Stoppen met roken Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies
Jouw gezondheid is onze zorg
Inhoud Stoppen met roken
2
3
De effecten van roken op je gezondheid
3
De feiten over roken
4
De voordelen van stoppen met roken
5
Beslissen wanneer je stopt met roken
7
Stoppen met roken zonder hulp
8
Stoppen met roken met behulp van nicotinevervangers
9
Stoppen met roken met behulp van je arts en Alphega apotheek
10
Wanneer moet je een arts raadplegen voor het stoppen met roken?
10
Tips om het stoppen met roken vol te houden
11
Stoppen met roken Geef het op, voorgoed! We weten dat ten minste 70% van de rokers wil stoppen met roken. Door het lezen van deze folder vindt de eerste stap plaats op weg naar een rookvrije toekomst. Stel je voor dat je rookvrij bent! Denk na over hoe geweldig het zou zijn om de zorgen over je gezondheid achter je te laten. Miljoenen mensen zijn je voor gegaan. Jij kan het ook. We realiseren ons dat stoppen met roken niet eenvoudig is en bieden je daarbij alle begeleiding en ondersteuning die je nodig hebt om deze gewoonte te doorbreken.
De effecten van roken op je gezondheid Verhoogde kans op kanker Tabaksrook bevat meer dan 4.000 chemische stoffen die eerst binnenkomen in de mond, neus, keel en dan de longen. Ten minste 40 van deze stoffen staan erom bekend kanker te veroorzaken. Het is dus geen wonder dat het risico van orale, neus- en keelkanker dramatisch is toegenomen onder rokers. Bijna 30.000 mensen per jaar lijden aan longkanker. Longziekten Ongeveer 25.000 mensen sterven elk jaar aan chronischeobstructieve longziekte (COPD). Dit is een ernstige longziekte die bronchitis en emfyseem omvat. Meer dan 8 op de 10 van deze sterfgevallen zijn direct gerelateerd aan roken. Verminderde levensverwachting Roken kan je leven verkorten op minstens 20 verschillende manieren. Het is een aanzienlijke oorzaak van hart- en vaatziekten, doordat rokers 2 tot 3 keer meer kans op een hartaanval hebben dan niet-rokers. Daarnaast zijn er duidelijke tekenen van het circuleren van de schadelijke stoffen van roken door het hele lichaam. Dit kan vervolgens maagzweren, kanker van
3
de blaas, nieren, maag en pancreas veroorzaken en kan bijdragen tot cervicale kanker en leukemie. Het resultaat hiervan is dat de helft van de lange termijn rokers vroegtijdigzullen overlijden, als direct gevolg van het roken. Gemiddeld kan roken de levensverwachting met 14 jaar verkorten.
De feiten over roken Roken is de grootste oorzaak van vermijdbare ziekten en voortijdige sterfte, verantwoordelijk voor meer dan 114.000 sterfgevallen per jaar. Naast bovengenoemde ziekten zijn er nog problemen die het leven moeilijk kunnen maken. Roken-gerelateerde problemen • Roken verhoogt het risico op griep en andere infecties, door wijzigingen in het immuunsysteem. • Roken veroorzaakt tandvleesontsteking. Een belangrijke oorzaak van verlies van tanden. • Roken beschadigt de huid. Ook veroorzaakt roken rimpels rond de ogen en de mond. • Roken veroorzaakt vroegtijdige veroudering door een slechte bloedsomloop en laag zuurstofgehalte in het bloed. Daardoor hebben rokers twee keer zoveel kans op psoriasis. • Roken kan invloed hebben op de oogzenuw, waardoor het verlies van het gezichtsvermogen kan optreden en is een belangrijke oorzaak van staar. • Roken kan de vruchtbaarheid verminderen bij mannen en vrouwen. • Roken kan leiden tot impotentie bij mannen. Effecten van meeroken Naast dat roken schadelijk is voor jezelf, brengt het ook de gezondheid van de mensen om je heen in gevaar. Dit door middel van zogenaamd ‘passief roken’ of ‘meeroken’. Roken in de buurt van kinderen kan ernstige aandoeningen van de luchtwegen veroorzaken, zoals bronchitis en longontsteking.
4
Meeroken: • Verhoogt het risico op het krijgen van astma en kan astma-aanvallen veroorzaken. • Verhoogt het risico op meningitis bij kinderen. • Verhoogt de kans dat baby’s en kinderen vaker last van hoest en verkoudheid krijgen. Wiegendood komt 2 keer zo vaak voor bij baby’s van rokende moeders. Daarnaast hebben de kinderen waarvan de ouders roken 3 keer meer kans op het overnemen van deze gewoonte als kinderen uit nietroken huishoudens.
De voordelen van stoppen met roken Het goede nieuws is dat met stoppen met roken de meeste gevolgen van roken worden omgekeerd. Binnen 20 minuten na het stoppen met roken, beginnen de positieve effecten op je gezondheid.
5
Tijd sinds je gestopt bent
Voordelen voor je gezondheid
20 minuten
Bloeddruk en hartslag worden weer normaal.
8 uur
Nicotine en koolmonoxide (giftig gas in sigarettenrook) in het bloed worden gehalveerd en zuurstof in het bloed wordt weer normaal.
24 uur
Koolmonoxide is verwijderd uit het lichaam en de longen beginnen met het opruimen van slijm en andere rook-afvalstoffen.
48 uur
Er is geen nicotine in het lichaam meer aanwezig en reuk en smaak zijn sterk verbeterd.
72 uur
Ademhalen wordt makkelijker, bronchiën beginnen te ontspannen en de energie wordt verhoogd.
2 tot 12 weken
De bloedcirculatie verbetert, waardoor wandelen en lopen een stuk makkelijker is.
3 tot 9 maanden
Hoesten, piepende ademhaling en ademhalingsproblemen verbeteren en de longfunctie wordt verhoogd met 10%.
1 jaar
Risico op een hartaanval daalt tot ongeveer de helft van dat van een roker.
10 jaar
Risico op longkanker daalt tot de helft van die van een roker.
15 jaar
Risico op een hartaanval daalt tot hetzelfde niveau als iemand die nooit heeft gerookt.
6
Naast de voordelen voor de gezondheid zitten er ook nog andere voordelen aan het stoppen met roken. Financiële voordelen Roken is een zeer dure gewoonte. Denk eens aan wat je zou kunnen doen met al het geld dat je extra overhoudt. Wanneer je een pakje sigaretten per dag rookt heb je na een maand genoeg geld over voor bijvoorbeeld een weekend weg. Andere voordelen Wanneer je stopt met roken, ontdoe je jezelf van de muffe tabakgeur in je haar, huid en kleren. Je huid wordt gezonder en stralender, je krijgt minder rimpels en je tanden zien er beter uit. Daarnaast heb je een fris en aantrekkelijk huis en geen last van nicotinevlekken op de muren en plafonds.
Beslissen wanneer je stopt met roken Zoals je leest is het echt de moeite waard deze gewoonte te doorbreken. Maar wanneer bepaal je het juiste moment om te stoppen? Hoe eerder je stopt, des te eerder voel je de voordelen. Echter de voorbereiding is vaak de sleutel tot het succes. Een handig hulpmiddel is om een lijst op te stellen voor jezelf, waar je de voordelen van het stoppen met roken opschrijft. De informatie in deze folder kan je hiermee helpen. Houdt deze lijst bij de hand wanneer je daadwerkelijk gestopt bent met roken. De lijst kan je helpen op de moeilijke momenten. Gebruik de aanloop naar de stopdatum om je familie en vrienden te informeren over je plan. Zij kunnen je aanmoedigen en steun geven. Roken is verslavend, zowel geestelijk als lichamelijk. Roken kan bij plotseling stoppen dan ook ontwenningsverschijnselen geven. Deze ontwenningsverschijnselen variëren per persoon. Veelvoorkomende ontwennings verschijnselen zijn concentratiestoornissen, slapeloosheid, geïrriteerdheid, gewichtstoename en drang om te roken. De grootste veroorzaker van
7
deze ontwenningsverschijnselen is de nicotine die in sigaretten zit. Nicotine heeft een stimulerend effect op het centrale zenuwstelsel. Dit licht euforisch effect blijft na het roken van een sigaret echter maar een half uur werkzaam.
Stoppen met roken zonder hulp Teveel rokers proberen puur op wilskracht te stoppen met roken, zonder hulp en/of geneesmiddelen. Stoppen met roken is echter eerder een kwestie van aanpak dan van wilskracht. Stoppen met roken is niet gemakkelijk en lukt alleen als je echt gemotiveerd bent. Niemand kan voor je stoppen, je zult het echt zelf moeten doen. Een helder stappenplan kan uitkomst bieden: • Stap 1: Beslis of je werkelijk wilt stoppen en beslis of je voorbereid bent op een lastige periode. Zet de voordelen en nadelen op een rij. • Stap 2: Beslis hoe je wilt stoppen en bereid je goed voor. Bekijk tegen welke moeilijkheden je kunt aanlopen en wat je daar tegen kunt doen. • Stap 3: Prik een datum en kies een ‘makkelijke’ dag. Tot aan de stopdatum kun je alvast ‘oefenen’ met stoppen met roken. Tot die datum rook je de drie meest onmisbare sigaretten niet. Daarnaast kun je bijvoorbeeld stoppen met het roken binnenshuis en in je auto. De kans op een succesvolle rookstop stijgt echter aanzienlijk indien je een rookstophulpmiddel combineert met een vorm van gedragsondersteuning. Zonder hulp slaagt amper 3 tot 5% van de rokers erin om te stoppen met roken. Met een aangepaste hulp stijgt de kans om na een jaar nog rookvrij te zijn tot 25%.
8
Stoppen met roken met behulp van nicotinevervangers Nicotinevervangers worden in verschillende toedienings vormen aangeboden en worden aangeraden als je meer dan 10 sigaretten per dag rookt. Deze zijn verkrijgbaar als pleister, kauwgom, microtab (zuigtablet), tablet en inhaler. Deze middelen zijn zonder recept verkrijgbaar bij je Alphega apotheek. Nicotinevervangers zijn effectief gebleken. De persoonlijke voorkeur en de hoeveelheid sigaretten die je rookt, bepalen de therapie. Overleg daarom met je Alphega apotheek welke methode het beste bij je past. • Nicotinepleisters werken volgens een afbouwschema en zorgen ervoor dat je de hele dag door een gelijkmatige hoeveelheid nicotine krijgt toegediend. Hierdoor heb je niet meer die hevige trek in een sigaret. De pleister draagt je 24 uur per dag. • Nicotinekauwgom gebruik je iedere keer wanneer er drang is om te roken. Afhankelijk van de sterkte van de kauwgom en het aantal sigaretten dat je rookt, varieert dit van ongeveer 7 tot 12 stukjes kauwgom per dag. Voor de juiste werking van deze kauwgom is het van groot belang dat de kauwgom langzaam gekauwd wordt. • Nicotinetabletten gebruik je iedere keer wanneer er drang is om te roken. Ook hier is het aantal tabletten afhankelijk van de sterkte van de tablet en de hoeveelheid sigaretten die je rookt. De meeste mensen hebben genoeg aan 8 tot 12 tabletten van de juiste sterkte per dag.
9
• Microtabs worden opgezogen onder de tong. Dit duurt ongeveer 30 minuten. De tablet mag niet worden doorgeslikt en er mag niet op gekauwd worden. Ook hier is het aantal tabletten afhankelijk van de sterkte van de tablet en de hoeveelheid sigaretten die je rookt. De meeste mensen hebben genoeg aan 8 tot 12 tabletten van de juiste sterkte per dag. Voor alle nicotinevervangers geldt: overleg altijd met je Alphega apotheek welke methode het beste aansluit bij je rookpatroon en persoonlijke voorkeur. Je hebt dan de meeste kans van slagen.
Stoppen met roken met behulp van je arts en Alphega apotheek Wanneer het stoppen met roken op eigen kracht of met behulp van een nicotinevervanger geen succes heeft, kan je arts overwegen om andere ondersteunende middelen voor te schrijven of je doorverwijzen voor gedragsmatige ondersteuning. Voor deze ondersteuning bij het stoppen met roken kun je ook terecht bij je Alphega apotheek.
Wanneer moet je een arts raadplegen voor het stoppen met roken? Als je in één van de volgende omstandigheden verkeert of één van de volgende klachten hebt, mag je geen nicotinevervangende producten gebruiken of uitsluitend na overleg met je arts: • als je zwanger bent of borstvoeding geeft. • als je een hartinfarct of beroerte hebt gehad (ook als dit jaren geleden is). • als je angina pectoris hebt. • als je ernstige hartritmestoornissen hebt. • als je een ontsteking aan keel of slokdarm hebt (geldt voor de kauwgom). • als je een chronische huidaandoening hebt (geldt voor de pleisters). • als je jonger bent dan 18 jaar.
10
Tips om het stoppen met roken vol te houden Stop met excuses zoeken! Als je eenmaal bent gestopt met roken, is het makkelijk excuses te verzinnen om weer te beginnen. Wees dus goed voorbereid en bedenk activiteiten om de hunkering naar het roken af te laten nemen. Er zijn een aantal eenvoudige manieren om het stoppen met roken makkelijker te maken. Wees actief Beweging is de beste manier om je stemming te verbeteren en om gewichtstoename te voorkomen. Zo kun je bijvoorbeeld een stappenteller dragen en streven naar 10.000 stappen per dag. Dit zou je ook op kunnen bouwen tot je je doel hebt bereikt. Eet goed Veel mensen maken zich zorgen over het aankomen wanneer ze stoppen met roken. Door gezond te blijven eten, zoals verse groenten en fruit, voorkom je dit. Zorg ervoor dat je elke ochtend ontbijt, dit geeft je de hele ochtend voldoende energie. Ook is het belangrijk voldoende vocht binnen te krijgen, 2 liter per dag is daarbij de richtlijn, dit helpt je ook om afvalstoffen sneller uit je lichaam te krijgen. Beloon jezelf Spaar het geld dat je zou hebben besteed aan sigaretten en verwen jezelf elke week met iets leuks. Door jezelf iedere week te belonen voor het stoppen met roken, houd je het langer vol.
11
Meer weten? Deze folder is onderdeel van een serie informatiefolders, die wordt uitgegeven door Alphega apotheek. Deze folders zijn ook online beschikbaar op www.alphega-apotheek.nl. Wil je meer weten over dit onderwerp, jouw gezondheid of de geneesmiddelen die je gebruikt? Kom dan gerust eens langs bij Alphega apotheek. Wij zijn je graag van dienst. Ook voor geneesmiddelen die je zonder recept koopt, raden we aan te laten controleren of ze samengaan met eventuele andere geneesmiddelen die je al gebruikt. Geef het gebruik van deze zogeheten zelfzorgmiddelen dan ook altijd door aan jouw apotheek.
2014b
Jouw gezondheid is onze zorg
