Spelen met materiaal • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
matchboxkes spiegels verkleedgerief skeelers wasknijpers injectiespuiten kruiwagens poetsgerief schoenen reuze dobbelstenen kartonnen dozen olievaten zwarte plastiek kippengaas schommeltol een zak aardappelen 2 steps zachte kussens 1000 kippenpluimen rode lippenstift lange elastiek witte lakens petfles belgacom gootjes binnenbanden van fietsen zeep ballonnen kroonkurken eieren knikkers grote rollen papier plastic of papieren zakjes houtresten groot huisvuil stofresten rubber een wrak zweeffiguren papier en plakband blikken springballen reuzenbal of wereldbal wc-rolletjes
Matchboxkes Petanque Ga met z’n allen achter een lijn staan en leg één speelgoedautootje enkele meters verder. De deelnemers proberen hun autootje zo dicht mogelijk te ‘schieten’ bij dat ene speelgoedautootje. Eventueel kan je je autootje ook lanceren met een stuk afvoerbuis of een stuk dakgoot. Om ter verst Probeer je speelgoedautootje zo ver mogelijk weg te schieten, eventueel met het stuk afvoerbuis of het stuk dakgoot. Je kan de kinderen ook een ‘constructie’ laten bouwen met allerlei waardevol kosteloos materiaal (kartonnen dozen, buizen,…). Ze proberen hun autootje zover mogelijk te krijgen zonder er met hun handen aan te komen. Parcours In de zandbak of op een tafel kan je de kinderen ook een ‘rally’parcours laten bouwen voor hun autootjes met een steile afgrond, een jump, haarspeldbochten, een smalle brug, een pitstop,… Als je het parcours binnen maakt kan je zeker zand of aarde naar binnen halen om de nodige niveauverschillen te maken.
Matchatch-botsbots-kes De deelnemers gaan in 4 groepjes in een vierkant zitten. Ze hebben elk een aantal speelgoedautootjes bij de hand. Om de beurt proberen twee groepen hun autootjes naar de overkant te schieten. De twee andere groepen proberen de autootjes te raken en weg te schieten zodat ze de overkant niet bereiken maar wel in hun ‘eigen’ kamp. Tegen de muur Ga op een afstand van de muur zitten, iedereen met een paar autootjes. Probeer je autootjes zo dicht mogelijk tegen de muur te krijgen, zonder dat ze de muur raken! S pitsuur Gebaseerd op het gezelschapsspel Rush Hour/Traffic Jam. Rush Hour is een puzzel waarbij je steeds de rode auto uit een parkeergarage moet zien te krijgen. Het spel bevat een set opdrachtkaarten in stijgende moeilijkheidsgraad. Elke kaart toont hoe je de verschillende auto’s of vrachtwagens in het raster van 6 vakken op 6 moet plaatsen. Vervolgens moet je de rode auto vooruitschuiven naar de uitgang toe. Helaas staan bij het begin de andere wagens serieus in de weg (wat natuurlijk ook de bedoeling is). Door de andere wagens nu in hun rijrichting vooruit of achteruit te schuiven (opzij is niet mogelijk), kan je door goed nadenken een volgorde bedenken waarin het mogelijk is om de rode auto in de garage te krijgen. Als je de rode auto eindelijk uit de parkeerchaos kan krijgen, slaak je wellicht een zucht van verlichting. Als je daarna het opdrachtkaartje omdraait, zie je het minimum aantal stappen waarin deze opdracht uitgevoerd kon worden. Misschien ga je dan je ‘kick’ iets meer relativeren. Je kan dit spel natuurlijk ook spelen met speelgoedautootjes en het raster van ‘6 vakken op 6’ zelf namaken. Wel heb je ideaal gezien ook speelgoed vrachtwagentjes nodig die drie vakken innemen. Internetfreaks kunnen het spelletje ook digitaal spelen, trouwens. Surf o.a. naar http://www.2flashgames.com/f/f-146.htm.
Spiegels - Vlaams kampioenschap gekke bekken trekken: we gaan trainen voor de spiegels. Mocht het niet zo goed vlotten of mocht iemand wat schuchter zijn, dan kan een zakje elastiekjes helpen. De elastiekjes gaan we over het gezicht trekken en zo ons gezicht vervormen. - Alle deelnemers hebben een spiegel. Probeer de zonnestralen op te vangen en bewegende vlekken te maken op de muur. - Spiegel doen aandampen en er tekeningen in maken. - Zelfportret tekenen. - De begeleider zegt een lichaamsdeel en de deelnemers moeten zo snel mogelijk dat lichaamsdeel zien in de spiegel. - Met twee in de spiegel kijken. Proberen, terwijl je in de spiegel kijkt, mekaars neus aan te raken, mekaar te aaien,… - De deelnemers lopen door elkaar. Op een teken gaan ze zo snel mogelijk met dezelfde lichaamsdelen tegen elkaar staan, precies alsof ze voor de spiegel staan. Bvb. met de neus, de voeten de handen, de poep, tegen elkaar. - Per twee spiegelen, zonder spiegel. Eén van de deelnemers maakt trage bewegingen, de andere doet ze na, alsof hij/zij het spiegelbeeld is. Op een teken van de begeleider wisselen ze om. Daarna geeft de begeleider geen teken meer en proberen ze zelf te vinden wanneer ze afwisselen. Je kan dit ook doen met achter elkaar lopen. - Tenslotte kan je verschillende ‘hoeken’ maken rond ‘spiegels’: een kapsalon hoek waar je je haar kunt laten veranderen, een schmink- en verkleedhoek, allemaal stukjes spiegel aan een ketting hangen en dan in de zon hangen, of onder een spot, ingewikkeldere dingen knutselen zoals een caleidoscoop of een periscoop,…
Verkleedgerief Een verkleedkoffer behoort tot de basisuitrusting van een speelplein. Met strooibriefjes die je aan de kinderen mee geeft verzamel je een berg materiaal.
Ook op rommelmarkten, in tweedehandswinkels en kringloopcentra vind je heel wat bruikbaar materiaal. Ga niet alleen op zoek naar kledij maar ook naar hoeden, brillen, paraplu’s, sjaaltjes, dassen, juwelen,… Je kan je koffer ook aanvullen met wielrenners- en reclamepetjes. Die vormen een goeie basis om allerlei hoofddeksels te maken. Met je verkleedkoffer kan je een boetiek openen: al het verkleedmateriaal wordt mooi uitgestald. We voorzien een etalage en kapstokken. De klanten komen kleren passen in de pashokjes, er wordt hier en daar een 'retouche' gedaan met wat spelden, naald en draad. Afrekenen doen ze aan de kassa.
Skeeleers Behendigheidsparcours: slalommen tussen kegels, door een donkere tunnel skeeleren (met zwarte plastiek en pannenlatten), kort remmen, hindernissen nemen, stoppen voor controle, achteruit, ...
Wasknijpers Elastiekpistool: zoek een tak in L-vorm; bovenop het langste eind van de L maak je de wasknijper vast. Het kortste eind wordt zo de kolf, het langste de loop. Vooraan in de loop maak je een inkeping. Je spant de elastiek tussen de inkeping en de wasknijper. Met één druk op de wasknijper schiet de elastiek weg. Iedereen start met 5 wasknijpers. Spelt ze op je kleren. Probeer zoveel mogelijk extra wasknijpers te bemachtigen door ze van anderen af te pakken en zelf op te spelden. Of omgekeerd. Probeer er zo weinig mogelijk te hebben door ze bij anderen op te spelden.
Injectiespuiten Actionpainting: vul enkele nieuwe spuiten (zonder naald aub!) met sterk aangelengde verf. We nemen een blad papier of we plakken een stuk muur af met papier: spuiten maar!
Kruiwagens Kruiwagenparade: wie ontwerpt de mooiste kruiwagen. Verf, karton, plakband zijn de overige ingrediënten om de kruiwagen zo mooi mogelijk te maken. Mocht er een vader in een garage werken, dan kan hij nog wat oude spullen als koplampen en nummerplaten meebrengen. Je kan ook postvatten met een kruiwagen aan een kruispunt en aan de voorbijgangers vragen of je hen mag overbrengen met een kruiwagen.
Poetsgerief De fanfare: met allerlei poetsgerief wordt een fanfare gemaakt. Nadien zetten we alles mooi op z'n plaats terug natuurlijk, want opgeruimd staat ...
Schoenen De schoenenrace: oude schoenen worden verzameld. Iedereen heeft er waarschijnlijk wel een paar staan op zolder. Met wat verf, lijm en wat hout gaan we aan de slag. De schoen wordt omgetoverd tot een racewagen. We maken assen door pitriet door een PVC buisje te steken en er aan beide kanten een wiel aan te lijmen. De wielen maken we in hout met een hulpstuk voor de boormachine, waarmee je grotere ronde gaten kunt boren.
Reuze dobbelstenen Popcorn dobbelen: in het midden op tafel staat een bord gevuld met popcorn. De spelers gooien om beurten met twee reuze dobbelstenen. Wie twee gelijke aantallen gooit, moet zo snel mogelijk een servet omdoen, mes en vork nemen en zoveel mogelijk popcorn verorberen. Wanneer iemand anders een 'dubbel' gooit, pakt hij het servet en mes en vork over en gaat verder met popcorn eten.
Kartonnen dozen Grote kartonnen dozen en buizen zijn haast onmisbaar. Sommige kleine groothandelszaken verzamelen ze voor je als je het vraagt. Beperk je niet alleen tot de klassieke elektrozaken, maar ga ook naar grote bedrijven - die vaak onderdelen in containerdozen geleverd krijgen. Met wat geluk kan je in een kartonnagebedrijf een voorraad afdankertjes op de kop tikken. Voor de grote buizen kan je terecht bij vinyl- en tapijtenzaken. - Kartonnen dozen doorgooien in een kring. - Je verdeelt de groep in twee groepen. Beide groepen gaan allemaal in een kartonnen doos staan, in 1 lange rij. Ze krijgen achteraan één doos extra. Ze moeten de doos naar vooraan doorgeven en zo kunnen ze vooruit, door allemaal één doos op te schuiven. En zo verder… - Jezelf verstoppen achter een kartonnen muur zodat niemand je kan zien. - In twee groepen, om ter snelst, een zo hoog mogelijke toren bouwen. - Idem, maar nu een zo hoog mogelijke stevige muur. - Idem, maar nu een vierkant waar je in kan staan (met een ingang). - Met de hele groep maak je nu een poort waar je door kan lopen. - Idem, maar nu een tunnel om door te kruipen.
- Nu kan je deelnemers uitnodigen om per twee (of per drie) een stevig huis te bouwen en zo samen een stad te maken met de hele groep. - Eenmaal het huis gebouwd is, kan je er verdere invulling aan geven. Met knutselmateriaal en ander waardevol kosteloos materiaal verander je je huis in een postkantoor, een groentewinkel, een snoepwinkel, een dokterskabinet, het gemeentehuis,… - Eenmaal de huizen zo’n beetje af zijn haal je je verkleedkoffer boven en laat je de deelnemers zich verkleden naar gelang de winkel of het beroep. - Tenslotte kan je een stuk fantasiespel op gang zetten door de deelnemers te stimuleren om bij elkaar op bezoek te gaan, fruit te kopen,… - Naast een miniatuurdorp kan je ook een middeleeuws kasteel of zeeroversschip maken, poppenkasten, winkeltjes, poppenhuizen, een doolhof of speleobox, maskers, kostuums, auto’s, een reusachtige wasmachine, een raket... Surf ‘ns naar www.paperpod.co.uk !
Olievaten Ideale percussieinstrumenten: met een grote hamer bewerk je de onderkant van een vat (daar zit zo geen dopje op, die is vlak). Je klopt de onderkant mooi hol. Hij moet er zowat uitzien als een wokpan. Daarna kan je gaan experimenteren door op de verschillende kanten te gaan slaan met een paar dikke stokken. Zo kan je verschillende klanken produceren.
Zwarte plastiek De loopband. Je kleeft een strook zwarte plastiek stevig vast op de ondergrond. Die ondergrond eerst goed vegen, zodat daar geen kleine steentjes meer te vinden zijn. Aan beide kanten van de strook plastiek voorzie je een steun, die stevig vast staat, waar de loper zich kan aan vastgrijpen. Daarna een
dosis vloeibare zeep op het plastiek, de schoenen en kousen uit en lopen maar. Mocht 'de band niet genoeg rollen' dan kan je wat water aan de zeep toevoegen. Je kan een opplakbaard, een burka of een cape maken en op avonturentocht vertrekken, Met tennisballen in zwarte plastiek en een rekkerke maak je een zelfgemaakte ‘vortex’: Speerwerpen, horizontaal doel raken, zo hard mogelijk op elkaar peren (eventueel schilden maken van karton)
Kippengaas Afvalhappers. Bovenop de vuilnisemmers maak je een groot gezicht met een wijd opengesperde mond in kippengaas. Daarna ga je het gezicht bekleven met papier-maché. Nu nog beschilderen, op de vuilnisemmers zetten en de 'afvalhappers' zijn geboren.
Schommeltol Duikklok: wanneer je zo'n rode schommeltol onderste boven op het water legt, dan blijft die liggen. Met wat fantasie en een zelfgemaakt duikerskostuum, heb je er met de tol een duikklok bij. Daaronder kan de duiker op adem komen.
Een zak aardappelen Stempelen, koken, friet bakken, aardappeltje-snap, ventjes, een krans van schillen, pureegevecht, lampion met een kaarsje in.
2 steps Estafettes, tikkertje, verkeersparcours, over berg en dal, sprint met water, vuilniskar, apencircus.
Zachte kussens Kussengevecht: de spelers gaan tegenover elkaar staan op een bank, met een goedgevuld kussen in hun handen. Wie als eerste de andere van de bank kan meppen is gewonnen. Zo kan je een heel tornooi maken. Zwanger zijn (kussen onder de buik), afstand afleggen met 2 kussens, snoezelruimte, sumoworstelen.
1000 kippenpluimen Indiaan spelen, kledij versieren, veerwerpen, badmintonpluim met kurk, schrijven met inkt, iemand als kip versieren, wandtapijt.
Moeders rode lippenstift Lipafdrukken, kustechnieken, op een spiegel schrijven, stift tussen de tenen en ander schminken.
Een lange elastiek - In de rekker springen - Trampoline maken: graaf vier palen in de grond, verbind ze op een hoogte van 1 meter met dwarspalen en zoek dan een vierkant stuk mousse dat erin past. Door zorgvuldig de elastiek rond de palen te winden en naar de overkant te spannen, wordt het stuk mousse helemaal 'ingewikkeld'.
Een stel witte lakens Wigwam maken en schilderen, twister op schilderen, goochelen (valse zakken), spook spelen, vlaggen maken, sjaals maken en beschilderen, allen errond en iemand omhoog zwieren. Maak enkele gaten in een groot laken. Er zijn gaten met verschillende puntwaarden, de deelnemers laten een bal
over het doek rollen en proberen de bal in het gat met de meeste punten te laten vallen.
Petfles -Vul een doorzichtige lege plastiek fles met rijstkorrels. Daartussen zitten 10 kleine voorwerpen (knikker, autootje, geldstuk,…). De kinderen moeten proberen te achterhalen wat er allemaal in zit door te schudden met de fles. - dopschieten: De dop van een PET-fles voorzichtig op de fles draaien. Daarna op de fles stampen en met het kurk een doel proberen te raken. - flessen run: flessen worden opgehangen en gevuld met allerlei producten. De deelnemer krijgt een helm en wordt ingepakt in mousse en probeert zonder kleerscheuren door de galerij te lopen. - knikkertoren: Van de flessen wordt de helft geknipt. Het bovenste deel wordt iedere keer omgekeerd in elkaar gestopt en aan elkaar gekleefd. Een knikker wordt er bovenaan ingegooid en door de toren te bewegen moet de knikker zo snel 'mogelijk in het onderste gedeelte vallen. - koeien melken: Een fles wordt gevuld met water of melk. Aan de fles wordt een chirurgenhandschoen stevig bevestigd. In de vier vingers wordt met een naald een klein gaatje geprikt. De bedoeling is om zo snel mogelijk de fles leeg te melken. - een labo bouwen: flessen worden de labotoestellen, waar je de wet van de communicerende vaten kunt op toepassen. De kinderen brouwen met crêpepapier verschillende gekleurde vloeistoffen.
Belgacom gootjes Een speelvoorziening met een uitstekende prijs/kwaliteitverhouding is toch wel een zandbak voorzien van de zogenaamde 'Belgacom gootjes'. Dat zijn de gele of oranje plastic gootjes die de leggers van telefoon- en andere kabels gebruiken om aan te duiden waar ze bewuste kabels verstopt hebben. De gootjes zijn bruikbaar om met zand en vooral
water in te spelen en klikken bovendien in mekaar. Je bouwt er waterlopen, kanalen en watervallen mee of ineens een hele haven! Met wat geluk krijg je de gootjes gratis als je er de werkmannen vriendelijk naar vraagt.
Binnenbanden Binnenbanden van fietsen Bun Bun gee run: Een aantal fietsbanden worden stevig aan elkaar geknoopt. Het ene uiteinde wordt rond een boom geknoopt, het andere gaat rond de lenden van de speler, als een broeksriem, en wordt ook stevig dichtgeknoopt. Het is de bedoeling om te lopen en zo ver mogelijk te raken, vooraleer de fietsbanden je terugroepen. Om te zien wie het verst raakte, moet iedere deelnemer iets in de grond planten, een vlaggetje, een stokje, ... . Het is veiligst, wanneer ook de boom beveiligd wordt, door er voldoende mousse rond te bevestigen, kwestie van de terugkomst wat zachter te laten verlopen. De fietsbandschommel Een aantal fietsbanden worden aan elkaar geknoopt. De twee uiteinden worden aan twee stevige bomen geknoopt, die ver genoeg uit elkaar staan zodat de schommelaar er niet tegen botst. Let er ook op dat de banden hoog genoeg geknoopt worden, want niets is vervelender dan schommelen terwijl je achterwerk over de grond schuurt. Als fantasietje kan je dan ook nog een zitting in rubber knopen. Iemand kan erop plaats nemen en kan beginnen schommelen. Je kan ook een reuze hangmat maken tussen verschillende bomen. De duo schommel schommel Benodigdheden: een aantal fietsbanden en een stevige plank. Aan weerskanten van de plank knopen we een fietsband. Met die fietsbanden hangen we zo de plank op tussen twee bomen, aan een stevige tak of redelijk hoog aan een boomstam. Op die plank kan je nu met twee zitten, een duo schommel dus. Je kan er zelfs een duo wip van maken, maar dan wordt het gevaar iets groter dat de band kapot springt. Wie echter niet waagt, niet wint.
Als sardientjes in een blik. Rubber is elastisch en hoe elastisch rubber wel is, kan je testen met deze uitdaging. Je hebt alleen één stevige fietsband nodig. Je draait het ventieltje naar de buitenkant en dan probeer je er met zoveel mogelijk in te kruipen. Wie durft er allemaal in, want het risico dat de band springt bestaat wel degelijk. Rupsen Verdeel je groep in twee of meerdere groepen. Iedereen gaat op één rij staan. Je wordt met twee fietsbanden verbonden met buren. Eén fietsband over jou en de persoon voor je. Eén over jou en de persoon achter je. Hou een wedstrijdje, bvb. draakstaartkrijger. De laatste van elke ploeg krijgt een staart. De andere ploegen proberen die staarten af te pakken. Funny walk. walk Trek de fietsbanden over de schouders en rond de voeten en dan lopen. Met twee in één fietsband en voorwerp halen Nog een uitdaging. Je deelt met twee één fietsband, je neemt hem beiden rond de lenden. De ene persoon moet links een doel bereiken, de ander rechts. Op het startsein proberen beiden elk naar hun doel te lopen. Eens kijken wie het eerst zijn doel bereikt. Mega katapult Benodigdheden: twee stevige bomen en een aantal fietsbanden We knopen de fietsbanden opnieuw aan elkaar tot één lang stuk. De beide uiteinden worden aan elk één boom geknoopt. Daarna nemen we een zacht voorwerp (bvb. een mousse bal) en leggen dit in de rubberband. Met twee trekken we de fietsbanden achteruit en laten hem dan schieten. De bedoeling is om zo ver mogelijk te schieten. Let er wel voor op dat geen breekbare voorwerpen zich in de dichte omgeving bevinden, kwestie van de verzekering niet onnodig te moeten aanspreken. Duo baan Per twee van een verschillende ploeg in één fietsband en zo voetbal, handbal, ... spelen.
Tikkertjes De tikker heeft een fietsband rond zich en al wie getikt wordt, moet mee in de fietsband. Je kan ook aan beide zijden van je lichaam rond schouder en voet een fietsband spannen en zo tikkertje spelen. Een andere variant: de tikker heeft een fietsband en probeert iemand te tikken door de fietsband rond hem te slingeren. Tafelvoetbal Elke speler wordt met zijn/haar fietsband aan een boom gebonden volgens de opstelling van tafelvoetbal. Samenwerkingsspel Alle spelers staan op een rij en zijn/haar fietsband is m.b.v. een touwtje aan een boom gebonden. De bedoeling is om met heel de ploeg een 50-tal meter verder te geraken. Hierbij gelden de volgende regels: een speler mag nooit zijn eigen touwtje losmaken, wanneer een speler zijn touwtje is losgemaakt moet dat ook onmiddellijk aan een andere boom terug worden vastgemaakt. Op die manier proberen we met gans de ploeg aan de overkant te geraken.
Zeep Pak de zeep Iedereen staat verspreid in het lokaal. Eén iemand heeft een stuk zeep in de hand. De persoon die de zeep heeft, gooit die omhoog (of 'zipt' die in de handpalm) en roept de naam van iemand uit de groep. Wie zijn naam hoort, probeert het stuk zeep op te vangen voor het op de grond komt. Wie heeft de zeep, ... De mensen die de kring vormen houden de handen op de rug en geven zo een stuk zeep door. In het midden van de kring staat ook iemand en die probeert er achter te komen wie de zeep in handen heeft. Raadt hij/zij juist, dan komt hij/ zij op die plaats in de kring te staan. Degene die de zeep had komt nu in het midden staan. Giechelen is toegelaten, maar verraadt wel waar de zeep zit!
Om zeep Twee zeepjes worden tegelijkertijd doorgegeven. Er staat één iemand in het midden van de kring. Wanneer die roept: “Om zeep! " dan wisselen de 2 personen die de zeep hebben van plaats en probeert de persoon die in het midden stond één van hun plaatsen in te nemen. De viespeuk Alle kinderen - uitgezonderd één - tekenen met krijt een huisje op de grond en gaan erin staan. Het kind dat geen huisje tekende is de viespeuk. Het krijgt een stuk zeep mee en loopt tussen de huisjes. Plots stopt de viespeuk bij een huisje, klopt/belt aan en vraagt "Mag ik mij hier komen wassen?". De bewoner van dat huisje antwoordt: "Neen, niet bij mij! Probeer maar eens bij de buren!". Dat is het signaal voor alle kinderen om onderling van huisje te wisselen; de zijn viespeuk probeert natuurlijk om een onbezet huisje binnen te dringen. Wie geen huisje bemachtigt, wordt de 'viespeuk'. Zeepglijbaan Verschillende stukken zeep en een hellend vlak geven weer ongekende nieuwe speelmogelijkheden. Enkele tips: - 'Glijdje zeepje': gewoon de stukken zeep naar elkaar glijden. Vb. "ik stuur de zeep naar..." - 'Zeepbotsbaan': stukken zeep zodanig laten glijden dat ze tegen elkaar opbotsen. - 'Ver-glij-zeep': om ter verst je zeep laten glijden, waar de zeep stopt plaats je vlaggetjes of andere merktekens. -‘Zeepsjoelen': op de glijbaan maak je met wat hout of karton sjoelbakdoelen en die plaats je dan op een bepaalde afstand van het startpunt. - 'Zeephockey': het spel wordt normaal gespeeld, maar de sticks worden vervangen door schuurborstels en aftrekkers en de schijf door een stuk zeep.
Ballonnen B allonvolley Ballonvolley. Verdeel de groep in twee, span een touw als 'net' en laat de ballon telkens overspelen: binnen eenzelfde ploeg mag de ballon drie keer geraakt worden, dan moet hij over. B allon uithoudingsspelletjes Schrijf enkele eenvoudige opdrachtjes op kleine papiertjes, stop elk papiertje in een ballon, blaas die op en knoop hem dicht. Ga in een kring zitten en speel de ballon naar elkaar toe, de ballon mag de grond niet raken. Komt de ballon toch op de grond, dan moet degene die hem het laatst aanraakte de ballon doen knappen en het opdrachtje uitvoeren. Maak het steeds moeilijker: de ballon alleen raken met de linkerpink, met het achterwerk… B oemplofknats Bind een ballon met een touwtje vast aan de enkel van de kinderen. Probeer de ballon van de anderen kapot te trappen zonder dat jouw ballon knapt. Maskers Blaas een ballon op, beplak hem met stukjes papier die je in behangerslijm drenkt (Perfax). Goed laten drogen en dan de ballon laten knappen, nu kun je aan het werk om je vorm te schilderen als een masker, ... Magische ballonnen Stop twee ballonnen van dezelfde kleur in elkaar zodat je ze samen kan knopen, blaas ze beide op en knoop ze samen. Met een naald en wat 'schwung' laat je de buitenste ballon ontploffen. Verbazing alom als blijkt dat je ballon nog heel is. Met twee ballonnen van een verschillende kleur lijkt het of je ballon van kleur verandert. B allonnen in een hok Laat de kinderen hun naam op een papiertje schrijven en dat in een ballon stoppen. Stop alle ballonnen in een hok of klein kamertje.
Als dat vol is, geef je enkele kinderen een speld in de onschuldige kinderhand. Laat ze alle ballonnen doen springen behalve vijf, kijk nu welke namen in de ballon zitten en beloon eventueel met een prijsje of met de afwas... J ongleerballen Vul, met behulp van een trechtertje, een ballon op met ongekookte rijst tot je een goed hand vol hebt. Knoop de ballon dicht en knip voorzichtig het ‘tuitje’ boven de knoop af zonder de knoop te beschadigen. Knip nu ook het tuitje af van één of meerdere andere ballonnen, liefst van een ander kleur. Trek de ballonnen over de gevulde ballon. Eventueel kan je met een schaar kleine gaatjes knippen in die ballonnen, zonder de onderste ballon te raken. Zo krijg je goedkope en goeie jongleerballen met kleurige stippen. Pimp up your balloo balloon Een wedstrijdje je ballon in de lucht houden (ieder voor zich en mag de ballon van iemand anders wegtitsen). Versier je eigen ballon zodat jij hem goed kan herkennen. B allonblaasrace In twee groepen en maar blazen. Je kan eventueel een parcours maken. Ballonbazooka Maak een wapen door verschillende modelleerballonnen aan elkaar vast te maken. Eerst maaky iedereen een zwaard, dan met twee,… tot je een wapen hebt met heel de groep. Tikkertje Obesitas Steek zoveel mogelijk ballonnen onder je kleren en speel tikkertje obesitas (regels nog uit te vinden). Magnetisch monument Blaas een heleboel ballonnen op. Verdeel je groep in kleine ploegjes. Ieder ploegje kiest iemand met een wollen trui als monument. Probeer in een bepaalde tijd zoveel mogelijk ballonnen vast te maken door over de trui te wrijven.
Kroonkurken Klassiek Vooraleer we beginnen aan het grotere werk, enkele op het speelplein bekende toepassingen met kroonkurken. Je kunt ze keilen over het water, ermee onder je voet, schuifelen om vreemde geluiden te maken of aan een draad rijgen om een hals- of armband mee te maken. Je kunt ook hele lange draden rijgen, en er een aantal naast elkaar hangen om een gordijn mee te vormen. Misschien past dat voor een speelpleinvenster of in het deurgat. Blijven drijven Vul een bad met daarin een drijvend kommetje, laat de kinderen op een afstandje rondom het bad staan en met kroonkurken mikken in het kommetje. Dat zal alle richtingen opdrijven en zo eens gemakkelijk en dan weer moeilijk te bereiken zijn... Torens bouwen Je kan met kinderen op twee manieren torens bouwen met kroonkurken. Ofwel probeer je samen te werken om een zo hoog en stevig mogelijke toren te krijgen. Ofwel spreek je af om elk om beurt een stopje te stapelen, en het elkaar zo moeilijk mogelijk te maken. Bikkelen Gebruik vijf kroonkurken om te bikkelen. Dat gaat nog het best als je de kroonkurken in de helft enigszins toeplooit. Muziekinstrumenten Hieronder enkele ideeën om muziek te halen uit kroonkurken. Je kan verschillende stopjes op een plank nagelen, niet te vast, zodat je kan rammelen. Variatie breng je door een nagel door meerdere kroonkurken te kloppen. Je kan ook één of meerdere blikken bussen verzamelen en ze vullen met verschillende aantallen kroonkurken. Rijg eens doorboorde kroonkurken bij stijgende aantallen aan meerdere touwtjes. Nu kun je de touwtjes bevestigen aan een
houten lat: eerst het touwtje met één, daarna het touw met twee kroonkurken, enzovoort. Nu kun je met een stokje langs de slingers gaan. Luister eens met je ogen dicht naar het geluid: doet het je ook denken aan ruisende palmbomen, of eerder aan een bulldozer die over een kasseiweg davert? Blikken robot Doorboor een groot aantal kroonkurken en rijg ze aan stevig ijzerdraad. Nu kun je die plooien in alle mogelijke vormen. Probeer eens een mens te 'bouwen' met armen, benen, en al wat daar nog bij hoort. Mozaïek De binnenkant van de verzamelde kroonkurken kan je ook met een stift inkleuren. Gebruik zo een vijftal verschillende kleuren en leg mozaïeken met de kroonkurken. Je kunt in de mozaïek ook een cijfer 'verbergen' zoals in de test op kleurenblindheid of in de stopjes ook letters verstoppen. Een stunt Maak een kroonkurk voorzichtig los van het flesje tot het nog nauwelijks vastzit. Met veel zwier haal je nu de kroonkurk van de fles met je tanden. Een verbouwereerde toeschouwer staart je aan. Je kunt eventueel kroonkurken als geld gebruiken om te wedden dat je het kan ...
Eieren Min(e)igolf Een ideaal binnenspelletje voor de regenachtige dagen. Maak eerst met een stokje of een langwerpig latje en een klein plankje een mini-minigolfstick. Kook ondertussen per persoon een ei hard. Laat elke deelnemer dat daarenboven een persoonlijk tintje geven. De holes maak je met kosteloos waardevol materiaal, bijv. kaasdoosjes, eier- en schoendozen. Je kan schansjes maken, een doolhof, wipplankjes, enz. Spelen doe je volgens de minigolf reglementen.
Zachte landing De deelnemers krijgen een ei. Ze moeten het ei verpakken met waardevol kosteloos materiaal. Straks wordt het ei los gelaten van op een zekere hoogte. Het ei mag niet kapot gaan. Variatie. Hang de eieren op aan het plafond met plakband en een touwtje. Geef elk ei een groepje dat het ei moet beschermen. Kondig aan dat je binnen xaantal minuten het touw zal doorknippen. De groepjes moeten een constructie bouwen onder het ei om de val te breken.
EigooiEigooi- wedstrijd Een wedstrijdje eigooien doe je natuurlijk met rauwe eieren. Er worden duo's gevormd en elk duo krijgt een ei. Ze gaan op twee meter van elkaar staan en gooien het ei over en terug. Daarna op drie meter staan en opnieuw overgooien. Beide spelers zetten na iedere gelukte poging een stap achteruit, totdat ... het misloopt! Weet dat er sommigen zijn die tot 20 meter overbruggen en dat je in bepaalde delen van Vlaanderen kan trainen voor heuse kampioenschappen!
Een zwevend ei Een goocheltrucje met een ei waarvoor je zelfs geen vingervlugheid nodig hebt. Je giet water in een doorzichtige kom of maatbeker en legt er een ei in. Dat zal onmiddellijk naar de bodem zinken. Strooi nu met de nodige zwier en zwaai enkele toverkorreltjes in het water. Als je in het water roert zullen de korreltjes oplossen en zal het ei zich losmaken van de bodem en beginnen stijgen! Je toverkorrels zijn natuurlijk gewoon zoutkorrels, en de truc heeft alles te maken met soortelijk gewicht, maar dat hoef je aan niemand te vertellen.
Action painting Hiervoor heb je opnieuw uitgeblazen eieren nodig. In een injectiespuitje doe je nu plakkaatverf en die spuit je per kleur in de eieren. Met de zelfgemaakte projectielen kun je nu een schilderij gooien. Bewonder hoe de verschillende kleuren mengen en afdruipen. Je kan met de eieren natuurlijk ook naar een roos gooien.
Haar wassen met een ei Een leuk spelletje voor wie niet te beroerd is om zelf even als proefkonijn te dienen. Hou een ei boven het te wassen kapsel en tik het voorzichtig kapot op het hoofd van de eigenaar ervan. De inhoud van het ei verspreidt zich nu langzaam over het kapsel. Verwijder de eischaal en masseer het ei in het hoofdhaar. Laat enkele minuutjes intrekken en spoel grondig uit. Bewonder de ongelofelijke zachtheid van het kapsel en verkondig dit aan iedereen die het horen wil. Eieren versieren Het gemakkelijkst is het als je hiervoor de eieren uitblaast. Daartoe maak je aan boven en onderkant van het ei een gaatje (onderaan groter dan bovenaan) en je blaast door het gaatje aan de bovenkant. De eieren versieren kan door ze te schilderen of door er allerlei kosteloos materiaal op te kleven: papier, wol, stukjes stof, ...
EiEi-inin-dede-fles Zoek een glazenfles (bvb. een fruitsapfles) of een karaf met een brede hals. Kook een ei hard en pel het. Zet het ei op de hals van de fles en laat aan iedereen zien dat het ei er niet in kan. Neem een propje lichtontvlambaar papier (bvb. zijdepapier), steek het in brand en stop het in de fles. Zet onmiddellijk daarna het ei terug op de hals van de fles. Plots wordt het ei in de fles gezogen! Hoe kan dat? Het brandend propje gebruikt alle zuurstof op. Doordat het ei op de hals staat komt er geen nieuwe lucht meer bij. Er zit nu minder lucht in de fles dan erbuiten en dit creëert een soort ‘onevenwicht’. De natuur doet er alles aan om het evenwicht te herstellen en zuigt lucht aan. De kracht is zo sterk dat het ei mee in de fles wordt gezogen.
Knikkers Knikkerbaan Met pvc-buizen en koppelstukken en/of met waardevol kosteloos materiaal een knikkerbaan maken met afsplitsingen. Knikker petanque spelen
Knikkercirkel Leg alle knikkers in een cirkel (met tape of krijt gemaakt). Je speelt het per 2 à 4. Wie knikkers uit een cirkel speelt krijgt ze. Paarden Paarden koers Verdeel je groep in twee en geef elke groep 50 knikkers. Beide ploegen krijgen tevens een houten schijf (van de sjoelbak bvb.) die bij de start op een startlijn vlak bij de groep ligt. Door het aanschieten van de schijf gaat die steeds verder vooruit, maar wordt ze ook steeds moeilijker te raken. Wie krijgt de schijf het eerst over de aankomstlijn? Je kan de schijf ook vervangen door een snoepje. IJshockey Je kunt hetzelfde principe als hierboven ook hanteren en de beide ploegen tegenover mekaar laten plaatsnemen. Je legt één houten schijf net in het midden tussen de twee ploegen en laat de ploegen om beurt (af tegelijk) vuren naar de schijf. Wie krijgt ze over de streep van de tegenstander? Spinnen Spinnen web Laat tussen de tien en de twintig spelers in een cirkel plaatsnemen. Iedereen zet zich op de knieën met een hand in de lucht, alleen de spelleider heeft knikkers. Hij/zij schiet nu een knikker naar iemand uit de cirkel. Die schiet hem opnieuw naar iemand anders. Wie de knikker aangeschoten krijgt, laat de hand naar beneden zodat we duidelijk zien wie nog niet werd bediend. Als alle handen naar beneden zijn, komt de knikker terug naar de spelleider. Nu probeer je met één knikker zo snel mogelijk dezelfde volgorde van aanschieten te reconstrueren. Zodat die volgorde er goed in. Helemaal leuk wordt het als de spelleider nu tien/twintig knikkers na elkaar lanceert. Croquet Misschien ken je het voorbeeldspel wel: daarbij moet je met houten hamertjes met een lange steel houten ballen langs een parcours met een tiental poortjes loodsen. Voor onze knikkers maken we natuurlijk kleinere poortjes die je op een goed effen ondergrond plaatst. Geef de poortjes ook een nummer en probeer nu het parcours correct af te leggen. Zaak is natuurlijk om niet te
hard te schieten, zodat je volgende poortje niet onmogelijk te nemen wordt. Ronde van Frankrijk Hiervoor heb je een twintigtal luciferdoosjes of houten plankjes (van de Kapla of de Jenga) nodig. Plaats de luciferdozen rechtop in een schuine lijn, van de spelers weg, zodat het aanschieten steeds moeilijker wordt. Twee ploegen krijgen nu elk 50 knikkers en proberen de luciferdozen één voor één omver te schieten.
Grote rollen papier In grote drukkerijen, die over een rotatiepers beschikken, kan je grote rollen papier krijgen of kopen per kilo. Je kan er grote wandschilderijen, panoramische zichten of een groepschilderij mee maken, maar je kan ze ook gebruiken voor een decor of om het speelpleinlokaal mee in te pakken.
PlasticPlastic-of papierenzakjes Je krijgt ze tot vervelens toe bij elke aankoop in de handen gestopt. Je kan deze verzamelen voor wandkleden, plafondbekleding, speeltapijten en om kunstzinnige en decoratieve objecten mee maken. Met grote plastiek maak je thematische kostuums. Je spaart daarvoor allerlei plastiek zoals verpakkingsmateriaal (luchtbolletjesplastiek, gekleurde plastiek, ... ), diepvrieszakken, huishoudfolie, vuilniszaken, ... Je kan ook zwarte en doorschijnende plastiek in grote formaten en diktes kopen in een tuincentrum of doe- het- zelf zaak.
Hout Alle afmetingen, vormen en soorten kan je er gratis krijgen: latten, balken, paletten(ook bij de drukkerijen of brouwerijen), ... Je maakt er houten speelgoed, speeltuigen, lummelhoeken, picknicktafels, zitbanken en hoeken, decorstukken, origineel meubilair, avontuurlijke routes, sporttuigen... mee.
Reuze grote poppen en maskers kunnen gemaakt worden op een frame van houten latten met kippengaas, krantenpapier of gips.
Groot huisvuil De straat is hier de geschikte vindplaats. U- of V-vormige profielen of buizen uit plastiek, PVC, aluminium of hout, aluminium gordijnrails en alle resten en soorten van plastiek. Daarnaast heb je nog schuimrubber (mousse) en piepschuim. Het gedroomde materiaal om grote monsters of oervogels mee te maken. Maar ook voor knikkerbanen, fantasiekostuums, decorstukken, speelobjecten. ... Tijdens de maandelijkse omhaling van het groot huisvuil zijn straten een paradijs. Je treft er soms ook matrassen of oude zetels en stoelen aan.
Stofresten Grote lappen stof zijn ook heerlijk om mee te kostumeren. Bij handelszaken in linnen en op grote markten kan je voor weinig geld de rolresten opkopen. Materiaal genoeg dus om op zoek te gaan naar combinaties van hoed, masker, kostuum en attributen. Ideaal voor het neerzetten van typetjes. Grote lappen stof kan je dan ook weer gebruiken voor het maken van decors en vlaggen.
Een wrak wrak En een goed-voor-de-schroothoop-auto is als oud ijzer maar een paar euro’s waard, maar op het speelplein kunnen de kinderen er dagenlang plezier aan beleven. Kan je aan geen wrak geraken, vraag dan auto-onderdelen zoals motor- en kofferdeksels, vleugels, deuren, ... en bouw je eigen auto. Tevens kan je op deze afzonderlijke onderdelen kinderen laten schilderen of graffiti spuiten.
Zweeffiguren: de kubus •
• •
•
•
Rubber • Rubber leent zich uitstekend voor het maken van kostuums, maskers, attributen, schoeisel, hoofddeksels, ... Hiervoor gebruik je binnenbanden van auto's en vrachtwagens (elke garage beschikt over een voorraad) en van fietsen (de fietsenmaker kan je er zeker aan helpen). Een waaier van 'fantastische thema's' ligt op uitwerking te wachten: exotische, buitenaardse of sprookjesachtige. Nieuwe Batmans, Supermans en andere science-fiction figuren in de meest bizarre situaties komen tot leven.
• • • •
•
Rondkantelen: we laten de kubus rondgaan in de kring. Steeds sneller, maar mag niemand overslaan. Doorgeven boven hoofden in cirkel Zigzag: we gaan in zigzag staan en duwen de kubus naar de anderen, als de lijn is afgewerkt wordt de kubus teruggeduwd. In een tweede ronde doet elk een geluidje. Djoef van de week: iedereen staat op een rij met gezicht naar ons, zij krijgen een djoef van de kubus en mogen niet afweren De grond is taboe: mag de grond niet raken; Andries is taboe, andries mag de kubus niet raken, wij moeten hem tegenhouden…; kringbubus: overgooien naar overkant maar mag grond niet raken Ontwijkerke: je mag niet geraakt worden door de kubus maar de kring wordt steeds kleiner. Zo hoog mogelijk laten zweven Zo lang mogelijk laten zweven Zo ver mogelijk laten zweven Katapult: twee groepen stoten naar elkaar telkens verder tot er een groep niet meer geraakt De Indiana-Jones move: twee vrijwilligers halen de kubus op en neer (tegen de grond, in de lucht,….) Iedereen moet
•
•
eronderdoor vlammen zonder geraakt te worden De bevalling: per twee gaan staan voeten en handen moeten bij elkaar blijven, de begeleiders duwen de kubus er door… De overkant: twee groepen moeten de bal over de lijn krijgen van de andere groep
- eierworp elke keer een meter meer tussen in een cirkel naar elkaar kaatsen (patroon zoeken) en steeds meer balletjes doorgooien - in een cirkel het balletje van de buurman pakken en zelf doorschuiven - 10ballen
Reuzenbal of aardbal
Papier en plakband
•
•
• •
•
Om het meest telkens je blad in twee plooien: het is wetenschappelijk niet meer mogelijk dan 7 keer. Spelen met elastiekjes en propkes: naar een doeltje, op elkaar (als je geraakt bent moet je weg, of verder van elkaar gaan staan,…), Vliegerkes plooien Vliegenvangen: hang slierten tape aan het plafond hangen als een gordijn, gooi met je vlieger tot die blijft plakken. Zet een deur open. Ga in twee groepen aan beide kanten van de open deur zitten. Kleef verschillende strepen tape op het deurkozijn en schrijf punten op de tape: de opening onder de tape is zoveel punten waard. Dit worden doeltjes om door te smijten met een frisbee. Een drietal frisbees over en weer gesmeten. Hou goed de stand bij.
Blikken
• •
Een telefoon maken door een touw te spannen tussen twee blikjes Instrumenten maken door blikken op te vullen met verschillende ingrediënten
De ronde wereld Splits de groep in twee. De ene helft gaat op rug op de grond liggen met de benen naar het midden (binnenkring). De anderen idem met de voeten naar buiten en met de hoofden tegen die van de binnenkring. Ze geven de reuzenbal door, door ze op de handen te laten rollen in de richting van de volgende spelers, als dit lukt kan je het ook staande voortzetten. De rollende bal Stel je op in een binnen- en buitenkring die elkaar aankijkt. Bewaar een afstand van twee meter. Probeer de bal zo snel mogelijk rond laten gaan (rollen). Is de ballon op snelheid, dan wijst de spelleider iemand aan die mag proberen de ballon in te halen Botsbal De groep staat in een grote kring met in het midden één speler en de bal. De kringspelers proberen de middenspeler met de bal te raken door deze snel van de ene naar de andere kant te rollen. Wie de speler kan raken wisselt.
WCWC-rolletjes •
•
Botsballetjes - opgooien, kaatsen en opvangen met één hand
• •
Maak een bril met twee wc-rolletjes en touw. Speel allerlei spelletjes met de bril op. Teken met krijt een parcours op de grond. Volg het parcours terwijl je enkel met één oog door het wc-rolletje kijkt. Maak een minigolf met wc-rollekes. Houdt een wc-rolletje tussen twee neuzen en voer zo allerlei opdrachten uit.
