Stevige Borging Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Gemeente Hellendoorn Gemeente Twenterand
mevrouw E.W.M. van den Hoven 2013 - 2014
3
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Inhoud
“IEDEREEN HEEFT EIGEN KRACHT”
INTERMEZZO ‘ZONDER ZIJWIELTJES’
5
10
EEN TIJDLIJN: HOE IS ‘EIGEN KRACHT’ OP DE AGENDA GEKOMEN EN UITGEROLD?
10
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
4
“Iedereen heeft Eigen Kracht” Gemeenten Hellendoorn en Twenterand zetten in op Eigen Kracht
De definitie van ‘Eigen Kracht’
“Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.”
Eigen Kracht in de praktijk
1
5
Zie bijlage 1 voor meer informatie over Eigen Kracht-conferenties.
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Wat zou jij doen als jouw zoon en zijn vriendin, beiden aan de drugs, onbedoeld zwanger worden? Moeder Angelica en vader Leon werden begin vorig jaar geconfronteerd met bovenstaand dilemma. Hun zoon Thomas (24 jaar) is dan al enige jaren verslaafd aan harddrugs en heeft ten gevolge hiervan schulden, strafbare feiten gepleegd en vertoont zo nu en dan agressief gedrag. Ook zijn vriendin Diana (24 jaar) zit op dat moment aan de drugs, weliswaar geen harddrugs maar softdrugs. Diana stopt direct met de softdrugs als ze hoort dat ze zwanger is. Diana zelf kent geen veilige en onbezorgde jeugd. Haar ouders waren alcohol verslaafd en er was sprake van (seksueel) geweld in het gezin. Thomas en Diana krijgen beiden persoonlijke begeleiding vanuit een organisatie voor jongeren met een (licht) verstandelijke beperking.
Wanneer bekend wordt dat Diana in verwachting is, doen de begeleiders van Thomas en Diana melding bij het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Er zijn zorgen over de veiligheid van het, dan nog ongeboren, kind. Daarom wordt er een gezinsvoogd toegewezen. Samen met de familie
Angelica
Leon
gaat de gezinsvoogd op zoek naar een veilige situatie voor het (ongeboren) kind. Deze veilige plek wordt niet gevonden in de woning van Thomas en Diana. De gezinsvoogd stelt voor om Diana en de baby in een moeder-kind-huis op te vangen, maar de ouders van Thomas zien dit niet zitten. Zij opperen dat Diana en de baby ook wel bij hen in huis kunnen wonen. En dat als Thomas clean is, ook hij welkom is om daar te wonen.
En zo gebeurt het. Angelica en Leon staan hun woonkamer af, waar voor hun zoon Thomas, Diana en de baby een ‘woonruimte’ wordt gecreëerd. In mei 2013 bevalt Diana van dochter Alyssia en vanaf de bevalling wonen Diana en Alyssia bij Angelica en Leon in huis. En ook Thomas woont sinds enkele maanden bij hen in. Moeder Angelica vertelt: “Ook al is mijn zoon inmiddels volwassen, het is en blijft mijn zoon. Voor altijd! Wanneer het niet goed gaat met hem, sta ik voor hem klaar. Die verantwoordelijkheid hou ik als ouder. En gelukkig hebben wij de kracht en de wil om dit met elkaar te doen. Het is niet altijd makkelijk en voor iedereen is het wennen. Een deel van ons privéleven hebben we ‘opgeofferd’ en veel mensen om ons heen hebben ons laten vallen. Toch doen we het met zijn allen en dat vinden we niet meer dan normaal.”
Thomas
Diana
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
6
Thomas en Diana hebben het niet breed. Ze moeten rondkomen van 70 euro per week en maken gebruik van de voedselbank. Inmiddels is de familie een paar maanden verder en gaat het goed met ze. Alyssia groeit goed, Diana pakt steeds beter haar moederrol en er is geen gezinsvoogd meer betrokken. Ook met Thomas gaat het steeds beter. Hoewel het met vallen en opstaan gaat, is Thomas met behulp van verslavingszorg bezig met afkicken. Hij krijgt methadon en wordt wekelijks middels een urinetest gecontroleerd op het gebruik van drugs. Ook zijn ouders houden een oogje in het zeil. Zodra Thomas een misstap begaat, mag hij niet thuis bij zijn ouders, Diana en Alyssia komen en moet hij terug naar zijn eigen woning.
Leon en Angelica voegen hieraan toe: “het ideaalbeeld van het leven hebben we al lang losgelaten, we gaan voor een normaal leven zonder drugs en met geld op de rekening” Zo blijkt maar weer, deze familie weet heel goed wat ze wil en nodig heeft. En welke mogelijkheden en onmogelijkheden er zijn. Een mooi voorbeeld van eigen regie en Eigen Kracht. Ook als het allemaal niet vanzelf gaat! * In verband met privacy zijn de namen van de betrokken gezinsleden gefingeerd.
Kijkend naar de toekomst weet Diana wel wat ze wil. Ze hoopt samen met Thomas en Alyssia zelfstandig te kunnen wonen in een leuk huisje in hetzelfde dorp als haar ‘schoonouders’, Angelica en Leon. Thomas is dan weer aan de slag als Gezinsvoogd lasser, want daar heeft hij ook de diploma’s voor. En Diana zelf hoopt dan haar vrijwilligerswerk in het verpleeg- en verzorgingshuis weer te hebben opgepakt. Voor de financiën verwacht Diana dat er een bewindvoerder nodig zal blijven. Uiteindelijk is het streven dat Diana en Thomas weer op eigen benen kunnen staan en de opvoeding van Alyssia helemaal op zich nemen.
Eigen Kracht vraagt een cultuuromslag van iedereen
7
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Wantrouwen Beheer Sturen op vorm Praten over Aanbodgericht Sectoraal
Vertrouwen Ruimte Sturen op resultaat Praten met Vraaggericht Intersectoraal
“Uiteindelijk is niet de organisatie – op papier – beslissend, maar het gedrag van de mensen die er werken.”
(Samen) werken vanuit Eigen Kracht
“Jouw taak is de ander te helpen zijn oplossend vermogen te vergroten”
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
8
Gemeenten moeten vinger aan de pols houden
“Professionals zijn passanten in het leven van de cliënt”
9
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Intermezzo ‘Zonder zijwieltjes’
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
10
Een tijdlijn: hoe is ‘Eigen Kracht’ op de agenda gekomen en uitgerold? De basis: een stevige stimulering van Eigen Kracht door de provincie Overijssel
•
Overijssel
maakt
2009: delegatie jeugdzorginstellingen en provincie op werkbezoek in Kent en ondertekening gedeelde visie Eigen Kracht binnen de geïndiceerde jeugdzorg
•
2010: de geïndiceerde jeugdzorg in Overijssel werkt vanaf 1 januari 2010 structureel met EK-c
kennis
•
2003: start project Eigen Kracht in Overijssel binnen de geïndiceerde jeugdzorg
•
2003-2006: eerste ervaringen met EK-c’s binnen de geïndiceerde jeugdzorg
•
2008: Eigen Kracht een speerpunt binnen het provinciaal jeugdzorgbeleid ‘Nieuwe Bezems
2
11
2002: provincie met EK-c
•
Provincie Overijssel stimuleert uitrol Eigen Kracht binnen het brede jeugddomein
Ondertekening gedeelde visie door Bureau Jeugdzorg Overijssel, Commujun-LSG, Jarabee, Lindehout, Pactum, Stichting De Kij, Trias Jeugdhulp, Eigen Kracht Centrale en Provincie Overijssel. Juni 2009.
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
•
Mei 2008: ondertekening bestuurlijke intentieverklaring voor inzet EK-c binnen gemeenten
€
Aan de slag: gemeenten Hellendoorn en Twenterand geven vorm aan Eigen Kracht • 2006: Eigen Kracht onderdeel actieprogramma Jeugdzorg en Jeugdbeleid
3 4 5
•
2009: start Pilot Eigen Kracht in het CJG
Zie bijlage 2 voor een inhoudelijke beschrijving van de overige projecten. Het CJG is een verzameling van organisaties die iets doen voor jeugdigen en gezinnen. De Overijsselse gemeenten Hardenberg, Hellendoorn, Hengelo, Steenwijkerland, Twenterand en Zwolle.
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
12
•
•
6 7
13
-
April 2010: werksessie met uitvoerende professionals
-
Mei 2010: uitwerking conceptversie van de visie
-
Juni 2010: bespreken conceptversie van de visie met leidinggevenden
-
Juli 2010: verwerking op- en aanmerkingen tot een definitieve visie
Oktober 2009: aftrap van de pilot met een landelijk congres
April - september 2010: visievorming Eigen Kracht
Zie bijlage 3 voor een beschrijving van de gedeelde visie ‘Gebundelde Krachten’ in het kort. Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Regio Twente, Maatschappelijk Werk Noord West Twente (MWNWT), Bureau Jeugdzorg Overijssel (BJzO), MEE IJsseloevers en de twee gemeentelijke welzijnsstichtingen: Stichting de Welle (gemeente Hellendoorn) en Stichting Welzijn & Zorgvragen (gemeente Twenterand).
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
-
•
•
•
September 2010: ondertekening visie
Augustus 2010: CJG-partners in gesprek met de Eigen Kracht Centrale over hun ervaringen
September 2010: themabijeenkomst Iedereen aan zet: aan de slag met Eigen Kracht
•
Maart 2011: aftrapbijeenkomst Borging van de Eigen Kracht
•
November 2011: theatervoorstelling voor tweede schilpartners met inzet van Prikkelz
•
Maart 2012: inspiratiebijeenkomst De trotse ambassadeur
Februari 2011: aanstellen aandachtsfunctionarissen Eigen Kracht
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
14
•
September 2012: lunchbijeenkomst aandachtsfunctionarissen en leidinggevenden
•
•
15
2013: vervolg in project Eigen Kracht Twente, zo doen we het!
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Augustus 2013: bijeenkomst Eigen Kracht, een half jaar later
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
16
Bijlagen BIJLAGE 1 De Eigen Kracht-conferentie (EK-c)
Hoe werkt een EK-c?
Eigen Kracht coördinator
17
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Onderzoeksresultaten EK-c’s
Eigen Kracht Centrale (mei 2012). Opbrengsten Eigen Kracht-conferenties: effecten en baten. Schuurman, M. en Mulder, C. (2011). Eigen Kracht-conferenties bij gezinnen in de regio Amsterdam. Wat levert het op? Nieuwegein/Ermelo: Kallope Consult/Antrolpol. 10 Schuurman, M. en Mulder, C. (2012). Besparingen door Eigen Kracht-conferenties de stadsregio Amsterdam. Resultaten van vervolonderzoek. Nieuwegein/Ermelo: Kallope Consult/Antrolpol. 11 Jagtenberg, R. Hulst, B. van en Roo, A. de (2011). Maatschappelijke opbrengsten van Eigen Kracht-conferenties in he kader van geïndiceerde jeugdzorg trajecten met een toespitsing op Multi-probleem gezinnen. Delf/Rotterdam: Technische Universiteit Delft/Mediation Research. 8 9
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
18
BIJLAGE 2 Projecten Eigen Kracht in Overijssel Eigen Kracht in uitvoering
‘Samenwerken en Verbinden’ en ‘EK-c J-LVB’
19
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
VERVE
Autisme & Eigen Kracht (AEK)
Hulp aan Huis
Slimme Clusters (gemeente Almelo)
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
20
Eigen Kracht en gezinscoaching Eigen Kracht Onderwijsprojecten #Share your skills
ToTaalBeeld
Beating the Bully
21
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
BIJLAGE 3 Gedeelde visie ‘Gebundelde Krachten’ (in het kort)
Visie:
Aanleiding:
Kernwaarden:
Uitgaan van mogelijkheden
Verantwoordelijkheid nemen Visievorming:
Gelijkwaardigheid
12 13
Motie Voordewind, Tweede Kamer der Staten Generaal, 29815 - Jeugdzorg 2005-2008, nr. 157 (juli 2008). Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Regio Twente, Stichitng Maatschappelijk Werk Noord West Twente (MWNWT), Bureau Jeugdzorg Overijssel (BJzO), MEE IJsseloevers en de twee gemeentelijke welzijnsstichtingen: Stichting de Welle (gemeente Hellendoorn) en Stichting Welzijn & Zorgvragen (gemeente Twenterand).
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
22
Ruimte voor creativiteit
Onderschrijving
23
STEVIGE BORGING | Een duidelijk verhaal over Eigen Kracht
Visievertaling:
Eigen Kracht is de kracht die in een persoon of systeem zelf zit en waarmee hij zelf verantwoordelijkheid neemt en regie en zeggenschap behoudt.
24
