Spectrum. thema > Klantvolgend werken. Een uitgave van, s Heeren Loo 5e jaargang, nummer 3, oktober Joris wil vaker zijn vriend zien

Spectrum , Een uitgave van s Heeren Loo 5e jaargang, nummer 3, oktober 2007

thema > Klantvolgend werken in dit nummer o.a.

Joris wil vaker zijn vriend zien pagina 8

Ik wil werk dat interessant is pagina 16

Niemand in de kou laten staan pagina 18

Het levensverhaal als leidraad pagina 24

3

COLUMN

VAN DE REDACTIE

COLOFON

Klachtencommissie cliënten Een klacht zal in de regel eerst worden besproken met de leidinggevende van de cliënt die het betreft (bijvoorbeeld hoofd wonen) of met de naasthogere leidinggevende (bijvoorbeeld de regiomanager). Van dit gesprek of de gesprekken kan een schriftelijk verslag worden gevraagd. Als deze gesprekken geen bevredigende oplossing bieden, kan de klager een klacht indienen bij de klachtencommissie.

Titel bedrijfsblad

In deze Spectrum besteden we volop aandacht aan ontwikkelingen binnen ’s Heeren Loo. Want dat de organisatie aan het veranderen is, kan niemand zijn ontgaan. Er gebeurt de komende tijd veel. Zo doet het nieuwe Persoonlijk Plan zijn intrede en zijn Shared Service Centra en het Management Developmenttraject in ontwikkeling. Het doel van alle veranderingen is dat onze dienstverlening nog beter wordt. We gaan in onze dienstverlening steeds meer de klant volgen in zijn ontwikkeling en keuzes. Klantvolgend werken, een leven lang als het moet! Wat opvalt, is dat het begrip ‘klantvolgend’ opmerkelijk snel binnen de organisatie is opgepakt. Kennelijk sluit het aan bij onze ideeën over hoe de dienstverlening er uit moet gaan zien. Maar wat is klantvolgend werken nu precies en wat betekent het voor een ieder die werkt bij ’s Heeren Loo? In dit nummer laten we dit vanuit verschillende invalshoeken zien. Het meest boeiend is natuurlijk wat de klant er aan heeft. Dit lees je in de artikelen waarin managers verslag doen van hun gesprek met een cliënt. Namens de redactie wens ik je veel leesplezier,

Spectrum Hoofdredactie Gré de Groot a.i. Eindredactie Nynke Feenstra

Klachten kunnen worden ingediend bij: Klachtencommissie ’s Heeren Loo T.a.v. Wijn en Stael Advocaten mr. E.L. Pasma Postbus 354 3500 AJ Utrecht

Redactie Ron Cornet, Eric Oudshoorn Vormgeving Yabber, Utrecht Omslagfoto Jan Nijeboer

Klachtencommissie medewerkers Een klacht dient eerst te worden besproken met de leidinggevende en de naasthogere leidinggevende. Van het gesprek of de gesprekken wordt een schriftelijk verslag gemaakt. Als deze gesprekken geen bevredigende oplossing bieden, kan de klager een klacht indienen bij de klachtencommissie.

Druk Koninklijke Drukkerij C.C. Callenbach, Nijkerk Correspondentieadres ’s Heeren Loo Postbus 550 3850 AN Ermelo

Eric Oudshoorn P.S. Door personeelsproblemen heeft deze uitgave langer op zich laten wachten. We hopen dat dit eenmalig is.

redactie.spectrum@sheerenloo Oplage 9600 exemplaren Verschijningsfrequentie tweemaandelijks

IN DEZE SPECTRUM 8

16

18

24

Uiterste inleverdatum kopij Spectrum 1 is 15 januari 2008. Het thema van dit nummer is ‘Jeugd & gezin’.

Joris wil vaker zijn vriend zien Regiomanagers in gesprek met cliënten

Ik wil werk dat interessant is

Niemand in de kou laten staan Reïntegratieplekken voor WAO-ers

De vertrouwenspersonen voor respektievelijk Apeldoorn en Ermelo zijn:

Het levensverhaal als leidraad Welke ervaringen heeft de cliënt opgedaan in zijn jeugd

EN VERDER 4

Zo gewoon mogelijk leven

20

Om & Om

21

Als familie wegvalt

23

Het Duo

26

In the picture

27

oktober 2007

Spectrum

Vertrouwenspersoon Als je als medewerker van ’s Heeren Loo te maken krijgt met ongewenste omgangsvormen bepaal jij wanneer het gedrag van een collega voor jou onaanvaardbaar is. Het kan hier gaan om lichamelijk toenaderingen, dubbelzinnige opmerkingen, seksueel getinte grappen, toespelingen, pesten of discriminerende opmerkingen. Een gesprek met de vertrouwenspersoon blijft altijd tussen u en de vertrouwenspersoon tenzij u wilt dat er meer mee gedaan wordt. De vertrouwenspersoon kan u daarbij helpen.

Een gesprek met Ina Hop

SpectrumKort

Klachten kunnen worden ingediend bij: Klachtencommissie medewerkers Ambtelijk secretariaat Heerenhuus Postbus 550 3850 AN Ermelo

thema

> Klantvolgend werken

Werken aan onze kernwaarden Dit nummer van Spectrum staat bol van de positieve ontwikkelingen. Hieruit blijkt maar weer hoeveel mooie activiteiten er zijn en hoeveel medewerkers goed en hoogwaardig werk leveren. Hulde daarvoor! Een van onze belangrijkste uitgangspunten is dat we klantvolgend willen zijn. Deze Spectrum laat zien dat we daar volop mee bezig zijn. Om klantvolgend te kunnen zijn, is het ook belangrijk dat we ‘medewerkervolgend’ zijn. De voorbereidingen daarvan zijn in volle gang. Dit najaar starten we met aandacht voor de primaire processen. Daar waar cliënten en medewerkers samenzijn en samenwerken. En natuurlijk kan dit alleen in partnerschap met ouders en verwanten. We komen hier in een ander nummer op terug. Maar ondanks alle positieve ontwikkelingen zijn velen van ons nog verdrietig over het zeer ernstige incident in Klooster. Twee jonge mensen, hun ouders, broers en zusje zijn erdoor beschadigd. Zij kregen niet de veiligheid die we een ieder willen bieden. Deze tragische gebeurtenis, het openbaar maken van het rapport en mijn maatregelen houden de gemoederen in en buiten ‘s Heeren Loo volop bezig. Iedere treurige situatie geeft ons ook de kans om nieuw leven te blazen in wat aan verandering toe is. Daarom heb ik alle teams, inclusief de ouders, opgeroepen om het rapport te lezen en te melden welke ongewenste situaties ook in jouw woning of team plaatsvinden en welke kansen er zijn om een situatie te veranderen. Alle managers verzamelen jullie opmerkingen, aantekeningen en wensen. Wij zullen dit in het ontwikkeltraject een plaats geven en je op de hoogte houden van wat we er mee doen.

Johan Pap De Voorwaarts 61 7325 AA Apeldoorn 06 – 29366057 e-mail: [email protected]

Bij de start van dit nieuwe werkjaar 2007/2008 zal ik er alles aan doen dat we de vier waarden van ‘s Heeren Loo, inclusief geborgenheid (veiligheid), volop waarmaken. Gezien de hoge kwaliteit van veel van onze medewerkers, heb ik hier alle vertrouwen in. We zijn in staat om van ‘s Heeren Loo een van de meest veilige dienstverlenende organisaties te maken.

Veronika Fledderman Posbus 550 3850 AN Ermelo 06 – 20300394 e-mail: [email protected]

Lydia Helwig Nazarowa Directeur – bestuurder ’s Heeren Loo

oktober 2007

Spectrum

SPECTRUMKORT

•• Dankbetuiging Namens de familie willen Hans en Agnes Plu–In ’t Hol hun dank uitspreken voor de belangstelling en voor de vele reacties naar aanleiding van het overlijden van Adrie in ’t Hol. Hij overleed op zaterdag 24 maart 2007. Adrie heeft zich in zijn clownspak ‘bij de engeltjes’ gevoegd.

•• Eerste schets van ‘Ons Droomhuis’ Op donderdag 6 september 2007 toonde architect Afaina de Jong een eerste schets van het ideale zorghuis voor kinderen met een islamitische achtergrond. De schets voor dit ‘droomhuis’ is tot stand gekomen op basis van de ideeën die een verkennersgroep, bestaande uit zes moeders en zussen van kinderen met een verstandelijke be-

perking of een ontwikkelingsachterstand, heeft geformuleerd. In ‘Ons Droomhuis’ zal worden geleefd en gewerkt vanuit de islamitische geloofsovertuiging. Op basis van een nader uit te werken plan zal ‘s Heeren Loo het Droomhuis realiseren. De presentatie van het Idee van Ons Droomhuis vond plaats in de schouwburg van Almere.

•• Open Monumentendag Op zaterdag 8 september 2007 bezochten diverse belangstellenden het terrein Schuylenburg in het kader van de landelijke Open Monumentendagen. Dit jaar werd de schijnwerper gericht op de twintigste-eeuwse bouwkunst onder de titel ‘Moderne Monumenten’. Het terrein van de vestiging Schuylenburg kent een rijke historie. In 1908 werd er een inrichting gebouwd voor joodse psychiatrische patiënten, genaamd Het Apeldoornse Bosch. Sinds

SPECTRUMKORT

oktober 2007

Spectrum

1952 biedt Schuylenburg op deze plek ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking. Tijdens de Open Monumentendag was een route uitgezet over het terrein die de bezoekers langs verschillende gebouwen leidde. Eén van de rijksmonumenten was opengesteld. Hier werd de film Het laatste glas melk van Eli Asser vertoond. Deze film handelt over de deportatie van de joodse bewoners in het jaar 1943.

De bouwvergunning voor de eerste fase is verstrekt. De plannen beslaan de bouw van ruim 350 wooneenheden op het terrein. Voor de cliënten van ’s Heeren Loo worden daarnaast 134 wooneenheden aan vervangende nieuwbouw gerealiseerd. Het totaal aan bebouwd oppervlak zal niet wezenlijk wijzigen. De onderdelen die nog onder de bestaande bestemming ‘zorgdoeleinden’ vallen, kunnen verder ontwikkeld en uitgevoerd worden. Voor de andere onderdelen moet een procedure voor een bestemmingswijziging worden opgestart.

goge aan de Jodenkerksteeg in Harderwijk. Bij een kopje koffie bespreken de cliënten wat ze die dag gaan doen. De ene keer maakt de groep een cultureel uitstapje naar de oude botters of naar het museum, de andere keer blijven de cliënten in de oude synagoge. Daar is ook genoeg te doen. Samen doen de bezoekers een spelletje of ze zingen met elkaar onder gitaarbegeleiding. Niets moet, en bijna alles mag. Het is de bedoeling dat de groep de komende tijd nog heel wat van Harderwijk gaat zien en dat de cliënten samen allerlei leuke activiteiten ondernemen.

Copyshop Bolwerk groeide zodanig dat het gebouw op het terrein Schuylenburg te klein werd. Daarom verhuisde de copyshop naar een nieuwe locatie. In juli 2007 opende Bolwerk de deuren aan Voorwaarts 61 in Apeldoorn. Hier kopiëren cliënten dagelijks clubbladen, folders en uitnodigingen. Copyshop Bolwerk verzorgt ook post en drukwerk, lamineert papierwerk en verkoopt kaarten en papier. De opdrachten kunnen doorgegeven worden per e-mail via [email protected], of telefonisch op nummer 055–3696825. Langskomen kan natuurlijk ook. Door de verhuizing kan de copyshop meer opdrachten verwerken. Tevens is het nieuwe adres beter bereikbaar.

•• Meer plek voor het Concernbureau

•• Twee bijzondere buurtsupermarkten

Het Concernbureau had behoefte aan meer werkplekken en meer vergaderruimte. Daarom is het op 21 juni 2007 verhuisd naar een nieuw pand aan de Berkenweg 7 in Amersfoort. Het kantoor bevindt zich op drie minuten lopen van het station Amersfoort Centraal. Het volledige adres en een routebeschrijving naar het nieuwe kantoor zijn terug te vinden onder ‘Organisatie. Adressen ’s Heeren Loo’ en op www.sheerenloo.nl/contact/Concernbureau.asp.

•• Gespecialiseerde reisorganisatie

Uit onderzoek blijkt dat er vanaf 2008 mogelijk een tekort ontstaat aan personeel in de gehandicaptenzorg. Om dit tegen te gaan start de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) een project. Het heet ‘De professionele gehandicaptenzorg beter in beeld op de arbeidsmarkt’. De VGN wil met een landelijke campagne meer jongeren interesseren voor een baan in de sector. Het project richt zich op de lange termijn. Zo is aan het begin van het schooljaar een spreekbeurtkoffer voor basisscholen beschikbaar en start in de onderbouw een pilot met lespakketten. Daarnaast wordt een programma ontwikkeld voor gastlessen die de gehandicaptenzorginstellingen kunnen geven in het voortgezet- en beroepsonderwijs. Negen medewerkers van zorginstellingen op het gebied van communicatie, personeel en organisatie adviseren de projectgroep. Henk Prins, bestuurder van ’s Heeren Loo, is voorzitter van deze klankbordgroep. Hij is enthousiast over het project. ‘De campagne moet kloppen en aansluiten bij de doelgroepen die we willen aanspreken. Willen we de totale jonge doelgroep bereiken, dan is een gerichte campagne noodzakelijk, waarbinnen we zeker nieuwe wegen moeten bewandelen.’

In juli 2007 werd de buurtsuper Attent op de Brink in Apeldoorn feestelijk heropend. ‘Ruim een jaar geleden vroeg het Facilitair Bedrijf aan de Regio Dagbesteding of het mogelijk was om de bestaande supermarkt in Apeldoorn over te nemen. Uit een haalbaarheidsstudie bleek dat een “buurtsuper speciaal” denkbaar was. Dat is een supermarkt die wordt gerund door mensen met een verstandelijke beperking. De omvorming van de supermarkt is nu gereed,’ vertelt regiomanager Hetty Verhulst. In de buurtsuper werken inmiddels tien cliënten. Ze zijn enthousiast over hun nieuwe baan. In totaal kunnen zestien cliënten een baan vinden in de winkel. De buurtsuper is één van de eerste bedrijfsmatige activiteiten op de Brink. In de toekomst kunnen cliënten ook werken in de vernieuwde Brasserie, in de bakkerij of in de copyshop Bolwerk. De supermarkt is zes dagen per week open. Van maandag tot en met vrijdag van negen tot zes en op zaterdag van negen tot vijf. Ook in Ermelo start een ‘buurtsuper speciaal’. Deze openen 1 oktober 2007 haar deuren.

•• Copyshop Bolwerk verhuisd

SET-Reizen is gespecialiseerd in vakanties voor mensen met een verstandelijke en/of een lichamelijke beperking. De persoonlijke mogelijkheden, wensen en interesses van de reizigers staan centraal tijdens deze vakanties. Het reisaanbod is onderverdeeld in vakanties voor jongeren, volwassenen en senioren. De vakantiegangers worden begeleid door enthousiaste en ervaren vrijwilligers die op hun beurt ondersteund worden door beroepskrachten. Kijk voor meer informatie op www.set-reizen.nl.

•• Start nieuwbouw in Ermelo Na een jarenlange voorbereiding en een net zo lange vertraging door procedurele bezwaren, is in september 2007 een start gemaakt met de vervangende nieuwbouw voor 134 plaatsen op de hoofdlocatie in Ermelo. De bouw van tachtig cliëntwoningen - de eerste fase van het project - is daarmee in gang gezet. In het voorjaar zijn de bomen op het terrein al verwijderd. Daarbij is rekening gehouden met het begin van het broedseizoen van de vogels. Onlangs is gestart met het zogenoemde infrastructurele deel van de nieuwbouw. Daarbij gaat het om het omleggen van bestaande wegen en het leggen van nieuwe kabels en leidingen. Voor het gehele terrein is een masterplan ontwikkeld dat inmiddels door de gemeente Ermelo is geaccordeerd.

•• Campagne om jongeren te werven

•• Activiteiten vanuit de oude synagoge Vanuit het activiteitencentrum voor ouderen van ’s Heeren Loo Het Trefpunt is een paar maanden geleden een nieuwe groep gestart. Deze groep komt bijeen in de oude syna-

•• Vertrek Anton Westerlaken Anton Westerlaken, de voorzitter van de Raad van Bestuur, stapt per 1 november 2007 over naar het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Daar gaat hij eveneens deel uitmaken van de Raad van Bestuur. Hij zal zich in deze functie in het bijzonder richten op het versterken van de cliënt- en patiëntgerichtheid en op de nieuwbouw van het ziekenhuis. Voor Westerlaken is het een mooie stap in zijn

oktober 2007

Spectrum

lees verder p. 6

SPECTRUMKORT

SPECTRUMKORT

loopbaan, al vindt hij het niet gemakkelijk om ’s Heeren Loo achter zich te laten: ‘We hebben de afgelopen jaren veel bereikt, maar er ligt ook nog veel werk. Ik ga de collega’s en natuurlijk ook onze cliënten missen.’ Over zijn opvolging is bij het maken van deze Spectrum nog niets bekend.

•• Leertraject in de horeca In De Ervaring in Nunspeet krijgen cliënten een leertraject aangeboden die hen voorbereidt op een baan in de horeca bij De Ontmoeting in Ermelo of bij Alleman in Harderwijk. Er zijn twee opleidingen mogelijk: ‘Werken in de keuken’ en ‘Meewerken in de horeca’. De opleiding ‘Werken in de keuken’ verandert overigens in ‘Werken in de horeca’. Deze erkende, aangepaste opleiding wordt ondersteund vanuit

gemaakt in de totstandkoming van een Shared Service Centre (SSC). De belangrijkste motivatie voor het vormen van dit SSC is om de mensen in de directe zorg optimaal te kunnen bedienen. De secties willen nog beter kunnen inspelen op de vraag van de klant. Dat kan door de aanwezige kennis over de klanten te bundelen. In de praktijk werken de ondersteunende secties Facilitair Bedrijf, Financiën & Informatica en Personeel & Organisatie al steeds vaker samen onder de noemer ‘Dienstencentrum’. In de nabije toekomst zal ook de sectie Communicatie onderdeel gaan uitmaken van dit Dienstencentrum. De sectie Financiën & Informatica is in 2006 verhuisd naar Rietveld 55a in Apeldoorn. De sectie Personeel & Organisatie is begin september 2007 eveneens naar deze stad overgebracht. De medewerkers van de deels nog nieuw te vormen sectie Communicatie zullen in het najaar van 2007 verhuizen. Het Facilitair Bedrijf blijft vooralsnog gehuisvest op de bestaande plaatsen. Mogelijk krijgt het Dienstencentrum één centraal telefoonnummer. Deze optie wordt momenteel onderzocht.

•• Paniek bij de redactie het bedrijfsleven. Mensen met een licht verstandelijke beperking kunnen hiervoor in aanmerking komen. Een aantal cliënten werkt al in de Ontmoeting in Ermelo of bij Alleman in Harderwijk. Op basis van de gedachte ‘Ieder mens heeft recht op onderwijs’ is de opleiding ‘Meewerken in de horeca’ tot stand gebracht. Deze is het afgelopen jaar gestart. Het accent ligt hier op het leren in de praktijk, de grootste uitdaging voor de cliënt. Deze opleiding is voor mensen die zeer moeilijk leerbaar, maar wel trainbaar zijn. Voor meer informatie bel 0341-264153.

•• Marco Neijts nieuwe voorzitter Centrale Bewonersraad

De Centrale Bewonersraad heeft op 27 juni 2007 een nieuwe voorzitter gekozen. Er waren twee gegadigden: Steef Roelofsen en Marco Neijts. De meeste stemmen gingen naar Neijts uit Monster. Roelofsen is vice-voorzitter geworden. Met cadeaus en bloemen is daarna afscheid genomen van de vorige voorzitter, Henk Prins.

•• Ondersteunende secties gaan op in Shared Service Centre

De ondersteunende secties Facilitair Bedrijf, Financiën & Informatica en Personeel & Organisatie hebben een begin

oktober 2007

Spectrum

Er is een lichte paniek ontstaan in de redactie van Spectrum: Annemiek Sevenstern heeft een andere baan, Netty Witmer is overgestapt naar de Twentse Zorginstellingen en Anita Keuper is vanaf 1 oktober jl. programmamedewerker LVG-project ‘s Heeren Loo. Door deze omstandigheden is de redactie van Spectrum in korte tijd geslonken tot slechts twee personen. Gelukkig is Gré de Groot bereid om tijdelijk de hoofdredactie op zich te nemen, maar alle medewerkers zullen begrijpen dat een blad als Spectrum niet gemaakt kan worden door zo’n kleine redactie. Daarom doen Eric Oudshoorn en Ron Cornet een dringend beroep op medewerkers die op de hoogte zijn van het laatste nieuws en graag een vinger in de pap hebben, medewerkers die weten wat interessant is om te lezen en de organisatie kennen. Zelf willen schrijven is een pre maar geen noodzaak. Interesse in een plek in de redactie? Neem dan contact op met Gré de Groot.

•• Cliënten aan het woord in jaarverslag Voor het jaarverslag over 2006 voerden de leden van de Raad van Bestuur gesprekken met een aantal cliënten. Centrale vraag in deze gesprekken was: wat is de kracht van ’s Heeren Loo? Wat is de kracht van de cliënten, van de medewerkers en van de rest van de samenleving? Door de dialoog aan te gaan met cliënten komt de organisatie erachter welke wensen de cliënt heeft en waar zijn of haar kwaliteiten liggen. Dat laatste is met name belangrijk omdat ’s Heeren Loo denkt vanuit mogelijkheden en

kwaliteiten, oftewel: vanuit kracht. Met deze zienswijze blijken er meer mogelijkheden te zijn dan in eerste instantie wordt gedacht. De leus ‘Kracht biedt keuze’ komt in diverse activiteiten uit 2006 terug, zoals in de resultaten die behaald zijn ten behoeve van de HKZ-certificaties en in de dvd ‘Leo luistert muziek, Leo maakt muziek’. Deze dvd laat zien hoe een cliënt met een ernstige meervoudige beperking zelfstandig zijn favoriete muziek kan draaien. Het jaarverslag over 2006 bestaat uit twee delen: een over ’s Heeren Loo en een deel over Kwadrant. De documenten zijn te vinden op intranet onder http://sheerenloomidden. intranet/nieuws/jaardocumenten en op internet via www. sheerenloo.nl/publicaties/Jaarverslag/2006.

•• Symposium over een veranderende relatie ’s Heeren Loo viert het honderdjarig bestaan van de organisatieonderdelen Kwadrant, Emaus en Waalborg met een symposium. Het onderwerp is de relatie tussen cliënt en professional, een relatie die in de afgelopen eeuw aan veranderingen onderhevig is geweest en nog steeds in ontwikkeling is. Op het symposium wordt het thema breed belicht door verschillende sprekers. Het zijn Jacobine Geel, theologe en programmamaker bij IKON en NCRV, Andries Baart, bijzonder hoogleraar opbouwen activeringswerk aan de Katholieke Theologische Universiteit te Utrecht, Hans Reinders, hoogleraar ethiek aan de VU in Amsterdam, Xavier Moonen, adviseur van de Raad van Bestuur van de Koraal Groep en Jet Isarin, filosoof/onderzoeker en ouder van een gehandicapt kind. Meer informatie over het symposium, dat op donderdag 8 november 2007 wordt gehouden in het Openluchtmuseum in Arnhem, is te vinden op www.sheerenloo.nl.

•• Geslaagd! Vijftien cliënten van ’s Heeren Loo in Ermelo hebben in het cursusjaar 2006-2007 een BBL-opleiding tuin en park doorlopen. Ze hebben deze opleiding allemaal afgerond met een diploma op niveau 1. De begeleiding van deze vijftien tuiniers in de dop was in handen van Hans Nobel, leerkracht aan het Wellantcollege in Houten. Vanuit ’s Heeren Loo werd de groep begeleid door Aart Hagen en Pieter Wagenmakers. In juli 2007 zijn de cursisten en begeleiders ter afsluiting naar Walibi Flevo gegaan, waar ook de diploma ’s werden uitgereikt. In het jaar 2007-2008 is een nieuwe groep van start gegaan. Zij maken gebruik van een lokaal in de oude school op het terrein in Ermelo. Stuur voor meer informatie over de opleiding een e-mail naar Aart Hagen op [email protected]. Er zijn ook plannen om een opleiding dierenverzorging te starten, niveau 1, op de Klinkboerderij.

•• Samenwerking met Recreatiepark Hazevreugd

Recreatiepark Hazevreugd in Urk en ‘s Heeren Loo hebben in juli 2007 een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. ‘De totstandkoming hiervan is perfect en in goede harmonie verlopen’, zegt projectcoördinator Gerard Meinen. De eerste medewerkers met een lichte (verstandelijke) beperking gingen kort na de ondertekening aan de slag. Met veel plezier staken de kersverse medewerkers de handen uit de mouwen om het gras te maaien, te schoffelen, op te ruimen en de paarden te verzorgen. ‘We zijn begonnen met het invullen van twee werkdagen per week, maar we willen dit uitbreiden naar vijf’, aldus Meinen. In deze vorm van dagbesteding staat het contact met de rest van de samenleving centraal. Er is plaats voor maximaal zestien cliënten. ‘We hebben inmiddels contact met medewerkers van Het Drukpunt en van De Zonnebloem, maar we willen heel graag in contact komen met anderen die belangstelling hebben voor dit project, want we hebben nog werkplekken open.’ De activiteiten worden uiteraard toegespitst op de behoeften van de deelnemer, zodat deze het werk met plezier kan uitvoeren. Het werk bij Hazevreugd kan een opstap zijn naar een betaalde baan in het bedrijfsleven. Wie meer informatie wil, kan contact opnemen met Gerard Meinen op de telefoonnummer 06-29477419. Aanmelding kan tussen negen en vijf uur via Advies en Informatie op het telefoonnummer 0800-3555555 of via een e-mail: [email protected].

•• Bij het stadion In de vorige Spectrum gaf Ed Doornekamp in een interview met Anita Keuper aan dat hij graag op de foto wilde bij het PSV-stadion. Dit was toen niet te realiseren. Maar gelukkig heeft de redactie nu wel een foto van hem bij zijn geliefde plek. Met dank aan Martin ter Veen.

Ed Doornekamp bij de laatste wedstrijd van het seizoen

oktober 2007

Spectrum

THEMA-ARTIKEL

Wat is klantvolgend werken? Door Jan-Willem Woensdregt , bestuurssecretaris

Het proces waarin we met ouders en familie klantvolgende dienstverlening gaan bieden, krijgt meer en meer vorm. Maar klantvolgend werken, hoe gaat dat? Jan-Willem Woensdregt formuleert een antwoord. Maar wat vind jij?

Joris wil vaker zijn vriend zien Door Hetty Verhulst, regiomanager dagbesteding Apeldoorn e.o. en Paul Bouwman, regiomanager regio Apeldoorn

De regiomanagers Hetty Verhulst en Paul Bouwman hadden de verwachting dat klantvolgend werken bij ernstig beperkte cliënten moeilijk zou zijn. Op dinsdag 19 juni 2007 gingen zij in gesprek met Joris Rosenbrand en zijn moeder Gerry. Het werd een bijzonder gesprek. ‘We gunnen iedereen een ontmoeting als deze.’ Doel van het gesprek is te onderzoeken hoe Joris zijn leven binnen ’s Heeren Loo ervaart. Lukt het ’s Heeren Loo de dingen die voor Joris belangrijk zijn in het leven, te realiseren? We gaan in gesprek met Joris en zijn moeder Gerry, die nauw betrokken is bij het leven van haar zoon. Helaas bleek de zorgcoördinator niet bij het gesprek aanwezig te kunnen zijn. Acute gezondheidsproblemen van een medebewoner van Joris vroegen haar aandacht.

Wie is Joris? Joris is 22 jaar en woont nu acht jaar bij ‘s Heeren Loo Apeldoorn. De eerste jaren was dit in een paviljoensetting (Larix). Maar nu woont hij in een aangepaste woning voor zes cliënten die, naast een verstandelijke beperking ook lichamelijke beperkingen hebben. Joris is blind en zodanig spastisch dat hij altijd in zijn aangepaste rolstoel zit. Zijn lage gewicht is een punt van zorg. Dit wordt met vereen-

oktober 2007

Spectrum

de krachten van begeleiders en ouders op peil gehouden! Moeder Gerry regelt gebak als hij weer een pondje is aangekomen.

Vrienden Zijn familie is erg belangrijk voor hem. Aan moeder Gerry, papa Piet, zus Lydia, broer Dennis en de andere familieleden is Joris zeer gehecht. Zodra zij tijdens ons gesprek genoemd worden, verschijnt er een brede glimlach op zijn gezicht. Aan zijn gelaatsuitdrukking is goed af te lezen wat zijn mening is over de verschillende onderwerpen. Zo laat hij een echte schaterlach horen als zijn vroegere woninggenoot Bisnat ter sprake komt. Joris en Bisnat hebben zes jaar geleden in dezelfde woning gewoond. Op een receptie hebben de knapen elkaar onlangs weer ontmoet en hadden veel plezier samen. Het is duidelijk dat ze vrienden zijn. Op onze vraag hoe het komt dat ze elkaar niet vaker

Drijfveren Maar ook zijn het vragen waar geen eenduidig antwoord op is. Klantvolgend werken is geen methodiek of nieuwe procedure. Klantvolgend werken is vanuit eigen drijfveren op zoek gaan naar dat wat echt waarde toevoegt en dat vervolgens vormgeven.

Onderzoeken

Reageer Managers pakken in deze Spectrum het stokje op. Ze zijn in gesprek gegaan met cliënten, hun familie en begeleiders om te onderzoeken wat klantvolgend kan zijn. De eerste verhalen zijn opgeschreven. We nodigen jullie uit het stokje over te nemen. Reageer, door zelf gedachten, ervaringen, dilemma’s en belevingen op te schrijven en deze te delen. Te delen met de mensen met wie je samenwerkt, met leidinggevenden of met de redactie van Spectrum. •

Reacties kun je sturen naar: [email protected]

Het is een voortdurende onderzoekstocht bij jezelf, en samen met anderen. En ook het delen van kennis en inzichten, handelen en opnieuw stilstaan en onderzoeken. Dat vraagt klantvolgend werken van ons. En daarvoor krijgen we een heleboel terug.

zien, antwoordt de moeder van Joris dat ze daar eigenlijk nooit bij stil heeft gestaan. De begeleiding op de woning ook niet. ‘Ik ga het regelen,’ zegt ze kordaat.

Muziek luisteren Joris vindt het belangrijk dat hij naast de contacten met zijn medebewoners ook rust heeft en zijn eigen ruimte. Aan zijn rolstoel hangen twee speakers waarmee hij kan luisteren naar de muziek waar hij van houdt, zoals Jan Smit. Zijn kamer is door zijn ouders ingericht als een kajuit en heeft vuurtorens aan de muur. Het ziet er geweldig uit. Sinds kort beschikt Joris ook over een laptop. Hiermee kan hij genieten van verhaaltjes en geluiden op kindersites. Thuis bij zijn ouders gebruikt Joris ook de PC. Tijdens het spelen van Lingo kiest Joris de ballen.

Nog wennen In de loop van het gesprek zien we dat Joris zich meer en meer ontspant. Op de vraag of hij de dagbesteding bij Nieuw Merlijn leuk vindt, blijft het opmerkelijk stil. Onlangs is hij gestopt bij de externe dagbestedinglocatie de Baskuul van een collega zorgaanbieder van ’s Heeren Loo. Moeder Gerry geeft aan dat zij en haar man dit besluit voor Joris hebben genomen. Een voor hen ongebruikelijke actie. Overwegingen bij dit besluit waren de belasting voor Joris van het dagelijkse vervoer naar deze locatie. Op Nieuw Merlijn moet Joris nog wennen. Zijn non-verbale reactie geeft dit duidelijk aan.

Er voor hem zijn Fysiotherapie en zwemmen krijgt Joris van Annemieke en Cor; voor beide is er een glimlach van oor tot oor. Annemieke heeft Joris ja-knikken en nee-schudden geleerd, wat

zijn communicatiemogelijkheden sterk heeft verbeterd. Zo zijn er meer dingen die Joris de afgelopen tijd heeft ontwikkeld en getraind. Moeder is ervan overtuigd dat Joris een gelukkig leven heeft en zo zelfstandig als mogelijk is. En hoe dat zover gekomen is? Gewoon door er te zijn voor Joris. In goede samenwerking met zijn begeleiders en door hem te stimuleren datgene te doen wat hij wél kan. Elke keer worden hierbij weer grenzen verlegd. Zo is Joris onlangs voor het eerst een weekendje weggeweest. En is hij deze zomer een week op vakantie geweest in Zeeland met zijn begeleiders. Moeder Gerry is blij met deze nieuwe ervaringen.

Ouderrol Zijn er zorgen voor de toekomst? Eigenlijk niet, behalve dan de kwetsbaarheid van Joris. Papa Piet gaat volgend jaar met de VUT. Ze zijn van plan om dan nog meer met Joris te ondernemen. Mocht dit over een aantal jaren niet meer mogelijk zijn, dan nemen de broer en zus van Joris met hun gezinnen de ouderrol over. Ze zijn hartstikke gek op Joris! En Joris zelf laat ons zien dat hij gelukkig is en dat hij, voor zover zijn mogelijkheden reiken, invloed heeft op zijn bestaan.

Oordeel Wij, regiomanagers, zijn in gesprek gegaan. Onze vooronderstelling was dat klantvolgend werken bij ernstig beperkte cliënten moeilijk is. Terecht? Het oordeel laten we graag aan de lezer over. Wij denken met respect en enigszins ontroerd terug aan dit gesprek. En gunnen iedereen een ontmoeting als deze. •

oktober 2007

Spectrum

THEMA-ARTIKEL

Klantvolgend werken:

Klantvolgend werken, wat is dat en wat moet ik dan doen? Het zijn vragen die regelmatig naar boven komen. En vragen om bij stil te staan: wat is klantvolgend en wat betekent dit voor mij als vakman of vakvrouw?

INFORMATIEF

INFORMATIEF

Hartenwens Koraalstr aat vervuld Door Julia Zeën, pedagogisch medewerker en Gré de Groot, communicatiemedewerker

De buitenwoning aan de Koraalstraat

sponsors de hartenwensen vervult van

tig maaltijdbonnen gekregen die we door heel Nederland konden gebruiken. C1000 Lelystad gaf ons het afsluitende tuinfeest cadeau. Met onze grote dank zijn de activiteiten dankzij de sponsors een groot succes geworden. Door hun bijdrage hebben we een brede lach op ieders gezicht kunnen toveren.’

de elf bewoners. Een verslag van de

Verrassing

te Swifterbant bestaat tweeëneenhalf jaar. Om dit te vieren, zijn dankzij

activiteiten. Lief en leed wordt gedeeld op de Koraalstraat 26. Hier woont een gemengde groep van elf jongeren tussen 18 en 30 jaar met een licht verstandelijke beperking, elk in een eigen appartement. Vierentwintig uur per dag zijn er medewerkers van ’s Heeren Loo om hen te begeleiden naar zelfstandig wonen. Straks wonen zij geheel op zich zelf met, zo nodig, enkele uren professionele begeleiding. Het gaat om jongeren die in het verleden al veel hebben meegemaakt. Dat was voor de dagelijkse begeleiders dan ook de hoofdreden om hen eens goed te verwennen. Ze verdienen het!

Van parapenten tot Jan Smit Pedagogisch medewerker Julia Zeën hoorde haar cliënten in de wandelgangen wel eens zeggen wat hun grootste wensen zijn. Waterskiën, parapenten, naar de sauna. Ze realiseerde zich dat sommige dromen voor hen onbereikbaar zijn en onbetaalbaar bovendien. Toch leek het haar mogelijk om iets dergelijks te organiseren. ‘We zijn er fanatiek mee aan de slag gegaan. We hebben een correspondentie in gang gezet, uren aan de telefoon gehangen en persoonlijke gesprekken gevoerd om sponsoring rondom de activiteiten mogelijk te maken.’ Het is een daverend succes geworden. Wat hebben de cliënten uiteindelijk mogen doen? Parapenten bij Action Air sports, waterskiën bij de Harder, vliegen in een sportvliegtuig op vliegveld Teuge, racen in een Porsche op het racecircuit te Assen, paardenfluisteren/rijden bij Active Learning, geheel verzorgde dag in saunacomplex de Zwaluwhoeve, bijwonen van een wedstrijd van Ajax- Heerenveen in de Arena, rondleiding door de Apenheul, ontmoeting met Jan Smit en dolfijnen aaien en voeren in het Dolfinarium te Harderwijk. ‘Ook hebben we van Mac Donalds twin-

oktober 2007

Door Rineke Verbaas, coördinator zorg

Zelf kiezen welk werk je doet op de dagbesteding. Het verbetertraject Zeggenschap gaat cliënten hierbij helpen. Dagbesteding ’s Heeren Loo Ermelo heeft het verbetertraject Zeggenschap opgestart. Dit traject maakt deel uit van Zorg voor Beter, een initiatief van het ministerie van VWS.

Bewoonster Patricia vertelt: ‘Ik wist eerst niet waar we heen zouden gaan, dat was een verrassing. Ik hoopte al op het Dolfinarium. Ik wilde altijd al een keer een dolfijn aaien en nu is mijn droom uitgekomen. Ik mocht zelfs een teken geven om de dolfijnen te laten springen. Iedereen op de groep was jaloers.’

Verbeterteam

Patricia in het Dolfinarium Harderwijk

Bewoonster Dounia vertelt: ’Ik had wel een beetje verwacht dat ik zoiets als dit zou gaan doen. Want toen ik vroeg of ik misschien een beautydag zou kunnen krijgen, moest een groepsleidster lachen. De Zwaluwhoeve was heel relaxed, ontspannend en lekker. Vooral het kruidenbad vond ik mooi. Dit was donker met allemaal lichtjes. En het drankje met yoghurt en jus d’orange was ook heel erg lekker.’ Bewoonster Ilse vertelt: ‘Ik heb twee activiteiten gedaan. Voor de eerste dag moest ik oude kleren aantrekken. Ik dacht eerst dat we naar de Arena zouden gaan want daar reden we langs, maar dat was niet zo. Pas toen we aankwamen zag ik dat ik iets met paarden ging doen. Melle was het paard waar ik op mocht rijden en ik moest haar eerst poetsen. Het paardrijden ging heel goed. Dit had ik al vaker gedaan, maar dat was lang geleden. Mijn tweede activiteit was een ontmoeting met Jan Smit. Ik ben al heel lang fan van hem. We gingen naar Multipop waar hij optrad. Ineens moest ik meelopen met de groepsleiding. Pas op het laatste moment had ik door wat er ging gebeuren. Toen ik hem zag, durfde ik niks meer te zeggen. Ik heb een handtekening van hem gekregen en ben met hem op de foto geweest. Mijn droom is uitgekomen!’ •

Hoofd Kralen

Vijf cliënten van activiteitencentrum de ‘Zessprong’ nemen deel aan de pilot. Het doel is cliënten zelf meer keuzes te laten maken als het gaat om werken/of dagbesteding. Hiervoor is een verbeterteam samengesteld. Het team bestaat uit drie activiteitencoördinatoren, een orthopedagoog, een projectleider en een trajectleider.

Ervaren Het verbeterteam bespreekt met de vijf cliënten of zij iets anders zouden willen of juist niet. Als de cliënten hiervoor openstaan, gaan zij met hem of haar kijken op andere locaties. Daar kunnen zij een dagdeel meedraaien. Zo maken zij andere collega’s en andere begeleiding mee en zien zij arbeid die nieuw voor hen is. Het ervaren van een andere activiteit heeft meer impact dan er een foto van zien of er een praatje over aanhoren. Dit geldt overigens voor (bijna) alle cliënten van ’s Heeren Loo.

Telefoon opnemen

Jasper in de Amsterdamse ArenA

Ook binnen de muren van de Zessprong krijgen zij meer inspraak. Zo gaan zij nieuwe collega’s op hun groep zelf rondleiden. Ook leren ze de telefoon op te nemen en een gesprek door te verbinden.

Iets met kralen Neem nu Hans. Hij heeft besteding op de Zessprong en wil daar blijven. Maar iets anders doen binnen deze muren, ja, dat wil hij wel. Hij zegt: ‘Iets met het regelen van de kralen ofzo.’ Het idee van Hans. wordt met hem en het team besproken en nu gaat Hans. iedere dag met zijn rollator langs de groepen. Een badge met de tekst ‘Hoofd Kralen’ geeft aan wat zijn functie is.

Redactie Spectrum ontving het droevige bericht dat Dounia 30 augustus onverwachts is overleden. We wensen haar familie en anderen rondom haar heen veel sterkte met dit verlies.

Voor vragen of opmerkingen: Team de Zessprong, 0431-495 389 of Jannie Schokker, coördinator projecten 0341-555 583

10 Spectrum

oktober 2007 Ilse met Jan Smit

11

Spectrum

THEMA-ARTIKEL

THEMA-ARTIKEL

Wat Peter Timmerman wil

Samenspraak Door Hans van Beugen, regiomanager regio 1

Door Rineke Verbaas, coördinator zorg

Regiomanager Hans van Beugen ‘De klant volgen.’ Hoe werkt dat? In dit artikel vraagt Rineke Verbaas naar de

schetst welk leertraject de organisatie

wensen van Peter Timmerman. Zijn begeleidster Henrieke ten Hove licht toe hoe zij

ingaat met deze relatief nieuwe manier

deze wensen handen en voeten geeft.

van werken. hij toch niets mee. ‘Nee hoor, grapje’, zegt Peter. Hij vindt Hans van Beugen een prima vent. ‘Komt die pet echt uit Frankrijk?’ vraagt hij nog. Ja dus. Mij kent hij ook wel. Peter vergeet niet snel iets, zo blijkt.

Hamvraag Dan stel ik de hamvraag: ‘Hoe wil je dat je leven eruitziet?’ ‘Nou, zoals nu’, antwoordt Peter. Hij heeft het prima naar zijn zin in het Polhuis. Dat is wel eens anders geweest. Hij heeft momenteel drie leuke bazen op het werk en ‘Dat is ook niet gek, toch?’ Peter is erg tevreden. Maar, zo vraag ik, wil hij echt niets veranderen? ‘Nou’, zegt hij, ‘het eten vind ik prut. Op het observatiecentrum was het vroeger beter. Daar kwam het in metalen schalen. Nu is het niks.’ Peter Timmerman vertelt dat hij van koken houdt en ook wel in de keuken meehelpt in het weekend: ‘Op zaterdag patat en op zondag vaak wat buitenlands. Ik houd niet van Italiaans. Dat hoeft van mij niet.’

Prima zo

Hij is op zijn kamer als ik arriveer. Peter Timmerman wordt geroepen. Hij wil graag dat het gesprek plaatsvindt in het bijzijn van zijn begeleidster. Gedrieën lopen we op zijn verzoek naar een klein kantoor. Ik leg aan Peter uit dat Hans van Beugen op vakantie is, naar Frankrijk, en dat hij heeft gevraagd of ik het interview wilde overnemen. Nou, dat vindt Peter prima. Die manager op de fiets, met die scheve pet op, daar heeft

oktober 2007

12

Spectrum

Wil Peter niet liever in een appartement wonen? ‘Ja’, antwoordt hij. ‘Maar dat ging hier niet door, dat mocht niet van de gemeente. Had iets te maken met riolering en zo, verder het Polhuis uitbouwen mocht niet.’ Maar hij wil inmiddels niet meer weg uit het Polhuis. Dus zo is het ook goed. En zijn werk? ‘Vroeger had ik ook niet gedacht dat ik vuilnisman zou worden. Maar je moet wel eens wat bijstellen, hè,’ antwoordt Peter. En kok worden dan? ‘Nee.’ Hij vindt het allemaal prima zo.

uit 2002. Toen was hij een pubertje van zeventien. En toen Gea Wielstra preekte en hij collectant was, had hij het er ook nog over gehad dat hij zo’n pubertje was. Gea zei toen: ‘zegt hij met enige zelfkennis’. En zo is dat, zegt Peter.

Kernwoorden Peter gaat weer naar zijn kamer en ik praat verder met Henrieke. ‘Hoe geef je vorm aan “klantvolgend werken”?’ vraag ik haar. ‘Het is erg belangrijk om Peter vertrouwen te geven, zodat hij kan groeien,’ vertelt ze. ‘Je wilt soms meer voor hem. Maar vandaag lukt dat wel en morgen helemaal niet.’ Vertrouwen, acceptatie en intuïtie, dat zijn de kernwoorden volgens Henrieke.

Groeien ‘Peter moet jou leren kennen en jij hem,’ licht Henrieke toe. ‘Als hij zich veilig voelt bij je, dan kan hij meer. Je kunt veel overdragen, maar vertrouwen moet groeien.’ Ze legt het tweede kernwoord uit: acceptatie. ‘Je wilt soms meer voor hem. Dat kan alleen maar stapje voor stapje en soms kan het niet. Dat moet je als begeleidster accepteren en dat is soms moeilijk.’

Aanvoelen Dan het derde kernwoord. ‘Zonder intuïtie kun je niet veel’, vervolgt Henrieke. ‘Je kunt van alles overdragen aan collega’s, je kunt werken met goede rapportagesystemen, met signaleringsplannen en ga zo maar door. Maar “intuïtie” kun je niet overdragen. Je kunt wel vertellen dat het in de begeleiding van Peter erg belangrijk is om zaken aan te voelen.’ •

In het contact met Peter Timmerman wordt getracht in samenspraak tot een goede inrichting van zijn begeleidingsvraag te komen, in het wonen en in de dagbesteding. Dat is een weg die idealiter met iedere cliënt bewandeld moet worden. Het is tevens een weg die veel vraagt van het begeleidend personeel. Een groot deel van de werkzaamheden zal samen met de cliënt en de cliëntvertegenwoordiger worden ingevuld. In het verleden gebeurde dit minder vaak. Er werd uitgegaan van de deskundigheid van de medewerkers; zij hadden de taak te bepalen wat goed was voor de cliënt.

Klant volgen Betekent dit een overstap naar ‘U vraagt en wij draaien?’ En hoe zit het met het ZorgZwaartePakket (ZZP)? Gaat er op deze manier niet nog meer tijd zitten in overleg? Dat zal wel meevallen. De komende twee jaar gaat de organisatie een leertraject in waarin de ouders, de cliënten en de begeleiders met elkaar in gesprek gaan over de visie en de missie van ’s Heeren Loo. ‘De klant volgen’ zal nog meer dan tot nu toe het geval is, uitgangspunt zijn. Deze ontwikkeling heeft voor iedereen een toegevoegde waarde als de betrokkenen elkaar open, aanvullend en met respect benaderen. Het zal de betrokkenen eerder naast elkaar plaatsen dan tegenover elkaar.

Creativiteit Naast dit traject rondom de visie en de missie zijn de medewerkers in de regio druk doende een woonsituatie te creëren waarin cliënten voldoende tot hun recht komen. Dit vergt creativiteit. De wensen van de cliënt en de mogelijkheden van de organisatie lijken soms op gespannen voet te staan. Het vinden van mogelijkheden zal de komende vijf jaar nog het nodige vragen. •

Zelfkennis Peter vertelt dat het goed met hem gaat. Vijf jaar woont hij hier nu. ‘Dominee Majo Kolkman was hier laatst’, vervolgt hij. Ze bekeken samen een video van het Kerstspel

oktober 2007

13

Spectrum

INFORMATIEF

Samenwerking vastgelegd in overeenkomst

Nieuwe handleiding vrij willigerswerk Door Hannie van den Brink, adviseur vrijwilligerswerk

Met een nieuwe ‘Handleiding vrijwilligerswerk’ is een volgende stap gezet richting een kwalitatief hoogwaardig vrijwilligersbeleid. Op 1 augustus 2007 ontving vrijwilliger Gerrie Vliek het eerste exemplaar uit handen van Hannie van den Brink. Zij is adviseur vrijwilligerswerk in Ermelo. Gerrie Vliek woont dicht bij de Ermelose vestiging van ’s Heeren Loo. Met haar gezin bezoekt ze al langere tijd de ochtendvieringen in de Opstandingskerk. Tijdens een van de diensten hoort ze dat er nieuwe vrijwilligers worden gezocht om bewoners van ’s Heeren Loo naar de kerk te begeleiden. Vliek geeft gehoor aan de oproep en meldt zich aan als vrijwilliger. Zij is de eerste die volgens de vernieuwde vrijwilligersovereenkomst bij ’s Heeren Loo aan de slag gaat.

Regels In de vrijwilligersovereenkomst wordt de samenwerking tussen de vrijwilliger en ’s Heeren Loo vastgelegd. In een afsprakenformulier staat verder op welke locatie de vrijwilliger zijn of haar activiteiten uitvoert en hoe dit gebeurt.

De afspraken in de vrijwilligersovereenkomst kunnen in de loop van de tijd wijzigen als daar aanleiding toe is.

Handleiding De ‘Handleiding Vrijwilligerswerk’ is er voor de vrijwilligers én voor de afdelingen binnen ’s Heeren Loo die met vrijwilligers werken. In de handleiding staat hoe het vrijwilligerswerk is geregeld, waar de vrijwilligers en medewerkers terecht kunnen met vragen en waar ze bepaalde formulieren kunnen vinden. Op intranet staan alle formulieren die nodig zijn om vrijwilligers aan te vragen, om ze te registreren, om mutaties door te geven, of om reiskosten te declareren. De ingevulde formulieren worden vervolgens verstuurd naar de adviseur vrijwilligerswerk van de desbetreffende vestiging.

Door Johan Elbers, vakgroephoofd

Binnen de dagbesteding wordt steeds vaker gekeken naar de behoeften van de zorgvrager: wat zijn de wensen van de cliënt? De dagbesteding Onderdac en Post & Transport schakelden een partij van buiten in. Deze kreeg de opdracht om te evalueren of de cliënten eigenlijk wel doen wat ze graag willen.

oktober 2007

14

Spectrum

Post & Transport en Onderdac (dagbesteding voor mensen met ernstig meervoudige beperkingen) willen op een goede manier dagbesteding aanbieden. De afdelingen kijken kritisch naar de inhoud en naar de vorm van hetgeen ze aanbieden. De medewerkers discussiëren over verschillende aspecten van de dagbesteding, ze maken plannen en leggen deze vast in het jaarplan. Ook verdiepen ze zich in diverse werkvormen en delen hun ideeën met anderen. Uiteraard vragen ze zich ook regelmatig af: ‘Wat vindt de zorgvrager er eigenlijk van?’ Deze vraag is niet zomaar even te beantwoorden.

Het proefdraaien met de nieuwe handleiding en de vrijwilligersovereenkomst is positief verlopen. Ook de webpagina’s met informatie over vrijwilligerswerk op www.sheerenloo. nl worden goed gebruikt. Hier kunnen aspirant vrijwilligers hun belangstelling voor ’s Heeren Loo kenbaar maken door het invullen van een online formulier.

Uitbreiding Het vrijwilligerswerk binnen de organisatie is de afgelopen jaren enorm uitgebreid. Om de administratie rondom het grotere aantal vrijwilligers beter te kunnen verwerken, moet nu worden gezocht naar een nieuw registratieprogramma. De aanschaf daarvan betekent een nieuwe stap in de uitvoering van een kwalitatief hoogwaardig vrijwilligersbeleid. Dat is nodig: de aandacht zal de komende tijd uitgaan naar het werven en behouden van vrijwilligers. Hun inzet draagt bij aan de kwaliteit van leven van veel van de cliënten van ’s Heeren Loo. •

Zeggenschap

Werkwijze

Een belangrijk uitgangspunt binnen Post & Transport en Onderdac is dat iedereen zijn leven moet kunnen leiden zoals hij of zij dat wil, ook als daar ondersteuning van anderen bij nodig is. Zeggenschap over het eigen leven is essentieel. Om die reden is het goed om de dagbesteding te bekijken vanuit het perspectief van de zorgvrager. Om het perspectief van de cliënt boven water te krijgen, wordt hulp ingeroepen van de Stichting Perspectief.

De werkwijze is als volgt. In de voorbereiding vindt een kennismakingsbijeenkomst plaats met de direct betrokkenen: de zorgvrager, zijn of haar familie en netwerk, de medewerkers en het management. De uitgangspunten van Stichting Perspectief worden uit de doeken gedaan en de aanwezigen krijgen de gelegenheid tot het stellen van vragen. Daarna volgen drie dagen waarin een medewerker van de Stichting gesprekken voert met alle betrokkenen, observaties doet en een aantal dagdelen meedraait. Aan het eind van deze drie dagen krijgen alle betrokkenen feedback. In de weken daarna stelt de Stichting een rapport op met bevindingen en aanbevelingen. Ook hierover vindt terugkoppeling plaats met alle betrokkenen. Vervolgens wordt een plan van aanpak gemaakt. In een volgende Spectrum meer hierover. •

Verbeteren Stichting Perspectief bekijkt of de diensten en ideeën van Post & Transport en Onderdac aansluiten bij wat de zorgvrager belangrijk vindt in het leven. Uit deze evaluatie moet blijken of veranderingen nodig zijn om de kwaliteit van leven van de zorgvrager te verbeteren. En zo ja, hoe kunnen deze veranderingen gerealiseerd worden? Stichting Perspectief helpt de betrokkenen op weg.

15 oktober oktober 20072007

Spectrum 15 Spectrum

THEMA-ARTIKEL

Zeggenschap over de dagbesteding

Proefdraaien

THEMA-ARTIKEL

‘Ik wil werk dat interes sant is’ Door Roland Stavorinus, regiomanager Oost-Nederland

Rond het thema klantvolgend werken praten regiomanagers met cliënten. Roland Stavorinus sprak met Ina Hop (58). Zij kreeg als dertienjarig meisje een hersenvliesontsteking. Na het herstel ging zij van instelling naar instelling.

Boxtuig jes Inmiddels was het gezin Hop in Swifterbant gaan wonen. Ina ging weer thuis wonen. Van daaruit ging zij elke dag met de taxi naar een werkplaats in Kampen. Ze maakte daar boxtuig jes voor baby ’s en peuters.

Driftaanvallen Ina Hop woont sinds november 2005 in Harderwijk, Bazuindreef 139. Ze woont hier prettig. ‘Ik ben weer een beetje thuis,’ zegt ze er zelf over. Ik interview haar in haar appartement waar ze zelfstandig woont. Ina heeft een bijzonder verhaal te vertellen. Een verhaal over de gevolgen van een hersenvliesontsteking, die ze op jonge leeftijd kreeg. Het verhaal van iemand die, als het leven anders was gelopen, geen ondersteuning nodig had gehad, maar nu van de ene instelling naar de ander ging. Een verhaal over de zoektocht naar klantvolgende begeleiding.

Gewenst Ina Hop werd op 11 januari 1949 geboren in Ermelo. Haar moeder kwam uit Appingedam en was zuster bij ‘s Heeren Loo Lozenoord. Haar vader was bakkersknecht uit Ermelo. Ze was niet gepland, maar wel gewenst. Dat wil zeggen door haar ouders. De ouders van haar ouders waren tegen het huwelijk, Ina ’s grootouders. De één was katholiek en de ander protestant. Indertijd telde het gezegde: Twee geloven op een kussen, daar ligt de duivel tussen.

Hersenvliesontsteking De ouders van Ina ‘moesten’ trouwen. Ze gingen wonen bij de ouders van haar vader in Ermelo. Na Ina werden er nog twee broertjes geboren; Dirk Jan en Bert. Het gezin ging in 1956 in Meppel wonen. Ina doorliep de lagere school. Daarna ging ze naar de ULO. Ze kon goed leren, was vooral goed in Nederlands. Totdat ze hersenvliesontsteking kreeg.

Verdrietig en boos Op een dag in 1962 werd Ina wakker met barstende hoofdpijn. Haar moeder dacht dat het wel over zou gaan, maar de volgende dag was de pijn niet minder. De dokter werd gebeld. Zijn reactie was dat ze het nog even aan moesten zien. Na verloop van dagen werd ze opgenomen in het Diaconessenziekenhuis. Daar moest ze blijven. Ongeveer twee maanden. Ina kan zich deze periode slecht herinneren. ‘Ik was daar heel verdrietig en woedend over. Ik had conti-

oktober 2007

16 Spectrum

nue hoofdpijn. Toen ben ik naar het Academisch Ziekenhuis in Groningen gegaan. Daar werd pas hersenvliesontsteking geconstateerd. Ik kreeg medicijnen. Nu ben ik vooral gefrustreerd, omdat ik vroeger goed kon leren. Ik wilde schooljuf worden.’

Sanatorium ‘Ik kreeg wel vaak bezoek. Mijn ouders gingen regelmatig heen en weer. Van Meppel naar Groningen. Mijn broertjes werden dan in Appingedam afgezet, bij mijn tante of mijn opa en oma’. Daarna ging ze naar het sanatorium in Groningen. ‘Ik moest daar twee jaar blijven. Toen ik vijftien jaar was, ging ik eindelijk weg. In het sanatorium was het niet erg vriendelijk. Zeg maar streng. Gelukkig had ik wel veel vriendinnetjes: Renske, Hilda, Herma, Ria en Tineke.’

Tics ‘Ik ben veranderd door de hersenvliesontsteking. Ik werd wantrouwig, kon minder goed nadenken en leren. Slechter inschatten. Ik kreeg tics. Draai met de duim en mouwen.’ Ondertussen doet ze een poesje na. ‘Ik was verdrietig. Mijn ouders begrepen het wel, maar hadden moeite om te accepteren dat ik veranderd was. Ze verwachten soms dingen van me die ik niet meer kon. “Dat kon je vroeger wel onthouden,” zeiden ze dan. Ze wilden dat ik weer de oude werd.’

Zwemdiploma Ze kreeg bijles op de ULO, maar dit resulteerde niet in een diploma. ‘Ik heb wel een zwemdiploma’, zegt ze trots. Na het Sanatorium ging Ina naar huis. Naar een speciale school ‘De Ambelt’ in de gemeente Zwollerkerspel. Ze zat daar twee jaar, maar kon niet meekomen. ‘Ik was opstandig, lastig voor mezelf en voor anderen. Ik maakte mijn spullen kapot en kon vreselijk kwaad worden. Ik weet eigenlijk niet meer waarom.’

Begin jaren 70 ging Ina definitief uit huis. Ze ging wonen in gezinsvervangend tehuis ‘De Biesterbos’ in Bennekom. Ze woonde hier met achttien andere meisjes. ‘Ik vond het heel erg dat ik niet meer thuis woonde, maar was wel blij dat er elke week contact was’. Uiteindelijk moest Ina ook weg uit ‘De Biesterbos’. Haar ouders en de dokter vonden dat beter voor haar. ‘Ik moest daar weg vanwege driftaanvallen, maar ook omdat ik de verkeerde medicijnen kreeg. Ik was niet gemakkelijk, hoor. Ik sloeg mensen en kon heel hard gillen. Soms was ik zo kwaad dat ik het gevoel had dat ik ontplofte. In die periode had ik ook epilepsieaanvallen’.

Poes Ricky ‘Ik ging wonen in een ander gezinsvervangend tehuis. In Maarn. Eerst in ‘Stameren’, daarna in ‘Vink’. Dat was een appartement op de begane grond. Ik had nog steeds veel hulp nodig. Ik kan namelijk niet goed tegen alleen zijn. Daarom nam ik ook een huisdier, Ricky, een poes’. Ina werkte in deze jaren bij een dagcentrum in Veenendaal!

Geborgen Nu woont ze, sinds enkele jaren, in Harderwijk. Aan de Bazuindreef, nummer 149. Ze wordt begeleid vanuit ’s Heeren Loo. ‘Ik ging dichter bij huis wonen. Mijn ouders woonden in die tijd in Zeewolde. Hier, vlakbij de plek waar ik geboren ben, krijg ik geborgenheid, liefde en aandacht. Ik word hier beter begrepen. Ze snapten me niet op die andere plekken,’ zegt Ina en slaakt een diepe zucht. ‘Voel je wrok?’, vraag ik haar. ‘Als ik boos werd, werden zij ook boos. En ik dan nog bozer. Je kunt beter rustig blijven en verstandig praten. Vroeger was ik daar wel verdrietig over. Nu is het over.’

vriendin van mijn broer; Ilonka, zorgt voor mij. We kopen samen kleren. Ze is belangrijk. Mijn schoonzus Matty beheert mijn geld. ’s Heeren Loo helpt waar hulp bij nodig is. Bij het opstaan en karweitjes doen, zoals schoonmaken. Twee maal per dag komt de begeleiding een uurtje koffiedrinken.’

Kinderachtig Ik vraag haar naar het persoonlijk plan. Ze kijkt me verbaasd aan: ‘Huh? Wat bedoel je?’ Ik vraag haar wat ze nog wil leren. ‘Dat ik nog zelfstandiger kan worden en dus nog minder begeleiding nodig heb. Wat er dan moet gebeuren, weet ik niet!’ ‘Ik kan naar het werk lopen. Mijn appartement is op orde. Het atelier is in de buurt. Ik sta daar achter de toonbank en verkoop spulletjes.’ In Ermelo helpt ze in de begeleiding. ‘Maar ik vind wel dat ik daar dingen doe die kinderachtig zijn. Soms moet ik mezelf amuseren. Ik wil werk dat interessant is. Ik hoop daar op!’ Ik bedank Ina voor het openhartige gesprek. Ze vond het best lastig. ‘Ik ben niet altijd gelukkig,’ zegt ze. ‘Kunnen we nog iets doen om je gelukkiger te maken?’, vraag ik. ‘Ik hoop het,’ is haar antwoord. •

Wees In juni 2006 overleed haar vader. Een jaar later haar moeder. Op het moment van dit interview is dat nog maar twee weken geleden. Ina: ‘Nu heb ik geen ouders meer. De

oktober 2007

17

Spectrum

THEMA-ARTIKEL

Reïntegratie eigen WAO-ers

Janny Niehof-Hekman werkte als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klachten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd. Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat breidde al snel uit naar twintig uur in de week. Op het secreta-

Jolanda Timmer-Bakker

riaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk. Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat

Niemand in de kou laten staan Door Luc Kreulen, projectleider WAO

zij een cursus Excel volgen. In het reïntegratiejaar krijgt Janny de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secretarieel werk bevalt haar goed en ze wil dit graag voortzetten. Want, zegt ze: `Dat kan ik tot aan mijn pensioen blijven doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik

was groepsbegeleidster op een woning bij

het weer heb gered en ik weer meedoe aan het maatschappelijk leven.’

’s Heeren Loo en werd door lichamelijke klachten arbeidsongeschikt. Jolanda is voor 80 tot 100 procent afgekeurd en was tweeëneenhalf jaar thuis. Ze is blij dat

Janny Niehof-Hekman werkte

’s Heeren Loo dit jaar in mei met het aanbod kwam om pas-

als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klach-

‘s Heeren Loo is actief in het reïntegreren van werknemers die binnen de

send werk voor haar te vinden. Nu doet Jolanda een paar uur

ten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd. Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden

organisatie arbeidsongeschikt zijn geraakt. Zij krijgen aandacht voor hun situatie

per week administratief werk bij P&O. ‘Het is fijn om weer in

voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat breidde al snel uit naar twintig uur in de week. Op het secreta-

en ondersteuning bij het vinden van passend werk. Zo zijn reïntegratieplekken

riaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk.

ingericht, waar WAO-ers hun mogelijkheden en beperkingen kunnen verkennen en

Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat zij een cursus Excel volgen. In het reïntegratiejaar krijgt Janny de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secreta-

het arbeidsproces mee te draaien en weer onder collega’s te zijn’, vertelt ze. ‘Ik heb een reïntegratieplek voor een jaar en hoop binnen dat jaar een baan te vinden, want ik wil wel blijven

rieel werk bevalt haar goed en ze wil dit graag voortzetten.

een arbeidsritme opbouwen.

Want, zegt ze: `Dat kan ik tot aan mijn pensioen blijven doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik

werken.’ Sinds kort is haar werkplek van Ermelo naar Apel-

Jolanda was groepsbegehet weer heb gered en ik weer meedoe aanTimmer-Bakker het maatschappelijk leven.’leidster

Te veel mensen zijn langdurig ziek en afhankelijk van een uitkering. Dit is niet alleen een landelijk probleem, maar ook een probleem waar ‘s Heeren Loo mee te maken heeft. ‘s Heeren Loo is eigen risicodrager voor de WAO en de WIA. Dit maakt onze verantwoordelijkheid voor onze (ex-medewerkers nog groter. Daarom hebben we het project Reïntegratie eigen WAO-ers gestart. En zoals het vaak gaat met succesvolle projecten, heeft het een vaste plaats gekregen in de organisatie.

Geschrokken Hoe zijn we destijds gestart? Eerst hebben we gekeken hoeveel medewerkers eigenlijk de afgelopen jaren in de WAO zijn beland. Van het aantal ben ik flink geschrokken. Ook raakten de verhalen achter deze ´gevallen´ mij diep. Daarbij gaat het vaak om de nare situatie waarin mensen verkeren, maar ook om het feit dat mensen zich niet altijd gesteund voelen en hebben gevoeld door ‘s Heeren Loo.

Deskundigheid Het is dus hoog tijd om (ex-)medewerkers goed te ondersteunen bij het vinden van passend werk. Daarom zijn of worden ze allemaal benaderd om te kijken of er nog mogelijkheden zijn tot reïntegratie. Het vinden van passend werk is niet altijd gemakkelijk, omdat de afstand tot de arbeidsmarkt inmiddels groot is geworden. Soms is het vanwege de beperkingen ook onmogelijk. Maar ook al zijn er niet een-twee-drie mogelijkheden, is alleen al de menselijke aandacht de moeite waard. In het project wordt nauw samengewerkt met reïntegratiebedrijf Agens en met het UWV. Hiermee verlopen de zaken zo soepel mogelijk en schakelen we zoveel mogelijk deskundigheid in.

doorn verplaatst en dat vraagt veel van haar lichaam. Luc

op een woning bij ’s Heeren Loo en werd

Kreulen, projectleider WAO, probeert bij het UWV een ver-

door lichamelijke klachten arbeidsongeschikt. Jolanda is

Ons uiterste best doen Bij langdurig verzuim en reïntegratie is het belangrijk de weten regelgeving inclusief subsidiemogelijkheden goed te kennen. Dit is vaak ingewikkeld en verandert nogal eens. We zijn hier goed van op de hoogte en doen ons uiterste best om dit te blijven.

voor 80 tot 100 procent afgekeurd en was tweeëneenhalf

voersregeling voor Jolanda te regelen, zoals bijvoorbeeld

jaar thuis. Ze is blij dat ’s Heeren Loo dit jaar in mei met het

aanbod kwam om passend werk voor haar te vinden. Nu doet

een taxivergoeding, maar hier is nu nog geen duide-

Jolanda een paar uur per week administratief werk bij P&O.

lijkheid over. In ieder geval is Jolanda erg geluk-

‘Het is fijn om weer in het arbeidsproces mee te draaien en weer onder collega’s te zijn’, vertelt ze. ‘Ik heb een reïntegratieplek voor een jaar en hoop binnen dat jaar een baan te vin-

Janny Niehof-Hekman werkte als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij

kig dat ze weer aan het werk is.

arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klachten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd. Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden

den, want ik wil wel blijven werken.’ Sinds kort is haar werkplek

voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat

Jaarsalaris

van Ermelo naar Apeldoorn verplaatst en dat vraagt veel van

breidde al snel uit naar twintig uur in de week. Op het secreta-

Om weer in het arbeidsritme te komen en te onderzoeken wat passend werk is, hebben we de managers gevraagd interne reïntegratieplekken beschikbaar te stellen. Wanneer een medewerker op zo’n plek gaat werken, wordt de betaling van het salaris en de ondersteuning verzorgd door het onderdeel WAO/WIA/Langdurig Verzuim. Ook is het mogelijk om een medewerker vanuit het project aan te nemen en daar een bonus van een jaarsalaris voor te ontvangen. Zo proberen we voor iedereen een goede situatie te creëren. Inmiddels is een aantal medewerkers aan het werk op een reïntegratieplaats. De eerste resultaten zijn bemoedigend. Maar we hebben nog een lange weg te gaan. Hierbij is het belangrijk dat we de medewerkers die nu langdurig uitvallen, niet in de kou laten staan. •

haar lichaam. Luc Kreulen, projectleider WAO, probeert bij

Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat

riaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk. zij een cursus Excel volgen. In het reïntegratiejaar krijgt Janny de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secreta-

het UWV een vervoersregeling voor Jolanda te regelen,



Want, zegt ze: `Dat kan ik tot aan mijn pensioen blijven

zoals bijvoorbeeld een taxivergoeding, maar hier is nu

doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik het weer heb gered en ik weer meedoe aan het maatschappelijk leven.’

nog geen duidelijkheid over. In ieder geval is Jo-

als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren landa erg gelukkig dat ze weer aan het

werk is. Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij

arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klachten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd.


als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren

Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij

Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden

arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klach-

ten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd.

Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden


voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op

voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op

de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat

als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klachten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd. Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden


de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat

riaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk. Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat

voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat breidde al snel uit naar twintig uur in de week. Op het secretariaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk. Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat

zij een cursus Excel volgen. In het reïntegratiejaar krijgt Janny



de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secreta-

de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secreta-




het weer heb gered en ik weer meedoe aan het

rieel werk bevalt haar goed en ze wil dit graag voortzetten. doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik maatschappelijk leven.’

riaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk.

doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik het weer heb gered en ik weer meedoe aan het maatschappelijk leven.’

Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat Janny Niehof-Hekman werkte als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klachten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd. Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat breidde al snel uit naar twintig uur in de week. Op het secreta-


riaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk. Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat zij een cursus Excel volgen. In het reïntegratiejaar krijgt Janny de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secretarieel werk bevalt haar goed en ze wil dit graag voortzetten. Want, zegt ze: `Dat kan ik tot aan mijn pensioen blijven doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik het weer heb gered en ik weer meedoe aan het maatschappelijk leven.’

de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secretarieel werk bevalt haar goed en ze wil dit graag voortzetten. Want, zegt ze: `Dat kan ik tot aan mijn pensioen blijven

Janny Niehof-Hekman werkte als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klach-

doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik

ten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd. Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat breidde al snel uit naar twintig uur in de week. Op het secretariaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk. Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat zij een cursus Excel volgen. In het reïntegratiejaar krijgt Janny de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secretarieel werk bevalt haar goed en ze wil dit graag voortzetten. Want, zegt ze: `Dat kan ik tot aan mijn pensioen blijven doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik het weer heb gered en ik weer meedoe aan het maatschappelijk leven.’


het weer heb gered en ik weer meedoe aan het

als groepsleidster op een groep bij ’s Heeren Loo in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden werd zij arbeidsongeschikt met lichamelijke en psychische klachten. Ze werd uiteindelijk voor 65 tot 80 procent afgekeurd. Begin van het jaar belde reïntegratiebedrijf Agens. Ze stelden voor om samen te kijken naar de mogelijkheden voor Janny op de arbeidsmarkt. In april begon ze met zestien uur, maar dat breidde al snel uit naar twintig uur in de week. Op het secreta-

maatschappelijk leven.’

riaat Dagbesteding Apeldoorn verricht ze secretarieel werk. Pas heeft Janny een cursus Word gevolgd. In het najaar gaat zij een cursus Excel volgen. In het reïntegratiejaar krijgt Janny de mogelijkheid om te kijken wat haar goed afgaat. Secretarieel werk bevalt haar goed en ze wil dit graag voortzetten. Want, zegt ze: `Dat kan ik tot aan mijn pensioen blijven doen.´ Elke week is Janny trots op zich zelf. Òmdat ik het weer heb gered en ik weer meedoe aan het maatschappelijk leven.’

oktober 2007

18 Spectrum

oktober 2007

19

Spectrum

THEMA-ARTIKEL

Sprookjes

Zo gewoon en zo zelfstandig mogelijk leven

Er was eens een koninkrijk. Het was zo groot en machtig dat de koning het niet alleen kon regeren. Daarom benoemde de koning een aantal commissarissen die namens hem een provincie bestuurden.

Door Jan te Loeke, regiomanager regio 2

Eén van die provincies lag verstopt in een afgelegen, bosrijke omgeving. Het grote koninkrijk was eigenlijk vanuit deze provincie ontstaan, meer dan 110 jaar geleden. En in die lange geschiedenis had het een flink aantal commissarissen gehad.

Rond het thema klantvolgend werken praten regiomanagers met cliënten. Jan te Loeke interviewt Pieter Voogd en zijn begeleider Arjen Verboom. Op een mooie junidag bereik ik halverwege de middag het huis waar Pieter Voogd woont en Arjen Verboom werkt. Het staat in een rustige buitenwijk, waar ik via de drukke autobaan langs Amersfoort en de weg naar Bunschoten ben gekomen. Het is een al wat langer bestaande wijk en er staan meerdere woningen voor mensen van ’s Heeren Loo. Er zijn woningen en appartementen waar men alleen of in een kleine groep kan wonen. En er is een grotere woongroep.

Vriendin Pieter vindt dat je nog meer op een gewone manier kunt leven als je een eigen huis hebt, want je kunt je eigen zaken regelen. Misschien biedt hem dat ook meer kansen om een vriendin te treffen met wie je dingen kunt delen en samen activiteiten kunt doen. Pieter vertelt dat hij het belangrijk vindt om als hij helemaal zelfstandig woont ook dan goed contact met de kerk te houden.

BlØf Koffie In de straat waar Pieter woont, zijn twee woningen aan elkaar gekoppeld. Vier bewoners hebben een gezamenlijke woonkamer en keuken. Er is ook nog een appartement. Pieter heeft een eigen zit/slaapkamer. Pieter en Arjen hebben koffie voor me klaarstaan. Pieter is een vriendelijke man die makkelijk over zichzelf vertelt en ook belangstelling heeft voor wat ik doe. Ik voel me als gast welkom in het huis van Pieter. We voeren het gesprek met z’n drieën.

Bakkerij Pieter vertelt enthousiast over zijn werk bij een grote bakkerij in Bunschoten. Het is verantwoordelijk werk, waarbij je goed je best moet doen. In sommige tijden van het jaar is het extra druk, zoals met de feestdagen, maar Pieter vindt het dan ook juist heel erg leuk. Het werk met de collega’s geeft hem ook veel plezier. De bakkerij is een gewoon bedrijf waar Pieter gewoon werknemer is en er helemaal bij hoort. Voor Pieter is het belangrijk om daar te werken.

Kerk We komen vanzelf op de vraag hoe je zou willen dat je leven eruit ziet. Voor Pieter is dat voor een deel al bereikt. Hij woont in de wijk, werkt bij een plaatselijk bedrijf en heeft verder contacten in Bunschoten. Maar hij weet ook wat hij nog meer wil bereiken. Hij heeft geleerd om voor zichzelf te zorgen en wil daarom ook in de toekomst helemaal zelfstandig gaan leven in een huis voor zichzelf. De mensen die hem nu begeleiden kunnen dat volgens hem daar ook wel blijven doen.

oktober 2007

20 Spectrum

Naast hetgeen hij nog wil bereiken, vertelt Pieter dat hij ook tevreden is met hoe het nu gaat. Hij doet vrijwilligerswerk in Bunschoten en heeft daardoor veel contacten. Ook gaat hij elke week naar het christelijk jeugdcentrum. Er is alle ruimte om zijn grote hobby te beoefenen: concerten bezoeken. Daar geniet hij enorm van. Hij reist naar grote steden voor optredens van Marco Borsato, Anouk en BlØf. Dat vindt hij leuker dan in de kroeg zitten. Als Pieter dit vertelt voegt hij er aan toe dat hij niet alleen op zichzelf wil wonen, maar nog meer zo gewoon en zelfstandig mogelijk wil leven.

Zakgeld Over de begeleiding door Arjen, en de andere begeleiders, is Pieter tevreden. Ze hebben hem geholpen met een zakgeldrekening. Hij heeft die leren beheren en heeft geleerd om met geld om te gaan. Ook praten ze over hoe het gaat met de contacten die Pieter in Bunschoten heeft. Pieter vindt dat hij in de toekomst minder begeleiding nodig heeft, hij komt zelf wel met vragen als dat nodig is.

Respect Met Arjen praten we ook over wat klantvolgend werken voor Arjen betekent. Pieter geeft daar af en toe commentaar op. Arjen vindt dat je enerzijds professionele begeleiding moet geven. Dat betekent voor hem dat je weet welke vragen de ander heeft en kennis hebt om daar goed op te reageren. Je moet kwaliteit bieden. Maar anderzijds wil hij zich ook steeds bewust zijn van zijn eigen waarden in het

leven. Want als je die kent, kun je Pieter beter en bewuster blijven volgen in wat hij wil. Vanuit respect de ander volgen, noemt hij dat. Hij wil Pieter blijven vragen wat die echt wil in plaats vanuit zichzelf dingen in te kleuren. De andere kant van die verantwoordelijkheid is dat je de ander in zijn zelfstandigheid en eigen keuzes, ook moet behoeden en beschermen en helpt grenzen te ontdekken. De uitdaging zit voor Arjen in het bewaren van een goed evenwicht in die twee kanten. Als het moeilijker wordt kan dat een dilemma worden, dan ga je hard op zoek naar een oplossing. De vraag is dan of je blijft begeleiden of gaat opvoeden.

Loslaten Pieter zegt dat hij dat wel snapt, maar het belangrijk vindt niet als een kind behandeld te worden. Arjen erkent dat als het moeilijker wordt, het gevaar bestaat dat je snel gaat indammen in plaats van echt te blijven luisteren. Arjen heeft in de verslavingszorg gewerkt. Daar was de sfeer gesloten en werden mensen onder de duim gehouden. Hij werkt nog niet zo lang in Bunschoten en heeft in het begin moeten leren om meer los te laten en voldoende te blijven begeleiden. Hij vindt het waardevol dat hier in het team van Bunschoten over gesproken wordt en men elkaar feedback geeft. Zijn toevoegende waarde noemt Arjen het bieden van (uitzicht op) passende keuzes.

File De koffiekan is leeg. We hebben veel besproken en het is een mooi moment om af te sluiten. Pieter heeft ook afspraken in Bunschoten en wil daar op tijd zijn. Ik bedank Pieter en Arjen voor hun openhartigheid en vertel hoe waardevol ik het vind om mee te mogen maken hoe zij met deze thema’s omgaan. Als ik Bunschoten uitrij en in de verte op de autobaan een file zie staan, besef ik dat ik alle tijd heb om nog eens rustig over het gesprek na te denken. •

De laatste tijd misschien wel te veel. Maar soms heb je dat, en zo gebeurde het ook in onze provincie: de ene commissaris werd ziek, zijn opvolger ging al snel met pensioen, de volgende had een verschil van inzicht over besturen met de koning, de commissaris die daarna kwam, nam tijdelijk waar en ga zo maar door. Totdat de koning besloot om voor het eerst in de lange geschiedenis van de provincie een vrouw te benoemen. Al snel waaide een frisse wind door de provincie. Hadden de vorige commissarissen de nadruk gelegd op de begroting, deze commissaris wilde weten waar de bevolking behoefte aan had. Ze zocht naar wat haar inwoners écht wilden. Klantvolgend werken, noemde ze dat. Het duurde niet lang of de inwoners van de provincie droegen haar op handen. Het leek wel of de commissaris een toverstafje had waarmee ze problemen oploste. En de mensen in de provincie leefden nog lang en gelukkig. Ik weet niet of je 36, 28 of 54 bent. Wel weet ik dat je niet meer in sprookjes gelooft. Per slot van rekening heeft de ervaring je geleerd dat het voor jouw werk niet uitmaakt wie er door de koning wordt benoemd tot commissaris. Jij weet immers véél beter dan al die hoofden en managers en directeuren en commissarissen wat het beste is voor jóúw bewoners. Als ze jou nu maar eens niet steeds bedolven onder papieren en formulieren en extra taken, nou, dan kon je nog eens klantvolgend werken! Met andere woorden: dan leefden we nog lang en gelukkig… Beide sprookjes zijn voor mij ongeloofwaardig. Het lijkt of er een kloof gaapt tussen de commissaris uit het eerste sprookje en de medewerkers uit het tweede. Terwijl ze toch allemaal hetzelfde willen: het beste voor de bewoners. Misschien wordt het eens tijd dat we de (kasteel)muren afbreken en samen met familie (die mogen we zeker niet vergeten!) met elkaar in gesprek gaan. Wie weet komen we dan tot prachtige ideeën waar bewoners beter van worden. Kijk, dat is nou een sprookje waar ík in geloof…!

OM&OMT

THEMA-ARTIKEL

INFORMATIEF

Inzet mentoren van start

‘s Heeren Loo digitaal

Als familie wegvalt

Door Gré de Groot, communicatiemedewerker

Door Stichting Mentorschap Utrecht

Op 1 november aanstaande wordt de nieuwe website gelanceerd. Achter de scher-

Bij mensen met een verstandelijke be-

men wordt hier ondertussen hard aan gewerkt. ’s Heeren Loo én Kwadrant krijgen

perking of dementie zorgen familieleden

allebei een nieuwe site. Want met de invoering van de nieuw huisstijl, kan een ver-

er vaak voor dat alles goed voor hen is

nieuwing van de site niet achterblijven.

geregeld. Zoals een prettige woonomgeving en passende activiteiten. En de juiste medische zorg. Maar wat als je geen familie (meer) hebt die dit voor je doet? De rechter kan dan een mentor benoemen die de taak krijgt over de persoonlijke belangen te waken van een ‘wilsonbekwame persoon’. De Stichting Mentorschap Utrecht (SMU) voorziet in de provincie Utrecht en de regio ’t Gooi in deze mentoren.

De juiste koppeling

www.sheerenloo.nl

Kwadrant krijgt een eigen website www.kwadrant.org met een link naar www.sheerenloo.nl en vice versa. De huidige site wordt door bezoekers als te statisch ervaren. Ook is er te weinig plek voor lokaal nieuws. Wat verandert er met de nieuwe site? De dagbesteding – verblijflocaties bijvoorbeeld worden zichtbaar op een landkaart. Per locatie is een foto te zien en een korte omschrijving te lezen. Ook de site om personeel te werven, www.werkenbijsheerenloo.nl en www.werkenbijkwadrant.nl, wordt gemoderniseerd. Kortom ’s Heeren Loo digitaal is in beweging.

Intranet Actualiteiten kunnen alle medewerkers lezen op intranet. Bijna dagelijks wordt het intranet met kleine of grote nieuwsfeiten gevuld. Ook staan er veel formulieren op. Zij zijn gerubriceerd op alfabet.

Gespreksstof Het forum wordt ook veel gebruikt voor het geven van een mening. Of voor het doen van suggesties voor vakantiemogelijkheden voor cliënten of voor het verlagen van de werk-

oktober 2007

22 Spectrum

www.kwadrant.org

druk. De laatste weken zijn de perikelen rondom Klooster in Ermelo dagelijkse gesprekstof geweest. Anton Westerlaken en Lydia Helwig Nazarowa hielden chatsessies met medewerkers.

spelregels De redactie van het forum denkt er wel eens over gestarte forumdiscussies te verwijderen. Omdat deelnemers zich niet houden aan de spelregels van het forum. De spelregels zijn: alleen werkgerelateerde onderwerpen, geen schuttingtaal, niet vloeken, mensen in hun waarde laten, geen persoonlijke conflicten, geen persoonlijke aanvallen. Tot nu toe kan iedereen anoniem reageren, of dit zo blijft is momenteel onderwerp van gesprek, zowel binnen als buiten de redactie van het forum. Ook zijn er vragen gesteld over de opbouw van de reacties. Het forum is een mogelijkheid om te discussiëren met collega’s. Maar hou je dan wel aan de spelregels! •

Wat doet de SMU? De SMU werft en selecteert vrijwilligers, leidt ze op en begeleidt ze daarna bij de uitvoering van het mentorschap. De eerste cursus voor mentoren is gestart in mei 2007. Na het volgen van de cursus kunnen de mentoren worden ingezet. Naast het voorzien in goede mentoren zorgt de SMU ook voor een juiste koppeling tussen cliënt en mentor en voorbereiding van de voordracht voor benoeming door de rechter.

Aanspreekpunt Mentoren worden door de kantonrechter benoemd en zijn wettelijk bevoegd om namens hun cliënt beslissingen te nemen op het persoonlijke vlak. Dat doen zij zoveel mogelijk volgens de wens van de cliënten en waar mogelijk samen met de cliënt. De meeste wilsonbekwame personen verblijven in een zorginstelling. Daar wordt over het algemeen goed voor hen gezorgd, maar wie houdt dat in de gaten? En wie ondertekent bijvoorbeeld het zorg-/begeleidingsplan namens de cliënt? Voor medewerkers van zorginstellingen is de mentor een aanspreekpunt die de wettelijk vertegenwoordiger is van een cliënt, zaken voor hem/haar kan regelen en beslissingen kan nemen namens de cliënt.

Uit het volgende praktijkvoorbeeld blijkt wat een mentor kan betekenen. Jaap heeft een verstandelijke beperking. Vroeger woonde hij bij zijn ouders, maar sinds hun dood woont hij in een instelling. Hij heeft geen broers en zussen. In de instelling zorgen ze zo goed mogelijk voor hem. Soms moeten ze beslissingen nemen namens hem, Jaap kan zelf niet alles overzien. Jaap had geen wettelijk vertegenwoordiger en het locatiehoofd ondertekende bijvoorbeeld altijd zijn begeleidingsplan. Via de SMU werd een mentor gevonden voor Jaap, Ingrid. Ze woont in de buurt en komt iedere week even langs bij Jaap. Ze praat dan met Jaap en overlegt zo nodig met zijn persoonlijk begeleider. Bijvoorbeeld over zijn vrijetijdsbesteding en medische zaken, maar Ingrid heeft er bijvoorbeeld ook voor gezorgd dat Jaap nieuwe vloerbedekking in zijn kamer kreeg.

Goed te combineren Het mentorschap is een uitdagende, verantwoordelijke en afwisselende functie. En mentor kan veel voor de cliënt betekenen. Het mentorschap is goed te combineren met andere bezigheden (werk, gezin en dergelijke), omdat de mentor zelf zijn tijd indeelt. Over het algemeen wordt een mentor aan een cliënt gekoppeld die in dezelfde plaats woont, zodat de afstand geen obstakel vormt. •

Meer informatie: Anne Slingerland, coördinator van de Stichting Mentorschap Utrecht, telefoon: 06-23375483, e-mail: [email protected]

Suggesties om het forum te verbeteren zijn welkom.

oktober 2007

23 Spectrum

INFORMATIEF

INFORMATIEF

‘Begeleiders leren een cliënt als het ware opnieuw kennen’

Het levensverhaal als leidraad Door Gré de Groot, communicatiemedewerker

Welke ervaringen heeft de cliënt opgedaan in zijn jeugd? Waar hield hij van als kind?

Regio Oost-Nederland bereidt zich voor op nieuwe rol Door Natasha Mulders, programmamanager regio Oost-Nederland

Oftewel: wat is het levensverhaal van een bewoner? Orthopedagoog Mieke Swennen vertelt over haar onderzoek naar het werken met het levensverhaal van een cliënt.

Regio Oost-Nederland is verhuisd naar de oude Apeldoornse weg. De verhuizing is de eerste symbolische stap op weg naar het oosten. Want vanaf 2010 biedt de regio

Je doet onderzoek naar het werken met het levensverhaal van mensen met een verstandelijke beperking. Hoe is dat onderzoek opgezet? ‘Ik heb eerst gekeken naar de bestaande literatuur. Die fase is nu afgerond. Er is een artikel over verschenen in het Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen. Daarna heb ik verschillende mensen geïnterviewd die actief zijn op het gebied van het levensverhaal. In de literatuur en in de interviews heb ik me vooral gericht op de betekenis die het werken met het levensverhaal voor mensen heeft: waarom begin je ermee, wat hoop je ermee te bereiken? En vervolgens: welke werkwijze heb je gekozen, hoe zijn de praktijkervaringen?’

Kun je iets zeggen over wat de literatuurstudie heeft opgeleverd? ‘In een aantal onderzoeken zijn positieve effecten gevonden. Zo worden mensen met een verstandelijke beperking zich door het levensverhaal bewust van de keuzes die ze kunnen maken. Ze gaan nadenken over wat ze verder willen in hun leven: een andere woonplek, toch die operatie ondergaan, enzovoorts. Een ander positief effect is dat het levensverhaal bijdraagt aan de eigen identiteit: mensen gaan hun eigen sterke kanten en hun talenten benoemen. De focus verschuift van dingen die ze niet kunnen naar waar ze goed in zijn.’

Heb je nog andere dingen gevonden? ‘Aan de mensen die de cliënt ondersteunen, geeft het levensverhaal belangrijke, extra informatie. Bijvoorbeeld bij iemand die niet kan praten. Wat heeft hij meegemaakt in zijn leven? In welke omgeving is hij opgegroeid? Waar hield hij als kind van? Dus eigenlijk: welke ervaringen hebben hem gemaakt tot wie hij nu is? Zo zei een van de geïnterviewden: “In gesprekken met zijn broer kwamen we er achter dat koffiezetten vroeger thuis zíjn taak was. Toen deed hij dat

oktober 2007

24 Spectrum

met een koffiemolentje. Daar gaan wij hier in de dagbesteding iets mee doen.” Door het lezen of horen van iemands levensverhaal leren de ondersteunende partijen hem als het ware opnieuw kennen. Ook kan het levensverhaal betekenis hebben voor ouders. Zoals voor een moeder die het levensverhaal van haar zoon had opgeschreven. Het gaf haar rust dat alles wat zij over haar zoon wist, bewaard bleef en door zijn ondersteuners werd gelezen.’

Hoe gaat het verder met het onderzoek? ‘In de herfst van 2007 hoop ik iets te kunnen schrijven over de interviews die ik heb gehouden. Verder zou ik willen dat het werken met levensverhalen een duidelijke plek krijgt in onze organisatie. Het onderzoek heeft in ieder geval laten zien dat werken met levensverhalen helpt om mensen met een verstandelijke beperking beter tot hun recht te laten komen.’ •

alleen nog dienstverlening in het werkgebied Oost-Veluwe, Salland/Twente en de achterhoek. Op 24 juli was het zover: de dag van de verhuizing was aangebroken. Na een periode van voorbereiding nam Regio Oost-Nederland afscheid van de Voorwaarts 61 en vertrok naar de Oude Apeldoornseweg.

Vraagtekens Een verhuizing brengt nogal wat met zich mee. Dozen moeten worden gepakt, herinneringen komen boven en het nieuwe pand moet klaar zijn voor ingebruikname. Veranderingen.... wie kent ze niet. Sommige veranderingen worden gelijk positief ontvangen. Andere veranderingen brengen vraagtekens met zich mee. Een verandering doet wat met je. Omdat je het oude moet loslaten, terwijl het nieuwe nog onzeker is.

Taak Eerste stap Meer informatie: [email protected]. Geïnteresseerden ontvangen na opgaaf van adresgegevens desgewenst een kopie van het artikel ‘Werken met levensverhalen. Resultaten van een literatuurstudie’, NTZ, jaargang 33, nummer 1, maart 2007. Leestips: - Aangenaam, een prachtig boek met levensverhalen van mensen van Dichterbij, een grote zorgorganisatie in het noorden van Limburg. - Heb ik zóveel verteld? Zoveel blaadjes, van de instelling St. Anna in Heel.’

De verhuizing van Regio Oost-Nederland naar de Oude Apeldoornseweg is zo’n verandering. Zowel voor de cliënten, het systeem en de medewerkers van de regio, als voor alle andere medewerkers van locatie Apeldoorn. De verhuizing is de eerste symbolische stap op weg naar het oosten. Het is immers de bedoeling dat in 2010 de regio alleen nog dienstverlening aanbiedt in het werkgebied Oost-Veluwe, Salland/Twente en de Achterhoek.

Regie In de visie van Regio Oost-Nederland zijn de klant en zijn systeem, in de meest brede zin van het woord, het uitgangspunt voor de dienstverlening en de verdere ontwikkeling van Regio Oost-Nederland. Eigen regie, individuele zeggenschap, respect, gelijkwaardigheid en privacy zijn hierbij de uitgangspunten. Oftewel, de belangen en rechten van de klant dienen centraal te staan en gewaarborgd te zijn.

Niet alleen de klant, ook de medewerkers van Regio OostNederland stellen wij centraal. Samen staan wij voor een grote gemeenschappelijke taak, namelijk het bieden van een goede dienstverlening die is afgestemd op de wensen en behoeften van de klant.

Vraaggericht De vernieuwde regio zal de klant een totaalpakket van diensten moeten kunnen bieden. Hierbij moet de vraag van de individuele klant het aanbod bepalen. Anders gezegd, het productaanbod wordt aangepast aan de ondersteuningsvraag.

Ketendienstverlening Naast kwaliteit van ondersteuning en dienstverlening staan de begrippen ketendienstverlening, maatwerk en (geografische) nabijheid centraal in de ontwikkeling van Regio Oost-Nederland. Dit alles vraagt een verandering in denken, voelen en doen. •

oktober 2007

25 Spectrum

IN THE PICTURE

HETDUO

IN THE PICTURE

Begeleiden naar ‘gewoon werk’

Peter Lauteslager

Door Peter Loman en Lia de Jonge

De meeste lezers van dit blad weten dat Peter Lauteslager, hoofd paramedische Interessant werk bij een gewoon bedrijf. Cliënten met een licht verstandelijke beperking zouden dat best willen. Peter Loman en Lia de Jonge, de nieuwe

dienst in Ermelo, in het jaar 2000 is gepromoveerd op onderzoek naar motorische ontwikkeling en behandeling van kinderen met het syndroom van Down. Minder bekend is dat deze methode door ’s Heeren Loo ook ‘geëxporteerd’ wordt, onder andere naar Rusland.

jobcoaches in Apeldoorn, gaan er voor zorgen.

Lia

&

Peter

begeleiding van de cliënt moeten stoppen. En daarnaast de bedrijven goed informeren over hoe deze LVG-cliënt is en wat het bedrijf van hem of haar kan verwachten. Een goede start is het halve werk, dit om teleurstelling te voorkomen bij cliënt én bedrijf. We hebben natuurlijk veel baat bij mond-op-mond reclame, dus zullen we bedrijven enthousiast moeten houden. Misschien een langdurig proces, maar het is mogelijk. Daar zorgen wij voor.’

Een jobcoach, wat is dat eigenlijk?

Wat is jullie motivatie voor dit werk?

‘Laat ik eerst eens vertellen hoe we tot dit werk gekomen zijn. Cliënten met een licht verstandelijke beperking vroegen ons om een werkplek bij een regulier bedrijf. Toen zijn we ons op deze doelgroep gaan richten en hebben we bedrijven gevraagd of er mogelijkheden zijn.’ Zo heeft één van de cliënten onder begeleiding van Lia schilderwerk uitgevoerd via particuliere aanvragen. ‘Samen met deze cliënt heb ik een vorm gevonden voor hoe we dit zouden aanpakken. Samen gingen we naar de “klus”. Daar rekenden we uit hoeveel verf gekocht moest worden, welke materialen nodig waren en hoe we contact zouden onderhouden met het bedrijf. Het leuke was dat het zelfvertrouwen van deze cliënt groeide en hij trots is op het werk dat hij aflevert.’ Een jobcoach ondersteunt de cliënt én de werkgever. Met als doel dat de cliënt een baan (vrijwillig of betaald) op de open arbeidsmarkt vindt en behoudt.’ Peter heeft inmiddels een opleiding jobcoach afgerond, Lia rondt hem eind dit jaar af.

Lia: ‘Ik zie veel kinderen/jong volwassenen tussen wal en schip raken, of ze nu een verstandelijke beperking hebben of niet. Dit gebeurt als je te weinig tijd hebt om je goed te verdiepen in de persoon die extra hulp nodig heeft. Ik hoop dan ook dat we als jobcoach de vrijheid krijgen om onze ideeën uit te werken. Het is een nieuwe functie in Apeldoorn en die zul je samen moeten invullen. Vooral ook door kennis te vergaren binnen de organisatie, samen met collega’s die ervaring hebben met begeleiden en omgaan met cliënten.’

Hoe kijken jullie naar de toekomst? ‘We zitten nu nog in de startfase. We beginnen met contacten leggen met bedrijven. Het is nu nog geen fulltime baan en we doen het nog naast ons andere werk. Maar we verwachten dat het zeker meer tijd van ons gaat vergen. Willen we het werk goed doen, dan zullen we veel tijd in de

Peter: ‘Ik vind het belangrijk dat cliënten werk doen dat ze zelf interessant vinden in een zo normaal mogelijke omgeving. Ik kan als jobcoach een individuele cliënt ondersteunen in het realiseren van zijn wens.’ •

Lia de Jonge en Peter Loman werken allebei als activiteitencoördinator bij een dagactiviteitencentrum van ’s Heeren Loo Apeldoorn. Lia bij het Kringloopcentrum aan de Molenaarshoek én op de kinderboerderij Laag Buurlo. Peter bij fietsenwinkel/ werkplaats van Wachem in Apeldoorn. Sinds kort zijn zij de jobcoaches van regio dagbesteding Apel-

Peter: ‘In Rusland wordt meer dan 90 procent van de pasgeboren kinderen met het Downsyndroom afgestaan aan weeshuizen. De helft van deze kinderen overlijdt in het eerste levensjaar. Downside Up, een Brits-Russische organisatie in Moskou, richt zich op ondersteuning van ouders die hun kind met het Downsyndroom thuis opvoeden. Ze verzorgen advies op het gebied van ontwikkeling door de ouders thuis te bezoeken. Daarnaast komen kinderen naar het centrum voor stimulatie in speel-leergroepjes. Medewerkers zijn voortdurend op zoek naar kennis en vaardigheden. En zij maken dit toegankelijk

voor de Russische samenleving door vertalingen en presentaties.’ Downside Up heeft in 2002 de samenwerking gezocht met ’s Heeren Loo. Er is een intentieverklaring ondertekend met als einddoelen dat de methode Lauteslager wordt toegepast; dat Downside Up een licentie krijgt om daar zelfstandig trainingen in te geven; en dat Downside Up een expertpositie heeft voor therapeuten en andere hulpverleners/organisaties voor het gebruik van de methode Lauteslager. Peter: ‘In de vijf jaar na de ondertekening van de intentieverklaring is er een stroom van ontwikkelingen in gang gezet. Drie medewerkers van Downside Up zijn opgeleid tot trainer van de behandelmethode. Downside Up heeft met ingang van juni 2007 een licentie van drie jaar om trainingen te organiseren en consulten te mogen doen. In het kader van het project zijn in totaal zeven 3-daagse trainingen gegeven, meer dan 140 professionals zijn opgeleid en gecertificeerd in het toepassen van de methode Lauteslager. Er zijn conferenties, seminars en presentaties gehouden voor ouders, lokale overheden, instellingen voor gezondheidszorg en universiteiten.’ Daarnaast heeft het Rusland-project een sneeuwbaleffect gehad. Er loopt een vergelijkbaar project in Roemenië, er is een begin gemaakt in Oekraïne en Georgië. Inmiddels bestaat er ook een Engelse, Roemeense en een Georgische versie van het boek en het cursusmateriaal. Projecten in Bulgarije en Kazachstan worden voorbereid. •

doorn. Peter en Lia willen graag in contact komen met u. Ze zijn bereikbaar via e-mail [email protected] of telefonisch: 0615890347.

oktober 2007

26 Spectrum

oktober 2007

27

Spectrum

3 Adressen ’s Heeren Loo Fokko Kortlanglaan 25 3853 KD Ermelo Postbus 550 3850 AN Ermelo telefoon (0341) 555 911 De Voorwaarts 61 7325 AA Apeldoorn Postbus 27 7300 AA Apeldoorn telefoon (055) 3696 169

Spectrum. thema > Klantvolgend werken. Een uitgave van, s Heeren Loo 5e jaargang, nummer 3, oktober Joris wil vaker zijn vriend zien

Recommend Documents