Verenigingsnieuws
Steven Slagvaardige bondgenoten Ze waren in het verleden zo vanzelfsprekend: de nauwe en zeer goede contacten tussen huisartsen en wijkverpleegkundigen. De contacten zijn in de loop van de jaren afgenomen door een combinatie van factoren in beide voorzieningen. Door de indicering van zorg via het CIZ, de nieuwe Zorgverzekeringswet, de modernisering van de AWBZ en de inwerkingtreding van de Wmo is er zo veel in beweging gekomen dat het ‘vanzelfsprekende’ uit de contacten is verdwenen. En dat terwijl het belang van die samenwerking juist toeneemt. Het aantal zorgvragen en de zorgzwaarte van patiënten in de eerste lijn nemen toe. Huisartsen en wijkverpleegkundigen krijgen hier als eersten mee te maken. Dat maakt de versterking van de as huisartsenzorg — wijkverpleging urgent. Om die samenwerking weer nieuw leven in te blazen hebben de LHV, het NHG en de V&VN, de beroepsorganisatie van verpleegkundigen en verzorgenden, in 2008 een brochure gemaakt met achtergronden, tips en adviezen over dit onderwerp. Hierin werd al gesteld dat de verminderde samenwerking vaak domweg al terug te voeren was op het principe ‘onbekend maakt onbemind’. Elkaar informeren over de eigen taken en bevoegdheden was dan ook een eerste vereiste om de onderlinge samenwerking nieuw elan te geven. Natuurlijk waren er toen al zogeheten ‘best practices’ en is er sinds de publicatie van de brochure veel verbeterd. Maar ik blijf er op hameren dat er op dit terrein nog veel winst behaald kan worden. Goede samenwerking tussen huisartsen en wijkverpleegkundigen is van groot belang voor goede zorg aan vaak kwetsbare groepen in de samenleving. Voor zover nodig roep ik alle betrokken zorgverleners dan ook op die samenwerking voortvarend vorm te geven. Daarbij is geen plaats voor domeindenken. In dit proces moet slechts plaats zijn voor het belang van de gemeenschappelijke patiënt. Steven van Eijck, Voorzitter LHV
Op de cover Bijzondere verrichtingen
De Dokter is het ledenblad van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en verschijnt 9 keer per jaar. De LHV is de beroepsorganisatie voor alle huisartsen in Nederland. Tweede jaargang, nummer 5, april 2011 Dianne Paarhuis (hoofdredacteur) Marieke ten Dam (eindredacteur) Roel Smit (adviseur) Redactieraad: Heleen van Bloemendaal, Jelly Hogendorp, Margriet Niehof, Lennart Rijkers, Karel Rosmalen, Ewald van Zoest Tekst: Renée Jansen, Corien Lambregtse, Sander Peters, Petra Pronk, Mérie van der Rijt, Mirjam Scholten, Fulco Seegers, Jan van der Ven Beeld: De Beeldredaktie/Paolo Duarte, FMAX/Sam Rentmeester/Hans Stakelbeek (cover)/Nout Steenkamp, Hollandse Hoogte, Erik Kottier, Joyce Schellekens, Spaarnestad Photo Vormgeving: Link Design, Amsterdam Drukwerk: Senefelder Misset, Doetinchem Abonnement: De Dokter wordt kosteloos toegezonden aan leden en relaties van de LHV. Een betaald abonnement kost 79 euro per jaar inclusief BTW en verzendkosten. Contact via de redactie. Adreswijziging: graag doorgeven via
[email protected] Advertentieverkoop Bureau Van Vliet, Zandvoort Ruud van Viersen, T. (023) 571 47 45 Contact redactie Postbus 20056, 3502 LB Utrecht T. (030) 282 37 23, E.
[email protected] www.lhv.nl/dedokter Overname van teksten is toegestaan onder bronvermelding en met toestemming van de redactie. FSC-gecertificeerd papier. ISSN 2211-5765
4
LHV | De Dokter April 2011
Verenigingsnieuws
Nws verenigings
Consult
BIJ
Tekst Mérie van der Rijt Fotografie Erik Kottier
Eerste Kamer wijst EPD af Bij het ter perse gaan van dit nummer van De Dokter moest de officiële stemming nog plaatsvinden, maar tijdens de vergadering van de Eerste Kamer op 29 maart werd al duidelijk dat zij het wetsvoorstel over het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) zal afwijzen. De Eerste Kamer bleef bij haar eerder op 15 maart ingenomen standpunt om de systemen eerst op kleine schaal in de regio op te bouwen. De opstelling van de Eerste Kamer sluit aan bij de opvatting van de LHV dat ICT vooral moet aansluiten bij de dagelijkse zorgverlening. “45 procent van de huisartsen wisselt op regionaal niveau al lang medische gegevens uit langs elektronische weg met ziekenhuis, specialist of apotheker”, aldus LHV-vicevoorzitter Paul Habets een dag na het debat in dagblad Trouw. “Dat vinden patiënten heel gewoon, daarvoor is draagvlak. Dit soort regionale netwerken bouwen we daarom verder uit, natuurlijk in overleg met regionale patiëntenorganisaties.” De LHV stimuleert haar leden dan ook om op regionaal niveau in samenwerking met huisartsenposten en representatieve patiëntenorganisaties te komen tot initiatieven. Wel verwacht de LHV dat de overheid deze initiatieven net zo krachtig steunt als haar eigen plannen voor een EPD.
Ilse Steenvoorden, huisarts in Noordwijk Waarom bent u lid van de LHV? Ik ben lid, omdat je samen meer bereikt dan alleen. De organisatie spreekt namens de huisartsen met de overheid over bijvoorbeeld de ketenzorg en tarieven. Wat doet de LHV goed? De vereniging betrekt alle huisartsen bij de menings vorming en brengt vervolgens een gezamenlijk stand punt naar voren. Ik vind het goed dat de LHV met alle partijen in gesprek blijft en niet meteen wil gaan staken. Verder maak ik graag gebruik van informatie over prak tijkvoering op de website. Ook krijg ik snel antwoord op mijn vragen. Laatst vroeg ik om een waarneemcontract en dat kreeg ik meteen toegestuurd.
‘Ik vind het goed dat de LHV niet meteen wil gaan staken’ Wat moet de LHV beter doen? Ik vind dat de LHV zich harder moet opstellen bij het verdedigen van onze belangen. Ik denk dat de LHV weleens met zaken instemt, omdat men wil dat de zorg van patiënten doorgaat. Daarbij vind ik dat we soms te snel gaan met nieuwe ideeën. Er is bijvoorbeeld al hard gewerkt aan ketenzorg, terwijl het nog onduidelijk is wat de huisarts daarvoor terugkrijgt. Bovendien besluit het huidige kabinet misschien dat het niet doorgaat. Wat zou u willen veranderen in de Nederlandse huisartsenzorg? Ik zou de bureaucratie willen verminderen. Formulieren invullen en protocollen maken, het kost veel tijd en dat gaat ten koste van de tijd voor de patiënt.
LHV | De Dokter April 2011
5
Verenigingsnieuws
LHV Academie biedt workshops management & communicatie Fotografie
Erik Kottier
Dagvoorzitter Inge Diepman spreekt met Maarten Vermeulen, voorzitter van de Apotheekhoudende afdeling, tijdens het congres voor apotheekhoudende huisartsen. Vermeulen: “Er komt veel op ons af. Op tijd anticiperen is nodig op met name de invoering van kwaliteitsindicatoren en vrije tarieven.” Lees verder op pagina 8
CHBB-dossier beheren in GAIA Vanaf begin april hebben CHBB-geregistreerde huisartsen toegang tot hun persoonlijke CHBB-dossier in GAIA (www.pe-online.org/login ). Het College voor Huisartsen met Bijzondere Bekwaamheden is hierbij aangesloten. GAIA is een gezamenlijk systeem voor accreditatie van nascholing en herre gistratie van de wetenschappelijke en beroepsverenigingen van huisartsen, medisch specialisten, verpleeghuisartsen, artsen voor verstandelijk gehan dicapten en sociaal geneeskundigen. Huisartsen kunnen op eenvoudige wijze aangeven welke gevolgde geaccrediteerde nascholing relevant is voor hun CHBB-registratie en zien of zij al voldoende scholing hebben gevolgd. Ook kunnen CHBB-geregistreerde huisartsen binnenkort via GAIA hun verzoek tot herregistratie bij het CHBB indienen. Vier maanden voor afloop van de CHBB-registratie ontvangt de huisarts via GAIA het bericht om een verzoek tot herregistratie in te dienen. Vervolgens kan de huisarts via een persoonlijke pagina in GAIA aangeven welke geaccrediteerde nascholing relevant is voor de betreffende CHBB-registratie. Ook de verklaringen dat de praktijkvoering aan de eisen voldoet en er zijn voldoende werkzaamheden verricht, kunnen op deze wijze worden ingediend. Slechts met een druk op de knop kan de huisarts daarna het verzoek tot hernieuwing van zijn of haar registratie indienen bij het CHBB. Aangezien voorwaarde voor regis tratie is dat huisartsen staan ingeschreven in het door de HVRC (Huisarts en Verpleeghuisarts Registratie Commissie) aangehouden specialistenregister van de KNMG, worden de bestanden van de HVRC en het CHBB via GAIA automatisch met elkaar vergeleken. Als blijkt dat een huisarts niet meer als zodanig is geregistreerd, zal de CHBB-registratie na berichtgeving hierover aan de betreffende huisarts worden doorgehaald (Toetsingkader 2005-2). Meer informatie op www.chbb.nl/artsdossier
6
LHV | De Dokter April 2011
Een nieuwe loot aan de nascholingsstam: de LHV Academie. Onder deze titel biedt de LHV in het vervolg haar praktische, geaccrediteerde nascholing aan. Nieuw in dit nascholingsaanbod zijn workshops op het gebied van management en communicatie. Bent u op zoek naar handvatten voor goed tijdmanagement of beter leiding geven? De LHV biedt u zes verschillende workshops aan, op verschillende locaties in het land: • Communiceren in spanningsvelden • Tijdmanagement voor huisartsen • Onderhandelingsvaardigheden voor huisartsen • Teamontwikkeling en efficiënte overlegvoering • Motiverend leiding geven • Managen van veranderingen Alle workshops duren van 14.00 tot 21.00 uur en zijn voor vijf punten geaccrediteerd. Het aantal deelnemers is beperkt tot twaalf personen per workshop. LHV-leden betalen €100 voor deelname aan een work shop. Voor niet-leden is dit bedrag €350. Meer informatie over de inhoud van de workshops, data, locaties en mogelijkheid om online in te schrijven via de nascholingsbanner op www.lhv.nl
LHV Declareer wijzer 2011 De LHV heeft een nieuwe versie van de LHV Declareerwijzer uitgebracht. De declareerwijzer informeert u over de wettelijke regels en geeft adviezen over de toepassing ervan in de dagelijkse praktijk. De nieuwe webversie van de Declareerwijzer is voor LHV-leden te vinden op www.lhv.nl/declareerwijzer
Verenigingsnieuws
Betaling tolken diensten
Overschrijding VWS 18 mei bekend
De LHV signaleert dat de betaling van tolkendiensten van het Tolken- en Vertaalcentrum Nederland (TVCN) tot problemen leidt. De tolkendiensten van het TVCN voor de zorgsector worden door het ministerie van VWS bekostigd, tenzij de gereserveerde tolkendiensten niet worden afgenomen. Wanneer een patiënt niet op de afspraak verschijnt, kan de huisarts het ‘wegblijftarief’ hanteren. De LHV heeft hiervoor de ‘Richtlijn Wegblijftarief’ opgesteld die op de LHV-website staat. De LHV heeft met TVCN afgesproken dat de tolkendiensten in de maanden juni en juli 2010 niet betaald hoeven worden.
Pas op 18 mei wordt bekend met welk bedrag de VWS-begroting in 2010 is overschreden. In een brief aan de Tweede Kamer laat minister Schippers weten dat op die datum het VWS-jaarverslag 2010 een eerste beeld zal geven van de omvang van de overschrijdingen. In de voorjaarsnota 2011 wordt de tegenvaller voor 2011 duidelijk. Eerder had minister Schippers al verklaard een forse tegenvaller over 2010 te verwachten, maar nog geen exacte cijfers te kunnen geven. Op de website van Zorgvisie wordt op gezag van ‘welingelichte bronnen’ een overschrijding van 2,1 miljard gemeld. Daarvan komt 1,5 miljard voor rekening van de curatieve zorg en 600 miljoen ten laste van de AWBZ.
Nieuwe regeling maakt stoppen met roken ingewikkeld Eind vorig jaar heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een regeling vastgesteld voor de programmatische aanpak van Stoppen Met Roken (SMR). Tegen het advies van de LHV in heeft de NZa vastgelegd dat het gaat om integrale prestaties met integrale tarieven. De LHV gaat met de NZa overleggen of de regeling kan worden aangepast, omdat de huidige regeling veel extra administratie betekent voor patiënt en huisarts. Een SMR-programma moet in overeenstemming zijn met de zorgmodule Stoppen met roken, zoals die is opgesteld door het Partnership Stop met Roken. Het gaat om begeleiding gericht op gedragsverandering, eventueel aangevuld met farmacotherapie (zowel algemeen verkrijgbare middelen als middelen die uitsluitend op recept verkrijgbaar zijn). In 2011 kunnen de gedragsmatige ondersteuning en de farmacotherapeutische middelen nog apart bij de zorgverzekeraar worden gedeclareerd. Vanaf 2012 kan dit niet meer. De zorgaanbieder die in 2012 een SMR-programma aanbiedt (de zogenaamde hoofdcontractant) declareert dan in één keer zowel voor de gedragsmatige ondersteuning als voor de farmacotherapie. De hoofdcontractant (bijvoorbeeld de huisarts) kan over de farmacotherapeutische middelen afspraken maken met een apotheker of de middelen aan de patiënt vergoeden. Vervolgens declareert de hoofdcontractant het tarief voor de gedragsverandering en – indien van toepassing – de gebruikte middelen, bij de zorgverzekeraar of rechtsreeks bij de patiënt. De LHV is erg ongelukkig met deze integrale bekostiging van SMR, omdat de verrekeningen met apothekers en patiënten voor de huisarts tot nog meer administratieve lasten leiden. Voor patiënten is dit ook een extra administratieve last. De LHV gaat opnieuw met de NZa praten over de regeling. Inzet is de regeling zo aan te passen dat het apart declareren van de gedragsondersteuning en de farmacotherapie ook na 2011 mogelijk blijft. Doordat de minister van VWS de NZa eind november jl. een aanwijzing over SMR had gegeven, is de nieuwe prestatie pas eind december jl. door de NZa bekend gemaakt. Zorgverzekeraars hebben daardoor nog nauwelijks afspraken met huisartsen over SMR gemaakt.
Skillslab tijdens Huisartsbeurs 2012 Tijdens de Huisartsbeurs op zaterdag 24 maart 2012 kunt u een aantal praktische vaardigheden oefenen in een skillslab; een speciale oefenruimte. Stap op deze dag het skillslab binnen en kijk hoe het staat met uw vaardigheid in onder meer reanimeren, een infuus aanleggen, kleine chirurgische verrichtingen en spirometrie. Met deze activiteit wil de LHV een bijdrage leveren aan de kwalitatief goede zorg van de huisarts. Het skillslab sluit aan bij het centrale thema van de Huisartsbeurs 2012: ‘Service maakt beter’. Met dit thema richt de Huisartsbeurs 2012 zich op verbetering van de serviceverlening vanuit een huisartsenpraktijk die zich steeds meer tot onderneming ontwikkelt. Mede op verzoek van deelnemers aan eerdere edities is voor de Huisartsbeurs 2012 gekozen voor een meer centraal gelegen locatie, namelijk de Jaarbeurs in Utrecht. In de aanloop naar de Huisartsbeurs 2012 zal de LHV u regelmatig op de hoogte houden van de ontwikkelingen rond dit tweejarig huisartsen evenement en de inhoud van het programma.
lhv.nl/kort LHV | De Dokter April 2011
7
Verenigingsnieuws
Aandacht zorg groepen verschuift naar kwaliteit Meer dan vijftig huisartsen en bestuurders van zorg groepen bezochten op 22 maart de bijeenkomst ‘Update voor zorggroepen’ van de Adviesgroep Ketenzorg. Daar werden ze bijgepraat over de laatste ontwikkelingen rond zorggroepen en over een aantal producten van de Adviesgroep die zij in hun werk kunnen toepassen. Stuurgroeplid en LHV-vicevoorzitter Paul Habets opende de bijeenkomst met een overzicht van de huidige stand van zaken in de ontwikkeling van zorggroepen. “Zorggroepen hebben de toekomst, want gemiddeld heeft tien procent van de patiënten in een praktijk chronische aandoeningen. Met 105 zorggroepen is de top in het aantal zorggroepen echter wel bereikt. De aandacht verschuift nu naar kwaliteit, bedrijfsvoering en governance. De Adviesgroep Ketenzorg ondersteunt zorggroepen ín dit traject.” Habets wees daarbij ook nog op het belang van het Meldpunt Contractering, dat de problemen rond contractering in kaart wil brengen. “Met de resultaten kunnen we in gesprek gaan met de zorgverzekeraars. Meld uw problemen daarom via meldpuntcontractering.nl.” Naast uiteenzettingen over de actuele ontwikkelingen rond chronische zorg, kregen de aanwezigen een toelichting op een tweetal producten van de Adviesgroep Ketenzorg. Mobilee Consulting gaf een presentatie over de Zorggroep Monitor, een meetinstrument waarmee zorggroepen de status van hun organisatieontwikkeling kunnen meten. Via de Adviesgroep Ketenzorg kunnen zorggroepen met korting de uitgebreide zorgmonitor laten uitvoeren. Ook werd een kostprijsmodel gepresenteerd en toegelicht. Dit model biedt een handvat voor zorggroepen om tot een goede berekening van de eigen prijzen te komen. Dit model is bij de Adviesgroep Ketenzorg beschikbaar, inclusief een uitgebreide toelichting. Voor meer informatie over beide producten, mail naar
[email protected]. Een uitvoerig verslag van de bijeenkomst en de presentaties op www.adviesgroepketenzorg.nl
8
LHV | De Dokter April 2011
‘Wees zichtbaar door uw kwaliteit te tonen’ Tekst Mirjam Scholten Fotografie Erik Kottier
A
potheekhoudende huisartsen moeten meer hun stem laten horen. En dat zijn ze ook zeker van plan, zo bleek op 24 maart tijdens het con gres ‘Zichtbaar beter, beter zichtbaar’ van de Apotheek houdende afdeling van de LHV. Kwaliteit van de zorg staat bovenaan, maar ook deze hartenkreet was te horen: “We willen graag lol in ons werk houden!” Plaats van handeling: Theater Figi in Zeist.
‘De overheid wil u niet pesten’ Het ochtendgedeelte stelde de kwaliteit van de farmaceutische patiëntenzorg centraal. De apotheekhoudende huisartsen ontvingen complimenten van Hugo Hurts van het ministerie van VWS (“u brengt integrale zorg dichtbij” en “u schrijft al heel doelmatig voor”) maar hij kraakte ook harde noten. Hij voelde zich niet geroepen om iets over het afstandscriterium te zeggen, maar werd hiertoe dringend uitgenodigd door dagvoorzitter Inge Diepman. “Er valt over de scherpe kantjes te praten, maar verder blijft het wat ons betreft gehandhaafd.” Belangrijker dan wat hij ‘dit soort domeindebatten’ noemde (“stópt u daar toch eens mee”) is in zijn ogen de ketenzorg, de samenwerking die nodig is om de patiënt te bedienen. Over het herijken van het apothekerstarief: “De overheid wil u niet pesten. Maak afspraken met zorgverzekeraars.” Aansluitend bij het thema van het congres: “Wees zichtbaar door uw kwaliteit te tonen.”
‘Het moet wel kúnnen’ In zijn inleidend betoog hield Maarten Vermeulen, voorzitter van de Apotheekhoudende afdeling, zijn gehoor voor dat er veel zaken spelen. “Er komt veel op ons af. Op tijd anticiperen is nodig op met name de invoering van kwaliteitsindicatoren en vrije tarieven.” LHV-voorzitter Steven van Eijck benadrukte de aandacht van minister Schippers voor de serviceverlening en het streven naar betere bereik-
Verenigingsnieuws
‘Het raakt aan je patiëntrelatie als er gesteggel aan de balie is’
Hugo Hurts, directeur geneesmiddelen van VWS
baarheid. “Het moet echter allemaal wel kúnnen. Als er veel zorg van de tweede lijn naar ons gaat, moeten we die zorg kunnen geven.” Van Eijck kruiste de degens met Hugo Hurts. Gesteund door de zaal uitte hij zijn ongenoegen over bijvoorbeeld de tegenstelling tussen het preferentiebeleid en het voorschrijfgedrag van medisch specialisten. Ook Vermeulen zei er iets over. “Het raakt aan je patiëntrelatie als er gesteggel aan de balie is.” Toen Henk Eleveld van Menzis in zijn congresbijdrage pleitte voor eenduidigheid bij de zorgverzekeraars bij het hanteren van de indicatoren, sprong de LHV-voorman hier op in. “Waarom stemt u dat zelf niet af? Zoals het nu gaat lijkt het wel op georganiseerd wantrouwen. Wij worden overláden met afzonderlijke verzoeken om informatie.”
Veel vermijdbare ziekenhuisopnamen
Netwerken Behalve de plenaire bijeenkomsten waren er bovendien workshops voor de huisartsen en hun praktijkmedewerkers. Bijvoorbeeld over de rol van verbale maar zeker ook non-verbale communicatie (voor assistenten). Ook was er een workshop over praktijkopvolging, een heet hangijzer, met name op het platteland. Daar werden volop ervaringen, tips en visitekaartjes uitgewisseld. Zoals een deelnemer zei: “Ik kom hier om contact te hebben met collegaapotheekhoudende artsen. Ons specifieke ondernemerschap onderscheidt ons van andere huisartsen. Dan is zo’n congres met elkaar plezierig.”Een ander: “Ik wist het eigenlijk wel, maar door hier te zijn ben ik met mijn neus op de feiten gedrukt. Voordat ik het weet is het 2012. Ik moet me op tijd voorbereiden.”
Hoogleraar farmaceutische patiëntenzorg Rijksuniversiteit Groningen Han de Gier hield in kort bestek een exposé over medicatieveiligheid. “Er is met 19.000 potentieel vermijdbare acute ziekenhuisopnamen per jaar veel aan de hand. Ook loopt het vaak met de ontslagmedicatie niet goed. Het ontbreekt dikwijls aan het totaalbeeld. Dát zou het EPD moeten geven. Maar aan de volledigheid van de dossiers is twijfel.” Hij gaf de zaal mee: “De richting is dat je aanspreekbaar wordt op de uitkomsten van de patiëntenzorg. Belangrijk is dat je extra kwetsbare patiënten beter in beeld hebt.”
Indicatoren in de prullenbak Apotheekhoudend huisarts Gracia Struijk trok met haar ervaringen in de Pilot testen indicatoren zichtbare zorg grote belangstelling. Ze heeft er gemengde gevoelens bij. Praktische haalbaarheid bleek een probleem, evenals het vaststellen van indicatoren die goed meten. “Cijfers zeggen niet alles. Veel werd erg zwart-wit bekeken daar waar artsen willen kunnen nuanceren. Voorbeeld: als je toevallig werkt in een omgeving met veel psychiatrische patiënten, schrijf je meer antidepressiva voor dan een ander. Hoe wordt dat geduid?” Alles vastleggen is een must. “Maar dan: het HIS is echt nog niet faciliterend genoeg. Veel is niet mogelijk. Wel heeft men ons verzekerd er vóór 2012 klaar voor te zijn.” Van de 80 geteste indicatoren zijn er 35 overgebleven. Die zijn volgens Struijk zinvol, maar eerst moet aan allerlei randvoorwaarden worden voldaan. “Een pre is dat de indicatoren zorgen voor meer transparantie, waardoor wij ons kunnen onderscheiden. Men ziet wat we doen.”
LHV | De Dokter April 2011
9
