IWT WP DIRECT Project: IWT-WP-DIRECT
SPF-metingen op bestaande residentiële warmtepompinstallaties in Vlaanderen: vergelijking van verschillende installatieconcepten
Projectleiders: Projectuitvoerders:
Willy Van Passel (De Nayer) Lieve Helsen(KULeuven) Geeraart Franck (De Nayer) Jan Hoogmartens(KULeuven)
DOEL? • SPF evaluatie – Metingen op locatie – Gedetailleerde meting in het labo – Simulatiemodel opstellen • Vergelijking toekomstige systemen – SWW o g e a g – Woningverwarming
DOEL?
DOEL?
Inhoud project
• Metingen op locatie: – SPF meting volgens EN 15316-4-2 – Caloriemeters en kWhel meters – Ruwe meetdata kunnen uitgelezen worden in De Nayer en KULeuven –…
Hoe gaan we meten? •Meetprincipe
Groen= elektrische energiemeting meting (kWh) g g g( ) Rood= thermische energiemeting (kWh)
Wie doet er mee? Gebo bvba Verheyden putboringen bvba Thercon NV
Klimaterra Airwell/Camair
Viessmann bvba
Linea Trovata SunTec NV.
Geoservices
Accubel
Geotherma Masser NV p p N.V. Nathan Import/Export
I Izen energy systems t Siemens
Stiebel Eltron Bvba
Laborelec
Mitsubishi Electric Europe B.V. B l i Belgium
Sibomat
Daikin Cloet koeltechniek bvba
Verbeke-geotechniek engels thermocomfort
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x
x x
x
x x x x x x x x
x x x x
x x x
x
x x
x x
x x
x x x x x x x
x x x x x x
Nieuwbouw w
Renovatie e
Lucht
Oppervlakt kte verwarming g
n Radiatoren
afgifte
Bodem
Water
Lucht
Dx
bron
Actieve ko oeling
Pasieve ko oeling
SWW
rwarming Ruimteverw
afgifte
Installatie
Wat kunnen we meten?
On field metingen:
x
x x
x x x x x x x x
x x x x
Resultaten Buitentemperaturen Buitentemperatuur 25 20
°C
15 2009/2010 10 5
Periode
au gu st us
ju li
i ju n
ei m
ap ril
aa rt m
ru ar i fe b
ri ja nu a
ok to be r no ve m be r de ce m be r
0
Resultaten Bodem/water Aandeel SWW bodem water 100%
60% bode RV bodem bodem SWW
40% 20%
Periode
au gu st us
ju li
i ju n
ei m
ap ril
aa rt m
ru ar i fe b
ja nu a
ri
0% ok to be r no ve m be r de ce m be r
Aandeel SWW
80%
Resultaten Bodem/water
water/ water
PF
bodem/ water h A bodem/ water v A bodem/ Water V B
6
bodem/ Water V C 5
3 2 1
Periode
au gu st us
ju li
ju ni
m ei
ap ril
m aa rt
fe br ua ri
ja nu ar i
be r de ce m
no ve m be r
0
ok to be r
PF
4
Resultaten Bodem/water 5000,0
SWW RV PF 5,0 SPF1
4500,0
, 4,5
water water
3000,0
3,5
2500,0
3,0
2000,0
2,5
1500,0
2,0 ,
1000 0 1000,0
Periode
ju li
i ju n
ei m
au gu st us
m
fe b
ja nu a
ap ril
1,0
aa rt
0,0
ru ar i
1,5
ri
500,0
PF
4,0
3500,0
ok to be r no ve m be r de ce m be r
energie (kWh)
4000,0
Resultaten Bodem/water
Warmte Q(kWh) ( ) Totaal
24596
4,0
SWW
2663
2,6
SWW RV PF 5,0 SPF1
21933
, 4,3
, 4,5
water water
5000,0 4500,0
SH
SPF
3000,0
3,5
2500,0
3,0
2000,0
2,5
1500,0
2,0 ,
1000 0 1000,0
Periode
ju li
i ju n
ei m
au gu st us
m
fe b
ja nu a
ap ril
1,0
aa rt
0,0
ru ar i
1,5
ri
500,0
PF
4,0
3500,0
ok to be r no ve m be r de ce m be r
energie (kWh)
4000,0
Resultaten
enerrgie(kWh)
4000
bodem/water Horizontaal
3500
4,5
3000
4,0
2500
3,5
2000
3,0
1500
2,5
1000
2,0
oktober
500
november 0 oktober november december januari
februari
periode
maart
SWW RV PF SPF2
5,0
december mei
april
PF
Bodem/water
16 °C 1,5 12 °C 1,0
8 °C
januari
4 °C
februari
2 °C
4000
TOT PF SPF3 5,0
3500
4,5
3000
4,0
2500
3,5
2000
30 3,0
1500
2,5
1000
2,0
500
1,5
0
1,0
ju li
i ju n
ei m
au gu st us
periode
ap ril
aa rt m
ru ar i fe b
ri
bodem/water vertikal
ja nu a
ok to be r no ve m be r de ce m be r
energie e (kWh)
Bodem/water
PF F
Resultaten
Resultaten lucht/water A d l SWW Lucht Aandeel L ht Water W t 100%
60% lucht RV lucht SWW
40% 20%
periode
au gu st us
ju li
i ju n
ei m
ap ril
aa rt m
ru ar i fe b
ja nu a
ri
0%
ok to be r no ve m be r de ce m be r
Aandeel SWW
80%
Resultaten lucht/water PF 4,5 4 3,5 Lucht/water A lucht/waterB lucht/water C lucht/water D lucht/ waterE
2,5 , 2 1,5
lucht/water F
1 0,5
tu s
i au
gu s
ju l
i ju n
m ei
ril ap
rt m aa
ru a
ri
ri ua ja n
fe b
de
ce m
be r
be r ve m no
to be r
0
ok
PF F
3
periode
Resultaten lucht/water
Secundaire pomp volledig ingerekend
SWW RV PF SPF
3,5
7000,0
3,0
6000,0
25 2,5
5000,0
2,0
4000,0
1,5
3000,0
0,0
Periode
ju n
m
au gu st us
m
ju li
0,0
i
0,5
ei
1000,0
ap ril
1,0
aa rt
2000,0
PF
8000,0
ok to be r no ve de m ce be m r be r/j an ua ri fe br ua ri
en nergie(kWh h)
Lucht Water
Resultaten
Lucht Water
SPF
Totaal
4189,9
2,6
RV
3491,0
3,0
698,9
1,5 3,5
SWW
8000,0 7000,0
3,0
6000,0 ,
25 2,5
5000,0
2,0
4000,0
1,5
3000,0
0,0
Periode
ju n
m
au gu st us
m
ju li
0,0
i
0,5
ei
1000,0
ap ril
1,0
aa rt
2000,0
ok to be r no de ve m ce be m be r r/j an ua ri fe br ua ri
en nergie(kWh h)
Warmte Q (kWh)
SWW RV PF SPF
PF
lucht/water
Secundaire pomp volledig ingerekend
Resultaten lucht water
4500
4
4000
3,5
3500
3
3000
2
2000
1,5
1500
1
1000
0,5
500
au gu st us
ju li
i ju n
ei m
ap ril
aa rt m
ru ar i fe b
ri
0 ja nu a
kt ob er no ve m be r de ce m be r
0
PF
2,5
2500
O
energie e(kwh)
lucht/water
SWW RV PF SPF
periode
au gu st us
ju li
i
ei ju n
m
ap ril
aa rt
ru ar i
ri
DX/water
m
fe b
ja nu a
ok to be r no ve m be r de ce m be r
Aannde eel SWW
Resultaten
Aandeel SWW Dx
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% RV SWW
periode
PF
au gu st us
ju li
i
ei ju n
m
ap ril
aa rt
ru ar i
m
fe b
ri
be r
be r
ja nu a
de ce m
no ve m
ok to be r
PF
Resultaten
DX/water DX/WaterA DX/WaterB
3,5
3
2,5 ,
2
1,5
1
Resultaten DX/water Dx/water 2000
3,5
1800 3
1400 1200
PF
2,5
1000 800
2
600 400
1,5
200
ju li
i ju n
au gu st us
Periode
m ei
ap ril
aa rt m
fe b
ja nu a
ru ar i
1 ri
0 ok to be r no ve m be r de ce m be r
energie(kwh e h)
1600
SWW RV PF SPF
Resultaten Warmte Q(kWh)
DX/water Dx water 2000,0
SPF
Totaal
6929 0 6929,0
30 3,0
SWW
747,0
1,8
3,5 6182,0
3,3
RV
1800,0 3
1400,0 2,5 PF
1200,0 1000,0 800,0
2
600 0 600,0 400,0
1,5
200,0
ju li
i ju n
ei
au gu st us
Periode
m
ap ril
aa rt m
fe b
ja nu a
ru ar i
1
ri
00 0,0
ok to be r no ve m be r de ce m be r
energie(kw e wh)
1600,0
SWW RV PF SPF
Conclusie 3 installaties volledig ontleed vanaf februari Lucht
Warmte Q(kWh)
SPF
% SWW
Totaal
4189,9
2,6
SWW
698,9
1,5
3491,0
3,0
SH
Bodem
Warmte Q(kWh)
SPF
% SWW
Totaal
11707
3,9
SWW
1316
2,9
10391
41 4,1
SH
DX
Warmte Q(kWh)
SPF
11,2
% SWW
Totaal
6929
3,0
SWW
747
1,8
6182
3,3
SH
16,7
10,8
Conclusie De vergelijking
Bodem/water Lucht/water Dx/water
PFgemideld
5,0 4,5 4,0
3,0 2,5 2,0 1,5
Periode
au gu st us
ju li
i ju n
ei m
pr il A
aa rt M
Fe br ua ri
Ja nu ar i
r be ec em D
N
ov e
m be
r
1,0 ok to be r
PF
3,5
Conclusie Gemiddelde SPF jjaarbasis
Nieuwbouw
Bodem gekoppeld
5
installaties
4,2
3,8
2,9
/
2,7
3,0
directe expansie
2
installaties lucht
6
installaties
Gemiddelde SPF jaarbasis (Fraunhofer 2009)
Conclusie Gemiddelde SPF jjaarbasis
renovatie
Bodem gekoppeld
5
installaties
4,2
3,3
2,9
/
2,6
2,6
directe expansie
2
installaties lucht
6
installaties
Gemiddelde SPF jaarbasis (Fraunhofer 2009)
Conclusie
• Metingen sluiten goed aan bij buitenlandse meetcampage • De PF daalt in de zomermaanden – Stilstandverliezen nemen toe a dee SWW S stijgt st jgt >Hogere oge e afgifte a g te – Aandeel temperaturen(SWW)
Conclusie • Dimensionering is enorm belangrijk – Vermogen – Temperatuursregime – Bron en afgifte • Regeling en sturing wegen sterk op SPF • SWW weegt aanzienlijk i lijk op de d totale l SPF
Bedankt voor jullie aandacht.
