SPORT HORSE BREEDING

SPORT HORSE BREEDING M E T

K E N N I S

B E G I N T

S U C C E S!

TOON VAN OSCH SPRINGPEDIGREE MONTENDER CAPITOL I DREAMCATCHER STEMPELHENGST TINKA’S BOY LAVALL I & II

JUNI 2008

2.5

STEMPELHENGST

T I N K A’ S B O Y tekst : Henk Bouwman

Zijn ruiter noemt hem liefkozend ‘Tinky’, het lelijke jonge eendje dat uitgroeide tot spreekwoordelijke zwaan. Toen de sportcarrière van Tinka’s Boy abrupt werd afgebroken door wat met recht en reden een noodlanding mag heten, eindigde het prijspaardje van Markus Fuchs niet als nutteloze pensionado. Het paard dat voor Fuchs in zeven jaar tijd een winsom van 2,5 miljoen Zwitserse francs vergaarde, zette zijn loopbaan voort als fokhengst. Populair is hij niet, maar daar komen de fokkers nog wel achter. Op dit moment heeft hij weinig sportkinderen, maar dat is in absolute cijfers. Relatief zijn het er veel. En ze bewijzen dat hun vader Tinky zijn kwaliteiten trouw doorgeeft. La Baule. Als achtjarige verkocht Skelton hem aan de Zwitserse Isolde Liebherr, die haar aankoop onderbracht bij de cavalerie van Markus Fuchs. Het duurde even voordat het klikte tussen die twee. Maar toen het eenmaal zover was, bleek de combinatie een geduchte concurrent op het allerhoogste niveau. Ze acteerden in tientallen Nation Cup wedstrijden, namen deel aan alle mondiale kampioenschappen en ze schitterden in talloze Grand Prix-rubrieken.

De heren Werners, Van Ittersum en Van Rijswijk hadden groot gelijk toen ze in Zuidlaren besloten om van zijn eerste rondje meteen maar zijn laatste te maken. Met het nummertje 812 aan zijn hoofdstel verscheen een nogal simpel vosje in de baan dat ze geen tweede keer hoefden te zien. Hooper heette hij, deze zoon van Zuidpool (1981, Amor-Persian Path S xx) uit Esprit van (Nur)Zeus-Orlof-Important. Als schrijver dezes zijn eigen notities uit 1992 vanaf de tribune mag citeren: “korte schouder, weinig hals, plat, vlakke ribben, teer, frans en rechts voor gebroken voetas, nogal een hitje, steekt, dweil.” Galop kregen we destijds niet te zien. Later roodomcirkeld bijgeschreven “= Tinka’s Boy.” Tja, zo gaan zulke dingen. Om wijlen de In de Strengen-schrijver Engelbert van Muilwijk te citeren: “O keuringsbaan, o keuringsbaan, o wereld vol illusie, waar mensen uren, dagen staan, o wereld vol van ruzie!” Zomer 1995 zag ik hem terug, op de Royal Agricultural Show in Stoneleigh Park, Warwickshire. Zes jaar was-ie inmiddels, en Hooper was veranderd in Tinka’s Boy. De 24-jarige Alison Bradley verdiende met hem de £ 500 die was uitgeloofd voor de eerste plaats in het Univet Championship, een rubriek voor vijf- en zesjarigen. Geen simpel proefje trouwens. Tinka’s Boy was dus toen al een winnaar. Toen de hengst zeven jaar was en dus internationaal mocht lopen nam Nick Skelton hem over en startte hem o.a. in Aken, Gijon, Hickstead en

Engelse nafok Op 19 november 2004 sloeg het noodlot toe. Tijdens het CSI in La Coruna landde Tinka’s Boy ongelukkig op zijn linker voorvoet. Eenmaal in de kliniek in Hagen (bij Osnabrück) luidde de onverbiddelijke diagnose: oppervlakkige buigpees deels afgescheurd. Vier maanden opname en de modernst denkbare behandeling, o.a. stamceltherapie, maakten hem wel weer geschikt als wandelpaard, maar dat was het dan ook. Sport, laat staan topsport, was geen optie meer. Maar Tinka’s Boy was nooit gecastreerd. Zelfs in Engeland, waar ze een hengst veel sneller ruin maken dan op het vasteland, hadden ze hem ‘entire’ gehouden, hetgeen wel iets zegt over zijn stalgedrag. Al eerder goedgekeurd voor het AES, kreeg hij na zijn revalidatie deze kwalificatie ook voor het Zwitserse, het Franse en het Hannoveraanse stamboek. Zijn eerste dekjaar in Zwitserland was 2005, in Duitsland en Frankrijk 2006. Bij het KWPN heeft

Fysiek combineert Tinka’s Boy de unieke klasse van Nurzeus (links) met de Gelderse degelijkheid van Zuidpool (rechts).

© Jacob Melissen

© Werner Ernst

16

S T E M P E L H E N G S T - T I N K A’ S B O Y

© Dirk Caremans

Tinka’s Boy - 89.7275 KWPN (Zuidpool u. Esprit v. Nurzeus) Fokker : J.P. Muntjewerf, Heiloo (NL) ISP | Ruiter : Markus Fuchs (CH) 1999 1999 2000 2000 2001 2001 2002 2002 2003 2003 2004 2004 2004

Deelname Wereldbekerfinale Göteborg Zilver & teamzilver EK Hickstead 2e Wereldbekerfinale Las Vegas 5e & teamzilver Olympische Spelen Sydney Winnaar Wereldbekerfinale Göteborg 4e EK Arnhem Deelname Wereldbekerfinale Leipzig Deelname WK Jerez de la Frontera 5e Wereldbekerfinale Las Vegas Teambrons EK Donaueschingen 4e Wereldbekerfinale Milaan Winnaar Grote Prijs Aken Deelname Olympische Spelen Athene

hij vijf kinderen geregistreerd, vier uit 2007 en één van dit jaar (peildatum 22 mei). Over zijn vastelandse vererving valt dus nog weinig te zeggen, over zijn Engelse vererving iets meer. Het AES heeft t/m 2007 van hem 34 nakomelingen geregistreerd, waarvan zes geboren na 2000. Hij had dus afgelopen jaar 28 potentiële internationale sportpaarden. Topjaar was 1997, toen het AES 18 veulens van hem registreerde. Kijken we vervolgens naar het werkelijke aantal nakomelingen dat t/m 2007 internationaal is gestart, dan komen we op vijf stuks, dat is ruim 17 procent.

Bepaald geen slecht begin! Dit vijftal betreft: Tinka’s Lad van Robin Sweely (USA); Tinka’s Serenade van Billy Twomey (IRL); Market Tinka van Ales Opatrny (CZE); Tinka’s Son van Guy Goosen (GBR) en tenslotte Little Tinka van Guy’s zusje Mandy Goosen (GBR). Het is een uiterst internationaal gezelschap.

Afgekeurd Een mengsel van super-sportbloed en ‘niks’ zien we niet alleen bij de nafok van Tinka’s Boy. Zijn eigen pedigree vertoont eenzelfde mix. Dat begint al bij zijn vader Zuidpool die met glans door zijn verrichtingsexamen kwam (derde van 22 stamboekwaardige kandidaten) maar vijf jaar later werd afgekeurd. Het rapport, zijn

trainingsmolens omheiningen solaria rijbodems hindernismateriaal: hout- aluminium- kunststof stalaccessoires kunststofmatten

U gunt uw paard toch óók het allerbeste ! T. +31(0)524 553015 I. www.hippoholland.nl Jeroen Dekker M.+31(0)6 5349 5749

17

S T E M P E L H E N G S T - T I N K A’ S B O Y

De internationale springhengst Tinka’s Lad (Tinka’s Boy) van Robin Sweely is voor de fokkerij beschikbaar bij Acorn Hill Farm, Charlottesville, Virginia. Hij is gefokt uit de Holsteinse sportmerrie Feodora (Farnese, Holst-890) waarmee Fritz Fervers teamgoud en brons won op het EK voor Junioren.

Nog weer vier jaar later was de goedkeuring definitief. Het argument waarop de hengst weer geaccepteerd werd was verassend: “Later is vastgesteld dat zijn kinderen het in de breedte goed doen in de dressuursport. Zijn dressuurindex van 133 punten geeft dat ook aan. Op die gronden is besloten de hengst terug te nemen in de fokkerij.” Eigenaar Chris Esselink was er blij mee. Hoewel Zuidpool voor de fokkers afgekeurd bleef. Esselink: “Dat begrijp ik ook wel. Een hengst die afgekeurd is geweest... Maar het is wel jammer. Hij heeft veel leuke paarden gebracht. Ze zijn bijna allemaal spijkerhard en veterinair goed. Er wordt bijna niets van hem afgekeurd. Dat harde komt van zijn vader Amor.” Toch heeft Zuidpool het relatief gezien niet slecht gedaan in de fokkerij. Uit 315 dekkingen t/m 2007 staat de teller op 213 kinderen waarvan twee actief in de internationale springsport. Er zijn genoeg andere hengsten met meer kinderen waarvan we er minder in de topsport terug zien. Naast Tinka’s Boy was ook Esselink’s zelfgefokte Heros (ZuidpoolNimmerdor) actief op het hoogste niveau. Heros ging via-via naar België en won in 1999 de GP van Poznan onder Sven Laevers. Het jaar daarop eindigden ze op de tweede plek in de GP’s van Moorsele en Gijon.

oudste kinderen waren toen vijf jaar, was vernietigend. Je zal zo’n telefoontje maar krijgen, als eigenaar: “Deze hengst werkt niet verbeterend. Op onderdelen heeft hij een negatieve invloed. Hij verbetert het type niet, de halslengte blijft beperkt, de hals is veelal recht en arm bespierd, de schoft is kort en plat, het voorbeen vaak hol, het achterbeen is consequent sterk gebogen, stap en draf vertonen weinig souplesse, terwijl in draf ook de kracht ontbreekt.” Weer vijf jaar later zette het KWPN hem weer op de lijst, dat is het voordeel van het wachthengstensysteem.

Zuidpool voert als moedersvader het bloed van de bepaald niet positieve vererver Persian Path S xx. Zijn Gelderse grootmoeder Anory (Orlando-Händel) is dan weer wel positief, want uit deze merrielijn (NL028) kwamen diverse internationale springpaarden als French Rapture (Cadmus xx) van Beezie Madden en Diamant (Eratosthenes xx) van Johan Heins en later François Mathy. Diamant werd als veulen ingeschreven in het sportregister onder de naam Hus. De niet goedgekeurde hengst verwekte op driejarige leeftijd één dochter die we kennen als moeder van de Olympische

Nogal Achterhoeks

Tinka's Boy - Geb. 1989 - Fokker : J.P. Muntjewerf, Heiloo (NL) Herrscher Amor Barba Zuidpool Persian Path S xx Olga Anory Arlequin x Nurzeus Urielle Esprit Orlof Urloffine Malinda

18

Heristal Diana Loretto Line Sovereign Path xx Rosa di Persia xx Orlando Nory Massondo x Nuit Bleue x Matador x Evelyne Habicht Candy Important Holinde

Trak SWB-F2 Holst-2895 Holst-1521 TB-4l TB-8k NL-013 NL-028 AA AA AA SF-157 Trak-T14J Trak-T14L Holst-764 NL-113

S T E M P E L H E N G S T - T I N K A’ S B O Y

© Dirk Caremans

Billy Twomey maakte furore in de internationale springsport met Tinka’s Serenade, een dochter van Tinka’s Boy uit de sportmerrie Serenade (African Drum xx) waarmee Nick Skelton internationaal presteerde.

springhengst Bon Ami van wijlen Eric Wauters. Zuidpool’s grootmoeder Anory is ook grootmoeder van de KWPN hengsten Sebastiaan (Vesins xx) en Winckenburgh (Stuyvesant xx) die beide actief waren in de internationale springsport met respectievelijk Jan

van Tuyl en Bert Romp. Sebastiaan is met name bekend als vader van het succesvolle WK-paard Desteny van Jenny Zoer. Winckenburgh tekende ondermeer voor het vaderschap van de internationals Evert de l’Ain van Hubert Bourdy en Fadl Allah van Emile Hendrix. Het mag duidelijk zijn dat Zuidpool met zijn moederlijn de nodige kwaliteiten toe voegt aan de pedigree van Tinka’s Boy. Maar de moederlijntjes van zowel Zuidpool als Tinka’s Boy leggen kennelijk meer gewicht in de schaal dan menig buitenstaander denkt. Beide zijn voortgekomen uit de Gelderse populatie en sluiten uitstekend op elkaar aan. Tinky’s overgrootmoeder Holinde stamt af van de Achterhoekse combinatie Waldo en Rotan, met L’Invasion tussen beide in. Tinka’s Boy is trouwens helemaal nogal Achterhoeks. Waldo was de vleesgeworden betrouwbaarheid, L’Invasion voor zijn tijd modern, lief maar wèl een brekebeen en Rotan een notoire lastpak. De Rotan-kinderen vertrokken altijd eerder dan de bijbehorende boer en als ze niet dagelijks werden afgepeigerd gingen ze er met alles waar ze voorgespannen waren, zoals men toen zei: “tussen uit.” Maar het waren wèl harde donders. Waldo en Rotan vormden achteraf gezien een succescombinatie. Ze stonden op hetzelfde station en door een combinatie van beide werd het prestatiebloed van de hengst Helmar dubbel vastgelegd via een zoon en een dochter. We vinden de combinatie bijvoorbeeld terug in de moederlijn van de internationals Fighting Alpha (Lars Nieberg) en Florence ASK (Lone Kroman). De moederstam van Tinka’s Boy draagt nummer NL-113 en bracht ook het internationale springpaard Iceberg (Esteban) van Carry Huis in ’t Veld en het Olympische dressuurpaard Biraldo (Rinaldo) van Christilot Hanson-Boylen voort.

Unieke klasse In de tweede, derde en vierde generatie voert Tinka’s Boy het bloed van drie niet Gelderse hengsten met achtereenvolgens Nurzeus, Orlof en Important. De

HAVENS: het meest complete speciaalvoer voor fokmerries (met veulen)

”Uw goedkoopste verzekering voor een gezond veulen” Het fokken van veulens is duur. Neem daarom qua voeding géén risiso. HAVENS Ferto-LAC 3 Merriebrok is méér dan compleet. Het bevat allerlei extra’s zoals extra amino-zuren, verhoogd energie- en eiwitgehalte, MultiCalcium-Complex, meervoudige kopervoorziening en extra vitamines. Voor een verrassende prijs!

Info: www.paardenvoeders.nl of bel 0478 – 638 238

Official Supplier

FEI World Equestrian Games www.CHIO Aachen.de

P08-116.indd 1

01-04-2008 14:55:39

19

S T E M P E L H E N G S T - T I N K A’ S B O Y

Trakehner Orlof is, hoewel hij een zoon was van de prestatievererver Habicht, terecht afgekeurd. Important was van de niet zo positief verervende Thuswin xx, hoewel die in latere generaties toch niet zo negatief bleef als eerst leek. Wellicht heeft hij via Important, naast Amor, zijn steentje bijgedragen aan de hardheid van Tinka’s Boy. Essentieel voor de springkwaliteiten van Tinka’s Boy is moedersvader Nurzeus. Een hengst van unieke klasse die eveneens een cruciale rol speelt in de afstamming van geniale springpaarden als No Mercy (Christina Liebherr), Arko III (Nick Skelton), Grande Dame Z (Judy-Ann Melchior) en The Sixth Sense (Thomas Frühmann). Ook bij Tinka’s Boy is de invloed van Nurzeus overduidelijk zichtbaar in zijn Gelderse model en manier van springen. Chris Esselink kocht Zuidpool als veulen (fokker: W. Gerritsen, Steenderen), waarna hij meteen de helft voor ƒ 750 doorverkocht aan (bijna) dorpsgenoot Henk Siersema. Tinka’s Boy (fokker J.P. Muntjewerf, Beemster), kocht hij voor ƒ 3.750 op de veulenveiling in Liessel, als weidemaatje voor de al eerder genoemde Heros. Het paard van 2,5 miljoen euro mag dan inmiddels verloren zijn voor de sport, voor de fokkerij begint hij eigenlijk pas. En als hij wat dat betreft een aardje naar zijn vaartje heeft, is er nog tijd zat. Want Zuidpool is op zijn 27ste nog zo fris als een hoentje. Hij mag dan in het seizoen één, hooguit twee merries van zijn eigenaars drachtig maken, hij doet dat met het vuur van een jonge Adonis. Ooit liep hij ZZ-dressuur (Karin Galema), zijn zoon behoorde tot de absolute springtop. Niet gek toch, voor nog geen vierduizend gulden, en met een zogenaamd negatieve

Het internationale springpaard Little Tinka (Tinka’s Boy) van Mandy Goosen heeft de schimmelkleur meegekregen van zijn moeder Fiorella (Fiorello), voormalig international met Nick Skelton. Een Holsteinse merrie die in haar geboorteland staat ingeschreven als schimmel van twee bruine ouders (!).

afstamming. Esselink is sowieso een man die zijn eigen kop volgt. Dwars tegen de trend in heeft hij zijn ‘ouderwetse’ MRIJ’s altijd zuiver gehouden. Een hoog eiwitgehalte, weinig veterinaire kosten en een fors saldo onder de post ‘omzet en aanwas’ zeggen de Geesterse melkveehouder meer dan modieuze verdringingsteelt door Amerikaanse rammelkasten. Met zijn paarden is hij evenmin een trendvolger. Maar dat zal de lezer onderhand wel duidelijk zijn!

NL-MERRIELIJN 113

THE LEADING MARES

OF THE

NETHERLANDS

113.1

ISP-HANN

Fartosa

Irtosa

Pirtosa

Wondela

Corlia

Holinde

Malinda

Urloffine

Esprit

TINKA’S BOY

(Kolkenstein) 11870 hb Sgldt

(Bertram) 15999 Sgldt

(Trior) 21695 Sgldt

(Rotan) 26176 Sgldt

(L’Invasion) 28823 Sgldt

(Waldo) 32714 Sgldt

(Important) 7957 stb

(Orlof) 27245 stb

(Nurzeus) 86.3493 stb

(Zuidpool) 89.7275 vb

NSP-CH

GRANDMARNIER

(Cavalier) 88.4372 vb KWPN

Alvira

Herena

Liselot

Pexilia

Alexia

Jacardo

(Rotan) 27634 Sgldt

(Waldo) 32697 Sgldt

(Hurricane) 6551 stb

(Exilio xx) 19527 stb

(Marinier) 82.244 stb

(Elcaro) 91.1184 stb

BIRALDO

IDP

(Rinaldo) 83.1020 vb ISP

Jarlosa

Neeltje

Finetta

Nanette

Sianna

Zenith

ICEBERG

(Bertram) 16935 Sgldt

(Baronet) 20169 Sgldt

(Normann) 31066 Sgldt

(Irco Polo) 12179 stb

(Porter) 21311 stb

(Ridder) 81.3876 stb

(Esteban) 90.7747 vb

In dit stamoverzicht staan uitsluitend paarden die genoemd worden in het artikel

20

© Jac Remijnse