Strategisch Meerjaren Beleidsplan
Voor de periode 2014-2017
2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ............................................................................................................................ 3 1) Introductie: Een nieuw meerjarenbeleidsplan ............................................................................... 4 2) Analysis of the context of Development Cooperation ..................................................................... 5 2.1
What world are we living in? ............................................................................................ 5
2.2
Development cooperation revised ..................................................................................... 7
2.3
Our theory of change, vision and mission .......................................................................... 9
2.4
How to achieve change for the better .............................................................................. 11
3) Scenario’s en voorgesteld beleid............................................................................................... 18 3.1
Besproken scenario’s .................................................................................................... 18
3.2
Reacties leden en voorstel bestuur ................................................................................. 20
3.3
Handelingsperspectieven in twee scenario’s ..................................................................... 21
4)
Besluit............................................................................................................................... 27
3
1) Introductie: Een nieuw meerjarenbeleidsplan Dit Strategisch Meerjaren Beleidsplan vervangt het SMB dat liep van 2010-2013, en waarvan de lijnen in 2014 zijn doorgetrokken. Behalve door het eindigen van het vorige beleidsplan bestaat behoefte aan een nieuw SMB omdat eind 2015 twee trajecten aflopen. Allereerst het subsidiekader MFS II van de Nederlandse overheid. In de tweede plaats de Millennium Development Goals (MDGs), die een sturende werking hebben gehad op het denken over OS en op institutionele financieringen. In internationaal verband wordt nagedacht over Post2015 ontwikkelingsdoelen en – duurzaamheidsdoelen. Dit houdt dat er een grondige herbezinning plaatsvindt op ontwikkelingssamenwerking zoals dat de afgelopen decennia heeft plaatsgevonden. De financiële en economische crises van de afgelopen jaren, de opkomt van ‘nieuwe economieën’ en de globalisering van de economie, en de verwachte gevolgen van klimaatsverandering op onder meer de voedselzekerheid hebben de behoefte aan een herbezinning op internationale samenwerking en in de context hiervan, op ontwikkelingssamenwerking in hoge mate versterkt. Daarbij komt dat Prisma een stafkantoor heeft met coPrisma en dat de implicaties van genoemde veranderingen voor coPrisma en de staf nog onduidelijk zijn, maar veranderingen hierin ook implicaties hebben voor het Prismakantoor. De veranderingen in het veld hebben er reeds in 2013 toe geleid dat binnen de vereniging een bezinning op gang gekomen is over de betekenis van Prisma voor haar leden en de verwachtingen van de leden ten aanzien van Prisma. Dit SMBP brengt bovengenoemde ontwikkelingen bij elkaar en vertaalt die in een middellange termijn beleid voor de vereniging. Dat is ten aanzien van de concretiseringen nog in een zekere voorlopigheid omdat het beeld voor de post2015 periode en van de positionering van coPrisma en haar leden jegens de Coöperatie nog niet is uitgekristalliseerd en dit implicaties zal hebben voor het stafkantoor. In de loop van dit en het volgende jaar zal het beeld ongetwijfeld duidelijker worden en zal besproken worden of en hoe dit plan geconcretiseerd en aangepast moet worden.
4
2) Analysis of the context of Development Cooperation1 2.1 What world are we living in? In this section we present a description of some of the main characteristics of the present context of the work in development cooperation. Such a description in the selection and presentation of themes necessarily is influenced by our own world view. Nevertheless, we attempt to give a descriptive presentation that finds broad support in a diversity of studies. In the next section we will explicitly describe our own position and evaluation of the situation. Globalisation, the MDGs and crises International development cooperation, initiated in the post-World War II period, came of age in the seventies and the eighties of the last century in a more or less stable international environment, characterized by the ‘Cold war’ between East and West. Attention to and concern about deep inequalities between ‘developed’ and ‘underdeveloped’, -in the language of that time-, played out against that background. The emergence, post-1990, of the globalisation process based on neo-liberal market-thinking, on the one hand created a host of new opportunities and technological innovation. On the other hand it led to a definition of the problems and solutions to poverty in almost exclusively economic terms. On the one hand this led to significant economic growth in a number of countries – the presently so-called Mid-income countries- probably partly generated by an overdose of money seeking profitable investments. In those countries, e.g. China, India and Brazil, quite a number of people escaped extreme poverty. On the other hand, those developments aggravated economic inequality. The new international order established itself in various institutional arrangements around the Washington Consensus (1989). However, in the face of market-shortcomings, the international community recognised the need for a new consensus on poverty-eradication and, at the close of the century, came up with the Millennium Development Goals. In many countries the consensus centring on the MDGs has created momentum and resulted in significant improvements in social conditions of many people. However, lack of political will (on both sides of the divide) and commitment of resources make the outcome, approaching the end of the process, disheartening, especially around MDGs 7 and 8. Fortunately in the Post-2015 process several actors and reports stress the importance of the substance of these MDGs, viz., more focus on sustainability of development in both rich and poor countries, and a more equal economic playing field in real partnerships. One of the reasons for the lack of results in these fields is that the neo-liberal economic order itself was not fundamentally changed. The policies expressing that order have resulted in an untenable process of ever widening and potentially destabilising inequalities, both between nations and between sectors of the populace and both in the richer and the poorer nations of the world. The consequences of unchecked depredation of natural resources and the serious implications of climate-change in a context of a substantial population growth, define global challenges to humanity that markets cannot solve. Management of global public goods such as (non-renewable natural) energy-resources, water and food-production capacity but also cross-border or cross-sectoral negotiating capacities have emerged as very real burning issues for humanity as a whole. At the same time the international threat of terrorist activities by -mainly Islamic- extremists has made international cooperation in the field of Global Public Goods more complicated as different political and religious blocks are focussing on their
1
This chapter is in English to make it possible to discuss it with partners, if desired. 5
own interests. This is illustrated by the weak outcome of the Warsaw climate summit (2013).2 Furthermore, (international) security heavily draws on public and private resources. Recent development in the Islamic world, notably the spread of political extremism, is making the work in several countries in Asia and Africa more difficult and has increase the number of obviously ‘failing states’ in Africa (e.g. Mali, CAR). The explosive emergence in 2008 of a financial and economic crises, followed by the Euro crisis, that are still with us, betray a deeper, more systemic institutional and professional as well as moral failures and indicate that the present global order under extreme pressure. It demonstrates the inadequacy of existing institutions for global governance and of the need for more international state and non-state stakeholders to be involved. Even though the crisis has led to tighter governance of financial institutions, it remains to be seen whether a root cause, the uncontrolled growth of the financial economy without a basis in the ‘real economy’ has been remedied. An important conclusion is that the identified trends highlight and aggravate the extreme vulnerability of the world’s poor and marginalised and their relative lack of negotiating capacity. The world’s affluent can protect themselves by moving themselves and their money around, as true global citizens, erecting gated communities and with heavy expenditure on security. Relatively rich states can –as China, Korea and others are doing-, acquire huge tracts of productive land in other countries for their own food and energy-production. However, the poor are fundamentally limited in their options, even to the extent of mobility. Fortunately the global civil society organisations in development cooperation are getting a better place at international deliberations and are trying more to commonly raise a voice in favour of the poor (cf. Busan 2011).3 With respect to the global situation of Christianity, of which Prisma members and (most of) their partners form part, the shift of Christianity’s centre of gravity to the South became apparent in the 7 th General Assembly of the World Council of Churches (Busan 2013).4 Furthermore this meeting illustrated that different traditions within Christianity, apart from the Roman Catholic church, are more in direct interaction with each other, despite differences. The former dichotomy between evangelicals (including Pentecostals) and ecumenicals is becoming more and more a continuum; the ICCO Cooperation also exemplifies this. This is not to deny sometimes fundamental differences; but these do not seem to hinder cooperation in activities in which agreement is achieved. Recent Dutch policy regarding development cooperation Recently de development policy of the Netherlands has experienced substantial changes. The present policy “aims to increase its effectiveness and efficiency by making clear choices: a shift from social to economic sectors, from aid to investment; an emphasis on self-reliance, not creating unwanted dependence; public-private partnerships instead of market distortion; less fragmentation: fewer themes and fewer partner countries; better alignment with Dutch expertise and interests; less dependence on government financing from NGOs active in development cooperation. Economic growth in developing countries is now at the heart of the agenda for international cooperation, with greater use being made of Dutch know-how, including business sector expertise. 2
http://unfccc.int/meetings/warsaw_nov_2013/meeting/7649.php http://effectivecooperation.org/files/OUTCOME_DOCUMENT_-_FINAL_EN2.pdf 4 http://wcc2013.info/en 3
6
Public-private partnerships, business instruments and economic diplomacy can lead to gains in both commercial profit and poverty reduction. Extra emphasis will be placed on economic areas in which the Netherlands excels, such as water and food. The Government’s 4 new spearheads for bilateral development are security and the legal order, water, food security, and sexual and reproductive health and rights. All are areas in which Dutch businesses, civil society organisations, and knowledge institutions can offer expertise and add special value.”5 2.2 Development cooperation revised Scenarios In what world will development cooperation or its successors operate? The HIVA Research Chair of the KU Leuven produced research finalised in 2012 on scenarios for the development world in 2020, with three scenarios, known as Cold Green, Lonely Neighbours and Paradigm Shift.6 The main ideas of these scenarios are as follows: Cold green: strong governmental interventions, mainly by rich nations, to protect the population against environmental disasters, but at the price of significant social problems in the sense of inequality; Lonely Neighbours: regional blocs of nations cluster together to protect their interests, mainly in the sense of natural resources; threat of conflicts due to a lack of global responses to global issues; Paradigm shift: Increasing problems lead to a broad awareness that business as usual is no longer a viable option. But there is a large diversity of, often contesting opinions and initiatives to change the political and economic landscape. No broadly shared new paradigm emerges and the political social and economic situation in many countries and at a global scale remains instable. In all three of these scenarios, existing practices in development cooperation would be fundamentally challenged as traditional North-South relations are changed. None of the three scenarios is really desirable; how could we strive for a combination of the positive point ins each? Before answering the latter question we will describe in very general terms proposals for a development that would be (more) desirable. View of the future Approaching the end of the Millennium Development Goals (2015) various organisations have produced reports with a view on how to continue international cooperation on poverty reduction and inclusive development. Examples are a group of advisors of the General Secretary of the UN7, a group of experts of the EU8, a project group of the World Business Council for Sustainable Development (WBCSD)9 and a report of a think tank in the USA, the Center on international cooperation, of the New York University10. These different reports show a certain degree of convergence with respect to the desirable future of international cooperation in development. Just a few of those elements of convergence will be briefly mentioned to get a very general picture of the (probable) issues and developments that will constitute the context in which we will be working in during the coming years.
5
www.government.nl Sarah Vaes, Huib Huyse. Development cooperation 2020. Leuven: KU Leuven, HIVA, research institute for work and society, 2012 7 http://www.un.org/sg/management/pdf/HLP_P2015_Report.pdf 8 http://www.erd-report.eu/erd/report_2012/documents/FullReportEN.pdf 9 http://www.wbcsd.org/WEB/PROJECTS/BZROLE/VISION2050-FULLREPORT_FINAL.PDF 10 http://cic.nyu.edu/sites/default/files/delivering_post_2015_agenda.pdf 6
7
a) The world has changed significantly since the beginning of the MDG’s (2000). In addition to a number of Least developed countries (LDCs; many of them ‘failed states’) that remain aid dependent, there is an increasing number of Middle income countries (MICs) that as countries are no longer aid dependent but know a high degree of inequality and poverty. Due to the neoliberal economic policy of the economically most powerful nations, poverty has become an issue in most countries, also in rich countries. Civil society building continues to be crucial both in the LDCs and MICs. At this point in history the world and humanity have reached a high level of interdependence at a global scale b) Work on promoting (international) justice and elimination of (extreme) poverty has become more and more a multi-stakeholder enterprise in which in addition to states, multilateral institutions and civil society, other actors like private sector, private funds, social enterprising, knowledge institutes are and should be involved c) Policies for (ecologically) sustainable development and poverty reduction should be integrated in a global policy for sustainable and inclusive growth/development (SIG). Special attention is needed for gender equity. d) In addition to public flows of money and the money of constituencies of NGO’s, there is a need to involve funds and investments of the private sector in the efforts for SIG. A new model of economic production is required that is based on a balanced use of renewable resources and recycling those that are not renewable, instead of on limited and polluting fossil resources. e) There should be concerted efforts to protect and regulate the use of Global public goods like fresh water, fresh air, protection of ecosystem services, climate mitigation, international justice and security and social protection, maintenance of biodiversity, containment of infectious diseases. f) Progress should be made in tackling tax avoidance and illicit flows of money and hence of tax havens. In addition the costs of externalities (like CO2 production and pollution of environment, reduction of soil fertility) should be incorporated in the prices of products and services. This will reduce the spoiling of resources and mobilise substantial resources for investments in the social sectors and institutions as well as in socially responsible business. An overview of strategies for the future Back to the question ‘how can we promote such a development’? In the KU-report on the scenarios mentioned above the authors give an overview of strategies that in academic circles and amongst policy makers and practitioners have been proposed in recent literature on (future) development cooperation.11 Various proposals to deal with the multitude of development challenges have been suggested. Some fit into the present predominant development cooperation paradigm (the Busan declaration, etc.), whereas others are the result of out of the box thinking (transition thinking, charter cities, ...). The authors have classified these strategies according to four objectives they consider to be key in future development policy. These objectives are: a) technical improvements and the governance of aid; b) reducing inequality and poverty; c) strengthening (inclusive and sustainable) economic growth; d) protecting global public goods. How to achieve these objectives? I mention a few general remarks of the authors on the strategies they compiled. Overall, the last decade has seen the emergence of a paradox between strategies that focus on 11
This paragraph is largely borrowed from this report, Ch 5. 8
making aid more effective and efficient and those that broaden the debate from ‘aid’ to ‘development’, and being more responsive to the complexity of social change. For example, in the latter group, the emergence of new global challenges has been translated in a category of responses geared towards protecting global public goods (e.g. through sustainable development goals, no-growth thinking, and geo-engineering). Also the growing attention for inequality instead of poverty reduction can be seen as coming from that angle. As indicated in earlier chapters, the increased attention for efficient modes of delivery has been one of the drivers to focus much more on the role of the private sector in development. One area where synergetic effects have led to spectacular results is where technological innovations have been utilised in large scale national welfare programmes (for example in the Bolsa Familia programmes in Brazil).12 All in all, it is clear that there is no convergence of strategies around key ideas or concepts, probably even less so than in the past (MDGs). While in the thinking about environmental issues, large parts of the discussions are centred around key concepts such as ‘green economy’ versus ‘no-growth’ and ‘transition thinking’, the same is not happening in the debate on global development issues. The debates and the strategies put forward remain rather fragmented, probably a reflection of the proliferation of actors and agendas (cf. the paradigm shift scenario). In light of this seeking cooperation between different actors gains in importance. 2.3
Our theory of change, vision and mission
A Christian perspective Starting points Before we13 describe the ways in which Prisma aim to contribute to the achievement of its objectives, we broaden the perspective on our situation to specifically Christian notions and identify the way in which we interpret our Christian identity and its meaning for our work. 1) This world ultimately is Gods world, created by Him, object of His providence in view of the salvation by Jesus Christ that will become in the full revelation of His Kingship. 2) We acknowledge that Christ has been given all power in heaven and on earth (Matth. 28:18) even though at the same time we acknowledge that we do not see yet that all things have been subjected to Him (Hebr. 2:8). 3) Jesus’s proclamation that all power has been given to Him, is found in the context of the mandate to the church to make all nations to His disciples and to teach them all that Jesus had taught the apostles. This mandate does not just refer to making converts, but pertains to the education of the peoples about the Kingship of Jesus and the justice of that Kingdom. This view is at the background of the vision, the mission, the core values and the theory of change of Prisma.
12
Bolsa Família (Family Allowance) is a social welfare program of the Brazilian government, part of the Fome Zero network of federal assistance programs. Bolsa Família provides financial aid to poor Brazilian families; if they have children, families must ensure that the infants attend school and are vaccinated. The program attempts to both reduce short-term poverty by direct cash transfers and fight long-term poverty by increasing human capital among the poor through conditional cash transfers. It also works to give free education to children who cannot afford to go to school to show the importance of education. http://en.wikipedia.org/wiki/Bolsa_Familia 13 ‘We’ here refers to Prisma/coPrisma members and their partner organisations in the countries in which we work, unless explicitly stated otherwise. 9
General evaluative remarks regarding our Context Culture and values In light of the Gospel the diagnosis of the world in which we live, given in Section 2, needs to be complemented and deepened with a few evaluative remarks before we will identify our own role in working for improvement of the situation. This is briefly attempted below in a few observations. In our view several of the identified problems and vulnerabilities are symptoms of a globalizing culture that has overemphasized scientific-technical control of our natural and cultural environment in the service of material economic growth. Seeking improvement of our condition will require a change in the predominant value orientation of our culture. The culturally established exploitative mentality in the service of an unlimited pursuit of wealth for those who already have much, should be challenged and curbed towards an attitude of stewardship and care. It will be clear, therefore, that the old reductionist economic paradigm of development as well as the old paradigm of aid, should be left aside. A more integral and culturally sensitive approach is required. Human beings are essentially relational beings in -at least- a threefold relation. The relation with God can take the positive form of belief in the God of Israel through Jesus Christ, but also a negative form of a denial of that God which invariably leads to an absolutization of something of created reality resulting in a form of idolatry. In this light we see in the predominant economic order a form of idolatry with Mammon, money, wealth, leading to injustice and enslavement. The second relation is the relation between human beings. Human beings become who they are through interaction with others. This crucial connection between human beings in a variety of forms and structures belongs to the core of human coexistence. This threatens to be lost in a world of wide-spread and institutionalized greed and indifference in which certain painly visible instances of misery, suffering and injustice are meliorated with aid. In itself the latter is to praised but it may cover the need for more fundamental changes. We see human beings as much more than just “homo economicus”, underlining at the same time that economic activity is a key element in a sound development. At the same time we realize that an overemphasis of the role of social structures, e.g. ethnical, cultural or political factors, in which people find their identity, may frustrate people in assuming their personal responsibility and taking initiative to achieve improvement of their situation. The third relation is the relation with nonhuman creation, a relation that can be characterized normatively by stewardship. In human history and certainly in the recent history of modern culture this relation was actually characterized by exploitation.14 All these observations point towards an important element of a Christian view on development and development cooperation. This is that due to the brokenness of human existence manifest in limited insight and egoistic tendencies of human beings, even our best solutions for our problems embody tendencies towards new problems. This notion should not lead to indifference towards suffering and injustice but to modesty as to our capacity to improve and to a deep awareness of our dependence of God’s grace and Spirit. Crises Forms of idolatry led to disturbances in the three types of relationships in which human beings live, which in our age and time have resulted in a number of crises. Sometimes these crises are referred to by the three F’s Finance, Food and Fuel. Here Finance also includes the economic crisis we are still experiencing, Fuel stands for all forms of fossil sources of energy and for other natural resources like 14
Cf. Martin Desvaux, A synopsis of Clive Ponting’s ‘A green history of he world’. Optimum population trust journal, Volumes 5-10 (2005-2010); see http://www.populationmatters.org/wp-content/uploads/green_history.pdf, 10
minerals, metals and phosphorus as fertilizer; Food refers to food security and includes (clean) water necessary both for food production and for human consumption and sanitation. These crises will in their turn, together with further manifestations of climate change affecting the most vulnerable, aggravate the issue of poverty and hunger, leading to more migration, political instability and problems of security. 2.4 How to achieve change for the better A theory of change is a description of the value orientations that should guide the change and the presuppositions about what kind of activities will bring about change into the desired direction. Any activity aiming at development that entails a change for the better presupposes a view on what is ‘better’ and how a change for the better can be achieved. In other words, a theory of change gives answers to the three questions of triple loop learning. 1) Are we doing things right? Are we performing well the activities that contribute to change? This question investigates whether we are professionally competent in what we do. 2) However, for change to occur we need to know what activities will bring about it. How do societies change for the better? In other words: Are we doing the right things? Any answer to this question presupposes that we know what kind of change we want to induce. This is investigated in the third loop. 3) How do we decide what is right? What values and ideas about mankind, society and the ‘good life’ underlie our efforts to work towards change; what kind of a society do we pursue ? The answer to this question on a basic level is given in the mission and core values of Prisma as mentioned above. Answers to these questions will be elaborated briefly below, in the reverse order. We begin with a presentation of our vision, mission and core values that form the basis of what we consider to be good development. The new will describe how such change for the better, such a good development should be pursued. An answer to the question of the quality of the work will be given in the description of the work of the Prisma office. It should be emphasised that the answers to these questions are not given once and for all but that they may be reformulated on the basis of learning experiences we will have while working together for change. Ad 3) How do we decide what is the right change? Vision The vision from which and towards which we work is that the Gospel is presented in an audible and touchable way, resulting in people coming to put their trust in this King and that His kingdom manifests itself in their lives, relationships and social structures. In a preliminary way and without the pretension that people will establish that kingdom on earth. It concerns the kingship of Him who rides on a donkey, who sacrifices himself for His people, who reconciles with God the origin of all kingship, who liberates of all destructive and enslaving powers; a king who prays, blesses and governs with the power of his love
11
Mission The mission indicates the contribution that Prisma wants to make to realize this vision Missie Moved by Gods compassion with this world, Prisma works towards the furthering of improvement of the situation of people suffering from poverty and marginalization, and - of justice in relationships of power and access to basic conditions for life in a global perspective Prisma finds its basis for doing so in the Bible, the word of God as expressed in the universal Christian confession, the Apostles creed. Core Values Prisma is rooted in the Christian tradition and seeks to be and to give a faithful expression of the Gospel. The message of the gospel is our main source of inspiration. This tradition grounds and informs our core values which give direction to our work: Righteousness, neighbourly love and stewardship in dependence and imitation of Christ.15 The principle of righteousness inspires us to seek first of all being declared righteous in the eyes of God by the atoning work of Jesus Christ and to seek this for others as well. As His children and followers we secondly pursue a life of faith hope and love with God and our neighbours. Immediately connected to this we see to it that justice is being done to people, individually and in their social structures and to promote the observance and enforcement of fundamental Human Rights and corresponding duties as agreed in international conventions and agreements interpreted in the light of the gospel. Neighbourly love moves us to see other human beings as immensely valuable, as created in the image of God and as beings for whom Christ gave His life, and to be committed to them in their sorrows as well as their aspirations and hopes. It makes us partner in the realisation of their longing for a life in dignity and responsibility. The changes we aim for must first of all address the positions of the (very) poor. Stewardship demands of us, in cooperation with others, to respect creation, to promote a sustainable use of natural resources, to safeguard cultural values and to take responsibility for the consequences of our own behaviour for others. It is important to correctly understand the relationship between these core values and other values that we pursue in our work, like economic growth, establishment of livelihoods, physical security of people. In our (post)modern industrialized culture, the predominant policy focuses on the pursuit of economic growth and welfare and security by forms of control and repression, in order to realise the core values like justice and stewardship.16 However, in our view the relation is the other way around: welfare and security can be the fruit of justice, compassion and stewardship.17 The implication is for example that overcoming poverty and exclusion should not be pursued primarily by focusing on economic growth by furthering the market economy, but by concentrating on care, capacity building and just relationships in economy and politics. This is not to deny that economic growth is a legitimate goal of development cooperation -on the contrary- but it is important to keep in mind the correct hierarchical order of values. Economic growth does not ‘automatically’ also benefit the marginalized people.
15
Cf. former strategic multi-annual policy plan (2010-2013) E.g. we need economic growth in terms of GNP, to be able to pay for environmental protection; but that growth will increase our foot print, that we need to decrease. 17 Cf. B Goudzwaard, M vanderVennen, D van Heemst. Hope in troubled times. A new vision for confronting global crises. Grand Rapids (MI): Baker Academic 2007. 16
12
Faith-based As a Christian, faith-based organisation we adhere to a religion-sensitive approach in our work. Our faith is important for us, so we recognize that religion is a vital moral, social and spiritual force in the lives of many people. Being religiously sensitive does not mean that we consider all religions equal; on the contrary, it means having an eye for the fundamental differences. But it implies that we respect people as religious beings, whatever their religion. Our diaconal support and fruits of developmental cooperation is made available on the basis of need, not of creed. Any cooperation in the area of church building or theological education, is kept outside the work done with funds meant for aid and development. In our view the mission is integral but a division of tasks is possible and often even desired to avoid religious decisions on the basis of practical benefits. Religious institutions often have a leading role in society, capable of overcoming differences and building peace. We are not blind for the negative role religions and religious leadership, including Christian, can play in societies and will seek to address these in an open dialogue. As Christian development organisations, we in particular cooperate with our extensive network of Christian organizations and churches seeking together a true emancipatory role of these institutions both in the South and in the North: freedom from all kinds of ideological and spiritual bondages. The observation that we want to cooperate primarily with Christian organisations and churches implies that the relation between religion and development cooperation requires further reflection. Ad2) What will bring about the right change? In what ways and through what activities is Prisma going to fulfil her mission? This question will be addressed at two levels. First at the level of the values we want to further, through the activities of the members, notably neighbourly love, justice and stewardship. This is the level of Prisma as association of members. In fact Prisma is actually working at this level through activities in the context of EO Metterdaad and coPrisma works at this level in its involvement in MFS 2 and in the work of ICCO Cooperation. And secondly at the level of how to further those values; this is the level of the activities of the Prisma office. The answer at the Prisma office-level requires a view on the answer at the member-level. And an answer to the question of the realization of the values in the work of the members requires a view of how to bring about change in society. Such a view will be presented below at a general level since the members have their own more elaborated and specific theories of change.18 Three levels In our work we pursue change towards more just and sustainable production and consumption in North and South. Change that will benefit the people with whom we work together. Such change requires changes in social structures and relations and change in people’s behaviour. How can we realise such change? The sociologist C. Schuyt has argued that change in behaviour can be pursued through three approaches.19 These three approaches correspond with three layers that he distinguishes in culture. First the layer of the customs and rules that guide everyday life; among others, our work ethos, our consumption pattern, the things we spend our money on, our dealings with the (social) media, the 18
The ToC described below in general terms does not apply to all the Prisma members in the same way and to the same degree because of the differences in mandate and character. 19 Drie manieren om gedrag te veranderen’, in Milieu, Tijdschrift voor Milieukunde, jrg. 7, nr. 2, pp. 43-47
13
(different) religious rules and rites that people observe. The second layer is the layer of the institutions, like the institutions of the state and political life, the courts, the media, the organisation of economic production and consumption, the religious institutions like churches, etc. The third layer concerns the fundamental beliefs regarding world view and values, the hopes and dreams that motivate people, the utopian and dystopian images that haunt in the collective unconsciousness of a culture, etc. Schuyt argues that sustainable change can be achieved best by employing concerted actions at the three levels. The three layers are interacting and interdependent. Change at the first level can be seen as first order change: this can improve the everyday situation. For those for whom it concerns this can be vital. It can be a valuable expression of compassion. But it is more directed at the symptoms than at the deeper social, cultural and spiritual roots. Change at the second and third level are second order changes that are more persistent after external input (‘pressure’) stops. This change is meant as a manifestation of justice and stewardship. At the first level, CSO can induce change e.g. by organising services that induce people to change behaviour. For example: providing the possibility to cultivate vegetables can lead people to a healthier life style. Providing provisions for (poor) people that enables their children to go to school can establish a new norm: ‘children should get education’. Etc. etc. A working principle at this level is that people and their organisations are the principle agents of their process of change. At this level our main intervention strategy is Direct Poverty Alleviation. The work that is funded by EO Metterdaad funds can be situated mainly at this level. Because the work is done from a Christian perspective and often integrated in broader Christian outreach in many cases these projects also- often implicitly- work at level three. However, in our work we do not just aim at a situation in which basic needs are fulfilled. Aid at this level must be temporarily and must from the outset have an exit strategy. We work towards a situation in which people are able to provide in their own needs and take responsibility for the further development of their lives and societies. This concerns the second and third level. At the second level capacity building of people supports them in the establishment of institutions that create the possibility to ensure education for their children, to generate health care systems, deal with conflicts and its sequels, to promote the well-functioning of independent courts and other democratic institutions, etc. But also the support of people with e.g. (micro-)credits that can help them to start a business, to organize new markets etc. is part of this level. The main intervention strategy at this level is Civil Society Building. In these types of activities the Rights based approach is often useful (See below). Change at the third level is most sensitive and difficult. At this level religion/worldview but also cultural customs and sometimes ethnicity play a crucial role, often inextricably intertwined. Even more than at the other two levels any attempt to ‘force’ entails a lack of respect and can easily become counterproductive. At the same time, on the basis of our (core) values we can be convinced that at this deeper level certain changes are needed.20
20
For example deeply rooted cultural ideas about female genital cutting or other forms of violence against women, or about procreation (e.g. women who in despair use (illegal) abortion as the standard way of birth control). Or certain agricultural methods that are culturally determined. The above-described mistaken hierarchy values patterns is an example in which our own culture needs a change at this level that should result in fair and sustainable production and trade.
14
At his level the process of change in both North and South should take into consideration the global public goods. This means that lobbying and advocacy constitutes the main intervention strategy at this level of pursuing change. In political contexts where little or no democratic values or institutions exist, supra-national mechanisms and North-South relations need to be brought in. At the level of (regions of) continents and at the global level the strategy of lobby and advocacy can only be effective if realized in well-functioning networks, like the EAA, that also include bigger organisations. Civil society Prisma and its members are civil society organisations (CSO) that pursue their mission mainly through cooperation with civil society organisations and churches in the developing countries. Together these organisations seek to give coherent answers in organisational responses at different levels in society. In recent decades we have seen in (global) public discourse a state-market dichotomy that assigns little importance to actions and initiatives of citizens themselves in SCO. However, in our view on society such organisations play a crucial role in the realization of central values in society in (informal) forms of care and education, social life, care for vulnerable people, care for nature, art, sports, play and recreation. And, from our perspective, in the organisation of the worship and service of God and the spread of the gospel. The spiritual, moral and social capital embodied in such organisations are crucial for a balanced, just and sustainable development. Therefore, Prisma (members) consider as their main challenge to strengthen the role and capacities of civil society organisations to act both locally and internationally between and with markets and states to help find institutional solutions to governance, provision and management of resources and goods which make it possible for humanity to live in justice and inclusiveness. However, the primary focus on CSO does not mean an exclusive cooperation with these type of organizations. The complexity of the present globalizing world and of the problems related to the crises mentioned above requires a multi-stakeholder approach, both in the South and the North. In light of the above we believe that we should bring together the three types of actors, viz., political governance (state), enterprises and business (market) and civil society, to bring about a transformative development. And to these mayor types of actors we want to add knowledge institutes and social investors that cannot simply be categorized in one of those types. Change is a relational process. We cannot change people, people can change and often do so in relations. Hence reciprocity is fundamental in our work. Reciprocity implies that we take seriously all organisations we work with, in their analytical capacity as well as in their capacity as an actor in change. This leads to a way of working in which we discuss and seek shared goals and reflect how each of us, as actors in our own context and circle of interest and influence, can contribute to the necessary change. Differences in values, cultures, economic position, direct interests etc. make this to a difficult but nevertheless necessary process in every single context as well as in the global context as a whole. Rights-Based Approach In light of our view of mankind and of the responsibility of governments and SCO to further justice, Prisma supports a Rights-based approach in development cooperation. Not as a panacea but as a useful tool that in our view should be rooted in and informed by our basic beliefs regarding God creation and mankind. An elaboration of the RBA that suits this background is sometimes indicated
15
with the acronym PANEL that stands for a series of related processes.21 We briefly explain this approach. Participation – People are recognized as key actors in their own development, rather than passive recipients of commodities and services. Participation is both a means and a goal and analysis includes all stakeholders. Strategic partnerships should be developed and sustained. Accountability – A rights-based approach requires the development of laws, administrative procedures, and practices and mechanisms to ensure the fulfilment of entitlements, as well as opportunities to address denials and violations. It also calls for the translation of universal standards into locally determined benchmarks for measuring progress and enhancing accountability. Non-discrimination and Equality – A rights-based approach requires a particular focus on addressing discrimination and inequality, focussing on marginalized, disadvantaged, and excluded groups. Empowerment – Empowerment is the process by which people’s capabilities to demand and use their human rights grow. They are empowered to claim their rights rather than simply wait for policies, legislation or the provision of services. The development process should be locally owned. Empowerment also prepares people and society to make a meaningful and constructive use of rights; e.g. equal rights to own land for men and women not only requires legal action by the authorities but only becomes meaningful when women are enabled to cultivate the land. Linkages to Human Rights Standards – Programming is informed by the recommendations of international human rights bodies and mechanisms. Programmatic approach Our view on society and on change as described above implies that we do not believe in simple causal relations between interventions and real change. Culture and society are at least complicated often (extremely) complex and sometimes even chaotic. In such complex situations change can only be the result of a multi-actor approach. Change, e.g. in relative power, inequality, access to resources, is nonlinear and the outcome of multiple and purposeful individual and collective action. In order to realize such an approach the concept of Programmatic approach has been developed. What does this entail? The Programmatic Approach is understood as a process leading to multiple stakeholders working together on a joint analysis of a given challenge, a shared vision and purpose and a clear perspective on the results of the cooperation. The focus in the programmatic approach is on promoting cooperation and dialogue. There should be clear and warranted sense of ownership with the Southern partners. At the same time it is realistic that the Dutch NGO’s like Prisma-members also have a certain view on what should be aimed at in the cooperation and how and that they also have an institutional interest. The best way to deal with situation is to create space for an open dialogue between equal partners in which the different views and interests are put on the table and given their appropriate place. Key working principles here are Accountability and Shared responsibility. Accountability implies that duty bearers are accountable to the rights holders. It also implies a challenge to our own organisations and those of our partners: we too need to be accountable to our beneficiaries, be transparent in what we do, explain our choices, and be clear and open about the results of our work. Shared responsibility means that each actor in the development process does not only carry individual responsibility for his work, but also takes and shares a collective responsibility for change in society.
21
http://unesdoc.unesco.org/images/0017/001791/179186e.pdf 16
Roles of Dutch organisations, Prisma members What roles do the Prisma members, in general terms, see for themselves? Generally speaking the following four roles can be identified.22 Strategic funding of actors, mainly partner organisations, which whom they cooperate in activities aiming at poverty reduction and a high degree of economic and social self-reliance, at civil society building and at lobby and advocacy in the partners’ countries; together we will reclaim and shape a holistic vision of development which includes faith and spiritual wellbeing as an integral part of what we call development. In certain circumstances a Prisma member may assume a coimplementing role, e.g. when an institutional donor wants a Northern NGO to manage a certain fund independent of the executing Southern partners. Bringing actors together (brokering) in networks or coalitions in order to combine power and capacities; together as members and with other like-minded organisations we will aim to build global citizenship and local society for a more just and sustainable world for all. This includes work in the Netherlands as we recognise that a sustainable world requires a radical rethink of the norms of lifestyle and consumption. This also requires that we put values back at the heart of what we do and of our cooperation with other stakeholders. Providing expertise and expert support, e.g. in institutional fundraising, lobby and advocacy Stimulate processes of learning as an organisation, and developing and sharing knowledge in view of innovation.
22
Prisma members have (partly) different missions, constituents, ways of working and types of partners. This means that not all will fulfil all roles mentioned and that they may differ in the way they fulfil certain roles. The roles mentioned here are related to diaconal and developmental work. In addition some Prisma members work in a form of missionary work. 17
3) Scenario’s en voorgesteld beleid In het licht van bovenstaande analyse van de context en van de missie van Prisma gaan we in dit hoofdstuk nu allereerst in op enkele scenario’s die binnen de vereniging besproken zijn. Vervolgens heeft het bestuur uit de inbreng van de leden op hoofdlijnen een voorstel ontwikkeld dat hieronder wordt gepresenteerd. Vooraf zij nog opgemerkt dat scenario’s niet bedoeld zijn om tot een keuze van een van de scenario’s te dwingen en dan consequent volgens die keuze te handelen. Een tableau van scenario’s vormt een hulpmiddel voor bestuurders om beleid naar de toekomst uit te zetten. Daarbij zal het nodig zijn keuzes te maken maar die kunnen in de tijd gezet worden en het uiteindelijke beeld kan een combinatie van enkele scenario’s zijn. De onderstaande scenario’s lopen min of meer parallel aan de vier scenario’s die voor coPrisma zijn geschetst, omdat deze implicaties hebben voor het stafbureau en daarmee voor de ‘kritische massa’ daarvan, ook voor Prisma. In de bespreking in het bestuur en in de hieronder voorgestelde lijn is Prisma aan de orde zonder dat direct een verband is gelegd met coPrisma. 3.1
Besproken scenario’s
Scenario 1: Back to basics Prismastaf wordt alleen gefinancierd uit de contributies van de leden. Er is geen coPrisma staf en geen coPrisma financiering van Prismastaf meer. Afhankelijk van de verdeling van beschikbare financiën over de staffuncties zet Prisma haar activiteiten in een of andere vorm voort. Hiertoe zal EO Metterdaad behoren (zolang dat doorgaat) Toelichting: In de huidige situatie wordt een deel van de aanstelling van de directeur, de secretaresse en de lobbyiste betaald door coPrisma omdat ze ook voor coPrisma werken; in dit scenario valt dat laatste weg; bij gelijkblijvend budget voor Prisma zal de totale aanstellingsomvang van genoemde functies sterk verminderen (45 - 50%) en staat de samenstelling en omvang van de staf ter discussie; Prisma zal dan haar activiteiten moeten prioriteren. Op basis van de door de leden vastgestelde prioriteiten zou dan de nadruk komen te liggen op het faciliteren van onderlinge ontmoeting en uitwisseling, gemeenschappelijke bezinning en EO-Metterdaad. Sterke kanten Zwakke kanten Prisma concentreert zich op de beschreven Geen eigen inhoudelijke bezinning; verzwakking kerntaak en wordt niet door andere zaken ‘afgeleid’ expliciet christelijke karakter van de bezinning voor zover die in de coöperatie plaatsvindt De leden die ook coPrismalid zijn bevorderen dat Geen eigen lobby een stuk eigen bezinning binnen de coöperatie Zwakkere gezamenlijke positionering plaatsvindt en beïnvloeden zo verder mede het Kwetsbare organisatie vanwege de beperkte karakter hiervan staf Financiële implicaties Afhankelijk van keuzes die leden maken m.b.t. omvang van Prismawerk. Als dat gelijk blijft aan nu, zijn er geen financiële implicaties voor de leden noch voor Prisma zelf en voor de activiteiten die strikt onder naam van Prisma worden uitgevoerd. Vergeleken met de huidige situatie zullen de activiteiten die de gemeenschappelijke staf uitvoert, flink teruglopen. Als men besluit om Prisma als organisatie minder kwetsbaar en meer zichtbaar te maken dan wordt het budget van Prisma hoger en komt de vraag op waar die fondsen vandaan moeten komen
18
Scenario 2: Back to basics + Omdat coPrisma blijft bestaan, zij het in afgeslankte vorm, zal coPrisma staftijd blijven betalen en blijft het stafbureau iets groter dan onder 1), maar wel kleiner dan nu; dus als 1) met iets meer ‘lucht’. Toelichting: CoPrisma organiseert bijeenkomsten waarin de leden het gemeenschappelijke beleid zoals coPrisma dat in de coöperatie naar voren zal brengen, bepalen. Daarvoor is enige staftijd – directie en secretariaat – nodig, die door dezelfde personen ingevuld kan worden als voor Prisma. Sterke kanten Zwakke kanten Iets meer capaciteit voor faciliteren van ontmoeting Zie onder 1) uitwisseling en overleg dan bij 1); verder zie daar Financiële implicaties Zie onder 1)
Scenario 3: Houden wat je hebt Handhaving van de huidige situatie. Vooralsnog blijft onduidelijk wat het coPrisma-scenario wordt en hoeveel institutionele fondsen coPrismaleden zullen binnenhalen en dus hoe groot de coPrismastaf zal zijn. Voor zover (co)Prismaleden gezamenlijk ook institutionele fondsen kunnen werven buiten de ICCO werkorganisatie om en daarbij in principe alle Prismaleden betrokken kunnen worden, kan de rol van Prisma nog groter worden, nl. op het gebied van facilitering van gemeenschappelijke institutionele fondswerving. Toelichting In dit scenario blijven de leden m.b.t. de samenwerking in fondswerving en programma-uitvoering op twee paarden wedden, nl op de coöperatie en op gezamenlijkheid als Prismaleden Sterke kanten Zwakke kanten Afhankelijk van het succes van gezamenlijke IF: coPrisma leden zullen in dit scenario beperkter het Prismakantoor houdt staf en deskundigheid invloed hebben in (inhoudelijke) bezinning binnen in huis omtrent uitvoering van het werk in het coöperatie en wat de coöperatie doet zal mogelijk van Zuiden minder waarde zijn voor Prismaleden De verbinding tussen uitvoerend werk en Er ontstaan toenemende spanningen tussen bezinning binnen de vereniging blijft behouden fondswerving gezamenlijk binnen de coöperatie en De leden maken in sterkere mate eigen keuzes binnen (co)Prisma, waardoor een keuze tussen beide m.b.t. programma’s waarvoor men fondsen wil opties onontkoombaar wordt, waardoor ook het werven omdat Prisma niet is gebonden aan het functioneren van coPrisma en/of de relatie met de Coöperatiebeleid coöperatie op het spel kan komen te staan Moeilijker toegang van leden tot ICCO Investments en daarmee tot nieuwe en op termijn wellicht duurzamer vormen van ontwikkelingssamenwerking Financiële implicaties Afhankelijk van de resultaten van institutionele fondswerving, al dan niet in coöperatieverband, zal (co)Prisma een staf hebben die de uitvoering van de gemeenschappelijk geworven fondsen coördineert, vergelijkbaar met huidige situatie. Omdat de fondswerving onzeker is komt de vraag op of (co)Prisma de huidige staf kan handhaven (of uitbreiden) dan wel met een kleine vaste kern en een flexibel schil daaromheen wil werken.
19
Scenario 4: Missie vervuld Prisma wordt opgeheven omdat de leden er geen meerwaarde meer in ervaren. Een deel van de leden dat direct met de ICCO coöperatie verder gaat, kan bepaalde taken/rollen die Prisma nu vervult bij de coöperatie beleggen; evt. blijft een romp (co)Prisma bestaan alleen voor het faciliteren van overleg tussen die leden Sterke kanten Zwakke kanten Organisatorische eenvoud Geen gestructureerde ontmoeting, uitwisseling en Sommige organisaties dragen bij aan identiteit overleg meer tussen (orthodox) christelijke en werk van ICCO coöperatie als relatief grote organisaties in OS en diaconaat protestants-christelijke Geen gemeenschappelijke positionering en ontwikkelingsorganisatie uitdrukking van samenwerking van (orthodox) De bijdrage aan armoedebestrijding en christelijke organisaties in OS en diaconaat bevordering rechtvaardiger verhoudingen Leden die geen lid worden van de coöperatie, moeten vanuit een protestants-christelijke benadering, ofwel onderaannemer worden van leden die dat wel neemt toe doen (of van andere leden/organisaties die toegang hebben tot institutionele fondsen) of ze hebben geen toegang meer tot dergelijke fondsen Naar achterban en naar buiten toe zal beeld van versplintering van christelijke ontwikkelingsorganisaties moeilijk te vermijden zijn Financiële implicaties Leden behouden het geld dat ze nu aan contributie voor Prisma betalen. Gemeenschappelijke fondswerving in coöperatieverband (of evt. andere verbanden) zal investeringen vergen, die als het goed gaat, in meervoud terugkomen
3.2 Reacties leden en voorstel bestuur Op hoofdlijnen kwamen de reacties van de leden op het volgende neer. Scenario 4 werd door ieder afgewezen. Tot einde van 2015 handhaving van de huidige situatie. Ondertussen bezien hoe daarna verder gegaan wordt en zo nodig van 3, al dan niet via 2, scenario 1 het min of meer bepalende beeld wordt. Daarbij kan het nodig zijn prioriteiten te stellen m.b.t. de uit te voeren activiteiten. Bespreking binnen het bestuur leidt tot het volgende voorstel. 1) Gedurende de MFS 2 periode gaan we door met het huidige staf- en activiteiten niveau. Daarbij dienen qua aard en prioriteiten de activiteiten wel aan te sluiten bij de in 2013 gemaakte keuzes (zie hieronder). 2) Voor na 2015 gaat het bestuur uit van een hooguit gelijkblijvend budget voor Prismastaf - en – activiteiten. Dat kan neerkomen op scenario 1; afhankelijk van hoe de ontwikkelingen zullen zijn m.b.t. gemeenschappelijke institutionele fondswerving van Prismaleden, al dan niet binnen het verband van de ICCO Coöperatie, kan aan een iets ruimer budget voor Prisma worden gedacht. 3) Daarom worden hieronder twee nieuwe scenario’s uitgewerkt: scenario A van gelijkblijvend activiteitenniveau van Prisma en scenario B van een basaler activiteitenniveau (vgl. scenario 1) In de verdere uitwerking van dit SMBP zullen de implicaties van deze twee scenario’s worden uitgewerkt voor wat betreft de aard van de te ondernemen activiteiten. In dit SMBP zullen de beleidsmatige keuzes niet worden uitgewerkt in activiteitenplannen: dat zal in de jaarplannen gebeuren.
20
3.3 Handelingsperspectieven in twee scenario’s Ook in dit SMBP ordenen we de doelstellingen en activiteiten van Prisma volgens de twee handelingsperspectieven die eerder in het werk van Prisma zijn onderscheiden. Het eerste handelingsperspectief betrof de drieslag van bezinning, beleidsbeïnvloeding en bewustwording vanuit de identiteit. In de herziene prioriteitsstelling vindt binnen dit perspectief een verschuiving plaats en ontstaan onderscheid tussen scenario A en B. Het tweede handelingsperspectief heeft betrekking op EO-Metterdaad.23
A. Handelingsperspectief 1 In dit handelingsperspectief gaat het om de volgende drie strategische doelen: 1. Bieden van een Platform voor ontmoeting en bezinning om visie, kennis en ervaring over het werkveld uit te wisselen en verder te ontwikkelen. Een subdoel hiervan is Initiëren van proces van samenwerking tussen (bepaalde) leden met het oog op versterking van het eigen werk en ter verhoging van de kwaliteit (bijv. op gebied van werken met jongeren; werk in Oost-Europa; eigenheid van diaconaat). 2. Beleidsbeïnvloeding24 (direct in Nederland en indirect internationaal) t.b.v. de belangen van het werk van de leden in brede zin 3. Bewustwording: Prisma draagt bij aan de bewustwording van achterban en de Nederlandse bevolking in breder zin omtrent de veranderingen in mondiale verhoudingen en de betekenis daarvan voor de bevolking in Nederland en voor OS We gaan op elk hiervan nader in. 1. Bezinning en Ontmoeting Bij deze doelstelling ligt het zwaartepunt van Prisma Operationele doelstellingen a. Bieden van een context voor onderlinge ontmoeting en uitwisseling met het oog op bemoediging en verrijking van inzicht en visie; b. Faciliteren van bezinning en verdieping op onderwerpen t.b.v. eigen beleidsbeïnvloeding en bewustwording, in Nederland, en eventueel in Europa en t.b.v. het werk van de leden c. Initiëren van proces van mogelijke samenwerking tussen leden op bepaalde thema’s /activiteiten waarop sommige leden afzonderlijk reeds actief zijn. Algemene typeringen i. Zwaartepunt van bezinning: het snijvlak van identiteit, kerk/geloofsgemeenschap en werk, met nadruk op internationaal diaconaat en ontwikkelingssamenwerking.
23
Sinds de oprichting van coPrisma valt de gemeenschappelijke uitvoering van programma’s en het gemeenschappelijk werven van fondsen daarvoor – veelal in het verband van de ICCO Coöperatie - niet langer onder Prisma maar onder coPrisma. Hierop geldt een uitzondering. Het is in principe mogelijk dat de werkgroep IF van coPrisma in het kader van een programmavoorstel op een call for proposals zich ook openstelt voor Prisma leden die geen coPrismalid zijn. 24 Bij lobby gaat het om activiteiten ter beïnvloeding van het overheidsbeleid; bij positionering gaat het om deelname aan het bredere (maatschappelijke en politieke) debat ter beïnvloeding van de publieke opinie; bij bewustwording denken we vooral aan de bevorderen van draagvlak voor OS onder de achterbannen van Prismaleden en het bredere publiek. Tussen deze drie typen van werk bestaat geen scherpe scheiding en qua onderwerp zullen ze deels overlappen; de methoden en de doelstellingen zijn deels verschillend. 21
ii. Prisma zal vooral optreden als makelaar. Welke kennis en expertise is er bij de leden? Wat speelt er? Het is nuttig om dat met elkaar te delen. Van tijd tot tijd zal een spreker buiten uitgenodigd worden. iii. Prisma is een platform. Sommige leden zijn ook bij andere platforms (EZA, NZR) betrokken, waar onderwerpen op het bovengenoemde snijvlak ook aan de orde (kunnen) komen. Waar mogelijk zal op dit punt worden samengewerkt. iv. Het kan voor directeuren belangrijk zijn om iets van hun persoonlijke drive met andere directeuren in Prisma-verband te delen. Hoe vertaal je je relatie met God naar je werk toe? Organiseer nadere kennismaking, zodat men elkaars organisatie beter leert kennen en van bepaalde producten of diensten van anderen gebruik kan maken. Ook teamleiders hebben vanwege hun positie mogelijk behoefte aan dergelijke uitwisseling. Nagegaan zal worden wat Prisma op dit vlak kan betekenen. Beoogde impact Het werk van maatschappelijke organisaties in internationaal diaconaat en ontwikkelingssamenwerking staat onder druk. Politiek is de steun minder breed dan voorheen; de steun uit de achterban staat onder druk mede vanwege de economische crisis en vanwege het groeiende particuliere initiatief. De Prismaleden hebben veelal nog een trouwe achterban maar het behoud daarvan is geen vanzelfsprekende zaak. De maatschappelijke en mondiale context verandert snel. In deze situatie is ontmoeting tussen directies (en evt. andere medewerkers) van gelijkgezinde organisaties met een deels overlappend mandaat van grote waarde met het oog op onderlinge bemoediging, het leren van elkaar en het zoeken naar concrete vormen van uitwisseling en samenwerking, al dan niet in Prisma-verband. Dit beoogt bij te dragen aan de kracht van de organisaties en de impact van hun werk. Een specifieke gemeenschappelijke activiteit waarvoor in 2013 een speciale sectie van Prisma is opgericht betreft de sectie Christelijk Platform Oost-Europa. Deze sectie beoogt voor organisaties die werkzaam zijn in Oost-Europa een platform te bieden voor ontmoeting en uitwisseling, zoeken naar samenwerking, bevordering van kwaliteit, effectiviteit en doelmatigheid. De bezinning en daaruit voortvloeiende publicaties en presentaties voeden de beleidsbeïnvloeding ondersteunen het werk van de leden beïnvloeden aantoonbaar het werk van de ICCO Coöperatie en eventueel andere netwerken. Werkwijzen Studie door Prismastaf, bijeenkomsten PG, instelling werkgroepen, bezinnings-bijeenkomsten met (vertegenwoordigers van) leden; evt. (mede) sponsoren van onderzoek, inzetten van studenten. Opstellen van discussie- dan wel visiepapers in een interactief proces met leden en hun partners. Voor ontmoeting en uitwisseling zal met verschillende werkvormen geëxperimenteerd worden. Beoogde Output de (directeuren van de) leden ervaren een sterkere onderlinge verbondenheid, wederzijdse steun, bemoediging de (directeuren van de) leden leren van elkaar en, ook in concrete werkwijzen, en er ontstaan nieuwe initiatieven van samenwerking en uitwisseling.
22
-
per jaar zijn er ten minste twee bezinningsbijeenkomsten voor directeuren en stafleden van lidorganisaties die door ten minste 80 % van de aanwezigen positief worden gewaardeerd elk jaar komt ten minste een visie-/discussiedocument beschikbaar dat (ten minste een aantal) leden helpt bij hun eigen beleidsbepaling en bij dat van partners
Het bovenstaande betreft Scenario A; in scenario B zou punt 1c vervallen en 1b verder beperkt worden. 2. Beleidsbeïnvloeding (Lobby) Operationele Doelstelling Beïnvloeding van het Nederlandse overheidsbeleid inzake humanitaire hulp en ontwikkelingssamenwerking in een door Prisma(leden) gewenste richting. De beïnvloeding zal zich in de komende periode vooral richten op de volgende elementen van het beleid i. Inclusieve groei. In het huidige klimaat, waarin veel aandacht is voor economische ontwikkeling, is juist aandacht nodig voor allerarmsten die niet altijd met economische ontwikkeling verbonden worden, om hen op de agenda te houden. FBO’s kunnen hierin een belangrijke rol vervullen. Ze zijn vaak goed in staat om allerarmsten te bereiken. Innovatieve strategieën die leden ontwikkelen kunnen (ook) door Prisma onder de aandacht gebracht worden van de politiek en de overheid met het oog op steun. ii. Het belang van religie en met name van de kerken en christelijke organisaties in ontwikkelingssamenwerking. Door onze eigen identiteit zien we niet alleen dat godsdienst en geloof voor mensen belangrijk zijn maar beseffen we ook dat in het christelijke geloof en belangrijke motiverende en sturende kracht kan liggen, gericht op veranderingen ten goede. Kerken zijn change agents en kerkleiders zijn vaak opinieleiders. Nagegaan zal worden hoe dit punt nog sterker naar voren gebracht kan worden. iii. Beleidscoherentie. Beleidsbeslissingen hebben impact op onze partners, vb: handelsbarrières, mensenrechtenkwesties, mensenhandel en gezondheid. Coherentie is een groot terrein dat Prisma zelf onmogelijk kan bestrijken. Prisma zal punten hieruit meenemen voor zover die verbonden zijn met de twee bovengenoemde thema’s, bijvoorbeeld internationale handelsverdragen die direct invloed hebben op de inclusieve groei in landen en regio’s waar lidorganisaties werken. En voor zover leden zich op dit terrein bewegen kan Prisma werken aan bredere verspreiding en draagvlak onder de leden. Werkwijzen Prisma is een kleine organisatie met een heel beperkte capaciteit op beleidsbeïnvloeding. Daarom werkt Prisma mee in grotere verbanden. We komen tot de volgende gelaagdheid in het lobby werk a. De directe lobby van Prisma zelf; deze concentreert zich op de Nederlandse overheid en politieke parten in de Tweede Kamer op de punten i) en ii). Prisma zal zich alleen indirect nl. via contacten met de lobby van de ICCO Coöperatie bezighouden met de thematiek van Landbouw/ voedselzekerheid. b. Lidmaatschap van Partos met het oog op beleidsbeïnvloeding ten gunste van de maatschappelijke organisaties. c. Andere netwerken in Nederland. 23
i.
d.
Micha Nederland de lobby daarvoor wordt uitgevoerd door Prisma; dit betekent dat voor bepaalde aan Micha gerelateerde onderwerpen, op een tamelijk hoog niveau van beleid en visie, Prisma beleidsbeïnvloeding in naam van Micha, dus met een breder draagvlak dan Prisma, faciliteert. ii. Prisma is lid van en draagt bij aan de Dutch Coalition on Disability and Development (DCDD), die beleidsbeïnvloeding doet op het gebied van inclusie van mensen met een beperking. Lidmaatschap van de Ecumenical Advocacy Alliance (EAA). Daarenboven is de directeur van Prisma bestuurslid van de EAA. De EAA heeft een sterke internationale lobby op het gebied van Hiv&Aids en voedselzekerheid. Door onze betrokkenheid die slechts een beperkte personele inzet vraagt dragen we bij aan deze lobby.
Beoogde impact Prisma wordt in de sector en bij de overheid gezien als een belangrijke speler en er wordt naar Prisma geluisterd; in voorkomende gevallen wordt Prisma actief geconsulteerd. Het overheidsbeleid neemt de maatschappelijke organisaties blijvend serieus en de overheidsagenda en het –beleid inzake OS wordt mede bepaald door Prisma en de hierboven genoemde verbanden. Activiteiten Reguliere contacten met (woordvoerders van) politieke partijen, met ambtenaren van MinBuza en eventuele andere departementen Op geëigende momenten inbreng leveren aan het politieke proces in de vorm van aanleveren van kamervragen, leveren van commentaar op kabinetsvoorstellen, versturen van (publieke) brieven aan bewindspersonen e.d. Publiceren van opinieartikelen over het beleid inzake OS in de dagbladpers en vakpers Het bovenstaande betreft scenario A; in scenario B zouden van de Werkwijzen de punten a) en c) vervallen. 3. Bewustwording en positionering Operationele doelen a. Bevorderen van het besef onder haar leden, onder de achterbannen van de leden en onder de Nederlandse bevolking i.h.a. i. dat internationaal diaconaat en ontwikkelingssamenwerking vanuit het christelijke geloof een eigen motivatie, karakter en krachtbron heeft en dat Prismaleden daarin samenwerken/ ii. dat de rol van (christelijke) diaconale en ontwikkelingsorganisaties anders is geworden en dat een breder engagement bij ontwikkelingssamenwerking nodig is dan het geven van geld. b. Bevorderen dat de Nederlandse kerken en christenen zich meer bewust worden van het belang van veranderingen in ons eigen land met het oog op een rechtvaardiger en duurzamer samenleving, inclusief een verandering van levensstijl.
24
Nadere typeringen De meeste Prismaleden zijn ontstaan in de jaren 70 van de vorige eeuw toen steeds meer informatie over de nood in de wereld onder de aandacht kwam van de mensen in Nederland en veel (orthodoxe) christenen het werk van de oecumenische beweging en van de bestaande ontwikkelingsorganisaties te politiek en politiek te eenzijdig vonden. De organisaties hadden aanvankelijk vooral een diaconaal karakter in de zin van het met kerken en christelijke organisaties proberen te lenigen van directe nood van (groepen van) individuen. Dit leidde tot het zogenoemde transactieframe: Mensen die zich betrokken weten op de nood elders in de wereld geven geld aan een organisatie die daarmee namens de donoren die nood gaat lenigen. De armoedeproblematiek in dit frame is een probleem van ‘daar’ en met ons geld gaan we dat (met hen) oplossen. Inmiddels is de wereld veranderd en is het besef doorgedrongen dat de armoedeproblematiek veel ingewikkelder is en te weerbarstig om met wat geld op te lossen. Armoede heeft te maken met onrechtvaardige economische en financiële verhoudingen en machtsverschillen, met cultuurverschillen en met religieuze en geestelijke factoren. Het tegengaan van armoede is een ingewikkeld multi-stakeholder proces waarbij maatschappelijke organisaties een belangrijke rol kunnen en behoren te vervullen. Tegelijkertijd is ontwikkelingssamenwerking een sector geworden met hoofdzakelijk seculiere actoren en met een eigen taalveld, waarin de christelijke motivatie en invulling gemakkelijk veralgemeniseert tot een waarde gedreven benadering. Dit is in de context van het publieke bestel adequaat, maar moet er niet toe leiden dat de leden van Prisma in hun interne communicatie en de communicatie met de achterban de taal verliezen waarin vanuit het geloof de motivatie en de invulling van het werk aan de orde kan komen. In de verwoording van het eigene van christelijke ontwikkelingssamenwerking en diaconaat op een algemeen niveau buiten een fondswervingscontext, zonder ons tegen anderen af te zetten, wil Prisma een rol vervullen. In dit verband past ook het bevorderen van een verschuiving bij de achterbannen van de Prismaleden van het frame voor ontwikkelingssamenwerking. Een verschuiving van het frame ‘doneren voor arme mensen’ naar ‘helpen om in eigen levensonderhoud te voorzien’ en naar ‘engagement bij een veranderingsbeweging’, waarbij die verandering zich op alle niveaus van de Nederlandse samenleving afspeelt. Hier ligt wel een spanning met de fondswervingsdoelstelling die de relatie van de organisaties met hun achterban ook heeft. Werkwijzen a) Prisma faciliteert en bevordert de bezinning op dit thema onder de leden en breder onder de achterban, onder meer door medeverantwoordelijkheid voor Micha Monitor te nemen b) Prisma is deelnemer van Micha Nederland, dat als primaire doelstelling heeft bewustwording van Christenen en kerken in Nederland, en draagt ook bestuurlijk daaraan bij c) Door middel van publicatie en inbreng in bijeenkomsten/conferenties stelt Prisma deze kwestie aan de orde. Beoogde impact Prisma levert een kleine maar strategische bijdrage aan veranderingen in bovengenoemde zin bij de achterbannen en bij de leden die zich de komende jaren steeds duidelijker gaat aftekenen en uit resultaten van Micha monitor geregistreerd worden.
25
Activiteiten Realisering van deze doelstelling wordt langs drie lijnen van activiteiten nagestreefd. a) Bijeenkomsten van het communicatienetwerk van Prisma b) Samenwerkingen inbreng in Micha Nederland c) Inhoudelijke inbreng in publieke discussie in bijeenkomsten en publicaties Dit betreft scenario A; in scenario B zou van de Activiteiten punt a) mogelijk niet gehandhaafd kunnen worden dan wel sterker onder directe verantwoordelijkheid van leden moeten komen, en zou punt c) beperkter worden.
B. Handelingsperspectief 2 Operationeel doel Prisma continueert het penvoerderschap en deelname aan het KEP overleg met EO-Metterdaad en draagt zo bij aan een kanaal van fondswerving voor de eigen leden en voor andere KEP organisaties. Overwegingen hierbij Door de onzekere situatie van de Publieke omroep is ook de continuïteit van EO-Metterdaad op middellange en langere termijn niet zeker Volgens het gemeenschappelijke beleid van EO en KEP partners moet in de projecten die door EOMetterdaad worden gefinancierd, de christelijke identiteit duidelijk aanwezig zijn. Door de Prisma programmamanager wordt in het kader van het KEP overleg gewerkt aan voortdurende verbetering van de kwaliteit van de projecten en de verantwoording daarvan; daarin ligt ook een toegevoegde waarde van Prisma. Het is van belang dat de aanvragende organisaties, waaronder de Prismaleden, steeds komen met goede voorstellen die ook voldoende en op verantwoorde wijze mediageniek zijn. Een nevendoelstelling van de uitzendingen is ook bewustwording van en betrokkenheid bij nood en onrecht elders in de wereld. Activiteiten In hoofdzaak huidige activiteiten voortzetten. In overleg met EO Metterdaad werken aan voortdurende verbetering van de samenwerking en de communicatie over de projecten.
26
4) Besluit Het denken over ontwikkelingssamenwerking en de wijze waarop daaraan vormgegeven wordt verkeert in een stroomversnelling (ze hs 2). De Prismaleden willen op een adequate wijze blijven werken aan ontwikkelingssamenwerking en een aantal (daarnaast) aan internationaal diaconaat. Dit vereis bezinning en heroriëntatie zowel van de leden als van Prisma, die bestaat ter wille van de leden. Dit SMB vormt een voorlopige neerslag van een traject van bezinning op de rol en betekenis die Prisma de komende jaren kan hebben voor de leden. Een reflectie op vier scenario’s heeft geleid tot het formuleren van twee realistische scenario’s. De keuze voor één daarvan wordt nu nog niet gemaakt omdat enkele belangrijke factoren nog onduidelijk zijn en voortzetting van huidige beleid tot die tijd zinvol lijkt. Voorgesteld wordt om die keuze uit te stellen tot midden 2015.
27
