SPOEDGEVALLEN INHOUD. Redactioneel 31. Aankondiging 32. Wijziging van de wet op de verpleegkunde 33. Gemeld 35

Redactie ‘Spoedgevallen’ Hoofdredactie Door Lauwaert

SPOEDGEVALLEN Vlaamse Vereniging van Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw.

Redactieleden Johan Beullens Marc Van Bouwelen Eindredactie en Vormgeving Johan Beullens

Bestuursleden V.V.V.S. Voorzitter Marc Weeghmans Ondervoorzitter Door Lauwaert Secretaris Geert Berden Penningmeester Patrick Dagnelie Bestuursleden Rita De Cock Marc Van Bouwelen Erik Vanderheyden Willem Teerlinck Dirk Vandenboer Nicole Reynders Johan Beullens Geert Van Iseghem Patrick Dagnelie Peter Van de Voorde

Secretariaat Geert Berden Wouterveld 51 B-3850 Kozen Tel/Fax: 011/59.70.75 e-mail: [email protected]

INHOUD Redactioneel

31

Aankondiging

32

Wijziging van de wet op de verpleegkunde

33

Gemeld

35

Verslag Bestuurs Tweedaagse Blankenbergen

36

Voor U gelezen

38

Enkele veiligheidstips voor interventies op en om spoorwegen...

43

WebSite

45

Agenda 2002

47

Losse bijlage : Richtlijnen PLS - NALS - PALS

Ledenadministratie Johan Beullens Kleine Nieuwedijkstraat 152 B-2800 MECHELEN Fax: 015/55.18.67 e-mail: [email protected]

Lidmaatschap Student : 16,11 • Lid : 27,27 • Instelling: 49,58 •

Over te maken op VVVS-rekening Fortis 001-1165249-64 Vermeld Naam + Lidmaatschap

Spoedgevallen 2002, JG 21, Nr.2

29

Spoedgevallen IInstructies voor auteurs De redactieraad van Spoedgevallen is continu op zoek naar nieuwe artikels voor publicatie in het tijdschrift. Zend je manuscript op aan volgend adres: A.Z. V.U.B. - Dienst Spoedgevallen T.a.v. Dhr. Door Lauwaert Laarbeeklaan 101 B-1090 Jette Om jouw artikel snel door het publicatieproces te krijgen doe je er goed aan 3 exemplaren van het manuscript op te sturen, samen met de origenele afdrukken van illustraties en foto’s, alsook een diskette met het tekstbestand.

Illustraties

DISKETTE Ondersteunde formaten datadrager zijn: 1. 31/2”” IBM-geformateerde diskette. 2. ZIP 100 Mb IBM-geformateerd 3. CD-rom Specifier duidelijk naam en versie van de gebruikte tekstverwerker. De door ons leesbare tekstwerwerkerbestanden zijn WORD voor Windows (T.e.m. Versie 2000), Word Perfect (T.e.m. Versie 5.x) PRESENTATIE VAN MANUSCRIPTEN Taal

: Nederlands

Afdruk

: Eénzijdig, dubbele spatiëring, brede marge van min stens 3 cm rondom de tekst.

Titelpagina

Nummer elke illustratie, tekening, diagram en/of foto op de keerzijde met vermelding van artikel auteurnaam - adres. Fotomateriaal en andere illustraties worden niet teruggestuurd aan de auteur van het artikel ( tenzij anders overeengekomen). Referenties

-

: Titel in hoofdletters, daaronder de namen van de auteur(s) in volgorde van belangrijkheid(lower case) Elke auteur wordt vernoemd met: titel -voornaam - initialen - naam functie - werkgever Eventuele vermelding van adressen van de auteurs dient tot een minimum beperkt.

Inhoud

: De auteur is volledig verantwoordelijk voor de inhoud van het ingezonden artikel.

Abstract

: Een abstract van de aangeleverde tekst, maximum 200 woorden, die de hooflijnen van het artikel aangeeft dient op een afzonderlijke pagina te worden aan geleverd.

Hoofdingen

: De inhoud van het artikel bepaald de hoofdingen die worden gebruikt. Als het artikel een onderzoek betreft wordt de gebruikelijke layout aangehouden: Introductie Achtergrond / Literatuur Methodes Gegevens / Resultaten Discutie Besluit Andere layouts zijn mogelijk, maar denk eraan dat de gebruikte hoofdingen het lezen en verstaan van een artkel moeten bevorderen. Gebruik slechts twee type hoofdingen:

: Illustraties kunnen ingevoegd worden om de tekst te verduidelijken. Diagrammen worden zwart-wit aangeleverd op wit papier dubbel zo groot dan het normale format. Elke gebruikte figuur moet correct gelabeld zijn, waar bij een voldoende groot lettertype gebruikt moet worden, rekening houdend met evntuele verkleining van de figuur. Foto’s kunnen eveneens worden ingevoegd. Bij voor keur worden deze afzonderlijk aangeleverd (originele afdruk). Onze voorkeur gaat uit naar duidelijke zwartwit foto’s met hoog contrast en afgedrukt op glanzend fotopapier.

: De juistheid van de aangeboden refenrenties is de verantwoordelijkheid van de auteur(s). In de tekst wordt de naam van de auteur en jaar van publicatie tussen haakjes geplaatst. Als er twee auteurs zijn worden beide namen vernoemd. Indien er meer dan drie au teurs zijn worden de eerste drie vernoemd gevolgd door ‘et al’. Citaties worden steeds gevolgd door de naam van de auteur, datum en pagina van publicatie tussen haakjes. Een lijst van alle referenties dienen in alfabetisch volgorde op een afzonderlijke papier worden aangeleverd met dubbele spatiëring . Elke referentie moet volgende gegevens bevatten: Naam auteur(s) met Voornaam en Initialen Publicatiejaar Volledige titel van het artikel Volledige naam van het tijdschrift Volume nummer Eerste en laatste pagina van het artikel Voorbeeld: Aabakken L (1999) Small-bowel side-effects of nonsteroidal anti-inflammatory drugs. European Journal of Gastroentrologie and Hepatology. 11- 4,383-388 Adhiyaman V. et al (2000) Colonic perforation associated with slow-release diclofenac sodium. International Journal of Clinical Practice. 54-5, 338-339

CHECKLIST

Hoofding 1: Vet - Hoofdletters Hoofding 2: Vet - Beginkapitaal - Onderlijnd Tabellen

:Tabellen worden met dubbele spatiëring afgedrukt op een afzonderlijke pagina.. Ze worden voorzien van een correcte verwijzing en legende, en zo nodig verduide lijkende voetnoten. Zorg ervoor dat elke tabel duidelijk geciteerd is in de tekst!

30

Vooraleer jouw manuscript op te sturen is het best volgende checklist nog eens te overlopen: * Originele tekst + twee copijen + gelabelde diskette, ZIP of CD * Figuren, tabellen en/of foto’s van goede kwaliteit, géén fotocopijen * Complete referentielijst (ontbrekende details?)


Redactioneel Wat is er toch mis met onze gezondheidszorg? Onze gezondheidszorg… voor vele buurlanden (en zelfs mondiaal) een model waarvan men slechts kan (kon) dromen! Terwijl verschillende landen op dit vlak een immense inhaalbeweging aan het maken zijn, moeten we in eigen land vaststellen dat het ernstig in het honderd loopt! Op allerlei niveaus wordt er bezuinigd, geherstructureerd enz… Binnen de diverse disciplines wordt er gemord, bestaat er onrust en worden er vele vragen geformuleerd over onder andere het uitblijven van financiering van de MUG, urgentieartsen, enz. Uiteindelijk doen de meeste ziekenhuizen zware inspanningen om hun U-dienst, in de mate van het mogelijke, aan te passen aan het stringente normen-pakket opgesteld door de overheid. Door het uitblijven van subsidiëring zal het duidelijk zijn dat er binnenkort heel wat kleinere instellingen de spreekwoordelijke pijp aan Maarten zullen geven, met alle gevolgen van dien voor de bevolking… Boven op dit alles spreekt men ervan de Bijzondere Beroepstitel te gaan afschaffen of om te vormen naar een bekwaamheid. Net nu vanuit de betrokken beroepsverenigingen stappen worden ondernomen om een bijkomende vergoeding te bekomen voor de houders van deze titel... Dit is een kaakslag voor al die verpleegkundigen die zich de moeite hebben getroost om een bijkomende opleiding te volgen (vaak gecombineerd met een full-time job) of om een 4de opleidingsjaar te volgen (én bijgevolg een jaar inkomensverlies te lijden…) Komt daar nog bij dat er jaarlijks dient bijgeschoold… in de industrie gaat elke bijscholing gepaard met een bijkomende bonus! In de gezondheidszorg is dit een vaak niet betaalde bonus voor de werkgever?! Vanuit de betrokken beroepsverenigingen zal op dit alles in front gereageerd worden… Niettemin moeten we ons voor morgen vragen stellen: · Zullen er nog Mugequipes vertrekken vanuit de Belgische ziekenhuizen, of wordt dit een voorrecht voor de grotere - kapitaalkrachtige - instellingen? Ondanks de opgelegde, strenge normering voor de MUG’s is er immers tot op heden géén sluitende financiering voorzien. Dit betekent dat actueel een openbare dienst draaiende wordt gehouden door zware investeringen door de ziekenhuizen (zonder enige financiële return). · Zullen er nog urgentieartsen op spoedgevallen klaarstaan? Ook hier is er van overheidswege nog géén sluitende financiering voorzien, waardoor her en der urgentisten afhaken. Dit is tevens één van de oorzaken waardoor er zich slechts weinig kandidaten urgentiegeneeskunde aanbieden! · Zullen er, ondanks de flitsende wervingscampagne “Lange nachten, hightech, snelle beats, adrenaline…” van de federale overheid nog voldoende verpleegkundigen aan de slag gaan? Ondanks alles blijkt er een schaarste aan gespecialiseerde verpleegkundigen te bestaan, ziekenhuizen trachten elkaars personeel af te snoepen door te schermen met extralegale voordelen, bonussen, enz. · Gaan we morgen terug af naar een systeem met wachtlijsten? Laat ons alvast goed nadenken hoe we dat alles kunnen verantwoorden naar de Belgische bevolking toe?! En hoe zit dat met politiek België? Hebben zij zich deze vragen reeds gesteld?


31

V.V.V.S. Vlaamse Vereniging Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg

ORGANISEERT MINISYMPOSIUM REANIMATIERICHTLIJNEN ERC 2000 DATUM

: VRIJDAG 7 JUNI 2002

PLAATS

: AZ VUB KIEKENSAUDITORIUM LAARBEEKLAAN 101 1090 BRUSSEL

PROGRAMMA:

INKOM

-

14h00 – 14h15: INLEIDING

-

14h15 – 14h45: BLS-RICHTLIJNEN spreker: Dr. K. Monsieurs, SPGD, U.Z. R.U., Gent

-

14h45 – 15h15: ALS-RICHTLIJNEN spreker: Dr. P. Druwé, SPGD, St. Vincentiusziekenhuis, Antwerpen

-

15h15 – 15h45: PAUZE

-

15h45 – 16h15: PALS – NALS-RICHTLIJNEN spreker: Hvpk L. Van de Heyning, SPGD, St. Vincentiusziekenhuis, Antwerpen

-

16h15 – 16h45: RICHTLIJNEN POST-RESUSCITATIEPERIODE spreker: Dr. S.H. Idrissi, SPGD, A.Z.V.U., Brussel

-

16h45 – 17h00: VRAAGSTELLING

: - LEDEN V.V.V.S. - NIET-LEDEN

: 5 • (vermelding lidmaatschapsnummer noodzakelijk) : 15 •

* ACCREDITATIEATTEST BESCHIKBAAR OP EINDE MINI-SYMPOSIUM * AANTAL INSCHRIJVINGEN IS BEPERKT TOT MAX. 120. * INSCHRIJVING VIA BIJGEVOEGDEDE INSCHRIJVINGSSTROOK NA STORTING VAN HET VERSCHULDIGDE BEDRAG OP REKENINGNUMMER 444-4689151-62 MET VERMELDING: NAAM - LIDNUMMER - MINI ERC 2000

* MEER INFO ? Door Lauwaert, SPGD, AZ VUB,

32

Tel: 02 477 51 41

E-mail: [email protected]


WIJZIGING VAN DE WET OP DE VERPLEEGKUNDE Marc Van Bouwelen Gegr. verpleegkundige I.Z.-Spoed, Lic. med.-soc.

In België is de wet op de uitoefening van de verpleegkunde vervat in de Wet op de geneeskunst, juridisch spreekt men van “het K.B.nr. 78”. Een wijziging van 10 augustus 2001 (B.S. 01.09.2001) paste deze wet aan en voerde ook een aantal belangrijke veranderingen in voor de verpleegkunde. Hoewel wetgeving niet het favoriete onderwerp van de meeste verpleeg-kundigen is, hebben deze wijzigingen belangrijke gevolgen voor het hele beroep. Daarom wat uitleg in deze tekst. Het K.B. nr. 78 regelt de beroepsuitoefening in de hele gezondheidssector en droeg vroeger de naam ‘Wet op de uitoefening van de geneeskunst, de verpleegkunde, de paramedische beroepen en de geneeskundige commissies’. Deze titel werd nu gemoderniseerd en samengevat in de nieuwe benaming ‘K.B. nr. 78 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen’. De wijziging bevat veranderingen voor o.a. de vroedvrouwen, de tandheelkunde, de apothekers, de thuisverpleging en de medische bewaking. We zullen in deze tekst de wijzigingen voor de verpleegkundigen bespreken.

Titels en erkenning Totnutoe mocht iedereen, die een gepast diploma of brevet had, zich verpleegkundige noemen en als verpleegkundige werken. Dat verandert : er is nu bijkomend een erkenning nodig als drager van een beroepstitel. Reden hiervoor is dat het federale ministerie van Volksgezondheid vroeger mee de inhoud van de verpleegkundige opleiding bepaalde en de opleiding controleerde ; sinds de staatshervorming verviel deze bevoegheid. Het ministerie had geen vat meer op de opleiding of kwaliteit van de verpleegkunde. De Gemeenschappen gaven de diploma’s en bepaalden dus wie als verpleegkundige mocht werken. Om weer controle op de kwaliteit te krijgen, zal het ministerie van Volksgezondheid nu aan wie het diploma behaalt, een erkenning afleveren als drager van de beroepstitel van verpleeg-kundige. Enkel wie een erkende beroepstitel heeft, mag nog de verpleegkunde uitoefenen. Er worden twee titels voorzien : die van “gegradueerde verpleegkundige” voor wie een diploma van het hoger onderwijs heeft, en die van “verpleegkunSpoedgevallen 2002, JG 21, Nr.2

dige” voor wie slaagde na 3 jaar ASBO of 4de graad. Wie op dit ogenblik reeds diploma of titel van gegradueerde bezit, zal automatisch erkend worden als drager van de beroepstitel van gegradueerde verpleegkundige ; wie gebrevetteerde of gediplomeerde is, wordt erkend als drager van de beroepstitel van verpleegkundige ; en wie verpleeg- of ziekenhuisassistent is, wordt erkend als drager van de beroepstitel van verpleegassistent(e) of ziekenhuisassistent(e). (Deze laatste categorie wordt merkwaardig genoeg niet genoemd bij de beoefenaars van de verpleegkunde, wat een wettelijke leemte laat.) Om de beroepstitel (of beter de erkenning als drager) te bewijzen, is wel een document nodig van het ministerie van Volksgezondheid. Dit zal de documenten afleveren, te beginnen met de huidige verpleegkundigen die automatisch erkend worden. Alweer een papier… de bedoeling hierachter is een zicht te krijgen op de actieve verpleegkundigen. De provinciale Geneeskundige Commissies, die nu de diploma’s viseren, kunnen enkel vaststellen dat alle mogelijke beroepsbeoefenaars in orde zijn met hun diploma. Ze weten niet of de houders van een diploma effectief werken of niet. Blijkbaar wil het federale ministerie van de erkenning gebruik maken om een beter zicht te krijgen op de arbeidsmarkt, en zo de evoluties opvolgen die o.a. kunnen bijdragen tot het verminderen van de tekorten aan verpleegkundigen. Besluit : wie nu werkt als verpleegkundige, zal (uiteraard) de beroepstitel krijgen en erkend worden, maar moet daarvoor wel de aanvraag invullen. Op dit ogenblik weten we nog niet hoe of wanneer dit precies zal verlopen. Afgestudeerde verpleegkundigen zullen eerst hun diploma laten viseren bij hun provinciale Geneeskundige Commissie en moeten dan de beroepstitel aanvragen. (Zoals het nu reeds was, kan ondertussen een voorlopig visum gezet worden op het diploma of getuigschrift van de school). Ook de vroedvrouwen zullen een erkenning moeten krijgen van de beroepstitel van vroedvrouw. Vroedvrouwen zijn sinds enige tijd geen gespecialiseerde verpleegkundigen meer maar vormen, naast de tandartsen en apothekers, een eigen medisch beroep. Totnutoe mochten ze wel automatisch de verpleegkunde uitoefenen. Dat zal veranderen. Vroedvrouwen die voor 1 oktober 2005 hun diploma halen of gehaald hebben, blijven gelijkgesteld met de verpleegkundigen ; wie daarna zijn of haar diploma haalt, zal enkel de verpleegkunde mogen beoefenen bin-

33

nen de verloskunde, de neonatologie en de vruchtbaarheidsbehandeling maar niet meer op andere diensten. Eén en ander is het gevolg van het feit dat de opleiding van vroedvrouwen in Vlaanderen volledig losgekoppeld is van de verpleegkunde. De 4 jaar overgangstermijn is er om de rechten te respecteren van wie nu de studies aanvat.

Definitie van verpleegkunde Verpleegkundigen hebben in België steeds 3 soorten bevoegdheden. Ze mogen de algemene verpleegkundige taken (de “a-functie” in de wet) steeds op eigen initiatief uitvoeren. De technische verpleegkundige handelingen (“b-handelingen”) dragen bij aan diagnose en therapie van de arts of aan preventieve geneeskunde. De verpleegkundige mag sommige ervan zelfstandig beginnen (B1) en heeft voor andere een medische opdracht nodig (B2). Tenslotte zijn er vastgestelde handelingen die de arts aan de verpleegkundige mag toevertrouwen en waarvoor de arts gedeeltelijk mee verantwoordelijk blijft (“c-handelingen”). De technische verpleegkundige en medisch toevertrouwde handelingen zijn vastgelegd in een K.B. van 1990. De definitie van de a-functie staat in de wet op de verpleegkunde zelf en werd nu gewijzigd. Onder de algemene uitoefening van de verpleegkunde verstaat de wet nu : - observeren, herkennen en vastleggen van de gezondheidstoestand (fysiek, psychisch en sociaal) - het omschrijven van verpleegproblemen - bijdragen aan de medische diagnose en de voorgeschreven behandeling - informeren en adviseren van patiënt en familie - voortdurend bijstaan en (helpen) uitvoeren van handelingen voor behoud, verbetering en herstel van de gezondheid bij zowel gezonde als zieken personen en groepen - stervensbegeleiding en begeleiding bij het rouwproces.

ding en logistiek in een gestructureerd team. Het is de verpleegkundige die daarbij het werk in het team coördineert, m.a.w. bepaalt wie welke handelingen zal stellen. De zorgkundige zal enkel de “a-” en “b-handelingen” mogen stellen, die vooraf vastgelegd zijn na advies van de Nationale Raad voor Verpleegkunde en de Technische Commissie voor verpleegkunde. Ook de voorwaarden waaronder hij/zij die taken kan uitvoeren, moeten nog vastgelegd worden (dat kan bijvoorbeeld zijn in een bepaald soort diensten, al dan niet in aanwezigheid van een verpleegkundige enz.). Ook de opleiding die de zorgkundige moet hebben m.a.w. wie zorgkundige kan worden, moet nog bepaald worden. (In de aanloop naar de wet was sprake van één jaar studie na het middelbaar onderwijs ; blijkbaar heeft de ministerraad dat afgewezen, maar minister Aelvoet heeft beloofd dit weer voor te stellen.) Zodra dat vastgelegd is, zullen ook de zorgkundigen zich moeten laten erkennen en hun brevet laten viseren op de provinciale Geneeskundige Commissie.

Wettig en onwettig uitoefenen De definitie van verpleegkunde en verpleegkundige komt wettelijk ook nog uit een wat onverwachte hoek. In de strafbepalingen staat namelijk wie onwettig de verpleegkunde uitoefent en daarvoor gestraft wordt. De anderen zijn dus wettelijk in orde en mogen verpleegkundige handelingen stellen. Ook hier zijn er enkele veranderingen in de wet.

De zorgkundige

Wie niet het vereiste diploma en de beroepstitel bezit en verpleegkundige handelingen stelt, wordt gestraft. Maar dat geldt niet voor alle handelingen. Niet-verpleegkundigen die a-handelingen stellen, worden pas gestraft wanneer ze hieruit financieel voordeel halen. De definitie van verpleegkunde is zo ruim, dat een moeder die haar kind de tanden leert poetsen, eigenlijk een verpleegkundige handeling zou kunnen stellen. Ook wie uit goede wil zijn hulpbehoevende buur in het oog houdt (observeren) en ‘s morgens zijn pilletjes helpt nemen (helpen uitvoeren van handeling die gezondheid herstelt) zou kunnen beschouwd worden als iemand die onwettig de verpleegkunde beoefent. Dat dit overdreven is, is duidelijk. Daarom stelt de wet dat dit geen onwettig uitoefenen van verpleegkunde is, tenzij men er geld voor vraagt. (In de vorige versie stond tussen haakjes dat men er zijn beroep van moest maken voor men veroordeeld werd.) Voor de b- en c-handelingen wordt dit onderscheid niet gemaakt : niet-verpleegkundigen die deze handelingen gewoonlijk stellen (dit is volgens de rechtspraak minstens 3 maal), zijn strafbaar.

Een zeer belangrijke verandering in de verpleegkunde is het invoeren van de zorgkundige (officiële term voor de verzorgende). Dat is een persoon met een aangepaste opleiding die de verpleegkundige, onder zijn/haar toezicht, bijstaat bij zorgverstrekking, gezondheids-opvoe-

Sommige technieken in de gezondheidszorg worden door meerdere beroepen uitgevoerd. Bijvoorbeeld : een laborant mag stalen afnemen, een diëtiste zal patiënt en familie adviseren over dieet, een vroedvrouw geeft een injectie voor verdoving bij het inknippen enzovoort. Han-

Alle verpleegkundige handelingen moeten opgetekend worden in een verpleegkundig dossier. De werking van de Technische Commissie voor Verpleegkunde, die de lijsten van technische en toevertrouwde handelingen moet opstellen, wordt versoepeld zodat afwezigheden van een bepaalde groep (artsen of verpleegkundigen) de besluitvorming minder kan hinderen.

34


delingen die op de verpleegkundige lijst staan, mogen soms ook door andere beroepen uitgevoerd worden. Daarom is het uitvoeren van “verpleegkundige” handelingen door vroedvrouwen, kinesisten, paramedische beroepen en zorgkundigen toegelaten, tenminste voor zover die handelingen deel uitmaken van de normale, reglementaire uitoefening van hun eigen beroep. Aangezien artsen de volledige geneeskunde mogen beoefenen, mogen zij ook alle verpleegkundige handelingen uitvoeren. De laatste personen die zonder diploma of beroepstitel verpleegkundige handelingen mogen stellen, zijn de studenten verpleegkunde en zorgkunde tijdens hun erkende opleiding. Aangezien ze niet beschikken over diploma of titel, zouden ze anders strafbaar zijn indien ze tijdens de stage de geleerde handelingen uitvoeren. (De uitzondering geldt overigens ook voor studenten van alle voorgaande beroepen, voor zover het nodig is in hun opleiding). Let wel : deze laatste uitzondering geldt enkel tijdens de opleiding. Een student/leerling-verpleegkundige mag tij-

dens vakantiewerk geen verpleegkundige handelingen stellen, tenzij dit vakantiewerk zou opgenomen zijn in zijn/haar officiële stageplanning van de school. (In de toekomst kan er misschien een uitzondering komen wanneer het eerste jaar verpleegkunde zou goedgekeurd worden als opleiding voor zorgkundige ; de student verpleegkunde zou dan na zijn eerste jaar vakantiestage kunnen doen als zorgkundige en de handelingen kunnen stellen die toegelaten worden voor zorgkundigen). De nieuwe wetgeving brengt wijzigingen, die het verpleegkundig beroep wel degelijk zullen veranderen. Een aantal wijzigingen moet nog verder uitgewerkt en oppuntgesteld worden. De invoering van de zorgkundigen is allicht de belangrijkste. Of de nieuwe regels een aanwinst of een bedreiging zijn voor de verpleegkunde, zal vooral van de verpleegkundigen zelf afhangen. Zij moeten waken over een correcte invulling en toepassing van de wet en zullen voor een groot deel zelf bepalen of hun beroep door iedereen op de juiste manier uitgevoerd wordt.

Gemeld Opendeurdagen Vandeputte Medical & Security Bij Vandeputte Medical & Security houden ze op vrijdag 24 mei en zaterdag 25 mei open deur. Vrijdag van 10 tot 20 uur en zaterdag van 10 tot 18 uur. Naast de voorstelling van de laatste ontwikkeling FERNO-ambulancebrancard, is er een koopjeshoek, zijn er diverse demo’s en kan er informatie worden gevraagd aan diverse productspecialisten uit binnen- en buitenland.

Waar? Vandeputte Medical & Security Binnensteenweg 182 B-2530 BOECHOUT

Info : tel: 03/460 02 20 fax: 03/460 02 21 @ :[email protected] http://www.vandeputtemedical.com


Brochure Kindermishandeling Kind & Gezin, Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, de Vlaamse Gemeenschap en het Ministerie van Justitie hebben gezamenlijk een campagne opgestart tegen kindermishandeling. Op 28 januari 2002 werd de brochure Kindermishandeling, die in het kader hiervan werd ontwikkeld, voorgesteld aan de pers. In de brochure werden tips, adressen en mogelijkheden tot verwijzing bij vermoeden van kindermishandeling aangeboden. Tevens wordt er gewezen op de aanpassing van het beruchte artikel 458 van het Strafwetboek, aangaande het beroepsgeheim. De aanpassing 458bis geeft aan de hulpverlener spreekrecht onder duidelijk omschreven voorwaarden. De brochure kan je aanvragen bij de bibliotheek van Kind & Gezin : tel: 02/533 12 40 @ :[email protected]

35

Verslag Bestuurs Tweedaagse Blankenbergen Geert Berden HoofdVPK Spoedgevallen R.Z. St. Trudo

Het was alweer zo, op 11 en 12 maart laatstleden ging een harde kern van uw bestuur zich bezinnen over het recent voorbije en nakende wel en wee op onze Vlaamse spoedgevallenwegen… . Vorig jaar deden we het nog in retraite in Limburg, dit jaar trokken een 14-tal bestuursleden naar de kust. Het was zeker geen plezierreisje maar de onverbeten (en vermoeiende) overleg-inspanningen wierpen hun vruchten af, dat zeker. Waarmee hielden we ons bezig ? A bird’s-eye-view over de voornaamste inhoud en resultaten: een terugblik op het voorbije activiteitenjaar VVVS:

n Het voorbije (cardio-)congres was een voltreffer. Tuurlijk was het niet perfect en was niet ieder tevreden maar de algemene tevredenheid was prima. Modaal goede sprekers en inhoud, degelijke accommodatie, een bom bezoekers (+/- 750-tal). Hierdoor kreeg de vereniging ook wat meer financiële reserve. n Ook de namiddag hoofdverpleegkundigen spoed kan positief geëvalueerd. De enquete naar vergelijking van de Vlaamse spoedgevallendiensten leverde een erg interessante gegevens-update op. Iets meer dan de helft van de Vlaamse U-diensten was hierop vertegenwoordigd ! n

Alleszins bereikt ons tegenstrijdige informatie. Op dit ogenblik is dit onze belangrijkste prioriteit. Werken aan een Vlaamse koepelvereniging voor verpleegkundigen: Als betrokken verpleegkundige vereniging vinden we het (enorm) belangrijk om ons zo gepast mogelijk te engageren voor de realisatie van een Vlaamse Verpleegkundige Koepelvereniging. Hierdoor beogen we een betere vertegenwoordiging van de verpleegkundige sector (waarbij onder bepaalde voorwaarden de eigen identiteit kan verkaveld). Onder één koepel kan dan verder gewerkt aan onze eigen verpleegkundige spoedgevallen-opdracht (naast andere verpleegkundige vak-groepen). Het NVKVV, het VBVK zijn tevens andere zware voortrekkers van deze realisatie ! Er moeten nog verdere belangrijke inspanningen gebeuren om ook de neutrale vpk. beroepsvereniging mee te krijgen. Hierbij rekenen we erop om meer energie en tijd te kunnen investeren aan onze inhoudelijke taken en ernstig ontlast te kunnen worden van de meer structuur gerichte taken. Onze centrale bekommernis: komen tot één centrale beroepsvereniging vlaamse verpleegkundigen (waarbij ook één vpk. werkgroep voor spoed, samenwerkend met maar apart gestructureerd van vpkn. IZ). Wij gaan er alvast voor… De planning voor het komende werkjaar:

de positieve tendens naar de aflevering van ons tijdschrift (5x/jaar) zet zich voort

Naast de hoger beschreven koepel-inspanningen rekenen we op volgende inzet:

n

n

we namen ons het voorbije jaar voor om te werken rond verpleegkundige werklastmeting op spoed. Dit werd onvoldoende geconcretiseerd. Het voornemen om hierrond het komende jaar te werken is inmiddels al meer dan een voornemen....

n

problematiek BBT U + I en bijhorende verloning. Hieraan werd ‘hard’ gewerkt. De bezorgdheid (van de meerderheid, zeker binnen de bestuursgroep) is dat het kabinet zijn plannen om de BBT U + I om te vormen naar een bekwaamheid i.p.v. een titel gaat uitvoeren. Dit zou een aanfluiting zijn van o.m. de inspanningen en verworvenheden terzake. Daarenboven zou hierdoor de kwaliteit van verpleegkundige zorg kunnen afnemen. Hierrond zijn er contacten met het kabinet en de belangrijkste syndicaten. Daarbij lijkt het verhaal dat ‘de syndicaten tegen’ zouden zijn niet (meer ?) waar. 36

problematiek BBT U + I en bijhorende verloning: Hierrond zetten we onze inspanningen onverminderd voort. Wij zijn bereid om de benaming eventueel laten om te vormen tot een bekwaamheid, maar de opleiding en verloning moeten voldoende kwalitatief blijven behartigd. Samen met AFIU (franstalige spoed-vpkn.), VVIZV (IZvpkn.) en NVKVV zullen we onze bezorgdheid nogmaals extra uiten aan het adres van de minister Aelvoet en haar kabinet, verder contacten leggen met de syndicale vakverenigingen. Ook de neutrale vpk. beroepsvereniging en de SIZ-nursing (franstalige IZ-vpkn.) zullen benaderd voor gezamenlijk overleg en actie. We zullen eerdaags een mailing doen naar de Vlaamse spoedgevallenverpleegkundigen om deze problematiek beknopt te schetSpoedgevallen 2002, JG 21, Nr.2

sen en verder te peilen naar de ervaringen en de wensen van de basis. De houding en het advies van de Nationale Raad voor Vpk. zal bevraagd. In de rand bespraken we tevens de evoluties naar de Bologna-implicaties om de opleidingen voor verpleegkundige (ook in België) om te buigen naar de internationaal vigerende Master & Bachelor -bepalingen (dit hoort afgerond te zijn uiterlijk in 2010).

n

Préhospitaal problematiek ziekenwagen-hulp: De niet-dringende ziekenwagenhulp hoort verder verantwoord uitgebouwd. Ook vanuit de vereniging werkten we mee aan de recent ingediende resolutie terzake. Uitrusting, opleiding, terugbetalingstarieven, financiering, kwalitetscontracten, verantwoord gebruik priori-taire uitrusting, centrale dispatching en programmatie horen herbekeken. Uiterlijk tegen 1 oktober maken we hierover een verpleegkundig statement op. Daarnaast namen 2 van onze bestuursleden initiatief om de verpleegkundigen bij de brandweer te verenigen. Als bestuur staan we achter de initiatieven terzake. Vanuit deze werkgroep wil men (op termijn) verder werken rond o.m. staande orders voor ziekenwagenverpleegkundigen, SAED, vpk. opleiding 100.

• managers forum n

aanverwante facetten: Natuurlijk werden er op deze 2-daagse nog heel wat andere randfacetten (in het kort) besproken: nationale raad DGH, financieel verslag, ledenadministratie, infoposters spoed, secretariaat etc.. In de rand wil ik daarbij toch nog even meegeven dat vele verpleegkundigen zich minimaal engageren naar onze sector in het algemeen en ons beroep in het bijzonder. Een beroepsvereniging kan daarbij belangrijke meerwaarde krijgen als ze voor een zo groot mogelijk aantal van haar beroepsdeelnemers (vpkn.) spreekt. Daarbij werd er heel wat gereflecteerd naar de promotie-mogelijkheden rond lidmaatschap.

2002-03-15, Geert.

n

Thema-werking: Volgende punten zullen hierbij verder uitgewerkt: Ö Vpk. werklast-meting op spoed Ö Oneigenlijk gebruik van spoedgevallendiensten Ö Het taken-pakket van de vpk. spoed Ö Vpk. onderzoek op spoed Ö Psychosociale problematiek Ö Minim. aanbevelingen trauma-opleiding spoedvpkn. Ö Meten van vpk. zorgkwaliteit op spoed. Collega ‘s die geïnteresseerd zijn om rond één (of meerdere) van deze items mee te werken mogen zich altijd bij ons aanmelden, van harte uitgenodigd en welkom. Nu maar hopen dat we ook deze vrome voornemens kunnen omzetten in respectabele resultaten… .

n

Opleiding en informering:

mini-symposia: Ö mei 2002: nieuwe CPR, ERC guidelines (VUB) Ö october 2002: thesissen spoed (Boechout) Ö groot symposium: wellicht naar een mix van diverse spoed-items, reflectie naar een sprei ding over 2 dagen, noteer alvast 15 en 16 october 2003 Ö studiedag hoofdvpkn.: juni (te Hasselt) • wetenschappelijke inleiding rond vpk. werklast op spoed • problematiek BBT


37

Voor u gelezen... J.P.A. Beullens - VPK Spoed A.Z. St. Maarten - Campus Mechelen Journal Club A.Z. VUB

Smoking in parents of children with asthma and bronchiolitis in a pediatric emergency department Pediatric Emergency Care: Feb 2002, volume 18, nr 1 In de VSA is blootstelling aan omgevingsrook van tabak één van de belangrijkste oorzaken van morbiditeit en mortaliteit bij kinderen. Verscheidene studies hebben aangetoond dat dergelijke blootstelling bij kinderen geassocieerd is met verschillende aandoeningen zoals astma, bronchiolitis, acute otitis media and SIDS. In de VSA komen kinderen onder de 15 jaar per jaar meer dan 23 miljoen maal naar een SPGD. 3 % van deze consulten op SPGD zijn voor astma. In de VSA wonen 38 % van de kinderen bij een ouder die rookt. Bij volwassenen staat het rookgedrag in directe relatie met de graad van opleiding en het inkomen van de ouder. Zodoende is het merendeel van de kinderen die in contact komen met tabaksrook afkomstig uit families met een lager inkomen. Het doel van dit onderzoek was om, bij ouders van kinderen met asthma en bronchiolitis die naar de SPGD komen, na te kijken welke hun rookgedrag was, welk niveau van nicotineverslaving ze hadden, hun bereidheid om te stoppen met roken na te kijken en hun kennis te peilen betreffende de invloed van tabaksrook op de omgeving. 249 ouders werden hiervoor opgenomen in het onderzoek. De gemiddelde leeftijd was 30 jaar, 88 % waren van het vrouwelijke geslacht, 51 % waren niet blank; Het voorkomen van roken bij ouders van kinderen die wheezen, varieert in relatie tot opleiding, inkomen en huidskleur maar niet met het geslacht, leeftijd en tewerkstelling. De conclusie van het onderzoek was dat roken bij deze groep ouders zeer veel voorkomt. Veel ouders hebben wat basiskennis ivm de gevaren van tabaksrook en de invloed op de omgeving. De meerderheid wil wel stoppen met roken, maar waar horen we dat nog.

·Assessment of the palatability of vehicles for activated charcoal in pediatric volunteers. Pediatric Emergency Care: Feb 2002, volume 18, nr 1 Het doel van dit onderzoek was om na te kijken hoe vrijwilligers (kinderen) de smaak appreciëren van medici38

nale houtskool opgelost in 4 verschillende oplosmiddelen: water, melkchocolade, fruitsap en cola. Er werd getest bij 30 kinderen, gemiddelde leeftijd 6,5 jaar. Er was een significant verschil bij de smaakscores tussen cola (p = 0,01) en de andere 3. 50 % van de kinderen verkoos ook cola, 19,2 % melkchocolade en 15,4 % voor fruitsap. Als conclusie kon gesteld worden dat cola veel beter en smakelijker werd geacht dan water als oplosmiddel van medicinale houtskool. Melkchocolade en fruitsap daarentegen bleken niet smakelijker over te komen.

Body Piercing: Issues for A&E nurses L. Hadfield-Law A&E Nursing (2001) 9,14-19 De laatste tijd wordt je steeds vaker geconfronteerd met zieken of gekwetsten voorzien van één of meerdere piercings (soms op bijzondere, onverwachtte plaatsen). In sommige omstandigheden kan het nuttig zijn om deze “versierselen” op een doeltreffende en atraumatische wijze te verwijderen. En daar beginnen meestal de problemen... Hoe zitten die dingen in hemelsnaam vast, hoe kan je ze eenvoudig verwijderen, welke problemen kunnen ze veroorzaken. In dit artikel worden een aantal handige tips meegegeven enerzijds naar verwijdering anderzijds naar omgang met en benadering van de patiënt.

Is the radiation of chest pain a useful indicator of myocardial infarction? A prospective study of 541 patients. J. Albarran, B. Durham, J. Gowers, J. Dwight, G. Chappell A&E Nursing (2002)10,2-9 De laatste tijd wordt gesteld dat, bij patiënten die zich met thoracale pijn aanbieden, de aard van de thoracale uitstraling voorspellend kan zijn voor een AMI en dat er een verschil is van uitstralingspatroon bij mannen en vrouwen. In dat opzicht werden in deze studie 541 patiënten onderzocht. Het klachtenpatroon van elke patiënt werd in kaart gebracht. Hiertoe werd een onderverdeling opgeSpoedgevallen 2002, JG 21, Nr.2

maakt van de thoracale streek, waarbij 18 regio’s werden vastgelegd. De studie kon geen bewijs leveren voor de stelling dat afhankelijk van het aantal bij de pijnuitstraling betrokken regio’s er aanwijzing voor MI kan gesteld worden. Wel werden er duidelijke verschilen in klachtenpatronen tussen mannelijke en vrouwelijke patiënten vastgelegd, gegevens die nuttig kunnen zijn voor verder onderzoek en gebruik. Zo zou er bij vrouwen er 1/3 meer uitstraling naar de rug voorkomen dan bij mannen... Al bij al een interessante studie, die mits verder onderzoek in de toekomst kan leiden tot een goed werkbaar diagnostisch hulpmiddel.

An Advance Triage System W.W.H. Cheung, L. Heeney, J.L. Pound A&E Nursing (2002) 10, 10-16 Het hertekenen van een triage-systeem is een tijdrovend proces dat uiteindelijk een enorme impact kan hebben op de kwaliteit van zorg enerzijds en de verblijfsduur in he ziekenhuis anderzijds. Het proces, Advance Triage gedoopt, geeft aan de triage verpleegkundige de mogelijkheid om diagnostische protocols op te starten voor frequent voorkomende medische problemen, en dit op basis van een aantal medisch goedgekeurde algortimes. In een gemeenschappelijke inspanning hebben verpleegkundigen en medici triage-algoritmes ontwikkeld voor abdominale pijn, oogtrauma, thoracle pijn, gynaecologische symptomen, middelen-misbruik (intoxicaties), orthopedische trauma, kleine trauma en pediatrische koorts en pediatrisce urgenties. Na een training van het betrokken verpleegkundig team werd het systeem gedurende een jaar uitgeprobeerd. Na evaluatie bleek dat de gemiddelde verblijfsduur op spoedgevallen met 46’ verkort was en dat patiënten die als zeer urgent wararen getrieerd er een winst was tot 76’!!! Duidelijk bleek dat de verblijfsduur na onderzoek door de Urgentiearts sterk verkort was door het reeds voorhandeen zijn van resultaten van oa. labo, rx, ... Het systeem maakt dus optimaal gebruik van de wachttijd en doet de job-satisfactie zowel bij verpleegkundigen als medici toenemen.

Arterial Blood Gas analysis in the initial Evaluation of the Non-intubated Adult Blunt Trauma Patient. Journal of trauma – Volume 52 n°3 Vroegtijdige afname van de arteriële bloedgassen bij niet-geïntubeerde trauma-patiënten kan nuttig zijn om vroegtijdig metabole acidose op te sporen en daarmee ook onderliggende en niet altijd direct herkenbare Spoedgevallen 2002, JG 21, Nr.2

shock. Afname van bloedgassen is ook nuttig bij trauma-patiënten die hyperventileren, omdat deze hyperventilatie ook weer een indicator kan zijn van metabole acidose en niet voldoende behandelde shock. Arteriële bloedgassen zouden in principe altijd moeten afgenomen worden bij patiënten die het slachtoffer zijn van een majeur stomp trauma.

Airbag-Mediated Craniocervical Injury in a Child Restrained with Safety Device. Journal of trauma – Volume 52 n°3 Airbags aan de passagierszijde geven meer kans op een trauma bij een kind dat op de passagiersstoel van een wagen in een kinderzitje zit. Omdat de kinderen door het kinderzitje dichter bij de airbag zitten worden ze vaak geraakt door de airbag die op dat moment nog in volle expansie is. Kinderen die geraakt worden door een airbag in expansie vertonen vaak een laesie van het ruggemerg ter hoogte van de cervicale wervelzuil, maar dit is vaak niet zichtbaar op de Rx-opnames omdat fracturen van de beenderige structuur van de wervelkolom slechts zelden voorkomen, door de elasticiteit van het skelet. Het ruggemerg van kinderen is daarentegen heel gevoelig voor traumata. Conclusie: Nektrauma bij kinderen in een kinderzitje op de passagiersstoel worden heel vaak veroorzaakt door de snelheid van de expansie van de zich ontplooiende airbag. De airbag raakt het kind doordat het kind dichterbij zit dan de volwassene en de airbag zich niet volledig kan ontplooien voor de impact van het kind op de airbag. De airbag slaat tegen het hoofd van het kind en kan de nek ontwrichten Þ Wanneer de wagen aan de passagierszijde voorzien is van een airbag installeert u het kind best op de achterbank, om nektrauma veroorzaakt door de airbag te vermijden.

Evaluation of Staff Workload during Resuscitation of Trauma Patients Journal of trauma – Volume 52 n°3 Studie in de Verenigde Staten om de werkbelasting van het personeel van de spoedgevallendienst te meten bij de opvang van trauma-patiënten. Er werd een schaal van 54 items opgesteld aan de hand waarvan de werkbelasting per persoon van het personeel gemeten werd bij de opvang van trauma-patiënten. Deze studie werd niet uitge39

voerd om aan te tonen dat verpleegkundigen en artsen hard moeten werken wanneer er een trauma-patiënt moet worden opgevangen, maar wel om na te gaan of er wel economisch genoeg gewerkt wordt bij de opvang van trauma-patiënten. De zorgverstrekking in de VS is immers sterk aan financiering gebonden. Conclusie: Voor de opvang van minder erge traumata zoals snijwonden, enkelverstuiking, etc… volstaat 1 arts en 1 verpleegkundige (vgl. fast-track) Voor de opvang van majeure en levensbedreigende trauma-patiënten is er meer volk nodig, maar het aantal mensen die ingezet worden voor de opvang van de polytrauma-patiënt, moet bekeken worden per geval. Om te bepalen hoeveel mensen er nodig zijn om een patiënt op te vangen kan men gebruik maken van instrumenten als de ISS (Injury Severity Score), de RTS (Revised Trauma Score) en de AIS (Abreviated Injury Score).

en thoracaal trauma. Verder is het heel waarschijnlijk dat er wanneer er 1 zware verwonding aanwezig is, nog meerdere zware verwondingen zullen aanwezig zijn op andere plaatsen van het lichaam. Dit is een criterium waar er zeker rekening mee moet gehouden worden bij het bepalen van het ziekenhuis waar de patiënt naartoe gebracht wordt. Conclusie: Een patiënt waarbij klinisch of radiografisch ribfracturen worden vastgesteld, moet steeds verdacht worden op een abdominaal of een thoracaal trauma. Een eenvoudig klinisch onderzoek of een simpele rx-thorax, waarbij ribfracturen worden vastgesteld zou aanleiding moeten geven tot verder onderzoek van de volledige thoracale en abdominale regio zodat majeure abdominale en thoracale traumata uitgesloten kunnen worden. Ze komen immers zeer vaak voor bij slachtoffers van een motorongeval, en worden in vele gevallen veel te laat ontdekt, zodat de mortaliteit verhoogt.

De studie wijst uit dat zelfs een zwaar polytrauma door 1 of 2 verpleegkundigen en artsen kan opgevangen worden, zonder dat de werkbelasting voor die artsen of verpleegkundigen de pan uit swingt. Deze gegevens zijn vooral van belang wanneer er gelijktijdig meerdere trauma-patiënten moeten opgevangen worden of wanneer er veel werk is op de spoedgevallendienst. De hoeveelheid mensen die ingezet worden moet echter steeds geval per geval bekeken worden.

The use of the laryngeal mask airway and Combitube in cardiopulmonary resuscitation; a national survey.

Tenslotte moet wel opgemerkt worden dat het zorgen voor een goede bestaffing van de afdeling het belangrijkste is, wanneer men kwaliteitszorg wil leveren bij de opvang van de trauma-patiënt.

De European Resuscitation Council probeert het gebruik van de larynxmasker en de Combitube zoveel mogelijk te promoten als middel om een veilige luchtweg te bekomen bij cardiopulmonaire resuscitatie.

Incidence, Severity, and Patterns of Intrathoracic and Intra-abdominal Injuries in Motorcycle Crashes. Journal of trauma – Volume 52 n°3 Hoewel neurotraumata nog steeds de meest voorkomende doodsoorzaak zijn bij ongevallen met een motorfiets, heeft een groot deel van de slachtoffers ook levensbedreigende tot fatale intra-thoracale of intra-abdominale verwondingen. 7 tot 23% van alle fatale verwondingen bij slachtoffers van een motorongeval waren verwondingen van de romp. De kans op contusies of laceraties van de interne organen verhoogt indien er ribfracturen zijn. Slachtoffers met ribfracturen hebben immers 9 keer meer kans op zwaar abdominaal trauma dan slachtoffers zonder ribfracturen en bijna 42 keer meer kans op zwaar thoraxtrauma. Verder moet er nog gezegd worden dat het aantal ribfracturen recht evenredig is met de kans op bijkomend abdominaal 40

Resuscitation – Volume 52

Deze twee middelen zouden immers makkelijker zijn in gebruik dan de klassieke endotracheale intubatie, die een zekere oefening en ervaring vereist. Deze nieuwe middelen breken in de meeste ziekenhuizen niet door omdat het in de meeste teams geen probleem is om anesthesisten in de reanimatie-ploeg te integreren. Deze artsen hebben immers de vaardigheid en de ervaring om snel en zonder al te veel risico een intubatie te doen. Een aantal ziekenhuizen gebruiken deze middelen echter wel en hierbij is het de bedoeling om de verpleegkundigen zoveel mogelijk met deze technieken vertrouwd te maken. De resultaten zouden bevredigend zijn. De nadelen van het larynxmasker zijn echter: een minder goede protectie van de luchtweg dan bij endotracheale intubatie, de moeilijkheid van de techniek en de kans of blessures van de luchtweg. De combitube heeft als voornaamste nadeel dat men er veelvuldig de luchtweg mee beschadigt. Larynxmasker en Combitube zijn adequate middelen maar Spoedgevallen 2002, JG 21, Nr.2

overtreffen de endotracheale intubatie niet in efficiëntie en gebruiksgemak.

Pre-hospital care – the evolution of a course for undergraduates Resuscitation – Volume 52 In Engeland bestond het probleem dat afgestudeerde artsen vaak niet in staat waren om in de pre-hospitaalzorg een adequate zorgverlening te verstrekken. Dit was vooral te wijten aan het gebrek aan ervaring en het ontbreken van aangepaste cursussen tijdens de opleiding. In september 1998 werd aan het Royal College for Surgeons in Edinburgh voor het eerst een opleiding gestart waarbij doktersstudenten opgeleid werden om het hoofd te bieden aan dringende situaties. Hierbij werd vooral aandacht besteed aan het onderhouden van een adequate luchtweg, beveiliging van de cervicale wervelzuil etc… volgens de ABC-methode. Aan het eind van de opleiding kregen deze studenten een attest dat ze de lessen gevolgd hadden en geslaagd waren voor het examen. Dit betekende echter geenszins dat ze zich hadden verklaard in de urgentie-geneeskunde, maar dat ze het schriftelijk en practisch examen goed doorstaan hadden.

te belichten. Verder worden de diverse lichaamsstelsels, reanimatie, shock, electrocutie, letsels door koude/warmte, intoxicaties , verbandleer en het transport van zieken/ gekwetsten toegelicht. Uiteraard ontbreekt een hoofdstuk over het inrichten van een EHBO-post op de werkplaats niet. Na het doorlezen van de ze infomap weet je precies wat je van een nijverheidshelper verwachten kan. Info?

Het Vlaamse Kruis vzw. Hemelstraat 25-29 2018 Antwerpen tel : 03/226 25 45 fax : 03/226 11 35 @ : [email protected] http://www.hetvlaamsekruis.be

Na afloop van het project was het grootste deel van de studenten ook effectief klaar om in dringende gevallen ook adequate hulp te bieden. Deze studie is interessant omdat het probleem zich ook in België heeft gesteld en nog steeds stelt. Studenten geneeskunde krijgen immers vaak veel te weinig practische training in acute zorgverlening, zodat ze wanneer ze afstuderen niet voldoende klaar zijn om bepaalde situaties het hoofd te bieden. Er moet dus voor gekozen worden om de studenten geneeskunde (en verpleegkunde) zoveel mogelijk training te geven in acute hulpverlening voor ze afstuderen. De resultaten waren in Engeland in ieder geval zeer bevredigend.

Cursusmap Nijverheidshelper Heb je je ooit wel eens afgevraagd wat je als verpleegkundige op een dienst spoedgevallen mag én kan verwachten van een nijverheidshelper die op de werkplaats de eerste zorgen heeft toegediend aan een gekwetste of zieke werk-nemer? Het Vlaamse Kruis vzw. heeft een nieuwe cursusmap nijverheidshelper samengesteld, waarin enerzijds de nodige theoretische achtergrond wordt aangeboden en anderzijds de diverse te kennen technieken en werkwijzen worden toegelicht. In eerste instantie wordt de hulpverlening binnen het bedrijf toegelicht om nadien de organisatie van de DGH Spoedgevallen 2002, JG 21, Nr.2

41

42


Enkele veiligheidstips voor interventies op en om spoorwegen... Johan P.A. Beullens - VPK Spoedgevallen A.Z. St. Maarten - Campus Mechelen Waarschijnlijk ben je al wel eens geconfronteerd geweest met een ongeval op de spoorweg of in de directe omgeving van een spoorweg. Op het moment zelf zal je waarschijnlijk niet meteen stil hebben gestaan bij de mogelijke risico’s die je toen hebt gelopen... Dit kan ook moeilijk omdat we in onze opleiding hierover niets of in het gunstigste geval zeer weinig hebben geleerd.

n

Als je een trein hoort naderen, ga dan bui ten de gevarenzone en kijk naar het aankomend treinstel toe. Zo weet de bestuurder van deze trein dat je hem hebt opgemerkt.

n

Loop nooit zo maar over de nevenliggende rails, de kans is groot dat hierover nog treinverkeer komt.

n

Laat bij een ongeval steeds kontakt opnemen met een verantwoordelijke van de NMBS, zodat de spo ren buiten dienst kunnen worden gesteld. Je bent pas zeker als de verantwoordelijke je persoonlijk heeft bevestigd dat de sporen buiten dienst zijn!

n

Gevaarlijke plaatsen/passages worden aangeduid door middel van volgend waarschuwingsbord:

n

In tunnels zijn uitwijknissen voorzien. Deze zijn voor betere herkenbaarheid omrand in het wit. Ze zijn met elkaar verbonden door middel van een open neergaande witte lijn. De nis bevindt zich aan het einde van de neer gaande lijn!

n

Raak nooit losliggende of gevallen electriciteitsleidingen of bovenleidingen aan. Deze staan onder stroom tot tegenbericht !!!

Enkele tips om veilig op en om spoorwegen te werken werden ons door de NMBS verstrekt onder vorm van een klein foldertje. Samengevat zijn dit de punten waarop je zeker moet letten: n

Steek nooit geleidend materiaal omhoog in de nabijheid van bovenleiding of treinstellen onder spanning!

n

Ga nooit onder een treinstel onderdoor... het treinstel kan verderrollen én het onderstel bevat sectoren die onder spanningstaan! Volgend symbool geeft weer waar electrische span ning aanwezig kan zijn:

n

Als je een een spoorwegbedding betreedt: * Voldoende afstand houden van de rails! normaal traject 1m50 traject HST 2m00 * goed naar beide rijrichtingen kijken * een trein die je iopmerkt kan een andere verbergen, laat je niet verrassen! * het geluid van een voorbijrijdende trein maskeert dit van een eventueel naderende trein! * stap niet op de rails of dwarsliggers, deze kunnen verraderlijk glad zijn! * Pas op aan wissels, nooit materiaal of je voeten tussen de wisselbladen plaatsen, deze kunnen op een onverwacht moment sluiten!

n

Draag steeds goed zichtbare kledij. Bij voorkeur fel gele fluoriserende kledij!


43

Dit zijn algemene veiligheidsrichtlijnen naar werken op en om spoorweginstallaties. In de algemene regel is er bij de NMBS een procedure voorzien ter beveiliging van personen die tussenkomen op het terrein na een ongeval of incident. Volgens het oordeel van de stationschef en naargelang de aard van de tussenkomst, wordt het terrein kant tussenspoor beveiligd als volgt: - hetzij door toepassing van sperring van alle verkeer naar dit spoor; - hetzij door aflevering aan de treinbestuurders van een speciaal formulier dat de rit op het zicht oplegt.

Voor interventieploegen is de enige toepasselijke regel ter bescherming, dat de beschermingsmaatregelen niet zijn toegepast zolang de verantwoordelijke van de ploeg géén verzekering heeft gekregen van het tegengestelde. Deze verzekering kan hem/haar gegeven wordeen door het treinpersoneel (binnen de perken van hun bevoegdheden) of door de stationschef die behoorlijk is geïdentificeerd!

Hou er rekening mee dat je in princiepe géén toegang hebt tot spoorwegdomein, tenzij je begeleid bent door een bevoegd persoon van de NMBS. (Opzichter, treinbestuurder, spoorwegpolitie,...) Gebruik steeds je gezonde verstand en duik niet zomaar de sporen in... Wens je meer informatie, dan kan je de brochure ‘Veilig werken en zich verplaastsen bij de NMBS’ aanvragen opvolgend adres: NMBS VM.011 s 70 Frankrijkstraat 85 B - 1060 BRUSSEL

44


WebSite J.P.A. Beullens, VPK Spoed A.Z. St. Maarten - Campus Mechelen

http://www.xs4all.nl/~loutre/bohm.htm Burnout... voor velen onder ons een sluimerend gevaar. Stress op dienst, gevoel niet geappreciëerd te worden, enz. Hoe herken ik het? Wat kan ik er aan doen? Deze Nederlandse site reikt je alvast een helpende hand... Belangrijk om weten is dat de site zeer regelmatig bijgewerkt wordt en dat er steeds themlatisch gerelateerde informatie wordt aangeboden

http://www.chestpainperspectives.com Amerikaanse site handelend over thoracle pijn en de betekenis ervan op cardiaal vlak. De site is zowel voor leken als professionelen toegankelijk. Die professionelen moeten eerst een eenvoudige registratieprocedure doorlopen en kunnen nadien vlot aan alle informatie. Je treft er onderandere case reports, guidelines, diverse links en andere nuttige cardio-gerelateerde informatie. Vooral de “recommended readings” is de moeite waard om te raadplegen! Vanuit deze sectie heb je rechtstreeks toegang tot een on-line bibliotheek met zowel abstracts als full-online teksten. Altijd handig om ‘up-to-date’ te blijven...

http://www.emergency-nurse.com/ Reeds eerder besproken in spoedgevallen, maar sinds dien grondig herwerkt. Dez UK-site heeft voor iedereen wat te bieden. Niet alleen professionele informatie maar evengoed een een forse noot humor! De indeling van de site is erg intuïtief. De sectie ‘coffee break’ is het “ontspannend” deel van de site, met een forse noot humor en cartoons, een linkenpagina en een sectie UK medisch nieuws... Onder Resources zijn dan weer de meer functionele onderdelen ingedeeld. Zeker de moeite om nog eens te bekijken!


45

http://www.shef.ac.uk/~scharr/triage/ TRIAGE is de toegangspoort van het Trent Institute for Health Services Research tot honderden web sites die artikels, lesmateriaal, les technieken met betrekking tot gezondheidszorg en “medische” research. De site is dus het medium bij uitstek om snel teksten en werkmateriaal bij elkaar te zoeken voor een scriptie, een presentatie of een te organiseren bijscholing... Waarom uren zoeken als het sneller en vooral makkelijker kan? Zeker te bezoeken!!!

http://www.europeantrauma.net/ Op deze site krijg je toegang tot het European Journalm of Trauma. Je krijgt natuurlijk géén volledige toegang tot het tijdschrift, maar vele artikels zijn volledig én gratis te downloaden als PDF-bestand. Verder zijn er uiteraard talloze abstracts te lezen (en downloaden). Via deze site kan je op de hoogte blijven van de medische evoluties op vlak van Trauma-mangement. Interessant is de sectie ‘Discussion Forum’ waar je de levendige discussies kan volgen met betrekking tot het managen van specifieke letsels...

http://www.ncemi.org/ Een ander on-line, tijdschrift met een krachtige batterij aan zoekmachines. Zo is er onder andere de image finder, waarmee je door middel van een eenvoudige zoekopdracht snel medisch georiënteerd beeldmateriaal kan opzoeken. Verder kan je online medische textbooks raadplegen, richtlijnen opzoeken, (medische) software voor palmtops downloaden en zoeken... Ook interessant zijn de “Question of the Day”, “Weekly Xray”, waar je je kennis kan toetsen.

Laatst nog een goede website bezocht? Een online tijdschrift gevonden dat de moeite waard is of misschien zelfs een presentatie of online tutorial ? Wens je deze informatie te delen met collega’s hulpverleners? Stuur dan even een mailtje met de betreffende site of de URL en eventueel een korte bespreking of appreciatie naar volgend adres:

[email protected] Je kan natuurlijk ook gewoon een briefje sturen aan: VVVS - Website P/a Kleine Nieuwedijk 152 B-2800 MECHELEN

46


Agenda 2002 Urgences 2002 17èmes journées de la Société Francophone de Médecine d’Urgence 14ème congrés national des SAMU de France 15èmes journées d’enseignement et de formation des infirmiers et infirmières de l’urgence 12 èmes journées des personnels de l’aide médicale urgente 7èmes journées d’enseignement et de formation des assistantes sociales de l’urgence

Paris, 17 tot 19 april 2002 Locatie Info

: Paris, Porte Maillot. : MCO Congrés 27, rue du Four à Chaux 13007 Marseille Tél. : 04 95 09 38 00 Fax : 04 95 09 38 01 @: [email protected] Http: www.urgences2002.org

Inotropica Antwerpen, 29 april 2002 Locatie Info

: UZA : V.V.I.Z.V. Postbus 2078 B-2600 Berchem Tel: +32-(0)3-2132487 Fax: +32-(0)3-2261584 @: [email protected].


8ième COLLOQUE sur les urgences extrahospitalières Libramont, 3 en 4 mei 2002 Locatie

: Libramont Centre Culturel Av. d’Houffalize Info : Mme. N. Bellevaux Tel : 0496-07 58 18 Inschrijven : Colloque sur les Urgences C/O N. Bellevaux Rue des Dominicains 1A B-6800 Libramont Kostprijs : 25 •

TraumaCare 2002 Scandinavia 15th Annual Trauma Anesthesia and Critical Care Symposium Stavanger, 23 tot 25 mei 2002 Locatie : Stavanger (Noorwegen). Thema’s: trauma systems terminology and training surgery anesthesia intensive care BLS, ALS, First Aid. Info : @ : [email protected] Http : www.traumacare2002.com

47

Venticare 2002 Utrecht, 23-24 mei 2002 Info: Venticare Ben de Lange Postbus 13141 NL-3507 LC Utrecht Tel: +31-(0)30-2717112 Fax: +31-(0)30-2712293 @: [email protected]

Mini ERC 2000-guidelines Brussel, vrijdag 7 juni 2002 Locatie

Info

Kost

: AZ VUB KIEKENSAUDITORIUM Laarbeeklaan101 1090 BRUSSEL : A.Z. VUB - Spoedgevallen Dhr. Lauwaert Door Tel: 02 / 477 51 41 @: [email protected] : Leden V.V.V.S 5• Niet-leden 15 •

World Congres on Drowning Amsterdam, 26 - 29 juni 2002 Locatie Info

48

: Amsterdam - Nederland : World Congres on Drowning T.a.v. Congres Secretariaat PO BOX 3530 1001 AH Amsterdam Nederland @ : [email protected] http: www.drowning.nl


SPOEDGEVALLEN INHOUD. Redactioneel 31. Aankondiging 32. Wijziging van de wet op de verpleegkunde 33. Gemeld 35

Recommend Documents