Jaarverslag
Stichting Leerorkest 2014
Inhoud
Voorwoord 3 1 Inleiding 5 2 Activiteiten, projecten en samenwerkingsverbanden 6 Bereik Leerorkesten Amsterdam 2014 Lesactiviteiten in Amsterdam
7
Kunstenplan Gemeente Amsterdam Kwaliteitsimpulsen Expertisecentrum
6
7
8 9
Externe contacten, samenwerking en coproducties
3 Promotie, publiciteit en evenementen 12 Hoogtepunten in het nieuws Nieuwe Leerorkest-website Persoverzicht
12 12
15
Evenementenkalender
17
4 Organisatie & Bestuur 18 Governance Code Cultuur
18
Bestuur en Raad van Toezicht Interne organisatie
18
18
5 Financiën 20 Nawoord 23 Stichting Leerorkest is een ANBI gecertificeerde instelling.
Fotografie
Derik Lee, Bart Kamphuis, Stefan Heijdendael e.a.
Vormgeving
Michel van der Sanden Design www.mvds-design.nl
10
Voorwoord
Met veel plezier presenteren wij hierbij het jaarverslag van Stichting Leerorkest. 2014 is een jaar waarin het Leerorkest, dankzij de steun van velen, de kans heeft gekregen om zijn vleugels verder uit te slaan. In 2005 begonnen als pilot op een basisschool in Amsterdam Zuidoost is het Leerorkest nu niet meer weg te denken uit de landelijke wereld van muziekeducatie. Onder het motto ‘Omdat muziek voor iedereen is’ heeft Stichting Leerorkest, onder de bezielende leiding van initiator en directeur Marco de Souza, een ware beweging op gang gebracht. Dat is overigens niet alleen te danken aan het Leerorkest zelf, maar zeker ook aan onze voornaamste partners, de scholen, onze muzikale partners, de Gemeente Amsterdam, de vele fondsen die ons steunen, de media en vele prominente Nederlanders, waaronder H.M. Koningin Máxima die meermalen van haar belangstelling heeft doen blijken. Dankzij het Kunstenplan van de Gemeente Amsterdam, waar het Leerorkest sinds 2014 deel van uitmaakt, kunnen we steeds meer kinderen in de hoofdstad bereiken. Anno 2015 zijn er al 31 Leerorkesten actief in Amsterdam. Er doen 17 basisscholen mee, in
alle hoeken van de stad: Noord, Oost, Nieuw-West en Zuidoost. Ook zijn er naschoolse talentorkesten en pilots in het voortgezet onderwijs. Meer dan 3.500 kinderen nemen eraan deel. Wij zijn erg dankbaar voor de grote betrokkenheid en inzet van de scholen en van 65 muziekdocenten. Naast de organisatie van de Leerorkesten in Amsterdam vervult Stichting Leerorkest een belangrijke voortrekkersrol voor nieuwe Leerorkesten in het land en zelfs buiten de landsgrenzen. Dit jaarverslag maakt ook duidelijk hoe de nationale en internationale betekenis verder groeit. Het Expertisecentrum van het Leerorkest speelt hierin een centrale rol, met onder andere de verdere ontwikkeling van de site Orkest in de Klas, voortdurende verbetering van de programma’s en het beschikbaar maken van materialen. Met steeds meer kinderen die in een Leerorkest spelen, is de beschikbaarheid van muziekinstrumenten van groot belang. Daarom zijn wij als Stichting Leerorkest ook erg verheugd met de succesvolle inzamelacties die in 2014 zijn gehouden voor het Instrumentendepot Leerorkest, onze zusterorganisatie. In november is dit muziekinstrumentendepot officieel van
H.M. Koningin Máxima overhandigt de door Radio 4 geschonken trompet aan Marco de Souza, als startschot inzamelactie Klassiek Geeft. (12 mei 2014)
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
3
Optreden Leerorkest met musici Nederlands Philharmonisch Orkest op Erasmusprijs-avond in Compagnietheater. (9 november2014)
Uitreiking thuisinstrumenten op basisschool De Punt in Amsterdam Nieuw-West. (24 oktober 2014)
start gegaan als landelijke faciliteit met als doel om zoveel mogelijk Leerorkesten en soortgelijke (sociale) muziekonderwijsprogramma’s in Nederland van muziekinstrumenten te voorzien. Ondersteund door het Nederlands Philharmonisch Orkest, dat in het naastgelegen gebouw is gehuisvest, werd het depot geopend met een daverende uitvoering door het Klein Leerorkest, in het bijzijn van veel prominenten. Uit de acties is gebleken dat veel mensen het Leerorkest een warm hart toe dragen en daadwerkelijk iets willen doen. Vele muziekbeoefenaars hebben hun instrumenten om niet beschikbaar gesteld. Deze worden nu door experts en met behulp van vrijwilligers ‘bedrijfsklaar’ gemaakt. Het bestuur van Stichting Leerorkest is 4
iedereen zeer erkentelijk voor zijn of haar bijdrage aan deze geweldige acties. Het bestuur van Stichting Leerorkest is er trots op dat we in 2014 met z’n allen zulke grote stappen hebben kunnen zetten. We hebben er dan ook alle vertrouwen in dat er in 2015 nog meer kinderen bereikt zullen worden met muziek in de klas, want: ieder kind telt! Namens het bestuur van Stichting Leerorkest
Jeroen Thijssen Voorzitter
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Inleiding
Ieder kind zou de kans moeten krijgen om te ontdekken hoe leuk en magisch het is om een muziekinstrument te (leren) bespelen en samen muziek te maken. Muziek heeft kinderen zoveel te bieden, het is een geweldige verrijking. (Samen) muziek maken is niet alleen heel leuk om te doen, maar ook bewezen goed voor de sociale en cognitieve ontwikkeling. Bovendien kunnen kinderen zo rijke muziektradities leren kennen. Stichting Leerorkest vindt dat elk kind de kans zou moeten krijgen om een muziekinstrument te leren bespelen, net zoals het leert lezen en schrijven. Op school krijgen alle kinderen dezelfde kansen. Juist ook de kinderen die normaal de weg naar muziekonderwijs niet vinden omdat het te duur is of niet gebruikelijk bij hen thuis. In een Leerorkest op school doet elk kind mee en kan het zijn of haar talent ontdekken. Democratisering van muziekeducatie – dat is in het kort de visie waar Leerorkest al bijna tien jaar voor staat. ‘Wij vinden dat kunst voor iedereen is’, zegt Marco de Souza, initiatiefnemer en directeur van Stichting Leerorkest. ‘Muziekeducatie is vaak hoogdrempelig en kostbaar. Wij willen ervoor zorgen dat de drempel veel lager wordt zodat zoveel mogelijk kinderen, ook uit kansarme gezinnen, muziek leren maken en ook thuis een instrument hebben om te kunnen oefenen.’ In januari 2014 werd De Souza verkozen tot Amsterdammer van het Jaar. Een geweldige opsteker en een duidelijk teken dat zijn droom breed gedragen wordt in de samenleving.
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Het Leerorkest-concept is als muziekeducatiemethode op school inmiddels niet meer weg te denken. Anno 2014 spelen alleen al in de hoofdstad 3.690 leerlingen in Leerorkesten, in het basisonderwijs, in naschoolse talentorkesten en inmiddels ook in het voortgezet onderwijs. Via het Expertisecentrum van Stichting Leerorkest en de site Orkest in de Klas wordt de opgebouwde kennis en ervaring uitgewisseld met andere Leerorkesten en soortgelijke sociale muziekeducatieprojecten in Nederland en België. De filosofie van het delen zit bij alle Leerorkest-activiteiten in het DNA. Daarom is in 2014, onder auspiciën van de zusterorganisatie Stichting Instrumentenfonds Leerorkest, het landelijk Instrumentendepot Leerorkest van start gegaan. Leerorkesten en vergelijkbare sociale muziekeducatieprojecten uit het land kunnen hier tegen een laag contributiebedrag instrumenten lenen, laten repareren en onderhouden. 2014 was een jaar van nieuwe kwaliteitsimpulsen, toenemende professionalisering, nationale en internationale verbinding, veel aandacht in de media en meer draagvlak in de samenleving. Daarvan doen wij hier graag verslag.
Een kleine revolutie Stichting Leerorkest bestaat sinds 2005. In dat jaar ging in Amsterdam Zuidoost de pilot van start voor het allereerste ‘Leerorkest’ voor kinderen op de basisschool. Het bleek het begin van een kleine revolutie in de wereld van het muziekonderwijs. Het initiatief van Marco de Souza, muziekschooldirecteur in Amsterdam Zuidoost, oogstte in korte tijd steun van de burgemeester van Amsterdam, de onderwijsminister en, niet in de minste plaats, de koninklijke familie. Het duurde dan ook niet lang of het succesvolle Leerorkest-concept verspreidde zich door heel het land.
5
Activiteiten, projecten en samenwerkingsverbanden In deze tabel staan zowel het aantal scholen als de aantallen leerlingen die meedoen aan de Leerorkesten in Amsterdam (peildatum: 10 december).
Bereik Leerorkesten Amsterdam 2014 Voortraject
Leerorkest (groep 5 t/m 8)
Natraject
Aantal leerlingen
Aantal orkesten
Aantal leerl. naschools
65 103 -
6
90
67 25 82
4
Groep 1-4
Groep 5
Groep 6
Groep 7
Groep 8*
Zuidoost 1 Wereldwijs Samenspel Bijlmerdrie
80 144 54
40 82 9
35 67 14
40 76 7
Zuidoost 2 As-Soeffah Bijlmerhorst Polsstok
79 47 83
32 20 39
25 20 35
41 12 50
Zuidoost 3 Holendrecht
39
20
28
Voortgezet Onderwijs
2
Zuidoost 5 (VO) OSB SGR
3 2
30
276 124
Noord IKC NoordRijk Krijtmolen Poolster
49 39 19
41 19 18
30 38 27
59 82 49
4
Nieuw West 1 De Globe De Johannes De Punt
33 29 50
48 29 51
36 25 57
67 57 109
4
Nieuw West 2 ‘t Koggeschip
76
80
54
49
4
28 11 19 ____
35 12 19 ____
60 31 16 ____
4
____
25 11 23 ____
____
____
____
526
596
568
559
921
33
120
400
Oost 1 J.P. Coen Insulinde Valentijn Totaal
Totaal aantal leerlingen groepen 1 t/m 8
120
Totaal aantal leerlingen voortgezet onderwijs
400
Totaal aantal scholen
19
Totaal aantal orkesten
33
Totaal aantal leerlingen
6
3.170
Totaal aantal leerlingen naschools
3.690
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Lesactiviteiten in Amsterdam In het aantal lesactiviteiten en het aantal bereikte leerlingen hebben in 2014 geen grote wijzigingen plaatsgevonden t.o.v. 2013. Op alle deelnemende scholen in Amsterdam geven professionele docenten wekelijks les op het gekozen instrument of wordt er een (deel)orkestrepetitie gehouden. De instrumentale lessen vinden plaats in de groepen 5 tot en met 8. In de groepen 1 tot en met 4 worden voorbereidende lessen, het ‘Voortraject Leerorkest’ in het kader van de Basispakket-regeling, verzorgd. Het aantal bereikte leerlingen in het voortgezet onderwijs is toegenomen, zie tabel.
Klein Leerorkest & OSB Leerorkest Zuidoost Uit de onderschoolse Leerorkesten komen de naschoolse talentorkesten voort, zoals het Klein Leerorkest en het OSB Leerorkest Zuidoost. Het Klein Leerorkest wordt gevormd door leerlingen die onder schooltijd meedoen aan Leerorkesten. In samenwerking met het Projectbureau PPOZO (Primair Onderwijs Zuidoost) organiseren Stichting Leerorkest en Muziekcentrum Zuidoost samen dit talentorkest. Kinderen melden zich zelf aan om mee te spelen in dit orkest. Zij moeten hiervoor auditie doen waarbij spelniveau en noten lezen belangrijke criteria zijn. De belangstelling in 2014 was groot, waardoor de voortzetting van het beginners- en gevorderden-orkest mogelijk was. Het OSB Leerorkest Zuidoost, het naschoolse Leerorkest van de Open Schoolgemeenschap Bijlmer, bestaat sinds 2012. Het was het eerste Leerorkest in het voortgezet onderwijs. Beide orkesten worden vaak gevraagd om concerten te geven (zie de Evenementenkalender 2014). Hoogtepunten in 2014 waren optredens tijdens de Uitmarkt en tijdens de opening van het landelijk Instru-mentendepot Leerorkest in november.
Voortgezet Onderwijs SuperSymphonics is de naam van een nieuw Leerorkestvervolgtraject in het vmbo dat Stichting Leerorkest in 2014 heeft opgezet, in samenwerking met Muziekcentrum Zuidoost. Op dit moment doen twee scholen voor voortgezet onderwijs mee met hun eerste klassen: Scholen Gemeenschap Reigersbos (SGR) en Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB). Inmiddels is ook de curriculumontwikkeling voor dit nieuwe vervolgtraject ter hand genomen; dit curriculum wordt in 2015 gepubliceerd. Hiermee voorziet Stichting Leerorkest nog meer dan voorheen in de vaak geuite wens om het Leerorkestconcept ook na de basisschool een vervolg te geven en daarmee de doorlopende leerlijn vorm te geven.
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Kunstenplan Gemeente Amsterdam Basispakket Kunst- en Cultuureducatie Leerorkest maakte in 2014 deel uit van de regeling Basispakket Kunst- en Cultuureducatie voor Amsterdam. In dit kader verzorgt Leerorkest instrumentale muzieklessen op basisscholen in Amsterdam. De leerlingen leren een muziekinstrument bespelen en spelen daarmee al snel samen in een (Leer)orkest. Samen met de partners verenigd in Stichting MOSA (Muziek Op School in Amsterdam) vindt er inhoudelijke afstemming en verdeling van de activiteiten plaats: van de aanvragen voor muziekles in het kader van de basispakketregeling. Binnen deze regeling verzorgt Leerorkest een doorgaande leerlijn van groep één in het primair onderwijs tot en met de tweede klas van het voortgezet onderwijs, een leerlijn voor 4- tot 14-jarigen, waarin samenspelen centraal staat. Het Leerorkest-traject bestaat uit intensieve en wekelijkse contactmomenten met professionele muziekdocenten. In het Leerorkest-traject wordt de groep bovendien opgedeeld in groepjes van circa acht kinderen per instrument, waardoor de aandacht per kind toeneemt en daarmee de kwaliteit van de instructie wordt versterkt. De lessen worden regelmatig afgewisseld met deelrepetities of orkestrepetities, waarbij de ingestudeerde lesstof in de praktijk wordt gebracht in de context van het orkest.
MOSA Leerorkest maakt samen met Muziekcentrum Zuidoost deel uit van Stichting MOSA (Muziek Op School in Amsterdam) waarin ook Muziekcentrum Aslan, Muziekschool Amsterdam en het Concertgebouw zijn vertegenwoordigd. MOSA is ontstaan vanuit de opdracht die de Wethouder van Cultuur van Amsterdam heeft geformuleerd voor een aantal muziekeducatie-instellingen in het kader van kunst- en cultuureducatie in het basisonderwijs. De oprichting van MOSA is een direct gevolg van de stelselwijziging binnen de cultuureducatie in het Kunstenplan 2013-2016 (het Basispakket Kunst- en Cultuureducatie). MOSA heeft onder andere als doel de activiteiten van de deelnemende muziekaanbieders te verbinden binnen het Basispakket Muziekeducatie. Een evenwichtige verdeling van het aanbod over de stad maakt hier onderdeel van uit.
Ontwikkelde leerlijn per instrument Stichting Leerorkest is vanaf dag één aan de slag gegaan met het ontwikkelen van materialen voor instrumentaal onderwijs binnen de basisschoolsetting. Deze materialen worden steeds verder toegesneden op de individuele behoeften van de deelnemende scholen. Zo zijn er
7
Arabische orkeststukken gearrangeerd voor het orkest en is er film- en gamemuziek speelbaar gemaakt voor groep acht en voor de eerste klas van het VMBO. Als pioniersorganisatie heeft Leerorkest ook andere handvatten ontwikkeld, zoals de leerdoelen per instrument per jaar aan de hand van ervaringen in de praktijk. In 2014 zijn deze leerdoelen of ijkpunten verder aangepast om te komen tot een nog betere afstemming op de situatie per school (zie voor meer details de paragraaf ‘Expertisecentrum’).
wereld in Amsterdam vervult Leerorkest een nationale en internationale spilfunctie in het uitwisselen van kennis en ervaring. Buitenlandse muziekinitiatieven zoeken contact met Leerorkest en vice versa. In 2014 waren er onder andere uitwisselingscontacten met Brazilië, Oeganda, Portugal, de Verenigde Staten, Cyprus, Duitsland, Finland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië, Litouwen en Zuid-Korea. Een aantal voorbeelden is opgenomen onder de paragraaf Externe contacten.
Aanbeveling voor 2015 Diversiteit De leerlingen van de Leerorkesten in Amsterdam hebben voor het overgrote deel ouders van nietNederlandse afkomst. Kinderen groeien hierdoor op met een bi-culturele identiteit. Leerorkest zoekt naar vormen om deze rijke bagage samen met de kinderen een plek te geven in de lesopzet, bijvoorbeeld door creatieve werkvormen in de les en door arrangementen te maken op basis van populaire liedjes uit diverse culturen of van materiaal dat populair is bij de jeugd. Het versmelten van het cultureel erfgoed van de kinderen in de Leerorkest-lessen ontstaat veelal organisch door inbreng door de kinderen zelf van hun meervoudige culturele achtergrond. Mede hierdoor werd Leerorkest gevraagd om te spelen op het Drongo Festival in september dat als thema ‘multi-lingualism’ had. Amsterdam had in 2014 een bevolkingssamenstelling bestaande uit 178 nationaliteiten. Meer dan de helft van de inwoners heeft een niet-Nederlandse achtergrond. Het docentencorps van Stichting Leerorkest telt 15 nationaliteiten. Meer dan een derde van onze muziekdocenten heeft een niet-Nederlandse afkomst. Het docentencorps vormt dus een goede afspiegeling van de multiculturele samenleving waarin hun leerlingen leven. Hiermee sluit Leerorkest goed aan bij de ontwikkelingen in de stad en heeft het project een natuurlijk internationaal karakter.
Wereldklasse Met haar internationale uitstraling en wereldwijde netwerken bevestigt Leerorkest het karakter van Amsterdam als cultuurstad van wereldklasse en versterkt zij de mondiale beweging rond muziekeducatie. In 2014 heeft Leerorkest haar nationale en internationale uitstraling, verbinding en uitwisseling verder vormgegeven. Het ontvangen van belangstellenden en het uitwisselen van kennis en expertise ziet Leerorkest als een belangrijk onderdeel van de verdieping en versteviging van de positie van muziekeducatie wereldwijd. Als ankerpunt in de muziekeducatie-
8
Leerorkest voorziet in een grote behoefte van scholen om instrumentaal muziekonderwijs een structurele plek in het onderwijs te geven. De muzieklessen maken onderdeel uit van het reguliere basisschoolcurriculum dat elk kind krijgt aangeboden. Zodoende heeft elk kind dezelfde ontwikkelingskansen. Het belang van het toegankelijk maken van instrumentale muziekeducatie in het primair onderwijs wordt door veel scholen onderkend, evenals het positieve effect ervan op de ontwikkeling van kinderen. De afnemende mogelijkheden om gesubsidieerd een instrument te leren bespelen noodzaken ons om instrumentaal onderwijs op een andere plek voor iedereen toegankelijk te maken. Stichting Leerorkest zou de tien scholen die nu nog op de wachtlijst staan ook graag willen bedienen. Met de middelen van het Kunstenplan heeft het Leerorkest in 2014 op diverse gebieden een kwaliteitsimpuls in gang kunnen zetten die ook de komende jaren zijn weerslag zal krijgen.
Kwaliteitsimpulsen Inhoudelijk zijn er in 2014 diverse kwaliteitsimpulsen gegeven in het kader van het Kunstenplan van de Gemeente Amsterdam en de regeling ‘Cultuureducatie met kwaliteit’ van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Leerorkest heeft de onderdelen van het activiteitenplan behorend bij deze laatstgenoemde regeling in gang gezet en vormgegeven middels een uitgebreide gespreksronde op scholen, curriculumverbetering door het Expertisecentrum, de oprichting van de kenniskring ‘Muziek & Educatie’ en het uitzetten van een digitale enquête onder alle betrokkenen waarin de adviezen van externe experts zijn verwerkt. Door bovenstaande acties is een helder beeld verkregen op welke wijze de kwaliteitsimpuls vorm kan krijgen en hoe deze, daar waar onderdelen al zijn ontwikkeld, goed kan aansluiten bij de wensen van de scholen. Daarnaast heeft Stichting Leerorkest een interne professionaliseringslag gemaakt in het kader van de
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
aanvraag bij het Fonds voor Cultuurparticipatie. De verdere ontwikkeling van de organisatie is in de enquête meegenomen. De uitslag ervan laat helder zien wat goed loopt en welke delen van de organisatie nog extra (management)aandacht behoeven. Het traject ‘Cultuureducatie met kwaliteit’ is geslaagd als alle verbeterwensen zijn benoemd en ingevoerd op alle zeventien Leerorkest-scholen en zijn vervat in toegankelijke handboeken voor andere vergelijkbare muziekeducatieprojecten. Dit alles met als ultiem doel: het leren bespelen van een muziekinstrument voor alle kinderen toegankelijk maken. Meer informatie over het traject ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ is op te vragen bij het secretariaat van Stichting Leerorkest.
Expertisecentrum Het Expertisecentrum bewaakt de kwaliteit van het concept van het Leerorkest en zorgt ervoor dat dit optimaal overdraagbaar is. De filosofie van het delen zit bij alle Leerorkest-activiteiten in het DNA. Alle activiteiten van het Expertisecentrum in het afgelopen jaar staan in het teken van de kwalitatieve en artistieke kwaliteitsimpuls die Leerorkest wil geven in deze Kunstenplanperiode. Concrete producten van het Expertisecentrum in dit kader zijn:
Nieuwe instructiefilmpjes We hebben nieuwe instructiefilmpjes gemaakt over een-
voudig onderhoud aan en het stemmen van de instrumenten. Deze filmpjes zijn heel handig voor kinderen die thuis een oefeninstrument hebben. In november 2014 is het landelijk Instrumentendepot Leerorkest geopend. Hiermee is een stap in de richting van landelijk bereik gezet. Door de landelijke contacten die hiermee worden aangehaald en de landelijke actieradius zal ook de doelgroep voor deze instructiefilmpjes en daarmee het bereik worden vergroot.
Herijking van het repertoire Leerorkest maakt gebruik van ijkpunten die precies beschrijven wat de kinderen kunnen spelen op vooraf bepaalde momenten in het schooljaar. Deze ijkpunten zijn in 2011 vastgesteld door onze docenten, en in de tussentijd hebben de docenten veel meer ervaring opgedaan. Het was dus tijd voor een herijking. In vakgroepoverleggen hebben de docenten de oude ijkpunten aangepast. Hierbij is, naast de noten die de kinderen kunnen spelen, ook gekeken naar de daarmee samenhangende vorm en lay-out van de muziek. Door de vorm van de muziek duidelijker te maken in de lay-out, zullen de kinderen gemotiveerd worden om hun muziek ook echt te lezen.
Nieuwe orkestpartij-boekjes Met de nieuwe ijkpunten in het achterhoofd is ook het bestaande orkestrepertoire aangepast en is er nieuw, aanvullend repertoire geschreven. De nieuwe orkest-
Vierhonderd groep-8 leerlingen geven eindconcert in Amsterdam Arena. (15 april 2014)
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
9
partij-boekjes, die begin 2015 uitkomen, zijn ingedeeld in vijf niveaus. In het vijfde boekje staan de moeilijkste stukken. Deze zullen niet door alle orkesten gespeeld worden, maar vormen wel een extra uitdaging voor orkesten die snel vooruit gaan en verdiepend repertoire nodig hebben. Ondertussen zijn er voor zeventien stukken nieuwe docentenbegeleidingen geschreven. Hiermee hebben we de muzikale kwaliteit van het repertoire verhoogd en worden de kwaliteiten van de docenten, die immers allemaal professionele musici zijn, beter benut.
Lesboekjes Naast de orkestpartij-boekjes ontwikkelt Leerorkest methode-lesboekjes per instrument die aansluiten bij de samenspel-leerdoelen en de ijkpunten per instrument. De herijking van de ijkpunten heeft natuurlijk ook invloed op deze methode-boekjes. Het herschrijven van de inhoud is in 2014 gestart, inclusief uitbreiding met technische tekeningen en begeleidings-cd's. Daarnaast werkt een aantal schoolmusici aan de theoretische inhoud van de lesboekjes. Er zullen onder andere meer invuloefeningen in worden opgenomen zodat de lesboekjes meer gaan lijken op de lesboekjes die kinderen ook voor taal en rekenen kennen.
Orkest in de Klas Dankzij een toekenning van het Fonds voor Cultuurparticipatie wordt er een nieuwe impuls gegeven aan het delen van de ontwikkelde materialen via de website Orkest in de Klas. In 2014 heeft de technische en
organisatorische voorbereiding hiervoor plaatsgevonden. De functionaliteit van de website is in kaart gebracht en er is onderzocht welke aanpassingen wenselijk zijn, zodat het plaatsen en uploaden van nieuwe materialen aantrekkelijker en overzichtelijker wordt. Verder is bekeken welke acties de hoogste prioriteit hebben en als eerste zullen worden aangepakt om te komen tot het uiteindelijke doel: het effectief uitwisselen van materialen en elkaar ondersteunen met lesideeën en aantrekkelijk repertoire. Tevens is er een inschaling gemaakt van de initiatieven met de grootste uitwisselbehoefte die een voortrekkersrol kunnen gaan vervullen. Tijdens de verdere implementatie van het actieplan in 2015 zal de uitwisseling van kennis en ervaring van muziekeducatie hierdoor slagvaardig kunnen worden aangepakt, hetgeen tot de gewenste verbetering zal leiden.
Externe contacten, samenwerking en coproducties Amsterdam Stichting Leerorkest werkt intensief samen met de basisscholen en de scholen in het voortgezet onderwijs waar het Leerorkest-programma draait. Deze scholen zijn geen passieve afnemers van een product, maar medeontwikkelaars ervan. Planningen en inhoudelijke verbeteringen worden samen gemaakt en vormgegeven. Voorbeelden zijn: Kenniskring, handboeken voor leerkrachten en scholen en curriculum voor SuperSymphonics.
Filosofie van het delen Het Leerorkest hanteert bij al haar activiteiten de ‘filosofie van het delen’. Wij zijn ervan overtuigd dat het delen van kennis en middelen ons allemaal sterker maakt. Daarom steunen wij nieuw opgerichte Leerorkesten en vergelijkbare initiatieven in het land met onze kennis, ervaring, didactische materialen en vanuit ons nieuwe Instrumentendepot. Immers alleen als wij bereid zijn om kennis en middelen met elkaar te delen, kunnen we écht de democratisering van muziekeducatie realiseren.
10
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Samenspel met musici Nederlands Philharmonisch Orkest.
Leerorkest is heel blij met het Nederlands Philharmonisch Orkest (NedPhO) als partner. Een combinatiefunctionaris, die op beide locaties en voor beide instellingen (NedPhO en Leerorkest) werkt, fungeert als brug voor deze waardevolle samenwerking. Samen organiseren wij bezoeken aan orkestrepetities van het NedPhO voor alle groep 5-leerlingen van alle Leerorkesten, als vast onderdeel van het Leerorkest-curriculum. Verder spelen NedPhO-orkestleden regelmatig mee met Leerorkest-concerten, zoals bijvoorbeeld tijdens de opening van het landelijke instrumentendepot. Leerorkest heeft goede samenwerkingsrelaties met vele culturele instellingen in Amsterdam, zoals de Amuze-leden en Mocca. Leerorkest maakt onderdeel uit van het samenwerkingsverband MOSA (Muziek op School in Amsterdam). Met Klassiek Rondom de Klas wordt nauw samengewerkt op het gebied van instrumentarium en concerten. Andere directe samenwerkingspartners zijn de instellingen en organisaties die concerten afnemen (zie de Evenementenkalender).
Nationaal Stichting Leerorkest werkt landelijk samen met vrijwel alle vergelijkbare (sociale) muziekeducatieprojecten. Het Expertisecentrum en de site Orkest in de Klas spelen hierin een cruciale rol. Vanuit het in 2014 geopende Instrumentendepot Leerorkest worden voortaan ook muziekinstrumenten uitgeleend aan Leerorkest-initiatieven en andere sociale muziekeducatieprojecten in het land. Af en toe leidt de samenwerking ook tot optredens van Amsterdamse Leerorkest-kinderen elders in het land. Zo gaven
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
altvioolleerlingen van één van de Leerorkesten in Zuidoost een concert tijdens het altvioolfestival ‘Viola Viola’ in de Philharmonie in Haarlem (zie ook Evenementenkalender 2014).
Internationaal 2014 was een belangrijk jaar voor verdere internationale verbinding en uitwisseling. Op de internationale muziekconferentie, georganiseerd door de European Association of Music in Schools (EAS), in Cyprus heeft het Leerorkest een presentatie verzorgd en kennis uitgewisseld met vergelijkbare initiatieven in de wereld, waaronder collega’s uit Brazilië. Het thema van deze conferentie was ‘Every Learner Counts, Democracy and Inclusion in Music Education in the 21st Century.’ Daarnaast zijn presentaties gegeven over de Leerorkest-opzet en het effect van muziekeducatie op kinderen aan bezoekende onderwijscommissies uit Litouwen en Zuid-Korea. Ook is een bezoek afgelegd aan een vergelijkbaar initiatief in Helsinki, Finland waar Marco de Souza één van de sprekers was bij het symposium ‘Music Education is Every Child’s Right’. In het kader van een Comeniusuitwisselingproject heeft Leerorkest een concert verzorgd voor leerlingen uit Rome, Lyon en Birmingham. Leerorkest werkte dit jaar samen met de Cellobiënnale; cellisten uit Boston gaven masterclasses aan de Leerorkest-cellistjes. Aan het internationaal contrabasfestival ‘Bass 2014’, in augustus in Almere, hebben 17 contrabasleerlingen van Amsterdamse Leerorkesten deelgenomen. Zij gaven een concert samen met de Duitse professionele Bassmonsters.
11
Promotie, publiciteit en evenementen
Stichting Leerorkest en het landelijk Instrumentendepot Leerorkest kregen in 2014 veel media-aandacht. Meer dan vijftig keer werd er een artikel of item aan ons gewijd, in dagbladen, op tv, radio, op nieuwssites, in nieuwsbrieven en huisorganen van partners. In het Persoverzicht staan alle belangrijke publicaties en momenten van media-aandacht.
Hoogtepunten in het nieuws Januari: de verkiezing van Marco de Souza, initiatiefnemer en directeur van Leerorkest, tot Amsterdammer van het Jaar. April: het grote concert met ruim vierhonderd groep-8 leerlingen in de Amsterdam ArenA, waarmee voor de kinderen een droom in vervulling ging. Mei: twee weken actie van Radio 4 Klassiek Geeft voor het Instrumentendepot Leerorkest, waarvoor het startschot werd gegeven door H.M. Koningin Máxima en waaraan meer dan twintig prominente Nederlanders meewerkten. September: de eerste inzamelingsactie met winkelketen Blokker voor het Instrumentendepot. November: de officiële opening van het landelijk Instrumentendepot Leerorkest op de nieuwe locatie in Amsterdam Oost in aanwezigheid van veel prominente Nederlanders. Er waren nog meer heel bijzondere momenten: het optreden van Leerorkest-kinderen op het bedankfeest voor H.K.H. Prinses Beatrix, de EenVandaag reportage over LandfillHarmonic uit Paraguay en Leerorkest in Amsterdam Zuidoost en de vermelding van Marco de Souza in ‘De Kleurrijke Top 100’, de lijst van invloedrijke kleurrijke Nederlanders.
Leerorkest stond op de voorpagina van het Parool en Trouw en het Jeugdjournaal maakte twee uitgebreide items over het nieuwe landelijke Instrumentendepot. Ook is het Instrumentendepot Leerorkest veelvuldig onder de aandacht gebracht door haar speciale ambassadeurs: Freek en Hella de Jonge en Tania Kross. Wij zijn heel dankbaar voor hun fantastische inzet. De acties en events zijn ondersteund met allerlei informatie- en promotiematerialen, persberichten en flyers, en natuurlijk ondersteund door de Leerorkest-website en de inzet van social media.
Nieuwe Leerorkest-website Online communicatie en promotie worden steeds belangrijker. Mede daarom hebben we in het voorjaar van 2014 een nieuwde Leerorkest-website gelanceerd op www.leerorkest.nl. Deze site vormt het hart van de online communicatie over de diverse Leerorkest-activiteiten en het Instrumentendepot. Ook in de online promotie middels nieuwsbrieven en social media wordt er gezamenlijk verslag gedaan van de Leerorkest-activiteiten en het Instrumentendepot. In het najaar is begonnen met nieuwsbrieven ‘nieuwe stijl’. Een belangrijk doel van deze nieuwsbrieven is om het grote aantal nieuwe particuliere donateurs, die de inzamelacties hebben opgeleverd, goed te informeren, te verbinden en te betrekken. Om die reden waren wij heel blij met de volgende reactie van een donateur op de nieuwsbrief van december: ‘Hartelijk dank voor het toegestuurde verslag van 25 november. Ik was echt ontroerd toen ik al die foto’s zag, vooral die waar de kinderen zo gelukkig met hun instrument op staan. Ook de foto’s van het Leerorkest in werking maken me blij! Wat fijn dat ik mijn dwarsfluit zo’n zinvol tweede bestaan heb kunnen geven. Ik wens jullie allen veel succes voor de toekomst’. In 2014 was het Leerorkest voor het eerst het hele jaar actief op social media. De Facebookpagina is de eerste mijlpaal van 500 likes gepasseerd en via Twitter hebben veel prominente Nederlanders hun steun uitgesproken. Hun tweets en retweets over de inzamelingsacties – soms naar meer dan 50.000 volgers – hebben de bekendheid van het Leerorkest veel goed gedaan.
Gerdi Verbeet in de studio bij Niels Heithuis voor de inzamelactie van Radio 4. (mei 2014)
12
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
13
14
Jaarverslag Leerorkest 2008/2009
Persoverzicht 2014
Leerorkest in de Media
Waarover?
Eigen Haard magazine
Over het Leerorkest en Instrumentendepot in de Indische Buurt
december
Didactief magazine
De favoriete muziekleraar van Marco de Souza
december
Amst. Stadsblad De Echo
Landelijk muziekinstrumentendepot voor Leerorkesten geopend
29 november
Jeugdjournaal, Ochtend (tv)
Uitgebreide special over opening Instrumentendepot Leerorkest
26 november
Jeugdjournaal, Avond (tv)
Beelden optreden kinderen bij opening Instrumentendepot en gesprekjes door verslaggever ter plaatse
26 november
NPO Radio 4
Marco de Souza live bij Margriet Vroomans (KRO De Ochtend van 4)
25 november
NPO Radio 4
Terugblik inzamelactie Klassiek Geeft voor Instrumentendepot (De Klassieken)
25 november
NPO Radio 4
Live verslag van opening Instrumentendepot (Podium)
25 november
Het Parool
Een viool heb je al voor zes tientjes (Nieuws, 1 pagina)
25 november
AT5 Nieuws (tv)
Instrumentendepot als bibliotheek voor muziekinstrumenten
25 november
AT5 Basta (school-tv)
Leerlingen basisschool Wereldwijs over muziek maken in hun Leerorkest
15 oktober
Reformatorisch Dagblad
Muziekles voor elk kind (uitgebreide reportage)
27 september
Amst. Stadsdeelnieuwsbrief ZO
Een tweede leven voor je muziekinstrument, inzamelactie via Blokker, boegbeeld Tania Kross
LKCA nieuwsbrief
11 september
Inzamelingsactie muziekinstrumenten bij Blokker voor Instrumentendepot Leerorkest
8 september
NPO Radio 5
Tania Kross over inzamelactie live in uitzending bij Schepper & Co
8 september
NPO Radio 2
Tania Kross over inzamelactie live in uitzending bij Helemaal Haandrikman
4 september
RTLNieuws.nl
Tania Kross zamelt muziekinstrumenten in
3 september
Telegraaf.nl
Tania Kross zet zich in voor inzamelactie Instrumentendepot Leerorkest met Blokker
3 september
Ideaal magazine (ASN Bank)
Over de steun aan stichting Leerorkest
september
Drongofestival progr.boekje
Optreden OSB Leerorkest Zuidoost, kweekvijver voor muzikaal talent uit Amsterdam-Zuidoost
september
OSB Leerorkest Zuidoost staat tweemaal op het podium tijdens de Uitmarkt in Amsterdam
augustus
Kunstzone tijdschrift
SuperSymfonics, een orkestproject voor het VMBO
1 juli
Volkskrant.nl (ANP)
Radio 4 zamelt ruim 1700 instrumenten in voor Instrumentendepot Leerorkest
23 mei
Dagblad van het Noorden
Nieuw leven voor een oude viool
21 mei
Volkskrant.nl
Al 500 muziekinstrumenten voor tweede leven
19 mei
Blauw Bloed (tv)
Muzikale week voor Máxima
17 mei
NPO Radio 4
Dagelijks oproepen actie Klassiek Geeft voor Instrumentendepot
Uitmarkt.nl
Leerorkest en veiling items bekende Nederlanders
12-23 mei
De Telegraaf
Cor Bakker geeft zichzelf weg (bekende Nederlanders zetten zich in)
12 mei
RTL Boulevard (tv)
Máxima geeft startschot Radio 4 Klassiek Geeft (beelden opening actie)
12 mei
NOS.nl
Máxima vraagt muziekinstrumenten
12 mei
Vorsten.nl
Máxima: ‘Het plezier van samen muziek maken is fantastisch’
12 mei
Omroep West (tv)
Máxima geeft trompet aan Instrumentendepot Leerorkest
12 mei
AD.nl
Koningin Máxima vindt muzieklessen belangrijk
11 mei
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
15
NPO 1, EenVandaag (tv)
Reportage over inzameling muziekinstrumenten, interview Marco de
12 mei
Souza, gesprekjes met kinderen die in een Leerorkest spelen Regionale Dagbladen (16)
Radio 4 zoekt instrumenten voor kinderen (voor Instrumentendepot Leerorkest)
NPO Radio 4
Marco de Souza live bij Margriet Vroomans (De Ochtend van 4)
RVD, Het Koninklijk Huis
5 mei
over aftrap inzamelactie
30 april
Koningin Máxima geeft startschot inzamelingsactie
30 april
muziekinstrumenten voor kinderen Vorsten.nl
Koningin geeft startschot voor inzameling muziekinstrumenten
30 april
Trouw
Finale Leerorkest in de Arena (foto op voorpagina + p. 11)
16 april
AT5 Nieuws (tv)
Marco de Souza in Ontbijtshow + verslag vanuit Amsterdam ArenaA
15 april
RTV-NH
Radioverslaggever rechtstreeks vanuit Amsterdam ArenA
15 april
Akkoordmagazine.nl
Leerorkest geeft openbaar concert in ArenA
14 april
Amsterdamsuitburo.nl
Leerorkest in Amsterdam Arena
april
Zuidoost.nl
Leerorkest in Amsterdam ArenA
10 april
Nieuw Amsterdam, Stadbericht (dezwijger.nl)
Dit is stadmaker Marco de Souza
10 april
NPO 1, EenVandaag (tv)
Reportage over Landfill Harmonic uit Paraguay en Leerorkest in de Bijlmer
4 februari
NPO 1 (tv)
Live-uitzending dankfeest 'Beatrix met Hart en Ziel', Leerorkest kinderen spelen ook voor haar in Ahoy
1 februari
Live verslag van orkestrepetitie groepen-6 met interviews schooldirecteur en dirigent
23 januari
Amst. Stadsdeelkrant Zuidoost
Marco de Souza is Amsterdammer van het Jaar 2013 (voorpagina)
23 januari
Amst. Stadsblad De Echo
Marco de Souza: de muzikale held van Zuidoost (voorpagina)
22 januari
Metro dagblad
Amsterdammer van het Jaar (kort interview)
14 januari
Het Parool
Marco de Souza Amsterdammer van het Jaar (voorpagina)
13 januari
Amsterdammer van het Jaar is vooral blij voor het Leerorkest
13 januari
AT5 Cultuur in de Stad (tv)
AT5 Nieuws (tv)
(Marco de Souza live aan de telefoon) AT5 Nieuws (tv)
Amsterdammer van het Jaar: Marco de Souza
12 januari
AT5 Nieuws (tv)
Wordt Marco de Souza de Amsterdammer van het Jaar?
8 januari
Speciale uitgaven De Kleurrijke Top 100. Invloedrijke en Kleurrijke Nederlanders. Marco de Souza op plaats 29
november
Klinkende waarden. Hoe muziek de wereld beter maakt Ieder kind kan uitblinken in het Leerorkest - Marco de Souza, p. 39-46, auteur Mireille Heijltjes, Uitgeverij Quist Blokker folder (oplage 6 miljoen)
Oproep: geef uw muziekinstrument een tweede leven, inzamelactie voor Instrumentendepot Leerorkest!
16
oktober
september
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Evenementenkalender 2014
Omschrijving
Aangevraagd door
Orkest
Datum
Locatie
Nieuwjaarsreceptie
Deelgemeente Zuidoost
Klein Leerorkest
15-1
Stadsdeelkantoor Zuidoost
Nieuwjaarsreceptie
Bestuur Bijzonderwijs
Strijkkwartet LO
16-1
Bijzonderwijs
Open dag OSB
Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB)
OSB Leerorkest Zuidoost*
18-1
OSB
Bezoek delegatie Zuid-Korea
Polsstok
Presentatie
22-1
OBS De Polsstok
Afscheid Prinses Beatrix
ID TV
Klein Leerorkest*
1-2
Ahoy Rotterdam
Open dag De Poolster
OBS De Poolster
Leerorkest De Poolster
14-2
OBS De Poolster
Benefietconcert verjaardag De Souza i.s.m. NedPhO
-
Klein Leerorkest
6-3
NedPho koepel
Rotary Club Noord Holland - workshops
Centrum voor de kunsten Beverwijk
Leerorkest kwartet
7-3
Purmerend
Ensembledag klassiek, deelname
Muziekcentrum Zuidoost
Leerorkest-leerlingen
5-4
Muziekcentrum Zuidoost
Hommage aan Freek de Jonge
Kleinkunst Festival
Klein Leerorkest
7-4
De La Mar Theater
Ensembledag pop, deelname
Muziekcentrum Zuidoost
Leerorkest-leerlingen
12-4
Muziekcentrum Zuidoost
Eindconcert en diploma-uitreiking alle gr. 8
-
Leerorkesten Amsterdam
15-4
Amsterdam ArenA
Bezoek onderwijsdelegatie uit Litouwen i.s.m. met Mocca
MOCCA & Creativity Culture Education
Presentatie
15-4
Amsterdam ArenA
Lenteconcert Egoli
Egoli-scholen
Leerorkest Polsstok
17-4
Egoli-scholen
Eindpresentatie Hiphop orkest SGR
Schoolgemeenschap Reigersbos (SGR)
Hiphop orkest*
17-4
SGR
Eindpresentatie SuperSymphonics OSB
Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB)
SuperSpymphonicsOSB*
8-5
Theaterzaal OSB
Viola Viola Festival
Esther Apituley
Leerorkest altvioolleerlingen
18-5
Philharmonie Haarlem
Bijwonen EAS-conferentie in Cyprus
EAS organisatie
Presentatie
21/24-5
Universiteit van Cyprus
Radio 4 actie afsluiting
NPO Radio 4
Klein Leerorkest*
23-5
Vondel C.S. Vondelpark
Henriëtte Roland Holsthuis
Henriëtte Roland Holsthuis
OSB Leerorkest Zuidoost*
8-6
Henriëtte Roland Holsthuis
Schoolconcerten Litouws kindersensemble
Ambassade Litouwen
Litouws ensemble
19-6
Rozemarn & Knotwilg
Muziekfeest MZO
Muziekcentrum Zuidoost
OSB Leerorkest Zuidoost*
21-6
Bijlmerpark Theater
Leerorkest studieochtend
-
-
23-6
Muziekcentrum Zuidoost
Contrabasfestival ‘Bass 2014’
Nederlands Philharmonisch Orkest
Leerorkest contrabasleerlingen
25 t/m 29-8
Stadsschouwburg Almere
Uitmarkt Amsterdam
Uitmarkt
OSB Leerorkest Zuidoost*
30-8
Open podia, Museumplein
Drongo Festival
Binoq Atana Productions
OSB Leerorkest Zuidoost*
27-9
Openbare Bibliotheek Amsterdam
Masterclass 2 cellisten uit Boston VS
Cello Biënnale
Leerorkest Oost
22-10
Leerorkest Oost
Optreden voor Comenius
Comenius
OSB Leerorkest Zuidoost*
3-11
Theaterzaal OSB
Optreden bij Erasmusprijs i.s.m. NedPhO
Sandra Rottenberg, Journalistieke Producties
Klein Leerorkest*
9-11
Compagnietheater
Marco de Souza spreker op conferentie ‘Music Education is Every Child’s Right’
Presentatie
20/21-11
The Conservatorium of Helsinki Finland
Off. opening landelijk Instrumentendepot LO
Stichting Instrumentenfonds Leerorkest
Klein Leerorkest + NedPhO*
25-11
Batjanstraat 1, Amsterdam
Santa Run Gelderlandplein
Rotary Minerva
Klein Leerorkest-leerlingen
21-12
Groot Gelderlandplein, Amsterdam
Zeeburg Zingt
55+ koor Zeeburg Zingt
Vioolleerlingen Klassiek Rondom de Klas
14-12
Kindervreugd Amsterdam
Optreden harpleerlingen Polsstok
Polsstok
Leerorkest Polsstok
15-12
Verzorgingstehuis De Venser
Kerstconcert Groep 5, 6, 7 NoordRijk
JKC NoordRijk
Leerorkesten NoordRijk
15-12
NoordRijk
Kerstconcert Egoli-scholen
Polsstok
Leerorkesten Egoli
16-12
Egoli
Kerstconcert groepen 5 t/m 8 JP Coenschool
JP Coenschool
Leerorkesten JP Coenschool
17-12
JPCoen school
Kerstconcert OBS Wereldwijs
Wereldwijs
Klein Leerorkest*
18-12
OBS Wereldwijs
Kerstconcert groep 6 De Poolster
De Poolster
Leerorkest De Poolster
18-12
De Poolster
*OSB Leerorkest en Klein Leerorkest in samenwerking met Muziekcentrum Zuidoost.
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
17
Organisatie & Bestuur Raad van Toezicht
Governance Code Cultuur Stichting Leerorkest hanteert een bestuur + directiemodel dat is ingericht in overeenstemming met de regels en de negen principes van de Governance Code Cultuur. Deze zijn vastgelegd in het bestuursreglement. Stichting Leerorkest en zusterorganisatie Stichting Instrumentenfonds Leerorkest hebben dezelfde Raad van Bestuur. De stichtingen hebben tevens dezelfde Raad van Toezicht, die een personele unie vormt met de Raad van Toezicht van Stichting Muziekcentrum Zuidoost. Deze structuur vindt haar oorsprong in de organisatorische verwevenheid van de stichtingen. Uiteraard wordt telkens bekeken of de gekozen organisatorische vorm nog strookt met de nieuwste ontwikkelingen. De Raad van Toezicht benoemt het bestuur die op haar beurt de directie benoemt en de omvang van diens bevoegdheden vaststelt.
Bestuur
Jeroen Thijssen, voorzitter Adviseur (voorheen partner) van de internationale advocatenfirma Freshfields Bruckhaus Deringer en bestuurslid van de Stichting Administratiekantoor Gewone Aandelen A van Van Lanschot NV.
Erik Brink, financiën Zelfstandig interim manager op het gebied van planning & control. Hij heeft ruim tien jaar in financiële functies gewerkt binnen de profitsector en is sinds 2003 gericht op overheid en onderwijs.
Ina Brouwer, subsidies & sponsoring Oud-politica, bestuurder en advocaat bij Bellius Advocaten. Tevens voorzitter Taskforce Kinderopvang/Onderwijs Amsterdam en voorzitter Stichting Imaginary Landscapes (muziek en literatuur).
Ankie Verlaan, educatie (tot 30-6-2014) Directeur adviesbureau De Ontmoeting. Voorheen docent, ambtenaar bij het ministerie van OCW, voorzitter van het ROC van Amsterdam en lid van het college van bestuur van de Universiteit en de Hogeschool van Amsterdam. Tevens Lid van de Raad van Toezicht van het Nederlands Philharmonisch Orkest en bestuurder van het Wervelwind Ensemble.
18
Maurits Haenen, voorzitter Voormalig directeur van het Nederlands Balletorkest en Holland Symfonia. Interim manager bij culturele instellingen, o.a. interim directeur van centra voor de kunsten in de Drechtsteden (2012) en Den Haag (2012-2013) en heden in Haarlem, bij centrum voor de kunsten Hart. Tevens voorzitter van Stichting Vrienden van het JeugdOrkest Nederland.
Tom Nierop Sociaal geograaf en hoofdredacteur van maandblad 'de Accountant' en de bijbehorende website Accountant.nl. Werkte als freelance journalist voor uiteenlopende bladen en bedrijven.
Akkie Muller Eigenaar/directeur van adviesbureau Human Sources, mede-eigenaar van sollicitatiespecialist SBuddy.nl, voorzitter van de stichting Vestingeiland Naarden en voorzitter van de stichting Disability Affairs. Voorheen werkzaam bij Randstad Nederland BV.
Het bestuur heeft in 2014 vijf keer vergaderd met de directie. Hierbij zijn onder meer de volgende onderwerpen aan bod gekomen: de financiële kwartaal- en jaarrapportages, fondsenwerving, (de negen principes van) de Governance Code Cultuur, personeels- en vrijwilligersbeleid, het bedrijfsplan, begrotingen en beleidsvoornemens. Uiteraard is er ook uitgebreid gesproken over de inrichting van de nieuwe Leerorkest-organisatie. Ook heeft er een gezamenlijke vergadering met de Raad van Toezicht plaatsgevonden en heeft het bestuur buiten aanwezigheid van de directie een evaluatievergadering gehad. Wij hebben kennis genomen van de Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). Deze wet is niet van toepassing op Stichting Leerorkest en Stichting Instrumentenfonds Leerorkest. Stichting Leerorkest is een ANBI gecertificeerde instelling.
Interne organisatie Stichting Leerorkest werkt met beroepskrachten en vrijwilligers. De muzieklessen worden uitsluitend verzorgd door docenten met een vakopleiding. In 2014
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
waren in totaal 65 docenten actief op de scholen in Amsterdam. Zij werden gesteund door vier assistenten (veelal docenten in opleiding) en vaste vrijwilligers (veelal met een muzikale achtergrond). De orkesten worden begeleid door vijf professionele dirigenten. Muziekdocenten, assistenten en dirigenten zijn allen freelancers. Daarnaast waren er in 2014 zeven muziekdocenten gedetacheerd vanuit Muziekschool Amsterdam Noord en Muziekcentrum Zuidoost. Stichting Leerorkest heeft een kleine organisatie werkzaam op kantoor. Per 31 december heeft de stichting twaalf medewerkers in dienst, die allen parttime werken. Dit ondersteunende team voert de volgende werkzaamheden uit: management & coördinatie, Expertisecentrum, fondsenwerving, PR & communicatie, directiesecretariaat, bedrijfsvoering, financiële administratie. Daarnaast zijn er instrumentenbeheerders en een coördinator logistiek en planning in dienst, de loonkosten van deze vier medewerkers worden volledig doorbelast aan Stichting Instrumentenfonds Leerorkest. In 2014 is er ook een deeltijd combinatiefunctionaris aangesteld voor Stichting Leerorkest en het Nederlands Philharmonisch Orkest ter ondersteuning van gezamenlijke activiteiten.
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
In 2014 is veel aandacht besteed aan de werving van nieuwe vrijwilligers voor Stichting Leerorkest en Stichting Instrumentenfonds Leerorkest. Hiervoor werd advies ingewonnen bij een specialist op het gebied van vrijwilligersbeleid. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke toestroom van nieuwe vrijwilligers voor beide stichtingen. Ook de inzamelingsacties van instrumenten en de publiciteit daaromtrent hebben een belangrijke rol gespeeld bij de werving van nieuwe vrijwilligers. Per 1 december 2014 zijn er bij Stichting Leerorkest in totaal 24 vrijwilligers actief, een derde meer dan het voorgaande jaar. De gemiddelde inzet bedraagt een dagdeel per week. Zij voeren de volgende werkzaamheden uit: inhoudelijke ondersteuning lessen (3), logistieke ondersteuning lessen (1), licht- en geluidstechniek (1), fotografie en film (5), camerawerk en montage (6), audiovisueel archief (1), vertalingen Nederlands/Engels (2), pedagogiek (1), web editing (1), grafische vormgeving (3). Specialistische vrijwilligersfuncties, zoals bijvoorbeeld montagewerk, worden vaak vervuld door professionals met een eigen bedrijf die zich op ad hoc basis inzetten omdat ze het Leerorkest een warm hart toedragen.
19
Financiën
Balans per 31 december 2014
Activa
in € / Na resultaatbestemming
31 december 2014
31 december 2013
28.300
35.846
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Inventarissen Vervoermiddelen
11.140
16.942
9.406 ____ ____
11.634 ___ _____ 20.546
28.576
Vlottende activa Voorraden en onderhanden werk Overige voorraden
2.257
Vorderingen Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen
Totaal activazijde
20
46.720
86.417
183.120 __ ______
112.533 __ ______ 229.840
198.950
40.677
344.761
________
________
321.620 _ __ __ __ __ __ __ __ _
608.133 _ __ __ __ __ __ __ __ _
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Passiva
31 december 2014
31 december 2013
Kapitaal
58.157
56.592
Bestemmingsreserve
48.846
64.422
Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten
55.100
54.444
Belastingen en premies sociale verzekeringen
13.335
13.153
Overige schulden en overlopende passiva
Totaal passivazijde
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
146.182
419.522
______
______ 214.617
487.119
______
______
321.620 _ __ __ __ __ __ __ __ _
608.133 _ __ __ __ __ __ __ __ _
21
Staat van baten en lasten over 2014
In €
Rekening 2014
Begroting 2014
Rekening 2013
Overige inkomsten
86.462 ________
80.000 ________
47.477 ________
Totaal opbrengsten
86.462
80.000
47.477
Subsidie gemeente Amsterdam
439.530
439.530
259.530
Overige subsidies uit publieke middelen structureel
76.500
100.000
18.750
Overige subsidies uit publieke middelen incidenteel
196.573
196.573
274.293
Bijdragen uit private middelen
227.615 ________
252.500 ________
212.186 ________
Totaal subsidies/bijdragen
940.218 ________
988.603 ________
764.759 ________
1.026.680
1.068.603
812.236
119.486 152.514 ________
104.930 143.888 ________
137.376 125.618 ________
272.000
248.818
262.994
Activiteitenlasten personeel Activiteitenlasten materieel
692.170 76.955 ________
720.824 91.000 ________
388.319 81.268 ________
Totaal activiteitenlasten
769.125 ________
811.824 ________
469.587 ________
1.041.125
1.060.642
732.581
Baten Directe opbrengsten
Totaal baten
Lasten Beheerslasten Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel Totaal beheerslasten Activiteitenlasten
Totaal lasten Saldo uit gewone bedrijfsvoering
-14.445
7.961
79.655
Financiële baten en lasten Mutatie bestemmingsreserve
434 15.576 ________
15.500 ________
2.539 -47.885 ________
Exploitatieresultaat
1.565 _ __ __ __ __ __ __ __ _
23.461 _ __ __ __ __ __ __ __ _
34.309 _ __ __ __ __ __ __ __ _
22
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
Nawoord
Bij het nalezen van dit verslag ben ik vaak stil geweest vanwege de enorme inzet van zoveel mensen. Samen delen wij een droom: muziekeducatie toegankelijk maken voor ieder kind! Zoveel drijvende krachten, musici, docenten, ouders en vrijwilligers die zich in 2014 opnieuw met hart en ziel hebben ingezet voor het Leerorkest. Ik ben iedereen persoonlijk dankbaar voor de ongelooflijke steun die wij in de meest verschillende vormen hebben mogen ontvangen. Het is bijna tien jaar geleden dat wij met een klein groepje mensen dit avontuur zijn begonnen. Intussen zijn wij één grote familie geworden. Wij bereiken steeds meer kinderen. Ons Expertisecentrum helpt vele andere organisaties op weg. En sinds kort is het landelijke Instrumentendepot Leerorkest een feit. Leerorkest is ook dit jaar heel trots op alles wat wij samen hebben bereikt. Reflectie op het verleden doet ons beseffen dat het bouwen van een mooie organisatie belangrijk is. Onze grootste uitdaging is echter om een beweging op gang te brengen die niet meer te stuiten is. Een beweging van democratisering van kunsteducatie. De toekomst nodigt ons uit om deel te blijven nemen aan het bouwen van een betere wereld. Een wereld waarin iedereen toegang heeft tot de magische wereld van cultuur. Dat doen we met u en met vele partners. Tot ieder kind is bereikt. Omdat muziek voor iedereen is. Marco de Souza Initiatiefnemer en directeur Leerorkest
Marco de Souza verkozen tot Amsterdammer van het Jaar, huldiging door burgemeester Eberhard van der Laan. (12 januari 2014)
Jaarverslag Stichting Leerorkest 2014
23
Stichting Leerorkest Hofgeest 139 1102 EG Amsterdam Telefoon 020-696 8371
[email protected] www.leerorkest.nl
HET LEERORKEST WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:
W.J.O de Vriesfonds Pauluc Fonds
Dit is het jaarverslag van Stichting Leerorkest. Lees ook de jaarverslagen van Stichting Instrumentenfonds Leerorkest en Stichting Muziekcentrum Zuidoost. Vraag een exemplaar op via 020-696 8371.
Koninklijk Concertgebouworkest Conservatorium Amsterdam Amsterdam Arena DHV Accountancy El Sistema Nederland Freshfields Bruckhaus Deringer Prins Bernhard Cultuurfonds met Van Lange fonds, Sayers Fonds en Mijndershuis Fonds