Structuur van Europese (Informele) Netwerken voor regio’s en steden Masterclass Europa, Kenniscentrum Vlaamse Steden, Module 2, Jan Maarten de Vet, ECORYS, 14 december 2009
Vooraf • Europese netwerken voor steden en regio’s zijn laatste jaren explosief toegenomen • Reeds meer dan 300 kantoren van regionale overheden EN steden in Brussel • Formele versus informele netwerken • Informele netwerken vaak overlappend en ondoorzichtig • Vlaamse deelname aan dergelijke netwerken wisselend • Doel van deze sessie: een eerste overzicht en duiding van deze netwerken
Inhoud • Typen, uitdagingen en doelen van samenwerking • Overzicht van netwerken in Brussel naar thematiek • Succesfactoren voor netwerken • 10 Tips voor successvol Europees netwerken
Typen van samenwerking 1. Bilaterale samenwerking (twinning) 2. Formele samenwerking (Comité van de Regio’s) 3. Geografische netwerken 4. Thematische netwerken -> Alle typen hebben voor- en nadelen; waarde van deze typen van netwerken afhankelijk van doelen
Wat zijn de doelen van van Europese netwerken? 1.
Bijhouden Europese ontwikkelingen (intelligence)
2.
Middel tot promotie van eigen steden en regio’s (marketing)
3.
Ontwikkelen van vaardigheden en competences (capacity development)
4.
Makelen en schakelen (brokerage)
5.
Analyseren van Europese ontwikkelingen (think tanks)
6.
Project-ontwikkeling (project development)
7.
Ondersteuning subsidie-aanvragen (funding)
8.
Beïnvloeden van de Europese agenda (lobbying)
-> Bedenk eerst welk het eigen doel alvorens in netwerken te stappen
Licht
Zwaar
Overzicht van regionale/lokale netwerken in Brussel • 135 netwerken geïdentificeerd, waarvan 85 thematisch georganiseerd • Veel netwerken zijn gebaseerd op projectmatige samenwerking – en niet per definitie duurzaam
• Regionale netwerken veelal hybride in termen van deelname: gemeenten, verenigingen, NGO’s, regio’s, • Grote verschillen in zichtbaarheid van deze netwerken
• Grotere regio’s en steden vaak lid van groot aantal (>20 netwerken)
Uitdagingen voor Europese netwerken en hun leden • Afstand tussen Europa en lokale burgers • Afstand tussen EU-ambtenaren (veelal in Brussel) en hun politici (met interesse voor funding) • Complexiteit van Europese besluitvorming – en noodzaak tot anticiperen • Informeel karakter heeft voor- en nadelen • Dilemma tussen focus en massa • Kosten/baten afweging – baten veelal indirect • Behouden van duurzaamheid en momentum
Overzicht van regionale/lokale netwerken in Brussel – naar thematiek •
Innovatie (> 30 netwerken);
•
Duurzame ontwikkeling en milieu (> 10 netwerken)
•
Sociale thema’s inclusief gezondheid (6 netwerken);
•
Transport (6 netwerken);
•
Onderwijs en training ( 5 netwerken);
•
Sectorale focus ( 5 netwerken);
•
Energie (4 netwerken)
Voorbeelden succesvolle regionale netwerken - geografisch • Baltic Sea Group • CPMR – Conference of Peripheral Maritime Regions • EUROMONTANA
• METREX – Network of European Metropolitan Regions and Areas • Assembly of European Regions • Arge Donauländer
Voorbeelden succesvolle regionale netwerken – economie en transport • 4Motors (economisch, Baden Württemberg, Catalonië, Lombardije, Rhones-Alpes) • ERRIN (innovatie, European Regions research and innovation network) • Flanders DC (innovatie) • HST Platform (transport) • Lisbon Regions Network (concurrentieel vermogen) • Network of Automotive Regions (economisch) • POLIS – European cities and regions networking for innovative transport solutions • PURPLE – Sustainable development in peri-urban regions • UITP – International Association of Public Transport
Voorbeelden succesvolle regionale netwerken – local governance • CEMR – Council of European Municipalities • CIVITAS – Clean and innovative urban transport systems • Eurocities – general cooperation between larger European cities (250 leden) • United Cities and Local Governments • EURADA – Association of Regional Development Agencies • CALRE – Conference of European Regional Legislative Assemblies • REGLEG – Regions with Legislative powers
Succesfactoren voor Europese netwerken • Goed management en slimme organisatie • Vermogen om Europese en lokale issues aan elkaar te koppelen • Eensgezindheid en commitment van leden • Beïnvloeding van beleid d.m.v. duidelijke missie, focus en door te anticiperen • Toegang tot high-level expertise op slimme manier – bijv. met gebruik van EU fondsen • Toegang tot EU instellingen en gebruik van media
10 Tips voor succesvol Europees netwerken 1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8. 9. 10.
Wees helder en consistent over het te bereiken doel – en wees eerlijk over achterliggende intenties Lever zelf bijdragen – netwerken zijn niet alleen om te halen maar ook om te brengen! Anticipeer op Europese ontwikkelingen en koppel deze naar de lokale context Onderzoek wie partners en bondgenoten zijn en treed met hen in contact Bevraag hen omtrent effectiviteit en waarde van netwerken Laat partners een introductie verzorgen waar nodig Verwacht geen mirakels – veel profijt is op toeval gebaseeerd Investeer tijd en energie in de dossiers - aanwezigheid in Brussel Vergeet niet tijdig en regelmatig terug te koppelen Evalueer effectiviteit van netwerken op gezette tijden – maar geef kans om er een succes van te maken
