Spaar energie! Jeroen Defauw
Zoals het klokje thuis tikt ... Herken je dit? Je komt thuis van school met de auto. Je papa drukt op een knopje aan de muur. De
uit de auto en doet het licht aan
Energie bij de vleet
in de gang.
Om het licht aan te doen heb je
Mama geeft je een zoen. Dan
elektriciteit
strijkt ze verder. De tv staat aan.
verwarmen aardgas. Water
Pff, wat is het warm binnen. Je
stroomt niet zomaar uit de kraan.
trui gooi je in de zetel. De
Een poort gaat niet vanzelf open.
verwarming staat erg hoog. Papa
Het kan allemaal dankzij energie.
gaat achter zijn pc zitten. Die
Energie heb je nodig om iets te
stond nog aan van daarnet. Je
kunnen doen. We gebruiken voor
hebt dorst. Je neemt een beker
vele dingen energie. De bekend
uit de kast. Die vul je onder de
ste soort energie is zonder twijfel
kraan met water. Heerlijk, dat
elektriciteit. Je computerspel,
frisse water!
de vaatwasmachine, je elek-
Gaat het er bij jou ook zo aan toe?
trische tandenborstel ... Alles
Dat kan beter!
verbruikt elektriciteit.
garagepoort gaat open. Je springt
nodig.
Om
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1
te
Spaar energie!
Energie, waar ben je? Waar komt energie vandaan? Zit ze verstopt in het stopcontact? Er zijn vele manieren om energie te maken. Kernenergie, zegt dat De warmte uit de kachel thuis is ook
energie.
gebruikt
een
Je
fietslicht
batterij.
Die
je iets? In grote kerncentrales zet men kernenergie om in elektrici teit.
batterij is één brok energie. Je lichaam heeft ook energie nodig. Zo kun je bewegen en spelen. De energie daarvoor zit in ons voedsel. Energie is overal!
Niet iedereen vindt kernenergie zo fantastisch. Het kan gevaarlijk zijn bij een ramp. Zoals in Japan, nog niet zo lang geleden. Ook kunnen mensen van kernenergie verschrikkelijke wapens maken. Gelukkig
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2
bestaan
er
andere
Spaar energie!
manieren. Zo kan je ook energie
rekening van de elektriciteit
maken uit steenkool of aardgas.
betalen
Maar weer zijn er problemen.
aardgas voor de verwarming is
Steenkool
zitten
ook niet goedkoop. Energie is
onder de grond of in de zee. Maar
duur! Veel energie verbruiken is
plots is alles op. Geen steenkool
ook slecht voor de natuur. Denk
of aardgas meer! Energie maken
aan de uitlaatgassen van een
uit
is
auto. Die komen in de lucht
trouwens erg vervuilend voor
terecht. Lucht die we inademen.
onze
Wat ongezond is voor onze aarde,
en
steenkool
natuur.
aardgas
of
aardgas
Voor
planten,
geen
ongezond
lachertje.
voor
ons.
Het
dieren en mensen is het erg
is
De
ongezond!
natuurvervuiling maakt mensen en dieren ziek. Redenen genoeg dus om energie te besparen. Want hoe minder energie we nodig hebben, hoe goedkoper en hoe beter voor de natuur.
Besparen op energie Energie maken kost veel geld. Voor je mama of papa is de
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3
Spaar energie!
in de maand van de energiebesparing. Misschien ook in jouw buurt?
De maand van ... Oktober is de maand van de energiebesparing. Net als in de vorige jaren. In oktober proberen de mensen minder energie te verbruiken. Ze krijgen ook uitleg over hoe ze dit kunnen doen. Dit jaar is het doel de huizen minder energie te laten verbruiken. Hangt er isolatie onder je dak op zolder? Bestaan je ramen uit enkel of dubbel glas? Vraag het
steden
Meer en meer mensen zoeken uit hoe ze energie kunnen besparen. Natuurvriendelijke energie is de toekomst. Denk aan windmolens, waterkrachtcentrales
of
zonnepa-
nelen. Je kent er zeker één van. Deze 'groene' energie kent de laatste jaren veel succes. Wind, water en zon zullen er altijd zijn!
eens thuis! Vele
Hoe energie besparen?
en
gemeenten
organiseren acties en activiteiten
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4
Spaar energie!
Kleine dingen, maar ze maken het verschil!
Het belangrijkste is echter dat we geen energie verspillen!
Hoe
... tikt het nergens!
dan? Heel simpel! Enkele kleine
Thuis kun je ook je best doen. Let
ideetjes.
op! Je komt thuis van school met
Laat het licht nooit branden als
de fiets. Met je sleutel open je
je de kamer verlaat.
de voordeur. Er is nog genoeg
Draag een extra trui zodat de
licht in de gang. De lamp doe je
verwarming niet hoger hoeft.
daarom niet aan. Mama geeft je
Neem een douche en geen bad.
een zoen. Ze strijkt verder. De tv
Je hebt immers meer water nodig
staat niet aan. Het is niet te warm
voor een bad.
in huis. Gelukkig draag je een
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5
Spaar energie!
dikke trui. Papa gaat voor de pc
speciale laag, om de warmte
zitten. Hij zet hem aan. Je drinkt
binnen te houden
een glas water van de kraan.
(kern)centrale:
Zie je het verschil? Doen maar!
energie te maken
fabriek
om
vervuilend: ongezond, vuil makend zonnepanelen: platen die de stralen van de zon omzetten in energie
Verklarende woordenlijst De schuin gedrukte woorden uit de
tekst
worden
hieronder
verklaard. aardgas: gas dat uit de bodem komt elektriciteit: energie om apparaten uit zichzelf te laten werken isolatie:
bedekken
met
een
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6
Spaar energie!
En nu jij! 1. Oktober is de maand van de …? o
tekenfilms
o
energiebesparing
o
kernenergie
o
windmolens
2. Wat is een vorm van energie? o
elektriciteit
o
aardgas
o
verf
o
steenkool
3. Wat werkt op elektriciteit? o
tv
o
lamp
o
voetbal
o
meester of juf
4. Energie besparen is belangrijk. Wat kun je doen? juist: kleur duim omhoog fout: kleur duim omlaag
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7
Spaar energie!
De verwarming staat aan. Je doet het raam open.
Je fietst naar school.
Je kijkt niet veel naar de tv.
Je slaapt met het licht aan.
5. Waar let jij op in oktober? Maak er een mooie tekening over.
(Illustratieverantwoording: het copyright op de illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: Ina Hallemans (tekeningen), Image Select (p. 2), © Kurt De Bruyn - Fotolia.com, © Ian Holland - Fotolia.com (p. 4), © zentilia - Fotolia. com (p. 5)
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8
