Special: relatie tussen school en ouders

Laurier Special: relatie tussen school en ouders

2

Uit Tips

voor de kerstvakantie

Persoonlijk Portret

5

3

Schoolsoap Yvonne Lipman

4 7

nummer 6 december 2012

Persoonlijk Portret

Hester van Waart

Muziek op de

Godfried Bomansschool

Sint Jozefschool

Investeren in relatie met ouders

6

Op de cover

Conciërge Yvonne Lipman temidden van leerlingen van de Godfried Bomansschool te Rijswijk. Yvonne is oud-leerling van de school, ouder én conciërge. Ze vertelt in deze Laurier over haar betrokkenheid bij de school en het omgaan met leerlingen en ouders. In deze Laurier staat de relatie tussen school en ouders centraal. Joke Reijman zegt daarover in haar column: ‘Een goede relatie tussen ouders en school biedt kansen en geeft energie, maar ontstaat niet vanzelf. Daarom is het zaak aan een goede ‘participatiecultuur’ te werken.’ Hoe scholen en ouders dat samen kunnen doen, leest u in deze Laurier.

uit

tips voor de kerstvakantie Bezoeken ➜➜

➜➜

➜➜

➜➜ ➜➜

➜➜

➜➜

De weg naar Van Eijck - tentoonstelling in Museum Boymans van Beuningen te Rotterdam www.boijmans.nl Rafaël - Teylersmuseum te Haarlem www.teylersmuseum.eu Magisch Maastricht - kerstmarkt op het Vrijthof te Maastricht | www.magischmaastrichtvrijthof.nl Winter Efteling | www.efteling.com Zin in Kerst - tentoonstelling in het Catharijneconvent te Utrecht | www.catharijneconcent.nl Escher in het Paleis - Altijd al langer willen zijn dan je ouders? Kom naar Escher in Het Paleis in Den Haag. Hier wordt elke bezoeker op het verkeerde been gezet en is niets wat het lijkt | www.escherinhetpaleis.nl Proef het kerstsfeertje van Boerderij ‘t Geertje - op 16 en 23 december in Zoeterwoude. De hele boerderij is dan rijk aan kersttafereeltjes. De klompenmaker en smit laten hun ambacht zien. Daarnaast zijn er vele activiteiten voor kinderen zoals broodje bakken, kerstballen beschilderen, kerststukjes maken of een ritje met de kerstman mee in de arrenslee. Muziekgroepen, de levende kerststal en vuurkorven maken de kerstsfeer af. | www.hetgeertje.nl

Luisteren ➜➜

2

CD: Hours - Luister naar de weergaloze harp van Levinia Meijer die de muziek vertolkt van Phillip Glass.

Bekijken ➜➜ ➜➜ ➜➜ ➜➜

Koning van Katoren | www.koningvankatorendefilm.nl The Hobbit | www.thehobbit.com Het Bombardement | www.defilmhetbombardement.nl Alles is familie | www.allesisfamilie.nl

Lezen ➜➜

➜➜

➜➜

Het dubbelleven van Jean Dulieu door Dorinde van Oort - biografie over de maker van Paulus de Boskabouter | www.uitgeverijcossee.nl Een dubbel denkraam door Wim Hazeu - biografie over Marten Toonder, de geestelijk vader van Ollie B Bommel en Tom Poes | www.wimhazeu.nl Op de weblog van Welmoed Vlieger vind je een tekst van Meister Eckhart: Toen alle dingen in stilte zwegen… ‘Midden in de nacht, toen alle dingen in stilte zwegen, toen werd tot mij gesproken een verborgen woord.’ Dit moet wel een tekst zijn die je onder de kerstboom leest. Ook al begrijp je er geen snars van, je kunt er mooi op mediteren, weg mijmerend op de woorden. Lees verder in het tijdschrift voor spiritualiteit Prana dat nu in het teken van Stilte staat; het thema van de maand van de spiritualiteit.

Surfen ➜➜

www.beterspellen.nl - heeft de prijs gewonnen van de meest educatieve site van het jaar.

coLUMN Joke Reijman is voorzitter van het College van Bestuur van de Laurentius Stichting

school

SOAP

4

Aflevering

Ouders als partners Met enige regelmatig melden ouders zich op het stafbureau met zorgen of zelfs een klacht jegens de school waar hun kind zit. Vaak blijkt onvoldoende communicatie tussen school en ouders ten grondslag te liggen aan een verstoorde relatie. Hoe ontwikkel of versterk je als school de relatie met ouders? Hoe stem je verwachtingen optimaal af? Hoe informeer je ouders nog beter over hun kind? Hoe zorg je ervoor dat ouders je weten te vinden als ze daar behoefte aan hebben? Hoe maak je nog beter gebruik van hun meedenkkracht en hun ondersteuning? Ouders zien en benaderen als partners blijkt te werken, maar dan moet je bewust kiezen voor dat partnerschap. Ouders en school hebben een gezamenlijk belang. Beiden willen dat kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door samen te werken, kunnen ze meer voor kinderen doen dan ieder voor zich. Laat daarom de ontwikkeling van de relatie tussen school en ouders niet op zijn beloop, maar investeer in partnerschap met ouders. Een goede relatie tussen ouders en school biedt kansen en geeft energie maar ontstaat niet vanzelf. Daarom is het zaak aan een goede ‘participatie­ cultuur’ te werken. Om partnerschap op de school voor beide ‘partijen’ tastbaar te maken, zou je moeten investeren in de relatie bij het aanmelden van een leerling, tijdens de gehele schoolloopbaan en tenslotte bij het verlaten van de school met grote proactieve betrokkenheid van de school vanuit de gedachte dat je een relatie eerst opbouwt, daarna uitbouwt en onderhoudt en tenslotte ook weer afbouwt tegen de tijd dat het (laatste) kind de school weer verlaat. Investeer in de relatie. Voorkom dat je pas bij het eerste signaal van een probleem aan de relatie met de ouders moet gaan werken. Als je elkaar al kent, werk je samen prettiger, sneller en efficiënter aan goede oplossingen. Daarom: zet als school de eerste stap en daarmee de toon, omdat je het belangrijk vindt! Zalig Kerstmis!!

De boodschap achter de boodschap

“Hé Brammetje, het is weer vrijdag!” “Ja Co, het zit er weer op, even niets in het weekend.” “Ai, dat klinkt als een zwaar weekje!” Co heeft als ervaren barkeeper meer mensenkennis dan een gemiddelde psychiater en dat is mooi meegenomen voor Bram. Na zijn wekelijkse bezoekje aan ’t Bokje begint het weekend altijd relaxed. “Biertje, borreltje en een consult! Vertel op: lastige collega’s, vervelende kinderen? Henk, effe wachten, Brammetje heeft me nodig!” “Ga maar Co, ik wil eerst even rustig zitten.” Zo, biertje, neutje. Waarom voel ik me nu zoals ik me nu voel? Was het dat pittige gesprek met Angela? Dat hakte erin, maar ik vond toch echt dat ze het gesprek met de ouders van Sybren niet goed aanpakte. Zeker, de vader reageerde heftig, maar het is aan ons professionals om dat in goede banen te leiden. Ik zal er maandag toch even op terugkomen. “Brammetje, zit je weer te evalaur, evolu, avel,…. op een rijtje te zetten. Wat is er nou gebeurd? Vertel maar, ik hou alles voor mezelf.” “Ik zit na te denken over de relatie tussen mijn school en onze ouders. Incidentje met een ouder, niet handig aangepakt door mijn collega en ook niet tactisch van een vader van een leerling, Sybren.” “Henk, wacht nou effe, ik zit hier met Bram over de vader van Sybren te kletsen. Oh sorry Bram, ik hou het voor me.” “Ik vind dat de juf van groep 7, Angela, niet goed luisterde naar die vader. Hij was wel wat opvliegend, maar de boodschap was dat hij bezorgd was over zijn zoon.” “Henk, hou nou je kop dicht, ik praat met Bram over Angela, een juf die een akkefietje had met de vader van Sybren. Oh, sorry, nou doe ik het weer. Ik snap niet dat een vader zo doet tegen zo’n lief juffie. Je moet gewoon een beetje nadenken over wat je zegt. Henk, hou je mond dicht, of je gaat maar lekker thuis een biertje halen, vervelende kwal! Kijk, zo doen we dat in ’t Bokje. Maar Henkie, ik hou nog steeds van je!” “Zo kan het inderdaad ook Co, ik heb weer wat geleerd.”

3

“Aangespoord door de school ben ik de pabo gaan doen” Je hebt ze op iedere school: ouders die net iets meer doen dan de gemiddelde ouder. Iedere sportdag van de partij, voorop bij de avondvierdaagse en achter de kraam bij de jaarmarkt. Hester van Waart, moeder van Floris (groep 5) en Josephine (groep 1-2), twee leerlingen op de Titus Brandsmaschool, is zo’n ouder. Hester, hoe ben je er toe gekomen om wat te gaan doen op de school van je kinderen? Floris, mijn oudste ging in oktober 2008 naar groep 1. Er waren toen al contactouders voor deze groep, maar het jaar daarna ben ik dat gaan doen. Voor ik het wist was ik luizenmoeder, uitgenodigd voor de ouderraad en later ging ik ook Flitsen met de kinderen. Toen één van de RT-juffen tijdelijk afwezig was, ben ik gevraagd om twee rugzakleerlingen te begeleiden. Na een gesprek met hun ouders, de ambulant begeleiders en school ben ik daar aan begonnen.

Het begeleiden van de ‘rugzak-leerlingen’ is wel bijzonder. De school heeft blijkbaar veel vertrouwen in jouw capaciteiten? Ja, dat blijkt. Ik moet zeggen dat ik het ook wel serieus neem, ik

4

Persoonlijk portret

Ouder werd daarnaast vrijwilliger en wordt juf

heb veel overleg met de verschillende betrokkenen en ik ben steeds bezig om na te denken hoe ik de kinderen het beste kan helpen. Mijn band met de kinderen is inmiddels ook heel sterk. Eén leerling moet een operatie ondergaan en zei dat hij mij heel erg ging missen!

in de opleidingscommissie, een groep studenten die om feedback wordt gevraagd door de Haagse Hogeschool. Het is ons bijvoorbeeld opgevallen dat sommige leerkrachten niet erg vaardig zijn met het smartboard!

Ondertussen is het onderwijs wel aan je gaan trekken. Je volgt nu zelfs de pabo. Hoe is dat zo gekomen?

Ja, ik wil echt juf worden! Dus als er een school is die over twee jaar een juffrouw met levenservaring en enthousiasme zoekt……..

Mijn moeder is ook juf geweest, maar ik ging mijn vader achterna en ben in het bankwezen beland. Ik heb dat ook erg leuk gevonden, maar ik heb nu beter zicht op mijn competenties en die passen veel beter bij het onderwijs. Aangespoord door de mensen van de Titus heb ik de knoop doorgehakt en ben begonnen aan de pabo. Het is een leuke opleiding, het is heel veel werk en ik zit sinds kort

Een toekomst in het onderwijs zit er wel in?

Hester, bedankt voor alles wat je voor de Titus Brandsmaschool doet. We hopen je als ouder en misschien wel als collega nog veel te begroeten op school!

oud-Leerling, ouder en conciërge op de Godfried Bomansschool

“Besef in een oudergesprek dat die ander ook mens is” Yvonne heeft zich altijd ingezet voor de Godfried Bomansschool: “Het begon eigenlijk gewoon met vrijwilligerswerk. Ik was overblijfmoeder, ik kopieerde en zo. Ik kende de school natuurlijk door en door. Op een goed moment werd ik door Fred gepolst of ik geen interesse had te solliciteren als conciërge.” Zo gezegd, zo gedaan. En hup, daar komt een map tevoorschijn met alle (bijscholings) cursussen die Yvonne gevolgd heeft: van ‘Omgaan met ongewenst gedrag’, het wel en wee van het coördineren van de overblijf tot en met de cursus ‘In gesprek met ouders’ van OnderwijsAdvies. Dat is bijzonder. Je zou denken dat alleen leerkrachten en schoolleiders zo’n cursus volgen. Conciërge Yvonne vindt van niet, ze voelt zich soms sowieso een halve pedagoog: vertrouweling als ze is voor ouders én voor kinderen.

Geduld dus

Conciërge Yvonne Lipman (46), is op z’n zachtst gezegd geen onbekende op de school waarop zij sinds enige jaren werkt. Ze heeft de kleuterschool op de Godfried Bomans te Rijswijk doorlopen en heeft in de vierde klas van de lagere school nog les gekregen van voormalig directeur Fred Berendse. Trots laat ze een foto uit die tijd zien: en inderdaad daar staat meester Berendse, misschien een goed aantal jaren jonger, maar het is onmiskenbaar dat hij het is. En, het zal niemand verbazen, ook de kinderen van Yvonne gingen hier naar school die op steenworp afstand van haar huis ligt.

Wat heeft ze geleerd van de cursus ‘In gesprek met ouders’? Yvonne: “Eén van de belangrijkste dingen die ik geleerd heb, is dat je je in moeilijke gesprekken moet blijven realiseren dat de ander ook een mens is, net zoals jij en ik.” Ze vertelt hoe je de tijd moet nemen en hoe je soms moet wachten eer het goede moment daar is. Soms duurt het even voordat mensen de dingen binnen kunnen laten komen. Geduld dus. En in je hurken als je met kinderen praat. “Altijd op ooghoogte”, knikt ze. En vervolgt glimlachend: “En als ik zie dat een kind niet eet, dan eet ik met hem of haar samen. Samen eten, dat helpt.” In zekere zin is de conciërge de spil van de school. Een conciërge lijkt wel overal oog en oor voor te hebben. Zo’n uitzonderings­positie is niet altijd gemakkelijk. Aan de ene kant ben je deel van het geheel en aan de andere kant, juist ook omdat je zoveel weet, ben je dat niet. In de woorden van Yvonne: “Je moet jezelf apart kunnen houden.”

5

beestje

Het een naam geven… Op iedere school zijn ze er: de ouders die een paar keer per jaar de kinderen controleren op luizen. Dezelfde taak, maar op veel scholen met een andere naam:

Team luis

L.O.D. = Luizen OpsporingsDienst De luizenwacht Luizenpluizers Sectie anti-luis De kriebelbrigade

No louse in the house

Werkgroep NEE tegen neet

L.C.A. = Luizen ControleAfdeling

(gelezen op de website van een Engelse school)

De Godfried Bomansschool? Daar zit muziek in!!! De Godfried Bomansschool heeft een geweldig kerstkoor, dat bestaat uit ouders/ overblijf­medewerkers. Voor aanvang van het kerstdiner verwelkomde het koor iedereen met kerst­liederen. Ook bezocht het koor tijdens het kerstdiner iedere klas om daar gezellig kerstliedjes te zingen, waarbij iedereen natuurlijk uitgenodigd werd om mee te zingen!

Sint Jozefschool investeert in relatie met ouders

Achter de schermen van de school schuilt het begrip Een goed draaiende bibliotheek, een aantrekkelijk schoolplein, een mooi versierd gebouw rond de Kerst: het zijn enkele voorbeelden van ouderbetrokkenheid op de Sint Jozefschool in Nootdorp. “Wij investeren volop in de relatie met ouders. Natuurlijk omdat we hun hulp goed kunnen gebruiken. Maar wat werkelijk belangrijk is, zijn korte lijnen tussen school en ouders. Zodat je laagdrempelig in gesprek blijft over de ontwikkeling van de kinderen, begrip hebt voor elkaars positie en samen meer voor elkaar krijgt”, zegt directeur Marcel Prins. “De rol van de leerkracht en het team is cruciaal bij ouderbetrokkenheid”, zegt Marcel. Wij vinden het belangrijk dat alle leerkrachten ouders doorlopend informeren over hoe het met hun kind gaat. Zij melden bijvoorbeeld opvallende gebeurtenissen direct aan de ouder, ook als het onschuldig lijkt. De cursus ‘Omgaan met weerstand bij ouders’ helpt collega’s daarbij. Ook vinden we het belangrijk dat we als team op één lijn zitten en hetzelfde uitstralen naar ouders. Daarom is ouderbetrokkenheid een vast gespreksonderwerp in ons team. Bijvoorbeeld: hoe gaan we om met ouders die zich verdiepen in ons onderwijsconcept en daar een mening over hebben.”

Ontmoeten De Sint Jozefschool laat ouders bewust achter de schermen van de school kijken en medeverantwoordelijk zijn. Een mooi voorbeeld is de bibliotheek. Marcel: “De werkgroep, bestaande uit ouders en leerkrachten, bepaalt welke boeken aangeschaft worden, heeft daarvoor een budget en regelt dat de bieb dagelijks ‘draait’.” Ook is er een klusteam: “Twintig vaders komen zes avonden per jaar bijeen om van alles te doen. Denk aan het verven van hinkelspellen op het plein, het in elkaar zetten van nieuwe

kasten of het vervangen van prikborden. Heel gezellig!” En in deze decembermaand is de school mooi versierd, dankzij de hulp van ouders. “Al deze activiteiten zijn informele ontmoetingsmomenten met ouders, waarin je makkelijk met elkaar in gesprek raakt en meer van elkaar te weten komt”, aldus Marcel.

Meer voor elkaar Een handig hulpmiddel om ouders te betrekken is het boekje ‘Ouder Doe Idee’. Via dit boekje informeert de Sint Jozefschool ouders over activiteiten die zij kunnen doen. Dit levert veel reacties op. Ook de jaarlijkse vrijwilligersavond is een succes. Marcel: “Met deze feestavond bedanken we de ouders die zich structureel inzetten voor de school. De avond is altijd een groot succes.” Tenslotte zijn alle ouders welkom bij het jaarlijkse kerstdiner voor leerlingen. Op de achtergrond welteverstaan. “Veel ouders willen in verband met brengen en halen op school wachten tot de kinderen zijn uitgegeten. We maken het daarom ook voor ouders gezellig en benutten het kerstdiner zo als ontmoetingsmoment voor ouders. Alles met één doel: samen meer voor elkaar krijgen!”, besluit Marcel.

7

Per so na lia

coLUMN

In dienst 01-01-2013 Elly Mostert, Cornelis Musiusschool

Huwelijk 14-11-2012

Bianca Lamot met Raoul Kivits, Willibrordschool

Pensioen 01-12-2012

Lidy Thijsse FPU, Regenboogschool en



Cornelis Musiusschool

November,

01-01-2013

Henny van Velzen- de Vreede FPU,

december en



Mgr. Bekkersschool

januari 2013

Geboren 21-08-2012

Willem, zoon van Sanderijn Swen, Willibrordschool

16-09-2012

Julie, dochter van Ilona Knippenberg,

Willibrordschool 02-11-2012 Faye, dochter van Monique Stolk, Willibrordschool 17-11-2012

Boaz, zoon van Dionne van der Helm,



Bernadette Mariaschool

22-11-2012

Daan, zoon van Deborah Massar,



Mariaschool Rijswijk

26-11-2012

Dex, zoon van Catalijne Dijkgraaf,



Mgr. Bekkersschool

27-11-2012

Veerle, dochter van Jan Makkes,



Titus Brandsmaschool

29-11-2012

Kiki, dochter van Saskia Polm, Het Baken

07-12-2012 Fieke, dochter van Yvonne Vollebregt, Christoffel 09-12-2012

Sandrina Visser is adjunct-directeur op de Godfried Bomansschool in Rijswijk

Tyler, zoon van Kimberley Plugge, Gouden Griffel

Mobiliteit 30-10-2012 Astrid van Cooten van de Kwakel naar de Oostpoort 01-01-2013

Joyce van der Have van de Cornelis Musiusschool



naar de Mariaschool Den Hoorn.

Laurier is een uitgave van de Laurentius Stichting en verschijnt vier keer per jaar. Artikelen uit Laurier kunnen door de aangesloten scholen zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Het overnemen of reproduceren van artikelen door anderen is uitsluitend mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden artikelen te redigeren, in te korten of met opgaaf van redenen te weigeren. Inhoudelijke veranderingen vinden plaats in overleg met de auteur. Bijdragen bij voorkeur per e-mail. Adres Laurentius Stichting | Burgemeestersrand 59 | Postbus 649 | 2600 AP Delft | Telefoon 015-2511440 | E-mail secretariaat@ laurentiusstichting.nl Website www.laurentiusstichting.nl Redactie Maurice Bavelaar van de Titus Brandsmaschool, [email protected] • Sandrina Visser-Mulder van de Godfried Bomansschool, [email protected] • Elma Cools en Karin Melis van het stafbureau Laurentius Stichting, [email protected], [email protected] • Fred Berendse • Coördinatie en realisatie CommSa, Pijnacker

Herinneringen aan een lieve juf en de man van de boterletter Je hebt vast herinneringen aan de juf of meester van de basisschool. Variërend van ‘leuk’ tot misschien wel de rillingen op je rug als je aan haar of hem denkt. Zelf heb ik ruim acht jaar voor de klas gestaan en mijn eerste eigen groep was zo’n twaalf jaar geleden. De kinderen die toen bij mij in groep 3 zaten, zitten inmiddels op de middelbare school en zijn al hele dames en grote mannen. Laatst, in de Randstadrail, staat opeens een enorm lange knul voor me, die met een zware stem zegt: “Hey juf, dat is lang geleden!” En al snel weet ik het: dit is het lieve kleine knulletje dat bij mij in groep 3 zat, mijn allereerste eigen groep 3! We raken aan de praat en trots vertelt hij dat hij op de havo zit en een mooi rapport heeft. We halen ook herinneringen op. Over hoe hij moest huilen op de eerste schooldag. Dat ik met hem naar de EHBO was geweest omdat na een valpartij zijn kin ‘geplakt’ moest worden. Dat hij mijn verjaardag met Kerst zo leuk vond (zijn uitspraak destijds: “Juf, jij bent toch samen jarig met Jezus?”). Dat ik een strenge, maar vooral ook gezellige en lieve juf was! Niet veel later stapt hij uit met zijn vrienden en ik word uitgebreid gedag gezwaaid, met een brede glimlach erbij. Wat leuk om te horen hoe een leerling zich jou herinnert! Dat je als juf, meester of directeur niet altijd herinnerd wordt zoals je zou willen, werd onlangs duidelijk tijdens een afscheidsborrel op onze school. Er is een hoop belangstelling van oud-leerlingen, collega’s en ouders. Ik maak gezellig een rondje, schud heel wat handjes en schuif even aan bij mijn collega-directeuren. Een oud-directeur komt er ook bij, schudt mij de hand en bij het horen van mijn naam zegt hij: “Dus jij bent Sandrina. Wat leuk je te ontmoeten, ik heb veel over je gehoord!” Waarop ik reageer dat we elkaar wel degelijk kennen. Hij brengt namelijk altijd in december de boterletters van de Laurentius Stichting rond. Een collega reageert: “Dat is fijn, werk je je ruim veertig jaar uit de naad als directeur en hoe word je herinnerd?” De oud-directeur antwoordt gevat: “…Als de etter van de boterletter!”