Vraaggestuurde natuurlijke ventilatie Systeem Bemal A+
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE
Inhoudsopgave:
1
Systeem
a. b.
Eengezinswoningen Shuntsysteem appartementsgebouwen
3-4 5-8
2
Reductiefactor 9
3
Invloed op het E-peil 10
4
Afvoerroosters type SDC 11
a. Eigenschappen b. Installatie c. Onderhoud d. Types e. Afmetingen - afbeeldingen f. Markering: g. Onderdelen rooster SDC h. Boost debiet i. Voeding 9V alkaline batterij j. Positie van de shutters wanneer de batterij leeg is: k. Testprocedure i.v.m. de werking van de motor / batterij: l. Voeding 12V AC transformator
5
Horizontale leidingen 17
11 11 11 11 12 12 13 14 15 15 15 16
Vraaggestuurde natuurlijke ventilatie
Systeem Bemal A+
Nu de epb-eisen een betere isolatie en strengere luchtdichtheid voorschrijven, zijn luchtlekken in nieuwbouw (zo goed als) verleden tijd. Om toch een gezond binnenklimaat te garanderen, is het belangrijk dat we op een andere manier gaan ventileren. En zo komt gecontroleerde ventilatie op de voorgrond: vitaal, simpel niet afhankelijk van derden.
Natuurlijk Ventileren moet Mechanisch als het niet anders kan
1. Systeem
1.a. Eengezinswoningen Een vitaal binnenklimaat in een woning is nodig voor de gezondheid en het wooncomfort. Continu en gecontroleerd ventileren is de meest efficiënte manier om een gezond binnenklimaat te garanderen. Ons vierdelig ventilatiekanaal met vraaggestuurde afvoerroosters onderscheidt zich door eenvoud, waardoor de garantie op een duurzaam, gezond en kwalitatief systeem groter is. Gecontroleerd ventileren met A+ in combinatie met andere duurzame investeringen, zoals luchtdichtheid, compactheid, oriëntatie, ... zal een belangrijke meerwaarde betekenen voor uw woning. Schiedel levert een all-in bouwpakket, met een uitgebreide en duidelijke handleiding waarmee u stap voor stap wordt begeleid. Als u toch nog vragen heeft, kunt u ons telefonisch of per e-mail bereiken. Wij hebben het voorwerk al gedaan en dat bespaart u veel moeilijkheden en tijd. Wilt u toch iets anders dan onze standaard producten? Schiedel kan op uw verzoek en inzicht een geheel eigen ontwerp maken inclusief bijbehorende bouwtekening en prijsopgave. Informeer gerust eens naar de mogelijkheden.
SYSTEEM – vier ruimtes gecontroleerd verluchten in één element Buitenafmeting 57 cm x 26 cm
4
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE
berging toilet badkamer
keuken berging toilet badkamer
keuken berging toilet badkamer
Debiet m3/h min. max.
Boost debiet m3/h
Vraagsturing
-
27
aanwezigheid
5
27
56
vocht + aanwezigheid
@ 2 Pa
5
75
-
vocht
SDC-hp50
@ 2 Pa
5
27
56
vocht + aanwezigheid
SDC-hp75
@ 2 Pa
5
32
75
vocht + aanwezigheid
Geschikt voor volgende ruimte
Debiet m3/h
Sectie
wc
25 m3/h
70 cm2
SDC-p25
@ 2 Pa
5
50 m3/h
140 cm2
SDC-hp50
@ 2 Pa
wasplaats
50 m3/h
140 cm2
SDC-h75
gesloten keuken
50m3/h
140 cm2
open keuken
75m3/h
208 cm2
badkamer
Roostertype
Drukverschil
LEGENDE:
h = humidity = vochtgestuurd p = presence = aanwezigheid gestuurd Het boostdebiet wordt geactiveerd door aanwezigheid.
5
1.b. Shuntsysteem met A+ in appartementsgebouwen SYSTEEM SHUNT Het shuntsysteem bestaat uit een hoofdkanaal en één of meerdere zijkanalen, waarvan de sectie in functie staat van het af te voeren debiet. De lucht wordt individueel in het zijkanaal afgevoerd, alvorens naar het hoofdkanaal te worden geshunteerd. Op deze manier is er geen rechtstreekse verbinding tussen 2 vertrekken van bijvoorbeeld verschillende verdiepingen. Door het shuntsysteem en het gebruikte materiaal voorkomt men geluidsoverdracht en brandoverslag. Het shuntsysteem is een terugslagwerend systeem, waardoor het ook kan worden toegepast in hoge gebouwen. Ieder kanaal wordt bovenaan voorzien van een terugslagwerende statische zuiger.
2de verd.
2ème ét.
1ste verd.
1er ét.
Onze studiedienst bekijkt de dimensionering van de kanalen kosteloos voor u. Voor de eengezinswoningbouw kan u ook steeds gebruik maken van de standaard pakketten. De kanalen worden steeds volgens de NBN D50-001 gedimensioneerd. gelijkvloers
6
rez
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE AFVOERDEBIETEN
In de volgende ‘natte ruimtes’ dient volgens de ventilatienorm NBN D50-001 volgend debiet te worden afgevoerd:
ruimte
debiet
Overeenstemmende sectie
wc
25 m3/h
70 cm2
50 m3/h
140 cm2
wasplaats
50 m3/h
140 cm2
gesloten keuken
50m3/h
140 cm2
open keuken
75m3/h
208 cm2
badkamer
7
AFVOERKANALEN - AFMETINGEN 20
26
3 14 3
400 cm2
3
B 14
B 20 41,5
41,5 35,5
3 12
3
2,5
21
20
26
420 cm2
3
3 3
20
710 cm2
240 cm2 B 41
BS 41
57
57 51
2,5 3 12,5
3
20
26
720 cm2 260 cm2 B 57
57 2,5 12,5 3
2,5 3 12,5
B 57\3
3 20
26
250 cm
2
BD 57\4
26
2,5
3 9 2 9 3
20
180 cm
26
3
3 12
2
3
420 cm2 112,5 cm2 250 cm2
41,5
3 9 2 9 3
BD 20
2,5 12,5 3
3 9 2 9 3
3
20
420 cm2
21
3
21
57
3
2,5 3 12,5
26
3
3
3 20 3
26
1020 cm2 BS 57
26
36
3
3
8
3
3
3
26
3
3
20
20
26
20
280 cm2
3
26
3
3
21
3
420 cm2 108 cm2 BD 41
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE SHUNT A + SYSTEEM Met het A+ systeem spreken we over een gecontroleerd natuurlijk Ventilatiesysteem. Dit wil zeggen dat we lucht op een gecontroleerde natuurlijke wijze afvoeren en dat we geen gebruik maken van een gedwongen toe- of afvoer. De voordelen zijn veelvuldig ; geen onderhoud, altijd gezonde ventilatie, volledig geluidloos en verbruikt GEEN ENERGIE om de ventilatie te laten werken. Afhankelijk van de aanliggende en bovenliggende te ventileren lokalen, worden de afmetingen van de kanalen gekozen. Voor elk kanaal bestaan er aansluitelementen, waardoor er op de werf geen gaten dienen te worden gekapt of geboord.
Regelbare toevoeropeningen
in de droge ruimtes Conform de norm NBN D50-001. Fabrikant en type naar keuze. De karakteristieken van het toevoerrooster zullen mede het uiteindelijke E-peil bepalen.
Doorstroomopeningen
Conform de norm NBN D50-001. Fabrikant en type naar keuze.
Betonnen afvoerkanalen met vraaggestuurde afvoerroosters type SDC
Conform de norm NBN D50-001. Schiedel-Bemal maakt steeds een studie voor elk project.
9
2. Reductiefactor f = 0,80 Omwille van het energiebesparend karakter bekwam het Bemal A+ systeem een reductiefactor f = 0,80. Deze factor zal een bijzonder gunstige invloed hebben op het E-peil. Vanuit deze f-factor berekent de EPB-verslaggever de m-factor. De m-factor is tevens afhankelijk van de performantie van de gebruikte toevoerroosters. De f-factor wordt ingegeven in de EPB-software en is terug te vinden op de website van de verschillende gewesten:
10
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE 3. Invloed op het E-peil De reductiefactor f=0,80 werd vastgelegd in een Technische Goedkeuring op Energie, welke terug te vinden is op de website van het Vlaams Energie Agentschap: www.energiesparen.be. Het E-peil is van meerdere factoren in de bouw afhankelijk. De invloed van de reductiefactor op het E-peil, en de invloed van de luchtdichtheid van het gebouw op het E-peil werd in onderstaande tabel in kaart gebracht. BEREKENING MET DE NIEUWE EPB-SOFTWARE 2014 (incl. ingave van bouwknopen):
A
systeem/ système
f=1
f = 0,8
C
C
C
C
D + WTW
f=1
f = 0,91
f = 0,75
f = 0,73
DC of 80W
luchtintensiteit meting (m3 / hm2) mesure à l’étanchéité l’air
6
3
6
3
6
3
6
3
6
3
6
3
6
3
E-peil
59
55
56
52
63
59
60
56
57
53
56
52
53
49
59
60
55
56
52
53
70 E-max 2014 = 60 Bemal A+ 3m3/hm2
k-max 2014 = 40 k = 31
60
63
59
52
56
57
53
56
50
49
40 30 20 10 0
vergelijking van systemen in dezelfde woning/ comparaison des systèmes dans la même maison: syst. A 6m3/hm2: E59 3m3/hm2: E55
Bemal A+ 6m3/hm2: E56 3m3/hm2: E52
syst. C 6m3/hm2: E63 3m3/hm2: E59
vraaggestuurde C-systemen/systèmes C sur démandes 6m3/hm2: E60 tot 56 3m3/hm2: E56 tot 52 Studie door/ étude par: Bureau Creatuur - Puurs/Benny Craenhals
Conclusie: Ook voor woningen met een (zeer) laag E-peil is systeem A+ een zeer energiezuinige keuze! De vraagsturing van het A-systeem zorgt voor een vermindering van het energieverbruik, die zich duidelijk aftekent in het E-peil van de woning. Het Bemal A+ systeem is een energiezuinig, betaalbaar en betrouwbaar alternatief voor de woning van vandaag en morgen.
11
4. Afvoerroosters type SDC a. Eigenschappen
gewicht 370g tot 480g afhankelijk van de versie kleur Front cover: glanzend witte afwerking – shutters: licht grijs materiaal Basis: PS – front cover: ABS
b. Installatie - verwijder het front cover van het rooster - aanwezigheidsgestuurde versies: plaats de batterij of verbindt de 12V AC kabel met de transformator type SDC-transfo - plaats de basis van het rooster over de opening - bevestig de basis aan de muur met behulp van 4 schroeven - klik het front cover terug op de achterkant Het rooster kan horizontaal of verticaal worden geplaatst (hou ook rekening met andere leidingen die eventueel langs het rooster lopen). Bij renovatie kan het in opbouw worden geplaatst. (informeer naar de opbouwkanalen) Het is belangrijk dat de uitvoering op voorhand (evt met de architect) wordt besproken.
c. Onderhoud Eenvoudig onderhoud – 1x per jaar, afhankelijk van het type binnenmilieu. - front cover afwasbaar met zeepwater - shutters droog af te wrijven
d. Types Er zijn verschillende types SDC roosters die geplaatst worden afhankelijk van de ruimte en het af te voeren debiet: Boost debiet m3/h
Vraagsturing
-
27
aanwezigheid
5
27
56
vocht + aanwezigheid
@ 2 Pa
5
75
-
vocht
SDC-hp50
@ 2 Pa
5
27
56
vocht + aanwezigheid
SDC-hp75
@ 2 Pa
5
32
75
vocht + aanwezigheid
Debiet m3/h
Sectie
Roostertype
Drukverschil
wc
25 m3/h
70 cm2
SDC-p25
@ 2 Pa
5
50 m3/h
140 cm2
SDC-hp50
@ 2 Pa
wasplaats
50 m3/h
140 cm2
SDC-h75
gesloten keuken
50m3/h
140 cm2
open keuken
75m3/h
208 cm2
badkamer
12
Debiet m3/h min. max.
Geschikt voor volgende ruimte
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE e. Afmetingen - afbeeldingen
f. Markering: ruimte
type
artikel nummer
Label op verpakking
Markering op front cover
keuken
SDC-hp75
VRSDCHP75
SDC-hp 75 / 5-32-75m³/ h@2Pa (kitchen)
G2H1046DL SDC-hp75 xxxx
badkamer
SDC-hp50
VRSDCHP50
SDC-hp50 / 5-27-56m³/ h@2Pa (bathroom)
G2H1047DL SDC-hp50 xxxx
wc
SDC-p25
VRSDCP25
SDC-p 25 / 5-27m³/h@2Pa (wc)
G2H1048DL SDC-p25 xxxx
wasplaats
SDC-h75
VRSDCH75
SDC-h 75 / 5-75m³/h@2Pa (laundry)
G2H1062DL SDC-h75 xxxx
transfo
SDCTRANSFO
VRSDCTR
SDC-transfo 12V AC>8V DC
13
g. Onderdelen rooster SDC
Pluggen, schroeven en gereedschap worden niet meegeleverd.
14
1 roosterlichaam 2 shutters 3 vochtsensor 4 batterij of transformata 12/8V 5 doorvoergeul elektriciteit 6 PCB 7 aanwezigheidssensor 8 motor
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE h.
Boost debiet
Timing: 20 minuten. (tolerantie van +/- 1 minuut na de laatste detectie) Detectie: ‘p’ en ‘hp’ versies: Om overdetectie te vermijden (vb door personen die voorbij de openstaande deur lopen), zal het boost debiet pas worden geactiveerd als er 25 seconden na de eerste detectie nog steeds detectie is. Wanneer 25 seconden na de eerste detectie geen persoon meer door het oog wordt waargenomen, zal het rooster niet naar het boostdebiet gaan.
1 De aanwezigheid van de bewoner activeert de tijdsmeting. 2 De tijdsmeting wacht 25 seconden en detecteert dan opnieuw gedurende 50 seconden; indien niemand wordt gedetecteerd zal het boost debiet niet worden geactiveerd. 3 Wanneer hierna terug iemand de kamer binnen komt wordt een nieuwe detectieperiode opgestart. 4 Als 25 seconden later nog steeds iemand wordt gedetecteerd, zal het boostdebiet worden geactiveerd. De detectie blijft geactiveerd zolang de sensor iemand waarneemt. 5 Als de bewoner niet meer wordt waargenomen door de sensor, zal een timer van 20 minuten in werking treden. 6 Als er tijdens deze 20 minuten niemand meer wordt waargenomen door de sensor, zal het boostdebiet worden uitgeschakeld aan het einde van deze 20 minuten.
15
i. Voeding 9V alkaline batterij De shutters van de SDC-roosters openen en sluiten zich op basis van vraagsturing. De vraagsturing wordt bepaald door de luchtvochtigheid en/of aanwezigheid. 2 van de 5 shutters bewegen afhankelijk van de relatieve luchtvochtigheid, de 3 andere shutters bewegen afhankelijk van de aanwezigheid. Enkel voor de aanwezigheidssensor is er een elektrische voeding nodig. Deze voeding kan worden voorzien in de vorm van een 1x 9V alkaline batterij of door middel van een 12V aansluiting. SDC-hp 75
Open keuken
voeding voor aanwezigheidssensor nodig
SDC-hp50
Badkamer Gesloten keuken
voeding voor aanwezigheidssensor nodig
SDC-p25
Wc
voeding voor aanwezigheidssensor nodig
SDC-h75
wasplaats
GEEN voeding nodig
j. Positie van de shutters wanneer de batterij leeg is: SDC-hp 75
Open keuken
3 van de 5 shutters blijven dicht
SDC-hp50
Badkamer Gesloten keuken
3 van de 5 shutters blijven dicht
SDC-p25
Wc
alle shutters blijven dicht
SDC-h75
wasplaats
niet van toepassing; shutters blijven altijd bewegen
Aangezien de 2 shutters welke worden aangedreven door het vochtgehalte, zeer traag bewegen en de 3 shutters voor aanwezigheid zichtbaar sneller bewegen, zal een lege batterij visueel gemakkelijk kunnen worden waargenomen. De roosters zijn daarom niet voorzien van een buzzer of verklikkerlichtje.
k. Testprocedure i.v.m. de werking van de motor / batterij: Om de werking van de motor en/of batterij te testen, kan volgende bewerking worden gedaan: a. open het rooster b. verwijder de batterij c. wacht 30 minuten alvorens opnieuw te installeren d. koppel de batterij terug aan; wanneer de batterij nog genoeg geladen is, zullen de motor en de shutters 2 op en neer bewegingen maken.
16
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE l. Voeding 12V AC transformator Vanuit de electriciteitskast dient een 12V kabel te worden getrokken tot bij de volgende roosters: SDC-hp 75
Open keuken
voeding voor aanwezigheidssensor nodig
SDC-hp50
Badkamer Gesloten keuken
voeding voor aanwezigheidssensor nodig
SDC-p25
Wc
voeding voor aanwezigheidssensor nodig
SDC-h75
wasplaats
GEEN voeding nodig
Een 12V AC transformator kan geplaatst worden op de plaats van de 9V batterij. Referentie: SDC-transfo
‘p’ (aanwezigheid) type Toevoertype
Batterij
SDC-transfo
Nominale spanning
9V
12V AC
Toegelaten spanning (range)
6 – 9,5 V
10 – 14 V AC
Stroom op stand-by
≤ 6 µA
≤ 20 mA
Stroom bij motor activatie
≤ 200 mA
≤ 380 mA
17
5. Horizontale leidingen De horizontale leidingen tussen het vraaggestuurd afvoerrooster en het verticale afvoerkanaal dienen te voldoen aan de richtlijnen van de ventilatienorm NBN D50-001. Voor een eenvoudige en correcte installatie van het geheel adviseren wij voor elke ruimte het gebruik van galva spiraalbuis dia.160mm met zijn hulpstukken. Op deze manier voldoet de installatie zowel voor de open keuken (75m³/h) als voor de wc (25m³/h). Voor de goede werking van elk type van ventilatie is het wenselijk om de natte cellen zo dicht mogelijk bij het afvoerkanaal te plaatsen. Dit is zeker ook zo bij het vraaggestuurde A+ systeem. Ook de juiste sectie van de horizontale buis, de gladheid van de buis, de manier van aansluiting en de hoogte van de schouw bepalen mee de goede werking van het systeem. De EPB-regelgeving (bijlage IX Belgisch Staatsblad) raadt aan om de horizontale verbindingsstukken maximum 1m lang te voorzien; dit is echter geen wetgeving, maar raadgeving. In functie van het verticale kanaal en de correctheid van installatie kan de horizontale verbinding in werkelijkheid wel een grotere horizontale lengte overbruggen. Hierin is het vooral zaaks gezond verstand te gebruiken en in geval van twijfel ons technisch bureel te raadplegen. Een voorbeeld van de verbindingsbuizen wordt weergeven in onderstaande principe tekening:
Horizontale snede
verticale snedes
(Plaatsing van eventuele isolatie in de schacht wordt steeds door architect / verslaggever bepaald.)
Rooster verticaal geplaatst
18
Rooster horizontaal geplaatst
De kanalen kunnen op verschillende manieren in de schacht worden geplaatst. Het type en de afmeting van de kanalen staat in functie van het aantal aansluitingen en het af te voeren debiet.
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE VOORBEELD VAN EEN WERF
19
TECHNISCH HANDBOEK NATUURLIJKE VENTILATIE
SCHIEDEL NV Centrum Zuid 3404 3530 Houthalen T +32 (0)11 60 00 60 F +32 (0)11 60 00 70
[email protected] www.schiedel.be 20
Raadpleeg onze studiedienst voor een vrijblijvende gepersonaliseerde studie. Part of the BRAAS MONIER BUILDING GROUP
