Stadspanel Enkhuizen over de ontwikkelingsplannen Enkhuizer Zand Gemeente Enkhuizen April 2014
Samenvatting De gemeente Enkhuizen is van plan het Recreatieoord Enkhuizer Zand een nieuwe impuls te geven en zo het gebied aantrekkelijker te maken voor inwoners en bezoekers. Door middel van een peiling onder het Enkhuizer stadspanel wil het gemeentebestuur een beter beeld krijgen van de mening van de bevolking over deze plannen en welke wensen en verwachtingen daarover bestaan. In totaal 414 inwoners van Enkhuizen hebben deelgenomen aan deze peiling. Hieronder staan de belangrijkste bevindingen
Bijna de helft verwacht dat ze na de herontwikkeling van het plan het gebied vaker zullen bezoeken. Ook hebben de meeste inwoners er begrip voor dat er recreatiewoningen moeten komen om het project te financieren. Minder begrip is er voor het verdwijnen van het grasland voor de camping met seizoenplaatsen. Strand en Sprookjeswonderland essentieel voor gebied De meeste onderdelen van het huidige recreatiegebied moeten blijven bestaan volgens de Enkhuizers. Het grootste gedeelte van de inwoners is voor uitbreiding van het strand. Bijna de helft zou het ook prima vinden als Sprookjeswonderland groter zou worden. Aan het grasland en de midgetgolfbaan hecht een kleiner deel van de bevolking waarde.
Ruim driekwart bezoekt Enkhuizer Zand wel eens Ruim driekwart van de inwoners van Enkhuizen bezocht in de afgelopen twee jaar het Enkhuizer Zand. De meeste bezoekers komen voor het strandgedeelte en verder komt men vooral voor Sprookjeswonderland, het recreatiebad en de ligweide. Het recreatiegebied wordt door inwoners gemiddeld met een 6,1 beoordeeld. Bijna een derde geeft een onvoldoende.
Wandel- en fietspaden en recreatiewoningen aantrekkelijk voor toeristen Wandelpaden en fietsroutes zouden het recreatiegebied aantrekkelijker maken voor toeristen. Bijna tweederde noemt recreatiewoningen, terwijl een kwart van mening is dat deze juist niet belangrijk zijn.
Meerderheid steunt plan voor herontwikkeling Enkhuizer Zand De meeste inwoners zijn bekend met de plannen van de gemeente om het gebied te herontwikkelen. Eén op de zes inwoners zegt zelfs ‘goed’ op de hoogte te zijn. Het merendeel van de inwoners (70%) staat ook positief tegenover deze plannen. De Enkhuizers waarderen de plannen gemiddeld met een 6,9. Vooral over de uitbreiding van het strand zijn de inwoners positief.
Voorzieningen belangrijk voor bezoek aan Enkhuizer Zand De Enkhuizers hechten belang aan goede voorzieningen in het recreatiegebied. Vooral toiletten, bankjes en verlichting vinden de inwoners belangrijk. Hygiëne wordt als belangrijkste aspect genoemd om gebruik te maken van het recreatiegebied. Daarnaast speelt de publieke toegankelijkheid van het strand en ligweiden een grote rol. 2
Stadspanel Enkhuizen
Inleiding Enkhuizer Stadspanel Om het draagvlak voor de herontwikkelingsplannen van het Recreatieoord Enkhuizer Zand bij de inwoners van Enkhuizen te peilen, is in maart-april 2014 een peiling uitgevoerd met het Enkhuizer stadspanel. Via een digitale enquête zijn de Enkhuizers gevraagd naar hun bezoek, waardering en oordeel over (de herontwikkeling van) het gebied. De uitkomsten van de peiling worden gebruikt bij de besluitvorming over de herontwikkeling van het Enkhuizer Zand.
Enkhuizer stadspanel Het Enkhuizer stadspanel is een instrument waarmee periodiek peilingen worden gedaan naar de mening van de inwoners van Enkhuizen over uiteenlopende onderwerpen. Via de website van de gemeente Enkhuizen kunnen inwoners zich aanmelden voor het panel. Naast het aanvullen van persoonlijke gegevens, kunnen leden hier hun e-mailadres wijzigen, een eigen wachtwoord kiezen en resultaten van eerder gehouden peilingen bekijken.
Methode van onderzoek Voor het onderzoek zijn alle 904 leden van het stadspanel uitgenodigd. In totaal hebben 414 inwoners de online vragenlijst ingevuld; een respons van 46%. Er is een weging toegepast zodat de uitkomsten representatief zijn voor de gehele bevolking van Enkhuizen. Analyse De antwoordcategorieën ‘weet niet/geen antwoord’ zijn (mits aangegeven) buiten de analyse gehouden. Indien de percentages niet optellen tot 100%, is dit (tenzij anders aangegeven) het gevolg van afrondingsverschillen.
3
Stadspanel Enkhuizen
Bezoek aan Enkhuizer Zand Strand meest bezocht Aan de inwoners van Enkhuizen is gevraagd hoe vaak zij de afgelopen twee jaar de verschillende onderdelen van het Enkhuizer Zand hebben bezocht. Meest populair blijkt het strand. Hier ging driekwart de afgelopen 24 maanden heen; ruim een derde zelfs 6 keer of meer. Ook veel bezocht zijn: Sprookjeswonderland, het recreatiebad en de ligweide. Het minst ging men naar de camping en de zeilschool.
Figuur 1 Onderdelen van het Enkhuizer Zand die in de afgelopen twee jaar zijn bezocht Strand aan het Ijsselmeer
24%
13%
Sprookjeswonderland
40%
Recreatiebad Enkhuizer Zand
41%
Ligweide
Gemiddeld waarderen de inwoners het gebied met een 6,1. Bijna een derde (31%) geeft een vijf of lager. Positief is men over de natuurlijke omgeving, de aanwezigheid van verschillende voorzieningen zoals het strand en ligweide en Sprookjeswonderland. Minder waardering is er voor het te kleine strand en het achterstallige onderhoud aan de omgeving. Ouderen (55+) zijn over het algemeen positiever dan jongeren over het gebied.
Sportpark Immerhorn
60%
Grasland/moeras
61%
12%
8% 18%
7% 10%
21% 13%
14% 3%
16%
11% 5% 13%
86%
10% 4%
Zeilschool
93%
3%
Passantencamping
94%
2%
97% 20% geen
Stadspanel Enkhuizen
19% 9%
Camping met seizoenplaatsen
4
23%
23%
10%
Midgetgolfbaan
6,1
13%
21%
52%
0%
De inwoners waarderen het Enkhuizer Zand met een
28%
40% 1x
2-5x
1% 60%
6-10x
>10x
80%
100%
Waardering huidige Recreatieoord Positief:
Negatief:
“Het natuurlijke van het gebied spreekt me erg aan. Het strand zou wat breder kunnen en het zwemwater dieper. Nu echter ideaal voor jonge kinderen.”
“Achterstallig onderhoud, geen toiletten aanwezig, strand smal en veel overlast van honden die uit worden gelaten en poep niet van wordt opgeruimd.”
“De toegankelijkheid naar het IJsselmeer en het vrij rond kunnen lopen met of zonder hond in het gebied is ronduit heerlijk.”
“Weinig aantrekkelijk vanwege slechte ligging en weinig voorzieningen.” “Liggedeelte te smal. Duurt te lang voordat het water dieper wordt. Vanaf ligweide is water niet te zien. Wc's slecht onderhouden en te beperkt open.”
“Het is één van de weinige vrij toegankelijke, ruime en in het algemeen rustige recreatiegebieden in en rond Enkhuizen.”
“Het recreatieoord is sterk verouderd en moet hoognodig aangepast worden.”
“Ik geniet met volle teugen van dit unieke, prachtige stukje natuurgebied wat Enkhuizen nog rijk is!”
“Heel positief over Sprookjeswonderland. Matig over de voorzieningen op het strand. Maakt een armoedige indruk.”
“Zoals het nu is, vind ik het erg prettig, hoewel het steeds kleiner wordt. Het moet voor mij een gebied zijn waar nog iets 'natuurlijks’ te vinden is en niet alles is ingeregeld. Een gebied, waar je even kunt 'uitwaaien‘, even fietsen, van het IJsselmeer genieten gewoon.”
5
Stadspanel Enkhuizen
Attitude en bekendheid herontwikkelingsplannen Enkhuizers positief over herontwikkeling Enkhuizer Zand Het merendeel van de inwoners geeft aan bekend te zijn met de herontwikkelingsplannen, waarvan 16% zelfs goed op de hoogte is. Circa een kwart kent de plannen niet. Voornamelijk de inwoners van 35 jaar of ouder zijn bekend met de plannen.
Figuur 2 Bekendheid met herontwikkelingsplannen
16%
Zeven op de tien inwoners zijn positief over de plannen om het recreatiegebied te herontwikkelen. Dit zijn met name de inwoners in de leeftijd van 35 tot 54 jaar. Circa een tiende heeft minder waardering voor de plannen.
0%
62%
20%
23%
40% goed
60%
een beetje
80%
100%
niet bekend
Figuur 3 Attitude ten opzichte van herontwikkelingsplannen
70%
0%
20%
40% (zeer) positief
6
Stadspanel Enkhuizen
18%
60% neutraal
80% (zeer) negatief
12%
100%
Waardering ontwikkelingsplannen Uitbreiding strand grootste verbeterpunt De Enkhuizers waarderen de plannen gemiddeld met een 6,9. Bijna één op de vijf (19%) geeft een onvoldoende aan de voorgestelde plannen. De inwoners zijn vooral positief over de uitbreiding van het strand en het Sprookjeswonderland. Minder waardering is er voor de komst van de recreatiewoningen en de verdwijning van grasland voor de camping met seizoenplaatsen. Positief:
Negatief:
“Dat het een veel completer recreatiegebied gaat worden dat meer bezoekers naar de stad kan trekken.”
“Dat het grasland/moeras wordt ingeruild voor een camping en dat er recreatiewoningen komen.”
“Dat het geheel als zodanig een fantastische hedendaagse aanvulling op het toeristische aspect van Enkhuizen toevoegt.”
“Om met Geert Mak te spreken: de witte schimmel (zo noemt hij de huisjesparken aan de rand van steden en natuurgebieden) haalt de lege plekken om te wandelen (moeras) weg en verlelijkt de aanblik van de stad. Er komt meer druk op wegen etc.“
“Heerlijk dat er een groter strand en ligweide komt. Voor de economie van Enkhuizen zal het uitbreiden van de camping met huisjes een goede impuls geven.”
6,9
geven de inwoners als rapportcijfer aan de voorgestelde herinrichting van het Recreatieoord Enkhuizer Zand 7
Stadspanel Enkhuizen
Behoud van de onderdelen Behoud strand en Sprookjeswonderland De meeste onderdelen van het huidige Recreatieoord moeten gehandhaafd blijven volgens de Enkhuizers. Men vindt het met name belangrijk dat het strand en het Sprookjeswonderland behouden blijven bij de herontwikkeling. Aan het grasland en de midgetgolfbaan hecht men verhoudingsgewijs minder waarde.
Figuur 4 Onderdelen die behouden moeten blijven bij herontwikkeling
Strand aan het Ijsselmeer
96%
3%
Sprookjeswonderland
96%
2%
Recreatiebad Enkhuizer Zand
89%
Ligweide
86%
Passantencamping
23%
59%
Grasland/moeras
0%
10%
20%
13%
32%
30%
24%
42% 30%
40%
(zeer) belangrijk
50% neutraal
4%
7%
28%
45%
Midgetgolfbaan
Stadspanel Enkhuizen
11%
71%
Camping met seizoenplaatsen
8
7% 5%
28% 60%
70%
80%
(zeer) onbelangrijk
90%
100%
Aanpassen grootte van onderdelen Meerderheid wil groter strand De meeste inwoners zien graag een groter strand op het recreatieoord, bij voorkeur één tot twee keer zo groot als de huidige omvang. Ongeveer de helft wenst uitbreiding van het Sprookjeswonderland. Deze mag volgens de meesten 0,5 keer groter. Een derde van de Enkhuizers heeft graag een groter recreatiebad en ligweide. De overige onderdelen ziet men bij voorkeur de omvang houden zoals die nu is. Een minderheid wenst een kleinere ligweide, passantencamping, grasland en camping met seizoenplaatsen. Het grasland en de midgetgolfbaan zouden volgens meer dan een derde van de Enkhuizers zelfs mogen verdwijnen.
Figuur 5 Omvang aanpassingen verschillende onderdelen plan
Strand aan het Ijsselmeer Sprookjeswonderland
1x
2x
3x
33%
Ligweide
32%
Passantencamping
>3x
groter strand (n=296)
12%
28% 26% 17%
17%
sprookjeswonderland (n=181)
57%
24% 12%
2%
5%
recreatiebad (n=128)
43%
36% 13%
3%
5%
ligweide (n=128)
34%
33% 24%
8%
2%
67%
12%
12%
6%
3%
passantencamping (n=51)
75%
14%
11%
0%
0%
grasland/moeras (n=47)
54%
17%
11%
9%
8%
camping met seizoenplaatsen (n=57)
59%
23% 14%
2%
2%
1%
63% 54%
15%
11%
14%
Camping met seizoenplaatsen
9%
17%
Groter
2%
61% 41%
7% 34%
62% 57%
20%
24%
53%
11%
Grasland/moeras
0%
9
Stadspanel Enkhuizen
17%
1%
3%
Midgetgolfbaan 5%
kleiner ligweide (n=38)
46%
Recreatiebad Enkhuizer Zand
Tabel 1 Specifieke omvang aanpassingen 0,5x
75%
40% Kleiner
12% 35%
60% Even groot
80% Mag verdwijnen
100%
Aantrekkelijk maken voor toeristen Wandelpaden en fietsroutes dragen bij aan toeristische aantrekkelijkheid Om het recreatieoord aantrekkelijker te maken voor toeristen zijn volgens de Enkhuizers met name wandelpaden en fietsroutes van belang. Minder belangrijk daarbij vindt men vissteigers, wellness voorzieningen en uitkijkpunten. Over de rol van recreatiewoningen zijn de meningen verdeeld; 62% vindt deze (zeer) belangrijk voor de toeristische aantrekkelijkheid, terwijl een kwart het tegenovergestelde ervaart. Wat opvalt is dat jongeren wellness voorzieningen en watersportverhuur belangrijker vinden dan ouderen. Andere genoemde onderdelen om de aantrekkelijkheid te vergroten zijn; een buitenbad, horeca en (water)sportvoorzieningen. Figuur 6 Aspecten die het Recreatieoord Enkhuizer Zand (nog) aantrekkelijker maken voor toeristen Wandelpaden
88%
Fietsroutes
9%
84%
Watersportverhuur
10% 6%
69%
Recreatiewoningen
62%
Aanlegsteigers
60%
Uitkijkpunten
21%
15%
57%
Welness voorzieningen
52%
Vissteigers
20% (zeer) belangrijk
23%
28%
13%
31%
12%
24%
47% 0%
10%
24%
34% 40% neutraal
60%
19% 80%
(zeer) onbelangrijk
10
Stadspanel Enkhuizen
100%
Aanwezigheid publieke voorzieningen Meeste voorzieningen belangrijk voor Enkhuizers Aan vrijwel alle onderdelen hechten de inwoners van Enkhuizen belang om gebruik te maken van het recreatieoord. Voornamelijk toiletten, bankjes en verlichting vinden de Enkhuizers belangrijk. Een minderheid ziet graag een luxe café of restaurant en een barbecue-plaats. Ook aan een kiosk, waterspeeltoestellen en hondenuitlaatterrein heeft men minder behoefte. Figuur 7 Belang horeca voorzieningen Recreatieoord Enkhuizer Zand
Figuur 8 Belang overige voorzieningen Recreatieoord Enkhuizer Zand Openbare toiletten
94%
Bankjes
92%
Verlichting
86%
12% 2%
Speeltuin/voorzieningen
86%
11% 3%
80%
Fietsenstalling
Cafetaria/snackbar
18%
71%
17%
7% 12%
62%
Kiosk/winkeltje
25%
48%
BBQ-plaats
32%
43%
Luxe café/restaurant
23% 0%
(zeer) belangrijk
neutraal
20%
35% 34%
20%
13%
66%
Openbare douches
66%
51%
Waterspeeltoestellen
49% 0%
60%
80%
100%
(zeer) onbelangrijk
11
Stadspanel Enkhuizen
20%
(zeer) belangrijk
43%
40%
10%
5%
24%
5%
28%
5%
26%
56%
Hondenuitlaatterrein
8%
35%
9%
22%
27%
34%
30%
6%
22%
70%
Sportveld gras
22%
15%
74%
Sportveld (beachvolley) Ijssalon
8% 3%
Grasveld
Parkeerterrein auto
75%
7%
89%
Watersportfaciliteiten Eenvoudig café/restaurant
5%
40%
neutraal
50%
60%
70%
(zeer) onbelangrijk
16% 80%
90%
100%
Belangrijke aspecten voor bezoek en gebruik Hygiëne en publieke toegankelijkheid strand en ligweide belangrijk De sociale veiligheid en de veiligheid voor kinderen zijn voor de inwoners belangrijke aspecten voor het gebruik van het recreatiegebied. Driekwart van de inwoners vindt rust een relevante factor. Meer dan de helft van de Enkhuizers is van mening dat uitbreiding van de parkeerplaatsen van belang is. Een kleine groep (9%) vindt de publieke toegankelijkheid van het vakantiepark en circa één op de zeven inwoners de uitbreiding van het aantal parkeerplaatsen onbelangrijk. Figuur 9 Aspecten die belangrijk zijn om gebruik te maken van het recreatiegebied Schoon/hygiëne
98%
Publieke toegankelijkheid strand en ligweiden
97%
Sociale veiligheid
94%
Veiligheid voor kinderen
92%
6%
6%
88%
Toegankelijkheid mindervaliden
9%
80%
Toezicht/1e hulppost
17%
74%
Rust
19%
68%
Publieke toegankelijkheid vakantiepark
23%
55%
Uitbreiding parkeerplaatsen 0%
10%
20%
30%
(zeer) belangrijk
9%
30% 40%
50%
60%
neutraal
70%
15% 80%
90% 100%
(zeer) onbelangrijk
12
Stadspanel Enkhuizen
7%
Draagvlak inrichtingsplan Veel draagvlak voor herontwikkelingsplannen Negentig procent van de inwoners kan zich vinden in het vlekkenplan, al dan niet met kleine wijzigingen en/of op voorwaarde dat de huidige functies intact blijven. Een vijfde is van mening dat het voorgestelde vlekkenplan precies uitgevoerd moet worden zoals dat er nu ligt. Tien procent wenst behoud van het Recreatieoord zoals het nu is.
Gewenste aanpassingen op het vlekkenplan: • groter strand; • behouden grasland/moeras; • minder ligweide; • seizoens- en passantencampings bij elkaar plaatsen; • locatie camping en recreatiewoningen omdraaien; • geen recreatiewoningen/meer recreatiewoningen (bv in plaats van camping); • aanleg boulevard/promenade; • meer parkeergelegenheid (o.a. bij sportpark); • uitbreiding sprookjeswonderland en zwembad; • aanleg wandel- en hardlooppaden; • meer ontsluitingswegen; • evenemententerrein niet naast recreatiewoningen; • zwembad nabij recreatiewoningen en camping.
Figuur 10 Hoe moet – alles bij elkaar genomen – de voorgestelde gebiedsindeling volgens u worden ingevuld?
Recreatieoord behouden zoals het is, geen investeringen doen
Dat maakt me niet zoveel uit, als de functies maar hetzelfde blijven
10%
22%
Volgens het vlekkenplan, maar met kleine wijzingen
Precies zoals in het vlekkenplan
51%
18%
13
Stadspanel Enkhuizen
Bezoek naar verwachting omhoog na herontwikkeling Vierenveertig procent van de inwoners verwacht het Recreatieoord – na de herontwikkelingen – vaker te bezoeken. Een vergelijkbaar aandeel antwoordt hierop met ‘misschien’. Veertien procent denkt dat het eigen bezoek niet zal toenemen, ongeacht de voorgenomen investeringen.
Functie van het gebied Enkhuizer Zand belangrijk voor Enkhuizen De meeste Enkhuizers vinden het een goede zaak dat de gemeente de herontwikkeling van het recreatiegebied stimuleert en ervaren dit als een belangrijke impuls voor de lokale economie. Toch zijn de meningen over een regionale functie verdeeld. De inwoners zien het Recreatieoord Enkhuizer Zand (REZ) vooral als een lokale voorziening en geloven wat minder in een regionale functie voor het gebied. Ruim de helft vindt dat de bevolking voldoende betrokken is bij de ontwikkeling van de plannen. Een derde heeft hierover geen uitgesproken mening en 12% vindt dit onvoldoende. Figuur 11 In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Het REZ is een belangrijke pleisterplaats voor de Enkhuizer bevolking
86%
Het is goed dat de gemeente Enkhuizen de herontwikkeling van het REZ stimuleert
85%
De herontwikkeling van het REZ is belangrijk voor de Enkhuizer economie
11%
8% 7%
80%
Het REZ moet een regionale functie krijgen
57%
De gemeente betrekt bewoners voldoende bij de herontwikkeling van het Recreatieoord
56% 0%
12%
27%
15%
32%
12%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% (zeer) eens
neutraal
(zeer) mee oneens
14
Stadspanel Enkhuizen
9%
Begrip randvoorwaarden Minst begrip voor wegvallen grasland Acht op de tien inwoners begrijpen (enigszins) dat er recreatiewoningen moeten komen om de herontwikkeling te financieren. Ook voor commerciële exploitatie is (enigszins) draagvlak. Minste begrip is er voor het verdwijnen van grasland voor de camping met seizoenplaatsen.
Tabel 2 Stellingen
Mochten er recreatiewoningen komen, dan zou men deze bij voorkeur in de stijl van Enkhuizen en het Zuiderzeemuseum gebouwd zien. Een derde geeft de voorkeur aan de stijl van Sprookjeswonderland. Andere genoemde stijlen zijn: thematisch gevarieerd (modern en nostalgisch), thema Seed Valley, waterwoningen en houten Finse woningen.
52%
nee
er recreatiewoningen moeten komen om dit project te bekostigen
59%
21%
21%
de onderdelen die nu door de gemeente geëxploiteerd worden, in handen komen van private ondernemers
45%
29%
27%
er grasland verdwijnt voor de camping met seizoenplaatsen
36%
29%
35%
-
35% 12%
ja, enigszins
Als er recreatiewoningen komen, hoe zouden deze er volgens u dan uit moeten zien? - “Enkhuizen, Sprookjeswonderland en Zuiderzeemuseum. Is de perfecte
Figuur 12 Uiterlijk van de mogelijke recreatiewoningen (meerdere antwoorden mogelijk) 48%
ja, (zeer) zeker
Heeft u er begrip voor dat….
15%
-
15
Stadspanel Enkhuizen
combinatie!” “Eenvoudig en betaalbaar voor zeer velen.” “Kijk goed bij andere parken naar wat mensen willen. De buitenkant kan je dan aanpassen aan thema's als Zuiderzee of/en sprookjes, maar de inrichting modern, praktisch en vooral kindvriendelijk en niet te duur!” “Moet passen in een groene omgeving. Liefst houten uitstraling of iets dergelijks.” “Waterwoningen, kun je lekker het IJsselmeer in bouwen, ruimte zat!”
Colofon Uitgave:
I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl
Rapportnummer: 2014-2017 Datum:
April 2014
Opdrachtgever:
Gemeente Enkhuizen
Auteurs:
Drs. Bianca de Haan Roy van der Hoeve, MSc.
Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.
16
Stadspanel Enkhuizen
