1
Staat van de detailhandel, Stadsdeel Noord Fact sheet | juni 2015
In Noord zijn 316 winkels met een totale vloeroppervlakte van ruim 100.000 m2. Het grootste deel betreft winkels voor niet-dagelijkse boodschappen. De winkels zijn sterk geconcentreerd op een aantal winkelcentra, waaronder winkelcentra Buikslotermeerplein, de Banne en Purmerplein. Op de twee laatst genoemde winkelgebieden komen vooral inwoners uit Noord en op de eerste daarnaast ook inwoners van de omliggende gemeenten als Landsmeer en Waterland. Op het perifere detailhandelsterrein Klaprozenweg waar veel woonen interieurzaken en doe-het-zelfzaken gevestigd zijn, komen vooral inwoners uit Noord. De detailhandel levert Amsterdam 37.000 banen op, waarvan 2.800 banen te vinden zijn in de winkels in Noord. De afgelopen jaren is het aantal winkels voor zowel de dagelijkse als de niet-dagelijkse producten gedaald. De bewoners van stadsdeel Noord zijn over het algemeen niet zo tevreden over het winkelaanbod in hun buurt. Het onlangs vernieuwde winkelcentrum In De Banne is het best beoordeelde winkelcentrum van Noord. Figuur 1 Profiel winkelgebieden in Noord, 2014 kleine winkelgebieden (obv aantallen respondenten) regioverzorgend stadsdeeloverstijgend stadsdeelverzorgend
De Wieken
grote winkelgebieden (obv aantal respondenten) regioverzorgend stadsdeeloverstijgend stadsdeelverzorgend
Mercuriusplein Zonneplein
Bezaanjachtplein
Buikslotermeerplein Klaprozenweg (PDV)
Purmerplein Spaarndammerstraat
Mosveld/Hagendoornweg
Waterlandplein
van der Pekstraat
2e Nassaustraat/v Limburg Stirumstr Haarlemmerstraat/dijk 2e Goudsbloemdwarsstraat Westerstraat Herenstraat/Prinsenstraat Nieuwendijk/Damrak Hugo deGrootplein eo Leliegracht
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
2
Vervolgens wordt de koopkrachtbinding voor Noord en Amsterdam in 2014 gegeven en voor beide gebieden vergeleken met 2004 en wordt het oordeel over de winkelgebieden van Noord gegeven voor 2014. Ten slotte wordt een aantal aspecten van consumentengedrag van de bewoners van Noord besproken, zoals marktbezoek en aanschaf van biologische producten. In 2010 zijn deze onderwerpen voor het eerst voorgelegd aan consumenten. De uitkomsten zijn om die reden dan ook met dat jaar vergeleken.
Omvang detailhandel Noord Afname winkels voor dagelijkse
Inleiding
en niet-dagelijkse goederen Het aantal winkels voor de dagelijkse goederen
In deze fact sheet wordt de omvang van de
in stadsdeel Noord is in de periode 2004-2014
detailhandel van Noord en Amsterdam in 2014
afgenomen van 121 winkels tot 108 winkels.
gegeven en vergeleken met 2004. Daarna
Dit is een daling van 11%. Het aantal winkels in
komen de winkelleegstand in Noord en de
het niet-dagelijkse boodschappensegment is in
huurprijsontwikkeling van de winkelgebieden in
dezelfde periode afgenomen met 5%, van 218 tot
Noord aan bod. Omdat de registratie van winkels
208 winkels.
met mengformules (zoals horeca gecombineerd met verkoop) en flexibele winkelformules, zoals
Winkelvloeroppervlak met een kwart
‘shop in shop’ en ‘pop up’, nog beperkt is,
toegenomen
wordt daar in deze fact sheet geen aandacht aan
Ondanks de daling van het aantal winkels is
besteed.
het totale winkelvloeroppervlak van winkels in de dagelijkse goederensegment toegenomen van iets meer dan 83.000 m2 in 2004 tot ruim
Tabel 2 Winkelaanbod in dagelijkse goederen en huishoudens Noord, 2014
104.000 m2 in 2014, een stijging van 25%. Deze
(aantallen en m2)
stijging is vooral het gevolg van de vervanging van kleine voor grote supermarkten, witgoed- en
ontwikkeling
elektronicazaken en doe-het-zelfzaken. Hierdoor
2004-2014 (procenten)
is de gemiddelde winkelvloeroppervlakte met een
2004
2014
inwoners
87.712
89.906
2,5
9,8
huishoudens
42.593
43.560
2,3
8,0
vestigingen
339
316
–6,8
–6,8
dagelijks
121
108
–10,7
–6,4
niet-dagelijks
218
208
–4,6
–6,9
met een kwart is toegenomen, hebben inwoners
oppervlakte
83.171
104.336
25,4
12,2
van Noord relatief meer winkelmeters tot hun
dagelijks
18.924
23.665
25,1
15,4
beschikking gekregen. Elke 10.000 bewoners
niet-dagelijks
64.247
80.671
25,6
11,3
van stadsdeel Noord staat bijna 12.000 m2 aan
banen (groot)
1.975
1.731
–12,4
–3,4
winkels tot de beschikking; in Amsterdam is
722
586
–18,8
1,6
deze verhouding 13.000 m2. In 2004 was de
niet-dagelijks
1.253
1.145
–8,6
–5,7
banen (totaal)
2.798
2.770
–1,0
7,6
dagelijks
1.148
1.247
8,6
31,8
Afname grote banen dagelijkse
niet-dagelijks
1.650
1.523
–7,7
–5,3
en niet-dagelijkse winkelsector
245
330
34,6
20,4
Het totale aantal banen in Noord is tussen 2004
9.482
11.605
22,4
2,2
dagelijks
gemiddelde wvo wvo (m per 10.000 inwoners) 2
Noord Amsterdam
Bron: ARRA/ OIS
derde toegenomen van 245 m2 naar 330 m2. Winkeldichtheid toegenomen Doordat het inwoneraantal in Noord niet sterk is toegenomen (2,5%), en de winkelvloeroppervlakte
winkeldichtheid in Noord nog 9.500 m2.
en 2014 afgenomen met 1% en ligt daarmee iets onder de 3.000 in 2014. Deze daling is voornamelijk te danken aan de afname van het
aantal grote banen in zowel de dagelijkse als de
2005 en 2014 gestegen tussen de 10 en 25%.
niet-dagelijkse winkelsector, respectievelijk met
Elders zijn huren in deze periode gelijk gebleven
9% en 19%.
of, zoals in het geval van winkelcentrum In De Banne en Waterlandplein gedaald. Beide winkelcentra zijn in 2014 vernieuwd wat wellicht
Leegstand Noord en huurprijsontwikkeling winkelgebieden in Noord
ook een andere huurprijsontwikkeling voor de komende jaren zal betekenen (DTZ Zadelhoff, 2014).
In 2014 behelst de winkelleegstand in Noord 3,9% van het totale aantal winkels in dit stadsdeel
Koopkrachtbinding Noord
en 3,4% van de totale winkelvloeroppervlakte. Gemiddeld staan in Amsterdam 4,4% van de
Koopkrachtbinding 84%
winkels en 5,7% van het winkelvloeroppervlakte
Koopkrachtbinding is het aandeel van de
leeg.
boodschappen gekocht in de eigen buurt, wijk of zoals in deze fact sheet in het eigen stadsdeel.
De huurprijzen van de winkelpanden in Noord
De koopkrachtbinding van bewoners van Noord
schommelen in 2014 tussen de 100 en 200 euro
van producten voor dagelijks gebruik is in 2004
per m per jaar en op Winkelcentrum Boven
en in 2014 84%.
2
’t IJ tussen de 500 en 1.000 euro per m2 jaar. Bij Koopkrachtbinding voor niet-dagelijkse
Winkelcentrum Boven ’t IJ zijn de huren tussen
goederen gedaald De koopkrachtbinding voor niet-dagelijkse
Tabel 3 Winkelleegstand in Noord, 2014 (procenten)
Noord Amsterdam winkels
3,9
4,4
winkelvloeroppervlakte
3,4
5,7
Winkelleegstandsbarometer Amsterdam, 2014
producten is afgenomen van 64% in 2004 tot 58% in 2014. Veel inwoners uit Noord schaffen deze producten aan in Centrum ( 14%) of via internet (9%). In 2004 werd 11% van de nietdagelijkse goederen in Centrum gekocht en een verwaarloosbaar aandeel via internet.
Figuur 4a Koopkrachtafvloeiing bewoners Noord dagelijkse boodschappen naar andere stadsdelen, internet en buiten Amsterdam, 2014 (procenten)
0 ! !
0,5 ! !
0,3 !
!
!
0,4
internet 0
!
1,5
!
0,6 !
buiten Amsterdam 8,5
Binding bewoners stadsdeel Noord met Noord = 84%
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
3
4
Figuur 4b Koopkrachtafvloeiing bewoners Noord niet-dagelijkse boodschappen naar andere stadsdelen, internet en buiten Amsterdam, 2014 (procenten)
0
0,5
0,3
0,6
internet 8,9
1,9
7,1 buiten Amsterdam 9,2 Binding bewoners stadsdeel Noord met Noord = 58%
Oordeel winkelgebieden in Noord
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
hoog op het gebied van bereikbaarheid openbaar vervoer, veiligheid winkelomgeving, prijsniveau en service. Ze scoren lager dan gemiddeld op aanbod
Winkelgebieden Noord scoren op
daghoreca.
parkeermogelijkheden, prijs en aankleding winkelgebied
In de Banne best beoordeelde winkelstraat
Aan de hand van rapportcijfers wordt duidelijk
in Noord
hoe Amsterdammers over de winkelgebieden van
Het onlangs nieuw opgeleverde Winkelcentrum
Noord denken waar ze normaliter hun dagelijkse
In de Banne krijgt gemiddeld het hoogste
boodschappen doen. De winkelgebieden scoren
rapportcijfer (7,1). Amsterdammers die daar dagelijks hun boodschappen doen, geven een hoog rapportcijfer op bijna alle punten met
Figuur 5 Koopkrachtbinding bewoners Noord met Noord, Centrum, overig Amsterdam,
uitzondering van het aanbod daghoreca.
buiten Amsterdam en internet, 2004-2014 (procenten)
Het Mosveld is met een gemiddeld rapport
100
cijfer van een 5,6 het minst beoordeelde
%
winkelgebied in Noord met lage cijfers voor keuzemogelijkheden voor non-foodwinkels,
80
uiterlijk winkels en inrichting. Momenteel wordt het plein verbouwd en komt er een nieuw
60
winkelcentrum voor de buurt. De markt is verplaatst naar de Van de Pekstraat.
40
Auto meest gebruikte vervoersmiddel
20
om boodschappen te doen Net als vier jaar geleden gaan vier van de tien
0
2004 2014 dagelijkse goederen Noord
Centrum
overig Amsterdam
2004 2014 niet-dagelijkse goederen internet
buiten Amsterdam
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
inwoners van Noord met de auto de dagelijkse (of wekelijkse) boodschappen doen. Ten opzichte van 2010 zijn er geen grote veranderingen.
Vier jaar geleden waren de inwoners van Noord
uiterlijk winkels 8
(met 67%) even tevreden over het aanbod van
bereikbaarheid OV
aankleding, inrichting
winkels voor dagelijkse goederen in de buurt als in
7
de rest van Amsterdam (66%). Deze tevredenheid
6
aanbod daghoreca
is in Noord gedaald naar 59% in 2014, terwijl die
sfeer, gezelligheid
elders in de stad licht gestegen is.
5 4 service, bediening
parkeermogelijkhden
veiligheid
keuze food-winkels
prijsniveau Noord
5
Tevredenheid winkels in de buurt omlaag
Figuur 6 Oordeel winkelstraten Noord en Amsterdam, 2014 (rapportcijfers)
Marktbezoek loopt terug Het blijkt dat bewoners van Noord (net als elders
keuze non-food-winkels
Amsterdam
Marktbezoek, aanschaf biologische producten en winkelen voor het plezier
in Amsterdam) minder vaak dan vier jaar geleden
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
naar de markt gaan om iets te kopen. In 2014
Tabel 7 Oordeel winkelgebieden op geselecteerde indicatoren 2014 (rapportcijfers*) ge-
keuze-
middelde rapportcijfer
aan-
sfeer en
kleding,
gezellig-
en be-
winkels inrichting
heid
diening
uiterlijk
keuze-
bereik-
service mogelijk- mogelijkheden
parkeer-
heden
food non-food
prijs- veiligheid mogelijkniveau omgeving
aanbod
baarheid
dag- openbaar
heden
horeca
vervoer
In de Banne
7,1
7,8
7,3
6,8
7,2
7,1
6,8
7,2
7,5
7,8
5,0
7,7
Boven ’t IJ,
6,8
6,7
6,6
6,5
6,8
6,4
6,8
6,9
6,9
7,3
6,0
8,0
De Wieken, Molenwijk
6,7
7,4
7,0
6,6
7,4
6,5
5,7
6,4
6,7
7,1
4,5
8,0
Waterlandplein
6,6
7,5
6,7
6,7
7,1
6,9
6,1
6,9
6,7
5,5
4,8
7,6
Mosveld, Hagedoornweg
5,6
4,7
4,7
5,2
6,4
4,8
3,8
6,1
6,6
6,1
6,3
7,1
Buikslotermeerplein
* alleen winkelstraten met meer dan 20 respondenten zijn in de tabel opgenomen
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
Figuur 8a Modaliteit naar winkelgebied, 2010 en 2014 (procenten) Figuur 8b Tevredenheid winkels buurt, 2010 en 2014 (procenten) 70 2010
%
Noord
60 50
2014
40
Amsterdam
30 2010 20 10
2014 0 te voet
20 fiets
40 auto, motor
60
80
100 %
openbaar vervoer
0
Noord
overig
2010
Amsterdam
2014 Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
Tabel 9 Marktbezoek bewoners stadsdeel Noord, 2014 (%)
geeft 75% van hen aan wel eens iets op de markt Mosveldmarkt (nu verplaatst naar de Van de Pekstraat)
39
Buikslotermeerpleinmarkt
38
Noordermarkt
6 Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
te kopen terwijl dat in 2010 nog 80% was. De markten op het Mosveld (sinds 2015 op de Van de Pekstraat) en het Buikslotermeerplein worden ongeveer even vaak genoemd door de inwoners van Noord als markt die men het vaakst bezoekt.
6
Figuur 10 Bereik niet-dagelijkse markten in Amsterdam, 2014
Buikslotermeerplein Mosveld
Lindengracht
Lambertus Zijlplein
Haarlemmerplein Noordermarkt Nieuwmarkt
Tussen Meer
van Eesterenlaan
Jacob Obrechtstraat
Sierplein
Stadionplein
Ganzenhoef Kraaiennest Anton de Komplein
Reigersbos
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
In figuur 10 is het bereik per markt weergegeven
Een kwart koopt vaak biologische producten
aan de hand van buffers rondom de markten.
Steeds meer Amsterdammers eten biologische
Deze buffers zijn berekend op basis van waar
producten. In 2010 gaf een kwart aan vaak
een substantieel deel van de respondenten
biologische producten te kopen, in 2014 is dat
aangeeft naar de desbetreffende markt te gaan.
33%. Onder bewoners van Noord is dit aandeel
Uit de figuur blijkt dat de inwoners van de Van
26%, 10 procentpunt meer dan in 2010.
de Pekbuurt en De Banne naar de markt op het
De meeste inwoners van Noord ( 64%) gaan naar
Mosveld gaan. De inwoners van Nieuwendam en
een niet-biologische supermarkt om biologische
de Waterlandpleinbuurt gaan naar de markt op de
producten te kopen. Bijna de helft (47%) gaat
het Buikslotermeerplein.
hiervoor naar een biologische supermarkt of naar een natuurwinkel. Dit aandeel is iets toegenomen ten opzichte van 2010 (39%).
Figuur 11a Aandeel bewoners van stadsdeel Noord dat
Figuur 11b Genoemde type winkels voor de aanschaf van
biologische producten koopt, 2010 en 2014 (procenten)
biologische producten, 2010 en 2014 (procenten) 2010 Noord
2014
2014
2010
2010
Amsterdam
Amsterdam
Noord
2010
2014 0 ja, vaak
20 ja, soms
40
60
nee of bijna nooit
80
100 %
2014 0
20
40
60
80
100
120
bij niet-biologische supermarkt
Noordermarkt
biologische winkel of Natuurwinkel
anders
140
160 %
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
Figuur 12 Meest genoemde favoriete winkelstraten door bewoners stadsdeel Noord,
Boven ‘t IJ favoriete winkelgebied
2010 en 2014 (procenten)
Aan bewoners van stadsdeel Noord is gevraagd 2010
2014
Boven ’t IJ, Buikslotermeerplein
29
35
Kalverstraat, Heilige weg, Rokin
14
12
6
9
Negen Straatjes
wat hun favoriete winkelgebied is om te winkelen voor het plezier. In 2014 geeft 35% aan dat dat Boven t IJ is, gevolgd door de Kalverstraat en de Negen straatjes. De top drie van favoriete winkelstraten is in 2014 hetzelfde als in 2010.
Staat van de detailhandel, 2014 (OIS)
Geraadpleegde bronnen DTZ Zadelhoff. Winkelhuren in Amsterdam 2014. Amsterdam 2014. EZ Amsterdam. Winkelleegstandsbarometer 2014. Amsterdam 2014. OIS. Staat van de detailhandel. Amsterdam, 2014.
Colofon Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS)
Auteurs
Oudezijds Voorburgwal 300
Rogier van der Groep, Nina Holaind
1012 GL Amsterdam
en Myrthe Rijswijk
Telefoon 020 251 0333
[email protected]
[email protected]
Telefoon 020 251 0341
www.ois.amsterdam.nl Foto pagina 2 Winkelcentrum In De Banne. Fotograaf: Nienke Laan (2014)
7
