Sprankelende Nieuwe Wereld Lezing over hoe verder met geld? “De eigen economie zet echte waarde centraal” Tijdens een drukbezochte bijeenkomst in Hotel de Nieuwe Wereld op dinsdag de 28e april kwam aan het licht wat de geschiedenis van ons geldsysteem is en wat de toekomst is als we doorgaan op dezelfde voet, naast alternatieven. In de interactieve lezingen van Heidi Leenaarts (United Economy) en Herman Wijffels (o.a. oud Rabobank bestuursvoorzitter en medeoprichter van het Sustainable Finance Lab).....ontstond veel interactie met het publiek. De animo om het anders te gaan doen blijkt groot. Jelle de Gruyter opende als presentator de avond en gaf het woord aan Marijke Kuipers, initiatiefnemen van Gaia Sira en inspirator en organisator van deze avond. Ze heet iedereen welkom en is blij dat men in grote getale is gekomen, de zaal voor circa 150 personen zit bijna vol. Gaia Sira is opgericht toen het leek of de bomen nog tot in de hemel groeiden, de oprichters ervoeren een verandering in het bewustzijn en het ontstaan van nieuwe waarden in ons, die Herman Wijffels ook in die periode mooi beschreef in zijn lezingen. Eén van die waarden is dat we ons steeds meer onderdeel gaan voelen van de natuur in plaats van overheersers over de natuur. De natuur werkt niet zo dat de bomen maar blijven doorgroeien, en toch is dat in de economie een uitgangspunt, almaar groei. De natuur werkt niet zo, een boom kan floreren in goede omstandigheden en krijgt dan een optimale grootte. De manier waarop we met geld omgaan heeft grote invloed op het duurzaam kunnen leven met elkaar en de aarde. Toen zij Heidi Leenaarts over geld hoorde praten was zij daardoor gegrepen en nodigde haar uit voor een Nieuwe Wereld lezing. Ook Herman Wijffels wilde zich daarbij aansluiten. Marijke is blij met de sprekers en hoopt op een mooie avond. De winnaar van de dia-wedstrijd ‘het echte leven’ is Patricia van der Haak, met haar dia over haar dochter Lara, vrij en verbonden...... ******** Heidi Leenaarts Waar het om gaat is verandering, in het geldsysteem, in het maatschappelijk systeem. Bij alle verandering gaat het ook om het innerlijke: je komt jezelf tegen op het pad. Dat helpt je weer verder als je het aan gaat. Op systemisch niveau zijn er ook veranderingen nodig. Welke keuzes maken we? Hoe werkt het geld hierbij? Waarom is geld niet neutraal?
Ze doet met de zaal een gedachtenexperiment: stel iedereen in de zaal krijgt 100 euro. Daar moet je 110 van maken en we hebben verder niets. Wat gebeurt er dan in de zaal? Het leidt tot strijd..... Zo werkt ons geldsysteem. Geld mag ook worden belegd in speculatie. Geld leidt tot groeidwang. Dit is waar binnen het huidige geldsysteem Een manifestatie ervan is dat de prijzen stijgen Banken creëren geld uit het niets. Wat gebeurt er met samenleving als geld uit het niets wordt gecreëerd? Heidi nodigt mensen uit die veel vragen hebben om een bijeenkomst met 10 of meer vragen via United Economy, ok is er een congres op 22 juni etc. De instabiliteit van geld en samenleving speelt nu erg. Dat leidt tot een gevoel van onrecht, groepen komen tegenover elkaar te staan. Voor geldstromen geldt: geld moet op zoek naar meer geld, doelen als productiviteit die moet verdubbelen bijv. Voor sectoren als zorg etc.: daar komt moeilijker geld voor beschikbaar. We moeten ons steeds aanpassen aan het huidige geldsysteem Begint de oorzaak bij onszelf en ons eigen hoofd, hoe we denken? vb mensen gingen geen huis kopen omdat ze dachten dat dat slecht was voor financiële situatie met dalende huizenprijzen. Ja Waarom kunnen we banken niet verbieden om op die wijze geld te creëren? De overheid is steeds minder in staat om zachte sectoren financieel overeind te houden? Veel mensen weten niet dat we steeds minder geld te besteden hebben =crash course. De geldeconomie en reële economie zijn uit elkaar gaan lopen. Dat leidt tot instabiliteit. Wat kunnen we dan wel? Wat kunnen mensen, bedrijven en overheden doen om dit van bovenaf te beïnvloeden? Politiek pas kan beweging als burgers dat doen! Onderlinge wederkerigheid! Laat zien dat je ervaring opdoet met alternatieven! Bewustwording gaat over samen ervaring opdoen. Grootste waarde in geld omzetten, potentieel in arbeidsmarkt. Vb schilder wil werken, en de vraag is er, maar het smeermiddel, het geld ontbreekt. Wederkerigheid regelen! Het stukje samen heeft geen geld nodig. Dingen aanschaffen die je voor een ander doet. De eigen economie zet echte waarde centraal Samen dingen vorm gaan geven, ook op innerlijk vlak.
Binnensteden opknappen met elkaar. In Gambia was een grote informele economie. Overheid ging belasting heffen, dat heeft grote effecten. In United Economy koop je met uniteds en je betaalt wel in euro’s belasting. Geen rente, islamitisch bankieren kent geen rente, is ontworpen om te zorgen dat het ethisch verloopt, er is wel dividend, geen rente maar je deelt wel de opbrengst. Recht op bestaan en jouw onderdeel van de aarde? Hoe zit het met bedrijven die deze stap zetten? Geldloze economie is al onder ons: dingen die je voor elkaar doet Hoe komen we tot ander bewustzijn, anders vallen we weer terug in het oude spel! Kracht burgers! Onder invloed daarvan is ook o.a. slavernij afgeschaft, etc. Leren met schuld omgaan, steen werpen of bijdragen! Bij United Economy zijn er 150 bedrijven in netwerk, uiteindelijk werken ze samen, ook met Stro samen Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je naam op of kijk op www.unitedeconomy.nl ****** Herman Wijffels Hij is het op veel punten met Heidi eens. De herkomst van ons huidige geldstelsel: ooit werd ons veel moois in hiernamaals beloofd als we ons hielden aan de regels, toen kwam de Verlichting met als speerpunt: het wat aangenamer maken hier op aarde. Je kreeg een economie die gericht was op materiele waarden. Tot voor kort gingen we uit van de formule Δ bnp = Δ geluk, ofwel materiële welvaart: daar worden we gelukkig van. Sinds midden van de jaren 80 is ‘=’ teken niet meer waar. Wel zijn er fantastische successen geboekt in de industriële tijd. Het geldsysteem is gericht op economische groei. Geld = schuld. Daarover moeten we rente betalen, dus moeten we welvaart creëren, dus is groei noodzakelijk. Naast mooie dingen zijn er nog 2 dingen gebeurd: van ecologische aard, midden jaren 80 zijn er door het duurzaam draagvermogen van aarde geschoten = overshoot. Ook zijn we door de houdbare schuld geschoten, in overshoot gekomen Onder invloed van politiek, en de zogenaamde Chicago school, is toen toch geprobeerd groei in stand te houden, groei is in speculatie terecht gekomen.
We doen eigenlijk precies hetzelfde nu als voor schuldencrisis, nu via centrale banken: schuldproblemen lossen we op met schuld. Nu: investeren in andere productiemethoden is noodzakelijk om weer in evenwicht met planeet te komen. Ook helpen om de financiële sector weer maatschappelijke doelen te laten ondersteunen. Het is in pensioenfondsen gewoon geworden om geld met geld te maken Daarom zijn er nu alternatieven voor bestaand geldstelsel nodig. Kunnen we wel verder met geld als schuld? Zo nee, hoe kunnen we dan financieren wat we voor onze samenleving willen? Bijvoorbeeld schuldloos geld in omloop brengen, Positive money VK Meer geld in omloop brengen voor publieke dingen leidt niet tot meer schuld, dit wordt ondersteund door Ons Geld. Veel mensen vertrouwen overheid niet hiermee. Als banken geld in omloop brengen: kunnen zij beoordelen of het goed besteed wordt? Oplossing is: DIY en DIT (do it yourself) en (do it together) Herman Wijffels ziet gebeuren dat na eeuw emancipatie een hoger niveau van bewustzijn en capaciteit zich hebben ontwikkeld Daarom gaan we dingen zelf doen en terrein terugwinnen. Dat gaat over zorg, voedsel, energie, etc. Ook op gebied financiën, door ruilsystemen, crowdfunding, ‘peer-to-peer lending’, etc. Inmiddels zijn hier veel voorbeelden van, er zijn lokale afrekenstelsels, al 80! Zonder onderlinge verplichtingen handelen. In Nantes (Frankrijk) is er een lokale munt vanuit de gemeente. Dit helpt om de lokale economie te faciliteren. Ook in Griekenland gebeurt dit, het is een terugvaloptie voor als grote centrale geldsysteem in de problemen komt. Bank zou dat ook kunnen doen! Vanuit wens van mensen die voortvloeit vanuit onderdrukt gevoel en oriëntatie op nieuw vormen. We komen in een nieuwe fase van ontwikkeling. De industriële tijd was gebaseerd op mentale constructen en nu gaan we de organische wereld als basis nemen. Hiërarchie was als 1. fs= financiële sector 2. re= reële economie 3. mw= menselijke waardigheid Dit hoort andersom te zijn!
Vragen - Jelle de Gruyter: Hoe kunnen we voorkomen we dat lokale initiatieven worden overgenomen? Herman Wijffels noemt lokale munten, die blijven in dat gebied. Heidi Leenaarts: het gaat om persoonlijk leiderschap - Jolanda Verburg In de Bijbel staat jubeljaar: dat lanceren? Is in wetenschappelijke kring in discussie, veel schulden zijn gekoppeld aan pensioenfondsen dus we zijn zelf schuldeiser als schuldenaar daarbij. Verzorgingsstaat had emancipatoire doelen, dat project is in belangrijke mate voorbij. Mensen kunnen zichzelf meer redden en willen eigen diensten opzetten. De overheid kan daar moeilijk aan voldoen, DIY en DIT! Heidi: centrale overheden moeten zich verdiepen en in maatschappelijk debat brengen - Wat zijn kaders en criteria , wie maakt ze helder Herman Wijffels niemand, paus Franciscus...Het is een pregnante uiting van feit dat we vasthouden aan belangen. Er is maar 1 plek waar het begint, bij onszelf! - Wie zorgt er voor de sociale rechtvaardigheid? Herman Wijffels taak van de overheid is niet weg, lokale overheid is er voor mensen die het niet redden. - Mondiaal gekeken naar geld en armoedeproblematiek? Heidi: Stro, heet een boek uitgegeven Arm door geld, is erg verweven met geldsysteem. Kijken naar eerlijk soort geld - Geld als schuld, werkt dat wel; wat is de rol van rente? Maak geld met demurrage.....Nu is er een onnatuurlijke manier van samenwerking. Dat wordt afgedwongen. Herman Wijffels: afschrijven op geld zou ook helpen. Of een premie op produceren in maatschappelijke activiteit. Pensioenen staan in de weg! Wij verdelen nu wat we produceren naar rato van wie de eigendom heeft van productiemiddelen. Het gaat om evenwicht. ****** Daarna gaven Martijn Raaijmakers en Alfons Verrijt een met gitaarmuziek begeleid inspiratieverhaal over een persoonlijke zoektocht om het anders te gaan doen.
