Stem
van de Branche Meestergoudsmeden Ambachtelijk tassen- en schoenmakers
‘Wij werken met de emotie van de mens aangepast op elk individu.’
‘De ambachtelijk tassenmakers- en schoenmakersbranche wordt gekenmerkt door kleinschaligheid en exclusiviteit. De markt bestaat uit exclusieve en originele tassen en schoenen.’ Aantal vakmensen: 160 Brancheomzet: 3 miljoen ‘Alleen de excellente vakmensen die zich sterk profileren weten een volledig levensvatbaar bedrijf te realiseren. Zij die zich weten te onderscheiden in originaliteit, vakmanschap en ondernemerschap overleven en overstijgen de hobbysfeer. Een goede vakopleiding is hiervoor noodzakelijk.’
Schoenherstellers ‘Het aantal schoenreparaties groeit, waardoor de omzet in de schoenherstellersbranche toeneemt.’
Aantal vakmensen: 400 Brancheomzet: 80 miljoen euro ‘Minder vaklui betekent verschraling van ons vak. Er blijven dan geen meesters meer over.’ Optiek ‘Zes op de tien Nederlanders draagt een bril of contactlenzen. Door de vergrijzing is deze markt nog steeds groeiende. Voor de optiekbranche is er dus sprake van een zeer grote afzetmarkt.’ Aantal vakmensen: 8500 Brancheomzet: 885 miljoen ‘Goede oogzorg is van groot belang voor de vele bril- en coantactlenzendragers in Nederland. Om van goed advies te kunnen voorzien, is een specialistische beroepsopleiding noodzakelijk.’
Aantal vakmensen: 1665 Brancheomzet: 94 miljoen ‘De vergrijzing in de branche vraagt om nieuwe instroom van werknemers en ondernemers.’ Samenwerkende Organisaties Specialistisch Vakmanschap
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 1
26-11-10 17:42
Glaszetten / glas en loodtechnieken ‘Beglazen draagt bij aan de leefbaarheid, de energiebeperking en ons cultureel erfgoed.’ Aantal vakmensen: 4000 Tekort aan vakmensen tot 2015: 600 ‘Probleem is dat ROC’s deze opleiding niet willen verzorgen omdat het beroep als te klein wordt ervaren.’
Metaalbewerkers ‘Zagen, boren, buigen, verbinden en bewerken van metaal is een onmisbaar onderdeel van het bouwproces dat leidt tot fraaie voetbalstadions en sportcomplexen, mooie bedrijfspanden en kantoren, jachten en transportschepen. Maar ook het aanleggen van bijvoorbeeld pijpleidingen in de chemische industrie behoort tot het werkterrein van de metaalbewerker.’ Aantal vakmensen: 9100 ‘Uitstroomrichtingen zijn verdwenen of zijn opgegaan in grote kwalificaties en nu onherkenbaar en onzichtbaar’
Gespecialiseerde aannemers in de bouw en infra ‘De uitvoerende werkzaamheden in de bouw worden voor 70% gedaan door gespecialiseerde aannemers.’ Aantal vakmensen: 40.000 Brancheomzet: 3,5 miljard euro ‘Er zijn veel ongeschoolde 30+ werknemers in onze branche. Ook de nieuwe instroom is vaak ongeschoold en ouder dan 30 jaar. Wanneer zij na hun dertigste geen opleiding kunnen volgen, worden er minder vakmensen opgeleid.’
Banden- en wielenspecialisten ‘Wij zijn dagelijks bezig met het onderhoud aan banden en wielen voor een grote verscheidenheid aan voertuigen’ Glasblazers ‘Nederland heeft van oudsher een rijke historie in glasblazen. Het ambacht van glasblazen wordt industrieel beoefend en als kunstvorm. Het glasblazen heeft daarom een historische en culturele waarde voor Nederland.’ Aantal vakmensen: 40 Aantal ondernemingen: 17 ‘Het aantal glasblazers is op dit moment niet hoog, maar wel vergrijsd. Om het ambacht in stand te houden is voor kennisbehoud een goede vakopleiding van groot belang.’
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 2
Aantal vakmensen: 8000 Brancheomzet: 3 miljard euro ‘Wanneer de opleidingsstructuur wegvalt, komt daarmee direct de veiligheid van de automobilist/ machinist in het gedrang. Immers, een verkeerd type band of een verkeerd gemonteerde of gerepareerde band levert een groot gevaar op de weg!’
Goud- en zilversmeden ‘Onder de branche goud- en zilversmeden vallen bedrijven die zich bezig houden met het ontwerpen, vervaardigen, repareren en soms ook restaureren van edelmetalen sieraden en gebruiksvoorwerpen.’ Aantal vakmensen: 3600 Brancheomzet: 190 miljoen euro ‘Er zijn veel leerlingen die bovenop hun opleiding goudsmid, het specialisatiejaar zilversmeden volgen. Zij willen hun vakkennis verbreden en de gang naar de arbeidsmarkt uitstellen. Dit doet echter een groot beroep op de leerbedrijven die voor het zilversmeden erkend zijn.’
26-11-10 17:42
Juweliers ‘Tot de juweliersbranche worden bedrijven gerekend waarvan de omzet voor tenminste 50% bestaat uit de verkoop van gouden, zilveren en diamanten voorwerpen en/of uurwerken.’ Aantal vakmensen: 6200 Brancheomzet: 740 miljoen euro ‘De juweliers hebben vooral behoefte aan goed geschoolde verkoopmedewerkers. De gediplomeerde uitstroom in de juweliersopleiding is vooralsnog onvoldoende om aan deze vraag uit het bedrijfsleven te voldoen.’
Restauratieschilder
Tentoonstellingsbouw ‘Wij ontwerpen en realiseren tentoonstellings-, decor-, display- en interieurprojecten. Denk bijvoorbeeld aan een grote beurs in de Rai waar bedrijven zich presenteren met indrukwekkende stands. Of een prachtig decor in een theater. Alles wat een tentoonstellingsbouwer maakt moet responsverhogend, verkoopbevorderend, imagoverhogend en/of informatief werken.’ Aantal bedrijven: 550 Tekort aan vakmensen tot 2015: Enkele honderden per jaar ‘Scholen staan helaas niet te springen om deze opleiding te verzorgen.’
‘Het in stand houden van oude schilderstechnieken is van groot belang voor het behoud van ons cultureel erfgoed.’ Aantal vakmensen: 1000 Afbouw ‘Stukadoor, plafond- en wandmonteur, dekvloerenlegger, blokkensteller en restauratiestukadoor: de afbouw draagt bij aan de leefbaarheid, isolatie en derhalve energiebesparing en het in stand houden van ons cultureel erfgoed.’
‘De opleidingen die altijd al kleinschalig waren dreigen nu geheel te verdwijnen, onder andere door de invoering van taal- en rekeneisen waar de doelgroep niet voor komt.’
Aantal vakmensen: 27.000 Brancheomzet: 3,2 miljard euro ‘Vooral bij kleine beroepen is instandhouding alleen mogelijk als de branche financieel bijdraagt. Helaas is dat niet altijd het geval.’
Glazeniers ‘Zonder de glazeniers zou glas in lood in vele vormen niet kunnen worden gemaakt/onderhouden. Wereldberoemd gebrandschilderd glas uit de 16e eeuw zou niet onderhouden en gerestaureerd kunnen worden. Cultureel erfgoed gaat dan verloren. Daarnaast is er steeds meer vraag naar nieuwbouw met glas in lood.’ Aantal vakmensen: 550 Brancheomzet: 19 miljoen euro ‘De financiële problematiek van het in stand houden van een dergelijke opleiding is nijpend.’
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 3
Audiciens ‘De audiciensbranche is een groeimarkt. Het aantal slechthorenden neemt toe als gevolg van de vergrijzing en door lawaaibelasting bij jongeren.’ Aantal vakmensen: 1500 Brancheomzet: 225 miljoen ‘Kwaliteitseisen worden steeds belangrijker, ook voor zorgverzekeraars. Dit blijkt onder andere uit het feit dat zorgverzekeraars een keurmerk als voorwaarde stellen voor vergoeding. Een goede vakopleiding is daarom noodzaak.’
Tandtechnici ‘Wij maken hulpmiddelen voor mensen bij wie (delen van) het gebit vervangen of gecorrigeerd moet(en) worden.’ Aantal vakmensen: 5000 Brancheomzet: 360 miljoen ‘Door de vergrijzing en de toenemende vraag naar gebitten zal de vraag naar tandtechnici de komende jaren blijven toenemen.’
26-11-10 17:42
Pedicures
Zadel- en tuigmakers
‘Een pedicure verzorgt de voethuid, geeft adviezen voor goed schoeisel en behandelt alle aan de voet voorkomende pijnklachten.’
‘Onze branche is zeer divers: zadelverkopers, zadelmakers en zadelpassers. De paardensport is nog altijd groeiend, er is dus veel vraag naar goede vakmensen met verstand van zadels en/of tuigen.’
Industriële lakverwerking
Aantal vakmensen: 14.000 Brancheomzet: 100 miljoen euro
Aantal vakmensen: 4000 Brancheomzet: 9 miljoen
‘Na het halen van het branchediploma wil men vaak nog het mbo-diploma halen. Dit leidt tot problemen vanwege regelgeving in het mbo. Meer flexibilisering in de opleiding is gewenst, uiteraard met bewaking van de kwaliteit.’
‘Om wildgroei tegen te gaan is het zeer belangrijk dat vakmanschap erkend wordt. Er is op dit moment nog geen vakopleiding in Nederland die voldoet aan onze verwachting.’
‘Kleine mkb-bedrijven leveren producten af waarbij de afwerking bepalend is voor de acceptiatie door de klant. In deze crisitijd is er nog steeds vraag naar vakmensen.’ Aantal vakmensen: 15.000 ‘De beroepsgroep is erg versnipperd over verschillende bedrijfstakken. Scholen willen niet investeren in deze opleiding en het ontbreekt aan deskundige docenten.’
Keramisten
Zonweringbranche ‘Medewerkers in de zonweringbranche beschikken over adequate ontwerp- en tekenmogelijkheden en kunnen de adviezen met tekeningen ondersteunen. Wij noemen dit advies op maat.’ Aantal vakmensen: 4000 Brancheomzet: 500 miljoen euro ‘Tot 2015 verwachten we een tekort aan vakmensen van enkele honderden monteurs.’
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 4
‘De keramist is werkzaam in kleine fijnkeramische, ambachtelijke bedrijven. Hij vervaardigt in producten van klei. Het kan gaan om gebruiksgoederen of autonoom werk (kunst) en mogelijke mengvormen.’ Aantal vakmensen: 710 Brancheomzet: 14 miljoen euro ‘Uit onderzoek van Erasmus universiteit in Rotterdam blijkt dat kwalitatief hoogwaardige kunstvormen een groeiende marktpotentie hebben in Nederland.’
Orthopedische technici ‘Als iemand een orthopedisch hulpmiddel nodig heeft, wil hij of zij daarop kunnen vertrouwen. Het moet optimale zekerheid en steun geven en perfect zijn afgestemd. Dat stelt hoge eisen aan het vakmanschap van de mensen die deze hulpmiddelen maken.’ Aantal vakmensen: 1000 Brancheomzet: 100 miljoen euro ‘Permanente educatie is een must. Het vakmanschap blijft zo op hoog niveau.’
26-11-10 17:42
Uurwerktechniek Slagersbedrijven ‘Medewerkers in de slagerij bepalen de kwaliteit van de winkel. Met de steeds kritischer wordende consument en regelgeving inzake kwaliteit, voedselveiligheid en herkost van goederen, is een vakman met specialistische kennis noodzakelijk. Aantal vakmensen: 15.558 Brancheomzet: 879 miljoen euro ‘Door vergrijzing is er een groot tekort aan vakmensen. Wegens tekort aan instroom wordt veel gebruik gemaakt van buitenlandse werknemers.’
‘Onze branche bestaat uit ondernemingen die horloges en klokken repareren. Er vallen ook bedrijven onder die uurwerken restaureren of nieuwe uurwerken vervaardigen.’ Aantal vakmensen: 575 Brancheomzet: 25 miljoen euro ‘Reparateurs moeten zich voor veel merken verplicht jaarlijks laten bijscholen op de nieuwste technieken en normen. Goede (bij)scholing in deze zeer specialistische branche is zeer belangrijk.’
Medewerker Steriele Medische Hulpmiddelen ‘Wij werken voornamelijk op de centrale sterilisatieafdeling van een ziekenhuis. Bij operaties wordt gebruikt gemaakt van medische hulpmiddelen. Deze reinigen, desinfecteren en/of steriliseren wij, zodat er geen besmetting plaats kan vinden door ziekmakende bacteriën.’ Aantal vakmensen: 2200 ‘Zonder goed opgeleide medewerkers SMH kunnen operaties voor patiënten levensbedreigend zijn. Voor de uitvoering van operaties in een ziekenhuis is een goed opgeleide medewerker SMH dus van levensbelang.’
Pianotechniek ‘Wij richten ons voornamelijk op de verkoop van nieuwe en gebruikte akoestische piano’s en vleugels, evenals het onderhoud, stemmen en repareren van deze instrumenten.’ Aantal vakmensen: 600 Brancheomzet: 45 miljoen euro ‘Ruim 60% van de werkzame personen in de pianotechniek is ouder dan 45 jaar. Dit betekent dat er de komende jaren een grote uitstroom zal plaats vinden. Om het ambacht te bewaren en kennis door te geven is een goede opleiding nodig. Kleermakers en modevakschoolhouders ‘Wij werken onder andere voor mensen met lichamelijke afwijkingen, toneelen operaproducties en couturiers die grote behoefte aan gekwalificeerde vakmensen hebben.’ Aantal vakmensen: 170 Brancheomzet: 13,5 miljoen ‘Het probleem bij de vakopleidingen is dat de lesgevenden lang niet allemaal een goede vakopleiding hebben gehad.’
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 5
Drukkers en nabewerkers ‘Drukwerk is al ruim 500 jaar het belangrijkste medium voor communicatie. Voor de hand liggende voorbeelden zijn kranten en boeken, briefpapier en enveloppen, maar ook plastic tassen, een pak hagelslag, straatnaamborden, toetsenborden, etc. Allemaal drukwerk.’ Aantal vakmensen: 7500 Brancheomzet: 7,5 miljard euro ‘Het aanbod van nieuwe instromers blijft achter op de vraag, waardoor een tekort aan drukkers en naberwerkers bestaat. Dit heeft gevolgen voor de beschikbaarheid en kwaliteit van drukwerk voor de maatschappij en het innoverend vermogen dat noodzakelijk is voor de toekomst van het grafisch productieproces in Nederland.’
26-11-10 17:42
Technisch Oogheelkundig Assistent
Parketvloerenleggers ‘Een tekort aan parketleggers heeft o.a. tot gevolg: Het afbrokkelen van het cultureel historisch erfgoed: complexe vloerpatronen en ‘oude’ vloeren kunnen dan niet meer hersteld worden.’ Aantal vakmensen: 2195 Brancheomzet: 210 miljoen euro ‘Op termijn wordt een tekort aan nieuwe instroom van parketleggers verwacht. Dat betekent dat bedrijven niet deskundige parketleggers moeten aannemen of medewerkers uit het buitenland moeten halen.’
‘Wij assisteren de oogarts door het plannen van spreekuren en voeren zelfstandig vooronderzoeken uit. Daarnaast assisteren wij bij oogheelkundige ingrepen’ Hoedenmakers ‘Er is een markt voor exclusieve en originele hoeden, die groeit met de toenemende gewoonte om bij speciale gelegenheden hoeden te dragen. Originaliteit, vakmanschap en ondernemerschap zijn belangrijk om in deze branche succesvol te zijn. Aantal vakmensen: 225 Brancheomzet: 5,4 miljoen euro
Aantal vakmensen: 350 ‘Door de vergrijzing (meer patiënten met cataract en maculadegeneratie) en het toenemend aantal patiënten met diabetes krijgen oogartsen en TOA’s, het steeds drukker. Een goede opleiding die oog heeft voor technologische ontwikkelingen is noodzakelijk voor een goede patiëntenzorg.’
‘Alleen de excellente vakmensen die zich sterk profileren weten een volledig levensvatbaar bedrijf te realiseren. Zij die zich weten te onderscheiden in originaliteit, vakmanschap en ondernemerschap overleven en overstijgen de hobbysfeer’
Orthopedische schoentechniek
Straatmakers ‘De inrichting van de openbare ruimte is de basis voor de leefkwaliteit en het veiligheidsgevoel van de burger. De straat is daar een essentieel onderdeel van.’ Aantal vakmensen: 4500 Brancheomzet: 600 miljoen euro ‘Binnen de vakopleiding is sprake van een te grote versnippering met kwaliteitsverlies tot gevolg.’
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 6
‘De verander(en)de levensstijl van mensen heeft invloed op de brancheomzet van de orthopedische schoentechniek. Het aantal welvaartsziekten neemt nog steeds toe en als gevolg daarvan zijn meer orthopedische schoenen of orthopedische aanpassingen nodig.’ Aantal vakmensen: 1800 Brancheomzet: 176 miljoen euro ‘Bij veel verschillende lichamelijke klachten kan aangepast schoeisel een oplossing bieden. Kennis van onder andere anatomie is daarom zeer belangrijk. Bij onvoldoende aandacht aan deze unieke opleiding, komt het ambacht in gevaar.’
26-11-10 17:42
Onderstaande partners hebben het manifest ondertekend:
E. Kolsteeg
Secretaris
VGT Nederlandse vereniging van Groothandelaren in de Tandheelkundige Branche
L.M.L.H.A. Hermans
Voorzitter
J. de Goey
MKB Nederland Skills Netherlands
M. Hoekenga-Idema
Secretaris
NSV Nederlandse Schoenmakers Vereniging
A.B. Stuij
Voorzitter
UNETO-VNI Beleidsadviescommissie Onderwijszaken
J.W. Koole
Voorzitter Bestuur
SVGB Kenniscentrum
E.F.G. Yperlaan
Directeur
OOM Opleiding Ontwikkeling Metaalbewerking
J.A. Verschoor
Voorzitter
College van bestuur Nimeto Utrecht Vakcollege voor het MBO
J.D. van der Zee
Directeur
CBW - MITEX
R. van der Werf
Manager opleidingen
Stichting SVOB Opleidingsinstituut voor Banden en Wielenbranche
M.H. Straver
Branche secretaris
Romazo Branchevereniging Rolluiken, markiezen en zonneschermen
N. Hollanders
Directeur
Hollandidact
R. Dekker
Klantmanager Instroom
BGA Nederland Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra
H. Vermeulen
Directeur
GOC Grafisch Opleiding Centrum
W.P. Hoogenboom
Algemeen directeur
KNS Koninklijke Nederlandse Slagersorganisaties
A.B. van Kruistum
Directeur
Bedrijfschap Afbouw
W. Esch
Platform Parketbranche
D. Roodenrijs
Clusterhoofd Juridische Zaken
CBM Centrale Bond van Meubelfabrikanten
P. Ter Haar
Directeur
VOM Vereniging voor Oppervlakte technieken van Materialen
R.P. van der Kruijk
Algemeen Secretaris
VNV Vereniging voor de Nederlandse Vleeswarenindustrie
J.H.G. Goebbels
Voorzitter
COV
H.J. Keijer
Directeur
Koninklijke Metaalunie
T. Zeeman
Voorzitter Bestuur
FeetBag
P. Valk
Directeur
NVAB
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 7
26-11-10 17:42
C.A.M. van de Groes
Directeur
Provoet
M. Stoelwinder
Secretaris
NVTOA
J.A. Verschoor
Algemeen directeur
Savantis
R. Crèvecoeur
Voorzitter
OVG Ondernemersvereniging Glazeniers
N.J.C. Eikmans
Bureau Secretaris
BVT Branchevereniging Tandtechniek
R. Westera
Voorzitter
VvPN
J. van Hartevelt
Vice-voorzitter
NPMB
P. Valk
Voorzitter
NVOS-Orthobanda
Th. Vermeulen
Secretaris - directeur
NJU / VGZ / VIGROS
B.C. van Dorssen
Algemeen Secretaris
Glas Branche Organisatie
A. Odding
Directeur
Nationaal Glasmuseum
C. Breeveld
Voorzitter
Federatie Zakenvrouwen
J.W. Nelson
Algemeen Secretaris
HBA
C.H. van Kamperdijk
Directeur
ROC van Twente
F.H.J. Veringa
Voorzitter College van Bestuur
HMC MBO Vakschool
H.A. van der Spek
Secretaris
CNV Vakmensen
H. de Boer
Beleidsmedewerker met instemming van hoofdkantoor FNV Bouw
FNV Bouw
M. van Zuydam
Secretaris
Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten
M.A. van der Wal,
Branchemanager Parket, mede namens de
A.I. de Boer
Alliantie en Parketmeesters
Vereniging Parketleggers
Directeur
Koninklijke Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen
Samenwerkende Organisaties Specialistisch Vakmanschap
10621 SVGB Manifest Folder Pionnen.indd 8
26-11-10 17:42
