SPORT HORSE BREEDING M E T
K E N N I S
B E G I N T
S U C C E S!
WIM GOLTSTEIN WARUM NICHT HET OOSTFRIESE PAARD EMBRYOTRANSPLANTATIE SÖNKE THAMLING CORLAND
JULI 2010 NL
4.5
STEMPELHENGST
CORLAND tekst : Jac Remijnse
Als zoon van Cor de la Bryère uit de beroemde Retina-stam (104a) is Corland geboren uit de best mogelijke origine binnen het Holsteinse fokgebied. Dat schept verwachtingen. De schimmelhengst is nu 21 jaar en inmiddels kunnen we vaststellen dat hij die volledig heeft waargemaakt, zowel wat zijn eigen sportprestaties betreft als die van zijn kinderen. Corland werd op tweejarige leeftijd door zijn fokker Hartwig Schmidt voorgesteld op de Holsteinse hengstenkeuring. Dat was in 1991, het laatste jaar dat vrijspringen nog niet op het programma stond. Hoewel de jeugdige Corland wel werd goedgekeurd wilde het Verband hem niet hebben en werd een Deens syndicaat zijn nieuwe eigenaar. Onder de naam Corlando won hij in Denemarken de verrichtingstest en stond daar vier seizoenen ter dekking. In 1995 kwam Corland aan start op het Bundeschampionat in Warendorf waar hij de aandacht trok van de Nederlandse hengstenhouder Wiepke van de Lageweg. Die was kort daarvoor getipt door fokker Fred van Straaten (Den Ham) dat Corland op de markt was. Wiepke had in de jaren ’70 en ’80 al diverse zonen van Cor de la Bryère tevergeefs voorgebracht op de KWPN-hengstenkeuring. Met Corland zag de vastberadende Fries eindelijk zijn kans om dit prestatiebloed met het KWPN-label op stal te halen. Nadat Corland als zevenjarige onder Ulrich Kirchhoff de finale bereikte van het WK voor jonge paarden werd Wout-Jan van der Schans zijn vaste berijder. Op achtjarige leeftijd maakte Corland zijn debuut op internationaal niveau en groeide langzaam uit tot een vaste waarde in het A-kader. Hij verdedigde de Nederlandse kleuren o.a. in de landenwedstrijden te Aken, Calgary, La Baule en Sankt Gallen. Daarnaast won hij een groot aantal internationale proeven in o.a. Arnhem, Zuidlaren, Rotterdam, Den Haag, Eindhoven, Zwolle, Leeuwarden en Bordeaux. Het hoogtepunt in Corland’s sportieve loopbaan is zonder twijfel het EK
in Arnhem in 2001. Op imponerende wijze won Corland de openingswedstrijd en hield vervolgens de leiding vast tot de laatste dag. De spanning werd de combinatie echter iets te veel want in de laatste ronde van de finale noteerden ze 16 strafpunten waarmee ze terugvielen naar de negende plek in het eindklassement.
Holstein op z’n best De Franse halfbloed Cor de la Bryère stond in Holstein ter dekking vanaf 1971 en heeft daar gewerkt als een echte veredelaar. Als geen ander was “Corde” in staat de prestatiegenen die verscholen liggen in de Holsteinse fokkerij in hun beste vorm naar boven te halen. Zijn grote kwaliteit is het leveren van eersteklas fokhengsten. De namen spreken voor zich: Caletto I en II, Calando I en II, Calypso I en II, Cash, Cavalier Royale, Constant, Cortez I, Corrado I en Corland. Toch verschillende deze halfbroers enorm van elkaar qua exterieur en interieur. Stuk voor stuk zijn ze sterk beïnvloed door hun eigen moederlijn. Dan is er ook nog het wereldberoemde dressuurpaard Corlandus waarmee Margit Otto-Crépin de Europese titel won. Net als Corland is Corlandus een product van de combinatie Cor de la Bryère-Landgraf I. Dat brengt ons automatisch bij de moederlijn want die zorgt ervoor dat Corlandus excelleerde tussen de witte hekjes en dat Corland op het hoogste niveau sprong. Hoewel de eerste drie hengsten in de pedigree (CordeLandgraf I-Ronald) bruin zijn is Corland drager van de schimmelfactor. Die voert ons terug naar zijn vierde moeder Retina, een dochter van de beroemde
Corland - 1989 - schimmel - Ruiter : Wout-Jan van der Schans (NED) - Fokker : Hartwig Schmidt, Borsfleth (GER) Foxlight xx Rantzau xx Rancune xx Cor de la Bryère Lurioso Quenotte Vestale du B. M. Ladykiller xx Landgraf I Warthburg Thyra Ronald Odetta Ibylle
18
Foxhunter xx Chouia xx Cavaliere d'Arpino xx Rockella xx Furioso xx Riquette Landau Kristine du B. M. Sailing Light xx Lone Beech xx Aldato Schneenelke Ramiro Z Adrette Moltke I Lärche (Retina)
TB-1l TB-5h TB-4p TB-23 TB-1o SF SF SF-93 TB-8f TB-16b Holst-429 Holst-275 Holst-776 Holst-18b1 Holst-5951 Holst-104a
CORLAND
© Arnd Bronkhorst
De succesvolle sport- en fokhengst Corland (Cor de la Bryère) is gefokt uit een dochter van de combinatie Landgraf I-Ronald. Om die reden sluit Corland goed aan op het bloed van Libero H, een mannelijk product van Landgraf I-Ronald.
schimmelhengst Ramzes. Onder het zadel van Fritz Thiedemann won Retina in 1959 op zevenjarige leeftijd de Derby van Hamburg. Een jaar later eindigde ze als tweede in deze prestigieuze klassieker. Maar net als Cor de la Bryère was Ramzes een veredelaar die met andere merries ook Olympische dressuurpaarden bracht. Opnieuw is het de moederlijn die doordrukt. Retina’s grootmoeder Clärchen (Tobias) was namelijk een volle zuster van de historische topmerrie Bianka waarmee Axel Holst in 1934 de Grote Prijs van Aken op zijn naam schreef (zie SHB 3.9, november 2009).
Merriemakers Midden jaren ’60 werd Retina in het buitenland opgespoord door Rheder Thormählen, één van de eerste sportpaardenfokkers in Europa. Retina keerde terug naar haar geboortedorp Kollmar en bracht in totaal vijf kinderen waarvan er drie in dit verhaal van belang zijn. Haar zoon Capitano werd gekeurd voor de Holsteinse fokkerij en maakte zich onsterfelijk als
vader van Capitol I. Toch ligt Capitano’s zwaartepunt in het produceren van goede fokmerries. Bekende GPspringpaarden zoals Major Wager (Landgraf I) van Nick Skelton en Cera (Cor de la Bryère) van Otto Becker zijn gefokt uit een Capitano-dochter. Retina’s oudste dochter Germania II (Marlon xx) heeft invloed op de topsport middels haar zoon Landego (Landgraf I). Ook Landego blinkt uit via zijn dochters die we o.a. kennen als moeder resp. grootmoeder van Wereldkampioen Lianos (Landlord) van Rodrigo Pessoa en de Olympische springhengst Canturo (Cantus) van Bernardo Alves. De laatste dochter van Retina heet Ibylle (Moltke I) en is moeder van de hengst Laurin (Ladalco). Hoewel Laurin nauwelijks is ingezet leverde hij een uiterst waardevolle dochter met Esche. Zij is de moeder van het eventingpaard Marius (Condrieu xx) waarmee Hinrich Romeike dubbel goud veroverde op de Spelen in Hong Kong. Daarnaast is Esche de moeder van de hengst Cefalo (Caretino) waarmee Holger Wulschner begin dit jaar de Grote Prijs van Neumünster won.
19
CORLAND
© Jacob Melissen
© Jacob Melissen
Het GP-springpaard Corradina (Corrado I) van Carsten-Otto Nagel is het meest succesvolle product van Hartwig Schmidt. Recent won de tweevoudig Europese medaillewinnares de Grote Prijs van Sankt Gallen.
Het succesvolle speedpaard Acodetto (Acobat II) is net als Corland een kleinzoon van Odetta. De laatste vier jaar doet hij de kassa goed rinkelen bij Gert-Jan Bruggink met meer dan 25 internationale overwinningen.
Prestatie staat voorop
bloed van deze hengst kwam ik veelvuldig tegen in de afstammingen van succesvolle springpaarden. Die kwaliteiten wilde ik graag verankeren omdat Ibylle’s grootvader Maximus ook gefokt was uit een dochter van Heilbutt. Ik was me bewust van het feit dat ik daarmee geen keuringspaarden zou fokken. Maar voor mij stond ook toen al prestatie altijd voorop. Daarvoor ben ik bereid om veel minpuntjes op de koop toe te nemen.”
Begin jaren ’70 was Hartwig Schmidt met regelmaat te gast bij de familie Thormählen. De emeritushoogleraar fysica was destijds werkzaam in München aan de Technische Universiteit maar geboren en getogen in Holstein. In zijn vrije tijd had hij een archief opgebouwd met de afstammingen in zes generaties van alle internationaal springende Holsteiners. Hierdoor had hij een goed overzicht hoe springaanleg zich binnen de Holsteinse populatie vererft. Schmidt had al vaak aan Thormählen gevraagd of die zich wilde melden als Retina’s laatste dochter Ibylle te koop kwam. Toen Harm Thormählen de boerderij in 1975 had overgenomen van zijn vader gebeurde dat wat Schmidt nauwelijks voor mogelijk gehouden had. Er viel te praten over de verkoop van Ibylle en voor Schmidt werd een droom werkelijkheid. Met Ibylle had hij een merrie met voorouders die zelf in de sport waren getest. Enerzijds als dochter van Retina, anderzijds omdat haar vader Moltke I een zoon was van Maximus. Dat was één van de eerste hengsten met eigen prestaties de topsport. Als partner voor Ibylle had Schmidt de hengst Ronald uitgezocht. “Ronald was geen elegante of moderne hengst maar ik heb heel bewust voor hem gekozen omdat hij gefokt is uit een dochter van Heilbutt. Het
20
Een echte voltreffer In 1977 bracht Ibylle van Ronald de merrie Odetta die aan de basis staat van alle sportieve successen uit de
)JQQP;PSH )JQQP;PSHCJFEU LXBMJUFJU [FLFSIFJEFO DPODVSSFSFOEFQSFNJFT 5FM XXXIJQQP[PSHOM
CORLAND
HOLSTEINSE STAM 104A
THE LEADING MARES
OF
HOLSTEIN
104a.1
ISP
Sanna
Clärchen
Dolli
RETINA LÄRCHE
Ibylle
Odetta
Thyra
Aretina
Elsafina
CORRADINA
(Ortwin)
(Tobias)
(Lopshorn)
(Ramzes)
(Moltke I)
(Ronald)
(Landgraf I)
(Fier de Lui Z)
(Sandro Z)
(Corrado I)
211518803 Holst
212817702 Holst
210269803 Holst
210422403 Holst
210108572 Holst
210026077 Holst
210016886 Holst
210144290 Holst
210176998 Holst
BIANKA
ISP
Laurin
HOLST
(Tobias)
(Ladalco)
‘28 Holst
210019485 Holst
210060381 Holst ISP-BWP
ISP-KWPN
(Landgraf I)
CORLAND (Cor de la Bryère)
210043087 Holst
210124989 Holst
LANDETTO
HOLST
ISP
Verita
Germania II
Landego
(Falb)
(Marlon xx)
(Landgraf I)
CORLANDA (Cor de la Bryère)
210561403 Holst
210519170 Holst
210026677 Holst
210058288 Holst
Halicore
Capitano
(Young Ethelbert)
(Corporal of Grand Vikar)
210056603 Holst
HOLST
ISP
Gorlanda
CARACAS
(Cor de la Bryère)
(Caretino)
210222992 Holst
210051798 Holst
210398668 Holst
IDP
ISP
SIR S (Silvester)
LIATOS II
(Cleveland) 210239402 Holst
210143490 Holst
210234899 Holst
A. (Maik)
Halina VI
Cruyff
(Champion)
(Acord II)
(Carpaccio)
210181302 Holst
210241993 Holst
A. (Lotte)
A. (Lotte)
(Liatos)
CLAPTON (Caretino)
210084502 Holst
210129899 Holst
210016297 Holst
ISP
A. (Stern)
Doretta II
ACODETTO
(Burlington Turk)
(Lord)
210024502 Holst
210125189 Holst
(Acobat II) 210111796 Holst
Alsterkind
OLD
ISP-ZANG
(Achill)
A. (Lise)
ISP
HOLST
Küste
Omelina
Geste
Laska
Saale
Fascha
Leuthen I
(Alter Rethwischer) (Meisterschuss)
(Nenndorf)
(Nordstern)
(Heimatdichter)
(Matador)
(Marder)
(Manometer xx)
(Landgraf I)
210013102 Holst
210258203 Holst
213980402 Holst
210103903 Holst
216219402 Holst
210315603 Holst
210465803 Holst
210012283 Holst
Virgula
Frokodil
Ilexa
Wabrina
(Kalif)
(Anfang)
(Flamberg)
(Lord)
CELANO (Capitol I)
216451702 Holst
210050172 Holst
210059784 Holst
210022488 Holst
212802703 Holst
216338402 Holst HOLST
Hast
Gentina
Assa
Carneval
(Nordmärker)
(Lokstedt)
(Farnese)
(Cor de la Bryère)
210255403 Holst
210128803 Holst
210350303 Holst
210614574 Holst
In dit stamoverzicht staan uitsluitend paarden die genoemd worden in het artikel
stal van Hartwig Schmidt. Odetta’s dochter Doretta II (Lord) leverde het succesvolle speedpaard Acodetto (Acobat II) van Gert-Jan Bruggink. In combinatie met de beroemde springvererver Landgraf I bracht Odetta de BWP-hengst Landetto die internationaal aan start kwam onder Stefan Corten en Kevin Gielen. Net als het merendeel van alle Landgraf I-zonen heeft ook Landetto moeite om rechtstreeks een stempel op de fokkerij te drukken. Landgraf I mag het dan niet gemakkelijk hebben om zich in mannelijke lijn door te zetten, via zijn dochters is hij bijna onovertrefbaar als grootvader van o.a. Olympisch kampioen Classic Touch en Wereldkampioen Cumano. Ook Landetto’s volle zuster Thyra was een echte voltreffer in de fokkerij van Hartwig Schmidt. Haar zoon Sir S (Silvester)
ISP-KWPN
© Jac Remijnse
was een succesvol dressuurpaard en nam in 2000 deel aan de Olympische Spelen in Sydney onder Françoise Cantamessa. De hengst Clapton (Caretino) wordt sinds 2008 uitgebracht in de internationale springsport door Cindy van der Straten. Cor de la Bryère is met afstand Thyra’s meest succesvolle partner. In 1989 resulteerde dit in onze hoofdpersoon Corland. Zijn één jaar oudere volle zuster Corlanda was jarenlang een succesvol GP-springpaard onder Willi Melliger. Het jongere zusje werd ingeschreven onder de naam Gorlanda. In de fokkerij van Manfred Birchler bracht ze de GP-springpaarden Caracas (Caretino) van Rudi Helsen en Liatos II (Liatos) waarmee Philip Zueger in 2008 dubbel goud won op het EK voor Young Riders in Praag.
21
CORLAND
De Holsteinse fokkerij heeft het te danken aan Rheder Thormählen dat Retina terugkeerde in haar geboorteland. Op deze foto poseert Rheder met v.l.n.r. Capitano, Retina, Marathon, Germania II, Heirika en Ibylle.
Merries excelleren Het meest succesvolle springpaard uit de fokkerij van Hartwig Schmidt is zonder twijfel de merrie Corradina (Corrado I) waarmee Carsten-Otto Nagel vorig jaar teambrons en individueel zilver won op het EK in Windsor. Haar grootmoeder is net als Corland gefokt uit Thyra. Schmidt noemt Thyra in één zin met Corradina en Retina. “Thyra had het in de sport ook heel ver kunnen brengen, zij had ook dat enorme springvermogen met die vechtlust en dat bloed. Ze sprong alleen met weinig techniek zoals Landgraf I dat vaak kon brengen. Om dat te verbeteren heb ik destijds gekozen voor Cor de la Bryère.” Op het EK in Arnhem kwam duidelijk naar voren over welke capaciteiten Corland beschikt. De langgelijnde Holsteiner heeft een grote galoppade, veel vermogen, een uitstekende voorbeentechniek en enorme wilskracht. Het zijn kwaliteiten die goed aansluiten op de Nederlandse merriestapel. De resultaten spreken voor zich. Zijn zoon Top Gun won dit jaar de Nations Cup in Wellington met Beth Underhill en de KWPN-hengst Sir Corland draait al diverse seizoenen mee op het hoogste niveau onder Wout-Jan van der Schans. Toch is het opvallend vast te stellen dat het in hoofdzaak de dochters van Corland zijn die excelleren in de topsport. Silvana behoort onder Kevin Staut tot de wereldtop; Marlo won met Danielle Torano de Nations Cup van Wellington en Tersina won met Nathalie van der Mei dit jaar de Grote Prijs van
22
Zuidlaren. Andere vrouwelijke producten die deelnamen aan Grote Prijzen op vier-sterren-niveau zijn Dancing Queen (Julia Kayser), Manila (Fidel Segovia), Oliene (Barbara Suter), Pracht (Michael Hughes), Prestine F (Nina Fagerstrom), Rocksina (Cameron Hanley), Sakita Zeldenrust (Wout-Jan van der Schans), Selma (Marc Houtzager), Theresa Lady (Amanda Flint) en Tsjarina (Nathalie van der Mei). Deze prestaties bevestigen dat Corland is uitgegroeid tot een uitstekende leverancier van springpaarden. Maar wanneer “Corde” zijn werk consequent heeft gedaan zal blijken dat Corland wellicht een nog betere merriemaker is!