STICHTING LEERORKEST JAARVERSLAG 2O15

2005 T S E K R O R E E L ST I C HT I N G

2015 JAARVERSLAG 2

O 15

JAARVERSLAG 2015 Stichting Leerorkest

COMITÉ VAN AANBEVELING Met trots presenteren we het nieuwe Comité van Aanbeveling van het Leerorkest en Instrumentendepot dat in 2015 in het leven is geroepen. De leden van het Comité van Aanbeveling dragen de Leerorkestactiviteiten een warm hart toe en onderschrijven onze doelstellingen.

Gerdi Verbeet

Prof. dr. Erik Scherder

Gerdi Verbeet werd geboren in een onderwijs gezin. Zij was werkzaam als docent (lerares Nederlands aan de Berlagescholengemeenschap) en later binnen het leerlingwezen. Vervolgens koos Gerdi voor de politiek, maar onderwijs ligt haar nog altijd na aan het hart. Zij was tien jaar lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, en bijna zes jaar voorzitter van de Tweede Kamer. Bij haar afscheid als voorzitter van de Tweede Kamer, in 2012, werd zij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hierna pakte zij tal van nieuwe (bestuurs)functies op, ook in de culturele wereld. Momenteel is Gerdi onder meer secreta ris van de Nederlandse Bachvereniging, voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en voorzitter van de Raad van Toezicht van Paleis het Loo.

Professor Erik Scherder is hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en hoofd van de gelijknamige afdeling. Daarnaast is hij als hoogleraar Bewegingswetenschappen verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij ontving meerdere onderwijsprijzen. De collegezalen van Professor Scherder zitten altijd bomvol, hij weet zijn enthousiasme en liefde voor het vak als geen ander over te brengen. Regelmatig pleit hij voor meer muziekonderwijs omdat ‘muziek een geweldige verrijking is voor het brein’.

Marc Dullaert is voormalig Kinderombudsman van Nederland, een ambt dat wordt toegekend door de Tweede Kamer. Marc Dullaert zet zich al jaren in voor de rechten van het kind. Zo is hij de oprichter en bestuursvoorzitter van de Stichting KidsRights, een stichting die opkomt voor de k inderrechten van kinderen in ontwikkelingslanden. Daarnaast is hij onder andere grondlegger van de Internationale Kindervredesprijs en voorzitter van het Children’s Peaceprize expertcomité.

Alex Mulder Ondernemer en filantroop Alex Mulder (1946) is gedelegeerd bestuurder van Amerborgh International. Hij richtte in 1972 Unique Uitzend bureau op, waaruit USG People is ontstaan. Tot 2006 bekleedde Alex Mulder de functie van CEO en is sindsdien commissaris. Amerborgh International is de nieuwe eigenaar en exploitant van Felix Meritis. De foundation steunt naast ‘outsider art’ ook De Nieuwe Liefde, centrum voor debat en bezinning in Amsterdam.

2

Ernst Veen werkte tot aan zijn pensionering in 2011 als museumdirecteur. Vanaf 1981 was hij directeur van De Nieuwe Kerk in Amsterdam. Hij spande zich in om een culturele u itwisseling tot stand te brengen met de Hermitage in Sint-Petersburg, wat uiteindelijk leidde tot de vestiging van een dependance van de Hermitage in Amsterdam. Vanaf 2004 was hij ook directeur van de Hermitage Amsterdam. In 2005 werd Ernst Veen benoemd tot kamerheer van de koningin. In 2011 werd hij benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau.

Fotografie: Derek Lee, Jean van Lingen, Bart Kamphuis, Marcel Molle, e.a. | Ontwerp: Emdigio

Marc Dullaert

Ernst Veen

Stichting Leerorkest JAARVERSLAG 2015

INHOUDSOPGAVE 2

Comité van Aanbeveling

5

Voorwoord

9

1. Inleiding

10 10 11 13 14 17

21 21 21 21 21 22

23 23 25

2. Activiteiten, projecten en samenwerkingsverbanden

Bereik Leerorkesten Amsterdam 2015 Lesactiviteiten in Amsterdam Cultuureducatie met Kwaliteit Expertisecentrum Leerorkest Externe contacten, samenwerking en coproducties

3. Fondsenwerving, promotie en publiciteit

Fondsenwerving Publiciteit Hoogtepunten Het Leerorkest online Persoverzicht

4. Organisatie & Bestuur

Governance Code Cultuur Interne organisatie

26

5. Financiën

29

Nawoord

31

Bijlage I. Vrijwilligers en Stagiairs

32

Bijlage II. Evenementenoverzicht

3


4


VOORWOORD Tien jaar Leerorkest! Dat is wel iets om even bij stil te staan. Hoewel… terugkijkend op die tien jaar moet je constateren dat stilstaan en het Leerorkest niet bij elkaar passen. In 2005 gingen we van start met een proefproject met twintig leerlingen op een basisschool in de Bijlmer en het huidige schooljaar nemen bijna 3.400 leerlingen van 18 Amsterdamse basisscholen deel aan lessen en uitvoeringen van het Leerorkest. Een kleine tweehonderd van deze leerlingen volgt ook naschoolse orkest lessen. Daarnaast is het Leerorkest, in samenwerking met Muziekcentrum Zuidoost, actief op twee scholen in het voortgezet onderwijs in de Bijlmer, waarbij bijna vierhonderd leerlingen betrokken zijn. Er is reden om trots te zijn op deze razendsnelle ontwikkeling, maar tegelijkertijd is er het besef dat er nog heel veel te doen is.

H

et Leerorkest handelt vanaf de eerste dag vanuit de overtuiging dat samen muziek (leren) maken een belangrijke factor is in de sociale en cognitieve ontwikkeling van kinderen. De noodzaak, maar ook het effect daarvan is het grootst op kinderen die opgroeien in minder bevoorrechte omstandigheden. Dat is de reden dat het Leerorkest zich consequent heeft gericht en zal blijven richten op de ‘aandachtswijken’ van Amsterdam. Maar de ambitie van het Leerorkest reikt verder: gemeenschappe lijk muziekonderwijs is een verrijking voor alle kinderen en zou een vast onderdeel moeten zijn van het lespakket van iedere basisschool in Nederland, net zo goed als taal, rekenen en gymnastiek. Het Leerorkest heeft niet de organisatorische en financiële spankracht om dit allemaal zelf te doen. Binnen Amsterdam moeten wij al veel scholen teleurstellen die graag het Leerorkest zouden omarmen, simpelweg omdat onze financiële middelen

leerlijn muziekeducatie wordt aangeboden) dat deze beweging vaart begint te krijgen. Voor de uitvoering van het Basispakket Cultuureducatie werkt het Leerorkest samen met Het Concertgebouw, Muziekcentrum Aslan, Muziekcentrum Zuidoost, Muziekschool Amsterdam en Muziekschool Noord die zich hebben verenigd in de stichting MOSA. Mevrouw Bussemaker geeft als Minister van Cultuur deze beweging een verdere duw in de rug met het programma Impuls Muziekonderwijs. In dit verband

‘Onze ambitie reikt verder: instrumentaal muziekonderwijs op elke basisschool in Nederland’ daarvoor tekortschieten. Wat wij wel kunnen doen is een beweging op gang brengen en ondersteunen die — bij voorkeur instrumentaal — muziekonderwijs terugbrengt in de basisscholen in heel Nederland. Gelukkig staan wij in deze ambitie niet alleen. Het is mede te danken aan de initiatieven van Koningin Máxima (die aan de wieg stond van het project Kinderen Maken Muziek) en mevrouw Gehrels (die als cultuurwethouder van Amsterdam het Basispakket Cultuureducatie introduceerde, waarbij aan alle basisscholen in Amsterdam een gratis doorlopende

5


mogen de inspanningen niet onvermeld blijven van het Fonds voor Cultuurparticipatie, dat (samen met o.a. het Oranje Fonds en Prins Bernhardfonds) voor een aantal belangrijke landelijke programma’s onmisbare financiële ondersteuning biedt. Wij zien nu door het hele land lokale initiatieven ontstaan, dikwijls van muziekscholen of muziekverenigingen, om gemeenschappelijk muziekonderwijs aan te bieden aan basisschoolleerlingen. Inhoudelijk biedt het Leerorkest ondersteuning aan dergelijke initiatieven vanuit zijn Expertisecentrum. Al spoedig na de start van het Leeror kest moesten wij ervaren dat de beroepsopleiding van musici nog een slag te maken heeft waar het gaat om methoden en technieken voor het geven van groepslessen. Vanuit die achtergrond is het Expertisecentrum gevormd, dat zich toelegt op het ontwikkelen van dergelijke methoden en technieken en van specifieke materialen die geschikt zijn voor lessen en uitvoeringen van kinderen in onze doelgroep. Dit is een iteratief proces waarin de ervaringen van dirigenten, docenten, groepsleerkrachten en coördinatoren telkens worden verwerkt. In samen werking met een aantal andere, gelijkgestemde muziek educatieve instellingen heeft het Leerorkest de website Orkest in de Klas (www.orkestindeklas.nl) ontwikkeld, waar de producten van het Expertisecentrum voor iedereen toegankelijk zijn, zodat ook lokale initiatieven daarvan gebruik kunnen maken. De website is het afgelopen jaar in een heel nieuw, gebruiksvriendelijker jasje gestoken, waardoor de toegankelijkheid verder is verbeterd. Orkest in de Klas biedt ook een platform voor de uitwisseling van ervaringen tussen docenten onderling en met de educatieve instellingen. Nederland beschikt over een groot reservoir van jonge, goed opgeleide, gedreven muzikanten en muziekdocenten. Door deze professionals in te zetten krijgt de binnenschoolse muziekeducatie een belangrijke kwalitatieve impuls. Tegelijkertijd wordt hiermee voor deze musici een wereld van nieuwe kansen geopend om hun opleiding op een maatschappelijk relevante manier ten nutte te maken.

‘Ook internationaal blaast het Leerorkest een partijtje mee’ Ook internationaal blaast het Leerorkest een partijtje mee. Het onderhoudt intensief contact met buitenlandse muziekeducatieprojecten voor jongeren, vooral omdat wij veel van elkaar kunnen leren. Het Leerorkest loopt daarbij voorop in zijn streven het muziekonderwijs te integreren in het schoolcurriculum en niet alleen als besteding van de ‘vrije tijd’ te benaderen. Ook vinden er uitwisselingen

6

plaats die de kinderen in aanraking brengen met andere culturen. In de loop der jaren kwamen El Sistema (Venezuela), Instituto Bacarelli (Brazilië) en Landfill Harmonic Orchestra (Paraguay) op bezoek bij het Leeror kest. In 2013 ging een orkest van het Leerorkest op tournee naar Barcelona, waar het samen speelde met een lokaal jeugdorkest en een jeugdorkest uit Estland. Op instigatie van Minister Jet Bussemaker is kort geleden een samenwerking gestart met het Gurí-project (São Paulo), onder meer om te onderzoeken hoe het sociale aspect van gezamenlijke muziekeducatie nog verder benut kan worden. Muziekinstrumenten zijn een kostbaar bezit. Tegelijk met de oprichting van de stichting Leerorkest is de stichting Instrumentenfonds opgericht, die kort geleden haar naam heeft veranderd in stichting Instrumentendepot Leerorkest, om beter tot uitdrukking te brengen dat het doel van de stichting is om daadwerkelijk een grote collectie instrumenten bijeen te brengen en te beheren. De stichting Instrumentendepot is opgericht om de financiering van de instrumenten te vergemakkelijken. Het eigendom van de instrumenten berust uitsluitend bij het Instrumentendepot. Het doel van het Instrumentende pot is ondersteunend aan dat van het Leerorkest. Het Instrumentendepot deelt bovendien zijn staf en bestuurlijke organen met het Leerorkest. Toch is het ook om organisatorische redenen goed de beide instellingen te onderscheiden. Waar bij het Leerorkest het onderwijs door professionele docenten (inmiddels zo’n 95 in totaal) en de educatieve en muzikale inhoud centraal staan, draait


het bij het Instrumentendepot om techniek en logistiek. De instrumenten van het Instrumentendepot worden niet alleen ingezet voor de projecten van het Leerorkest. In het verlengde van de ambities en activiteiten van het Leerorkest stelt het Instrumentendepot zich nadruk kelijk ook ten doel een bijdrage te leveren aan de landelijke beweging tot uitbreiding en verbetering van muziek educatie. De instrumenten van het Instrumentendepot worden daarom ook ter beschikking gesteld van andere projecten, die dikwijls zelf het benodigde instrumenta

‘De Leerorkest-begroting wordt in aanzienlijke mate gedekt door particuliere fondsen en sponsoren’ rium niet kunnen bekostigen. Om aan deze doelstelling te kunnen voldoen heeft het Instrumentendepot, met behulp van onder meer NPO Radio 4, Rotary en Blokker, met groot succes een aantal instrumenteninzamelings acties onder particulieren gehouden. Met de ingezamelde en aangekochte instrumenten beschikt het Instrumenten depot sinds dit schooljaar over een voorraad van circa 5.800 instrumenten. Al deze instrumenten moeten opgeknapt, onderhouden en soms gerepareerd worden, en van en naar scholen of projectlocaties worden getransporteerd. Dit alles vergt een complexe administra tie en logistiek. Het Instrumentendepot beschikt over een eigen, toegewijde beheerstaf, die leiding geeft aan een groeiende groep vrijwilligers die voor het onderhoud zorgen. Aan de vrijwilligers wordt hiervoor een opleiding geboden. Door de inzet van deze vrijwilligers hebben de werkzaamheden van het Instrumentendepot een extra sociale dimensie gekregen. Eind 2014 is het Instrumentendepot verhuisd naar een nieuwe locatie aan de Batjanstraat in Amsterdam Oost, pal naast de Majellakerk, de vaste stek van het Nederlands Philharmonisch Orkest. Het Nederlands Philharmonisch Orkest ondersteunt het Leerorkest al vanaf het begin, onder meer door de inzet van zijn musici. Wij zijn het Nederlands Philharmonisch Orkest voor deze lang durige en stabiele samenwerking bijzonder dankbaar. In september 2015 bezocht Koningin Máxima het Instrumentendepot in zijn nieuwe behuizing. Wij zien hierin een erkenning van de betekenis die niet alleen het Leerorkest, maar ook het Instrumentendepot verworven heeft voor de muziekeducatie. Om de groei van de activiteiten te kunnen bijbenen is het management van het Leerorkest en het Instrumenten depot in de loop der jaren uitgebreid en geprofessio naliseerd. Als voorlopig sluitstuk van deze ontwikkeling

is recentelijk de governance structuur van beide stichtingen vereenvoudigd en up-to-date gebracht. Beide stichtingen zijn overgegaan naar een raad-van-toezichtmodel zonder externe bestuurders. Tegelijkertijd wordt ernaar gestreefd de staf klein en slagvaardig te houden. Dit is mogelijk door samenwerking met de stichting Muziekcentrum Zuidoost (MZO), waaruit beide andere stichtingen zijn voortgekomen. MZO heeft de afgelopen jaren, zoals zoveel traditionele muziekscholen, een ingrijpende verandering ondergaan. Het biedt nog faciliteiten aan het buitenschoolse muziekonderwijs in het gebouw aan Hofgeest 139, maar overigens legt het zich nagenoeg geheel toe op het binnenschoolse muziek onderwijs en — in samenwerking met het Leerorkest en een aantal middelbare scholen — op naschools groeps(orkest)onderwijs. De doelstellingen van de drie stichtingen zijn daardoor dichter bij elkaar komen te liggen. Dit opende de mogelijkheid om ook MZO in de nieuwe structuur te betrekken. Alle drie de stichtingen beschikken nu over dezelfde raad van toezicht en dezelfde directeur-bestuurder. De aansturing en het toezicht op het management van de drie stichtingen is hierdoor ook vereenvoudigd en transparanter geworden. Het Leerorkest onderscheidt zich van de meeste andere muziekeducatieve instellingen doordat zijn begroting in aanzienlijke mate wordt gedekt door financiering van particuliere fondsen en sponsoren. Het overheidsaandeel in de financiering is weliswaar sinds de start verhoudings gewijs toegenomen, maar circa 40 procent van het gezamenlijke budget van het Leerorkest en het Instrumen tendepot wordt gedekt uit bijdragen van buiten de overheid. Om niet té afhankelijk te worden van een aantal grote geldschieters willen wij ons meer gaan richten op particuliere donateurs. Met dit doel is het afgelopen jaar de stichting Vrienden van het Leerorkest in het leven geroepen. De huidige situatie, waarin instellingen die door cultureel ondernemerschap substantiële particuliere financiering verwerven verhoudingsgewijs minder subsidie ontvangen dan andere instellingen in de sector, is overigens ongewenst. De vitaliteit en stabiliteit van de sector zijn ermee gediend als het subsidiebeleid van de overheid op dit punt wordt aangepast. Wij zijn al onze subsidiënten, financiers, sponsoren en donateurs intens dankbaar voor hun steun. Ditzelfde geldt voor al degenen die als vrijwilliger hun tijd en inzet doneren. Hun bijdrage is onmisbaar! Ten slotte past een woord van grote dank en waardering aan alle medewerkers en docenten die met hun niet aflatende toewijding en creativiteit de kern vormen van onze activiteiten. Namens de Raad van Toezicht van Stichting Leerorkest,

Jeroen Thijssen, voorzitter

7


8


1 INLEIDING Met een Leerorkest op school krijgt ieder kind de kans om te ontdekken hoe leuk en magisch het is een instrument te bespelen en samen muziek te maken. De visie achter het Leerorkest is de democratisering van muziekeducatie. In de woorden van oprichter en directeur Marco de Souza: ‘Wij vinden dat kunst voor iedereen is. Maar muziekeducatie is vaak zo georganiseerd, dat het hoogdrempelig en kostbaar is. Wij willen ervoor zorgen dat de drempel veel lager wordt, zodat kinderen in achterstandsposities evengoed de kans krijgen om muziek te leren maken en ook thuis een instrument hebben om te kunnen oefenen.’

Groeien en genieten door muziek

Verbinding en verrijking

Muziek heeft kinderen zoveel te bieden. Het is niet alleen heel leuk om te doen, maar ook bewezen goed voor de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling. Muziek maken maakt kinderen slim, sociaal én gelukkig. Er komt zoveel bij kijken, concentratie, discipline, doorzetten. Zorg dragen voor je eigen muziekinstrument. In een orkest leer je samenwerken en naar elkaar luisteren. Samen optreden zorgt voor onvergetelijke ervaringen. Je competent voelen en trots zijn. Daar groeien kinderen enorm van.

Nog een positief effect: een Leerorkest op school verbindt. Niet alleen met elkaar op school, maar ook met een veel groter geheel van muziektradities in Nederland. Voor veel kinderen is kennismaken met een symfonisch muziekin strument en klassieke muziek absoluut niet vanzelfspre kend. De drempel naar de muziekschool is vaak hoog, net als de drempel naar een concertzaal. Het Leerorkest geeft deze kinderen de kans om spelers te zijn in plaats van buitenstaanders. Daar plukken de kinderen hun hele leven de vruchten van. En: hoe meer kinderen muziek maken, hoe mooier Nederland klinkt!

Ieder kind heeft talent Voor ons betekent talentontwikkeling dat een kind de kans krijgt om te leren genieten van kunst en cultuur en om te ontdekken wat het zelf allemaal kan voortbrengen. In de basisschoolleeftijd zijn kinderen het meest ontvan kelijk voor muzikale ontwikkeling. Op jonge leeftijd wordt de kiem gelegd voor de toekomst. In het Leerorkest worden alle sluimerende talenten aangesproken, van enthousiast amateur of genietende toeschouwer tot toekomstig professioneel muzikant.

Gelijke kansen Met een Leerorkest op school krijgt ieder kind de kans om de positieve effecten van muziek te ervaren. Net zoals ieder kind ook leert lezen en schrijven. De opzet is dat alle kinderen vanaf groep 5 een muziekinstrument leren bespelen door wekelijkse muziekles van professionele muziekdocenten, op school, onder schooltijd. Zij leren spelen op de gangbare muziekinstrumenten van het symfonieorkest: viool, altviool, cello, contrabas, harp, dwarsfluit, klarinet, hobo, fagot, trompet, trombone, hoorn en slagwerk. Vervolgens gaat het om samenspel, repetities en optredens. Ook zijn er gedeeltelijk i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost naschoolse Talentorkesten en vervolgtrajecten in het voortgezet onderwijs.

9


2A CTIVITEITEN, PROJECTEN EN SAMENW ERKINGSV ERBANDEN In deze tabel staan zowel het aantal scholen en orkesten als de aantallen leerlingen die meedoen aan de Leerorkesten in Amsterdam (peildatum: 19-01-2016).

BEREIK LEERORKESTEN AMSTERDAM 2015 Voortraject

Leerorkest (groep 5 t/m 8)

Natraject Voortgezet onderwijs

Aantal leerlingen Groep

Aantal Aantal leerlingen Scholen naschools

Groep 1-4

Groep 5

Groep 6

Groep

84 134 30

34 80 14

39 71 9

37 68 13

60 122 7

6

1 1 1

81 47 85

40 19 50

28 26 41

22 20 36

75 32 93

4

1 1 1

39

23

18

29

-

4

1

5 2

1 1

35

39

Aantal 8* Orkesten

7

Zuidoost 1 Wereldwijs Samenspel Bijlmerdrie

92**

Zuidoost 2 As-Soeffah Bijlmerhorst Polsstok

Zuidoost 3 Holendrecht (i.s.m. MZO)

Zuidoost 5 (VO) OSB (i.s.m. MZO) SGR (i.s.m. MZO)

344 51

Noord IKC NoordRijk Krijtmolen Poolster

36 38 31

56 37 18

37 15 17

67 73 53

4

1 1 1

39 25 52

43 29 50

31 30 53

71 55 105

4

1 1 1

67

72

76

100

4

1

1

1

Nieuw West 1 De Globe Johannes De Punt

20

Nieuw West 2 t Koggeschip

Nieuw West 3 34

Louis Bouwmeester

Oost 1 J.P. Coen Insulinde Valentijn

Totaal

61

29 11 23

27 11 17

71 19 36

4

21

27 13 14

1 1 1

582

602

634

539

1.039

38

20

* Peildatum 1 oktober plus de afzwaaiers groep 8 vorig seizoen — ** I.s.m. MZO 10

186

395


IN CIJFERS

3.396

2.814

186

395

Totaal aantal leerlingen groep 1 t/m 8

Totaal aantal leerlingen groep 5 t/m 8

Totaal aantal leerlingen naschools

Totaal aantal leerlingen voortgezet onderwijs

3.977

38

20

10.757

Totaal aantal leerlingen

Totaal aantal orkesten

Totaal aantal scholen

Totaal aantal lesuren Leerorkest (docenten, dirigenten & asistenten)

LESACTIVITEITEN IN AMSTERDAM

3.396 2.814

Het aantal lesactiviteiten en het aantal bereikte leerlingen zijn in 2015 licht toegenomen ten opzichte van 2014. Er is een Leerorkest-school (de Louis Bouwmeesterschool) bijgekomen. Deze school stond al zeven jaar op de Totaal aantal leerlingen Totaal aantal leerlingen wachtlijst.groep Daarnaast zijn de orkesten op drie5scholen 1 t/m 8 groep t/m 8 (Holendrecht, OSB en SGR) uitgebreid met het volgende leerjaar; zie tabel Bereik Leerorkesten Amsterdam 2015.

1O.757 38

Het Leerorkest-curriculum bestaat uit: • V oortraject Leerorkest voor de groepen 1 tot en met 4 in het primair onderwijs; i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost.

Totaal aantal Totaal aantal orkesten lesuren • I nstrumentale lessen en orkestrepetities voor de Leerorkest (docenten, groepen 5 tot en met 8 in het primair onderwijs. dirigenten & asistenten)

• I nstrumentale lessen en orkestrepetities voor de klassen 1 en 2 in het voortgezet onderwijs; i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost. • T alent- of wijkorkesten na schooltijd in het primair onderwijs en in het voortgezet onderwijs (verdiepingstraject van de binnenschoolse leerlijn) i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost.

De leerlijn van het Leerorkest loopt hiermee van groep 1 van het primair onderwijs tot en met klas 2 van het voortgezet onderwijs, van vier- tot veertienjarigen. De leerlingen hebben wekelijks les in groepjes van circa acht leerlingen.

186

395

De organisatie gaat haar derde jaar in sinds de grote

Totaal aantal leerlingen Totaal aantal leerlingen uitbreiding in 2013 als gevolg van het Kunstenplan naschools voortgezet onderwijs

2013-2016. Vanaf 2013 verzorgt de organisatie zowel in Zuidoost als in de andere stadsdelen de Leerorkesten. De werkprocessen zijn inmiddels optimaal gestroomlijnd en de slagvaardigheid is — ondanks de schaalvergroting — behouden. In 2015 heeft de organisatie ingezet op verbetering van het lesklimaat, kortere lijnen tussen muziekdocenten en leerkrachten en meer inhoudelijke samenwerking met het schoolteam.

3.977

Totaal leerlingen Hetaantal verzorgen van zowel de binnenschoolse als de

naschoolse muzieklessen heeft de doorstroming naar de talent- of wijkorkesten bevorderd. In samenwerking met Muziekcentrum Zuidoost is er geïnvesteerd in meer samenhang en betere aansluiting tussen de binnen schoolse en naschoolse activiteiten. Het Leerorkest ziet in de naschoolse wijkorkesten een grote kans om talent ontwikkeling uitgebreid handen en voeten te geven. Hier liggen mogelijkheden om uit te bouwen en door te groeien in de toekomst (zie ‘Talent- of wijkorkesten’).

11


Hetzelfde geldt voor de verdere uitrol van het Leerorkest in het voortgezet onderwijs. Een leerlijn die wordt doorgezet in het voortgezet onderwijs — zowel onder schooltijd (SuperSymphonics) als na schooltijd (OSB Leerorkest Zuidoost) — versterkt de aansluiting tussen primair- en voortgezet onderwijs. Muziek maken wordt hiermee een wezenlijk en structureel onderdeel van het onderwijs en het leven van de kinderen. Daarnaast hebben de bijeenkomsten van de Kenniskring ‘Muziek & Educatie’ hun vruchten afgeworpen. Door deze bijeenkomsten is de kwaliteit van het Leerorkest- curriculum en de inhoudelijke samenwerking met de scholen verbeterd (zie ‘Cultuureducatie met kwaliteit’).

TALENT- OF WIJKORKESTEN Instrumentale muziekles, met name in orkestverband, kan gezien worden als muziekles van deze tijd: een publieksgerichte sociale activiteit die de deelnemers de vreugde van erbij horen en applaus krijgen laat ervaren. Alle deelnemers hebben onder schooltijd al een intensief voortraject gehad (het Leerorkest) en kunnen derhalve worden uitgenodigd om zich verder te ontwikkelen. Voor de naschoolse orkesten worden de kinderen gekozen op kwaliteit en motivatie. De kinderen doen auditie om te worden toegelaten. In 2015 draaiden er in Amsterdam zes Talentorkesten. Drie in Zuidoost in samenwerking met Muziekcentrum Zuidoost en twee in de stadsdelen Nieuwe West en Noord op de basisscholen De Punt en NoordRijk en één in Amsterdam Oost, het naschoolse Talentorkest ‘Klassiek rondom de Klas’.

Amsterdam Zuidoost (i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost) In Zuidoost zijn er drie naschoolse Talentorkesten: het Klein Leerorkest voor beginners, Klein Leerorkest voor gevorderden en het jongerenorkest OSB Leerorkest Zuidoost. Drie scholen van het Brede School Cluster WIJ(k) (basisschool Samenspel, Wereldwijs en Bijlmerdrie) hebben een Klein Leerorkest. Deze orkesten oefenen op basisschool Samenspel. Het OSB Leerorkest Zuidoost oefent op de Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB). Alle naschoolse orkesten staan open voor deelnemers van andere Leerorkest-scholen. In 2015 deden leerlingen van onder andere de Bijlmerhorst, het Bindelmeer College en Scholengemeenschap Reigersbos (SGR) mee aan een naschools orkest.

Werkwijze naschools talentorkest De scholen Samenspel en Open Schoolgemeenschap Bijlmer organiseren zelf het naschoolse orkest op de repetitielocatie en zorgen voor de betrokkenheid van de leerlingen en ouders. De scholen hebben hiervoor binnen hun organisatie extra uren vrijgemaakt. De enthousiaste inzet en ondersteuning vanuit deze scholen blijkt een cruciale factor te zijn voor het succes van hun naschoolse Talentorkesten. Muziekcentrum Zuidoost en het Leerorkest verzorgen de inhoud van de lessen en leveren de docenten en dirigent. Het Expertisecentrum Leerorkest ontwikkelt de lesmaterialen en het orkest repertoire. De opzet en uitvoering van het traject wordt verder uitgewerkt in een intensieve dialoog-gestuurde samenwerking met de scholen. Zie voor concertlijsten: Evenementenkalender 2015.

Overige stadsdelen Het succes van de werkwijze in Zuidoost heeft ons geïnspireerd om middels een pilot te kijken of er ook belangstelling voor deelname aan Talentorkesten is in de andere stadsdelen. De belangstelling bleek groot: in Nieuw West meldden 20 leerlingen zich op basisschool De Punt. In Amsterdam Noord meldden meteen 39 leerlingen zich op basisschool NoordRijk. In Amsterdam Oost zitten Leerorkest-kinderen in het naschoolse Talentorkest ‘Klassiek rondom de Klas’. Ook op de overige locaties, te weten in Nieuw West de scholen ’t Koggeschip, De Globe en de Johannesschool en de drie basisscholen van EGoli meldden zich deelnemers aan.

Voortgezet Onderwijs (i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost) SuperSymphonics, het Leerorkest-vervolgtraject voor het voortgezet onderwijs, draait voor het derde jaar op twee scholen: Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB) en Scholengemeenschap Reigersbos (SGR). In 2015 is het traject uitgebreid naar de tweede klassen.

12


De muziekdocenten van de OSB en de instrumentale muziekdocenten van SuperSymphonics experimenteren in het tweede leerjaar met een nieuwe manier van lesgeven, genaamd co-teaching. Er wordt toegewerkt naar een samenwerking met andere kunstdisciplines, zoals drama en dans. En de mogelijkheid om bij andere vakken, zoals Geschiedenis en Engels, aan te sluiten, wordt onderzocht. Na de evaluatie zal blijken of co-teaching een structureel onderdeel wordt van het curriculum. Het Leerorkest deelt het ontwikkelde SuperSymphonicscurriculum landelijk via de website www.orkestindeklas.nl. De lesmaterialen ontwikkelt het Expertisecentrum Leerorkest in samenspraak met de muziekdocenten van de OSB. Het Expertisecentrum heeft in 2015 voor alle wijkorkesten en het curriculum SuperSymphonics in totaal 304 lesboekjes samengesteld en uitgegeven. Naast SuperSymphonics is het Leerorkest in het voort gezet onderwijs actief met het naschoolse Talentorkest OSB Leerorkest Zuidoost (zie ‘Talent- of wijkorkesten’).

In het kader daarvan zijn er in 2015 diverse kwaliteits impulsen gegeven.

Inhoudelijke samenwerking met het onderwijsveld Het Leerorkest heeft in 2015 een vervolg gegeven aan de bijeenkomsten van de Kenniskring ‘Muziek & Educatie’. De Kenniskring is een groep experts uit de twee kennis gebieden waar het Leerorkest intensief mee te maken heeft: het onderwijsveld en het muziekeducatieveld. Het doel van de bijeenkomsten van de Kenniskring is om tot een uitwerking van een inhoudelijke onderbouwing van het Leerorkest-traject te komen. Deze onderbouwing is bedoeld om het fundament van muziekeducatie in het primair onderwijs te versterken en beide werkvelden, het muziekeducatieveld en het onderwijsveld, dichter bij elkaar te brengen. De kenniskring komt driemaandelijks bij elkaar en adviseert Stichting Leerorkest over de te nemen stappen op het gebied van kwaliteitsverbetering.

Informatief Handboek

CULTUUREDUCATIE MET KWALITEIT De Leerorkest-leerlijn maakt onderdeel uit van de regeling ‘Basispakket Kunst- en Cultuureducatie voor Amsterdam’ van het Amsterdamse Kunstenplan. Tevens valt het Leerorkest binnen de regeling ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ van het Fonds voor Cultuurparticipatie.

Het Leerorkest heeft vanuit de adviezen van de Kennis kring ‘Muziek & Educatie’, aangevuld met artikelen van landelijke experts op het gebied van muziekeducatie, een informatief Handboek samengesteld. Hierin kunnen aspirant Leerorkest-scholen lezen wat er bij komt kijken om instrumentaal muziekonderwijs een plek te geven op een school. Tevens zijn er ideeën verzameld en uitgewerkt over welke lesmiddelen leerkrachten nodig hebben om

13


een deel van de Leerorkest-les (theorie en instrumenten kennis) inhoudelijk te ondersteunen en te herhalen. Dit heeft geresulteerd in diverse lesmiddelen zoals een bordspel — vergelijkbaar met Trivial Pursuit — waarbij leerlingen zelfstandig theoretische muziekkennis opdoen en zangkaarten met zangopdrachten die leerkrachten helpen de Leerorkest-liedjes met de leerlingen te oefenen. In november 2015 werden de lesmiddelen getest en in februari 2016 zullen ze in productie genomen worden. De implementatie van deze lesmaterialen wordt verzorgd in samenwerking met Het Koninklijk Concertgebouw. Zie voor verdere kwaliteitsimpulsen: ‘Expertisecentrum Leerorkest’.

Artistieke samenwerking Het Leerorkest stemt de muzieklessen in 2015 nog beter af op de inhoudelijke wensen van de scholen. Daarnaast heeft het Leerorkest, in samenwerking met haar partners het Nederlands Philharmonisch Orkest, Het Koninklijk Concertgebouw en De Nationale Opera, een artistiek- educatief traject in gang gezet in het kader van het tienjarig jubileum van het Leerorkest. In een gezamenlijk productie Het Lustrumconcert, waarin onder andere delen uit Carmen (Bizet) worden opgevoerd, spelen Talent orkesten samen met het Nederlands Philharmonisch Orkest en solisten en koorleden van De Nationale Opera. Hiervoor zijn door Het Concertgebouw lesmaterialen ontwikkeld en teamtrainingen verzorgd. De oefen-cd voor de leerlingen is ingezongen door solisten van De Nationale Opera.

14

EXPERTISECENTRUM LEERORKEST Het Expertisecentrum bewaakt de kwaliteit van het concept Leerorkest en zorgt ervoor dat het overdraagbaar is. Alle activiteiten van het Expertisecentrum Leerorkest staan in het teken van de kwalitatieve en artistieke kwaliteits impuls die het Leerorkest wil geven in de huidige Kunstenplanperiode. Concrete p roducten van het Expertisecentrum in dit kader zijn:

Orkestboekjes Het Leerorkest heeft in 2015 de orkestboekjes herschreven. Dit was mogelijk doordat de Leerorkest-docenten in november 2014 de leerdoelen per instrument herijkt hebben. Zowel de muzieknoten als de lay-out zijn aangepast. Door een nieuwe lay-out is het voor de kinderen duidelijker welke noten ze moeten spelen en wat ze moeten zingen. De easy-parts en de partijen voor gevorderde kinderen — die in de afgelopen jaren door de docenten zijn geschreven om ieder kind op zijn eigen niveau te laten meedoen — zijn opgenomen in de nieuwe boekjes. Het repertoire is nu verdeeld in een doorlopende leerlijn van vijf orkestboekjes, in plaats van vier. Het vijfde boekje is optioneel en bestaat uit de moeilijkste stukken voor de getalenteerdere orkesten. In totaal zijn er in 2015 voor veertien verschillende instrumenten en vijf leerjaren orkestboekjes herschreven, bijgewerkt en heruitgegeven, in een oplage van 1.600 orkestboekjes.


Methodeboekjes

Nieuw repertoire

Het Leerorkest heeft enkele jaren geleden methodeboekjes gemaakt die de Leerorkest-docenten ondersteunen bij het lesgeven en de kinderen helpen bij het oefenen thuis. Dit is een unieke methode voor alle instrumenten van het symfonieorkest, die de leerdoelen van het Leerorkest volgt. Bij de Leerorkest-methode spelen de leerlingen al in een vroeg stadium samen in orkestverband. Om dit mogelijk te maken kan het zijn dat de leerdoelen per instrument afwijken van de leerdoelen in de gebruikelijke methodes. In 2015 is er een nieuwe versie uitgekomen van het eerste niveau van het methodeboekje. De oefeningen zijn herschreven door een vakdocent muziek in samen werking met een muziekdocent van het desbetreffende instrument. Er zijn lessen toegevoegd met (technische) tekeningen en de theorielessen zijn geïntegreerd in het methodeboekje. In totaal zijn er in 2015 voor veertien verschillende instrumenten methodeboekjes ontwikkeld en geprint, in een oplage van 700 boekjes.

In 2015 zijn er voor het Leerorkest dertien nieuwe orkest stukken gemaakt of gearrangeerd. Een aantal van deze stukken zijn speciaal ontwikkeld voor de naschoolse orkesten, met als doel een betere aansluiting te bewerk stelligen tussen het binnenschoolse en het buitenschoolse repertoire. Daarnaast zijn er voor Het Lustrumconcert in maart 2016 negen nieuwe orkeststukken ontwikkeld. Bij deze nieuwe stukken gaat het Leerorkest uit van bestaande werken uit het repertoire van symfonieorkesten, waaraan partijen voor de kinderen zijn toegevoegd (zie ‘Artistieke samenwerking’). Educatieafdelingen van professionele symfonieorkesten hebben al interesse getoond voor dit

Voortgezet Onderwijs (i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost) In 2015 is de methode SuperSymphonics voor het voort gezet onderwijs gepubliceerd. Met deze methode breidt het Leerorkest-concept zich uit naar de eerste klas van het voortgezet onderwijs. In 2016 zal ook de methode voor de tweede klas gepubliceerd worden. Hiermee heeft het Leerorkest haar doorlopende leerlijn kunnen doortrek ken van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs. In totaal zijn er in 2015 voor acht verschillende instrumen ten orkestboekjes voor het voortgezet onderwijs ontwik keld en geprint, in een oplage van circa 164 boekjes.

‘Bij de Leerorkest-methode spelen de leerlingen al in een vroeg stadium samen in orkestverband’ materiaal. Voor de deelnemende Talentorkesten aan dit Lustrumconcert zijn partijboekjes geprint in een oplage van 140 boekjes. Ook dit materiaal gaat uit van een doorlopende leerlijn van binnenschools naar buiten schools; onder schooltijd leren de kinderen de kinderkoor partijen zingen en buiten schooltijd leren ze de partijen voor hun instrument spelen. Het Expertisecentrum heeft voor dit Lustrumconcert de ‘Zang- en lesboekjes’ uitgegeven in een oplage van 100 boekjes. De boekjes zijn samengesteld door Het Concertgebouw en de bijbehorende oefen-cd’s zijn ingezongen door solisten van De Nationale Opera.

Leerkrachten- en scholenhandboek Het Leerorkest heeft handboeken ontwikkeld voor de leerkrachten en voor de scholen. Het handboek voor de leerkrachten is ontwikkeld in de vorm van hulpmiddelen zoals kaartjes met zangopdrachten en een bordspel. Hiermee kunnen kinderen de muziektheorie ook buiten de reguliere muzieklessen oefenen. Het Handboek voor aspirant Leerorkest-scholen is een inhoudelijk en praktisch informatief boek, waarin wordt beschreven wat het voor scholen betekent om een L eerorkest in huis te hebben en het belang van instrumentale muziekeducatie in het primair onderwijs door landelijke experts wordt onderbouwd.

‘Zó werkt instrumentaal muziek onderwijs op school. Het handboek voor startende Leerorkest-scholen’

15


Orkest in de Klas Per 1 januari 2015 is een PR-medewerker voor Orkest in de Klas aangetrokken om de huidige website door te ontwik kelen. Het vertrekpunt is het maken van een complete inventarisatie. Een interne evaluatie heeft plaatsgevonden en er is extern feedback gevraagd bij de profielhouders van de website middels een online enquête, waarop 121 gebruikers hebben gereageerd. Parallel hieraan is een actieve werkgroep opgericht. Deze landelijke werkgroep bestaat uit de organisaties die mede aan de wieg hebben gestaan van de oprichting van Orkest in de Klas: Cultuurmij Oost (voormalig MIK Gelderland, Arnhem) en SKVR (programma Ieder Kind een Instrument, Rotterdam). Aangevuld met vertegenwoor digers uit organisaties die een belangrijke regiofunctie vervullen: Via Scala (Leerorkest Groningen/Friesland), Rijnbrink Groep (Musidesk, Arnhem), het Residentie Orkest (The Residents, Den Haag) en De Filharmonie (opMaatorkest, Antwerpen, België). Met deze leden is er gesproken over ervaringen en wensen met betrekking tot de website. Op basis van de enquêteresultaten, de bevindingen van de werkgroep-leden en onze eigen ervaringen is een inventarisatielijst samengesteld met daarop alle wensen, suggesties en prioriteiten. Hiermee is samen met de webdeveloper een traject gestart om de huidige website om te zetten naar een nieuw systeem en tevens zoveel mogelijk wensen door te voeren. Met het migreren naar het nieuwe systeem, dat vanaf december 2015 online staat,

16

verbetert de navigatie, de zoekfunctie en het downloaden. Tevens is de website veel gebruiksvriendelijker. Orkest in de Klas werkt aan de verbetering van de platformfunctie. Het doel is het verkrijgen van meer gebruikers en profielhouders, meer balans tussen het gebruiken van content en het terugplaatsen van nieuwe content en profielhouders van een grotere verscheiden heid aan projecten in heel Nederland. Omdat begin 2015 het meeste materiaal op de website Orkest in de Klas afkomstig was van het Leerorkest, hebben we ons ten doel gesteld dat in 2015 veertig procent en in 2016 tachtig procent van de uploads afkomstig moeten zijn van initiatieven van buiten het Leerorkest. Het door het Leerorkest vastgestelde doel voor het verbeteren van de

‘Het interactief delen van kennis en ervaring is een extra stimulans voor muziekeducatie in de klas’ platformfunctie in 2015 is ruimschoots behaald. Inmiddels zijn tachtig procent van de uploads afkomstig van buiten het Leerorkest (tegenover drie procent in 2014). De platformfunctie is verbeterd door het huidige netwerk te intensiveren en nieuwe contacten op te bouwen. Er zijn inmiddels 150 ‘warme’ contacten in kaart gebracht. Werkgroep-leden gebruiken hun regionale netwerk om het gebruik van de website te stimuleren.


Dit doen zij onder andere door content te leveren en informatie bij hun netwerk te ontsluiten. Een lokaal ‘contactpersoon Orkest in de Klas’ is in het leven geroepen om docenten te helpen bij het uploaden van materiaal. Op deze manier verspreidt Orkest in de Klas zich als een ‘olievlek’ over het land. Het actief benaderen van bestaande en nieuwe contacten resulteert nu al in veel enthousiaste reacties en meerdere profielen op de website. Het publiek maken van het materiaal, het interactief delen van deze kennis en ervaringen is een extra stimulans voor muziekeducatie in de klas, biedt meer kans op samenwerkingen tussen projecten onderling en vergroot de landelijke dekking.

EXTERNE CONTACTEN, SAMENWERKING EN COPRODUCTIES Amsterdam De belangrijkste partners voor het Leerorkest zijn de scholen, zowel in het primair onderwijs als in het voort gezet onderwijs. Daarnaast werkt het Leerorkest samen met naschoolse organisaties, zoals het Projectbureau Primair Onderwijs Zuidoost die een directe partner is in de ontwikkeling van de Talentorkesten. Verder maakt het Leerorkest samen met Muziekcentrum Zuidoost deel uit van Stichting MOSA (Muziek Op School in Amsterdam)

waarin collega-muziekeducatieve instellingen zijn vertegenwoordigd. MOSA is ontstaan vanuit de opdracht die de Wethouder van Cultuur van Amsterdam heeft geformuleerd in het kader van kunsten cultuureducatie in het basisonderwijs. MOSA heeft onder meer als doel de activiteiten van de deelnemende muziekaanbieders te verbinden binnen het Basispakket Muziekeducatie. Het Leerorkest werkt intensief met de MOSA-partners samen. Een speciale band heeft het Leerorkest met het Nederlands Philharmonisch Orkest dat onder andere een onderdeel (een repetitiebezoek van alle groepen 5 aan het Nederlands Philharmonisch Orkest) van het Leerorkest- curriculum verzorgt. Het Leerorkest en Nederlands Philharmonisch Orkest bereiden in 2015 het gezamenlijk Lustrumconcert voor, dat plaatsvindt in maart 2016. Het Leerorkest werkt intensief samen met Mocca in het kader van het Basispakket en andere belangrijke cultuur educatieactiviteiten in Amsterdam. Eveneens is het Leerorkest samen met Muziekcentrum Zuidoost lid van Amuze (Amsterdamse Muziekeducatie), waarin Amster damse muziekeducatie- en podiumorganisaties zijn vertegenwoordigd. Met Klassiek Rondom de Klas wordt eveneens nauw samengewerkt. Tijdens het tienjarig jubileum van het Leerorkest voerde Klassiek Rondom de Klas samen met musici van het Nederlands Philharmo nisch Orkest de kinderopera ‘Doe normáál Driss’ op.

17


In het kader van het lustrumjaar loopt er een inhoudelijk samenwerkingstraject met het Nederlands Philharmo nisch Orkest, Het Koninklijk Concertgebouw en De Nationale Opera. Samen is er een artistiek-educatief traject in gang gezet ten behoeve van het tienjarig jubileum (zie ‘Artistieke samenwerking’). Overige culturele organisaties waarmee het Leerorkest i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost in 2015 heeft samen gewerkt rond het organiseren van diverse concerten zijn: De Rode Hoed (twee concerten), Bijlmerparktheater (twee concerten), Rotary Amsterdam Arena, Westerkerk, Amnesty International (concert tijdens de Gedichten wedstrijd voor de Vrede), Koninklijk Concertgebouworkest (deelname Klein Leerorkest-leerlingen aan een concert) en Galerie Madelon Dreesmann (Stichting Madelonia). Het Leerorkest deed een coproductie samen met Muziek gebouw aan ’t IJ waar het minimalstuk ‘In C’ van Terry Riley werd opgevoerd door Leerorkest Oost. Ten behoeve van de landelijke Blokker inzamelingsactie speelde het Leerorkest samen met leden van het Koninklijk Concertgebouworkest in een Blokker-filiaal in de Joden breestraat. Andere evenementen waren de Dag van de 1000 culturen en concerten in bibliotheek Osdorp en het Henriette Roland Holst huis.

18

Nationaal Het Leerorkest krijgt al jaren veel landelijke belang stelling. Vergelijkbare sociale muziekeducatie-initiatieven doen bij het Leerorkest ideeën op voor activiteiten en subsidieaanvragen. Muziekscholen zijn geïnteresseerd in hoe het geven van instrumentale muzieklessen op de basisschool werkt. Of men heeft belangstelling in het lenen van instrumenten bij het Instrumentendepot van het Leerorkest. Vanuit heel Nederland komen bij het Leerorkest scholingsvragen binnen. De vragen gaan bijvoorbeeld over het scholen van docententeams in groepsmanagement of een goede lesopbouw. De trainingsdagen van het Leerorkest in Amsterdam staan open voor iedereen uit Nederland en België. Diverse experts van het Leerorkest geven her en der workshops aan aspirant Leerorkest- docenten (bijvoorbeeld bij De Leeuwenkuil in Deventer) of worden gevraagd als docent of dirigent (bijvoorbeeld in Antwerpen). Het Leerorkest heeft in 2015 dankzij een subsidie van het Fonds voor Cultuurparticipatie haar landelijke rol als informatieverstrekker en kennisdeler kunnen intensiveren via de uitwisselingswebsite www.orkestindeklas.nl. Een landelijke werkgroep heeft zich, op initiatief van


het Leerorkest, gebogen over de stroomlijning van de website en het generen van meer betrokkenheid van vergelijkbare initiatieven bij het uitwisselen en delen van ontwikkelde materialen en expertise (zie ‘Expertise centrum Leerorkest’). Stichting Instrumentendepot Leerorkest richt zich, behalve op Amsterdam, ook voor een groot deel op de muziekeducatie-initiatieven in andere delen van het land (zie Jaarverslag Stichting Instrumentendepot Leerorkest 2015). Muzikaal gezien werd de landelijke spilfunctie van het Leerorkest beklonken in het door het Oranje Fonds georganiseerde Slotconcert in de Jaarbeurs in Utrecht. Bij het Slotconcert was het Klein Leerorkest het begeleidingsorkest en speelde naast de andere aanwezige muziekinitiatieven de door het Leerorkest ontwikkelde partijen. Koningin Máxima bezocht in 2015 het Instrumenten depot van het Leerorkest. Hierbij waren prominente Amsterdamse en landelijke bestuurders aanwezig. Een uitwisseling met Sneek vond plaats in Zuidoost op basisschool De Polsstok en ging over muziek in het basisonderwijs en de doorlopende leerlijn van het primair onderwijs naar het voortgezet onderwijs. Het bezoek van het ‘Klasse!orkest’ uit Emmen (Kunstencentrum De Kunstbeweging) aan het Leerorkest had als doel om te kijken hoe het Leerorkest instrumentaal muziekonderwijs op school verzorgt en om ervaringen uit te wisselen. Marco de Souza is als oprichter en initiator van het Leerorkest in 2015 voorgedragen voor de Meester Burger 2015 van ProDemos. De feestelijkheden vonden plaats in Den Haag in aanwezigheid van Koning Willem-Alexander.

Internationaal Het Leerorkest trekt over de grens al enige jaren en in toenemende mate de aandacht. Vergelijkbare initiatieven benaderen ons, willen komen kijken en ervaringen uitwisselen. Ook het Leerorkest zelf zoekt en onderhoudt contact met andere landen waar de stichting van kan leren en organiseert studiereizen. Het OSB Leerorkest Zuidoost is met het hele orkest op tournee naar Duitsland (Paderborn) geweest in het kader van een Comenius-uitwisselingsproject. Het orkest heeft er diverse repetities gehouden en concerten gegeven voor een publiek uit diverse Europese landen. Een reis als deze brengt sociale binding bij de kinderen tot stand. De jongeren zijn zichtbaar gegroeid en tonen meer verantwoordelijkheidsgevoel. De ‘Dutch approach’ van muziekeducatie, waarbij de kinderen zelf hun muziek kiezen, van blad spelen én improviseren, viel op bij de deelnemers uit andere landen. Het orkest is naar aanlei ding van dit tournee teruggevraagd voor het volgende Europese uitwisselingsprogramma, genaamd Europa +.

Het Klein Leerorkest heeft een concert gegeven tijdens de internationale bijeenkomst van de Europese Kinderombudsmannen.

Uitwisselings- en samenwerkings programma’s (i.s.m. Muziekcentrum Zuidoost) Naast het Comenius-uitwisselingsproject hebben andere uitwisselingsprogramma’s plaatsgevonden en werden nieuwe uitwisselingen voorbereid. Op een bijeenkomst van DutchCulture (Centre for International Cooperation) is kennisgemaakt met SESC uit Brazilië. Marco de Souza heeft op verzoek van het Fonds voor Cultuurparticipatie, tijdens een symposium een presen tatie over muziekeducatie gegeven in São Paulo, rondom het werkbezoek van Minister Jet Bussemaker aan Brazilië. Er is een bezoek gebracht aan het Gurí-project in São Paulo. Paulo Zuben, directeur van het Gurí-project heeft in mei 2015 lessen en orkestrepetities van het Leerorkest bijgewoond. Een langdurig uitwisselingsen samenwerkingsproject is in november 2015 verder voorbereid met als bedoeling uit te monden in een internationaal Symposium in Nederland in mei 2016 middels een werkbezoek aan São Paulo. Op het Conservatorium van Amsterdam is door Marco de Souza een presentatie gehouden over ‘The Venezuelan System of Music’. Het Leerorkest heeft meegedaan aan een muziek educatie-uitwisselingsproject van Aslan Muziekcentrum en Mocca. In de plaatsen Tétouan en Larache in Marokko zijn basisscholen en conservatoria bezocht. Daarnaast is ook met twee muziekscholen in Dene marken intensief skype-contact geweest ter voorbereiding van een uitwisselingsprogramma in 2016.

19


20


3 F ONDSENWERVING, PROMOTIE EN PUBLICITEIT Fondsenwerving In 2015 is de stichting Vrienden van het Leerorkest opgericht. Het doel van deze stichting is om met name particuliere donateurs te werven zodat de grote achterban die het Leerorkest en het Instrumen tendepot hebben ook zichtbaar wordt in de cijfers. In november 2015 tijdens het eerste lustrumfeest van het Leerorkest is de aftrap gegeven voor de wervingsactie en deze zal in 2016 worden gecontinueerd. Verder zijn er diverse benefietconcerten georganiseerd door Rotaryclubs waarvan de opbrengst ten goede kwam aan het Leerorkest en het Instrumentendepot. Zo heeft er op 28 mei een benefietconcert plaatsgevonden in de Rode Hoed georganiseerd door Rotarkids en op 2 juni 2015 een benefietconcert georganiseerd door Rotary Club Amsterdam Arena in het Bijlmerparktheater. Het Leerorkest maakt deel uit van het Kunstenplan Amsterdam. Daarnaast ontvangt het Leerorkest veel steun van diverse fondsen en sponsoren, onze dank hiervoor is uitermate groot. Een overzicht hiervan is opgenomen in onze Jaarrekening en de logo’s staan op de achterkant van dit jaarverslag.

Publiciteit Het Leerorkest en het Instrumentendepot kregen in 2015 veel aandacht in de media. Meer dan vijftig keer werd er een artikel of item aan ons gewijd, in dagbladen, op tv, radio, op nieuwssites, in nieuwsbrieven en huisorganen. In het Persoverzicht op de volgende pagina staat een selectie van publicaties en nieuwsmomenten. Vaak kwam de belangstelling voort uit bijzondere inzamelacties of optredens. Alle Leerorkest-concerten staan vermeld in Bijlage II. Evenementenkalender.

Hoogtepunten Speciale acties voor de inzameling van muziekinstrumen ten zorgden voor meer bekendheid bij een groter publiek. Begin 2015 startte een inzamelactie van de Kinderen voor Kinderen-musical via dertig theaters in het land. In mei en juni was er een landelijke inzameling van muziekinstru menten via winkelketen Blokker. Operazangeres Tania Kross was wederom het energieke boegbeeld voor deze actie. Veel bekende musici steunden de inzamelactie. Dominic Seldis (contrabassist Koninklijk Concertgebouw orkest en presentator van Het Orkest van Nederland) deed mee aan het optreden bij de Blokker Jodenbreestraat.

Bijzondere optredens zetten het Leerorkest op de kaart. In april speelden Leerorkesten uit Amsterdam-Oost het stuk “In C” van Terry Riley op het World Minimal Festival in Muziekgebouw aan ‘t IJ. In juni nam het Klein Leerorkest een prominente plaats in op het hoofdpodium bij het eindconcert Kinderen Maken Muziek met ruim twee duizend kinderen, in aanwezigheid van H.M. Koningin Máxima. Voor dit concert ontwikkelde het Expertise centrum van het Leerorkest het didactisch materiaal en de muziek. Het hoogtepunt van het jaar was het werkbezoek van H.M. Koningin Máxima aan het Instrumentendepot van het Leerorkest op 16 september. De pers deed hiervan uitgebreid verslag. Trouw publiceerde een paginagroot artikel en attendeerde de lezers op het tienjarig bestaan van het Leerorkest. Het koninklijk bezoek leidde tevens tot een optreden bij RTL Late Night (gemiddeld kijkcijfer van 1 miljoen). Marco de Souza en ambassadeur Tania Kross konden naar hartenlust vertellen over het Leerorkest aan tafel bij talkshow host Humberto Tan. Later die maand vonden de eerste concerten plaats in het kader van het lustrum: het Klein Leerorkest verzorgde een vredesconcert in de Westerkerk in samenwerking met Amnesty International en de kinderen speelden voor alle Europese Kinderombudsmannen in De Rode Hoed in Amsterdam. Op 30 oktober 2015 verscheen het Leerorkest nogmaals op de nationale televisie: in de serie De Strijd van de VARA, die op vrijdagavond op prime time werd uitgezonden.

Het Leerorkest online Voor de promotie van de Leerorkest-activiteiten zetten we naast speciale acties en concerten vooral in op intensieve online communicatie. Het gaat om persoonlijke e-mailings aan relaties en donateurs, wekelijkse updates via social media, nieuwsitems op de website (www.leerorkest.nl), nieuwsbrieven (minimaal acht per jaar) en berichten aan de pers. Vanwege de natuurlijke verwevenheid van de activiteiten is er één website en een gezamenlijke nieuwsbrief voor Stichting Leerorkest en Stichting Instrumentendepot Leerorkest. In 2015 was het Leerorkest het hele jaar actief op social media. Het aantal likes en volgers op Facebook en Twitter groeit organisch gestaag door. Nieuw is dat de meest recente social media berichten ook op de homepage van onze website staan. Daarnaast is een nieuwe online donatie module gerealiseerd.

21

PERSOVERZICHT 2015 Leerorkest in de media

Waarover?

Datum

Kunstzone magazine

Een Dag uit het Leven van… een Leerorkest muziekdocent

januari

OSB Palet

Muziek op de OSB: OSB Leerorkest en Supersymphonics

januari

REBA Muziek Magazine

Interview met Marco de Souza over het Leerorkest

Radio Media Naranja

‘El Sistema’ de Marco de Souza en Holanda

Het Parool

Terugblik verkiezing Amsterdammer van het Jaar: 2013 Marco de Souza

Musicaljournaal.nl

Kinderen voor Kinderen nationale inzamelingsactie instrumenten

NRC Next

Vermelding schenking dwarsfluit aan Leerorkest in artikel over opruimen

januari 17 februari 3 januari 20 en 23 januari 18 februari

World Minimal Music Festival (progr.) Amsterdamse leerlingen spelen Riley’s meesterwerk ‘In C’

10 april

Kidsweek krant

U was een fantastisch publiek’, Leerorkest Eindconcerten Amsterdam

16 april

Kantershofenzo.nl

Eindconcert kinderen groep 8 Zuidoost terugblik

17 april

NOS Live verslag

Koningin Máxima ontvangt Amalia-viool, doneert deze aan Instrumentendepot

27 april

Koninklijkhuis.nl

Koningin Máxima bij eindconcert Kinderen Maken Muziek, rol Leerorkest

20 mei

EO.nl Blauwbloed

Koningin Máxima bij eindconcert Kinderen Maken Muziek, rol Leerorkest

20 mei

Het Parool

Geef uw oude instrument een nieuw leven: Blokker-actie

20 mei

Amsterdam & Co

Roots the Movie (video) met Leerorkest-leerling Princess

Stadsblad De Echo

Verborgen schatten van Ambonpleinbuurt: het Instrumentendepot

10 juni

MZO

Muziekfeest Bijlmerparktheater

17 juni

Stadskrant Amsterdam Zuidoost

ZO! Goed Bezig! Interview met Leerorkest-leerling Princess

25 juni

RTV Stichtse Vecht

Het dak eraf bij eerste optreden Leerorkest Stichtse Vecht

Koninklijkhuis.nl

Aankondiging bezoek Koningin Máxima aan Instrumentendepot Leerorkest

24 augustus

Nationaleonderwijsgids.nl

Aankondiging werkbezoek Koningin Máxima aan Instrumentendepot

24 augustus

Dichtbij.nl

Koningin Máxima bezoek binnenkort Instrumentendepot in Amsterdam

24 augustus

Zuidoost.nl


24 augustus

Vorsten.nl

Máxima met Amalia-viool naar Instrumentendepot

24 augustus

EO.nl Blauwbloed


24 augustus

AD (de Dordtenaar)

Aankondiging overhandiging Amalia-viool aan Instrumentendepot

25 augustus

Dichtbij.nl

Nominatie Amsterdammers titel Meester Burger (Prodemos): Marco de Souza

31 augustus

Blokletter

Personeelsblad Blokker over de actie voor het Instrumentendepot

Cultuurconnectie nieuwsbrief

Koningin Máxima bezoekt binnenkort Instrumentendepot

020Zuidoost nieuwsbrief

Koningin Máxima op bezoek bij Leerorkest

11 september

AD.nl

Koningin Máxima brengt viool naar Instrumentendepot Leerorkest

14 september

NOS.nl

Koningin Máxima schenkt Amalia-viool aan Leerorkest

14 september

Oost-online.nl

Koningin Máxima overhandigt Amalia-viool aan Instrumentendepot

16 september

Trouw

Jubilerend Leerorkest krijgt prinsessenviool

16 september

RTL Koffietijd

Tv-item vanuit Instrumentendepot over Amalia-viool voor Leerorkest

16 september

NPO Radio 4

Verslag radioreporter vanuit het Instrumentendepot over bezoek koningin

16 september

RTV NH

Uitgebreide tv-reportage over Instrumentendepot en bezoek koningin

16 september

SBS 6 Shownieuws

Tv-item over bezoek koningin aan Instrumentendepot

16 september

RTL Late Night Humberto Tan

Tv-uitzending met Marco de Souza, Tania Kross en Leerorkest-leerling

16 september

Vorsten.nl

Máxima geeft viool aan Instrumentendepot Leerorkest in Amsterdam

16 september

Trouw

Foto Koningin Máxima bezoek ateliers Instrumentendepot Leerorkest

17 september

Het Parool

Verslag bezoek Koningin Máxima aan Instrumentendepot in societyrubriek

17 september

Noordhollands Dagblad

Foto Koningin Máxima bezoek ateliers Instrumentendepot Leerorkest

17 september

EO.nl Blauwbloed

Amalia-viool geschonken aan landelijk Instrumentendepot Leerorkest

17 september

LKCA.nl

Werkbezoek Koningin Máxima aan landelijk Instrumentendepot Leerorkest

18 september

NPO 2 Blauwbloed

Tv-item reportage bezoek koningin aan Instrumentendepot

19 september

NRC m/v van de week

Vermelding werkbezoek Máxima aan instrumentendepot in Amsterdam

19 september

Nationaleonderwijsgids.nl

Instrumentendepot belangrijk middel steun muziekonderwijs

21 september

NPO 1 De Wereld Draait Door

Kort fragment Blauw Bloed-reportage bezoek Máxima aan Instrumentendepot

22 september

RTL Beste Kijkers

Herhaling kort tv-fragment over bezoek Máxima aan Instrumentendepot

23 september

Radio Signaal Live

Interview Marco de Souza over 10 jaar Leerorkest

Cultuur + Ondernemen

Klant aan het woord: Marco de Souza ‘We zijn klaar voor de volgende 10 jaar’

27 oktober

NPO 2 Vara

Aflev. 4 De Strijd (Gerdi Verbeet, Erik Dijkstra) op bezoek bij Leerorkest

30 oktober

Makkie

Nieuwsbrief en website: verdien makkies en steun muziekonderwijs kinderen

Nieuwsblad De Kaap

Badkamerkoor De Badparels zingt 750 euro bij elkaar voor het Leerorkest

AT5

Straten van Amsterdam: Batjanstraat. Op bezoek bij Instrumentendepot

11 november

Cultuur in Beeld | OCW

Foto uitvoering leerlingen Supersymphonics in rapport ministerie

12 november

Amsterdam & Co

Interview met Marco de Souza

19 november

Kunstzone magazine

Werkbezoek Koningin Máxima aan landelijk Instrumentendepot Leerorkest

22

2 juni

25 juni

september 1 september

8 oktober

november 3 november

december


4 O RGANISATIE & BESTUUR De Raad van Bestuur bestond tot 24 december 2015 uit: • De heer Jeroen Thijssen — voorzitter Adviseur (voorheen partner) van de internationale advocatenfirma Freshfields Bruckhaus Deringer en bestuurslid van de Stichting Administratiekantoor Gewone Aandelen A van Van Lanschot NV.

GOVERNANCE CODE CULTUUR Bij Stichting Leerorkest is in 2015 het Governance model veranderd van een hybride model (raad van toezicht + bestuur + directie) naar een raad-van-toezicht-model, dat is ingericht in overeenstemming met de negen principes van de Governance Code Cultuur.

• De heer Erik Brink — financiën Zelfstandig interim manager en projectleider op het gebied van bedrijfsvoering binnen de sectoren onderwijs en gemeentelijk sociaal domein.

Stichting Leerorkest en Stichting Instrumentendepot Leerorkest hebben dezelfde Raad van Toezicht. De nieuwe Raad van Toezicht vormt tevens een personele unie met de Raad van Toezicht van Muziekcentrum Zuidoost.

• Mevrouw Ina Brouwer — subsidies & sponsoring Voorzitter Taskforce Kinderopvang/Onderwijs Amsterdam en voorzitter Stichting Imaginary Landscapes (muziek en literatuur).

Met de wijziging van de governance structuur is ook de naam van Stichting Instrumentenfonds Leerorkest veranderd naar Stichting Instrumentendepot Leerorkest.

De Raad van Toezicht bestond tot 24 december 2015 uit: • De heer Maurits Haenen — voorzitter Hij is zijn hele werkzame leven actief in de cultuursector, onder meer als directeur van het Nederlands Balletorkest en Holland Symfonia. Sinds 2009 werkt hij vanuit een eigen bedrijf als interimmanager bij culturele instellingen. Hij was onder andere interim directeur van centra voor de kunsten in de Drechtsteden (2012) en Den Haag (2012-2013) en momenteel in Haarlem, bij Stichting Hart. Tevens is hij voorzitter van de Stichting Vrienden van het JeugdOrkest Nederland. •D e heer Akkie Muller Eigenaar/directeur van Human Sources, mede-eigenaar van sollicitatiespecialist SBuddy.nl, voorzitter van de stichting Vestingeiland Naarden en voorzitter van de stichting Disability Affairs. Voorheen werkzaam bij Randstad Nederland BV.

De nieuwe Raad van Toezicht bestaat sinds 24 december 2015 uit:

Het bestuur heeft in 2015, tot de wijziging in Governance structuur, vijf keer vergaderd met de directie. Hierbij zijn onder meer de volgende onderwerpen aan bod zijn gekomen: de financiële kwartaal- en jaarrapportages, Governance Code Cultuur en de negen principes van de Governance Code Cultuur, fondsenwerving, personeelsen vrijwilligersbeleid, het bedrijfsplan, begrotingen en beleidsvoornemens. Tevens hebben er drie gezamenlijke vergaderingen met de Raad van Toezicht plaatsgevonden. Besproken zijn de jaarrekeningen en de wijzigingen in Governance structuur. Ook heeft het bestuur buiten aanwezigheid van de directie een evaluatievergadering gehad. Het Raad van Toezicht-reglement en de profielschets van de directie en de Raad van Toezicht zijn op schriftelijk verzoek aan Stichting Leerorkest verkrijgbaar. Wij hebben kennis genomen van de Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). De wet is van toepassing op Stichting Leerorkest. De toezichthouders zijn onbezoldigd. De directeur-bestuurder wordt bezoldigd conform de cao Kunsteducatie en binnen de normering van de WNT. Stichting Leerorkest is een ANBI gecertificeerde instelling.

•J eroen Thijssen — voorzitter • Maurits Haenen — plaatsvervangend voorzitter en secretaris • Erik Brink — financiën • Akkie Muller — human resources

23


24


INTERNE ORGANISATIE Stichting Leerorkest werkt met beroepskrachten en vrijwilligers. De muzieklessen worden uitsluitend verzorgd door docenten met een vakopleiding. In 2015 waren in totaal 95 muziekdocenten actief op de scholen in Amsterdam. Zij werden gesteund door 25 assistenten (veelal docenten in opleiding) en twee vaste vrijwilligers (veelal met een muzikale achtergrond). De orkesten worden begeleid door vijf professionele dirigenten. Muziekdocenten, assistenten en dirigenten zijn allen freelancers. Daarnaast waren er in 2015 zes muziek docenten gedetacheerd vanuit Muziekschool Amsterdam Noord en één vanuit Muziekcentrum Zuidoost. Stichting Leerorkest heeft een kleine organisatie werk zaam op kantoor. Per 1 december 2015 heeft de stichting in totaal vijftien medewerkers in dienst die allen parttime werken. Dit ondersteunende team voert de volgende werkzaamheden uit: management & c oördinatie, Expertisecentrum, fondsenwerving, PR & communicatie, directiesecretariaat, bedrijfsvoering en financiële admi nistratie. Daarnaast zijn er drie instrumentenbeheerders en een coördinator logistiek en planning in dienst. De loonkosten van deze vier medewerkers worden volledig doorbelast aan Stichting Instrumentendepot Leerorkest. In 2015 is er ook een deeltijd combinatiefunctionaris aangesteld voor Stichting Leerorkest en het Nederlands Philharmonisch Orkest, ter ondersteuning van

gezamenlijke activiteiten. Daarnaast is er een project medewerker aangesteld voor de doorontwikkeling van de website Orkest in de Klas. In 2015 is, net als in 2014, veel aandacht besteed aan de werving van nieuwe vrijwilligers voor Stichting L eerorkest en het Instrumentendepot. Per 1 december 2015 zijn er bij Stichting Leerorkest in totaal 24 vrijwilligers actief. De vrijwilligers voeren de volgende werkzaamheden uit: inhoudelijke en/of logistieke ondersteuning lessen, licht- en geluidstechniek, fotografie en film, camera- en montagewerk, beheer beeldbank, vertaalwerk Nederlands/ Engels, pedagogiek, web-editing, grafische vormgeving en PR en communicatie. Specialistische vrijwilligers functies, zoals bijvoorbeeld camera- en montagewerk, worden vaak vervuld door professionals met een eigen bedrijf die zich op ad hoc basis inzetten omdat ze het Leerorkest een warm hart toedragen. Vrijwilligers combineren vaak meerdere aan elkaar verwante werk gebieden. De gemiddelde inzet van een vrijwilliger is een dagdeel per week. Het verloop onder vrijwilligers is klein; vrijwilligers verbinden zich vaak voor een lange tijd aan de organisatie. De publiciteit rondom evenementen en inzamelacties voor muziekinstrumenten van Stichting Instrumentendepot Leerorkest levert vaak een nieuwe instroom van vrijwilligers op. Voor de organisatie van de lustrumactiviteiten onder steunt een stagiair van het ROC (Opleiding Evenementen organisatie) de afdeling PR en communicatie.

25


5 FINANCIËN BALANS PER 31 DECEMBER 2O15 In € / na resultaatbestemming

ACTIVA

31 december 2015

31 december 2014

Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Inventarissen Vervoermiddelen

29.722

12.677 7.178

28.300

11.140 9.406 19.885

20.546

4.509

2.257

Vlottende activa Voorraden en onderhanden werk Overige voorraden Vorderingen Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa

Liquide middelen

Totaal activazijde

26

46.710

46.720

218.397

183.120 265.107

229.840

9.749

40.677

328.942

321.620


PASSIVA

31 december 2015

31 december 2014

Kapitaal Stichtingskapitaal en overige reserves Bestemmingsreserve

45.380 49.577

58.157 48.846 94.957

107.003

Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva

Totaal passivazijde

114.294 16.438 103.253

55.100 13.335 146.182 233.985

214.617

328.942

321.620

27


STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2O15 In €

Rekening 2015 Begroting 2015

Rekening 2014

BATEN Directe opbrengsten Overige inkomsten

142.786

90.000

86.462

Totaal opbrengsten

142.786

90.000

86.462

Subsidie gemeente Amsterdam Overige subsidies uit publieke middelen structureel Overige subsidies uit publieke middelen incidenteel Bijdragen uit private middelen

439.530 76.500 221.573 126.702

439.530 76.500 221.573 135.500

439.530 76.500 204.906 219.282

Totaal subsidies/bijdragen

864.305

873.103

940.218

1.007.091

963.103

1.026.680

Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel

145.360 139.870

126.900 150.300

119.486 152.514

Totaal beheerslasten

285.230

277.200

272.000

Activiteitenlasten personeel Activiteitenlasten materieel

681.571 52.207

666.408 38.500

692.170 76.955

Totaal activiteitenlasten

733.778

704.908

769.125

1.019.008

982.108

1.041.125

–11.917 –129

–19.005 –200

–14.445 434

–12.046

–19.205

–14.011

–731 12.777

19.500 –295

15.576 –1.565

–

–

–

TOTAAL BATEN

LASTEN Beheerslasten

Activiteitenlasten

TOTAAL LASTEN Saldo uit gewone bedrijfsvoering Financiële baten en lasten

EXPLOITATIERESULTAAT Resultaatbestemming: Mutatie bestemmingsreserve Mutatie overige reserves Saldo

28


NAWOORD

I

n september 2015 begon onze 10-jarige verjaardag. De keuze om ons lustrum gelijk te laten lopen met het gebruikelijke Nederlandse schooljaar hebben we zeer bewust gedaan. Niet alleen uit historische overweging (de stichting is daadwerkelijk halverwege 2005 opgericht), maar voornamelijk omdat wij zo willen aangeven dat er zonder de basisscholen, onze meest directe partners, geen Leerorkest was geweest. Het is nu — en het was toen — een heel bewuste keuze om muziekeducatie aan het basisonderwijs te verbinden. Ook al vroegen zich toen al velen af of het niet beter zou zijn het Leerorkest in de vrije tijd, na schooltijd te organiseren. Wij waren toen en zijn er nog steeds van overtuigd dat muziekonderwijs geen ‘nice to have’ maar een funda menteel onderdeel van de ontwikkeling van élk kind zou moeten zijn. Bereikbaar voor ieder kind en niet alleen voor de kinderen met ‘talent’ of extra ondersteuning van ouders. Wij wilden hand in hand gaan met het onderwijs veld. Op scholen konden we zo iedereen bereiken. Uiteraard hebben wij ons open gesteld voor kinderen met extra aanleg of motivatie. Hieruit zijn de ‘Klein Leer orkesten’ in het naschoolse traject ontstaan. Maar ook deze naschoolse activiteiten hebben we steeds bij een school gelaten. In de wijk, dicht bij de plek waar de kinderen leven.

In het komende jaar hopen we door te gaan met de verdiepingsslag in professionalisering van de organisatie en verbetering van de kwaliteit van het muziekonderwijs. Tegelijkertijd zien we deze verankering van de organisatie als een springplank naar de toekomst, waarin meer aandacht gegeven zal worden aan talentontwikkeling. Onze kinderen verdienen deze kans! Als ik dit verslag lees, krijg ik een groot gevoel van trots en dankbaarheid. Trots op alles wat we dit jaar met elkaar, en met veel enthousiasme en toewijding hebben bereikt. Toen we tien jaar geleden aan dit avontuur begonnen met drie docenten, konden we ons dat niet voorstellen. Dankbaar, omdat dit alles mogelijk is geweest en met de steun van een enorme hoeveelheid aan vrienden is gerealiseerd: leerkrachten, scholen, docenten, vrijwilligers, donateurs, fondsen, ouders, enzovoorts teveel om te noemen.

Aan ieder, namens alle kinderen: Bedankt!

Marco de Souza Oprichter en directeur-bestuurder Leerorkest

29


30


BIJLAGE I VRIJWILLIGERS EN STAGIAIRS VRIJWILLIGERS Anki Tan Annelies Teunissen Bart Kamphuis Brenda Spuij Carla Brünott Derek Lee Edo Vriend Hans van der Pas Hellen Gill Ian Borthwick Jack Groot Joanna MacDaniel Jurgen van Buren Jurgan Claver Liana Voinea Lucia Ferron Marisol Elisabeth Marjan Dogger Martine Bakker Monique Kokken Paul Gies Paula Leeuwis Paula Wilcox Pieter Hildering

contentbeheer website Orkest in de Klas medewerker relatiebeheer fotograaf grafisch vormgever pedagoog fotograaf, vormgever, vertaler Nederlands-Engels arrangementenverwerker in Finale, geluidsmonteur en videopotter geluids- en lichttechniek fotograaf arrangementenverwerker in Finale cameraman vertaler Nederlands-Engels cameraman, assistent bij filmopnames en fotograaf assistent slagwerklessen grafisch vormgever cameravrouw PR en communicatie pedagoog cameraman beheerder beeldbank geluidsmonteur en videopotter vertaler Nederlands-Engels assistent vioollessen grafisch vormgever

STAGIAIRS Yoeri Aydin

organisatie en PR lustrumactiviteiten

De in deze lijst vermelde personen waren per 31-12-2015 actief en hebben toestemming gegeven om hun naam te publiceren.

31


BIJLAGE II EVENEMENTENOVERZICHT 2O15

Omschrijving Aanvraag Concert SGR SuperSymphonics

Scholengemeenschap Reigersbos (SGR)

Concert OSB Supersymphonics

Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB)

Kinderen voor Kinderen inzamelingsactie instrumenten

Kinderen voor Kinderen -

Open Dag OSB


Voorspeelavond gitaar

MZO

Studieochtend Leerorkest

Leerorkest -

Bezoek aan de Frankfurter Musikmesse - - Eindpresentatie Scholengemeenschap Reigersbos


In C van Terry Riley

Muziekgebouw aan ‘t IJ

Bijwonen Leerorkest-les inzake tussenevaluatie Kunstenplan

Akr Commissie Cultuureducatie

Eindconcert Groepen 8 Amsterdam Noord

Leerorkest

Eindconcert Groepen 8 Zuidoost | As-Soeffah, Bijlmerhorst, Polsstok

Leerorkest

Eindconcert Groepen 8 Oost

Leerorkest

Eindconcert Groep 8 West ‘t Koggeschip

Leerorkest

Eindconcert Groepen 8 Zuidoost | Wereldwijs, Samenspel, Bijlmerdrie

Leerorkest

Voorspeelavond cello

MZO

Bezoek Kwaliteitsraad gemeente Amsterdam aan Leerorkest

Gemeente Amsterdam DMO -

Tournee OSB Leerorkest naar Paderborn (Duitsland)

OSB Leerorkest

Blokker muziekinstrumenten inzamelingsactie II

Blokker -

Optreden Klein Leerorkest inzake Blokker-actie

Blokker

Rotary Benefiet

Rotary/Rotarkids

Concert PuntGaaf West

De Punt

Voorspeelavond viool

MZO

Benefiet Rotary Amsterdam ArenA

Rotary Amsterdam ArenA

Eindconcert Groepen 8 West | De Globe, Johannesschool, De Punt

Leerorkest

OSB SuperSymphonics Optreden


Leerorkest Slotconcert Kinderen Maken Muziek

Het Oranje Fonds

Optreden Klein Leerorkest B

Wereldwijs

Voorspeelavond gitaar

MZO

Eindconcert groepen 5-7 Noord

Leerorkest

Voorspeelavond zang

MZO

Eindconcert groepen 5-7 Zuidoost | As-Soeffah, Bijlmerhorst, Polsstok

Leerorkest Egoli

Eindpresentatie Zingen & Swingen

MZO

Voorspeelavond viool

MZO

Eindconcert groepen 5-7 | Leerorkest Oost

Leerorkest

Eindpresentatie Open Schoolgemeenschap Bijlmer


Eindconcert groepen 5-7 | Leerorkest West

Leerorkest

Eindconcert groepen 5-7 Zuidoost | Wereldwijs, Samenspel, Bijlmerdrie

Leerorkest

Slottconcert naschools orkest PuntGaaf

PuntGaaf

Eindconcert groep 5-7 Holendrecht

Leerorkest Holendrecht

Plenaire evaluatievergadering Leerorkest - - Voorspeelavond piano en keyboard

MZO

Klein Leerorkest A+B afsluitend concert

Klein Leerorkest

Voorspeelavond piano/keyboard

MZO

Voorspeelavond blokfluit en Muziekcirkel

MZO

Voorspeelavond blokfluit piano

MZO

32


Orkest Datum SGR Leerorkest OSB Leerorkest Zuidoost

- OSB Leerorkest Zuidoost Gitaarleerlingen MZO

Locatie

7-1

MZO

Scholengemeenschap Reigersbos

15-1

MZO

OSB Theaterzaal

22-01 t/m 31-3 7-2 16-2

-

3-3

- -

april

SGR Leerorkest Supersymphonics

MZO/ Leerorkest

8-4

Leerorkest

Dertig theaters in Nederland

MZO

Open Schoolgemeenschap Bijlmer

MZO

MZO Zaal

Leerorkest

MZO Zaal

Leerorkest

Frankfurt

MZO


Groep 7/8 Oost

10-4

Leerorkest

Muziekgebouw aan ‘t IJ

Leerorkest West Globe/Johannes

10-4

Leerorkest

Globe/Johannes

Leerorkest

13-4

Leerorkest

IKC Noordrijk

Leerorkest

14-4

Leerorkest

Egoli

Leerorkest

15-4

Leerorkest

Valentijnschool

Leerorkest

16-4

Leerorkest

t Koggeschip

Leerorkest

16-4

Leerorkest

Samenspel

Celloleerlingen MZO

20-4

MZO

MZO Zaal

- OSB Leerorkest

- Klein Leerorkest

22-4

Leerorkest

MZO Zaal

7-5 t/m 10-5

Leerorkest

Paderborn Duitsland

18-5 tot 7-6

Leerorkest

Alle Blokkerwinkels in Nederland

21-5

Leerorkest

Blokker Jodenbreestraat

Celloleerlingen

28-5

Leerorkest

De Rode Hoed Amsterdam

Naschools orkest PuntGaaf West

29-5

Leerorkest

Openbare Bibliotheek Osdorp

Vioolleerlingen MZO

29-5

Klein Leerorkest

2-6

MZO

MZO Zaal

Leerorkest

Bijlmer Parktheater

Leerorkest

5-6

Leerorkest

OBS De Punt

OSB SuperSymphonics

7-6

MZO

Henriette Roland Holst huis

Klein Leerorkest A

10-6

Leerorkest

Jaarbeurs Utrecht

Klein Leerorkest B

15-6

MZO

Wereldwijs

Gitaarleerlingen MZO

15-6

MZO

MZO Zaal

Leerorkest Noord

15-6

Leerorkest

Muziekschool Noord

Zangleerlingen MZO

16-6

MZO

MZO Zaal

Leerorkest Zuidoost Egoli

16-6

Leerorkest

Egoli

Leerlingen MZO

17-6

MZO

Bijlmerpark theater

Vioolleerlingen MZO

17-6

MZO

MZO Zaal

Leerorkest Oost

17-6

Leerorkest

Valentijnschool

Supersymphonics

18-6

MZO

Open Schoolgemeenschap Bijlmer

Leerorkest West

18-6

Leerorkest

‘t Koggeschip

Leerorkest Zuidoost

18-6

Leerorkest

Wereldwijs

Naschools orkest PuntGaaf West

19-6

Leerorkest

OBS De Punt

Leerorkest Holendrecht

19-6

Leerorkest

Holendrecht

- - Piano- en keyboardleerlingen MZO

22-6

Leerorkest

MZO Zaal

22-6

MZO

MZO Zaal

Klein Leerorkest A+B

23-6

MZO

Samenspel

Piano- en keyboardleerlingen MZO

23-6

MZO

MZO Zaal

Blokfluitleerlingen MZO

24-6

MZO

MZO Zaal


24-6

MZO

MZO Zaal

33


Evenmentenoverzicht 2015 (vervolg)

Omschrijving Aanvraag Eindconcert OSB Leerorkest


Werkbezoek in Brazilië over samenwerking Project Gurí

Ministerie van OCW -

Personeelsvergadering MZO + Leerorkest - - Dag van 1000 Culturen

Gemeente Amsterdam Commissie Zuidoost

Bezoek H.M. Koningin Máxima aan het Instrumentendepot - - Lustrum: Concert voor Europese Kinderombudsmannen

Willem Jan Romijn

Lustrum: Concert Westerkerk

Westerkerk i.s.m. Amnesty International

Startvergadering Leerorkest seizoen 2015-2016 - - Workshop aan studenten Conservatorium van Amsterdam

Conservatorium van Amsterdam

Marco de Souza in Marokko i.h.k.v. uitwisselingsproject van Aslan Muziekcentrum - -

Bezoek Concertgebouworkest door Samenspel - - Lustrum: Intern feest Leerorkest (medewerkers, vrijwilligers, scholen)

Leerorkest

Eindpresentatie Brede School, schakelband percussie

MZO

Eindpresentatie Brede School, gitaar

MZO

Eindpresentatie Brede School, Zingen en Swingen

MZO

Eindpresentatie Brede School, djembé

MZO

Eindpresentatie Brede School, schakelband keyboard

MZO


MZO


MZO


MZO

Eindpresentatie Brede school, schakelband gitaar

MZO


MZO

Eindpresentatie Brede School, schakelband zang

MZO

SGR eindconcert SuperSymphonics leerjaar 1 en 2


Eindpresentatie Brede school, strijkersklas

MZO

Eindpresentatie Brede School, viool

MZO

Eindpresentatie Brede School, cello

MZO


MZO


MZO


MZO


MZO


MZO

Voorspeelavond zang

MZO

MZO Winterfeest

MZO

Opening expositie galerie Madelon Dreesmann

Madelon Dreesmann

Kerstconcerten IKC Noordrijk

IKC Noordrijk

Voorspeelavond MZO leerlingen piano, keyboard en orgel

MZO

Kerstconcerten De Krijtmolen

De Krijtmolen

Kerstconcerten Zuidoost | As-Soeffah, Bijlmerhorst, Polsstok

Egoli

Voorspeelavond MZO leerlingen piano en keyboard

MZO

Kerstconcerten Oost | Valentijnschool

Valentijnschool

Kerstconcerten Oost | Insulinde

Insulinde

Kerstconcerten Oost | Coenschool

JP Coenschool

34


Orkest Datum OSB Leerorkest Zuidoost

-

- - OSB Leerorkest Zuidoost

- - Klein Leerorkest Klein Leerorkest

- - Martje Diemer/Kim Bosch

29-6 augustus

MZO/ Leerorkest MZO

OSB theaterzaal

Leerorkest

Brazilië

25-8 5-9

Locatie

MZO

MZO Zaal Anton de Komplein

16-9

Leerorkest

Instrumentendepot Leerorkest

23-9

Leerorkest

De Rode Hoed

24-9

Leerorkest

Westerkerk Amsterdam

2-10

Leerorkest

MZO Zaal Conservatorium van Amsterdam

13-10

Leerorkest

- -

18-10 t/m 22-10

Leerorkest

Larache en Tétouan, Marokko

- -

25-10

Leerorkest

Concertgebouw

OSB Leerorkest Zuidoost

19-11

Leerorkest

Bijlmerpark Theater

Leerlingen Schakel

30-11

MZO

Schakel

Leerlingen Rozemarn

30-11

MZO

Rozemarn

Leerlingen Bijlmerdrie

30-11

MZO

Bijlmerdrie

Leerlingen Tamboerijn

30-11

MZO

Tamboerijn

1-12

MZO

Schakel

Leerlingen Schakel Leerlingen Nellestein

1-12

MZO

Nellestein

Leerlingen Polsstok

1-12

MZO

Polsstok

Leerlingen Knotwilg

1-12

MZO

Knotwilg

Leerlingen Schakel

2-12

MZO

Schakel

Leerlingen Holendrechtschool

2-12

MZO

Holendrechtschool

Leerlingen Schakel

2-12

MZO

Schakel

SGR SuperSymphonics leerjaar 1

3-12

MZO


Leerlingen 16e Montessori Gaasperdam

3-12

MZO

16e Montessori Gaasperdam

Leerlingen Knotwilg

3-12

MZO

Knotwilg

Leerlingen Knotwilg

3-12

MZO

Knotwilg

Leerlingen Polsstok

3-12

MZO

Polsstok

Leerlingen Klaverblad

3-12

MZO

Klaverblad

Leerlingen Brink

3-12

MZO

Brink

Leerlingen Ster

3-12

MZO

Ster

Leerlingen Blauwe Lijn

3-12

MZO

Blauwe Lijn

Zangleerlingen MZO

8-12

MZO

MZO Zaal

Leerlingen MZO Houtblazers/koperblazers OSB Leerorkest Zuidoost

9-12 13-12

MZO

MZO Zaal

Leerorkest

Galerie Madelonia in Breukelen

Groep 5-8 IKC Noordrijk

14-12

Leerorkest

IKC NoordRijk


14-12

MZO

MZO Zaal

Groep 5-8 De Krijtmolen

14-12

Leerorkest

OBS De Krijtmolen

Groep 5-8 Egoli

15-12

Leerorkest

Egoli


16-12

MZO

MZO Zaal

Groep 5-8 Valentijnschool

16-12

Leerorkest

Valentijschool

Groep 5-8 Insulinde

16-12

Leerorkest

Insulinde

Groep 5-8 JP Coenschool

16-12

Leerorkest

JP Coenschool

35

De activiteiten van het Leerorkest worden mede mogelijk gemaakt door:

Speciale dank aan Van de Beek & van Basten Consult, Aedes Liefdeswerk, Zuidoost Partners, Rotary Amsterdam Arena, Rotarkids, Bijlmer Parktheater, De Rode Hoed, Westerkerk en Amnesty International.

Stichting Leerorkest Hofgeest 139 1102 EG Amsterdam Telefoon 020-696 8371 [email protected] www.leerorkest.nl

Dit is het jaarverslag van Stichting Leerorkest. Lees ook de jaarverslagen van Stichting Instrumentendepot Leerorkest en Stichting Muziekcentrum Zuidoost. Vraag een exemplaar op via 020-696 8371.

Leerorkest & Instrumentendepot Leerorkest werken nauw samen met Basisscholen Amsterdam, Projectenbureau Primair Onderwijs Zuidoost, Muziekschool Amsterdam, Muziekschool Amsterdam Noord, Aslan Muziekcentrum, Het Concertgebouw, Koninklijk Concertgebouworkest, Mocca, Muziekgebouw aan het IJ en BIM-huis, Oorkaan, Memorabele Momenten, Conservatorium van Amsterdam, Het Balletorkest, Klassiek rondom de Klas, El Sistema Nederland, Projeto Gurí Santa Marcellina, Kinderen maken Muziek, Méér Muziek in de Klas en vele muziekeducatie-initiatieven in het land.

STICHTING LEERORKEST JAARVERSLAG 2O15

Recommend Documents