SOCIAAL ECONOMISCHE VERKENNING ROERMOND 2014
SOCIAAL ECONOMISCHE VERKENNING ROERMOND 2014
Maastricht, december 2014 S.C.A. Knoors MSc. J. de Quillettes MSc. R. Van Zandvoort Msc.
INHOUDSOPGAVE
Pagina
SAMENVATTING
3
1 INLEIDING 1.1 Aanleiding 1.2 Strategische Visie Roermond 2020 en Keyport 2020 1.3 Leeswijzer
6 6 6 6
2 BEVOLKING EN ARBEIDSMARKT 2.1 Inleiding 2.2 Bevolking 2.3 Beroepsbevolking 2.4 Werkloosheid 2.5 Uitkeringen en gesubsidieerde arbeid 2.6 Gemiddeld persoonlijk inkomen
8 8 9 11 13 15 16
3 ECONOMISCHE STRUCTUUR 3.1 Inleiding 3.2 Werkgelegenheidsstructuur 3.3 Bedrijvendemografie 3.4 Toerisme, recreatie en detailhandel 3.5 Binnenvaart 3.6 Aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt 3.7 Pendelstromen
17 17 17 21 23 25 26 27
4 STEDELIJKE ONTWIKKELING 4.1 Inleiding 4.2 Werklocaties 4.3 Bedrijfsonroerendgoed 4.4 Woningmarkt
28 28 28 30 32
LIJST VAN BIJLAGEN Bijlage 1a Administratieve indeling in wijken en buurten 35 Bijlage 1b Oppervlaktegegevens wijken en buurten 36 Bijlage 2a Burgerlijke staat bevolking gemeente Roermond, 2010-2014 37 Bijlage 2b Aantal inwoners naar wijk en buurt, 2010-2014 38 Bijlage 2c Particuliere huishoudens en niet-westerse allochtonen naar wijk en buurt, 2013 39 Bijlage 3 Werkloosheidsontwikkeling, 2003-2013 40 Bijlage 4 Inkomensontvangers per wijk en buurt, 2012 42 Bijlage 5 Indeling economische sectoren volgens de Standaard Bedrijfsindeling 43 Bijlage 6a Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2013-2014 45 Bijlage 6b Werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2005-2014 47 Bijlage 6c Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur per wijk en buurt, 2010-2014 48 Bijlage 6d Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per wijk en buurt, 2010-2014 49 Bijlage 6e Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per vestigingsmilieu, 2013-2014 50 Bijlage 6f Vestigingen en werkgelegenheid naar werklocaties, 2013-2014 51 Bijlage 7 Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en -ontwikkeling toeristisch-recreatieve sector, 2013-2014 52 Bijlage 8 Personeelskrapte voor elementaire, lagere, middelbare en hogere beroepsgroepen, Limburg en Midden-Limburg, eind 2018 54 Bijlage 9 Pendelmatrix Roermond, 2010 55 Bijlage 10 Aanbodontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2010-2014 56 Bijlage 11 Referentieset branche-indeling detailhandel 57 Bijlage 12a Winkelaanbod naar wijk, 2013-2014 58
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
1
Bijlage 12b Bijlage 13 Bijlage 14
Winkels in belangrijke winkellocaties, 2013-2014 Woningbestand naar wijk en buurt, ontwikkeling 2013 Begrippenlijst
59 60 61
LIJST VAN STATEN Staat 2.1 Bevolkingsontwikkeling, 2009-2013 Staat 2.2 (Potentiële) beroepsbevolking en participatie naar geslacht, 2009-2014 Staat 2.3 Ontwikkeling uitkeringen, 2012-2014 Staat 2.4 Aantal WSW-werkplekken, 2010-2014 Staat 2.5 Gemiddeld persoonlijk inkomen per wijk, 2007-2012 Staat 3.1 Aantal werkzame personen, gemeenten Midden-Limburg, 2013 Staat 3.2 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur naar vestigingsmilieus, 2013-2014 Staat 3.3 Bedrijvendynamiek, 2013-2014 Staat 3.4 Verkoopoppervlakte horeca- en cateringbedrijven, 2009-2013 Staat 3.5 Aantal kamers, bedden en overnachtingen, 2009-2013 Staat 3.6 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur toeristische sector, 2013-2014 Staat 3.7 Detailhandelstructuur, 2013-2014 Staat 3.8 Goederen overslag over water, 2012-2013 Staat 3.9 Perspectief op baan voor schoolverlaters naar opleidingstype, Limburg en Midden-Limburg, eind 2018 Staat 4.1 Openbare werklocaties, 1 januari 2014 Staat 4.2 Uitgifte openbare werklocaties in ha, 2008-2013 Staat 4.3 Marktontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2013-2014 Staat 4.4 Woningvoorraad naar woningtype 31-12-2013 LIJST VAN FIGUREN Figuur 2.1 Bevolkingsstructuur, januari 2014 Figuur 2.2 Aantal inwoners naar wijken, januari 2010-2014 Figuur 2.3 Ontwikkeling arbeidsparticipatie, 2000-2014 Figuur 2.4 Arbeidsmarktparticipatie, 1 januari 2014 Figuur 2.5 Werkloosheidsontwikkeling: werkloosheidspercentage, 2003-2013 Figuur 2.6 Werkloosheidsduur, niet-werkende werkzoekenden, Roermond, 2011-2014 Figuur 2.7 Werkloosheidsduur, januari 2014 Figuur 2.8 Samenstelling werklozenbestand naar leeftijd, januari 2014 Figuur 3.1 Werkgelegenheid naar sector, 2010-2014 Figuur 3.2 Top 10 grootste werkgevers naar aantal arbeidsplaatsen, 2010-2014 Figuur 3.3 Werkgelegenheidsontwikkeling binnen de gemeente Roermond, 2013-2014 Figuur 3.4 Starters en faillissementen Roermond, 2009-2014 Figuur 3.5 Pendel Figuur 4.1 Aanbodontwikkeling, 2012-2014 (m2) Figuur 4.2 Woningvoorraadontwikkeling, 2008-2013
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
9 12 15 16 16 17 21 22 23 23 24 24 25 26 29 30 31 32
10 11 12 13 13 14 14 15 18 19 20 22 27 32 33
2
SAMENVATTING Bevolking en arbeidsmarkt Het eerste hoofdstuk in de Sociaal Economische Verkenning Roermond staat in het teken van bevolking en arbeidsmarkt. De bevolkingsontwikkeling is hierbij het uitgangspunt. Van daaruit wordt gekeken hoeveel inwoners van Roermond op de arbeidsmarkt participeren en welk deel hiervan werkloos is of anderszins een uitkering heeft. Verder wordt gekeken naar het gemiddeld inkomen van de inwoners van Roermond. Op 1 januari 2014 telde Roermond ruim 56.900 inwoners. In tegenstelling tot in grote delen van Limburg is er in Roermond nog steeds sprake van bevolkingsgroei. De belangrijkste oorzaak van deze stijging is een positief migratiesaldo. Een zeer klein deel van de stijging komt door de natuurlijke aanwas. Ten opzichte van het Limburgs gemiddelde onderscheidt Roermond zich door relatief aanzienlijk meer inwoners tussen de 25 en 45 jaar. Dit is de leeftijdscategorie waarin de meeste gezinnen kinderen krijgen. Hierdoor is ook het aantal 0- tot 9-jarigen relatief groot. De bevolkingstoename was in 2014 in vrijwel alle wijken terug te zien. Alleen in Maasniel en Donderberg/Hoogvonderen was sprake van een afname. Doordat het aantal 15-64-jarige inwoners van Roermond (de potentiële beroepsbevolking) toeneemt, neemt ook de beroepsbevolking toe. De groeiende bevolking is hiervoor niet de enige verklaring, ook de participatiegraad is de afgelopen jaren toegenomen; van 67,9% in 2009 tot 71,1% in 2014. Roermond heeft (net als de rest van Limburg) op dit gebied nog een inhaalslag te maken: de participatie ligt ook in 2014 nog onder het landelijk gemiddelde van 72,1%. Wel is de participatie in Roermond iets hoger dan het regionaal gemiddelde (70,4%). Net als elders in de regio en in Limburg, is het vooral de lagere participatie onder vrouwen die ervoor zorgt dat de totale participatie achterblijft bij het landelijk gemiddelde. In en rond Roermond is de participatie onder vrouwen 62-63%, ten opzichte van 66% landelijk. De participatie onder vrouwen neemt wel relatief sneller toe dan de participatie van mannen. De werkloosheid nam in Roermond tussen 2005 en 2011 vrijwel alle jaren af. Dit is opmerkelijk, aangezien de huidige economische crisis reeds in 2008 begon. Dat jaar was wel sprake van een stabilisatie van de werkloosheid, maar daarna daalde de werkloosheid weer. Hieraan is in 2012 een einde gekomen. In de periode 2012-2013 is de werkloosheid weer gestegen. Met 7% lag het werkloosheidspercentage van Roermond tussen dat van Limburg en Midden-Limburg. Het aantal WAO-uitkeringen lag in 2013 lager dan een jaar eerder. Daarentegen is het aantal WAZ-, Wajong-, WW- en WWB-uitkeringen wel iets toegenomen. Het totale aandeel personen met een uitkering ligt hoger dan het provinciale gemiddelde. Evenals de afgelopen jaren wordt het verschil tussen Roermond en (Midden-)Limburg voornamelijk veroorzaakt door het relatief hoge percentage WWB’ers. Economische structuur In het hoofdstuk ‘Economische structuur’ wordt dieper ingegaan op de werkgelegenheid naar sector, de ontwikkelingen in termen van werkgelegenheidstoe- of afname en bedrijvendemografie. Roermond bekleedt als centrumgemeente een belangrijke positie in de regionale werkgelegenheid. Het aantal arbeidsplaatsen binnen de gemeentegrenzen overstijgt het daadwerkelijk aantal werkende Roermondenaren. Dit komt door de grote inkomende pendelstroom. Meer dan de helft van de arbeidsplaatsen in Roermond wordt ingenomen door mensen die niet in de gemeente wonen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
3
Tussen 2013 en 2014 is de werkgelegenheid in Roermond sterker afgenomen dan in het voorgaande jaar. De afname in Roermond (-3,4%) was groter dan het Limburgs gemiddelde (-1,7%). Hierbij wordt opgemerkt dat er sectorale verschillen bestaan. De sectoren met de grootste werkgelegenheidsafname waren Vervoer en opslag (-18%), Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas (-13%) en Winning/distributie van water, afval(water)beheer (-12%). Daarentegen kenden de sectoren verhuur van en handel in onroerend goed (+10%), informatie & communicatie en advisering (+6%), onderzoek & specialistische zakelijke dienstverlening (+4%) de grootste toename. De afname van de werkgelegenheid komt vooral door de daling van de werkgelegenheid bij bedrijven en in mindere mate door verhuizingen en opheffingen. Enkele belangrijke ontwikkelingen binnen Roermond waren: de verplaatsing van Westrom vanuit de Roerstreek naar de buurt Roer en Roer-Zuid, waarbij er ook werknemers van andere vestigingen in de regio zijn overgekomen; het verlies van banen bij enkele grote werkgevers zoals De Zorggroep en PostNl; en de toename van de werkgelegenheid door centralisering bij enkele bedrijven naar één locatie in Roermond zoals Wonen Limburg en Koenen en Co. De verdere doorontwikkeling van Midden-Limburg als toeristische regio heeft zich ook het afgelopen jaar voortgezet. Afgelopen jaar is het aantal (direct) aan toerisme gerelateerde bedrijfsvestigingen (+2,5%) toegenomen. Ook de werkgelegenheid in de toeristische sector groeide in dezelfde periode met 1,1%. Gekeken naar de detailhandel (volgens de in der tijd door HBD ingestelde afbakening) nam ook hier het aantal vestigingen (+0,3) en de werkgelegenheid (+1,7%) toe. Al met al omvat de sector detailhandel ruim 13% van de vestigingen en ruim 14% van de werkgelegenheid in Roermond. Ook de verkoopoppervlakte van de fastservicesector en restaurants nam toe, terwijl die van de hotels en drankensector nagenoeg gelijk bleef. De nieuwe perspectieven voor schoolverlaters op de arbeidsmarkt laten zien dat het perspectief voor VMBO schoolverlaters in Midden-Limburg over het algemeen goed te noemen is. Ook schoolverlaters in de richtingen MBO groen en MBO gezondheidszorg hebben een goed perspectief op een baan, evenals schoolverlaters in de richtingen HBO onderwijs en HBO groen. Voor de opleidingen die zich richten op de economische of sociaal-culturele sectoren is de toekomstige arbeidsmarktsituatie voor schoolverlaters ongunstig, ongeacht het opleidingsniveau. De werkgevers bevinden zich in een situatie waarin er op korte termijn vrijwel geen personeelstekorten worden verwacht. Alleen voor zeer specialistische beroepen en beroepen waar bepaalde kennis of vaardigheden voor nodig zijn, kan er sprake zijn van arbeidsmarktkrapte. Stedelijke ontwikkeling Passend bij de rol als centrumgemeente heeft Roermond ook enkele werklocaties van bovengemeentelijk en zelfs bovenregionaal belang. Het gaat hierbij om bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en bijzondere retaillocaties. Vooral op de bedrijventerreinen is nog uitbreiding mogelijk. Afgelopen jaar is er 7,3 hectare aan nieuwe bedrijventerreinen uitgegeven, waarvan het meest op Roerstreek Zuid. Dit is een hogere uitgifte dan in de afgelopen jaren, maar lager dan in de periode voor de crisis. Het achterblijven van de uitgifte hangt waarschijnlijk samen met de economische crisis waarin het land zich bevindt. Op 1 januari van dit jaar was er nog bijna 52 hectare aan bedrijventerreinen beschikbaar voor uitgifte, waarvan 22 hectare terstond uitgeefbaar. Op de stedelijke dienstenterreinen heeft in 2013 geen uitgifte plaatsgevonden, waardoor er (evenals vorig jaar) nog bijna 7 hectare uitgeefbaar is, waarvan 2 terstond. Vergeleken met 1 januari 2013 is het aanbod van bedrijfsonroerend vastgoed in vloeroppervlakte afgenomen. Dit in tegenstelling tot de toename van het totale aanbod in de afgelopen jaren. Toch is het aanbod kantoorruimte en winkelruimte wel nog toegenomen. De gemiddelde jaarhuurprijs per
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
4
m² winkelruimte van het op 1 januari beschikbare aanbod bedroeg € 114. Dit is hoger dan de prijs per m² kantoorruimte (€ 109 per jaar) en de prijs voor bedrijfsruimte (€ 41 per jaar/per m²). Naast de commerciële kant van de stedelijke ontwikkeling is er ook de woningmarkt. De woningvoorraad van Roermond bestaat uit circa 26.920 woningen, waarvan 46% huurwoningen en 53% koopwoningen (van 1% is dit niet bekend). Het meest voorkomende woningtype betreft appartementen gevolgd door tussenwoningen (staat 4.4). In 2013 zijn 180 woningen toegevoegd, 10 woningen onttrokken, dat neerkomt op een netto toevoeging van 170 woningen. Van de woningtoevoegingen betreft het 58% huurwoningen en 42% koopwoningen. De meerderheid van de nieuwe woningen zijn eengezinswoningen (56%). In 2013 vond bij circa 2% van de Roermondse koopwoningen een transactie plaats. Eind 2013 werd 5% van de Roermondse koopwoningvoorraad aangeboden. Dit is één procent minder dan een jaar eerder. Bovenop dit aanbod is er een planvoorraad van netto 3.630 woningen (13,7% van de bestaande woningvoorraad). Daarmee heeft Roermond relatief de grootste planvoorraad van Limburg. Conclusie De afgelopen drie jaar werd geconcludeerd dat het Roermond, ondanks de crisis, voor de wind was gegaan. Dat kan in mindere mate over 2013-2014 worden gezegd, waarin Roermond steeds meer gevolgen van de crisis ondervindt. De werkgelegenheid nam af, de werkloosheid is toegenomen, het aantal uitkeringen groeide, de woningbouwontwikkeling nam af en er heeft een beperkte uitgifte van werklocaties plaatsgevonden. Toch staat Roermond er niet slecht voor. Ondanks dat de werkgelegenheid in 2013-2014 in zijn geheel afnam, nam de werkgelegenheid in een aantal sectoren nog toe, waaronder de voor Roermond belangrijke toeristische sector. Daarnaast groeide de bevolking, in tegenstelling tot andere gemeenten in Limburg. Ook de opbouw van de bevolking biedt, met een relatief groot aandeel personen in de vruchtbare en werkzame leeftijd, perspectief voor de toekomst. Daarnaast is er in het aanbod aan vastgoed een eerste teken van herstel te zien. Hieruit ontstaat het beeld van een gemeente die zich in crisistijd op sociaal-economisch gebied relatief goed heeft ontwikkeld. Het is geen onverdeeld positief beeld, maar toch lijkt Roermond de crisis redelijk goed te doorstaan.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
5
1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Een gemeente is voortdurend in beweging. Zeker bij een centrumgemeente als Roermond is het voor beleidsmakers dan ook voortdurend een spreekwoordelijke ‘vinger aan de pols’ nodig bij demografische, economische en conjuncturele ontwikkelingen. Voor het leggen van de basis voor sociaal- en ruimtelijk-economisch beleid heeft de Gemeente Roermond in 2001 voor het eerst aan Etil gevraagd om sociaal- en ruimtelijk-economische kerncijfers over de gemeente Roermond te verzamelen en te monitoren. Door dit jaarlijks te herhalen ontstaat een duidelijk beeld van de veranderingen die van jaar tot jaar plaatsvinden. Sinds de verschijning van de eerste rapportage in 2001 is de voorliggende rapportage de veertiende uitgave: ‘Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014’. In dit rapport wordt op basis van diverse thema’s een beeld geschetst van de sociaal- en ruimtelijkeconomische structuur van de gemeente Roermond. De meest recente momentopname van de Roermondse gegevens in deze rapportage heeft betrekking op de structuur per 1 januari 2014. Indien dit niet mogelijk is, wordt dit aangegeven. Omdat sommige gegevens over het voorgaande jaar een voorlopig karakter hebben, kunnen zij in de loop van het jaar met terugwerkende kracht gecorrigeerd worden. Derhalve moet Etil achteraf in een beperkt aantal gevallen kleine correcties doorvoeren. Het betreft te allen tijde dusdanig marginale aanpassingen dat ze weinig tot geen invloed hebben op de conclusies die getrokken zijn. Dit is veelal het geval bij gegevens over vestigingen en werkgelegenheid, afkomstig uit het Vestigingenregister Limburg (VRL).
1.2 Strategische Visie Roermond 2020 en Keyport 2020 Roermond heeft de Strategische Visie Roermond 2020 vastgesteld. Hierin is de overkoepelende doelstelling geformuleerd dat Roermond in 2020 een stad is voor mensen van alle leeftijden voor alle bevolkingsgroepen, waar het goed wonen, werken, vertoeven en recreëren is. Naast de gemeentelijke strategische visie werkt Roermond ook mee in het regionale programma Keyport 2020. Roermond heeft de handen ineengeslagen met de gemeenten Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Nederweert, Roerdalen, Weert, Cranendonck en ondernemers, kennis- en onderwijsinstellingen om de economische structuur van de regio duurzaam te versterken en het vestigingsklimaat te verbeteren. Keyport 2020 is (naast onder andere LED en Greenport Venlo) één van de samenwerkingspartners binnen Brainport 2020 Zuidoost-Nederland, de strategie en het programma om Zuidoost-Nederland koploper van de internationale kenniseconomie te maken. 1.3 Leeswijzer In het hoofdstuk ‘Bevolking en arbeidsmarkt’ (hoofdstuk 2) staan de inwoners van Roermond centraal: hoe heeft de totale bevolking zich ontwikkeld? Hoe is de bevolking samengesteld? En hoe zal deze zich ontwikkelen? Daarbij wordt een duidelijke link gelegd naar de arbeidsmarkt: welk aandeel van de bevolking heeft werk of stelt zich hiervoor beschikbaar (beroepsbevolking), hoe groot is de werkloosheid en hoeveel inwoners van Roermond krijgen een uitkering? In het hoofdstuk ‘economische structuur’ (hoofdstuk 3) wordt de aandacht verplaatst van personen naar bedrijven. In welke sectoren is de meeste werkgelegenheid en hoe heeft deze zich ontwikkeld? Daarbij wordt er nader ingezoomd op de detailhandel en de toeristische sector. Tevens is er
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
6
aandacht voor de pendelstromen vanuit en naar de gemeente Roermond. Het vierde hoofdstuk ‘stedelijke ontwikkeling’ focust op de stedelijke ontwikkeling van de gemeente Roermond. Daarbij wordt ingegaan op werklocaties, bedrijfsonroerendgoed en de woningvoorraad. In de bijlagen zijn meer gedetailleerde overzichten opgenomen van de thema’s die in de aparte hoofdstukken aan bod komen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
7
2
BEVOLKING EN ARBEIDSMARKT 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de bevolkings- en arbeidsmarktsituatie van de gemeente Roermond. In de onderstaande figuur zijn de belangrijkste samenhangende onderdelen van de bevolking en de arbeidsmarkt schematisch weergegeven. Het uitgangspunt is de totale bevolking en de ontwikkeling hiervan (dit wordt behandeld in paragraaf 2.2). Alleen de mensen van 15 tot en met 64 jaar worden gerekend tot de potentiële beroepsbevolking. Niet iedereen in die leeftijdsgroep participeert echter op de arbeidsmarkt. De participatiegraad bepaalt de omvang van de daadwerkelijke beroepsbevolking (paragraaf 2.3). De beroepsbevolking bestaat uit zowel de mensen met een baan, als de personen die actief op zoek zijn naar werk (paragraaf 2.4). Het overige deel van de potentiële beroepsbevolking is niet (actief) op zoek naar werk, bijvoorbeeld vanwege arbeidsongeschiktheid, men een opleiding doet, vervroegd gepensioneerd is, zorgtaken heeft of om een andere reden. In paragraaf 2.5 van dit hoofdstuk wordt een deel van de niet-beroepsbevolking aan de hand van uitkeringen in beeld gebracht, evenals de gesubsidieerde arbeid. Het gemiddeld persoonlijk inkomen wordt in paragraaf 2.6 belicht.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
8
2.2 Bevolking1 De Roermondse bevolking groeide in 2013 met 0,4 procent. Ten opzichte van de jaren 2009-2012 neemt de mate van groei iets af, maar is de uitgesproken groeiambitie wederom gehaald. Het geboorteoverschot bedroeg 3, terwijl in de jaren voor 2013 het aantal levendgeborenen om en nabij de 10% hoger lag dan het aantal overledenen. De bevolkingsgroei van Roermond in 2013 komt dan ook door een positief migratiesaldo. Het saldo van inkomende en uitgaande migraties was in 2013 298. Hierdoor groeide de bevolking met 239 personen (na saldocorrectie). Staat 2.1 Bevolkingsontwikkeling, 2009-2013 2009 Abs. Bevolking per 1-1 Levendgeborenen Overledenen Geboorteoverschot Inkomende migratie uit binnenland uit buitenland Uitgaande migratie naar binnenland naar buitenland Migratiesaldo Saldocorrectie Bevolkingsgroei Bevolking per 31-12
In %
54.731
2010 Abs.
In %
55.212
2011 Abs.
In %
55.595
20122 Abs.
In %
56.165
20133 Abs.
In %
56.690
551 508 43
1,01 0,93 0,08
624 539 85
1,13 0,98 0,15
572 521 51
1,03 0,94 0,09
565 540 25
1,01 0,96 0,04
565 562 3
1,00 0,99 0,01
2.533 426 2.107 2.125 348 1.777 408
4,63 0,78 3,85 3,88 0,64 3,25 0,75
2.450 435 2.015 2.123 367 1.756 327
4,44 0,79 3,65 3,85 0,66 3,18 0,59
2.609 508 2.101 2.131 327 1.804 478
4,69 0,91 3,78 3,83 0,59 3,24 0,86
2.780 515 2.265 2.321 377 1.944 459
4,95 0,92 4,03 4,13 0,67 3,46 0,82
2.611 446 2.165 2.313 387 1.926 298
4,61 0,79 3,82 4,08 0,68 3,40 0,53
30
0,05
-29
-0,05
41
0,07
41
0,07
-62
-0,11
481
0,88
383
0,69
570
1,03
525
0,93
239
0,42
55.212
55.595
56.165
56.690
56.929
Bron: CBS, Etil, 2014.
Met deze mate van bevolkingstoename week Roermond licht af van de regionale ontwikkeling. In Midden-Limburg nam de bevolking beperkt af met 0,1%. Binnen Midden-Limburg daalde de bevolking in 2013 het sterkst in Roerdalen (-0,8%). Roermond kende de grootste groei, gevolgd door Weert (0,3%). Limburg als geheel kende een bevolkingsafname van 0,2%. Daarmee wordt de dalende bevolkingstrend van de afgelopen jaren voortgezet. Ook in 2013 werd deze afname met name veroorzaakt door een bevolkingsdaling in Zuid-Limburg (-0,3%). De gemeente Roermond heeft een relatief jonge leeftijdsopbouw (figuur 2.1). Wat opvalt is het relatief grote aandeel 25-44-jarigen in de gemeente Roermond ten opzichte van het provinciaal en regionaal gemiddelde. Dit is ook de leeftijdsgroep waarin de meeste mensen kinderen krijgen. Hetgeen is terug te zien in het relatief grote aantal kinderen in de leeftijdsgroep 0-9 jaar. De 50-84jarigen zijn daarentegen relatief ondervertegenwoordigd vergeleken met de provincie en de regio Midden-Limburg. Er is dus minder sprake van vergrijzing.
1
2 3
De CBS-cijfers inzake het aantal bewoners op 1 januari (staat 2.1) wijken (enigszins) af van de cijfers van de Gemeente Roermond (bijlage 2). Om de bevolkingsontwikkeling op gemeenteniveau te kunnen vergelijken met de regionale en provinciale ontwikkeling, gebruikt Etil in de voorliggende paragraaf de cijfers van het CBS. Voor de bevolkingsontwikkeling op wijk- en buurtniveau (figuur 2.2) hanteert Etil echter de gemeentelijke cijfers. De gegevens over het jaar 2012 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd. De gegevens over het jaar 2013 zijn voorlopige gegevens.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
9
Figuur 2.1 Bevolkingsstructuur, januari 2014 95 e.o. 90-94 85-89 80-84 75-79 70-74 65-69
Leeftijdsgroepen
60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 0%
1%
2%
3% Roermond
4% Midden-Limburg
5%
6%
7%
8%
9%
Limburg
Bron: CBS, Etil, 2014.
In de afgelopen jaren was zichtbaar dat het aantal ongehuwde burgers en het aantal gescheiden burgers in Roermond toeneemt, terwijl het aantal gehuwde burgers juist daalt. In 2013 zet deze trend zich voort. Er zijn meer ongehuwde dan gehuwde burgers (exclusief gescheiden en verweduwde burgers). Het aantal verweduwde burgers in de totale bevolking bleef in het afgelopen jaar nagenoeg stabiel. In 2014 was 39% van de burgers gehuwd, 45% ongehuwd, 9% gescheiden en 6% verweduwd. Van de verweduwden was 21% man en 79% vrouw (zie bijlage 2a).
In 2014 kenden twee wijken een afname van de bevolking en zeven een toename (figuur 2.2 en bijlage 2b)4. De wijken waar de bevolking in 2014 afnam, zijn Donderberg/Hoogvonderen (-1,0%) en Maasniel (-1,1%). De wijk Donderberg/Hoogvonderen werd ook in het voorafgaande jaar al 4
In bijlage 2 is meer informatie op wijk- en buurtniveau opgenomen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
10
geconfronteerd met een daling van het aantal inwoners. In de resterende wijken was in 2014 sprake van een bevolkingstoename: Roermond-Oost (3,2%), Asenray (0,9%), Centrum (0,9%), Herten (0,7%), Donderberg/Roosendael (0,2%), Roermond-Zuid (0,2%) en Maasniel (0,1%). De wijk Maasplassen was per 1 januari 2012 een nieuwe wijk in Roermond en blijft qua inwonertal stabiel5. Figuur 2.2 Aantal inwoners naar wijken, januari 2010-2014
Maasplassen
Asenray
Donderberg/Roosendael
Donderberg/Hoogvonderen
2014
Roermond-Zuid
2013 2012
Roermond-Oost
2011 2010
Herten
Maasniel
Swalmen
Centrum 0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
Bron: Gemeente Roermond, Etil, 2014.
2.3 Beroepsbevolking De potentiële beroepsbevolking in Roermond is in de periode 2009-2014 toegenomen met 0,6%, tot circa 37.770 personen in 2014. Dit is opvallend, aangezien het aantal 15-64 jarigen in zowel de regio Roermond (-3%), als in Limburg (-3,2%) daalde over dezelfde periode. Landelijk daalde de potentiële beroepsbevolking met 0,6%. De beroepsbevolking daarentegen, liet in de periode 20092014 landelijk een groei zien, van 1,5%. Dit is het gevolg van een stijgende arbeidsparticipatie, die landelijk steeg naar 72,1% in 2014. Ook in Limburg steeg de arbeidsparticipatie, maar dit is onvoldoende om te compenseren voor de dalende potentiële beroepsbevolking. Als gevolg hiervan daalde de beroepsbevolking op provinciaal niveau met 0,8%. In Roermond en de regio Roermond steeg de beroepsbevolking echter, met respectievelijk 6,2 en 0,3%. In Roermond ligt de
5
Deze wijk komt voort uit de voormalige buurt Maas/Maashaven en delen van de buurten Merum en Verspreide Huizen Swalmen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
11
participatiegraad in 2014 nog altijd onder het landelijk gemiddelde, al is het verschil kleiner geworden, vergeleken met 2009. Staat 2.2 (Potentiële) beroepsbevolking en participatie naar geslacht, 2009-2014 (peildatum: 1 januari) 15-64jarigenb
Beroepsbevolking
2009 Participatie (%)
15-64jarigenb
Beroepsbevolking
2014 a Participatie (In %)
Nederland
Totaal Mannen Vrouwen
11.107.332 5.596.660 5.510.673
7.845.000 4.397.000 3.448.000
70,6 78,6 62,6
11.042.608 5.548.700 5.493.908
7.961.000 4.357.000 3.604.000
72,1 78,5 65,6
Limburg
Totaal Mannen Vrouwen
751.631 381.544 370.087
509.200 287.841 221.359
67,7 75,4 59,8
727.604 368.132 359.472
505.184 277.035 228.149
69,4 75,3 63,5
Totaal Mannen Vrouwen
113.744 58.129 55.615
77.442 44.391 33.051
68,1 76,4 59,4
110.311 56.308 54.003
77.683 43.972 33.711
70,4 78,1 62,4
Totaal Mannen Vrouwen
37.222 18.829 18.393
25.277 14.402 10.875
67,9 76,5 59,1
37.766 19.160 18.606
26.837 15.176 11.661
71,1 79,2 62,7
Regio Roermond6
Roermond
a Raming Etil op basis van CBS-gegevens. b Potentiële beroepsbevolking. Bron: CBS, Etil, 2014. Figuur 2.3 Ontwikkeling arbeidsmarktparticipatie, 2000-2014 (in %) 73 71 69 % 67 65 63 61 59 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Nederland
Limburg
Regio Roermond
Roermond
Bron: CBS, Etil, 2014.
De arbeidsparticipatie ligt in Roermond (71,1%) iets hoger dan in Midden-Limburg (70,9%). Vergeleken met de overige gemeenten in Midden-Limburg, kennen alleen Nederweert en Weert een hogere arbeidsparticipatie dan Roermond. In de gemeenten Maasgouw, Leudal, Roerdalen en EchtSusteren ligt de arbeidsparticipatie juist lager. Binnen Midden-Limburg ligt de participatiegraad dus hoger in de westelijke gemeenten. Wellicht heeft dit te maken met de forenzen die dagelijks vanuit Weert en Nederweert richting Eindhoven gaan.
6
De gemeenten Roermond, Roerdalen, Leudal, Maasgouw en Echt-Susteren.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
12
Figuur 2.4 Arbeidsmarktparticipatie, 1 januari 2014 75%
72,9%
72,1%
71,1%
71,0%
70,9%
70,2%
70%
70,1%
69,2%
65% 60% 55% 50%
Bron: CBS, Etil, 2014.
2.4 Werkloosheid In 2013 lag de werkloosheid in Roermond gemiddeld op bijna 8,6% van de beroepsbevolking. Dit was gelijk aan het landelijk gemiddelde. In Limburg was de gemiddelde werkloosheid hoger, namelijk 9%, terwijl de werkloosheid in Midden-Limburg (7%) juist lager lag dan Roermond. Tot 2010 lag het werkloosheidspercentage in Roermond hoger dan het landelijk en provinciaal gemiddelde. De werkloosheid in Midden-Limburg was ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde. Sinds het uitbreken van de economische crisis eind 2008 zijn er echter wat verschuivingen opgetreden: in Roermond (en daarmee Midden-Limburg als geheel) is de werkloosheid vooral tussen 2009 en 2010 afgenomen, terwijl er landelijk juist sprake was van een toename. Het effect van de crisis was dus nog beperkt in Midden-Limburg. Sinds 2011 is de werkloosheid echter gestegen en ook voor 2014 wordt een toename verwacht. Figuur 2.5 Werkloosheidsontwikkeling: werkloosheidspercentage, 2003-2013 (jaargemiddelde) 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 2003
2004
2005 Nederland
2006
2007 Limburg
2008
2009
2010
Midden-Limburg
2011
2012
2013
Roermond
Bron: UWV, Etil, 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
13
De grote toename van de werkloosheid sinds 2011 is goed te zien in figuur 2.6, waarin een uitsplitsing is gemaakt naar werkloosheidsduur voor de gemeente Roermond: het aantal werklozen dat minder dan een half jaar zonder werk zit, is explosief toegenomen. Maar ook in de meeste andere categorieën is het aantal niet-werkende werkzoekenden groter dan in het voorgaande jaar. Daarmee is er een einde gekomen aan de trend van afnemende werkloosheid. De veel grotere werkloosheid in januari 2014 kan namelijk niet uitsluitend aan seizoensschommelingen worden toegeschreven: hier is sprake van een direct gevolg van de recessie waarin Nederland zich bevindt. Figuur 2.6 Werkloosheidsduur niet-werkende werkzoekenden, Roermond, 2011-2014 2014-1
980
2013-7
362
713
2013-1
486 974
2012-7
465
2012-1
311
2011-1
273 175 205
196
160
201
245
546 0
332 282
526
2011-7
459 194
566
432
159
409
339
200
190
203
269
217
366 365
289
172
458
500
1.000
1.500
<= 0,5 jaar
0,5 - 1 jaar
2.000
1-2 jaar
2-3 jaar
2.500
3.000
>= 3 jaar
Bron: UWV, Etil, 2014.
Er waren op 1 januari 2014 kleine verschillen tussen Roermond en Limburg in de opbouw van het NWW-bestand naar werkloosheidsduur (figuur 2.7). Het aandeel korter dan 0,5 jaar werklozen is in Roermond kleiner dan in Limburg (38 tegen 40%), evenals het aandeel 0,5 tot 1 jaar werklozen (14 tegen 17%). Het aandeel 3 jaar of langer werklozen is in Roermond groter dan in Limburg (22 tegen 18%).
Figuur 2.7 Werkloosheidsduur, januari 2014
Roermond
38%
Limburg
40% 0%
20% <= 0,5 jaar
14%
18%
17% 40% 0,5 - 1 jaar
8%
18% 60%
1-2 jaar
2-3 jaar
22%
8% 80%
18% 100%
>= 3 jaar
Bron: UWV, Etil, 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
14
Ook qua leeftijdsopbouw van het werklozenbestand wijkt de gemeente Roermond op enkele punten af van het provinciaal gemiddelde (figuur 2.8). Het aandeel 27-44-jarigen is in Roermond iets groter dan in Limburg. Dit komt ook overeen met de leeftijdsopbouw in Roermond, aangezien een relatief groot deel van de bevolking in de leeftijdsgroep 25-39 jaar valt. Het aandeel werklozen in de leeftijdscategorie >55 jaar is kleiner dan het provinciaal gemiddelde. Figuur 2.8 Samenstelling werklozenbestand naar leeftijd, januari 2014
Roermond
8%
Limburg
7%
42%
28%
40%
0%
10%
20%
22%
28%
30%
< 27 jaar
40% 27-44 jaar
50%
60%
44-55 jaar
25% 70%
80%
90%
100%
>55 jaar
Bron: UWV, Etil, 2014.
2.5 Uitkeringen en gesubsidieerde arbeid Het percentage uitkeringsgerechtigden lag in Roermond op 1 januari 2014 iets boven het provinciaal en ruim boven het regionaal gemiddelde (staat 2.3). Ten opzichte van 2013 blijft het verschil met Limburg en Midden-Limburg daarmee nagenoeg gelijk. Evenals de afgelopen jaren wordt het verschil tussen Roermond en (Midden-)Limburg voornamelijk veroorzaakt door het relatief hoge percentage WWB’ers. Met betrekking tot de overige uitkeringen ontlopen de provincie, regio en gemeente elkaar niet veel. Uitzondering hierop is het relatief lage aandeel WAO’ers en WW’ers in MiddenLimburg.
Staat 2.3 Ontwikkeling uitkeringen, 2012-2014 (peildatum 1 januari) WAO
WAZ
Abs.
%
a
Abs.
1.870 1.730 1.590
5,0 4,6 4,2
Midden-Limburg 2012 6.880 2013 6.380 2014 5.840 Limburg 2012 2013 2014
Roermond 2012 2013 2014
37.360 34.530 31.710
Wajong a
70 60 60
4,4 4,2 3,8 5,0 4,7 4,4
WW
Abs.
%
a
0,2 0,2 0,2
840 870 960
540 480 410
0,3 0,3 0,3
2.540 2.260 1.970
0,3 0,3 0,3
%
WWB
Abs.
%
a
2,2 2,3 2,5
1.000 1.340 1.620
3.520 3.630 3.740
2,3 2,4 2,5
17.530 18.190 19.020
2,4 2,5 2,6
Totaal
Abs.
%
a
Abs.
%a
2,7 3,5 4,3
1.510 1.670 1.760
4,0 4,4 4,7
5.290 5.670 5.990
14,0 15,0 15,9
3.790 4.780 5.970
2,5 3,1 3,9
3.610 3.800 4.110
2,3 2,5 2,7
18.340 19.070 20.070
11,9 12,4 13,2
19.770 24.190 29.690
2,7 3,3 4,1
24.320 25.030 26.570
3,3 3,4 3,7
101.520 104.200 108.960
13,7 14,2 15,0
a Aantal uitkeringen afgezet tegen het aantal 15-64-jarigen (potentiële beroepsbevolking).
Bron: CBS, Etil, 2014.
Het totaal aantal gesubsidieerde WSW-werkplekken nam tussen 2013 en 2014 met 3% af tot 566 (staat 2.4). Een jaar eerder nam het aantal WSW-werkplekken met 3% af.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
15
Staat 2.4 Aantal WSW-werkplekken, 2010-2014 Begin: WSW
2010 603
2011 587
2012 599
2013 583
2014 566
2013-2014 -3%
Bron: Gemeente Roermond, 2013.
2.6 Gemiddeld persoonlijk inkomen Het gemiddeld persoonlijk inkomen7 per persoon bedroeg in Roermond in 2012 8 € 21.100. In 2012 steeg dit inkomen met 1,9% ten opzichte van 2011. Verder bestaan er tussen de wijken in de gemeente Roermond aanzienlijke verschillen in het gemiddeld persoonlijk inkomen per persoon. Het hoogste gemiddelde inkomen kwam in 2012 in de wijk Centrum voor (€ 26.800) en het gemiddeld laagste inkomen in de wijk Donderberg/Roosendael (€ 16.900). Staat 2.5 Gemiddeld persoonlijk inkomen per wijk9, 2007-2012
Centrum Roermond-Oost Roermond-Zuid Maasniel Donderberg/Roosendael Donderberg/Hoogvonderen Asenray Herten Swalmen Maasplassen Gemeente Roermond
2007
2009
2010
2011
2012
2007/2012 2011/2012
24.000 15.100 16.900 15.100 15.900 -
25.000 15.700 17.800 16.400 16.300 -
25.600 16.300 18.200 16.400 16.900 -
26.400 16.800 17.900 16.700 17.200 -
In € 26.800 17.300 18.500 21.500 16.900 17.600 23.000 24.600 20.700 24.000
11,7 14,6 9,5 11,9 10,7 -
In % 1,5 3,0 3,4 1,2 2,3 -
18.700
19.600
20.200
20.700
21.100
12,8
1,9
Bron: CBS, Etil, 2013.
7
8 9
Het gemiddeld persoonlijk inkomen heeft betrekking op personen in particuliere huishoudens met inkomen uit Nederland. Het persoonlijk inkomen omvat inkomen uit arbeid, inkomen uit eigen onderneming, uitkering inkomensverzekeringen en uitkering sociale voorzieningen (met uitzondering van kinderbijslag). De meest recente informatie betreft 2012. Het betreft hier de nieuwe wijkindeling (1-1-2012), vandaar dat niet alle velden gevuld kunnen worden. Vanwege de nieuwe indeling zijn de aantallen niet meer te achterhalen en zijn optellingen niet mogelijk.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
16
3 ECONOMISCHE STRUCTUUR 3.1 Inleiding In dit hoofdstuk staat de economische structuur van de gemeente Roermond centraal. Roermond wordt gezien als een centrumstad voor de regio. Omgekeerd is de regio ook belangrijk voor Roermond. Er is dan ook altijd sprake geweest van een grote wederzijdse overloop in wonen, werken, voorzieningen en winkels. In dit hoofdstuk worden deze economische aspecten nader beschreven. Hierbij wordt achtereenvolgens ingegaan op de werkgelegenheidsstructuur, bedrijvendemografie, toerisme en recreatie, binnenvaart, de aansluiting onderwijs-arbeidmarkt en pendelstromen. Dit hoofdstuk is grotendeels gebaseerd op het Vestigingenregister Limburg (VRL) dat door Etil beheerd wordt. De meest actuele VRL-gegevens hebben als peildatum 1 januari 2014.
3.2 Werkgelegenheidsstructuur Op 1 januari 2014 waren circa 34.370 personen werkzaam in de gemeente Roermond 10, daarmee heeft Roermond het grootste aantal arbeidsplaatsen van alle gemeenten in Midden-Limburg (staat 3.1). De Roermondse werkgelegenheid is daarmee in de periode 2013-2014 met ruim 1.200 arbeidsplaatsen afgenomen (-3,4%). Deze daling is iets groter dan in het voorafgaande jaar toen de werkgelegenheid met 2,2% daalde. In de provincie Limburg daalde de werkgelegenheid in de periode 2013-2014 met 1,7% naar 489.900 arbeidsplaatsen. Staat 3.1 Aantal werkzame personen, gemeenten Midden-Limburg, 2013 Gemeente
Werkzame personen
Echt-Susteren Leudal Maasgouw Nederweert Roerdalen Roermond Weert
11.590 13.410 8.540 6.010 4.940 34.370 24.780
Bron: Etil (VRL), 2014.
Ondanks de daling in de afgelopen jaren is het aantal werkzame personen in de afgelopen 10 jaar met ruim 5% gegroeid. Hierbij wordt aangetekend dat er sectorale (CBS indeling) verschillen bestaan (figuur 3.1). De sector gezondheids- en welzijnszorg is sinds 2010 de grootste sector, gevolgd door de groot- en detailhandel en industrie. In de periode 2013-2014 vond relatief de grootste werkgelegenheidstoename plaats in de sectoren verhuur van en handel in onroerend goed (als gevolg van de centralisering van Wonen Limburg), informatie & communicatie (als gevolg van de groei van verschillende kleinere vestigingen) en advisering, onderzoek & specialistische zakelijke dienstverlening (als gevolg van de centralisering van Koenen en Co). In de sector vervoer & opslag nam de werkgelegenheid het sterkst af (-18,0%). Daarnaast was er sprake van een relatief grote werkgelegenheidsafname in de sectoren productie, distributie & handel in elektriciteit en aardgas (-12,9%), en winning/distributie van water & afval(water)beheer (-12,4%). In absolute zin was dit echter een beperkte afname (respectievelijk -24 en -21). Gekeken naar de werkgelegenheidsstructuur van de gemeente Roermond (bijlage 6b) blijkt dat de sectoren gezondheidszorg (20,9%), industrie (17,1%) en de detailhandel (15,2%) de grootste sectoren
10
Dit is exclusief uitzendkrachten (zie bijlage 6a).
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
17
zijn gebleven. Ondanks dat het de grootste sectoren zijn gebleven kenden de Zorg en industrie een afname van de werkgelegenheid. Figuur 3.1 Werkgelegenheid naar sector, 2010-2014
Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas Winning/distributie van water; afval(water)beheer Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Informatie en communicatie Financiële instellingen Verhuur van en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek, special. zakelijke dienstverlening Verhuur van roerende goederen, overige zakel. dienstverl. Openbaar bestuur, overheid, sociale verzekeringen Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening
-
2014
2013
2.000
2012
2011
4.000
6.000
8.000
2010
Bron: Etil (VRL), 2014.
In Roermond wordt de werkgelegenheid bepaald door werkgevers die actief zijn in diverse sectoren (figuur 3.1). De Zorggroep is veruit de grootste werkgever. Daarachter vormen het Laurentius Ziekenhuis, Westrom en Rockwool de ‘subtop’, op gepaste afstand gevolgd door de rest van de top 10. Faurecia is nieuw in deze top 10 en laat in de afgelopen 5 jaar een gestage groei zien. Het aantal arbeidsplaatsen bij de tien grootste werkgevers is in de periode 1 januari 2013 - 1 januari 2014 met gemiddeld 6,4% afgenomen. De afname was relatief het grootst bij De Zorggroep, gemeente Roermond en Westrom. Proteion Thuis en Stichting Onderwijs Midden-Limburg kenden daarentegen de grootste toename van de werkgelegenheid in 2013. Als geheel behoort het Designer Outlet Center ook tot één van de grootste werkgevers van
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
18
Roermond. Begin 2014 waren hier ruim 1.640 arbeidsplaatsen, een groei van 4% ten opzichte van een jaar eerder. Figuur 3.2 Top 10 grootste werkgevers naar aantal arbeidsplaatsen, 2010-201411
PROTEION THUIS
FAURECIA
GILDE OPLEIDINGEN
SEKISUI
GEMEENTE ROERMOND STG. ONDERWIJS MIDDEN LIMBURG ROCKWOOL
WESTROM
LAURENTIUS ZIEKENHUIS
DE ZORGGROEP 0
1.000 2014
2.000 2013
2012
3.000 2011
4.000 2010
Bron: Etil (VRL), 2014.
De werkgelegenheidstoename heeft het afgelopen jaar redelijk verspreid door de gemeente plaatsgevonden (figuur 3.3). in vijftien wijken nam de werkgelegenheid toe. De werkgelegenheidscentra met de grootste groei binnen de gemeente Roermond zijn Roer en RoerZuid (vanwege de nieuwe vestiging van Westrom), Roerzicht-Voorstad (beveiligingsbedrijf Red Security kende een sterke groei) en Willem-Alexander (de groei vond plaats bij verschillende bedrijven, met name in de sectoren: groot- en detailhandel, industrie en logies-, maaltijd- en drankverstrekking). In negentien wijken nam de werkgelegenheid af. Ook de afname vond redelijk verspreid door de gemeente plaats (figuur 3.3). De absoluut grootste dalingen waren er in De Wijher en omgeving en de Roerstreek. In De Wijher en omgeving is de helft van de krimp te verklaren door de aanwezigheid van het hoofdkantoor van De Zorggroep. Zij hebben te maken met een afname van het aantal personeelsleden. De andere helft van de krimp in De Wijher en omgeving heeft te maken met de 11
Het gaat om het aantal werkzame personen exclusief uitzendkrachten op één of meerdere vestigingen binnen de gemeente Roermond.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
19
opheffing van de vestiging van PostNL aan de Kerkeveldlaan 4 en de samenwerking tussen Westrom en Risse Groen uit Weert, waarbij de medewerkers van de voormalige vestiging van Westrom aan de Oranjelaan worden gedetacheerd bij het nieuwe samenwerkingsverband Risse-Westrom Groen VOF gevestigd in Weert. Ontwikkelingen in buurten hangen vaak met elkaar samen. De krimp van de Roerstreek hangt grotendeels samen met de groei in Roer en Roer-Zuid, het betreft namelijk de verhuizing van de vestiging van Westrom uit de Roerstreek naar de nieuwbouw van Westrom op Businesspark De Hanze. De krimp in de kern Maasniel heeft te maken met de verhuizing van opleidingsbedrijf Installatiewerk Zuid-Oost naar De Wijher en omgeving (inmiddels gevestigd in het voormalige pand van PostNL). In bijlage 6c en 6d zijn de aantallen per buurt vermeld. Figuur 3.3 Werkgelegenheidsontwikkeling binnen de gemeente Roermond, 2013-2014
Bron: Etil (VRL), 2014.
In de gemeente Roermond kennen de winkelgebieden absoluut gezien de meeste vestigingen. Hiertoe worden niet alleen de winkels gerekend, maar ook de horeca en andere dienstverlening op die werklocaties. Op bedrijventerreinen daarentegen zijn de meeste werkzame personen te vinden (staat 3.2). In de periode 2013-2014 is de werkgelegenheid alleen gegroeid op stedelijk dienstenterreinen (0,2%). De werkgelegenheid op bedrijventerreinen daalde met 6,4%, terwijl de winkelgebieden een daling van de werkgelegenheid zagen van 1,4%. Een verdere uitsplitsing van de vestigingsmilieus wordt vermeld in bijlage 6e. De werklocaties met de meeste vestigingen waren in 2014 Roermond-Centrum (615 vestigingen) en Designer Outlet Roermond (162 vestigingen, bijlage 6f). In 2014 was de grootste werkgelegenheid op de werklocaties Roerstreek Noord (3.860 werkzame personen), Roermond-Centrum (3.710 werkzame personen) en Spickerhoven I (3.380 werkzame personen).
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
20
Staat 3.2 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur naar vestigingsmilieus, 2013-201412 Vestigingen 2013
Werkzame personen 2014
’13-’14
2013
2014
Abs Bedrijventerreinen
451
465
Stedelijke dienstenterrein
271
Winkelgebied
859 1.581
Totaal
’13-’14 Abs
In %
-855
-6,4
14
13.269
12.414
279
8
3.957
3.966
9
0,2
844
-15
5.539
5.460
-79
-1,4
1.588
7
22.765
21.840
-925
-4,1
Bron: Etil (VRL), 2014.
3.3 Bedrijvendemografie Een belangrijke indicator van de economische structuur van Roermond is de bedrijvendemografie binnen de gemeente. De gemeente Roermond investeert in de kwaliteit van de woon-, cultuur- en leefomgeving, omdat dit als vestigingsplaatsfactor voor bedrijven en instellingen van steeds groter belang wordt. Deze investeringen dragen bij aan een zo gezond mogelijk bedrijvenklimaat. Hierna zal verder worden ingegaan op de ontwikkeling van de demografie van bedrijven in Roermond. In de periode 2013-2014 nam het aantal vestigingen met 96 toe (+2%, staat 3.3). De werkgelegenheid nam daarentegen af met ruim 1.200 arbeidsplaatsen (-3%). De toename in het aantal vestigingen is vooral het gevolg van het feit dat er meer oprichtingen (426) dan opheffingen (340) waren. De opgeheven bedrijven waren echter groter dan de nieuwe oprichtingen, per saldo gingen er hierdoor bijna 320 arbeidsplaatsen verloren. Daarnaast waren er ook iets meer nieuwvestigers dan vertrekkers. De vertrekkers waren in termen van werkgelegenheid groter dan de vestigers, waardoor bijna 310 arbeidsplaatsen verloren gingen. Bij 342 bedrijven (ruim 7% van het totaal) nam de werkgelegenheid toe. Hierdoor kwamen er circa 1.270 arbeidsplaatsen bij. Bij 406 vestigingen nam de werkgelegenheid af en hierdoor nam het aantal arbeidsplaatsen af met bijna 1.860. Per saldo nam de werkgelegenheid bij reeds aanwezige bedrijven hierdoor met ruim 590 arbeidsplaatsen af.
12
Door een wijziging in de indelingen wijken de gegevens af ten opzichte van voorgaande jaren.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
21
Staat 3.3 Bedrijvendynamiek, 2013-2014 (peildatum: 1 januari) Bedrijvendynamiek 2013-2014, in aantallen
Bedrijvendynamiek 2013-2014, in %
Vestigingen 4.582
Werkgelegenheidseffect 35.588
Vestigingen Werkgelegenheidseffect
426 -340 86
647 -963 -316
9,3% -7,4% 1,9%
1,8% -2,7% -0,9%
71 -60 11
162 -470 -308
1,5% -1,3% 0,2%
0,5% -1,3% -0,9%
342 -406 -64
1.265 -1.856 -591
7,5% -8,9% -1,4%
3,6% -5,2% -1,7%
Correcties
-1
-3
0,0%
0,0%
Groei
96
-1.218
2,1%
-3,4%
4.678
34.370
1-1-2013 Oprichtingen Opheffingen Saldo Vestiging Vertrek Saldo Vestigingen met wp+ Vestigingen met wpSaldo
1-1-2014 Bron: Etil (VRL), 2014.
Een deel van de oprichtingen betreft starters en slechts een klein deel van de opheffingen zijn het gevolg van faillissementen. In het Vestigingenregister Limburg worden sinds 2009 ook actief de registratie van deze starters en faillissementen bijgehouden. Uit de cijfers blijkt dat er in 2013 384 starters waren en 23 faillissementen (figuur 3.4). In de aantallen starters en faillissementen is er nauwelijks sprake van een ‘crisiseffect’. Het aantal oprichtingen schommelt sinds 2009 tussen de 340 en 4390, terwijl het aantal faillissementen rond de 20 blijft. Voor 2014 wordt verwacht dat het aantal starters rond de 300-350 zal liggen. De meeste oprichtingen vinden in januari plaats en de faillissementen vooraal aan het eind van het jaar. Figuur 3.4 Starters en faillissementen Roermond, 2009-2013 450 400 350
386 346
344
362
384
300 250 200
Starters
150
Faillissementen
100 50 0 -50
-20 2009
-18 2010
-18 2011
-21 2012
-23 2013
Bron: Etil (VRL), 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
22
3.4 Toerisme, recreatie en detailhandel Toerisme, recreatie en detailhandel zijn voor de gemeente Roermond belangrijke economische pijlers. De gemeente investeert dan ook onder andere in de gezamenlijke ontwikkeling van het toeristisch-recreatief van de Maasplassen en (duurzaam) toerisme en recreatie in de stad zelf en in de directe omgeving. Hier wordt daarom ingegaan op de Roermondse toeristische sector en de detailhandel. Evenals de voorgaande jaren is de totale verkoopoppervlakte van de horeca- en cateringbedrijven in Roermond in 2013 weer gestegen en wel met bijna 14% (staat 3.4). De grootste stijging was er in de drankensector (27,5%). Ook de restaurantsector kende een stijging (12,6%). De fastfoodsector en hotelsector bleven in verkoopvloeroppervlakte nagenoeg gelijk. Staat 3.4 Verkoopoppervlakte horeca- en cateringbedrijven (m2), 2009-2013 2009 Drankensector Fastfoodsector Restaurantsector
2011
2012
2013
2012-2013
11.167 5.456
11.358 6.009
12.146 6.212
11.392 6.318
14.530 6.324
27,5% 0,1%
7.873 4.103
7.524 4.133
7.335 4.392
8.923 4.612
10.045 4.612
12,6% 0,0%
28.599
29.024
30.085
31.245
35.511
13,7%
Hotelsector Totaal
2010
Bron: Bedrijfschap Horeca & Catering, 2014.
In 2013 bedroeg het aantal kamers in Roermond 355 en het aantal bedden 700 (staat 3.5). Dit is een kleine toename ten opzichte van 2012, respectievelijk 0,9 en 0,4%. De ontwikkelingen in de hotelsector worden ook zichtbaar als gekeken wordt naar het aantal overnachtingen.
Staat 3.5 Aantal kamers, bedden en overnachtingen, 2009-2013 Aantal kamers Aantal bedden Aantal overnachtingen - op het land - op het water Totaal overnachtingen
2009 242 478
2010 246 486
2011 303 610
2012 352 697
2013 355 700
2012-2013 0,9% 0,4%
274.341 103.036 377.377
276.772 117.070 393.842
337.869 97.893 435.762
328.998 97.893 435.762
NB NB NB
-100,0% -100,0% -100,0%
Bron: Bedrijfschap Horeca & Catering, Gemeente Roermond, 2014. NB De cijfers over het aantal overnachtingen zijn over 2013 nog niet bekend.
In de toeristisch-recreatieve sector was er in de periode 2013-2014 een werkgelegenheidstoename van 1,1% te zien (staat 3.6 en bijlage 7), terwijl de algehele werkgelegenheidsontwikkeling in Roermond in deze periode daalde (-3,4%). Het aantal vestigingen in de toeristische sector groeide in dezelfde periode met 2,5%. De grootste procentuele werkgelegenheidstoename was er in de “Overige” toeristische sector, gevolgd door de detail- en groothandel. Het aandeel van de toeristisch-recreatieve sector in de totale werkgelegenheid in Roermond bedraagt ongeveer 8%. Dat is een toename ten opzichte van 2013.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
23
Staat 3.6 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur toeristische sector, 2013-2014 (peildatum: 1 januari) Vestigingen 2013 2014 Abs. Abs. 39 40 22 26 232 236 38 40 95 91 38 41 46 49 510 523
Activiteitengroepen 1. Detail- en groothandel 2. Logiesverstrekking 3. Horeca 4. Vervoer 5. Cultuur, recreatie en amusement 6. Sport 7. Overige Totaal
'13/'14 In % 2,6 18,2 1,7 5,3 -4,2 7,9 6,5 2,5
Werkgelegenheid 2013 2014 Abs. Abs. 309 317 104 106 1346 1355 282 285 255 248 186 182 243 262 2.725 2.755
'13/'14 In % 2,6 1,9 0,7 1,1 -2,7 -2,2 7,8 1,1
N.B. Indeling naar afbakening T&R-sector door NRIT. Bron: Etil/VRL, 2014.
Tussen 1 januari 2013 en 1 januari 2014 nam het aantal winkels met 0,3% toe. Al met al omvat de sector detailhandel ruim 13% van de vestigingen in Roermond. De werkgelegenheid in de detailhandel is, met 1,7%, sterker gestegen dan het aantal vestigingen. Er waren in 2014 ongeveer 4.930 personen werkzaam. De detailhandel, zoals in staat 3.7 volgens de HBD-definitie geformuleerd, is daarmee goed voor ruim 14% van de Roermondse werkgelegenheid. In Limburg is dit gemiddeld ruim 10%. Staat 3.7 Detailhandelstructuur, 2013-201413 Vestigingen 2013
Werkgelegenheid
2014
13-'14
2013
Abs.
%
2014
13-'14 Abs.
% 3,9
Voedings- en genotmiddelen
90
90
0
0,0
1.244
1.293
49
Kleding, modeart. en textiel
218
221
3
1,4
1.514
1.563
49
3,2
Schoenen, lederwaren en reisart.
44
45
1
2,3
310
304
-6
-1,9
Persoonlijke verzorging
46
46
0
0,0
257
247
-10
-3,9
Wonen en wooninrichting
59
60
1
1,7
304
301
-3
-1,0
Huishoudelijke artikelen
20
20
0
0,0
150
150
0
0,0
Consumentenelectronica
33
27
-6
-18,2
232
223
-9
-3,9
8
8
0
0,0
91
89
-2
-2,2
58
59
1
1,7
429
432
3
0,7
2
2
0
0,0
139
141
2
1,4
38
40
2
5,3
176
185
9
5,1
616
618
2
0,3
4.846
4.928
82
1,7
Doe-het-zelf Vrijetijd en educatie Warenhuizen Overige detailhandel non-food Totaal
N.B. De indeling komt overeen met de ‘Referentieset 2002, een nieuwe standaard’ van het HBD (2002)14.
Bron: Etil/VRL, 2014.
48% van alle winkels en 36% van de werkgelegenheid in de detailhandel bevindt zich in Roermond Centrum (bijlage 12). Deze aandelen zijn in vergelijking met voorgaande jaren afgenomen. Dit komt met name vanwege de toename van het aantal vestigingen in het DOC en Noord Oostelijke stadsrand. Van de aanbieders van non-food artikelen bevindt zich nog steeds 50% van de vestigingen in het centrum. De aanbieders van food artikelen daarentegen zijn meer verspreid over de gemeente; bijna 36% van deze aanbieders is gevestigd in het centrum.
13 14
Exclusief ‘apotheken’, ‘detailhandel via postorder en internet, markthandel, ‘reparatie t.b.v. particulieren’ en ‘autodealers’. Zie bijlage 11.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
24
3.5 Binnenvaart De industrie is een belangrijke sector, niet alleen in Roermond maar in heel Limburg. Mede gekoppeld aan de industrie is ook de logistiek een sector van formaat in Limburg. Deze door het Rijk aangewezen Topsector is ook in de vorm van binnenvaart in Midden-Limburg en Roermond vertegenwoordigd. De Schippershaven, Mijnheerkenshaven en de Lisbonnehaven zijn de relevante binnenhavens in Roermond, alle gelegen aan het bedrijventerrein Willem-Alexander. De overslag van goederen is in deze havens tussen 2012 en 2013 met 10% afgenomen (staat 3.8). Dit is gelijk aan een afname van 177.000 ton. De totale overslag in Roermond was in 2013 1.619.000 ton. Hiervan is 1.063.000 ton gelost en 556.00 ton geladen. Staat 3.8 Goederen overslag over water, 2013
Landbouw- en visserijproducten Steenkool, bruinkool, ruwe aardolie Ertsen, turf en andere delfstoffen voedings- en genotmiddelen Textiel(producten) en leder(waren) Hout(waren), papier en drukwerk Cokes en ger. aardolieproducten Chemicaliën, vezels, rubber en splijtstof Overige niet-metaalhoudende mineralen Metalen en metaalproducten Machines, apparaten, consumenten electr. Transportmiddelen secundaire grondstoffen en afval Groepage goederen Totaal
Absoluut Aandeel (x 1.000 ton) (in %) Geladen Gelost Totaal Geladen Gelost Totaal 6 62 69 1% 6% 4% 7 8 15 1% 1% 1% 192 10 202 34% 1% 12% 20 2 22 4% 0% 1% 1 0 1 0% 0% 0% 0 0 0 0% 0% 0% 11 733 744 2% 69% 46% 16 65 81 3% 6% 5% 0 0 0 0% 0% 0% 243 168 411 44% 16% 25% 4 5 9 1% 0% 1% 0 0 0 0% 0% 0% 44 1 44 8% 0% 3% 12 8 20 2% 1% 1% 556 1063 1619 100% 100% 100%
Ontwikkeling 2012-2013 (in %) Geladen Gelost Totaal 129% 4% 10% 169% 63% 100% -53% -62% -54% 16% -48% 3% 0% 267% -100% -100% -100% -26% -9% -9% 75% -12% -2% -100% -100% -100% 66% 47% 58% 17% -1% 6% -33% -49% -34% 185% 21% 85% -19% -4% -10%
Bron: CBS, Etil, 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
25
3.6 Aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt In het RAIL-onderzoek 2014 zijn de perspectieven op een baan voor schoolverlaters eind 2018 in beeld gebracht. Inmiddels is duidelijk dat de economische crisis de perspectieven voor schoolverlaters heeft versomberd. Zodra de economie weer aantrekt, zullen de perspectieven rooskleureuriger uitzien. In Midden-Limburg is het perspectief voor VMBO schoolverlaters eind 2018 over het algemeen goed te noemen. Uitzondering hierop vormt, net als twee jaar geleden, VMBO groen (staat 3.9). Ook schoolverlaters in de richtingen MBO groen en MBO gezondheidszorg hadden een goed perspectief op een baan, evenals schoolverlaters in de richtingen HBO onderwijs en HBO groen. Voor de opleidingen die zich richten op de economische of sociaal-culturele sectoren is de toekomstige arbeidsmarktsituatie voor schoolverlaters ongunstig, ongeacht het opleidingsniveau. Staat 3.9 Perspectief op baan voor schoolverlaters naar opleidingstype, Limburg en Midden-Limburg, eind 2018 Opleidingstype
Limburg
Midden-Limburg
VMBO tl
goed
goed
VMBO groen
slecht
slecht
VMBO techniek
goed
goed
VMBO economie
matig
redelijk
VMBO verzorging
goed
zeer goed
redelijk
matig
HAVO/VWO MBO groen
goed
goed
MBO techniek
matig
redelijk
MBO sociaal-cultureel
slecht
matig
MBO gezondheidszorg
goed
goed
MBO economie
matig
matig
HBO onderwijs
goed
goed
HBO groen
goed
goed
redelijk
redelijk
HBO paramedisch
matig
matig
HBO economie
slecht
slecht
HBO sociaal-cultureel
slecht
matig
HBO techniek
Bron: Etil (RAIL), 2014.
Naast de schoolverlatersperspectieven zijn in RAIL 2014 ook de vooruitzichten voor werkgevers bepaald (bijlage 8). Hierbij ging het om de mate waarin voor werkgevers knelpunten in de personeelsvoorziening naar beroepsgroep verwacht werden. De werkgevers bevinden zich in een situatie waarin er op korte termijn vrijwel geen personeelstekorten worden verwacht. Alleen voor zeer specialistische beroepen en beroepen waar bepaalde kennis of vaardigheden voor nodig zijn, kan er sprake zijn van arbeidsmarkt krapte.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
26
3.7 Pendelstromen
Zoals eerder aangegeven, is Roermond een belangrijke centrumgemeente, die ook voor de omliggende regio veel werkgelegenheid biedt. In feite is er sprake van een wederzijdse overloop van wonen en werken tussen Roermond en de regio, waardoor er pendelstromen ontstaan. Deze pendelstromen zullen hier verder worden toegelicht. Qua verhouding arbeidsplaatsen versus beroepsbevolking neemt Roermond (136%) de derde plaats in na Heerlen (142%) en Beek (137%) (peildatum 1 april 2012). Er is in Roermond dus meer werkgelegenheid dan beroepsbevolking. Dat Roermond desondanks wordt geconfronteerd met werkloosheid, komt (mede) doordat meer dan de helft van de arbeidsplaatsen in Roermond wordt ingenomen door inwoners van andere gemeenten en deze inkomende pendel (56% van de werkgelegenheid in Roermond) niet voldoende wordt gecompenseerd door de uitgaande pendel (41% van de Roermondenaren met een baan werkt buiten Roermond). Uit figuur 3.5 blijkt dat een meerderheid van de inkomende pendelaars woonachtig is in Midden-Limburg (59%), terwijl één derde van de uitgaande pendelaars werkzaam is in Midden-Limburg (33%), gevolgd door NoordLimburg (21%). Daarnaast werken er ongeveer evenveel uitgaande pendelaars in Noord-Brabant (16%) als in Zuid-Limburg (17%). Figuur 3.5 Pendel (peildatum: 1 april 2010)15 100% 90% 80% 70%
Buitenland
60%
Overige provincies
50%
Noord-Brabant
40%
Noord-Limburg
30%
Zuid-Limburg
20%
Midden-Limburg
10% 0% Inkomende pendel
Uitgaande pendel
Bron: Etil/VRL, 2010.
15
In bijlage 9 is de volledige pendelmatrix van Roermond opgenomen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
27
4 STEDELIJKE ONTWIKKELING 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt de actuele stedelijke c.q. economisch-geografische structuur van de gemeente Roermond in kaart gebracht. Deze structuur wordt beïnvloed door een aantal elementen die in dit hoofdstuk aan de orde komen: werklocaties, bedrijfsonroerendgoed (winkels, kantoren en bedrijfspanden) en woningvoorraad.
4.2 Werklocaties De gemeente Roermond is, als regiostad, bezig met het investeren in goed ontsloten bedrijventerreinen in de omgeving van Roermond. Er is geïnvesteerd in de ontwikkeling van het ECIcomplex, om zo een aantrekkelijk gebied te creëren waarin kunst en cultuur hun plaats vinden. Ook wordt momenteel Yumble, onderdeel van Jazz City ontwikkeld, waarmee Roermond een nieuw entertainmentgebied zal krijgen. Naast deze ontwikkelingen is het belangrijk de bestaande werklocaties zo goed mogelijk te onderhouden. Deze werklocaties zullen hierna verder worden toegelicht. Per 1 januari 2014 bedroeg de totale beschikbare voorraad aan werklocaties in de gemeente Roermond bijna 52 hectare (staat 4.1). Hiervan was 43% (22,1 ha) terstond uitgeefbaar. De terstond beschikbare kavels waren te vinden op de werklocaties Boven de Wolfskuil, Businesspark de Hanze, Oosthoven, Oosttangent, Reubenberg, Roerstreek Noord, Roerstreek Zuid, De Grinderij en Merummer Poort. Van de voorraad was 57% (29,4 ha) niet-terstond uitgeefbaar. Het niet-terstond uitgeefbare deel bevond zich op de bedrijventerreinen Businesspark de Hanze, Oosttangent, Spickhoven III, Spoorzone Broekhin, De Grinderij, Broekhin 2 Zuid en Outdoor Center Roermond.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
28
Staat 4.1 Openbare werklocaties, 1 januari 2014 Oppervlakte in ha
Bedrijventerrein Boven de Wolfskuil Breden Ars Businesspark De Hanze Heystert Kitskensberg Maalbroek Merum Oosthoven Oosttangent Pr. Bernhardstr. (Gebroek Heide) Reubenberg Roerstreek Noord Roerstreek Zuid Spickerhoven I Spickerhoven II Spickerhoven III Spoorzone Broekhin Willem-Alexander De Grinderij Solitair bedrijf Boutestraat Rechtbank Roermond (SD) Solvay Van der Lee Herten Stedelijk dienstenterrein Broekhin (SD) Broekhin 2 Zuid (SD) Buitenop (SD) Designer Outlet Roermond (SD)* Herten-Mussenberg (SD) Huis- en Tuinboulevard (SD)* Merummer Poort (SD) Outdoor Center Roermond (SD)* Retailpark Roermond (SD)* Slachthuistraat (SD) Vrijveld (SD)* Eindtotaal
Uitgifte in ha (netto)
Beschikbare oppervlakte
Totaal Terstond
Uitgifteprijs
per 1 januari 2014 Nietterstond
per m² in euro's Min. Max.
Bruto
Netto
T/m 2013
In 2013
4,79 6,94 18,89 3,96 6,65 2,21 12,02 2,54 14,63 4,48 47,95 147,48 42,22 8,29 7,13 2,43 5,80 90,17 10,05
3,87 6,55 15,55 3,24 6,63 2,21 10,79 1,35 9,86 4,34 43,93 133,16 37,31 7,67 5,80 2,43 5,80 62,54 8,96
1,48 6,55 3,75 3,24 6,63 2,21 10,79 1,03 0,43 4,34 43,40 129,06 36,28 7,67 5,80 62,54 2,03
1,50 3,74 2,03
2,40 11,80 0,32 9,43 0,53 4,10 1,03 2,43 5,80 6,93
2,40 5,00 0,32 2,54 0,53 4,10 1,03 3,99
6,80 6,89 2,43 5,80 2,93
120 120 125 90 80 90 112 105
215 145 125 130 80 100 112 130
2,42 1,56 19,96 1,98
2,42 1,56 19,96 1,98
2,42 1,56 19,96 1,98
-
-
-
-
-
-
11,00 3,05 1,80 16,30 1,94 9,56 6,24 3,49 5,93 4,61 17,63 546,08
9,40 2,88 1,24 4,84 1,60 4,70 5,25 2,65 2,07 4,07 16,52 453,11
9,40 0,09 1,24 4,84 1,60 4,70 3,03 0,89 2,07 4,07 16,52 401,58
7,28
2,78 2,22 1,76 51,53
2,22 22,13
2,78 1,76 29,39
100 942
120 1.157
* Dit betreft een retaillocatie. Bron: Etil, REBIS, 2014.
In 2013 hebben er op drie openbare werklocaties in Roermond transacties plaatsgevonden, namelijk op Merum, Roerstreek Zuid en De Grinderij (staat 4.1). In totaal is er in 2013 ongeveer 7,3 hectare uitgegeven. Dat is meer dan in de voorgaande vijf jaren – met uitzondering van de lichte uitschieter in 2009 (7,5 hectare). Hoewel de top in het aantal transacties in 2007 nog een stuk hoger lag (25,4 hectare), laat het aantal transacties dus wel een herstel zien ten opzichte van de periode 20102012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
29
Staat 4.2 Uitgifte openbare werklocaties in ha (netto), 2008-2013 2008 Boven de Wolfskuil Broekhin 2 Zuid (SD) Businesspark De Hanze Herten-Mussenberg (SD) Huis- en Tuinboulevard (SD) Merum Merummer Poort (SD) Oosthoven Oosttangent Outdoor Center Roermond (SD) Retailpark Roermond (SD) Reubenberg Roerstreek Zuid Spickerhoven II Willem-Alexander De Grinderij Eindtotaal
0,3 0,4 0,1
2009 1,0
2010 0,5
2011
2012
2,9
0,9
2013
1,5 0,1 0,2
0,3 0,4
3,5
0,4 0,2
0,4 0,6
0,3 0,7
1,7
1,8
7,5
3,3
0,3
0,2
3,7
4,0
1,1
7,3
2,0 1,4
Bron: Etil, REBIS, 2014.
4.3 Bedrijfsonroerendgoed Vergeleken met 1 januari 2013 is het aanbod aan bedrijfsonroerend vastgoed in vloeroppervlakte met 2.390 m² afgenomen (figuur 4.1). Dit in tegenstelling tot de toename van het totale aanbod in de afgelopen jaren. Dit hangt samen met de economische crisis. Toch is het aanbod kantoorruimte en winkelruimte wel nog toegenomen. Het aanbod bedrijfsruimte is in 2013 afgenomen; er hebben 32 transacties voor bedrijfspanden plaatsgevonden. Op 1 januari 2013 werden in Roermond 49 bedrijfspanden, 79 kantoorpanden en –units en 70 winkelpanden aangeboden (bijlage 10). 48% van het aanbod aan kantoorpanden wordt al vanaf 2011 of eerder aangeboden (staat 4.3), voor winkelpanden is dit 29% en voor bedrijfspanden 41%. Voor kantoorpanden en bedrijfspanden ligt dit percentage hoger dan het provinciaal gemiddelde (36% voor kantoorpanden en 30% voor bedrijfspanden). Voor winkelpanden ligt dit lager dan het provinciale gemiddelde (35%).
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
30
Staat 4.3 Marktontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2013-2014 Bedrijfsruimte
Kantoorruimte
Winkelruimte
Per 01-01-2013 (m²)
70.840
50.630
20.210
Per 01-01-2014 (m²)
63.950
53.400
21.940
Ontwikkeling aanbod (m² wvo)
-6.890
2.770
1.720
-10%
5%
9%
35.120
5.850
5.780
32
23
26
1.098
254
222
49,6
11,6
28,6
1,8
9,1
3,8
2014
7%
5%
10%
2013
31%
30%
35%
2012
20%
16%
27%
Aanbod
Ontwikkeling aanbod Opname 2013 Opname (m2 vvo) Aantal transacties 2
Gemiddelde unitgrootte (m vvo) Verhouding opname/aanbod In procenten In (voorraad)jaren* Aanbodsduur naar jaar begin aanbod (%)
2011 en eerder Gemiddelde prijs per m2 per 01-01-2014
41%
48%
29%
€ 41
€ 109
€ 114
* Hierbij wordt géén rekening gehouden met eventuele incourantheid van panden. Bron: Etil/BOG-monitor, 2014.
De meeste transacties in 2013 betroffen bedrijfsruimtes. Het totaal aantal geregistreerde transacties in 2013 bedroeg 32 bedrijfspanden (35.120 m2), 23 kantoorpanden en –units (5.850 m2) en 26 winkels (5.780 m2). De gemiddelde huurprijzen per m 2 per jaar bedroegen op 1 januari 2014 € 41,- voor bedrijfsruimten, € 109,- voor kantoorruimten en € 114,- voor winkelruimten. Op 1 januari 2014 werd in Roermond 63.950 m2 bedrijfsruimte, 53.400 m2 kantoorruimte en 21.940 m2 winkelruimte aangeboden (bijlage 10). Het aanbod aan winkelvloeroppervlakte is het afgelopen jaar vrij constant gebleven. Het aanbod aan vloeroppervlakte van kantoren liet eerst een daling zien, gevolgd door een stijging. Hierdoor kwam het aanbod in januari 2014 hoger te ligger dan een jaar eerder. Het aanbod bedrijfsvloeroppervlakte is in 2012 sterk toegenomen (met name door het aanbod van een bedrijfspand van 18.000 m²). In 2013 is het aanbod weer afgenomen. Overigens dient opgemerkt te worden dat ‘aanbod’ niet automatisch betekent dat een pand leeg staat. Vaak wordt een pand al aangeboden als er nog een huurder actief is.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
31
Figuur 4.1 Aanbodontwikkeling, 2012-2014 (m2)
90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 jan-12
apr-12
jul-12
okt-12
Winkelruimte
jan-13
apr-13
Kantoorruimte
jul-13
okt-13
jan-14
Bedrijfsruimte
Bron: Etil/BOG-monitor, 2014.
4.4 Woningmarkt In hoofdstuk 1 kwam naar voren dat het inwoneraantal van Roermond voorlopig nog groeit. grootste deel van deze groei is toe te schrijven aan inkomende migratie. Er is in Roermond dus een groeiende behoefte aan woningen. Maar niet alleen de kwantitatieve behoefte verandert, de kwalitatieve behoeften van huidige en toekomstige inwoners zullen anders zijn dan in verleden.
Het nog ook het
De woningvoorraad van Roermond bestaat uit circa 26.920 woningen, waarvan 46% huurwoningen en 53% koopwoningen (van 1% is dit niet bekend). Het meest voorkomende woningtype betreft appartementen gevolgd door tussenwoningen (staat 4.4). Staat 4.4 Woningvoorraad naar woningtype 31-12-2013 Absoluut
In %
Appartementen
8.331
31
2^1-kapwoningen
4.698
17
Hoekwoningen
2.858
11
Tussenwoningen
6.034
22
Vrijstaande woningen
4.283
16
Overige/Onbekend16 Totaal
714
3
26.918
100
Bron: Etil, Woonmonitor Limburg 2013, 2014.
In 2013 nam de woningvoorraad in de gemeente Roermond netto toe met 172 woningen (figuur 4.2). Het aantal toevoegingen (nieuwbouw, splitsingen van woningen en functieveranderingen) was met 1818 woningen kleiner dan in 2012. Toevoegingen waren er vooral in Roermond binnenstad, De Kemp en Roermondse Veld. In 2013 waren er 9 onttrekkingen (sloop, samenvoeging van woningen en functieveranderingen). Dit waren er meer dan in 2012. De woningvoorraad is in 2013 daarmee minder hard gegroeid dan in 2012.
16
Veelal woonwagens en bedrijfswoningen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
32
Ongeveer 58% van de nieuw gebouwde woningen zijn huurwoningen en ongeveer 42% koopwoningen. De meerderheid van de nieuwe woningen zijn eengezinswoningen (56%). Circa 38% van de nieuwe koopwoningen valt in de duurste prijscategorie (> € 260.000), 36% in de middelste prijsklasse (€ 175.000 - € 260.000) en 26% in het goedkoopste prijssegment (< € 175.000). In de huursector bevond 75% zich in de laagste prijsklasse (< € 574) en 25% in de middelste prijsklasse (€ 574 - € 681). Er werden geen nieuwe huurwoningen in de duurste prijsklasse (> €681) opgeleverd in 2013. Figuur 4.2 Woningvoorraadontwikkeling, 2008-2013 328 148
toevoegingen
226
399
181 -122
731
2008 2009
-14
onttrekkingen -69 -11 -3 -9
2010 2011 2012
206 79
saldo
717
215
396
172 -150
-50
50
150
250
2013
350
450
550
650
750
Bron: Etil, Woonmonitor Limburg 2011, 2012, 2013.
Het aantal woningtransacties in de particuliere koopsector bedroeg in 2013 340 woningen (exclusief nieuwbouw), wat overeenkomt met 2,4% van het totaal aantal koopwoningen in Roermond. Ten opzichte van 2012 nam het aantal transacties met 11,5% af. De gemiddelde koopsom van de in 2013 verkochte woningen in Roermond bedroeg € 183.200. In vergelijking met 2012 is de gemiddelde koopsom met 2,1% gedaald. Eind 2013 werden er 792 koopwoningen aangeboden in Roermond, hetgeen overeenkomt met ruim 5% van de totale voorraad aan koopwoningen. Een jaar eerder was het aanbod groter (6%). In 2013 nam Roermond hiermee de achtste plaats in op de Limburgse ranglijst. De planvoorraad in Roermond bestaat uit 3.733 woningtoevoegingen en 94 te slopen woningen. Dit betekent dat de planvoorraad goed is voor een netto toevoeging van 13,7% ten opzichte van de huidige woningvoorraad. Daarmee heeft Roermond relatief de grootste planvoorraad van Limburg. Ter illustratie: in Peel en Maas, Venray en Leudal, die op de tweede en (gedeelde) derde plaats staan qua procentuele netto toevoegingen, bedraagt dit percentage respectievelijk 11,6 en 10,6%. Bij het voorgaande wordt aangetekend dat 47% van de plannen in Roermond hard is.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
33
BIJLAGEN
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
34
Bijlage 1a Administratieve indeling in wijken en buurten17 Buurtindeling gemeente Roermond
Wijkindeling gemeente Roermond
17
Dit is de wijk- en buurtindeling van 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
35
Bijlage 1b Oppervlaktegegevens wijken en buurten18 Wijken Centrum
Buurten
Ha.
Binnenstad Roerzicht-Voorstad Roer-Roer-Zuid Willem-Alexander
450 104 114 124 109
Roermondse Veld Vrijveld
128 79 48
Kapel-Muggenbroek De Kemp Roerstreek Kitskensdal Kitskensberg
758 97 45 400 204 13
Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld-Broekhin De Wijher en omgeving Stasrandzone-Noord
466 101 92 58 89 126
Roermond-Oost
Roermond-Zuid
Maasniel
Donderberg/Roosendael Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
94 30 17 47
Sterrenberg Hoogvonderen
96 29 67
Donderberg/Hoogvonderen
Asenray Asenray en buitengebied Moethagen en Hertenpael
864 694 170
Ool Herten Merum Oolderveste
409 41 111 190 68
Herten
Swalmen Swalmen-Centrum Groenekruisgebied Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Buitengebied Swalmen Maasplassen Maasplassen Roermond
2.196 89 110 106 92 147 115 1.535 1.652 1.652 7.117
Bron: CBS, Etil, 2014.
18
Dit is de wijk- en buurtindeling in 2013.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
36
Bijlage 2a Burgerlijke staat bevolking gemeente Roermond, 2010-2014 2010
2011
2012
2013
2014
Ongehuwden
24.292
24.601
25.069
25.496
25.789
Gehuwden
Absoluut 22.863
22.742
22.622
22.600
22.425
Gescheidenen
4.709
4.871
5.088
5.194
5.305
Verweduwden, waarvan:
3.348
3.381
3.386
3.400
3.410
- mannen
654
676
698
703
718
- vrouwen
2.694
2.705
2.688
2.697
2.692
55.212
55.595
56.165
56.690
56.929
Ongehuwden
44,0
44,3
44,6
45,0
45,3
Gehuwden
41,4
40,9
40,3
39,9
39,4
Gescheidenen
8,5
8,8
9,1
9,2
9,3
Verweduwden
6,1
6,1
6,0
6,0
6,0
100%
100%
100%
100%
100%
Totaal Procentueel
Totaal
Bron: CBS, Etil, 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
37
Bijlage 2b Aantal inwoners naar wijk en buurt, 2010-2014 (peildatum: 1 januari)19 2010
2011
2012
2013
2014 (‘10/’11)
('11/'12) (‘12/’13) (‘13/’14)
Abs. Wijken Centrum Roermond-Oost Roermond-Zuid Maasniel Donderberg/Roosendael Donderberg/Hoogvonderen Asenray Herten Swalmen Maasplassen Buurten Binnenstad Roerzicht/Voorstad Roer/Roerzuid Maas/Maashaven Maasplassen Roermondse Veld Vrijveld Kapel/Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o. Kitkensberg Kitkensdal Roerstreek Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld/Broekhin De Wijher en omgeving Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt Sterrenberg Hoogvonderen Asenray en buitengebied Asenray Moethagen/Hertenpael Ool Herten Merum Rijksweg Oolderveste Willem-Alexander Kern Swalmen Swalmen-Centrum Buitengebied Swalmen Heide Stadsrandzone-Noord Groenekruisgebied Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Kern Asselt Asselt Totaal
% groei
9.012 5.952 5.663 7.609 4.818 5.872 856 6.718 * *
9.256 6.072 5.643 7.623 4.751 5.858 854 6.894 * *
9.401 6.043 5.678 7.659 4.777 5.806 874 7.065 8.668 153
9.490 6.243 5.694 7.688 4.909 5.766 892 7.176 8.658 149
9.580 6.441 5.708 7.606 4.920 5.706 900 7.227 8.668 149
2,7 2,0 -0,4 0,2 -1,4 -0,2 -0,2 2,6 * *
1,6 -0,5 0,6 0,5 0,5 -0,9 2,3 2,5 * *
0,9 3,3 0,3 0,4 2,8 -0,7 2,1 1,6 -0,1 -2,6
0,9 3,2 0,2 -1,1 0,2 -1,0 0,9 0,7 0,1 0,0
4.417 2.534 1.914 147 * 4.355 1.597 1.963 2.331 1.369 * * * 3.846 1.047 2.089 627 1.771 1.028 2.019 2.345 3.527 789 * 67 385 3.204 1.942 223 964 *
4.675 2.522 1.917 142 * 4.438 1.634 1.959 2.321 1.363 * * * 3.831 1.050 2.110 632 1.738 1.039 1.974 2.353 3.505 789 * 65 326 3.239 1.961 230 1.138 *
4.948 2.517 1.917 * 153
5.053 2.513 1.920 * 149
5.149 2.515 1.909 * 149
5,8 -0,5 0,2 -3,4 *
5,8 -0,2 0,0 * *
2,1 -0,2 0,2 *
1,9 0,1 -0,6 *
4.445 1.598 2.038 2.329 * 804 411 96
4.442 1.801 2.036 2.341 *
4.517 1.924 2.053 2.322 *
0,0 1,7 6,8 0,8 -0,8 *
1.833 977 1.967 2.347 3.459 172 702 *
803 425 105 3.869 1.060 1.858 755 1.995 991 1.934 2.269 3.437 170 730 *
0,2 -2,2 4,0 0,3 * * * *
-2,6 -0,1 12,7 -0,1 0,5 *
801 407 109 3.889 1.062 1.898 775 1.951 988 1.970 2.332 3.434 173 719 *
1,9 2,3 -0,2 -0,4 -0,4 * * * -0,4 0,3 1,0 0,8 -1,9 1,1 -2,2 0,3 -0,6 0,0 *
1,8 -0,1 -11,7 22,6 5,5 -6,0 -0,4 -0,3 -1,3 -78,2 * *
-0,4 -1,0 13,5 -0,3 1,2 1,8 0,0 6,4 1,1 0,2 -0,6 -0,7 0,6 2,4 *
0,2 4,4 -3,7 -0,5 -0,2 -2,1 -2,6 2,3 0,3 -1,8 -2,7 0,1 -1,7 1,5 *
277 3.272 2.154 *
280 3.249 2.180 *
274 3.278 2.154 *
-15,0 1,0 9,8 *
1,1 -0,7 1,2 *
-2,1 0,9 -1,2 *
4.471 * * 550 * * 2.405 1.041 75 175
4.446 * * 565 * * 2.410 1.042 71 170
1.362 19 * 1.505 376
1.467 4 *
1.521 7 *
3,7 75,0 *
1.501 392 567 64
-0,6 * *
7,7 -78,9 *
1.503 380 563 64
19,7 * * * *
2.667 2.418 966 *
2.633 2.449 966 *
2,7 * *
-0,2 * * -0,5 -6,2 *
-0,1 3,2 0,7 0,0 -1,3 1,3 0,0 *
2,5
-0,6
55.655
160 56.905
-7,6
55.217
161 56.665
0,2 0,1 -5,3 -2,9
-0,1 1,1 -0,2 -9,9 -0,9 0,8 -1,1 *
0,8
0,8
1,0
0,4
3.900 1.049 1.864 775
564 71 2.691 2.398 977 * 157 56.124
-3,0 -15,3 1,1 1,0 3,1 18,0 *
* Geen gegevens in verband met de aangepaste wijk- en buurtindeling.
Bron: Gemeente Roermond, CBS, Etil, 2014. 19
Per 1-1-2012 gelden er nieuwe wijk- en buurtindelingen voor Roermond. Zodoende zijn niet alle gegevens uit het verleden beschikbaar voor de nieuwe wijken en buurten.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
38
Bijlage 2c Particuliere huishoudens en niet-westerse allochtonen naar wijk en buurt, 2013
Aantal Abs.
Huishoudens Zonder Eenpersoons kinderen In %
Met kinderen
Gemiddeld hh grootte Abs.
Niet-westerse allochtonen In %
Wijken Centrum Roermond-Oost
5.300 3.200
52 48
31 26
17 27
1,8 1,9
5 28
Roermond-Zuid Maasniel Donderberg/Roosendael Donderberg/Hoogvonderen Asenray Herten Swalmen Maasplassen
2.675 3.475 2.220 2.460 380 2.880 3.895 75
40 35 38 30 27 24 32 38
29 31 26 27 35 33 34 36
31 34 35 43 38 43 35 26
2,2 2,2 2,2 2,3 2,3 2,5 2,2 2,0
17 9 33 24 3 4 3 9
Buurten Binnenstad Roerzicht-Voorstad Roer-Roer-Zuid Willem-Alexander Roermondse Veld Vrijveld Kapel-Muggenbroek De Kemp Roerstreek Kitskensdal Kitskensberg Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld-Broekhin De Wijher en omgeving Stasrandzone-Noord Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt Sterrenberg Hoogvonderen Asenray en buitengebied Moethagen en Hertenpael Ool Herten Merum Oolderplas Swalmen-Centrum Groenekruisgebied Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Verspr. huizen Swalmen Maasplassen
3.180 1.225 890 0 2.155 1040 1.085 1.050 10 170 350 1.710 460 980 290 25 815 525 875 985 1470 70 310 105 1390 870 505 765 1230 225 65 1040 410 155 75
63 36 34 NB 45 53 46 35 45 48 31 35 26 46 13 18 36 53 32 35 27 25 28 17 29 21 16 45 34 19 29 26 23 26 38
27 39 34 NB 25 27 28 28 18 32 32 29 39 27 42 43 20 22 35 20 32 35 35 44 31 36 31 31 32 40 34 35 38 35 36
10 24 32 NB 30 20 26 37 36 20 37 36 35 27 45 39 44 25 34 45 41 39 38 39 40 43 53 24 34 41 37 39 39 38 26
1,6 2,0 2,1
6 2 3 NB 35 12 4 28 21 5 23 7 3 19 3 1 49 31 18 45 10 3 4 1 6 2 3 2 4 0 2 4 1 1 9
NB 2,0 1,7 1,9 2,2 NB 2,4 2,3 2,3 2,3 1,9 2,6 2,5 2,4 1,9 2,2 2,4 2,3 2,4 2,3 2,6 2,3 2,5 2,9 2,0 2,2 2,5 2,5 2,3 2,3 2,4 2,0
N.B. Door afrondingen van de percentages is de som der delen niet altijd gelijk aan 100%. Bron: CBS, Etil, 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
39
Bijlage 3 Werkloosheidsontwikkeling, 2003-2013 (NWW-jaargemiddelde)
Limburg MiddenLimburg Rayon Roermond Roermond
20032004
20042005
20052006
20062007
20072008
20082009
20092010
20102011
20112012
20122013 In %
12,8
6,2
-7,2
-18,9
-15,5
10,3
-4,0
-10,6
3,6
27,7
12,5
3,5
-10,3
-17,2
-16,4
7,4
-8,7
-18,8
8,4
38,1
9,1
4,4
-8,7
-18,1
-16,4
4,5
-12,1
-20,0
11,8
42,2
9,5
2,4
-12,5
-18,6
-14,6
0,6
-19,1
-25,4
12,6
44,8
Bron: UWV, Etil, 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
40
Bijlage 4 Inkomensontvangers per wijk en buurt, 201220 Aantal inkomensontvangers Abs. 7.400 4.000 2.000 1.400 -
Gemiddeld inkomen per inkomensontvanger 1.000 euro 26,8 24,6 27,9 31,2 -
Laag % 37 39 36 30 -
Roermond-Oost Roermondse Veld Vrijveld
4.500 3.200 1.300
17,3 15,6 21,9
53 57 43
40 38 44
7 5 13
34 37 27
Roermond-Zuid Kapel-Muggenbroek De Kemp Roerstreek Kitskensdal Kitskensberg
4.000 1.500 1.600 200 600
18,5 23,0 14,3 23,8 18,1
46 37 56 35 43
43 46 39 44 49
11 17 5 21 8
28 20 38 27
Maasniel
5.600 2.800 800 1.400 600 -
21,5 20,7 23,2 18,2 31,9 -
43 42 41 52 29 -
40 41 42 40 31 -
17 17 17 8 40 -
24 21 19 34 -
Donderberg/Roosendael Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
3.300 1.100 800 1.400
16,9 11,9 18,6 20,8
51 63 52 40
39 32 40 44
10 5 8 16
34 47 35 23
Donderberg/Hoogvonderen Sterrenberg Hoogvonderen
3.900 1.400 2.500
17,6 12,6 21,1
45 57 38
44 38 47
11 5 15
29 43 21
700 100 500
23,0 23,7 22,8
41 43 40
41 38 43
18 19 17
-
4.900 200 2.300 1.500 800
24,6 26,7 23,8 23,5 27,8
31 36 31 36 19
42 36 44 41 44
27 28 25 23 37
13 15 14 -
6.500 1.200 2.000 400 100 1.800 700 300
20,7 22,7 19,5 21,4 24,6 19,8 22,7 20,3
44 46 46 42 40 41 41 45
41 38 42 42 36 46 39 36
15 16 12 16 24 13 20 19
20 22 23 18 18 -
Maasplassen Maasplassen
100 100
24,0 24,0
29 29
41 41
30 30 -
Gemeente Roermond
40.800
21,1
43
41
16
Centrum Binnenstad Roerzicht-Voorstad Roer-Roer-Zuid Willem-Alexander
Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld-Broekhin De Wijher en omgeving Stasrandzone-Noord
Asenray Asenray en buitengebied Moethagen en Hertenpael Herten Ool Herten Merum Oolderveste Swalmen Swalmen-Centrum Groenekruisgebied Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Buitengebied Swalmen
Inkomens Midden Hoog % % 42 21 47 14 38 26 40 30 -
- = geen gegevens vanwege gering aantal inwoners/inkomensontvangers (< 200). Bron: CBS, Etil, 2014.
20
Recentere gegevens op wijk- en buurtniveau ontbreken.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
41
Nietactieven % 22 25 20 17 -
24
Bijlage 5 Indeling economische sectoren volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 2008) Sector
Sectie
Afdeling
Landbouw
Landbouw, bosbouw en visserij Landbouw, jacht en dienstverlening t.b.v. de landbouw en jacht Bosbouw en dienstverlening t.b.v. de bosbouw Visserij
Nijverheid
Winning van delfstoffen Winning van aardolie en aardgas Winning van delfstoffen (geen olie en gas) Dienstverlening voor de winning van delfstoffen
Industrie Vervaardiging van voedingsmiddelen Vervaardiging van dranken Verwerking van tabaksproducten Vervaardiging van textiel Vervaardiging van kleding Vervaardiging van leer, lederwaren en schoenen Primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk, riet en vlechtwerk (geen meubels) Vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren Drukkerijen en reproductie van opgenomen media Vervaardiging van cokesovenproducten en aardolieverwerking Vervaardiging van chemische producten Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten Vervaardiging van producten van rubber en kunststof Vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten Vervaardiging van metalen in primaire vorm Vervaardiging van producten van metaal (geen machines en transportmiddelen) Vervaardiging van computers, elektronische en optische apparatuur Vervaardiging van elektrische apparatuur Vervaardiging van overige machines en apparaten Vervaardiging van auto's, aanhangwagens en opleggers Vervaardiging van overige transportmiddelen Vervaardiging van meubels Vervaardiging van overige goederen Reparatie en installatie van machines en apparaten
Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht
Winning en distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering Winning en distributie van water Afvalwaterinzameling en –behandeling Afvalwaterinzameling en -behandeling; voorbereiding tot recycling Sanering en overig afvalbeheer
Bouwnijverheid Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling Grond-, water- en wegenbouw (geen grondverzet) Gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw
Commerciële diensten
Groot- en detailhandel: reparatie van auto's Handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen, aanhangers Groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) Detailhandel (niet in auto's)
Vervoer en opslag Vervoer over land Vervoer over water Luchtvaart Opslag en dienstverlening voor vervoer Post en koeriers
Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Logiesverstrekking Eet- en drinkgelegenheden
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
42
Bijlage 5 Indeling economische sectoren volgens de Standaard Bedrijfsindeling (vervolg) Sector
Sectie
Afdeling
Informatie en communicatie Uitgeverijen Productie en distributie van films en televisieprogramma´s; maken en uitgaven van geluidsopnamen Verzorgen en uitzenden van radio- en televisieprogramma's Telecommunicatie Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie
Financiële instellingen Financiële instellingen (geen verzekeringen en pensioenfondsen) Verzekeringen en pensioenfondsen (geen verplichte sociale verzekering) Overige financiële dienstverlening
Verhuur van en handel in onroerend goed Verhuur van en handel in onroerend goed
Advisering, onderzoek, en overige specialistische zakelijke dienstverlening Rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie Holdings (geen financiële), interne concerndiensten en managementadvisering Architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle Speur- en ontwikkelingswerk Reclame en marktonderzoek Industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy Veterinaire dienstverlening
Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening Verhuur en lease van auto's, consumentenartikelen, machines en overige roerende goederen Arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelsbeheer Reisbemiddeling, reisorganisatie, toeristische informatie Beveiliging en opsporing Facility management, reiniging en landschapsverzorging Overige zakelijke dienstverlening
Overige dienstverlening Levensbeschouwelijke en politieke organisaties Reparatie van computers en consumentenartikelen Wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche
Niet-commerciële diensten
Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
Onderwijs Onderwijs
Gezondheids- en welzijnszorg Gezondheidszorg Verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting Maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting
Cultuur, sport en recreatie Kunst Culturele uitleencentra, archieven, musea, dierentuinen Loterijen en kansspelen Sport en recreatie
Extraterritoriale organisaties en lichamen Extraterritoriale organisaties en lichamen
Bron: Etil (VRL), 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
43
Bijlage 6a Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2013-201421 Vestigingen 2013 2014 88 86 2
84 82 2
’13-’14 Abs -4 -4 0
1
1
212 10 15 13 14 4 1 7 17 27 34 1 7 52 10
Werkzame personen 2013 2014
’13-’14 In % -7,2 -7,2 0,0
223 221 2
207 205 2
Abs -16 -16 0
0
11
11
0
0,0
207 12 14 11 16 4 1 6 17 26 34 1 6 51 8
-5 2 -1 -2 2 0 0 -1 0 -1 0 0 -1 -1 -2
6.074 255 48 520 67 73 1 578 1.319 742 396 416 19 1.628 12
5.888 260 47 536 71 75 1 548 1.252 719 380 452 18 1.518 11
-186 5 -1 16 4 2 0 -30 -67 -23 -16 36 -1 -110 -1
-3,1 2,0 -2,1 3,1 6,0 2,7 0,0 -5,2 -5,1 -3,1 -4,0 8,7 -5,3 -6,8 -8,3
4
4
0
186
162
-24
-12,9
12
12
0
170
149
-21
-12,4
348
345
-3
1.337
1.252
-85
-6,4
1.152
1.169
17
6.700
6.745
45
0,7
97 269 786
101 260 808
4 -9 22
475 1.111 5.114
472 1.049 5.224
-3 -62 110
-0,6 -5,6 2,2
Vervoer en opslag Vervoer over land Vervoer over water en lucht Opslag en dienstverlening voor vervoer Post en koeriers
111 54 12 22 23
108 51 12 21 24
-3 -3 0 -1 1
1.386 630 20 445 291
1.137 607 21 470 39
-249 -23 1 25 -252
-18,0 -3,7 5,0 5,6 -86,6
Logies-, maaltijd- en drankverstrekking
259
269
10
1.464
1.477
13
0,9
Informatie en communicatie Uitgeverijen Radio, film en televisieprogramma Telecommunicatie Dienstverlenende activiteiten van informatie
180 13 30 8 129
191 12 29 7 143
11 -1 -1 -1 14
437 68 81 30 258
464 70 82 31 281
27 2 1 1 23
6,2 2,9 1,2 3,3 8,9
Financiële instellingen Fin. instellingen Verzekeringswezen en pensioenfondsen Overige financiële instellingen
71 12 2 57
66 12 2 52
-5 0 0 -5
542 344 56 142
488 304 52 132
-54 -40 -4 -10
-10,0 -11,6 -7,1 -7,0
Verhuur van en handel in onroerend goed
55
59
4
255
280
25
9,8
Landbouw, bosbouw en visserij Landbouw, jacht en dienstv. t.b.v. landbouw Bosbouw en dienstverlening t.b.v. bosbouw Winning van delfstoffen Industrie Voedingsmiddelen en dranken Kleding en textiel Hout- en papierindustrie Drukkerijen Chemische producten Farmaceutische grondstoffen en producten Producten van rubber en kunststof Niet-metaalhoudende producten Basismetalen en metaalproducten Elektrische machines en apparaten Auto's, aanhangwagens en opleggers Overige transportmiddelen Meubels en overige goederen n.e.g. Reparatie en instalatie van machines en apparaten Prod./distr. v. en handel in electr. aardgas, stroom en gek. lucht Winning/distr. van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto's Handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen, aanhangers Groothandel en handelsbemiddeling Detailhandel
21
Gegevens 2013 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
44
Bijlage 6a Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2013-2014 (vervolg) Vestigingen 2013 2014 Advisering, onderzoek en ov. spec. zak. dienstv. Rechtskundige dienstverlening Holdings Architecten, ingenieurs en technisch ontwerp Speur- en ontwikkelingswerk Reclame en marktonderzoek Industrieel ontwerp, fotografie, vertaling Veterinaire dienstverlening
664 154 191 126 10 82 91 10
695 163 196 129 10 81 106 10
’13-’14 Abs 31 9 5 3 0 -1 15 0
Verhuur v. roerende goederen en ov. zak. dienstverl. Verhuur en lease van transportmiddelen Arbeidsbemiddeling Reisbemiddeling Beveiliging en opsporing Facility management Overige zakelijke dienstverlening
187 23 52 23 9 62 18
189 26 48 23 8 61 23
22
Onderwijs
Werkzame personen 2013 2014
’13-’14 In % 3,8 9,7 2,0 -0,6 13,0 -7,6 8,3 13,0
1.678 566 294 483 23 157 132 23
1.741 621 300 480 26 145 143 26
Abs 63 55 6 -3 3 -12 11 3
2 3 -4 0 -1 -1 5
1.290 84 177 74 313 413 229
1.326 116 130 84 359 399 238
36 32 -47 10 46 -14 9
2,8 38,1 -26,6 13,5 14,7 -3,4 3,9
21
-1
2.206
2.100
-106
-4,8
227
233
6
2.432
2.352
-80
-3,3
Gezondheids- en welzijnszorg
478
499
21
7.785
7.189
-596
-7,7
Cultuur, sport en recreatie
207
217
10
557
550
-7
-1,3
304 4.582
309 4.678
5 96
855 35.588
852 34.370
-3 -1.218
-0,4 -3,4
Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte soc. verz.
Overige dienstverlening Totaal
Peildatum 1 januari. Werkzame personen (exclusief uitzendkrachten). Bron: Etil (VRL), 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
45
Bijlage 6b Werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling 2005–2014 (peildatum: 1 januari)22 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
66
62
60
60
266
264
249
219
223
207
9
11
13
11
12
12
12
12
11
11
Industrie Prod./distr. v. en handel in electr. aardgas, stroom en gek. lucht Winning/distr. van water; afval- en afval-waterbeheer en sanering
6109
6047
6221
6181
6250
6189
6294
6254
6074
5888
357
327
295
294
262
267
198
188
186
162
317
318
299
298
284
278
251
251
170
149
Bouwnijverheid Groothandel; reparatie van auto's
1431
1453
1547
1608
1589
1661
1543
1503
1337
1252
1.641
1.677
1.754
1.716
1.636
1.586
1.523
1.574
1.586
1.521
Detailhandel
3.680
3.935
3.994
4.579
4.682
4.939
5.099
5.164
5.114
5.224
1155
1146
1315
1242
1378
1312
1344
1344
1386
1137
Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen
Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking
1218
1176
1200
1335
1324
1329
1399
1479
1464
1477
Informatie en communicatie
328
337
389
369
417
437
451
437
437
464
Financiële instellingen Verhuur van en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek en ov. spec. zak. dienstverl. Verhuur v. roerende goederen en ov. zak. dienstverl. Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte soc. verz.
665
556
536
521
502
468
452
570
542
488
240
272
272
286
283
271
268
265
255
280
1617
1717
1692
1783
1843
1891
1880
1805
1678
1741
1042
1223
1032
1084
1178
1149
1159
1376
1290
1326
2450
2341
2341
2363
2377
2331
2253
2233
2206
2100
Onderwijs
2253
2335
2450
2661
2807
2705
2547
2481
2432
2352
Gezondheids- en welzijnszorg
6613
6587
6852
6992
6877
7130
7629
7818
7785
7189
Cultuur, sport en recreatie
499
519
544
510
539
590
585
557
557
550
Overige dienstverlening
781
756
788
824
827
859
874
872
855
852
Totaal
32.471 32.795 33.594 34.717 35.333 35.668 36.010 36.402 35.588 34.370
Peildatum 1 januari. Werkzame personen (exclusief uitzendkrachten). Bron: Etil (VRL), 2014.
22
Gegevens van vóór 2014 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
46
Bijlage 6c Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur per wijk en buurt, 2010-2014 (peildatum: 1 januari)23
Asenray Asenray buitengebied Asenray
Vestigingen 2010 2011 96 97 37 36 59 61
Centrum Roermond Binnenstad Roermond Roerzicht-Voorstad Roer en Roer-Zuid Willem-Alexander
1.496 968 209 109 210
1.504 983 210 114 197
1.558 1.001 219 116 222
1.544 975 225 123 221
Donderberg/Hoogvonderen Sterrenberg Hoogvonderen Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
381 55 126 34 42 124
415 59 137 41 46 132
408 54 129 48 43 134
400 58 129 46 38 129
404 52 137 49 34 132
1.346 95 272 78 94 807
1.282 94 268 87 92 741
1.247 82 254 97 95 719
1.177 81 239 99 91 667
1.111 64 265 103 76 603
Herten Ool Herten Merum Oolderveste
446 17 189 169 71
468 18 205 174 71
485 20 199 188 78
494 18 203 190 83
518 19 211 197 91
2.269 78 823 1.225 143
2.149 77 765 1.165 142
2.420 81 775 1.421 143
2.392 31 793 1.418 150
2.391 30 795 1.415 151
Maasniel Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld en Broekhin De Wijher en omgeving Stadsrandzone-Noord
575 240 73 75 126 61
609 255 77 77 132 68
622 264 79 79 128 72
627 257 81 81 132 76
648 257 79 92 142 78
8.234 1.358 206 348 4.826 1.496
8.477 1.385 205 346 5.303 1.238
8.666 1.406 215 355 5.423 1.267
8.406 1.320 218 362 5.240 1.266
7.477 1.193 199 401 4.400 1.284
28
29
31
33
34
116
119
80
82
88
Roermond Oost Roermondse Veld Vrijveld
325 215 110
349 237 112
351 240 111
344 226 118
354 215 139
3.579 2.907 672
3.605 2.956 649
3.599 2.964 635
3.547 2.888 659
3.463 2.779 684
Roermond Zuid Kapel-Muggenbroek De kemp Roerstreek Kitskensdal Kitskensberg
406 149 74 101 50 32
406 145 77 105 53 26
418 153 77 120 44 24
414 161 72 116 43 22
404 151 75 115 38 25
6.539 424 142 5.076 834 63
6.601 416 170 5.143 838 34
7.043 401 167 5.605 824 46
6.810 410 145 5.377 834 44
6.161 317 127 4.935 735 47
Swalmen Swalmen-Centrum Groenekruisgebied Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Buitengebied Swalmen
557 103 87 54 24 159 64 66
596 107 94 55 28 171 73 68
605 102 94 55 25 179 77 73
622 112 91 58 26 182 77 76
633 117 94 59 28 186 76 73
2.269 699 221 142 56 834 106 211
2.288 689 228 143 69 843 103 213
2.190 637 221 144 66 808 106 208
2.185 651 213 143 65 803 113 197
2.153 621 210 150 72 794 112 194
4.310
4.473
4.580
4.582
Maasplassen
Totaal
2012 102 36 66
2013 104 37 67
2014 111 43 68
Werkzame personen 2010 2011 2012 263 265 276 131 131 134 132 134 142
2013 276 134 142
1.572 11.053 11.224 10.881 10.713 11.246 985 6.845 7.020 6.743 6.429 6.305 237 1.488 1.440 1.437 1.518 1.603 123 235 246 191 208 713 227 2.485 2.518 2.510 2.558 2.625
4.678 35.668 36.010 36.402 35.588 34.370
Peildatum 1 januari. Werkzame personen (exclusief uitzendkrachten). Bron: Etil (VRL), 2014.
23
Gegevens 2010-2013 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
2014 280 134 146
47
Bijlage 6d Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per wijk en buurt, 2010-2014 (peildatum: 1 januari)24 Vestigingen
Werkzame personen
Asenray buitengebied Asenray
2010/2014 15,6 16,2 15,3
2013/2014 6,7 16,2 1,5
2010/2014 6,5 2,3 10,6
2013/2014 1,4 0,0 2,8
Centrum Roermond Binnenstad Roermond Roerzicht-Voorstad Roer en Roer-Zuid Willem-Alexander
5,1 1,8 13,4 12,8 8,1
1,8 1,0 5,3 0,0 2,7
1,7 -7,9 7,7 203,4 5,6
5,0 -1,9 5,6 242,8 2,6
Donderberg/Hoogvonderen Sterrenberg Hoogvonderen Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
6,0 -5,5 8,7 44,1 -19,0 6,5
1,0 -10,3 6,2 6,5 -10,5 2,3
-17,5 -32,6 -2,6 32,1 -19,1 -25,3
-5,6 -21,0 10,9 4,0 -16,5 -9,6
Herten Ool Herten Merum Oolderveste
16,1 11,8 11,6 16,6 28,2
4,9 5,6 3,9 3,7 9,6
5,4 -61,5 -3,4 15,5 5,6
0,0 -3,2 0,3 -0,2 0,7
Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld en Broekhin De Wijher en omgeving Stadsrandzone-Noord
12,7 7,1 8,2 22,7 12,7 27,9
3,3 0,0 -2,5 13,6 7,6 2,6
-9,2 -12,2 -3,4 15,2 -8,8 -14,2
-11,1 -9,6 -8,7 10,8 -16,0 1,4
Maasplassen
21,4
3,0
-24,1
7,3
Roermond Oost Roermondse Veld Vrijveld
8,9 0,0 26,4
2,9 -4,9 17,8
-3,2 -4,4 1,8
-2,4 -3,8 3,8
Roermond Zuid Kapel-Muggenbroek De kemp Roerstreek Kitskensdal Kitskensberg
-0,5 1,3 1,4 13,9 -24,0 -21,9
-2,4 -6,2 4,2 -0,9 -11,6 13,6
-5,8 -25,2 -10,6 -2,8 -11,9 -25,4
-9,5 -22,7 -12,4 -8,2 -11,9 6,8
Swalmen
13,6 13,6 8,0 9,3 16,7 17,0 18,8 10,6 8,5
1,8 4,5 3,3 1,7 7,7 2,2 -1,3 -3,9 2,1
-5,1 -11,2 -5,0 5,6 28,6 -4,8 5,7 -8,1 -3,6
-1,5 -4,6 -1,4 4,9 10,8 -1,1 -0,9 -1,5 -3,4
Asenray
Maasniel
Swalmen-Centrum Groenekruisgebied Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Buitengebied Swalmen Totaal
Bron: Etil (VRL), 2014.
24
Gegevens over 2010-2014 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
48
Bijlage 6e Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per vestigingsmilieu, 2013-2014 (peildatum: 1 januari)25 Vestigingen 2013
2014
Werkzame personen ‘13-'14
2013
2014 ‘13-'14
Abs.
Abs.
%
Bedrijventerrein Stedelijke bedrijventerrein Logistiek-/industrieel bedrijventerrein Bedrijventerrein landelijk gebied
451 215 144 92
465 231 144 90
14 16 0 -2
13.269 7.380 5.246 643
12.414 6.945 4.837 632
-855 -435 -409 -11
-6,4 -5,9 -7,8 -1,7
Stedelijk dienstenterrein Stedelijk dienstenterrein (R) Stedelijk dienstenterrein (K)
271 247 24
279 255 24
8 8 0
3.957 3.238 719
3.966 3.295 671
9 57 -48
0,2 1,8 -6,7
Winkelgebied Stadscentrum Ondersteunend centrum Kernverzorgend centrum
859 719 105 35
844 707 103 34
-15 -12 -2 -1
5.539 4.702 669 168
5.460 4.605 698 157
-79 -97 29 -11
-1,4 -2,1 4,3 -6,5
1.581
1.588
7
22.765
21.840
-925
-4,1
Totaal
Exclusief solitaire bedrijfslocaties. Bron: Etil (VRL), 2014.
25
Gegevens over 2013 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
49
Bijlage 6f Vestigingen en werkgelegenheid naar werklocaties, 2013-2014 (peildatum: 1 januari)26 Vestigingen 2013
Werkzame personen
2014
'13-'14
2013
2014
Abs. Bedrijventerrein
451
465
Boven de Wolfskuil
15
Breden Ars
10
Businesspark De Hanze
'13-'14 Abs.
% -6,4
14
13.269
12.414
-855
18
3
311
296
-15
-4,8
9
-1
40
36
-4
-10,0
1
3
2
1
504
503
50.300,0
11
12
1
201
176
-25
-12,4
3
5
2
13
15
2
15,4
12
12
0
139
153
14
10,1
6
5
-1
7
6
-1
-14,3
Merum
44
46
2
554
577
23
4,2
Merummer Poort
12
13
1
90
109
19
21,1
Oosthoven
6
6
0
19
17
-2
-10,5
Oosttangent
1
1
0
29
28
-1
-3,4
Pr. Bernhardstr. (Gebroek Heide)
6
5
-1
212
152
-60
-28,3
Reubenberg
76
76
0
596
590
-6
-1,0
Roerstreek Noord
65
63
-2
4.271
3.855
-416
-9,7
Roerstreek Zuid
38
39
1
938
899
-39
-4,2
Spickerhoven I
27
32
5
4.192
3.376
-816
-19,5
271
279
8
3.957
3.966
9
0,2
35
36
1
274
279
5
1,8
1
1
0
45
46
1
2,2
15
15
0
423
390
-33
-7,8
156
162
6
1.839
1.874
35
1,9
8
7
-1
208
205
-3
-1,4 0,0
Herten-Mussenberg Heystert Kitskensberg Maalbroek
Stedelijk dienstenterrein Broekhin (SD) Broekhin 2 Zuid (SD) Buitenop (SD) Designer Outlet Roermond (SD) Huis- en Tuinboulevard (SD) Outdoor Center Roermond (SD) Retailpark Roermond (SD) Slachthuistraat (SD) Vrijveld (SD) Winkelgebieden27
1
1
0
36
36
0
22
23
1
613
625
12
2,0
9
9
0
296
281
-15
-5,1
24
25
1
223
230
7
3,1 -1,4
859
844
-15
5.539
5.460
-79
Herten
17
19
2
257
261
4
1,6
Kempweg
12
12
0
25
23
-2
-8,0
Maasniel
42
40
-2
233
227
-6
-2,6
Roermond-Centrum
624
615
-9
3.810
3.707
-103
-2,7
Roermondse veld - Nassaustraat
15
15
0
55
55
0
0,0
Stationsgebied Roermond
95
92
-3
892
898
6
0,7
Swalmen
35
34
-1
168
157
-11
-6,5
WC Donderbergweg
19
17
-2
99
132
33
33,3
1.581
1.588
7
22.765
21.840
-925
-4,1
Totaal
Bron: Etil (VRL), 2014.
26 27
Gegevens over 2013 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd. Betreft totale vestigingen en werkgelegenheid, niet enkel de winkels.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
50
Bijlage 7 Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en –ontwikkeling toeristisch-recreatieve sector, 2013-2014 (peildatum: 1 januari)28 Vestigingen Activiteiten- SBIgroep
Code
Omschrijving
Weging
2013
2014
'13/'14
2013
2014
Werkg.
abs
abs
%
abs
abs
%
39
40
2,6
209
213
1,9
11
11
0,0
8
8
3,9
1. Detailhandel/groothandel 10%
'13/'14
4730
Benzinestations
47642
Winkels in watersportartikelen
100%
5
5
0,0
15
14
-6,7
47643
Winkels sportartikelen
100%
10
11
10,0
130
134
3,1
47644
Winkels kampeerartikelen
100%
2
2
0,0
43
43
0,0
47722
Winkels lederwaren en reisart.
30%
8
8
0,0
12
12
0,0
47781
Winkels in foto art.
30%
3
3
0,0
1
2
50,0
2. Logiesverstrekking
22
26
18,2
104
106
1,9
55101
Hotel-restaurants
100%
6
7
16,7
79
76
-3,8
55102
Hotels
100%
2
3
50,0
2
3
100,0
55201
Verh.v.vakantiehuisjes/appart.
100%
3
3
0,0
4
5
25,0
5530
Kampeerterreinen
100%
11
12
9,1
19
21
10,5
5590
Overige logiesverstrekking
100%
0
1
100,0
0
1
100,0
3. Eet- en drinkgelegenheden
232
236
1,7
1.346
1.355
0,7
56101
Restaurants
100%
77
77
0,0
508
514
1,2
56102
Cafetaria's, lunchrooms, e.d.
100%
73
75
2,7
487
497
2,1
5630
Cafés
100%
82
84
2,4
351
344
-2,0
38
40
5,3
147
155
5,7
4910
Personenvervoer per spoor
10%
1
1
0,0
1
1
0,0
4932
Vervoer per taxi
10%
11
12
9,1
13
13
-4,5
49391
Ongeregeld personenvervoer
100%
1
2
100,0
60
63
5,0
5030
Binnenvaart (passagiersvaart)
10%
3
3
0,0
1
1
0,0
5222
Dienstverl.voor vervoer water
10%
1
1
0,0
0
0
0,0
7911
Reisbemiddeling
100%
15
16
6,7
52
59
13,5
7912
Reisorganisatie
100%
5
4
-20,0
19
18
-5,3
5010
Zee-/kustvaart (passagiers)
100%
1
1
0,0
1
1
0,0 -2,7
4. Vervoer
5. Cultuur, recreatie en amusement
28
Werkgelegenheid
95
91
-4,2
255
248
5914
Bioscopen
100%
2
2
0,0
24
23
-4,2
7990
100%
3
3
0,0
3
7
133,3
85519
Informatie gebied toerisme Overig sport/recreatieonderw.
100%
22
22
0,0
28
28
0,0
90011
Beoefening van podiumkunst
100%
34
30
-11,8
36
31
-13,9
90013
Circus en variété
100%
15
16
6,7
17
18
5,9
90041
Theaters en schouwburgen
100%
1
1
0,0
115
108
-6,1
91021
Musea
100%
1
1
0,0
7
9
28,6
91022
Kunstgalerieën/-expositier.
100%
10
9
-10,0
14
13
-7,1
93212
Kermisattracties
100%
7
7
0,0
11
11
0,0
Gegevens over 2013 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
51
Bijlage 7 Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en –ontwikkeling toeristisch-recreatieve sector, 2013-2014 (vervolg)29 Vestigingen Activiteiten-
SBI-
groep
Code
Omschrijving
Werkgelegenheid
Weging
2013
2014
'13/'14
2013
2014
Werkg.
abs
abs
%
abs
abs
%
38
41
7,9
124
123
-0,4 -21,1
6. Sport 93111
Zwembaden
30%
2
2
0,0
6
5
93112
Sporthallen, sportzalen
30%
4
4
0,0
4
4
0,0
93119
Overige sportaccommodaties
30%
2
2
0,0
8
8
-7,1
93125
Paardensport en maneges
9313
Fitnesscentra
93143
30%
8
8
0,0
3
3
0,0
100%
2
3
50,0
82
83
1,2
Kracht- en vechtsport
30%
2
2
0,0
1
1
0,0
93146
Sportscholen
30%
3
4
33,3
1
2
25,0
93195
Organiseren v.sportevenementen
30%
3
4
33,3
2
2
16,7
93196
Overkoepelende organen
30%
1
1
0,0
0
0
0,0
93291
Jachthavens
100%
6
6
0,0
12
12
0,0
85511
Zeil- en surfscholen
100%
2
2
0,0
3
3
0,0
93124
Tennis
30%
1
1
0,0
0
0
30,0
93151
Zwem- en onderwatersport
30%
1
0
-100,0
0
0
-100,0
93149
Ov. binnensport en omnisport
30%
0
1
100,0
0
0
30,0
93199
Overige sportactiv. n.e.g.
30%
1
1
0,0
1
1
-25,0
46
49
6,5
199
206
3,7
100%
6
5
-16,7
15
14
-6,7
10%
3
3
0,0
5
6
27,7 100,0
7. Overig 3012
Bouw v.sport-/recreatievaart.
77111
Verhuur personenauto’s
7721
Verh.v.sport- en recreatieart.
100%
1
1
0,0
1
1
8230
Organiseren v.congressen e.d.
100%
2
2
0,0
14
14
0,0
92009
Exploitatie speelautomaten
100%
2
2
0,0
25
19
-24,0
93299
Overige recreatie n.e.g.
100%
10
12
20,0
10
13
30,0
9604
Sauna's, solaria, baden e.d.
100%
19
21
10,5
111
122
9,9
7734
Verhuur en lease van schepen
30%
1
1
0,0
0
0
0,0
92001
Loterijen/kansspelen
100%
1
1
0,0
18
17
-5,6
7712
Verh.en lease v.vrachtwagens
10%
1
1
0,0
0
0
0,0
510
523
2,5
2.384
2.407
1,0
Totaal
Bron: Etil (VRL), 2014 c.f. afbakening NRIT.
29
'13/'14
Gegevens over 2013 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
52
Bijlage 8 Personeelskrapte naar beroepsklasse, typering ITKB, Limburg en Midden-Limburg, eind 2018 Beroepsklasse Elementaire beroepen
Limburg
Midden-Limburg groot
groot
Lagere niet-specialistische beroepen
groot
groot
Lagere docenten sportvakken
enige
enige
Lagere agrarische beroepen
enige
groot
Lagere wiskundige, natuurwetenschappelijke beroepen
groot
groot
Lagere technische beroepen
groot
groot
vrijwel geen
groot
groot
groot
Lagere transportberoepen Lagere (para)medische beroepen Lagere administratieve,commerciële beroepen e.d.
groot
groot
vrijwel geen
enige
groot
groot
vrijwel geen
vrijwel geen
Middelbare agrarische beroepen
groot
groot
Middelbare wiskundige, natuurwetenschappelijke beroepen
groot
groot
Lagere beveiligingsberoepen Lagere verzorgende beroepen Middelbare docenten transport-, sportvakken
Middelbare technische beroepen
groot
groot
Middelbare transportberoepen e.d.
enige
enige
Middelbare (para)medische beroepen
groot
groot
Middelbare administratieve,commerciële beroepen e.d.
vrijwel geen
enige
Middelbare juridische, bestuurlijke, beveiligingsberoepen
vrijwel geen
vrijwel geen
Middelbare taalkundige, culturele beroepen
groot
groot
Middelbare beroepen m.b.t. gedrag en maatschappij
vrijwel geen
vrijwel geen
Middelbare verzorgende beroepen e.d.
vrijwel geen
enige
Hogere pedagogische beroepen
groot
groot
Hogere landbouwkundige beroepen
groot
enige
Hogere wiskundige, natuurwetenschappelijke beroepen
enige
groot
Hogere technische beroepen
groot
groot
Hogere transportberoepen
groot
groot
Hogere (para)medische beroepen
vrijwel geen
vrijwel geen
Hogere administratieve, commerciële, economische beroepen
vrijwel geen
vrijwel geen
Hogere juridische, bestuurlijke, beveiligingsberoepen
geen
geen
Hogere taalkundige, culturele beroepen
geen
vrijwel geen
Hogere beroepen m.b.t. gedrag en maatschappij e.d.
geen
vrijwel geen
geen
vrijwel geen
vrijwel geen
vrijwel geen
Hogere verzorgende beroepen Managers (HBO werk- en denkniveau
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
53
Bijlage 9 Pendelmatrix Roermond 2010 (peildatum: 1 april) Inkomende pendel Abs. In %
Beek Beesel Bergen Brunssum Echt Susteren Eijsden-Margraten Gennep Gulpen Wittem Heerlen Horst a/d Maas (excl. Meerlo-Wanssum) Kerkrade Landgraaf Leudal Maasgouw Maastricht Meerssen Mook en Middelaar Nederweert Nuth Onderbanken Peel en Maas Roerdalen Schinnen Simpelveld Sittard-Geleen Stein Vaals Valkenburg Venlo Venray (excl. Meerlo-Wanssum) Voerendaal Weert
Uitgaande pendel Pendelsaldo Abs. In % Abs.
134 837 30 252 1.635
0,4 2,4 0,1 0,7 4,7
64 277 6 43 517
0,2 1,1 0,0 0,2 2,0
70 560 24 209 1.118
56 2 51 406 158 152 204
0,1 0,0 0,1 1,2 0,5 0,4 0,6
3 6 5 287 176 23 14
0,0 0,0 0,0 1,1 0,7 0,1 0,1
53 -4 46 119 -18 129 190
2.988 2.194 430 97 4 263 58
8,6 6,3 1,2 0,3 0,0 0,8 0,2
854 697 520 26 2 51 25
3,3 2,7 2,0 0,1 0,0 0,2 0,1
2.134 1.497 -90 71 2 212 33
53 596 3.620 121 33 1.084 208
0,2 1,7 10,4 0,3 0,1 3,1 0,6
2 185 623 2 7 667 108
0,0 0,7 2,4 0,0 0,0 2,6 0,4
51 411 2.997 119 26 417 100
16 54 897 105 67 797
0,0 0,2 2,6 0,3 0,2 2,3
0 18 1403 155 2 793
0,0 0,1 5,4 0,6 0,0 3,0
16 36 -506 -50 65 4
Noord-Brabant Gelderland Overige Provincies
796 114 146
2,3 0,3 0,4
1.672 313 924
6,4 1,2 3,5
-876 -199 -778
Duitsland België
430 454
1,2 1,3
284 0
1,1 0,0
146 454
19.542
56,0
10.754
41,2
8.788
Totaal
a Aantal inkomende pendelaars afgezet tegen het totaal aantal arbeidsplaatsen in Roermond (34.912). b Aantal uitgaande pendelaars afgezet tegen het totaal aantal werkende inwoners van Roermond (26.121). Bron: Etil (VRL), 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
54
Bijlage 10 Aanbodontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2010-2014 Oppervlakte in m2
Aantal objecten Datum
Winkels
Kantoren
Bedrijven
Winkels
Kantoren
Bedrijven
jan-10
54
54
41
15.511
47.222
60.459
apr-10
48
51
40
14.672
46.546
62.028
jul-10
48
55
48
14.822
45.263
58.863
okt-10
48
58
44
15.146
39.194
54.903
jan-11
47
57
42
15.528
39.772
57.187
apri-11
55
64
52
19.249
45.537
58.049
jul-11
56
67
51
19.067
46.057
58.001
okt-11
68
65
46
22.512
46.951
47.992
jan-12
65
67
52
22.502
45.714
48.560
apri-12
67
68
53
19.380
42.476
66.359
jul-12
65
68
57
19.287
41.388
69.308
okt-12
64
71
56
18.859
48.623
76.981
jan-13
67
76
54
20.212
50.628
70.842
apri-13
69
78
52
20.943
50.890
69.350
jul-13
74
77
46
21.980
50.412
63.155
okt-13
75
81
51
23.802
52.321
63.767
jan-14
70
79
49
21.936
53.401
63.953
Bron: Etil (BOG-monitor), 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
55
Bijlage 11 Referentieset branche-indeling detailhandel Voedings- en genotmiddelen Aardappelen, groente en fruit Brood en banket Buitenlandse levensmiddelen Vlees- en vleeswaren Alcoholhoudende dranken Tabaksproducten Pompstations, stationswinkel Algemene levensmiddelen < 401 m² wvo Supermarkten > 400 m² wvo Overige voedings- en genotmiddelen Kleding, modeartikelen en textiel Baby- en kinderkleding Bodyfashion Textielsupermarkten Damesbovenkleding Herenbovenkleding Bovenkleding algemeen assortiment Overige kleding en textiel Schoenen, lederwaren en reisartikelen Persoonlijke verzorging Drogisterij-artikelen Goud, zilver en uurwerken Optische artikelen Wonen en woninginrichting Meubelen en woninginrichting Tegels en vloeren Verlichting Keukens, badkamers en sanitair Kunst en antiek Overig meubelen en woninginrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Fotografische artikelen Wit- en bruingoed Telecommunicatieapparatuur Computers Doe-het-zelf Bouwmarkten Overig Doe-het-zelf Vrije tijd en educatie DIBEVO Sport- en kampeerartikelen Speelgoed Bloemen en planten Tuincentra Kantoor/schoolbenodigdheden, boeken, tijdschriften Fietsen Videotheken, beeld- en geluidsdragers Overige vrije tijd en ecudatie Warenhuizen Kleine warenhuizen 759-3.500 m² wvo Middelgrote warenhuizen 3.01-7.00 m² wvo Overige detailhandel non-food n.e.g.
Bron: De referentieset 2002, een nieuwe standaard; Definities van veel gebruikte begrippen en een dwarsdoorsnede van het Nederlandse winkelaanbod in winkelgebiedtypen; HBD (2002).
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
56
Bijlage 12a Winkels naar wijk, 2013-2014 (peildatum: 1 januari)30 Vestigingen
Werkgelegenheid 2013
2014
12-'13
2013
2014
In % Asenray
In %
4
4
35
26
-25,7
Food
2
2
15
3
-80
Non-food
2
2
20
23
15,0
438
439
3.083
3.128
1,5
Centrum Roermond Food
0,0
12-'13
0,2
38
36
594
596
0,3
400
403
2.489
2.532
1,7
3
3
33
40
21,2
Food
2
1
32
38
18,8
Non-food
1
2
1
2
100,0
Donderberg/Roosendael
8
8
55
96
74,5
Food
4
5
41
83
102,4
Non-food
4
3
14
13
-7,1
15
16
172
186
8,1
Non-food Donderberg/Hoogvonderen
Herten Food Non-food Maasniel
0,0
0,0
6,7
5
6
143
155
8,4
10
10
29
31
6,9
62
65
1.041
1.047
0,6
Food
17
18
404
410
1,5
Non-food
45
47
637
637
0,0
2
2
4
4
0,0
Food
1
1
1
1
0,0
Non-food
1
1
3
3
0,0
31
30
175
169
-3,4
Maasplassen
Roermond Oost Food Non-food Roermond Zuid Food Non-food Swalmen Food Non-food Totaal Food Non-food
4,8
0,0
-3,2
8
8
45
45
0,0
23
22
130
124
-4,6
21
19
68
61
-10,3
5
5
24
24
0,0
16
14
44
37
-15,9
32
32
180
171
-5,0
12
12
115
110
-4,3
-9,5
0,0
20
20
65
61
-6,2
616
618
0,3
4.846
4.928
1,7
94
94
0,0
1.414
1.465
3,6
522
524
0,4
3.432
3.463
0,9
Exclusief ‘apotheken’, ‘detailhandel via postorder en internet, markthandel, ‘reparatie t.b.v. particulieren’ en ‘autodealers’. N.B. Een deel van de vastgoedgegevens is verkregen door ophoging. Daarom is het niet verantwoord om zonder controle de vastgoedgegevens op buurtniveau te presenteren en dienen de gegevens op wijkniveau – met uitzondering van het Centrum - dan ook met voorzichtigheid betracht te worden. Bron: Etil (VRL), 2014.
30
Gegevens over 2011 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
57
Bijlage 12b Winkels31 in belangrijke winkellocaties, 2013-2014 (peildatum: 1 januari) Binnenstad
Voedings- en genotmiddelen Kleding, mode artikelen en textiel Schoenen, lederwaren en reisartikelen Persoonlijke verzorging Wonen en wooninrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Doe-het-zelf Vrijetijd en educatie Warenhuizen Overige detailhandel non-food Totaal
2013
Vestigingen 2014
33 111 22 36 18 11 21 2 21 2 18 295
32 110 25 36 16 11 19 2 23 2 19 295
13-'14 In % -3,0 -0,9 13,6 0,0 -11,1 0,0 -9,5 0,0 9,5 0,0 5,6 0,0
Werkgelegenheid 2013 2014 447 506 133 202 52 66 67 5 96 139 60 1.769
448 494 146 200 45 62 67 4 99 141 63 1.773
13-'14 In % 0,2 -2,4 9,8 -1,0 -13,5 65,0 0,0 -20,0 3,1 1,4 5,0 0,2
Designer Outlet Center (DOC) Vestigingen
Werkgelegenheid
2013
2014
13-'14 In %
2013
2014
13-'14 In %
Voedings- en genotmiddelen Kleding, mode artikelen en textiel
1 98
1 101
0,0 3,1
11 984
11 1.045
0,0 6,2
Schoenen, lederwaren en reisartikelen Persoonlijke verzorging Huishoudelijke artikelen
20 5 2
18 5 3
-10,0 0,0 50,0
167 36 13
151 28 17
-9,6 -22,2 30,8
4 4
4 4
0,0 0,0
19 59
18 59
-5,3 0,0
1
2
100,0
3
7
133,3
135
138
2,2
1.290
1.340
3,9
Doe-het-zelf Vrijetijd en educatie Overige detailhandel non-food Totaal
Noord Oostelijke Stadsrand (Retail Park, Huis & Tuinboulevard en Outdoor Center) Vestigingen 2013
Werkgelegenheid
2014
13-'14
2013
2014
13-'14
In %
In %
Voedings- en genotmiddelen
3
3
0,0
218
223
Wonen en wooninrichting
9
9
0,0
67
72
5,9
Huishoudelijke artikelen
3
3
0,0
61
59
-3,3
Consumentenelectronica
2
2
0,0
143
141
-1,4
Doe-het-zelf
2
2
0,0
70
68
-2,9
Vrijetijd en educatie
4
4
0,0
191
195
2,1
23
23
0,0
751
758
0,9
Totaal
2,3
Horeca belangrijke winkellocaties Vestigingen
Werkgelegenheid
2013
2014
13-'14 In %
2013
2014
13-'14 In %
Binnenstad Designer Outlet Center Noord Oostelijke Stadsrand
111 13 7
110 14 7
-0,9 7,7 0,0
546 325 83
538 332 82
-1,5 2,2 -1,2
Totaal
131
131
0,0
954
952
-0,2
Bron: Etil (VRL), 2014.
31
Exclusief ‘apotheken’, ‘detailhandel via postorder en internet, markthandel, ‘reparatie t.b.v. particulieren’ en ‘autodealers’.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
58
Bijlage 13 Woningbestand 2013 naar wijk en buurt Buurt
Woningbestand
Ontwikkeling woningbestand
Asenray Asenray buitengebied Asenray
377 72 305
WOZ-waarde 1-1-2014 € 1.000 290 394 266
Centrum Roermond Binnenstad Roermond Roerzicht-Voorstad Roer en Roer-Zuid Willem-Alexander
5.744 3.539 1.291 910 4
225 196 266 278 224
Donderberg/Hoogvonderen Sterrenberg Hoogvonderen Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
4.521 885 1.445 835 519 837
143 104 175 106 133 175
Herten Ool Herten Merum Oolderveste
2.907 116 1.383 890 518
251 393 229 239 298
18 1
-2 0
16 1
0 17
-1 -1
-1 16
Maasniel Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld en Broekhin De Wijher en omgeving Stadsrandzone-Noord
3.475 1.736 477 948 297 27
206 199 251 138 389 278
1 1
0 0
1 1
49
319
Roermond Oost Roermondse Veld Vrijveld Kapel-Muggenbroek De Kemp Roerstreek Kitskensdal Kitskensberg
5.862 2.113 1.138 1.006 1.051 7 187 360
153 141 150 194 127 351 238 136
88 25 1 16 28
-4 0 0 0 -4
84 25 1 16 24
18
0
18
Swalmen Swalmen-Centrum Groenekruisgebied Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Buitengebied Swalmen
3.973 776 1.235 231 75 1.064 429 163
229 247 200 260 344 205 255 369
25 5 1
-2 -2 0
23 3 1
18
0
18
1
0
1
26.918
198
181
-9
172
1-1-2014
Maasplassen
Totaal
Toevoegingen
Onttrekkingen
Saldo
1
0
1
1
0
1
48 41 7 0
-1 0 0 -1
47 41 7 -1
N.B. Exclusief recreatiewoningen, wooneenheden en bijzondere woonvormen.
Bron: WOZ-Monitor, Etil, CBS, 2014.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
59
Bijlage 14 Begrippenlijst HOOFDSTUK 2 BEVOLKING EN ARBEIDSMARKT Arbeidsparticipatie
Het aandeel van de werkzame én werkloze beroepsbevolking in de potentiële beroepsbevolking (= bevolking 15-64 jaar) weergegeven als een percentage. Arbeidsparticipatie wordt ook wel bruto participatiegraad of beroepsdeelneming genoemd.
Beroepsbevolking
De beroepsbevolking is gelijk aan de som van de werkzame beroepsbevolking en de werkloze beroepsbevolking (waarbij de werklozen aangeven actief op zoek te zijn naar werk).
Bevolking
Bevolking op 1 januari per jaar. Het betreft de geregistreerde bevolking van een gebied.
Bevolkingsontwikkeling
Verandering van de bevolkingsomvang, door geboorte, sterfte en migratie.
Geboorte overschot of Natuurlijke aanwas
Het verschil tussen het aantal geboorten en sterfte in een regio.
Gemiddeld Persoonlijk inkomen
Het gemiddeld persoonlijk inkomen heeft betrekking op personen in particuliere huishoudens met inkomen uit Nederland. Het persoonlijk inkomen omvat inkomen uit arbeid, inkomen uit eigen onderneming, uitkering inkomensverzekeringen en uitkering sociale voorzieningen (met uitzondering van kinderbijslag). Vertrek van personen vanuit de ene regio en vestiging in een andere regio. Om als migrant te kunnen worden geteld dienen deze personen in- of uitgeschreven te worden in de gemeentelijke bevolkingsregisters.
Migratie
Migratiesaldo
Het verschil tussen het aantal vestigende en vertrekkende personen.
Niet-werkende werkzoekenden
De bij een vestiging van het UWV actueel ingeschreven werkzoekende zonder werk of werkzoekende die minder dan twaalf uur per week werkt met een inschrijfdatum en geen uitschrijfdatum. Zij dienen ingeschreven te zijn in de regio waar zij woonachtig zijn.
Potentiële beroepsbevolking Wajong
Alle personen van 15-64 jaar.
WAO
Aantal personen met een uitkering van de Wet op arbeidsongeschiktheidsverzekering. Bij langdurige (>1 jaar) arbeidsongeschiktheid kan men beroep doen op deze verzekering.
WAZ
Aantal personen met een uitkering van de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen.
Aantal personen met een uitkering van de Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten. Deze voorziet in de financiële gevolgen van langdurige arbeidsongeschiktheid van mensen die geen aanspraak kunnen maken op de WAO omdat er geen arbeidsverleden is opgebouwd. Dit zijn mensen die arbeidsongeschikt zijn op de dag dat zij 17 jaar worden of na hun 17e jaar arbeidsongeschikt worden én een opleiding/studie volgen.
Werkloosheidspercentage Het percentage van de beroepsbevolking dat werkloos is. Werkzame beroepsbevolking
Alle zelfstandigen en personen die in dienst zijn bij een bedrijf of instelling voor 12 uur per week of meer.
WW
Aantal personen met een werkloosheidswetuitkering. Deze is gerelateerd aan het laatstverdiende inkomen uit dienstbetrekking. De duur van de uitkering is afhankelijk van het arbeidsverleden van de verzekerde. Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) beoordeelt of men voor een WWuitkering in aanmerking komt.
WWB
Aantal personen met een Wet werk en bijstand-uitkering. De wet heeft als uitgangspunt dat iedereen zoveel mogelijk in zijn eigen onderhoud moet voorzien. Wie hier niet toe in staat is en ook geen beroep kan doen op een andere sociale verzekeringswet of sociale voorziening, komt in aanmerking voor bijstand.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
60
HOOFDSTUK 3 ECONOMISCHE STRUCTUUR Bedrijfsvestigingen
Faillissementen
Alle locaties van ondernemingen, instellingen of zelfstandige beroepsbeoefenaars; dat wil zeggen elke fabriek, werkplaats, winkel of andere bedrijfsruimte, dan wel elk complex daarvan, waarin of van waaruit een economische activiteit, andere (niet-economische) activiteit of zelfstandig (vrij) beroep ter verkrijging van inkomsten wordt uitgeoefend. Het aantal faillissementen die worden uitgesproken door de rechtbanken.
Goederen overslag over water
De goederenoverslag is de som van, de per schip, aan- en afgevoerde goederen in de havens van Roermond.
Inkomende pendel
Personen die in een andere gemeente wonen, maar werkzaam zijn in de gemeente Roermond. Het aantal nieuw geregistreerde bedrijven bij de Kamer van Koophandel.
Startende ondernemingen Uitgaande pendel Vestigend bedrijf of instelling Vertrekkend bedrijf of instelling Werkgelegenheid
Personen die in de gemeente Roermond wonen, maar werkzaam zijn buiten de gemeente Roermond. Bedrijf of instelling afkomstig uit een andere gemeente dat een vastgoedobject in de gemeente Roermond betrekt. Bedrijf of instelling dat een vastgoedobject in Roermond verlaat en zich in een andere gemeente vestigt. Onder werkgelegenheid worden geregistreerd: de arbeidsplaatsen van meewerkende eigenaren (directie, bedrijfshoofden) en meewerkende gezinsleden, zelfstandige beroepsbeoefenaren, werknemers in loondienst, personen op bedrijfsscholen, thuiswerk(st)ers voor zover zij voorkomen op de loonlijst van de vestiging, op-/afroepkrachten voor zover feitelijk werkzaam op de vestiging en uitzendkrachten.
HOOFDSTUK 4 STEDELIJKE ONTWIKKELING Aanbod BOG
Alle vastgoed dat bij makelaars wordt aangeboden voor de verhuur of verkoop.
Bedrijfsonroerendgoed (BOG) Bruto oppervlakte
Verzamelnaam voor vastgoed met zakelijke doeleinden.
Netto oppervlakte
De som van alle uitgeefbare of in erfpacht uitgeefbare kavels in hectares, zowel niet‐uitgegeven als uitgegeven kavels. Vastgoed dat niet langer wordt aangeboden op de markt.
Opname BOG
De totale oppervlakte van de werklocatie met bedrijfsbestemming. Totaal oppervlak werklocatie (in ha) binnen brutocontour, inclusief binnen de brutocontour aanwezige andere functies.
Restcapaciteit
De oppervlakte van de werklocaties (in netto ha) die niet uitgegeven is aan de (toekomstige) gebruikers van het terrein. De werklocatie wordt als uitgegeven beschouwd als een koopovereenkomst / erfpachtovereenkomst bij de notaris is gepasseerd.
Uitgifte
De oppervlakte van het deel van de werklocatie (in netto ha) dat in het voorgaande jaar is uitgegeven. De uitgifte bevat slechts een eenmalige uitgifte. Dat wil zeggen, is de werklocatie of een deel ervan in voorgaande jaren uitgegeven, maar als gevolg van enige redenen weer beschikbaar gekomen voor uitgifte, dan mag de uitgifte nu niet meer meegerekend worden.
Werklocatie
Een werklocatie van minimaal 1 ha bruto bestemd en geschikt voor gebruik door handel, nijverheid en industrie. Op deze terreinen kan ook enige commerciële en niet-commerciële dienstverlening (zoals kantoorgebouwen, detailhandel) aanwezig zijn, maar deze hebben samen een minderheidsaandeel in de terreinoppervlakte.
Woningvoorraad
Het totaal aan huur- en koopwoningen op 31 december.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
61
E,til Wilhelminasingel 68C, 6221 BK Maastricht Postbus 1016, 6201 BA Maastricht T 043-3506280 F 043-3506281 E
[email protected] W www.etil.nl Sociaal Economische Verkenning Roermond 2014 - december 2014
62