meesste kosten met m zich mee brengen, hier zal z eerst naa ar gekeken moeten m word den. na met een vrachtschip v i een 20ft oof 40ft conta in ainer. Velda veerscheept dee producten vanuit Chin Gezien de d omvang van v de oplag ge van de lam mpen zal een n 20ft contaiiner gebruik kt worden vo oor deze 3 lichting.. Een 20ft coontainer heeeft een inhou ud van 33.2 m en kost 1500,- euro exclusief toe eslagen. Om prijzzen te krijgeen die momeenteel de toeeslagen dekk ken wordt err 12 procent bij de boven nstaande prijs opg geteld. (Alex xander Gerriidzen, Logisstiek manage er, Velda) Voor V dat bedrrag wordt de e containeer in China geladen g en in i Rotterdam m gelost en gesorteerd. g ume dat allee verpakte la ampen in een n 20ft container is relattief klein. Va andaar dat deze d Het volu lichting ook wordt verscheept v m een gemengde conta met ainer waarin n verschillen nde (soorten)) producteen vervoerd worden.

Verpak kking Het volu ume dat de verpakte v lam mpen gaan in n nemen in afhankelijk van de groootte van de verpakk king. Zelf heeeft de voet een e maximu um diameterr van 120mm m, daarnaast moet er no og een (kleine) transformattor en 5 metter snoer in de verpakkiing zitten. De D 13 PVC-kabels met le eds kunnen gebogen woorden en daa armee verkleeind tot elke e willekeurig ge breedte off hoogte. Da aarnaast is er in de d verpakkin ng extra ruiimte nodig voor v eventue eel noodzakeelijke piepsch huim delen. Iets waa ar met de veerpakking reekening gehoouden dient te worden is de manierr waarop de dozen vervoerd d worden. In n een 40ft’s container c lig ggen de doze en ‘los’ in de container teerwijl ze tijd dens het vervoer in een vrach htwagen en in het maga azijn gestape eld zullen zijjn in dozen oop Europallets. Een europalllet heeft de afmeting a va an 800mm*1200mm en mag m tot max ximaal 2000k kg beladen worden. w Verpakk king zal ongeveer 140*170*100 (mm m) zijn. De vo oet heeft een n diameter v van 120mm en daarnaa ast met een transformat t tor plus draa ad komen. Dan D is er aan n de randen nog ruimte voor eventueel noodzakelijke piepsch huim of karttonnen delen n.

F Figuur 51 - In ndeling in de d verpakkin ng

61

Als dezee maten aan ngehouden worden w kunn nen er per laag op de eurropallet 72 p producten ve erpakt worden. Mits de dozzen een kwa artslag gedra aaid worden. Voor een oplage van 30 000 stuks be etekend dat, dat er 41,7 prod duct lagen nodig n zijn. Eeen europalle et kan tot 1,80m hoog voolgepakt worden want aa an de maxim male belastin ng van 2000k kg wordt lan ng niet gehaa ald. In dat g geval zou dat betekenen dat voor de gehele la ading lampen n vier palletts (3,5) nodig g zijn. Dit aanttal is van beelang voor dee transportk kosten om de e lampen van Rotterdam m naar het magazijn m in Ensch hede te krijg gen. Het vervoer zal via vrachtwage en gebeuren. Deze vier p pallets neme en 2 3,84m (4*0,8m*1,2m ( m) in beslag g, wat gemid ddeld nog geen vijf proceent van het llaadvermoge en inneemtt van een vrrachtwagen met een laadvermogen van v 90m2. De D transporttkosten van Rotterda am zullen va ariëren tusssen €180 - €2 250 afhanke elijk van ond der andere tooeslagen, verzekerringen en levertijden. De kosteen van de heet transport van China naar n Rotterdam kunnen n nu ook berrekend word den. De containeers worden niet n geladen n met palletss maar gewo oon met de loosse dozen d dus de inhou ud van de 3000 verrpakking neeemt 7,14m3 in. Dat is 21 1,5 procent van v een 20ftt container d die gemiddeld €1500,- + 12% kost. De kosten voor v dit tran nsport zijn dan: €361,20.

62

H Hoofdstu uk 3 Geoptimalise eerd con ncept 3 Presentatie ein 3.1 ndconcep pt

63

3 Uiteindelijke prroductop 3.2 pbouw Om een goed en com mpleet overzzicht te krijg gen van het product p als geheel g volgtt hier een ko orte uitleg aa an de hand van v een exploded view. Maattekeniingen zullen te zien zijn in bijlage 3A A. de gietvormen en de Helemaal boovenin zijn d leds te zien.. Over de led ds zal een UV bestendige giethars g kom men die moe et zorgen voor een vollledig waterdichte (IP68 8) verbinding tussen t kabeel en de leds.. Daaronder zijn z de kabeels zichtbaarr. Te zien is dat de kabels verschiillende lengtten hebben mett de langste a aan de buite enzijde en de kortstte binnen in. Wat niet ziichtbaar is, is dat de kabels samengesteld ziijn uit een PVC eleektriciteitskabel, ijzerdrraad en een krimpkoous. De 13 dradeen zullen aan de bovenzijde door een kunststtof behuizing g (A) gestoke en worden. De draden zulllen dan inge egoten worden. Ditt is de eerstee gietlaag die zich in de voet beviindt.

Figuur 52 - Explode ed view

Aan de zijka ant zal de hooofdkabel na aar binnen gaan n. Deze kabeel heeft een stekker die aan te slluiten is op de meegelev verde transformattor.

In de ku unststof behu uizing (A) ka an een andeer kunststof onderdeel (B B) geschoven n worden. Doordat D in onderrdeel A tweee opstaande ribben zitten wordt ond derdeel B dirrect goed gep positioneerd d. De draden worden w ook door dit ond derdeel geha aald waarna de splitter (C) ( en driver (D) aangessloten kunnen worden. Alss deze onderrling en aan de hoofdkab bel zijn aang gesloten kan n de tweede en laatste gietlaag g in de d voet (A) aangebracht worden. Als de gietlagen g zijn n uitgehard is het produ uct klaar om m verpakt te worden en rrichting Veld da verstuurrd te worden n.

3 Kostp 3.3 prijs Om te kijken k of allee reducerend de maatregellen voldoend de zijn geweeest is er nog g onderzoek gedaan naar de nieuwe kosttprijs per prroduct. Dit keer k zijn alle e factoren meegenomen en zijn de prijzen nauwkeuriger. Groeene prijzen (in ( onderstaa ande stabel)) zijn gebaseeerd op prijzzen van leverranciers uit Chin na, Peter Hoogeveen (hooofdinkoop va an Velda), Errik Hoog An ntink (producct engineer van v Techmar) en een prijzentabel vooor matrijzeen gemaakt door een bacchelorstuden nt die eerderr een opdrach ht gedaan heeeft bij Velda a. De blauwee waarden zijn gebaseerrd op gemidd delde prijzen n van leverancciers uit Chiina die gevon nden konden n worden op p alibaba.com m. Deze prijzzen geven ee en goede schattin ng maar zijn minder nau uwkeurig da an de groeng gekleurde prrijzen. Tot slot zijn er lichtblau uwe prijzen waarvan eeen schatting is gemaakt op basis van n slechts één n bron of op basis van verg gelijkingen met m andere prijzen uit de d lijst. Deze e zijn dus heet meest onb betrouwbaarr. Om

64

voor dezze prijzen eeen hogere na auwkeurigheeid te krijgen n zou contacct gelegd mooeten worden n met leverancciers uit Chiina waar een n offerte opg gevraagd kan n worden. Hierond der een tabell met de kossten van de totale t kostprrijs. Wat? Hoeveel/h hoe Kosten K vaak? PVC dra aad 2 aderig g 2x1mm 4,405 meter $0,40 per meeter Rubberk kabel 3 aderrig 5 meter $4,40 per 10 meter ncl. EU stek kker In Krimpkoous 4,405 meter $0,15 per meeter IJzerdra aad 1mm 4,405 meter $0,50 per kiloo Behuizin ng voet (kap p) 1x Excl. E matrijzzen Buihuizing voet (afd dek) 1x Excl. E matrijzzen Matrijzeen 2x 950,- en 650,Potting 2x Epoxy: E €2,35 per kilo Embedd ding 1x 5mm LE ED warm wh hite Driver (PCB) Splitter 230VAC C/12VAC Transforrmator Transpoort Verpakk king Arbeidslloon

13x 1x

$0,015 per sttuk €735,- per 30 000

1x

$2,20

Assembllage kosten + 4-6%

40 stuks peer dag per werkneemer

(inclusieff de processen n van ingieten)

Totaal Kostpriijs maxima aal

ChinaÆEn nschede 1x €220,- per ma aand

Kosten per r lamp (in euro’s) €1,38 €1,75 €0,52 €1,05 [1] €0,20 €0,10 €0,55 [3] €0,18 [2a,b] Zie assembllage kosten €0,15 €0,25 [4] €0,25 €1,74 €0,18-€0,20 €0,53 Bij assembllage kosten inbegrepen €0,29 [5] €9,14 4 €8,33 3

[1] Dichth heid ijzer: 7800 0kg/m3; Formu ule volume: ∏*r2*lengte; uittkomst: 2,7 killo [2a] Dichttheid Epoxyha ars: 1,1 gr/cm3; Formule volu ume: ∏*r2*len ngte; r=4cm; leengte is maxim maal 1cm; gewiicht expoxyha ars in kap: ≈50 0 gram [2b] Dichttheid Epoxyha ars: 1,1 gr/cm3; Formule volu ume: ∏* r2*len ngte; r=6cm; leengte is maxim maal 3cm; Gew wicht Epoxyharrs in afdekdeell: ≈340 gram De D epoxyhars wordt w aangem mengd met afva alrestanten als houtafval. De D verhoudin ng daarvan in 4:1. Dus van de d 390 gram hars h die er geb bruikt wordt per product is sslechts 78 gram m Epoxy resin. (E. Hoog Antink, Product Engiineer, Techma ar 2012) [3] Tabel matrijzenprijzzen, zie bijlagee 3B [4] Makep pcb.com formu ulier, zie bijlag ge 3C [5] Gemid ddeld 15 minuten* per produ uct. Oplage: 30 000 stuks. Sallaris Chinese productiemede p ewerker: €220,- per maand met m werkdagen van 10 uur. (R Reijerman 201 12) (Elgar Veld dhuis, Directeeur, Velda 2012 2)

Hieruit blijkt dus da at de maxim male kostprijjs net overscchreden worrdt. Mogelijk k dat er wat gedaan kan worrden aan de adviesverkooopprijs, verrdere reducerende maatrregelen of dee winstmarg ge van Velda peer product. Concurrrerende prijz jzen Iets dat al tijdens dee analyse fa ase had moetten gebeuren n is naast dee uiterlijke k kenmerken van v de concurreenten ook dee prijzen meeenemen. Nu u de maxima ale kostprijss zeer waarscchijnlijk overschrreden wordtt is het belan ngrijk om te kijken of de e Welkin pon nd light misschien voor iets meer verkocht kan worden w zond der een grooot deel van de d potentiëlee klanten miis te lopen om mdat het product te duur is teen opzichte van haar concurrenten.

65

De concllusies die geetrokken kun nnen worden n zijn dat de e Welkin pon nd light lasttig te plaatse en is tussen haar h concurrrenten omda at het zo and ders is dan de d vele spotss en bollen d die verkocht worden. Ook de prijzen p variëëren erg. Zo zijn er sets rock lights van v €52,75 maar m ook va an €95,-.De meeste m wat grottere lampen beginnen vanaf ongeveeer €50,- mett prijzen opllopend tot veer over de ho onderd euro. Moodellen die wat w afwijken n van de sta andaard zoalls de Oase LunAqua L Terrra LED Sollo kosten rond de €69,00. Duss mocht de prijs p iets stijgen zou dat nog aanvaa ardbaar zijn.. Als de prijss van de Welkin pond p light zou stijgen naar n €55,- of maximaal €60,€ zou datt nog acceptabel zijn. De e potentiëële doelgroep p heeft nameelijk aangeg geven dat ze gemiddeld €65,€ over heebben voor onderwa aterverlichtiing in de enq quête (bijlag ge 1C). Waarrbij vrouwen n maximaal €58,- willen n uitgeven n en mannen n €69,- euro. Aangezien vrouwen meestal de aa ankopen doen n in tuincen ntra is het versstandig om met m de advieesvraagprijs rond de €58 8,- te blijven n. Als de adviesprijs a tooeneemt tot €55,- zal de maximale kostprijs k €9,,16 mogen ziijn. Op het moment m dat dit €60,€ zou zijn n wordt de maximale m koostprijs €9,99. De prijzentabel mett foto’s, merk ken en prijzeen is te vind den in bijlage 3D.

66

H Hoofdstu uk 4 Mod del 4 Protottype 4.1 Het eind ddoel van dit project is het h maken van v functioneel prototyp pe. Het is daarbij van be elang dat dit modeel zo realistiisch mogelijk k wordt nag gemaakt. Voor de bouw van een eerste prrototype zulllen een aanttal zaken nieet gerealiseeerd kunnen worden. w Zoals dee partieel em mbedded kop pjes op de ka abels. Waard door het lich hteffect niet zo diffuus za al zijn als in heet uiteindelijjke model. Toch T kunnen n een groot deel d van de plannen p en w werkwijzen wel doorgevooerd worden n. Zoals de ju uiste lengte kabels met ijzerdraad en e een krimp pkous en de vorm van de voet. v De deleen waar de klant k straks bij kan en tegen t aan kiijkt zijn corrrect overgeno omen. Het gehele aanzichtt van het moodel is nameelijk hetzelfd de. De maten n en verhoud dingen klopp pen. De inhoud van v de voet echter nog niet n maar da at is in dit ge eval nog nieet van groot belang omda at het nu eerstt belangrijk is dat er een n goed zichtm model is die qua vormgeeving en lich htverspreidin ng klopt zodat heet effect in het h water bek keken kan worden. w Dit is voor nu het h belangrijk kst. Maattek keningen en bouwprocess zijn te vind den in bijlag ge 4A en 4B.

Foto’s

Figuur 53 3 - Collage prototype p

keningen van v dit prottotype Kanttek Hierond der een overzzicht van zaken die niett zijn in de prototype p zoa als in het con ncept. De meeste m zaken ziijn al eerderr genoemd. - Ontbreken O v de embeedded kopjess over de led van ds - Ontbreken O v het kun van nststoffen afd dekkapje bin nnen in de voet v - Ontbreken O v lucht in de voet van - Iets I te dik ijjzerdraad

67

Dat doorr deze zaken n een vertek kend beeld va an de lamp als geheel on ntstaat is niiet waar. Do oordat het ijzerrdraad iets te t stijf is zal wel het dyn namische efffect van de lamp minderr zijn, maar het aanzichtt en de werk king van de delen waar de consument bij kan ziijn in dit proototype corre ect overgenomen. Daarom ben ik va an mening dat d dit geen grote invloeed zal hebben en dit een n goed eerste fu unctioneel prototype is. Hierond der een overzzicht van wa at wel correcct is overgen nomen. - Vorm V en aan nzicht - Aanpasbaarheid doorm middel van buigen b - Verhouding V n uit doen en - De manierr van aan en - Kleur K bij benaderin ng) - Gewicht (b - De D samenstelling van de d draden

4 Testen 4.2 n Het prottotype is gettest op waterrdichtheid in n een vijver. Ook is gekeken naar h het effect datt het geeft in het water. Hieronder H heet resultaat.

Figuur 54 4 - Collage va an de test re esultaten

Waterdicht Het mod del bleek goeed waterdich ht ondanks dat d de gegotten kapjes niiet over de leds zitten. Dat D bleek oook al bij de Linea L lamp van v Techmarr, de krimpk kous sluit vooldoende om m het water buiten b te houden. Toch zijn de kapjes in het h uiteindeelijke model wel mogelijk k om een IP68 rating te e kunnen krijgen. De Linea heeeft namelijk een IP44 (spatwaterd ( dicht) rating..

68

Ook de PUR P resin die d gebruikt is in de voett van het pro ototype werk kt goed. Hett heeft de componeenten goed intact i gehou uden en het is i volledig waterdicht. w D werking v De van deze ressin is gelijk aa an epoxy harrs.

Vissen Het mod del heeft enk kele uren in het water gestaan g en bleek het doeen. De vissen n leken er ge een last van te hebben. h Ze zw wommen erttussen door en raakten de stengels soms aan w waardoor de leds l begonneen te trillen. Wat een leu uk en beweg gelijk effect gaf. g De leds geven ’s avoonds genoeg g licht onderwa ater om de vissen v te blijven zien. Aa an de andere e kant van de d vijver wass het water volledig v donker dus d vissen die d geen behooefte hadden n aan licht bleven b aan die d kant. Door de wind en wa aterstroming g door de pom mp bleef de lamp niet voolledig statisch in de vijver. De leds bew wogen heel ieets en dat on ndanks dat het h ijzerdraa ad in het proototype 0,2m mm te dik is. Waardooor het effectt groter zal zijn z in het ecchte productt.

Licht In het water w oogt heet licht van de d leds overdag warmerr en geler, teegen de avon nd lijkt het licht l feller en n witter. Dooordat de ledss verschillen nde hoogten hebben en verschillend v e kanten op staan en elk niet n een strallinghoek van n 360 graden n hebben za al de intensitteit verschillen die de mensen m waarnem men. Ook lijkt daardoorr de ledkleurr in het wate er iets te varriëren. Daarrdoor is de la amp in z’n geheeel afwissend der en lijken n niet alle 13 3 leds hetzellfde. Meer va ariatie helptt het dynam mische karakter dat gewen nst is. Doordatt de leds bov ven de voet zijn z en niet direct d omlaa ag schijnen valt v het helee armatuur in i de vijver niiet meer op. Zelfs overda acht is deze minimaal zichtbaar. Allleen de ledss zijn zichtba aar. Precies zoals z dat dee bedoeling was. w

69

70

C Conclusi ie en aan nbeveling gen C Conclusie e Velda wilde w graag hun h assortim ment verbred den en er led d (onderwateer)verlichtin ng in op nem men. Met dit huidige concept zijn ze daar een stap dicchterbij gek komen. Er is een uitgebrreide analyse e gedaan waarna begonnen iss met de ideeeëngeneratie. Dit samen n leverde vijjf goede ideeeën op waarv van vier zijn uitg gewerkt tot concept. c Hett zijn vier errg verschillende concepten waarvan n uiteindelijk k één is geoptim maliseerd. Dit projeect kan omsschreven worrden als bijzzonder leerza aam. Het is een project waarbij een n kijkje genomen n kan wordeen in het fun nctioneren van v een bedrrijf en het beedrijfsleven, een unieke en waardev volle toevoeg ging aan de studie. Het laat zien ho oe producton ntwikkeling b buiten de opdrach hten van de opleiding o in z’n werk gaan. Daaruit bleek dat vooral prijsteechnisch ged dacht moet woorden, veel meer m dan vooorheen geda aan is. Eenvo oud en prijzen zijn sleuttelwoorden. Dit projeect heeft een n geoptimaliiseerd conceept opgeleverrd waarvan het eerste fu unctionele prototype p gemaakt is en getesst kan wordeen. Als deze voldoen kan n het concep pt productie klaar gemaa akt worden. Om binn nen het budg get te blijven n zijn veel zaken vereen nvoudigd. Op p die manierr kon de aan ndacht beter geefocust worden op de ech ht belangrijk ke zaken zoa als waterdich htheid. Het besluit de la amp niet meer uittbreidbaar te t maken is daarvan d een n goed voorb beeld. Een biijkomend vooordeel is dat het eindprod duct nu één geheel is en n af oogt. Wa aterdichtheid mag geen probleem m meer vormen n. De voet is in n twee lagen n dichtgegotten en over de d leds zit oo ok een gegotten harslaag g. Daarmee kan k het product naar alle waarschijnlijk kheid voldoeen aan de eissen voor de IP68 norm. dontwerp pa ast naar mijn n mening gooed bij de doelgroep en heeft h potentiie gekocht te e worden Het eind door veeel vrouwen. Zoals Z ook dee bedoeling is i volgens de e analyse na aar koopgedrrag en rolverdeling. De lamp p is ontwikkeld voor hett effect dat het h ’s avondss zal hebben. Daarom is alles zwart gemaakt zodat de la amp minima aal opvalt. ’ss Avonds zijn n alleen de 13 1 dynamiscche leds te ziien die nste richting g gebogen ku unnen wordeen. Het geheeel geeft een n door de gebruiker iss elke gewen ecies zoals de d meeste vrrouwen dat graag g vriendellijke, natuurrlijke en perrsoonlijke uitstraling pre zien. Da aarbij is de la amp eenvou udig bedienb baar en de vo orm slank en n sierlijk. Het prod duct is helaa as nog iets te duur (€0,8 81) ondanks alle kostenrreducerendee maatregele en. Mogelijk k dat dit kleine verschil opgevangen n kan worde en door de koostprijs met €5,- te verh hogen of genoegen te nemen met een win nstmarge va an 51% in plaats van de beoogde 55% %. Heel misschien dat de kosten k nog veerder omlaa ag gebracht kunnen k worden maar da aar zal verd der onderzoek naar gedaan moeten worden. Met dit eindconceptt is Velda dicchter bij hun n het eerste verlichtingssproduct en een uitbreid ding van het assoortiment. Heet resultaat is i een lamp die uniek iss in zijn uitv voering en ziich ondersch heidt van de besta aande vijverv verlichting. Of deze lam mp geschikt is i om aan tee bieden bij eeen totaal pa akket (vijver, pomp p etc.) iss twijfelachttig. Deze lam mp richt zich h meer op mensen die all een vijver hebben h en op zooek zijn naarr meer sfeer in hun tuin n en vijver. Waarom m dit productt past bij Veelda is omdat zij een gerrenommeerd d bedrijf zijn op gebied van v vijvertecchniek maarr daarnaast de afgelopen n tijd hard bezig b zijn om m meer prod ducten op de markt te breng gen die inspeelen op de beeleving van mensen. Da aar past ook goed dit prooduct goed tussen en volgt da aarmee de niieuwe invalsshoek van Velda. De geb bruikte mateerialen zijn v vertrouwd bij b Velda net als de d meeste prroductiemethoden. Ook de geometriische basis van v de voet m met ruime

71

afrondin ngen zijn geb baseerd op reeds r bestaa ande productten van Veld da. Dus de u uitkomst van n dit project heeft h geleid tot een nieu uw product die d aansluit bij de beleviingsproducteen uit de colllectie van 2013 met vertroouwde elemeenten zoals Velda V die ke ent.

A Aanbevel ingen Tijdens deze opdraccht bij Velda a was het nieet mogelijk om o alles uit te werken tot een produ uctierijp concept,, vandaar da at er nog aan nbevelingen volgen voorr in de toekoomst. Het prottotype is inm middels gem maakt en geteest in het wa ater. Dat voldoet aan dee gesteld eisen. Wat nog niett is gebeurt en e wel van belang b is, is de mening van v de poten ntiële doelgrroep achterh halen over dit specifieke ontwerp. o Daa arvoor zou dus d als eerstte een gebru uiksonderzoeek opgezet moeten m worden. Voor hett gietwerk iss inmiddels contact geleegd met Mau urits Tepperr van Reijnen n Electroniccs die (kostelooos) bereid iss studenten te t helpen bijj het uitontw wikkelen van n de delen oom het conce ept volledig giet klaar te krijgen. Err zijn een aa antal aandacchtspunten via hem naa ar voren gek komen die nog uitgewerkt u d dienen te woorden. • Zo moet m de min nimale diktee van de kapjjes over ledss 3mm word den om waterdichtheid te t garanderen. Diit zal in de modellen m dooorgevoerd moeten m wordeen. • Waar ook naar gekeken mooet worden is i een manie er waardoor de draden m met de juiste e lengte uit de voet blijv ven steken tijdens het giieten van de e epoxyhars.. Omdat dit op de kop ge ebeurt is het van belang dat de grad den niet lang ger worden doordat d de zwaartekrach ht de draden n uit de voet omlaag wiil trekken. • Tott slot de stofffen in het viijverwater. Deze D kunnen n mogelijk een schadelijjk effect heb bben op de hars h daarom m is van bela ang om deze stoffen te sp pecificeren en e door te geeven aan Re eijnen zod dat zij op bassis daarvan advies kunn nen geven. Het H is onwaa arschijnlijk d dat hier een negatief adv vies uitkomt omdat epox xy vaker ond derwater geb bruikt wordtt. Toch is heet van belang g dit uit te sluiten s om la ater niet vooor verrassing gen komen te t staan. Een bij komend k voordeel van diit contact meet Reijnen Electronics E iss dat zij even ntueel ook kunnen k helpen bij b het onderrsteunen en opzetten va an het produ uctie gietprocces in China a waardoor de d kwaliteiit gegarandeeerd blijft. Phillips P maak kt hier bijvo oorbeeld ook gebruik van n. Mogelijk is i dit niet nod dig omdat Veelda al goedee fabrikanteen heeft in China C die de delen kunn nen ingieten maar daar zall naar geïnfoormeerd moeeten worden n. Andere zaken die dooorgevoerd moeten m word den is het So olidWorks model m producctie klaar maken. Er zullen nog n simulatiees gemaakt moeten worrden met hoe e de onderdeelen reagereen op de druk k onderwa ater en aan de d hand daa arvan vaststtellen wat de e optimale wanddikte w iss. Nu is volle edig willekeu urig gekozen n voor een wanddikte va an 1,5mm. Ook O zal de beeste plek vooor de aansluitingen doormid ddel van sim mulaties bepa aald moeten n worden. Wat betreft de elekttronica is dee volgende sttap om conta act op te nem men met eleektronica bed drijven die insta aat zijn de splitter en drriver te kunn nen ontwikk kelen en mak ken. Een offferte kan alv vast aangevrraagd worden door hen de d nodige in nformatie uitt dit verslag te sturen. Doordatt de waterdicchte verbind ding van de leds niet in het prototyp pe verwerkt zijn zal daa ar ook nog uitv voerig getestt mee moeten n worden. Er E zal gekeke en moeten worden w of heet juiste matte en diffuse effect e gerealiseerd kan worden w op de huidige manier en of het h ten kostee gaat van de d

72

lichtsterrkte. Ook za al getest moeeten worden n of de hars laag l geen afb breuk doet a aan de stralingshoek. Bewu ust is gekozeen voor een led met een grote stralingshoek en dit dient behouden te blijven. Mocht ditt het geval zijn, z dan zou u de mogelijk ke vorm van n het gegoten n kapje aang gepast kunnen worden om dit effect on ngedaan te maken m of de gekozen harrssoort te veeranderen. Wat ook k meer aandacht vereist zijn de nu nog n ongecerttificeerde ka abels. Tijden ns dit projectt zijn de belangriijkste keurm merken aan de d orde gekoomen maar hoe h zich datt exact verhooudt tot het concept is nog niiet helemaall duidelijk. Wat W het lasttig maakt is dat er eigen nlijk wel rich htlijnen zijn n maar die niet altijd nageleefd hoeven n te worden. Om toch pro oblemen te voorkomen v iis het goed daar d nog verder naar n te kijkeen. Mogelijk dat Roy Mid ddelbos van Techmar da aar bij kan b begeleiden. z het assem mblage procces verder geespecificeerd d moeten woorden en con ntact opgenomen Verder zal moeten worden mett de producenten uit Chiina. Met nam me het versttevigde draa ad zorgt voorr het nodige assemblage a w werk. Misschien dat er onderzocht kan k worden of het prijsttechnisch uiit kan om versttevigd kabell zelf te laten n fabriceren n. Want bij een e oplage va an 3000 lam mpen is 13,2 km versteviigd draad noodig en de ru uwe schattin ng was dat het h uitkon va anaf 10km. D Dit zou het assembllage proces vereenvoudi v igen en de pa assing tusse en kabel en spuitgietdel s en kan dan nauwkeuriger bepaa ald worden. Al met al a best nog wat w werk, maar het voorrnaamste is nu eerst con ntact te zoek ken met producenten uit Chiina en vanuit daar verd der te werken n.

73

74

B Bibliogra afie A Artikelen S. Hogeewoning, G. Trouwborrst en W. va an Ieperen. „Licht op LED's: Efffecten van lichtkleeur op de footosynthesee.” Onder glas, nr. Nr.. 4 (2008): 43-45. 4 Raven, Annemieke. „Ontwerrpen voor vrrouwen, he et roze tijdp perk voorbiij.” Productt, Novemb ber 2008: 2-5. 2 Techma ar. Folder 12 1 volt tuin nverlichting g. 2012. Waacs Design D and d Consultan ncy. Velda lifestyle producten | Ideas. I Oktoober 2010.

P Personen n „Alexan nder Dalenoort, Directtiesecretaris, Velda. ” 2012 „Alexan nder Gerrid dzen, Logistiek manag ger, Velda. ” 2012 „Peter Hogeveen, H Hoofd inkooop, Velda. ” 2012 „E. Hooog Antink, Product P En ngineer, Techmar.” Ha aaksbergen n, 2012. „Roy Middelbos, M D Directeur, T Techmar.” 2 2012. „Elgar Veldhuis, V D Directeur, V Velda.” 201 12.

O Online bro onnen Aqua natura - Alg gen . 2012. http://www h w.aquanatura.com/nl/info/78/algeen (geopend d Juni 2012). L Voltag ge Directivee (LVD). Fe ebruari 2012. Electriccal Safety: Low http://ecc.europa.eu u/enterprise/sectors/ellectrical/lvd d/ (geopend d Septembeer 2012). Is onderwaterverliichting scha adelijk vooor het onderrwaterleven n? | Tuinkrrant.com. Maart M 2008. http://www.t h tuinkrant.ccom/forum//onderwate erverlichtin ng-schadelijjk-voor-hettvijverleeven (geopeend Mei 201 12). LED veerlichting: hoe h vind je de juiste klleurtempera atuur? Okttober 2011. http://m mancave.con nrad.nl/led d-verlichting-zoek-de-juiste-kleurrtemperatu uur/ (geopen nd Juni 2012). atuur van leed lampen. 2012. Lichtsteerkte en kleeurtempera http://w www.ledverrlichtingwin nkels.nl/lich htsterkte-e en-kleur-tem mperatuurr-van-ledlampen n.htm (geop pend Juni 2012). 2 Potting g Solutions. Juli 2012. http://w www.pottingsolutions.com/my%2 20site/Techn nology/overrview_of_pootting.htm (geopen nd Septemb ber 2012). PowerL LED, SMD LEDs, Sign naalledjes, SuperFlux x? Wat zijn al die LED Ds? Oktoberr 2009. http://w www.ledgloeeilamp.nl/w weblog/tech hnische-led-artikelen/p powerled-smd-ledssignaallledjes-supeerflux-wat-zijn-al-die--leds/ (geopend Juni 2012).

75

man, Dimitrri. Foxconn n verhoogt salarissen s werknemers w s | Tweakeers Nieuws. Reijerm Februari 2012. htttp://tweakeers.net/nieu uws/80138/ffoxconn-verrhoogt-sala arissenS 2012). werkneemers.html (geopend September TUV GS S Mark - TÜV T Rheinlland Group p. 2012. http://w www.tuv.com m/tr/en/tuv v_gs_mark..html (geop pend Septem mber 2012)). Wikiped dia - EMC--richtlijn. Juli J 2012. http://nl.wik h kipedia.org//wiki/EMC C-richtlijn (g geopend Septem mber 2012). Wikiped dia - Onderrwaterverlichting. 201 12. http://n nl.wikipedia a.org/wiki/O Onderwaterverlichting (geopend d Mei 2012). Winter,, drs. Richa ard. Alle ins en outs va an wetgevin ng en norm men: EMC R Richtlijn. 20 012. http://w www.euronoorm.net/con ntent/temp plate.php?ittemID=237 7 (geopend S September 2012).

76

Bijlagen Inhoudsopgave 1A

Enquête over vijververlichting

1B

Enquête antwoorden

1C

Enquête uitslag

2A

Schetsen ideeëngeneratie

3A

Maattekeningen eindconcept

3B

Matrijskosten schema

3C

PCB kosten overzicht (schatting)

3D

Analyse concurrerende productprijzen

4A

Bouwtekeningen prototype

4B

Werkplan prototype

Bijlage 1A – Enquête over vijververlichting Enquête over vijververlichting 1.

Heeft u een vijver (gehad)?

Ja / nee*

*Als u geen vijver heeft bedenk bij de volgende vragen dan hoe u het zou willen als u wel een vijver zou hebben. 2.

Wat is ongeveer de afmeting van uw vijver?

___meter x ___meter x ___ meter (lengte x breedte x diepte)

3.

Heeft/had u verlichting bij de vijver? Ja / nee Zo ja kunt u deze omschrijven? ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________

4.

Heeft/had u verlichting in uw vijver? Ja / nee Zo ja kunt u deze omschrijven? ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________

5.

Zou u behoefte hebben aan verlichting in uw vijver? Ja / nee Omdat: _______________________________ ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________

6.

Wat is (zou) uw reden (zijn) om wel in de vijver verlichting te hebben? ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________

7.

Zou u onderwaterverlichting juist ‘s avonds of juist overdag gaan gebruiken?

8.

Gaat uw voorkeur uit naar: O Solar verlichting (geen een aansluiting op stroomnet) O LED verlichting (wel een aansluiting op stroomnet)

9.

Welke lampkleur heeft uw voorkeur?

’s Avonds / Overdag

O O 10. Elk lichteffect heeft uw voorkeur? Egaal verlicht Spot verlichting

O O 11. Wat zou u maximaal uitwillen geven voor (onder)waterverlichting? ____ Euro 12. Heeft u zelf nog leuke ideeën of tips voor de ontwikkeling van (onder)waterverlichting? ___________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________

Bijlage 1B - Enquête gegeven antwoorden 1

2

3

4

5

6

7

0 Man/vrouw

M

M

V

V

V

V

V

1. Heeft u een vjiver? 2. Afmeting (aantal kuub) 3. verlichting bij de vijver?

Ja

ja

nee

ja

Nee

ja

Ja

3

0,25

4

6

Ja, 2 lichtbollen

Ja, op de schuur bij de vijver

Ja, sfeerverlichting

Ja, bolverlichting

4. verlichting in de vijver?

Nee

Nee

Ja

Nee

5. Behoefte?

Nee, onnatuurlijk Nee

Ja

Nee, onnodig

x

Staat gezellig

s avonds vissen kijken

s avonds

s avonds

8

8

0,5

ja, een paar witte bol lampen

Nee

Nee

Nee

Ja

Nee, te kleine vijver

s avonds

Ja, kleine spots rondom vijver Ja, niet groot maar genoeg om sfeer te creëren Ja, om het als aantrekkelijk punt van de tuin te maken Om 's avonds een groot donker gat in de tuin te voorkomen s avonds

7. 's avond/overdag

s avonds kleuren van de vissen zien s avonds

8. Solar of LED

LED

LED

solar

Solar

LED

LED

Solar

9. kleur wit of geel

Wit

Geel

geel

Wit

Geel

geel

Wit

Egaal

Spot

Spot

Spot

egaal

Spot

6. Wel een reden?

10. Effect; egaal of spot Egaal 11. uitgave

12. Opmerkingen

25 € x Verlichten ter hoogte van water oppervlak

een waterfontijn met verlichting

50 €

x

50 € Licht niet te fel, wel sfeervol

60 € bolverlichting bij de vijver, spots in het water

Geeft sfeer en vestigt aandacht op vijver s avonds

staat gezellig 's avonds s avonds

75 € De doe het zelfer moet het kunnen instaleren. x Eenvoudig te plaatsen.

60 €

8

9

10

11

12

13

14

15

0 Man/vrouw

M

V

V

M

M

M

V

V

1. Heeft u een vjiver?

nee

ja

Ja

nee

Ja

Ja

Ja

Ja

2. Afmeting (aantal kuub)

9

12

7

7

5,5

9

6

5,5

Nee

Ja, lampjes op zonne-energie

ja, staande lampjes

nee

Ja, lantaarntjes

ja, 4 lantaartjes en 1x een 3 ja, vijver bollenlantaarn lantaarntjes

ja, 6 lantaarens

Nee

Nee

Nee

Ja, 3 spotjes

nee

nee

nee

Ja, omdat het rustgevend is s avonds ook naar de vissen Sfeervol kunnen kijken

Ja sfeervol en vissen s avonds zichtbaar

Ja vissen kijken. Aandacht erop vestigen

nee, meer alg ja

Sfeer

sfeer en s avonds vissen zien

Sfeer/ gezelligheid

gezelligheid

7. 's avond/overdag

s avonds s avonds

s avonds

s avonds

s avonds

s avonds

s avonds

s avonds

8. Solar of LED

Solar

Solar

LED

LED

LED

LED

LED

solar

9. kleur wit of geel

Geel

wit

geel

wit

geel

geel

geel

wit

10. Effect; egaal of spot

Spot 65 €

spot 30 €

egaal 45 €

egaal 80 €

spot 25 €

spot 150 € lichtintensiteit en lichtlkleur instelbaar, verlichting integreren in een product dat al in de vijver gebruikt wordt, hoogte en hoek van de verlichting instelbaar, luchtsteen functie in lamp

spot 100 €

egaal 50 €

x

x

3. verlichting bij de vijver? 4. verlichting in de vijver? 5. Behoefte?

Ja 6. Wel een reden?

11. uitgave

Verlichting waardoor de alggroei wordt verminderd

12. Opmerkingen

x

x

x

x

nee

nee, al genoeg licht bij de vijver ja

Bijlage 1C - Enquete uitslag (overzicht)

Vraag 0 Vraag 1 vraag 2 Vraag 3 vraag 4 vraag 5 Vraag 6 vraag 7 vraag 8 vraag 9 vraag 10 vraag 11

Ja vijver 11 (4m/7v) 11 ja gem 5,7 kuub 10 ja / 1 nee 11 nee 5 ja / 6 nee 11 's avond 7 LED / 4 solar 5 wit / 6 geel 5 egaal / 6 spot gem 61€

Nee vijver totaal Vrouw 4(2m/2v) 9 vrouwen 4 nee 4 ja /2 nee gem 7 kuub 6,1 kuub gem 6,3 kuub 2 ja / 2 nee 12 ja / 3 nee 10 ja / 1 nee 3 ja / 1 nee 3 ja / 12 nee 2 ja / 7 nee 4 ja 9 ja / 6 nee 6 ja / 3 nee Gezellig, sfeervol, vissen zien, aandacht vestigen 4 's avond 15 's avonds 9 's avond 2 LED / 2 solar 9 LED / 6 solar 4 LED / 5 solar 1 wit / 3 geel 6 wit / 9 geel 4 wit / 5 geel 1 egaal / 3 spot 6 egaal / 9 spot 3 egaal / 6 spot gem. 62€ gem 65€

Vraag 12: Verlichten ter hoogte van water oppervlak een waterfontein met verlichting Licht niet te fel, wel sfeervol De doe het zelfer moet het kunnen instaleren. Eenvoudig te plaatsen. Verlichting waardoor de alggroei wordt verminderd lichtintensiteit en licht kleur instelbaar, verlichting integreren in een product dat al in de vijver gebruikt wordt, hoogte en hoek van de verlichting instelbaar luchtsteen functie in lamp

Man 6 mannen 2 ja / 1 nee 5,6 kuub 2 ja / 2 nee 1 ja / 5 nee 3 ja / 3 nee 6 's avond 5 LED / 1 Solar 2 wit / 4 geel 3 egaal / 3 spot 58 €

69 €

Bijlage 2A – Schetsen ideeëngeneratie

Bijlage 3A – Maattekeningen eindconcept Behuizing voet

Afdekplaat in de behuizing van de voet

Afdekkapje leds

Draad

De leds hebben een diameter van 5mm.

Bijlage 3B – matrijskosten

Kosten=ax+by+c

(a) Volume blok matrijs cm3

(x) Prijs per cm3

(b) Volume gefreesd

(y) Factor frees

(c) Constante kosten 500

Behuizing voet (binnenin) Behuizing voet (buitenkant)

€653,40

2300

0,06

77

0,2

500

€954,50

5200

0,06

475

0,3

500

Bijlage 3C – PCB.com

Bijlage 3D - Overzicht concurrerende prijzen Gerangschikt op prijs.

Olympia 3 Drijvende Lichtbollen Helder €29,95 Incl. BTW

Oase Lunaqua Micro Set € 32,95 Incl. BTW

Viva LED ring 30mm €34,95 Incl. BTW

Verlichtingsbol 20cm/30cm €39,95 / €59,00

Messner Inbouwlamp pls 1 Powerled € 46,95 Incl. BTW

Oase Lunaled 6

Garden Lights Arigo

Rocklight 3 x 20

€ 49.00 Incl. BTW

€52,50 Incl. BTW

€ 52,75 Incl. BTW

Messner LED Spots wls 24T basisset € 65.95 Incl. BTW

Oase LunAqua Terra LED Solo € 69,00 Incl. BTW

Aqualine 600 LED

Aqualight 100 PowerLED set € 84,10 Incl. BTW

Oplaadbare onderwaterverlichting

Garden lights Lapis set

€89,95 Incl. BTW

€95,00 Incl. BTW

Messner LED Verlichtingsring warm wit FLW 120 € 105.00 Incl. BTW

€ 73,58 Incl. BTW

Smart and green flat ball €139,50 Incl. BTW

http://www.tuinvijver-shop.nl/index.php?item=vijververlichting&action=page&group_id=33&lang=NL http://www.buitenverlichting-expert.nl/smart-green-flat-ball http://www.gardonline.eu/nl/products/17

Bijlage 4A Maat tekeningen

Elektriciteitsschema prototype

Bijlage 4B Bouwproces Begonnen is met het maken van de voet. Hieronder het stappenplan. Benodigdheden: MDF platen, houtlijm, karton, kunststof plaat, lintzaag, draaibank en beitels, vacuümvormmachine en de freesbank. 1. A. MDF platen verlijmen tot een dikte van ruim 50mm B. Mal maken uit karton van de exacte vorm (afronding en vormverloop) 2. Deze stapel MDF met de lintzaag in een cirkel met diameter 130mm uitzagen 3. Deze cilinder bevestigen op de draaibank (modelwerkplaats) en handmatig de juiste vorm weg slijpen. Gebruik daarbij de mal uit 1B. Vacuümvormen 4. Maak het model los van de draaibank en maak de vacuümvormmachine gereed voor gebruik 5. Vacuümvorm het model. Span daarvoor een kunststof plaat op de machine en leg het model klaar. 6. Snij de voet op 50mm af uit de kunststof plaat Gaten maken 7. Druk de kunststof vorm weer over het de MDF vorm 8. Span dit op de geautomatiseerde freesmachine en stel de machine in 9. Boor de gaten (diameter 4,7mm) op de juiste afstand doormiddel van de circulair patroon functie 10. Boor met de gewone boor een gat (diameter 5,5mm) in de zijkant Afwerking 11. Schuur het modelletje licht op en ontvet het 12. Spuit het model laagsgewijs zwart

Daarna konden de draden gemaakt worden. Hieronder wederom een stappenplan. Benodigdheden: kabel (4,5m), krimpkous (4,5m), ijzerdraad (4,5m), isoleertape, fohn, soldeerbout en tin, tang en kabelstripper. 1. Knip de elektriciteitskabel in 4x(350+40mm), 6x(300+40mm) en 3x(200+40mm) Deze 40mm zijn om extra werkruimte te creëren in de voet. 2. Strip de kabels ruim 10mm aan beide uiteinden 3. Soldeer de leds vast aan de kabel 4. Zorg doormiddel van isoleertape dat de plus en min pool elkaar niet meer kunnen raken 5. Soldeer de weerstanden vast aan de andere kant van de kabel 6. Knip de ijzerdraad op dezelfde lengten als stap 1.. 7. Plak ijzerdraad en de elektriciteitskabel samen doormiddel van een plakbandje om de volgende stappen te vereenvoudigen 8. Meet de juiste maat krimpkous op zodat deze de hele ijzerdraad bedekt en over het begin van de led kan vallen en knip deze af. 9. Schuif de krimpkous over het geheel net boven het begin van de led 10. Krimp de krimpkous doormiddel van een hete lucht föhn.

Dan kan het aansluiten en ingieten beginnen. Benodigdheden: Soldeerbout en tin, isoleertape, resin hars en harder, roergerei, oud bakje, handschoenen 1. Plaats de juiste draden in de juiste gaten van de voet en druk ze goed aan (inclusief de rubberdraad met de aansluiting voor de transformator) 2. Verbind/soldeer alle 13 plusdraden met elkaar en verbind deze door met de plusdraad van de rubberkabel. 3. Verbind/soldeer alle 13 mindraden met elkaar en verbind deze door met de mindraad van de rubberkabel. 4. Om kortsluiting te voorkomen wikkel om één van de verbindingen isoleertape zodat plus en min geen contact kunnen maken 5. Druk alle verbinden goed omlaag zodat alles onder de rand van de voet komt en straks meegegoten wordt. Gieten 6. Lees de bijsluiter! 7. Meng de resin 1:1 8. Laat iets opstijven zodat het niet allemaal door de gaten druipt 9. Giet de resin in de voet en laat het uitharden Als de resin uitgehard is, is de lamp klaar voor gebruik.