Strategie bij vraaggestuurde ventilatie Alusta Symposium
Rol van ventilatie Emissies van: personen materialen processen
voorzieningen en gebruik van ventilatie bron verspreiding
4 november 2010 concentraties
Wil de Gids Vent Guide
Onderwerpen
Van verontreiniging naar gezondheidsrisico gebruik van menselijke activiteit effluents mensen
verspreidings- verontreinigingsproces belasting
ventilatievoorzieningen
–mensen –dieren –beperking luchtvochtigheid om bouwconstructie te beschermen
Ventilatie uitgangspunt Nederland - 1
concentratie
ademhaling inhalatie Lung
Pulmonary artery Heart
verblijfspatroon dosis
Left atrium
Alveolar capillaries
• Maak gebouwen luchtdicht
blootstelling
Right atrium Left ventricle Right ventricle
gezondheidseffect PULMONARY SYSTEM
gezondheidsrisico chemicalien industriele activiteit
• Voor wie of wat
ventilatie
d 1.29 a 1.55 2.18 1.45 b 1.03 4.57 1.35 0.81 c 0.59 0.37 1.06 0.32 0.34 1.11 f 0.28 e 0.57 g 0.21 0.78
Pulmonary veins
bouwinrichtings materialen
Eerst altijd bron bestrijden dan pas aan ventilatie denken
Ventilatie
Inleiding g g wat is dat Vraagsturing Welke vraag is er op welk moment Een aanpak voor een strategie Slotopmerkingen
verontreinigingsbron
ventilatie
verdunning
• Geef de bewoner en/of gebruiker van gebouwen voorzieningen waarmee het minimaal vereiste niveau kan worden bereikt – Een redelijk gebruikersgedrag ten aanzien van voorzieningen wordt dus door de overheid verwacht
1
Ventilatie uitgangspunt Nederland - 2
Volumestroom verdeling per persoon 90% van de populatie heeft gem. over het stookseizoen meer dan 6.5 dm3/s p.p.
- koken, - wassen,
energie
50 40
dm3/s s
• Ventileer ten behoeve van mensen en door de mens noodzakelijk j uit te voeren activiteiten, dus ook:
volumestroom p per persoon
60
Vraaggestuurd gg ventileren
30 20 10 0
- douchen en baden.
IAQ
5
15
25
35
45
55
65
75
85
percentiel
Ventilatie uitgangspunt Nederland - 3 • Geen extra ventilatie voor afvoer van emissies uit bouw en inrichtingsmaterialen 0,15 15 • Toetsing emissies bouwmaterialen 0 dm3/s.m2 voor acute effecten (formaldehyde) • Toetsing emissies bouwmaterialen effecten met langere werkingstijd 0,55 dm3/s.m2 (radon)
onderzoek→ grootheid ↓ aantal woningen aantal woning complexen meettijd ventilatie dm3/s CO2 ppm
menselijke effluenten persoonlijke verzorging vocht warmte bouwmaterialen inrichtingsmaterialen
• • • • • • • • •
CO2 CO NOx ETS VOC RSP Radon SO2 O3
Lebret
vd Wal *4
circa 330
70
10 150
CO mg/m3 NO2 μg/m3 VOC 1 μg/m3 VOC 2 μg/m3 TVOC μg/m3 HCHO ppm stof μg/m3
De Gids/op tVeld 30
van Dongen *2 circa 90- 1200
3
2
3
week niet gemeten
dagen 44- 216
dagen 17 -35
landelijke steek proef weken niet gemeten
niet gemeten
360 – 1540 gem uurlijkse waarde 790 0- 7*1 12- 100 niet gemeten niet gemeten niet gemeten 30 – 130 7- 274 *1
850 -1250
692
1-2 niet gemeten niet gemeten niet gemeten 30 160 niet gemeten niet gemeten
niet gemeten 17,6
1200
120 50
• • • • • •
n = 165
Overzicht metingen in woningen
200
Welke verontreinigingen
95
2-40*1 28 -88 39 -74 *2 63 -100 *3 niet gemeten niet gemeten 56 - 61
288 12,9 niet gemeten
Ventilatie strategie • de meest dominante verontreiniging naar plaats en tijd • alle combinaties: – mensenlijke effluenten (CO2) – menselijke activiteiten (vocht en VOC) – gebouw- en inrichtings emissies (VOC)
• maar ook temperatuurbeheersing
2
Strategie vraagsturing
CO2 sturing
vraag gestuurde ventilatie
• Voor wie of wat
verwarming
personen niet aanwezig
personen wel aanwezig
–mensen
koeling
• grenswaarde 1200 ppm • komt overeen met ca. 7 dm3/s per persoon
personen niet aanwezig
personen wel aanwezig
overdag
nacht
overdag
–dieren
nacht
Strategie vraagsturing verwarming
Verloop kosten CO2 sensoren
verwarming geen personen
CO2
vocht VOC bouw en inrichting
vocht
3500 3000 prijs in e euro
wel personen
2500 2000 1500 1000 500 0
VOC verzorging
1985
VOC bouw en inrichting
1990
1995
2000
2005
2010
jaar
Strategie vraagsturing koeling
Vocht sturing
koeling wel personen
geen personen
overdag
CO2
vocht
VOC verzorging
VOC bouw en inrichting
nacht
maximaal spuien
VOC bouw en inrichting
• Wanneer en hoelang
overdag
nacht
vocht
vocht
VOC bouw en inrichting
– tijd • 24 uurs cyclus • absortie en desorptie proces typisch 4 tot 6 uur
– in najaar extra ventilatie via spuien
3
Condensatie/absorptie en desorptie/verdamping
Emissie bouw- en inrichtingsmaterialen
• Wat
condensatie en absorptie
–VOC desorptie en verdamping
• 0,15 dm3/s per m2 vloeroppervlakte
Minimale ventilatiestroom om vocht af te voeren • 6 dm3/s per persoon gemiddeld over 24 h – Gebaseerd op een vocht productie per persoon van 2 kg/24 h – Een maximale stijging van de absolute vochtigheid van 2 g/kg
Middelen voor persoonlijke verzorging • Voor wie of wat –Mensen die lakken en haarspray en sommige zeepproducten gebruiken (VOC) –maximaal ventileren in de ruimte waar het wordt gebruikt met de normale ventilatievoorzieningen tijdens gebruik en 1 uur erna
Temperatuur sturing
• Wat – te warm – passieve- of nachtkoeling • spui ventilatie (inbraakvrij) • 6 dm3/s per m2 vloeroppervlakte
Slotopmerkingen • Bij vraagsturing moet onderscheid worden gemaakt tussen perioden met warmtevraag en perioden met koudevraag • Bij vraaggestuurde ventilatie kan men niet uitsluitend op p CO2 sturen • Ook als er personen aanwezig zijn kan vocht soms belangrijk zijn • In perioden waarbij geen personen aanwezig zijn, spelen vocht en emissies van bouw en inrichtingsmaterialen ook een rol • In de situatie met te hoge temperaturen is het ‘s nachts maximaal ventileren belangrijk
4
Bedankt voor uw aandacht
5
