SPS VB 9050.book Page III Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
Sociaal statuut van bedrijfsleiders
Sara SABLON Substituut-arbeidsauditeur arbeidsrechtbank van Brussel
Sociale Praktijkstudies nr. 9050
SPS VB 9050.book Page IV Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
Verantwoordelijke uitgever : Hans Suijkerbuijk © 2009 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 – B-2800 Mechelen Tel. (0800) 40 302 – fax (0800) 17 529 www.kluwer.be
[email protected] Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. ISBN 978-90-4652-032-1 D/2009/2664/053 BP/SPS-BI9005
SPS VB 9050.book Page V Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
Inhoudstafel Hoofdstuk 1. Onderwerping aan het sociaal statuut van zelfstandigen § 1.
§ 2.
1
Bijdrageplicht van natuurlijke personen die een beroepsbezigheid uitoefenen in een vennootschap I. Principe II. Vennoten A. Stille vennoot B. Werkend vennoot 1. Omschrijving 2. Kapitaalparticipatie 3. Beroepsactiviteit 4. Werkend vennoot en werknemer III. Bestuurder, zaakvoerder A. Definitie en inhoud van het begrip «mandaat» B. Principe C. Cumul met arbeidsovereenkomst binnen dezelfde vennootschap 1. Bestuurder 2. Gedelegeerd bestuurder 3. Zaakvoerder D. Kosteloos vennootschapsmandaat IV. Commissaris V. Vereffenaar VI. Echtgenoot-helper in een vennootschap
7 7 7 7 8 12 12 12
De bijdrage ten laste van de vennootschappen I. Wettelijke basis II. Toepassingsgebied III. Bedrag
13 13 14 14
1 1 2 2 2 2 3 3 4 5 5 6
Hoofdstuk 2. Actief in één of meer dan één EER-lidstaat
15
§ 1.
Grondslag
15
§ 2.
Zelfstandige in één EER-lidstaat
16
§ 3.
Zelfstandige in twee of meer EER-lidstaten I. Dubbele zelfstandige activiteit, ondermeer in woonplaats II. Dubbele zelfstandige activiteit, niet in woonplaats III. Twee beroepsactiviteiten: zelfstandige en werknemer IV. Verschillende activiteiten
16 16 16 17 18
Sociaal statuut van bedrijfsleiders
V
SPS VB 9050.book Page VI Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
SOCIAAL STATUUT VAN BEDRIJFSLEIDERS
Hoofdstuk 3. Actief in België en in een niet-EER-land
19
§ 1.
Principe
19
§ 2.
Uitzonderingen
19
§ 3.
LIMOSA
21
Hoofdstuk 4. Echtgenoot – helper
23
§ 1.
Sociaalrechtelijke principes
23
§ 2.
Fiscaalrechtelijke principes
24
Hoofdstuk 5. Verplichtingen voor de bedrijfsleiders
25
§ 1.
Aansluiten bij een socialeverzekeringskas I. Keuze van een socialeverzekeringskas II. Lijst van de erkende socialeverzekeringskassen III. Verklaring van aansluiting IV. Niet-tijdige aansluiting V. Voortijdige aansluiting VI. Ambtshalve aansluiting VII. Aansluiting van de vennootschap VIII. Ontslag en aansluiting bij een andere socialeverzekeringskas
25 25 25 27 27 28 28 28
§ 2.
Inschrijving bij een ziekenfonds
29
§ 3.
Bijdragen betalen
30
28
Hoofdstuk 6. Berekening van de socialezekerheidsbijdragen
31
§ 1.
31 31 31 31
VI
Basis: de beroepsinkomsten I. Grondslag II. Welke beroepsinkomsten komen in aanmerking? A. Overzicht van de diverse beroepsinkomsten III. Mogelijkheid tot wijziging van definitief belaste inkomsten IV. Inkomen van bestuurder die in zijn vennootschap zelfstandige én loontrekkende is
32 33
Kluwer
SPS VB 9050.book Page VII Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
INHOUDSTAFEL
§ 2.
Herwaardering I. Begrip II. Herwaarderingscoëfficiënt III. Huidige herwaarderingscoëfficiënt IV. Herwaarderingscoëfficiënt voor andere refertejaren
35 35 35 35 36
§ 3.
Verschillende categorieën bijdrageplichtigen I. Overzicht van de diverse categorieën II. Zelfstandigen in hoofdberoep III. Zelfstandigen in bijberoep IV. Actief-gepensioneerden V. Actieven na het bereiken van de pensioenleeftijd VI. Studenten, politici en bepaalde zelfstandigen met geringe beroepsinkomsten VII. Startende zelfstandigen in de eerste jaren van de zelfstandige beroepsbezigheid VIII. Meewerkende echtgenoot A. Verplichte bijdrage B. Verzekering volgens het ministatuut C. Verzekering volgens het maxistatuut IX. Vennootschapsmandataris met een kosteloos mandaat A. Minimumbijdrage B. Vrijstelling van bijdrage
36 36 37 37 38 38
§ 4.
Bijdragen I. Bijdragen voor zelfstandigen in hoofdberoep A. Drempels en plafonds B. Bijdragen voor een hoofdberoep C. Coëfficiënten D. Bijdragevermindering voor startende zelfstandigen II. Bijdragen voor zelfstandigen in bijberoep A. Bijberoepen bijdragecoëfficiënten voor 2009 B. Definitief verschuldigde kwartaalbijdragen III. Bijdragen voor actief-gepensioneerden A. Drempels B. Bijdragecoëfficiënt 1. Maximum toegelaten inkomen IV. Bijdragen voor actieven na de pensioenleeftijd V. Studenten, politici en bepaalde zelfstandigen met geringe beroepsinkomsten VI. Bijdragen voor de meewerkende echtgenoot
Sociaal statuut van bedrijfsleiders
38 39 40 40 41 41 42 42 42 43 43 43 43 43 44 44 44 45 45 45 46 46 47 48 49
VII
SPS VB 9050.book Page VIII Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
SOCIAAL STATUUT VAN BEDRIJFSLEIDERS
§ 5.
Beheerskosten
Hoofdstuk 7. Procedure en formaliteiten rond de socialezekerheidsbijdragen
49 51
§ 1.
Inningsprocedure I. Vervaldagbericht II. Aangetekende ingebrekestelling III. Deurwaardersaanmaning IV. Invordering A. Gerechtelijke invordering B. Invordering bij dwangbevel V. De collectieve schuldenregeling VI. Bevoorrechte schuldvorderingen
51 51 51 51 52 52 53 54 55
§ 2.
Betaaltermijn I. Gewone kwartaalbijdragen II. Betaling van de eerste invordering of regularisatie III. Betaling volgens een aflossingsplan IV. Wettelijke voorziening in betalingsuitstel V. Aanwending van betalingen
56 56 56 56 57 57
§ 3.
Laattijdige betaling I. Verhoging wegens laattijdige betaling II. Kwijtschelding van de verhoging III. Jaarlijkse verhoging
58 58 58 59
§ 4.
Hoofdelijke aansprakelijkheid voor betaling van de bijdragen
59
§ 5. Recht op vrijstelling I. Toelichting bij het begrip «vrijstelling» II. Kenmerken van de vrijstelling III. Procedure A. Aanvraag tot vrijstelling B. Beslissing tot vrijstelling C. Betekening van de beslissing IV. Ontvankelijkheid van een aanvraag tot vrijstelling van bijdragen V. Herziening
VIII
60 60 60 61 61 62 62 63 63
Kluwer
SPS VB 9050.book Page IX Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
INHOUDSTAFEL
Hoofdstuk 8. Rechten in het sociaal statuut voor zelfstandigen
65
§ 1.
Algemene bemerking i.v.m. de rechten van de zelfstandigen
65
§ 2.
Gezinsbijslag I. Rechthebbenden A. Wie is rechthebbende? B. Voorrang tussen de rechthebbenden II. Rechtgevenden III. Band tussen rechthebbenden en rechtgevenden IV. Voorrangsrecht V. Meerdere rechthebbenden A. Volgorde B. Groepsvorming C. De bijslagtrekkende VI. Soorten gezinsbijslag A. Kraamgeld B. Gewone kinderbijslag C. Verhoogde kinderbijslag 1. Voor mindervalide kinderen 2. Aan arbeidsongeschikte of mindervalide zelfstandigen 3. Eenoudergezinnen 4. Kinderen van volledig uitkeringsgerechtigde werklozen die een zelfstandige activiteit beginnen D. Wezenbijslag E. Leeftijdsbijslagen F. Schoolpremie VII. Wanneer gaat het recht op gezinsbijslag in? VIII. Uitbetaling IX. Barema’s van de gezinsbijslag A. Kraamgeld B. Kinderbijslag C. Eigen inkomsten die rechtgevende kinderen mogen verwerven
65 65 65 66 67 70 72 72 72 73 74 76 76 76 76 77
Ziekteverzekering I. Geneeskundige verzorging A. Gedekte risico's B. Verplichtingen C. Tegemoetkoming
85 85 86 86 87
§ 3.
Sociaal statuut van bedrijfsleiders
78 78 78 79 79 79 80 81 82 82 82 85
IX
SPS VB 9050.book Page X Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
SOCIAAL STATUUT VAN BEDRIJFSLEIDERS
II.
Uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid A. Gerechtigden B. Wachttijd C. Vaststelling van de arbeidsongeschiktheid D. Perioden van arbeidsongeschiktheid 1. Carenztijd 2. Primaire ongeschiktheid 3. Invaliditeit 4. Cumulatie 5. Toegelaten arbeid 6. Hulp van derden 7. Moederschapsuitkering E. Barema's
§ 4.
Sociale verzekering in geval van faillissement I. Toepassingsgebied II. Voordelen III. Voorwaarden IV. Formaliteiten V. Betaling VI. Referenties
§ 5.
Pensioen I. Referenties II. Soorten pensioenen A. Rustpensioen B. Vervroegd pensioen C. Overlevingspensioen D. Pensioen van de uit de echt gescheiden echtgenoot E. Pensioenbedrag bij feitelijke scheiding III. Toekenningsvoorwaarden A. Leeftijd B. Nationaliteit C. Verblijfsvoorwaarden D. Loopbaan E. Gelijkstelling van studieperiodes F. Uitbreiding van de pensioenloopbaan van de meewerkende echtgenoot G. Pensioenaanvraag 1. Belang van de aanvraag 2. Welke bewijsstukken zijn geldig?
X
88 88 88 89 89 89 90 90 91 91 91 92 93 93 93 93 94 94 95 96 96 96 96 96 97 98 99 100 101 101 101 101 102 102 104 107 107 107
Kluwer
SPS VB 9050.book Page XI Wednesday, October 28, 2009 9:33 AM
INHOUDSTAFEL
III.
3. Enkele algemene opmerkingen i.v.m. de loopbaanjaren H. Specifieke voorwaarden voor het overlevingspensioen Berekening van het rustpensioen A. Loopbaanbreuk B. Noemer van de breuk: referteperiode C. Teller van de breuk: aantal effectief gepresteerde jaren D. Berekeningsformules E. Berekening van het overlevingspensioen 1. Loopbaanbreuk 2. Bepalingen eigen aan het overlevingspensioen 3. Tijdelijk overlevingspensioen 4. Voortgezet overlevingspensioen F. Onvoorwaardelijk pensioen G. Genot van sociale vergoedingen H. Uitoefening van een beroepsactiviteit 1. Principe 2. Voorafgaande aangifte 3. Sancties bij niet-indiening van de aangifte(n) 4. Bedragen van de toegelaten activiteit 5. Bedrijfsinkomen is groter dan toegelaten inkomsten I. Bijzondere bijslag J. Vrij aanvullend pensioen K. Sociaal vrij aanvullend pensioen 1. Wat? 2. Wie kan bijdragen? 3. Bijdragen 4. Voordelen 5. Waar opbouwen? 6. Hoe genieten van de voordelen? 7. Verzekerd kapitaal in het overlevingspensioen 8. Wachttijd 9. Schikkingen in geval van wijziging van de burgerlijke stand L. Pensioensupplement M. Pensioenbonus
Reeds verschenen Sociale Praktijkstudies
Sociaal statuut van bedrijfsleiders
109 109 110 110 110 111 112 113 113 113 114 114 114 115 115 115 115 117 118 119 120 120 121 121 122 122 123 123 124 124 125 125 126 126 129
XI
