STICHTING WIJN EXAMENS NEDERLAND NIVEAU-EISEN

ER NED LAN

D

I CHT NG W I T

EXAME N

S

S

NIVEAU-EISEN STICHTING WIJNEXAMENS NEDERLAND

IJN

U I T G A V E 2 0 0 0

Inhoud PAGINA 2

Inleiding

5

Exameneisen niveau 1

9


13


15


18

To e l a t i n g s v o o r w a a r d e n t o t h e t e x a m e n o p n i v e a u 4

18

Belangrijke adressen en telefoonnummers

19

Colofon

Inleiding Inleiding Onze maatschappij is aan sterke verandering onderhevig. Oude wetten gelden niet meer mede als gevolg van nieuwe vinificatiemethoden en bereidingstechnieken in de keuken. Ook inzichten op het gebied van wijnkunde en gastronomie zijn de laatste tijd drastisch herzien. Deze veranderde inzichten hebben geleid tot aanpassing van de niveau-eisen van de wijnopleidingen. Het bleek noodzakelijk om aan de reeds bestaande 3 niveaus een extra stap vooraf te laten gaan. Dit heeft geleid tot een verschuiving in de aanduiding van de niveaus. In deze brochure worden de verschillende niveaus en de daarbij horende (nieuwe) exameneisen behandeld.

Erkenning van wijndiploma’s: een noodzaak Er zijn mensen die beroepshalve een wijnopleiding moeten volgen. Daarnaast zij er mensen die uit interesse een serieuze wijnopleiding willen volgen. Beide categorieën verdienen het om degelijk en objectief te worden geëxamineerd. Een gehaald diploma dient te worden bekroond met een betekenisvol diploma. Een betekenisvol diploma • is een onomstotelijk bewijs dat de gediplomeerde dat niveau inderdaad heeft bereikt • heeft een officiële status • is vergelijkbaar met buitenlandse diploma’s Beoordeling van en controle op wijnexamens en de daaraan verbonden diploma’s zijn derhalve noodzakelijk. Om die reden is door de wijnbranche in 1980 de Stichting Wijn Examens Nederland (SWEN) opgericht.

Doel en werkwijze van de SWEN De SWEN is opgericht door de organisaties en instanties die het Nederlandse wijnbedrijfsleven vertegenwoordigen. De SWEN toetst de examens van instituten, organisaties en ondernemingen die wijnopleidingen verzorgen. De toetsing houdt in dat vastgesteld wordt op welk niveau het examen staat. Er wordt op toegezien dat de examens serieus en objectief worden afgenomen. In de SWEN zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd: • het Productschap Wijn • het Bedrijfschap Detailhandel voor Alcoholhoudende Dranken • de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren

2 INLEIDING

De SWEN erkent uitsluitend examens die op één van de volgende vier niveaus zijn afgenomen:

Niveau 1 De kennis die vereist is om de klant eenvoudige adviezen te kunnen geven met betrekking tot het wijnassortiment dat in de winkel wordt verkocht.

Niveau 2 De kennis die vereist wordt alsmede de toepassing van die kennis in algemene functies waar gedegen vakbekwaamheid van de wijnverkoper een voorwaarde is.

Niveau 3 De kennis en het inzicht die vereist zijn alsmede het toepassen van die kennis in gespecialiseerde functies.

Niveau 4 Kennis, inzicht en toepassing op het hoogst haalbare professionele niveau. De SWEN heeft een niveau 4 opgesteld met eisen voor een examen uitsluitend ten behoeve van kandidaten die minimaal 5 jaar werkzaam zijn in de wijnbranche. Tot 2001 is in Nederland op dit niveau nog niet geëxamineerd.

INLEIDING 3

Erkenning SWEN De instituten, de organisaties en ondernemingen die voor een door de SWEN erkend examen opleiden, hebben het recht om die erkenning en het examenniveau op hun diploma’s en eventuele afzonderlijke certificaten te vermelden. Niveau 3 sluit aan op één van de wereldwijd erkende wijnexamen-niveaus die de Engelse branche, vertegenwoordigd in de Wine and Spirit Education Trust, hanteert. Daarmee is bereikt dat Nederlandse diploma’s op niveau 3 erkenning vinden in het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Denemarken, de Verenigde Staten en een aantal andere landen.

De wijnkenner erkend Dankzij de SWEN krijgt Nederland een groeiend aantal erkende wijnkenners. De SWEN is een logisch gevolg van de grote interesse die in ons land voor wijn is ontstaan. De SWEN-examenbeoordeling geeft extra waarde aan serieuze wijnopleidingen in Nederland. Voor inlichtingen: Secretariaat SWEN p/a Bedrijfschap Detailhandel in Alcoholhoudende Dranken Diepenhorstlaan 3 2288 EW Rijswijk telefoon: 070 399 24 21 telefax : 070 399 29 74 internet: www.swen.nl

4 INLEIDING

niveau 1

De kandidaat dient op het examen op niveau 1 in staat te zijn vragen te beantwoorden over de in het nevenstaand overzicht gestelde onderwerpen:

EISEN VOOR HET WIJNEXAMEN 01 wettelijk kader: 1.1 definitie van wijn 1.2 verschil tussen most en wijn 1.3 de aanduidingen: tafelwijn, landwijn, kwaliteitswijn: V.Q.P.R.D., V.D.Q.S., A.O.C., QbA, QbA mit Prädikat, QmP, D.O.C., D.O.C.G., D.O., D.O.C. 1.4 etiketteringsvoorschriften en andere aanduidingen 1.5 trends in de consumptie 02 de wijnstok: 2.1 de soort geschikt voor de wijnbouw 03 voorwaarden voor de wijnbouw: 3.1 klimaat 3.2 bodemsoorten hierbij behoort o.a. de voorbereiding van de bodem, het bemesten enzovoorts 3.3 ligging van de wijngaard 3.4 weersomstandigheden in relatie tot het oogstjaar 04 het oogsten: 4.1 oogstmaand(en) 4.2 oogstmethoden

1 KENNIS HEBBEN VAN: HET REPRODUCEREN

VAN FEITEN, TERMEN, IDEEËN, REGELS ENZOVOORTS DOOR ZE TE HERINNEREN OF TE HERKENNEN, GEBRUIKTE WOORDEN OMSCHRIJVEN, BESCHRIJVEN, OPSOMMEN, AANWIJZEN, BENOEMEN, AANSTREPEN.

TOELICHTING

verschillen tussen tafelwijn, landwijn en kwaliteitswijn. Verder de betekenis van de afkortingen voor kwaliteitswijnen in Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Portugal. Cépage- en bicépagewijnen, varietal.

de belangrijkste witte en blauwe druivenrassen

belangrijkste wijnlanden

noordelijk en zuidelijk halfrond handmatig en machinaal

05 gisting: 5.1 definitie 5.2 de alcoholische gisting 5.3 chaptaliseren 06 wijnbereiding: 6.1 witte wijn van witte druiven NIVEAU 1

5

EISEN VOOR HET WIJNEXAMEN

TOELICHTING

6.2 witte wijn van blauwe druiven 6.3 rode wijn 6.4 rosé wijn

van blauwe druiven en door menging

6.5 parelwijn, mousserende wijn, champagne

toevoeging van koolzuur (méthode gazéifié), gisting op tank (cuve close), 2e gisting op fles méthode traditionelle, méthode champenoise

07 componenten van de wijn: 7.1 alcohol 7.2 tannine 7.3 zuren 7.4 suikers 08 de belangrijkste wijnbouwgebieden in: 8.1 Frankrijk a Bordeaux

de ligging, smaakkenmerken, belangrijkste druivenrassen en appellations (tenzij in de toelichting de onderwerpen als begrenzing zijn aangegeven) Médoc, Haut-Médoc en de zes gemeenten, Graves, Sauternes, Barsac, Les Premières Côtes de Bordeaux, Bordeaux Supérieur, Entre-Deux-Mers, Saint Émilion, Pomerol en Lalande de Pomerol, Fronsac, Blaye, Bourg

b Zuid-West Frankrijk

Bergerac, Côtes de Duras, Cahors, Côtes de Buzet, Côtes de Casgogne en Madiran

c Val de Loire

oostelijk Loire : midden Loire (Touraine) : midden Loire (Anjou-Saumur) : westelijk Loire (Pays-Nantais) :

d Champagne e Elzas f Bourgogne g Côtes du Rhône

Pouilly, Sancerre, Menetou-Salon, Quincy, Reuilly Vouvray, Bourgeuil, Chinon Anjou, Saumur, Saumur Champigny Muscadet de Sèvre-et-Maine, Muscadet, Muscadet-sur-lie

Chablis, Côtes de Nuits met gemeenten, Côtes de Beaune met gemeenten, Chalonnais met gemeenten, Mâconnais (Pouilly Fuissé en Saint Véran), Beaujolais noordelijk en zuidelijk deel van de Rhône

h Provence i Languedoc j Roussillon

6

8.2 Duitsland

Mosel-Saar-Ruwer, Rheingau, Rheinhessen, Baden, Franken en Pfalz

8.3 Italië

Abruzzo Emilia-Romagna Marche Púglia Toscane Umbria Veneto

NIVEAU 1

: : : : : : :

Montepulciano d’Abruzzo Lambrusco Verdicchio dei Castelli di Jesi Lambrusco Chianti Orvieto Bardolino, Soave, Valpolicella


TOELICHTING

8.4 Spanje

Toro, Rueda, Ribera del Duero, Rioja, Navarra, Cava, La Mancha, Valdepeñas, Valencia, Utiel-Requena, Jumilla, Montilla-Moriles, Jerez-Xérès-Sherry (tevens sherry-typen)

8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 8.10

Vino Verde, Douro, Port (tevens port typen), Dão, Bairrada, Reguengos

Portugal Hongarije Roemenië Bulgarije Zuid-Afrika Verenigde Staten

8.11 Chili

Californië Central Valley

8.12 Argentinië 8.13 Australië 09 wijn en gezondheid

alcoholgebruik in Nederland. De uitwerking van alcohol op het menselijk lichaam. Alcoholwet. De verantwoordelijkheden van de verkoper. Reclamecode voor alcoholhoudende dranken.

NIVEAU 1

7

w w w. s w e n . n l 8

niveau 2


EISEN VOOR HET WIJNEXAMEN 01 wettelijk kader: 1.1 definities van wijn 1.2 verschil tussen most en wijn 1.3 de aanduidingen: tafelwijn, landwijn, kwaliteitswijn: V.Q.P.R.D., V.D.Q.S., A.O.C., QbA, QbA mit Prädikat, D.O.C., D.O.C.G., D.O., D.O.C. 1.4 etiketteringsvoorschriften en andere aanduidingen 02 de wijnstok: 2.1 de soort geschikt voor de wijnbouw 2.2 het enten 2.3 planten snoeiwijzen 2.4 de oogst van de nieuwe stok


VAN FEITEN, TERMEN, IDEEËN, REGELS ENZOVOORTS DOOR ZE TE HERINNEREN OF TE HERKENNEN, GEBRUIKTE WOORDEN OMSCHRIJVEN, BESCHRIJVEN, OPSOMMEN, AANWIJZEN, BENOEMEN, AANSTREPEN. 2 TOEPASSEN: HET KIEZEN EN GEBRUIKEN VAN DE JUISTE REGELS, PRINCIPES, METHODEN ENZOVOORTS.

TOELICHTING

Europese Wijnmarktordening, Verordening nr. 1493/1999 verschillen tussen tafelwijn, landwijn en kwaliteitswijn: voorts de betekenis van de afkortingen voor kwaliteitswijnen in Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Portugal. Cépage- en bicépagewijnen, varietal. verplichte en facultatieve aanduidingen

het gemiddelde aantal jaren dat de jonge plant nodig heeft om druiven voort te brengen, geschikt voor de wijnbereiding

2.5 ziekten van de wijnstok en de bestrijdingsmethoden 03 voorwaarden voor de wijnbouw: 3.1 klimaat en irrigatie 3.2 bodemsoorten

hierbij behoort o.a. de voorbereiding van de bodem, het bemesten enzovoorts

3.3 ligging van de wijngaard, biologische wijnen 3.4 vakmanschap van de wijnbouwer 3.5 weersomstandigheden in relatie tot het oogstjaar 04 het 4.1 4.2 4.3 4.4

oogsten: oogstmaand(en) bepalen van het juiste tijdstip risico’s oogstmethoden

noordelijk en zuidelijk halfrond handmatig en machinaal, tris

NIVEAU 2

9

EISEN VOOR HET WIJNEXAMEN 05 gisting: 5.1 definitie 5.2 de alcoholische gisting 5.3 de melkzure gisting 5.4 het stoppen van de gisting 06 wijnbereiding: 6.1 witte wijn van witte druiven 6.2 witte wijn van blauwe druiven 6.3 rode wijn 6.4 rosé wijn

TOELICHTING

de bacteriële omzetting op natuurlijke wijze en als gevolg van menselijk ingrijpen door middel van toevoegen van alcohol, centrifugeren, koudebehandeling en SO2

van blauwe druiven en door menging

6.5 parelwijn, mousserende wijn, champagne

toevoeging van koolzuur (méthode gazéifié), gisting op tank (cuve close), 2e gisting op fles méthode traditionelle, méthode champenoise

6.6 likeurwijn 6.7 gearomatiseerde wijn

o.a. vermouth en noilly prat

07 componenten van de wijn: 7.1 alcohol 7.2 tannine 7.3 zuren 7.4 suikers 08 de belangrijkste wijnbouwgebieden in: 8.1 Frankrijk a Bordeaux

invloeden van de componenten in welke delen, verband met de houdbaarheid, de smaakinvloed wijnsteenzuur, koolzuur voor parelwijn en nagisting

de ligging, klimaat, bodemsoort, belangrijkste druivenrassen, classificaties en appellations (tenzij in de toelichting de onderwerpen als begrenzing zijn aangegeven) Médoc, Haut-Médoc en de zes gemeenten, Pessac Léognan, Graves, Cérons, Sauternes, Barsac, Les Premières Côtes de Bordeaux, Bordeaux Supérieur, Entre-Deux-Mers, Saint Émilion en sub-districten, Pomerol en Lalande de Pomerol, Fronsac, Blaye, Bourg, Côtes de Castillon, Côtes de Franc

b Zuid-West Frankrijk

Bergerac, Côtes de Duras, Cahors, Côtes de Buzet, Côtes de Casgogne, Madiran

c Val de Loire

oostelijk Loire midden Loire (Touraine)

d Champagne e Elzas 10 N I V E A U 2

: Pouilly, Sancerre, Menetou-Salon : Touraine, Montlouis, Vouvray, Bourgeuil, Saint-Nicolas-de-Bourgeuil, Chinon midden Loire (Anjou-Saumur): Anjou, Saumur, Saumur Champigny westelijk Loire (Pays-Nantais) : Muscadet de Sèvre-et-Maine, Muscadet des Coteaux de la Loire, Muscadet des Coteaux de grand lieu, Muscadet, Muscadet-sur-lie

EISEN VOOR HET WIJNEXAMEN f

Bourgogne

g Jura h Savoie i Côtes du Rhône j k l m

TOELICHTING Chablis, Côtes de Nuits met gemeenten, Côtes de Beaune met gemeenten, Chalonnais met gemeenten, Mâconnais (Pouilly Fuissé en Saint Véran), Beaujolais met de crus Côtes du Rhône Septentrionales en gemeentelijke appellations, Côtes du Rhône Méridionales en gemeentelijke appellations

Provence Languedoc Roussillon Corsica

8.2 Duitsland

met de Anbaugebiete: Ahr, Mittelrhein, Mosel-Saar-Ruwer, Rheingau, Nahe, Rheinhessen, Pfalz, Franken, Hessische Bergstrasse, Württemberg, Baden, Saale-Unstrut, Sachsen

8.3 Italië

Valle d’Aosta, Piemonte, Lombardia, Trentino, Alto-Adige, Friuli-Venezia Giulia, Veneto, Emilia-Romagna, Liguria, Marche, Toscane, Umbria, Abruzzo-Molise, Lazio, Campania, Basilicata, Púglia, Calabria, Sicilia, Sardegna

8.4 Spanje

Toro, Rueda, Ribera del Duero, Rioja, Navarra, Penedès, Cava, La Mancha, Valdepeñas, Montilla-Moriles, Málaga, Jerez-Xérès-Sherry (tevens wettelijke eisen, de handel, vinificatie, solera-systeem en sherry-typen)

8.5 Portugal

alle D.O.C.-gebieden, Vino Verde, Douro en Port (tevens wettelijke eisen en handel, vinificatie en port typen), Dão, Bairrada, Alentejo, Madeira

8.6 8.7 8.8 8.9 8.10 8.11

8.12 8.13 8.14 8.15 8.16 8.17 8.18 8.19 8.20 8.21 8.22 8.23 8.24 8.25

Griekenland Luxemburg Zwitserland Oostenrijk Hongarije Slovenië, Kroatië, BosniëHerzegovina, Klein Joegoslavië (Servië, Montenegro en Kosovo), Macedonië Roemenië Bulgarije Georgië, Oekraïne, Moldavië Turkije Zuid-Afrika Canada Verenigde Staten Chili Argentinië Overig Midden- en Zuid-Amerika China Japan Australië Nieuw-Zeeland

Stellenbosch, Paarl Californië, Oregon, Washington State, New York State

South Australia, Victoria, New South Wales

N I V E A U 2 11


TOELICHTING

09 het bewaren van wijn eisen te stellen aan de ruimte stand van de flessen 10 het openen van een fles wijn in de goede volgorde van handelingen 11 de serveertemperaturen van de wijnsoorten 12 het beoordelen van wijn in theorie: 12.1 kleur 12.2 geur 12.3 smaak 12.4 afdronk 13 het herkennen en kunnen omschrijven van kleur, geur en smaakindrukken: 13.1 onderscheid in schakering en intensiteit

herkennen van typeringen zoals licht, stevig, fruitig, hout

13.2 smaakvariabelen

a droog, half droog, mollig, zoet b soepel, stevig, stroef, hard c fris, fruitig, vol

13.3 fouten en gebreken

zoals oxydatie, SO2, kurk, azijnzuur

14 wijn en gerechten veranderde gastronomische inzichten uitgangspunten voor wijn en spijscombinaties 15 wijn en gezondheid

12 N I V E A U 2

alcoholgebruik in Nederland. De uitwerking van alcohol op het menselijk lichaam. Alcohol en wet. De verantwoordelijkheden van de verkoper. Reclamecode voor alcoholhoudende dranken.

niveau 3




VAN FEITEN, TERMEN, IDEEËN, REGELS ENZOVOORTS DOOR ZE TE HERINNEREN OF TE HERKENNEN, GEBRUIKTE WOORDEN OMSCHRIJVEN, BESCHRIJVEN, OPSOMMEN, AANWIJZEN, BENOEMEN, AANSTREPEN. 2 BEGRIJPEN/INZICHT HEBBEN: HET BEGRIJPEN VAN/INZICHT HEBBEN IN DE INHOUD VAN HET ONDERWERP, ZONDER DAT ER AL VERBANDEN KUNNEN WORDEN GELEGD MET ANDERE

GEGEVENS, GEBRUIKTE WOORDEN: SAMENVATTEN, IN EIGEN WOORDEN VERTELLEN, INTERPRETEREN, UITLEGGEN, TEGENSTRIJDIGHEDEN AANWIJZEN, DE BEDOELING AANGEVEN VAN, VOORBEELD BEDENKEN, ORDENEN, VERKLAREN. 3 TOEPASSEN: HET KIEZEN EN GEBRUIKEN VAN DE JUISTE REGELS, PRINCIPES, METHODEN ENZOVOORTS VOOR HET OPLOSSEN VAN NIEUWE SITUATIES, GEBRUIKTE WOORDEN, KIEZEN, OPLOSSEN, SAMENSTELLEN, TEKENEN.

TOELICHTING

00 exameneisen niveau 2 de kandidaat dient alle eisen gesteld in niveau 2 te beheersen, bovendien: 01 wettelijk kader:

02 de wijnstok: 2.5 ziekten van de wijnstok en de bestrijdingsmethoden van de ziekten 2.6 vermeerdering en veredeling 2.7 de vegetatiecyclus van de wijnstok

• korte (historische) inleiding Europese wijnbouwpolitiek • organisatie van de wijnhandel in Nederland • ketenaansprakelijkheid soorten ziekten, schimmels, het nieuwe denken over bestrijdingswijzen

het assimilatieproces

03 wijnbouw 3.6 “groene oogst” 06 de wijnbereiding: 6.8 traditionele en moderne wijnbereiding in al hun facetten

• selectie • osmose • alcoholische en melkzure gisting • industriële gisten/cultures • toepassing enzymen • temperatuur • de termen: klaren, filtreren, oversteken en stabiliseren • assemblage (o.a. vin de goutte en vin de presse) • toepassing en invloed van hout - Frans en Amerikaans eiken - mate van gebrandheid - chips • ontstaan van droge en zoete wijnen

N I V E A U 3 13

EISEN VOOR HET WIJNEXAMEN 07 componenten van de wijn: 7.5 overige componenten

7.6 het beïnvloeden van de hoofdcomponenten van de wijn

TOELICHTING

• glycerine, koper, ijzer • fenolen • anthocyanen • vrij/gebonden zwavelig zuur • chaptalisatie • aanzuren en ontzuren

08 de wijnbouwgebieden

niveau 2 aangevuld met: • kennis over druivenrassen • verdere specificatie van de productiegebieden per land zonder de in de toelichting van niveau 2 aangegeven begrenzingen • het systeem van en de filosofie achter de rendementswetgeving • alle classificaties • de inrichting en organisatie van productie en handel in de wijnlanden Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Portugal

16 organisatie van een wijnproeverij

het bepalen van de te proeven wijnvolgorde

14 N I V E A U 3

niveau 4

De eisen voor niveau 4 zijn vastgesteld voor een examen voor kandidaten die al geruime tijd werkzaam zijn in de wijnbranche. Opleidingsinstituten en kandidaten voor een examen op dit niveau kunnen voor informatie contact opnemen met het College van Wijnmakelaars. Dit college zal zorgdragen voor de begeleiding en de voorbereiding van de examens. De kandidaat dient op het examen op niveau 4 in staat te zijn vragen te beantwoorden over de in het nevenstaand overzicht vermelde categorieën:



VAN FEITEN, TERMEN, IDEEËN, REGELS ENZOVOORTS DOOR ZE TE HERINNEREN OF TE HERKENNEN, GEBRUIKTE WOORDEN OMSCHRIJVEN, BESCHRIJVEN, OPSOMMEN, AANWIJZEN, BENOEMEN, AANSTREPEN. 2 BEGRIJPEN/INZICHT HEBBEN: HET BEGRIJPEN VAN/INZICHT HEBBEN IN DE INHOUD VAN HET ONDERWERP, ZONDER DAT ER AL VERBANDEN KUNNEN WORDEN GELEGD MET ANDERE GEGEVENS, GEBRUIKTE WOORDEN: SAMENVATTEN, IN EIGEN WOORDEN VERTELLEN, INTERPRETEREN, UITLEGGEN, TEGENSTRIJDIGHEDEN AANWIJZEN,

DE BEDOELING AANGEVEN VAN, VOORBEELD BEDENKEN, ORDENEN, VERKLAREN. 3 TOEPASSEN: HET KIEZEN EN GEBRUIKEN VAN DE JUISTE REGELS, PRINCIPES, METHODEN ENZOVOORTS VOOR HET OPLOSSEN VAN NIEUWE SITUATIES, GEBRUIKTE WOORDEN: KIEZEN, OPLOSSEN, SAMENSTELLEN, TEKENEN. IN GOED EN BEGRIJPELIJK NEDERLANDS KUNNEN WEERGEVEN VAN PROEFERVARINGEN ALSMEDE EEN EIGEN MENING OVER EEN WILLEKEURIG ONDERWERP OVER WIJN EN AANVERWANTE ZAKEN.

TOELICHTING

00 exameneisen niveau 2 en 3

de kandidaat dient alle eisen gesteld in niveau 2 en 3 te beheersen, bovendien: 01 algemeen

identificeren en herkennen van de factoren van oorsprong

02 wijnbouw, wijnstok en wijngaard

betekenis klimaat, locaties wijnbouwgebieden, micro- en mesoklimaat, bodem, drainage, weersomstandigheden en -invloeden. Soorten en variëteiten van wijnstokken inclusief kruisingen, hybriden en klonale selecties. De delen van de wijnstok en hun functies, jaarlijkse groeicyclus. Voorbereiding van de wijnstok met betrekking tot planten inclusief enting.

03 wijnbouwtechnieken

bewerking van de wijngaard in alle seizoenen inclusief ongedierte- en ziektebestrijding. Voorwaarden en opties voor het vestigen van wijngaarden in wijnbouwgebieden, snoeiwijzen, irrigatie en oogsten. Nieuwe trends inclusief organische wijnbouw.

04 wijnbereiding

inname van de oogst en voorbereiding tot gisting inclusief aanpassingen. Theorie van gisting en opties in de praktijk. Malolactische gisting. Betekenis van pH-waarden. Nieuwe trends inclusief wijnbereiding met laag zwavelgehalte.

05 ontwikkeling en voltooiing

rijping in vaten versus bulkopslag. Betekenis van eiken en daarmee verbonden variëteiten. Kelderprocessen inclusief klaren, oversteken en filteren, assembleren. Gebruik van toevoegingen. Analyses met kennis van de gebruikte nomenclatuur (Internationaal en Frans) en productspecificaties, verpakking/emballage.

06 organoleptische techniek

systematische benadering van het proeven. Het vaststellen van deels-soortgelijke wijnen: het bepalen van het kwaliteitsniveau en de graad van ontwikkeling van een serie gelijksoortige wijnen waarvan alleen de gemeenschappelijke oorsprong bij voorbaat bekend is. Het vaststellen van niet-soortgelijke wijnen: het bepalen van het kwaliteitsniveau, de graad van ontwikkeling, leeftijd en oorsprong van wijnen waarbij geen gegevens bij voorbaat bekend zijn.

07 de wijnhandel: 7.1 de wijnhandel in Nederland

de publiek- en privaatrechtelijke organisaties. Ethiek in de wijnhandel zoals gedragscodes, bestrijding alcoholmisbruik enzovoorts N I V E A U 4 15

EISEN VOOR HET WIJNEXAMEN 7.2 kosten met betrekking tot wijn

TOELICHTING elementen die tezamen de kostprijs van een fles wijn bepalen, inclusief kosten van de wijngaard en vinificatie, verpakking, logistiek (verscheping/transport, opslag, verzekering, distributie), overhead, financiering, invoerrechten/accijns, taxatie en winstmarges

08 wettelijke bepalingen de wetgeving die van toepassing is voor de importeur en handelaar van wijnen en gedistilleerd en zijn gevolgen 09 de wijnmarkt

diepgaande kennis van de Nederlandse markt, consumententrends. Voldoende brede kennis van de wijnmarkt in de wereld. Met de in de toelatingsvoorwaarden omschreven basiskennis het kunnen toepassen van marketing op de wijnmarkt.

10 stille, versterkte (likeur-)wijnen en mousserende wijnen

de geëigende geografische districten en hun betekenis met betrekking tot het klimaat, bodem, druivenrassen, wijnbouw, wijnbereiding/vinificatie, wijnoogst en de daaruit volgende wijnstijlen en -typen. Wettelijke vereisten voor productie en etikettering, beïnvloeding van commerciële factoren op productie en prijs 01 commerciële factoren en de markt 02 traditionele vinificatiemethoden 03 andere methoden 04 Sherry en soortgelijke types 05 Port en soortgelijke types 06 Frankrijk 06.1 Bordeaux en Zuid-West Frankrijk 06.2 Val de Loire 06.3 Zuid-Frankrijk 06.4 Roussillon, Languedoc, Provence, Corsica 06.5 Bourgogne en Oost-Frankrijk 06.6 Elzas 06.7 Rhône 07 Duitsland 08 Noord-Italië 08.1 Piemonte, Lombardia, Trentino-Alto Adige, Veneto, Friuli-Venezia Giulia, Liguria, Val d’Aosta. 08.2 Centraal- en Zuid-Italië en de eilanden 08.3 Emilia-Romagna, Toscana en alle verder zuidelijk gelegen regio’s 08.4 de eilanden Sicilia en Sardegna 09 Spanje 10 Portugal (stille wijnen) 11 Centraal-Europa 11.1 Zwitserland, Oostenrijk, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Hongarije, Roemenië 12 België, Engeland, Luxemburg en Nederland 13 Zuid-, Oost-Europa 13.1 Bulgarije, Bosnië-Herzegovina, Kroatië, Cyprus, Klein Joegoslavië, Macedonië, Georgië, Griekenland, Moldavië, Rusland, Oekraine 14 Noord-, Midden- en Zuid-Amerika 15 Zuid-Afrika 16 Australië en Nieuw-Zeeland

16 N I V E A U 4


TOELICHTING

11

klassieke druivenrassen

het toepassen van een systematische proeftechniek met betrekking tot druivenrassen en het vaststellen van productie, locatie, kwaliteitsniveau, staat van ontwikkeling en leeftijd/ouderdom, de karakteristieken van ieder druivenras in de wijngaard tijdens de vinificatie en gedurende de ontwikkeling op fles, alsmede de beschikbare variaties in stijlen. Klassieke witte druivenrassen: Chardonnay, Riesling, Sauvignon Blanc, Semillon, Pinot-groep, Chenin/Steen, Viognier Klassieke rode druivenrassen: Cabernet Sauvignon, Merlot, Pinot Noir, Syrah/Shiraz, Sangiovese, Tempranillo, Malbec

12

wijndistillaten

distillaten uit druiven, druivenresten en wijn, brandies, definitie van brandy, Cognacs, Armagnacs en andere brandy-stijlen in de wereld, hun productie, samenstelling en leeftijden

13

bedrijfseconomische aspecten

in staat zijn om, toegepast in de werkzame functie op het moment van het examen, een begroting te kunnen samenstellen. Voorts dient de kandidaat in staat te zijn een balans en een Verlies- en Winstberekening te kunnen lezen, interpreteren en analyseren.

14

automatisering

voldoende kennis van automatisering

N I V E A U 4 17

Toelatingsvoorwaarden TOELATINGSVOORWAARDEN TOT HET EXAMEN OP NIVEAU 4 Voor de toelating tot het examen op niveau 4 zijn voorwaarden verbonden, te weten. De kandidaat dient: 1 werkzaam te zijn in de wijnhandel waarbij zijn hoofdactiviteit bestaat uit de inkoop en/of verkoop van wijnen. Met wijnhandel wordt tevens bedoeld de horecabedrijfstak (sommeliers) 2 minimaal 5 jaar relevante ervaring te kunnen aantonen 3 tenminste in het bezit te zijn van het diploma Vinoloog van de Wijnacademie of SVH Wijnmeester, danwel aantoonbare kennis op dat niveau te hebben 4 naar het oordeel van de toelatingscommissie tenminste te beschikken over het kennisniveau NIMA-A (bijvoorbeeld Middelbare Hotelschool) 5 de Nederlandse taal perfect te beheersen 6 te beschikken over voldoende leesvaardigheid in de Franse en Engelse taal 7 de voorgeschreven literatuurlijst te kennen

18

OVERIG

Belangrijke adressen en telefoonnummers Secretariaat SWEN p/a Bedrijfschap Detailhandel in Alcoholhoudende Dranken Diepenhorstlaan 3 2288 EW Rijswijk telefoon: 070 399 24 21 telefax: 070 399 29 74 internet: www.swen.nl Productschap Wijn Postbus 29739 2502 LS ‘s Gravenhage Stadhoudersplantsoen 12 2517 JK ‘s Gravenhage telefoon: 070 370 83 47 telefax: 070 370 84 08 E-mail: [email protected] Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) Van Eeghenlaan 27 1071 EN Amsterdam telefoon: 020 673 03 31 telefax: 020 664 54 66 E-mail: [email protected]

OVERIG

19

Colofon Uitgever Productiecoördinatie Concept en vormgeving Lithografie en druk Aan deze brochure werkten mee:

Stichting Wijn Examens Nederland (SWEN), Rijswijk Secretariaat Productschap Wijn, Den Haag Scheps en Partners vof, Naaldwijk Drukkerij Haarmans bv, Beverwijk Rob Zeij, Joop v.d. Kant, Gert Crum, Ruud Engelenberg en Wim de Graaf

20

COLOFON

STICHTING WIJN EXAMENS NEDERLAND NIVEAU-EISEN

Recommend Documents