SOCIAAL ECONOMISCHE VERKENNING ROERMOND 2012
SOCIAAL ECONOMISCHE VERKENNING ROERMOND 2012
Maastricht, augustus 2012 Drs. H.M.F.G.M. Faun L.G.J. van der Horst MSc.
INHOUDSOPGAVE
Pagina
SAMENVATTING
3
1 INLEIDING 1.1 Aanleiding 1.2 Nieuw in deze editie 1.3 Strategische visie Roermond 2020 1.4 Leeswijzer
6 6 6 6 7
2 BEVOLKING EN ARBEIDSMARKT 2.1 Inleiding 2.2 Bevolking 2.3 Beroepsbevolking 2.4 Werkloosheid 2.5 Uitkeringen en gesubsidieerde arbeid 2.6 Gemiddeld Persoonlijk inkomen
8 8 9 12 13 15 16
3 ECONOMISCHE STRUCTUUR 3.1 Inleiding 3.2 Werkgelegenheidsstructuur 3.3 Bedrijvendemografie 3.4 Toerisme, recreatie en detailhandel 3.5 Binnenvaart 3.6 Aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt 3.7 Pendelstromen
18 18 18 21 23 25 26 27
4 STEDELIJKE ONTWIKKELING 4.1 Inleiding 4.2 Werklocaties 4.3 Bedrijfsonroerendgoed 4.4 Woningmarkt
28 28 28 30 32
LIJST VAN BIJLAGEN Bijlage 1a Administratieve indeling in wijken en buurten 35 Bijlage 1b Oppervlaktegegevens wijken en buurten 36 Bijlage 2a Burgerlijke staat bevolking gemeente Roermond, 2007-2011 37 Bijlage 2b Aantal inwoners naar wijk en buurt, 2008-2012 38 Bijlage 2c Particuliere huishoudens en niet-westerse allochtonen naar wijk en buurt, 2011 39 Bijlage 3 Werkloosheidsontwikkeling, 2001-2011 40 Bijlage 4a Gemiddeld persoonlijk inkomen per inwoner per wijk en buurt, 2002-2008 41 Bijlage 4b Inkomensontvangers per wijk en buurt, 2008 42 Bijlage 5 Indeling economische sectoren volgens de Standaard Bedrijfsindeling 43 Bijlage 6a Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2010-2011 45 Bijlage 6b Werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2001-2011 47 Bijlage 6c Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur per wijk en buurt, 2007-2011 48 Bijlage 6d Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per wijk en buurt, 2007-2011 49 Bijlage 6e Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per vestigingsmilieu, 2010-2011 50 Bijlage 6f Vestigingen en werkgelegenheid naar werklocaties, 2010-2011 51 Bijlage 7 Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en -ontwikkeling toeristisch-recreatieve sector, 2010-2011 52 Bijlage 8 Personeelskrapte voor elementaire, lagere, middelbare en hogere beroepsgroepen, Limburg en Midden-Limburg, eind 2016 53 Bijlage 9 Pendelmatrix Roermond, 2010 54 Bijlage 10 Aanbodontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2010-2012 55
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
1
Bijlage 11 Bijlage 12a Bijlage 12b Bijlage 13
Referentieset branche-indeling detailhandel Winkelaanbod naar wijk, 2010-2011 Winkelaanbod belangrijke winkellocaties, 2010-2011 Woningbestand naar wijk en buurt, ontwikkeling 2011
56 57 58 59
LIJST VAN STATEN Staat 2.1 Bevolkingsontwikkeling, 2007-2011 Staat 2.2 (Potentiële) beroepsbevolking en participatie naar geslacht, 2007-2012 Staat 2.3 Ontwikkeling uitkeringen, 2009-2011 Staat 2.4 Aantal WSW-werkplekken, 2008-2012 Staat 2.5 Gemiddeld persoonlijk inkomen per wijk, 2005-2008 Staat 3.1 Aantal werkzame personen, gemeenten Midden-Limburg, 2011 Staat 3.2 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur naar vestigingsmilieus, 2010-2011 Staat 3.3 Bedrijvendynamiek, 2010-2011 Staat 3.4 Verkoopoppervlakte horeca- en cateringbedrijven, 2007-2011 Staat 3.5 Aantal kamers, bedden en overnachtingen, 2007-2011 Staat 3.6 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur toeristische sector, 2010-2011 Staat 3.7 Detailhandelstructuur, 2010-2011 Staat 3.8 Goederen overslag over water, 2010 Staat 3.9 Perspectief op baan voor schoolverlaters naar opleidingstype, Limburg en Midden-Limburg, eind 2016 Staat 4.1 Openbare werklocaties, 1 januari 2012 Staat 4.2 Uitgifte openbare werklocaties in ha, 2007-2011 Staat 4.3 Marktontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2011-2012 Staat 4.4 Woningvoorraad naar woningtype 31-12-2011 LIJST VAN FIGUREN Figuur 2.1 Bevolkingsstructuur, januari 2012 Figuur 2.2 Aantal inwoners naar wijken, januari 2008-2012 Figuur 2.3 Ontwikkeling arbeidsparticipatie, 1996-2012 Figuur 2.4 Arbeidsmarktparticipatie, 2012 Figuur 2.5 Werkloosheidsontwikkeling: werkloosheidspercentage, 2000-2011 Figuur 2.6 Werkloosheidsduur, 2009-2012 Figuur 2.7 Werkloosheidsduur, januari 2012 Figuur 2.8 Samenstelling werklozenbestand naar leeftijd, januari 2012 Figuur 2.9 Inkomensontwikkeling in de wijken, 2005-2008 Figuur 3.1 Werkgelegenheid naar sector, 2007-2011 Figuur 3.2 Top 10 grootste werkgevers naar aantal arbeidsplaatsen, 2007-2011 Figuur 3.3 Werkgelegenheidsontwikkeling binnen de gemeente Roermond, 2010-2011 Figuur 3.4 Starters en faillissementen Roermond, 2007-2011 Figuur 3.5 Pendel Figuur 4.1 Aanbodontwikkeling, 2010-2012 (m2) Figuur 4.2 Woningvoorraadontwikkeling, 2007-2011
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
9 12 15 15 16 18 21 22 23 24 24 25 25 26 29 30 31 32
10 11 12 13 13 14 14 15 17 19 20 21 23 27 30 33
2
SAMENVATTING
Bevolking en arbeidsmarkt Het eerste hoofdstuk in de Sociaal Economische Verkenning Roermond staat in het teken van bevolking en arbeidsmarkt. De bevolkingsontwikkeling is hierbij het uitgangspunt, van daaruit wordt gekeken hoeveel inwoners van Roermond op de arbeidsmarkt participeren en welk deel hiervan werkloos is of anderszins een uitkering heeft. Ten slotte wordt gekeken naar het gemiddeld inkomen van de inwoners van Roermond. In tegenstelling tot in grote delen van Limburg is er in Roermond nog steeds sprake van bevolkingsgroei. Dit is voor een klein deel toe te schrijven aan een positief geboortesaldo (+48), maar vooral aan een positief migratiesaldo (+540). Ten opzichte van het Limburgs gemiddelde onderscheidt Roermond zich door relatief aanzienlijk meer inwoners tussen de 25 en de 40 jaar. Dit is de leeftijdscategorie waarin de meeste gezinnen kinderen krijgen. Hierdoor is ook het aantal 0- tot 9jarigen relatief groot. De bevolkingstoename vond in 2011 vooral plaats in de wijken Herten, Asenray en Centrum. De toename in deze wijken komt mede door de bouw van nieuwe woningen aldaar. Doordat het aantal 15-64-jarige inwoners van Roermond (de potentiële beroepsbevolking) toeneemt, neemt ook de beroepsbevolking toe. De groeiende bevolking is hiervoor niet de enige verklaring, ook de participatiegraad is de afgelopen jaren toegenomen, van 66,6% in 2007 tot 69,7% in 2011. Roermond heeft (net als de rest van Limburg) op dit gebied nog een inhaalslag te maken: de participatie ligt ook in 2011 nog onder het landelijk gemiddelde van 71,6%. Wel komt de participatie in Roermond steeds meer bij het regionaal gemiddelde (70%). De participatie onder mannen is zelfs hoger dan elders in de regio. Onder vrouwen ligt deze tussen het regionaal en het provinciaal gemiddelde, maar ruim onder het landelijk gemiddelde. De afnemende werkloosheid heeft zich in Roermond ook in 2011 voortgezet. In 2011 lag de werkloosheid in Roermond gemiddeld met 5,5% bijna anderhalf procentpunt onder het Limburgse gemiddelde en nadert daarmee het regionaal gemiddelde van iets minder dan 5%. De werkloosheidsafname heeft zich vooral voorgedaan onder degenen die langer dan een jaar werkloos waren. Binnen de groep niet-werkende werkzoekenden is het aandeel jongeren (jonger dan 27) in Roermond relatief klein, ten opzichte van elders in de provincie. Ook het aantal WW-, WAZ- en WAO-uitkeringen is in 2011 afgenomen. Voor de WAO en WAZ is dit een doorlopende trend, maar de WW-uitkeringen waren in 2010 nog toegenomen. Het aantal Wajong- en WWB-uitkeringen was wel iets toegenomen. Per saldo nam het totaal aantal uitkeringen af, maar ligt het nog boven het Limburgs en Midden-Limburgs gemiddelde. De perspectieven op de arbeidsmarkt zijn in Midden-Limburg voor de meeste gediplomeerde schoolverlaters de komende jaren (tot en met 2016) veelal redelijk tot goed. Vanuit de vraagkant (de werkgevers) gekeken, zal er krapte op de arbeidsmarkt ontstaan: er is meer vraag dan instroom uit het onderwijs. Het verschilt echter per opleidingsrichting en beroepsgroep hoe groot de krapte is. Economische structuur In het hoofdstuk ‘economische structuur’ wordt dieper ingegaan op de werkgelegenheid naar sector, de ontwikkelingen in termen van werkgelegenheidstoe- of afname en bedrijvendemografie. Roermond bekleedt als centrumgemeente een belangrijke positie in de regionale werkgelegenheid. Deze positie wordt ook expliciet in de strategische visie genoemd. Het aantal arbeidsplaatsen
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
3
binnen de gemeentegrenzen overstijgt het daadwerkelijk aantal werkende Roermondenaren. Dit komt door de grote inkomende pendelstroom. Meer dan de helft van de arbeidsplaatsen in Roermond wordt ingenomen door mensen die niet in de gemeente wonen. Ondanks de economische onzekerheid is de werkgelegenheid in Roermond ook tussen 2010 en 2011 (peildatum 1 april), net als het jaar ervoor, nog licht toegenomen tot 35.140 werkzame personen. Deze toename van ruim 300 arbeidsplaatsen was groter dan het jaar ervoor, maar (logischerwijze) minder groot dan voor het begin van de kredietcrisis. De groei van de werkgelegenheid tussen 2010 en 2011 is vooral te danken aan de gezondheids- en welzijnszorg. Deze sector, die al de grootste in werkgelegenheid was, is met bijna 450 arbeidsplaatsen gegroeid. In relatief opzicht ontwikkelden ook de sector informatie en communicatie en de horeca zich goed. De relatief grootste daling was in de nutsbedrijven en de bouw. De groei van de werkgelegenheid komt zowel door nieuwe oprichtingen als door groei van bestaande bedrijven. Per saldo verhuisden er wel meer bedrijven uit Roermond dan er naar Roermond toe kwamen. Dit negatieve vestigingssaldo wordt echter ruimschoots gecompenseerd door het saldo van nieuwe oprichtingen en overige werkgelegenheidsgroei. Binnen de gemeentegrenzen waren er enkele verschillen in werkgelegenheidsontwikkeling, zo was er in sommige wijken groei door nieuwe vestigingen (Designer Outlet Center in Maas & Maashaven), in andere groeide de werkgelegenheid bij de zittende bedrijven (binnenstad en De Wijher e.o.) en er vonden verplaatsingen plaats tussen wijken, waardoor de groei in de ene wijk ten koste van de werkgelegenheid in de andere wijk ging (verplaatsing van Tegelarijeveld/Broekhin naar Kern Maasniel). Ook tussen de vestigingsmilieus zijn er verschillen: de grootste groei was er (per saldo) op de bedrijventerreinen, met slechts een bescheiden groei op de stedelijke dienstenterreinen en in de winkelgebieden. Wel nam het aantal vestigingen in de winkelgebieden meer toe dan op de bedrijven- en dienstenterreinen. Een sector die in Roermond volop in de aandacht staat, is de detailhandel. Mede door enkele retaillocaties met bovenregionale aantrekkingskracht is deze sector in aantallen vestigingen de grootste van Roermond en in werkgelegenheid de derde sector, na de gezondheids- en welzijnszorg en de industrie. Deze werkgelegenheid nam tussen 2010 en 2011 ook weer met ruim 4% toe. Tegen de trend van de afgelopen jaren in, is de ontwikkeling in aantal vestigingen in 2011 gestagneerd: dit bleef vrijwel constant. Daarbij nam de winkelvloeroppervlakte zelfs af. Midden-Limburg heeft een gevarieerd toeristisch profiel. Roermond maakt hier als centrumstad binnen de regio een belangrijk deel van uit. Afgelopen jaar zijn het aantal (direct) aan toerisme gerelateerde bedrijfsvestigingen en werkgelegenheid in Roermond met bijna 4% toegenomen. De verkoopoppervlakte van de hotels, fastservicesector en drankengelegenheden nam ook toe, die van restaurants nam af. De grotere oppervlakte van de hotels vertaalt zich ook in een toename van het aantal kamers, bedden en overnachtingen. Het aantal overnachtingen op het water nam fors af. Dit is wellicht door het matige weer in de zomer te verklaren. Stedelijke ontwikkeling Passend bij de rol als centrumgemeente heeft Roermond ook enkele werklocaties van bovengemeentelijk en zelfs bovenregionaal belang. Het gaat hierbij om bedrijventerreinen, stedelijke dienstenterreinen en bijzondere retaillocaties. Vooral op de bedrijventerreinen is nog uitbreiding mogelijk. Afgelopen jaar is circa 3,7 hectare aan nieuwe bedrijventerreinen uitgegeven, waarvan het meest aan de Zuidelijke Stadsrand. Daardoor was er op 1 januari van dit jaar nog ruim 49 hectare aan bedrijventerreinen beschikbaar voor uitgifte, waarvan 26 hectare terstond. Op de stedelijke dienstenterreinen werd slechts 0,3 hectare uitgegeven, waardoor er nog bijna 7 hectare uitgeefbaar is, waarvan 4 terstond.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
4
Het aangeboden bedrijfsonroerend goed is in 2011 in aantallen objecten toegenomen. Wel is het aantal aangeboden vierkante meters bedrijfsruimte fors afgenomen. De gemiddelde jaarhuurprijs per m² winkelruimte van het op 1 januari beschikbare aanbod bedroeg € 158. Dit is hoger dan de prijs per m² bedrijfsruimte (€ 40 per jaar) en iets lager dan de prijs voor kantoorruimte (€ 97 per jaar/per m²). Naast de commerciële kant van de stedelijke ontwikkeling is er ook de woningmarkt. Zoals eerder opgemerkt, groeit het aantal inwoners (en daarmee het aantal huishoudens) nog in Roermond. De woningvoorraadbehoefte neemt daardoor ook nog steeds toe, waardoor er nog voldoende vraag is naar nieuwbouwwoningen. In 2010 werden er per saldo 215 woningen aan de Roermondse woningvoorraad toegevoegd (226 toevoegingen, 11 onttrekkingen). In 2010 vond bij circa 3% van de Roermondse koopwoningen een transactie plaats. Eind 2010 werd 7% van de Roermondse koopwoningen nog aangeboden, dit is één procentpunt meer dan een jaar eerder. Bovenop dit aanbod is er nog een planvoorraad van netto 4.286 toevoegingen, dit komt neer op 16,5% van de bestaande woningvoorraad. Daarmee heeft Roermond relatief de grootste planvoorraad van Limburg, bijna twee procentpunt meer dan Weert, de nummer twee van de lijst.
Conclusie Vorig jaar werd geconcludeerd dat het Roermond, ondanks de crisis, voor de wind was gegaan. Diezelfde conclusie kan dit jaar ook weer getrokken worden. De werkgelegenheid is iets meer gegroeid dan vorig jaar, de werkloosheid is verder afgenomen en de bevolkingsomvang en participatie zijn toegenomen. Daar staat echter tegenover dat in Roermond de arbeidsparticipatie, van met name vrouwen, nog altijd relatief laag is en het aantal mensen in een uitkeringssituatie relatief hoog. Tevens is de in gebruik zijnde winkelvloeroppervlakte afgenomen en het aantal aangeboden commerciële vastgoedobjecten toegenomen. Dit zou kunnen betekenen dat Roermond de grens voor uitbreiding van de retail heeft bereikt. In ieder geval in deze crisistijd. Ondanks deze kanttekeningen is er niet omheen te komen dat Roermond zich ook in 2011 overwegend positief op sociaal-economisch gebied heeft ontwikkeld. Mede hierdoor heeft de gemeente afgelopen jaar de titel ‘Limburgse Gemeente van het Jaar’ geprolongeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
5
1 INLEIDING
1.1 Aanleiding Een gemeente is voortdurend in beweging. Zeker bij een centrumgemeente als Roermond is het voor beleidsmakers van belang een vinger aan de pols te houden bij een aantal belangrijke ontwikkelingen. Voor het leggen van de basis voor sociaal en ruimtelijk-economisch beleid heeft de Gemeente Roermond in 2001 voor het eerst aan Etil gevraagd om sociaal- en ruimtelijk-economische kerncijfers over de gemeente Roermond te verzamelen en te monitoren. Door dit jaarlijks te herhalen ontstaat een duidelijk beeld van de veranderingen die van jaar tot jaar plaatsvinden. Sinds de verschijning van de eerste rapportage in 2001 is de voorliggende rapportage alweer de twaalfde uitgave: ‘Sociaal-economische Verkenning Roermond 2012’. In dit rapport wordt op basis van diverse thema’s een beeld geschetst van de sociaal- en ruimtelijkeconomische structuur van de gemeente Roermond. De meest recente momentopname van de Roermondse gegevens in deze rapportage heeft betrekking op de structuur per 1 januari 2012. Indien dit niet mogelijk is, wordt dit aangegeven. Omdat sommige gegevens over het voorgaande jaar een voorlopig karakter hebben, kunnen zij in de loop van het jaar met terugwerkende kracht gecorrigeerd worden. Derhalve moet Etil achteraf in een beperkt aantal gevallen kleine correcties doorvoeren. Het betreft te allen tijde dusdanig marginale aanpassingen dat ze geen enkele invloed hebben op de conclusies die getrokken zijn. Dit is veelal het geval bij gegevens over vestigingen en werkgelegenheid, afkomstig uit het Vestigingenregister Limburg (VRL).
1.2 Nieuw in deze editie Vergeleken met voorgaande edities van de SEV Roermond zijn er dit jaar enkele wijzigingen doorgevoerd. Gegevens over arbeidsparticipatie zijn ook afgezet tegen de overige gemeenten in MiddenLimburg. Gegevens over WWB/UGA en I/D-banen/WIW komen niet langer terug in de SEV Roermond. Op basis van het RAIL-onderzoek 2012 zijn er gegevens over de aansluiting onderwijsarbeidsmarkt toegevoegd. In het hoofdstuk over economische structuur is nu ook informatie over overslag binnenhavens te vinden.
1.3 Strategische visie Roermond 2020 In 2008 heeft de Gemeente Roermond de Strategische Visie Roermond 2020 vastgesteld. Hierin is de overkoepelende doelstelling geformuleerd dat Roermond in 2020 een stad is “die niet alleen leeft, maar ook sociaal is, die bruist, een prachtige stad, een compacte en complete centrumstad, die samenwerkt met de regio, een duurzame stad, een goed bestuurde stad en een economisch sterke stad. Kortom, een stad voor mensen van alle leeftijden voor alle bevolkingsgroepen, waar het goed wonen, werken, vertoeven en recreëren is.” Deze hoofddoelstelling is uitgesplitst in zes strategische gebieden. Roermond: Levende stad Doelstellingen hierbij zijn het behouden en versterken van voorzieningen op cultureel gebied,
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
6
waardoor bewoners en bezoekers aangetrokken en behouden worden. Roermond: Regiostad Doelstellingen hierbij zijn het samenwerken met buurgemeenten in de (Eu)regio, om het gezamenlijke toeristisch potentieel te benutten, waarbij Roermond optreedt als centrum voor culturele en maatschappelijke voorzieningen met veel werkgelegenheid en detailhandel. Roermond: Sociale stad Doelstellingen hierbij zijn het blijven investeren in veiligheid, de aanpak van sociale problemen en in de gemeenschap en de sociale samenhang. Roermond: Economisch sterke stad Hieronder wordt verstaan het bevorderen van de werkgelegenheid in de groeisectoren gezondheids- en welzijnszorg, industrie, handel en dienstverlening en tevens het bevorderen van de bereikbaarheid van en naar de (Eu)regio. Roermond: Prachtige stad Roermond wil met de ligging in Midden-Limburg (bij de Maasplassen) en met het historische karakter de kansen op het gebied van toerisme en recreatie benutten en tevens voor burgers en bedrijven de inrichting van de openbare ruimte optimaliseren. Roermond: De Gemeente Doelstellingen op dit gebied zijn de betrokkenheid van bestuurders bij de burgers en het zorgen voor een excellente gemeentelijke dienstverlening. Een deel van de doelstellingen en subdoelstellingen die de Gemeente Roermond zich heeft gesteld, kunnen in cijfers worden uitgedrukt en dus gemonitord worden. In deze sociaal-economische verkenning wordt, waar mogelijk, een verband gelegd tussen de doelstellingen in de strategische visie en de kwantitatieve gegevens die hier thematisch mee samenhangen.
1.4 Leeswijzer Na deze inleiding wordt in hoofdstuk 2 de ontwikkeling van de bevolking en arbeidsmarkt beschreven. Vanuit het aantal inwoners en de bijbehorende beroepsbevolking wordt de lijn achtereenvolgens doorgetrokken naar werkloosheid, uitkeringen, gesubsidieerde arbeid en besteedbaar inkomen. In hoofdstuk 3 wordt nader ingegaan op de economische structuur van de gemeente Roermond. Achtereenvolgens wordt ingezoomd op de werkgelegenheidsstructuur, de bedrijvendemografie, toerisme en recreatie, binnenvaart, de aansluiting onderwijs-arbeidmarkt en pendelstromen. Hoofdstuk 4 focust op de stedelijke ontwikkeling van de gemeente Roermond. Daarbij wordt ingegaan op werklocaties, bedrijfsonroerendgoed en de woningvoorraad.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
7
2
BEVOLKING EN ARBEIDSMARKT
2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de bevolkings- en arbeidsmarktsituatie van de gemeente Roermond. In de onderstaande figuur zijn de belangrijkste samenhangende onderdelen van de bevolking en de arbeidsmarkt schematisch weergegeven. Het uitgangspunt is de totale bevolking en de ontwikkeling hiervan (dit wordt behandeld in paragraaf 2.2). Alleen de mensen van 15 tot en met 64 jaar worden gerekend tot de potentiële beroepsbevolking. Niet iedereen in die leeftijdsgroep participeert echter op de arbeidsmarkt. De participatiegraad bepaalt de omvang van de daadwerkelijke beroepsbevolking (pargraaf 2.3). De beroepsbevolking bestaat uit zowel de mensen met een baan, als de personen die actief op zoek zijn naar werk (paragraaf 2.4). Het overige deel van de potentiële beroepsbevolking is niet (actief) op zoek naar werk, bijvoorbeeld vanwege arbeidsongeschiktheid, men een opleiding doet, vervroegd gepensioneerd is, zorgtaken heeft of om een andere reden. In paragraaf 2.5 van dit hoofdstuk wordt een deel van de niet-beroepsbevolking door middel van uitkeringen in beeld gebracht, evenals de gesubsidieerde arbeid. Het gemiddeld persoonlijk inkomen wordt in paragraaf 2.6 in beeld gebracht.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
8
2.2 Bevolking1 Roermond spreekt in de strategische visie 2020 de ambitie uit te willen blijven groeien door aantrekkelijke woonmilieus en voorzieningen te bieden die ervoor zorgen dat de huidige inwoners in Roermond willen blijven wonen en er mensen van buiten Roermond aangetrokken worden om zich in de gemeente te vestigen. In 2011 is deze groeiambitie, net als in voorgaande jaren, gehaald. De bevolking groeide met ruim één procent. Het geboorteoverschot bedroeg 48, een daling ten opzichte van 2010. De grootste groei is nog steeds toe te schrijven aan de inkomende migratie. Het migratiesaldo was 540 in 2011, een forse groei ten opzichte van 2010.
Bevolking per 1-1 Levendgeborenen Overledenen Geboorteoverschot Inkomende migratie uit binnenland uit buitenland Uitgaande migratie naar binnenland naar buitenland Migratiesaldo Saldocorrectie Bevolkingsgroei Bevolking per 31-12
2007 Abs. 54.248
In %
2008 Abs. 54.446
529 485 44
0,98 0,89 0,08
2.535 2.171 364 2.395 1.835 560 140
In %
20112 Abs. 55.595
In %
624 539 85
1,13 0,98 0,15
569 521 48
1,02 0,94 0,09
4,63 3,85 0,78 3,88 3,25 0,64 0,75
2.450 2.015 435 2.151 1.756 395 299
4,44 3,65 0,79 3,90 3,18 0,72 0,54
2.606 2.102 504 2.066 1.803 263 540
4,69 3,78 0,91 3,72 3,24 0,47 0,97
30
0,05
-1
0,00
x
x
481
0,88
383
0,69
588
1,06
In %
2009 Abs. 54.731
577 537 40
1,06 0,99 0,07
4,67 4,00 0,67 4,41 3,38 1,03 0,26
2.624 2.156 468 2.435 1.905 530 189
14
0,03
198
0,36
54.446
In %
2010 Abs. 55.212
551 508 43
1,01 0,93 0,08
4,82 3,96 0,86 4,47 3,50 0,97 0,35
2.533 2.107 426 2.125 1.777 348 408
56
0,10
285
0,52
54.731
55.212
55.595
56.183
Staat 2.1 Bevolkingsontwikkeling, 2007-20113 Bron: CBS, Etil, 2012.
Met deze mate van bevolkingstoename week Roermond licht af van de regionale ontwikkeling. In Midden-Limburg nam het aantal inwoners in 2011 ook toe, zij het slechts met 0,09%. De groei in Midden-Limburg was met name te danken aan de bevolkingsgroei in Roermond. Naast Roermond groeide de bevolking van Midden-Limburg alleen in Nederweert (0,6%) en Weert (0,2%). Ook in 2010 kende Midden-Limburg een kleine groei van 0,14%. Geheel tegen de ingezette trend van bevolkingskrimp toonde ook de provincie Limburg weer een (zeer) kleine groei van 0,03%. De groei in 2011 werd veroorzaakt door een positief migratiesaldo, dat groter was dan de negatieve natuurlijke aanwas. De gemeente Roermond heeft een relatief jonge leeftijdsopbouw (figuur 2.1). Wat opvalt is het relatief grote aandeel 25-39-jarigen in de gemeente Roermond ten opzichte van het provinciaal en regionaal gemiddelde. Dit is ook de leeftijdsgroep waarin de meeste mensen kinderen krijgen. Dit is terug te zien in het relatief grote aantal kinderen in de leeftijdsgroep 0-9 jaar. De 50-84-jarigen zijn daarentegen relatief ondervertegenwoordigd vergeleken met de provincie en de regio MiddenLimburg. Er is dus minder sprake van vergrijzing.
1 2 3
De CBS-cijfers inzake het aantal bewoners op 1 januari (staat 2.1) wijken (enigszins) af van de cijfers van De gegevens over het jaar 2011 zijn voorlopige gegevens. De gegevens over het jaar 2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
9
95 e.o. 90-94 85-89 80-84 75-79 70-74 65-69
Leeftijdsgroepen
60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
In % Limburg
Midden-Limburg
Roermond
Figuur 2.1 Bevolkingsstructuur, januari 2012 Bron: CBS, Etil, 2012.
Het aantal ongehuwde burgers en het aantal gescheiden burgers nemen in Roermond toe, terwijl het aantal gehuwde burgers voortdurend daalt. Er zijn meer ongehuwde dan gehuwde burgers (exclusief gescheiden en verweduwde burgers). De aandelen van de ongehuwde burgers en gescheiden burgers in de totale bevolking van Roermond zijn beide toegenomen ten koste van het aandeel van de gehuwde burgers. Het aandeel verweduwde burgers in de totale bevolking is het afgelopen jaar gelijk gebleven. In 2011 was 40,9% van de burgers gehuwd, 44,3% ongehuwd, 8,8% gescheiden en 6,1% verweduwd. Van de verweduwden was 20% man en 80% vrouw (zie bijlage 2a). In 2012 kenden drie wijken een afname van de bevolking en zes een toename (figuur 2.2 en bijlage
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
10
2b)4. De wijken waar de bevolking in 2012 afnam, zijn Donderberg/Hoogvonderen (-0,9%), Roermond-Oost (-0,5%) en Swalmen (-0,4%). De wijken Donderberg/Hoogvonderen en Swalmen werden ook in het voorafgaande jaar al geconfronteerd met een daling van het aantal inwoners. In de volgende wijken was in 2012 sprake van een bevolkingstoename: Herten (2,5%), Asenray (2,3%), Centrum (1,6%), Roermond-Zuid (0,6%), Maasniel (0,5%) en Donderberg/Roosendael (0,5%). De wijken Asenray, Roermond-Zuid en Donderberg/Roosendael kenden vorig jaar nog een afname van het aantal inwoners. De wijk Maasplassen is per 1 januari 2012 een nieuwe wijk in Roermond 5.
Maasplassen
Asenray
Donderberg/Roosendael
Roermond-Zuid
Donderberg/Hoogvonderen
Roermond-Oost
Herten
Maasniel
Swalmen
Centrum
0
1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000 9.000 10.000 2012
2011
2010
2009
2008
Figuur 2.2 Aantal inwoners naar wijken, januari 2008-2012 Bron: Gemeente Roermond, Etil, 2012.
4 5
In bijlage 2 is meer informatie op wijk- en buurtniveau opgenomen. Deze wijk komt voort uit de voormalige buurt Maas/Maashaven en delen van de buurten Merum en Verspreide Huizen Swalmen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
11
2.3 Beroepsbevolking
De potentiële beroepsbevolking is in Roermond in 2012 licht toegenomen (1,4%) ten opzichte van 2007 (staat 2.2). In de regio Roermond (1,8%) en Limburg (2,3%) is de potentiële beroepsbevolking in de periode 2007-2012 gedaald, terwijl landelijk de potentiële beroepsbevolking nog groeide (0,6%). De ontwikkeling van de daadwerkelijke beroepsbevolking geeft een enigszins ander beeld. Deze is in de periode 2007-2012 niet alleen landelijk toegenomen, maar ook in Roermond, de regio Roermond en in Limburg. Dit is voornamelijk te danken aan een toename van de participatiegraad van vrouwen. In Limburg is in de periode 2007-2012 het aantal mannen dat deel uitmaakt van de beroepsbevolking, afgenomen. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat de afname van het aantal mannen dat deel uitmaakt van de potentiële beroepsbevolking, groter is dan de toename van de arbeidsparticipatie. De totale participatiegraad ligt in Roermond iets lager dan het landelijk en regionaal gemiddelde, maar ligt iets boven het provinciaal gemiddelde (figuur 2.3). 2007 15-64BeroepsParticipatie (%) bevolking jarigenb 11.042.937 7.655.000 69,3 4.341.000 78,0 5.567.123 3.314.000 60,5 5.475.814
2012 a 15-64BeroepsParticipatie bevolking (%) jarigenb 11.108.593 7.948.751 71,6 5.590.559 4.393.695 78,6 5.518.034 3.555.056 64,4
Nederland
Totaal Mannen Vrouwen
Limburg
Totaal Mannen Vrouwen
756.925 384.345 372.580
504.992 289.926 215.066
66,7 75,4 57,7
739.445 374.895 364.550
507.015 286.726 220.289
68,6 76,5 60,4
Regio Roermond
Totaal Mannen Vrouwen
113.997 58.213 55.784
76.632 44.438 32.194
67,2 76,3 57,7
111.981 57.261 54.720
78.401 44.608 33.793
70,0 77,9 61,8
Roermond
Totaal Mannen Vrouwen
36.839 18.639 18.201
24.539 14.063 10.475
66,6 75,5 57,6
37.370 18.915 18.455
26.065 14.793 11.272
69,7 78,2 61,1
a Raming Etil op basis van CBS-gegevens. b Potentiële beroepsbevolking. Staat 2.2 (Potentiële) beroepsbevolking en participatie naar geslacht, 2007-2012 (peildatum: 1 januari) Bron: CBS, Etil, 2012.
73 71 69
% 67 65 63 61 59 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Nederland
Limburg
Regio Roermond
Roermond
Figuur 2.3 Ontwikkeling arbeidsmarktparticipatie, 1996-2012 (in %) Bron: CBS, Etil, 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
12
De arbeidsparticipatie in Roermond (69,7%) ligt iets lager dan de arbeidsparticipatie in MiddenLimburg (70,5%). In de gemeenten Nederweert, Maasgouw, Weert en Leudal ligt de arbeidsparticipatie hoger dan het gemiddelde van Midden-Limburg. Naast Roermond ligt de arbeidsparticipatie ook in de gemeenten Roerdalen en Echt-Susteren lager dan het gemiddelde van MiddenLimburg. 75,0% 70,0% 65,0% 60,0% 55,0% 50,0%
Figuur 2.4 Arbeidsmarktparticipatie, 2012 (in %) Bron: CBS, Etil, 2012.
2.4 Werkloosheid De in 2006 ingezette werkloosheidsdaling is in 2009, onder invloed van de crisis, tot tijdelijke stilstand gekomen. In 2010 en 2011 is de werkloosheid in alle gebieden namelijk weer gedaald. In Roermond daalde de werkloosheid van 7,4% in 2010 tot 5,5% in 2011. Ook elders in de provincie nam de werkloosheid af6. In Limburg was er sprake van een daling van 7,7% in 2010 naar 6,9% in 2011. Het werkloosheidspercentage in Roermond ligt hiermee onder het Limburgs gemiddelde. Wel lag de werkloosheid in Roermond, evenals in de voorgaande jaren, boven het gemiddelde van de regio Roermond en Midden-Limburg. 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 2000
2001
2002
2003
Roermond incl. Swalmen Midden-Limburg
2004
2005
2006
Oud-Roermond Limburg
2007
2008
2009
2010
2011
Regio Roermond
Figuur 2.5 Werkloosheidsontwikkeling: werkloosheidspercentage, 2000-2011 (jaargemiddelde) Bron: UWV WERKbedrijf, Etil, 2012.
6
Etil hanteert jaargemiddelden om de gevolgen van seizoensinvloeden te elimineren.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
13
Zoals figuur 2.6 laat zien is het aantal werklozen dat korter dan een half jaar werkloos is, tot begin 2010 toegenomen. Halverwege 2010 was er sprake van een forse afname van het aantal werklozen dat korter dan een half jaar werkloos was, terwijl dit aantal aan het begin van 2011 door de gebruikelijke seizoensinvloeden weer licht was toegenomen. Halverwege 2011 nam dit aantal weer flink af om vervolgens tot begin 2012 ook weer flink te stijgen tot net iets onder het niveau van het jaar ervoor. Het aantal werklozen dat korter dan een jaar werkloos is, vormde in januari 2012 36% van het Roermondse werklozenbestand. Het aantal langdurig werklozen (twee jaar en meer) wordt gekenmerkt door een afname sinds 2009 en is in het eerste kwartaal van 2012 stabiel gebleven.
2012-1
526
2011-7
175
311
2011-1
205
245
546
2010-7
203
451
2010-1
190
365
289
172
350
236
515
323 289
273
500 <= 0,5 jaar
458
138
379
570 0
366
336
628
2009-1
200
339 710
2009-7
201
144
695
155
879
203
997
1000 0,5 - 1 jaar
1500 1-2 jaar
2000
2-3 jaar
2500
>= 3 jaar
Figuur 2.6 Werkloosheidsduur, 2009-2012 Bron: UWV WERKbedrijf, Etil, 2012.
Er waren op 1 januari 2012 slechts kleine verschillen tussen Roermond en Limburg in de opbouw van het NWW-bestand naar werkloosheidsduur (figuur 2.7). Het aandeel 2-3 jaar werklozen is in Roermond wel groter dan in Limburg (14 tegen 11%), het aandeel 1-2 jaar werklozen is in Roermond kleiner dan in Limburg (14 tegen 16%).
Roermond
36%
Limburg
12%
34%
0%
13%
20% <= 0,5 jaar
14%
16%
40% 0,5 - 1 jaar
14%
11%
60% 1-2 jaar
25%
2-3 jaar
25%
80%
100%
>= 3 jaar
Figuur 2.7 Werkloosheidsduur, januari 2012 Bron: UWV WERKbedrijf, Etil, 2012.
Qua leeftijdsopbouw van het werklozenbestand wijkt de gemeente Roermond op enkele punten af van het provinciaal gemiddelde (figuur 2.8). Het aandeel 27-44-jarigen is in Roermond groter dan in Limburg. Dit komt ook overeen met de leeftijdsopbouw in Roermond, aangezien een relatief groot
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
14
deel van de bevolking in de leeftijdsgroep 25-39 jaar valt. Het aandeel werklozen in de leeftijdscategorie <27 jaar is kleiner dan het provinciaal gemiddelde, dus er is minder sprake van jeugdwerkloosheid.
Roermond
8%
Limburg
37%
11% 0%
30%
33% 10%
20%
30%
30%
< 27 jaar
25%
40%
50%
27-44 jaar
26%
60%
44-55 jaar
70%
80%
90%
100%
>55 jaar
Figuur 2.8 Samenstelling werklozenbestand naar leeftijd, januari 2012 Bron: UWV WERKbedrijf, Etil, 2012.
2.5 Uitkeringen en gesubsidieerde arbeid Het percentage uitkeringsgerechtigden lag in Roermond op 1 januari 2011 boven het provinciaal en regionaal gemiddelde (staat 2.3). Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het relatief hoge percentage WWB’ers en WW’ers. Het percentage WAZ- en Wajong-uitkeringen lag op 1 januari 2011 onder het regionaal en het provinciaal gemiddelde. Het aandeel WAO’ers was ook lager dan gemiddeld in Limburg, maar hoger dan in Midden-Limburg. Ten opzichte van 1 januari 2010 is het aantal uitkeringsgerechtigden, net zoals regionaal en provinciaal, afgenomen. Tussen 2009 en 2010 was er nog sprake van een toename van het aantal uitkeringsgerechtigden, zowel in Roermond als provinciaal en regionaal.
WAO Abs. Roermond 2009 2.300 2010 2.150 2011 2.030 Midden-Limburg 2009 8.650 2010 8.060 2011 7.500 Limburg 2009 47.690 2010 44.140 2011 40.870
%a
WAZ Abs.
%a
Wajong Abs.
%a
WW Abs.
%a
WWB Abs.
%a
Totaal Abs.
%a
6,2 5,7 5,4
110 100 80
0,3 0,3 0,2
670 740 800
1,8 2,0 2,1
890 1.280 1.070
2,4 3,4 2,9
1.310 1.410 1.420
3,5 3,8 3,8
5.280 5.680 5.400
14,2 15,1 14,4
5,5 5,2 4,8
820 720 630
0,5 0,5 0,4
3.040 3.210 3.350
1,9 2,1 2,2
3.190 4.470 4.080
2,0 2,9 2,6
3.060 3.330 3.320
2,0 2,1 2,1
18.760 19.790 18.880
12,0 12,7 12,1
6,3 5,9 5,5
3.880 3.370 2.990
0,5 0,4 0,4
14.970 15.940 16.830
2,0 2,1 2,3
16.940 23.420 20.740
2,3 3,1 2,8
20.980 22.980 21.830
2,8 3,1 2,9
104.460 109.850 103.260
13,9 14,7 13,9
a Aantal uitkeringen afgezet tegen het aantal 15-64-jarigen (potentiële beroepsbevolking).
Staat 2.3 Ontwikkeling uitkeringen, 2009-2011 (peildatum 1 januari) Bron: CBS, Etil, 2012.
Het totaal aantal gesubsidieerde WSW-werkplekken nam in 2012 met 2% toe tot 599 (staat 2.4). In 2010 en 2011 nam het aantal WSW-werkplekken nog af. Begin: WSW
2008 624
2009 641
2010 603
2011 587
2012 599
2011-2012 +2%
Staat 2.4 Aantal WSW werkplekken, 2008-2012 Bron: Gemeente Roermond, 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
15
2.6 Gemiddeld Persoonlijk inkomen7 Het gemiddeld persoonlijk inkomen 8 per persoon bedroeg in Roermond in 2008 9 € 19.600 (staat 2.5). In 2008 steeg dit inkomen met 4,8% ten opzichte van 2007. Verder bestaan er tussen de wijken in de gemeente Roermond aanzienlijke verschillen in het gemiddeld persoonlijk inkomen per persoon. Het hoogste gemiddelde inkomen hadden in 2008 personen woonachtig in de wijk Centrum (€ 25.000) en het gemiddeld laagste inkomen hadden dat jaar de inwoners in de wijk Roermond-Oost (€ 15.700).
Centrum Roermond-Oost Roermond-Zuid Maasniel Donderberg/Roosendael Donderberg/Hoogvonderen Asenray Herten Swalmen Gemeente Roermond
2005
2006
2007
2005/2008
24.000 15.100 16.900 18.400 15.100 15.900 20.700 21.800
2008 In € 25.000 15.700 17.800 19.600 16.400 16.300 22.300 22.800
13,1 10,6 15,6 13,3 15,5 13,2 17,4 16,3
2007-2008 In % 4,2 4,0 5,3 6,5 8,6 2,5 7,7 4,6
22.100 14.200 15.400 17.300 14.200 14.400 19.000 19.600
23.200 14.500 15.900 18.200 14.700 14.800 19.500 20.900
-
17.500
18.300
19.200
-
4,9
17.200
17.900
18.700
19.600
14,0
4,8
Staat 2.5 Gemiddeld persoonlijk inkomen per wijk, 2005-2008 Bron: CBS, Etil, 2012.
Als gekeken wordt naar de inkomensontwikkeling op wijkniveau, is te zien dat in alle wijken het inkomen is toegenomen in 2008 (figuur 2.9).
7
8
9
Tot en met de SEV Roermond van 2010 werd in deze paragraaf het besteedbaar inkomen behandeld. Het CBS heeft echter een definitiewijziging doorgevoerd waardoor in de toekomst alleen nog gegevens over het persoonlijk inkomen gepubliceerd worden. In opdracht van Etil en de Gemeente Roermond heeft het CBS de gegevens over het persoonlijk inkomen met terugwerkende kracht berekend volgens de nieuwe definities. Het gemiddeld persoonlijk inkomen heeft betrekking op personen in particuliere huishoudens met inkomen uit Nederland. Het persoonlijk inkomen omvat inkomen uit arbeid, inkomen uit eigen onderneming, uitkering inkomensverzekeringen en uitkering sociale voorzieningen (met uitzondering van kinderbijslag). De meest recente informatie betreft 2008.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
16
Asenray
Donderberg/Roosendael
Roermond-Zuid
Roermond-Oost
Donderberg/Hoogvonderen
Herten
Maasniel
Centrum
Swalmen
0
5.000 2008
10.000 2007
2006
15.000
20.000
25.000
2005
Figuur 2.9 Inkomensontwikkeling in de wijken (in €), 2005-2008 Bron: CBS, Etil, 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
17
3 ECONOMISCHE STRUCTUUR
3.1 Inleiding In dit hoofdstuk staat de economische structuur van de gemeente Roermond centraal. In de Strategische Visie Roermond 2020 wordt Roermond beschreven als een economisch sterke stad met veel werkgelegenheid, zowel voor haar eigen inwoners als voor mensen daarbuiten. Roermond wordt dan ook gezien als een centrumstad voor de regio. Omgekeerd is de regio ook belangrijk voor Roermond. Er is dan ook altijd sprake geweest van een grote wederzijdse overloop in wonen, werken, voorzieningen en winkels. In dit hoofdstuk worden deze economische aspecten nader beschreven. Hierbij wordt achtereenvolgens ingegaan op de werkgelegenheidsstructuur, bedrijvendemografie, toerisme en recreatie, binnenvaart, de aansluiting onderwijs-arbeidmarkt en pendelstromen. Dit hoofdstuk is voornamelijk gebaseerd op het Vestigingenregister Limburg (VRL) dat door Etil beheerd wordt. De meest actuele VRL-gegevens hebben als peildatum 1 april 2011.
3.2 Werkgelegenheidsstructuur Op 1 april 2011 waren er circa 35.140 personen werkzaam in de gemeente Roermond 10. De werkgelegenheid is daarmee in de periode 2010-2011 met ruim 300 arbeidsplaatsen toegenomen (0,9%). Deze groei is groter dan in het voorafgaande jaar toen de werkgelegenheid met 0,6% groeide. Ook in de provincie Limburg groeide de werkgelegenheid in 2011, zij het maar met 0,3%, naar 505.860 arbeidsplaatsen. Vergeleken met de overige gemeenten in Midden-Limburg kent Roermond het grootste aantal arbeidsplaatsen (staat 3.1). Gemeente Echt-Susteren Leudal Maasgouw Nederweert Roerdalen Roermond Weert
Werkzame personen 11.560 13.320 8.680 6.070 5.280 35.140 25.620
Staat 3.1 Aantal werkzame personen, gemeenten Midden-Limburg, 2011 Bron: Etil (VRL), 2012.
Sinds 2001 (peildatum 1 april 2001) is het aantal werkzame personen in de gemeente Roermond met bijna 9% gegroeid. Hierbij wordt aangetekend dat er enkele sectorale verschillen bestaan (figuur 3.1). In 2011 was er sprake van relatief de grootste werkgelegenheidstoename in de sectoren informatie en communicatie (door diverse bedrijven), gezondheids- en welzijnszorg (vooral door groei van De Zorggroep, zie figuur 3.2), logies-, maaltijd- en drankverstrekking en de detailhandel (uitbreiding DOC en andere retail locaties). Een opvallende verschuiving deed zich voor in de bouwnijverheid: de werkgelegenheid nam af, terwijl het aantal vestigingen toenam.Een verklaring hiervoor kan zijn dat door economische achteruitgang werknemers in loondienst hun baan verliezien en een deel hiervan weer voor zichzelf begint. Ook in het onderwijs nam de werkgelegenheid af, terwijl dit een sector is die normaal gesproken relatief ongevoelig is voor schommelingen in de conjunctuur. De krimp deed zich echter met name voor in het praktijkonderwijs: als gevolg van de recessie zijn er minder leerwerkplekken die als werkgelegenheid in het praktijkonderwijs worden meegeteld. Daarnaast was er ook sprake
10
Dit is exclusief uitzendkrachten, maar inclusief WSW’ers (zie bijlage 6a).
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
18
van een relatief grote werkgelegenheidsafname in de kleine sectoren productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas en winning/distributie van water, afval(water)beheer. In absolute zin was dit echter een beperkte afname. De werkgelegenheidsstructuur van de gemeente Roermond heeft sinds 2001 enkele veranderingen ondergaan (bijlage 6b). In 2001 waren veruit de meeste personen werkzaam in de industrie (24%) gevolgd door de gezondheidszorg (18%) en groot- en detailhandel; reparatie van auto’s (15%). In 2011 zijn dit nog altijd de drie sectoren met de meeste werkzame personen. De gezondheidszorg is nu echter de grootste sector met 22% van de werkgelegenheid, gevolgd door groot- en detailhandel; reparatie van auto’s (19%, waarvan 14 procentpunt detailhandel) en industrie (17%).
Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen Industrie Productie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas Winning/distributie van water, afval(water)beheer Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Informatie en communicatie Financiële instellingen Verhuur van en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek, special. zakelijke dienstverlening Verhuur van roerende goederen, overige zakel. dienstverl. Openbaar bestuur, overheid, sociale verzekeringen Onderwijs
2011
Gezondheids- en welzijnszorg
2010 2009 2008
Cultuur, sport en recreatie Overige dienstverlening
2007
0
2.000
4.000
6.000
8.000
Figuur 3.1 Werkgelegenheid naar sector, 2007-2011 Bron: Etil (VRL), 2012.
In Roermond wordt de werkgelegenheid bepaald door werkgevers die actief zijn in diverse sectoren (figuur 3.2). De grootste werkgevers zijn met name actief in de gezondheidszorg en de industrie. De Zorggroep is veruit de grootste werkgever. Daarachter vormen het Laurentius Ziekenhuis, Westrom en Rockwool de ‘subtop’, op gepaste afstand gevolgd door de rest van de top 10. Het aantal
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
19
arbeidsplaatsen bij de tien grootste werkgevers is in de periode 1 april 2010 - 1 april 2011 met gemiddeld 3% toegenomen. De toename was relatief het grootst bij de Zorggroep en bij UPS SCS. Gilde Opleidingen en Stichting onderwijs Midden-Limburg kenden daarentegen de grootste afname van de werkgelegenheid in 2011. Als geheel is het Designer Outlet Roermond ook één van de grootste werkgevers van Roermond. In 2011 waren hier bijna 1.400 arbeidsplaatsen, een groei van bijna 26% ten opzichte van 2010.
UPS SCS (Nederland)
SEKISUI
GILDE OPLEIDINGEN
STG. ONDERWIJS MIDDEN LIMBURG STG. SWALM & ROER VOOR ONDERWIJS EN OPVOEDING GEMEENTE ROERMOND
ROCKWOOL
WESTROM
LAURENTIUS ZIEKENHUIS
DE ZORGGROEP 0
500
1000 2011
1500 2010
2000 2009
2500 2008
3000
3500
2007
Figuur 3.2 Top 10 grootste werkgevers naar aantal arbeidsplaatsen, 2007-201111 Bron: Etil (VRL), 2012.
De werkgelegenheidscentra binnen de gemeente Roermond zijn de binnenstad (voornamelijk detailhandel, openbaar bestuur/overheid, gezondheids- en welzijnszorg en horeca), Kitskensberg (bedrijventerrein Roerstreek-Noord) en de Wijher e.o. (hoofdkantoor van een thuiszorginstelling). De werkgelegenheidstoename heeft het afgelopen jaar redelijk verspreid door de gemeente plaatsgevonden (figuur 3.3). Kern Maasniel, Maas en Maashaven, de Wijher e.o., Binnenstad Roermond en Roermondse veld springen er uit met een grotere toename. De absoluut grootste dalingen waren er in Tegelarijeveld/Broekhin en in Herten. De groei van Maasniel hangt grotendeels samen met de krimp in Tegelarijeveld/Broekhin, het betreft namelijk een verschuiving van activiteiten door Westrom. In bijlage 6c en 6d zijn de aantallen per buurt vermeld.
11
Het gaat om het aantal werkzame personen exclusief uitzendkrachten, maar inclusief WSW’ers op één of meerdere vestigingen binnen de gemeente Roermond, met uitzondering van UPS SCS, dat voor een deel op het bedrijventerrein ‘Stationsweg’ in Roerdalen ligt.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
20
Werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2011 (abs.) > 50 1 tot 50 0 -50 tot 0 < -50
Figuur 3.3 Werkgelegenheidsontwikkeling binnen de gemeente Roermond, 2010-2011 Bron: Etil (VRL), 2012.
In de gemeente Roermond kennen de winkelgebieden absoluut gezien de meeste vestigingen. Hiertoe worden niet alleen de winkels gerekend, maar ook de horeca en andere dienstverlening op die werklocaties. Op bedrijventerreinen daarentegen zijn de meeste werkzame personen te vinden (staat 3.2). In 2011 is de werkgelegenheid het meest gegroeid op bedrijventerreinen. Een verdere uitsplitsing van de vestigingsmilieus wordt vermeld in bijlage 6e. De werklocaties met de meeste vestigingen waren in 2011 Roermond-Centrum (573 vestigingen) en Designer Outlet Roermond (132 vestigingen, bijlage 6f). In 2011 was de grootste werkgelegenheid op de werklocaties Spickerhoven I (4.324 werkzame personen), Roerstreek Noord (4.028 werkzame personen) en Roermond-Centrum (3.848 werkzame personen). Vestigingen 2011 ’10-’11 Abs. 382 387 5 274 271 -3 766 788 22 1.422 1.446 24 2010
Bedrijventerreinen Stedelijke dienstenterrein Winkelgebieden Totaal
2010 12.317 4.172 4.960 21.449
Werkzame personen 2011 ’10-’11 Abs. In % 12.643 326 2,6 4.177 5 0,1 4.996 36 0,7 21.816 367 1,7
Staat 3.2 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur naar vestigingsmilieus, 2010-201112 Bron: Etil (VRL), 2012.
3.3 Bedrijvendemografie Een belangrijke indicator van de economische structuur van Roermond is de bedrijvendemografie binnen de gemeente. In de Strategische Visie Roermond 2020 staat beschreven dat de gemeente Roermond investeert in de kwaliteit van de woon-, cultuur- en leefomgeving omdat dit als vestigingsplaatsfactor voor bedrijven en instellingen van steeds groter belang wordt. Deze investeringen dragen bij aan een zo gezond mogelijk bedrijvenklimaat. Hierna zal verder worden ingegaan op de ontwikkeling van de demografie van bedrijven in Roermond. 12
Door een wijziging in de indelingen wijken de gegevens af ten opzichte van voorgaande jaren.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
21
Zoals eerder aangegeven nam in de periode 2010-2011 het aantal vestigingen met 162 (+3,9%) toe (staat 3.3). De werkgelegenheid nam hierdoor ook toe met 308 werkplaatsen (+0,9%). De toename in het aantal vestigingen is vooral het gevolg van het feit dat er meer oprichtingen (438) dan opheffingen (287) waren. Deze nieuwe oprichtingen zorgden voor een impuls aan de werkgelegenheid, per saldo was er hierdoor een toename van 158 arbeidsplaatsen. Daarnaast waren er ook iets meer nieuwvestigers dan vertrekkers. De vertrekkers waren in termen van werkgelegenheid echter groter dan de vestigers, waardoor er 71 arbeidsplaatsen verloren gingen. Bij 384 bedrijven (bijna 9% van het totaal) nam de werkgelegenheid toe. Hierdoor kwamen er 1.615 arbeidsplaatsen bij. Bij 376 vestigingen nam de werkgelegenheid af en hierdoor nam het aantal arbeidsplaatsen af met 1.394. Per saldo nam de werkgelegenheid bij reeds aanwezige bedrijven met 221 arbeidsplaatsen toe.
1-4-2010
Bedrijvendynamiek 2010-2011, in aantallen Vestigingen Werkgelegenheidseffect 4.171 34.834
Oprichtingen13 Opheffingen Saldo
Bedrijvendynamiek 2010-2011, in % Vestigingen Werkgelegenheidseffect
438 -287 151
901 -743 158
10,5% -6,9% 3,6%
2,6% -2,1% 0,5%
Vestiging Vertrek Saldo
64 -53 11
122 -193 -71
1,5% -1,3% 0,3%
0,4% -0,6% -0,2%
Vestigingen met wp+ Vestigingen met wpSaldo
384 376 8
1.615 -1.394 221
9,2% 9,0% 0,2%
4,6% -4,0% 0,6%
0
0
0,0%
0,0%
162
308
3,9%
0,9%
4.333
35.142
Correcties Groei 1-4-2011
Staat 3.3 Bedrijvendynamiek, 2010-2011 (peildatum: 1 april) Bron: Etil (VRL), 2012.
Een deel van de oprichtingen betreft starters en slechts een klein deel van de opheffingen zijn het gevolg van faillissementen. In tegenstelling tot het Vestigingenregister Limburg houdt de Kamer van Koophandel (KvK) een expliciete registratie van deze juridische handelingen bij. Uit de cijfers van de KvK blijkt dat er in 2010 366 starters waren en 17 faillissementen (figuur 3.4). In de aantallen starters en faillissementen is er nauwelijks sprake van een ‘crisiseffect’. Het aantal oprichtingen schommelt sinds 2007 tussen de 348 en 373, terwijl het aantal faillissementen rond de 20 blijft.
13
Verhuizingen vanuit of naar andere oprichtingen/opheffingen gerekend.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
provincies
dan
de
provincie
Limburg
worden
22
onder
400
348
373
368
351
366
350 300 250 200
Starters
150
Faillissementen
100 50 0 -50
-20 2007
-20 2009
-22 2008
-18 2010
-17 2011
Figuur 3.4 Starters en faillissementen Roermond, 2007-2011 Bron: Kamer van Koophandel, 2012.
3.4 Toerisme, recreatie en detailhandel Toerisme, recreatie en detailhandel zijn voor de gemeente Roermond belangrijke economische pijlers. De gemeente investeert dan ook onder andere in de gezamenlijke ontwikkeling van het toeristisch-recreatief van de Maasplassen en (duurzaam) toerisme en recreatie in de stad zelf en in de directe omgeving. Hier wordt daarom ingegaan op de Roermondse toeristische sector en de detailhandel. Evenals de voorgaande jaren is de totale verkoopoppervlakte van de horeca- en cateringbedrijven in Roermond in 2011 weer gestegen en wel met 3,7% (staat 3.4). De grootste stijging was er in de drankensector (6,9%). Ook de hotelsector en de fastfoodsector kenden een stijging (respectievelijk 6,3 en 3,4%). Daarentegen kende de restaurantsector een afname van de verkoopoppervlakte (2,5%).
Drankensector Fastfoodsector Restaurantsector Hotelsector Totaal
2007 12.137 3.937 8.098 3.923 28.095
2008 11.926 4.806 7.325 4.103 28.160
2009 11.167 5.456 7.873 4.103 28.599
2010 11.358 6.009 7.524 4.133 29.024
2011 12.146 6.212 7.335 4.392 30.085
2010-2011 6,9% 3,4% -2,5% 6,3% 3,7%
Staat 3.4 Verkoopoppervlakte horeca- en cateringbedrijven (m2), 2007-2011 Bron: Bedrijfschap Horeca en Catering, 2012.
In 2011 bedroeg het aantal kamers in Roermond 303 en het aantal bedden 610 (staat 3.5). Dit is een forse toename ten opzichte van 2010, respectievelijk 23,2 en 25,5%. Deze toename is voornamelijk te danken aan de komst van een nieuw hotel. De ontwikkelingen in de hotelsector worden ook zichtbaar als gekeken wordt naar het aantal overnachtingen. Het aantal overnachtingen op het land nam namelijk toe met 22,1%. Het aantal overnachtingen op het water nam echter af met 16,4%. In totaal is het aantal overnachtingen in 2011 toegenomen met bijna 11%. De inkomsten uit toeristenbelasting bedroegen in het jaar 2011 in Roermond in totaal € 277.161. Daarmee namen de inkomsten uit toeristenbelasting ten opzichte van 2010 toe met 19%.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
23
Aantal kamers Aantal bedden Aantal overnachtingen - op het land - op het water Totaal
2007 266 517
2008 262 518
2009 242 478
2010 246 486
2011 303 610
2010-2011 23,2% 25,5%
260.212 97.460 357.672
274.672 105.415 380.087
274.341 103.036 377.377
276.772 117.070 393.842
337.869 97.893 435.762
22,1% -16,4% 10,6%
Staat 3.5 Aantal kamers, bedden en overnachtingen, 2007-2011 Bron: Bedrijfschap Horeca & Catering, Gemeente Roermond, 2012.
In de toeristisch-recreatieve sector was in de periode 2010-2011 een werkgelegenheidstoename van 3,8% te zien (staat 3.6 en bijlage 7). Deze toename is groter dan de algehele werkgelegenheidsontwikkeling in Roermond (0,9%). Het aantal vestigingen groeide in dezelfde periode met 3,7%. De grootste procentuele werkgelegenheidstoename was er in de sector logiesverstrekking, gevolgd door vervoer. Het aandeel van de toeristisch-recreatieve sector in de totale werkgelegenheid in Roermond bedraagt ongeveer 6,4%.
Activiteitengroepen 1. Detailhandel/groothandel 2. Logiesverstrekking 3. Eet- en drinkgelegenheden 4. Vervoer 5. Cultuur, recreatie en amusement 6. Sport 7. Overig Totaal
2010 Abs. 45 15 212 39 71 33 44 459
Vestigingen 2011 Abs. 44 16 217 39 82 30 48 476
'10/'11 In % -2,2 6,7 2,4 0,0 15,5 -9,1 9,1 3,7
Werkgelegenheid 2010 2011 '10/'11 Abs. Abs. In % 201 208 3,7 82 100 22,0 1146 1181 3,1 152 163 7,3 255 256 0,4 125 131 4,3 192 196 2,1 2.153 2.235 3,8
N.B. Indeling naar afbakening T&R-sector door NRIT. Staat 3.6 Vestigings- en werkgelegenheidsstructuur toeristische sector, 2010-2011 (peildatum: 1 april) Bron: Etil/VRL, 2012.
Tussen 1 april 2010 en 1 april 2011 daalde het aantal winkels met 0,2%. Al met al omvat de sector detailhandel bijna 15% van de vestigingen in Roermond, die daarmee de grootste sector in de gemeente is. Er zijn bijna 4.700 personen werkzaam bij deze winkels, ruim 4% meer dan in 2010. De detailhandel is daarmee goed voor ruim 13% van de Roermondse werkgelegenheid. In Limburg is dit gemiddeld ruim 10%. Alleen de gezondheids- en welzijnszorg en de industrie zijn in Roermond nog groter. De winkelvloeroppervlakte daalde in 2011 met 2,2% (staat 3.7). De sterkste procentuele toenames in de detailhandel doen zich voor in de branches schoenen, lederwaren en reisartikelen en kleding, modeartikelen en textiel. De grootste afname doet zich voor in de branche wonen en wooninrichting.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
24
Voedings- en genotmiddelen Kleding, modeart. en textiel Schoenen, lederwaren en reisart. Persoonlijke verzorging Wonen en wooninrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Doe-het-zelf Vrijetijd en educatie Warenhuizen Overige detailhandel non-food Totaal
Vestigingen 2010 2011 '10-'11 Abs. In % 111 110 -1 -0,9 199 205 6 3,0 41 42 1 2,4 49 47 -2 -4,1 66 65 -1 -1,5 22 19 -3 -13,6 30 28 -2 -6,7 12 13 1 8,3 79 77 -2 -2,5 2 2 0 0,0 37 39 2 5,4 648 647 -1 -0,2
Werkgelegenheid Winkelvloeroppervlakte 2010 2011 '10-'11 2010 2011 '10-'11 Abs. In % m² Abs. In % 1.396 1.444 48 3,4 26.874 26.142 -732 -2,7 1.200 1.275 75 6,3 35.786 41.260 5.474 15,3 229 260 31 13,5 6.826 7.932 1.106 16,2 249 261 12 4,8 4.545 4.335 -210 -4,6 277 268 -9 -3,2 70.886 60.516 -10.370 -14,6 163 154 -9 -5,5 7.956 7.913 -43 -0,5 200 192 -8 -4,0 9.369 8.738 -631 -6,7 101 135 34 33,7 11.165 11.465 300 2,7 407 415 8 2,0 33.137 33.478 341 1,0 169 176 7 4,1 5.700 5.700 0 0,0 116 115 -1 -0,9 7.896 7.741 -155 -2,0 4.507 4.695 188 4,2 220.140 215.220 -4.920 -2,2
N.B. De indeling komt overeen met de ‘Referentieset 2002, een nieuwe standaard’ van het HBD (2002)14.
Staat 3.7 Detailhandelstructuur, 2010-201115 Bron: Etil/VRL, 2012.
65% van alle winkels en 60% van de werkgelegenheid in de detailhandel bevindt zich in Roermond Centrum (bijlage 12). Van de aanbieders van non-food artikelen bevindt zich zelfs ruim 70% van de vestigingen in het centrum. De aanbieders van food artikelen daarentegen zijn meer verspreid over de gemeente; bijna 36% van deze aanbieders is gevestigd in het centrum. Qua winkelvloeroppervlakte is de positie van het centrum minder dominant; 41% van de totale winkelvloeroppervlakte bevindt zich in het centrum. Dit komt door grootschalige detailhandel in het Retail Center, het Outdoor Center, de Woonboulevard en de Huis- en Tuin Boulevard. Het gaat hier dan voornamelijk om aanbieders van non-food artikelen.
3.5 Binnenvaart De industrie is een belangrijke sector, niet alleen in Roermond maar in heel Limburg. Mede gekoppeld aan de industrie is ook de logistiek een sector van formaat in Limburg. Deze door het Rijk aangewezen Topsector is ook in de vorm van binnenvaart in Midden-Limburg en Roermond vertegenwoordigd. De overslag van goederen over water in de gemeente Roermond is tussen 2009 en 2010 met 6,7% afgenomen (staat 3.8). Dit is gelijk aan een afname van 153.000 ton. De totale overslag in Roermond was in 2010 2.128.000 ton. Hiervan is 1.243.000 ton gelost en 886.000 ton geladen. De Schippershaven, Mijnheerkenshaven en de Lisbonnehaven zijn de relevante binnenhavens in Roermond, alle gelegen aan het bedrijventerrein Willem-Alexander. Absoluut (x 1.000 ton) Geladen Gelost Tot. Aardoliën; aardolieproducten 6 786 792 Chemische producten 17 31 48 Ertsen en metaalresiduen 7 142 149 Landbouwproducten; dieren 6 47 53 Meststoffen 1 5 6 Metalen; metalen halffabrikaten 31 84 115 Overige goederen en fabrikaten 46 24 70 Ruwe mineralen en 742 104 846 bouwmaterialen Vaste brandstoffen 4 15 19 Voedingsproducten; veevoeder 26 5 31 Totaal 886 1.243 2.129
Aandeel (in %) Geladen Gelost Tot. 1% 63% 37% 2% 2% 2% 1% 11% 7% 1% 4% 2% 0% 0% 0% 3% 7% 5% 5% 2% 3% 84% 0% 3% 100%
8% 1% 0% 100%
40% 1% 1% 100%
Ontwikkeling 2009-2010 (in %) Geladen Gelost Tot. 0,0% -2,2% -2,2% 30,8% 40,9% 37,1% -53,3% 63,2% 46,1% 200,0% 147,4% 152,4% -61,5% -61,5% 63,2% 75,0% 71,6% 100,0% -40,0% 11,1% 10,6% 100,0% 85,7% 15,7%
-51,4% -94,3% 66,7% -18,0%
Staat 3.8 Goederen overslag over water, 2010 Bron: CBS, Etil, 2012. 14 15
Zie bijlage 11. Exclusief ‘apotheken’, ‘detailhandel niet in winkel’, ‘reparatie t.b.v. particulieren’ en ‘autodealers’.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
25
-4,4% -92,9% 82,4% -6,7%
3.6 Aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt Op basis van gegevens uit het RAIL-onderzoek 2012 kunnen de perspectieven op een baan voor schoolverlaters eind 2016 beschreven worden. In Midden-Limburg hebben VMBO schoolverlaters een goed perspectief op een baan in het verlengde van hun opleiding, met uitzondering van de richting VMBO groen (staat 3.9). Ook schoolverlaters in de richtingen MBO groen en MBO techniek hebben een goed perspectief op een baan, evenals schoolverlaters in de richtingen HBO onderwijs, techniek en (para)medisch. De schoolverlatersperspectieven zijn matig in de richtingen VMBO groen, HBO groen en HBO sociaal-cultureel. In Limburg zijn de perspectieven voor schoolverlaters op enkele opleidingsrichtingen na, vergelijkbaar met die van Midden-Limburg. Opleidingstype VMBO tl
Limburg
Midden-Limburg
goed
goed
redelijk
matig
VMBO techniek
goed
goed
VMBO economie
redelijk
goed
VMBO verzorging
goed
goed
HAVO/VWO
matig
redelijk
MBO groen
goed
goed
MBO techniek
goed
goed
MBO sociaal-cultureel
redelijk
redelijk
MBO gezondheidszorg
redelijk
redelijk
MBO economie
redelijk
redelijk
VMBO groen
HBO onderwijs
goed
goed
redelijk
matig
HBO techniek
goed
goed
HBO (para)medisch
goed
goed
HBO economie
matig
redelijk
HBO sociaal-cultureel
matig
matig
HBO groen
Staat 3.9 Perspectief op baan voor schoolverlaters naar opleidingstype, Limburg en Midden-Limburg, eind 2016 Bron: Etil (RAIL), 2012.
Naast de schoolverlatersperspectieven kunnen ook de vooruitzichten voor werkgevers bepaald worden op basis van het RAIL-onderzoek 2012 (bijlage 8). Hierbij gaat het om de mate waarin voor werkgevers knelpunten in de personeelsvoorziening naar beroepsgroep zullen ontstaan. Op middellange termijn zijn in Midden-Limburg op elementair en lager beroepsniveau voor vrijwel alle beroepsgroepen grote knelpunten in de personeelsvoorziening te voorzien (uitzondering is de beroepsgroep lagere niet-specialistische beroepen waar slechts enige knelpunten worden verwacht). Het gaat hier grotendeels om leerwerkbanen in het MBO. Zeer grote knelpunten in de personeelsvoorziening worden voorzien in de beroepsgroepen lagere metaal- en elektrotechnische beroepen en hogere pedagogische beroepen. In sociaal-maatschappelijke en verzorgende beroepen op zowel middelbaar als hoger niveau worden vrijwel geen knelpunten in de personeelsvoorziening voorzien. De werkgeversperspectieven voor Limburg komen in grote lijnen overeen met die van Midden-Limburg.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
26
3.7 Pendelstromen Zoals eerder gezegd, is Roermond een belangrijke centrumgemeente, die ook voor de omliggende regio veel werkgelegenheid biedt. In feite is er sprake van een wederzijdse overloop van wonen en werken tussen Roermond en de regio, waardoor er pendelstromen ontstaan. Deze pendelstromen zullen hier verder worden toegelicht. Qua verhouding arbeidsplaatsen versus beroepsbevolking neemt Roermond (137%) de tweede plaats in na Heerlen (144%) en voor Beek (136%) (peildatum 1 april 2011). Er is in Roermond dus meer werkgelegenheid dan arbeidsmarktparticipatie. Dat Roermond desondanks wordt geconfronteerd met werkloosheid, komt (mede) doordat meer dan de helft van de arbeidsplaatsen in Roermond wordt ingenomen door inwoners van andere gemeenten en deze inkomende pendel (56% van de werkgelegenheid in Roermond) niet voldoende wordt gecompenseerd door de uitgaande pendel (41% van de Roermondenaren met een baan werkt buiten Roermond). Uit figuur 3.5 blijkt dat een meerderheid van de inkomende pendelaars woonachtig is in Midden-Limburg (59%), terwijl één derde van de uitgaande pendelaars werkzaam is in Midden-Limburg (33%), gevolgd door NoordLimburg (21%). Daarnaast werken er ongeveer evenveel uitgaande pendelaars in Noord-Brabant (16%) als in Zuid-Limburg (17%). 100% 90% 80% 70%
Buitenland
60%
Overige provincies
50%
Noord-Brabant
40%
Noord-Limburg
30%
Zuid-Limburg
20%
Midden-Limburg
10% 0% Inkomende pendel
Uitgaande pendel
Figuur 3.5 Pendel (peildatum: 1 april 2010)16 Bron: Etil/VRL, 2011.
16
In bijlage 9 is de volledige pendelmatrix van Roermond opgenomen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
27
4 STEDELIJKE ONTWIKKELING
4.1 Inleiding In de Strategische Visie Roermond wordt uitgebreid aandacht besteed aan verschillende vormen van stedelijke ontwikkeling. Het thema ‘wonen’ komt in vrijwel alle strategische gebieden terug. Roermond wil namelijk in woningbouw investeren om gezinnen met kinderen te binden (Roermond: Levende stad), bij herstructurering van wijken te zorgen voor een gedifferentieerde woningvoorraad (Roermond: Sociale stad) en investeren in de kwaliteit van de woonomgeving, onder andere door deze aan te sluiten op verbindingen voor snel dataverkeer (Roermond: Economisch sterke stad en Roermond Prachtige stad). Ook bij het thema bedrijventerreinen wordt er onder ‘Roermond: Regiostad’ uitgebreid stilgestaan. Zo worden in samenwerking met buurgemeenten (eu)regionale bedrijventerreinen ontwikkeld en in stand gehouden en wordt het niveau van de voorzieningen uitgebreid. Hierbij speelt de ontsluiting van deze bedrijventerreinen een belangrijke rol. In dit hoofdstuk wordt de actuele stedelijke c.q. economisch-geografische structuur van de gemeente Roermond in kaart gebracht. Deze structuur wordt beïnvloed door een aantal elementen die in dit hoofdstuk aan de orde komen: werklocaties, bedrijfsonroerendgoed (winkels, kantoren en bedrijfspanden) en woningvoorraad.
4.2 Werklocaties De gemeente Roermond is, als regiostad, bezig met het investeren in goed ontsloten bedrijventerreinen in de omgeving van Roermond. Deze bedrijventerreinen zijn belangrijk indien er sprake is van de aanleg van de oost-west-treinverbinding van Antwerpen naar Düsseldorf via Roermond. Ook zijn er investeringen in de ontwikkeling van het ECI-complex, om zo een aantrekkelijk gebied te creëren waarin kunst en cultuur hun plaats vinden. Naast deze ontwikkelingen is het belangrijk de bestaande werklocaties zo goed mogelijk te onderhouden. Deze werklocaties zullen hierna verder worden toegelicht. Per 1 januari 2012 bedroeg de totale beschikbare voorraad aan werklocaties in de gemeente Roermond 56 hectare (staat 4.1). Hiervan is 54% (30,3 ha) terstond uitgeefbaar. De terstond beschikbare kavels zijn te vinden op de werklocaties Boven de Wolfskuil, Oosthoven, Oosttangent, Roerstreek Noord, Roerstreek Zuid, Spickerhoven III, Zuidelijke stadsrand Roermond, Merummer Poort en Outdoor Center Roermond. 46% van de voorraad (25,7 ha) is niet-terstond uitgeefbaar. Het niet-terstond uitgeefbare deel bevindt zich op de bedrijventerreinen Solvay-Zuid, Spickhoven III, Spoorzone Broekhin, Zuidelijke Stadsrand Roermond en Broekhin 2 Zuid.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
28
Oppervlakte in ha
Bedrijventerrein Boven de Wolfskuil Breden Ars Heystert Kitskensberg Maalbroek Merum Oosthoven Oosttangent Pr. Bernhardstr. (Gebroek Heide) Reubenberg Roerstreek Noord Roerstreek Zuid Solvay Zuid Spickerhoven I Spickerhoven II Spickerhoven III Spoorzone Broekhin Willem-Alexander Zuidelijke Stadsrand Roermond Solitair bedrijf Boutestraat Rechtbank Roermond Solvay Stedelijk dienstenterrein Broekhin Broekhin 2 Zuid Buitenop Designer Outlet Roermond * Herten-Mussenberg Huis- en Tuinboulevard * Merummer Poort Outdoor Center Roermond * Retailpark Roermond * Slachthuistraat Stationsomgeving Roermond Vrijveld* Zuiveringsschap Roermond Eindtotaal
Uitgifte in ha (netto)
Beschikbare oppervlakte Uitgifteprijs per 1 januari 2012 per m² in euro's Totaal Terstond NietMin. Max. terstond
Bruto
Netto
T/m 2011
In 2011
4,79 6,94 3,96 6,65 2,21 10,48 2,54 14,63 4,48 47,95 147,48 42,22 7,43 8,29 7,13 4,25 5,80 90,17 18,89
3,87 6,55 3,24 6,63 2,21 9,25 1,35 9,32 4,34 43,96 133,46 37,16 7,43 7,67 5,80 4,25 5,80 62,54 15,55
1,48 6,55 3,24 6,63 2,21 9,25 1,02 0,43 4,34 43,96 130,79 32,32 7,67 5,80 62,54 2,93
0,43 0,34 2,93
2,40 0,32 8,89 2,67 4,84 7,43 4,25 5,80 12,62
2,40 0,32 8,89 2,67 4,84 1,35 5,82
7,43 2,90 5,80 6,80
145 125 90 90 112 120
215 125 130 130 112 145
2,42 1,56 19,98
2,42 1,56 19,98
2,42 1,56 19,98
-
-
-
-
-
-
11,00 3,05 1,80 16,30 1,94 9,22 6,27 3,49 5,93 4,61 1,33 17,63 1,08 543,86
9,40 2,88 1,24 4,84 1,60 4,72 5,26 2,65 2,07 4,07 1,33 16,52 1,05 451,96
9,40 0,09 1,24 4,84 1,60 4,72 3,06 0,89 2,07 4,07 1,33 16,52 1,05 395,97
0,30 3,99
2,78 2,21 1,76 55,98
2,21 1,76 30,27
2,78 25,71
100 90
120 215
* Dit betreft een retail locatie. Staat 4.1 Openbare werklocaties, 1 januari 2012 Bron: Etil, REBIS, 2012.
In 2011 hebben er op vier openbare werklocaties in Roermond transacties plaatsgevonden, namelijk op Merummer Poort, Oosttangent, Roerstreek Zuid en Zuidelijke Stadsrand Roermond (staat 4.2). In totaal is er in 2014 ongeveer 4 hectare uitgegeven. Dat is meer dan in 2010 en minder dan in 2009. In 2007 vonden er veel meer transacties plaats en werd er 25,4 hectare uitgegeven.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
29
Boven de Wolfskuil Broekhin 2 Zuid Herten-Mussenberg Huis- en Tuinboulevard Merum Merummer Poort Oosthoven Oosttangent Outdoor Center Roermond Retailpark Roermond Reubenberg Roerstreek Zuid Spickerhoven II Willem-Alexander Zuidelijke Stadsrand Roermond Eindtotaal
2007
2008
1,1 0,2 9,1 0,6 0,3 0,3
0,3 0,4 0,1
2009 1,0
2010 0,5
2011
0,1 0,2
0,3 0,4
3,5 5,9 0,3 7,5
25,4
0,4 0,2
1,4
0,4 0,6
0,3 0,7
1,7
1,8
7,5
3,3
0,3
2,9 4,0
Staat 4.2 Uitgifte openbare werklocaties in ha (netto), 2007-2011 Bron: Etil, REBIS, 2012.
4.3 Bedrijfsonroerendgoed Vergeleken met 1 januari 2011 is het aanbod aan kantoorpanden en winkelpanden in vloeroppervlakte licht toegenomen (figuur 4.1). In beide typen commercieel vastgoed is het aanbod aan vloeroppervlakte gedurende het eerste en het derde kwartaal van 2011 toegenomen. Gedurende het tweede en vierde kwartaal van 2011 is dit stabiel gebleven. De lichte stijging van het aanbod zou kunnen samenhangen met de economische crisis. Daarnaast zijn er enkele seizoensinvloeden van toepassing op de vastgoedmarkt. Het aanbod van bedrijfspanden in vloeroppervlakte is in de eerste helft van 2011 gestegen. In het derde kwartaal is dit sterk gedaald om in het vierde kwartaal stabiel te blijven. Op 1 januari 2012 werd er in Roermond 41.568 m2 bedrijfsruimte, 42.225 m2 kantoorruimte en 18.515 m2 winkelruimte aangeboden (bijlage 10). Overigens dient opgemerkt te worden dat ‘aanbod’ niet automatisch betekent dat een pand leeg staat. Vaak wordt een pand al aangeboden als er nog een huurder actief is. 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 jan-10
apr-10
jul-10 Winkels
okt-10
jan-11 Kantoren
apri-11
jul-11
okt-11
jan-12
Bedrijven
Figuur 4.1 Aanbodontwikkeling, 2010-2012 (m2) Bron: Etil/BOG-monitor, 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
30
Op 1 januari 2012 werden er in Roermond 32 bedrijfspanden, 69 kantoorpanden en –units en 58 winkelpanden aangeboden (bijlage 10). 19% van het aanbod aan winkelpanden wordt al vanaf 2009 of eerder aangeboden (staat 4.3), voor kantoorpanden is dit ruim 36% en voor bedrijfspanden ruim 28%. Voor kantoorpanden ligt dit percentage in de buurt van het provinciaal gemiddelde (35%). Voor winkelpanden en bedrijfsruimte ligt dit lager dan het provinciaal gemiddelde (30% voor winkelpanden 34% voor bedrijfsruimte). De meeste transacties waren er voor winkelruimtes. Dit is niet verwonderlijk in een stad die zich nadrukkelijk op de kaart zet als ‘winkelstad’. Tevens hangt het samen met de recentelijk beschikbaar gekomen retaillocaties in het Designer Outlet Center. Het totaal aantal geregistreerde transacties in 2011 bedroeg 21 bedrijfspanden (46.020 m2), 27 kantoorpanden en –units (12.315 m2) en 64 winkels (22.452 m2). De gemiddelde huurprijs per m2 per jaar bedroeg op 1 januari 2012 € 40,- voor bedrijfsruimte, € 97,- voor kantoorruimte en € 158,- voor winkelruimte. Bedrijfsruimte Kantoorruimte Winkelruimte Aanbod Per 01-01-2011 (m2) Per 01-01-2012 (m²) Ontwikkeling aanbod (m² wvo) Ontwikkeling aanbod (%) Opname 2011 Opname (m2 vvo) Aantal transacties Gemiddelde unitgrootte (m 2 vvo) Verhouding opname/aanbod In procenten In (voorraad)jaren* Aanbodsduur naar jaar begin aanbod (%) 2012 2011 2010 2009 en eerder Gemiddelde prijs per m2 per 01-01-2012
56.365 41.568 -14.797 -26,3
35.955 42.225 6.270 17,4
11.495 18.515 7.020 61,1
46.020 21 2.191
12.315 27 456
22.452 64 351
82 0,9
34 3,4
195 0,8
15,6 46,9 9,4 28,1 40
11,6 31,9 20,3 36,2 97
8,6 65,5 6,9 19,0 158
* Hierbij wordt géén rekening gehouden met eventuele incourantheid van panden. Staat 4.3 Marktontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2011-2012 Bron: Etil/BOG-monitor, 2012.
4.4 Woningmarkt In hoofdstuk 1 kwam naar voren dat het inwoneraantal van Roermond voorlopig nog groeit. Een groot deel van deze groei is toe te schrijven aan inkomende migratie. Er is in Roermond dus nog een groeiende behoefte aan woningen. Maar niet alleen de kwantitatieve behoefte verandert, ook de kwalitatieve behoeften van huidige en toekomstige inwoners zullen anders zijn dan in het verleden. In de Strategische Visie Roermond 2020 wordt dan ook veelvuldig aandacht besteed aan de woningmarkt en het verbeteren van de woon- en leefomgeving. Bij de herstructurering van wijken wil Roermond dan ook zorgen voor een gedifferentieerde woningvoorraad met een hoge kwaliteit in woon-, cultuur- en leefomgeving, dit wordt namelijk voor zowel de reeds aanwezige inwoners als voor nieuwe inwoners (en dus als vestigingsplaatsfactor) steeds belangrijker. Hierbij kan worden gedacht aan vernieuwende woonmilieus met een kwalitatief hoogwaardige architectuur, onderscheidend in de (Eu)regio, bijvoorbeeld door niet alleen bouw aan, maar ook op het water. De ontwikkeling van de Maasoevers tot een hoogwaardige woon- en
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
31
verblijfsomgeving wordt hier ook expliciet bij genoemd. Daarnaast worden eisen gesteld aan de woonomgeving door het terugdringen van overlast van verkeer en bedrijvigheid en, geheel volgens de huidige tijdsgeest, duurzaam bouwen (cradle to cradle). De woningvoorraad van Roermond bestaat uit circa 25.940 woningen, waarvan 46% huurwoningen en 50% koopwoningen (van 4% is dit niet bekend). Het meest voorkomende woningtype betreft appartementen gevolgd door tussenwoningen (staat 4.4). Absoluut
In %
Appartementen
7.863
30
2^1-kapwoningen
4.612
18
Hoekwoningen
2.843
11
Tussenwoningen
6.003
23
Vrijstaande woningen
4.252
16
Overige/Onbekend17 Totaal
363
1
25.936
100
Staat 4.4 Woningvoorraad naar woningtype 31-12-2011 Bron: Etil, Woonmonitor Limburg 2011, 2012.
In 2011 nam de woningvoorraad in de gemeente Roermond toe met ruim 215 woningen. Met 226 was het aantal toevoegingen (nieuwbouw, splitsingen van woningen en functieveranderingen) groter dan in 2010. Toevoegingen waren er vooral in Roermond binnenstad en in Oolderveste18. In 2011 waren er 11 onttrekkingen (sloop, samenvoeging van woningen en functieveranderingen). Dit waren er minder dan in 2010. De woningvoorraad is in 2011 daarmee harder gegroeid dan in 2010 en minder hard dan in 2009. In 2009 nam de totale woningvoorraad toe met 717 woningen doordat een aantal grote nieuwbouwprojecten in 2009 opgeleverd werden (figuur 4.3). Ongeveer 32% van de nieuwe woningen zijn huurwoningen en ongeveer 68% koopwoningen. De meerderheid van de nieuwe woningen zijn eengezinswoningen (61%). Ruim 18% van de nieuwe koopwoningen valt in de duurdere prijscategorie (> € 270.000), ruim 13% in het goedkoopste prijssegment (< € 184.000) en het merendeel (ruim 68%) valt in de prijsklasse daartussenin (€ 184.000 - € 270.000). In de huursector was de opgeleverde nieuwbouw iets gelijkmatiger verdeeld over de prijsklassen. Ongeveer 42% bevond zich in de hoogste prijsklasse (> € 653), bijna 35% in de laagste prijsklasse (< € 555) en 24% werd in de prijsklasse tussen € 555 - € 653 opgeleverd. Een aanzienlijk deel van woningen die in 2011 zijn toegevoegd aan de Roermondse woningvoorraad, zijn nultredenwoningen, namelijk 80 (35%).
17 18
Veelal woonwagens en bedrijfswoningen. Zie bijlage 13.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
32
373 328
toevoegingen 148
731
226 2007
-38
-122 onttrekkingen
-69
2008
-14
2009
-11
2010 206
saldo 79 -150
-50
50
150
335
2011 717
215 250
350
450
550
650
750
Figuur 4.2 Woningvoorraadontwikkeling, 2007-2011 Bron: Etil, Woonmonitor Limburg 2011, 2012.
Het aantal woningtransacties in de particuliere koopsector bedroeg in 2011 397 woningen (exclusief nieuwbouw), wat overeenkomt met 3,1% van het totaal aantal koopwoningen in Roermond. Ten opzichte van 2010 nam het aantal transacties met 4,5% toe. De gemiddelde koopsom van de in 2011 verkochte woningen in Roermond bedroeg € 191.900. In vergelijking met 2010 is de gemiddelde koopsom met 4,3% gedaald. Eind 2011 werden er 906 koopwoningen aangeboden in Roermond, hetgeen overeenkomt met 7% van de totale voorraad aan koopwoningen. Een jaar eerder was het aanbod geringer (6%). In 2011 nam Roermond hiermee de tweede plaats in op de Limburgse ranglijst. Alleen in Eijsden-Margraten werd een groter percentage van de koopwoningen op de particuliere markt aangeboden, namelijk 8%. De planvoorraad in Roermond is aanzienlijk. In totaal bestaat deze namelijk uit 4.385 woningtoevoegingen en 62 te slopen woningen. Dit betekent dat de planvoorraad goed is voor een netto toevoeging van 16,7% ten opzichte van de huidige woningvoorraad. Ter illustratie: in Weert en Peel en Maas, die op de tweede en derde plaats staan qua procentuele netto toevoegingen, bedraagt dit percentage respectievelijk 14,8 en 13,7%. Bij het voorgaande wordt aangetekend dat slechts een deel van de plannen in Roermond hard is.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
33
BIJLAGEN
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
34
Bijlage 1a Administratieve indeling in wijken en buurten19 Buurtindeling gemeente Roermond
Wijkindeling gemeente Roermond
19
Dit is de wijk- en buurtindeling van 2011.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
35
Bijlage 1b Oppervlaktegegevens wijken en buurten20 Ha. Wijken Centrum Roermond-Oost Roermond-Zuid Maasniel Donderberg/Roosendael Donderberg/Hoogvonderen Asenray Herten Swalmen
1.504 126 789 449 87 95 986 642 2.431
Buurten Binnenstad Roerzicht/Voorstad Roer/Roerzuid Maas/Maashaven Roermondse Veld Vrijveld Kapel/Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o. Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld/Broekhin De Wijher e.o. Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt Sterrenberg Hoogvonderen Asenray en buitengebied Moethagen/Hertenpael Ool Herten Merum Rijksweg Swalmen-Centrum Swalmen en Heistraat en Kroppestraat Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Verspreide huizen Swalmen
100 114 128 1.163 79 48 112 43 634 101 94 170 84 21 17 48 29 66 787 199 53 113 354 122 170 110 119 102 147 115 1.668
Totaal
7.110
Bron: CBS, Etil, 2011.
20
Dit is de wijk- en buurtindeling van 2011.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
36
Bijlage 2a Burgerlijke staat bevolking gemeente Roermond, 2007-2011
Absoluut Ongehuwden Gehuwden Gescheidenen Verweduwden, waarvan: - mannen - vrouwen Procentueel Ongehuwden Gehuwden Gescheidenen Verweduwden
2007
2008
2009
2010
2011
23.652 23.023 4.229 3.344 633 2.711
23.799 22.975 4.311 3.361 640 2.721
24.134 22.903 4.351 3.343 639 2.704
24.292 22.863 4.709 3.348 654 2.694
24.601 22.742 4.871 3.381 676 2.705
41,1 40,0 7,3 5,8
41,2 39,7 7,5 5,8
41,6 39,4 7,5 5,8
41,5 39,0 8,0 5,7
41,7 38,6 8,3 5,7
Bron: CBS, Etil, 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
37
Bijlage 2b Aantal inwoners naar wijk en buurt, 2008-2012 (peildatum: 1 januari)21 2008
2009
2010
2011
2012 (‘08/’09) (‘09/’10) (‘10/’11) ('11/'12) Abs.
Wijken Centrum Roermond-Oost Roermond-Zuid Maasniel Donderberg/Roosendael Donderberg/Hoogvonderen Asenray Herten Swalmen Maasplassen
8.682 5.841 5.685 7.644 4.791 5.950 844 6.099 8.777 *
8.713 5.881 5.734 7.644 4.774 5.922 843 6.397 8.698 *
9.012 5.952 5.663 7.609 4.818 5.872 856 6.718 8.717 *
9.256 6.072 5.643 7.623 4.751 5.858 854 6.894 8.704 *
9.401 6.043 5.678 7.659 4.777 5.806 874 7.065 8.668 153
0,4 0,7 0,9 0,0 -0,4 -0,5 -0,1 4,9 -0,9 *
3,4 1,2 -1,2 -0,5 0,9 -0,8 1,5 5,0 0,2 *
2,7 2,0 -0,4 0,2 -1,4 -0,2 -0,2 2,6 -0,1 *
1,6 -0,5 0,6 0,5 0,5 -0,9 2,3 2,5 -0,4 *
4.251 2.493 1.938 148 * 4.222 1.619 1.972 2.280 1.433 3.791 1.087 2.131 635 1.746 1.009 2.036 2.396 3.554 778 * 66 360 3.314 1.833 200 392 *
4.256 2.528 1.929 150 * 4.265 1.616 1.984 2.305 1.445 3.832 1.058 2.112 642 1.706 1.041 2.027 2.375 3.547 776 * 67 373 3.262 1.900 188 674 *
4.417 2.534 1.914 147 * 4.355 1.597 1.963 2.331 1.369 3.846 1.047 2.089 627 1.771 1.028 2.019 2.345 3.527 789 * 67 385 3.204 1.942 223 964 *
4.675 2.522 1.917 142 * 4.438 1.634 1.959 2.321 1.363 3.831 1.050 2.110 632 1.738 1.039 1.974 2.353 3.505 789 * 65 326 3.239 1.961 230 1.138 *
4.948 2.517 1.917 * 153
4.535 * * 570 * * 2.360 1.040 102 170
4.476 * * 580 * * 2.360 1.039 73 170
4.471 * * 550 * * 2.405 1.041 75 175
4.446 * * 565 * * 2.410 1.042 71 170
0,1 1,4 -0,5 1,4 * 1,0 -0,2 0,6 1,1 0,8 1,1 -2,7 -0,9 1,1 -2,3 3,2 -0,4 -0,9 -0,2 -0,3 * 1,5 3,6 -1,6 3,7 -6,0 71,9 * -1,3 *
3,8 0,2 -0,8 -2,0 * 2,1 -1,2 -1,1 1,1 -5,3 0,4 -1,0 -1,1 -2,3 3,8 -1,2 -0,4 -1,3 -0,6 1,7 * 0,0 3,2 -1,8 2,2 18,6 43,0 * -0,1 *
5,8 -0,5 0,2 -3,4 * 1,9 2,3 -0,2 -0,4 -0,4 -0,4 0,3 1,0 0,8 -1,9 1,1 -2,2 0,3 -0,6 0,0 * -3,0 -15,3 1,1 1,0 3,1 18,0 * -0,6 *
5,8 -0,2 0,0 * * 0,2 -2,2 4,0 0,3 -3,8 1,8 -0,1 -11,7 * 5,5 -6,0 -0,4 -0,3 -1,3 * * * -15,0 1,0 9,8 * 19,7 * * *
54.461
54.756
55.217
55.655
Buurten Binnenstad Roerzicht/Voorstad Roer/Roerzuid Maas/Maashaven Maasplassen Roermondse Veld Vrijveld Kapel/Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o. Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld/Broekhin De Wijher en omgeving Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt Sterrenberg Hoogvonderen Asenray en buitengebied Asenray Moethagen/Hertenpael Ool Herten Merum Rijksweg Oolderveste Willem-Alexander Kern Swalmen Swalmen-Centrum Buitengebied Swalmen Heide Stadsrandzone-Noord Groenekruisgebied Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Kern Asselt Asselt Totaal
% groei
4.445 1.598 2.038 2.329 1.311 3.900 1.049 1.864 775 1.833 977 1.967 2.347 3.459 172 702 * 277 3.272 2.154 * 1.362 19 * 1.505 376 564 71 2.691 2.398 977 * 157
* 1,8 * *
* -5,2 * *
* 2,7 * *
* -0,2 * *
0,0 -0,1 -28,4 0,0
1,9 0,2 2,7 2,9
0,2 0,1 -5,3 -2,9
-0,5 * * *
56.124
0,5
0,8
0,8
0,8
* Gegevens niet beschikbaar Bron: Gemeente Roermond, CBS, Etil, 2012. Bijlage 2c Particuliere huishoudens en niet-westerse allochtonen naar wijk en buurt, 2011 21
Per 1-1-2012 gelden er nieuwe wijk- en buurtindelingen voor Roermond. Zodoende zijn niet alle gegevens uit het verleden beschikbaar voor de nieuwe wijken en buurten.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
38
Huishoudens Aantal
Eenpersoons
Zonder kinderen
Abs. Wijken Centrum Roermond-Oost Roermond-Zuid Maasniel Donderberg/Roosendael Donderberg/Hoogvonderen Asenray Herten Swalmen Buurten Binnenstad Roerzicht/Voorstad Roer/Roerzuid Maas/Maashaven Roermondse Veld Vrijveld Kapel/Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o. Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld/Broekhin De Wijher e.o. Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt Sterrenberg Hoogvonderen Asenray en buitengebied Moethagen/Hertenpael Ool Herten Merum Rijksweg Swalmen-Centrum Swalmen/Heistraat en Kroppestraat Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Verspreide huizen Swalmen Totaal
Niet-westerse Met kinderen
Gemiddeld
allochtonen
%
Abs.
%
5.265 3.035 2.585 3.435 2.140 2.460 350 2.755 3.855
52 47 39 35 38 29 24 24 31
31 26 29 31 27 26 38 34 34
17 27 32 34 35 45 38 42 35
1,7 2,0 2,1 2,2 2,2 2,4 2,4 2,4 2,2
4 28 17 9 32 24 4 4 3
3.020 1.240 915 90 2.145 890 1.005 1.025 555 1.675 465 1.005 290 755 530 855 985 1.470 325 25 105 1.430 1.095 130 815
64 37 34 48 45 53 44 34 38 35 28 46 10 37 54 29 33 26 25 19 18 30 19 18 44
26 40 34 32 25 27 28 30 31 29 37 28 42 20 24 35 19 31 37 44 40 30 38 36 31
10 23 32 21 30 20 28 36 32 37 35 26 48 42 22 36 47 43 38 37 42 40 43 45 25
1,5 2,0 2,2 1,9 2,0 1,7 2,0 2,2 2,1 2,2 2,3 1,9 2,7 2,4 1,8 2,3 2,4 2,4 2,4 2,4 2,6 2,3 2,5 2,6 2,0
5 2 4 9 34 12 3 30 18 7 2 18 3 50 29 16 46 10 4 4 1 5 2 4 2
1.235 225 65 1.025 410
33 19 19 25 23
32 39 38 37 40
36 42 43 39 37
2,2 2,5 2,7 2,4 2,3
4 0 2 4 1
85
28
28
44
2,5
0
25.885
38
30
32
2,1
13
N.B. Door afrondingen van de percentages is de som der delen niet altijd gelijk aan 100%. Bron: CBS, Etil, 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
39
Bijlage 3 Werkloosheidsontwikkeling, 2001-2011 (NWW-jaargemiddelde)
Limburg Midden-Limburg Rayon Roermond Roermond incl. Swalmen Roermond excl. Swalmen
20012002
20022003
20032004
20042005
20052006
20062007
20072008
20082009
20092010
20102011 In %
13 20,3 21,4 * 12
24,4 21,4 22,1 * 20,8
12,8 12,5 9,1 9,5 8,9
6,2 3,5 4,4 2,4 2,5
-7,2 -10,3 -8,7 -12,5 -12,8
-18,9 -17,2 -18,1 -18,6 *
-15,5 -16,4 -16,4 -14,6 *
10,3 7,4 4,5 0,6 *
-4,0 -8,7 -12,1 -19,1 *
-10,6 -18,8 -20,0 -25,4 *
* Gegevens Swalmen ontbreken. Bron: UWV WERKbedrijf, Etil, 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
40
Bijlage 4a Gemiddeld persoonlijk inkomen22 per inwoner per wijk en buurt, 2002-2008 2002
2004
2006
2008
22.100 20.600 22.700 24.800 *
23.200 22.100 23.400 25.500 *
24.000 22.300 23.600 28.200 *
25.000 23.200 24.600 30.000 *
Roermond-Oost Roermondse Veld Vrijveld
14.200 13.000 17.500
14.500 13.100 18.000
15.100 13.400 19.700
15.700 14.100 20.200
Roermond-Zuid Kapel-Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o.
15.400 19.700 11.200 15.900
15.900 20.200 11.600 16.200
16.900 23.600 10.500 16.100
17.800 22.800 13.500 17.100
Maasniel
17.300 16.500 19.200 15.400 23.400
18.200 17.400 19.800 16.000 24.100
18.400 17.000 20.700 16.600 23.400
19.600 18.800 21.200 17.300 26.700
Donderberg/Roosendael Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
14.200 9.600 15.400 17.600
14.700 9.400 16.100 18.400
15.100 12.000 16.000 17.200
16.400 11.200 17.700 20.000
Donderberg/Hoogvonderen Planetenbuurt Hoogvonderen
14.400 11.000 16.700
14.800 11.300 17.300
15.900 11.300 18.100
16.300 11.800 19.400
Asenray
19.000 19.500
19.500 20.200
20.700 20.700
22.300 22.000
19.600 19.600 19.700 19.600 *
20.900 20.800 20.900 20.800 *
21.800 * 22.200 21.300 *
22.800 * 22.600 23.000 24.400
* * * * * * * *
17.500 18.600 16.900 18.000 18700 16.300 18.300 21200
18.300 17.700 18.400 18.500 * 17.400 18.300 21.700
19.200 21.000 18.800 19.900 20.000 18.000 19.300 18.600
17.200
17.900
18.700
19.600
Centrum Binnenstad Roerzicht-Voorstad Roer-Roer-Zuid Maas/Maashaven
Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld-Broekhin De Wijher e.o.
Asenray + buitengebied Moethagen/Hertenpael Herten Ool Herten Merum Rijksweg Swalmen Swalmen-Centrum Swalmen en Heistraat en Kroppestraat Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Verspreide huizen Gemeente Roermond
Bron: CBS, Etil, 2012.
22
Het gemiddeld persoonlijk inkomen heeft betrekking op personen in particuliere huishoudens met inkomen uit Nederland. Het persoonlijk inkomen omvat inkomen uit arbeid, inkomen uit eigen onderneming, uitkering inkomensverzekeringen en uitkering sociale voorzieningen (met uitzondering van kinderbijslag).
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
41
Bijlage 4b Inkomensontvangers per wijk en buurt, 200823
Centrum Binnenstad Roerzicht-Voorstad Roer-Roer-Zuid Maas/Maashaven
Aantal Gemiddeld inkomen inkomensper Ontvangers inkomensontvanger24 Abs. 1.000 euro 6.900 31,4 3.400 27,8 1.800 32,2 1.500 38,8 -
Inkomens Laag Midden % % 35 43 38 46 35 40 28 42 -
NietHoog actieven % % 22 21 16 24 25 19 30 16 -
Roermond-Oost Roermondse Veld Vrijveld
4.200 3.100 1.100
20,9 19 26,2
55 60 43
40 35 45
5 5 12
36 39 29
Roermond-Zuid Kapel-Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o.
4.000 1.600 1.500 800
24,7 29,5 19,6 24,5
43 34 56 39
45 45 39 52
12 21 5 9
24 19 33 18
Maasniel
5.400 2.500 800
26,2 26,1 26,7
46 46 46
37 37 35
17 17 19
24 23 22
1.500 600
21,7 37,7
52 31
39 36
9 33
30 16
Donderberg/Roosendael Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
3.300 1.100 800 1.500
23 17,8 23,2 26,5
50 64 47 41
41 31 44 44
9 5 9 15
32 47 28 23
Donderberg/Hoogvonderen Planetenbuurt Hoogvonderen
4.000 1.500 2.500
23,5 18,5 26,5
47 60 40
43 35 46
10 5 14
26 36 21
700
28,3
44
35
21
19
600 -
27,8 -
45 -
35 -
20 -
21 -
4.600 200 2.300 1.900 200
31,7 31,4 32,4 30,3
30 40 30 30 38
46 35 45 46 37
24 25 25 24 25
15 30 15 16 5
6.200 1.200
25,5 27,3
45 47
41 37
14 16
19 21
1.800 500 -
24,1 25,9 -
47 48 -
42 32 -
11 20 -
17 20 -
1.700 800 100 39.200
24,7 26,7 26,3 26,4
42 43 46 43
48 36 44 42
10 21 10 15
21 19 14 24
Kern Maasniel Leeuwen TegelarijeveldBroekhin De Wijher e.o.
Asenray Asenray + buitengebied Moethagen/Hertenpael Herten Ool Herten Merum Rijksweg Swalmen Swalmen-Centrum Swalmen en Heistraat en Kroppestraat Heide Asselt Martin GiessenBosstraat Boukoul Verspreide huizen Gemeente Roermond
- = geen gegevens vanwege gering aantal inwoners/inkomensontvangers (< 200). Bron: CBS, Etil, 2012.
23 24
Recentere gegevens op wijk- en buurtniveau ontbreken. Het gemiddeld besteedbaar inkomen per individu met 52 weken inkomen in het voorgaande jaar. Het besteedbaar inkomen is het totaal aan inkomsten van een individu, verminderd met betaalde premies en belastingen.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
42
Bijlage 5 Indeling economische sectoren volgens de Standaard Bedrijfsindeling (SBI 2008) Sector
Sectie
Afdeling
Landbouw
Landbouw, bosbouw en visserij Landbouw, jacht en dienstverlening t.b.v. de landbouw en jacht Bosbouw en dienstverlening t.b.v. de bosbouw Visserij
Nijverheid
Winning van delfstoffen Winning van aardolie en aardgas Winning van delfstoffen (geen olie en gas) Dienstverlening voor de winning van delfstoffen
Industrie Vervaardiging van voedingsmiddelen Vervaardiging van dranken Verwerking van tabaksproducten Vervaardiging van textiel Vervaardiging van kleding Vervaardiging van leer, lederwaren en schoenen Primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk, riet en vlechtwerk (geen meubels) Vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren Drukkerijen en reproductie van opgenomen media Vervaardiging van cokesovenproducten en aardolieverwerking Vervaardiging van chemische producten Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten Vervaardiging van producten van rubber en kunststof Vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten Vervaardiging van metalen in primaire vorm Vervaardiging van producten van metaal (geen machines en transportmiddelen) Vervaardiging van computers, elektronische en optische apparatuur Vervaardiging van elektrische apparatuur Vervaardiging van overige machines en apparaten Vervaardiging van auto's, aanhangwagens en opleggers Vervaardiging van overige transportmiddelen Vervaardiging van meubels Vervaardiging van overige goederen Reparatie en installatie van machines en apparaten
Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht
Winning en distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering Winning en distributie van water Afvalwaterinzameling en –behandeling Afvalwaterinzameling en -behandeling; voorbereiding tot recycling Sanering en overig afvalbeheer
Bouwnijverheid Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling Grond-, water- en wegenbouw (geen grondverzet) Gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw
Commerciële diensten
Groot- en detailhandel: reparatie van auto's Handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen, aanhangers Groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) Detailhandel (niet in auto's)
Vervoer en opslag Vervoer over land Vervoer over water Luchtvaart Opslag en dienstverlening voor vervoer Post en koeriers
Logies-, maaltijd- en drankverstrekking Logiesverstrekking Eet- en drinkgelegenheden
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
43
Bijlage 5 Indeling economische sectoren volgens de Standaard Bedrijfsindeling (vervolg) Sector
Sectie
Afdeling
Informatie en communicatie Uitgeverijen Productie en distributie van films en televisieprogramma´s; maken en uitgaven van geluidsopnamen Verzorgen en uitzenden van radio- en televisieprogramma's Telecommunicatie Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie
Financiële instellingen Financiële instellingen (geen verzekeringen en pensioenfondsen) Verzekeringen en pensioenfondsen (geen verplichte sociale verzekering) Overige financiële dienstverlening
Verhuur van en handel in onroerend goed Verhuur van en handel in onroerend goed
Advisering, onderzoek, en overige specialistische zakelijke dienstverlening Rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie Holdings (geen financiële), interne concerndiensten en managementadvisering Architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle Speur- en ontwikkelingswerk Reclame en marktonderzoek Industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy Veterinaire dienstverlening
Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening Verhuur en lease van auto's, consumentenartikelen, machines en overige roerende goederen Arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelsbeheer Reisbemiddeling, reisorganisatie, toeristische informatie Beveiliging en opsporing Facility management, reiniging en landschapsverzorging Overige zakelijke dienstverlening
Overige dienstverlening Levensbeschouwelijke en politieke organisaties Reparatie van computers en consumentenartikelen Wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche
Niet-commerciële diensten
Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
Onderwijs Onderwijs
Gezondheids- en welzijnszorg Gezondheidszorg Verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting Maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting
Cultuur, sport en recreatie Kunst Culturele uitleencentra, archieven, musea, dierentuinen Loterijen en kansspelen Sport en recreatie
Extraterritoriale organisaties en lichamen Extraterritoriale organisaties en lichamen
Bron: Etil (VRL), 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
44
Bijlage 6a Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2010-201125 Vestigingen 2011 ’10-’11 Abs 91 91 0 88 88 0 2 2 0 1 1 0
2010 Landbouw, bosbouw en visserij Landbouw, jacht en dienstv. t.b.v. landbouw Bosbouw en dienstverlening t.b.v. bosbouw Visserij Winning van delfstoffen
Werkzame personen 2010 2011 ’10-’11 Abs In % 262 249 -13 -5,0 257 246 -11 -4,3 4 2 -2 -50,0 1 1 0 0,0
1
1
0
12
12
0
0,0
196 9 16 11 14 5 0 6 18 29 35 3 7 39 4
201 9 16 9 13 5 0 7 16 28 33 3 7 48 7
5 0 0 -2 -1 0 0 1 -2 -1 -2 0 0 9 3
6084 252 54 453 71 80 1 548 1386 753 420 360 19 1682 5
6101 280 54 454 61 80 1 548 1364 729 398 427 19 1678 8
17 28 0 1 -10 0 0 0 -22 -24 -22 67 0 -4 3
0,3 11,1 0,0 0,2 -14,1 0,0 0,0 0,0 -1,6 -3,2 -5,2 18,6 0,0 -0,2 60,0
2
2
0
263
193
-70
-26,6
11
14
3
351
322
-29
-8,3
310
322
12
1632
1490
-142
-8,7
1.093
1.124
31
6.387
6.548
161
2,5
87 239 767
91 246 787
4 7 20
524 1160 4703
510 1136 4902
-14 -24 199
-2,7 -2,1 4,2
Vervoer en opslag Vervoer over land Vervoer over water en lucht Opslag en dienstverlening voor vervoer Post en koeriers
110 51 10 20 29
109 52 11 19 27
-1 1 1 -1 -2
1241 603 14 359 265
1247 604 16 366 261
6 1 2 7 -4
0,5 0,2 14,3 1,9 -1,5
Logies-, maaltijd- en drankverstrekking
230
237
7
1236
1290
54
4,4
Informatie en communicatie Uitgeverijen Radio, film en televisieprogramma Telecommunicatie Dienstverlenende activiteiten van informatie
160 11 30 14 105
165 11 30 14 110
5 0 0 0 5
422 53 100 49 220
449 65 106 42 236
27 12 6 -7 16
6,4 22,6 6,0 -14,3 7,3
Financiële instellingen Fin. instellingen Verzekeringswezen en pensioenfondsen Overige financiële instellingen
77 15 3 59
74 14 2 58
-3 -1 -1 -1
483 263 56 164
468 245 56 167
-15 -18 0 3
-3,1 -6,8 0,0 1,8
Verhuur van en handel in onroerend goed
55
59
4
248
256
8
3,2
Industrie Voedingsmiddelen en dranken Kleding en textiel Hout- en papierindustrie Drukkerijen Chemische producten Farmaceutische grondstoffen en producten Producten van rubber en kunststof Niet-metaalhoudende producten Basismetalen en metaalproducten Elektrische machines en apparaten Auto's, aanhangwagens en opleggers Overige transportmiddelen Meubels en overige goederen n.e.g. Reparatie en instalatie van machines en apparaten Prod./distr. v. en handel in electr. aardgas, stroom en gek. lucht Winning/distr. van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering Bouwnijverheid Groot- en detailhandel; reparatie van auto's Handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen, aanhangers Groothandel en handelsbemiddeling Detailhandel
25
Gegevens 2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
45
Bijlage 6a Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling, 2010-2011 (vervolg)
Advisering, onderzoek en ov. spec. zak. dienstv. Rechtskundige dienstverlening Holdings Architecten, ingenieurs en technisch ontwerp Speur- en ontwikkelingswerk Reclame en marktonderzoek Industrieel ontwerp, fotografie, vertaling Veterinaire dienstverlening
Vestigingen 2011 ’10-’11 Abs 597 638 41 147 154 7 167 182 15 120 132 12 7 8 1 89 79 -10 58 73 15 9 10 1
Werkzame personen 2010 2011 ’10-’11 Abs In % 1902 1872 -30 -1,6 694 660 -34 -4,9 283 296 13 4,6 593 591 -2 -0,3 18 18 0 0,0 176 157 -19 -10,8 114 126 12 10,5 24 24 0 0,0
Verhuur v. roerende goederen en ov. zak. dienstverl. Verhuur en lease van transportmiddelen Arbeidsbemiddeling Reisbemiddeling Beveiliging en opsporing Facility management Overige zakelijke dienstverlening
174 21 50 24 9 52 18
180 24 50 24 10 54 18
6 3 0 0 1 2 0
1178 85 216 84 88 557 148
1182 78 220 88 88 561 147
4 -7 4 4 0 4 -1
0,3 -8,2 1,9 4,8 0,0 0,7 -0,7
20
20
0
2097
2100
3
0,1
Onderwijs
177
189
12
2482
2359
-123
-5,0
Gezondheids- en welzijnszorg
408
427
19
7134
7575
441
6,2
Cultuur, sport en recreatie
182
191
9
578
575
-3
-0,5
277 4.171
288 4.332
11 161
843 34.835
854 35.142
11 307
1,3 0,9
2010
Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte soc. verz.
Overige dienstverlening Totaal
Peildatum 1 april. Werkzame personen (exclusief uitzendkrachten, maar inclusief WSW’ers en landbouwtelling). Bron: Etil (VRL), 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
46
Bijlage 6b Werkgelegenheidsstructuur en ontwikkeling 2001–2011 (peildatum: 1 april)26
Landbouw, bosbouw en visserij Winning van delfstoffen
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
439
403
342
322
287
278
281
267
262
262
249
17
16
12
12
9
11
13
11
12
12
12
Industrie Prod./distr. v. en handel in electr. aardgas, stroom en gek. lucht Winning/distr. van water; afval- en afval-waterbeheer en sanering
7.696
7.384
6.842
6.431
6.015
5.975
6.153
6.107
6.179
6.083
6.101
339
353
366
369
357
327
295
244
262
263
193
366
374
382
377
411
409
381
353
355
351
322
Bouwnijverheid Groothandel; reparatie van auto's
1.544
1.626
1.553
1.518
1.451
1.473
1.565
1.618
1.599
1.632
1.490
1.630
1.624
1.619
1.713
1.740
1.757
1.809
1.803
1.729
1.684
1.646
Detailhandel
3.330
3.458
3.432
3.630
3.675
3.877
3.908
4.404
4.553
4.703
4.902
Vervoer en opslag Logies-, maaltijd- en drankverstrekking
1.284
1.091
1.042
861
1.036
1.030
1.185
1.126
1.283
1.241
1.247
1.103
1.191
1.220
1.217
1.170
1.126
1.144
1.237
1.254
1.236
1.290
Informatie en communicatie
285
276
233
282
323
331
345
350
399
422
449
Financiële instellingen Verhuur van en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek en ov. spec. zak. dienstverl. Verhuur v. roerende goederen en ov. zak. dienstverl. Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte soc. verz.
757
734
658
686
666
498
546
529
508
483
468
219
227
214
204
217
249
244
261
267
248
256
1.430
1.504
1.533
1.555
1.620
1.678
1.692
1.766
1.803
1.902
1.872
1.006
1.033
908
950
1.042
1.049
1.043
1.079
1.164
1.178
1.182
2.408
2.474
2.383
2.310
2.142
2.113
2.112
2.135
2.151
2.097
2.100
Onderwijs
1.924
2.016
2.005
2.026
2.112
2.202
2.314
2.526
2.606
2.482
2.359
Gezondheids- en welzijnszorg
5.679
5.950
6.267
6.391
6.599
6.614
6.874
6.982
6.887
7.134
7.575
Cultuur, sport en recreatie
524
545
528
510
501
522
545
509
530
578
575
Overige dienstverlening
733
695
737
734
771
744
777
803
812
843
854
Totaal
32.375 32.660 32.030 31.868 31.923 32.047 33.004 33.902 34.615 34.834 35.142
Betreft werkzame personen (exclusief uitzendkrachten, maar inclusief WSW’ers en landbouwtelling) Bron: Etil (VRL), 2012.
26
Gegevens van vóór 2011 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
47
Bijlage 6c Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur per wijk en buurt, 2007-2011 (peildatum: 1 april)27 Vestigingen 2007 Centrum Binnenstad Roermond-Voorstad Roer-Roer-Zuid Maas/Maashaven
2008
2009
Werkzame personen
2010
2011
2007
2008
2009
2010
2011
1.360 1.402 1.428 1.469 1.489 10.760 10.905 10.928 11.000 11.264 879 893 901 932 947 6.729 6.713 6.697 6.780 6.852 184 196 204 197 201 1.260 1.341 1.454 1.436 1.387 88 96 105 106 107 341 287 305 285 290 209 217 218 234 234 2.430 2.564 2.472 2.499 2.735
Roermond-Oost Roermondse Veld Vrijveld
273 169 104
292 188 104
281 179 102
309 202 107
332 224 108
3.388 2.728 660
3.354 2.712 642
3.447 2.763 684
3.410 2.720 690
3.468 2.775 693
Roermond-Zuid Kapel-Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o.
372 137 60 175
380 136 67 177
398 142 70 186
408 149 73 186
408 146 74 188
6.447 381 124 5.942
6.480 389 136 5.955
6.671 544 148 5.979
6.661 561 146 5.954
6.668 562 150 5.956
Maasniel Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld/Broekhin De Wijher e.o.
491 214 61 107 109
510 211 68 119 112
551 232 71 126 122
550 228 70 124 128
581 243 77 132 129
7.505 1.537 204 808 4.956
7.829 1.405 206 1.266 4.952
7.671 1.534 211 1.097 4.829
7.748 1.181 202 1.510 4.855
7.879 1.571 203 1.172 4.933
Donderberg/Roosendael Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
145 18 30 97
157 20 33 104
183 29 36 118
187 30 38 119
209 38 44 127
669 42 42 585
945 39 51 855
996 51 55 890
952 48 54 850
904 59 60 785
Donderberg/Hoogvonderen Sterrenberg Hoogvonderen
147 47 100
150 47 103
178 53 125
177 52 125
188 52 136
295 70 225
305 76 229
335 80 255
347 88 259
339 82 257
Asenray Asenray + buitengebied Moethagen/Hertenpael
70 62 8
76 67 9
99 82 17
97 78 19
99 82 17
231 178 53
234 182 52
340 209 131
341 197 144
391 206 185
Herten Ool Herten Merum Rijksweg
312 14 151 85 62
347 14 161 109 63
400 19 171 140 70
426 18 180 152 76
441 19 191 155 76
1.677 63 697 199 718
1.769 60 753 227 729
1.914 84 752 310 768
2.117 83 754 377 903
1.957 82 671 366 838
Swalmen Swalmen Centrum Swalmen/Heistraat en Kroppestraat Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Verspreide Huizen
438 102 79 36 16 129 43 33
467 110 83 37 17 136 51 33
520 123 80 48 20 145 61 43
548 126 82 57 22 154 65 42
586 131 90 57 25 169 73 41
2.028 731 184 113 40 768 77 115
2.076 755 167 113 44 802 85 110
2.313 760 220 151 52 875 99 156
2.258 757 213 152 53 815 107 161
2.272 750 220 149 63 824 105 161
Gemeente Roermond
3.608 3.781 4.038 4.171 4.333 33.000 33.897 34.615 34.834 35.142
N.B. Exclusief Landbouwtellingen, deze gegevens zijn niet op wijk en buurtniveau beschikbaar. Hierdoor komt het totaal voor Roermond niet overeen met het eerder genoemde aantal. Bron: Etil (VRL), 2012.
27
Gegevens 2007-2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
48
Bijlage 6d Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per wijk en buurt, 2007-2011 (peildatum: 1 april)28 Vestigingen 2007/2011 2010/2011
Werkzame personen 2007/2011 2010/2011
Per jaar Centrum Binnenstad Roermond-Voorstad Roer-Roer-Zuid Maas/Maashaven
2,4 1,9 2,3 5,4 3,0
1,4 1,6 2,0 0,9 0,0
1,2 0,5 2,5 -3,7 3,1
2,4 1,1 -3,4 1,8 9,4
Roermond-Oost Roermondse Veld Vrijveld
5,4 8,1 1,0
7,4 10,9 0,9
0,6 0,4 1,3
1,7 2,0 0,4
Roermond-Zuid Kapel-Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o.
2,4 1,6 5,8 1,9
0,0 -2,0 1,4 1,1
0,9 11,9 5,2 0,1
0,1 0,2 2,7 0,0
Maasniel Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld/Broekhin De Wijher e.o.
4,6 3,4 6,6 5,8 4,6
5,6 6,6 10,0 6,5 0,8
1,2 0,6 -0,1 11,3 -0,1
1,7 33,0 0,5 -22,4 1,6
11,0 27,8 11,7 7,7
11,8 26,7 15,8 6,7
8,8 10,1 10,7 8,5
-5,0 22,9 11,1 -7,6
Donderberg/Hoogvonderen Sterrenberg Hoogvonderen
7,0 2,7 9,0
6,2 0,0 8,8
3,7 4,3 3,6
-2,3 -6,8 -0,8
Asenray Asenray + buitengebied Moethagen/Hertenpael
10,4 8,1 28,1
2,1 5,1 -10,5
17,3 3,9 62,3
14,7 4,6 28,5
Herten Ool Herten Merum Rijksweg
10,3 8,9 6,6 20,6 5,6
3,5 5,6 6,1 2,0 0,0
4,2 7,5 -0,9 21,0 4,2
-7,6 -1,2 -11,0 -2,9 -7,2
Swalmen Swalmen Centrum Swalmen/Heistraat en Kroppestraat Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Verspreide Huizen
8,4 7,1 3,5 14,6 14,1 7,8 17,4 6,1
6,9 4,0 9,8 0,0 13,6 9,7 12,3 -2,4
3,0 0,6 4,9 8,0 14,4 1,8 9,1 10,0
0,6 -0,9 3,3 -2,0 18,9 1,1 -1,9 0,0
5,0
3,9
1,6
0,9
Donderberg/Roosendael Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
Gemeente Roermond
N.B. Exclusief Landbouwtellingen. Bron: Etil (VRL), 2012.
28
Gegevens over 2007-2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
49
Bijlage 6e Vestigingen- en werkgelegenheidsontwikkeling per vestigingsmilieu, 2010-2011 (peildatum: 1 april)29 Vestigingen
Werkzame personen
2010
2011
’10-’11 abs
2010
2011
’10-’11 abs
%
Bedrijventerreinen Stedelijk terrein Logistiek-/industrieel terrein Bedrijventerrein landelijk gebied
382 156 146 80
387 161 144 82
5 5 -2 2
12.317 6.340 5.292 685
12.643 6.681 5.285 677
326 341 -7 -8
2,6 5,4 -0,1 -1,2
Stedelijke dienstenterrein Stedelijk dienstenterrein (K) Stedelijk dienstenterrein (R)
274 59 215
271 56 215
-3 -3 0
4.172 1.459 2.713
4.177 1.493 2.684
5 34 -29
0,1 2,3 -1,1
Winkelgebied Stadscentrum Ondersteunend centrum Kernverzorgend centrum
766 563 151 52
788 573 162 53
22 10 11 1
4.960 3.808 948 204
4.996 3.848 944 204
36 40 -4 0
0,7 1,1 -0,4 0,0
1.422
1.446
24
21.449
21.816
367
1,7
Totaal
Bron: Etil (VRL), 2012.
29
Gegevens over 2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
50
Bijlage 6f Vestigingen en werkgelegenheid naar werklocaties, 2010-2011 (peildatum: 1 april)30 Vestigingen 2010
2011
Werkzame personen ’10-’11 Abs.
2010
2011 Abs.
’10-’11 In %
Bedrijventerreinen: Roerstreek Zuid Merum Maalbroek Willem-Alexander Spickerhoven I Spickerhoven II Heystert Kitskensberg Reubenberg Breden Ars Boutestraat Roerstreek Noord Pr. Bernhardstr. (Gebroek Heide) Oosthoven
382 26 42 2 83 25 36 6 9 69 9 1 63 5 6
387 30 41 2 80 26 36 7 9 71 9 1 64 6 5
5 4 -1 0 -3 1 0 1 0 2 0 0 1 1 -1
12317 790 618 2 1312 3898 563 25 181 637 46 110 3980 138 17
12643 788 566 2 1257 4324 567 25 144 626 49 110 4028 141 16
326 -2 -52 0 -55 426 4 0 -37 -11 3 0 48 3 -1
2,6 -0,3 -8,4 0,0 -4,2 10,9 0,7 0,0 -20,4 -1,7 6,5 0,0 1,2 2,2 -5,9
Stedelijke dienstenterreinen: Vrijveld (SD) Broekhin (SD) Stationsomgeving Roermond (SD) Designer Outlet Roermond (SD) Zuiveringsschap Roermond (SD) Slachthuistraat (SD) Buitenop (SD) Herten-Mussenberg (SD) Merummer Poort (SD) Retailpark Roermond (SD) Huis- en Tuinboulevard (SD) Outdoor Center Roermond (SD)
274 30 24 11 133 4 11 13 9 11 20 7 1
271 27 29 11 132 4 6 15 9 11 19 7 1
-3 -3 5 0 -1 0 -5 2 0 0 -1 0 0
4172 263 592 188 1107 214 324 484 167 82 591 125 35
4177 238 264 171 1394 213 299 547 175 88 584 169 35
5 -25 -328 -17 287 -1 -25 63 8 6 -7 44 0
0,1 -9,5 -55,4 -9,0 25,9 -0,5 -7,7 13,0 4,8 7,3 -1,2 35,2 0,0
Winkelgebieden: Roermond-Centrum Herten Maasniel WC Donderberg WC Roermondseveld Swalmen
766 563 16 74 17 44 52
788 573 18 79 15 50 53
22 10 2 5 -2 6 1
4960 3808 213 429 130 176 204
4996 3848 174 454 122 194 204
36 40 -39 25 -8 18 0
0,7 1,1 -18,3 5,8 -6,2 10,2 0,0
1.422
1.446
24
21.449
21.816
367
2
Totaal
Bron: Etil (VRL), 2012.
30
Gegevens over 2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
51
Bijlage 7 Vestigingen- en werkgelegenheidsstructuur en –ontwikkeling toeristisch-recreatieve sector, 2010-2011 (peildatum: 1 april)31 Activiteiten- SBIGroepen Code Omschrijving 1. Detailhandel/groothandel 4730 Benzinestations 47642 Winkels in watersportartikelen 47643 Winkels sportartikelen 47644 Winkels kampeerartikelen 47722 Winkels lederwaren en reisart. 47781 Winkels in foto art. 2. Logiesverstrekking 55101 Hotel-restaurants 55102 Hotels 55201 Verh.v.vakantiehuisjes/appart. 5530 Kampeerterreinen 3. Eet- en drinkgelegenheden 56101 Restaurants 56102 Cafetaria's, lunchrooms, e.d. 56103 IJssalons 5630 Cafés 4. Vervoer 4910 Personenvervoer per spoor 4932 Vervoer per taxi 49391 Ongeregeld personenvervoer 5030 Binnenvaart (passagiersvaart) 5110 Personenvervoer door de lucht 5222 Dienstverl.voor vervoer water 7911 Reisbemiddeling 7912 Reisorganisatie 5. Cultuur, recreatie en amusement 5914 Bioscopen 7990 Informatie gebied toerisme 85519 Overig sport-/recreatieonderw. 90011 Beoefening van podiumkunst 90013 Circus en variété 90041 Theaters en schouwburgen 91021 Musea 91022 Kunstgalerieën/-expositier. 93211 Pret- en themaparken 93212 Kermisattracties 6. Sport 93111 Zwembaden 93112 Sporthallen, sportzalen 93119 Overige sportaccommodaties 93125 Paardensport en maneges 9313 Fitnesscentra 93143 Kracht- en vechtsport 93146 Sportscholen 93195 Organiseren v.sportevenementen 93196 Overkoepelende organen 93291 Jachthavens 7. Overig 3012 Bouw v.sport-/recreatievaart. 77111 Verhuur personenauto’s 8230 Organiseren v.congressen e.d. 92009 Exploitatie speelautomaten 93299 Overige recreatie n.e.g. 9604 Sauna's, solaria, baden e.d. Totaal
Weging 2010 Werkg. abs 45 10% 11 100% 10 100% 11 100% 3 30% 7 30% 3 15 100% 4 100% 1 100% 2 100% 8 212 100% 59 100% 59 100% 5 100% 89 39 10% 1 10% 12 100% 1 10% 3 10% 1 10% 1 100% 17 100% 3 71 100% 2 100% 4 100% 14 100% 21 100% 10 100% 1 100% 1 100% 8 100% 1 100% 9 33 30% 2 30% 4 30% 3 30% 8 100% 1 30% 3 30% 2 30% 4 30% 2 100% 4 44 100% 6 10% 2 100% 2 100% 2 100% 10 100% 22 459
Vestigingen 2011 '10/'11 abs % 44 -2,2 10 -9,1 10 0,0 11 0,0 2 -33,3 8 14,3 3 0,0 16 6,7 5 25,0 0 -100,0 3 50,0 8 0,0 217 2,4 67 13,6 59 0,0 5 0,0 86 -3,4 39 0,0 1 0,0 12 0,0 2 100,0 3 0,0 1 0,0 1 0,0 16 -5,9 3 0,0 82 15,5 2 0,0 5 25,0 16 14,3 27 28,6 12 20,0 1 0,0 1 0,0 9 12,5 1 0,0 8 -11,1 30 -9,1 2 0,0 4 0,0 2 -33,3 8 0,0 2 100,0 3 0,0 2 0,0 2 -50,0 1 -50,0 4 0,0 48 9,1 6 0,0 2 0,0 2 0,0 2 0,0 13 30,0 23 4,5 476 3,7
Werkgelegenheid 2010 2011 '10/'11 abs abs % 201 208 3,7 7 6 -7,2 27 27 0,0 108 119 10,2 49 43 -12,2 8 11 37,0 2 2 0,0 82 100 22,0 62 78 25,8 1 0 -100,0 3 5 66,7 16 17 6,3 1.146 1.181 3,1 467 443 -5,1 346 384 11,0 23 7 -69,6 310 347 11,9 151,5 162,5 7,3 1 1 0,0 22 23 4,6 54 61 13,0 0 0 0,0 0 0 0,0 0 0 0,0 57 58 1,8 17 19 11,8 255 256 0,4 23 25 8,7 10 11 10,0 15 16 6,7 22 30 36,4 12 14 16,7 134 125 -6,7 10 6 -40,0 14 15 7,1 2 2 0,0 13 12 -7,7 125 131 4,3 6 6 0,0 4 4 -7,7 8 8 0,0 4 4 0,0 80 83 3,8 1 1 0,0 1 1 0,0 3 2 -50,0 2 0 -85,7 16 22 37,5 192 196 2,1 15 15 0,0 4 3 -22,7 15 14 -6,7 27 27 0,0 12 21 75,0 119 116 -2,5 2.153 2.235 3,8
Bron: Etil (VRL), 2012 c.f. afbakening NRIT.
31
Gegevens over 2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
52
Bijlage 8 Personeelskrapte voor elementaire, lagere, middelbare en hogere beroepsgroepen, Limburg en Midden-Limburg, eind 2016 Beroepen Elementaire beroepen
Limburg Groot
Midden-Limburg groot
Enige Groot Groot Groot Groot Groot Groot Groot Groot Groot Groot Groot Enige
enige groot groot groot zeer groot groot groot groot groot groot groot groot groot
Middelbare agrarische beroepen Middelbare technische beroepen Middelbare bouwkundige beroepen Middelbare metaal- en elektrotechnische beroepen Middelbare overige industriële beroepen Middelbare transportberoepen Middelbare (para) medische beroepen Middelbare administratieve beroepen Middelbare commerciële en verkoopberoepen Middelbare jur., bestuurlijke en beveiligingsberoepen Middelbare taalkundige, culturele beroepen Middelbare sociaal-maatschappelijke beroepen Middelbare verzorgende beroepen Middelbare dienstverlenende beroepen
Groot Groot Groot Groot Groot Enige vrijwel geen vrijwel geen Enige vrijwel geen Enige vrijwel geen vrijwel geen vrijwel geen
groot groot groot groot groot groot vrijwel geen enige enige enige enige vrijwel geen vrijwel geen vrijwel geen
Hogere pedagogische beroepen Hogere landbouwkundige beroepen Hogere technische beroepen Hogere bouwkundige beroepen Hogere metaal- en elektrotechnische beroepen Hogere overige industriële beroepen Hogere transportberoepen Hogere (para) medische beroepen Hogere administratieve beroepen Hogere commerciële en economische beroepen Hogere juridische, bestuurlijke en beveiligingsberoepen Hogere taalkundige, culturele beroepen Hogere sociaal-maatschappelijke beroepen Hogere verzorgende beroepen Managers (HBO werk- en denkniveau)
zeer groot vrijwel geen groot groot groot enige groot enige enige vrijwel geen vrijwel geen enige vrijwel geen vrijwel geen enige
zeer groot vrijwel geen groot groot groot enige groot enige enige enige vrijwel geen enige vrijwel geen vrijwel geen enige
Lagere niet-specialistische beroepen Lagere agrarische beroepen Lagere technische beroepen Lagere bouwkundige beroepen Lagere metaal- en elektrotechnische beroepen Lagere overige industriële beroepen Lagere transportberoepen Lagere (para) medische beroepen Lagere administratieve beroepen Lagere commerciële en verkoopberoepen Lagere beveiligingsberoepen Lagere verzorgende beroepen Lagere dienstverlenende beroepen
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
53
Bijlage 9 Pendelmatrix Roermond 2010 (peildatum: 1 april) Inkomende pendel
Beek Beesel Bergen Brunssum Echt Susteren Eijsden-Margraten Gennep Gulpen Wittem Heerlen Horst a/d Maas (excl. Meerlo-Wanssum) Kerkrade Landgraaf Leudal Maasgouw Maastricht Meerssen Mook en Middelaar Nederweert Nuth Onderbanken Peel en Maas Roerdalen Schinnen Simpelveld Sittard-Geleen Stein Vaals Valkenburg Venlo Venray (excl. Meerlo-Wanssum) Voerendaal Weert
Pendelsaldo
In %
Abs.
In %
Abs.
134 837 30 252 1.635 56 2 51 406 158 152 204 2.988 2.194 430 97 4 263 58 53 596 3.620 121 33 1.084 208 16 54 897 105 67 797
64 277 6 43 517 3 6 5 287 176 23 14 854 697 520 26 2 51 25 2 185 623 2 7 667 108 0 18 1403 155 2 793
70 560 24 209 1.118 53 -4 46 119 -18 129 190 2.134 1.497 -90 71 2 212 33 51 411 2.997 119 26 417 100 16 36 -506 -50 65 4
284 0
0,2 1,1 0,0 0,2 2,0 0,0 0,0 0,0 1,1 0,7 0,1 0,1 3,3 2,7 2,0 0,1 0,0 0,2 0,1 0,0 0,7 2,4 0,0 0,0 2,6 0,4 0,0 0,1 5,4 0,6 0,0 3,0 6,4 1,2 3,5 1,1 0,0
10.754
41,2
8.788
Noord-Brabant Gelderland Overige Provincies
796 114 146
Duitsland België
430 454
0,4 2,4 0,1 0,7 4,7 0,1 0,0 0,1 1,2 0,5 0,4 0,6 8,6 6,3 1,2 0,3 0,0 0,8 0,2 0,2 1,7 10,4 0,3 0,1 3,1 0,6 0,0 0,2 2,6 0,3 0,2 2,3 2,3 0,3 0,4 1,2 1,3
19.542
56,0
Totaal
Uitgaande pendel
Abs.
1.672 313 924
-876 -199 -778 146 454
a Aantal inkomende pendelaars afgezet tegen het totaal aantal arbeidsplaatsen in Roermond (34.912). b Aantal uitgaande pendelaars afgezet tegen het totaal aantal werkende inwoners van Roermond (26.121). Bron: Etil (VRL), 2011.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
54
Bijlage 10 Aanbodontwikkeling bedrijfsonroerendgoed, 2010-2012
Meting 1-1-2010 1-4-2010 1-7-2010 1-10-2010 1-1-2011 1-4-2011 1-7-2011 1-10-2011 1-1-2012
Winkels 48 42 42 43 40 49 51 62 58
Aantal objecten Kantoren Bedrijven Totaal 56 31 135 54 29 125 57 33 132 60 31 134 60 29 129 65 37 151 68 37 156 66 30 158 69 32 159
Winkels 13.033 12.546 12.696 13.020 11.495 15.107 15.301 18.746 18.515
Aantal m2 Kantoren Bedrijven 42.580 63.512 43.445 64.208 40.860 60.873 34.691 56.913 35.955 56.365 39.748 59.988 40.018 60.030 42.307 42.560 42.225 41.568
Bron: Etil (BOG-monitor), 2012.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
55
Totaal 119.125 120.199 114.429 104.624 103.815 114.843 115.349 103.613 102.308
Bijlage 11 Referentieset branche-indeling detailhandel Voedings- en genotmiddelen Aardappelen, groente en fruit Brood en banket Buitenlandse levensmiddelen Vlees- en vleeswaren Alcoholhoudende dranken Tabaksproducten Pompstations, stationswinkel Algemene levensmiddelen < 401 m² wvo Supermarkten > 400 m² wvo Overige voedings- en genotmiddelen Kleding, modeartikelen en textiel Baby- en kinderkleding Bodyfashion Textielsupermarkten Damesbovenkleding Herenbovenkleding Bovenkleding algemeen assortiment Overige kleding en textiel Schoenen, lederwaren en reisartikelen Persoonlijke verzorging Drogisterij-artikelen Goud, zilver en uurwerken Optische artikelen Wonen en woninginrichting Meubelen en woninginrichting Tegels en vloeren Verlichting Keukens, badkamers en sanitair Kunst en antiek Overig meubelen en woninginrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Fotografische artikelen Wit- en bruingoed Telecommunicatieapparatuur Computers Doe-het-zelf Bouwmarkten Overig Doe-het-zelf Vrije tijd en educatie DIBEVO Sport- en kampeerartikelen Speelgoed Bloemen en planten Tuincentra Kantoor/schoolbenodigdheden, boeken, tijdschriften Fietsen Videotheken, beeld- en geluidsdragers Overige vrije tijd en ecudatie Warenhuizen Kleine warenhuizen 759-3.500 m² wvo Middelgrote warenhuizen 3.01-7.00 m² wvo Overige detailhandel non-food n.e.g.
Bron: De referentieset 2002, een nieuwe standaard; Definities van veel gebruikte begrippen en een dwarsdoorsnede van het Nederlandse winkelaanbod in winkelgebiedtypen; HBD (2002).
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
56
Bijlage 12a Winkels naar wijk, 2010-2011 (peildatum: 1 april)32 Vestigingen
Werkzame Personen
m² winkelvloeropppervlakte
2010
2011
10-'11
2010
2011
10-'11
2010
2011
10-'11
Abs.
Abs.
In %
Abs.
Abs.
In %
Abs.
Abs.
In %
419 36 383
421 37 384
0,5 2,8 0,3
2.672 605 2.067
2.799 608 2.191
4,8 0,5 6,0
84.411 12.346 72.065
88.922 11.760 77.162
5,3 -4,7 7,1
Roermond-Oost Food Non-food
38 7 31
37 8 29
-2,6 14,3 -6,5
201 40 161
184 42 142
-8,5 5,0 -11,8
37.140 1.441 35.699
35.010 1.501 33.509
-5,7 4,2 -6,1
Roermond-Zuid Food Non-food
26 6 20
28 6 22
7,7 0,0 10,0
71 24 47
74 25 49
4,2 4,2 4,3
4.732 1.591 3.141
4.969 1.622 3.347
5,0 1,9 6,6
Maasniel Food Non-food
66 20 46
64 20 44
-3,0 0,0 -4,3
810 398 412
817 410 407
0,9 3,0 -1,2
57.706 8.054 49.652
52.387 8.094 44.293
-9,2 0,5 -10,8
Donderberg/Roosendael Food Non-food
13 8 5
11 6 5
-15,4 -25,0 0,0
118 96 22
113 91 22
-4,2 -5,2 0,0
2.615 1.930 685
2.596 1.911 685
-0,7 -1,0 0,0
Donderberg/Hoogvonderen Food Non-food
10 1 9
6 1 5
-40,0 0,0 -44,4
44 29 15
36 30 6
-18,2 3,4 -60,0
5.327 1.000 4.327
1.751 1.000 751
-67,1 0,0 -82,6
Asenray Food Non-food
14 5 9
15 5 10
7,1 0,0 11,1
170 40 130
211 40 171
24,1 0,0 31,5
15.305 2.265 13.040
15.405 2.265 13.140
0,7 0,0 0,8
Herten Food Non-food
29 9 20
28 9 19
-3,4 0,0 -5,0
214 167 47
250 206 44
16,8 23,4 -6,4
4.951 1.411 3.540
4.612 1.242 3.370
-6,8 -12,0 -4,8
Swalmen Food Non-food
35 12 23
39 12 27
11,4 0,0 17,4
209 129 80
213 136 77
1,9 5,4 -3,8
7.953 2.870 5.083
9.193 2.894 6.299
15,6 0,8 23,9
Totaal Food Non-food
650 104 546
649 104 545
-0,2 0,0 -0,2
4.509 1.528 2.981
4.697 1.588 3.109
4,2 220.140 214.845 3,9 32.908 32.289 4,3 187.232 182.556
-2,4 -1,9 -2,5
Centrum Food Non-food
Exclusief ‘apotheken’, ‘detailhandel niet in winkel’, ‘reparatie t.b.v. particulieren’ en ‘autodealers’. N.B. Een deel van de vastgoedgegevens is verkregen door ophoging. Daarom is het niet verantwoord om zonder controle de vastgoedgegevens op buurtniveau te presenteren en dienen de gegevens op wijkniveau – met uitzondering van het Centrum - dan ook met voorzichtigheid betracht te worden. Bron: Etil (VRL), 2012.
32
Gegevens over 2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
57
Bijlage 12b Winkels33 in belangrijke winkellocaties, 2010-2011 (peildatum: 1 april)34 Binnenstad Vestigingen W.P. 2010 2011 10-'11 2010 2011 10-'11 Abs. Abs. In % Abs. Abs. In % 30 30 0,0 416 415 -0,2 96 101 5,2 528 553 4,7 22 22 0,0 121 133 9,9 33 35 6,1 179 198 10,6 26 29 11,5 54 57 5,6 13 11 -15,4 85 81 -4,7 17 15 -11,8 65 65 0,0 1 1 0,0 5 3 -40,0 25 23 -8,0 114 108 -5,3 2 2 0,0 169 176 4,1 17 18 5,9 50 56 12,0 282 287 1,8 1.786 1.845 3,3
Voedings- en genotmiddelen Kleding, mode artikelen en textiel Schoenen, lederwaren en reisartikelen Persoonlijke verzorging Wonen en wooninrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Doe-het-zelf Vrijetijd en educatie Warenhuizen Overige detailhandel non-food Totaal
2010 Abs. 5.647 17.868 3.853 2.915 12.522 3.795 2.276 600 3.554 5.700 2.119 60.849
m² w.v.o.* 2011 10-'11 Abs. In % 5.580 -1,2 20.151 12,8 4.302 11,7 3.570 22,5 13.192 5,4 3.565 -6,1 1.644 -27,8 600 0,0 3.151 -11,3 5.700 0,0 1.958 -7,6 63.413 4,2
Designer Outlet Center (DOC)
Voedings- en genotmiddelen Kleding, mode artikelen en textiel Schoenen, lederwaren en reisartikelen Persoonlijke verzorging Wonen en wooninrichting Huishoudelijke artikelen Doe-het-zelf Vrijetijd en educatie Totaal
2010 Abs. 1 82 17 5 1 5 1 3 115
Vestigingen 2011 '10-'11 Abs. In % 2 100,0 81 -1,2 17 0,0 5 0,0 0 -100,0 4 -20,0 1 0,0 3 0,0 113 -1,7
W.P. 2011 Abs. 12 675 116 30 0 19 8 43 903
2010 Abs. 11 624 98 26 2 25 5 39 830
'10-'11 In % 9,1 8,2 18,4 15,4 -100,0 -24,0 60,0 10,3 8,8
2010 Abs. 47 14.129 2.768 252 135 560 250 565 18.706
m² w.v.o.* 2011 '10-'11 Abs. In % 122 159,6 16.805 18,9 3.213 16,1 252 0,0 0 -100,0 792 41,4 250 0,0 565 0,0 21.999 17,6
Noord Oostelijke Stadsrand (Retail Park, Huis & Tuinboulevard en Outdoor Center)
Voedings- en genotmiddelen Wonen en wooninrichting Huishoudelijke artikelen Consumentenelectronica Doe-het-zelf Vrijetijd en educatie Overige detailhandel non-food Totaal
2010 Abs. 4 7 2 2 2 4 1 22
Vestigingen 2011 '10-'11 Abs. In % 4 0,0 7 0,0 2 0,0 2 0,0 2 0,0 4 0,0 0 -100,0 21 -4,5
2010 Abs. 242 50 51 111 64 129 1 648
W.P. 2011 Abs. 236 58 53 101 95 139 0 682
'10-'11 In % -2,5 16,0 3,9 -9,0 48,4 7,8 -100,0 5,2
m² w.v.o.* 2010 2011 '10-'11 Abs. Abs. In % 5.460 5.460 0,0 15.110 10.390 -31,2 2.000 2.000 0,0 6.000 6.000 0,0 10.384 10.384 0,0 21.800 21.800 0,0 1.000 0 -100,0 61.754 56.034 -9,3
* WVO: winkelvloeroppervlakte, dit is de ruimte bestemd voor verkoop binnen het gebouw, exclusief eventuele opslag-, kantoor- of parkeerruimte.
Horeca belangrijke winkellocaties 2010 Abs. Binnenstad Designer Outlet Center Noord Oostelijke Stadsrand Totaal
Vestigingen 2011 Abs.
'10-'11 In %
2010 Abs.
W.P. 2011 Abs.
'10-'11 In %
97 11 6
100 11 6
3,1 0,0 0,0
558 226 62
578 242 64
3,6 7,1 3,2
114
117
2,6
846
884
4,5
Bron: Etil (VRL), 2012.
33 34
Exclusief ‘apotheken’, ‘detailhandel niet in winkel’, ‘reparatie t.b.v. particulieren’ en ‘autodealers’. Gegevens over 2010 zijn met terugwerkende kracht gecorrigeerd.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
58
Bijlage 13 Woningbestand naar wijk en buurt, ontwikkeling 2011 Woningbestand 1-1-2012
WOZ-waarde 1-1-2012 € 1.000
Centrum Binnenstad Roerzicht-Voorstad Roer-Roer-Zuid Maas/Maashaven
5.501 3.030 1.314 891 266
219 185 255 279 237
Roermond-Oost Roermondse Veld Vrijveld
3.070 2.159 911
145 143 149
Roermond Zuid Kapel-Muggenbroek De Kemp Kitkensberg e.o.
2.530 958 998 574
Maasniel Kern Maasniel Leeuwen Tegelarijeveld-Broekhin De Wijher e.o.
Buurt
Ontwikkeling woningbestand 2011 Toevoegingen Onttrekkingen Saldo
60 59 1
6 6 0
54 53 1
162 191 125 179
42 16 25 1
0 0 0 0
42 16 25 1
3.315 1.596 438 989 292
202 196 233 142 393
19 17 1
1 0 1
18 17 0
1
0
1
Donderberg/Roosendael Componistenbuurt Vliegeniersbuurt Kastelenbuurt
2.083 673 555 855
144 107 135 179
18 18
0 0
18 18
Donderberg/Hoogvonderen Planetenbuurt Hoogvonderen
2.330 887 1.443
152 112 177
377 308 69
256 274 171
22 22
1 1
21 21
Herten Ool Herten35 Merum Rijksweg
2.859 111 1.431 1.260 57
241 346 223 251 264
52 1 49 2
1 0 1 0
51 1 48 2
Swalmen Swalmen Centrum Swalmen/Heistraat en Kroppestraat Heide Asselt Martin Giessen-Bosstraat Boukoul Verspreide Huizen
3.871 824 1.150 239 89 1.022 411 136
202 203 174 240 325 192 231 279
13
2
11
6 5 2
1 0 1
5 5 1
226
11
215
Asenray Asenray + buitengebied Moethagen-Hertenpael
Totaal 25.936 191 N.B. Exclusief recreatiewoningen, wooneenheden en bijzondere woonvormen.
Bron: WOZ-Monitor, Etil, CBS, 2012.
35
Inclusief Oolderveste.
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
59
E,til Witmakersstraat 10, 6211 JB Maastricht Postbus 1016, 6201 BA Maastricht T 043-3506280 F 043-3506281 E
[email protected] W www.etil.nl
Sociaal Economische Verkenning Roermond 2012
60