vóór gelijke behandeling tegen discriminatie
mui ii min ii ii 1500656
Stemmingen en Koersen Discriminatie in 2014, een overzicht in vogelvlucht
Rapportage discriminatie
2014
Discriminatie in 2 0 1 4 , e e n overzicht in vogelvlucht
soms w e l en soms n i e t resulteerden in ( e x t r a ) Inleiding
Maatschappelijk klimaat en publieke discussies in 2014
meldingen b i j RADAR. Racismedebat De m a a t s c h a p p e l i j k discussie over racisme was eind 2013 pregnant en ging in 2014 o n v e r m i n d e r d door. Dagelijkse i n c i d e n t e n en
Ontwikkelingen in discriminatie-
t r a d i t i o n e l e gebruiken w e r d e n in verband
b e s t r i j d i n g door overheid en w e t g e v e r
gebracht m e t racisme. Het ging om Z w a r t e Piet, etnisch p r o f i l e r e n door de p o l i t i e en
Landelijke cijfers over discriminatie
over racistische reacties op i n t e r n e t , b i j v o o r beeld b i j een f o t o van v o e t b a l l e r Leroy Fer
V o o r u i t b l i k 2015
m e t andere d o n k e r e v o e t b a l l e r s . Het besef over alledaagse vormen van racisme l i j k t hierdoor t o e t e n e m e n . Het laatste
Het overzicht van d i s c r i m i n a t i e k l a c h t e n uit
w o o r d is ook nog n i e t gezegd over de vraag of
2014 baseert zich op c o n c r e t e d i s c r i m i n a t i e -
Nederland en Z w a r t e Piet racistisch z i j n of
voorvallen die inwoners of bezoekers van uw
n i e t . Opvallend is w e l dat er een nieuwe ge-
g e m e e n t e b i j RADAR hebben g e m e l d . Het
n e r a t i e van opiniemakers is opgestaan. Hier-
g e e f t geen c o m p l e e t beeld van d i s c r i m i n a t i e
door n e e m t de d i v e r s i t e i t aan meningen en
in uw g e m e e n t e . Er is sprake van een 'dark
perspectieven in het d e b a t t o e . Het l e i d t
number' van o n g e m e l d e v o o r v a l l e n , o m d a t
soms t o t h e f t i g e c o n f r o n t a t i e s maar ook t o t
niet alles b i j RADAR, of überhaupt ergens,
een e e r l i j k e r v e r t e g e n w o o r d i g i n g van s t a n d -
gemeld w o r d t . De W e t G e m e e n t e l i j k e A n t i -
p u n t e n en e r v a r i n g e n . In de mainstream m e -
discriminatievoorzieningen v o o r z i e t alleen in
dia en de p o l i t i e k nam de aandacht voor ra-
ondersteuning en registratie b i j i n d i v i d u e l e
cisme dan ook sterk t o e .
d i s c r i m i n a t i e v o o r v a l l e n . Dientengevolge b l i j ven w a a r n e m i n g e n over s t r u c t u r e l e o n g e l i j k -
Internationaal bezoek in Nederland
heid of a c h t e r s t e l l i n g van groepen in een
In 2014 bracht een VN w e r k g r o e p van experts
d e r g e l i j k overzicht b u i t e n beschouwing. Con-
voor mensenrechten voor mensen m e t een
t e x t i n f o r m a t i e is voor RADAR b e l a n g r i j k o m
Afrikaanse a c h t e r g r o n d een bezoek aan Ne-
d i s c r i m i n a t i e e f f e c t i e f op t e sporen en t e
derland en riep op t o t m e e r aandacht voor de
b e s t r i j d e n . In deze n o t i t i e presenteren w e in
s i t u a t i e van z w a r t e mensen in N e d e r l a n d . Ook
1
vogelvlucht enkele v o o r v a l l e n , discussies en
de Mensenrechtencommissaris van de Raad
o n t w i k k e l i n g e n die in 2014 van invloed w a r e n
van Europa Nils Muižnieks k w a m naar Neder-
op het d i s c r i m i n a t i e b e e l d in Nederland
land om zicht t e k r i j g e n op d i s c r i m i n a t i e en grondrechten in ons l a n d . Hij b e n a d r u k t e het belang van m e n s e n r e c h t e n e d u c a t i e in het
Maatschappelijk klimaat en pu-
o n d e r w i j s en b e k r i t i s e e r d e de Nederlandse omgang m e t o n g e d o c u m e n t e e r d e i m m i g r a n -
De d i s c r i m i n a t i e m e l d i n g e n staan n i e t los van d e m a a t s c h a p p e l i j k e c o n t e x t . Discriminatiek l a c h t e n kunnen leiden t o t een maatschappel i j k e discussie. Omgekeerd kan het p u b l i e k e d e b a t ook aanleiding z i j n voor een melding van d i s c r i m i n a t i e . In 2014 w a r e n er stevige
t e n . De European and Intolerance
Commission
against
Racism
van de Raad van Europa
(ECRI) en het College voor de Rechten van de Mens organiseerden g e z a m e n l i j k een rondetaf e l over het b e s t r i j d e n van racisme, d i s c r i m i n a t i e en i n t o l e r a n t i e in Nederland om verder
p u b l i e k e discussies over d i s c r i m i n a t i e , die Op 3 juli 2014 kreeg RADAR een werkbezoek van deze commissie. 1
Rapportage d i s c r i m i n a t i e
2014
Discriminatie in 2 0 1 4 , een overzicht ín v o g e l v l u c h t
door t e p r a t e n over de aanbevelingen d i e
aanwezigheid van d e m i n i s t e r - p r e s i d e n t en
ECRI in 2013 aan de Nederlandse overheid
verschillende b e w i n d s l i e d e n .
h e e f t gedaan. Het hele d e b a t is u i t e r a a r d nog v e r d e r op Vrije meningsuiting en het discriminatie-
scherp gezet door d e r e c e n t e aanslagen in
verbod
Parijs. Ook in het RADAR w e r k g e b i e d o n t v a n -
Op de avond van de g e m e e n t e r a a d s v e r k i e z i n -
gen w i j signalen van v e r h a r d i n g en polarisa-
gen vroeg PVV-leider Wilders aan z i j n t o e -
t i e . Het is verklaarbaar dat mensen in Neder-
hoorders of z i j "meer of m i n d e r Marokkanen
land zich i d e n t i f i c e r e n en solidariseren m e t
w i l d e n " . Dit v e r o o r z a a k t e v e e l ophef op socia-
de verschillende p a r t i j e n in buitenlandse c o n -
le media en d a a r b u i t e n . Duizenden mensen
f l i c t e n , z i j het Koerden, Israëliërs, P a l e s t i j -
deden a a n g i f t e b i j de p o l i t i e of m a a k t e n m e l -
nen of w i e dan ook. Maar d i t kan ook in Ne-
ding van d i s c r i m i n a t i e b i j een ADV. In r e a c t i e
derland t o t onverdraagzaamheid, conflicten
op d i t i n c i d e n t registreerde alleen RADAR al
en d i s c r i m i n a t i e leiden of negatieve b e e l d -
m e e r dan 800 k l a c h t e n . Het M e l d p u n t Discri-
vorming aanwakkeren.
m i n a t i e I n t e r n e t c o n s t a t e e r d e dat het a a n t a l negatieve o p m e r k i n g e n over Marokkanen op
H o m o r e c h t e n i n Rusland e n N e d e r l a n d
T w i t t e r na het i n c i d e n t e x p l o d e e r d e : van rond
In d e aanloop naar de Olympische W i n t e r s p e -
20 t w e e t s per dag naar b i j n a 1000. Dit kan als
len p r o t e s t e e r d e n het COC en andere Neder-
i n d i c a t i e gezien w o r d e n van het e f f e c t dat
landers tegen de t o e n e m e n d e repressie van
d e r g e l i j k e uitingen van p o l i t i c i kunnen heb-
homoseksuelen door de Russische regering en
ben op d e manier w a a r o p burgers zich over
burgers. De Nederlandse bevolking is solidair
elkaar u i t l a t e n en over elkaar d e n k e n .
m e t lesbienne's, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders (LHBT'ers) in andere l a n d e n ,
Overeenkomstig m e t de a n t i d i s c r i m i n a t i e b e -
maar ook in Nederland v a l t er nog w a t t e
palingen in het s t r a f r e c h t zal Wilders zich
v e r b e t e r e n . Ondanks de t o e n e m e n d e accep-
voor deze uitspraak voor de r e c h t e r m o e t e n
t a t i e van homoseksualiteit b l i j f t de a c c e p t a -
v e r a n t w o o r d e n . Deze rechtszaak zal in 2015
t i e n a m e l i j k laag in religieuze k r i n g e n
o n g e t w i j f e l d t o t v e e l discussie l e i d e n .
voelen lesbiennes en homoseksuelen zich onveilig in hun b u u r t .
Onrust in het Midden-Oosten voelbaar in
3
2
en
Bovendien hebben
homoseksuelen en biseksuelen vaker t e ma-
Nederlandse gemeenten
ken m e t psychische aandoeningen dan h e t e r o -
Er w e r d ook f e l gediscussieerd en g e d e m o n -
s e k s u e l e n , zoals e m o t i o n e l e p r o b l e m e n en
s t r e e r d over de oorlog in Gaza en de snelle
suïcidaliteit.
4
5
opkomst van Islamitische Staat (IS) in Irak en Syrië. Joodse instellingen w e r d e n e x t r a b e v e i -
De Gay Straight Alliance Natuurlijk
ligd naar aanleiding van een s c h i e t p a r t i j b i j
in 2014 een onderzoek u i t v o e r e n waarin 22
Samen l i e t
het Joods Museum in Brussel. Nederlandse
casussen van d i s c r i m i n e r e n d geweld tegen
moslims moesten zich v e r w e r e n tegen alge-
LHBT'ers in hun woonomgeving z i j n geanaly-
m e n e v e r d a c h t m a k i n g e n van radicalisering.
seerd. Uit de analyse bleek dat de lokale sa-
Voor v e e l g e m e e n t e n w e r d de radicaliserings-
m e n w e r k i n g tussen p o l i t i e , burgemeester,
aanpak o p n i e u w a c t u e e l door (de t e r u g k e e r
g e m e e n t e en m a a t s c h a p p e l i j k e organisaties
van) Nederlandse Syriëgangers. Diverse steden organiseerden b i j e e n k o m s t e n om t e prat e n over de w e d e r z i j d s e b e e l d v o r m i n g tussen v e r s c h i l l e n d e groepen als gevolg van de gebeurtenissen op het w e r e l d t o n e e l . Op landel i j k niveau vond in november een i n t e r r e l i g i euze b i j e e n k o m s t in de Ridderzaal plaats, in
SCP (2014), De acceptatie van homoseksualiteit door etnische en religieuze groepen in Nederland CBS (2014), Veiligheidsmonitor 2013 Trimbos (2014), Same-sex sexuality and psychiatrie disorders in the second Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study (NEMESIS-2): a replication and expansion SCP (2015), Jongeren en seksuele oriëntatie 2
3
4
5
Rapportage d i s c r i m i n a t i e
2014
Discriminatie in 2014, e e n overzicht in vogelvlucht
zoals de a n t i d i s c r i m i n a t i e v o o r z i e n i n g (ADV)
decentralisaties in het sociale d o m e i n . De
cruciaal is o m goed op d e r g e l i j k e voorvallen
p a r t i c i p a t i e s a m e n l e v i n g , gebaseerd op v r i j -
t e reageren. Het streven naar ( s t r a f r e c h t e l i j k )
w i l l i g e i n z e t en eigen v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d
b e w i j s en vervolging van het discriminatieas-
van burgers, g e e f t het r a a m w e r k aan voor de
pect van het g e w e l d draagt n i e t a l t i j d b i j aan
decentralisaties. De m o g e l i j k e gevolgen voor
het vinden van een leefbare oplossing.
b i j z o n d e r k w e t s b a r e groepen w e r d e n w e i n i g
6
besproken. Ook als zorgtaken vaker uitge-
Gendei gelijkheid
voerd w o r d e n door v r i j w i l l i g e r s , m o e t e n
De evenredige v e r t e g e n w o o r d i g i n g van v r o u -
m a a t s c h a p p e l i j k e organisaties er op t o e zien
w e n in hogere posities in het b e d r i j f s l e v e n is
dat z i j een inclusieve en cultuursensitieve
een t e r u g k e r e n d o n d e r w e r p op de publieke
aanpak garanderen b i j v o o r b e e l d voor c l i ë n t e n
agenda. Nadat in november 2014 in Duitsland
van niet-Nederlandse komaf of voor LHBT
w e r d besloten o m een b e p e r k t v r o u w e n q u o -
c l i ë n t e n . W e l k e eisen kunnen gesteld w o r d e n
t u m voor topposities in b e d r i j v e n in t e v o e -
aan v r i j w i l l i g e r s en waar kunnen de c l i ë n t e n
r e n , was d i t ook in Nederland w e e r onder-
van de v r i j w i l l i g e r s t e r e c h t als z i j zich n i e t
w e r p van gesprek. Draagvlak voor een derge-
goed behandeld voelen? Bij professionals bie-
l i j k q u o t u m is laag en ook Minister Bussema-
den beroepscodes en p r o t o c o l l e n een n e u t r a a l
ker h e e f t t e kennen gegeven dat ze w e i n i g
toetsingskader, m e t g e l i j k e behandeling als
h e i l z i e t in een v e r p l i c h t q u o t u m . Toch is het
b e l a n g r i j k e p i j l e r . Bij v r i j w i l l i g e r s en i n f o r m e -
een o p t i e w a n n e e r b e d r i j v e n er n i e t in slagen
le s t e u n n e t w e r k e n is d i t m i n d e r g e f o r m a l i -
v o l d o e n d e vooruitgang t e b o e k e n . De opmars
seerd, w a a r d o o r zorgvragers kwetsbaarder
van v r o u w e n naar de t o p v e r l o o p t langzaam.
z i j n voor u i t s l u i t i n g , a f w i j z i n g en o n b e g r i p .
T e r w i j l er w e l over een q u o t a voor v r o u w e n in topposities w e r d gesproken, was er w e i n i g aandacht voor i n k o m e n s o n g e l i j k h e i d . Dit vraagstuk raakt v r o u w e n in alle posities. De
Ontwikkelingen in discriminatiebestrijding door overheid en
organisatie Womenlnc v o e r t campagne om v r o u w e n (en mannen) t e w i j z e n op het o n t e r e c h t e loonverschil d a t er bestaat tussen
Arbeidsmarktdiscrimìnatie
mannen en v r o u w e n . Uit de e m a n c i p a t i e m o n i -
In r e a c t i e op het advies van de Sociaal-
t o r 2014 van het SCP bleek d a t v r o u w e n in het
Economische Raad (SER) 'Discriminatie w e r k t
b e d r i j f s l e v e n in s o o r t g e l i j k e posities en m e t
n i e t ! ' p r e s e n t e e r d e Minister Asscher z i j n aan-
d e z e l f d e w e r k e r v a r i n g g e m i d d e l d 8X m i n d e r
pak a r b e i d s m a r k t d i s c r i m i n a t i e langs de v o l -
v e r d i e n e n dan m a n n e n . Mede d o o r d a t v r o u -
gende v i j f sporen: handhaving, melding en
w e n vaker d e e l t i j d w e r k e n dan m a n n e n , z i j n
r e g i s t r a t i e , kennis en b e w u s t w o r d i n g , diversi-
z i j beduidend m i n d e r vaak economisch zelf-
t e i t s b e l e i d en onderzoek. Asscher maakt hier-
standig. Dat deze verschillen m i n d e r groot
b i j gebruik van bestaande s t r u c t u r e n en roept
z i j n onder de j o n g e r e generaties, v o r m t een
b e d r i j v e n , werkgeversverenigingen en vak-
l i c h t p u n t . Naast de s i t u a t i e op het w e r k mag
bonden t e r v e r a n t w o o r d i n g om t e zorgen voor
ook het alledaags seksisme in de maatschap-
een arbeidsmarkt m e t g e l i j k e kansen voor
pij vaker op de agenda staan.
i e d e r e e n . Waar m o g e l i j k w o r d t het b e d r i j f s leven g e s t i m u l e e r d om z e l f acties t e onder-
Gelijke behandeling in de participatiesa-
nemen om d i v e r s i t e i t t e b e v o r d e r e n . T e g e l i j k e r t i j d gaat de Inspectie SZW s t r i k t e r t o e z i e n
G e m e e n t e n en m a a t s c h a p p e l i j k e organisaties
op de naleving van de eisen die aan w e r k g e -
bereidden zich in 2014 voor op de d r i e g r o t e
vers gesteld w o r d e n t e n aanzien van g e l i j k e behandeling. De plannen z i j n deels al in u i t -
Lokaal Centraal (2014), 'Gestreden als Don Quichot tegen windmolens.' 6
voering.
Rapportage d i s c r i m i n a t i e
2014
Discriminatie in 2014, e e n overzicht in v o g e l v l u c h t
Islamofobie en antisemitisme
VN v e r d r a g h a n d i c a p
Minister Asscher z e t t e ook de thema's islamo-
Nederland h e e f t nog a l t i j d het VN Verdrag
f o b i e en a n t i s e m i t i s m e , los van elkaar, l e t t e r -
voor rechten van mensen m e t een beperking
l i j k op de agenda door r o n d e t a f e l b i j e e n k o m -
n i e t g e r a t i f i c e e r d . In de meeste Europese
sten t e organiseren m e t m a a t s c h a p p e l i j k e
l i d s t a t e n is d i t a l lang g e b e u r d . De v e r w a c h -
organisaties. Om goed zicht t e houden op
t i n g is nu dat de Nederlandse regering de
deze t w e e f e n o m e n e n , zullen ADV's vanaf d i t
r a t i f i c a t i e u i t e r l i j k j u l i 2015 zal a f r o n d e n . Op
j a a r e x p l i c i e t in m e l d i n g e n o v e r z i c h t e n aange-
het m o m e n t dat de l a n d e l i j k e overheid de
ven hoeveel m e l d i n g e n van a n t i s e m i t i s m e en
nodige w e t t e n h e e f t aangepast, z i j n ook ge-
van d i s c r i m i n a t i e op grond van het islamitisch
m e e n t e n aan zet om het v e r d r a g in d e prak-
geloof z i j geregistreerd h e b b e n . In navolging
t i j k t e b r e n g e n . Het b e t e k e n t onder andere
op de t h e m a r a p p o r t a g e a n t i s e m i t i s m e d i e in
dat diensten t o e g a n k e l i j k m o e t e n z i j n voor
2013 deel u i t m a a k t e van de Poldis r a p p o r t a -
mensen m e t een b e p e r k i n g . Verschillende
ge, is in 2014 een t h e m a r a p p o r t a g e i s l a m o f o -
organisaties, w a a r o n d e r de Coalitie voor In-
bie o p g e s t e l d . Hierin z i j n de p o l i t i e r e g i s t r a -
clusie en h e t College voor de Rechten van de
ties gescreend op zaken d i e t e maken hadden
Mens, kunnen g e m e e n t e n ondersteunen b i j
m e t d i s c r i m i n a t i e van moslims. De t h e m a r a p -
deze i m p l e m e n t a t i e .
portage v e r s c h i j n t naar v e r w a c h t i n g in het eerste k w a r t a a l 2015. RADAR w e r k t bovendien
Gay S t r a i g h t A l l i a n c e s
samen m e t het CIDI en de Rotterdamse orga-
Het huidige l a n d e l i j k e b e l e i d gericht op d e
nisatie SPIOR aan een p i l o t p r o j e c t voor de
e m a n c i p a t i e van lesbiennes, homo's, biseksue-
v e r b e t e r i n g van d e r e g i s t r a t i e van i n i c i d e n t e n
l e n , transgenders en mensen m e t een i n t e r -
van m o s l i m d i s c r i m i n a t i e .
sekse c o n d i t i e w o r d t voor een groot d e e l v o o r t g e z e t . Zowel de zogenaamde Gay
Maatschappelijk middenveld
Straight Alliances (GSA's) als de lokale aanpak
In 2014 is het m a a t s c h a p p e l i j k m i d d e n v e l d
via de k o p l o p e r g e m e e n t e n z i j n in 2014 geëva-
v e r d e r i n g e k r o m p e n . Na een e e r d e r e f l i n k e
l u e e r d . Dat g e l d t ook voor de A l l i a n t i e voor
bezuiniging op het budget van het I n s t i t u u t
Veilige W i j k e n N a t u u r l i j k Samen die w o r d t
voor m u l t i c u l t u r e l e vraagstukken Forum h e e f l
gecoördineerd door RADAR/Art. 1 . Inmiddels is
d e Minister in 2014 besloten om de subsidie
d u i d e l i j k dat de k o p l o p e r g e m e e n t e n v e r d e r
h e l e m a a l stop t e z e t t e n . Forum houdt hier-
gaan als r e g e n b o o g g e m e e n t e n , w a a r b i j m e e r
door na b i j n a 20 j a a r op t e bestaan. Het
aandacht zal uitgaan naar de borging voor
n i e u w o p g e r i c h t e Kennisplatform I n t e g r a t i e
b e r e i k t e r e s u l t a t e n . Ook de meeste GSA's
en Samenleving, gecoördineerd door het Ver-
k r i j g e n een v e r v o l g . T i j d e l i j k e s t i m u l e r i n g van
wey-Jonker I n s t i t u u t en Movisie, n e e m t een
deze i n i t i a t i e v e n b l i j f t nodig o m LHBTi accep-
d e e l van de a c t i v i t e i t e n van Forum over. Ge-
t a t i e in de samenleving breed t e bevorderen
m e e n t e n en andere belanghebbenden kunnen
van de b u u r t t o t school en sportvereniging.
r e l e v a n t e vragen en o n d e r w e r p e n , ook over d i s c r i m i n a t i e , voorleggen aan deze t w e e organisaties. RADAR zoekt ook d e samenwerking
Het Landelijk Expertisecentrum Diversiteit
m e t het n i e u w e K e n n i s p l a t f o r m . Met ingang
(LECD) van de p o l i t i e dat d e afgelopen j a r e n
van 2015 is ook het L a n d e l i j k Overleg Minder-
een b e l a n g r i j k e r o l h e e f t gespeeld b i j de aan-
heden opgeheven. Er v i n d t nu geen s t r u c t u -
pak van d i s c r i m i n a t i e , is m e t ingang van 1
r e e l overleg m e e r plaats tussen de l a n d e l i j k e
j a n u a r i 2015 opgeheven. De p o r t e f e u i l l e dis-
overheid en migrantenorganisaties. Het b l i j f t
c r i m i n a t i e is nu b i j de p o l i t i e c h e f van de e e n -
t e bezien w a t de gevolgen hiervan z i j n voor
heid Den Haag o n d e r g e b r a c h t . Op een lande-
het signaleren van m a a t s c h a p p e l i j k e p r o b l e -
l i j k e diversiteitsdag van de p o l i t i e in o k t o b e r
men en de r e a c t i e op d e r g e l i j k e signalen.
2014 bleek d a t de p o l i t i e de a m b i t i e h e e f t o m de a c t i v i t e i t e n van het LECD binnen de eigen organisatie zo v e r m o g e l i j k t e b o r g e n . Dat is
|
Rapportage discriminatie
2014
Discriminatie in 2 0 1 4 , e e n overzicht in v o g e l v l u c h t
ook van belang voor het w e r k van RADAR en
lagere o p l e i d i n g o p g e m e r k t . Lager- en hoger-
collega ADV's waarvoor de p o l i t i e een belang-
opgeleiden discrimineren elkaar niet per se,
r i j k e samenwerkingspartner op lokaal en regi-
maar gaan w e l w e i n i g m e t elkaar om en heb-
onaal niveau is.
ben vaak tegenovergestelde meningen over maatschappelijke kwesties.
10
Deze t e g e n s t e l -
Lokaal antidiscriminatiebeleid
lingen kunnen ook in g e m e e n t e n de kop op-
Ook het veld van ADV's maakt b e s t u u r l i j k e
steken.
veranderingen door. Zo w o r d t steeds k r i t i scher gekeken naar de lokale organisatie van
In het v e r l e d e n koppelden w e de RADAR c i j -
de aanpak van d i s c r i m i n a t i e , ook in het licht
fers in deze n o t i t i e aan de l a n d e l i j k e p o l i t i e -
van a d m i n i s t r a t i e v e e f f i c i ë n t i e . Op verschil-
c i j f e r s . De Poldis rapportage w a a r i n deze
lende niveaus w o r d t v e r d e r gepraat over een
c i j f e r s over 2013 gepresenteerd w o r d e n , zal
m o g e l i j k e aanpassing. Een p r o j e c t van
d i t j a a r e c h t e r pas in het eerste k w a r t a a l
RADAR/Art.1 h e e f t bewezen dat de regionale
2015 samen m e t de Voortgangsbrief d i s c r i m i -
insteek o p e r a t i o n e e l en i n h o u d e l i j k zinvol is,
n a t i e naar de T w e e d e Kamer w o r d e n ge-
nog los van de a d m i n i s t r a t i e v e winst die hier-
s t u u r d . Volgens de j a a r l i j k s e m o n i t o r r a p p o r -
door geboekt kan w o r d e n . Daarvoor z i j n in
tage van de Anne Frank Stichting over antise-
d r i e van de t i e n p o l i t i e - e e n h e d e n al regionale
m i t i s m e , racisme en r e c h t s - e x t r e m i s m e is het
rapportages over d i s c r i m i n a t i e m e l d i n g e n b i j
a a n t a l door de p o l i t i e geregistreerde i n c i d e n -
ADV's, p o l i t i e en College o p g e s t e l d . In 2015
t e n d i e specifiek m e t een van deze d r i e f e -
gaat een l a n d e l i j k e w e r k g r o e p zich buigen
nomenen t e maken h e b b e n , r e d e l i j k constant.
over kwaliteitseisen die aan ADV's gesteld
Vooral in de categorie 'racisme' constateren
kunnen w o r d e n .
de onderzoekers een g e l e i d e l i j k e t o e n a m e van i n c i d e n t e n , t e r w i j l er g e l e i d e l i j k m i n d e r
Landelijke cijfers over discrimi natie In het begin van 2014 r a p p o r t e e r d e het Sociaal en C u l t u r e e l Planbureau (SCP) dat een op de v i e r Nederlanders in het voorgaande j a a r d i s c r i m i n a t i e had e r v a r e n . Volgens gemeen7
t e l i j k e enquêtes, b i j v o o r b e e l d in Rotterdam en A m s t e r d a m , ligt d i t percentage iets lager, tussen de 13 en 19 p r o c e n t . Later in het j a a r 8
vestigde het SCP de aandacht op diverse t e genstellingen in de samenleving: j o n g en o u d , r i j k en a r m , gezond en n i e t gezond, hoger en lager o p g e l e i d , a l l o c h t o o n en a u t o c h t o o n . Van
antisemitische scheldincidenten v o o r k o m e n . Het Meldpunt Discriminatie I n t e r n e t (MDI) registreerde 1174 meldingen van o n l i n e disc r i m i n a t i e in 2014. Het ging daarbij vooral over Holocaustontkenning en a n t i s e m i t i s m e , a n t i - z w a r t racisme en haat tegen moslims. Het m e l d p u n t c o n s t a t e e r t een verschuiving naar sociale media ( T w i t t e r , YouTube, Faceb o o k ) . Het m e l d p u n t voor i n t e r n e t discriminat i e MiND o n t v i n g in 2014 r u i m 229Ó meer m e l dingen dan het j a a r daarvoor, maar o n t v a n g t nog steeds v e e l minder meldingen dan het MDI. Meer dan de h e l f t van de meldingen ging over d i s c r i m i n a t i e op grond van ras.
de o n d e r z o c h t e verschillen is de etnische t e g e n s t e l l i n g het meest urgent volgens de SCP o n d e r z o e k e r s . In een e e r d e r verschenen p u 9
b l i c a t i e w e r d ook een g r o t e s o c i a a l - c u l t u r e l e kloof tussen mensen m e t een hogere en een SCP (2014), Ervaren discriminatie Gemeente Rotterdam (2014), Omnibusenquête 2014; Gemeente Amsterdam (2014), Burgermonitor 2014. Sociaal en Cultureel Planbureau (2014), Verschil in Nederland: Sociaal en Cultureel Rapport 2014 7
8
9
Vooruitblik 2015 Veel van de bovenstaande o n d e r w e r p e n z u l len ook het k o m e n d e j a a r van invloed z i j n op de onderlinge verhoudingen in N e d e r l a n d . Genoemd w e r d al het racismedebat en de rechtszaak rond de u i t l a t i n g e n van Wilders.
Sociaal en Cultureel Planbureau (2014), Gescheiden werelden? Een verkenning van sociaalculturele tegenstellingen in Nederland
Rapportage d i s c r i m i n a t i e Discriminatie in 2 0 1 4 , e e n overzicht in v o g e l v l u c h t
Ook de o n g e l i j k h e i d in de positie van v r o u w e n en LHBT'ers zal in 2015 verder aandacht v r a gen. De o n t w i k k e l i n g e n rondom de aanslagen in Parijs leiden ook in Nederland t o t t e r e c h t e zorgen over a n t i s e m i t i s m e en i s l a m o f o b i e . Voor de aanpak van d i s c r i m i n a t i e staan in 2015 enkele c o n c r e t e plannen geagendeerd. De Rijksoverheid k o m t m e t een l a n d e l i j k e campagne om b e w u s t w o r d i n g van d i s c r i m i n a t i e t e bevorderen en de meldingsbereidheid bij discriminatie-incidenten te verhogen, onder a n d e r e door p r o m o t i e van d e l a n d e l i j k e meldingsapp 'Meld Discriminatie Nu' die begin 2014 door RADAR is g e l a n c e e r d . Daarnaast zal Minister Asscher de eerste r e s u l t a t e n present e r e n van z i j n aanpak voor a r b e i d s m a r k t d i s c r i m i n a t i e . Er k o m t een d i v e r s i t e i t s c h a r t e r voor het b e d r i j f s l e v e n , b i j openbare aanbestedingen w o r d e n d i s c r i m i n e r e n d e aanbieders u i t g e s l o t e n , en de Inspectie SZW legt d e focus op d i s c r i m i n a t i e op het w e r k . De ministeries van BZK en SZW hebben RADAR/Art.1 onlangs o p d r a c h t gegeven o m de w e r k w i j z e van de regionale rapportage zoals z i j d i e in 2014 hebben o n t w i k k e l d , over t e dragen aan a n d e r e ADV's i n h e t l a n d . In 2015 gaan w e v e r d e r b o u w e n aan een e f f e c t i e v e s t r u c t u u r om d i s c r i m i n a t i e tegen t e gaan. Dat doen w e samen m e t de andere ADV's, de land e l i j k e overheid en n a t u u r l i j k m e t u en uw gemeente.
7
2014
