Stichting Geschillenoplossing Automatisering
P
Projecten op het gebied van informatie- en communicatietechnologie (ICT) kenmerken zich door een hoge mate van complexiteit, een lange doorloop-
T
Teneinde te komen tot een kortdurende, onafhankelijke en deskundige bemiddeling, is de Stichting Geschillenoplossing Automatisering
tijd en een aanzienlijke investering in
opgericht. Mislukte ICT-projecten zijn
mensen en middelen. Door deze com-
immers al erg genoeg. Een lange
plexiteit is er in veel ICT-projecten
nasleep maakt de frustratie alleen
sprake van meer of minder ernstige
maar groter.
problemen. Een belangrijk deel daarvan is terug te voeren op specificatieproblemen. Daarnaast doen zich organisatorische problemen voor, gebrek aan goede interne samenwerking en sociale problemen. De kernoorzaak van deze problemen kan worden toegeschreven aan een gebrekkige communicatie tussen partijen.
Het doel van de stichting
H
Het doel van de stichting Geschillenoplossing Automatisering (SGOA) is het bemiddelen in en het oplossen en indien nodig beslechten van geschillen op het gebied van ICT, in de ruimste zin van het woord. Onder ICT-geschillen wordt verstaan: onenigheid tussen cliënt en leveranciers onderling met betrekking tot hardware (computers, chips en rand-
H
Het aantal zaken neemt de laatste jaren gestadig toe. Per jaar melden zich meer dan 150 organisaties. De door de SGOA aangeboden oplossingen hebben bij-
apparatuur), en/of software (program-
gedragen tot snelle en professionele
matuur), consultancy en/of tele-
beslechting van een geschil, waardoor de
communicatie.
aandacht van alle partijen zich weer op
S
constructievere zaken konden richten.
SGOA rekent het tevens tot haar taak
Iedereen kan voor het oplossen van een
ervoor te zorgen, mits de betrokken par-
ICT-conflict beroep doen op de SGOA.
tijen dat op prijs stellen, dat de gekozen
Men behoeft als leverancier geen lid van
oplossing in minitrial uitspraken, binden-
een beroepsvereniging binnen de infor-
de adviezen en de arbitrale vonnissen
matie- en communicatietechnologie
overeenkomstig de bedoeling van
markt te zijn.
betrokken partijen adequaat wordt uitgevoerd.
Onafhankelijke bemiddeling door deskundigen
B
Bij de oprichting van de Stichting heeft centraal gestaan, dat de SGOA onafhankelijk is en de doelstellingen van de Stichting gedragen dienen te
Z
Zij komen uit de rechterlijke macht, advocatuur of universiteiten, zijn onafhankelijk informatica-adviseur, EDPauditor of hebben als achtergrond speci-
worden door de relevante organisaties
fieke kennis op het gebied van
en instellingen die in directe zin met
beveiliging, CAD/CAM, telecommunicatie
de informatie- en communicatie-
of specifieke branches, zoals banken,
technologie te maken hebben.
industrie, transport, gemeentelijke in-
De SGOA heeft steunbetuigingen ont-
stellingen, gezondheidszorg en dergelij-
vangen van de overheid, wetenschap-
ke. Betrokken partijen kunnen uit een
pelijke instellingen, gebruikers-, werk-
door de Stichting voorgelegde lijst zelf
gevers- en leveranciersorganisaties.
hun bemiddelaar, arbiter of deskundige
D
kiezen.
Door de Branchevereniging voor de
Informatietechnologie “FENIT” wordt de
Leeftijd en ervaring van de SGOA-
SGOA aangemerkt als onafhankelijk en
deskundigen spelen een belangrijke rol.
competent geschillenbeslechtingsorgaan.
Een langdurige werkervaring in de automatisering is noodzakelijk. Het aantal deskundigen bedraagt thans ± 70.
H
Het Bestuur van de Stichting bevestigt de keuze van betrokken partijen schriftelijk aan ieder der betrokken partijen. Indien partijen het niet eens worden over de bemiddelaar, arbiter(s) of deskundige, dan benoemt het bestuur hen.
Arbitrage Fo r m e l e r e c h t s g a n g m e t b i n d e n d e b e s l i s s i n g macht kan worden uitgevoerd. Tegen dit
den gehouden. Dat geldt ook voor
vonnis is geen hoger beroep mogelijk.
geschillen waarin een tijdelijke voorzie-
Arbiters stellen het vonnis vast naar de
ning moet worden getroffen. Dit komt
“regelen des rechts” of “als goede man-
voor in ICT-projecten, die gewoon moe-
nen naar billijkheid”. In het laatste geval
ten worden voortgezet, maar waarin een
gaat het niet alleen om de juridische
dergelijke voorziening gewenst is. Deze
verantwoording, maar wordt meer uit-
zaken worden meestal middels kort
drukkelijk gelet op de verhoudingen tus-
geding arbitrage behandeld.
sen partijen.
D
De SGOA kent drie vormen van arbitrage: de normale arbitrage, spoed arbitrage en kort geding arbitrage. Bij arbitrage worden de partijen altijd
vertegenwoordigd door hun raadslieden. Betrokken partijen leggen hun geschil
Arbitragereglement Snelheid
D
De stichting houdt korte termijnen aan, nl. maximaal 3 tot 4 weken. Agendaplanning van betrokken partijen kan een beperkte afwijking van deze
H A
Het reglement regelt de gang van zaken rondom en tijdens de arbitrage. Dit reglement kan worden opgevraagd bij één van de secretariaten van de SGOA. Arbitrage start met een Inleidend
voor aan de één of meer arbiters, die
termijnen mogelijk maken. De zittingen
daarover een beslissing geven, welke
van het door betrokken partijen gekozen
voor de betrokken partijen bindend is.
arbitrage-college kunnen op elk gewenst
Deze beslissing wordt vastgelegd in een
moment in binnen- en buitenland
voor betrokken partijen tussen- of eind-
plaatsvinden. Bij spoedeisende zaken kan
Memorie van Eis inleveren bij het
vonnis, dat met behulp van de openbare
een arbitrage binnen enkele dagen wor-
Scheidsgerecht en de verweerder.
Verzoek van de eisende partij en het Korte Antwoord van de andere partij. Binnen vier weken moet de eiser zijn
Diensten SGOA
D
De laatste dient daarop te reageren met zijn Memorie van Antwoord, eveneens binnen vier weken. Bijzondere omstandigheden kunnen aanleiding zijn uitstel te verlenen van de vastgestelde termij-
Mediation
nen. Het Bureau van de SGOA bepaalt in overleg met alle partijen de plaats en tijdstip van de zitting, waar eiser en verweerder de gelegenheid krijgen hun
Bindend advies
Procesbegeleiding
standpunten mondeling toe te lichten. Getuigen en deskundigen kunnen daarbij aanwezig zijn. Eventueel kan het
Arbitrage
Scheidsgerecht aparte hearings houden, waarin getuigen worden ondervraagd of kan een onderzoek ter plaatse worden ingesteld.
Deskundigenbericht
Rechter
Bindend advies Onafhankelijk eindoordeel van een deskundige
S
Soms lenen geschillen zich minder voor
Het laatste geval doet zich vaak voor
arbitrage, terwijl partijen zich toch wil-
wanneer de raadslieden van partijen het
len voegen naar een onafhankelijk eind-
geschil hebben weten terug te brengen
oordeel van een deskundige. In dat geval
tot een kernzaak, waarover de bindend
is een bindend advies de aangewezen
adviseur uitspraak kan doen.
methode om het geschil te beslechten. De procedure daarvoor is eenvoudig. Partijen vragen de SGOA een voordracht
C
te doen voor een bindend adviseur. Wanneer partijen beiden instemmen met de bindend adviseur, bepaalt deze in overleg met partijen de aanpak van de
ICTmediation
D
geschillenoplossing. Afhankelijk van de
A
situatie bezoekt de bindend adviseur de partijen, houdt één of meer zittingen of doet een zaak geheel schriftelijk af.
B
Verdeling zaken naar type (1989-1999): B Deskundigenbericht C Arbitrage D
Bindend advies
Deskundigenbericht Onafhankelijk rapport aan de rechtbank
P
Partijen kunnen zelf deskundigen inschakelen en het rapport van deze deskundige overleggen aan de rechtbank. Daarnaast kan de rechtbank in
D
De laatste jaren wordt de SGOA ook benaderd door één partij in een conflict om een deskundigenbericht op te stellen. Aangezien de Stichting zich uitslui-
technisch ingewikkelde zaken een onaf-
tend neutraal en onafhankelijk wil op
hankelijk deskundigenbericht vragen. Op
stellen, houdt een dergelijk bericht altijd
verzoek van de rechtbanken of betrok-
een onafhankelijk oordeel in over de
ken partijen, die niet aan de SGOA hun
voorgelegde zaak. De SGOA zal gezien
geschil willen voorleggen, bemiddelt de
haar maatschappelijke positie niet als
Stichting in het vinden van deskundige.
partijdeskundige optreden. Een en ander
In het advies voor de rechtbank gaat de
conform het deskundigenbericht-
deskundige in op vragen, die de rechter
reglement.
in een bepaalde zaak heeft geformuleerd. Bij het uitbrengen van een rapport door een deskundige, bewaakt de Stichting de kwaliteit hiervan.
Kosten
D
De Stichting brengt na melding van een zaak minimaal g 300 aan griffiekosten in rekening. De kosten van een procedure hangen af van het aantal bestede uren door bemiddelaars of arbiter. De SGOA hanteert hiervoor een tarief per uur. Zie daarvoor het aanhangsel bij de reglementen van de Stichting. De bedragen worden in rekening gebracht middels voorschotnota’s en eindnota’s. Op alle diensten van de SGOA is BTW van toepassing. Zaken kunnen eerst starten na betaling van de voorschotnota. Kosten van de eigen advocaat of andere deskundige(n) worden door ieder van de betrokken partijen zelf gedragen, tenzij anders tussen hen is overeengekomen dan wel dat daarover in een vonnis anders is beslist.
Zeven verschillen met normale rechtsgang
E
Er zijn grote verschillen tussen rechterlijke geschillenoplossing en beslechting van geschillen via de SGOA. In de praktijk kiezen partijen de Stichting voor het oplossen van hun geschillen op grond van de volgende argumenten:
1. Snelheid
T
Technologie verandert snel en voort-
van de SGOA-bemiddelaars ook in een eventueel daarop volgend rechtsgeding kostenbesparend werkt.
durend. Bij informatie- en comunicatietechnologie ligt dit tempo zo mogelijk nog hoger. Wanneer de oplossing van een geschil lang op zich laat wachten, wordt het verstrijken van tijd al een probleem op zich. Een gemiddelde juridische procedure duurt gemiddeld 15 tot 20
3. Vertrouwelijkheid
D
De vertrouwelijkheid tussen de cliënt en haar leverancier van informatie- en communicatietechnologie moet volledig gegarandeerd zijn. Openbaarheid van de
maanden. Bij hoger beroep komt daar
behandeling van een klacht en uitspraak
nog eens 20 maanden bij. Bij de SGOA is
wordt vaak als belemmerend voor het
dat aanzienlijk sneller.
bereiken van een oplossing beschouwd. De zaken, die bij de SGOA dienen, zijn
2. Kostenbeperking
H
niet openbaar. Er vindt dan ook slechts geanonimiseerde publicatie van de
Het bereiken van een oplossing moet
behandelde zaak plaats, indien de belan-
met zo min mogelijk kosten gepaard
gen van partijen zich daar niet tegen
gaan. Door een hoge snelheid van oplos-
verzetten.
sen worden de kosten van langdurige procedures bespaard. De behandeling is zodanig, dat het doorwrochte oordeel
4. Deskundigheid
B
Bij de SGOA is sprake van onpartijdige technische deskundigheid, zowel op het gebied van ICT als op het toepassingsgebied, zoals bijvoorbeeld de bancaire wereld, industrie, semi-overheid, gezondheidszorg, etcetera.
5. Gebruiken
D D
De bemiddelaars van de SGOA hebben inzicht in de (zich ontwikkelende) handelsgebruiken van de sector.
6. Acceptatie door de partijen De reputatie en de autoriteit van de SGOA-bemiddelaar betekenen een gemakkelijke effectuering van de resultaten van de bereikte conflictoplossing.
7. Informele behandeling
E
Er zijn geen formele hindernissen voor conflictoplossing en -beslechting. Er zijn geen beperkende bewijsregels. Hierdoor is sprake van een grote flexibi-
liteit in het vinden van een oplossing.
