KattenbroekKrant Uitgave van groep 6/7 GMS
2015-2016
Slechte polder?
Kijken naar kunst
Speuren naar sporen
Kattenbroek in beeld
Op bezoek bij Doortje
Hoe Kattenbroek aan zijn naam komt p.1
Wat maakt Kattenbroek zo'n bijzondere wijk? p.3
In Kattenbroek herinneren oude boerderijen én bomen aan het verleden. p.5
Beroemde huizen, coole kunstwerken en bijzondere bomen. p. 2, 4, 6 en 8
Doortje Brouwer woont al 90 jaar in hetzelfde huis, maar al twee keer in een andere straat. p. 7
Onderzoek in Kattenbroek
Kattenbroek is een bijzondere wijk. Wat maakt Kattenbroek bijzonder? U leest het in deze krant die helemaal geschreven is door groep 6/7a van de Gabrie Mehen. Inhoud pagina 1: Op onderzoek in Kattenbroek pagina 2: Kattenbroek in beeld pagina 3: Kattenbroek is kunst pagina 4: Op bezoek in boerderij Kattenbroek pagina 5: Wat is er over van vroeger in de wijk? pagina 6: Kattenbroek in beeld pagina 7: Op bezoek bij Doortje Brouwer pagina 8: Interview met architect Jan Poolen
Kattenbroek werd gebouwd op grond van Hooglandse boeren Groep 6/7A van de Gabrie Mehen-school deed onderzoek naar het verleden van Kattenbroek. Foto: Thijs Pabon AMERSFOORT - Wat was er vroeger op de plek van de school? Wie heeft Kattenbroek bedacht? Wat was eerst het idee? Hoe groot is Kattenbroek? Waarom werd er gebouwd op grondgebied van Hooglandse boeren? Wat is de oudste boerderij van Kattenbroek? Waarom staan er kunstwerken in de Verborgen Zone?
Groep 6/7 van de Gabrie Mehen-school is wekenlang elke vrijdagmiddag druk bezig geweest met het zoeken naar antwoorden op deze vragen. In groepjes werd gezocht op internet, in oude boeken gesnuffeld en documentaires bekeken. Én de klas ging 'de boer op': onder leiding van de Historische Kring Hoogland werd gezocht naar sporen uit het verleden.
Ook werden interviews gedaan met oude bewoners van de wijk en werd de architect van de school uitgenodigd voor een presentatie en een interview. Een groep kreeg een rondleiding langs kunst en architectuur van Kattenbroek en leerde zo waarom Kattenbroek beroemd is geworden in de hele wereld. In deze krant leest u de verslagen van de klas.
door Joke Bosch-Klapwijk
Slechte polder
Gabrie Mehen 25 jaar
De wijk Kattenbroek is gebouwd op grondgebied van Hoogland.
De Gabrie Mehen-school is een van de vier basisscholen in Kattenbroek. In het voorjaar van 2016 viert de Gabrie Mehen net als de andere drie scholen zijn 25-jarig bestaan met een feest. Groep 6/7a van de Gabrie Mehen wil met deze KattenbroekKrant een bijdrage leveren aan het feest.
door Fabrizio Kniese De wijk is vernoemd naar boerderij Kattenbroek. Deze boerderij staat aan de rand van het dorp Hoogland en de wijk Kattenbroek. Wat betekent de naam? Kattenbroek betekent 'slechte polder': 'broek' is polder en 'katten' betekent slecht, net als 'honden' in 'hondenweer'. Op de foto kinderen van groep 6/7 bij de boerderij.
Wij hopen dat het net zo'n feest is deze krant te lezen als het voor ons was om hem te maken!
Waarom nieuwbouw bij boerderij Kattenbroek?
Wie bepaalt in Nederland waar een nieuwe woonwijk gebouwd wordt? Hoe kan het dat de nieuwe wijk Kattenbroek gebouwd werd op grond van boeren uit Hoogland? Door Michelle Kieft AMERSFOORT - Een groeikern is een plaats die is aangewezen als bouwlocatie voor een stad die ruimte tekort heeft. De overheid bepaalde in de vorige eeuw welke steden en dorpen mochten groeien. Steden en dorpen die geen groeikern waren, mochten alleen nog nieuwe huizen bouwen voor mensen die er al wonen. Later werden ook groeisteden aangewezen: Groningen, Zwolle, Breda en Amersfoort.
De groeikernen werden zo n succes dat er veel gezinnen uit de steden verhuisden naar de groeikernen. Daardoor kwamen er te weinig mensen naar de voorzieningen in de steden (winkels, scholen, sportclubs enz.). Ook kwamen er files op de wegen, want in de groeikernen was weinig werk, waardoor mensen elke dag met de auto vanuit de groeikern naar de stad moesten voor hun werk.
Om deze problemen op te lossen, bedacht de rijksoverheid een nieuw plan: de compacte stad. Er waren nog twee miljoen extra huizen nodig. De overheid vond dat die dicht bij de stad moesten gebouwd worden, zodat de winkels en andere voorzieningen nieuwe klanten zouden krijgen. In overleg Hoogland verliest grond met de provincie Utrecht bouwde Amersfoort toen de wijken Als een groeistad niet genoeg grond Nieuwland en Vathorst. Ook had om een nieuwbouwwijk te daarvoor moesten weer boeren hun bouwen , zorgde de overheid ervoor grond afstaan. dat er grond van andere gemeenten aan de groeistad gegeven werd. Zo werd in 1974 Hoogland aan Amersfoort gegeven, waarna Schothorst, Zielhorst en Kattenbroek gebouwd konden worden.
Madurodam Men vond Kattenbroek zo bijzonder dat er in Madurodam modelhuizen uit de wijk zijn nagebouwd: de Brugwoningen en het Masker .
Wie maakt Nederland? Wie bedenkt waar nieuwe wegen en huizen komen?
Nieuws in de klas
Door Ernst van den Berg
De nieuwstool is ontwikkeld door Nieuws in de klas voor NieuwsMakers.
AMERSFOORT - Hoe is het Nederland waar we nu doorheen wandelen, rijden en fietsen, ontstaan? In de afgelopen vijftig jaar heeft onze overheid wel vier keer een plan (nota) geschreven om orde te brengen in de ruimte die Nederland heeft. Wat in die nota's is bedacht, daar lopen, rijden en fietsen wij nu elke dag door. De overheid heeft in een van de nota's gezegd dat er nieuwbouwwijken moesten komen in Amersfoort omdat de bevolking van Nederland hard groeide.
Nieuws in de klas is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de nieuwsproducties die met behulp van de tool gemaakt worden. Een van de wijken werd gebouwd bij boerderij Kattenbroek en kreeg ook die naam. De overheid bedacht ook dat er kunst moest komen in de nieuwbouwwijken. In Kattenbroek is er vooral kunst te zien in de Verborgen Zone.
Kattenbroek in beeld
KattenbroekKrant 2
Labyrinth
Speelkunst
Weinig bewoners weten dat dit beukendoolhof een kunstwerk is van Jaques Vieille met de naam 'Labyrinth'. In het verhaal van de droom van Poliphilos vindt de jonge man hier zijn geliefde Polia. De kunst van de Verborgen Zone moest ervoor zorgen dat wijkbewoners konden genieten van en ontspannen en spelen in hun woonomgeving. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Kattenbroek moest een spannende wijk worden met in de Verborgen Zone kunstwerken waarvan de bewoners zouden genieten. Met het kunstwerk 'Etenstijd' van Gust Romijn, ook wel 'de aardappelberg' genoemd, hebben in de loop van de jaren heel wat Kattenbroekse kinderen gespeeld. Helaas is een aantal aardappels verdwenen. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Groep 6/7a Gabrie Mehen
Palmbomen
Groep 6/7a van de Gabrie Mehen kwam er door interviews en onderzoek achter wat het verhaal is achter hun wijk. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Kattenbroek is voortgekomen uit een droom: een droom van een wijk waarin mensen graag willen wonen. De architecten hebben hun best gedaan. De mensen die wonen in Chrystal Palace, kunnen 's winters lekker in hun tuin zitten, want die is overdekt met glas. Erbinnen groeien palmbomen. Helaas was de deur van het gebouw op slot toen groep 6/7a een rondleiding kreeg. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Huis Emiclaer
Mooiste plek
Midden in winkelcentrum Emiclaer, aan de rand van de vijver, staat een bronzen maquette van Kattenbroek. Op deze plek stond vroeger Huis Emiclaer, een buitenplaats omringd door grachten. Het huis bestaat al lang niet meer en het koetshuis is in 1950 afgebroken. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Kattenbroek was in veel opzichten vernieuwend. Ook in de verdeling van de verschillende soorten huizen over de wijk. Tot dan toe was het gewoon om de grote dure huizen aan de rand van een wijk te bouwen. Stedebouwkundige Ashok Bhalotra liet expres bij de mooiste plek van de wijk goedkope woningen bouwen met uitzicht op de vijver. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Kattenbroek is kunst
KattenbroekKrant 3
Waarom is er kunst in Kattenbroek?
Reizen en thuiskomen
Architectuur is ook een vorm van kunst
Door Joke Bosch-Klapwijk Voordat Ashok Bhalotra begon met het maken van een plan voor Kattenbroek, bekeek hij de Amersfoortse binnenstad en de polders van Hoogland. Ook keek hij naar schilderijen van Kandinsky, met cirkels, strepen en andere vormen. Toen ging hij dromen. Hoe zouden de nieuwe bewoners graag willen wonen? Wat voelt fijn? Wat is leuk? Hij droomde over 'reizen' en over 'thuiskomen' en koos daarvoor figuren van Kandinsky: de ring voor het thuiskomen (even groot als de grachtenring in de stad), de laan der hoven voor het reizen van en naar je huis. Hij tekende de figuren op de kaart over de weilanden. Bhalotra wilde met respect omgaan met het oude landschap en zijn bewoners. Daarom liet hij sommige boerderijen en bomengroepen staan op de kaart, en ook de dekzandrug tussen Schothorst en Kattenbroek. Bhalotra wilde niet dat mensen met minder geld op minder mooie plekjes zouden wonen. De mooiste plek - de rand van de wijk met uitzicht over de vijver - bewaarde hij voor hen.
Klas kijkt kunst Prinses Maxima vond deze huizen mooi tijdens haar inburgeringstoer in 2001. Foto: Thijs Pabon
AMERSFOORT - Waarom staat er nou kunst in Kattenbroek? En wie heeft dIe kunst bedacht? Daar krijg je antwoord op als je dit stukje leest. Door Jort van der Velde Kunst is belangrijk voor Kattenbroek. Zonder kunst is Kattenbroek een saaie boel. Degene die de kunst bedacht heeft, is Ashok Bhalotra samen met vele andere kunstenaars.
Ook architectuur is een vorm van kunst. In Kattenbroek is veel bijzondere architectuur te zien. Tegenover mijn huis bijvoorbeeld (De Wingerd 17) staan de ruïnewoningen. Deze huizen zijn ontworpen door Leo Heijdenrijk. Hij wou graag huizen die de tegenstelling tussen oud en nieuw laten zien. Hij moest werken binnen het thema herfst, wat je kunt zien aan de kleur van de steen.
Door Thijs Pabon De ruïnewoningen lijken oude woningen, maar ze zijn niet oud. Aan de voorkant lijken ze op ruïnes van vroeger. Het lijkt of ze kapot zijn gegaan, door bommen en kogels. Er liggen stenen af. De achterkant van de woningen is wit. Waarom? Om de tegenstelling tussen oud en nieuw te laten zien.
Interview met architect van Gabrie Mehen Door Liam Grovenstein Op vrijdag 13 november 2015 kwam Jan Poolen op de Gabrie Mehen in groep 6/7. Hij kwam vertellen over de bouw van Kattenbroek en wij mochten hem vragen stellen. Wanneer is de Gabrie Mehen gebouwd? Jan Poolen: "Ongeveer 25 jaar geleden".
La Salle is de naam voor allemaal kleine kunstwerken in de Verborgen Zone. Zoals de putten met voetafdrukken en vogelpootjes erop. En de olifantjes, sportschoenen, auto's en andere afbeeldingen op de dakrand van de muurhuizen. Op verschillende plekken liggen planken met daar onder dieren zoals vissen, geiten, paarden en schapen.
Aan het eind van de rondleiding is er deze conclusie: Kattenbroek is heel bijzonder!
Wijk ontstond uit droom Hoe de architect begon
Hoeveel woningen staan er in Kattenbroek en hoeveel mensen wonen er in Kattenbroek? ''Er staan ongeveer 4000 woningen en er wonen ongeveer 10000 mensen.
Stel je moet een woonwijk ontwerpen. Waar begin je? Amersfoort begon met het kiezen van een goede architect. En die begon te dromen...
Woont u zelf in Kattenbroek? "Nee ik woon in de binnenstad van Amersfoort.?
Wat zou u nog willen veranderen aan Kattenbroek? "Nee ik zou niks willen veranderen."
Ashok Bhalotra droomde van alles. Later maakte hij van zijn droom huizen. Hij vond dat er ook veel kunst moest komen. Daarom maakte hij in het midden van de wijk een strook met veel kunstwerken. Daarvoor waren veel kunstenaars nodig.
door Joke Bosch-Klapwijk Stedebouwkundige Bhalotra hoopte dat de nieuwe bewoners hun wijk spannen zouden vinden. Daarvoor bedacht hij de Verborgen Zone: een lange strook, dwars op de Laan der Hoven.
Door Nafisa Adli
Een Italiaans verhaal Door Joke Bosch-Klapwijk
Olifantjes, vogelpootjes en putdeksels
Door Thijs Pabon
"Nu weet ik dat je een wijk begint met een droom", zegt een van de kinderen. " "Ik wist niet dat er zo veel kunst was in de wijk", zegt een ander.
Wat vind u het leukste dat u heeft ontworpen in Kattenbroek?'' ''Ik vind het leukste dat ik ontworpen heb de Woonlelies, ze staan aan het water van de ring.''
Het boek van Poliphilo In de Verborgen Zone liggen 18 paar geroeste stalen 'bladzijden' uit het boek van Poliphilo. Het is een kunstwerk van Joseph Semah. Maar er is nog veel meer kunst te zien.
Wist je dat Kattenbroek een heel bijzondere wijk is? De kinderen van groep 6/7a van de Gabrie Mehen wisten het niet. Maar na een rondleiding kijken zij heel anders naar de wijk waarin zij wonen en naar school gaan.
In de Verborgen Zone tekende Bhalotra parkjes, pleintjes en kunstwerken waardoor mensen konden wandelen, spelen en genieten. Aan de randen van de zone zette hij links en rechts een superlange rij Muurhuizen, waarmee hij een verbinding legde naar de Amersfoortse binnenstad. Waarom kunst in een woonwijk? Omdat kunst wat met je doet. Het zet je aan het denken. Je wordt er vrolijk van. Of misschien juist verdrietig. Je wordt er speels van. Het zorgt voor afwisseling. Je gaat denken aan vroeger of juist aan de toekomst...
De kunstwerken in de Verborgen Zone moesten geen saaie beelden op sokkels worden, maar objecten waar mensen ook aan mochten zitten. Ze moesten een verbinding vormen tussen het landschap, de architectuur, de wijk en de bewoners. En ze moesten ook een eigen verhaal vertellen. Dus niet een beeldje hier en een beeldje daar, maar beelden die pasten bij de wijk en bij elkaar een verhaal vormen. Welk verhaal? Bhalotra koos een Italiaans verhaal uit de Middeleeuwen: de droom van Poliphilo. Die gaat over de jongeman Poliphilo die in zijn droom door een tuin wandelt, op zoek naar de wijsheid. Bhalotra zocht een heleboel kunstenaars bij elkaar en vertelde hun over zijn plan. De kunstenaars werden enthousiast en bedachten van alles en nog wat om de droom van Poliphilo vorm te geven: een boomfontein, een maanhof, een menhir, maar ook een labyrint van beukenboompjes om lekker in te spelen. In het verhaal vindt Poliphilo daar zijn liefje. Vlak bij de Gabrie Mehen staat het kunstwerk 'Etenstijd': een heuvel met tafels waarop reuzenaardappels van brons liggen. Het is een eerbetoon aan het Hollandse land dat Poliphilo zou kunnen zien vanaf een heuvel.
De Nieuwstool is een initiatief van Nieuws in de klas. Nieuws in de klas is echter niet verantwoordelijk voor de inhoud van de nieuwsproducties die met behulp van deze tool gemaakt worden.
Op bezoek in boerderij Kattenbroek
Wonen onder een schuin dak
KattenbroekKrant 4
Boerderij Kattenbroek
Waaraan dankt Kattenbroek zijn naam? Groep 6/7a zocht het uit en kwam terecht bij een boerderij op de hoek van Hoogland en het vliegerveld tussen park Schothorst en Kattenbroek. Door Jasper Meeuwissen Wij zijn met een groep in de oudste boerderij van Kattenbroek geweest. Daar woont een mevrouw genaamd Majo. Wij hebben haar geïnterviewd en zijn erachter gekomen dat de boerderij uit 1877 komt. Er was een deel en een woonhuis. Op de deel stonden de koeien. En in het woonhuis woonden natuurlijk de mensen. Het dak is van riet. Het stond eerst recht, maar door de regen werd het dak zwaar en ging het schuin staan. Zo is het ook gerepareerd toen Majo en haar man 25 jaar geleden het huis van de grond af aan herbouwden. Het nieuwe dak staat dus ook scheef.
Bij de foto hieronder: Toen de familie Schoonderbeek de boerderij 25 jaar geleden kocht, was die zo vervallen dat de familie besloot alles af te breken en vanaf de grond weer op te bouwen. Helaas kwamen de bouwvakkers stenen te kort en werd een klein stukje muur, rechtsonder naast de deur, van andere steen gemetseld.
Door Zerda Nur Baglan - We gingen naar de oudste boerderij van Kattenbroek. Die heette vroeger boerderij Kattenboek. De mevrouw die daar woont heet Majo Schoonderbeek. Ze heeft geen boerderijdieren maar wel twee huisdieren en dat zijn honden. Ze heeft een linzenboom en een walnoten boom, die zijn allebei 100 jaar oud. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Stenen tekort
Skyline Kattenbroek
Door Karen Oostergetel van Nielen - Boerderij Kattenbroek is de oudste boederij van Kattenbroek. Zij ziet er nog steeds uit als vroeger. Het is mooi om daar te zijn. Je wordt daar helemaal blij van binnen. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Kattenbroek gezien vanaf het Schothorsterpark, met net zichtbaar de toren van de St.-Martinuskerk van Hoogland. Het grote grasveld tussen het park en de wijk is een dekzandrug uit de laatste ijstijd die bewust intact gelaten is tijdens de bouw van de wijk. Op oude foto's is te zien dat het toen in gebruik was als maisveld. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Achtergebleven konijnen
Oorlogsboom
Waar bleven de beesten? Voor de bouw van Kattenbroek liepen er hazen, konijnen en reeën en broedden er weidevogels tussen de koeien en schapen. De eerste bewoners van de nieuwe wijk zagen nog jarenlang hazen en konijnen lopen tussen de nieuwbouw en op het dak van een ringwoning broedde nog jaren een paartje scholeksters. Hier konijnen achter boerderij Kattenbroek. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Detail van de 'oorlogsboom' aan de rand van de dekzandrug, aan het begin van park Schothorst. Je ziet de plek waar een stok of plankje is bevestigd geweest. Vanuit deze boom hielden Nederlandse soldaten aan het begin van de oorlog de verwachte opmars van de nazi's in de gaten, aldus Peter Kok van Historische Kring Hoogland. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Wat is er over van vroeger?
KattenbroekKrant 5
Wat is er over van vroeger in de wijk? Een zoektocht naar boerderijen, bomen en een burgemeestershuis
Wat vindt de architect? Voor de vroegere bewoners van de wijk was de bouw van Kattenbroek niet leuk. De meeste van hen waren boeren en ze woonden toen in Hoogland. Veel boeren moesten hun grond verkopen voor de woningbouw. Ze verhuisden met hun beesten naar Friesland, Groningen of Drenthe. De mensen die achterbleven, wonen nu in Amersfoort tussen de nieuwbouwhuizen. Door Pita van Valkengoed Hoe is het om een wijk te bouwen op grond die van andere mensen was? We hebben gesproken met een van de architecten van Kattenbroek: Jan Poolen, die ook onze school ontworpen heeft. Hij zei: "We hebben geprobeerd met zo veel mogelijk mensen rekening te houden bij het ontwerpen van de nieuwbouwwijk. Sommige mensen gingen zelf weg! Eerst stonden alle boerderijen in een weiland, maar toen werden er allemaal huizen bij gebouwd en toen stonden die boerderijen eigenlijk ineens in de stad. Ik zou het denk ik niet nog eens zo doen..."
Het burgemeestershuis Peter Kok vertelt over oude boerderijen in Kattenbroek. Foto: Gerlinde Snijders.
Wat is er over van vroeger in Kattenbroek? Peter Kok van Historische Kring Hoogland laat ons stilstaan aan De Bekroning door Mark van Busschbach
Wat is er over van vroeger in de wijk? Vijf kinderen van de Gabrie Mehen-school zochten het antwoord op deze vraag. Ze kregen het van Peter Kok van de Historische Kring Hoogland. Kok woont vlak bij Emiclaer, in wat nu Zielhorst heet, maar vroeger was dat Hoogland. "Wij woonden óp Hoogland", zegt hij, en niet 'in'. Hij neemt de vijf kinderen mee voor een fietstochtje langs oude lanen en boerderijen én oude bomen.
door Jessie van Oversteeg
door Joke Bosch-Klapwijk
Er zijn tussen de een en drie boerderijen overgebleven van vroeger, vertelt Peter Kok. Er zijn ook kleine oude weggetjes over van vroeger, zoals de Schothorsterlaan en de Emiclaerseweg. Op sommige plekken staan nog oude bomen in de wijk. In het Schothorsterpark staat een boom met spleten voor plankjes gemaakt in de oorlog tegen Duitsland om een uitkijkpost neer te zetten.
Als je Kattenbroek uit loopt in de richting van het Schothorsterpark, bolt een groot groen vliegerveld voor je op dat duidelijk hoger ligt dan de wijken eromheen. Het is een dekzandrug die stamt uit de laatste ijstijd. Door de bevroren grond groeide er weinig en zorgde de wind voor ophogingen en dalen. Bij de bouw van Kattenbroek is de zandrug intact gehouden. Bron: archief Eemland.
Veel boerderijen afgebrand voor oorlog Door Wessel Appeldoorn Vroeger waren er alleen maar weilanden en boerderijen in Kattenbroek en nu zijn er huizen op de weilanden gebouwd. Maar er zijn nog wel wat oude boerderijen. Veel boerderijen van vroeger hebben de Tweede Wereldoorlog niet overleefd.
Ze zijn in de fik gestoken door de Nederlandse regering om vrij schootsveld te krijgen aan het begin van de oorlog. Nederland was bang voor een aanval van de Duitsers over land. Om hen goed te zien aankomen, moesten boerderijen en boomgaarden platgebrand worden.
Na de oorlog werden de meeste boerderijen weer herbouwd. Sommige zijn ongeveer dertig jaar geleden weer gesloopt om plaats te maken voor de nieuwbouw van Kattenbroek. Meer weten? Bekijk de documentaire Schootsveld van Marian Ruitenbeek en Gerrit Veenendaal op YouTube.
Een verhaal over een boom met gaten uit de oorlog
door Luna Aardse Er is een oorlogsboom in Hoogland. Je zou denken: huh? Deze krant gaat toch over Kattenbroek? Ja dat is ook zo, maar Kattenbroek hoorde eerst bij Hoogland. Er staat een boom aan de rand van het Schothorsterbos. Het is een oorlogsboom.
Waarom is het een oorlogsboom? Dat ga ik je nu vertellen. Er zijn vast wel meer bomen, maar eentje valt wel op, want als je goed kijkt dan ziet hij er anders uit dan andere bomen. Er zitten aparte gaten in uit de oorlog.
Tussen de nieuwbouw Oude boerderij bij het Katshuis Door Linda Vader Wij hebben met Peter Kok van Historische Kring Hoogland door Kattenbroek gefietst. Op de foto staan we bij de boerderij van Van Middelaar. Wij stelden Peter Kok de vraag: hoe veel oude boerderijen staan er nog in Kattenbroek? "Er staan nog een paar oude boerderijen van voor de oorlog. De rest is in de fik gestoken." In het artikel hiernaast lees je waarom.
De oudste boerderij
De oorlogsboom Niet alleen oude boerderijen herinneren eraan dat Kattenbroek vroeger een poldergebied was, maar ook een aantal oude bomen. Peter Kok van Historische Kring Hoogland nam een aantal kinderen van de Gabrie Mehen-school mee naar een boom met een bijzonder verhaal.
De rondleiding was erg leuk, vooral het bezoekershuisje aan De Bekroning, dat vroeger het huis van de burgemeester van Hoogland was. Je kunt het je eigenlijk niet voorstellen, maar Kattenbroek was eerst van Hoogland. In het bezoekershuisje kun je nu vrij inlopen om koffie of thee te halen.
De gaten werden er door Nederlandse soldaten in gemaakt zodat er plankjes in konden. Via de plankjes konden ze in de boom klimmen en daarvandaan kijken of de vijanden eraan kwamen. De gaten zijn een beetje dichtgegroeid, maar je kunt nog wel zien dat er vroeger plankjes of iets anders in heeft gezeten. Nieuwsgierig geworden? Je kan wel eens gaan kijken. Bij het grote vliegerveld kan je het bos in bij de hekjes. Je kan de boom aan je linkerhand herkennen door hem met een andere boom te vergelijken.
Wat is de oudste boerderij van Kattenbroek? Karen, Fabriozio, Zerda, Jasper en Fajah zochten het uit: het is boerderij Kattenbroek, waaraan de wijk zijn naam dankt. De boerderij staat aan de rand van Hoogland op de hoek van het vliegerveld en de Molenweg, bij de volkstuinen. De kinderen brachten een bezoek aan de boerderij. Door Fajah Butt We gingen naar de oudste boerderij in Kattenbroek. Daar woont Majo. De boerderij is gebouwd in 1877. Ze hadden eerst een ander huis maar daar moesten ze uit van de gemeente. Toen gingen ze op zoek naar een nieuw huis. Toen hebben ze de boerderij gekocht van de gemeente, dat is ongeveer 25 jaar geleden. Voordat ze er konden wonen, hebben ze de boerderij helemaal herbouwd. Ze kwamen stenen te kort. Je kunt dat zien aan de buitenmuur aan de achterkant van het huis. Majo vertelde ook dat er een granaat in de muur was geschoten in de Tweede Wereldoorlog. We kregen een rondleiding door de boerderij. En we hadden een interview. Majo vertelde dat ze hele dunne ramen heeft. Het was een beetje koud. Ze heeft geen dieren maar vroeger wel. Nu heeft ze twee honden. Ze heeft een grote schuur en een kelder. Die heeft ze hetzelfde gelaten als ze vroeger waren. En de badkamer is heel modern met een mooie glanzende vloer en een mooi bad.
Luna, Pita en Linda bij de oorlogsboom. Foto: Gerlinde Snijders. De Nieuwstool is een initiatief van Nieuws in de klas. Nieuws in de klas is echter niet verantwoordelijk voor de inhoud van de nieuwsproducties die met behulp van deze tool gemaakt worden.
Kattenbroek in beeld
KattenbroekKrant 6
Heideweg 10
Doortjes atelier
Op het atelier achter het huis van Doortje Brouwer zijn het oude straatnaambordje en huisnummer bevestigd. Het herinnert aan een verleden dat niet alleen maar rozegeur en maneschijn was: elk jaar stond de heideweg een poos onder water. De bouw van Kattenbroek maakte aan de drassigheid een eind. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
In het atelier van Doortje Brouwer. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Op de kaart
Kattenoortjes
Van de Historische Kring Hoogland kregen kinderen uit groep 6/7 een oude kaart van Emiclaer. Met de kaart in de hand gingen zij per fiets op speurtocht naar weggetjes en boerderijen uit het verleden. Lees meer op pagina 3. Foto: Gerlinde Snijders
Een van de beeldbepalende ontwerpen van Kattenbroek. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
25 jaar geleden
Maanhof
Door Qiang Hilgenbos - Na de Tweede Wereldoorlog waren er veel nieuwe huizen nodig. Nederland had een heftige strijd achter de rug. Om te voorkomen dat alle natuur in Nederland zou verdwijnen door huizenbouw, wees de overheid groeisteden aan. Ook Amersfoort werd aangewezen. Toen werd Kattenbroek gebouwd. Foto: Kattenbroek in 1991, foto genomen vanaf de Steenbes richting ring.
Door Ewout de Boer - Wij zijn door Kattenbroek gaan lopen. Op een heuvel, op de grens van Kattenbroek en Hoogland, staat een kunstwerk: een zwart huis dat Maanhof heet. De ramen zijn zwart en je moet fantaseren wat er in dat huis zou kunnen zijn. Foto: Joke Bosch-Klapwijk. Kunstenaar Kazuo Katase maakte met zijn Maanhof een tegenhanger van de Zonnehof in de binnenstad.
Op bezoek bij Doortje Brouwer
KattenbroekKrant 7
Op bezoek bij Doortje
Pomp van opa's opa
Aan het Karrespoor staat een wit Eerst heette de straat Heisteeg, huisje met gele kegeltjes in de toen Heideweg en nu woont vensterbank. Doortje aan het Karrespoor. Vroeger stond het huis tussen de Door Karel Paschedag weilanden, maar nu tussen de Foto: Doortje Brouwer - beeld uit de huizen. documentaire Schootsveld Omdat er vroeger boeren Doortje Brouwer woont al haar hele woonden, kun je onder elke school leven in hetzelfde huis, maar niet in in Kattenbroek wel botten van dezelfde straat. dieren vinden.
Een bezoek aan Doortje is een belevenis. Ben je lang, dan moet je bukken om de lage deur binnen te gaan. Je komt in een vrolijke keuken waar behalve de kelderluiken vooral de zelfgemaakte kunstwerken opvallen. Door Celeste Young We stapten op de fiets en onderweg stond een klein huisje. We parkeerden onze fietsen en klopten aan. We moesten bukken om binnen te komen omdat de deur laag was. Toen we binnen waren, zagen we een oude waterpomp waarmee we allemaal een keer mochten pompen. We vroegen Doortje hoe oud haar pomp was. "Ze zei: mijn opa's opa woonde hier vroeger. Hij had die pomp al." We keken verder rond. Naast de keuken (waar de pomp was) is een heel knus kamertje met een bankje, een siertafeltje en een Perzisch kleedje eroverheen. In totaal waren er acht bedden in het huis. En overal waar je keek, stond, hing of lag wel een zelfgemaakt kunstwerk. Buiten waren twee schuren. In eentje stonden spullen voor arme mensen. Mensen kunnen gewoon hun spullen daar neerzetten die ze weg willen geven. De andere schuur is Doortjes werkplaats. Er staan allemaal spullen met piepschuim enzo, heel fascinerend? Ze zei ook: voor mijn verjaardag heb ik liever geld dan cadeau's, want dan kan ik dat aan de arme mensen geven. Daarna zijn we naar de tuin gegaan. Het zag er zo mooi uit! Zo groot! Ik heb er een tekening van gemaakt.
Doortje Brouwer woonde vroeger aan de Heisteeg, toen aan de Heideweg en nu aan het Karrespoor.
Een pomp op het aanrecht en een schuur met pakketten
Een gezellig huisje vol kunst
Door Robin Helmich
Iedereen in Hoogland kent Doortje Brouwer. Doortje was vroeger kleuterjuf en alle Hooglandse kinderen kwamen bij haar in de klas. Nu is Doortje kunstenares.
Doortje is een vrouw van 90 jaar oud ze is vrijdag de dertiende november jarig geweest. Ze werd geboren in 1925. Het huis waar in ze woont is nu 200 jaar oud. Vroeger woonde Doortje tussen de weilanden. In haar keuken heeft ze een kraan maar ook een pomp. De kraan gebruikt ze minder vaak dan de pomp. De pomp haalt water van 25 meter diep uit de grond. Het water dat uit de pomp is gekomen is nooit vies geweest. Maar het water uit de kraan is schoon gemaakt bij de waterzuivering.
Doortje heeft ook een kelder. Toen er oorlog was, zaten ze met zijn vijftienen in de kleine kelder waar wij met zijn zessen nog maar net in passen. Doortje heeft een heel grote achtertuin. Toen de kerk die achter haar tuin staat, het Brandpunt, geen plek had voor de fietsenrekken, heeft Doortje een stukje van haar achtertuin weggeven. Voor haar verjaardag wil Doortje het liefst geld voor arme mensen die het zelf niet kunnen betalen. Ze heeft ook een garage die altijd open staat. Daar kan je oud speelgoed en oude kleren neerzetten. Doortje maakt er pakketten van en die geeft ze aan arme mensen. Net zoals wij schoenendozen maken, maakt zij de pakketten.
Door Nnambi Wijdan Alaoui
Muganda
en
We kwamen aan bij het gezellige huis van Doortje. Wij zagen haar al zwaaiend op ons wachten. Toen we daar kwamen, zagen wij gelijk dat ze houdt van kunst. Het was er niet groot, maar wel mooi. Doortje heeft geen kraan, maar een waterpomp met schoon grondwater. Het huis is meer dan tweehonderd jaar oud. Doortje liet ons haar kelder zien waar zij met haar familie kon schuilen in de oorlog. Er zit een klein raampje in de kelder. Nu gebruikt Doortje hem als voorraadkast.
Colofon De krant is een productie van groep 6/7a van de Gabrie Mehen-school in Kattenbroek en het sluitstuk van het Kattenbroek-project. Doel van het project was erachter te komen wat de geschiedenis is van het 25-jarige Kattenbroek en hoe een nieuwbouwwijk tot stand komt. Redactie: Bebel, Celeste, Chuma, Demi, Ernst, Ewout, Fabrizio, Fajah, Jasper, Jayden, Jessie, Jort, Karel, Karen, Liam, Linda, Luna, Mark, Michelle, Nafisa, Nnambi, Pita, Qiang, Robin, Thijs, Wessel, Wijdan, Zerda. Eindredactie: Joke Bosch-Klapwijk
Naast de deur van Doortje Brouwer.
Door Joke Bosch-Klapwijk Doortje staat optimistisch in het leven. Dat zie je aan haar lieve pretogen, maar ook aan de vrolijkgekleurde kunstwerken die overal in haar huis te vinden zijn. In veel van haar werken zitten grapjes en Doortje zelf heeft daar zelf veel plezier in. De kunstwerken bestaan hoofdzakelijk uit afvalmaterialen: stroken vuilniszak, piepschuim, restjes wol, betonijzer en verder alles wat Doortje maar in handen komt.
De Nieuwstool is een initiatief van Nieuws in de klas. Nieuws in de klas is echter niet verantwoordelijk voor de inhoud van de nieuwsproducties die met behulp van deze tool gemaakt worden.
Architect in de klas
Interview met architect Jan Poolen
KattenbroekKrant 8
Bijzondere straatnaambordjes
Jan Poolen, architect bij Zeep Architecten, ontwierp een aantal huizen in Kattenbroek, waaronder Villa Rondo, Woonlelies, Hof der Liefde én de Gabrie Mehen. Bebel interviewde hem tijdens een bezoek aan de Gabrie Mehen in november 2015. Door Bebel Piersma en Demi Hazelaar Had u eerst een ander idee voor deze school? "Wij kregen de opdracht om een school te ontwerpen. De directeur had zelf mooie ideeën over hoe de lokalen eruit moesten zien en welke kleuren er moesten komen. We zijn samen gaan nadenken en praten hoe de school eruit moest komen te zien." Hoe lang doe je erover een school te bouwen? "Dat is niet zo heel lang eigenlijk, zo ongeveer een jaar. Dat komt mede omdat wij al weten wat we moeten maken, want we moeten altijd eerst een ontwerptekening maken. En we vergaderen daar ook over, dus dan heb je de grootste stap al gezet." Hoe zag Kattenbroek eruit voordat de huizen en scholen er stonden? "Vroeger waren er allemaal weilanden met dieren, natuur en boerderijen. En sommige van die boerderijen staan er nu nog. Sommige zijn opgeknapt, andere niet. Natuurlijk waren sommige mensen het er niet mee eens dat alle natuur weg werd gehaald voor een nieuwe stad, sommige zijn daarom ook verhuisd. Bent u tevreden over alles wat u heeft ontworpen? "Er zijn altijd dingen waar je wel tevreden om bent en dingen waar je niet zo tevreden mee bent. Ik heb wel wat dingen ontworpen waarover ik niet zo tevreden ben. Uiteindelijk wordt het altijd anders dan je dacht dat het zou worden."
Kattenbroek moest geen doorsneewijk worden. Zelfs de straatnaambordjes werden speciaal ontworpen met bovenin het beeldmerk van Kattenbroek, Het beeldmerk bestaat uit deze vormen: de ring, de vijver, de Laan der Hoven, de Kreek en de Verborgen Zone. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Vernieuwende wijk
Madurodam
Jan Poolen herinnert zich de tijd van de aanleg van Kattenbroek nog goed. Het was heel bijzonder om samen te werken aan zo'n vernieuwende wijk, zegt hij 25 jaar later. Ashok Bhalotra daagde ons uit om vanuit dromen en ideeën te werken. Dat was nog Nooit eerder gedaan. Hij heeft daarmee veel betekent voor de stedenbouw.
Door Chuma Stam - Wat veel mensen willen weten is hoeveel mensen en huizen er in Kattenbroek zijn. Dat zijn er echt heel veel. Zowel mensen als huizen. We blijven niet langer in spanning. Er staan 5000 tot 6000 huizen. En er wonen ongeveer 12.000 mensen. Kattenbroek is beroemd. Deze 'brugwoningen' van architect Leo Heijdenrijk hebben een plaatsje gekregen in Madurodam. Foto: Thijs Pabon
Meest geslaagd
Muurhuizen
Door Jayden van Amerongen - Tijdens het interview met Jan Poolen over Kattenbroek vertelde hij over de geschiedenis van de bouw, waarom hij ontwerper wilde worden en over zijn leven. Poolen is 60 jaar ouden. De woonlelies aan het water van de ring vindt hij zijn meest geslaagde ontwerp van Kattenbroek. Foto: Joke Bosch-Klapwijk
Voordat stedebouwkundige Bhalotra begon met ontwerpen van Kattenbroek, bracht hij een paar bezoeken aan Amersfoort. Voor de lange rij huizen die aan weerszijden de Verborgen Zone markeren, liet hij zich inspireren door de Muurhuizen in de binnenstad. Foto: Joke Bosch-Klapwijk