February / March 2009 – Issue 67
Steve Steve Stevaert: Stevaert: “We “We willen willen in in Limburg Limburg de de historische historische cadans cadans doorbreken” doorbreken” p.p. 45 45
CxO verschijnt tweemaandelijks, 8e jaargang, February - March 2009, Issue 67, afgiftekantoor Leuven X – P106 176, toelating gesloten verpakking; PB-België – B-7, Prijs lidmaatschap € 110,00 (excl. BTW)
Business magazine on strategy and innovation for CEOs, CIOs, CFOs, CTOs, COOs and other executives
“Managementopleidingen zijn voor ons een prioriteit” – p. 10 Wim Roef, HR Director Benelux Tech Data
Management Human Resources ICT Logistics
Volkswagen Scirocco – p. 57 De Volkswagen designers ontwikkelden de 3de generatie Scirocco als volwaardige sportwagen
Manufacturing Sales Marketing
“Onze expedities hebben altijd een innoverend karakter” – p. 59
Finance
Dixie Dansercoer staat bekend als een verwoed poolreiziger
www.cxonet.be
Enabling business performance*
With our clients
For our people
Through Responsible Leadership
“
I truly believe that it is only through sustainable relationships with all of our stakeholders that we can successfully address our clients’ issues, enable real improvements in business performance and deliver a distinctive service that sets us apart.”
Roger Heijens Chairman, PricewaterhouseCoopers www.pwc.com/be/belgiumreview2007
*connectedthinking mêáÅÉï~íÉêÜçìëÉ`ççéÉêë=êÉÑÉêë=íç=íÜÉ=åÉíïçêâ=çÑ=ãÉãÄÉê=Ñáêãë=çÑ=mêáÅÉï~íÉêÜçìëÉ`ççéÉêë=fåíÉêå~íáçå~ä=iáãáíÉÇI=É~ÅÜ=çÑ=ïÜáÅÜ=áë=~=ëÉé~ê~íÉ=~åÇ=áåÇÉéÉåÇÉåí=äÉÖ~ä=ÉåíáíóK== «=mêáÅÉï~íÉêÜçìëÉ`ççéÉêëI=OMMUK==GÅçååÉÅíÉÇíÜáåâáåÖ=áë=~=íê~ÇÉã~êâ=çÑ=mêáÅÉï~íÉêÜçìëÉ`ççéÉêëK
Editoriaal / Editorial Dirk Vermant
uitgever / éditeur & directeur
Kennis delen, een nobele missie Partager ses connaissances, une noble mission CxO 2.0 is een feit. Lezers bepalen mee de inhoud. Bestuurders, ondernemers, leden van het directiecomité, HR-directeurs, marketing managers, ICT-managers, financiële directeurs delen hun kennis en CxO als medium vermenigvuldigt ze. In elke editie komt visie, missie, strategie, innovatie en leiderschap op een praktijkgerichte wijze aan bod. Theorie is belangrijk, ervaring maakt het verschil. CxO, de universiteit van het bedrijfsleven. Op p. 10 en 11 legt Wim Roef HR Director van Tech Data uit dat hij niet bespaart op managementopleidingen, integendeel. Hij beoogt een gezonde balans tussen persoonlijke ontplooiing en toegevoegde waarde voor het bedrijf. Respect voor dit staaltje humaan verantwoord ondernemen. Karel Van Eetvelt van Unizo bezint op p. 14 en 15. “Deze crisis wakkert de creativiteit aan. Je moet op zoek gaan naar niches waar er nog zaken te doen vallen.” Als u op zoek bent naar een coach om de crisis aan te pakken, dan bent u bij Unizo aan het goede adres. Volvo blijft investeren in R&D. Sterker nog, voor Ward van Rijckeghem, Communication Manager bij Volvo Cars, is product placement de levensader van een automobielconstructeur met visie (p. 24 en 25). Over visie gesproken. “Informaticabeveiliging is vooral een kwestie van gezond boerenverstand.” Dixit Chris Borremans, General Manager European IT bij Komatsu Europe. “Ik zit 25 jaar in IT maar ik heb eigenlijk nog nooit beveiligingsproblemen gekend in de bedrijven waar ik gewerkt heb.” Deze uitspraak zegt veel over zijn aanpak. CxO deelt ze met u op p. 32 en 33. Conclusie: deze recessie is het einde van de wereld nog niet. Integendeel. Misschien moeten we vandaag wat meer naar vooruitstrevende ondernemers en managers luisteren en wat minder naar de media. All the best.
Editie Edition
Medium Média
Verschijningsdatum Date de parution
67 68 69 70 71 72 73 74 75 76
CxO Magazine CxO eZine CxO Magazine CxO eZine CxO Magazine CxO eZine CxO Magazine CxO eZine CxO Magazine CxO eZine
27-03-2009 30-04-2009 29-05-2009 30-06-2009 31-07-2009 28-08-2009 30-09-2009 30-10-2009 30-11-2009 31-12-2009
CxO 2.0 est un fait. Les lecteurs contribuent à déterminer le contenu. Administrateurs, entrepreneurs, membres du comité de direction, directeurs RH, marketing managers, ICT managers, directeurs financiers partagent leurs connaissances et CxO, en qualité de média, les multiplie. Chaque édition traite sous un angle pratique de la vision, la mission, la stratégie, l’innovation et du leadership. En pages 10 et 11, Wim Roef, directeur RH de Tech Data déclare qu’il n’atténue pas l’importance de la formation du management, bien au contraire. Il vise un équilibre sain entre le développement personnel et la valeur ajoutée pour l’entreprise. Cet échantillon de bonne gouvernance humaine mérite le respect. Karel Van Eetvelt d’Unizo constate en pages 14 et 15 que “La crise éveille la créativité. Il faut trouver des niches où il est encore possible de faire des affaires.” Si vous cherchez un coach pour vous aider à faire face à la crise, chez Unizo vous êtes à la bonne adresse. Cet article le confirme. Volvo poursuit ses investissements en R&D. Selon Ward Van Rijckeghem, Communication Manager Volvo Cars, le développement du produit est le nerf vital d’un constructeur automobile qui porte son regard sur l’avenir. (pag. 24 et 25) Parlant de vision, “La protection de l’informatique est une question de bon sens”, aux dires de Chris Borremans, General Manager European IT chez Komatsu Europe. “Cela fait 25 ans que je suis actif dans l’IT, mais je n’ai jamais vraiment connu de problèmes de sécurité IT dans les entreprises où j’ai travaillé.” Ce propos en dit long sur son approche. CxO la partage avec vous en pages 32 et 33. L’espace qui m’est réservé s’arrête ici. Conclusion: cette récession n’est pas la fin du monde. Au contraire. Peut-être qu’aujourd’hui nous devons davantage écouter les entrepreneurs qui continuent de progresser et un peu moins les médias. Bien à vous.
Adverteerderslijst 4C Consulting 13 Eurocam Media Center 61 BCD Travel 1 CxO 62, 67 DigiPoint 47 Econocom 31 Exqi 37 Gosselin support services 54 Instima 13
Juniper (advertorial) EmailGarage Protiviti PS-Testware PwC Start People (advertorial) Switzerland VIL
38 31 68 54 2 20 29 39
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
3
4
CxO Magazine |
| www.cxonet.be
De Nul creëert ‘palmboom’ in Dubai In mei 2002 werden de bagger- en op psspu p it itwe w rk ken voo oorr he et pr p oject ‘Palm Island’ in Dubai toegekend d aan n de Ja Jan De Null Gro roup up. He et k ku unstm nstm ns mat atige eiland he heef eeft efft de d vor o m va an ee een n ‘p ‘pal almb mboo oom’ m m m’ met et een dia ame m te t r va van o on ngeveer 7,5 km, met 17 uit 17 uit itst stre st rekk rekk re kken ende en de ‘blad de blad bl ader eren er en’ to en tott 2. 2.5 km km la lan ang en n voorzien van zo veel mogelijk k stra st and nd nd. De gehele ‘palmboom’ wordt beschermd tegen stroming g en en g gol olffssla ol la ag g do door door or ee en n 350m 35 0m brede re ede de e en n 17 k kil iillom lom omet eter et er llan er ange gol an ange olfb lfbre fbreke fb ker, r, g geb ebou ouwd wd rron ond d he hett ei eila land nd.. Ru Ruim im 210 21 0..00 0 0. 0.00 000 0 m³ zan and, d, rrot otss en k kal alks kste teen en w wor ordt dt er g ge eba bagg gger gg gger erd d en no opg pgespo pges pg espo es pote t n te n..
CxO Magazine |
| www.cxonet.be
5
strategy and innovation Inhoud
Management & Human Resources
Sales & Marketing
ICT & Networks
|10| Expert Group HR: thema-artikel: Managementopleidingen |12| Monthly Headlines Human Resources |14| Crisis is kans om strategisch te bezinnen en bij te sturen De ‘crisiscoach’ van Unizo: richtlijnen om duurzaam te ondernemen |16| Monthly Headlines Management |17| The Day after Tomorrow: a New World for Banks Financial Services |19| Paperless office speelt in op verwachtingen screengeneratie Het kantoor van de toekomst onder de loep |21| Stress en vermoeidheid in de auto: de derde weg |22| Crisis biedt opportuniteiten voor ondernemers Sfeer van onzekerheid eerder drempel dan stimulans
|24| Expert Group Sales & Marketing: Volvo beoogt aanvaardbaar rendement met minder budget Voor Volvo is marketing en communicatie van strategisch belang, ook in tijden van recessie |26| Politieke merkstrategie: 100 dagen voor de verkiezingen Deel 15: Merkenstrategie |28| Monthly Headlines Sales & Marketing |29| Beter scoren bij een eerste presentatie Wie zijn presentatie laat vertrekken vanuit het standpunt van de klant, krijgt meer aandacht, weet meer over de desiderata van de klant en start de onderhandelingen met een duidelijke voorsprong. |30| Sales en marketing in moeilijke tijden No sales = no business = no fun
|32| Expert Group ICT: thema-artikel: Informaticabeveiliging is vooral een kwestie van gezond boerenverstand |34| Videoconferentie wint aan populariteit Crisis doet verplaatsingen fel dalen |35| Handige of leuke high tech spullen Multimedia |36| Unified Communications: niet langer een luxe maar een must Almaar meer bedrijven willen interactie verbeteren |37| CRMobile: +10% de productivité chez Carlsberg Importers Plus de productivité et moins d’administration |39| Thema-artikel: IT Security A l’école du crime |40| Monthly Headlines ICT & Networks |41| USG People gaat Internettoegang maximaal benutten |42| Welcome to CIOnet 2.0
|21| Stress kost mensenlevens
6
|27| Voorspelbaar mislukken
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
|34|
Doorbraak videoconferentie
Logistics & Manufacturing |43| De Chinese markt blijft interessant voor westerse bedrijven Bedrijven onderschatten de Chinese markt best niet. Deze markt is zonder twijfel een van de meest competitieve ter wereld |44| Oost-Europa aan de logistieke top Duitsland wordt in de race voor de ‘ideale logistieke locatie’ voorbijgestreefd door landen als Tsjechië en Polen |45| Limburg mist traditie op het gebied van ondernemerschap Met de nodige luister heeft Helvoet Pharma haar nieuwe productiesite van 6.000 m2 geopend |46| Monthly Headlines Logistics & Manufacturing g
|44| Enorme kansen voor bedrijven
Legal & Finance
Varia
|48| Expert Group Finance: thema-artikel: Corporate banking De bancaire crisis heeft onze relatie met de banken niet onder druk gezet, maar er is wel sprake van verhoogde waakzaamheid |50| Europees betalingsbevel: nieuw wapen in strijd tegen betalingsachterstand Vooral bij grensoverschrijdende transacties bemoeilijken hoge kosten en een lang procesverloop op significante wijze een succesvolle invordering. Met het nieuwe betalingsbevel snelt Europa schuldeisers te hulp |52| Une grue endommage votre entreprise Il est très difficile en cas d’accident avec une grue de désigner un responsable |53| Monthly Headlines Finance Lessons learned uit het Fortis-débacle
|55| Marketing aan de top Maak van je merk een held Boekbesprekingen |56| Nissan X-TRAIL FVC rijdt op water Brandstofcel op weg naar serieproductie |57| Nieuwe Scirocco, terugkeer van een legendarische naam Derde generatie van de Scirocco kent groot succes |58| Doet uw bedrijf het goed, ondanks de crisis? Newsletter Junior Chamber International |59| Dixie Dansercoer trekt de wereld rond met nieuw project Met (Ant)ARCTIC matters (AMM) plaatst Dixie Dansercoer de opwarming van de aarde volop in de schijnwerpers |60| Meeting Industry is directly touched by the actual crisis Newsletter Meeting Planners International |63| Storytelling |64| Executive summaries
|52| Qui est responsable?
|56| 500 km met 1 tank waterstof
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
7
CxO’s Raad der Wijzen – Conseil des Sages – Board of the Wise Communities
KMO’s
Bestuurders
Eddy Bruyninckx afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen
Anton De Proft voorzitter raad van bestuur IMEC
Dirk Fransaer afgevaardigd bestuurder Vito
Koert Damveld Luc De Bruyckere Luc Desender gedelegeerd bestuurder gedelegeerd bestuurder afgevaardigd bestuurder Fiege Ter Beke Electrawinds
Karel Van Eetvelt Urbain Vandeurzen gedelegeerd bestuurder voorzitter Unizo VOKA
Serge Fautré Nicolas Saverys Bart Verhaeghe afgevaardigd bestuurder gedelegeerd bestuurder afgevaardigd bestuurder Cofinimmo Exmar Uplace
Cathy Berx gouverneur Provincie Antwerpen
Michel Beke country director Atradius Recent toegetreden lid
Johan Bosschaerts managing director Northgate Arinso
Kaat Exterbille managing director Kate Thomas & Kleyn
Roberte Kesteman algemeen directeur Nuon Belgium
Emmanuel Mottrie managing director De Valck Consultants
Olivier Serruys directeur Benelux Overtoom International
Algemene directie
Paul Breyne Bernard Caprasse gouverneur gouverneur Provincie West-Vlaanderen Provincie Luxemburg
André Denys Lutgart Van den Berghe gouverneur executive director Provincie Oost-Vlaanderen Belgian Governance Institute
Recent toegetreden lid
Danny Vanden Herrewegen Chris Van Roey managing director zaakvoerder Dun & Bradstreet The House of Brands
Phillip Vandervoort general manager Microsoft BeLux
Gabriël Fehervari CEO Alfacam & Euro1080
Gerard van Os zaakvoerder van Os - Sonnevelt
Ondernemers
8
CxO Magazine |
| www.cxonet.be
Inge Geerdens CEO CV Warehouse
Grote ondernemingen
Paul Buysse Wouter De Geest Paul de Rooij Noë Denecker voorzitter raad van bestuur gedelegeerd bestuurder afgevaardigd bestuurder bestuurder Bekaert BASF Antwerpen Ford Motor Company Honda Europe
Jannie Haeck gedelegeerd bestuurder NMBS
Marc Haelemeersch gedelegeerd bestuurder Centea
Roger Heijens voorzitter PwC
Luc Philips Karel Plasman Luc Van den Bossche voorzitter raad van bestuur gedelegeerd bestuurder gedelegeerd bestuurder KBC Verzekeringen Acerta BAC
Marc Lambotte gedelegeerd bestuurder Unisys
Christian Leysen voorzitter raad van bestuur Ahlers
Eric Verrept voorzitter MIVB
Recent toegetreden lid
Peter Fimmers Jan Heiremans general manager managing director Alfa Card (American Express) StepStone
Etienne Blomme secretaris generaal Telenet
Marcel Buelens CEO - Brussels South Charleroi Airport
Kris Cloots country manager ISS
Vincent de Clippele CEO Nestlé
Eddy de Mûelenaere managing director Vandemoortele
Ronnie Leten business area president compressor technique division Atlas Copco
Recent toegetreden lid
Jukka Tiitu general manager Nokia Belgium
Bart Van Coppenolle president & CEO Metris
Luc Deflem CEO Securex
Jean-Claude Delen general manager DHL Global Forwarding
Alexander Dewulf managing director Cebeo
Chris Dewulf president & CEO Picanol Group
Mieke Vandromme managing director Gamma Solutions
Norbert Verkimpe CEO WDM Belgium
Ingrid Lieten directeur generaal De Lijn
Pol Vanbiervliet general manager Cisco
Stéphane Thiery directeur TEC
Annick Van Overstraeten alg. directeur operations Quick Restaurants BeLux
CxO Magazine |
| www.cxonet.be
9
Expert Group HR Management & Human Resources Redactie
fotografe: Annabel Boon Georges Anthoon HR manager Axa Belgium
Astrid De Lathauwer HRD Belgacom
Koen Descheemaeker HR manager Gosselin Group
Diane De Winter HR manager Speed-Colli
Koenraad D’Helft chief human resources Hansen Transmissions Groep
Franky Kint HR manager FK Consult
Patrick Muylle Directeur personeel en organisatie Campina België
Wim Roef HR Director Benelux Tech Data
Kristian Vandenhoudt HR manager Atlas Copco
Michel Vandermeulen HR-directeur IWT
Andrea Van Duijse HR manager Belgium & Luxembourg Belgian Shell
Marc Van Hoecke HR director KPMG
Tech Data beoogt balans tussen persoonlijke ontplooiing en toegevoegde waarde
“Managementopleidingen zijn voor ons een prioriteit” thema-artikel “De balans tussen persoonlijke ontplooiing en toegevoegde waarde voor het bedrijf is cruciaal”, vertelt Wim Roef, HR Director Benelux Tech Data. “Dat is de reden dat we een aanzienlijk budget uittrekken voor managementopleidingen. In tijden van recessie hechten we daar nog meer belang aan en besparen we er niet op. Integendeel; het blijft een prioriteit. Mensen maken het verschil en daar hebben we veel voor over.”
Wat is het beleid inzake managementopleidingen van Tech Data? “Bij ons wordt de behoefte aan opleidingen vanuit verschillende kanalen gevoed. Binnen onze ‘yearly performance circle’ hebben we vier momenten per jaar waar we de performance van mensen meten en in kaart brengen. Bij elke meting vragen wij ook aan onze medewerkers om de opleidingsbehoeften
10
aan te geven. Vanuit die respons (elke 3 maanden) gaat HR bepalen of er op een bepaald niveau nood is aan een collectief opleidingsplan.” Worden er ook ad hoc opleidingen georganiseerd? “In het kader van potentieversterking en performanceverbetering kan er een
uitvoering van de job. Daarnaast kunnen mensen te allen tijde op eigen initiatief aangeven of zij al dan niet nood hebben aan een bepaalde opleiding. We stellen wel twee voorwaarden: de manager moet opgenomen zijn in de aanvraag en er moet een functionele toegevoegde waarde benoemd worden.”
Training “In tijden van recessie hechten we daar nog meer belang aan en besparen we er niet op.”
personal development plan worden opgesteld waarin ook verwezen wordt naar opleidingen. Zo kan er bijvoorbeeld een behoefte zijn om opleiding te volgen in project management. De vaardigheden die worden verworven, moeten dan uiteraard tot uiting komen in de dagelijkse
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Organiseren jullie ook zelf opleidingen? “Wij organiseren op corporate level TD Academy. Daarvoor nomineert het directiecomité een aantal medewerkers. De opleiding focust op leadership en op business kennis. Het gaat om een training die 6 volle dagen in beslag neemt en extern wordt georganiseerd. Op die manier kunnen de deelnemers in een ontspannen sfeer op de opleiding focussen. Een van de core opleidingen is de module finance voor niet-finance
managers. Het is immers belangrijk dat alle managers de basis van finance meekrijgen. Vanuit theoretische kennis en inzicht gaat men naar de concrete toepassing binnen het bedrijf. De materie wordt dan toetsbaar aan de praktijk. Verder hebben we op lokaal niveau (Benelux organisatie) een ‘light’ versie voor
“Onze funderingen zijn voldoende stevig. En onze mensen bepalen mee de sterkte van die funderingen.”
de high potential uit het middle management. Die heet TD University. Onze eigen managers geven training in een specifieke materie. Op die manier trachten wij onze high potentials kennis bij te brengen waarvan wij denken dat die nuttig is voor hun rol, maar ook voor hun verdere ontwikkeling. Die initiatieven worden heel sterk gewaardeerd bij onze mensen die het als een eer beschouwen als ze voor een van die programma’s genomineerd worden.” Als jullie iemand aannemen, worden de mogelijkheden qua opleidingen dan meteen bekend gemaakt? “Nee. We communiceren dat niet meteen. We doen dat pas op het moment dat we denken dat het voor hen ook een toegevoegde waarde kan hebben. Wij vermelden de mogelijkheden op het gebied van managementopleidingen in de loop van het rekruteringsproces, maar we gaan ze niet positioneren als een verworven recht. We gaan er nog altijd vanuit dat je het moet verdienen en gebruiken dit soort initiatieven niet alleen omwille van kennisverwerving.“
Funderingen Heeft de recessie een invloed op het opleidingsbeleid? “Managementopleidingen gaan we niet schrappen door de recessie. Tot nog toe heeft de recessie geen invloed op onze resultaten. Het is ook onze overtuiging dat we niet door de recessie worden getroffen omdat onze funderingen voldoende stevig zijn. Hoe sterker je bent, hoe minder invloed een recessie op je business heeft. En onze mensen bepalen mee de sterkte van onze funderingen. Onze business is geen complexe
Wim Roef, HR Director Benelux Tech Data: “Mensen maken het verschil en daar hebben we veel voor over.” activiteit, maar wordt alleen succesvol gemaakt door de medewerkers.”
de hebben dan iemand die al vijftien jaar bij ons is.”
Hoe ziet jullie personeelsbestand eruit? “Zo’n 10% van ons personeel zijn ‘key people’. In België werken we met 350 mensen. In de Benelux zijn we met zo’n 450 mensen en draaien we een omzet van 1 miljard euro. Een van de methodes waarmee we onze mensen koesteren is hen voldoende uitdagingen aanbieden in de balans tussen eigen ontwikkeling en performance. En hen daarin stimuleren. Bij ons is er minder dan 3% vrijwillig verloop. We stellen vast dat de samenhang van ons opleidingsbeleid de sleutel is van ons succes.”
Hebben jullie een structurele samenwerking met Vlerick, UAMS of Instima? “Nee. Onze mensen volgen daar geen opleidingen. Ik vind dat de prijs/kwaliteitverhouding versus toegevoegde waarde niet goed zit. Het rendement is niet hoog genoeg in vergelijking met de prijs. De initiële missie van bijvoorbeeld Vlerick is het ondersteunen van het ondernemerschap. Maar in mijn ogen is die missie teveel overgeheld naar winst maken. Als bedrijf moet je uit elke investering een maximaal rendement halen.”
Moeten mensen die een managementopleiding volgen gedurende een bepaalde periode in het bedrijf blijven? “Er worden geen voorwaarden aan verbonden. De parameters die we hanteren zijn niet de traditionele parameters. Anciënniteit en leeftijd zijn bijvoorbeeld geen redenen voor promotie of loonsverhoging. Dat zijn voorbijgestreefde elementen in compensation & benefits. We baseren ons vooral op de toegevoegde waarde van een individu. Een nieuwkomer kan een grotere toegevoegde waar-
Op welke manier kan je het rendement van een opleiding meten? “Dat is en blijft moeilijk. Corporate opleidingen maken we op maat. Na de opleiding doen de deelnemers een ‘mastery test’. We verwachten dan ook dat de medewerkers goed scoren op die test en aantonen dat zij de materie onder de knie hebben. Mensen die een onvoldoende halen, worden daar wel op aangesproken. Dat wordt dan besproken tijdens de evaluatie. Maar verder zijn er geen consequenties aan verbonden.”
Rendement
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
11
Management & Human Resources Bruno Koninckx
Monthly Headlines
Human Resources Hogere werkdruk door crisis Voor zes op tien werknemers ligt de druk op kantoor hoog. Door de crisis is die druk volgens veertig procent bovendien nog verhoogd. Twee op drie werknemers presteert dan ook regelmatig overuren, gemiddeld zo’n zes per week. Dat blijkt uit een bevraging van Jobat en onderzoeksbureau Profacts bij 3.500 werknemers. Volgens twee op drie werknemers is de werkdruk het voorbije jaar alleen maar gestegen; een evolutie waar volgens vier op de tien de economische crisis een rol in speelt. “Daar kan ik me wel iets bij voorstellen”, aldus VUB-professor sociologie Ignace Glorieux in Jobat. “Als je weet dat er ontslagen aan zitten te komen, bekijk je je collega’s al sneller als concurrenten en ga je je misschien extra inzetten en overuren beginnen presteren om te tonen hoe loyaal je wel bent.” Werkdruk heeft ook effect op de relaties onder collega’s, zo blijkt uit het onderzoek. Zo vindt zes op tien dat extra werk de onderlinge solidariteit bevordert ter-
wijl een op twee meent dat te veel werk diezelfde relatie eerder vertroebelt. www.jobat.be
Kandidaten zoeken via Google Profile Search Heel veel mensen hebben al een profiel op een of verschillende sociale netwerken, maar ook Google biedt deze mogelijkheid. Het interessante – of gevaarlijke – is dat Google de informatie die je op andere (Google) diensten al prijsgeeft, in dit profiel kan laten opnemen. Google laat je wel zelf een profiel aanmaken, waarbij je zelf kiest welke informatie je prijsgeeft en naar welke andere openbare pagina’s (op sociale netwerksites, gewone sites, online fotoalbum,…) je doorverwijst. Voor mogelijke sollicitanten of zelfstandigen is dit interessant omdat ze zo een rijker profiel kunnen maken dan wat op de meeste netwerksites kan. Voor selectiedoeleinden is het interessant omdat Google ook een specifieke Profile Search heeft. Hier kan je volgens specifieke termen en trefwoorden zoeken in alleen de Google profielen. (met dank aan HRlog. nl) www.google.com/s2/profiles/me/editprofile
IT’ers willen van baan veranderen ondanks crisis
Voor zes op tien werknemers ligt de druk op kantoor hoog. Door de crisis is die druk volgens veertig procent bovendien nog verhoogd.
12
Uit onderzoek van IT Job Board blijkt dat bijna zeventig procent van de ondervraagde IT-professionals van plan is om in 2009 van baan te veranderen. Meer geld verdienen en betere carrièremotieven zijn verreweg de belangrijkste redenen om op zoek te gaan naar een nieuwe baan. Ruim negentien procent van de ondervraagden geeft aan van baan te veranderen wegens onzekerheid of zijn of haar functie nog wel blijft bestaan. Ruim vier procent zoekt een nieuwe baan door dreigend ontslag. IT Job Board voerde het onderzoek uit in januari 2009 onder 139 Belgische IT-professionals.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Opvallend onderzoeksresultaat is de verwachting over de invloed van de stagnerende economie op de IT-sector. Minder dan zes procent van de respondenten denkt dat de krimpende economie geen invloed zal hebben op de IT-sector. 54,7 procent denkt dat het weliswaar een negatieve invloed zal hebben, maar niet zo veel als in andere sectoren. Slechts 24,5 procent denkt dat de economische situatie verstrekkende negatieve gevolgen zal hebben voor de IT-sector. www.itjobboard.be
1 op 2 bedrijven vindt cv’s onbetrouwbaar Ondanks de huidige economische toestand blijft het volgens Accountemps nog steeds een uitdaging voor bedrijven om kandidaten met de juiste gespecialiseerde vaardigheden te vinden. Daarom blijft het lonen om proactief te solliciteren. Meer dan 2 op 3 bedrijven bevestigen positief te reageren op proactieve sollicitaties. Werkzoekenden moeten er echter over waken hun kwaliteiten en verdiensten bij hun vorige werkgever niet te sterk in de verf te zetten. Bijna 1 op 2 bedrijven vindt cv’s namelijk onbetrouwbaar. Een en ander blijkt uit een onderzoek in opdracht van Accountemps bij 3.078 internationale HR en Finance managers in 17 landen. Gevraagd naar de kanalen die werkgevers gebruiken om kandidaten te selecteren, zegt 70% van de Belgische deelnemers aan het onderzoek positief te reageren op proactieve sollicitaties. Andere veelgebruikte kanalen zijn de bedrijfswebsite waarop vacatures geplaatst worden (57%) en de klassieke advertenties in dagbladen (54%).
Kom leren van mensen met de kennis én de ervaring.
*OTUJNB IFUPQMFJEJOHTJOTUJUVVUWBO4UJDIUJOH.BSLFUJOH WPPSNBSLFUJOH TBMFTFODPNNVOJDBUJF XFSLUTBNFONFU VOJWFSTJUFJUFO NBOBHFNFOUTDIPPMTFONFUFFOUPQTFMFDUJF WBONFOTFOVJUEFQSBLUJKL8BUVMFFSUJTNFUFFOJO[FUCBBS #PWFOEJFOLVOUV EPPSEFNPEVMBJSFTUSVDUVVS PQEJWFSTFLFOOJTFOFSWBSJOHTOJWFBVTJOTUBQQFO )FU&YQFSU%JQMPNBJTEFCFLSPOJOHWBOIFUUSBKFDUNFU 'VOEBNFOUBMT 4QFDJBM5PQJDT 4IPSU'PSNBUTFO"EWBODFE PQMFJEJOHFOÏOEFFSLFOOJOHWBOVXQSPGFTTJPOFMFFYQFSUJTF ,JKLOVPQXXXJOTUJNBCF XBOUTUSBLTCFOUVXFFSESVL CF[JH FOEPXOMPBEEFCSPDIVSFT 7PPSFFOWSJKCMJKWFOEQFSTPPOMJKLCFHFMFJEJOHTHFTQSFLCFMU V1BTDBMF$BNCJF %JSFDUFVS*OTUJNB PQ 4BNFONFUIBBSPGFFOXFUFOTDIBQQFMJKLBEWJTFVSCSFOHUV EBOVXQSPĕFMJOLBBSUFOLJFTU[PEFWPPSVNFFTUHFTDIJLUF PQMFJEJOHFO
Bel nu Pascale Cambie voor een vrijblijvend begeleidingsgesprek om uw opleiding te selecteren (02) 467 59 57 Opleidingsinstituut
t Fundamentals, 10 avonden t4QFDJBM5PQJDT OBNJEEBHFOPGEBHFO t4IPSU'PSNBUT OBNJEEBHFOPGEBH t"EWBODFE BWPOEFO t4USBUFHJD.BOBHFNFOU4LJMMT EBHFO
Management & Human Resources Stijn Dom
De ‘crisiscoach’ van Unizo: richtlijnen om duurzaam te ondernemen
“Crisis is kans om strategisch te bezinnen en bij te sturen” Ondernemers moeten blijven ondernemen. Op een duurzame manier zonder evenwel de korte termijn uit het oog te verliezen. Dat is de essentie van de boodschap die Karel Van Eetvelt, gedelegeerd bestuurder van Unizo, ondernemend Vlaanderen wil meegeven. “In volle hoogconjunctuur wordt er te weinig bij strategische keuzes stilgestaan.”
moeten de dossiers ook naar ons doorsturen. Anders kunnen we niet veel doen. We stellen wel vast dat men dikwijls te lang wacht om onze hulp/advies in te roepen. Soms wacht men zo lang dat we er niet veel meer aan kunnen doen. Eigenlijk zou er veel sneller actie ondernomen moeten worden.”
Crisiscoach
De conjunctuurbarometer van Unizo die begin maart is bekend gemaakt, was nooit lager sinds 1995. Is het echt zo slecht gesteld met de huidige economische toestand? “De barometer geeft zeker geen vertekend beeld. Wat we wel vaststellen, is dat er grote verschillen zijn tussen bedrijven en sectoren. De bouwsector en de distributie doen het al bij al nog vrij goed. De industrie en vooral exporterende sectoren krijgen klappen. Bedrijven die erg onder de crisis lijden, zijn vooral de exporterende firma’s. Het totale plaatje is dus genuanceerd, maar het gemiddelde vertoont een sterk dalende tendens. Ongeveer een half jaar geleden kon iedereen nog goeie cijfers voorleggen. En we zien dat de groep die het moeilijk heeft vrij groot is.” Sturen jullie die boodschap de wereld in om de overheid en de politiek wakker te schudden? “Dat is de bedoeling. Eigenlijk hebben we vrij lang gewacht om de tendensen, die we al enkele maanden vaststellen, te communiceren. We moeten opletten dat de markt niet nog verder afkoelt door een mededeling van onze kant. Daarom zijn we voorzichtig in onze communicatie. Wanneer de vakbonden ijveren voor extra koopkracht of loonopslag, dan kunnen we niet anders dan reageren. We brengen een dubbele boodschap. Enerzijds moeten we de politiek en de sociale partners duidelijk maken dat we met een probleem zitten en dat het niet op korte termijn achter de rug zal zijn.
14
Anderzijds moeten we de ondernemingen blijven aansporen om te blijven investeren en groeien.”
Kredietverlening Vormt de afnemende kredietverlening van de banken een probleem in uw ogen? “Het is duidelijk dat de situatie helemaal anders is dan een jaar geleden. De prijs voor krediet is opgelopen in vergelijking met een jaar geleden. De waarborgen die men vraagt, zijn ook van een totaal andere orde. We stellen vast dat de minder goeie projecten vroeger geen kansen kregen en nu ook niet. En dat is een goeie zaak. Maar we krijgen ook dossiers binnen waarvan we weten dat het goeie dossiers zijn, maar die de banken links laten liggen. Een jaar geleden zouden die zonder problemen op kredietverlening gerekend kunnen hebben.”
“Een crisis wakkert de creativiteit aan. Je moet op zoek gaan naar niches waar er nog zaken te doen vallen.”
Kan Unizo daar iets aan doen? “De juiste manier van aanpakken is bemiddelen. We hebben afspraken met Febelfin om dit soort van dossiers te herbekijken. De federale regering heeft ook een bemiddelaar aangeduid. Maar de ondernemers
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Zouden de banken een mea culpa moeten slaan voor hun rol in de recessie? “Dat hebben ze ook enigszins gedaan. Maar ik vraag me af wat we ermee kopen als we schuldigen gaan aanduiden. Iedereen is het erover eens wat er is misgelopen. Dat verhaal is bekend. Naar de toekomst toe moeten we daarmee rekening houden. Maar dat is aan het gebeuren. Nu moeten we de bladzijde omslaan en vooruit denken.” Welke lessen moet de bancaire sector trekken? “Op die vragen kunnen de banken beter antwoorden. Maar ik denk dat ze al waakzamer tewerk gaan. Vroeger werden er bijvoorbeeld te snel kredieten verleend. Maar uiteraard moeten we nu opletten dat de slinger niet te veel in de andere richting doorslaat. Een gulden middenweg is aangewezen. Ik hoop dat aan het zoeken naar creatieve beleggingsvormen paal en perk wordt gesteld. Dat blijft voor mij in eerste instantie een interne bancaire deontologische code. Maar dan moeten we bekijken of er vanuit de overheid een kader kan gecreëerd worden om hetzelfde te vermijden. In mijn ogen moet de controle op de banken op Europees niveau vanuit de ECB gebeuren.” Welke rol speelt Unizo om bedrijven door de crisis te loodsen? “We hebben een ‘crisiscoach’ gelanceerd. Die is vooral gericht op vertrouwen geven en ondernemers duidelijk maken dat ze moeten blijven ondernemen. Er worden richtlijnen meegegeven om op een duurzame manier te ondernemen. Maar uiteraard moet je er ook voor zorgen dat je op korte
Duidelijke visie leert onzekerheden inschatten
Karel Van Eetvelt, gedelegeerd bestuurder van Unizo: “In volle hoogconjunctuur wordt er te weinig bij strategische keuzes stilgestaan.”
termijn niet in de moeilijkheden geraakt, hoe je anders met je kosten kan omgaan en op welke manier je met je personeel moet omgaan. Op onze site kunnen ondernemers hun ervaringen via een blog delen.”
Strategische keuzes De crisis zal niet eeuwig blijven duren. Welke strategisch advies zou u bedrijven meegeven om er te staan wanneer de economie weer aantrekt? “Bedrijven moeten een aantal dingen doen. Een crisis wakkert de creativiteit aan. Je moet op zoek gaan naar niches waar er nog zaken te doen vallen. Op micro-economisch vlak zijn er nog segmenten waar de crisis zich niet laat voelen. Het kostenverhaal is ook belangrijk. We raden af om op een defensieve manier aan cost cutting te doen, enkel en alleen gericht op deze periode. Maar soms kan het niet anders. Het geeft de mogelijkheid om te herstructureren en het personeel te hervormen en bij te scholen, ook in functie van producten en diensten die meer toekomst hebben dan het huidige aanbod. In tijden van recessie slaat zo’n boodschap gemakkelijker aan. Onder-
nemers beseffen dat er een aantal dingen moeten veranderen om er snel weer bovenop te geraken. In volle hoogconjunctuur is er geen tijd om daarbij stil te staan en wordt er te weinig aan strategische keuzes gedacht. Het is een moment om te bezinnen om sterker te staan na de recessie.” Zijn er voordelen verbonden aan een crisis? “Een van de voordelen is dat je rotaties krijgt. Zowel aan de kant van de werkgevers als de werknemers begint men over de toekomst na te denken en gaat men op zoek naar interessante dingen. In een volgende fase verwachten we een forse stijging van starters. Ondernemerschap gaat vast en zeker weer toenemen. Bovendien wordt het kaf van het koren gescheiden. Tijdens een hoogconjunctuur merk je dat mensen ondernemen, maar niet op de juiste manier. En die verdwijnen tijdens een recessie.”
Bruno Tindemans, decaan van de Flanders Business School (FBS): “Bedrijven moeten het lef hebben om een visie te ontwikkelen die verder gaat dan een zuivere overlevingsstrategie. Je moet je durven af te vragen waar het bedrijf over vijf jaar zal staan op basis van de tendensen in de markt. Ondernemen is een opeenvolging van stappen. Maar de eerste stap, het uitwerken van een visie op basis van scenario’s, wordt vaak overgeslagen. Men gaat te snel over van het idee naar de concrete uitwerking. Die dadendrang garandeert niet noodzakelijk het beste resultaat. Het is een zwak punt in het Vlaamse bedrijfsleven.” “Een visie ontwikkelen is één ding, je moet ook bereid zijn ze continu bij te schaven. Wie de reflex heeft in scenario’s te denken, zal sneller signalen van een mogelijke trendbreuk opvangen. Je moet je niet aan een visie vastklampen, maar de verschillende mogelijkheden aftasten en je voortdurend durven afvragen in welke context je over een paar jaar zit. Als een groot deel van de investeringen gebeurt op basis van de verwachte cashflow, krijg je een strategie die zich niet alleen op de zeer korte termijn richt, maar ook blind is voor andere fundamentele ontwikkelingen. Een concreet businessplan op basis van een doorwrochte visie kan soelaas bieden. Als bedrijf ben je beter gewapend om te reageren in crisistijd. Door een visie te ontwikkelen kan je onzekerheden niet uitschakelen, maar je leert ze wel inschatten.” (bron: De Tijd)
www.crisiscoach.be – contact: service@ unizo.be of 078/35.39.39 (UNIZO Service Center: 24 uur op 24 bereikbaar)
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
15
Management & Human Resources Erwin De Weerdt
Monthly Headlines
Management L’Europe encourage à aller voter L’Europe veut davantage d’électeurs. Aussi, la Commission Européenne a-telle chargé toutes les chaînes publiques de diffuser des spots publicitaires “politiquement neutres”. La campagne doit inciter les citoyens européens à aller voter en juin prochain. Lors des premières élections européennes de 1979, 63% de la population européenne ayant le droit de vote se sont rendus aux urnes. En 2004, ils n’étaient plus que 45%. D’après les derniers sondages effectués auprès des citoyens de l’Union Européenne, seulement 26% sont au courant qu’il y a des élections en juin et 67% ont décidé de ne pas répondre à la question. Une indifférence qui suscite l’inquiétude.
Margot Wallström Margot Wallström, vice-présidente de la Commission et responsable de la Communication, a insisté auprès de l’European Broadcasting Union (EBU) à Genève pour que ses membres, les chaînes publiques, diffusent gratuitement un spot qui a été préparé par le Parlement
Européen. Dans sa lettre, Wallström affirme: “En qualité de principale union professionnelle pour les chaînes de télévision publiques, l’EBU remplit un rôle essentiel dans la diffusion d’information au sujet d’élections qui auront un impact énorme sur la vie et l’avenir d’un grand nombre de citoyens.”
EBU L’EBU, pour sa part, a déjà fait savoir qu’elle va inciter tous ses membres à diffuser le spot, mais aussi que certains pays ne pourront pas l’utiliser parce que la loi ne le permet pas. C’est le cas notamment de la BBC en Angleterre, mais cette compagnie ne manquera sans doute pas de commenter la campagne au cours d’émissions spéciales consacrées à l’actualité. Toujours selon l’EBU, les spots télévisés n’augmenteront pas le nombre de votants. Le véritable impact de la campagne doit venir de programmes d’information aux cours desquels les différentes opinions doivent entrer en ligne de compte et où les candidats peuvent s’affronter.
Extension de la liste des produits éco-design?
L’Europe veut davantage de votants en juin prochain. La Commission Européenne incite donc toutes les chaînes publiques à diffuser un spot de motivation “politiquement neutre”.
16
Une visite, par exemple, à Batibouw, ne manque pas d’intérêt, surtout en raison du débat qui se tient ces jours-ci au plus haut niveau européen autour de l’impact des produits sur l’environnement. La Commission Européenne veut définir des prescriptions éco-design qui déterminent le seuil minimal d’un produit en matière d’efficacité énergétique. Cela concerne essentiellement des produits qui par leur utilisation influencent la consommation d’énergie, comme par exemple les fenêtres, les matériaux d’isolation ou les appareils qui consomment de l’eau. Le comité pour l’environnement au sein du Parlement Européen demande à présent que d’ici 2012 la Commission Européenne vienne avec une proposition qui étende la liste aux produits qui ne sont pas consommateurs d’énergie et
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
qui durant leur existence ont moins de répercussions sur l’environnement.
Ecolabel Ce comité a approuvé cette extension vers de nouveaux produits tels que les détergents et le papier, et obtient ainsi à une liste qui compte plus de 3.000 produits. Mais il a refusé, en raison de l’absence de critères environnementaux fiables, de reprendre dans la liste l’alimentation transformée et les produits qui contiennent des substances chimiques dangereuses. Il a refusé en outre d’accorder un Ecolabel aux produits toxiques et cancérigènes, mais une exception pourrait être faite pour certains groupes de produits. Le Parlement Européen demande à la Commission de se manifester avec des recommandations afin de limiter la pratique de tests sur des animaux et avec des normes guidant l’octroi de l’écolabel aux produits ayant un meilleur impact environnemental.
‘Erasme’ pour PME Les entrepreneurs reçoivent des subsides de l’Europe pour aller suivre des stages de formation auprès de dirigeants d’entreprises d’un autre état membre. Le projet-pilote veut démontrer à 870 jeunes entrepreneurs qu’il y a plus à puiser dans le marché interne. Les chambres de commerce locales les guideront localement vers des PME confirmées. L’Europe rembourse les frais de séjour. 560 euros mensuels en Lituanie et 1.100 euros au Danemark. Les entrepreneurs avides d’enseignement trouveront sans doute les fonds complémentaires et s’engagent de toute manière avec un business plan éprouvé. Trop d’entreprises en Europe sont obnubilées par leur marché national et ne cherchent pas assez les opportunités à l’étranger. Seulement 8% de l’ensemble des PME exportent en Europe. L’Europe compte quelque 23 millions de PME et il ne faut que 870 dirigeants d’entreprise qui ont l’ouverture d’esprit nécessaire pour faire réussir ce projet.
Management & Human Resources Jurgen De Raedemaker, Director Assurance Financial Services, PricewaterhouseCoopers Stephan Podevyn, Director Advisory Financial Services, PricewaterhouseCoopers
Financial Services
The Day after Tomorrow: a New World for Banks The parallel with the world of banking is clear. The combination of cheap money and high leverage created an imbalance that was not sustainable and, through the interconnected nature of the world’s financial markets, finally has led to the near-collapse of the entire global financial system. So, what will the newly balanced banking industry look like? One thing is certain: unlike in the wake of earlier crises in the post-war period, the world economy and its financial markets will not resume their former pattern. The nature of the banking system will change. More specifically, the following themes are emerging:
The shift in global power towards the East The long-term shift in financial power from the West to the East has been accelerated by the financial crisis, as the credibility and strength of western financial institutions have been severely damaged. New financial institutions in the G20 countries will emerge to challenge the hegemony of the weakened western banks. The importance of sovereign-wealth funds, Chinese banks and Gulf Cooperation Council (GCC)-based private equity and real estate investors will continue to grow.
The renaissance of classic banking In this new world order, the banking system will be smaller and more tightly regulated. The ‘nouveau classic’ banking model will be simpler, more risk-averse and more transparent. Profits will be lower, but risk-adjusted returns will not drop as much, because the risk profile of the business mix will also decline. The risk management culture must be strengthened by designing organisational structures with risk at the centre, and aligning compensation structures accordingly. Liquidity will no longer be regarded as something that is ‘always available’.
Have you seen the movie The Day after Tomorrow? It is not a very good one. However, it contains one remarkable piece of wisdom. The smart scientist character – who is never believed at the beginning of this kind of movie – states, “The basic rule of storms is that they continue until the imbalance that created them is corrected.”
The pursuit of ‘zero-risk’ regulation Governments and societies bearing the cost of the financial crisis act with one overriding objective: ‘never again’. There will be substantive change in the regulatory environment within which banks operate. Cross-border regulation under strong leadership is an essential prerequisite for a healthier financial system. Governments will have greater influence over state-supported banks’ strategies and regulators will scrutinise more closely the adequacy of risk management frameworks and processes and compensation policies.
Government ‘inside the tent’ Governments will be in financial services for some time to come. Although governments may wish to unwind their holdings, in the foreseeable future the problem will be a lack of willing investors with sufficient capital. Governments are expected to intervene more heavily in the way the financial system operates, in order to stimulate their economies. Conflicts should be expected as governments reflect society’s wishes and exert influence on banks’ governance, tax, dividend policy and compensation.
Unprecedented fiscal pressure Governments must address the impact of the bailout on their finances as well as public opinion. Western governments face intense fiscal pressure as the recession and the decline in asset prices reduce tax revenues. Tax rates may go down and spending may rise in the short-term to mitigate the effects of the recession, but in the longer-term, taxes will have to go up. Given the importance of financial services to the economies of the developed world, it is natural that governments will seek to tax the sector more heavily.
Financial Services
The day after tomorrow A PricewaterhouseCoopers perspective on the global financial crisis
This article is based on the white paper ‘The Day after Tomorrow. A PricewaterhouseCoopers perspective on the global financial crisis’, available on www.pwc.com
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
17
Column Jef Brouwers Managing Partner - Act
Kan je TEAMWERK leren? Je kunt alles leren. Het zou indruisen tegen onze overtuiging dat iets ‘gedragsmatig’ niet aangeleerd zou kunnen worden. Je kan leren in team te werken. Teamwerk wordt ingegeven door overtuigingen en de activiteit die de basis uitmaakt van iemands’ activiteit. Zo ligt het voor de hand dat verkopers dikwijls lager zullen scoren op samenwerking dan interne medewerkers van de klantendienst. Je kunt alles leren. Het zou indruisen tegen onze overtuiging dat iets ‘gedragsmatig’ niet aangeleerd zou kunnen worden. Je kan leren in team te werken. Teamwerk wordt ingegeven door overtuigingen en de activiteit die de basis uitmaakt van iemands’ activiteit. Zo ligt het voor de hand dat verkopers dikwijls lager zullen scoren op samenwerking dan interne medewerkers van de klantendienst. De inhoud van de teambuilding zal dan ook totaal moeten zijn, volledig in overeenstemming met de einddoelstellingen van de betrokken deelnemers. Wij zijn geen voorstander van activiteiten die ver verwijderd zijn van de business. ‘Key Performance Indicators’ zorgen er meer en meer voor dat individuen in workshop voor teambuilding voldoende voedsel moeten vinden om hun persoonlijk succes te vergroten. Indien dat niet het geval is dan leidt teambuilding tot het verspillen van geld, tijd en het aanscherpen van concurrentie.
Wij denken dat teamwerk en individueel succes gereconcilieerd moeten worden. Teambuilding is te situeren in het werk zelf en hoe mensen voor hun prestaties gewaardeerd worden. Individueel succes, bevorderd door het team, zal leiden tot teamsucces dat door individuen bevorderd wordt. Vele teambuilding workshops richten zich op dienstbaarheid voor elkaar en/of fysieke activiteiten waarbij het vertrouwen in elkaar word geëvalueerd. Wanneer de oefeningen zeer duidelijk verwijzen naar reële situaties in de dagelijkse praktijk van de deelnemers, zijn wij ervan overtuigd dat ze een bijdrage leveren. Wanneer ze geïsoleerd ‘overkomen’ zal alles beperkt blijven tot ‘een prettige ervaring’.
Teambinding Doelstellingen Zoals bij teambuildings is het bij het managen ook noodzakelijk om in de eerste plaats te kijken naar de doelstellingen. Vaak zijn ze tegengesteld aan de ontwikkeling van teamwerk op het werk. Zelden worden echt meetbare prestaties van het individu rond teamwerk in de objectieven geformuleerd. Wel krijgen medewerkers bonussen die verbonden zijn met de prestatie van het departement of de ganse onderneming. Dat ondermijnt echter in vele gevallen de goede werking van het team. Teams worden immers slechts bevorderd als individuen er niet slechter bij worden en/of als zij hun succes helemaal kunnen beïnvloeden. In het geval van al dan niet gehaalde bedrijfsdoelstellingen spreken we van incentives eerder dan team bevorderend gedrag. Waarom laten we medewerkers niet toe hun collega’s te beoordelen op de bijdrage die zij leveren als teamlid of voor het delen van kennis en kunde? Waarom beschouwen we teamwerk niet als het bevorderen van individuele creativiteit, die leidt naar team succes? Daar ligt voor ons de echte teamwerking. En teamwerk is de grootste, toekomstige uitdaging. Onze stelling is ook ingegeven door de wijziging die duidelijk merkbaar is in het
Teamwerk new look: the digital natives.
18
leren van jongeren. Kinderen spelen tegen zichzelf via de WII en/of op hun PS2. Saaiheid in het steeds doen van hetzelfde komt in hun gedachten niet op. Google, Netlog, Facebook e.d. zijn ‘uitwisselingsleerinstrumenten’, waarbij het individuele samengesmolten is met het (virtuele) groepsgebeuren. Steeds individueler zijn we bezig met het vergaren van kennis, het leveren van prestaties in ‘virtuele’ teams. Hoe langer hoe meer wordt er uitgewisseld. Hoe langer hoe meer zullen wij moeten rekening houden met ‘alleen’ werken, thuis of voor een computer. De competitie is uitgedeind naar de gewone burger die ‘vrienden’ maakt via het internet. Ieder voor zich. Dus: teambuilding sessies.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
‘Resultaten boeken’ bereik je nooit alleen. Individuele sporters hebben soms een team van meer dan tien personen om zich heen die allen samenwerken naar één doel: ‘winnen’. Als ze niet samenwerken, winnen ze nooit. Dan krijg je een ‘Standard’ (voetbalploeg) scenario waarbij één speler zelf wil scoren, terwijl de andere beter geplaatst is. De genegeerde smijt zijn handschoen ostentatief op de grond en verlaat het veld. De andere wordt iets later vervangen door de coach. Een incident dat lang nazindert en Europese ineenstorting kost, verlies. ‘Resultaten’ is de beste teambuilding omdat het spontane ‘teambinding’ doet ontstaan. Of ook nog rampen. Bij rampen ontstaan teams spontaan en steunen mensen elkaar spontaan. En aan ‘bedrijfsrampen’ hebben we vandaag geen nood. Toch?
ACT, Partners for Results, en haar consultants optimaliseren aanwezige individuele en team competenties.
Management & Human Resources Herman Van den Keybus
Het kantoor van de toekomst onder de loep
Paperless office speelt in op verwachtingen screengeneratie Ondernemingen met toekomst hebben een zeer sterke visie en eigen identiteit. Ze komen volledig tegemoet aan de verwachtingen van de screengeneratie. Deze generatie heeft haar eigen ideeën, inzichten en opvattingen. Zij heeft bovendien een aanpak die volledig afwijkt van onze eigen, diep verankerde, werkmethoden.
De screengeneratie leeft zijn eigen wereld. Is uw bedrijfscultuur al aangepast aan hun verwachtingen? Zorg dat je in de focus zit van de volgende generatie die ons economisch leven zal aansturen. Zij die deel uitmaken van deze screengeneratie leven al geruime tijd in ‘hun eigen wereld’. Zij gaan niet in de leer bij de generatie die hen voorafgaat. Integendeel, zij gaan ervan uit dat de onderneming waar zij willen werken zal aangepast zijn aan de verwachtingen die zijzelf er van hebben. Wil uw onderneming aandacht krijgen, laat haar dan een kwantumsprong maken en met overtuiging het gedachtegoed rond de paperless office integreren. Virtueel en immaterieel zijn immers de fundamenten van deze “nieuwe wereld”.
De paperless office ‘De paperless office is niet: een poging doen om te werken zonder papier. De paperless office is wel: een gestructureerd digitaal documentenbeheer voeren en hierdoor op elk ogenblik een glashelder inzicht hebben in de stand van zaken van uw dossiers.’ Oordeelt u zelf: Wanneer u gelijk welke vraag, van gelijk welke klant, medewerker of manager, over gelijk welk onderwerp of dossier, op gelijk welk ogenblik, van op gelijk welke plaats in de wereld kan beantwoorden… dan is de paperless office een feit! Met uw administratieve medewerkers tot 35% efficiënter werken is een basisdoelstelling. Uw papierverbruik verminderen
en andere belangrijke kostenbesparingen realiseren zijn uw bijkomende voordelen. U doet hiervoor geen nieuwe investeringen. Integendeel, u heeft de mogelijkheid om te desinvesteren. Het gebruik van uw gebouwen, uw ICT en andere activa worden geoptimaliseerd. Uw uitgaven voor bureelruimte en archivering verminderen aanzienlijk. De werkmethode wordt toegepast op de software die uw medewerkers nu al gebruiken. Uw documentbeheer wordt aangesloten op uw operationele processen en uw medewerkers geven structurele oplossingen aan hun steeds wederkerende operationele problemen en uitdagingen.
Wordt uw ICT optimaal benut? Bedrijven schaffen zich de meest dure software aan. Hij kan alles, maar doet zelf niets. Als uw medewerkers hem dan ook nog onvoldoende kennen, en daarbovenop geen inzicht hebben in de structuur van uw onderneming, is efficiëntie ver te zoeken. Elke onderneming is een doolhof, zelfs voor de eigen medewerkers. Zeer dikwijls bestaat er veel te weinig aansluiting tussen de operationele werking van een onderneming en de digitale weergave ervan. Onbewust en ongewild verliezen uw medewerkers zeer veel tijd met zoeken.
hun opdracht uitvoeren alsof ze dat voor eigen rekening doen. Werkorganisatie wordt nog veel te veel benadert langs de kant van ICT. Technisch is deze gegarandeerd in orde. Er wordt alleen onvoldoende tijd vrijgemaakt om de echte mogelijkheden van de software uit te zoeken. Gebrekkig gebruik van ICT en even gebrekkige toepassing van nuttige en efficiënte werkprocessen creëert volmaakte inefficiëntie. Veel managers maken zelfs geen gebruik van uw dure ICT, want vinden er zelf niets in terug!? Verhoog uw eigen zelfredzaamheid, deze van uw medewerkers en vooral ook deze van uw managers, zodat deze ten minste de kans krijgen om de screengeneratie enigszins te kunnen volgen. De paperless office leefde nooit? Lang leve de paperless office. www.leanadministration.be
Nieuwe bedrijfscultuur? De wereld is écht veranderd. De realiteit van de ‘nieuwe wereld’ dwingt je om afstand te doen van achterhaalde gewoontes en gedragspatronen. Maak uzelf én uw medewerkers vertrouwd met een bedrijfscultuur waarin zijzelf ondernemer zijn en
Alles begint bij internet. Virtueel en immaterieel zijn de fundamenten van de leefwereld van de screengeneratie.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
19
VG. 153/BUSAP – W.INT.021 – W.RS.021 - B-AA05.033
Progressie bij recessie
Bij Start People zien we het als onze business om uw business te kennen. Onder alle omstandigheden. En zeker vandaag, wanneer een gebrek aan vertrouwen in de toekomst de bedrijven onder druk zet. Dat is nu net waar wij het vertrouwen niet verliezen; want wij handelen nu eenmaal in de toekomst. Met medewerkers die alle kwaliteiten en vaardigheden bezitten om snel de geknipte
mensen te vinden. Met uitzendmedewerkers die uw business de gevraagde boost geven. En met ervaring en inzicht in de huidige arbeidsmarkt waarmee u uw onderneming van een langetermijnperspectief verzekert. U hoort ons dus niet spreken over recessie; wij houden het liever op progressie. Net als u.
www.startpeople.be
growing together
Management & Human Resources Wim Rombaut energy coach
Stress en vermoeidheid in de auto: de derde weg U leidt als ondernemer of manager een druk bestaan en bent van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat in de weer. U holt van afspraak naar afspraak en spendeert per dag heel wat uren in de auto. Dan ontsnapt u niet aan de stress die files met zich meebrengen. Hoe gaat u daarmee om? En is er überhaupt een mogelijkheid om daaraan te ontsnappen.
Stress treedt dagelijks op bij de tientallen miljoenen Europeanen die elke ochtend en avond in de spits rijden. Die stress heeft al heel wat mensenlevens gekost. Stress is vooral dodelijk in het woon-werkverkeer. Meer dan één verkeersdode per dag in België. Maar wat is stress? Het is druk, spanning, die komt vanuit jezelf of van de buitenwereld. Hoe ga jij om met druk van buitenaf? Dat ligt er aan hoe jij je voelt, hoe sterk je staat, fysiek en mentaal, hoe je persoonlijkheid in elkaar zit. Stress kan stimulerend werken, positief zijn, het kan een uitdaging vormen. Bij de meeste mensen heeft stress een negatieve stempel. Stress staat voor faalangst, boosheid, nervositeit, frustratie, pesterijen, asociaal gedrag, onbegrip. In het verkeer leidt het tot gevaarlijk gedrag: nerveuze manoeuvres, overdreven snelheid, te laat en ongepast reageren, oververmoeidheid…
slapen of ’s avonds leeg. En altijd nipt vertrekken natuurlijk. Dan is er niet veel nodig om fouten te maken, om iets te laat te reageren. Het is normaal dat ons lichaam en ons brein in de comfortabele zetel van onze auto tot rust komt. Die logica zorgt er voor dat je concentratie wegzakt, en je slaperig wordt. Tot hier de analyse van de oorzaken en de risico’s van dagelijks stressvol autorijden. Je kan echter kiezen om hier positief mee om te gaan.
3 keuzes Ten eerste: structurele en drastische gedragsverandering. Neem trein, tram en bus. Het kan zijn dat u hierbij ook nog een fiets of wandelschoenen nodig hebt, en dat is goed voor je gezondheid. Zoek een andere job als telewerken en flexwerken in je bedrijf onmogelijk zijn. Doe aan carpooling. Mijn commentaar hierbij is eenvoudig: hoewel het rationeel vaak zeer goede oplossingen zijn, is het sociaal en emotioneel vaak ondenkbaar voor het filevolk van vandaag. Het zal voor de volgende generatie zijn vrees ik, en er is hoop, sommige pas afgestuurde jongeren kiezen voor een autoloos bestaan in
de stad. Tram en bus, metro en fiets: 100 jaar geleden waren ze zo dom nog niet.
Mehr Fahrfreude Keuze twee is de populairste, voorlopig toch. Het status quo, gewoon verder doen, moe en gestrest. In dat geval voorspellen alle deskundigen een grote toename van mensen met psychische klachten, medische klachten en burnout. Dan komt er automatisch plaats vrij in de file natuurlijk. De derde weg dan: zorg dat je in optimale conditie aan de start van je parcours komt. Zoals beroepspiloten dat doen. Ademhalingsoefeningen, stretching, ontspanningsoefeningen, concentratie oefeningen: het helpt allemaal als je dit bewust doet voor je de auto start. Sommige kleine bewegingen kunnen zelfs achter het stuur, in de file. Door bewust met ademhaling, ontspanning en stretching aan de slag te gaan voor en tijdens het autorijden kan je met minder stress en meer concentratie veilig aankomen op je bestemming. Ik pleit voor opleidingen om te leren ontspannen, zuinig en veilig rijden. Mehr Fahrfreude voor iedereen.
Ons brein komt tot rust Een dag werken in Vlaanderen. Opstaan, de badkamer induiken en snel iets ontbijten. Dan naar het werk of naar de klant rijden. In de file staan. Minimum 8 uur geconcentreerd zijn op klanten, collega’s, leveranciers, mensen tout court. Leeggezogen, moegestreden, naar huis rijden. Haasten helpt niet. Je hebt toch files. Files die vermoeiend en stresserend zijn. Ik hoor in mijn praktijk vaak verhalen over mensen die vermoeid in de auto kruipen. Dat verschijnsel herkent u ongetwijfeld ’s Morgens niet goed uitge-
Stress in het verkeer heeft al heel wat levens gekost.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
21
Adviesbrief van UNIZO voor de groei-KMO Kare el Van Eetvelt Ged delegeerd bestuurrder – UNIZO O – www.unizo.be – info@u unizo.be
Sfeer van onzekerheid eerd der drempel dan stimulans
Crisis biedt opportuniteiten voor ondernemers Leve en we momenteel in een tijd waar een crea atieve onderneme er net mee er kansen krijg gt, of kan een beg ginnende zelffstandige nu beter even afwach hten tot de bu ui over is? Vele e mensen met ondernemerrsplannen stelllen zich deze vra aag. Het anttwoord is dub bbel. De algemeen n heersende sfeer van onzekerheid is toch eerder een drempel dan n een stimulans. De onzekerheid of je project succesvol zal zijn, is altijd al éé én van de be elangrijkste hinderpalen voor starters geweest en weerhoudt veel mensen me et goede idee eën ervan om de stap effectiief te zetten.. Nu wordt die onzekerheid nog een stuk k versterkt, omdat het gevoel heerst dat mensen minder uitgeven en n dat het duss nog moeilijker wordt om de zaak rend dabel te maken. Laat er geen misverrstand over bestaan, veel sectoren hebbe en het nu in nderdaad moe eilijk, maar er ziijn ook secttoren die goe ed gespaard blijjven van de crisis. Maa ar de crisis treft niet alleen ondernemerrs. Ook werkneme ers worden getroffen als hun bedrijf hersstructureert of, erger
Een n crisis biedt zekerr ook opporttuniteiten aan n ondernemers die er nu ku unnen en durven uitspringen. Econoom Geeert Noels geeeft dit goed aan in n zijn boek.
22
nog, de boeken noodgedwongen neerlegt. Dit zorg gt ervoor dat het overdreven n gevoel van veiligheid is weggenomen n bij mensen die wel een job hebben. Ze e voelen ook dat een werknemersstatuutt momenteel geen garanties biedt. En datt kan net het duwtje geven dat ze nodig g hebben om nu toch concrete vorm te geven aan de plannen om op eigen benen n te staan. Iem mand met een goed project, stevig onderbouwd, heeft nu nog steedss kansen om van start te gaan. En kan in n sommige ge evallen net nu het verschil maken.
Nieuwe ondernemers krijgen kansen Een crisis bie edt zeker ook opportuniteiten aan onde ernemers die er nu kunnen n en durven uitspringen. Econoom Geertt Noels geeft dit goed aan in zijn boek k ‘Econoshock k’. Het unieke aan een boek k zoals ‘Econoshock’ is dat de gevestigde e waarden ovverhoop worden gehaald, terwijl nieuw we ondernemers een kanss krijgen. Een heikel punt, zeker bij startende, maar bij uitb breiding voor alle ondernemers die willen investeren, is de financiering rond krijgen. Opnieuw, laat onss elkaar geen blaasjes wijsmaken: sowieso gaat de bankfinanciering naar kmo’ss nu minder vlot dan een jaar geleden. De meeste banken hebben het zelf niett gemakkelijk en bij slechte economische e omgeving maakt een bank zich extra a zorgen of he et krediet wel terugbetaald d zal kunnen worden. Maar als je door de bank wandelen gestuurd wordt, zijn er uiteraard nog alternatieven. Het moet niet bij één bank k blijven: zoek k er verschillende op. Daarbij is het van n belang te vragen of de bank gedacht heeft aan de steunmechanisme en die de overheid ontwikkeld heeft.
Aanmoedigingen Want de voo orbije maanden zijn er wel degelijk enkele goede maatregelen ge-
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
nomen om de financierring van kmo’s te bevorderen en de verssterking van het eigen vermogen aan te moedigen. Ondernemers met fina ancieringsproblemen kunnen ook tereccht bij een ombudsdienst binnen hett Kenniscentrum voor Financiering van kmo’s (KeFiK). De dienst onderzoekt de concrete situatie dan en stelt oplossingen voor.
Waar kunt u terecht? Om de toegang tot kap pitaal voor kmo’s in deze periode te ve ergemakkelijken, ontwikkelde de federa ale overheid ook een nieuw product van het Participatiefonds. Kmo’s ku unnen daardoor rechtstreeks naar het Participatiefonds stappen en vervolgen ns met de daar verkregen waarborg naar de bank stappen voor een lening. Vo oorheen liep die procedure net omgekee erd. De Vlaamse regering van haar kant breidde de Waarborgregeling uit en versoepelde de voorwaarden, zodat km mo’s makkelijker aan een lening moeten kunnen komen. Ook niet te vergeten: de win-winlening, een interessante formu ule voor leningen van vrienden en familie. U kunt ook een beroep p doen op ‘business angels’. Dat zijn n veelal ervaren ondernemers die, naast financiële middelen, ook hun ervarin ng en contacten ter beschikking stellen van startende en groeiende onderneming gen. Nog vragen? Bel het UN N IZO Service Center, 24/24 en 7/7 op 07 78 35 39 39. Alle info over deze en ande ere steunmaatregelen op www.unizo.be/kmofinanciering
Management & Human Resources Erwin De Weerdt
Monthly Headlines
Management Europa lanceert verkiezingsspot
Uitbreiding lijst eco-designproducten?
Europa wil meer stemmers in juni. De Europese Commissie zet daartoe alle publieke tv-stations aan ‘politiek neutrale’ spots uit te zenden. De tv-campagne moet meer Europese burgers motiveren om te gaan stemmen in juni. Bij de eerste Europese verkiezingen in 1979 trokken 63% van de stemgerechtigde Europeanen naar de stembus. In 2004 waren dat nog slechts 45%. Volgens de laatste Eurobarometerpeiling in januari weet slechts 26% van de EU-burgers dat er verkiezingen zijn in juni en verkoos 67% niet op die vraag te antwoorden. Alarmerend weinig interesse dus. Margot Wallström Margot Wallström, vice-president van de Commission en verantwoordelijk voor Communicatie, heeft de European Broadcasting Union (EBU) in Genève daarom met enige aandrang gevraagd haar leden, de publieke zenders, een spot die door het Europese Parlement is voorbereid, kosteloos zouden uitzenden. Wat, zo beweert Wallström in haar brief: “Als belangrijkste beroepsvereniging voor publieke tv-zenders speelt de EBU een vitale rol in het verschaffen van informatie over verkiezingen die een enorme impact zullen hebben op het leven en de toekomst van zovele burgers.”
Een bezoek aan bv. Batibouw wordt met de dag interessanter, vooral omwille van het debat dat dezer op het hoogste Europese niveau dagen gevoerd wordt over de impact van producten op het milieu. De Europese Commissie wil nu Eco-design voorschriften uitwerken die de minimale drempel inzake energie-efficiëntie van een product vastlegt. In essentie gaat het om producten die voor hun gebruik een invloed uitoefenen op het gebruik van energie, zoals ramen, isoleermaterialen of toestellen die water verbruiken. Het milieucomité binnen het Europese Parlement vraagt nu dat de Europese Commissie tegen 2012 met een voorstel komt dat de lijst uitbreidt tot niet energiegeladen producten die gedurende hun ganse levensduur duidelijk minder afstralen op het milieu.
EBU De EBU van haar kant heeft al laten weten dat zij al haar leden zal aanzetten de spot uit te zenden, maar ook dat sommige landen hem niet zullen kunnen gebruiken omdat de wet het niet toelaat. Dit geldt bijvoorbeeld voor de BBC in Engeland, maar die omroep zal allicht de campagne becommentariëren tijdens speciale nieuwsuitzendingen. Nog volgens de EBU zullen niet méér mensen gaan stemmen omwille van de tv-spots. De werkelijk impact van de campagne moet komen van duidingprogramma’s waar verschillende opinies aan bod kunnen komen en waar kandidaten met elkaar in de clinch gaan.
‘Erasmus’ voor KMO’s Ondernemers krijgen van Europa subsidies om in een andere Europese lidstaat in de leer te gaan bij ervaren bedrijfsleiders. Het pilootproject wil 870 jonge ondernemers aantonen dat er meer te halen valt uit de interne markt. Lokale Kamers van Koophandel zullen hen ter plaatse aan gevestigde KMO’s koppelen. Europa betaalt de kosten voor het levensonderhoud terug, 560 euro maandelijks in Litouwen en 1.100 euro in Denemarken. Leergierige ondernemers vinden allicht bijkomende fondsen en gaan in elk geval met een beproefd businessplan aan de slag. Nog te veel bedrijven in Europa blijven zich blindstaren op hun nationale markt en zoeken te weinig naar kansen in het buitenland. Slechts 8% van alle KMO’s exporteren binnen Europa. In Europa zijn zowat 23 miljoen KMO’s gevestigd en er zijn slechts 870 bedrijfsleiders met een open mind nodig om dit project te doen slagen.
Ecolabel Dat comité keurde de toevoeging goed van nieuwe producten zoals detergenten en papier, aan een lijst van meer dan 3.000 producten. Maar het weigerde, bij gebrek aan betrouwbare milieucriteria, verwerkt voedsel en producten die gevaarlijke chemische stoffen bevatten in de lijst op te nemen. Het weigerde tevens een Ecolabel toe te kennen aan toxische en kankerverwekkende producten, maar uitzonderingen op de regel zouden kunnen voor sommige productgroepen. Het Europese Parlement vraagt de Commissie op te komen met aanbevelingen om het uitvoeren van testen op proefdieren in te perken, en met normen voor het toekennen van het ecolabel aan producten met een betere milieu-inslag.
Europa wil meer stemmers in juni. De Europese Commissie zet daartoe alle publieke tv-stations aan ‘politiek neutrale’ spots uit te zenden.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
23
Expert Group Sales & Marketing Sales & Marketing Redactie
Lieven Beyl marketing manager Athlon Car Lease Belgium
Tim Claessens marketing director DHL Express Belux
Michel De Bolle marketing manager Citibank Belgium
Hadelin d’Hoop algemeen en commercieel directeur Kroymans Belgium
Katrien Favere algemeen verkoopsdirecteur Febelco
Jurgen Francis directeur sales & marketing Attentia
Ludovic Gilles Manager of Marketing IBM Belux
Gert Jacobs marketing en trade marketing manager Cadbury Belgium
Michel Loral sales director G4S Security Services
Ursula Quadpeers marketing manager Mazda Motors Belux
Patrick Van der Avert corporate communications & operations marketing manager Atradius
Anne Van Gils marketing manager Gosselin Group
Ward Van Rijckeghem Jan Vroemans communication manager marketing manager Volvo Cars Belgium Jaguar Land Rover Belux
Piet De Grauwe marketing manager Axima Services
Johan Vanden Bergh marketing manager KIA Motors Belgium
Volvo beoogt aanvaardbaar rendement met minder budget
“Wanneer de markt weer aantrekt, moeten we er staan” Voor Volvo is marketing en communicatie van strategisch belang, ook in tijden van recessie. En dat is een bewuste keuze. De autofabrikant wil bij haar klanten op de radar blijven en hoopt daar – als de economie weer uit het dal kruipt – de vruchten van te plukken. “Maar op dit ogenblik wordt er omzichtiger omgesprongen met de budgetten en moeten we de broeksriem willens nillens wat meer aanhalen”, aldus Ward Van Rijckeghem, Communication Manager Volvo Cars Belgium & Luxembourg. Wat is de precieze invloed van de recessie op het marketingbeleid van Volvo? “De recessie heeft een invloed op alle geledingen van het bedrijf. Er is druk op de marges wegens de krimpende volumes, maar ik zou dat toch even willen kaderen. Vorig jaar was een absoluut topjaar voor de Belgische autoverkoop
24
met meer dan 535.00.000 verkochte wagens. Het is dan ook logisch dat de meeste merken in vergelijking met vorig jaar achteruit gaan. Maar uiteraard voelen we de crisis. Volvo Cars Belgium & Luxembourg is de invoerder. Dit betekent dat onze speelruimte zich niet situeert op het
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
gebied van product development (strategische beslissingen worden op de VCC hoofdzetel in Göteborg genomen). Maar veel eerder op het vlak van communicatie(planning), pricing, hoe de wagen wordt uitgerust, ondersteuning van het verdelersnet op alle vlak en after sales.” In welke mate wordt het budget herbekeken? “De afgelopen maanden is er zeker sprake van een zware druk op het budget, al is Volvo nooit een bedrijf geweest dat op vlak van marketing en communicatie het geld over de balk heeft gegooid. Alles wordt steeds goed afgewogen. Het is een lean en efficiënt bedrijf. Maar op dit ogenblik moeten we het effectief met minder doen. En dat betekent de loep op zowel de vaste en variabele kosten richten.”
Minder luxe Verandert de focus nu het crisis is? “Het is onze taak als invoerder om brand awareness, brand preference en merktrouw te creëren. Met een budget dat krimpt moet je soms ook knippen waar het wat pijn doet, en dat blijft een moeilijke evenwichtsoefening. Zo heeft Volvo Cars Belgium een klantencontactprogramma, waar we héél behoedzaam te werk gaan als we daarin naar efficiënties zoeken. Klassieke product- of brandingcampagnes, en sponsoringsprojecten zijn dan weer ‘makkelijker’ om in te schrappen.”
“Op dit ogenblik wordt er omzichtiger omgesprongen met de budgetten en moeten we de broeksriem willens nillens wat meer aanhalen.” Hoe ziet jullie structuur eruit binnen de communicatieafdeling? “We hebben een team van vier mensen met elk zijn specifieke core-taken, maar die wel multidisciplinair inzetbaar zijn. Het spreekt voor zich dat we ook een beroep doen op externe bureaus, zowel voor media planning & buying als voor de klassieke taken van een communicatiebureau: strategisch advies, creatie en productie en dat zowel voor offline als online activiteiten, CRM en customer experience. Ik zou meer zeggen, met nijpende budgetten wordt externe expertise nog belangrijker. Zij denken mee hoe we met minder toch onze doelstellingen kunnen halen. Niettemin is het van belang geen kruideniersmentaliteit aan te nemen. Hoe duidelijker je je communicatiedoelstellingen aflijnt, hoe duidelijker het wordt welke (budget)keuzes je dient te maken.”
die boodschap gaan we in de toekomst sterker uitdragen. ” Wordt er meer aandacht besteed aan ‘betrouwbare’ acties die meer tastbare resultaten opleveren? “Niet meer dan voorheen. We werken immers al jaren vanuit een geïntegreerde communicatiemix, waarbij er steeds een gezonde balans is tussen wat direct meetbaar of tastbaar is en wat minder direct te meten is. Het resultaat van een billboard campagne is bijvoorbeeld moeilijker meetbaar dan een online campagne, maar daarom is het geen reden om voortaan eenzijdig op online in te zetten. De mix wordt steeds gedefinieerd vanuit de campagnedoelstellingen.” Worden er meer online of direct marketing acties gedaan? “Er is over de jaren heen zeker sprake van een stijging van het budget voor online communicatie. De insteek voor grotere online investeringen is immers niet louter en alleen omdat het beter meetbaar is. Dat speelt mee, maar de vraag die je je moet stellen is: ‘Welke media consumeren mijn doelgroep? Welke merk- of verkoopsdoelstellingen heb ik met deze of gene campagne? En op basis daarvan stel je je communicatiemix samen. Direct marketing is voor ons minder aan de orde. Immers, binnen het voorhanden budget ben je het verplicht keuzes te maken wil je zeker niet te veel versnipperen.”
“Vooral in product development blijft Volvo investeren. Dat is cruciaal voor ons, want het is de levensader van een automobielconstructeur.”
Marketingmix
Minder middelen
Wordt de boodschap van de campagnes aangepast? “Ook al is Volvo vanuit zijn waarden een merk dat altijd al een duidelijke milieuinsteek heeft gehad, is er de laatste jaren een extra focus op milieu. Het resultaat is dat we vandaag kunnen bogen op een CO2 vriendelijk modellengamma (DRIVe), met een direct voordeel voor de portemonnee van zowel de professionele rijder als de privérijder. En precies
Zie je ook voordelen aan de huidige situatie? “Wat media buying betreft, zie je dat de mediaregies wel extra inspanningen leveren om tegemoet te komen aan de wensen van de klant. Zo kan je met hetzelfde budget in bepaalde gevallen meer value genereren dan voorheen. Ook al is de situatie in de automobielsector voorlopig wat moeilijk, je kan het je als merk gewoonweg niet permitteren om volle-
Ward Van Rijckeghem, Communication Manager Volvo Cars Belgium & Luxembourg: “Met een budget dat krimpt moet je soms ook knippen waar het wat pijn doet, en dat blijft een moeilijke evenwichtsoefening.” dig uit beeld te verdwijnen. Wanneer de markt weer aantrekt, moet je toch in de voorste gelederen staan.” Zijn er specifieke acties die jullie nu doen om voorbereid te zijn op het moment dat de markt weer zal aantrekken? “Vooral in product development blijft Volvo Cars investeren. Dat is cruciaal voor ons, want het is de levensader van een automobielconstructeur. Qua marketingbudgetten wordt er nu wel meer dan voorheen op de korte termijn gefocust. Wat echter ook heel belangrijk is om de crisis goed te doorstaan is een sterk verdelernetwerk. Zonder sta je nergens. Partnership is essentieel. Daarom blijven we in training van onze verdelers investeren. Wat after sales betreft, bijvoorbeeld, zetten we de eerste maanden van dit jaar alvast stevige cijfers neer. En naast een goeie prijszetting is dat onder meer het resultaat van de investeringen van de afgelopen jaren in klantentevredenheidsprogramma’s bij onze verdelers.”
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
25
Sales & Marketing Geert Vanhees
Deel 15: Merkenstrategie
Politieke merkstrategie: 100 dagen voor de verkiezingen De komende maanden zullen marketeers weer heel wat politieke verschijnselen herkennen die recht uit de merkstrategische en marketinghoek komen. Die verschijnselen voorspellen kunnen we niet, daarvoor is het politieke landschap te creatief. Maar merkstrategische voorbeelden geven uit het politieke verleden kunnen we wel. In dit artikel daarom enkele politieke gebeurtenissen merkstrategisch verklaard. In het volgende nummer van CxO zullen dan elementen uit de huidige verkiezingen merkstrategisch worden geduid.
De voorspelbare slachting van de Groenen Het is gelukkig al een tijd geleden dat de Groenen naar de kiezers trokken met de positionering ‘Wij maken het verschil’. Maar sommige bedrijven maken nog steeds dezelfde fout door als slogan te etaleren: ‘Wij zijn het alternatief’. Beide positioneringen zijn non-positioneringen en kunnen in se geen voorkeur realiseren. Het zijn strategische blunders. Waarom? Zodra je je merkassociaties kent en hebt
bepaald welke associaties meer of minder gewenst zijn, en vooral eenmaal je je eigenschappen kent die voor je doelgroep belangrijk zijn en in het politieke veld superieur, kan je er één eigenschap uithalen die je naar voor schuift. Die eigenschap is de positionering. Een positionering is dus één aspect van de ‘brand difference’. De ‘brand difference’ is de sleutel tot veel succes, op voorwaarde dat je die ‘brand difference’ ook benoemt. Als je enkel zegt ‘wij maken het verschil’ of ‘wij zijn het al-
ternatief’ dan kan je geen voorkeur realiseren omdat je niet zegt WAT het verschil is of WAT het alternatief is.
Politiek dienstbetoon à la De Croo De vakman van het politiek dienstbetoon is tegelijk een politiek icoon zonder weerga. En dat beide (politiek dienstbetoon en politiek icoon) in één en dezelfde persoon zijn verenigd, is verre van vreemd. Want een merk is een cluster van associaties in het hoofd van uw klant/kiezer, en dus moet je die klant/kiezer erg goed kennen – laat dat niet aan marktonderzoek over. Net zoals schooldirecteurs hun schoolmerk enkel kunnen kennen door aan de schoolpoort te staan en contact te hebben met de ouders en de goegemeente, kent een politicus zijn merk maar door persoonlijke contacten met zijn kiezers. En waar kom je de bezorgdheden van de kiezer het minst omfloerst en het meest puur beter tegen dan in politiek dienstbetoon? Een merk hebben we nooit in eigen bezit, wat de term ‘intellectuele eigendom’ ook doet uitschijnen. Een merk is eigendom van de kiezer/klant en dus zoekt een goede politicus zijn merkbetekenissen in de echte contacten met het volk.
Patrick Janssens wordt burgemeester
Geert vanhees: De Groenen volgen de merkstrategie van een cultmerk voor een niche in de samenleving. De andere partijen mogen op hun twee oren slapen.
26
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Een (politiek) merk is een cluster van associaties in het hoofd van de kiezer. De merkassociatie ‘socialisme’ was voor Patrick Janssens mathematisch te beperkend om burgemeester te worden van Antwerpen. Als ervaren strateeg veranderde Janssens zijn associatieveld waarbij ‘socialisme’ werd verzwakt en waarbij diverse niet-partijgenoten duidelijk achter het Patrick-project gingen staan, zelfs fysiek met hun gezicht op de poster. Hierdoor verbreedde Patrick Janssens zijn doelgroep en kreeg hij via zijn ad-hoc politieke ambassadeurs veel ‘doorvertelwaarde’ en mond aan mond reclame, nog steeds de meest effectieve communicatietool. Na de verkiezingen ging Patrick
Janssens weer pal achter het socialisme staan en verdichte hij zijn associatieveld, dit om zijn loyaliteit aan de partij opnieuw te tonen. Een staaltje van uitzonderlijk efficiënte strategie. Obama deed het hem na door in de verkiezingstrijd zijn associatieveld nooit te laten samenvallen met de strijd tussen blank en zwart want het zou hem een te klein electoraat opgeleverd en de verkiezingen gekost hebben.
Bert Anciaux stretcht de socialisten Toen Nestlé, grootaandeelhouder van L’Oreal, samen met Coca-cola een reeks functional drinks ontwikkelde die als beauty-merk en niet als softdrink in de markt zouden worden gezet, was het voor elke merkstrateeg duidelijk dat hier een ‘brand stretching’ oefening aan de gang was, oftewel, ‘hoe ver kan je een cluster van merkassociaties wijzigen in functie van product- en doelgroepverbreding voordat de doelgroep negatief reageert. Dezelfde ‘brand stretching’ doen de socialisten met de werving van Bert Anciaux. Hoe ver kan je het socialisme relevant maken met een niet-socialistisch ‘product’. Coca- cola zal zijn markt verbreden als het ook voor beauty-drinks relevant wordt bevonden, en de socialistische partij zal haar doelpubliek verbreden als ze voor Bert Anciaux met zijn progressieve claim relevant wordt bevonden.
De ondergang van Leterme Yves Leterme is een mooi voorbeeld van voorspelbaar mislukken, niet door per-
soonlijke fouten maar door een merkstrategische fout. Als je de verkiezingen wint op een associatie die zeer relevant is voor het vertrouwde Vlaams politieke veld, terwijl je voor het succes na de verkiezingen afhankelijk bent van het Waalse landsgedeelte waarvoor deze associatie ‘conflicting’ is, dan is voorspelbaar dat de verkiezingsroes snel over zal zijn. Wie dan de moeilijkheid van zo’n merkstrategische piste volledig miskent door te zeggen dat het gaat over 5 minuten politieke moed, creëert een tegenstrijdigheid met de eigen positionering van deugdelijk bestuur. Met andere woorden, deze risicostrategie heeft een prijs: een snel succes voor een lang reputatieverlies. Reputatie komt te voet en gaat te paard...
De dominantie voor partij-associaties tegenover persoonlijke associaties bij de Groenen Het politieke vak is gekend door enerzijds zijn ‘parent brands’, namelijk de partijen, en anderzijds de ‘individuele merken’, namelijk de politici met hun positieve en negatieve associaties. Omdat de politieke partij vooral staat voor WAT men levert aan de mensen en de persoonlijke politicus voor HOE dat men dat levert, geven de meeste politieke partijen ruimte aan beide merken die afwisselend en evenwichtig worden gebrand, nu eens de nadruk op het partij-merk en vervolgens weer eens de nadruk op één van de individuele tenoren-merken. Als je als politieke partij het persoonlijke merkenniveau met zijn moeizaam opgebouwde naambekendheid zeer regelmatig liquideert,
Yves Leterme is een mooi voorbeeld van voorspelbaar mislukken, niet door persoonlijke fouten maar door een merkstrategische fout.
zoals de groene partij doet, en je alle nadruk legt op de ‘parent brand’, in dit geval het groene gedachtengoed, dan is deze strategie alleen efficiënt als een aantal voorwaarden zijn voldaan: 1. Waar je voor staat is zeer duidelijk gecommuniceerd, geclaimd, gepositioneerd en jaren zeer consequent gevolgd. 2. Er is een voldoende grote doelgroep, zoals bijvoorbeeld bij Het Freinet onderwijs het geval is, dat ‘ten gronde’ met het gedachtengoed bezig is en die minder wordt aangetrokken door ‘personen’. 3. Het onderscheidende karakter van je eigen politieke merk is niet recupereerbaar door anderen (anders heb je zeker ook de persoonlijke merken nodig om te onderscheiden). Wie enkel deze 3 parameters voor de Groenen evalueert (er zijn er trouwens meer) weet dat zij een zware risicostrategie volgen: dat van een cultmerk voor een niche in de samenleving. De andere partijen kunnen dus op hun twee oren slapen.
Het merkstrategisch succes van Het Vlaams Belang Hoe maak je een merk groot? 1. Kies één positionering waarvoor al een voldoende groot segment bestaat en zorg dat die positionering wordt gezien als ‘het alternatief’. 2. Zorg dat die positionering belangrijk kan worden gemaakt bij meer kiezers. 3. Maak uw boodschap uiterst eenvoudig en beeldrijk. 4. Herhaal, herhaal, herhaal, herhaal, herhaal en slaag dus voortdurend, consistent en consequent elke dag 10 keer op dezelfde nagel. En dat is wat het Vlaams Belang heeft gedaan. De andere partijen hebben een grotere variatie aan boodschappen, hebben moeilijkere boodschappen, geven die boodschappen ook vaak moeilijk en dus vertragen merkvoorkeur door een vager – hoewel rijker – profiel. Het Vlaams Belang begon de laatste tijd langzaam zijn eenvoudige boodschap te verliezen, zag zijn publiek versmallen en... gaat nu terug naar de eenvoudige boodschap van weleer... tot en met een revival van de handschoen. Alleen... dergelijke beelden werken maar één keer.
Geert Vanhees Managing Director van het consultingbureau 4Growth en gastdocent Vlerick Leuven Gent Management School (
[email protected])
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
27
Sales & Marketing Karel De Decker
Monthly Headlines
Sales & Marketing Fred en Ginger: innovatie loont Fred & Ginger is een bekend kinderkledingmerk. Het verhaal van deze retailer kan als een jongensdroom qua ondernemerschap aangezien worden. Drie burgerlijke ingenieurs waren in 2003 op zoek naar een nieuwe uitdaging en besloten zonder verdere sectorervaring te starten met kinderkleding. Ruim vijf jaar later boekt het Vlaams bedrijf met 18 winkels een omzet van ongeveer 7,15 miljoen euro, met groeicijfers die in tijden van crisis ongezien zijn. De hoekpeilers van het succes: het geloof in de kracht van marketingmensen en ondernemerschap. Een emotioneel product dat rationeel wordt gemanaged. Hieruit blijkt dat ook in volwassen sectoren innovatie een succesformule kan zijn: drie ingenieurs bouwen een eigen verhaal vanuit een atypische invalshoek. Onderscheidend vermogen creëer je door cross-functioneel en buiten vaste patronen te denken. Een duidelijke positionering is essentieel. Fred & Ginger kiest bewust voor de meerwaardezoeker en handelt als dusdanig.
m a g a z i n e
lente 2009
vverschij erschij schij chijnt nt 4 keer p n per jaar. jg 3 nr n 1 - januarii 200 2009 20009 09 . 09 www.fredginge gginger.b gin inger nger nge nger.b geeer.b ger.b erb r.b be
Hilde & Co 9Z ZH10050Z H10050H100 0 0 C6991 gilet il Hilde & Co o 9Z ZH ZH H102 102122 C35 C351 ketting Hilde & Co C 99ZH10274 ZH10274ZH1 ZH10274 Z 1 4 C001
Communie-special Nieuwe lentecollectie bij Fred & Ginger Op avontuur door het dierenrijk
Fred & Ginger Magazine: nichegericht communiceren in een eigentijdse stijl.
28
De klant blijft het enige fundament. Het bedrijf weet perfect wie zijn klanten zijn. Bijna 90% van de aankopen kan toegewezen worden aan de persoon, met een bijhorend profiel. Met deze klanten wordt een relatie opgebouwd. Het bedrijf wil met elke klant 20 communicatiemomenten per jaar hebben. Het product staat centraal: marketing mag geen verpakking zijn. De moraal: blijven investeren in marketing, ook in tijden van recessie. Het gaspedaal indrukken en het onderscheid maken, dat is wat Fred en Ginger doet in een negatief economisch klimaat. Investeren dus in ‘value proposition’ en dit op een moment dat veel retailers klappen krijgen…
2009: zes trends Het Amsterdamse bureau Trendwatching keek in de kristallen bol en liet de consumententrends voor dit jaar los: 1. Nichetributes, een samentrekking van niche en attributes. Het is dus goed om aan je product wat toeters en bellen toe te voegen, die inspelen op de behoeftes van welbepaalde groepen. Voorbeelden: de iPhonegloves, met kleine metalen schijfjes aan de vingertoppen om ook in de winter het aanraakscherm te kunnen blijven bedienen. 2. Lux-youri, een samentrekking van luxury en you. Dus: luxe die inspeelt op de behoefte van de individuele consument. Voorbeeld: Rough Luxe, een Londens hotel met de duurste inrichting en een hyperpersoonlijke service, maar wel met gedeelde badkamers. 3. Feedback 3.0. De ‘transparancy tyranny’ zal nog heviger worden. Sommige ondernemingen organiseren daarom hun discussiesite zelf, zoals Dell Ideastorm, of My Starbucks Idea. Het bedrijf kan dan onmiddellijk antwoorden op vragen en opmerkingen. Een site openen is niet voldoende. Je moet als bedrijf echt iets doen met de informatie en voorkomen dat je
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
consumenten opmerkingen maken. 4. Econciërge, een samentrekking van ecologie en conciërge. Econciërges zijn bedrijven die particulieren en ondernemingen helpen om energiezuiniger en ecologisch te leven en te werken. Eco-anything blijft trendy, zoals de EcoDrive van Fiat. 5. MapMania. Elektronisch kaartmateriaal rukt verder op. 6. Happy Ending. 2009 is een rotjaar met bijna uitsluitend negatief nieuws. Het moment voor goede bedrijven om zich nu te profileren. Een crisis is overigens een ideaal moment om te innoveren. Geen business as usual, wel tijd om iets anders te doen.
Klantvriendelijkheid is veel toneelspelen Klantvriendelijkheid is in vele gevallen een kwestie van goed toneelspelen. Dat geldt met name bij dienstverlenende beroepen, waar men niet mag toegeven aan het eigen slechte humeur of de onvriendelijkheid van de ander. De Amerikaanse onderzoeker James Gross maakt in dit verband een onderscheid tussen ‘oppervlakkig acteren’ en ‘diep acteren’. Bij oppervlakkig acteren wordt het gedrag ‘losgekoppeld’ van de eigen stemming: de dienstverlener blijft uiterlijk zoveel mogelijk glimlachen en aardig doen. Daarbij helpt het om vragen te stellen en grapjes te maken. Het acteerwerk wordt dan minder snel als ‘nep’ ervaren. Bij diep acteren probeert men de eigen stemming doelbewust te veranderen met behulp van de eigen verbeelding. Zo kan een ober zich inprenten dat hij een voortreffelijke gastheer is die het zijn klanten als geen ander naar de zin weet te maken. Het moet echter wel een rol blijven. Te grote betrokkenheid en intimiteit in de dienstverlening kunnen tot irritaties leiden. Daarnaast moet de rol in overeenstemming zijn met de omstandigheden.
Sales & Marketing Jan Lagast Adviseur Industriële Marketing – www.forte.eu
Projecten verkopen in de praktijk
Beter scoren bij een eerste presentatie
Begin bij een eerste presentatie eerst met de leefwereld van de klant. Aandacht verzekerd! Een van mijn klanten verkoopt softwareprojecten gebaseerd op hun eigen standaardpakket. De software vereenvoudigt het leven van duizenden onderhoudsdirecteuren over de hele wereld. Elke onderhoudsdirecteur moest wél eerst bereid zijn om een halve dag te luisteren naar informatie die hem niet echt interesseerde. Tot voor kort gebruikten de sales-mensen van mijn klant bij hun verkoop immers een basispresentatie waarmee ze met hand en tand probeerden uit te leggen wie ze zijn, wat ze doen, en wat er zoal in de software zit. De verkopers merkten zelf dat de toehoorders nauwelijks boodschap hadden aan hun verhaal: knikkebollende luisteraars, afdwalende blikken, blackberry’s in actie, … Herkenbaar? Waarom doen we dat dan nog? Met de meeste presentaties zijn helaas twee dingen mis: ze zijn te lang en ze maken geen connectie met de toehoorder. Voor dat eerste moet men durven schrappen, voor dat tweede moet men grondig nadenken over de leefwereld van de klant.
Of het nu gaat om de verkoop van industriële bouwprojecten of om bedrijfsoftware in projectvorm, de eerste presentatie van de verkoper aan zijn of haar potentiële klant kan vaak sterker. Wie zijn presentatie laat vertrekken vanuit het standpunt van de klant, krijgt meer aandacht, weet meer over de desiderata van de klant en start de onderhandelingen met een duidelijke voorsprong. de slaagkansen. Nog voor de slides met de eigenlijke product- en bedrijfspresentatie de revue passeren, is de aandacht van de toehoorders er al en zijn ze al nieuwsgierig hoe mijn klant hun leven zal verbeteren. Grapjes noch cartoons kunnen die aandacht beter trekken dan een sterke “what’s in it for me”.
Risicoperceptie toont waar te schrappen Wat volgt na die introductie is een korte bedrijf- en productpresentatie op vijf slides. In nauwelijks tien minuten krijgt de toehoorder de essentie van bedrijf, product, service en referenties. Schrappen wat niet past, was dan ook de boodschap. We analyseerden hoe de potentiële klanten het risico van hun beslissing inschatten en welke geruststellende antwoorden mijn klant daarvoor achter de hand houdt. Die analyse wijst aan waar de belangrijke elementen zitten in de ogen van de klant. Waarom dat zo is? Misschien schrijf ik daarover nog wel eens een stukje op de
website www.4forces.eu, waar risicoperceptie uitgebreid aan bod komt als beslissingsbeïnvloedende factor. Ondertussen laat ik u deze tip eerst zelf eens uitproberen. Veel succes!
Informeren of beïnvloeden? De meeste presentaties die worden ingezet om projecten te verkopen beperken zich tot het informeren van de toehoorders. Ze vertellen wat het bedrijf doet en wat het project inhoudt. Zo’n presentatie opstellen is niet zo moeilijk en vergt weinig denkwerk over de leefwereld van de toehoorders. Het nadeel is dat die toehoorders zelf maar moeten invullen wat er voor hen in zit. Wie het publiek echt wil beïnvloeden moet een stap dichter bij hun leefwereld komen. Dat betekent dus: vooraf op zoek gaan naar argumenten die de ziel van de klant raken. Moeilijker? Ja. Maar het succes ligt dan wel binnen bereik. In dit artikel staan alvast twee tips die u hierbij kunnen helpen.
Leefwereld van de klant voorop Tijdens een workshop waarin we naar de koopmotieven van de klanten van mijn klant zochten, kwamen we er onder andere achter dat een onderhoudsdirecteur wil scoren bij zijn eigen directie. Dat gegeven staat nu op de eerste slide, samen met enkele andere basisvragen van de toehoorder. Die eerste slide brengt een gesprek op gang over de bekommernissen van de klant. Dat levert een schat aan informatie op voor de offerte en verhoogt
Meeting on top level. For free advice or quotation please contact the Switzerland Convention & Incentive Bureau +32 (0)2 345 83 57 or mail
[email protected]. Visit us on www.MySwitzerland.com/mice.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
29
Sales & Marketing Karel De Decker
No sales = no business = no fun
Sale temps pour la vente et le marketing Le cliché qui veut qu’on sache saisir les opportunités issues de la crise demeure intact. Pour connaître les remèdes qui permettent de poursuivre favorablement les activités de vente et de marketing, nous avons consulté Patrick Maes, CEO de CPI-consulting (Commercial Performance Improvement), une entreprise qui propose une dynamique commerciale basée sur la stratégie, la vente et le marketing.
Par les temps qui courent, on nous sert toutes sortes de remèdes et les publications autour du marketing de récession et la vente en période de crise se multiplient. Patrick Maes part de plusieurs constatations générales: - la crise peut encore durer très longtemps et devra passer par tous les stades de sa maladie - les clients vont non seulement quitter de bons fournisseurs au profit de fournisseurs meilleurs marchés, mais surtout donner la préférence aux fournisseurs plus efficaces et plus performants - le temps est venu d’apporter des changements structurels dans le procédé de vente - il est temps d’innover - les crises sont des opportunités. Ces constatations font apparaître quelques remèdes pour traiter les problèmes à court terme: - adaptez votre concept de vente, passez donc d’un concept de terrain à la vente interne
- considérez votre prix comme le différenciateur primaire - organisez des équipes de vente créatives et innovantes - augmentez l’intelligence du sales et marketing - créez des équipes “réactives à la récession”.
Permuter vers la vente interne en guise de modèle pricipal Patrick Maes voit dans cette permutation les avantages suivants: - plus haute fréquence de contacts - proximité des acteurs, tant internes qu’auprès du client - vous veillez à ce que les choses soient concrètes et se déroulent dans les délais - approche économique du temps du client - un “customer profiling” et un “system compliance” (CRM) améliorés - recrutement de vendeurs meilleurs marchés - une plus grande motivation de la part des services internes (office bound) - un boost pour plus et une meilleure efficacité dans le développement “value proposition” et une stratégie de marketing plus pertinente.
Après la différenciation arrive l’innovation
Patrick Maes, CEO de CPI-consulting.
30
Quelques opportunités qui aujourd’hui surgissent: remplir des promesses qui n’ont pas été tenues par le passé auprès
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
de clients existants tout en cherchant les nouveaux besoins et les nécessités naissantes, en ouvrant les portes de nouveaux clients potentiels, et en lançant sur le marché des prix forts et correspondant à la valeur de ce est proposé. Faites-vous remarquer en tant qu’entreprise et/ou marque dans le marché et encouragez la fierté et la détermination de l’entreprise. Quelques moteurs possibles : apportez des produits et des services pertinents, pensez en terme d’avantage concurrentiel, travaillez avec des équipes motivées et dévouées et partez à la recherche de nouvelles sources d’inspiration.
L’intelligence de la vente et du marketing La vente sont les yeux de l’entreprise, mais rarement le cerveau. La vente connaît peu le contexte stratégique. L’information n’est pas cadrée et n’est pas toujours pertinente. On passe souvent à côté de l’information essentielle. Les systèmes d’information ne sont pas alimentés ou le sont à contrecoeur et enfin, nous sommes trop concentrés sur le court terme (la fin du mois). Patrick Maes plaide par conséquent pour une équipe CRM unique comme pilier de la force commerciale et l’engagement du CRM pour le business-planning et la planification des objectifs. L’utilisation des stimulateurs de marges au cours des négociations doit être encouragée. La situation actuelle laisse apparaître quelques signaux encourageants: - l’impulsion du ‘core competence development’ - la disponibilité du talent de haut niveau à des prix abordables - l’excuse parfaite pour passer au professionnalisme radical - la détermination poussant vers l’innovation et le renouvellement. Les opportunités sont devant nous. Aussi est-il temps de renouveler l’offre, le style de communication, les concepts de vente et de marketing. “Time to change” donc, pour reprendre les mots de Barack Obama…
9[gehd]l]g^^]jlgeYfY_]qgmjAL Yf\L]d][geaf^jYkljm[lmj] Hjg\m[lkKgdmlagfk EYfY_]\K]jna[]k Gmlkgmj[af_$;gfkmdlYf[q$KmhhgjlEYafl]fYf[]
L]d][geK]jna[]k >afYf[aYdK]jna[]k =[gfg[geaf[j]Yk]kmk]jkYlak^Y[lagfYf\hjgna\]k]^Õ[a]fl Y[[]kklgaf^gjeYlagf&&&Yfqlae]$Yfqo`]j]&
www.econocom.be
Don’t shout.
Talk.
Spreken zonder denken, is als schieten zonder mikken.
Hoog tijd voor intelligente e-mailmarketing • Bouw vlot efficiënte campagnes met een intuïtieve, meertalige én gebruiksvriendelijke interface. • Dankzij de online rapportering in real-time, leert u veel uit de reactie van uw e-mailcontacten. Zo worden uw volgende campagnes nóg gerichter.
• Houd de dialoog moeiteloos levendig – met voorgedefinieerde scenario’s anticipeert u meteen op het specifieke gedrag van elke ontvanger.
EMG-partner
Enkele tevreden EmailGarage-klanten
• De nieuwe functies Email Interaction en Email Health Score verrijken elk e-mailadres met een gedetailleerd interactieprofiel.
Test EmailGarage 6.0 en stuur uw eerste 1000 e-mails gratis* Surf naar www.emailgarage.com/testrit * aanbod geldig voor nieuwe gebruikers tot een maand na activatie
EmailGarage - Brusselsesteenweg 560, 3090 Overijse, Tel. +32 2 658 29 58
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
31
Expert Group ICT ICT & Networks Redactie
Andries Boogmans ICT Manager Bosal Benelux
Chris Borremans General Manager, European IT Komatsu Europe
Jan Buys IT Manager Accor Hotels-Belgium
Kevin Couvreur ICT Manager Alfacam
Catherine Hellebaut Country IT Manager 3M Belgium
Jan Heylen ICT Manager Sanoma Magazines Belgium
Jos Kayaerts IT Manager Siemens
Guy Lodewijks IT Manager Lyfra
Christiaans Peeters IT Manager Johnson Controls
Joost Rommelaer IT Manager Tessenderlo Group
Wim Schollaert ICT Manager Gates Europe
Geert Sinnaeve IT Manager Thomas Cook Belgium
Freddy Van den Wyngaert CIO Agfa HealtCare
Marc Van Harneveldt ICT Manager Randstad Belgium
Als je de basisregels maar respecteert
Informaticabeveiliging is vooral een kwestie van gezond boerenverstand thema-artikel Samenraapsel
“Er heerst vandaag flink wat hype rond informaticabedreigingen, maar in heel mijn IT-carrière heb ik nog nooit een beveiligingsprobleem meegemaakt. Het is vooral een kwestie van gezond verstand, en een doorsnee bedrijf dat de basisregels respecteert, zal weinig of geen last van cybercriminaliteit hebben.” Dat is de mening van Chris Borremans, General Manager European IT bij Komatsu Europe.
Komatsu is een vooraanstaande fabrikant van machines voor mijnbouw, constructie en nutsbedrijven met een jaaromzet van meer dan 22 miljard dollar. Het bedrijf opende in 1967 zijn eerste vestiging buiten Japan in de Antwerpse haven. In 1973 verhuisde het naar zijn huidige locatie in Vilvoorde waar vandaag zowel het distributiecentrum voor Europa, het Midden-Oosten en Afrika als het Europese Coördinatiecentrum gevestigd zijn. “Ik zit 25 jaar in IT maar ik heb eigenlijk nog nooit beveiligingsproblemen
32
gekend in de bedrijven waar ik gewerkt heb”, zegt Chris Borremans. “Ik weet wel dat er in Oost-Europa en elders ‘professionele’ organisaties zijn die zich bezighouden met diefstal van informatie of erger, maar ik denk dat die zich voornamelijk concentreren op de nietsvermoedende privé-consument en op zeer specifieke bedrijven waar echt iets te halen valt. Maar het doorsnee bedrijf dat de basisregels respecteert, zal volgens mij weinig of geen last van dergelijke criminelen ondervinden.”
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Borremans ziet eigenlijk de eigen werknemers van een bedrijf nog als de grootste bedreiging. “Maar die zijn ook het moeilijkste te controleren, en precies daarom moet de beveiliging van informatie en gegevens veel ruimer gezien worden dan enkel een opdracht voor het IT-departement. In al te veel bedrijven is beveiliging nog een samenraapsel van losse initiatieven en is het ver zoeken naar een echt beveiligingsbeleid. Maar zo’n echte security policy ligt vaak erg moeilijk omdat de zakenmensen in een bedrijf geen oren hebben naar dat verhaal. Het bemoeilijkt in het algemeen immers het omgaan met gegevens, het kost geld hoe je het ook keert of draait, en die twee factoren maken het een zeer moeilijk verhaal om aan de financiële man of aan de bedrijfsleider te verkopen. Natuurlijk is de bedrijfsleider zich vandaag ook wel bewust van de risico’s die zijn bedrijf kan lopen - al is dat wel sterk sectorgebonden. Voor de banken dat is duidelijk, dat is hun ‘bread and butter’. In kmo’s denk ik dat het heel wat minder is, al zijn er daar natuurlijk ook
Gewoon realist blijven
Chris Borremans, General Manager European IT bij Komatsu Europe: “Een doorsnee bedrijf dat de basisregels respecteert, zal weinig of geen last van cybercriminaliteit hebben.”
uitzonderingen. Grote multinationals maken meestal een nuchtere analyse: wie zijn wij, wat doen wij, en hoever moet ik dan gaan in mijn beveiliging”.
Met COBIT In veel bedrijven wordt een beroep gedaan op COBIT, een raamwerk voor IT-governance dat wereldwijd steeds meer erkenning geniet en ondermeer door SOX gezien wordt als een model voor het goede bestuur van een IT-omgeving. “Er zit veel gezond verstand in dat je dan met je eigen gezond verstand moet interpreteren en toepassen”, zegt Borremans. “Helaas is de businessman daar niet mee bezig, die zegt aan IT: wij vertrouwen op u om dat binnen de middelen die wij u ter beschikking stellen, op de beste manier in te vullen. En dat geeft dan bij de business soms frustraties en ergernis over administratieve overhead en vertragingen, vooral omdat fenomenen als SOX en Basel II nieuwe spelregels hebben opgelegd. Let wel, de businessmensen beseffen wel dat het moet en dat het zo beter is, de kwaliteit van IT is als gevolg van die regelgeving en van COBIT zeker verbeterd.”
Chris Borremans pleit vooral voor veel realisme, het heeft geen zin om er smakken geld tegenaan te gooien, zegt hij, gewoon wat gezond verstand, de basisregels respecteren. “Iedereen weet dat virussen en dergelijke nefast kunnen zijn, dus je moet je daar tegen beschermen. Ik kan vandaag geen enkel bedrijf bedenken dat ook geen firewalls heeft. Maar of je echt heel gespecialiseerde dingen zoals fingerprintlezers of irisherkenning nodig hebt - bij de NATO ja, maar een gemiddeld bedrijf? Het blijft toch altijd een evenwichtsoefening want je kan met de beste bedoelingen de goeie gang van zaken van de business compleet fnuiken.” Om de haverklap lees je ook in de kranten over organisaties die CD’s, USBsticks of zelfs hele laptops kwijtgeraken met daarop confidentiële informatie. In de ogen van Chris Borremans kan je daar maar weinig tegen doen. “Wij gebruiken geen specifieke tools om te beletten dat mensen met USB-sticks naar huis gaan of CD-ROM’s kopiëren. Als ze het willen doen, gaan ze het toch wel doen, tenzij je Fort Knox gaat implementeren, en dan geraakt iedereen gefrustreerd. Weet je, ik kan natuurlijk de USB-stick en de CD-ROM van een werknemer blokkeren, maar dan print hij toch gewoon af wat hij nodig heeft en neemt het zo mee naar huis. Of hij faxt het naar huis of hij stuurt een mailtje. En die stroom controleren is zeer moeilijk en ook zeer duur – en vaak zelfs is het sop de kool niet waard.”
aanwijzingen hebben voor criminele activiteiten vooraleer je kan ingrijpen en iemand op het matje kan roepen.” Al mag dat een bedrijf natuurlijk niet beletten bepaalde criteria voorop te stellen, verduidelijkt hij. Zo is het bij Komatsu strikt verboden je eigen notebooks, PDA’s of smartphones te gebruiken. “Je mag die hebben, maar voor het bedrijf gebruik je de onze. Wij weigeren bijvoorbeeld pertinent om een iPhone te connecteren op onze e-mail server. We verbieden ook het gebruik van sociale netwerken als Facebook of Netlog op ons bedrijfsnetwerk, maar we laten wel zaken toe als Lotus Sametime, Notes, Quickr - dat is allemaal strikt gecontroleerd, werkt meestal enkel op je eigen servers en naar buitenuit enkel met mensen die ook die software geïnstalleerd hebben. Dat heb je echt onder controle, en daar draait het uiteindelijk toch allemaal om bij beveiliging.”
Beperkingen Je moet trouwens opletten met al die ingrepen, waarschuwt hij, want de privacy-wetgeving beperkt de vrijheid van een bedrijf om controle uit te oefenen in serieuze mate. “Je mag niet zomaar iemand zijn e-mails of zijn boekentas controleren, je moet al serieuze
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
33
ICT & Networks Bruno Koninckx
Crisis doet verplaatsingen fel dalen
Videoconferentie wint aan populariteit
Er wordt al heel lang gezegd dat videoconferencing sterk gaat doorbreken, maar tot voor kort liep het niet zo’n vaart. Dankzij technologische ontwikkelingen, maar ook wegens de afkoeling van de economie en de gespannen situatie in sommige landen is de populariteit ervan de laatste tijd fors gestegen.
ken. Je kan ook tegelijk – al dan niet met slechts twee mensen – een chatsessie houden, presentaties of andere documenten aan elkaar laten zien of er samen aan werken, bestanden doorsturen, enzovoort. Voor mensen die elkaar al een beetje kennen of gewoon zijn samen te werken, volstaan deze gratis systemen vaak.
Aanzienlijke investering Stilaan beginnen de voordelen van videoconferencing voor ondernemingen zwaarder te wegen dan de nadelen. Tegenstanders van videoconferencing blijven zeggen dat je op deze manier een groot deel van de communicatie mist. Tot op zekere hoogte is dat inderdaad zo. Je ziet mekaar wel, maar een deel van de non-verbale communicatie valt toch weg. Zeker voor mensen die elkaar nog nooit hebben ontmoet, voelt het dan ook vrij onnatuurlijk aan het eerste contact te leggen via videoconferencing. Maar stilaan beginnen de voordelen van videoconferencing toch zwaarder te wegen dan de nadelen. Sinds de opkomst van breedbandinternet is videoconferencing zeker gedemocratiseerd. Met populaire instant messaging of VOIP toepassingen als MSN Messenger of Skype kan bijna iedereen wel een videogesprek voeren. Voor één-op-één communicatie volstaan die gratis systemen wel. Een aantal van deze systemen biedt trouwens meer dan alleen maar videogesprek-
34
Maar in een echt professionele context, zeker wanneer een iets groter aantal mensen aan het gesprek moet deelnemen, volstaan ze niet meer. Dan heb je echt professionele videoconferencing, of telepresence zoals men het vaak noemt, systemen nodig. Hier bestaan ook verschillende types in. Voor echt grote, belangrijke of gevoelige vergaderingen zijn de zogenaamde vergaderzaaltypes nog steeds het populairst. Hier kan men met een of verschillende camera’s en microfoons werken, die al dan niet automatisch inzoomen op degene die aan het woord is. Ook de schermen zijn hier meestal vrij groot, tot en met projecties op een groot oppervlak. De kwaliteit bij dit soort systemen kan al echt heel hoog liggen, met een bijna perfect geluid en beeld in hoge definitie. Ze benaderen dan ook het best ‘echte’ vergaderingen, zodat men het in deze context vaak over telepresence in plaats van videoconferening heeft. Dit soort systemen vergt natuurlijk een aanzienlijke investering, niet alleen in aankoop, maar ook in onderhoud,
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
bandbreedte en personeel dat er mee kan werken. Omdat deze systemen vrij duur zijn, kunnen maar weinig bedrijven zich verschillende volledig uitgeruste lokalen veroorloven. Dit betekent dat sommige mensen toch nog een verplaatsing moeten maken om het systeem te kunnen gebruiken, of dat slecht een beperkt aantal mensen binnen het bedrijf er gebruik van kan of mag maken.
Tot 25 procent groei Daarom kan het in bepaalde omstandigheden interessanter zijn om voor desktopsystemen te kiezen. Dit kunnen kleine alles-in-één oplossingen zijn die op verschillende plaatsen kunnen staan of gewoon in het kantoor van bepaalde mensen. Maar het kunnen ook pc-toepassingen zijn die nog veel breder over de organisatie verspreid kunnen worden. Welk systeem men uiteindelijk kiest, hangt van diverse factoren af: budget, aantal medewerkers, wie het systeem moet gebruiken en hoe vaak, ... In het huidige economische klimaat heeft videoconferencing alvast de wind in de zeilen. Tandberg, marktleider op dit vlak, verkocht sinds de oprichting zo’n 400.000 systemen, en verwacht er alleen al dit jaar evenveel te verkopen. Het Nederlandse bedrijf Talk & Vision, groeide vorig jaar volgens Data News met maar liefst 40 procent. De totale markt zou dit jaar met zo’n 20 tot 25 procent groeien. Nu de kwaliteit en de beschikbaarheid echt hoog liggen, is videoconferencing immers meer en meer een volwaardig alternatief voor echte vergaderingen. Mensen minder verplaatsingen laten maken, is in de huidige economische toestand een vrij makkelijke manier om aanzienlijk te besparen. Voor bedrijven die het groene gedachtegoed hoog in het vaandel dragen, is het trouwens ook een aantrekkelijke manier om de ecologische voetafdruk onder controle te houden.
ICT & Networks Bruno Koninckx
Multimedia
Handige of leuke high tech spullen Makkelijk een netwerkje opbouwen met 3G verbinding Moet je op locatie met verschillende mensen op het internet en is er geen vaste of draadloze verbinding, dan biedt de GlobeSurfer III van Option een interessante oplossing. Het toestel is eigenlijk een mini
router die zowel via twee ethernet kabels als via WiFi een netwerkje kan opzetten. Het toestel heeft zelfs een USB-poort. Sluit je hier een harde schijf op aan, dan krijg je netwerk opslagmogelijkheden. Je kan er ook een printer op aansluiten en delen. Met een 3G sim-kaart in de GlobeSurfer, kunnen alle computers die op het netwerkje zijn aangesloten, meteen het internet op. Het toestel set ondersteunt de op dit moment snelste 3G specificaties. Hoe snel de verbinding reëel is, hangt uiteraard van de operator, de locatie en de omstandigheden af. Hoe meer mensen die ene verbinding gebruiken, hoe minder krachtig ze ook zal worden. Een vervanging voor een vaste breedbandverbinding biedt de GlobeSurfer nog niet, maar voor tijdelijk gebruik is het een heel handige oplossing. Het kan ook een goede backup zijn voor (kleinere) bedrijven wanneer de gewone internetverbinding op kantoor het een tijdje laat afweten. www.option.com
Eerste Sony Ericsson op Windows Mobile Zo’n jaar geleden kondigde Sony Ericsson verrassend aan dat het een smartphone met Windows Mobile als besturingssysteem zou uitbrengen. De Xperia X1
ligt nu pas effectief bij ons in de winkel. Dit is vreemd, want eigenlijk heeft Sony Ericsson het toestel bij HTC laten maken. En dat bedrijf heeft heel wat ervaring met dit soort toestellen. Het is dus verleidelijk om de Xperia te vergelijken met bijvoorbeeld de HTC Touch Pro. Beide zijn vrij compacte toestellen met een groot scherm en een uitschuifbaar toetsenbord, al heeft de Xperia met zijn afgeronde hoeken meer weg van een klassieke gsm. Sony Ericsson heeft wel voor Windows Mobile gekozen, maar er zijn enkele grafische kunstjes aan toegevoegd. Er zijn verschillende van die zogenaamde
Panels: voor de multimedia, internet, radio, kalender en tijd. Ook andere partijen kunnen Panels maken. Voor een aantal functies is de gebruikersinterface zo wel een pak aantrekkelijker, maar voor andere moet je het toch maar met de saaie Windows Mobile interface doen. Dat is zeker jammer voor de telefoonfunctie. Sony Ericsson heeft daar wel een iets andere vormgeving aan gegeven, maar in feite blijft dit de vrij beperkte omgeving van Windows Mobile zelf. Voor een compact toestel heeft de Xperia een groot en helder scherm. Als je het toetsenbord uitschuift, buigt het scherm lichtjes naar voor, wat prettig werkt. De toetsen zijn wel erg klein, en voor cijfers moet je ook een functietoets indrukken. De Xperia biedt zowat alles wat je van een
smartphone uit deze prijsklasse mag verwachten. Naast 3G en WiFi zit er dan ook bijvoorbeeld een GPS in, zodat je het toestel ook als navigatiehulp kan gebruiken. www.sonyericsson.be
Kleine reflex met professionele ambities Naast marktleiders Canon en Nikon blijft onder meer Olympus interessante spiegelreflexcamera’s maken. De E-520 is het nieuwe vlaggenschip voor de semi-prof. Interessant aan deze camera is dat hij in een heel compact toestel een aantal kenmerken van professionele toestellen combineert met functies die je vooral op compactcamera’s c terugvindt. Van de professionele modellen heeft hij bijvoorbeeld de chip die de beelden opneemt, en de snelheid waarmee je beelden achter ellkaar kan schieten. Olympus was er oo ok als eerste bij om bij een reflexcamera met m de zogenaamde Live View het scherm mpje achteraan ook als zoeker te laten fun nctioneren. Bij dit toestel werkt die Live View heel goed. Ook de ingebouwde beeldsstabilisator is een grote plus. Dat is zeker handig omdat de Olympus boven 800 IS SO niet zo goed presteert. Dankzij de stabilisator kan je dus ook in minder goede d lichtomstandigheden aan een lagere snelheid werken. Van de compactcamera’s heeft de E-520 gezichtsherkenning gekregen. Zo stelt hij automatisch op gezichten scherp. www.olympus.be
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
35
ICT & Networks Frans Godden
Almaar meer bedrijven willen interactie verbeteren
Unified Communications: niet langer een luxe maar een must Organisaties worden vandaag geconfronteerd met een waaier van communicatietechnologieën en het is dan ook logisch dat unified communications (UC) steeds vaker naar voren geschoven wordt als dè oplossing voor die chaos. Door de toenemende mobiliteit van alle werknemers evolueert dit echter snel van ‘nice to have’ naar ‘must-have’.
In de huidige moeilijke economische omstandigheden is er meer dan ooit nood aan samenwerking met collega’s, partners en klanten over heel de wereld. Samenwerken betekent op de eerste plaats communiceren, en daartoe staan ons heel wat middelen ter beschikking: telefoon, gsm, notebook, e-mail, voice mail, videocommunicatie, ... Al die verschillende vormen van spraak- en datacommunicatie integreren wordt dan ook van het allergrootste belang, en unified communications biedt daarvoor een oplossing. Analisten zoals Gartner zien UC als hèt instrument bij uitstek om de interactie tussen individuen, groepen en
Gartner geeft met dit Magic Quadrant een overzicht van de bedrijven die zich met Unified Communications inlaten.
36
bedrijven te verbeteren. In zijn Magic Quadrant for Unified Communications citeert de marktonderzoeker een dozijn bedrijven die zich met deze technologische opdracht inlaten, met in zijn leadershoekje bekende namen als Microsoft, Cisco, Nortel, Alcatel-Lucent, Siemens Enterprise Networks en IBM. Vooral deze laatste heeft veel pionierswerk op dit terrein verricht met Lotus Notes en recenter nog met Sametime.
Bewustzijn groeit Dat vele bedrijven zich van dit fenomeen bewust zijn, bleek vorig jaar nog uit een onderzoek van IDG Research Services in de VS, Europa en India. Bijna driekwart van de ondervraagden gaf te kennen dat ze al over een UC-oplossing beschikten of overwogen er in de komende 12 maanden mee te starten. Bijna zonder uitzondering verwachtten ze dat zo’n oplossing hun productiviteit ging verhogen, hun operationele kosten zou drukken en echte businessvoordelen voor hun bedrijf zou opleveren. Ook een enquête die Alcatel-Lucent vorig jaar uitvoerde onder de bezoekers aan het Belgacom Symposium begin oktober toonde aan dat hogere productiviteit en kostenreductie de twee voornaamste factoren waren waarom Belgische bedrijven aan UC denken. Minder positief was dat amper 10 procent van de ondervraagden al een juist beeld had van wat het concept precies inhoudt. Ook Gartner was al tot die conclusie
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
gekomen: er bestaat duidelijk veel belangstelling voor UC maar het blijft voor velen nog een intimiderend en verwarrend begrip waardoor ze niet goed weten hoe eraan te beginnen. Vooral ook omdat volgens Gartner geen enkele leverancier in staat is alle stukjes van de puzzel te leveren, en het komt er voor de ondernemingen dus op aan producten te kiezen die voldoende open zijn zodat ze kunnen samenwerken met oplossingen van andere leveranciers.
Sametime platform Een bedrijf dat dit alvast goed begrepen heeft, is IBM. Waar initieel in de industrie de vrees bestond dat IBM met zijn Sametime een totaaloplossing zou willen aanbieden die alle aspecten van UC al dan niet perfect zou afdekken, heeft Big Blue al vrij snel duidelijk gemaakt dat zoiets niet de bedoeling was maar dat het integendeel een platform wou bieden dat vlot met andere apparatuur en technologieën overweg kon. De recente aankondiging op zijn Lotusphere-conferentie dat Sametime Unified Telephony (SUT), het systeem dat de integratie tussen Lotus Sametime en telefooncentrales moet tot stand brengen, nu in bèta gaat en later dit jaar beschikbaar komt, was een duidelijk bewijs van die wil tot openheid en samenwerking. Sametime is eigenlijk een uitstekend voorbeeld van wat de analisten bedoelen met productiviteitswinst dankzij unified communications. Het systeem stelt je bijvoorbeeld in staat om in een wip een online meeting op te zetten zonder eerst allerlei documenten en aanvragen te moeten indienen. Voor elke deelnemer volstaat een paswoord om toegang te krijgen tot een beschermde meetingroom en onmiddellijk een Webconferentie op te starten. Slides en andere documenten staan dan ter beschikking van alle deelnemers die elkaar kunnen horen en desgewenst ook zien. Kortom, een nieuwe dimensie van collaboratie.
ICT & Networks Jean-Luc Manise
Plus de productivité et moins d’administration
CRMobile: +10% de productivité chez Carlsberg Importers Carlsberg Importers, une division du groupe Haelterman, est depuis les années 1970 l’importateur et distributeur exclusif de Carlsberg et Tuborg au Benelux. Le groupe basé à Ternat compte des dépôts à Ternat, Deerlijk et Wandre et emploie 300 personnes dont une Gregory Courcelle, Field Sales Manager: “Moins d’administration, c’est plus de terrain.” cinquantaine chez Carlsberg Importers. Pays de la bière oblige, la Carlsberg a été adaptée au marché belge où, avec un titrage de 5,5°, elle affiche un demi degré de plus que dans les autres régions. Carlsberg fait partie du top 3 des bières de luxe avec une part de marché de 85% face à des bières comme Corona, Desperado ou Heineken.
Fast consumer goods Les représentants de Carlsberg travaillent soit dans le segment ‘grande distribution’, soit dans celui de l’horeca. Dans ce dernier secteur, il s’agit d’une multitude de petits acteurs: cafés, restaurants, etc. Dans la grande distribution, il s’agit de supermarchés et de grossistes. La distribution est couverte par une équipe de six personnes, dirigée par Gregory Courcelle, Field Sales Manager Off Trade Belux: “Auparavant, nous travaillions sur une base papier très contraignante dans un segment ‘fast consumer goods’ où l’on a besoin de
La mise en place d’une solution d’automatisation des forces de vente dans le field commercial de l’importateur a permis aux commerciaux de réaliser chaque jour une à deux visites supplémentaires. C’est 10 à 15% de productivité en plus.
données au quotidien. Il fallait appeler le bureau plusieurs fois par jour, encoder les données papier vers Excel et de Excel vers l’outil de reporting. Après leur journée, les commerciaux devaient passer 1 à 2 heures à cette tâche et repasser au bureau une fois par semaine. C’était vraiment très lourd. Avec l’application CRMobile mise en place par Euremis, j’ai aujourd’hui un reporting pratiquement en temps réel: il suffit aux commerciaux d’encoder les informations utiles sur leur PDA, de le synchroniser et cela arrive directement sur mon poste. L’outil permet de rentrer une foule d’informations: de la date d’anniversaire du chef de rayon au facing de nos produits dans un rayon, en passant par l’analyse des positions concurrentes.”
Rich reporting La solution mise en place par Euremis est vivante et adaptée à la demande. “En 2007, nous avons voulu coupler du courrier électronique au CRMobile. Aujourd’hui, chacun dispose d’une boîte à mail mobile: en un seul clic, je peux envoyer un courrier à toute mon équipe: plus besoin du GSM. Autre extension, au niveau de la représentation des données
et du reporting. En liaison avec Microsoft Mappoint, on peut positionner très facilement sur une carte toutes les données stratégiques d’un compte - un magasin par exemple - de façon claire et directement compréhensible. Il s’agit d’un outil très précieux pour communiquer vers le management. On peut assembler toutes les données pertinentes par rapport à un sujet, par exemple nos performances dans telle grande surface, et en donner une vue complète et parlante pour l’actionnaire. Il s’agit d’un reporting beaucoup plus ‘riche’ qu’auparavant.”
Geoconcept Geoconcept est le dernier développement en cours. En fin de semaine, le commercial fait son planning pour la semaine suivante et le transmet au système qui va travailler à son optimisation en fonction des destinations prévues. “Nous sommes en phase de tests mais le système est très prometteur, et nous espérons pouvoir encore augmenter le nombre de visites quotidiennes grâce à lui, pour arriver à un rythme de 8 à 10.” L’application CRMobile est facturée à un prix fixe par mois et par utilisateur.
EEN EN AL CULTUUR
Een televisiezender volledig gewijd aan cultuur. Een uniek dagelijks cultuurmagazine. Klassieke concerten, rock en jazz. De beste opera’s. Klassieke en hedendaagse dans. Exclusieve documentaires. EXQI Culture, dat is genieten van lokaal en internationaal talent in de beste beeldkwaliteit. Cultuur in HD, zodat u geen enkel detail hoeft te missen. www.exqiculture.be EXQI Culture is digitaal te bekijken bij n° 110 of n°111
n° 225 of n°12
n° 103 of n°14
n° 810 of n°42
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
37
Advertorial
Dankzijj JunOS wordt tot 40% op operrationele kosten bespaard
Juniper Networks stroomlijnt kritische en strategische netwerken Ondanks het huidig economisch klimaat blijven heel wat bedrijven fors investeren in het optimaliseren van hun netwerk. Net daar kan immers op korte en middellange termijn bespaard worden. Want ook in tijden van recessie ligt een hoog performant en uiterst betrouwbaar netwerk aan de basis van een optimale rentabiliteit van de bedrijfsmiddelen.
Als netwerkspecialisst op het vlak van WAN N’s, LAN’s en seccurity, is Jun niper Networrks sinds 1998 voo ornamelijk acctief in de top van de financiële en industrië ële sector, bij nationale en internationale overheidsinsttellingen en de grrote service- en telecom mproviders. Kortom m, bedrijven waar het netw werk de kritische succesfactorr betekent en strategisch van primordiaal belang is. Bij Juniper staat het operating syystem JunOS S centraal, dat conformiteit en n éénduidigh heid brengt binnen de comple exiteit van grotte netwerken. Juniiper blijft voo ortdurend in R&D investeren: zo owel de nieuw wste technolo ogische ontwikke elingen als het JunOS besturingssyteem komen aan bod d. Nico o Siebelink, Man nager Systems Engineering bij Juniper leg gt uit: “Terw wijl andere marrktspelers – al dan niet via ovvernames – ee erst hardware inkkopen en dan n de softwarre ervoor ontwikkkelen, gaan n wij net and dersom te werk. Wij stellen eerst de softtware op punt en n bouwen daar onze hard dwareplatformen op, wat de klant een alge ehele uniformiteiit van zijn netwerk bied dt. De operatione ele kosten va an versiebeh heer, IMAC, qualifi ficatie van processen, enz. dalen fors, wat een lagere en n transparanttere total cost off ownership oplevert. De hoge schaalbaarh heid van onzze aanpak maa akt het geheel veel wendbaarrder wanneer wijzigingen nodiig zijn.”
Inventiviteit “Bu udgetten worden op dit ogenb blik teruggeschroefd, terwijl de operation nele kosten voor het onderhoud van hett netwerk stee eds verder oplop pen, wat no og weinig ruim mte laat voor verrnieuwing”, gaat Luc
38
Vervoort, Dire ector Enterprise Benelux verrder. “De efficiëntie van netwerk en IT is één n van de voorna aamste bekommernissen van n de hedendaag gse CIO. Daarnaast speelt ookk de noodzaak van een responsief karakterr van IT een be elangrijke rol om snel te kunnen reageren n op de steeds veranderende e marktomstandigheden en business processen. Ten slotte moet een hogere rentabiliteit nieuwe ontvangsten genereren die e tot innovatie van het netwerk leiden en een n verdere daling g van de operationele kosten n bewerkstellig gen.” Die bezorgdh heid om meer wendbaarheid, responsiviteitt en rentabiliteit bleek onlangs uit een n uitgebreid marktonderzoekk van Forresterr. Zo besparen klanten mett JunOS tot 40 0% op hun operationele kosten, ze hadd den 27% minder kosten bij een downtim me van het netwerk, supportt en maintenan nce daalden met 54% en de e kostenreductie bij implementatie bedroeg g tot 25%. Uit het rapport blijkt ook dat de e gemiddelde return on investment van een n JunOS implem mentatie 63% en de paybackk time 9 maand den bedraagt.
In de praktijk Dat de investtering in JunOS tot heel watt besparingen en creativiteit leidt, blijkt uitt het klantenpo orfolio van Juniper. Zo deed d een offshorin ng bedrijf een beroep op hen n om de bekwa aamste mensen aan te trekken en perso oneelsverloop tegen te gaan n door een WA AN te installeren om het perrsoneel multimedia aan te bieden. Een n ander groot Belgisch fabricagebedrijf mett sterke buiten nlandse expansie schakelde e Juniper dan weer in voor de consolidatie e
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Luc Vervoort, Director En nterprise Benelux van Juniper Networks: “D De efficiëntie van netwerk en IT is één van de voornaamste bekommernissen van dee hedendaagse CIO.” en centralisatie van hun n datacenters en had sterke nood aan een n krachtige beveiliging en dito netwerk. Maar ook in de financiële en publieke secctor heeft Juniper reeds zijn strepen meer dan verdiend. Voor banken werd ondermeerr flexibele beveiliging uitgerold zodat hett personeel, wanneer het hoofdkantoor niet bereikbaar is, beveiligd van op afstand kan werken en de kantoren aan haar klante en met behulp van UAC nieuwe diensten ku unnen aanbieden. Voor Europese instellinge en werd dan weer hoogkwalitatieve en stre eng beveiligde videoconferencing geïmple ementeerd om het confidentiële karakter va an deze communicaties te vrijwaren.
Juniper Networks Da Vincilaan 9 - 1935 Zaventem http://www.juniper.net Een kopie van de Forrester studie waarnaar in dit artikel werd verwezen is verkrijgbaar via eenvoudig verzoek aan pkumps@ juniper.net. Voor een vrijblijvend gesprek omtrent de besparingen die u met Juniper kan realiseren aan de hand van de FAT en/of CAT simulatietools, kan u tevens mailen naar
[email protected].
ICT & Networks Jean-Luc Manise
IT Security
A l’école du crime article de thème
C’est l’un des points d’orgue du programme du premier semestre 2009 de L-SEC. Le 27 avril prochain, chaussez les maroquins d’un hacker et voyez comme il s’attaque à votre système...
Ulrich Seldeslachts: “Il n’existe pas, en Belgique, de réglementation ou d’institution de certification de produits et services de sécurité selon des critères communément acceptés.” “En matière de cybercriminalité, il est crucial non seulement de comprendre la nature des attaques possibles, mais aussi de disposer des outils et des compétences pour anticiper les intrusions. Une fois que l’attaque a lieu, il faut pouvoir en comprendre la nature et être capable d’en évaluer les dégâts. Il faut aussi disposer des outils et compétences pour la remise à niveau et la protection future contre les intrusions.” L-SEC organise encore au cours de ce premier semestre 2009, 4 séminaires, tous bien sûr axés sur la sécurité, couplée aux thématiques données mobiles (11 mars), SOA (12 mars), virtualisation (13 mars) et vidéo-survaillance (26 mai).
de sécurité, sur quelques objectifs stratégiques. Ulrich Seldeslachts, CEO L-SEC: “Une politique conséquente et une coordination optimale à l’échelon national devraient permettre de mieux protéger les intérêts commerciaux de nos entreprises et le savoir-faire de nos experts en sécurité à l’étranger. Il n’existe pas, en Belgique, de réglementation ou d’institution de certification de produits et services de sécurité selon des critères communément acceptés. C’est pourtant le cas chez tous nos voisins ainsi qu’en Grèce, Pologne et Slovaquie. En conséquence, des entreprises belges ne peuvent souvent pas participer à des appels d’offres internationaux. Et quand elles franchissent le pas, notre expertise nationale, reconnue clairement dans le monde entier, fuit à l’étranger. Conséquences chez nous: délocalisations et pertes d’emploi.” C’est la raison pour laquelle le rapport recommande la mise en place d’une autorité de certification (AC) belge sous l’égide de l’Organisme belge d’Accréditation (BELAC).
Stratégie belge de sécurité L’année dernière, le centre d’expertise flamand en matière de sécurité informatique en Belgique a participé à la rédaction d’un white paper intitulé ‘Towards a Belgian Strategy on Information Security’. Rédigé à l’intention des pouvoirs publics, il exhorte ceux-ci à se pencher, en matière
Un pays averti… Les auteurs du rapport demandent aussi instamment la création rapide d’une Computer Emergency Response Team (CERT) belge. Cette équipe doit aider à mieux protéger l’infrastructure de notre pays. Dans ce contexte, la prévention joue un
rôle central. Dans le cas de cyber-attaques ciblées de l’étranger, comme celles dont ont été victimes l’Estonie et la Géorgie, la CERT pourrait en outre se porter garante d’une réaction nationale coordonnée.
Agence belge de la sécurité de l’information Enfin, conclut le rapport, il importe de créer une Agence belge de sécurité de l’information, par analogie aux homologues étrangers comme le BSI (Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik) en Allemagne. Cette institution centrale et indépendante doit avant tout définir une stratégie de sécurité de l’information adaptée à notre pays en coopération étroite et en concertation avec le secteur privé, le monde universitaire et d’autres agences ou institutions nationales comme l’Institut Belge des Postes et Télécommunications (IBPT) et l’Autorité Nationale de Sécurité (ANS). Cette stratégie nationale doit autant que faire se peut s’aligner sur le cadre européen actuel. Par ailleurs, cette Agence belge de sécurité de l’information devra définir les normes de sécurité de l’information auxquelles l’administration et ses fournisseurs doivent souscrire. Elle pourrait aussi coordonner la représentation de notre pays dans toute une série de forums internationaux et défendre nos intérêts nationaux à l’étranger.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
39
ICT & Networks Jean-Luc Manise
Monthly Headlines
ICT & Networks Microsoft à Mons: c’est fait C’est le 19 décembre que le Microsoft Innnovation Center a vu le jour à Mons. Outre l’AWEX, l’AWT, LME et le FOREM, qui sont des partenaires publics co-fondateurs du MIC, le MIC accueille dans son réseau des partenaires privés et industriels. Hewlett Packard est le premier partenaire structurel privé qui a conclu un accord de collaboration avec le MIC. La société mettra à la disposition du centre un ensemble de serveurs et systèmes de développements et de tests afin de permettre aux PME innovantes de tester leurs projets technologiques en ‘grandeur nature’. VOO, le câblo-opérateur wallon, a également confirmé son intention de collaborer avec le MIC dans le cadre de projets de développements d’applications destinées au réseau de télévision IP grand public. L’une des vocations du MIC est de contribuer au lancement de jeunes sociétés de logiciels en leur apportant un soutien opérationnel, financier et technologique, en appuyant des projets pilotes et en offrant un environnement de test adapté à l’expérimentation de solutions et de prototypes innovants. Dans un premier temps, il se focalisera en particulier sur les applications liées aux soins de santé (e-health). EONIX, Wygwam et Bizzdev sont les premières PME à démarrer des activités dans la foulée du MIC.
40
De gauche à droite, Elio di Rupo, Président du PS, Jean-Claude Marcourt, ministre de l’Économie et Steve Ballmer, PDG de Microsoft lors de l’annonce du centre Microsoft à Mons. caution tant qu’une éventuelle reprise n’est pas en vue. La fédération demande que les autorités belges et européennes prennent d’urgence des mesures. Ainsi Agoria demande-t-elle un élargissement du système de chômage temporaire aux employés, des assurances crédit complémentaires pour les entreprises exportatrices et une harmonisation européenne des plans de relance nationaux, Enfin, la fédération recommande également des investissements dans les infrastructures, notamment dans les réseaux d’énergie et de télécommunication, afin de donner un coup de fouet à l’économie.
La crise va coûter 10.000 emplois à l’industrie technologique
Acer entre dans la téléphonie mobile
Jusqu’au troisième trimestre de 2008 inclus, l’industrie technologique dans notre pays a encore tenu bon. Ensuite, elle s’est subitement inscrite en recul. Agoria s’attend à ce que la production et les services du secteur diminuent de 5 pour cent en 2009. Cette diminution s’accompagnera d’une perte d’environ 10.000 emplois. Trente-six pour cent des entreprises déclarent néanmoins qu’elles engageront du personnel supplémentaire en 2009. Les chiffres et prévisions sont de toute façon à considérer avec pré-
Après HP et Toshiba et bientôt Asus et en attendant Dell, c’est au tour d’Acer de mettre le pied sur le marché de la téléphonie mobile. Le numéro 3 mondial, et le premier vendeur de PC en Europe, compte lancer une dizaine de nouveaux smartphones cette année encore. Il a profité du Mobile World Congress qui s’est tenu courant février à Barcelone pour présenter les 4 premiers modèles de sa famille Tempo. Les M900, F900, X960 et DX900 sont compatibles 3G et tournent sous Windows Mobile 6.1. A
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
noter que le DX900 peut recevoir une double carte SIM capable de supporter l’EDGE et le HSDPA. Un duo fort pratique pour gérer de façon séparée les communications professionnelles et personnelles. Objectif de la société: intégrer le top 5 d’ici 5 ans et générer 10% de ses revenus avec les mobiles.
Chargeur universel Toujours au MWC, la GSMA a annoncé le développement d’un chargeur mobile universel (Universal Charging Solution) équipé d’un port micro-USB. 17 opérateurs mobiles et équipementiers dont AT&T, Motorola, Samsung, Nokia, Orange, Qualcomm, Telefonica, T-Mobile, Vodafone, Telecom Italia, LG ou encore Sony Ericsson soutiennent cette initiative. Le nouveau chargeur sera conforme aux spécifications de l’OMTP (Open Mobile Terminal Platform) et devrait consommer 50% d’énergie de moins que les chargeurs actuels. La GSMA estime que 51.000 tonnes de matériels pourrait être économisées chaque année grâce à cette action. Un peu dans la même logique, Nokia commercialise le N79 Eco sans chargeur: il peut être rechargé avec n’importe quel chargeur élaboré par le constructeur finlandais.
ICT & Networks Frans Godden
Veilig netwerken staat voorop
USG People gaat Internettoegang maximaal benutten Met een omzet van ruim 4 miljard euro in 2008 is USG People de Europese nummer vier in HR-dienstverlening. Naast het hoofdkantoor in Almere, Nederland, telt de groep nog een dozijn vestigingen in Europa, waaronder België. USG People is een zogenaamde multimerker met een portefeuille van meer dan 20 verschillende merknamen. Het bedrijf telt ruim 8.800 medewerkers en werkt met zo’n 150.000 uitzendkrachten per dag. België en Nederland vormen wel de kernmarkten met om en bij de 850 kantoren. “Al die kantoren hebben, naast hun belangrijkste bedrijfstoepassingen, steeds meer nood aan een onbeperkte toegang tot het Internet”, zegt Marc Surinx, CIO van USG People International. “Uiteraard vraagt dat grote aanpassingen, je kan niet zomaar het Internet openstellen voor iedereen, er moeten duidelijke afspraken en een security policy komen. Daartoe hebben we een beroep gedaan op Juniper Networks dat ons een structuur levert waarmee we centraal, policy based en dynamisch, de knoppen kunnen bedienen om die toegang te verschaffen zonder dat je daar in de kantoren nog wat moet gaan aan doen.”
Als een van de grootste Europese spelers in tijdelijk werk heeft USG People beslist om in zijn zowat 1.500 kantoren over heel Europa naast de bedrijfstoepassingen aan zijn personeel ook Internettoegang te verlenen om hun efficiëntie nog te verhogen. Maar dan wel strikt beheerde toegang met behulp van oplossingen van Juniper Networks.
Geen politieagent Voor Surinx is het klaar: de nieuwe infrastructuur moet een herwaardering van IT meebrengen. Vandaag wordt IT nog te vaak als een politieagent gezien, maar het moet een echte enabler worden. “Weet je, wij krijgen jonge mensen in dienst, digital natives, die hier geconfronteerd worden met dure pc’s en dure lijnen die niet 1/10 kunnen bieden van wat zij thuis kunnen met hun pc en netwerk. En dat willen we veranderen, we gaan twee snelle links leggen die onafhankelijk van elkaar werken zodat de Internetlink ook kan overnemen als de private link down gaat.” Hij stelt wel duidelijk dat het hier niet om een megaproject gaat dat je in één keer uitrolt, het moet land per land. “We zijn in mei 2007 met een proof of concept begonnen, gevolgd door pilots in Nederland waar we zeer veel geleerd hebben, en nu zijn we ons netwerk aan het aanpassen voor lokale Internettoegang in de kantoren zodat de rollout echt in de komende maanden kan beginnen. Eind januari 2010 zou het in België al moeten rond zijn, in Nederland al een aantal kantoren eind dit jaar.”
Gesloten PC
Marc Surinx, CIO van USG People International: “Je kan niet zomaar het Internet openstellen voor iedereen, er moeten duidelijke afspraken en een security policy komen.”
Het is wel een corporate project, de architectuur en de structuur worden neergezet voor heel Europa - “maar omdat we een multimerk bedrijf zijn, kan per kantoor of per label hiervoor gekozen worden”, legt Surinx uit. “Sommige van de administratieve kantoren hebben helemaal geen nood aan Internettoegang, die moeten gewoon administratief werk doen op core
applicaties, maar de meerderheid van de kantoren wel. Wij experimenteren bijvoorbeeld in België en Nederland met living cv’s, het videotapen van een kandidaat in plaats van een cv’tje te maken, en sturen dat door naar een klant. Maar dan moet je wel voldoende bandbreedte hebben zonder je core applicaties te belemmeren.” Marc Surinx beklemtoont wel dat de ge-
“De support van Juniper is uitstekend, zij hebben onze problemen heel goed begrepen vanaf het eerste gesprek” bruikers met een ‘gesloten’ pc zullen werken, iedereen zal niet zomaar om het even welke toepassing kunnen installeren. “Elke gebruiker krijgt een applicatielijstje en kan dan zijn wensen aanklikken waarna alles automatisch lokaal geïnstalleerd wordt. Alles perfect beveiligd met een softwareclient van Juniper op de pc, de Odyssey Access Client, die communiceert met onze endpoint protection client van Symantec en beslist welke gebruiker wat mag doen of welke pc toegelaten wordt.” Wat in de pilootfase nu geïnstalleerd is, beantwoordt alvast al aan de verwachtingen. “Op netwerkgebied zien we nu al een return on investment, de kostprijs van de dubbele links die we in de kantoren gaan installeren, valt aanzienlijk lager uit dan die van het huidige netwerk. En de support van Juniper is uitstekend, zij hebben onze problemen heel goed begrepen vanaf het eerste gesprek”, aldus Surinx.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
41
Newsletter CIOnet Hen ndrik Deckers
Welcome to CIOnet 2.0 Activity Focus
Every sound business needs to reinvent itself every so many years. CIOnet 2.0 is ready, and we’re proud to present it! CIOnet 2.0 stands for more content, more discussions, a completely revamped networking site and further international expansion. Please find below an overview of our plans and latest developments.
The focus of our eventts program is on topics such as Vendor-Client relationship, Sourcing Partnerships, The Value of IT in a Recession, Enterprrise Architecture for Agility, Risk Manag gement in an IT Governance perspectivve, Collaboration in the Enterprise and IT Enabled Business Innovation iss the theme for our annual event
CIOnet International
Join the network
CIOnet was first lau unched in Be elgium in Deccember 2005 with h the initial ambition to develop CIOnet into an international netw work of local CIO communiities that worrk closely together and that are linkked through the e online networking plattform and common brand d. Based on the success and d experiencce of the Belg gian organizatiion, we launched CIOnet in The Netherlands - lead by Herrman van Bolhuis - in Octob ber 2007 with h a strong local te eam, adviso ory board and d business partne ers. 18 months later, we are ready to launch CIOnet in Spain (planned for May 200 09), where Mon na Biegstra aaten is putting all the piece es of the networking puzzzle together to make CIOn net Spain a success. Furtherm more we’re working hard d to get CIOne et launched d in the U.K. later in 2009 and we are e actively searching for the rig ght teams in n France, Gerrmany, Switzerla and, Swed den and other European countries.
are becomin ng the driving force behind d all CIOnet acctivities.
New Community Platform The new CIOnet website is more e attractive, easier to use, has more e interactive fo orums and brings more rich h content & discussions. New functionss include th he Weekly Newsletter (country specific), the Country Filter (so our members can filter the website on their cou untry and all of it’s conttent, events, members, etc.. ), the Content Se earch (that allows our members to quicker find all members, articles & eve ents) and the Web Mash-up ps (with polls, surveys, slideshares, video’s, etc.)).
Not a member yet? Then this is the right time to join the network! Are you a CIO with at least 20 people in your IT department or an IT Ma anager reporting to a CIO in an IT departm ment with at least 200 people? Then send d your request to join to
[email protected] with your contact information. You’re welcome!
CIOnet 2.0 is ready, and we’re proud to present it!
Special Interest Groups Morre and more CIOnet SIGs (Special Inte erest Groups) are being launched and d developed. Here’s a su ubset of the topics that arre covered for the mom ment: Enterprrise Arch hitecture, Sou urcing, Benchma arking, Valu ue of IT in a Recession, ITT-enabled Business Inno ovation, Academ mia, etc. Members join n to exchange experiencces and insights and to prep pare CIOnet activities and d events. More and more these SIGs
42
CIOnet (www.cionet.com) is the first independent and invitation-only online business network that empowers CIO’s & ICT Managers to network more efficiently and effectively for business. CIOnet is all about Building Relationships, Sharing Knowledge & Growing a Peer Network in the CIO community. CIOnet is supported by business partners such as HP, Microsoft, BT, Capgemini, Quint, PWC, Techteam, IBM, Orange, VMware, DataVantage and Getronics. Interested to join? Contact
[email protected].
CxO Magazine | December 2008 – January | www.cxonet.be 2009 | www.cxonet.be
Logistics & Manufacturing Stijn Dom
Nauwkeurige voorbereiding is cruciaal
De Chinese markt blijft interessant voor westerse bedrijven Westerse bedrijven dromen nog steeds om zich in China te vestigen, koesteren meer dan eens buitensporige verwachtingen gevoed door de omvang van de Chinese economie. Maar om te slagen, is meer nodig dan een goed product of dito dienstverlening. De intocht nauwkeurig voorbereiden, 100% engagement en flexibiliteit zijn maar enkele deviezen. Eric Baart, Partner van Roland Berger Strategy Consultants toont aan dat, ondanks de wereldwijde crisis, de Chinese omgeving zich niet echt ongunstig opstelt. “Toegegeven, ook de Chinese groei vertraagt: analisten voorspellen 7-8% groei in 2009 vergeleken met 12% in 2007. Maar de Chinese economie zal niet ineenstorten. De export van verbruikersgoederen naar het Westen draagt momenteel ongeveer 10% bij tot het groeitempo. En ondanks de crisis zou China’s bijdrage tot de globale industriële capaciteit in de Azië-Pacific zone tegen 2020 zowat 50% bedragen.
Chinese businesscultuur Voor Eric Baart volstaat het niet om westerse producten aan te passen om succes te boeken in China. Meer dan één kmo richt zich op het land zonder enig diepgaand marktonderzoek of laat zich leiden door onbetrouwbare officiële statistische gegevens. Marktonderzoek is van primordiaal belang wil men zijn doel niet voorbijschieten of onvergeeflijke culturele blunders vermijden. Gedreven door een vurig verlangen naar competitiviteit met het Westen, mag de capaciteit van Chinese bedrijven om nieuwe standaarden te stellen (die ons binnen dit en tien jaar wel eens zouden kunnen opgelegd worden) niet onderschat worden. En de cultuurkloof wordt groter zodra men probeert zich de Chinese businesscultuur eigen te maken. In China wordt vertrouwen opgebouwd doorheen de tijd: “hij die het hart verovert, zal slagen,” luidt het gezegde. Om het succes van uw projecten te garanderen, moet u een aanhoudend relatienetwerk (‘Guanxi’) cultiveren, op elk moment bereidwilligheid aan de dag leggen, betrouwbare informatiekanalen
Bedrijven onderschatten de Chinese markt best niet. Deze markt is zonder twijfel een van de meest competitieve ter wereld. Dat blijkt uit een onderzoek van Roland Berger Strategy Consultants. “Wie zaken doet in China moet het onvoorziene voorzien. Met andere woorden, flexibel zijn in een continu veranderende omgeving”, zegt Eric Baart, Partner van Roland Berger Strategy Consultants.
vinden en boodschappen kunnen ‘ontcijferen’. Daarom is een rechtstreekse aanwezigheid nodig om het geheel in goede banen te leiden en om Chinese managers op te leiden, zodat ze zich op de juiste golflengte zouden bevinden. En dat is een hele uitdaging in een omgeving waar het verloop van managers om en bij de 35%
“Voor een Chinees is een contract eindeloos bespreekbaar en aanpasbaar: eerder dan het concretiseren van relaties, plaveit het de weg naar een relatie op lange termijn.”
is uit kmo’s: 62% van de export en 56% van het bruto binnenlands product wordt verwezenlijkt door bedrijven met een omzet lager dan 35 miljoen euro. In deze ultracompetitieve markt is het dan ook aangewezen om de geldende krachten te identificeren en een oplossing te voorzien waar men kan op terugvallen: de oorlog zal nooit eindigen. Een westerse producent van fruitsap, één van de belangrijkste spelers in de provincie, werd in een tijdspanne van enkele weken gedwongen de markt te verlaten omdat zijn verdeler plots besloot van partner te veranderen, zich aansluitend bij de nummer twee van de streek. Onder deze omstandigheden zijn wettelijke stappen zelden een oplossing.
bedraagt. Een engagement op het terrein is essentieel voor het controleren van de distributiekanalen en om uzelf ervan te vergewissen dat uw sales-strategie wordt opgevolgd.
Relatie op lange termijn “Wie zaken doet in China moet het onvoorziene voorzien. Met andere woorden, flexibel zijn in een continu veranderende omgeving. De wettelijke degelijkheid van contracten is dan ook relatief, met een geest die de overhand neemt op de letter”, zegt Eric Baart. “Voor een Chinees is een contract eindeloos bespreekbaar en aanpasbaar: eerder dan het concretiseren van relaties, plaveit het de weg naar een relatie op lange termijn. Deze instabiliteit is ook te wijten aan het feit dat het economisch weefsel vooral opgebouwd
Eric Baart, Partner van Roland Berger Strategy Consultants: “Een engagement op het terrein is essentieel voor het controleren van de distributiekanalen.”
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
43
Logistics & Manufacturing Karel De Decker
Hotspots liggen in Tsjechië en Polen
Oost-Europa aan de logistieke top
In een studie, uitgevoerd door logistiek consultancy bureau Total Logistics en vastgoedexpert King Sturge, wordt Duitsland in de race voor de ‘ideale logistieke locatie’ voorbijgestreefd door landen als Tsjechië en Polen.
Kenneth Porter, Partner bij Total Logistics verklaart zich nader: “Ondanks het feit dat de internationale aard van de EU enorme kansen biedt voor bedrijven, wordt het steeds moeilijker om een goede keuze te maken voor de locatie van een magazijn en voor de juiste infrastructuur.” Met een complex model, dat gebruik maakt van 1.000 zogenaamde demand points (afzetpunten) en 50 verschillende, potentiële magazijnlocaties, wordt in de studie de relatieve aantrekkelijkheid van elk land berekend. Hierbij wordt rekening gehouden met zaken als magazijn-exploitatiekosten, personeelsen vervoerkosten.
Benelux en Duitsland ‘relatief duur’ In de studie werden de meest belangrijke logistieke kosten geëvalueerd voor 27 geindustrialiseerde Europese landen. Hierbij denken we aan de gemiddelde jaarlijkse kosten per magazijnmedewerker en de gemiddelde huurprijs per vierkante meter magazijnruimte. De Benelux en Duitsland komen in deze studie als ‘relatief duur’ over, terwijl landen in Centraal- en OostEuropa uit pure kostenoverwegingen erg aantrekkelijk lijken. Op dit ogenblik is het zo dat bekende Duitse steden als Berlijn, Bonn en Düssseldorf worden voorbijgestreefd door Praag, Warschau, Katowice en Vilnius. Het rapport stelt de ‘relatieve robuustheid van de voormalige Oostbloklanden’ vast.
In single warehouse scenario scoort de Benelux goed
als ‘vrij gunstig’ uit de berekeningen in een zogenaamd single warehouse scenario, waarbij heel Europa wordt bevoorraad vanuit één enkele locatie. Wanneer er aan het Verenigd Koninkrijk een separate magazijnlocatie werd toebedeeld en verder gebruik gemaakt werd van één centraal magazijn voor de rest van het Europese vasteland (2 warehousesscenario), schoof het zwaartepunt verder oostwaarts naar Praag, Katowice, Brno en Bratislava. Alleen in een nog complexer scenario met één Engelse locatie en een tweetal andere magazijnlocaties (3 warehouses-scenario), kwamen bijvoorbeeld Frankrijk en de Benelux naar voor in de lijst. Belangrijk in deze benadering is het aantal magazijnen in een voorgesteld supply chain netwerk en de belangrijkste markten die op die manier bediend moeten worden. Voor oplossingen met één enkel Europees magazijn is Praag de beste en de goedkoopste oplossing. Als een bedrijf echter dezelfde markt wil bedienen met drie magazijnen, dan komt Warschau bovenaan om Oost-Europa te bedienen.
Rijzende sterren: Moscou, St Petersburg, Kiev en Turkije Zelfs wanneer men rekening houdt met een toekomstige 50% salarisstijging in de voormalige Oostbloklanden, blijven Warschau, Katowice en Vilnius de meest aantrekkelijke alternatieven om Oost-Europa te bedienen. Het zijn duidelijk mogelijke logistieke hotspots voor de toekomst. Bij de ‘rijzende sterren’ vermelden we Rusland (Moscou, St. Petersburg), Oekraïne (Kiev) en Turkije.
Centraal-Europa en de Benelux kwamen
44
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Kenneth Porter, Partner bij Total Logistics: “De internationale aard van de EU biedt enorme kansen voor bedrijven. Toch wordt het steeds moeilijker om een goede keuze te maken voor de locatie van een magazijn.”
Flexibiliteit in cross-docking en opslag De meeste gebruikers van magazijnen kiezen voor flexibiliteit in cross-docking en opslag. Veel retailers in Europa houden minder voorraad en maken gebruik van meerdere cross docking-punten, temeer omdat producten steeds vaker in het producerende land geconsolideerd worden. In de praktijk betekent dit dat er steeds vaker ‘winkelklare’-producten (pre-packs) worden verhandeld, die meer gespecialiseerde apparatuur en procedures vereisen. Ten slotte zien we een groei in het aantal gedeelde- (shared) en multi-user magazijnen, aangezien kosten en duurzaamheid steeds vaker leiden tot transactie gebaseerde logistieke contracten. Deze aanpak is al gemeengoed in de UK; er wordt daarbij gebruik gemaakt van additionele, op maat gemaakte opslagruimte om bv. seizoensgoederen of een groeiende vraag bij uitverkoop te kunnen opvangen. Conclusie van de studie: de continue groei van de economie in de voormalige Oostbloklanden biedt kansen. Kritische succesfactoren zijn hierbij de drie ‘L’-en in de logistiek: location, labour, lay-out.
Logistics & Manufacturing Stijn Dom
Limburg mist traditie op het gebied van ondernemerschap
“We willen historische cadans doorbreken” Met de bouw van de site werd in september 2007 begonnen. Dankzij de uitbreiding kan Helvoet Pharma haar positie verstevigen en haar expansie in het buitenland verder zetten. Het hoofdkantoor van de firma bevindt zich in Alken, maar er zijn ook productie-eenheden in de VS, Italië en Duitsland. In Alken zijn 480 mensen tewerkgesteld. In 2007 realiseerde Helvoet Pharma een omzet van 170 miljoen euro, waarvan bijna 80 miljoen in Alken. Voorlopig werft Helvoet Pharma nog geen nieuwe medewerkers aan, maar die gaan er ongetwijfeld komen. Door de crisis worden de aanwervingen (voorlopig) op hold gezet. De nieuwe site bestaat voornamelijk uit zogenaamde clean rooms, waar strikte procedures en maatregelen inzake zuiverheid en productveiligheid in acht worden genomen. De lucht wordt voortdurend gezuiverd en dankzij een maximale automatisering is er een minimaal contact tussen product en operator. De nieuwe site is gebouwd om rubberen componenten voor farmaceutische verpakkingen en medische systemen te produceren. Hoofdzakelijk voor toepassingen in de oncologie, diabetes en vaccins. Vanaf het tweede kwartaal van dit jaar zullen de eerste producten de deur uitgaan, naar alle uithoeken van de wereld.
Historische cadans doorbreken “Ik ben trots op Helvoet Pharma om twee redenen”, vertelt ons Steve Stevaert, gouverneur van Limburg. “Ten eerste omdat ze zich bezighouden met gezondheid. Gezonde mensen hebben honderden wensen, maar zieke mensen hebben maar één wens: gezond worden. Om die reden is de farma-sector belangrijk. Ten tweede omdat de firma voor tewerkstelling zorgt in Limburg. Nu het minder gaat met de economie tellen investeringen dubbel. We willen van Limburg een sterk merk maken en de steden en gemeenten zijn in dat verband altijd het uitgangspunt.” Ondernemers zijn de motor van de economie, ook in Limburg. De uitdaging in Limburg bestaat erin de historische cadans te doorbreken. Als de conjunctuur accelereert,
Met de nodige luister heeft Helvoet Pharma haar nieuwe productiesite van 6.000 m2 geopend. Het bedrijf uit Alken produceert rubberen en aluminium verpakkingsonderdelen voor de farmaceutische sector. Blikvanger was Steve Stevaert, gouverneur van de provincie Limburg. “Limburgers praten misschien traag, maar werken des te sneller”, aldus Stevaert.
trekt de economie in Limburg zich altijd minder snel op gang. En als het slecht gaat met de economie, gaat het altijd sneller slecht in de provincie. “De uitdaging is om dat om te keren”, aldus Stevaert. “En Helvoet Pharma doet dat ook. Als bedrijven nu investeren, zullen ze – als de economie weer aantrekt – daar dubbel de vruchten van plukken. De
“We zijn te bescheiden en zouden dat juk van ons af moeten gooien. Er is wel degelijk kapitaal aanwezig in onze provincie.”
grote troef van Limburg is de arbeidsethiek van de mensen. We praten traag, maar werken des te sneller. Verder is het voor bedrijven uit de regio cruciaal om een goede verstandhouding met de lokale overheden te onderhouden. Een samenwerking tussen de bedrijfswereld en de academische wereld is eveneens niet te onderschatten, met namen op het gebied van Life Science. Universiteiten kunnen bedrijven zoals Helvoet Pharma ondersteunen.”
Strategie en visie ontwikkelen Verder heeft de provincie een rol te spelen als het om vergunningen (op het gebied van constructie en milieu bijvoorbeeld). “Het grote voordeel is dat in Limburg iedereen iedereen kent”, gaat Stevaert verder. “We zijn een hechte provincie en moeten dat uitspelen. Vroeger was Limburg de provincie met de hoogste werkloosheid, maar dat is niet langer het geval. Vanuit
Steve Stevaert, gouverneur van Limburg: “Als bedrijven nu investeren, zullen ze – als de economie weer aantrekt – daar dubbel de vruchten van plukken.” de provincie moeten we een strategie en een visie ontwikkelen en enthousiasme bij de bevolking bewerkstelligen. Limburg heeft – in vergelijking met bijvoorbeeld West-Vlaanderen – niet zo’n traditie als het gaat om ondernemerschap. We zijn te bescheiden en zouden dat juk van ons af moeten gooien. Er is wel degelijk kapitaal aanwezig in onze provincie. En we moeten dat op de juiste manier zien te gebruiken. Op die manier kunnen we de provincie meer op de landkaart zetten.”
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
45
Logistics & Manufacturing Karel De Decker
Monthly Headlines
Logistics & Manufacturing Zonder logistiek is ‘t paniek Logistiek is een essentieel onderdeel van het economisch proces en wint alsmaar aan belang. Toch bestaat er nog steeds een te eenzijdig beeld van logistiek. Daarom startte de Vlaamse overheid medio januari 2009 met een imagocampagne. Tegelijk ging de nieuwe website Flanders Logistics online (www.flanderslogistics.be). Het doel van de campagne: de sleutelrol van de logistieke sector in Vlaanderen in de verf zetten. De mediacampagne omvatte advertenties in kranten en magazines en een tv-spot op de nationale zenders. De campagne werd gekoppeld aan een partnership met de VDAB die gedurende twee weken jobs in de logistieke sector extra in de kijker heeft gezet. Onder de boodschap ‘Zonder logistiek is ’t paniek’ moet de campagne het imago van de logistiek versterken bij de brede bevolking, de beroepsbevolking en de jongeren. Het vaak oubollig, te beperkt en negatief beeld tegenover logistiek dus doorbreken, was de missie. Vlaanderen is inderdaad zeer belangrijk op de logistieke kaart. Als logistieke hub in Europa heeft het een status te verdedigen. Dit vertaalt zich intussen in een aanwezigheid van meer dan 400 Europese distributiecentra, goed voor meer dan 25.000 arbeidsplaatsen. Vooral de toegevoegde waarde in het kader van de ‘uitgestelde productie’, afgestemd op de lokale marktvraag, wordt erg hoog aangeschreven. Ook op het gebied van distributieactiviteiten scoort Vlaanderen bijzonder goed.
op de bedrijfswereld die gebruik maakt van vrachtwagentransport. Bovendien is er sprake van personeelsschaarste en kampt de sector met een vergrijzing van de chauffeurs. Volgens Adecco zijn er nog te weinig bedrijven die de inhoud en de gevolgen van de regelgeving kennen. De sessies worden kosteloos georganiseerd in samenwerking met Transport Academy in Vlaanderen. Bedrijven kunnen zich aanmelden voor de infosessies op http://www.hetjuistebaanvak. be, waar heel wat informatie voorhanden is over dit initiatief.
Extended Gateway Vlaanderen Het concept van de Extended Gateway Vlaanderen werd zowat 2 jaar geleden door het VIL ontwikkeld. Op de eerste plaats is het een vertaling van een trend die zich reeds in de praktijk voordoet. Zee- en luchthavens nemen initiatieven in hun achterland om hun competitiviteit te verhogen. Vandaar de term Extended Gateways. Via het clusteren van logistieke activiteit in goed uitgekozen regio’s kunnen goederenstromen gebundeld worden en kan multimodaliteit duurzaam uitgebouwd worden. Het Extended Gateway model versterkt niet alleen de gateways, maar ook het Vlaamse achterland. Het biedt niet alleen kansen voor de logistieke en industriële bedrijven; het beperkt ook de lasten voor de samenleving en is zo vooral ook
een duurzaam maatschappelijk project. Het handboek van deze recent gepubliceerde studie kun je verkrijgen bij het Vlaams Insituut voor Logistiek (VIL). www.vil.be
Antwerpen bouwt een nieuw Havenhuis In 2013 zal het Gemeentelijk Havenbedrijf over een nieuwe hoofdzetel beschikken. Het architectenbureau Zaha Hadid Architects (Londen) tekende voor het ontwerp. Het gebouw komt aan kaai 63 aan het Eilandje en moet op gepaste wijze de haven van Antwerpen als wereldhaven en als economische troefkaart van Antwerpen en Vlaanderen belichamen. De geraamde bouwkost bedraagt 31,5 miljoen euro, exclusief btw en erelonen. De oppervlakte bedraagt 12.700 m2 voor ca. 500 werkplekken en een ondergrondse garage voor 300 wagens. Het nieuwe gebouw past in de toekomstgerichte investeringspolitiek van het Gemeentelijk Havenbedrijf. In dat pakket zit o.m. ook de vernieuwing van 9 sleepboten en verdere in- en uitbreidingsinvesteringen in de infrastructuur. De Vlaamse havenbesturen voeren ook gesprekken met de Vlaamse overheid over de financiering van de basis haveninfrastructuur.
Adecco sensibiliseert bedrijven over vakbekwaamheid vrachtwagenchauffeurs Adecco organiseert in Vlaanderen verschillende sessies om bedrijven te informeren over de nieuwe regelgeving voor vakbekwaamheid, die vanaf 10 september 2009 in voege treedt voor vrachtwagenchauffeurs. Die regelgeving zal een erg grote impact hebben
46
In 2013 zal het Gemeentelijk Havenbedrijf over een nieuwe hoofdzetel beschikken.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Expert Group Finance Legal & Finance Redactie
Ann Cools Finance & Administration Director G4S Security Services
Werner De Laet CFO Mobistar
Patrick Descamps CFO EOC Belgium
Rudi De Winter CFO Van Laere
Joost Gietelink CFO - Randstad Group Belgium & Luxemburg
Johan Maes CFO Aquafin
Walter Van Cauwenberge CFO Innogenetics
Corporate banking staat niet onder druk bij Randstad
“De evolutie in de bancaire sector houden we nauwlettend in het oog” thema-artikel Randstad werkt in het kader van corporate banking samen met de vier Belgische grootbanken. “Stabiliteit is voor ons cruciaal”, vertelt Joost Gietelink, CFO van Randstad. “De bancaire crisis heeft onze relatie met de banken niet onder druk gezet, maar er is wel sprake van verhoogde waakzaamheid.”
staan. Naar de toekomst toe is het een feit dat de banken voor het financieringsluik andere tarieven gaan hanteren. De financiële sector zal er anders uitzien na deze crisis. Hoe is nog onduidelijk. Ik wil niet zeggen dat dat een zorg is, maar het is wel iets dat wij nauwlettend in het oog houden.”
Herstructureren Met welke banken werken jullie samen? “Vanuit de Randstad Holding hebben wij een financiering lopen en alle banken die daar onderdeel van uitmaken, zijn bij ons preferred suppliers. In België doen we zaken met ING, Fortis, Dexia en KBC. Op dit ogenblik komen Fortis en KBC het meest aan bod.” Voor welke diensten doen jullie een beroep op die banken? “Dat zijn er verscheidene: betalingsverkeer, kredietlijnen, maar ook het beheren van het wagenpark, pensioenfonds en ondersteuning.” Wat verwacht u op het gebied van dienstverlening? “We kijken natuurlijk in eerste instantie naar de pricing en een bepaalde mate van wederkerigheid: welke banken zijn ook financier van de groep. Relatiemanagement en relatiebeheer zijn ook cruciaal. We gaan ook na of ze innovatief
48
zijn en nieuwe dingen kunnen bedenken die voor ons interessant zijn. Zo heeft Dexia een product ontwikkeld om op een fiscaal vriendelijke manier bonussen uit te keren.”
Stabiliteit Heeft de bancaire crisis een invloed gehad op de relaties met de banken? “Eigenlijk aan onze kant niet. We zijn bij dezelfde banken gebleven. Wij doen in België met de vier grootbanken zaken (in mindere of meerdere mate) en als we veranderen, zou het neerkomen op het verschuiven van een deel van onze portefeuille. En dat heeft weinig zin. Stabiliteit is in deze tijd ook belangrijk.” Heeft u zich zorgen gemaakt? “Rekeninghoudend met de situatie hebben we wel goed afgewogen waar we onze middelen wilden plaatsen. Zo hadden we op een bepaald ogenblik wat meer middelen bij de staatsbanken
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Had u de crisis als CFO zien aankomen? “Niet in de mate zoals zij nu plaatsvindt. We hebben wel nood aan een andere manier van aanpakken. De grote vraag is hoe de banken geherstructureerd zullen worden. Volgens mij is dat een materie waar alle knappe koppen hun hoofd over breken. Hoe kan men dat realiseren? Zolang daar geen duidelijkheid over is, zal de onzekerheid in mijn ogen blijven bestaan.” Is er een soort haatliefde verhouding tussen de banken en de bedrijfswereld aan de gang? “In mijn visie zijn niet alleen de banken de oorzaak van de recessie. Alle partijen hebben in een bepaalde mate boter op hun hoofd. Het enige wat mij persoonlijk ergert, is dat de banken geen mea culpa uitspreken en erkennen dat ze fout zijn geweest. Maar dat geld net zo goed voor de overheid en de centrale banken. Wij hebben leningen lopen tegen rentepercentages waarvan ik weet
dat de banken daar nooit winst op konden maken en die winst hebben ze proberen te realiseren door bijkomende producten te verkopen. Iedereen heeft in een bepaalde mate verantwoordelijkheid in dit soort crisissen. De ene mis-
“We gaan ook na of banken innovatief zijn en nieuwe dingen kunnen bedenken die voor ons interessant zijn.”
schien wat meer dan de andere. Ik denk dat het geen zin heeft om een schuldige te zoeken. We moeten er met z’n allen zien uit te komen. Elke bedrijfsleider neemt op dit ogenblik de juiste beslissing voor zijn bedrijf. Maar of dat macro-economisch ook juist is, is nog maar de vraag.”
Financieringsmiddelen Worden jullie geconfronteerd met het feit dat kredietverlening moeilijk verloopt? “Nee. Voor de overname van Vedior hebben we destijds een vijfjarige lening afgesloten. Die loopt in 2013 af. De banken voldoen gewoon aan hun contractuele verplichtingen. Voor het overige hebben we geen bijkomende noodzaak aan financiering. Er zijn projecten die niet doorgaan, maar dat heeft vooral
Joost Gietelink, CFO van Randstad: “Er zijn projecten die niet doorgaan, maar dat heeft vooral te maken met macro-economische omstandigheden.” te maken met macro-economische omstandigheden en niet omdat we niet aan de nodige middelen kunnen geraken.” Zijn er verbeteringen mogelijk in jullie relatie met de banken? “Vanuit Randstad zien we niet meteen zaken waarvan we zeggen dat die veranderd dienen te worden. Wij zitten in een andere positie dan een aantal bedrijven die financieringsmiddelen nodig hebben. Die bedrijven zouden wel willen dat er een en ander snel verandert. De
banken redeneren op een meer conservatieve manier. Er wordt sneller gezegd: ‘Van de kredietcommissie mag het niet’ of ‘Het moet op deze manier gebeuren’. Terwijl we in een klimaat zitten dat we eigenlijk wat meer zou dienen te geven en nemen.”
Overheid wil kredietschaarste aanpakken Uit de jaarlijkse investeringsenquête van de Nationale Bank bij de bedrijven blijkt bijvoorbeeld dat in november 2008 liefst 48% van de ondernemingen de kredietvoorwaarden als ongunstig bestempelde. In de voorbije jaren lag dat cijfer nooit hoger dan 18%. Door de strengere eisen van de bankiers hebben heel wat fundamenteel gezonde bedrijven op dit moment moeite om aan de nodige bankkredieten te raken. Sommige worden zelfs in hun voortbestaan bedreigd. En dat terwijl diezelfde grootbanken er zich in ruil voor overheidssteun toe verbonden hebben de kredietverstrekking aan bedrijven te blijven verzekeren. Om te zorgen dat de Belgische banken zich houden aan die ‘inspanningsverbintenis wil de minister van Economie, Vincent Van Quickenborne (Open VLD), dat de banken voortaan maandelijks tekst en uitleg verschaffen bij de evolutie van hun kredietbeleid. De overheid zou volgens Van Quickenborne de ontwikkeling van de bedrijfskredieten bij de grote banken systematisch moeten vergelijken met het geheel van kleinere banken. De overheid zou ook frequenter moeten luisteren naar de beoordeling van de kredietvoorwaarden door de bedrijven op het terrein. Ten slotte stelt Van Quickenborne ook voor dat de Belgische grootbanken gebruik maken van de waarborgmechanismen die de gewesten aanbieden en van de mogelijkheden die de Europese Investeringsbank biedt om kredieten te geven aan kmo’s. Beide mechanismen worden momenteel veel te weinig aangewend door de Belgische banken.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
49
Legal & Finance Dirk Huygens – Glenn Fredrix Buntinx Huygens Advocaten – www.bnh-law.be
Grensoverschrijdende invordering wordt vereenvoudigd
Europees betalingsbevel: nieuw wapen in strijd tegen betalingsachterstand De gevolgen van de wereldwijde economische malaise worden dagelijks voor steeds meer bedrijven merkbaar. Facturen blijven langer onbetaald of worden in hun geheel niet meer voldaan, en invorderingsprocedures stranden door hun tijdrovend karakter steeds vaker op het faillissement van de schuldenaar. Vooral bij grensoverschrijdende transacties bemoeilijken hoge kosten en een lang procesverloop op significante wijze een succesvolle invordering. Met het nieuwe betalingsbevel snelt Europa schuldeisers te hulp.
Het Europese betalingsbevel: een nieuw alternatief Met twee nieuwe rechtsinstrumenten heeft de EU de strijd tegen de betalingsachterstand opgevoerd. Zo berichtten we eerder reeds over zgn. small claims – Verordening die met een eenvormige Europese procedure de procesvoering betreffende geringe vorderingen (maximaal 2.000,- euro) in grensoverschrijdende aangelegenheden wil vereenvoudigen, bespoedigen, en de kosten ervan wil drukken. Een versterking van het wapenarsenaal kwam er met de op 12 december 2008 in werking getreden Verordening van 12 december 2006 tot invoering van een Europese betalingsbevelprocedure. Deze procedure heeft als voorwerp de inning van liquide geldvorderingen voor een specifiek bedrag, die opeisbaar zijn op het tijdstip waarop het verzoek om een Europees betalingsbevel wordt ingediend. Ze resulteert in een titel, het EG-Betalingsbevel, die na de betekening ervan in de andere lidstaat (van tenuitvoerlegging) wordt erkend en aldaar kan worden uitgevoerd, (in beginsel) zonder dat nog formaliteiten in de lidstaat van tenuitvoerlegging moeten worden vervuld en zonder dat nog verzet tegen de erkenning kan worden aangetekend. Vooral bij facturatie in uitvoering van Europese handelscontracten (bv. productie en levering van goederen) zal de verordening haar nut bewijzen. De verordening is immers van toepassing op burgerlijke
50
en handelszaken. Het toepassingsgebied ervan wordt echter op dubbele wijze beperkt. Enerzijds doordat bepaalde materies uitdrukkelijk uit de toepassingssfeer zijn gebannen (bv. fiscale, bestuursrechtelijke en douanezaken, sociale zekerheid, bepaalde insolventieprocedures (bv. faillissement), vorderingen uit niet-contractuele verbintenissen, goederenrechtelijke gevolgen van bepaalde familiaalrechtelijke transacties (bv. testamenten en erfenissen), etc.). Anderzijds doordat zij niet toepasselijk is in Denemarken; handelaars die geregeld transacties uitvoeren met afnemers in Denemarken zijn bijgevolg gewaarschuwd. De betalingsbevelprocedure heeft een facultatief karakter: de verzoekende partij kan nog steeds langs de klassieke weg de invordering van zijn schuldvordering nastreven.
Een formele procedure: revolutionair of maat voor niets? De toekenningsprocedure wordt gekenmerkt door haar formeel karakter. Voor de rechtbank van de oorspronglidstaat waar een verzoek wordt ingediend, is slechts een beperkte inhoudelijke controlebevoegdheid weggelegd. Het invullen van een standaardformulier met bijlagen volstaat. Normaal gezien levert de rechtbank van de lidstaat van oorsprong binnen 30 dagen het betalingsbevel af. Na betekening in de lidstaat van tenuitvoerlegging
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
De gevolgen van de wereldwijde economische malaise: facturen blijven langer onbetaald of worden in hun geheel niet meer voldaan. beschikt de verweerder over 30 dagen om te betalen of een verweerschrift in te dienen. Doordat dit verweerschrift niet gemotiveerd hoeft te zijn, verliest de titel vanzelfsprekend heel wat van zijn efficiëntie. In dat geval wordt de gewone procedure gevoerd. Betaalt de verweerder niet maar wordt ook geen verweerd gevoerd, dan verklaart de oorsprongrechter de titel uitvoerbaar. In een beperkt aantal gevallen kan de tenuitvoerlegging alsnog worden geweigerd of heroverwogen. Hoewel dit instrument prima facie nuttig lijkt, zal enkel de praktijk uitwijzen of de nobele doelstellingen die eraan ten grondslag liggen, zullen worden gerealiseerd. Alleszins heeft de Belgische wetgever hier zijn mosterd gevonden om ook voor binnenlandse transacties een gelijkaardig wetsvoorstel in te dienen.
Legal & Finance Solange Tastenoye
Wie is aansprakelijk?
Kraan brengt schade toe aan uw bedrijf Het principe van artikel 1384, lid 1 Burgerlijk Wetboek Dit artikel stelt dat men moet instaan voor de schade die veroorzaakt wordt door zaken die men onder zijn bewaring heeft. Opdat de bewaarder van een zaak aansprakelijk kan gesteld worden, moet de benadeelde het bewijs leveren van een gebrek aan de zaak en van het oorzakelijk verband tussen dit gebrek en de opgelopen schade. Of de bewaarder nu kennis had van het gebrek, speelt geen rol. Bij dit soort aansprakelijkheid is het dus niet nodig dat een fout werd vastgesteld. De bewaarder van de zaak kan zich ontdoen van zijn aansprakelijkheid indien hij kan aantonen dat de schade te wijten is aan een vreemde oorzaak (bijvoorbeeld toeval of overmacht). Al deze elementen, namelijk het gebrek aan de zaak (hier dus de kraan) en/of een geval van overmacht of toeval worden door de rechter geval per geval nagegaan. In de praktijk blijkt ook vaak dat gewichten zoals bijvoorbeeld een ladder, kruiwagen of andere aan de kraan wordt vastgehecht. Of dit een gebrek uitmaakt van de zaak en hierdoor de schade ontstaat, is eveneens een feit waarover de rechter moet oordelen. Dit gebeurt in de meeste gevallen nadat een deskundige ter plaatse is geweest en in zijn verslag uiteenzet wat er precies is misgegaan. Aan de hand van de omstandigheden en dit verslag zal de rechter dan één of soms meerdere aansprakelijke personen aanduiden.
Aansprakelijkheidsbedingen – bevrijdingsbedingen Bij het afsluiten van overeenkomsten betreffende het plaatsen van kranen, wordt vaak een ‘bevrijdingsbeding’ opgenomen. Dit komt neer op het uitsluiten van de aansprakelijkheid indien er zich een ongeval voordoet. Bij deze bedingen proberen de partijen af te wijken van hun contractuele aansprakelijkheid. In principe zijn dergelijke bedingen geldig. Partijen zijn trouwens vrij om de inhoud van hun overeenkomsten te bepalen, op voorwaarde dat dwingende wetsbepaling-
Het bedrijf dat zich naast het uwe bevindt is bezig met uitbreidingswerken. Hiertoe wordt een beroep gedaan op twee grote kranen. Tijdens een stormachtige nacht valt één van de kranen om en brengt ze schade toe aan een deel van uw bedrijfsgebouw. Aangezien er bij het opstellen van dergelijke kranen meestal meerdere partijen betrokken zijn, stelt u zich de vraag wie hiervoor aansprakelijk is en wie u zal vergoeden voor uw schade? En is het mogelijk dat de ene of de andere partij haar aansprakelijkheid uitsluit?
en in acht worden genomen. Zijn deze bevrijdingsbedingen echter strijdig met deze dwingende wetsbepalingen, dan zijn zij uiteraard nietig.
Zijn deze clausules rechtsgeldig? Tegenwoordig wordt aangenomen dat partijen in principe van het gemeen recht inzake contractuele aansprakelijkheid mogen afwijken. De rechtsgeldigheid van deze aansprakelijkheidsbedingen is aan geen enkele vormvereiste onderworpen. Deze bedingen mogen zelfs berusten op een stilzwijgende, doch wel een zekere instemming van de partijen. Concreet betekent dit dat aansprakelijkheids- en bevrijdingsbedingen rechtsgeldig zijn. Toch bestaan er een drietal uitzonderingen, namelijk het bedrog, de ontkrachting van de overeenkomst en wettelijke verbodsbepalingen. Men kan zich dus niet bevrijden van zijn bedrog of opzettelijke fout. De ‘ontkrachting van de overeenkomst’: hier wordt bedoeld dat het bevrijdingsbeding niet tot gevolg mag hebben dat de inhoud of de zin zelf van de overeenkomst aangetast wordt. In een ander aantal gevallen zijn bevrijdingsbedingen verboden omdat de wet zelf ze verbiedt.
Een praktijkvoorbeeld A verhuurt een kraan aan B. Deze valt
om en brengt schade toe aan B. B wenst zijn schade te recupereren bij A. Eigenaar A stelt echter dat onderaannemer B de kraan verkeerdelijk heeft gemonteerd en bovendien verwijst hij naar hun huurovereenkomst waarin een ‘bevrijdingsbeding’ is opgenomen. Dit beding stelt dat B, de huurder van de kraan, afziet van alle verhaal ten aanzien van de verhuurder. Dit beding wordt hier nu bestreden. De rechter stelt dat een bevrijdingsbeding nietig is indien de overeenkomst zelf hierdoor elke zin zou verliezen. Hij stelt dat een dergelijk beding in dit geval niet tot gevolg heeft dat de hoofdverbintenis van de verhuurder geen voorwerp meer zou hebben. Hij besluit dat het bevrijdingsbeding geldig is en hierdoor onderaannemer zijn schade niet kan terugvorderen van A.
Het is heel moeilijk om in geval van een ongeluk met een kraan een aansprakelijke aan te duiden.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
51
Legal & Finance Solange Tastenoye
Qui est responsable?
Une grue endommage votre entreprise La firme voisine de la vôtre effectue des travaux d’aménagements. Pour ce faire, elle a recours à deux grandes grues. Par une nuit de tempête, l’une des deux grues bascule et s’écrase sur votre bâtiment, provoquant de nombreux dégâts. Vu que le montage d’une telle grue implique généralement la participation de plusieurs parties, la question se pose de savoir qui est responsable et qui va payer les dommages causés? Et se pourrait-il que l’une ou l’autre partie décline toute responsabilité?
52
Le principe de l’article 1384, alinéa 1 du Code Civil
Conditions de responsabilité – conditions d’exonération
Cet article pose qu’on est responsable des dommages causés par les objets qu’on détient. Puisque le détenteur peut être tenu pour responsable, celui qui a subi le préjudice doit apporter la preuve d’une défectuosité de l’objet et de la cause à effet entre cette défectuosité et le préjudice encouru. Que le détenteur ait oui ou non été au courant de la défectuosité n’importe pas. Dans ce cas de figure, il n’est donc pas nécessaire qu’une faute ait été constatée. Le détenteur de l’objet peut décliner sa responsabilité s’il peut démontrer que le dommage est dû à une cause étrangère (par exemple le hasard ou un cas de force majeure). Tous ces éléments, à savoir la défectuosité de l’objet (en l’occurrence la grue) et/ou le cas de force majeure ou le hasard sont examinés au cas par cas par le juge. Dans la pratique, il apparaît souvent aussi que des poids comme par exemple une échelle, une brouette ou autre sont attachés à la grue. Dans quelle mesure ce fait avéré fait partie de la défectuosité de l’objet ou a provoqué la défectuosité de l’objet, est laissé à l’interprétation du juge. Celui-ci attend généralement avant de se prononcer qu’un expert se soit rendu sur place et ait expliqué dans son rapport ce qui s’est réellement passé. Compte tenu des circonstances et de ce rapport, le juge désignera ensuite un ou parfois plusieurs personnes responsables.
Lors de la signature du contrat portant sur l’installation de la grue, une condition de “décharge” est souvent mentionnée. Cela touche à l’exclusion de la responsabilité en cas d’accident. Lors de la stipulation de ces conditions, les parties tentent de s’écarter de leur responsabilité contractuelle. En principe, ces conditions sont valables. Les parties sont en outre libre de déterminer le contenu de leur accord, à condition de prendre en considération les dispositions légales en vigueur. Si toutefois les conditions libératoires sont en contradiction avec la loi, elles n’auront. aucune valeur.
intentionnée. Par “annulation de l’accord” on entend que la condition libératoire ne peut pas porter atteinte au contenu ou au sens même de l’accord. Dans un certain nombre d’autres cas, les conditions d’exonération sont interdites, parce que la loi même les interdit.
Un exemple issu de la pratique A loue une grue à B. La grue s’écroule et provoque des dommages à B. B souhaite être dédommagé par A. Le propriétaire A affirme cependant que le sous-traitant B à mal monté la grue et il réfère en outre à leur contrat de location dans lequel figure une condition libératoire. Cette condition stipule que B, le locataire de la grue, renonce à toute forme de recours à l’égard du loueur. Cette condition fait à présent l’objet d’une contestation. Le juge considère que la condition de décharge est nulle si elle ôte tout sens à l’accord. Il estime dans ce cas qu’une telle condition n’a pas pour conséquence que l’engagement principal du loueur n’a plus lieu d’être. Il conclut que la condition libératoire est valable et que par conséquent le sous-traitant ne peut pas réclamer un dédommagement à A.
Ces clauses sont-elles légales? Actuellement on admet que les parties puissent en principe s’écarter du droit commun en matière de responsabilité contractuelle. La légalité de ces conditions de responsabilité n’est soumise à aucune obligation de forme. Ces conditions peuvent même reposer sur un accord tacite, cependant approuvé par les parties. Concrètement, cela signifie que les conditions de responsabilité et d’exonération sont légales. Il existe pourtant trois exceptions, à savoir la tromperie, l’annulation de l’accord et les dispositions légales d’interdiction. On ne peut pas déroger à sa tromperie ou à sa faute
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Il est très difficile en cas d’accident avec une grue de désigner un responsable.
Legal & Finance Jan Callant
Beleid en beleidsvoerders steeds meer onder druk
Lessons learned uit het Fortis-débacle Beursnoteringen Het kluwen rond Fortis is zo groot geworden dat niemand nog echt weet wat de ware toestand van het bedrijf is. De aandeelhoudersvergadering op de Heizel toonde duidelijk aan dat gezond verstand niet meer aan de orde is. Enkel beïnvloeding ligt nog aan de oorsprong van de beslissing en dat is jammer. Wij willen hier geen standpunt innemen, maar wat ons stoort is dat het neen-verdict er blijkbaar is gekomen omdat Didier Reynders de zaak nog even wou manipuleren. Als het klopt dat dit de uiteindelijk beslissing in de hand gewerkt heeft, moeten we ons vragen stellen bij die beslissing. Is deze genomen in eer en geweten en op basis van de noodzaak voor een goed beleid naar de toekomst? Of is ze genomen uit een buikgevoel en dan is ze voor 99% zeker de verkeerde beslissing geweest. Wat er ook moge van zijn, het bewijst eens te meer dat veel mensen investeren in bedrijven omdat ze met een spaarpotje, van waar dat ook moge komen, geen blijf weten. In Ieper kent men ook zo’n voorbeeld. Het klinkt misschien arrogant, maar zou het niet beter zijn dat de investeringen in grote bedrijven in handen blijvan van institutionele beleggers, die dag in dag uit met beleggen en beleid bezig zijn? De Nederlandse houding bij de samenstelling van de raad van bestuur van Fortis Holding was veel volwassener en professioneler en het zijn slechte verliezers die uit de dans stappen. We kunnen trouwens evenzeer voorspellen dat binnenkort de vraag weer opborrelt over de notering over een bedrijf op de beurs. Is het inderdaad niet zo dat te veel bedrijven te graag en te snel de stap zetten naar de beurs? Ons gevoel leert ons dat veel bedrijven daar niet thuishoren en dat er inderdaad werk moet gemaakt worden van een andere mentaliteit. In grote woorden omschrijft men dit als visie. Helemaal terecht, maar alleen visie met een degelijke onderbouw kan blijven leven.
Lonen topmanagers Een beetje uit de actualiteit verdwenen,
Je kan er de laatste tijd niet om heen. Het beleid voeren van een (grote) onderneming is over eieren lopen. De achterban, vroeger de steun, keert zich nu vaker tegen de beleidsvoerders; deels uit eigenbelang, deels uit mediageilheid, maar zwart/wit gesteld vaak uit een combinatie van domheid en misplaatst vertrouwen. Zelfonderzoek dringt zich op!
maar daarom niet minder aan de orde, zijn de lonen/ontslagvergoedingen voor topmanagers. We willen ons niet wagen aan een discussie over het feit of de lonen al dan niet te hoog of redelijk zijn. Gezien de Raad van State echter in het debat rond de ontslagvergoedingen is getreden, lijkt het ons aangewezen om toch wat beter te gaan nadenken. Een voorstel dat de ontslagvergoedingen van managers van beursgenoteerde bedrijven aan banden legt, werd door die Raad van tafel geveegd. Discriminerend, zo luidt het verdict. Terecht denken we dan, maar wat is de oplossing? Iedereen aan beperkingen onderwerpen, de beperkingen opheffen of rationeler nadenken. Laat ons hopen dat de strategie hier wordt dat men voor alle functies (niet alleen topmanagers dus) een systeem van ontslagvergoedingen uitwerkt waarbij inderdaad geen discriminatie bestaat, maar waarbij een aantal objectieve parameters in het leven worden geroepen om een aanvaardbaar renumereringssysteem op poten te zetten.
Innovatie is standvastigheid en zekerheid Met dit alles in het achterhoofd, lijkt het ons dan ook vreemd tot ontgoochelend dat niemand van onze Raad der Wijzen op de conferentie rond innovatie antwoordde dat deze term synoniem moet staan voor standvastigheid en zekerheid. Daarvoor zorgen is een hele klus en moet de bezorgdheid zijn van elke bedrijfsleider. Uit het verleden weten we dat het verhaal
Georges Ugeux toonde zich een slechte verliezer toen het voorzitterschap van Fortis Holding aan zijn neus voorbijging. Vraag is of hij met zijn ontslag de mensen die hij vertegenwoordigt, een dienst bewijst.
van interne aanpassingen en economische crisis, niet lang standhoudt. En dan zou je net verwachten dat de captains of industry en de entrepreneurs voluit gaan voor rust en zekerheid. Vreemd wat dit is nu net een periode dat stilstaan eigenlijk vooruit gaan is...
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
53
CLEARLY
NOT MOVED
BY
GO OSSELIN
The items you treasure most deserve the greatest attention when you move. They are treated with the utmost care by those meticulous men sent by Gosselin, who wrap them in that specific Gosselin paper and move them in accordance with the Gosselin master plan specially drawn up for you. Gosselin has over 70 years’ experience in VIP treatment. Their service is so impeccable that you will be moved when you see their specialists at work. Gosselin was the first moving company in Belgium to have achieved FAIM/ISO, the international moving industry’s most prestigious accreditation. With their 32 own branches across Europe, CentralAsia and the Caucasus, you will no doubt receive the service you have always been looking for.
WE KNOW HOW TO MOVE PEOPLE Belcrownlaan 23 | B-2100 Antwerp - Belgium T +32-3-360 55 00 | T +32-2-772 34 87 | F +32-3-360 55 79 WWW.GOSSELINGROUP.EU |
[email protected]
54
CxO Magazine |
| www.cxonet.be
Varia – Op de boekenplank Karel De Decker
10 problemen, 10 oorzaken, 10 oplossingen
Marketing aan de top staan vandaag de dag onder druk. Dat komt omdat resultaten in een recessieeconomie op korte termijn zichtbaar moeten zijn. In het boek worden de tien belangrijkste, meest actuele problemen van marketing, hun oorzaken en mogelijke oplossingen besproken.
Wordt marketing ernstig genomen aan de top van organisaties? Presteren marketeers op de toppen van hun kunnen? Dat zijn vragen over de essentie van marketing in organisaties en de maatschappij. Uit studies blijkt dat de marketing steeds minder serieus wordt genomen en haar invloed steeds verder ziet afnemen. De marketingafdelingen
Aanbevelingen. - Maak klantwaarde de motor van het business-model - Overwin strategische inertie en geef marketing een strategische rol, gericht op het maken van heldere strategische keuzes - Maak de organisatie marktgericht - Zorg dat marktonderzoek gericht is op inzicht en achterhaal de’ drivers of change’ - Achterhaal welke interne stakeholders van invloed zijn op de rol van de marketingfunctie en verbeter de interne
-
-
-
-
samenwerking met andere functionele domeinen Ontwikkel marketingcompetenties in de organisatie en zorg dat deze breed in de organisatie benut worden Vergroot de creativiteit van marketeers Houd rekening met de voorwaarden voor succesvolle innovatie en betrek de marketingfuncties bij het realiseren hiervan Vergroot de accountability van marketing door de juiste metrix te definiëren en continu te meten Gebruik, daar waar mogelijk, de bestaande kennis over marketing bij het nemen van marketingbeslissingen.
Marketing aan de Top Ruud Frambach & Peter Leeflang FT Prentice Hall, Pearson Education Benelux, Amsterdam ISBN 978 90 430 1642 1
Een andere dimensie van marketing
Maak van je merk een held
(VJMMBVNF 7BOEFS4UJHIFMFO ."",7"/+& .&3,&&/)&-%
3PVMBSUB#PPLT
Guillaume Van der Stighelen is een van de weinige Belgische reclamemakers die wereldwijd faam genieten. Zijn prijzenkast staat vol met awards zoals twee Grand Effies en twintig Cannes Lions, de hoogste internationale bekroning in reclameland. Zijn in 1996 opgerichte bureau Duval Guillaume was in 2003 het meest bekroonde bureau op de Eurobest Awards. Een boek kon dus niet uitblijven.
De collectieve behoefte van mensen om helden te verheerlijken is volgens de auteur ook van toepassing voor merken. Hij brengt ons in dit boek naar een andere dimensie van marketing. Er is een verband tussen Moeder Teresa en de iPhone. Ze werden allebei zalig verklaard, zij het dan door een verschillende publiek. Maar de mechanismen zijn dezelfde. De kern, zo stelt Guillaume, is te begrijpen dat verering een natuurlijk proces is, zo oud als de mensheid zelf. ‘Hoop en geloof zijn de moeder en de vader van elk heldenverhaal. De hoop dat het ooit beter wordt, en het geloof dat iemand hiervoor kan zorgen’. In dit vlot leesbaar en boeiend boek stelt de auteur: je moet altijd recht in je schoenen staan. Een goed verhaal hebben en dat via de juiste kanalen verspreiden is dus niet meer voldoende. Je moet eerst iets te bieden hebben. Oprecht en authentiek blijven. Nooit met een merk naast je schoenen lopen. Je moet wel de juiste verwachtingen scheppen, daar ligt de kunstknoop. Als de verwachtingen veel hoger liggen dan wat je kan leveren, dan leeft je merk heel kort.
Is wat je levert beter dan de verwachtingen, dan verlies je dom geld. Zijn de twee met elkaar in evenwicht, dan word je rijk. Of gelukkig. Of allebei. Zorg in alle geval dat je de hoop van je klanten juist inschat en dat hun geloof in je kunnen terecht is. Hiervoor heb je nodig: - uitzonderlijke kwaliteiten - een sterk verhaal rond de kwaliteiten - het belang van de eerste verteller (iemand die trots is en het verder vertelt) - maatschappelijk belang van het verhaal - een goeie naam die past bij je verhaal - sterk uiterlijk (makkelijk te herkennen) - de juiste woorden: wervend, inspirerend, verhalend. Het Merk- Evangelie volgens Guillaume is een aanrader. Niet te missen. Maak van je merk een held Guillaume Van der Stighelen, Roularta Books ISBN 978 90 8679 182 8
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
55
Varia Erwin De Weerdt
Nissan X-TRAIL FVC rijdt op water
Brandstofcel op weg naar serieproductie Nissan is ervan overtuigd dat de verbrandingsmotor in zijn huidige vorm ook de volgende jaren nog als aandrijfkracht blijft bestaan en levert belangrijke inspanningen om het rendement van haar conventionele krachtbronnen nog te verbeteren. Een uitdaging vormt de ontwikkeling van een ‘3-liter auto’, een auto die slechts 3 l/100 km verbruikt en die in 2010 in Japan op de markt komt. Ook de ruimere toepassing van de CVT (Continu Variabele Transmissie) moet het brandstofverbruik positief helpen verminderen.
Vanaf 2050 helft Nissanwagens elektrisch aangedreven Om de erg ambitieuze doelstellingen te halen die Nissan zich in het kader van zijn Green program oplegt inzake CO2-uitstoot, moet tegen 2050 de helft van alle verkochte wagens elektrisch aangedreven zijn. Om dat te realiseren ontwikkelt Nissan tegelijk verschillende wagens: elektro-hybrides (HEVS) en hybride plug-ins (oplaadbaar in het stopcontact), wagens met brandstofcel (FCV) en volledig elektrisch aangedreven wagens (EV). De strategie bestaat erin de meest geschikte techniek op het meest geschikte moment toe te passen. Om die reden acht Nissan het verantwoord om op
significante wijze te investeren in onderzoek en ontwikkeling van elektrisch aangedreven wagens. Eerste model met brandstofcel klaar voor serieproductie in 2015 Tegen 2015 wil Nissan de serieproductie klaar hebben van een voertuig aangedreven door een brandstofcel uit eigen ontwikkeling. Daarbij zal de elektrische stroom, die nodig is om de elektromotor aan te drijven, afkomstig zijn uit de chemische reactie tussen waterstof en zuurstof. Het prototype X-TRAIL FCV is vandaag al operationeel en is het rijdende bewijs van de haalbaarheid van deze technologie.
Brandstofcel De brandstofcel is allicht dé technologiesleutel voor de 21ste eeuw. Elke cel bestaat uit drie delen: de brandstofelektrode (anode); het elektrolyt en de zuurstofelektrode (kathode). De energie voor de brandstofcel is afkomstig van protonen, positief geladen waterstofionen, die zich doorheen een polymeermembraan verplaatsen van de waterstofkant naar de zuurstofkant. Die protonen verbinden zich met negatief geladen zuurstofionen, de anionen, en vormen water. Bij deze reactie komt energie vrij in de vorm van elektrische stroom. De chemische energie uit de brandstofcel zet zich direct om in elektrische energie zonder dat er een dynamo nodig is. Door het ontbreken van die mechanische onderdelen verloopt het gehele proces zonder lawaai en tegelijk ook zonder slijtage. Er is evenmin sprake van vervuilende uitlaatgassen zoals bij een klassieke verbrandingsmotor. Geen zwaveldioxide meer, geen stikstofdioxide meer en evenmin koolmonoxide. Het enige restproduct is water.
Zero emissie Nissan FCV, 500 km ver met één volle tank waterstof. Even iets anders in deze barre tijden van fabriekssluitingen en financiële crisis...
56
Waterstoftank van Nissan FCV neemt weinig plaats in.
Met deze nieuwe stap in de evolutie van het prototype X-TRAIL FCV heeft Nissan een voertuig met brandstofcel ontwikkeld dat in termen van autonomie en acceleratie kan wedijveren met een klassieke auto met
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
De waterstofcel zit netjes weggeborgen onder de motorkap. conventionele verbrandingsmotor. De elektromotor is 16% compacter en 18% lichter, maar levert 6% meer energie. De zo goed als in serie geproduceerde lithium-ionbatterij in de kofferbak, zorgt voor extra acceleratievermogen. De energie die vrijkomt bij het remmen laadt de batterijen weer op. Het prototype X-TRAIL FCV is uitgerust met een dubbelwandige hogedrukcilinder die de waterstof onder een druk van 700 bar opslaat. Dankzij een toegenomen stockagecapaciteit met 30%, wist Nissan de autonomie uit te breiden tot 500 kilometer. Die waterstofcilinder bevindt zich in een speciaal beveiligde zone, onder de achterzetel. Naast een grotere autonomie, kreeg de X-TRAIL FCV een vermogen mee van 90 kW/123 pk en verhoogde de topsnelheid van deze ‘zéro émission’ wagen op te drijven tot 150 km/u. En vanuit stilstand trekt hij door naar 100 km/u in 14 seconden. En dat allemaal bij een nul-emissie, want er wordt alleen water als ‘afvalproduct’ gevormd.
Varia Erwin De Weerdt
Derde generatie van de Scirocco kent groot succes
Nieuwe Scirocco, terugkeer van een legendarische naam Er liggen meer dan dertig jaar tussen beide modellen. In 1974, net voor de lancering van de Golf eerste generatie, stelde Volkswagen de Scirocco voor. Deze nieuwe sportwagen zou furore maken als aflosser van de achterwielaangedreven Karmann Ghia. Nu, 34 jaar later, en na een “tussenetappe” met de Corrado van 1989 tot 1995, blikt de derde generatie van de Scirocco al vooruit op het design dat de voorzijde van toekomstige Volkswagens zal kenmerken. De Volkswagen designers ontwikkelden de 3de generatie Scirocco als volwaardige sportwagen. Anders dan zijn voorgangers kreeg hij een steiler aflopende achterklep en een uitzonderlijk lange daklijn die het midden houdt tussen een coupé en een break. Met de New Beetle is de Scirocco de enige Volkswagen met het logo op de motorkap en niet op het radiatorrooster. De geïntegreerde dakspoiler achterop garandeert een toegenomen neerwaartse druk op de achtertrein. De opmerkelijke achterlichtblokken vormen een stilistisch contrapunt.
Compact uiterlijk, ruim van binnen De nieuwe Scirocco (4,256 m lang, 1,810 m breed en 1,404 m hoog) biedt onverwacht veel plaats, zelfs aan 4 volwassenen, ondermeer dankzij een optimale benutting van de wielbasis (2,578 m). Elk van de inzittenden wacht een ergonomisch individuele en comfortabele sportzetel. Een “easy entry”-functie vergemakkelijkt de instap achterin. De hoofdsteunen achterin vormen één geheel met de rugleuning van de zetels voor een maximum aan veiligheid. Door de vormgeving “zoals bij een break” varieert het laadvolume met opstaande achterzetels van 292 l tot 755 l met neergeklapte rugleuning. Behalve de stoffen zetelbekleding biedt Volkswagen eveneens een bekleding aan in plantaardig gelooid leder, dat ook geschikt is voor personen met een allergie.
Panoramisch open dak Een groot transparant panoramisch kanteldak strekt zich uit van de A tot de B stijlen en zorgt voor aangenaam licht in het interieur. Het laat slechts 8,2% UV-straling, 2,8% infraroodstralen (warmte) en 6,9% zichtbaar licht door. Een oprolbaar zonnescherm beschermt wel tegen al te felle zonnestraling. Het aan de buitenzijde zwarte panoramische dak is vervaardigd uit warmtewerend veiligheidsglas, het frame bestaat uit met glasvezel versterkt polyurethaan en loopt door tot aan de voorruit. Dankzij dat verlengd hoogglanzend zwart polycarbonaat lijkt het glasoppervlak nog groter dan het in werkelijkheid is.
De Volkswagen designers ontwikkelden de 3de generatie Scirocco als volwaardige sportwagen. wij voor u testreden heeft ons nooit echt verontrust. Integendeel.
Sportwagen voor iedere dag In het vooronder Het motoraanbod in de nieuwe Scirocco omvat 3 rechtstreeks ingespoten viercilinderbenzinemotoren (TSI) met enkele of dubbele drukvoeding van resp. 90 kW/122 pk, 118 kW/160 pk en 147 kW/200 pk. Een viercilinder TDI met common rail van 103 kW/140 pk vervolledigt het aanbod.
Volkswagen is ondertussen al heel lang voorloper inzake zuinige motoren en het verbruik van de 200 pk sterke versie heeft ons nooit echt verontrust. De motoren van de nieuwe Scirocco zijn gekoppeld aan een manuele zesversnellingsbak. Voor de versies vanaf 140 pk wordt eveneens de geautomatiseerde DSG met 6 of 7 versnellingen aangeboden. Volkswagen is ondertussen al heel lang voorloper inzake zuinige motoren en het verbruik van de 200 pk sterke versie die
Snel opschieten of rustig cruisen. Op weekend of naar het werk. De Scirocco blijft onder alle omstandigheden beheerst en beheersbaar. Op het vlak van passieve veiligheid beschikt hij over dezelfde beproefde kwaliteiten als de Golf en de Passat: extreem stijve koetswerkstructuur, gerichte kreukelzones en beschermingssystemen die perfect op de sportwagen zijn afgestemd. Bij de ontwikkeling van de Scirocco stond ook de bescherming van voetgangers centraal. Bijzondere aandacht ging naar de motorkap en achter de bekleding van de bumpers werd een nieuw ontwikkeld soepel schuimelement geïntegreerd, dat helpt om verwondingen aan de benen te verminderen. Deze structurele maatregelen worden standaard aangevuld door zes airbags (-frontale airbags, zijairbags vooraan en gordijnairbags). Isofix-punten aan de achterzetels -maken het mogelijk om kinderzitjes overeenkomstig die norm aan het koetswerk te bevestigen. De basisprijs van onze 2,0 TSi bedroeg € 26,500.00.
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
57
Newsletter JCI Koen Vanlommel Voorzitter JCI Vlaande eren
Word dan de volgende Vla aamse Jonge Ond dernemer!
Doet uw bedrijf het goed, ondanks de crisis? Bed drijven die tijdens de e crisis stan ndhouden en zelfs groeien, dat is de toekomst.. Kwaliteiit komt altijd bovendrijven n. Met de e award ‘JCI Vlaamse Jo onge Ond dernemer 200 09’ bekroont JCI Vlaanderen de succesvolste onderrnemer tot 40 jaar. Op die manier wil JCI Vlaande eren jong ond dernemerschap duidelijk in n de verf zettten en jonge dromers krachtige voo orbeelden geven..
Ondernemerschap stimuleren en positieve aspecten belichten Crea atieve en innova atieve onde ernemers zijn de toekomstt van Vla aanderen binn nen Europa. Alls Vlaanderen zich inte ernationaal wil blijven profileren als kenniseconomie e en creatie eve regio dan n is het belang grijk dat we acties ond dernemen die de e positieve aspecten van ondernemerschap belich hten. We moe eten er ook voo or zorgen da at zij die den nken aan onderne emen de sta ap durven zettten en zij die ond dernemend zijn zich gesteund voelen. De award JCI Vlaamse JO wil ond dernemerschap stimulere en en possitief promoten naar een n breed pub bliek en de eigen JCI-doelgroep van jong ge ondernemers: 1. Ondernemerschap positief belichten en de beeldvorming verbeteren 2. Rolmodellen aanreiken die creativiteit en in nnovatie bevorderen bij ondernemerss. De grote e awards als manager en onderneming g van het jaar zijn een ‘verr van het be ed show’. Met de JCI Vlaa amse JO komt die ondernemersdroom razendssnel dicht bij. 3. Ook de ondernemer zelf he eeft eens nood aan een podium, aan een schouderklopje, aan iemand d die zegt ‘goed bezig’. 4. Aan jonge potentiële onde ernemers met dromen aanttonen dat succesvol ondernemerschap wel degelijk realistisch en doe enbaar is.
58
Wedstrijd in drie fasen Voor het viijfde jaar op rij gaat JCI Vlaanderen op zoek naar de Vlaamse e Jonge Ondern nemer van het jaar. De eerste e fase is al achter de rug en bestond uitt het indienen n van de kandidaturen. Ditt kon enkel on nline via www.vlaamsejo.be. Iedere onderrnemer die voldoet aan de e basiscriteria mocht zichzelf kandidaatt stellen. Derden mochten ook een n ondernemer aanbevelen, waarop deze e automatisch werd uitgenodigd zich h kandidaat te e stellen. In de twee ede fase worden uit de e kandidaturen n 10 genomineerden n gekozen. Zij nemen deel aan de e uiteindelijke awarduitreiking. Bij de e beoordeling van de genomineerden n heeft de jury in eerste instantie e oog voor de creativiteitsen n leiderschapsskenmerken van de e kandidaat. Vo oor leiderschapskenmerken n baseert de jury zich op de JCI-criteria a van ‘de hand d van de leider’, met name: Manager, Edu ucator, Coach, Ambassadorr, Learner en Visionair. De derde en laatste fase is de e awarduitreikking zelf. Eerst kiest de juryy uit de genomineerden drie laureaten.
Daarna maakt JCI Vlaanderen de uiteindelijke winnaar bekend, alias de JCI Vlaamse JO 2009.
De JCI Vlaamse JO 2008: Xavier Vanneste Xavier Vanneste van Brouwerij De Halve Maan in Brugge is nog even de JCI Vlaamse JO. Hij mag binnenkort de scepter overdragen aa an zijn opvolger. Xavier Vanneste bewijst dat een JCI Vlaamse JO heel wat in zijn mars heeft, ook na het ontvangen van de award. Hij lanceerde het nieuwe biier Brugse Zot en bracht zo opnieuw leve en in de Brugse bierwereld. Straffe Xavier volgde e Peter Vyncke van Vyncke Energiete echniek op, de JCI Vlaamse JO van 2007. Voor 2006 mocht Peter Ryckaert van Digipoint in Mechelen zich JCI Vlaamse JO noemen. De award werd voor de eerste keer uitgereikt in 2005 aan n Erwin Janssen van het Antwerps comm municatiebureau These Days.
Wenst u de awarduitreiking bij te wonen? Dat kan! Iedereen is hartelijk welkom op dit prachtige JCI-event. De award JCI Vlaamse JO 2009 wordt uitgereikt op woensdag 6 mei 2009. De ontvangst start om 18.30 uur. De locatie is de Flagship Store van BMW Brussels, Waterloolaan 23-24, 1000 Brussel. Voor 25 euro neemt u deel aan de awarduitreiking en een uitgebreide netwerkreceptie. Dit bedrag mag u overschrijven op rekeningnummer 416-1097331-61. U kunt inschrijven via de website www. vlaamsejo.be. Wilt u meer weten over de werking van JCI in Vlaanderen? Neem dan een kijkje op onze website www.jcivlaanderen.be. Secretariaat JCI Vlaanderen E. Bockstaellaan 193 - 1020 Brussel Tel. 02 428 36 61 – Fax 02 425 48 90
[email protected] www.jcivlaanderen.be
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Varia Stijn Dom
Dixie Dansercoer trekt de wereld rond met nieuw project
“Onze expedities hebben altijd een innoverend karakter” Dixie Dansercoer staat bekend als een verwoed poolreiziger die gedurende maanden in desolate landschappen koude en ijs trotseert. Tijdens zijn poolexpedities heeft hij kunnen vaststellen wat de opwarming van de aarde teweegbrengt. Het ecologische gedachtegoed ligt hem dan ook nauw aan het hart. Daartoe heeft hij (Ant)ARCTIC matters op poten gezet, een tentoonstelling die de bezoeker onderdompelt in een sfeer van ecologie en duurzaamheid.
Dixie Dansercoer: “Er is een duidelijke overeenkomst tussen een expeditie tot een goed eind brengen en een bedrijf runnen.” Er is een duidelijke overeenkomst tussen een expeditie tot een goed eind brengen en een bedrijf runnen. Volgens Dansercoer lukt het niet om een bedrijf met diepgang te leiden als je het cement tussen de bakstenen niet kent. “Je hebt budgetten nodig en mensen met de nodige know-how en expertise, je hebt ambitie en doorzettingsvermogen nodig”, vertelt Dansercoer. “Onze expedities hebben altijd een innoverend karakter (bv. op vlak van technologie). We leggen de lat altijd hoog en trekken de wereld in, weg van het kleine België. In momenten van grote monotonie komen we heel erg onder druk te staan, net als bedrijfsleiders. Dat is heel moeilijk, maar daar kiezen we bewust voor. Als je die moeilijkheid verwelkomt, verkrijg je een bepaalde ‘aanpasbaarheid’. Dat missen heel wat mensen. ‘Beschouw jezelf als je elastiek’, is het devies dat we meegeven.”
Dansercoer. “En dan blijft er de intrige van het moeilijk haalbare of het niet onmiddellijk hapklare. Iets dat niet zomaar consumeerbaar is. Vandaag kan de mens eigenlijk alles kopen en dat is geen goede zaak voor de mens zelf. Er gaat intensiteit verloren. De weg naar de top is er niet meer. En daar willen we tegen ingaan. Om mensen meer begrip en subtiliteit bij te brengen.” Tijdens de voorbereiding van een expeditie gaat er een heel groot deel van de tijd naar informatieoverlevering. “Het is een heel specifieke materie. Je kan niet zeggen: ‘Mensen, ga naar de bibliotheek en lees boek X.’ De noodzaak aan overdracht is heel groot. Het gaat om een geleidelijke initiatie in een vreemde wereld. De fysieke voorbereiding neemt zo’n 20% in beslag, terwijl de mentale voorbereiding 80% inneemt. Die mentale voorbereiding is heel persoonlijk. Zelfkennis is cruciaal. Je moet je zwakheden erkennen. Je moet niet alleen bouwen op sterktes, maar ook je zwaktes zien en daar oplossingen voor vinden. Tijdens een expeditie kom je jezelf voortdurend tegen. Waar de meeste mensen over vallen is het ‘mens-zijn’, het niet kunnen managen van emoties en het inter-persoonlijke niet goed onder de knie hebben. Daar valt of staat een bedrijf ook mee.”
Confrontatie Zelfkennis “Mensen die meegaan met een mini-expeditie hebben meestal al alles gedaan, geproefd, gezien, … in hun leven”, aldus
Via gesprekken en via kleine confrontaties komt Dansercoer vóór de expeditie te weten of de deelnemers er klaar voor zijn. “Je hebt natuurlijk nooit een 100%
garantie. Maar een eerste selectie is dan al gebeurd. De aanloop neemt zo’n 3 jaar in beslag. Tijdens het proces en de voorbereiding kunnen we altijd nog bijsturen. Af en toe vallen er mensen af. Er zijn mensen die fysiek op en top klaar zijn, maar die breken op de grote confrontatie of onzekerheid met de wereld die ze niet kennen.”
(Ant)ARCTIC matters Met (Ant)ARCTIC matters (AMM) plaatst Dixie Dansercoer de opwarming van de aarde volop in de schijnwerpers. Hij wil de aandacht vestigen op de gevolgen van de ecologische veranderingen. Bij zijn initiatief heeft hij (Belgische) kunstenaars betrokken. Concreet gaat het om tentoonstelling die in twaalf containers en gedurende 3 jaar de wereld zal rondtrekken. Een opmerkelijk en origineel project dat al drie jaar in de maak is. Bedrijven kunnen als partner hun naam aan dit initiatief koppelen. Het voornaamste doel van dit initiatief bestaat erin de bezoeker te confronteren met een artistieke kijk op de polaire regio’s. Die kunnen fungeren als barometers voor de klimaatverandering. Door bewustzijn te creëren, moet het project zowel individuen als organisaties tot nadenken en tot actie aanzetten. Meer info op www.antarcticmatters.com. Voor info over bedrijfs-ondersteunende concepten: www.circles.cc
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
59
Newsletter MPI Viviane Vogels
MPI’s Annual Co onference
Meeting Industry is directly touched by the actual crisis The Belgian chapter of Meeting Planners International (MPI) organized their annual conference in Antwerp on February 17th. The theme this year, appropriately, was Crisis = Opportunity: the Meetings Industry in Belgium is under fire, and MPI looked at a number of possibilities and opportunities how to weather this difficult period.
Who is MPI? MPII is the largest non n-profit assocciation for plan nners and supplie ers of the Me eetings Industry with over 24.0 000 memberrs in more than n 70 chapters wo orldwide. The e Belgian Cha apter currently cou unts 145 acttive memberss. The MPI missio on is simple:: to make its members successsful by help ping them to become more proffessional and d to make mee etings and eventss a key strate egic compon nent of every organ nization’s bu usiness. MPII is raising the bar for the Meetings Industry and membersship of MPI Belgium will help organizers become a mo ore skilled mee eting professionall. MPII provides a clearlly defined: - Network of Planne ers & Supplie ers
- Knowledge e through continuing education - Marketplace where members can network and do business - Recognitio on in an increasingly professional bussiness. In order to crreate a healthy network and d marketplace, we are the only organization n that commitss itself to strictly respect a 50/50 divisio on in its members: 50% Planners (corpora ate, association and professional planne ers) 50% Suppliers (relevantt to the meeting industry).
“We are worst off than after 9/11!”
From the start of the well attended conferen nce the tone was set, the serioussness of the impact of the crisis on the industry underlined byy the e first Keynote Speaker Lode e Becckers, a banking specialist. Wh hilst the Meetings Industry iss nott responsible for the actual crissis, it is directly touched as itss clie ents are the financial institution ns and industries that todayy are e gasping for breath. Ratherr tha an to dwell on all the doom m and d gloom it was suggested d tha a t even in the knowledge that t © Sara Peeters thiss crisis, unlike the aftermath h of 9/11, is go oing to last for months and d Proff. Marc Eyskens, speaker at MPI’s anmonths, now w is the moment to concennua al conference: “Th he power ha as shifted trate on posittive points. A crisis period iss from m governments into the ha ands of a a time to focu us on new opportunities. Lookk num mber of powerfu ul world co ompanies, at your client segments that show resilientherre is definitely a crisis of the liberal cace, some seg gments will always be around d pita alism.”
60
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
(DIY, mass transportation, food..) and even profit from crisis periods, and there are new emerging client segment such as new energy sources (wind dmill parks, etc..). Now is the time to analyzze our own organization and improve efficiency. The importance of networking, ‘stayying in touch’ also comes to the fore and can n bring about new opportunities. Tools such h as the social networks (Facebook, Linkediin,..), professional presentations were the subject of popular workshops.
“Ethics of change are sorely needed” Prof. Marc Eyskens conclu uded the day with a clear and concise sum mmary of the reasons for the crisis and itts possible solutions. Today we live in a post-industrial era that is virtual and absolutely unique; the influence of the computter is bigger than what happened in the first industrial revolution ...today is the daw wn of a new era! At the bottom of the crisis lies the spreading of the world village with hout sufficient governance and no overall governing mechanism. The computer has made knowledge the most important facttor of production and this knowledge mu ust be multiplied. We are evolving towards a virtual and universal world. Democracie es are vulnerable as they are not able to take the required measures in due time. Th he power has shifted from governments in nto the hands of a number of powerful world d companies, there is definitely a crisis of the liberal capitalism. Today we are a knowledge society and knowledge has been n de-privatized, intermediaries are disappe earing, cut-throat competition has taken ovver world markets. We are in dire need of more collective decision making at internattional level. Which brings us to the fact tha at changes should be good for mankind, rea al human progress needs to be created and in order to realize that we need new ethics of change! www.mpiweb.be www.mpiweb.org
DE IDEALE LOCATIE VOOR UW EVENT
L’ENDROIT IDÉAL POUR VOTRE ÉVÉNEMENT
ÉÉN VAN DE GROOTSTE STUDIOLOCATIES VAN DE BENELUX
UN DES PLUS GRANDS LIEUX MÉDIATIQUES DU BENELUX
Wij bieden u: • Gebruik van onze 12 studio’s, in te richten op maat. • Projectiefaciliteiten op bioscoopscherm in hoge resolutie (digital cinema) met surround sound. • Mogelijkheid om camera-opnames te maken en uit te zenden via satelliet. • Catering-services • stijlvolle loges en make-up ruimtes
Nous vous offrons : • 12 studios entièrement aménageables selon vos goûts • Du matériel de projection sur écran de cinéma en HD (cinéma numérique) avec du son surround • La possibilité de filmer des émissions et de les diffuser via satellite • Un service restauration irréprochable • D’élégantes loges et des espaces maquillage
Het indrukwekkende ultramoderne complex met een mooi terras van meer dan 500 m² vormt de gedroomde achtergrond voor uw evenement. Bovendien is het terrein van 9 hectare gemakkelijk bereikbaar met de trein en via de autosnelweg E19. Over voldoende parkeergelegenheid hoeft u zich ook geen zorgen te maken.
De plus, avec sa terrasse d’au moins 500 m², cet impressionnant complexe ultramoderne situé dans un écrin de verdure offre un cadre rêvé pour votre événement. Le terrain de 9 hectares est également facile d’accès en train et par l’autoroute E19. Ne vous faites aucun souci pour le parking, notre site dispose de places en suffisance.
Wij hebben alles om van uw evenement een groot succes te maken.
Nous avons tout pour que votre événement soit un succès.
Eurocam Media Center | Fabriekstraat 38 | 2547 Lint | Belgium | T: +32 (0)3 460 39 30 CxO Magazine | | www.cxonet.be
[email protected] | www.eurocammediacenter.com
61
Powered by CxO Magazine
MEETINGS & EVENTS 2.0 C o n f e r e n c e 21 APRIL 2009 – TV STUDIO’S ALFACAM – LINT
(NEAR ANTWERP)
GEEF UW MEETING OF EVENT EEN NIEUWE DIMENSIE
Blokkeer 21 april alvast in uw agenda 3 redenen om deze conferentie bij te wo onen: • Trends: metamorfose door toenemend de kennis en innovatieve technologie • Innovatie: i net als l bij h het web b 2.0 verwachten de deelnemers van morgen iets anders dan spreekbeurten • Continuïteit: begrijp het nut van meetings en bouw argumenten ter verdediging
Moderator: Kurt van Eeghem
Verwacht u aan het volgende: • Interactie • Inspiratie • Betrokkenheid
Sprekers:
Maarten Vanneste
Dixie Dansercoer
Jean-Pierre Deschepper
Frank Anthierens
(Abbit Meeting Support): auteur van het boek ‘Meeting Architecture, a manifesto’
(poolreiziger & inspirator): streven naar excellence, niet naar perfectie, het losweken van Untapped Human Potential
(Chech-In Professional Conference Organiser): de kracht van het medium, event en relationele marketing
(DDMC Event Design): de nood aan meetbare Return On Investment.
Neem contact met ons op voor meer info: 03 889 52 59 of
[email protected] Wil u er ook bij zijn? Surf naar www.cxonet.be/meeting
Varia Jens Pas Adviseur bij samenwerkings- en motivatieproblemen en verhalenverteller
Storytelliing
Een eigen stem “Ik zou willen spreken met een eigen stem.” Hij zat het te denken in zijn grote lederen directiestoel, met de rug naar het adembene emende panorama dat hij over de stad had. Zijn kantoor w was een hoekkantoor, op de 26ste verdieping. Bij helder wee er kon hij over de stad tot aan het bos kijken. Zijn naam wass in de krant verschenen. Zoals verwacht. De rits onpopulaire maatregelen waren direct opgepikt door de media. Ong genuanceerd zoals gewoonlijk. Maar niet verkeerd. En onge enuanceerd is soms verhelderend. Als hij zijn eigen besluiten in de krant las, verwoord door een journalist, schrok hij soms van zichzelf. Hij stond niet achter de beslissingen, hoewel hij ze zelf had gesuggereerd aan zijn directie. Geen ontslagen, maar wel de afschaffing van tal van ‘verworven rechten’ zoals dat heette. De vakbonden waren net niet in opstand gekomen. Nu de crisis heerste, was het niet zo populair om allerlei luxe-eisen te verdedigen, zoals het bedrijfsfeest dat was afgelast, annex de jaarlijkse huldiging van de 10, 15- en 20-jubilarissen van de firma. Geen feest, geen speldjes. Wel een wens en huldiging in het interne bedrijfskrantje, dat trouwens vanaf deze maand ook nog enkel elektronisch werd verspreid. “Ik ben dan CEO”, zo dacht hij, “maar ik kan eigenlijk mijn mening niet zeggen.” Hij was ambitieus geweest. En was talentvol. Directeur worden was zijn droom. Waarom? Geen duidelijke reden. Zeker iets met prestige en uiteraard het loon. Maar vooral de verwachting dat de uitdaging de moeite zou lonen. Echte beslissingen nemen, die veelbetekenend
waren. Hij nam echter geen beslissingen. Toch niet zoals hij had gedacht. Zijn handtekening verscheen weliswaar wekelijks onder tal van rapporten en memo’s, maar de inhoud was steeds een beslissing die gemaakt was na overleg met allerlei partijen. Zelden had hij het gevoel dat hij de touwtjes echt in handen had zoals hij ooit had gedacht dat een directeur de touwtjes in handen zou hebben. Zijn werk gaf hem niet de voldoening die hij had verwacht. En ook al wist hij bij zijn aantreden dat hij niet bij iedereen populair zou zijn, het raakte hem toch telkens opnieuw als een memo, of belangengroep hem een of andere niet fijne eigenschap toedichtte. Zoals die ploegbaas van vorige maand, die de hele nachtploeg had opgehitst. Hij had hem zo buiten willen zetten. Zo’n onredelijk gedrag. De boer. Hij dacht dit alles, maar zei het niet. Zijn eigen stem weerklonk zelden. Hij kon zich, omwille van de aandelen, geen eigen stem permitteren. ”Mijn eigen stem, weet ik eigenlijk nog wat die is?” “Ik zou willen spreken met mijn eigen stem.” De ploegbaas zei het stil, tegen zichzelf. Hij zette zijn helm af en waste zijn handen. Hij had dan krachtig de hele shift toegesproken vanop een heftruck, maar geheel overtuigd van zijn gelijk was hij niet geweest. Maar hij was délégué. En van hem werd verwacht dat hij zou spreken als er weer eens klappen werden uitgedeeld. De frisdrank was niet meer gratis. Eén euro, begot. Dat is bijna zoveel als op café. En dat voor een bedrijfsautomaat. Ze hadden al moeten verteren dat ze geen feest kregen. En geen huldiging! Hij had gezien hoe Julien teleurgesteld was, de tranen in de ogen. Alsof dat verdomme het verschil zou maken! Als ze de leasingcontracten van de directiewagens zouden opzeggen, dan konden ze zich meteen twee bedrijfsfeesten permitteren. Zijn makkers hadden hem hun grieven ingefluisterd. Hij begreep hun frustratie. Ze hadden zelfs gelijk, vond hij. Maar hij wist wel dat de zaken zo simpel niet waren. Dat had hij ondertussen geleerd na vier jaar ondernemingsraad. Maar het was zijn taak om hun stem in zijn mond te nemen. Hun visie met zijn longen kracht bij te zetten en ze uit te roepen vanop een Clark. Het was waar wat hij zei, maar daarom niet juist. En dat wist hij. Maar bon, de directeur was onredelijk, dus kon hij het onrecht maar uitschreeuwen. Ze zouden hem beter buiten gooien. De blaaskaak. “Wat is mijn eigen stem, weet ik eigenlijk nog wat die is?”
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
63
Executive summaries
Management & Human Resources Managementopleidingen zijn voor ons een prioriteit – p. 10 “De balans tussen persoonlijke ontplooiing en toegevoegde waarde voor het bedrijf is cruciaal”, vertelt Wim Roef, HR Director Benelux Tech Data. “Dat is de reden dat we een aanzienlijk budget uittrekken voor managementopleidingen. In tijden van recessie hechten we daar nog meer belang aan en besparen we er niet op. Integendeel; het blijft een prioriteit. Mensen maken het verschil en daar hebben we veel voor over. (Redactie) Crisis is kans om strategisch te bezinnen en bij te sturen – p. 14 Ondernemers moeten blijven ondernemen. Op een duurzame manier zonder evenwel de korte termijn uit het oog te verliezen. Dat is de essentie van de boodschap die Karel Van Eetvelt, gedelegeerd bestuurder van Unizo, ondernemend Vlaanderen wil meegeven. “In volle hoogconjunctuur wordt er te weinig bij strategische keuzes stilgestaan.” (SD) The Day after Tomorrow: a New World for Banks – p. 17 Have you seen the movie The Day after Tomorrow? It is not a very good one. However, it contains one remarkable piece of wisdom. The smart scientist character – who is never believed at the beginning of this kind of movie – states, “The basic rule of storms is that they continue until the imbalance that created them is corrected.” (PwC)
Sales & Marketing Politieke merkstrategie: 100 dagen voor de verkiezingen – p. 26 Merkstrategie heeft diverse toepassingsgebieden, ook de politiek. En zoals in an-
64
dere domeinen gelden merkstrategische wetten en de onontkoombaarheid ervan ook in de politiek. Wie tegen de wetten van merkassociaties ingaat of wie als politicus positioneringsfouten maakt, zal merkstrategie op een negatieve manier leren kennen. Wie de merkstrategie te vriend houdt, wint het kiezerspubliek. Er zijn met andere woorden veel overeenkomsten tussen het branden van een business service en het branden van een politieke partij. (GVH) Beter scoren bij een eerste presentatie – p. 29 Om een eerste bedrijfspresentatie beter te laten scoren, moeten er twee dingen veranderen: stop er minder informatie in en begin met wat voor de leefwereld van de toehoorder relevant is. Grapjes of cartoons halen immers nooit dat aandachtsniveau. (JL) Sale temps pour la vente et le marketing – p. 30 Le cliché qui veut qu’on sache saisir les opportunités issues de la crise demeure intact. Pour connaître les remèdes qui permettent de poursuivre favorablement les activités de vente et de marketing, nous avons consulté Patrick Maes, CEO de CPI-consulting (Commercial Performance Improvement), une entreprise qui propose une dynamique commerciale basée sur la stratégie, la vente et le marketing. (KDD)
de data mining et d’intelligence des données.” (JLM) IT Security: A l’école du crime – p. 39 La législation actuelle de notre pays nécessite en effet clairement une révision. Notamment le volet concernant la criminalité informatique et la protection de la vie privée, qui doit être étoffé et modernisé de toute urgence. Et une coordination avec la Commission belge de la protection de la vie privée existante doit se faire, en vue de créer et de garantir ce cadre légal cohérent. (JLM) Veilig netwerken staat voorop – p. 41 Als een van de grootste Europese spelers in tijdelijk werk heeft USG People beslist om in zijn zowat 1.500 kantoren over heel Europa naast de bedrijfstoepassingen aan zijn personeel ook Internettoegang te verlenen om hun efficiëntie nog te verhogen. Maar dan wel strikt beheerde toegang met behulp van oplossingen van Juniper Networks. (FG) Welcome to CIOnet 2.0 – p. 42 Every sound business needs to reinvent itself every so many years. CIOnet 2.0 is ready, and we’re proud to present it! CIOnet 2.0 stands for more content, more discussions, a completely revamped networking site and further international expansion. Please find below an overview of our plans and latest developments. (HD)
Logistics & Manufacturing ICT & Networks CRM Mobile: +10% de productivité chez Carlsberg Importers – p. 37 “Le gain de temps et de productivité est pour nous le principal avantage de cette solution, avec moins d’administration et plus de présence sur le terrain. Et puis il y les bénéfices secondaires en matière
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
De Chinese markt blijft interessant voor westerse bedrijven – p. 43 Bedrijven onderschatten de Chinese markt best niet. Deze markt is zonder twijfel een van de meest competitieve ter wereld. Dat blijkt uit een onderzoek van Roland Berger Strategy Consultants. “Wie zaken doet in China moet
het onvoorziene voorzien. Met andere woorden, flexibel zijn in een continu veranderende omgeving”, zegt Eric Baart, Partner van Roland Berger Strategy Consultants. (SD) Oost-Europa aan de logistieke top – p. 44 Zelfs wanneer men rekening houdt met een toekomstige 50% salarisstijging in de voormalige Oostbloklanden, blijven Warschau, Katowice en Vilnius de meest aantrekkelijke alternatieven om OostEuropa te bedienen. Het zijn duidelijk mogelijke logistieke hotspots voor de toekomst. Bij de ‘rijzende sterren’ vermelden we Rusland (Moscou, St. Petersburg), Oekraïne (Kiev) en Turkije. (KDD) Helvoet Pharma opent nieuwe productiesite – p. 45 Met de nodige luister heeft Helvoet Pharma haar nieuwe productiesite van 6.000 m2 geopend. Het bedrijf uit Alken produceert rubberen en aluminium verpakkingsonderdelen voor de farmaceutische sector. Blikvanger was Steve Stevaert, gouverneur van de provincie Limburg. Dankzij de uitbreiding kan Helvoet Pharma haar positie verstevigen en haar expansie in het buitenland verder zetten. (SD)
Legal & Finance Une grue endommage votre entreprise: qui est responsable? – p. 52 La firme voisine de la vôtre effectue des travaux d’aménagements. Pour ce faire, elle a recours à deux grandes grues. Par une nuit de tempête, l’une des deux grues bascule et s’écrase sur votre bâtiment, provoquant de nombreux dégâts. Vu que le montage d’une telle grue implique généralement la participation de plusieurs parties, la question se pose
de savoir qui est responsable et qui va payer les dommages causés? Et se pourrait-il que l’une ou l’autre partie décline toute responsabilité? (ST) Lessons learned uit het Fortis-débacle – p. 53 Het Fortisverhaal doet ons vragen stellen bij de financiering van onze bedrijven. Is het beursverhaal nog wel het correcte verhaal voor vele van onze bedrijven? Worden zij niet het slachtoffer van investeerders die eerder uit een buikgevoel dan wel uit een kennis van zaken beslissen? En wat met de politieke beïnvloeding wanneer Vadertje Staat in het verhaal komt? Teveel vragen en te weinig antwoorden, dat is zeker. Maar voor Fortis tikt de klok en vraag is waarmee zij nu beter af zijn: stabiliteit of winst voor de vele kleine investeerders. (JC)
Varia Brandstofcel op weg naar serieproductie – p. 56 Nissan is ervan overtuigd dat de verbrandingsmotor in zijn huidige vorm ook de volgende jaren nog als aandrijfkracht blijft bestaan en levert belangrijke inspanningen om het rendement van haar conventionele krachtbronnen nog te verbeteren. Een uitdaging vormt de ontwikkeling van een ‘3-liter auto’, een auto die slechts 3 l/100 km verbruikt en die in 2010 in Japan op de markt komt. Ook de ruimere toepassing van de CVT (Continu Variabele Transmissie) moet het brandstofverbruik positief helpen verminderen. (EDW)
de Volkswagen de Scirocco voor. Deze nieuwe sportwagen zou furore maken. maakte –furore als aflosser van de achterwielaangedreven Karmann Ghia. Nu, 34 jaar later, en na een “tussenetappe” met de Corrado van 1989 tot 1995, blikt de derde generatie van de Scirocco al vooruit op het design dat de voorzijde van toekomstige Volkswagens zal kenmerken. (EDW) Dixie Dansercoer trekt de wereld rond met nieuw project - p. 59 Dixie Dansercoer staat bekend als een verwoed poolreizigers die gedurende maanden in desolate landschappen koude en ijs trotseert. Tijdens zijn poolexpedities heeft hij kunnen vaststellen wat de opwarming van de aarde teweegbrengt. Het ecologische gedachtegoed ligt hem dan ook nauw aan het hart. Daartoe heeft hij (Ant)ARCTIC matters op poten gezet, een tentoonstelling die de bezoeker onderdompelt in een sfeer van ecologie en duurzaamheid. (SD) Meeting Industry is directly touched by the actual crisis - p. 60 The Belgian chapter of Meeting Planners International (MPI) organized their annual conference in Antwerp on February 17th. The theme this year, appropriately, was Crisis = Opportunity: the Meetings Industry in Belgium is under fire, and MPI looked at a number of possibilities and opportunities how to weather this difficult period.
Nieuwe Scirocco, terugkeer van een legendarische naam – p. 57 Er liggen meer dan dertig jaar tussen beide modellen. In 1974, net voor de lancering van de Golf eerste generatie, stel-
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
65
CxO Magazine is een drietalige uitgave van CxO Europe bvba en verschijnt 6 maal per jaar met een oplage van 20.000 exemplaren. Het tijdschrift kan bekomen worden via een lidmaatschap aan 110,00 euro excl. BTW, inbegrepen een jaarabonnement op het magazine en het elektronisch archief en 15% korting op CxO Conferenties. Het lidmaatschap voor Europa bedraagt 140,00 euro en 155,00 euro buiten Europa. CxO Magazine est une édition trilingue de CxO Europe sprl qui paraît 6 fois par an avec un tirage à 20.000 exemplaires. On peut se procurer le magazine par une adhésion à 110,00 euros hors TVA qui comprend un abonnement annuel sur le magazine et l’archive électronique et 15% de rabat aux conférences de CxO. l’Adhesion pour l’Europe est à 140,00 euros et hors Europe à 155,00 euros. Jan Callant Hoofdredacteur | Rédacteur en chef Dirk Vermant Uitgever – Directeur | Editeur – Directeur Sylvie Scherrens Sales Manager
Redactie | Rédaction Jef Brouwers, Jan Callant, Hendrik Deckers, Karel De Decker, Jan De Kimpe, Erwin De Weerdt, Stijn Dom, Guido Fonteyn, Glenn Fredrix, Frans Godden, Marc Honnay, Dirk Huygens, Bruno Koninckx, Jan Lagast, Dominik Malfait, Jean-Luc Manise, Steve Mertens, Paul Muys, Jens Pas, Wim Rombaut, Frans Uyttebroeck, Herman Van den Keybus, Wim Vander Haegen, Karel Van Eetvelt, Geert Vanhees, Koen Vanlommel, Michel Visart, Viviane Vogels CxO Testlab In samenwerking met | en collaboration avec ps_testware Fotografie | Photographie Patrick Van Hoof, Steven Crabbé Vertalingen | Traductions Marc Honnay Lay-out | Mise en page Combo bvba - Bornem Verantwoordelijke uitgever | Editeur responsable Dirk Vermant Wielstraat 12, B-2880 Bornem | e-mail:
[email protected]
Gerda Van Keer Marketing Officer Dirk Vackier Business Relations Manager Irmin Persy Secretariaat | Secrétariat Raad der Wijzen | Conseil des Sages Fotogalerij van de leden: pagina 6-7 Galerie de photos des membres: page 6-7 Uitgeverij | Redactie | Administratie | Regie Maison d’éditions | Rédaction | Administration | Régie CxO Europe bvba | Wielstraat 12, B-2880 Bornem Tel.: +32 (0)3 889 52 59 | Fax: +32 (0)3 899 03 78 e-mail:
[email protected] | internet: www.cxonet.be
Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De publicitaire aankondigingen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur(s). Feitengegevens in de ‘monthly headlines’ vallen onder de verantwoordelijkheid van de inzender. Cette édition ne peut pas être reproduite et/ou publiée sans l’autorisation écrite de l’éditeur. Les annonces publicitaires ne relèvent pas de la responsabilité de l’éditeur. Les articles signés relèvent de la responsabilité de l’/des auteur(s). Les faits communiqués dans les ‘monthly headlines’ relèvent de la responsabilité de l’envoyeur. © CxO Europe bvba. Uitgeversbedrijf CxO Europe is lid van de Unie van de Periodieke Pers/La Maison d’editions CxO Europe est membre de l’Union de la Presse Périodique
Lijst vermelde organisaties en bedrijven in deze editie van CxO Magazine 4C Consulting Accountemps Acer Adecco Agoria Alcatel-Lucent ANS Asus AT&T AWEX AWT Batibouw BBC BCD Travel BELAC Bizzdev BSI Canon Carlsberg CERT CIOnet Cisco Coca-Cola CPI-consulting CxO Data News De Tijd Dell Dexia DigiPoint EBU Econocom
66
13 12 40 46 40 36 39 40 40 40 40 16 16 1 39 40 39 35 37 39 42 36 27 30 62, 67 34 15 40 48 47 16 31
EmailGarage 31 EONIX 40 Euremis 37 Eurocam 61 Exqi 37 FBS 15 Febelfin 14 Fiat 28 Flanders Logisitcs 46 FOREM 40 Forte 29 Fortis 48, 53 Fred & Ginger 28 Freinet onderwijs 27 FT Prentice Hall 55 Gartner 36 Gemeentelijk Havenbedrijf 46 Google 12 Gosselin support services 54 GSMA 40 Haelterman 37 Helvoet Pharma 45 Hewlett Packard 40 HRlog.nl 12 HTC 35 IBM 36 IBPT 39 IDG Research Services 36 ING 48 Instima 11, 13 IT Job Board 12 Jobat 12
CxO Magazine | February – March 2009 | www.cxonet.be
Juniper Networks KBC King Sturge Komatsu Europe LG LME L’Oréal L-Sec MIC Microsoft Motorola Nationale Bank NATO Nestlé Nikon Nissan Nokia Nortel Off Trade Belux Olympus Option Orange Profacts Protiviti PS-Testware PwC Qualcomm Randstad Roland Berger Strategy Consultants Roularta Books Samsung
38, 41 48 44 32 40 40 27 39 40 36 40 48 33 27 35 56 40 36 37 35 35 40 12 68 54 2, 17 40 48 43 55 40
Siemens Sony Ericsson Start People Switzerland Symantec Talk & Vision Tandberg Tech Data Telecom Italia Telefonica T-Mobile Toshiba Total Logistics Transport Academy Trendwatching UAMS Unizo USG People VDAB Vedior VIL Vlerick Vodafone Volkswagen Volvo Cars Belux VOO Wygwam Zaha Hadid Architects
36 35, 40 20 29 41 34 34 10 40 40 40 40 44 46 28 11 14, 22 41 46 48 39, 46 11 40 57 24 40 40 46
Dirk Vermant – Wielstraat 12, B-2880 BORNEM
[email protected] – tel. 03 889 52 59 – fax 03 899 03 78 CxO Magazine – Bureau de dépôt: Charleroi X Afgiftekantoor: Charleroi X
Belgique – België PP – PB B/731
Word lid van de CxO community
Devenez membre de la communauté CxO
(Magazine – eZine – web – archief)
(Magazine – eZine – web – archives)
Ik wens mij te abonneren op CxO Magazine (6 nrs./jaar) – Je souhaite m’abonner à CxO Magazine (6 n°/an) – T CxO T CxO eZine gratis (6 nrs./jaar) eZine (6 n° gratuits/an)
T België: 110 EUR T Europa: 140 EUR T buiten Europa: 155 EUR
T Belgique: 110 EUR T Europe: 140 EUR T Hors Europe: 155 EUR
meer informatie over adverteren T inIk wens CxO Magazine en CxO eZine Mijn gegevens zijn niet correct. T Gelieve hieronder de juiste gegevens in te vullen.
Je souhaite plus d’information sur le placement d’anT nonces publicitaires dans CxO Magazine et CxO eZine Mes coordonnées sont incorrectes. T Veuillez trouver ci-dessous mes coordonnées exactes.
5 goede redenen om u te abonneren op CxO Magazine:
5 bonnes raisons de vous abonner à CxO Magazine:
– lees praktijkgerichte artikelen over visie, strategie, leiderschap en innovatie – laat u inspireren door de interviews met leden van onze Raad der Wijzen – ontdek de executive summaries: handige, korte samenvattingen – geniet 15% korting op CxO Conferences – ontvang gratis CxO eZine
– lisez des articles centrés sur la pratique en matière de vision, de stratégie, de leadership et d’innovation – laissez-vous inspirer par les interviews des membres de notre Conseil des Sages – découvrez les “executive summaries”: des brèves et des résumés bien utiles – bénéficiez de 15% de réduction sur les conférences CxO – recevez gratuitement CxO eZine
Fax terug naar +32 (0)3 899 03 78 | Fax à renvoyer au n° +32 (0)3 899 03 78 NAAM - NOM ………………………………………............................................................................................................................. VOORNAAM - PRENOM ……………………………………….............................................................................................................. FIRMA - FIRME ………………………………………........................................................................................................................... FUNCTIE - FONCTION ……………………………………….................................................................................................................. STRAAT - RUE ………………………………………............................................................................................................................. NR - N° ……………………………………….......................................... BUS - BOÎTE ……………………………………….............................. POSTCODE - CODE POSTAL ………………………………………........................................................................................................ PLAATS - LOCALITE ………………………………………..................................................................................................................... TEL ………………………………………................................................. FAX ………………………………………........................................... E-MAIL ………………………………………...................................................................................................................................... BTW - TVA ……………………………………….................................................................................................................................
CxO Magazine |
| www.cxonet.be
67
68
CxO Magazine |
| www.cxonet.be