Stage in Sierra Leone is Cool Een inhoudsrijke stagemogelijkheid voor studenten op zoek naar een alternatieve vorm van leren en samenwerken
1
Inhoudsopgave Voorwoord 3 1 Introductie 5 2 Achtergrondinformatie over Sierra Leone Youth Initiative 6 2.1 Doelgebied Makonkarie 6 2.2 Het concept: de leergemeenschap 8 2.3 Inspiratiebron 8 3 Stagemogelijkheden 10 4 De begeleiding van de studenten 14
Wie ben ik? 19
Ervaring van Fedor Ikelaar 19
5 Hoe wil de slyi de stagemogelijkheden aanbieden? 6 Reizen naar Sierra Leone 25
2
Conclusie 26
Colofon 28
Voorwoord Een deel van de studie doorbrengen in een ontwikkelingsland is enorm populair onder Nederlandse jongeren. Veel studenten geven aan graag een tijdje in het buitenland te willen werken of studeren. Een kleiner aantal studenten realiseert deze wens uiteindelijk ook. Daarbij zijn grofweg drie categorieën te noemen. Als eerste de categorie van studenten die zich inhoudelijk verder wil specialiseren op een bepaald terrein van zijn/haar vakgebied. Deze studenten kiezen met name voor een studie aan een gerenommeerde buitenlandse universiteit. Een tweede categorie wordt gevormd door studenten die gewoon graag eens een poosje in het buitenland willen verblijven. Ze gaan vaak voor het eerst langere tijd van huis en kiezen voor makkelijker toegankelijke bestemmingen als de Verenigde Staten, Australië of het Kaapse deel van Zuid-Afrika. De derde, en in het kader van Sierra Leone Youth Initiative meest relevante categorie, wil zich graag inzetten voor anderen en heeft een soms haast filantropische beleving bij het vormgeven van een studieonderdeel in het buitenland. Mensa-lid, massatoerist of missionaris, gekscherend zou dit onderscheid gemaakt kunnen worden. In de praktijk zie je dat de meeste studenten die Nederland tijdelijk verlaten wel iets van elke categorie in zich hebben. Gelukkig maar, want geen enkele study abroad opportunity biedt slechts één aspect. Dat het elke keer om een verschil in verhouding van de ingrediënten gaat moge daarbij duidelijk zijn. Neem nou zo’n stage in Sierra Leone. Sierra Leone staat op de ranglijst van meest arme landen van de wereld in de top-10 (cijfers undp). Je bent als land beter af aan het andere einde van het spectrum. Maar er is nog een top-10 waarin Sierra Leone een hoge plaats bekleedt, en dat is die van zich snelst ontwikkelende post-conflictgebieden (undp). Dat wil zeggen dat Sierra Leone met recht een emerging country genoemd mag worden. Niet op de economische wijze waarop landen als China, India en Rusland zich emerging mogen noemen, maar op het vlak van het herstel van een vreedzame samenleving en een daarbij passende rechtsorde. Juist dat maakt een land als Sierra Leone nou zo fascinerend en veelbelovend. Het is een land waar nog werkelijk zoden aan de dijk gezet worden. Dat het van belang is om de ontwikkeling van een land als Sierra Leone te ondersteunen, laten cijfers van de International Crisis Group zien. Daaruit blijkt dat landen die een grootschalig conflict doorgemaakt hebben, een sterk vergrote kans hebben om binnen tien jaar na het eindigen van dat conflict weer in eenzelfde ellende terecht te komen. Om dat te voorkomen is er maar één mogelijkheid: kansen bieden. Kansen bieden aan de burgers van Sierra Leone om deel te nemen aan het onderwijs. Kansen bieden om economisch zelfredzaam te worden. Kansen bieden om voor een haast verloren generatie toch een toekomstperspectief te creëren. De Sierra Leone Youth Initiatve zet zich al een aantal jaren in om de mogelijkheid tot die kansen te vergroten. Aantrekkelijk is het in die zin, dat met het bieden van kansen aan jongeren in Afrika, er ook kansen worden geboden aan onze jeugd. Slyi slaat een brug tussen Nederland en de Makonkarie-regio ten zuiden van Freetown. In 2006 had ik
3
de mogelijkheid om de burgemeester van Freetown, Mr. Winstanley B. Johnson, te ontmoeten tijdens het World Peace Forum in Vancouver, Canada. Ik vertelde hem bij die gelegenheid over mijn toen nog Fontys student, Abubakarr Bangura en zijn inzet voor Makonkarie. Nu, een aantal jaren verder, ben ik het nog steeds eens met Mr. Johnson, dat het mensen zijn als Abubakarr die een stukje van de puzzel voor een vreedzame toekomst van Sierra Leone leggen. Ik raad daarom Nederlandse studenten met een interesse voor het Afrikaanse continent aan, om een stageplaats in Sierra Leone te overwegen. Zo’n stage zal meer van je vragen dan doorgaans het geval is. Als Nederlandse student in Sierra Leone zul je volhardend moeten zijn, stressbestendig, over een stevig uithoudingsvermogen moeten beschikken en meer dan gewoon zelfredzaam dienen te zijn. Daar krijg je dan vervolgens een levenservaring voor terug die ik met recht uniek kan noemen. Amsterdam, 22 februari 2009 Drs. Caecilia J. van Peski, Onderwijs- en cultuurpsycholoog
4
1 Introductie Het hoger onderwijs internationaliseert en Nederlandse studenten maken daarvan goed gebruik. Momenteel gaan jaarlijks 17.000 Nederlandse studenten naar het buitenland.1 De Nederlandse overheid ondersteunt dat ook. Zo heeft ze van mei 2005 tot december 2008 in totaal een bedrag van twintig miljoen euro beschikbaar gesteld voor het Xplore-programma. In dit programma worden stage en uitwisseling met Nederlandse jongeren gestimuleerd2. Landen in Afrika zoals Ghana, Tanzania, Malawi en Zuid-Afrika trekken veel studenten aan. Een land als Sierra Leone staat nog te weinig in het reismenu van studenten, ondanks de uitdagende stagemogelijkheden die dit land heeft. Een reden hiervoor is, dat veel opleidingen en studenten het beeld voor ogen hebben dat Sierra Leone nog steeds in oorlog is en dat het hierdoor niet veilig genoeg is om studenten naar Sierra Leone uit te zenden. De feitelijkheid is anders dan het hiervoor geschetste beeld. Door de inzet van de vn kwam in 2003 een einde aan de oorlog en sinds 2007 heeft het land een meer stabiele politieke structuur en daarmee een stevige basis voor de naoorlogse economische ontwikkeling. Hiermee liggen er kansen voor studenten die nieuwe uitdagingen en verdieping willen aangaan, andere mensen willen ontmoeten en bovendien een actieve bijdrage willen leveren aan de transitieperiode van het land. Sierra Leone Youth Initiative (slyi) wil op een interactieve manier deze mogelijkheden op scholen en aan studenten onder de aandacht brengen. Hieronder volgt een beknopt verhaal van het bezoek dat Abubakarr Bangura, voorzitter slyi, eind november 2008 aan Sierra Leone bracht. Bangura ging op stap met een specifieke onderzoeksvraag. Hij wilde de verschillende stagemogelijkheden voor Nederlandse studenten in het gebied waar hij oorspronkelijk zelf vandaan kwam in kaart brengen. Hij had daarbij speciale aandacht voor zaken waarmee studenten in Sierra Leone tijdens hun stage te maken kunnen hebben, zoals huisvesting, transport, medische voorzieningen en dagelijkse levensbehoeften als voedsel en water. Het is de wens van Bangura om een helder beeld te schetsen van de stagemogelijkheden in Sierra Leone. Om voor zijn eigen land van herkomst iets te kunnen betekenen, maar ook om bij te dragen aan de individuele ontwikkeling van de Nederlandse student.
5
1 2
www.nuffic.nl/nederlandse-organisaties/nieuws-evenementen/persberichten www.minbuza.nl/nl/actueel/brievenparlement,2008
2 Achtergrondinformatie over Sierra Leone Youth Initiative Sierra Leone is tien jaar in oorlog geweest. Met behulp van de Verenigde Naties (vn) is daar in 2003 een officieel einde aan gekomen. De oorlog heeft niet alleen veel mensen het leven gekost, maar heeft ook gebouwen verwoest en de infrastructuur van het land vernietigd. Veel families zijn uit elkaar gedreven, kinderen hebben hun ouders verloren en talrijke mensen zijn gedesoriënteerd geraakt. Vooral kinderen en jongeren zullen weer moeten gaan geloven in de toekomst. Van essentieel belang daarbij is dat de maatschappij hen goed en toegankelijk onderwijs kan bieden. Dat onderwijs moet een bijdrage leveren aan de vorming van kritische en zelfredzame burgers, die kunnen meedoen op de arbeidsmarkt en meedenken in discussies over het inrichten van een nieuwe maatschappelijke orde. Aan al deze uitdagingen probeert Sierra Leone Youth Initiative (slyi) een steentje bij te dragen. Slyi is in 2005 in Nederland opgericht om jongeren in Sierra Leone te ondersteunen bij het leren van een vak, zodat zij later als zelfstandige ondernemers in de maatschappij kunnen functioneren. De belangrijkste drijfveer en motivatie zijn daarbij het willen leveren van een bijdrage aan de naoorlogse ontwikkeling van het land en het versterken van de relatie tussen Sierra Leone en Nederland. Om dit te bereiken verstrekt slyi kennis aan mensen in Nederland door het geven van voorlichting en het organiseren van debatten en symposia. Men richt zich daarbij tot verschillende doelgroepen. Daarnaast ondersteunt de stichting onderwijs, landbouw, en kleine ondernemingen in Sierra Leone. Nu wil slyi ook stagemogelijkheden gaan bieden aan studenten in het hoger onderwijs, voor de ontwikkeling van de plaatselijke economie in Makonkarie en omgeving. 2.1 Het doelgebied Makonkarie
6
De dynamiek van dorpen als Makonkarie werd getroffen door een dramatische terugval tijdens de tienjarige gewelddadige oorlog in het land. Veel mensen sloegen op de vlucht en werden idp (Internally Displaced Persons). Na de oorlog zijn veel inwoners teruggekeerd. De grootste problemen in de dorpen zijn het ontbreken van sociale voorzieningen en werkgelegenheid voor met name jongeren. Het laatste is extra gecompliceerd omdat deze jongeren tijdens en na de oorlog geen kans hadden om een beroepsopleiding te volgen of af te ronden. Hun enige alternatief op dit moment is het bewerken van het land. Deze sector is echter niet erg aantrekkelijk omdat de grond in de loop der jaren uitgeput is geraakt. Hierdoor daalt de oogst en dus ook de financiële opbrengst voor de producten. Om het hoofd te bieden aan dit probleem is slyi op zoek naar mogelijkheden tot het bieden van vakopleidingen die ondernemerschap en de daarmee gepaard gaande economische ontwikkeling kunnen bevorderen. Om dit te bereiken willen wij een leergemeenschap opzetten. Makonkarie is een dorp in het
Makonkari en omgeving gegevens: Bevolking 1880 Oppervlakte 6 km2
#
#
Basisschool 2 Leerlingen 550 Middelbare school geen Medische post 1 Elektriciteit geen Postkantoor geen Wegconditie slecht Bevolking
Ma-conte 5 1 6
1 2 3 4 5 6
600 350 240 410 180 100
6
Rocent
Plantage
4
3
3
Rolijn 1
3
3
Rolijn 2
Mabgasa 2
Totaal 1880
Tonkolili-district in het noorden van Sierra Leone, ongeveer negentig kilometer van de hoofdstad Freetown (zie illustratie). In en rond Makonkarie wonen ongeveer 1.880 mensen. De inwoners zijn overwegend boeren die producten verbouwen die deels voor lokale consumptie bedoeld zijn en deels voor de verkoop. Het geld dat daarmee wordt verdiend, wordt gebruikt om de schoolkosten van de kinderen te betalen, huishoudelijke spullen te kopen en de lokale economie te stimuleren.
7
2.2 Het concept: de leergemeenschap Om een concrete opzet te bieden is het de wens van slyi om een leergemeenschap te starten. Hierdoor zal een pedagogische omgeving gecreëerd worden, waarbinnen kinderen, jongeren en ouderen in enkele jaren diverse vaardigheden kunnen leren om tot ondernemers gevormd te worden, waarmee tevens hun betrokkenheid bij de naoorlogse ontwikkelingen gestimuleerd wordt. Een leergemeenschap biedt aan mensen de mogelijkheid om zich voor te bereiden op het ondernemerschap of om zich tenminste actief te kunnen presenteren op de arbeidsmarkt en daardoor hun economische zelfstandigheid te bevorderen. Elementen van de leergemeenschap volgens de visie van slyi: • de reeds aanwezige basisschool in het dorp (incorporeren binnen het concept); • opleidingen voor ambachtslieden, zoals timmerlieden, kappers/-sters, kleermakers/-sters en opleidingen op het gebied van communicatie, sport, techniek, marketing, administratie, bestuurskunde, muziek, et cetera; • voorlichting en cursussen over opvoeding, duurzame landbouw en andere sociale, economische en politiek gerelateerde onderwerpen; • een eenvoudige bibliotheek; • cursussen computervaardigheid en internet; • een open en welkome ontmoetingsruimte voor kinderen, jongeren én hun ouders. Overstijgend onderdeel van het concept leergemeenschap is dat wanneer er gewerkt wordt met pedagogische begeleiding binnen de leergemeenschap, er tevens sprake is van algemene vorming van hen die de leergemeenschap vormen. Gaandeweg en ingebed in het vakinhoudeljke programma kan aan jongeren een voorbeeld van een gezonde levensstijl getoond worden, kan met hen op een constructieve manier gewerkt worden met thema’s als persoonlijke ontwikkeling, duurzaamheid, sexualiteit, religie, burgerschap, samenleving, genderverhoudingen, emancipatie, et cetera. Het is met name ook dit vormende aspect dat slyi via het bieden van stagemogelijkheden voor Nederlandse studenten aan bod wil laten komen. 2.3 Inspiratiebron
8
Het idee van de leergemeenschap komt van de heer Jan de Bosch Kemper, een Nederlander en medewerker van unesco die jarenlang in Senegal heeft gewerkt. Zijn aanpak rond de Auberge Educative blijkt in verschillende landen waaronder Senegal, Gambia en Mali heel goed te werken. Speciaal omdat de leergemeenschappen voornamelijk contextgebonden zijn en doordat zij bovendien de actieve participatie van de gemeenschap in de strijd tegen armoede bevorderen. Daarbij wordt tevens de sociale en economische ontwikkeling gestimuleerd. Een en ander wordt mogelijk gemaakt
doordat mensen door middel van themabijeenkomsten met zichzelf en de omgeving aan de slag moeten en de problemen vanuit verschillende invalshoeken moeten analyseren om gezamenlijk te zoeken naar de beste oplossingen om ontwikkeling in gang te zetten. Deze aanpak heeft al op verschillende plaatsen positieve resultaten opgeleverd. Het is op basis van deze positieve resultaten dat ook slyi het concept van de leergemeenschap heeft opgepakt om op die manier te werken aan de economische ontwikkeling van de dorpsbewoners van Makonkarie.
9
3 Stagemogelijkheden Met stagemogelijkheden doelt slyi op het inzetten van studenten binnen de context van een concreet thema: bepaalde problemen of onderwerpen die te maken hebben met een bepaalde doelgroep. Dat thema moet een duidelijke link hebben met de opleiding van waaruit de studenten afkomstig is en moet bovendien voldoende uitdaging bieden aan studenten om hun stage inhoudsrijk vorm te geven (en uiteindelijk voldoende studiepunten te behalen). Vanuit deze redenering zijn hieronder zes stageopdrachten opgenomen. Deze zes stageopdrachten zijn geformuleerd aan de hand van de onderliggende vraag. Slyi hecht er daarnaast zeer veel belang aan dat uitgezonden studenten de vaardigheden en competenties hebben om ondernemerschap onder de lokale bevolking te stimuleren. Het eindverslag van de student dient ook een uitgewerkt ondernemersplan te bevatten. Dit plan dient bij terugkomst gepresenteerd worden aan verschillende doelgroepen in Nederland. Wat heeft slyi op het gebied van stage en uitwisseling in Sierra Leone te bieden en hoe kan slyi deze mogelijkheden aan studenten en docenten in het hoger onderwijs het best beschikbaar stellen? Om deze vraag te beantwoorden heeft een literatuurstudie plaatsgevonden en is er veldonderzoek gedaan. Abubakarr Bangura heeft tijdens zijn bezoek aan Sierra Leone gesprekken gevoerd met inwoners van Makonkarie en omgeving, waar slyi diverse werkzaamheden heeft verricht. Het resultaat van deze studie, gesprekken en ervaringen wordt hieronder opgenomen. 1 Het verrichten van onderzoek als basis voor de ontwikkeling van een schoolcurriculum voor de leergemeenschap in Makonkarie
10
Onderwijs dient de talenten van mensen te stimuleren zodat ze aansluiting kunnen vinden bij de arbeidsmarkt en zich kunnen ontplooien naar hun volle potentieel. Dit is de reden waarom slyi het van belang acht dat er voorafgaand aan het opzetten van de leergemeenschap, onderzoek wordt gedaan naar de lokale context en de verschillende mogelijkheden en onmogelijkheden voor het uitoefenen van een beroep na de studie. Het resultaat van dit onderzoek zal het basismateriaal vormen voor het opzetten van een curriculum in samenwerking met alle betrokkenen. Het curriculum wordt gebruikt voor het onderwijzen van jongeren en hun ouders uit het dorp en de omliggende omgeving.
2 Het opzetten van trainingen voor docenten aan de leergemeenschap en het ontwikkelen van lesmateriaal In Makonkarie en omgeving zijn twee basisscholen. In de basisscholen volgt een totaal van 700 leerlingen lessen. Er ontbreken echter voldoende en gekwalificeerde leraren voor de scholen. Het probleem is des te ingewikkelder, omdat er door het gebrek aan lesmateriaal geen kwalitatief goede opleiding gegarandeerd kan worden. Een onderzoek, verricht door het Internationale Monetair Fonds (imf, 2007:7), geeft aan dat er meer aandacht wordt besteed aan scholen in de hoofdstad dan aan scholen in het binnenland. De huidige conditie van die scholen bevestigt deze uitkomst. Een stageopdracht gericht op het geven van trainingen aan docenten en het ontwikkelen van voldoende lesmateriaal is daarom nodig. Dat zal de aantrekkelijkheid en kwaliteit van het onderwijs in de periferie bevorderen en vervolgens de motivatie van ouders om hun kinderen naar school te laten gaan versterken. 3 Het opzetten en uitvoeren van een jaarlijks sportevenement Elk jaar in mei organiseert slyi ter plekke sportactiviteiten. Het doel is om de sporttalenten van jongeren te ontwikkelen en het dorp en omgeving sociaal levendig te maken. Zeven basisscholen en twee middelbare scholen in de regio nemen deel aan dit evenement. In totaal krijgen 700 leerlingen de kans om deel te nemen aan verschillende sportactiviteiten. Hun ouders, maar ook de andere mensen uit het dorp en omgeving, genieten daar erg van.
11
Hardloopwedstrijd tijdens het jaarlijkse sportevenement in Makonkarie.
Door de grote belangstelling voor het jaarlijkse sportevenement wil slyi deze activiteit voortzetten en uitbreiden. Een stageopdracht gericht op het in samenwerking met anderen organiseren van deze activiteit is daarbij een uitdaging. Wat de precieze taken betreft kan gedacht worden aan het vinden van sponsoring, het ontwikkeling van een sportconcept als middel om de economische ontwikkeling in de regio te stimuleren, het geven van (sport)instructies, het engageren van vrijwilligers, het promoten van het sportevenement, het opstellen van een draaiboek, etc. 4 Duurzame landbouw In de jaren ’50 tot ’70 van de vorige eeuw was Sierra Leone sterk in het produceren van kwalitatief hoogstaand voedsel. Door fors te investeren in onderzoek voor het ontwikkelen van nieuwe landbouwtechnieken, kreeg het land veel gevarieerde landbouwproducten. Maar door zwak politiek leiderschap werd in de loop der tijd minder aandacht besteed aan het vernieuwen van deze sector. Dat had tot gevolg dat er problemen ontstonden in de landbouw. Slyi wil de lokale boeren meer bewust maken van hun rol in het productieproces. Dat is mogelijk door het opzetten van instructieve projecten voor het verbouwen van ananas, rijst, cassave, pinda’s en aardappelen en het produceren van palmolie. Deze projecten kunnen als model dienen om gedragsverandering en bewustwording bij de mensen in Makonkarie en omgeving te bewerkstelligen. Een voorbeeld hiervan is het lopende slyi-palmolieproject in Makonkarie. Een onderzoek naar hoe deze plantage nog professioneler te ontwikkelen is een voor de hand liggende stap. 5 Visievorming en strategie-ontwikkeling voor de vrouwenorganisaties in het dorp en omgeving
12
Er zijn kort na de oorlog veel vrouwengroepen ontstaan die zich zowel op het nationale als op het lokale niveau bezighouden met verschillende onderwerpen en doelgroepen. Hierdoor ontstaat een middenveld van maatschappelijke organisaties die het nationale beleid kunnen beïnvloeden. Er zijn echter vragen naar de effectiviteit van deze organisaties. Hoe groot is hun rol en invloed bij de naoorlogse wederopbouw? Makonkarie heeft twee vrouwengroepen. Een teken van hoop voor een land waar vrouwen jarenlang gemarginaliseerd zijn en waar 50% van hen tijdens de oorlog op een systematische wijze misbruikt werd (usaid, 2008:6). Een onderzoek naar hoe deze groepen een gezamenlijke visie kunnen opstellen en een samenwerkingsverband voor beleid en gedragsbeïnvloeding kunnen bewerkstelligen is nodig. De uitkomst van dit onderzoek moet bijdragen aan een beter inzicht hóe de doelgroep actief te betrekken bij het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van de leergemeenschap.
6 Tweehonderd huizen voor de inwoners van Makonkarie en omgeving Een goede huisvesting is belangrijk voor iedereen. Maar dat is niet altijd vanzelfsprekend voor mensen in Makonkarie en omgeving. De huizen van veel mensen zijn tijdens de oorlog in brand gestoken. Door krachtige winden tijdens het afgelopen jaar zijn talloze huizen in het dorp Mabassa ingestort. Vanuit de overheid zijn er nog steeds geen mogelijkheden geboden om nieuwe huizen voor de mensen te bouwen. Wij willen een bouwbedrijf opzetten om 200 nieuwe huizen te bouwen en hierbij gebruik maken van lokale materialen. De inwoners moeten het bouwbedrag in termijnen kunnen terugbetalen. Om dit te verwezenlijken zoeken wij stagiaires die hier een onderzoek willen verrichten, om vast te stellen hoe wij dit het beste kunnen aanpakken.
13
4 De begeleiding van studenten Bij de aangeboden stagemogelijkheden worden de studenten in ieder geval op drie onderdelen begeleid: tijdens de voorbereiding van de reis (in Nederland), bij het werken aan de stage-opdrachten in Sierra Leone en bij praktische randvoorwaarden die te maken hebben met zaken als huisvesting, kennismaking met het gebied, dagelijkse levensbehoeften, et cetera. a Ten aanzien van de voorbereiding in Nederland De voorbereiding van de studenten speelt een cruciale rol bij het slagen van de stage in het buitenland. Uit ervaring blijkt dat veiligheid, de cultuur, de houding en verwachtingen van de studenten en de uiteindelijke leef- en leeromgeving de belangrijkste voorspellende factoren zijn in het slagen van een stage. Studenten moeten wat die zaken betreft dan ook goed voorbereid worden. Om die reden biedt slyi studenten een voorbereidingstraining aan. Deze training is gericht op het versterken van de nodige kennis, competenties en vaardigheden van de deelnemers zodat ze op een professionele manier en goed beslagen ten ijs kunnen komen. Dat maakt de kans groter dat zij hun werkzaamheden gedurende de stageperiode in Sierra Leone met goed gevolg kunnen verrichten. Tijdens deze trainingen zullen de do’s en dont’s besproken worden, krijgen studenten inzicht in de maatschappij van Sierra Leone en leren ze wat hun rol en functie tijdens de stage kan zijn. Bovendien worden met Fedor Ikelaar, student UvA, die al eerder in Sierra Leone stage liep, informatie en ervaringen uitgewisseld. De studenten krijgen verder informatie over de politieke, sociale en economische ontwikkeling van het land, de reismogelijkheden, huisvesting, verzekering, et cetera.
14
De duur van de training is afhankelijk van de achtergrond van de studenten en hun kennis over culturele verschillen en mondiale vraagstukken in met name Afrika. Wat betreft de opzet, uitvoering en evaluatie van de training werkt slyi samen met cos Brabant. Het cos adviseert en ondersteunt mensen en organisaties met mondiale vraagstukken en beschikt over jarenlange ervaring in voorbereidingstrajecten voor buitenlandse projecten. Een belangrijke component tijdens deze training is het ondernemerschap-aspect tijdens de stageperiode. Hiermee bedoel ik dat de stage gecombineerd kan worden met het stimuleren van ondernemerschap, zowel voor de studenten als de doelgroep waarmee studenten in Sierra Leone te maken zullen krijgen. Dit betekent dat studenten in staat moeten zijn om de ideeën van de doelgroep zo goed mogelijk te herformuleren naar innovatieve bedrijfsplannen en economische participatie te stimuleren. De doelgroep zal daardoor in staat worden gesteld inkomsten te verwerven. Dit plan wordt een eindproduct van de stage en kan aan slyi gepresenteerd worden. Slyi zal dan in Nederland verder contact opnemen met bedrijven met de opzet het plan uitgevoerd te krijgen in Sierra Leone.
Fedor Ikelaar, student aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, in Makonkarie, Sierra Leone, tijdens zijn onderzoek naar de betrokkenheid van mensen bij een plantageproject; één van de mogelijkheden om een stage inhoudelijk vorm te geven.  b Ten aanzien van de inhoudelijke begeleiding ter plekke in Makonkarie Slyi onderscheidt twee vormen van begeleiding die aan studenten geboden wordt: inhoudelijke begeleiding en praktische begeleiding ten aanzien van het verblijf in een ontwikkelingsland. De inhoudelijke begeleiding heeft te maken met de manier waarop de stage-opdrachten worden uitgevoerd. Het eerste contact loopt via de heer Kargbo. De heer Kargbo heeft een universitaire studie doorlopen en werkt momenteel als assistant-director aan de basisscholen van Makonkarie. Verder is hij ook de coördinator van het uitwisselingsprogramma voor kinderen van de basisschool en kinderen van het Willem II College in Tilburg. Voor praktische vragen over de inrichting van de school en over de ouders en leerlingen worden de studenten naar hem verwezen. Daarnaast werkt slyi in Sierra Leone samen met Civic Action 4 Progress (cap). cap is een grassroot ngo, werkzaam in het gebied. Cap organiseert en mobiliseert lokale bewoners om verantwoording te nemen voor hun eigen ontwikkeling. Dit doen ze
15
door met geselecteerde mensen uit het dorp samen thema’s te kiezen en te brainstormen over wat er gedaan moet worden om de ontwikkeling van de leefomgeving in gang te zetten. De uitkomsten van de brainstorm worden vervolgens met het gehele dorp besproken, waarna actie wordt ondernomen. De coördinator van cap, de heer Amid Thoronka, heeft een universitaire opleiding gevolgd en heeft werkzaamheden verricht in verschillende maatschappelijke organisaties. Zijn kennis en ervaring zet hij in voor cap en voor de doelgroep in Makonkarie. Voor informatie over de ontwikkeling in het district en de werkzaamheden van diverse organisaties kunnen studenten contact met hem opnemen.
16
Verder zijn studenten welkom in het Milton Maggai College of Education and Technology van de Universiteit van Sierra Leone, in Freetown (afstand circa 90 kilometer). Hier heeft slyi contact met de heer Moses Mansaray, docent aan de universiteit, die begeleiding op academisch niveau aan de studenten kan geven. Er bestaat ook de mogelijkheid om op de universiteit tegen een vergoeding lessen te volgen. Zo kunnen studenten praktische ervaringen combineren met het opnemen van academische kennis en vaardigheden. Tot de mogelijkheden behoren onder meer lessen in sociologie, geschiedenis en wiskundig-engels.
c Ten aanzien van de praktische begeleiding ter plekke in Makonkarie De praktische begeleiding heeft te maken met zaken die nodig zijn voor de dagelijkse levensbehoeften als huisvesting, de zorg voor het eten, medische faciliteiten en de kennismaking met de omgeving. Huisvesting: in het dorp Makonkarie zijn geen hotels of pensions. In de provinciale steden en de hoofdstad Freetown zijn wel voldoende overnachtingsfaciliteiten te vinden. In Makonkarie beschikt slyi over twee kamers, waar maximaal vier studenten kunnen slapen. Slyi heeft plannen om dit verder uit te breiden. Omdat er in Makonkarie geen leidingwatersysteem is, zijn er geen wastafels of douches en de toiletten zijn volgens de Afrikaanse stijl gemaakt. Wassen doe je daarom met een emmer water. Het kan warm gemaakt worden. Er is geen internetverbinding. Het gebouw is voorzien van vier bedden, matrassen en muskietennetten,. Gaat men naar de stad, dan zijn er hotels. De kosten daarvan variëren van € 50,– tot € 100,– per nacht. Het hotel beschikt over elektriciteit, al is er in Sierra Leone niet altijd sprake van een continue aanvoer van elektrische stroom. Het is daarom aan te raden kaarsen mee te nemen. 
 Voorbeeld van een hotel in Freetown, middle range. Studenten kunnen voor een ontspannend weekend gebruik maken van dit soort hotels.
17
Abubakarr voor een in lokale sfeer opgetrokken guest-house aan de kust. Namen en telefoonnummers van enkele logeermogelijkheden in Freetown  Paradise Club, Mamah Beach 00 232 76 609732/33609732 Sankofa Resort No. 2 River, Peninsular 00 232 76680066 Banana Island Guest-House 00 232 76 529072 www.banaaislandguesthousebiya.org
18
Charms Guest-House Off Cape Road, Aberdeen 00 232 76871577 Elly Guest-House Newton Drive, Off Peninsular 00 232 22 238521 China Town Guest-House Lumley Beach, Aberdeen 00 232 76625239 The Place Guest-House Rowdon Street Freetown 00 232 22 229241 Transport: reizen in Freetown en in het binnenland kan op verschillende manieren.
Wie ben ik?
Mijn naam is Abubakarr Bangura, ik ben afkomstig uit Sierra Leone, nu een ondernemer in Nederland op het gebied van trajectbegeleiding en coaching. Ik heb een masterdiploma sociale pedagogiek en ben ervaringsdeskundige op het gebied van integratie, interculturele communicatie en internationale samenwerking. Mijn opgedane kennis en ervaring zet ik als ondernemer in. Zie mij als een enthousiaste, motiverende teamspeler. Ik ben gedreven door mijn ideaal om Afrikaanse jongeren te helpen bij het omzetten van hun ideeën tot duurzame bedrijfsinitiatieven. Ik woon sinds tien jaar in Nederland. In deze tijd heb ik als vrijwilliger in verschillende organisaties gewerkt en contacten gelegd met mensen met verschillende culturele achtergronden. Organisaties als een buurthuis in Breda, waar ik jongerenwerk deed; het vluchtelingenwerk in Tilburg waar ik ama’s (alleenstaande minderjarige asielzoekers) na hun achttiende begeleidde en cos Brabant (Centrum voor Ontwikkelings Samenwerking), waar ik vooral onderzoek heb gedaan. Daarnaast werk ik voor mijn eigen stichting, Sierra Leone Youth Initiative, die ontwikkelingskansen biedt aan jongeren in Sierra Leone; voer werkzaamheden uit als secretaris van het Sierra Leone Landelijk Platform en ben medeoprichter van het Afrikaanse platform in Brabant. Met de door mij opgedane kennis organiseer ik symposia en conferenties voor migranten-jongeren en zet ik mij in als gastspreker bij verschillende onderwijsinstellingen in Brabant. Mijn betrokkenheid bij al deze instanties is een verrijking gebleken voor de ontwikkeling van mijn multiculturele identiteit. Hierdoor kan ik zowel in Nederland als in mijn land van herkomst beter en actiever functioneren. Voor mijn werkzaamheden heb ik in 2008 de Tilburgse Vredesprijs gewonnen en was daarmee de eerste Afrikaan in Nederland die deze prijs heeft gekregen. Dat ik door mijn werk en inzet met deze eervolle prijs beloond ben, heeft mij gestimuleerd om als ondernemer de markt op te gaan ten einde de kansen ten aanzien van het ondernemerschap voor Afrikaanse jongeren (mede) te optimaliseren.
Ervaring van Fedor Ikelaar,
student van de Vrije Universiteit van Amsterdam die het afgelopen jaar, onder begeleiding van slyi, naar Sierra Leone is geweest. ‘Zoals veel antropologie-studenten had ook ik bedacht dat wat onderzoek in een ver land goed zou zijn voor mijn ontwikkeling als antropoloog. Maar ja, wáár en onderzoek naar wát? De beredenering die mij bij deze zoektocht uiteindelijk bij Sierra Leone bracht is vrij simpel. Ik wou naar West-Afrika en dan kom je nog al snel uit op landen als Ghana, omdat dit zo lekker toegankelijk is of Mali omdat het cultureel voor een antropoloog zo interessant is. Maar veel mensen maken deze voor de hand liggende keuzes en als een gevolg daarvan heeft Ghana een behoorlijke hoeveelheid ontwikkelingshulp en Mali waarschijnlijk de grootste antropologen-dichtheid ter
19
20
wereld. Dus koos ik bewust voor iets wat niet voor de hand ligt, en dat is Sierra Leone geworden. Een prachtig land waar nog een hoop te doen valt op ontwikkelingsgebied en ook veel valt te onderzoeken. Het is ook een keuze waar ik geen moment spijt van heb gehad. Want al voor ik was aangekomen had ik in het vliegtuig al leuk contact met een Sierra Leonse en op de pont vanaf het vliegveld richting Freetown kon ik al bij wildvreemden aanschuiven om mee te eten. Dit begin van mijn verblijf bleek uiteindelijk kenmerkend want de inwoners van Sierra Leone zijn, net als de meeste West-Afrikanen, uitermate vriendelijk, gastvrij en behulpzaam. Deze eigenschappen hebben er ook aan bijgedragen dat ik me geen moment onveilig heb gevoeld. De angst van de mensen om mij heen die allemaal dachten dat Sierra Leone levensgevaarlijk is bleek dan ook ongegrond. Ik heb overigens nog echt mijn best gedaan om de veiligheid op de proef te stellen door bijvoorbeeld in het donker te verdwalen in een van de buitenwijken van Freetown, de hoofdstad, maar zelfs daar ging alles prima en werd ik op de goede weg geholpen door wat omstanders. Een veilige en plezierige context dus om een onderzoek te kunnen verrichten. In mijn geval ging dat om een evaluerend onderzoek naar een lopend project in een rurale omgeving. De uitvoer hiervan werd behoorlijk vereenvoudigd door de hulp die ik van slyi heb gekregen bij het voorbereiden en ook de hulp op lokatie die zij voor mij geregeld hadden. Al met al kijk ik terug op een heel mooie tijd en Sierra Leone heeft een plek in mijn hart weten te veroveren. Het land is prachtig mooi en de mensen zijn geweldig. Ook de manier waarop zij, in een postconflictgebied dat veel drama heeft gekend, omgaan met het leven is bewonderenswaardig. Ik hoop dan ook van harte nog een keer terug te keren om meer onderzoek te doen. Dit zal ook vast nog wel gebeuren want Sierra Leone biedt als zich ontwikkelend land uitermate veel interessante onderzoeksmogelijkheden. Dus daarom wil zeggen dat Sierra Leone misschien niet zo een voor de hand liggende keuze lijkt. Als je de moeite doet iets verder te kijken en ziet dat het helemaal niet meer zo gevaarlijk is en er tal van interessante mogelijkheden zijn, is het misschien juist wel een voor de hand liggende keuze.’
Er is openbaar- en particulier vervoer. Tot het openbaar vervoer behoren taxi’s met een gele kleur, de Poda-poda en motors, Okada geheten. Laatstgenoemde is zowel in de hoofdstad als in de provincie de snelste manier om van A naar B te reizen. Fietsen in de stad is niet aan te raden als gevolg van de drukte van het verkeer; het zou te gevaarlijk zijn. Het tarief voor een taxi is in principe afhankelijk van de gereden afstand, maar over de kosten kan worden onderhandeld met de chauffeur. Het is verstandig er op te letten of de vraagprijs in verhouding is tot de afgelegde kilometers. 
Snelle jongens reizen natuurlijk per motor. Maar ook daarbij wordt aangeraden voorzichtig te zijn.
Verder bestaat er de mogelijkheid om een auto voor een dag, week of maand te huren. De kosten variëren van € 50,– tot € 200,– afhankelijk van de afstand en duur van de reis. Wanneer je een auto huurt, hoort daar ook altijd een chauffeur bij. Let op dat er in zo’n geval vanuit wordt gegaan dat de reiziger ook de maaltijden- en overnachtingskosten van de chauffeur betaalt. Let op: ’s nachts of wanneer je alleen bent, is het niet verstandig een taxi te nemen. Een Poda-poda is veiliger. Het is voorgekomen dat met name rijkere toeristen aangevallen werden in een taxi. Soms door criminelen die zich voordoen als passagier. Eetmogelijkheden: rijst is het basisvoedsel van Sierra Leone. Daarnaast zijn er zoete aardappelen en cassave. In het dorp is geen bladsla voorradig voor het maken van een salade zoals wij die in Nederland kennen. Wel zijn er verschillende soorten kruiden, groente en fruit. Veel mensen hebben kleine plantages en meestal worden groente en fruit gratis aan mensen aangeboden. Je kunt ze ook kopen. Voedsel in de stad kopen
21
is duur, maar in het dorp is de waar goedkoop en vers. Het is ook een leuke en leerzame activiteit om je boodschappen in het dorp te doen.
Vlees kun je kopen of je krijgt het van de mensen. Het is niet raar om tijdens je bezoek aan Sierra Leone een kip of een geit aangeboden te krijgen. Dieren kunnen worden gegeven als cadeau. Houdt er wel rekening mee dat vlees een luxe product is voor veel mensen. Er wordt daarom ook niet veel vlees gegeten. Het dorp heeft geen waterleidingsysteem en dus ook geen kraanwater. Er zijn plannen, maar daar kun je niet van drinken. Dus koopt men water in flessen of plastic zakken. Je kunt ze in de stad kopen en tijdens je reis naar het dorp meenemen. Eten klaarmaken kunnen studenten zelf doen of ze kunnen dit laten doen door vrouwen in het dorp. Op die manier zorg je als student al voor een beetje werkgelegenheid en maak je makkelijk contact met de kok. In de stad zijn verschillende restaurants en andere eetmogelijkheden. Boodschappen doen en eten in de stad is wel veel duurder dan in het dorp.
22
Kennismaking met de omliggende natuur: Sierra Leone heeft een prachtig natuurlijk landschap. Door het maken van een rondrit kunnen studenten genieten van hoge bergen, verschillende soorten vogels, bomen, planten en heel mooi weer. Slyi heeft contacten met reisbureaus in de hoofdstad. Studenten kunnen deelnemen aan groepsreizen of excursies per bus naar verschillende toeristische en historische plekken in het land. Bijvoorbeeld naar de Kingimie markt. Vanuit deze plek werden vroeger slaven naar Europa en Amerika vervoerd. Het natuurstrand in Lumli en een reis naar het Peninsula biedt aan studenten een unieke gelegenheid om naast de stage te genieten van de prachtige natuur. 
Abubakarr Bangura poseert in een mooi voorbeeld van het aantrekkelijke Afrikaanse landschap.
In het dorp Makonkarie heeft slyi contact met iemand die studenten ook naar de diverse dorpen kan brengen. Zo ontmoeten de studenten verschillende mensen, praten ze met ze en ontrafelen ze samen de pedagogische en ontwikkelingsvraagstukken in hun omgeving. Let op: het klimaat is van november tot april meestal erg heet. De temperatuur kan tot 35 graden oplopen. Het is dan belangrijk om voorzichtig te zijn en je niet bovenmatig lichamelijk in te spannen. Zorg altijd voor voldoende voorraad drinkwater, kleding die het lichaam bedekt en bescherming voor hoofd en ogen (pet en zonnebril!). Medische voorzieningen De medische voorzieningen zijn in Sierra Leone redelijk. Maar ze zijn afhankelijk van de plaats waar je woont. In het algemeen zijn er meer medische voorzieningen in de hoofdstad Freetown dan in de provincies. In het dorp Magbassa, vlakbij Makonkarie, is een ziekenhuispost waar je behandeld kunt worden bij een kleine aanval en ook in de nabije stad Mile 91 kun je medecijnen krijgen en behandeld worden. In het algemeen is het aan te raden voorzichtig te zijn met wat men eet, en huidcontact met huisdieren als honden en katten te vermijden.
23
5 Hoe wil slyi de stagemogelijkheden aanbieden? De doelgroep van slyi zijn studenten binnen het Nederlandse hoger onderwijs die in principe geïnteresseerd zijn in Sierra Leone. Hierbij kun je denken aan de studierichtingen pedagogiek, leraar en maatchappij, economie, techniek, bouwkunde, sport, landbouw, marketing en communicatie. Die studenten wil slyi bereiken door het inzetten van verschillende communicatie-instrumenten. Daarom wordt eerst een korte analyse van de groep gegeven en wel door de kenmerken van de groep op een rij te zetten. Bij het beschrijven van een groep mensen wordt tegenwoordig niet meer enkel naar de demografische achtergrond gekeken maar naar de beleving die de groep met een bepaald onderwerp heeft. Motivaction3, een onderzoeksinstituut in Amsterdam, houdt zich hiermee bezig en maakt een onderscheid tussen verschillende mentaliteitskenmerken. In dit verslag richten wij ons alleen op één mentaliteitsgroepe, namelijk de ‘opwaarts mobielen’. Deze groep bestaat voornamelijk uit jongeren van 15 tot 30 jaar. Jongeren uit deze mentaliteitsgroep willen zich inzetten voor een betere wereld, maar dan wel op hun eigen manier. Draagvlak voor internationale samenleving onder deze jongeren moet nuttig, maar ook leuk zijn (entertaining). Veel draagvlakactiviteiten gaan uit van inside-out en houden daarbij geen rekening met de beleven van de doelgroep. Binnen slyi draagvlakactiviteiten staan daarom de belevingswereld en de motivatie van de doelgroep centraal. Daarom geeft slyi naast informatie over de mogelijkheden van vakantie ín en uitwisseling mét Sierra Leone ook de kans om beide te combineren binnen een stage in Sierra Leone. Om potentiële stagiaires te prikkelen gebruikt slyi het internet; we delen muziek uit Sierra Leone uit op cd en een video-clip, stellen een infoboekje, gevuld met nuttige informatie, beschikbaar aan de jongeren, bieden stage- en vakantiemogelijkheden in Sierra Leone aan en wisselen op een interactieve manier kennis met hen uit. Verder organiseert slyi een debat voor jongeren waarbij de ervaringen van Fedor als model gebruikt worden om de studenten te bereiken. Als laatste is slyi van plan een aantal artikelen te schrijven en die te plaatsen in tijdschriften voor jongeren.
24 3
www.motivaction.nl/105/Segmentatie/Mentality_tm
6 Het reizen naar Sierra Leone Voor het reizen naar Sierra Leone vanaf Nederland heeft iedereen een visum nodig. Dit kan worden verstrekt door het consulaat van Sierra Leone in Hilversum of, voor België, in Brussel. Wij vragen studenten die naar Sierra Leone willen, om te zorgen voor vaccinatie, een goed muskietennet en malariapillen. Informatie hierover is te verkrijgen via de ggd. Helaas bestaat er geen rechtstreekse verbinding tussen Nederland en Sierra Leone. Er zijn evenwel meerdere (overstap)mogelijkheden: • Vanaf Nederland naar England en met British Airways rechtstreeks naar Lungi International Airport van Sierra Leone. • Vanaf Nederland naar Brussel en met Brussels Airlines naar Freetown. • Vanaf Nederland naar Rabat, Marokko en van daaruit naar Sierra Leone. De respectievelijke reistijden zijn nogal verschillend. Reken altijd op minimaal acht uur. Bij aankomst in Sierra Leone is iemand, werkzaam voor de stichting, aanwezig bij het vliegveld om je op te halen en je rechtstreeks naar het hotel te brengen. De reistijd vanaf het vliegveld naar Freetown bedraagt ongeveer twee uur. Tussen het vliegveld en Freetown ligt een rivier. Er vaart een pont om je over te zetten. De reis naar Makonkarie: het dorp ligt in het binnenland. De reis erheen duurt vier uur in verband met de slechte conditie van de wegen. Deze trip kan met eigen vervoer of door middel van speciale mini-bussen worden gemaakt. Via het openbare vervoer is er geen rechtstreekse verbinding van Freetown naar Makonkarie. Dat gaat slechts tot Mateur. Daar zijn wel taxi’s of motors beschikbaar om je naar Makonkarie te brengen.
25
Conclusie Sierra Leone is tien jaar in oorlog geweest. Deze oorlog is sinds 2003 met behulp van de vn gestopt en nu wordt de naoorlogse ontwikkeling in gang gezet. Daartoe is investeren in het onderwijs hard nodig. Dat onderwijs moet een bijdrage leveren aan het creëren van nieuwe banen en de vorming van kritische en zelfredzame burgers, die kunnen meedoen en meedenken bij het inrichten van een nieuwe maatschappelijke orde. Aan deze uitdaging werkt Sierra Leone Youth Initiative (slyi) met volle overtuiging. De slyi wil dit doen door stagemogelijkheden op verschillende gebieden, op een interactieve manier aan te bieden aan Nederlandse studenten. Dit kan door middel van workshops, het inzetten van voorbeelden, het gebruik maken van folders, posters en door de link naar scholen te versterken. Hierdoor wil slyi studenten interesseren om het opzetten, uitvoeren en evalueren van de leergemeenschap in Makonkarie te stimuleren. Voor dit doel werkt slyi samen met de dorpsbewoners, het bestuur van de basisschool, cap en de universiteit van Sierra Leone. Deze samenwerking is nodig voor de duurzaamheid van het programma dat kansen biedt aan jongeren in de provincie. Stage in Sierra Leone biedt nieuwe kansen voor het land, verbreedt de inzichten van studenten en bevordert het internationale netwerken met andere universiteiten. Doe ook mee en grijp de kansen! Leef je uit en laat je inspireren!
Airlines operating in Sierra Leoen
26
Naam
Adres
Telefoon, fax en website
Bellview Airlines British Midlands Airways (bmi) Midland International Brussels Airlines Elysian Airlines Gambia International irlines Kenya Airways Royal Air Maroc
31 Lightfoot Boston Street, 00223-227311/227299 Freetown 14 Wilberforce Street, Freetown 00232 22 228800/228803 72B Cape Road, Aberdeen, 232 22 236445 Freetown www.flysn.com 22 Walace Johnson Street, 00232 228737/228857 Freetown www.elysianairlines.com 7 Wilberforce Straat, Freetown 00232 22 227483 1 st Floor 22 Siaka Stevens 00232 22 221741 Street, Freetown www.kenya-airways.com 19th Charlotte Street Freetown 00232 33 794467
Websites over Sierra Leone Belangrijke kranten in Sierra Leone
Politieke partijen inzetten voor Sierra Leone
www.slyi.nl www.bintasangels.com www.wandafoundation.nl www.jbangura.com www.slho.org www.slcu.nl www.foreignchild.com www.stichtinghelpsierraleone.nl www.sdisl.org www.comwecdef.org www.solidairmetsierraleone.nl
Cotton Tree Radio Talking Drum Studio Awoko The New Citizen Cocorioko Awareness Times Standard Times Salone Times The Patriotic Vanguard Christian Monitor
www.apcparty.org www.pmdc4sl.org www.slpp.ws Nader informatie www.sierra-leone.org www.daco-sl.org www.welcometosierraleone.org www.minbuza.nl/sierraleone
Naam
Adres
Telefoon en fax
Sierra Leone Commercial Ltd Freetown Rokel Commercial Bank (Sierra Leone) Ltd Union Trust Bank Ltd Standard Charterd Bank Guaranty Trust Bank First International Bank International Commercial Bank Ecobank Sierra Leone Access Bank Sierra Leone Ltd, Freetown ProCredit Bank Sierra Leone
29/31 Siaka Stevens Street,
00232-22 225 264/225 265
25/27 Siaka Steven Street, PO bOX 12, Freetown 9/11 Lightfoot Street 9/11 Lightfoot Boston Street P.O.Box 1155, Freetown 12 Wilberforce Street, Soarta Building, Freetown 2 Charlotte Street P.M.B 450, Freetown 22 Rowdon Street, Freetown 7 Lightfoot Boston Street P.O. Box 1007, Freetown 35 en 144 Wilkonson, Road
00232-22 222 501
Namen van banken
11 Rawdon, P.O.Box 1288, Freetown
00232-22 222 792/226 954 00232-22 225 021 00232-22 228 493/227 313 00232-22 292 200 00232-22 222 877 00232-22 227 838 00232 -222 00232 -07322322 00232 -76749261
27
Colofon Tekst Abubakarr Bangura Redactie en correcties Jaques Weijters Vormgeving Louise Donjacour Printwerk The Print Sponsoren van de projecten en giften van particulieren Cordaid cos Brabant Derde Wereld Werkplaats Fontys Hogeschool Pedagogiek Tilburg ncdo Gemeente Tilburg Verrassende Ontmoetingen Vincentius Vereniging Willem II College
Informatie
28
Sierra Leone Youth Initiative (slyi) Spoorlaan 346 5038 CC Tilburg Abubakarr Bangura 06-27 28 40 25
[email protected] www.slyi.nl kvk 18078202
