Analyseren van interactieve multimedia voor het onderwijs Inhoud Als er leerdoelen gehaald moeten worden moeten we als docent wel enige zekerheid hebben omtrend het effect van een interactieve multimediale applicatie. Allereerst moet de applicatie beken worden op het onderwerp / thema. Waarover gaat het en wat leert het. Leert het iets over dans zelf of over de geschiedenis van dans bijvoorbeeld? Betreft het vaardigheden bijvoorbeeld hoe om te gaan met met de nieuwe media of informatievaardigheden of geeft het overzicht over de nieuwe media, betreft het kennis. Soms geeft de begeleidende informatie misleidende informatie; doet de applicatie niet wat hij belooft te doen. Het is van belang om als docent enkele malen het programma te doorlopen. Kijk daarbij ook kritisch naar de context waarin de applicatie gebruikt zal worden, sluit het aan bij uw lessen, bij uw onderwijsvisie en de door uw sectie gestelde einddoelen.
Analyseren van interactieve multimedia voor het onderwijs Leerrendement I Over multimedia wordt wel gezegd: Een mens onthoudt gemiddeld : • 10% van wat hij hoort, • 30% van wat hij leest, • 40% van wat hij ziet gebeuren • en 90% van wat hij hoort, leest en ziet gebeuren. Een optimistische inschatting, maar het geeft wel weer dat multimedia bij het leren meerwaarde heeft. Van de meeste digitale onderwijs applicaties is heel goed te omschrijven wat de inhoud of lesstof is, maar heel slecht het leerrendement en vooral niet de meerwaarde die het biedt ten opzichte van oude middelen. Met bijgaande tabel kunt u een vergelijking maken met traditioneel foliomateriaal bij het evalueren van digitaal leermateriaal. Traditioneel / gebruikte
Digitale leermiddel
Meerwaarde ja/nee/deels
leermiddel Onderwijsfuncties
Voorbereidend
inzicht in de leerdoelen
ja/nee/deels
motiveren
ja/nee/deels
aansluiten bij de voorkennis
ja/nee/deels
plan van leren
ja/nee/deels
Uitvoerend
oriënteren op kenniselementen
ja/nee/deels
oriënteren op vaardigheden en attitude
ja/nee/deels
oefenen
ja/nee/deels
Regulerend
begeleiding / bewaking uitvoering en inzet
ja/nee/deels
terugkoppeling tijdens / na het oefenen
ja/nee/deels
toetsing
ja/nee/deels
terugkoppeling na het toetsen
ja/nee/deels
Randvoorwaarden creërend
leren leren (metaleren) faciliteiten
ja/nee/deels
Analyseren van interactieve multimedia voor het onderwijs Leerrendement II Het multimediale aspect bij digitale didactiek is één, meer nog biedt de interactiviteit. Multimedia opgeteld met interactiviteit die het leren, begrijpen en internaliseren in grote mate positief beïnvloedt en daarnaast een groot motiverend effect heeft, geeft het meeste leerrendement. Het is voor een docent van belang om de aangeboden leeromgevingen en leermiddelen juist op hun interactieve mogelijkheden te kunnen beoordelen. Matrix Daartoe gebruiken we een matrix van Gommer, Van Geloven en Jansen in versimpelde vorm. Gebruik de matrix om, uw gebruik van ICT op interactiviteit te evalueren of om invoering van ICT didactisch te onderbouwen. Bij het invullen is het de bedoeling dat in de kruisvakken (leer-)interacties worden geschetst.
Analyseren van interactieve multimedia voor het onderwijs ICT-Interacties
Lerende / Docent Onderwijsfuncties
Lerende / Medelerenden
Lerende / Bronnen
Lerende / Producten
Voorbereidend
inzicht in de leerdoelen motiveren aansluiten bij de voorkennis plan van leren Uitvoerend
oriënteren op kenniselementen oriënteren op vaardigheden en attitude oefenen Regulerend
begeleiding / bewaking uitvoering en inzet terugkoppeling tijdens / na het oefenen toetsing terugkoppeling na het toetsen Randvoorwaarden creërend
Leren leren (metaleren) Faciliteiten
4
Analyseren van interactieve multimedia voor het onderwijs Een ingevuld voorbeeld (cd-rom Begrippen in Beeld) ICT-Interacties
Lerende / Docent Onderwijsfuncties
Lerende / Medelerenden
Lerende / Bronnen
Lerende / Producten
Voorbereidend
inzicht in de leerdoelen
In de opdrachten geformuleerd
De introductiefilmpjes presenteren steeds de kern van de lesstof als leerdoel. Leerlingen de filmpjes op het moment dat zij dat nodig vinden en herhaald oproepen of via begrippen opzoeken.
motiveren
De animaties met morfende kunstwerken en bijbehorende interactieve opdrachten werken motiverend. De zelftoetsen zijn van die aard dat leerlingen hun voortgang ervaren.
aansluiten bij de voorkennis
Door de keuze en volgorde en de
plan van leren
In de opdrachten
terugkoppeling op leerlingen.
Uitvoerend
oriënteren op kenniselementen
Inleidend, eventueel gezamenlijk filmpjes
Door de bijbehorende website te
Doorverwijzingen die als hypermedia zijn
en animaties van een onderdeel bekijken
gebruiken en de geheime code voor het
ogenomen. Leerlingen kunnen tussen
spel te delen met anderen.
applicatie en internet heen en weer toggelen.
oriënteren op vaardigheden en attitude
Bespreken van kunstwerken na
De groet hoeveelheid gebruikte
Animaties kunnen bekeken worden,
bestudering met de cd-rom in en
kunstbronnen bieden ruim materiaal om de
teruggespoeld, nogmaals bekeken of later
klassengesprek.
vaardigheden te oefenen, toch dwingen niet opgeroepen/op begrip gezocht worden. tot interactiviteit.
oefenen
De zelftoetsen zijn interactief
Regulerend
begeleiding / bewaking uitvoering en inzet terugkoppeling tijdens / na het oefenen
Reactie op overhandigd toetsresultaat.
Zelftoetsen geven de leerling meerdere pogingen en inhoudelijke feedback na afloop. De toetsen geven behaald resultaat na afloop, dat resultaat kan opgeslagen en geprint worden voor de docent.
5
Analyseren van interactieve multimedia voor het onderwijs ICT-Interacties
Lerende / Docent Onderwijsfuncties
Lerende / Medelerenden
Lerende / Bronnen
toetsing terugkoppeling na het toetsen
Lerende / Producten Interactieve toetsen.
Resultaat, geen inhoudelijke terugkoppeling na de toetsing wel na de oefenmodules.
Randvoorwaarden creërend
Leren leren (metaleren) Faciliteiten
Beschrijf de interactiviteit, maar ook het gebrek aan interactiviteit (zie rode tekst). Het ingevulde voorbeeld is een toepassing uit 1999. Duidelijk komt in de matrix naar voren dat de mogelijkheden die ons anno 2009 tot onze beschikking staan, niet uitgebuid worden.
6
