L i d G e d e p u t e e r d e Staten R A M. van der Sande
STATEN ''""'"'^HOLLAND
Provinciale Staten van Zuid-Holland
Contact
070 - 441 67 82
[email protected] Postadres Provinciehuis
Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070 - 441 66 11 wviTw.zuid-holland.nl Datum
3 juli 2013
Bijlagen: Motie 240 Duurzaamheid wagenpark, t)eleidsuitgangspunten en mogelijke scenarias
Onderwerp
Realisatie Duurzaam Wagenpark en brandstoffen In relatie tot nieuwe Raamovereenkomst voor Lease van het Wagenpark. Geachte Statenleden, De provincie Zuid-Holland beschikt over een eigen wagenpark van op dit moment in totaal 108 dienstauto's uit verschillende jaren van aanschaf, die deels worden geleased op basis van een in 2008 afgesloten raamovereenkomst, en voor het ovenge uit auto s aangeschaft voor 2008. die in eigendom van de provincie zijn. Aanbesteding van een nieuwe lease-overeenkomst voor het wagenpark is in voorbereiding. Daarbij zal een leasemaatschappij worden geselecteerd die kan voldoen aan alle vereiste en gewenste duurzaamheidcriteria en die auto's kan aanbieden op elke door de provincie gewenste brandstof, waardoor steeds kan worden ingespeeld op de technologische ontwikkelingen en op de wensen binnen de provincie. Bezoekadres Zuid-Hollandplein 1
Statenmoties 240 en 241
2596AW DenHaag Tram 9 en de buslijnen
In de vergadering van Provinciale Staten van 10 november 2010 zijn bij de behandeling van de
90, 385 en 386 stoppen
begroting 2011 een tweetal moties aanvaard betreffende elektrische auto's.
dichtbij hel
•
provirKiehuis Vanaf station Den Haag CS is tiet tien minuten lopen
In motie 240 verzoekt u GS bij de eerstvolgende vernieuwing van het wagenpark een variant aan PS voor te leggen waarbij voor elektrische auto's wordt besloten.
•
In motie 241 verzoekt u GS om onderzoek te doen naar de mogelijkheid elektrische oplaadpunten langs provinciale wegen te realiseren.
De parkeerruimte voor auto s IS beperkl
Op 18 januari 2011 hebben Gedeputeerde Staten een behandelvoorstel voor beide moties gedaan. Daarin is aangegeven dat wat betreft de inzet van elektrische voertuigen in het eigen wagenparkbeheer de volgende oven\'egingen een rol spelen: •
op dit moment zijn nog onvoldoende elektrische voertuigen op de markt;
Ons kenmerk 3 juli 2013
•
bij de keuze van voertuigen staat de functionaliteit centraal. Daardoor zijn de mogelijkheden op dit vlak beperkt;
•
de aanschafkosten en afschrijving van elektrische voertuigen liggen een factor 3-4 hoger dan die voor vergelijkbare varianten met een verbrandingsmotor.
Tevens is aangegeven dat overwogen kan worden om. zodra markttechnisch de signalen op groen staan, in het eigen wagenpark op kleine schaal met elektrisch transport te experimenteren (bijvoorbeeld 2 kleine auto's voor personenvervoer). Tijdens de behandeling van dit voorstel in de Commissie Bestuur en Middelen op 16 februari 2011 is motie 241 afgevoerd en is aangetekend dat motie 240 pas zal zijn afgedaan zodra het wagenpark is vervangen. In het hiernavolgende wordt beschreven op welke wijze Gedeputeerde Staten invulling willen geven aan de beleidslijn om gebruik te maken van zo schoon mogelijke brandstoffen en op welke wijze en in welke mate uitvoering wordt gegeven aan uw verzoek - zoals neergelegd in motie 240 - om bij de komende vervangingen van het wagenpark elektrische auto's te betrekken.
Het huidige provinciale wagenpark Het wagenpark van de provincie Zuid-Holland bestaat momenteel uit in totaal 108 dienstauto's. 38 auto's worden geleased op basis van een raamovereenkomst die in 2008 is afgesloten met het bedrijf Leaseplan. De overige 70 auto's - nagenoeg alle aangeschaft vóór 2008 - zijn nog in eigendom en eigen beheer bij de provincie. Het merendeel van de dienstauto's is in gebruik in de buitendienst bij met name de Dienst Beheer Infrastructuur. Daarnaast zijn zo'n 25 dienstauto's voor facilitaire doeleinden gestationeerd bij het Provinciehuis (pool- en dienstauto's, bestelbussen). 20 auto's van het merk / type Toyota Yaris zijn als poolauto beschikbaar voor dienstreizen van medewerkers in het provinciehuis. Vanuit het eigen provinciale stimuleringsbeleid van aardgas als autobrandstof en ter uitvoering van het Actieprogramma Luchtkwaliteit 2008-2011 zijn 17 van deze Toyota's Yaris (aangeschaft in 2005) in 2007 voorzien van een aardgastank. Recentelijk zijn 3 Toyota's Yaris, in gebruik bij DBl bij de verhuizing naar het Provinciehuis toegevoegd aan de 17 poolauto's. Deze auto's zijn van iets recenter datum en rijden op benzine.
2/8
Ons kenmerk 3 juli 2013
•'^^'^"j^j^ HOLLAND
Nieuwe Raamovereenkomst leasecontract wagenpark Bij de beëindiging van de huidige raamovereenkomst met de leverancier van dienstauto's is momenteel een aanbesteding voor een nieuwe raamovereenkomst in voorbereiding. Uit evaluatie is gebleken dat lease van voertuigen een aanzienlijke besparing op materiële en personele kosten oplevert. Mede vanuit de provinciale visie dat de organisatie zich richt op haar kerntaken achten we het wenselijk dit leaseconcept voor alle PZH dienstauto's door te voeren. Daarom zal voor het gehele provinciale wagenpark worden overgegaan op full operational lease', een concept waarin wordt ingezet op maximale ontzorging van de PZH-organisatie door de leasemaatschappij. Gunning zal geschieden aan een contractpartner die voertuigen kan leveren die voldoen aan alle door PZH gewenste duurzaamheidcriteria. Gelet op interne en externe ontwikkelingen, de inkrimping van het personeelsbestand en het veranderde pakket uitvoerende taken, wordt een aanzienlijke afname van de omvang van het wagenpark venA/acht. Over de looptijd van de nieuwe raamovereenkomst (tot uiterlijk 2017) zal deze omvang naar huidige raming afnemen van 108 naar circa 74 dienstauto's. Flexibiliteit zal hierin worden gerealiseerd door voortdurend oog te houden voor het aantal in gebruik zijnde / in gebruik te nemen auto's en door leasetermijnen zo nodig tussentijds aan te passen. Onmiddellijk na het sluiten van de nieuwe raamovereenkomst zullen op een aantal plaatsen in de PZH-organisatie grotere en kleinere vervangingen van dienstauto's aan de orde zijn. De duurzaamheidscriteria in het criteriadocument productgroep dienstauto's inclusief ondedioud gepubliceerd via Pianoo, expertisecentrum aanbesteden - zullen daarbij als vertrekpunt worden gehanteerd. In aanvulling daarop zullen extra ambities t.a.v. duurzaamheid worden meegewogen. Vanzelfsprekend spelen in de te maken afwegingen ook functionaliteit en beheerlasten een wezenlijke rol. Prioriteit zal in ieder geval worden gegeven aan vervanging van de 17 Toyota's Yaris van de dienstautopool bij het Provinciehuis, voorzien van aardgastank (bouwjaar 2005), waarbij het aantal zal worden afgestemd op de krimpende organisatie. Daarnaast wordt gekozen voor diversiteit in de functionaliteit van deze poolauto's.
Criteria voor een verantwoorde brandstofkeuze De provincie Zuid-Holland streeft naar gebruik van zo schoon mogelijke brandstoffen. Daarbij wordt aangesloten bij de centrale duurzaamheidcriteria van de overheid. Deze criteria zijn met name gericht op C02-emissie. Grote vooruitgang is geboekt met ontwikkeling van schone benzine- en dieselmotoren met minder milieubelasting. Vanuit het streven naar hogere luchtkwaliteit is echter ook de beperking van uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden van belang. Substantiële milieuwinst valt daarin te behalen door het gebruik van alternatieve brandstoffen. Daarom wordt er voor gekozen het toekomstige wagenpark waar mogelijk te diversifiëren en waar mogelijk voor schonere brandstof te kiezen.
3/8
Ons kenmerk 3 juh 2013
P^^jj'i^ HOLLAND
Vanuit de noodzaak van een verantwoorde bedrijfsvoering staan bij die brandstofkeus steeds de functionaliteiteisen centraal. Met name geldt dit bij bijzondere voertuigen zoals pick-ups en terreinvoertuigen die in gebruik zijn in de buitendienst. Deze voertuigen maken gebruik van conventionele brandstoffen. Gezien aard en bedrijfsdoelstelling liggen alternatieve brandstoffen hier vooralsnog niet voor de hand. De technologische ontwikkelingen zullen actief worden gevolgd om zo mogelijk ook bij deze categorie van voertuigen extra duurzaamheid te kunnen gaan realiseren. Binnen het Actieprogramma Luchtkwaliteit zijn middelen gereserveerd voor meerkosten van een duurzaam wagenpark. Daardoor behoeven de beheerkosten in relatie tot brandstofkeuze vooralsnog geen doorslaggevend criterium te zijn. Voor nadere ovenwegingen i.v.m. duurzaamheid van het wagenpark zie bijlage 1: Duurzaamheid wagenpark: beleidsuitgangspunten en mogelijke scenario's De in bijlage 1 geschetste scenario's overziend en rekening houdend met de stand van de ontwikkelingen kan worden geconcludeerd dat extra duurzaamheidwinst het best geboekt kan worden door bij de komende vervanging van auto's uit de dienstautopool ervaring op te gaan doen met het (deels) inzetten van (plug-in) hybride elektrische auto s. Deze keuze is tevens in lijn met uw motie 240 (bijlage 2). De ervaringen die worden opgedaan met de nieuwe poolauto's zullen worden betrokken bij toekomstige verdere vervanging van personenauto's. Concluderend n.a.v. motie 240 Samengevat worden de volgende uitgangspunten gehanteerd bij de aanschaf van nieuwe auto's binnen het wagenpark van de PZH: "
PZH wil met haar wagenpark een bewuste bijdrage leveren aan duurzaamheid. Duurzaamheideisen zijn een van de criteria in verband met de gunning van de aanbesteding. De nieuwe leasemaatschappij moet in staat zijn om auto's in te zetten met alle door PZH gewenste brandstoffen. Het leasecontract zal flexibel worden ingevuld. Aanschaf / afstoten van auto's wordt over verschillende jaarschijven verspreid. Dit maakt het mogelijk dat: - op nieuwe ontwikkelingen en wensen ten aanzien van duurzaamheid kan worden ingespeeld. - het wagenpark kan worden aangepast op organisatorische veranderingen door doorlopend afwegingen te maken rond het aantal en de looptijd van de in te zetten auto's.
•
De duurzaamheidscriteria in het criteriadocument productgroep dienstauto's inclusief onderhoud (gericht op C02-emissie) - beheerd en gepubliceerd door Pianoo, expertisecentrum aanbesteden - zullen als vertrekpunt worden gehanteerd.
•
In aanvulling daarop zullen waar mogelijk extra ambities t.a.v. duurzaamheid worden meegewogen. Bij de aanstaande vervanging van auto's uit de dienstautopool zal (deels)
4/8
Ons kenmerk 3 juli 2013
HOLLAND
gekozen worden voor (plug-in) hybride auto's (op electriciteit én benzine). Dit is in lijn met motie 240. •
Vanuit de noodzaak van een verantwoorde bedrijfsvoering zijn bij de brandstofkeus steeds de functionaliteiteisen essentieel. Met name geldt dit bij bijzondere voertuigen zoals pick-ups en terreinvoertuigen die in gebruik zijn bij de buitendienst. Gezien aard en bedrijfsdoelstelling liggen alternatieve brandstoffen hier thans nog niet voor de hand. Ook bij deze categorie van voertuigen zijn de duurzaamheideisen in het criteriadocument productgroep dienstauto 's inclusief onderhoud (gericht op C02-emissie) het vertrekpunt.
Op grond van d^-l^tetboven venA/oorde uitgangspunten zal de vervangingsopgave voor het proviDcial§^x^agenparl\ resulteren in een zorgvuldig afgewogen samenstel aan bedrijfsauto's
Bijlagen:
'.v8
1.
Duurzaamheid wagenpark: beleidsuitgangspunten en mogelijke scenario's
2.
Motie 240.
Ons kenmerk 3 juli 2013
P-^^^^^j^j^ HOLLAND
Bijlage 1: Duurzaamheid wagenpark: beleidsuitgangspunten en mogelijke scenario's Beleidsuitgangspunten Vanuit het provinciale beleid wordt steeds gekozen voor de schoonst mogelijke varianten in brandstofgebruik. Daarbij spelen verschillende beleidsafwegingen een rol. te weten: De Rijksoverheid stelt in de duurzaamheidcriteria in het criteriadocument productgroep dienstauto's inclusief ondedioud - gepubliceerd via Pianoo, expertisecentrum aanbesteden, volg deze link: www.Dianoo.nl/duurzaaminkoDen/productqroep-dienstauto - nadrukkelijke minimumeisen aan de C02-emissie van de verschillende categorieën voertuigen. De provincie stelt in aanvulling op die criteria verdergaande eisen aan de duurzaamheid van de te gebruiken brandstoffen. Daarbij wordt steeds gekozen voor de meest schone variant. •
In algemene zin geeft de provincie vorm aan haar voorbeeldfunctie door op te treden als "launching customer" richting brandstofleveranciers, waarbij in een vroeg stadium wordt aangehaakt bij trends als aardgasgebruik en hybride auto's (op elektriciteit en benzine).
•
In de Beleidsvisie Duurzaamheid en Milieu wordt onder meer gekozen voor verduurzaming door de inzet op schoon en zuinig, te realiseren door duurzamer voertuigen en transitie naar schonere brandstoffen.
•
In de Beleidsvisie en Uitvoeringsstrategie Economie en Energie wordt met name ingezet op het stimuleren van aardgas als autobrandstof en in het veriengde daarvan op het stimuleren van de aanleg van aardgasvulpunten.
•
Het Provinciaal Actieprogramma Luchtkwaliteit geeft invulling aan het provinciale beleid door in te zetten op opwekking en gebruik van duurzame transportbrandstoffen (groen gas en biogas).
Mogelijke scenario's voor de vervanging van de poolauto's blj het Provinciehuis; opties in verband met extra duurzaamheid. Poolauto's op aardgas Voor de poolauto's bij het provinciehuis kan opnieuw worden gekozen voor aardgas. Bij 17 nu in gebruik zijnde poolauto's is de aardgastank achteraf ingebouwd (retrofit). Bij een eventuele hernieuwde keus voor aardgas zal vervanging plaatsvinden met een autotype met ingebouwde aardgastank. Een belangrijk aandachtspunt bij het rijden op aardgas blijft het ontbreken van voldoende aardgasvulpunten langs de wegen. Daarom zal bij keus voor aardgas opnieuw worden gekozen voor hybride auto's op aardgas én benzine. Hoewel auto's op aardgas op het punt van functionaliteit goed voldoen zijn ze duurder in aanschaf en in afschrijving. Daarentegen zijn de brandstofkosten aanzienlijk lager. Voor de poolauto's geldt gezien het venA/achte gebruik dat de totale kosten hoger zullen zijn dan die van benzineauto's. Vanuit het Provinciaal Actieprogramma Luchtkwaliteit zijn middelen beschikbaar om deze meerkosten te dekken.
6/8
Ons kenmerk 3 juh 2013
''Tx'r.'i HOLLAND ZUID
Elektnsche of hybride (elektrisch én benzine) auto's De ontwikkeling van volledig elektrische auto's is nog onvoldoende gevorderd om ze al op grotere schaal binnen de provincie in te zetten. Elektrische automotoren leveren nog niet genoeg vermogen voor zwaardere belasting. Mede daardoor zijn volledig elektrische auto's nog slechts in een beperkt en experimenteel segment beschikbaar. Een groot nadeel van volledig elektrische auto's is vooralsnog de zeer beperkte actieradius van ongeveer 100 km. Een tweede nadeel is het nog ontbreken van een netwerk van oplaadpunten. Naast de hogere aanschafprijs brengt het rijden met volledig elektrische of plug-in hybride auto's daarom eenmalige meerkosten mee voor het aanleggen van een of meerdere oplaadpunten bij het provinciehuis. Bezien vanuit de totale luchtkwaliteit is elektriciteit als brandstof aanzienlijk schoner dan aardgas. Bij hybride auto's gaat deze winst in uitstoot door gebruik van benzine deels weer verioren. Toch gaat uit praktische ovenA/egingen rond de nog beperkte beschikbaarheid van oplaadmogelijkheden de voorkeur bij keuze voor elektriciteit als brandstof vooralsnog uit naar hybride auto's. De totale kosten van elektrisch rijden zijn nog aanzienlijk hoger dan die van vergelijkbare dieselof benzinevoertuigen. Ontwikkeling van brandstofcelauto's op waterstof Een nieuwe vorm van energietransitie dient zich momenteel aan in de vorm van de ontwikkeling van brandstofcelauto's op waterstof. Inmiddels zijn de eerste proeven genomen en wordt door Hyundai als eerste dit type auto in productie genomen. De COj-emissie is bij dit brandstoftype nihil. Ter nadere informatie: De provincie Zuid Holland heeft zich op 22 mei jl. aangemeld voor een call van het Europese innovatieprogramma Fuel Cell and Hydrogen Joint Undertaking (FCH-JU). Het gaat daarbij in de eerste plaats om de inzet vanaf 2015 van 5 brandstofcelbussen op de corridor Oude Tonge - Rotterdam. Andere partners in het consortium zijn Rome, Parijs en Vlaanderen. Ook de RET in Rotterdam zal deelnemen met 2 bussen. Als Europa het plan honoreert, kunnen de eerste bussen in Zuid-Holland eind 2015 op de weg zijn. Ook worden in Nederiand een tiental personenauto's aan het consortium gekoppeld door de Nederiandse importeur van Hyundai, het bedrijf Greenib cars. PZH opteert onder voorwaarden, waaronder subsidieverstrekking voor 2 Hyundai's voor het wagenpark. De auto's worden in dat geval geleased aan de Provincie voor een periode van vier jaar. De auto's hebben een actieradius van 600 kilometer (veel groter dan elektrische auto's). Getankt zal kunnen worden bij een nieuw vulpunt langs de A l 5 bij Rotterdam. Ook wordt de mogelijkheid bekeken om de 2 auto's in kwestie bij een klein portable vulpunt in Den Haag te kunnen tanken. Inzetten van (piug-in) hybride auto 's bij keuze voor extra duurzaamheid De hierboven geschetste opties overziend en rekening houdend met de stand van de ontwikkelingen kan worden geconcludeerd dat extra duurzaamheidwinst het best geboekt kan worden door bij de komende vervanging van auto's uit de dienstautopool ervaring op te gaan doen met het (deels) inzetten van (plug-in) hybride elektrische auto's. Deze keuze is tevens in lijn met uw motie 240.
7 O
Ons kenmerk 3 juh 2013
''^^^^"j'j^ HOLLAND
Bijlage 2: Motie 240. C R O e N LINKS
MOTIE El9cthsct\ wagenpark
M.L^.O.. ImuUmo door Sutongnf w
Agendapunt Voordrachtnr. Onderwerp
5 6249 Bagrodng 2011
Pfovmctale Staten van Zuid HoWand, in vergadering bijeen op 10 november 2010 ter behandekng van bovenvemield agendapunt.
ConaUlerende dat: da Provincia Zuid Holland treeft uitgesproken bi de aanschaf van het wagenpark duurzame technok>gie te willen stimuleren, het hukjige wagenpark van de provincie, dat op aardgas njdt. binnen afzienbare tijd aan vervanging loe
Overviregende dat: ha» njden op bio- enJol aardgas vooralsnog niet de doorbraak tieeft gekend die de provincie b
Oscai Dijkhoff (GroenLinks) Joaé Chung (Groenlinks)
3,
^pt|^K.UtVllt(
