PROEFSTATION VOOR DE RWBDVEEHOUDEIUJ
Snijmais in de rundveevoeding in Frankrijk
Viml.lag van een studiemis in april 1973
k D. Oostendarp br. Ir. IJ. S. Bijpkema Ir. S. S&*g .
e
.
,I ,
I.,'
c
,
.
I
J
,
EtARFaqnau
4
"
PROEFSTATION VOOR D E R U m V E E H O U D E R I J
SNIJMAIS SN BE RUNDVEEVOEDING IN F U N K R I J K
Verslag van een studiereis in a p r i l 1973
I r . D. Oosteizdorp, Landbouwkundig B u r e a u d e r N e d e r l a n d s e C t i k s t o f m e s t ~ t o f f e nI n d u s t r i e D r . I r . IJ. S. Rijpkerna, Instituut v o o r Veevoedingsonderzoek "Hoorn" I r . S. Sclrukking, P r o e f s t a t i o n voor de Rundveehouderij
R A P P O R T N R 18
DECEMBER 1 9 7 3
INHOUDSOPGAVE
BLZ,
1. INLEIDING
5
2. T E E L T EN CONSERVERING VAN MAIS
6
3. VERTEERBAARHEID EN V O E D E R W u m E
8
3. 1. V e r s e m a i s 3, 2. S n i j m a i s s i l a g e 3. 3. Invloed v a n u r e u m op v e r t e e r b a a r h e i d e n v o e d e r w a a r d e 4. SN1JMAISKUIL VOOR MELKKOEIEN
8
9 2O 12
4. 1. Voeder o p n a m e
12
4.2. E n k e l e r e c e n t e v o e d e r p r o e v e n m e t m e l k v e e
l3
5. TOEPASSING VAN UREUM IN SNIJMAISRANTSOENEN
27
5. 1. U r e u m t m i n e r a l e n i n k o r r e l v o r m
17
5.2. U r e u m -t m i n e r a l e n i n p o e d e r v o r m
18
5. 3. U r e u m -t m i n e r a l e n i n o p g e l o s t e v o r m
18
5.4. A m m o n i a k -t m i n e r a l e n i n m e l a s s e
18
5. 5, T o e g e p a s t e h o e v e e l h e d e n u r e u m
18
5.6. Invloed v a n u r e u m op h e t i n k u i l r e s u l t a a t
19
5. 7. U r e u m i n m e l k v e e r a n t s o e n e n
21
5. 8. U r e u m i n v l e e s v e e r a n t s o e n e n
22
6. ZELFVOED ERING VAN SN1JMAISSILAGE
23
7. MAIS IN H E T RANTSOEN VOOR VLEESVEE
25
7. 1. S n i j m a i s s i l a g e
25
7. 2. M a i s k o l v e n e n k o r r e l m a i s
26
7. 3. K u n s t m a t i g g e d r o o g d e s n i j m a i s
26
8. SAMENVATTING/SUMMARY
28
9. LITERATUUR
34
1.
INLEIDING
De t e e l t van m a i s , e n wel i n h e t bijzonder d i e van m a i s om in t e kuilen, heeft d e l a a t s t e j a r e n i n Nederland e e n e n o r m e vlucht genomen. Bedroeg d e totale oppervlakte m a i s i n 1970 nog m a a r 6400 h a , in 1972 was d i t bijna 30. 008 ha, t e r w i j l d e voorlopige c i j f e r s voor 1973 zelfs bijna 50. 000 ha aangeven. Het aandeel van snijrnaissilage i n het r a n t s o e n voor rundvee n e e m t i n d i v e r s e s t r e k e n v a n ons land e n wel s p e c i a a l i n d e zandgebieden d a n ook snel. toe. E r z i j n r e e d s vele bedrijven w a a r h e t ruwvoer i n het r a n t s o e n nagenoeg geheel of zelfs h e l e m a a l uit s n i j m a i s k u i l b e s t a a t . E r r i j z e n dan vele v r a g e n t. a. v. d e aanvulling v a n het r a n t s o e n m e t eiwit, m i n e r a l e n e n m e t a n d e r ruwvoer (hooi), Vooral d e aanvulling v a n e e n uit s n i j m a i s kuil bestaand ruwvoeder r a n t s o e n m e t u r e u m of e e n a n d e r e niet eiwit - s t i k stofbron i s m o m e n t e e l nogal eens e e n punt v a n d i s c u s s i e . D a a r n a a s t b e s t a a t e r i n enkele s t r e k e n van ons land g r o t e belangstelling voor de zelfvoedering van snijmaiskuil. Ook t. a. v. dit v o e r s y s t e e m liggen e r d i v e r s e v r a g e n m . b. t. d e toepasbaarheid e r v a n voor d i v e r s e groepen rundvee (melkgevende en droogstaande koeien, jongvee e n v l e e s v e e ) , de aanvulling v a n het r a n t s o e n , d e v r e e t b r e e d t e p e r d i e r , optimale afmetingen e n bouwwijze v a n d e s i l o e. d. In enkele a n d e r e landen van Europa, s p e c i a a l i n F r a n k r i j k , b e s t a a t a l v e e l m e e r e r v a r i n g m e t het v o e r e n van s n i j m a i s a a n rundvee e n i s ook e e n a a n t a l j a r e n v r i j intensief onderzoek v e r r i c h t op dit t e r r e i n . Het l e e k d a a r o m nuttig enkele onderzoek-instellingen i n F r a n k r i j k t e bezoeken teneinde van de betreffende o n d e r z o e k e r s en s p e c i a l i s t e n hun bevindingen t e h o r e n , m e t hen van gedachten t e w i s s e l e n o v e r d e z e m a t e r i e e n hun v i s i e op toekomstige ontwikkelingen t e v e r n e m e n . Aan d e z e s t u d i e r e i s d i e plaats vond van 2 t / m 6 a p r i l 1973 n a m e n deel: i r . D. Oostendorp van h e t Landbouwkundig Bureau d e r Nederlandse Stikstof - m e s t s t o f f e n I n d u s t r i e d r . i r . IS. S. Rijpkema van h e t Instituut voor Veevoedingsonderzoek "Hoorn" ir. S. Schukking v a n het P r o e f s t a t i o n voor de Rundveehouderij. In F r a n k r i j k w e r d e n d e volgende instituten bezocht: Institut Technique d e 1'Elevage Bovin (ITEB) t e P a r i j s , Maison Nationale d e s E l e v e u r s 149, r u e d e B e r c y , P a r i s l z e , Institut Technique d e s C é r é a l e s e t d e s l o u r r a g e s t e Boigneville, C e n t r e d e R e c h e r c h e s Z oötechniques e t ~ é t é r i n a i r e s ,t e Theix ( C l e r m o n t -
err rand). Tevens w e r d i n Noord-West F r a n k r i j k i n d e buurt van C a m b r a i t e z a m e n m e t d e plaatselijke b.edrijfsvoorlichter e e n bezoek g e b r a c h t a a n e e n b e d r i j f , dat voor wat b e t r e f t d e zelfvoedering van s n i j m a i s k u i l , r e p r e s e n tief w a s voor e e n a a n t a l bedrijven i n d i e s t r e e k . Op de h e e n r e i s w e r d nog e e n k o r t bezoek gebracht a a n het R i j k s s t a tion voor Veevoeding t e Gontrode (Belgie) w a a r van gedachten w e r d gewiss e l d m e t de h e r e n Buysse ( d i r e c t e u r ) e n Boucque o v e r h e t d a a r lopende onderzoek, dat ook voor e e n b e l a n g r i j k d e e l betrekking heeft op m a i s i n een of a n d e r e v o r m .
2.
T E E L T @N C O N S E R V E R I N G VAN MAIS
Be b e l a n g s t e l l i n g voor d e s n i j m a i s t e e l t is de l a a t s t e j a r e n ook i n F r a n k r i j k s t e r k toegenomen, Bit blijkt duidelijk u i t de g e g e v e n s i n t a b e l 1. T a b e l 1 . A a n t a l ha s n i j m a i s i n F r a n k r i j k (10).
T e v e n s w e r d e r i n F r a n k r i j k i n 19'72 ca. 1.900. 000 h a k o r r e l m a i s verbouwd. I n 1968 b e d r o e g d e o p p e r v l a k t e k o r r e l m a i s c a . 1.000. 000 ha. Ook h i e r b i j i s d u s s p r a k e v a n f o r s e u i t b r e i d i n g v a n h e t a r e a a l . F r a n k r i j k kan m o m e n t e e l d a n ook r u i m s c h o o t s i n d e e i g e n behoefte a a n k o r r e l m a i s v o o r z i e n e n e r i s z e l f s s p r a k e v a n e e n b e h o o r l i j k e e x-p o r t n a a r d e a n d e r e EEG-landen, d i e v r i j w e l a l l e m a a l e e n t e k o r t hebben. De l c o r r e l m a i s w o r d t d o o r g a a n s gedroogd e n v a a k g e s c h i e d t dit nog buiten i n d r o o g r e n n e n . C o n s e r v e r i n g v a n kor r e l m a i s d o o r m i d d e l v a n e n s i l e r e n of m e t behulp v a n propionzuur w o r d t i n d e p r a k t i j k nauwelijks t o e g e p a s t o m d a t m e n d e z e m e t h o d e n (nog) t e d u u r vindt, Wel. n e e m t d e belangs t e l l i n g v o o r m a i s k o l v e n s i l a g e toe. S p e c i a a l voor v l e e s v e e v e r w a c h t m e n van d i t produkt enig p e r s p e c t i e f . De s n i j m a i s w o r d t g r o t e n d e e l s g e ë n s i l e e r d . A l l e e n i n e n k e l e akkerbouwgebieden w o r d t ook s n i j m a i s k u n s t m a t i g gedroogd. De b e l a n g r i j k s t e s n i j m a i s r a s s e n z i j n I n r a 258, Anjou 210 e n Dekalb 216. I n d e m e e s t e s t r e k e n van F r a n k r i j k w o r d t d e s n i j m a i s r i j p e r e n i s het d r o g e - s t o f g e h a l t e b i j d e oogst h o g e r d a n i n N e d e r l a n d . A l l e e n i n h e t n o o r d e n e n n o o r d w e s t e n v a n F r a n k r i j k komt de s n i j m a i s s i l a g e v o o r w a t b e t r e f t droge-stoí'gehalte e n s a m e n s t e l l i n g goed o v e r e e n m e t d i e i n ons land. I n d e r e s t v a n F r a n k r i j k bevat e e n goede m a i s k u i l e c h t e r m i n i m a a l 30% d r o g e stof, t e r w i j l h e t k o l f p e r c e n t a g e ( = kolf -t s c h u t b l a d e r e n ! ) c a . 65% b e d r a a g t , h e t g e e n o v e r e e n k o m t m e t e e n kolfper cerrtage ( z o n d e r s c h u t b l a d e r e n ) van 57 à 58% i n Nederland e n dus hoog i s , Ook d e o p b r e n g s t e n a a n d r o g e stof l i g g e n i n F r a n k r i j k gemiddeld w e l w a t h o g e r d a n i n N e d e r l a n d . O n d e r gu.nstige o m s t a n d i g h e d e n is e e n d r o g e s t o f o p b r e n g s t v a n 15 à 16 ton i n d e p r a k t i j k w e l m o g e l i j k . Gemiddeld w o r d t dit e c h t e r ook i n F r a n k r i j k z e k e r niet g e r e a l i s e e r d . De a f r i j p i n g v a n d e m a i s i n m i d d e n F r a n k r i j k vindt p l a a t s op e e n vroeger tijdstip en dus bij hogere t e m p e r a t u r e n en rneer licht dan hier t e lande. De d r o g e - s t o f p r o d u k t i e g a a t d a n b l i j k b a a r t i j d e n s d e a f r i j p i n g n o r m a a l d o o r , a l t h a n s volgens s o m m i g e p r o e f r e s u l t a t e n ( t a b e l 2) (6). Tabel 2. O o g s t t i j d e n p r o e f i n 1967 m e t Inra. 258 ( l e d e p a r t e r n e n t d e l l O i s e )
einde bloei
In het noorden van F r a n k r i j k r i j p t d e m a i s l a t e r af, doch ook d a a r s t r e e f t m e n e r -ar d e m a i s i n s e p t e m b e r r e e d s voldoende r i j p t e l a t e n worden door v r o e g r i j p e r a s s e n t e Kezen. Algemeen wordt geadviseerd d e m a i s voor silage p a s t e oogsten wanneer d e z e m i n i m a a l 3070 droge stof bevat. I n het noorden lukt dit d o o r gaans niet e n i n 19'92 was dit ook i n de r e s t van F r a n k r i j k niet het geval. Het oogsten van de snijmais geschiedt m e e s t a l door d e b o e r e n zelf, die dan doorgaans ook d e machine d a a r v o o r bezitten. In sommige gebieden zijn de machines eigendom van een cobperatie of inkuil-combinatie. Meestal wordt in F r a n k r i j k dan ook geoogst m e t 1 of 2 - r i j i g e veldhakselaars. De dag capaciteit bij het inkuilen i s d e r h a l v e niet gr oot en de oppervlakte m a i s per bedrijf gemiddeld nogal wat g r o t e r dan bij ons, zodat het vullen van een silo veelal enkele dagen duurt. Om b r o e i i n het m a t e r i a a l tijdens d e inkuilperiode zoveel mogelijk t e voorkomen wordt geadviseerd d e m a i s k o r t t e hakselen e n goed v a s t aan t e rijden. Gemiddeld mogen d e d e e l t j e s niet langer zijn d a n l c m e n deeltjes l a n g e r d a n 2 cm mogen ïaelemaaP niet voorkomen. Om a a n deze e i s te kunnen voldoen dient de theoretisch-: haksellengte 5 2. 6 m m t e zijn, moet de machine bovendien goed zijn afgesteld e n dienen de m e s s e n goed s c h e r p t e zijn. Kort hakselen heeft tevens het voordeel dat e r nagenoeg geen h e l e k o r r e l s m e e r i n d e silage voorkomen. De grote dichtheid van d e kuil i s v e r d e r gunstig voor d e benutting van d e silo. Het aantal kg droge stof p e r m 3 in sleufsilo's m e t ca. 2 m voerhoogte zou vaak nogal wat m e e r b e d r a gen dan d e 200 kg w a a r wij veelal m e e r e k e n e n e n kan zelfs oplopen tot r u i m 250 kg. Ook t e r voorkoming van broei tijdens d e vervoedering en t e r b e p e r king van de v e r l i e z e n a a n d r e g e stof i s e e n g r o t e dichtheid van de kuil z e e r zinvol, Veel s n i j m a i s wordt i n F r a n k r i j k nl. i n sleufsilo's ingekuild, terwijl de afdekking a l l e e n m e t plastiekzeilen geschiedt. Hoe dichter nu de kuil i s d e s t e g e r i n g e r i s de kans op b r o e i e n kantverliezen. T o r e n s i l o ' s a c h t m e n i n F r a n k r i j k t e duur voor opslag van kuilvoer, dit ondanks het feit d a t d e d r o g e - s t o f v e r l i e z e n i n t o r e n s i l o ' s 5- 1.07'0l a g e r zijn dan die in s l e u f s i l o ' s . Voor t o r e n s i l o ' s r e k e n t m e n m e t d r o g e - s t o f v e r liezen van 5-lO70, t e r w i j l voor s l e u f s i l o ' s ca. 15% wordt aangehouden. Het v e r s c h i l i n bouwprijs t u s s e n t o r e n - e n s l e u f s i l o ' s i s v r i j groot omdat sleufsilo's vaak door de boer zelf worden gebouwd. Ook voor zelfvoedering van maiskuil, e e n methode die i n F r a n k r i j k een z e k e r e populariteit geniet, i s e e n sleufsilo de aangewezen silo. Rijkuilen afgedekt m e t a l l e e n plastiek of plastiek t grond t r e f t m e n i n F r a n k r i j k niet v e e l aan.
3,
V E R T E E R B U M E I D E N VOEDERWAARDE
3. 1. V e r s e s ~ j m a i s - - - - - - - m - - - - - - -
Bij de proeven i n Theix bleek de v e r t e e r b a a r h e i d van d e o r g a n i s c h e @tofvan e e n bepaald gewas m a i s m a t e e n ds-gehalte > 2 5 % s l e c h t s weirrig t e v a r i ë r e n e n vrijwel onafhankelijk te z i j n van Bet rijpingsstadium, Be stijging van het kolfaandeel, waarvan d e v e r t e e r b a a r h e i d vrij constant b i j ongeveer 83% ligt, c o m p e n s e e r t d e daling van d e v e r t e e r b a a r h e i d v a n d e r e s t van de plant, die daalt van ca. 7 0 n a a r 55 6, 60%. B e gemiddelde v e r t e e r b a a r h e i d van. d e organische stof bij d e F r a n s e proeven m e t v e r s e s n i j m a i s was 71, l % , (5)- Met de formule van BREIREM wordt dan a l s volgt d e gemiddelde voederwaarde i n voeder eenheden berekend: v~/kg
=
2, 36 x vos') 1650
De uitkomst s c h o m m e % tgewoonlijk t u s s e n 0, 7 5 en 0, 80 (gemiddeld d& 7 6 ) , wat i n eetmeelwaarde uitgedrukt2 n e e r k o m t op 525 560 gzw/kg d s ( z i e ook par. 3 . 2 . ). Voorzover e r van een v a r i a t i e i n voederwaarde t u s s e n p a r t i j e n s n i j m a i s s p r a k e i s , hangt deze s a m e n m e t het kolfpercentage (op d s - b a s i s ) i n het r i j p e s t a d i u n ~ ,Het verband t u s s e n de verteringscoëfficiënt van de organische s t a f en het aangegeven kalfpercentage wordt w e e r gegeven door d e f o r m u l e (bij ds-gehalten i n d e totale plant > 27%): VCos
0, 69 x kolfpercentage -k 2 7 , 21.
:
E r kon geen verband worden aangetoond t u s s e n de v e r t e e r b a a r h e i d van d e organische stof en het ruwe-celstofgehaIte van d e plant a l s geheel. Met r u w e - c e l s t o f t r a j e c t was bij de onderzochte p a r t i j e n m a i s echter v r i j s m a l (15 à 20% s c i n de droge stof). Werd het t r a j e c t v e r b r e e d door het ruwecelstofgehalte van de gehele plant, van de kolven e n van de bladen e n s t e n g e l s afzonderlijk u i t t e z e t t e n tegen d e v e r t e e r b a a r h e i d van de o r g a n i s c h e stof in de b e t r e f f e n d e onderdelen, dan was e r wel e e n duidelijk verband aantoonbaar (4). Het gemiddelde vre-gehalte i n de d r o g e stof bij de proeven i n Theix was 5%. Het v r e - g e h a l t e was positief gecorrel.eerd m e t het r e - g e h a l t e volgens onder staande f o r m u l e : vre
(70)= r e (($1 -
3, 87 (in de droge staaf)
De gemiddelde ds-opname door s c h a p e n bij d e v e r t e r i n g s - e n opnameproeven m e t v e r s e snkjmais was l850 g / l 00 kg l. g. (= 1295 g d s bij e e n schaa,p van 7 0 kg). P e r p a r t i j snijmais bleek de opname vrijwel onafhankel i j k t e zijn van het ds-gehalte en het r i j p i n g ~ s t a d i u m E ~ r werd echter e e n aanzienlijke v a r i a t i e gevonden (1400-2108 g ds/100 kg l. g.) t u s s e n v e r schillende p a r t i j e n m a i s , D e z e v a r i a t i e l e e k m e e r m e t d e plaatselijke groeiomstandigheden e n m e t het j a a r s a m e n t e hangen d a n m e t het r a s (5).
3.2. S - f-i j m a i s s i l a g e- - - - - - m -
Bij op d e juiste wijze i n g e b i l d e s ~ j m a i sbleek e r vrijwel geen v e r s c h i l i n v e r t e e r b a a r h e i d t e bestaan b s s e n het v e r s e e n het i n g e k i l d e p r o dukt. Het v e r s c h i l was gemiddeld kleiner dan ]I eenheid. De gemiddelde v e r t e e r b a a r h e i d van de o r g a f i s c h e stof van d e ingekuilde s n i j m a i s bedroeg 70, 5% (2) en bleek evenals bij de v e r s e s n i j m a i s vrijwel s m f i a n k e l i j k t e zijn van het rijpingsstadium bij d e oogst. Afirankelijk van de groeiomstandigheden was e r van b i l tot kuil wel enige v a r i a t i e ( 6 7 - 7 5 7 0 ) , voornamelijk verband houdend m e t het kolfpercentage bij d e Qogst. Bij kuilen m e t een a s - g e h a l t e hoger dan 2'7% w e r d het volgende verband vastgesteld: VCos = 0, 6'7 x kolfpercentage
+ 27, 8 (5).
Uitgedrukt i n voedereenheden (VE) p e r kg droge stof: VE = 0, 00'733 x kolfpercentage t 0, 317 (7). Als gemiddelde voederwaarde van d e oias?era;ochte p a r t i j e n s n i j m a i s silage werd gevonden: 0 , 4 5 V ~ / k gd s (volgens f o r m u l e van B r e i r e m ) , wat omgerekend i n zetmeelwaarde neerkomt op 525 gzw/kg ds. Veel l a g e r e voederwaarden (0, 59 V.E/kg d s ) w e r d e n e c h t e r gevonden bij e e n a a n t a l kuilen van m a i s , gegroeid onder slechte omstandigheden ( z e e r vochtig v o o r j a a r en z e e r droge zoxner). B e betreffende p a r t i j e n m a i s hadden volgens F r a n s e maatstaveri. e e n l a a g kolfpercentage (gemiddeld ca, 5473) en een l a a g r e - g e h a l t e (ca. 5, 470 i n de droge stof). Het i s opvallend, dat de e n e r g e t i s c h e vaederwaardeberekeni F r a n k r i j k duidelijk l a g e r uitvalt dan in Nederland. De gemiddelde v e r t e e r baarheid van de organische stof bij de proeven i n Theix w a s 7 0 , 5y0. I n Hoorn werden regelmatig h o g e r e c i j f e r s gevonden: bij ds-gehalten 2570 t u s s e n 72 en 74%. Bij e e n r c - g e h a l t e in de droge stof van 227'0 en een a s gehalte van 570 wordt de berekende zetmeelwaarde volgens d e huidige Ned e r l a n d s e formule: 607 gzw/kg d s , Met dezelfde gegevens komen de F r a n s e n op 0, 75 V E / kg d s , wat overeenkomt m e t 525 gzw. De vraag r i j s t waardoor d e z e v e r s c h i l l e n ontstaan. Mogelijk spelen de volgende f a c t o r e n een r o l : - Bij d e verterimgsproeven i n F r a n k r i j k worden de schapen onbeperkt gevoerd, In de Hoornse proeven k r e g e n de h a m e l s zoveel m a i s dat geen r e s t e n van betekenis i n d e voerbak achterbleven. De d r o g e - stofopname uit m a i s s i l a g e lag bij de Nederlandse v e r t e r i n g s p r o e v e n d a n ook op een duidelijk l a g e r niveau dan bij d e F r a n s e . E e n hogere voederopname kan leiden tot l a g e r e verteringscoëfficiënten. - De m a i s wordt i n F r a n k r i j k fijner gehakseld dan i n Nederland. Ook d i t kan bijdragen tot het v e r s c h i l . - Voor de energetische voederwaardeberekening van s n i j m a i s gebruiken de F r a n s e n , zoals v e r m e l d , de formule van B r e i r e m , die eveneens tot een l a g e r e waarde leidt. Volgens d e onderzoekers i n Theix sluiten de door hen berekende v o e d e r w a a r d e c i j f e r s goed a a n bij de uitkomsten van hun voederproeven. Het v e r schil i n d e voederwaardering van m a i s t u s s e n F r a n k r i j k en ons land v e r dient d a a r o m onzes inziens wel d e aandacht.
>
Het gemiddelde r e - g e h a l t e van a l l e i n Theix ondepzochte snijrnaish i l e n bedroeg 8, 2Yo (in d e d r o g e stof). Het v e r b a n d m e t het v r e - g e h a l t e was a l s volgt: vre r e 4, Q.
-
-
-
De gemiddelde d s - o p n a m e door s c h a p e n b i j d e v e r t e r i n g s e n opnarnep r o e v e n m e t ingekuilde s n i j m a i s w a s 1870 g ds/100 kg 1. g. (5) ( 03 1310 g d s bij e e n s c h a a p van 70 kg). B e opname bleek v r i j w e l onafhankelijk t e zijn v a n h e t rijpingsstadium e n h e t d r o g e - s t o f g e h a l t e van d e m a i s . De opname van s n i j m a i s s i l a g e bleek dus nagenoeg gelijk t e zijn a a n d e opname van v e r s e s n i j m a i s . Van d e e e r d e r v e r m e l d e builen van s n i j m a i s , d i e onder s l e c h t e o m standigheden was gegroeid, w a s d e gemiddelde opname e c h t e r beduidend l a g e r , nl. 1410 g d s / l 0 0 kg 1. g. ( v3 990 g d s bij eer1 s c h a a p van 70 kg). Zoals eveneens e e r d e r i s aangegeven bedroeg het gemiddelde kolfpercentage v a n d e z e m a i s 54% i. p. v. 65%, d i e gewoonlijk bij de r i j p e s n i j m a i s in Franlr;rijk wordt gevonden. 3 , 3 . Invloed . . . . . . . . van . . . . u. .r .e .u.m. . .op. . v. .e.r.t .e.e.r.b.a.a. r.h. e. .i d. . e. .n. voeder,waai.de ........
Kuilen v a n r i j p e m a i s zijn r i j k a a n z e t m e e l (ca. 3070 i n d e d s ) e n a r m a a n niet-eiwit-stikstof (40-45910 van d e totale stikstof) wat gunstig i s voor e e n goede benutting van u r e u m . Nagegaan i s of toevoeging van u r e u m bij het inkuilen de v e r t e e r b a a r h e i d van de o r g a n i s c h e stof beinvloedt, D a a r v o o r zijn l 8 kuilen m e t e n zonder u r e u m gemaakt. E r w e r d p e r 1000 kg s n i j m a i s l 0 kg gebruikt van e e n m e n g s e l bestaande uit 5070 u r e u m e n 50% m i n e r a l e n (Rumipec). Bij de p r o e v e n w e r d e n ook d e e e r d e r v e r m e l d e kuilen betrokken van m a i s , gegroeid onder s l e c h t e klima tologis che omstandigheden. De b e l a n g r i j k s t e gegevens z i j n i n tabel 3 v e r m e l d (5). 'Tabel 3. Effect v a n u r e u m op d e c h e m i s c h e samenstelliizg e n v o e d e r w a a r C r o e i o m s tandigheden
1 I
1
goed
1
I
slecht
Behandeling ureum
ureum
ureum
ureum
6
Aantal kuilen chem. samenstelling in ds: a s r e ( N x 6, 25) rc voederwaarde - - - - - - - - - - - m -
VC o s opgenomen d s i n kg/lOO kg 1. g.
5,5 8, 7 18, 8
69 5 12.2 18, 3
5, 6 5,4 21,9
6, 6 9,4 21, 6
Bij de 6 s i l a g e s m & een laag kolfpercentage en eiwitgehalte w e r d d e v e r t e e r b a a r h e i d van de organische stof m e t 6 , 4 eenheden verhoogd e n d e opname m e t 48,2%. Bij d* 12 a n d e r e p a r t i j e n m a i s , m e t een n o r m a a l r e - g e halte, gaf de toevoeging van u r e u m weliswaar ook een verhoging van d e v e r t e e r b a a r h e i d , m a a r veel minder s t e r k (2, 1 eenheden), De opname van deze kuilen w e r d m e t gemiiddeld 9% verhoogd. Dit wijst e r op, dat het N-gehalte i n een r a n t s o e n m e t uitsluitend snijmais niet a l l e e n onvoldoende i s om de N-behoefte van h e r k a u w e r s te dekken, m a a r ook onvoldoende is voor een goede penswerking, waardoor de v e r t e e r b a a r h e i d e n d e opname worden verlaagd. Wanneer de stikstof geen l i m i t e r e n d e factor i s (door u r e u m a a n d e k u i l toe t e voegen of door u r e u m of eiwitrijk krachtvoer a a n de d i e r e n t e v e r s t r e k k e n ) wordt d e v e r t e e r b a a r h e i d geschat m e t de f o r m u l e : VC-os = 0, 305 x kolfpercentage -i-5 2 , 6 (5) wat e e n i e t s hogere uitkomst geeft d a n de i n p a r , 3. 2. v e r m e l d e f o r m u l e voor uitsluitend snijrnaiskuil. Voor d e voederwaardeberekening wordt w e e r de f o r m u l e van B r e i r e m gebruikt: 2 36 x vo JTE/kg d s = --.----------- 1650 waarin V E = voedereenbeden e n vos i n g p e r kg ds.
4.
S N I J M A I S K U I L VOOR MELKKOEIEN
In Theix heeft m e n i n m i d d e l s ca. S j a a r e r v a r i n g m e t het v o e r e n van s n i j m a i s k u i l a a n m e l k v e e . O n d e r w e r p e n van o n d e r z o e k w a r e n en z i j n ook nu nog: - v o e d e r o p n a m e ( r e1ati.e m e t d s - gehalte e n v e r d r i n g i n g d o o r k r a c h t v o e r ) - h e t v o e r e n van s n i j i n a i s k u i l m e t e n z o n d e r ( l u z e r n e - ) h o o i - aanvulling van s n i j m a i s r a n t s oenen i n e t k r a c h t v o e r - d e stikstofbehoefte hij snijmaiskuil.voedering. 4. l . V - -o-e-d-e-r-o-p-n-a-m - -e
De opgenomen hoeveelheid s n i j m a i s k u i l b i j o n b e p e r k t e v o e d e r i n g z o n d e r a n d e r r u w v o e r , v a r i e e r d e t u s s e n l , 8 en 2 , 4 kg d s / l 0 0 kg l. g. e n b l e e k s t e r k afhankelijk t e z i j n van h e t d s - g e h a l t e v a n d e kuil (3). T a b e l 4. Invloed v a n h e t d s - g e h a l t e op de d s - o p n a m e v a n s n i j m a i s k u i l d o o r melkkoeien. --r--
Ds - gehalte
Voldoende v o o r m e l k kg
P
20
25 3O 35
10, 5
:::;
14, 7
I
9
::7:
P
ll 14 18
2 , 40
D e z e o p n a m e n w e r d e n v a s t g e s t e l d b i j d i e r e n v a n ca. 6 0 0 kg e n m e t r a n t s o e n e n w a a r b i j 3 kg k r a c h t v o e r w e r d v e r s t r e k t . Boven d e 3570 d s i n d e kuilen n e e m t d e d s - o p n a m e b i j h e t s t i j g e n v a n h e t d s - g e h a l t e n i e t v e r d e r toe. De o p n a m e is ook a f h a n k e l i j k van h e t levendgewicht v a n d e d i e r e n : p e r l 0 0 kg 1. g. m e e r of m i n d e r i s d e d s - o p n a m e g e m i d d e l d 2 kg h o g e r r e s p e c t i e v e l i j k l a g e r (bij g r a s vond m e n w a a r d e n van 0, 8 - 1, O kg). Vei-der w e r d v a s t g e s t e l d , da.t g e h a k s e l d e snijrnaiskilil a a n m e r k e l i j k b e t e r w o r d t opgenomen dan gekneusde s n i j m a i s k u i l e n ; v o o r a l b i j s c h a p e n b l e e k het verschil groot T a b e l 5. V e r s c h i l i n opname v a n g e m a a i k n e u s d e e n g e h a k s e l d e s n i j m a i s kuil b i j s c h a p e n e n v a a r z e n . S o o r t kuil
Vaarzen kg d s / 1 0 0 kg l . g . l, 63 2, 38 1, 5
V o o r a l voor d r o g e m a i s w o r d t g e a d v i s e e r d f i j n t e h a k s e l e n . De opname v a n f i j n gehakseld m a t e r i a a l i s h o g e r d a n van g r o f g e h a k s e l d e m a i s . E r w o r d t e c h t e r o n t r a d e n d e m a i s t e v e r p u l v e r e n , o m d a t dan e e n a f w i j k e n d e g i s t i n g i n d e pens o n t s t a a t ( 5 ) , w a a r b i j h e t v e r h o o g d e b o t e r z u u r p e r c e n t a g e i n d e pensvloeistof ( i n v e r g e l i j k i n g m e t d i e r e n d i e g r a s k u i l k r e g e n g e v o e r d ) ( 1 2 ) d a a l t e n h e t v e t g e h a l t e van d e m e l k l a g e r w o r d t . De g e a d v i s e e r d e h a k s e l l e n g t e v a n r i j p e m a i s i s 0, 5 - 1, 5 c m ; i n d e p r a k t i j k l i g t h e t gemiddelde
beneden 1 cin. Bij m i n d e r r i j p e m a i s w o r d t i e t s m i n d e r fijn g e h a k s e l d . Bij onbeperkte v o e d e r i n g van hooi e n s n i j m a i s k u i l n e m e n k o e i e n gewoonlijk niet m e e r d a n 2 à 5 kg hooi op. D e t o t a l e d s - o p n a m e i s d a n w e l i s w a a r gewoonlijk i e t s h o g e r d a n b i j u i t s l u i t e n d m a i s v o e d e r i n g , m a a r de e n e r g i e - o p n a m e n i e t , wegens de l a g e r e z e t m e e l w a a r d e p e r kg d s i n het hooi. M e n a d v i s e e r t d a a r o m geen hooi t e v o e r e n . K r a c h t v o e r heeft e e n s t e r k v e r d r i n g i n g s e f f e c t o p d e s n i j m a i s k u i l opname; de v e r d r i n g i n g i s e c h t e r afhankelijk v a n h e t d s - g e h a l t e v a n d e maiskuil. (zie tabel 6) Tabel. 6. V e r d r i n g i n g v a n s n i j m a i s d o o r k r a c h t v o e r b i j e e n k r a c h t v o e r opname v a n m e e r d a n 3 kg (7). Ds-gehalte van de snijrnais
1
V e r d r i n g i n g p e r kg d s u i t k r a c h t v o e r
22-25 28-30 -.-
Tvc e e f a c t o r e n s p e l e n d u s b i j d e s n i j m a i s o p n a m e e e n r o l , n a m e l i j k h e t d s gehalte v a n d e m a i s e n h e t k r a c h t v o e r n i v e a u . Bij o n b e p e r k t e v o e d e r i n g van r i j p e s n i j m a i s k u i l i n p r o e v e n w o r d t e c h t e r b e t r e k k e l i j k weinig k r a c h t v o e r b i j g e v o e r d : v o o r hoogproduktieve koeien c a . 4 kg, 4.2. E n k e l e r e c e n t e v o e d e r p r o e v e n m e t m e l k v e e : aanvulling m e t k r a c h t voer voor grondrantsoenen m e t onbeperkt snijmaissilage. I. 24 melkkoeien w e r d e n v e r d e e l d o v e r 2 g r o e p e n (A e n B ) op b a s i s v a n d e m e l k - e n rnelkvetproduktie g e d u r e n d e d e e e r s t e 7 w e k e n van d e v o r i g e l a c t a t i e p e r i o d e e n d e m e l k p r o d u k t i e v a n d e 3e, 4 e e n 5e dag na h e t afkalven. Van 3 w e k e n v o o r h e t k a l v e n t o t 1 4 w e k e n na h e t kalven k r e g e n d e z e d i e r e n o n b e p e r k t s n i j m a i s a l s enig r u w v o e r . D e k r a c h t v o e r g i f t w e r d van h e t b e gin v a n d e proef t o t h e t e i n d e v a n d e 3e l a c l a t i e w e e k g e l e i d e l i j k verhoogd. Van d e 4e l a c t a t i e w e e k af w e r d e c h t e r v e r s c h i l l e n d g e v o e r d : G r o e p A: k r e e g Q, 4 v o e d e r e e n h e d e n p e r kg 4% FCM:;: G r o e p B: k r e e g 0 , 4 v o e d e r eenheden p e r kg 470 F C M . E r w e r d e n twee 'silages gebruikt: s i l a g e l m e t e e n d s - g e h a l t e v a n 4270, w a a r a a n u r e u m w a s toegevoegd (16 g/kg d s ) ; w e e k 4 - 10 s- - i- -l.a- mg- e 2 m e t e e n d s - g e h a l t e v a n 28% z o n d e r u r e u m ; w e e k 11 - 14. I n d e c o n t r o l e p e r i o d e (week 15 t / m 17) k r e g e n a l l e d i e r e n 5, 5 kg d s u i t hooi, 3, 9 kg d s u i t b i e t e n e n 3, 7 kg d s u i t s n i j m a i s , aangevuld m e t 0, 4 kg k r a c h t v o e r p e r kg 4% F C M boven 10 kg m e l k .
:i:)
4 % F C M = b e r e k e n d e hoeveelheid m e l k m e t 4% vet.
U itkoms ten Tabel 7. Opgenomen hoeveelheden voer i n kg d s
p -
-
Periode Groep Snijmais Krachtvoer Totaal Van silage 1 w e r d m a x i m a a l 2 kg d s m e e r opgenomen (15, 5 kg d s ) dan van silage 2. Het krachtvoer i n g r o e p A v e r d r o n g e e n belangrijk d e e l van d e s n i j m a i s in het rantsoen; 1 kg d s uit krachtvoer verdrong gemiddeld 0, 8 kg d s uit silage 1 (4270) en 0, 45 kg ds uit silage 2 (2870 ds). Van a i e r tot d i e r w a s e r e e n grote v a r i a t i e i n opname. Bij kuil l w a r e n de g r e n z e n 11, 5 tot 1 7 , 4 kg d s (gemiddeld over 1 week). Deze v a r i a t i e was voor 5070 toe te s c h r i j v e n a a n v e r s c h i l l e n i n levendgewicht en melkproduktie van d e koeien,
Produktiegegevens Tabel 8. Produktiegegevens van twee groepen koeien Periode Groep Gem. levendgewicht i n kg Melk i n kg p e r dag Vetgehalte i n 70 470 /,CM i n kg Vetgrammen
D e melkproduktie van groep A was gemiddeld i e t s hoger dan die v a n g r o e p B. Het vetgehalte van d e m e l k was bij g r o e p A e c h t e r aanzienlijk l a g e r . Uitgedrukt i n kg 4% FCM was de melkproduktie van de twee groepen gemiddeld over de totale proef vrijwel gelijk. Z elf s i n het begin van de laktatie nam het gewicht van d e d i e r e n toe: van d e 3e t/m 10e week m e t gemiddeld 12 kg p e r d i e r . De conclusie uit deze proef w a s , dat m e t onbeperkt snijmais m e e r v o e r wordt opgenomen dan voor onderhoud en 15 kg m e l k nodig i s , m i t s de m a i s voldoende r i j p i s e n voor een passende N-aanvulling wordt gezorgd.
Voor e e n n a d e r e o r i ë n t e r i n g o v e r d e krackitvoeraanvulling bij onbeI1 p e r k t e s n i j m a i s v o e d e r i n g w e r d e e n proef g e n o m e n m e t r i j p e m a i s (3670 d s ) e n 3 k r a c h t v o e r n i v e a u s , nl. aanvulling rnet k r a c h t v o e r (0, 4 v o e d e r e e n h e d e n / k g 470 F C M ) boven 13, 18 e n 23 kg m e l k . D a a r v o o r w e r d e n 24 koeien i n 3 g e l i j k w a a r d i g e g r o e p e n ingedeeld. De r a n t s o e n e n w e r d e n a l s volgt m e t k r a c h t v o e r aangevuld: G r o e p A bovenl 3 kg m e l k G r o e p B bovenl 8 kg m e l k G r o e p C boven23 kg m e l k A a n d e helft v a n d e d i e r e n i n e l k e g r o e p w e r d n a a s t s n i j m a i s s i l a g e 3 kg luzernehooi verstrekt, Uitkomsten Invloed v a n h e t hooi H e t v e r s t r e k k e n van hooi had g e e n elfekt op d e t o t a l e d s - o p n a m e u i t r u w v o e r : p e r 100 kg levendgewicht b e d r o e g d e gemiddelde o p n a m e 2, O4 kg d s u i t s i l a g e e n 0, 35 kg d s u i t hooi ( i n t o t a a l d u s 2, 39 kg d s ) t e g e n o v e r 2, 38 kg d s u i t s n i j m a i s s i l a g e a l l e e n . De m e e s t e koeien n a m e n h e t h o o i n i e t volledig op. Rekening houdend m e t d e i n d e v o r i g e l a k t a t i e p e r i o d e b e s t a a n d e p r o d u k t i e v e r s c h i l l e n t u s s e n d e d i e r e n b l e e k h e t v e r s t r e k k e n v a n hooi g e e n invloed u i t t e oefenen op d e m e l k p r o d u k t i e e n d e m e l k s a m e n s t e l l i n g . T a b e l 9. P r o d u k t i e van 24 k o e i e n o p s n i j m a i s k u i l a l dan n i e t m e t hooi. T u s s e n h a a k j e s d e g e m i d d e l d e produktie t i j d e n s d e z e l f d e p e r i o d e i n d e v--o r i g e laktatie. _p m
Rantsoen
I
m e t hooi
M e l k i n kg p e r d a g Vetgehalte i n % 470 F C M i n kg Vetgrammen E i w i t g e h a l t e i n 70 Eiwitgrammen
_ l l l l _ l l l l _ l l l _ l _ _ _ l _ l l l l
1
z o n d e r hooi 26,o
3,97 3,28
( 23,9 ) ( 3,80) ( 23,2 ) (909 ) ( 3,45) (818
)
Maiskorrels i n de m e s t - - - - - - - - - - - - - - - - - - - m -
D e m e s t b e v a t t e op d s - b a s i s 5, 070 m a i s k o r r e l (volledige k o r r e l s t 2 m m ) . D e z e h o e v e e l h e i d betekende gemiddeld 4,60/10 v a n d e t o stukjes t a a l m e t d e s i l a g e opgenomen m a i s k o r r e l s ( m e t hooi 4,470; z o n d e r hooi 4, 870).
>
O . .p.g. e. n. .o.m. .e.n. hoeveelheden . . . . . . . . . . . . . .v. o e r (kg d s ) P e r 100 kg l. g. w a s d e g e m i d d e l d e d s - o p n a m e (uit r u w v o e r e n k r a c h t v o e r s a m e n ) voor g r o e p A 2, 93 kg; voor g r o e p B e v e n e e n s 2, 93 kg e n v o o r g r o e p C 2, 70 kg. T u s s e n g r o e p B e n g r o e p A w a s e r e e n v e r d r i n g i n g v a n 0, 8 kg d s u i t s i l a ge p e r kg d s u i t k r a c h t v o e r . T u s s e n g r o e p C e n g r o e p B w a s e r s l e c h t s e e n v e r d r i n g i n g v a n 0, 2 kg d s u i t s i l a g e p e r kg d s u i t k r a c h t v o e r . N a a r m a t e e r m e e r krachtvoer w e r d gegeven was de verdringing van silage
door krachtvoer dus g r o t e r . Ook nu w e e r bleek e r e e n grote v a r i a t i e in opname t u s s e n de d i e r e n t e bestaan. Deze bleek vooral s a m e n t e hangen niet de melkproduktie en het lichaamsgewicht. Bij eenzelfde melkproduktie nam de d s - o p n a m e uit het b a s i s r a n t s o e n toe m e t ongeveer 2 kg/lOO kg l. g . , wat veel m e e r i s dan m e n gewoonlijk m e t hooi of graskuil vond (ca, 1 kg//lOO kg 1. g. ).
Tabel 10. Produktiegegevei~svan d e d r i e groepen, Groep Gem. levendgewicht in k Melk i n kg p e r dag Vetgehalte i n 70 470F C M i n kg Vetgrammen Eiwitgehalte i n '510 Eiwitgrammen --
p p
Deze gegevens duiden erop, dat m e t silage van r i j p e snijmais (36'70 d s ) onbeperkt gevoerd en m e t een passende N-aanvulling i n de v o r m van u r e u m (1, 5% i n de d s ) e n sojaschroot (gemiddeld 0, 07 à 0, 08 kg p e r 100 kg 1. g. p e r d i e r p e r dag - het rantsoen voldoende i s voor onderhoud en 18 kg melk. De proeven i n Theix geven aan, dat bij onbeperkt v o e r e n van s n i j m a i s silage a a n melkkoeien d e d i e r e n i e t s m e e r groeien (100 à 150 g p. d. p. d. ) m a a r de mell<rproduktie i e t s m i n d e r goed op peil blijft (3 à 4% m i n d e r ) dan b i j d e traditionele rantsoenen. Deze tendens wordt nog i e t s duidel i j k e r n a a r m a t e het ds-gehalte van de silage l a g e r i s . Daarentegen was het vetgehalte in de m e l k iets hoger (0, 2 à 0, 3%) dan b i j traditionele voedering m e t hooi of graskuil, althans wanneer weinig krachtvoer behoefde te worden bijgevoerd. Ook werd een positief effect op het eiwitgehalte van de m e l k vastgesteld. Z e e r fijn gehakselde s n i j m a i s s i l a g e gaf e e n verlaging van h e t vetgehalte. Dit w e r d i n verband geb r a c h t m e t e e n verandering i n d e pensferinentatie, w a a r e e n verlaagd bot e r z u u r p e r c e n t a g e w e r d vastgesteld. D a a r o m wordt aangeraden om de s n i j m a i s voor melkvee niet t e verpulveren; fijn h a k s e l e n (0, 5-1, 5 cm) acht m e n voldoende en voor r i j p e m a i s noodzakelijk, Onder deze omstandigheden vond m e n een. normale f e r m e n t a t i e in de pens en bleek het mogel i j k om zonder s t o o r n i s s e n m a i s s i l a g e a l s enig ruwvoer t e geven.
5.
TOEPASSING V A N "-.~-~,*" 'CIR.EUM~~----.---=---% NS N I J M I S U N T S O E N E N ~"
p -n ,,
"="~
n ------m -,---
--,-,m-,-
Bij d e voedering van s n i j m a i s i s h e t zwa&e p n t dat het eiwit-, m i n e r a l e n - e n caroteengehalte t ~ i j z a n d e rl a a g i s . Bij rantsoenen d i e geheel of voor een belangri.jk deel u i t s n i j m a i s bestaan, zal m e n dit tekort op de & & nof a n d e r e wijze rxioeten a a n n l l e n , Wat de a a n n l l i n g van het eiwitt e k o r t b e t r e f t , i s sinds enkele j a r e n i n F r a n k r i j k veel aandacht besteed a a n de mogeil.ijkhede~adie u r e u m i n d i t opzicht biedt. Een raratsoen d a t overwegerrd u i t s n q ~ n a i sb e s t a a t , voldoet d. i n principe a a n twee e s s e n tigle voorwaarden voor een goede u r e u m b e n ~ i t t i n g ,nl. : a. het 'Ooeva"ceel, gemakkelijk a a n t a s t b a r e koolhydraten (zetmeel) b. het beva."ceei.ai.dg miet-eiwit-stikstof De m a i s moet d a n wel. voldoende r i j p zijn, dat wil zeggen een. droge-stof gehalte van m i n i m a a l 25% helo'ben, w a a r b i j 45 tot 50% van de d r o g e staf u i t m a i s k o r r e l s bestaat, E e n belangrijl*;punt voor een goede ureurnbenuttimrg i s dat het NH3-aanbod i n de pens zo regelrnatig mogelijk verloopt, E e n goede pra&ciscEae .mogelij&eid om dit t e r e a l i s e r e n , i s de u r e u m r e e d s op de maislzakselaar tijdens de oogst toe te dien.en, IJe .ureumrJ.wordt d a n gelijkmatig cl.oor d e m a i s verdeeld, zon.der d a t d i t v e e l e x t r a w e r k vraagt. Wanneer m e n d a n gelijktijdig i n i n e r a l e n toevoegk wordt tevens het lage mineralengehalte van de sriijmais geconulpenseerd, In de afgelopen j a r e n z i j n voor dit doel d a n ook ure~xrn-rnï.neralenmengselsi n v a s t e v o r m of a l s oplossing op de m a r k t ge bracht. Bij de 1and'E3ouwwerktuigenindustrie i s mlen tegelijkertijd begonnen ruiet de ontwikc&e:biurg van d.sseerappara&rmr voor x~lai.shakselaar s.
5, 1. Ureu.m -t ruiineralen i n g e k o r r e l d e v o r m Door de ~acietcr"Commerci.ale d e s P o t a s s e s et de l'Azote (SCPA) wordt e e n ureu-ra.-rnineralenm.engse l gepanod.uceerd d a h n d e r de naam "Rurnipec" i n de handel w0rd.t gebracht, Dit gekorrelde prodakt b e s t a a t voor de hel.ft uit ureuw1 (4470 1V) en. voor d e helft u i t e e n m i n e r a l e n m e n g s d van f o s f o r z u r e voederkalk en sulfaten van Mg, F e , Mn, Zn, @u, Co e n J. Aanvankelijk bevatte d e Rumipec ook Na.C,1, doch i n verbarad m e t moeilijkheden bij d e fabrl.cage en hygroscopiciteit van het produkt heeft m e n s i n d s 1972 het NaCl u.it h e m e n g s c l weggelaten. Men a d v i s e e r t om de d i e r e n bij een mai.sran"coen op e e n a n d e r e wijze keukenzout t e v e r s t r e k k e n , bv. m e t likstenen. U i t e r a a r d doet d i t a f b r e u k aan. het voord.ee1 dat m e n d e u r e u m - er1 mineralentoevoeging i n é é n produkt combineert en za i n é é n handeling d e eiwit- en mineralen tekort er^ van d e s n i j m a i s kan. compenser en. De f i r m a Coeentall heeft voor dit produk"l:oseerapparaten ontwikkeld die op d i v e r s e typen h a k s e l a a r s gebruikt h n n e n warden, In e e r s t e instantie betrof dit d o s e e r a p p a r a t e n voor 66x1- e n tweerijige h a k s e l a a r s , m a a r i n 1972 heeft m e n ook voor e e n aantal m e r k e n zelfrijdende d r i e r i j i g e h a k s e l a a r s aangepaste d o s e e r a p p a r a t e n ont~wikke1.d.Dit betreft haks e l a a r s van de m e r k e n Fox, New Idea, Hesston e n New I-lolland. De p r i j s van d e z e dos e e r a p p a r a t e n , d i e i n Nederland door de A g r a r i s c h e Unie worden g e i m p o r t e e r d , v a r i e e r t van f 2. 000, tot f 12. 000, -, Volgens I r . P, S a s p o r t e s van d e SCPA w'crd i n I971 en 1972 i n F r a n k r i j k ongeveer 8,000 ton Rumipec p e r j a a r verkocht. Aangezien ongeveer 500 kg Rumipec p e r ha snijmais wordt toegevoegd, betekent dit dat d i t produkt
-
bij ongeveer 16. Q08 ha snijmais werd gebrnikt. 1972 gaf ten opzichte van 19"1 geen hoger verbruik te zien omdat de mais i n dat jaar veelal onrijp (te vroeg s t a d k m ) geoogst werd en het afgeraden wordt ureum a a n m a i s met een droge-stofpercentage l a g e r dan 25% toe t e voegen. 5.2. Ureum
+ mineralen in poedervorm ----------
Door de "Union ~ 6 n 6 r a l edes Cooperatives Agricoles F r a n ~ a i s e s " wordt een soortgelijk mengsel a l s h m i p e c i n de handel gebracht, m a a r dan i n poedervorm. Men heeft hiervoor ook een speciaal doseerapparaat ontworpen. Over de werking van deze combinatie zijn nog geen nadere gegevens bekend. 5. 3. Ureum
+ mineralen in vloeibare
vorm
Charbonnage de %-rancebrengt een oplossing van u r e u m en m i n e r a len i n de handel onder de naam "Silurol". Het mineralenmengsel bevat de elementen S, Na, Mg, Zn, Ca, Mn, Go en J. Een bezwaar van dit mengs e l i s dat het geen @ a en P bevat omdat m e n de fosforzure voederkalk niet in oplossing kan brengen. Men moet de fosforzure voederkalk in dit geval dan ook extra met de hand bij het i n b i l e n of voederen toedienen, De ~ o c i e t éAgrarn heeft voor de maishakselaar van het m e r k Taarup een tank met pomp ontwikkeld, w a a r m e e de oplossing van u r e u m en m i n e r a l e n tijdens het halcselen kan worden toegediend. Deze oplossingen zijn in d e afgelopen jaren vooral gebruikt i n Noord-Frankrijk, waar m e n ook met meststofoplossingen werkt en bij opslag, v e r v o e r en overslag gebruik kan worden gemaakt van. reeds aanwezige voorzieningen. In gebieden waar men niet over deze voorzieningen beschikt, l e v e r t het werken m e t ureurnoplossingen m e e r problemen op. Hoewel de oplossingen het e e r s t op de markt waren, neemlt het gebruik hiervan volgens i r . Sasportes af ten gunste van het vaste produkt* Naar schatting wordt i n F r a n k r i j k bij ongeveer 8. O00 ha snijmais een ureumoplossing gebruikt. 5. 4. Ammoniak
+ mineralen in m e l a s s e
In de h e r f s t van 1972 werd in C l a r y oord-%-rankrijk) een proef genomen m e t het i n Amerika snhxrikkelde produkt Pro-Sik, dat bestaat uit ammoniak 3- mineralen, opgelost i n m e l a s s e . Dit produkt wordt in WestEuropa i n de handel gebracht door Calor International i n Engeland. Op de Salon International de lfAgriculture l973 in P a r i j s werd dit produkt in F r a n k r i j k geintroduceerd. Bij de proeven i n de h e r f s t van 1972 in C l a r y had men nog moeilij&eden m e t het d o s e r e n van het produkt omdat men nog geen aangepaste doseerapparatuur had. Men beschikt dan ook nog nauwelijks over ervaringen met dit produkt i n Frankrijk.
5. 5. Toegepaste hoeveelheden u r e u m Bij alle produkten houdt men bij de hoeveelheden die toegediend w o r den a l s voornaamste regel aan O, 570 u r e u m op het v e r s m a t e r i a a l bij e e n droge-stofpercentage van de m a i s van ongeveer 30 Bij 25% droge stof beveelt men 0,470u r e u m aan en bij 35% droge stof 0 , 6 % ureum. Op droge stof gerekend karnt dit neer op een niveau van 1 , 6 à 1,7% ureum. Bij een droge-stofpercentage beneden 2 5 wordt afgeraden u r e u m a a n de m a i s toe te voegen omdat de maissilage dan a l een v r i j hoog percentage niet-eiwitstikstof en weinig zetmeel bevat en bovendien kans op verplaatsing en
zelfs v e r l i e s van u r e u m i n de kuil of silo ontstaat. O m e e n optimale e k w i t s p t h e s e te bewerkstelligen, kan mem d e max. toe te voegen hoeveelheid u r e u m a l s volgt afiankelijk s t e l l e n van r e s p . het rijpheidsatadium van de m a i s , het gemiddelde produktiefiveau van de koeien e n d e totaal opgenomen hoeveelheid droge stof. Tabel l l. Hoeveelheid max. toe t e voegen u r e u m (7)
--
5. 6. Invloed van u r e u m op het i n h i l r e s u l t a a t B i j h e t C e n t r e de R e c h e r c h e s Z o o t e c h ~ q u e se t V e t e r i n a i r e s i n Theix w e r d e n proeven uitgevoerd o m de invloed van het toevoegen v a n u r e u m op h e t i n h i l r e s u l t a a t na t e gaan (5). Bij d i t onderzoek w e r d m a i s m e t en zonder Rurnipec ingekuild i n p r o e f s i l o ' s van 5 =l3 inhoud. De Rumipec w e r d toegevoegd op b a s i s van 1 % op het v e r s e m a t e r i a a l . I n tabel 12 zijn de r e s u l t a t e n van dit onderzoek weergegeven. Uit deze r e s u l t a t e n blijkt dat de c o n s e r v e r i n g a l s zodanig s l e c h t s i n z e e r geringe m a t e door d e toevoeging van u r e u m wordt beinvloed. Ook t e n aanzien van de inkuilverliezen zijn de v e r s c h i l l e n klein. Voorwaarde voor e e n goed kuilresultaat m e t lage v e r l i e z e n i s k o r t h a k s e l e n (6- 1Q m m ) , goed a a n r i j d e n e n luchtdicht afsluiten van de kuil. Wann e e r minder goed a a n &én of m e e r van deze voorwaarden wordt voldaan, kan het v e r l i e s p e r c e n t a g e wel tot 13% stijgen ( l ) . In e e n dergelijke s i t u a t i e zou u r e u m wel e e n nadelige invloed op het c o n s e r v e r i n g s p r o c e s u i t kunnen oefenen.
Tabel 1 2-. Invloed vnaa u r e u m op het i n h i l r e s u l t i i a t
Varennes ' s Allier
1969 Clermont Ferrnnd 1070
Behandeling
urc"urr1
Aantal v e r g e l i j k i n
% droge stof
130,2
1
31.1
1 2 8 , 4
1
2h,3
As Ruw eiwit (N x 6, 25) Ruwe celstof Kuilr e s u l t a a t pH NH3-N i n
YO v a n
totaal N
Melkzuur (g/kg d s ) Azijnzuur (g/kg ds) B o t e r z u u r (g/kg ds)
Aantal p r o e f s i l o ' s Droge-stofverliezen in %
I
zonder u r e u m
l
I
18 7,8
II
met ureum
l8 8, 9
7'0 teruggevonden N a l s u r e u m toegevoegd
83
B i j e e n w a a r n e m i n g van h e t I T C F op de p r o e f b o e r d e r i j L a M a r t i l l e r e bij Vicky b l e e k b i j e e n g r o t e sleufsilo m e t m a i s t u r e u m h e t t o t a l e d r o g e s t o f v e r l i e s 16, 2% t e bedragen.
5. 7 . Ureum i n melkveerantsoenen Het bijzondere k e n m e r k van u r e u m i n m a i s r a n t s o e n e n voor melkvee i s dat men eiwitwaarde toevoegt zonder gelijktijdig e n e r g i e toe t e voegen. Op e n e r g i e b a s i s kan uit m a i s nl. van tot 18 kg m e l k geproduceerd w o r den e n op eiwitbasis sleclhts 2 tot 5 kg, Toevoeging van u r e u m verhoogt dit eiwit-produktienivea~itot l l à 13 kg melk. D a a r m e e heeft m e n m e t uitsluitend m a i s een uitgebalanceerd r a n t s o e n voor laag-produktieve d i e r e n , droogstaand vee esp jongvee g e c r e g e r d en kan m e n voor produktieve melkkoeien m e t &&ns o o r t krachtvoer werken. Deze redenering vori-nt de basis voor toepassing van u r e u m op d e d i v e r s e F r a n s e onderzoekinstellingen e n i n d e F r a n s e praktijk. Als voorwaarde voor een goede benutting van d e m a i s s t e l t m e n een zo hoog mogelijk d s - p e r c e n t a g e en e e n zo laag mogelijk k r a c h t v o e r v e r bruik. I n het C R Z V i n Tlielx w e r d e n e e n aantal proeven uitgevoerd m e t r i j p e m a l s en lage krachtvoergiften (zie hoofdstuk 4. 2. ). Aan de m a i s was op dv h a k s e l a a r ureurn m e t m i n e r a l e n toegevoegd. Als b a s i s voor d e eiwitvoorziening w e r d dagelijks m e t d e sriais 186 tot 219 g r a m u r e u m a a n de koelen v e r s t r e k t . Deze u r e u m w a s i n de v o r m van Rumipec bij de oogst aan de s n i j m a i s toegevoegd op b a s i s van 15 g r a m u r e u m p e r kg droge stof. D a a r n a a s t w e r d a a n a l l e d i e r e n afhankelijk van de produktie krachtvoer rnet 14, 5% - 15, 07'0 v r e v e r s t r e k t , s o m s aangevuld rnet sojaschroot, In tabel 13 i s e e n berekening gemaakt hoe het m e t de eiwitvoorziening van d e koeien i n d e z e proef volgens de Nederlandse n o r m e n gesteld was. Bij de d i v e r s e groepen werd op b a s i s van ruwvoer t- krachtvoer 16 tot 2770 onder d e eiwitnorm gevoerd. Dit t e k o r t w e r d door de ureurnbijdrage voor e e n belangrijk d e e l aangevuld wanneer m e n a a n neemt dat de u r e u m voor 7070 wordt benut. I n F r a n k r i j k n e e m t m e n a l s r e g e l aan, dat l g r a m ixreum bij 70% benutting 0 , 4 6 x 6 , 2 5 x 0, 7 = 2 g r a m voedernorm ruw eiwit l e v e r t , Deze aanname i s g e b a s e e r d op A m e r i k a a n s e onderzoekgegevens. Tabel 3.3, Eiwitvoorziening bij proef van v e r i t é (g v r e )
p -
Soja
(44% v r e )
Totaal u i t ruwvoer -1- krachtvoer Nodig volgens CvB-norm
l ) Boven dit aantal l i t e r s m e l k werd krachtvoer of soja v e r s t r e k t .
E r zijn i n F r a n k r i j k geen proeven uitgevoerd, w a a r b i j m e n m e t m e l k v e e c o n c r e e t d e b e m t t i n g van u r e u m heeft v a s t g e s t e l d . Wel i s m e n op het C R Z V i n Theix bezig m e t onderzoek om d e eiwitnormen n a d e r t e b e s t u d e ren. Bij e e n e e r s t e proef i n 1971/1972 kon m e n geen v e r s c h i l i n produktie aantonen, wanneer n a a s t eiwit voor onderhoud En plaats van 60 g v r e p e r kg m e l k 50 g v r e p e r kg m e l k w e r d v e r s t r e k t . Dit betekent d a t ongeveer 1770 onder de Nederlandse eiwitnormen w e r d gevoerd, Bij e e n thans l o p e n d e proef had m e n b i j een proefgroep h e t eiwitniveau tot ongeveer 2 3 % ond e r d e Nederlandse n o r m verlaagd. 5. 8. 'CJreurn i n v l e e s r a n t s o e n e n
A l s n o r m voor v l e e s s t i e r e n wordt i n F r a n k r i j k e e n behoefte v a n 1370 ruw eiwit i n d e d r o g e stof van h e t r a n t s o e n aangehouden of 600 tot 900 g r a m v r e p e r dag (8). Men twijfelt e r zelfs a a n of dit i n bepaalde gevallen niet a a n de l a g e kant i s , omdat i n een proef van h e t CRZV i n Theix n i e t C h a r o l a i s x S a l e r s - s t i e r e n , r a n t s o e n e n m e t 16% r e in d e d r o g e stof b e t e r e r e s u l t a t e n gaven a a n d i e niet 1270 r e i n d e d r o g e stof. Oxn d e eiwitwaarde van u r e u m b i j v l e e s s t i e r e n t e toetsen, heeft m e n i n e e r s t e i n s t a n t i e s n i j m a i s s i l a g e -t u r e u m v e r g e l e k e n m e t s n i j m a i s s i l a g e -t s o j a s c b r o o t (8), Het r a n t s o e n van snijmaissi1a.ge 4- ureurn w e r d d o o r gaans aangevuld m e t g r a a n , zodat d e beide r a n t s o e n e n e n e r g e t i s c h gelijk w a r e n . B i j d e z e vergelijkingen groeide d e u r e u m g r o e p m i n d e r goed d a n de sojagroep. Dit zou kunnen wijzen o p e e n m i n d e r goede benutting v a n het ureum. Volgens o n d e r z o e k e r s van h e t GRZV i n Theix (J) i s het a a n t e b e v e l e n n a a s t s n i j m a i s k u i l -t u r e u m e n g r a a n 500 g s o j a s c h r o o t of l kg l u z e r n e m e e l p e r dag t e v e r s t r e k k e n om e e n optimale g r o e i t e bewerkstelligen. Het wordt d e r h a l v e van belang geacht n a a s t s n i j m a i s k u i l -t- u r e u m e n 1 - 2 kg g r a a n m e e l toch nog wat eiwit t e v e r s t r e k k e n : 150-200 g r v r e . O n d e r onze omstandigheden zou d a t betekenen dat e e n m a i s k u i l -t- u r e u m zou m o e t e n w o r d e n aangevuld m e t een A / B brok.
6.
Z E L F V O E D E R I N G V A N SNJM-ISSILAGE
I n enkele gebieden van 'Frankrijk valt e e n duidelijke belangstelling voor zelfvoedering van snijmaiskcail w a a r te nemen. In N. W . - F r a n k r i j k i s e r i n d e buurt van C a m b r a i e e n k e r n van e e n t i e n t a l bedrijven, d i e gerniddeld a l 6 5 7 j a a r e r v a r i n g m e t h e t s y s t e e m van zelfvoedering hebben opgedaan. Deze k e r n i s ook a l enkele k e r e n e e n e x c u r s i e - o b j e k t geweest voor groepen Nederlandse v o o r l i c h t e r s e n b o e r e n , Aangezien de goede e r v a r i n g e n , d i e m e n i n dit gebied niet zelfvoed e r i n g heeft opgedaan, e r r e e d s toe hebben geleid, d a t ook i n België e n Nederland een aa.ntal b e d r i j v e n inmiddels op dit s y s t e e m zijn o v e r g e g a a n , lijkt het gewenst i e t s van de opzet van d e z e b e d r i j v e n e n h e t functioneren var1 h e t s y s t e e m .- & & nen a n d e r i s onlangs gepubliceerd i n e e n r a p p o r t van liet I ' T E U - (2) w e e r t e geven, Overwegend b e t r e f t h e t h i e r g e ~ ~ l e n g db e d r i j v e n die h e t melkvee houden i n open i a ~ g e s t r o o l d eloopstallen, die z i j n o n d e r g e b r a c h t i n b e s t a a n d e enigszins a a n g e p a s t e gebouwen. Ligboxenstallen of a n d e r e s p e c i a a l voor melkvee nieuw gebouwde s t a l l e n komen nog niet voor. De sl.eu,fsilo's voor zelfvoedering bevinden zich buiten op e e n loopruiruite. De d i e r e n beschikken d a n ook o.ver relatief v e e l r u i m t e , v e r g e l i j k b a a r m e t d e aanvankelijke s i t u a t i e op de Waiboerhoeve i n de b e g i n p e r i ode. Het schooribouden v a n l i g - en l o o p r u i m t e e n s i l o v r a a g t d e r h a l v e nog a l wat tijd e n arbeid. De s l e u f s i l o ' s z i j n o v e r h e t a l g e m e e n v a n hout (planken h o r i z o n t a a l tegen pal.en, d i e i n d e grond staan) e n zijn door d e 'boeren zelf gebouwd. De s i l o ' s zijn dus v r i j goed.koop m a a r z e voldoen o v e r h e t a l g e m e e n v r i j goed.. D e wanden zijn bepzalcl niet luchtdicht, m a a r door d e m a i s goed k o r t t e hakselen, s t e v i g a a n t e r i j d e n e n v e r d e r e e n g e r i n g e belasting op h e t p l a s t i e k op d e kuil aari t e brengen, weet m e n d e r a n d v e r l i e z e n wel binnen d.e perlcen t e houden, De v e r l i e z e n a a n d r o g e stof zullen n a a r schatting toch gauw 5- 10% h o g e r zijn dan bij goed afgewerkte brood.-tof rijkuilen, voorzien v a n e e n gronddek of bij t o r e n s i l o ' s , Veel. l a s t van b r o e i heeft m e n d o o r g a a ~ sn i e t bij dit s y s t e e m van zelfvoedering. A l s -t.oerkering f u n g e e r t e e n hek v a n v r i j z w a r e c o n s t r u c t i e , w a a r o p bovendien nog e e n d a k i s aangebracht. De v r a a g r i j s t wel of d i t niet w a t eenvoudiger kan, m a a r i n F r a n k r i j k heeft m e n h i e r m e e v e r d e r nog niet g e ë x p e r i m e n t e e r d , a a n g e z i e n d e bestaande c o n s t r u c t i e tot op heden goed voldoet. Aan nagenoeg a l l e zelfvoederkuilen wordt m o m e n t e e l bij h e t inkuilen e e n oplossing van u r e u m + m i n e r a l e n toegevoegd e n w e l ca. 1, 5010u r e u m op d r o g e - s t o f b a s i s , hetgeen overeenkomt m e t ca. 30 g v r e p e r kg d r o g e stof. H i e r t o e zijn op d e v e l d h a k s e l a a r van d e inkuilcombinatie e e n tankje e n e e n pomp gemonteerd. Aangezien de u r e u m - m i n e r a l e n oplossing g e e n C a e n P bevat, worden d e z e m i n e r a l e n i n d e v o r m v a n f o s f o r z u r e v o e d e r kalk tijdens h e t inkuilen o v e r d e kuil gestrooid of i n de winter e x t r a b i j gevoerd. Snijmaiskuil m e t u r e u m i s zonder m e e r geschikt om a l s enig r u w v o e r , of n a a s t wat hooi of s t r o a a n jongvee e n droogstaande koeien t e w o r d e n v e r s t r e k t . B i j h e t m e l k v e e kan m e n v e r d e r v o l s t a a n m e t é é n s o o r t k r a c h t v o e r d a t d a n m e e s t a l ca. 1.5% v r e bevat. H i e r v a n w e r d volgens zeggen m a x i m a a l 6 kg bijgevoerd, hetgeen voldoende zou zijn voor e e n koe
m e t 25-30 kg melk. Men n e e m t a a n dat d e koeien bij zelfvoedering dan nog ca. 1 2 kg d r o g e stof u i t d e s n i j m a i s k u i l opnemen. Uit opnamebepalingen d i e op d e d i v e r s e bedrijven zijn uitgevoerd, i s gebleken, d a t de d r o g e stofopname u i t s n i j m a i s k u i l veelal ruim 12, kg d r o g e stof bedraagt. De s n i j m a i s s i l a g e wijkt e c h t e r niet veel af van die i n ons land qua d r o g e - s t o f gehalte en samenstelling. O n d e r n o r m a l e omstandigheden ligt het d r o g e stofgehalte v a n d e snijnlaiskuik i n het betreffende gebied nl. ook t u s s e n 2 5 e n 28%. De melkproduktie op d e bedrijven m e t zelfvoedering in N. W . F r a n k r i j k bedraagt ongeveer 4500 kg. D e z e m a t i g e produktie hoeft niet d i r e c t e e n gevolg t e z i j n v a n h e t voersysteean~of v a n h e t feit dat al-leen s n i j m a i s k u i l wordt gevoerd. Ook f a c t o r e n a l s produktie-niveau e n voeding i n de z o m e r p e r i o d e kunnen h i e r b i j e e n r o l spelen. P r o b l e m e n op h e t gebied van de diergezoradheid laebben zich tot op heden niet of nauwelijks voorgedaan, ook niet bij rclaitsoenen rnet a l l e e n snijmaiskuil. Men a d v i s e e r t d e r h a l v e ook niet m e e r om hooi bij t e v o e r e n e n geleidelijk a a n l a t e n s t e e d s m e e r bedrijven het hooi u i t bet rantsoen. weg. Opnawie v a n s t r o blijft e c h t e r mogelijk. Wel i s m e n voorzichtig m e t k r a c h t v o e r e n ook d e voorlichtingsdienst wil l i e v e r niet boven de genoemde 6 kg gaan. Men i s e r v e r d e r niet bang v o o r , d a t produktieve koeien, die onbep e r k t s n i j m a i s k u i l kunnen opnemen tijdens de droogstand t e v e t worden. Z e mogen i n d i e tijd b e s t wat g r o e i e n en desnoods kan m e n z e tijdelijk b e p e r k e n i n d e voeropname. Hetzelfde geldt voor jongvee. E r i s altijd nog wel e r g e n s r u i m t e i n d e gebouwen w a a r m e n jongvee of droogstaande koeien a p a r t kan huisvesten, A l m e t a l zijn d e betreffende b o e r e n h e e l goed t e s p r e k e n over h e t s y s t e e m v a n zelfvoedering e n b e s t a a t d e verwachting d a t d e z e methode z i c h geleidelijk a a n nog wat z a l uitbreiden.
7.
MAIS I N H E T R A N T S O E N V O O R V L E E S V EE
P -
Mais kan i n d i v e r s e vorxnernn aan vleesvee worden v e r s t r e k t , Welisw a a r i s s n i j m a i s s i l a g e nog s t e e d s het b e l a m g ~ i j k s t eruwvoer voor v l e e s s t i e r e n in F r a n k r i j k , irxnaar d e belangstelling voor xnaiskolvensilage, gedroogde m a i s kolven, geplette af gemalen mai s k o r r e l s , die zijn gedroogd of met. behulp van propionzuur g e c o n s e r v e e r d , neernt toe. Wet onderzoek i n F r a n k r i j k besteedt d a n ook veel asindacht a a n de w a a r d e van d i v e r s e maisprodukten bij d e voedixlg van vleesvee, Onder m e e r i s ook a a n h n s t r n a t i g gedroogde sraijmais, die aan het v e e wordt v e r s t r e k t in d e v0rn1 van pellets, haksel.brok of wafels, r e e d s d e nodige aandacht besteed,
in Bibj s t i e r e n van ca, 250 tot 500 kg v a r i e e r t de drc~ge--stofcspmame afhankelij1l;heid van het gewicht van de dieren,, het droge-,st~>fgehal$e van de kuil. en de hoeveelheid k.rachtvoer, P r o e v e n i n T h e i x hebben aangetoond dat d e droge-stofopna.m~eper 1.00 kg levendgewicht m e t het zwa.arder worden van d e d i e r e n I.angzaarn t e r u g loopt (5). H i j m a l s k u i l m e t m e e r dan 30% d r o g e stof i s d e daling in de d r o g e stofopname g r o t e r d a n bij l a g e r e droge-stofgehalten (ta.bel k4)* 14, Gl.o'bale d r o g e - stofopn.aank3 uit snijxrriaksku.il p e r l 0 8 kg levend--Tabel gewicht.
levendgewicht
/
250 kg
1
500 kg
Snijmaissilage 2 5 - 2 7 % d s Snljrnlaissilage 3 % - 37% d s
N, B. : Deze opna.amecijfers gelden i ~ l d i e nm a x i m a a l 2 kg krachtvoer .wordt verstrekt. De hoogste droge -stofopnamen uit sriijmaiskilil worden du.6 v e r k r e gen bij z e e r d r o g e (rijpe) s n l j m a i s b i l , die a a n jonge s t i e r e n wordt v e r s t r e k h a a s t e e n geringe hoeveelheid krachtvoer (ca. 0 , 4 kg per 100 kg levendgewicht), Snijrnaiskuil m e t m i n d e r dam 30% droge stof wordt duidel i j k minder goed opgenomen dan de z e e r droge kuil, Bij s t i e r e n van 500 kg i s het v e r s c h i l e c h t e r veel m i n d e r groot dan bij jongere d i e r e n , Van kuil ,met m i n d e r d a n 2570 d r o g e stof, zoals d i e i n Nederland van tijd tot tijd wordt gewonnen, wordt nog m i n d e r droge stof opgenomen. Bij proeven van het IBVE zijn bij e e n kuil van m e l k r i j p e snij.mais opnamec i j f e r s van ca. 1, 25 kg d r o g e stof p e r l00 kg levendgewicht gevonden. ( l l ) . Droge-stofopname u.it snijmaislcuil. i s v e r d e r i n s t e r k e m a t e afhanlielijk van. de hoeveelheid krachtvoer, die a a n de d i e r e n wordt v e r s t r e k t , Uit onderzoek i n Theix bleek, dat bij m i n d e r dan 0 , 4 kg krachtvoer p e r 100 kg levenc.igewicht de droge-stofopname uit snijmais per kg d r o g e staf uit krachtvoer w e r d verlaagd m e t 0 , 5 - 0 , 6 kg; boven 0 , 4 kg krachtvoer droge stof per 100 kg levendgewicht was dit e c h t e r 0, 8 - 0, 9 kg! Men a d v i s e e r t derhalve om niet m e e r dan 0 , 4 - 0, 5 kg krachtvoer p e r 100 kg levendgewicht of te wel max. ca. 2 kg krachtvoer t e v e r s t r e k k e n
a a n v l e e s s t i e r en, indien meri n a a r e e n m a x i m a l e benutting v a n s n i j m a i s kuil s t r e e f t , D o o r g a a n s w o r d e n op d e r g e l i j k e r a n t s o e n e n i n F r a n k r i j k g e w i c h t s t o e n a m e n van 11 00 - 1300 g r p e r d i e r p e r dag g e r e a l i s e e r d . Bij s n i j m a i s k u i l m e t l a g e d r o g e - s t o f g e h a l t e n ( < 25%) z a l m e n e c h t e r m e t 2 kg k r a c h t v o e r niet a l t i j d e e n d e r g e l i j k e g r o e i p e r d i e r p e r d a g m o g e n v e r w a c h t e n . V e r m o e d e l i j k i s b i j d e r g e l i j k e kuilen d e v e r d r i n g i n g e c h t e r m i n d e r s t e r k d a n bovengenoemde F r a n s e c i j f e r s aangeven. In h e t a l g e m e e n a d v i s e e r t m e n i n F r a n k r i j k niet om n a a s t s n i j m a i s kuil hooi of s t r o t e v o e r e n . De t o t a l e ZW-opname w o r d t d o o r g a a n s nl. v e r l a a g d d o o r d e z e produkten. Bij n a t t e m a i s k u i l e n zou e e n g e r i n g e hoeveelheid hooi m o g e l i j k e r w i j s gunstig kunnen zijn. Indien m e n hooi wil b i j v o e r e n , d a n geeft m e n in F r a n k r i j k de voorkeur aan luzernehooi, i n verband m e t het hogere e i w i t - , c a r o t e e n - e n m i n e r a l e n g e h a l t e . L u z e r n e m e e l of - b r o k j e s p a s s e n ook goed n a a s t s n i j m a i s k u i l ( l - 2 kg). Voor e i w i t n o r m e n e n h e t g e b r u i k v a n u r e u m w o r d t v e r w e z e n n a a r hoofdstuk 5.
7, 2. M a i s k o l v e n e n k o r r e l m a i s Zowel h e t I T C F a l s h e t CNVZ t e Theix hebben d e l a a t s t e j a r e n m e t d e z e p r o d u k t e n e e n a a n t a l p r o e v e n genomen. M a i s k o l v e n kunnen na m a l e n w o r d e n ingekuild e n a l s s i l a g e w o r d e n g e v o e r d of e e r s t w o r d e n g e d r o o g d e n v l a k voor h e t v o e r e n w o r d e n g e m a l e n . K o r r e l m a i s kan w o r d e n gedroogd of m e t p r o p i o n z u u r w o r d e n g e c o n s e r v e e r d . A l v o r e n s k o r r e l m a i s t e v o e r e n m o e t d e z e w o r d e n g e m a l e n of, wat nog b e t e r i s , geplet. Zowel m a i s k o l v e n kuil a l s g e r n a l e n / g e p l e t t e m a i s k o r r e l s kunnen o n b e p e r k t w o r d e n g e v o e r d n a a s t 1, 2 - 1, 5 kg e i w i t r i j k k r a c h t v o e r e n o n b e p e r k t hooi. E r w o r d e n d a n 1500 g r p e r d i e r p e r dag. Ondanks d e z e g r o e i c i j f e r s b e r e i k t v a n 1400 hoge g r o e i c i j f e r s blijken de s t i e r e n i n F r a n k r i j k toch niet z o gauw t e v e r vetten. Bij p r o e v e n m a a k t m e n i n h e t a l g e m e e n g e b r u i k v a n s t i e r e n v a n h e t r a s S a l e r , h e t N o r m a n d i s c h e r a s of h e t r a s C h a r o l a i s . Of meri z w a r t bonte s t i e r e n ook e e n tijdlang z o s n e l lcan l a t e n g r o e i e n z o n d e r d a t z e v e r v e t t e n i s nog d e v r a a g . Indien v a n een gewas m a i s a l l e e n d e kolven of d e k o r r e l s w o r d e n g e oogst, k a n m e n p e r ha m i n d e r s t i e r e n a f l e v e r e n d a n voor h e t geval h e t g e h e l e gewas w o r d t geoogst. Toch kari volgens b e r e k e n i n g e n v a n h e t I T C F b i j g r o t e o p p e r v l a k t e n rnais ( ) 40 h a ) d e v l e e s p r o d u k t i e m e t m a i s k o l v e n k u i l m e e r lonend z i j n d a n d i e m e t s n i j m a i s k u i l ( 9 ) . H e t aantal af t e l e v e r e n s t i e r e n is d a n w e l i s w a a r a a n m e r k e l i j k g e r i n g e r , d e p r o d u k t i e - p e r i o d e i s e c h t e r k o r t e r e n d e k o s t e n voor oogst, v o e r o p s l a g en a r b e i d z i j n l a g e r d a n b i j s n i j m a i s k u i l .
-
-
7. 3. Kunstmatig g e d r o o g d e s n i j m a i s Zowel h e t I T C F a l s h e t CNZV hebben p e l l e t s , h a k s e l b r o k en w a f e l s v a n k u n s t m a t i g gedroogde s n i j m a i s b i j v l e e s s t i e r e n m e t e l k a a r v e r g e l e k e n . D e h o o g s t e d r o g e - s t o f o p n a m e n w e r d e n v e r k r e g e n bij p e l l e t s e n d e l a a g s t e bij w a f e l s . De b e s t e r e s u l t a t e n v o o r w a t b e t r e f t g r o e i e n k a r k a s - k w a l i t e i t g a v e n e c h t e r d e h a k s e l b r o k t e z i e n . W a a r o m d e r e s u l t a t e n b i j de p e l l e t s t e g e n v i e l e n w a s niet duidelijk. T i j d e n s h e t p e r s e n v a n d e p e l l e t s k a n d e t e m p e r a t u u r nogal oplopen en m o g e l i j k e r w i j s m o e t h i e r i n d e o o r z a a k v a n d e m i n d e r goede r e s u l t a t e n v a n de p e l l e t s w o r d e n gezocht.
In T h e i x heeft m e n v e r d e r k u n s t m a t i g gedroogde m a i s v e r g e l e k e n m e t s n i j m a i s s i l a g e . Ondanks h e t feit, d a t d e d r o g e - s t o f o p n a m e bij d e k u n s t m a t i g gedroogde s n i j m a i s h o g e r w a s d a n d i e van d e s n i j m a i s k u i l , w a s d e g r o e i v a n d e d i e r e n op c n i j m a i s k u i l h e t g r o o t s t . V e r d e r w a r e n d e d i e r e n d i e w a r e n g e v o e r d m e t k u n s t m a t i g gedroogde m a i s m i n d e r vet d a n d i e snijmaislcuil hadden g e k r e g e n . Ook v o o r dit v e r s c h i l t u s s e n k u n s t m a t i g g e d r o o g d e s n i j m a i s e n s n i j m a i s k u i l had m e n v o o r a l s n o g g e e n v e r k l a r i n g . Geconcludeerd kan worden dat m a i s i n d i v e r s e v o r m e n grote mogelijkheden biedt voor d e produktie v a n v l e e s v e e . I n F r a n k r i j k is m e n e r d a n ook van o v e r t u i g d , d a t m a i s h e t v o e r b i j u i t s t e k is v o o r v l e e s v e e e n d a t h e t a n d e r e ruwvoeders steeds m e e r uit het rantsoen z a l verdringen.
SAMENVATTING In d i v e r s e s t r e k e n van ons land n e e m t het a a n d e e l s n i j m a i s i n het r a n t s o e n voor rundvee s n e l toe. D a a r b i j doen zich veel v r a g e n voor m e t betrekking tot d e aanvulling van het r a n t s o e n m e t eiwit, m i n e r a l e n e n m e t a n d e r r u w voer. Vooral d e aanvulling van een overwegend u i t s n i j m a i s bestaand r a n t s o e n m e t u r e u m i s nog a l eens een punt van d i s c u s s i e . V e r d e r i s h e t nog s t e e d s d e v r a a g i n h o e v e r r e het r u w v o e r - r a n t s o e n van melkkoeien volledig u i t s n i j m a i s - s i l a g e kan b e s t a a n e n o6 e e n d e r g e l i j k r a n t s o e n t e n opzichte van e e n m e e r traditioneel r a n t s o e n r i s i c o ' s m e t zich m e e brengt voor w a t b e t r e f t d e diergezondheid en consequenties heeft t e n a a n z i e n van hoeveelheid en s a m e n s t e l l i n g van de m e l k . Bij zelfvoedering van s n i j m a i s k u i l - e e n s y s t e e m dat m o m e n t e e l i n ons i s m e e r inzicht gewenst i n d e t o e p a s b a a r h e i d land a a n populariteit wint van dit s y s t e e m voor d i v e r s e groepen rundvee, d e p r a k t i s c h e uitvoering e r v a n , aanvulling van het r a n t s o e n ene, De s t u d i e r e i s van 2 t / m 6 a p r i l 1973 n a a r F r a n k r i j k en h e t bezoek a a n d i v e r s e landbouwkundige i n s t e l l i n gen a l d a a r , had ten doel van o n d e r z o e k e r s en a n d e r e s p e c i a l i s t e n o n d e r z o e k s r e s u l t a t e n e n e r v a r i n g e n betreffende h e t gebruik van snijrnais s i l a g e bij rundvee t e v e r n e m e n e n m e t h e n over d e z e m a t e r i e van gedachten t e wisselen.
-
Teelt en conserveri Ook i n F r a n k r i j k i s h e t a r e a a l s n i j m a i s d e l a a t s t e j a r e n e n o r m toegenomen: v a n ca. 350,000 ha i n 1967 tot ca. 600,000 ha i n 1972. De b e l a n g r i j k s t e r a s s e n zijn I n r a 258, Anjou 210 e n Bekalb 216, De gemiddelde opbrengst p e r h a ligt wat hoger dan i n Nederland e n ook het d s - g e h a l t e (ca. 30%) i s wat hoger. Men s t r e e f t e r n a a r de m a i s voldoende r i j p t e oogsten omdat volgens p r o e f r e s u l t a t e n d e ds-produktie tijdens d e rijping n o r m a a l door gaat. De m a i s w o r d t doorgaans geoogst m e t l of 2 r i j i g e v e l d h a k s e l a a r s t e r w i j l d e oppervlakte van de p e r c e l e n wat g r o t e r i s dan h i e r zodat het i n kuilen v a n een bepaald p e r c e e l veelal enkele dagen duurt. Om b r o e i t e voorkomen w o r d t g e a d v i s e e r d k o r t t e h a k s e l e n (de lengte van de d e e l t j e s gemiddeld niet g r o t e r dan l c m ) e n goed v a s t a a n t e rijden. B e hoeveelheid d r o g e stof per & i n s l e u f s i l o ' s zou d a a r d o o r vaak hoger zijn dan 200 kg. De i n s l e u f s i l o ' s ingekuilde m a i s w o r d t afgedekt m e t a l l e e n p i a s 10% m i n d e r tiek. Ondanks h e t feit dat volgens de Fransen. t o r e n s i l o ' s 5 v e r l i e s geven d a n s l e u f s i l o ' s , vindt m e n z e t e duur. Voor zelivoedering z i j n s l e u f s i l o ' s d e aangewezen s i l o ' s . Rijkuilen van s n i j m a i s t r e f t m e n in F r a n k r i j k niet v e e l aan.
-
Verteerbaarheid en voederwaarde B i j F r a n s e v e r t e r i n g s p r o e v e n bleek d e v e r t e e r b a a r h e i d . v a n d e o r g a n i s c h e stof van v e r s e m a i s m e t m e e r d a n 25% d r o g e stof weinig t e v a r i ë r e n e n vrijwel &afhankelijk t e z i j n van h e t rijpingsstadiurn. Dit 1.aatste i s i n t e genstelling m e t Nederlandse bevindingen, .De verteringscuGfficiënt b e d r o e g b i j d e F r a n s e p r o e v e n gemiddeld 71 e n d e d a a r u i t m e t behulp van d e f o r m u l e van B r e i r e m berekende v o e d e r w a a r d e gemiddeld ca. 530 gzw p e r kg d r o g e stof, hetgeen duidelijk l a g e r i s dan wij voor d e r g e l i j k e m a i s b e r e k e nen. Bij m a i s m e t m e e r d a n 27% d r o g e stof i s e r s p r a k e van een invloed van het kolfpercentage op de verteringscoefficiënt: van d e o r g a n i s c h e stof
en op de v o e d e r w a a r d e . Voor s n i j m a i s s i l a g e w e r d e e n gemiddelde verteringscoëfficiënt van d e o r ganische stof gevonden van 70, 5% die eveneens onafhankelijk was van het rijpingsstadium. De h i e r b i j berekende z e t m e e l w a a r d e b e d r a a g t gemiddeld ca. 5 2 5 g r a m p e r kg. In Nederland zouden we voor dezelfde m a i s k u i l een z e t m e e l w a a r d e b e r e k e n e n van 605 g r a m p e r kg. Het v e r s c h i l i n z e t m e e l w a a r d e van v e r s e m a i s en s n i j m a i s k u i l t u s s e n F r a n k r i j k e n Nederland i s deels e e n gevolg v a n v e r s c h i l l e n i n verteringscot?fficiënten e n d e e l s e e n gevolg van v e r s c h i l l e n i n de berekeningswijze van de v o e d e r w a a r d e u i t de v e r t e e r b a r e bestanddelen. De v r a a g welke schatting van d e z e t m e e l w a a r d e nu het dichtst bij de werkelijke v o e d e r w a a r d e ligt i s nog niet t e beantwoorden. Invloed van u r e u m
. p
r b a a r h e i d e n v o e d e r w a a rde
m -
Door h e t toevoegen van u r e u m a a n s n i j m a i s w e r d e n de v e r t e e r b a a r h e i d e n de opname verhoogd. Dit wijst e r o p dat i n r a n t s o e n e n m e t a l l e e n s n i j m a i s het N-gehalte niet a l l e e n t e l a a g i s orn d e N-behoefte van herkauyvers t e dekken m a a r ook onvoldoende i s voor e e n goede penswerking, a i s k u i l voor m e l k v e e De opname bleek s t e r k afhankelijk t e z i j n van het d s - g e h a l t e van d e kuil en ook van het levendgewicht v a n d e d i e r e n . Kort gehakselde rrnais wordt b e t e r opgenomen d a n gekneusde. T e f i j n h a k s e l e n m o e t o n t r a d e n w o r d e n omdat dan e e n afwijkende gisting i n d e pens k a n ontstaan. Uit d i v e r s e proeven i s v e r d e r gebleken dat k r a c h t v o e r e e n s t e r k verdringingseffeet heeft op s n i j m a i s . Van e e n s n i j m a i s k u i l m e t 30% of m e e r d r o g e stof w e r d , indien d a a r n a a s t s l e c h t s e e n m a t i g e hoeveelheid k r a c h t v o e r (max. 4 - 5 kg) w e r d v e r s t r e k t , voldoende z e t m e e l w a a r d e opgenomen voor onderhoud e n ca. 15 kg m e l k , Bij onbeperkt s n i j m a i s groeiden d e d i e r e n i e t s m e e r m a a r bleef d e melkgift op wat l a n g e r e t e r m i j n m i n d e r goed op peil d a n bij traditionele rantsoenen. Rantsoenen m e t fijn gehakselde s n i j m a i s en niet veel k r a c h t v o e r hadden een gunstige invloed op het v e t - e n eiwitgehalte van de melk. In F r a n k r i j k w o r d e n u r e u m t m i n e r a l e n m e n g s e l s i n k o r r e l v o r m , p o e d e r v o r m e n i n opgeloste v o r m i n de handel gebracht. Vooral de k o r r e l v o r m heeft opgang gemaakt en w e r d i n 1971 e n 1972 b i j ca. 16. 000 h a toegepast. Geadviseerd wordt 1, 6 à 1, 77%u r e u m p e r kg d s toe t e voegen. Bij m a i s m e t m i n d e r dan 2570 d r o g e stof wordt toevoeging afgeraden. De c o n s e r v e r i n g e n d e inkuilverliezen w o r d e n s l e c h t s i n z e e r g e r i n g e m a t e door u r e u m beinvloed. Gerekend wordt dat é é n g r a m u r e u m (bij 70% b e nutting) equivalent i s a a n 2 g r a m v o e d e r n o r m ruw-eiwit. Uit d e e e r s t e proeven m e t m e l k v e e w a a r ca 1 7 % van het v r e i n d e v o r m van u r e u m w e r d v e r s t r e k t , bleek d e produktie op eenzelfde peil t e blijven a l s op e e n r a n t s o e n m e t a l l e e n plantaardig eiwit. Bij p r o e v e n m e t v l e e s s t i e r e n bleek dat naast snijmaiskuil t u r e u m en g r a a n 150 - 200 g r a m v e r t e e r b a a r ruweiwit i n d e v o r m van s o j a s c h r o o t of l u z e r n e m e e l v e r s t r e k t m o e s t w o r d e n om e e n optimale g r o e i t e bereiken.
De koeien z i j n h i e r b i j v a a k g e h u i s v e s t i n o p e n i n g e s t r o o i d e l o o p s t a l l e n m e t e e n l o o p r u i m t e w a a r o p d e s l e u f s i l o ' s s t a a n . De s i l o ' s , v e e l a l van hout, z i j n niet luchtdicht e n d e v e r l i e z e n z i j n n a a r s c h a t t i n g 5 - 10% h o g e r d a n b i j goed a f g e w e r k t e b r o o d - of r i j k u i l e n m e t e e n g r o n d d e k of' b i j t o r e n s i l o ' s . A l s v o e d e r k e r i n g f u n g e e r t v a a k e e n z w a a r h e k m e t dak. Bij het inkuilen w o r d t a a n d e m a i s v e e l a l 1 , 570 u r e u m o p d s - b a s i s toegevoegd. E r w o r d t m a x i m a a l 6 kg k r a c h t v o e r m e t 15% v r e bijgevoerd. Uit w a a r n e m i n g e n i s gebleken d a t b i j z e l f v o e d e r i n g r u i m 12 kg d s u i t m a i s kan w o r d e n opgenom e n . De m e l k p r o d u k t i e v a n de koeien op b e d r i j v e n m e t z e l f v o e d e r i n g i n W. W , - F r a n k r i j k i s o n g e v e e r 4500 kg p e r koe p e r j a a r , O m d a t z i c h t o t nu t o e geen p r o b l e m e n m e t d e gezondheid v a n d e d i e r e n hebben v o o r g e d a a n e n d e b o e r e n i n h e t a l g e m e e n goed t e s p r e k e n z i j n o v e r h e t s y s t e e m , w o r d t verwacht dat de methode zich geleidelijk a a n z a l uitbreiden.
I n F r a n k r i j k i s m e n e r v a n overtuigd d a t s n i j m a i s h e t v o e r b i j u i t s t e k i s v o o r v l e e s v e e e n d a t het a n d e r e r u w v o e d e r s s t e e d s m e e r u i t h e t r a n t s o e n z a l ve~driuagen. Ingekuilde s n i j m a i s i s h e t b e l a n g r i j k s t e , a l n e e m t d e b e l a n g s t e l l i n g v o o r m a i s k o l v e n s i l a g e , gedroogde m a i s k o l v e n e n g e p l e t t e of g e m a l e n m a i s k o r r e l s (gedroogd of m e t p r o p i o n z u u r g e c o n s e r v e e r d ) toe. Bij r a n t s o e n e n m e t s n i j m a i s k u i l w o r d t d o o r g a a n s e e n g r o e i v a n l 0 0 0 tot 1300 g r a m p e r d i e r p e r dag b e r e i k t . M e t m a i s k o l v e n e n k o r r e l m a i s kan d i t oplopen tot 1400 - 1500 g r a m p e r d i e r p e r dag. I n v e r g e l i j k i n g e n t u s s e n p e l l e t s , h a k s e l b r ok e n w a f e l s v a n k u n s t m a t i g gedroogde s n i j r n a i s , gaf d e h a k s e l b r o k d e b e s t e resiiltaten., I n p r o e v e n m e t k u n s t m a t i g gedroogde m a i s e n snijmaiskuil. b l e e k d a t d e g r o e i v a n s t i e r e n op s n i j m a i s k u i l b e t e r was en dat z e m e e r vet aanzetten dan op gedroogde snijmais,
SUMMARY The p o r t i o n of m a i z e s i l a g e i n c a t t l e r a t i o n s r a p i d l y i n c r e a s e s i n d i f f e r e n t p a r t s of t h i s country. T h i s r a i s e s a g r e a t m a n y q u e s t i o n s aboilt t h e s u p p l e m e n t of t h e r a t i o n with of p r o t e i n , m i n e r a l s and o t h e r r o u g h a g e s . Especial1.y the addition of u r e a to r a t i o n s m a i n l y c o n s i s t i n g of m a i z e s i l a g e h a s m o r e t h a n once b e e n a s u b j e c t of d i s c u s s i o n . B e s i d e s , i t i s s t i l l the q u e s t i o n how f a r the roughage r a t i o n of d a i r y cows c a n e n t i r e l y c o n s i s t of m a i z e s i l a g e and w h e t h e r s u c h a r a t i o n , c o m p a r e d with m o r e t r a d i t i o n a l r a t i o n s , w i l l involve a n y r i s k s f o r the h e a l t h of the a n i m a 1 a n d w i l l h a v e c o n s e q u e n c e s f o r the quantity and t h e c o m p o s i t i o n of the m i l k . Celf-feeding of m a i z e s i l a g e - a s y s t e m which is now gaining p o p u l a r i t y i n t h i s c o u n t r y - n e e d s m o r e i n s i g h t int0 the u s e of t h i s s y s t e m f o r d i f f e r e n t g r o u p s of c a t t l e , i t s p r a c t i c a 1 application, s u p p l e m e n t of the r a t i o n e t c . ?'he s t u d y t r i p to F r a n c e f r o m 2nd u n t i l l 6th of A p r i l 1973 a n d the v i s i t to d i f f e r e n t a g r i c u l t u r a l i n s t i t u t e s i n that c o u n t r y , w a s m a d e t o h e a r t h e e x p e r i e n c e s of r e s e a r c h w o r k e r s and o t h e r s p e c i a l i s t s c o n c e r n i n g t h e u s e of m a i z e s i l a g e f o r c a t t l e a n d t o exchange views about t h i s .
During t h e l a s t few y e a s s , the a r e a with Porage m a i z e h a s e n o r m o u s l y i n c r e a s e d , a l s o i n F r a n c e : f r o m about 350, 000 ha i n 196'7to about 600, 000 ha i n 1992. The m a i n v a r i e t i e s a r e I n r a 258, Anjou 21 0 and B e k a l b 2 16. The a v e r a g e yield pú:r ha i s s o m e w h a t h i g h e r t h a n i n the N e t h e r l a n d s a n d the d r y m a t t e r content i s a l s o a l i t t l e h i g h e r (about 30%). T h e r e i s a g e n e r a l t r e n d t o h a r v e s t m a i z e when suffi c i e n t l y m a t u r e b e c a u s e , accordirig t o the r e s u l t s of e x p e r i m e n t s , the d r y m a t t e r production n o r r n a l l y cont i n u e s d u r i n g m a t u r i n g . The m a i z e is g e n e r a l l y h a r v e s t e d with one o r tworow f o r a g e h a r v e s t e r s while the f i e l d s a r e sornewhat l a r g e r t h a n i n t h i s c o u n t r y c o that the e n s i l i n g of c e r t a i n f i c l d s often t a k e s a few d a y s , T o p r e v e n t h e a t i n g , the a d v i c e i s given to chop o h o r t l y (the a v e r a g e l e i ~ g t hof the p a r t i c l e s should not he m o r e t h a n l crn) axzd to p r e s s the clarrip heaviky with a t r a c t o r . The azriount of d r y m a t t e r per r n 3 i n hunleer s i i o s would t h e r e f o r e often he h i g h e r t h a n 200 kg. The m a i z e s i l a g e i n tEne b u n k e r s i l o s i s only c o v e r e d with p l a s t i c . I n s p i t e of t h e f a c t that, a c c o r d i n g t o t h e F r e n c h , %hel o s s i n t , ~ w e r snlos i s 5 - 10% l o w e r t h a n i n w a l l e d c l a m p s i l o s , t h e y a r e g e n e r a l l y thought to be t00 expensive. Walled clarnp s i l o s a r e the p r o p e r o n e s f o r self -Eeed-ing, U ~ w a l l e dc l a m p s i l o s fox m a i z e s i l a g e a r e not v e r y o l t e n found i n Il'rance. D i n e s t i b i l i t v a n d feeding value F r e n c h d i g e s t i b i l i t y t e s t s showed t h a t t b e d i g e s t i b i l ~ t yo € t h e o r g a n i c m a t t e r of f r e s h m a i z e with m o r e t h a n 25% d r y m a t t e r h a r d l y v a r i e d a n d h a r d l y depended on the s t a g e of r n a t u r i t y . The l a t t e r c o n t r a r y t o B u t c b e x p e r i e n c e s . I n F r e n c h t e s t s the a v e r a g e d i g e s t i b i l i t y coefficient w a s 71 a n d t h e a v e r a g e feeding v a l u e , ca'iculated with tbe B r e i r e m f o r r n u l a , about 5 3 S t a r c h equivalents of the d r y m a t t e r , which is c l e a r l y l o w e r t h a n is ca'icul a t e d f o r s u c h m a i z e i n this c o u n t r y . I n r n a i z e with a d r y m a t t e r content of m o r e t h a n 2770, t h e e a r p e r c e n t a g e m a y irafluence t h e d i g e s t i b i l i t y c o e f f i c i e n t of the o r g a n i c m a t t e r a n d a l s a the feeding value. F o r f o r a g e m a i z e a n a v e r a g e d i g e s t i b i l i t y coc?fficient of tlie o r g a n i c m a t t e r of 70. 5% w a s found, which a l s o d e p e n d e d on the matiarity s t a g e . T h e c a l c u l a t e d S t a r c h Equivalent i s o n a v e r a g e 52, 5 i n the d r y m a t t e r , I n t h e N e t h e r l a n d s a S t a r c h Equivalent of 60, 5 would b e ca1cuLated f o r t h e s a m e e n s i l e d m a i z e . The d i f f e r e n c e b e t w e e n F r a n c e a n d t h e N e t h e r l a n d s i n S t a r c h Equivalent of f r e s h m a i z e and m a i z e s i l a g e i s p a r t l y due t o d i f f e r e n t d i g e s t i b i l i t y c o e f f i c i e n t s a n d p a r t l y due Lo d i f f e r e n c e s i n t h e m e t h o d s of c a l c u l a t i n g t h e feeding value. The qucstiori which e s t i m a t e of t h e S t a r c h Equivalent m o s t c l o s e l y a p p r o a c h e s the r e a i feeding v a l u e cannot yet b e a n s w e r ed. B y adding u r e a t o f o r a g e m a i z e t h e d i g e s t i b i l i t y a n d i n t a k e i n c r e a s e d . T h i s s h o w s t h a t , i n r a t i o n s w i t h f o r a g e m a i z e only, the N. content is not only too low t o m e e t the N. r e q u i r e m e n t of r u m i n a n t s , but a l s o i n s u f f i c i e n t fox a good functioning of t h e r u m e n . I t b e c a m e evident t h a t the i n t a k e g r e a t l y depended on the d r y m a t t e r c o n t e n t of t h e s i l a g e and a l s o o n t h e l i v e weight of t h e a n i r n a l s . S h o r t l y -
chopped m a i z e i s digested b e t t e r than c r u s h e d m a i z e . Too finely chopped m a i z e m u s t be dissuaded b e c a u s e tbis m a y c a u s e u n d e s i r a b l e f e r m e n t a t i o n i n the rumen. S e v e r a l experirnents have s hown that c o n c e n t r a t e s m a y substitute m a i z e s i l a g e d r y m a t t e r in a g r e a t ent. Of m a i z e s i l a g e with 38% d r y m a t t e r o r m o r e and only a m o d e r a t e quantity of c o n c e n t r a t e s (max. 4 - 5 kg), sufficient S t a r c h Equivalent w a s ingested f o r maintenance and about 1 5 kg of m i l k . The growth of a n i m a l s fed on m a i z e s i l a g e ad libitum, w a s a b i t h i g h e r , though, on a l o n g e r - t e r m b a s i s , the m i l k yield was a l i t t l e l e s s than with t r a d i t i o n a l r a t i o n s . Rations with finely chopped m a i z e and not m a n y conc e n t r a t e s influenced the butterfat and p r o t e i n content of t h e m i l k favourably. u r e s a r e brought on the m a r k e t i n p r i l l s , i n powder and i n solutions. E s p e c i a l l y p r i l l s have becorne popular and w e r e applied i n l971 and 1972 on a n a r e a of about 16, O00 ha l a r g e . It i s advised to add 1 - 6 to 1. 7% of u r e a p e r kg d r y m a t t e r . Addition to m a i z e with l e s s than 25% d r y m a t t e r i s not advisable, The p r e s e r v a t i o n and s i l a g e l o s s e s a r e only v e r y slightly effected by u r e a . I t h a s been calculated that one g r a m of u r e a (70% utilization) i s equivalent to 2 g r a m s of digestible e r u d e protein. F r o m t h e f i r s t e x p e r i m e n t s with d a i r y cattle, when about 17% of tbe digestible c r u d e p r o t e i n i n the f o r m of u r e a w a s supplied, the production s e e m e d to rerriain on t h e Same level a s when r a t i o n s with only p r o t e i n f r o m plants w e r e fed. E x p e r i m e n t s with beef billls have r e v e a l e d that, a p a r t f r o m m a i z e s i l a g e and u r e a and g r a i n s , 150 - 200 g r of digestible c r u d e p r o t e i n i n the f o r m of soybean m e a l o r l u c e r n m e a l had to be given f o r optimal growth.
E The cows a r e often housed i n a n open y a r d with a walking p a s s a g e and walled c l a m p s i l o s outside, T h e s i l o s , often m a d e of wood, a r e not a i r tight and the l o s s e s a r e e s t i m a t e d a t 5 - 10% higher than i n well--finished c l a m p s i l o s o r unwalled c l a m p s i l o s with s o i l c o v e r o r i n t o w e r s i l o s . T h e r e i s often a heavy f e e d fence with roof. During ensilage, 1. 5% u r e a on a d r y - m a t t e r b a s i s i s often added to t h e m a i z e . A m a x i m u m quantity of 4 kg c o n c e n t r a t e s with 1570digestible c r u d e p r o t e i n i s often fed i n addition. O b s e r v a t i o n s have r e v e a l e d that, i n c a s e of self-feeding, m o r e than 12 kg d r y m a t t e r c a n be consumed f r o m m a i z e silage. The m i l k production of s e l f f e d cows In North West F r a n c e i s about 4580 kg p e r cow p e r y e a r . B e c a u s e h i t h e r t o t h e r e have been no p r o b l e m s with the health of the a n i m a l s and the f a r m e r s a r e g e n e r a l l y wel1 s a t i s f i e d with the s ys t e m , the method i s expected t o develop gradually. Maize f o r beefcattle In F r a n c e they a r e convinced that rnaize i s eminently suitable for beef c a t t l e and that i t wil1 m o r e and m o r e oust the other roughages f r o m the ration. Ensiled f o r a g e m a i z e i s the m o s t i m p o r t a n t , though t h e r e i s a growing i n t e r e s t i n e a r c o r n s i l a g e , d r i e d e a r c o r n and c r u s h e d o r ground g r a i n s ( d r i e d o r p r e s e r v e d with p r s p r i o n i c a c i d ) .
With m a i z e s i l a g e a d a i l y g r o w t h of 1000 t o 1300 g r p e r a n i m a 1 i s g e n e r a l l y obtained. With e a r c o r n s i l a g e a n d m a t u r e m a i z e , t h i s m a y b e c o m e a s high a s 1400 - 1500 g r a m s p e r a n i m a l . C o m p a r e d w i t h p e l l e t s , chopped m a i z e c o b s a n d w a f e r s of a r t i f i c i a l l y d r i e d f o r a g e m a i z e , it i s the chopped m a i z e cob w h i c h g i v e s t h e b e s t r e s u l t s . I n e x p e r i m e n t s w i t h a r t i f i c i a l l y d r i e d m a i z e and r n a i z e s i l a g e , t h e g r o w t h of b u l l s fed o n m a i z e s i l a g e w a s b e t t e r , while t h e y gained m o r e w e i g h t t h a n w h e n fed on d r i e d forage maize.
LITERATUUR 1 . A n d r i e u , J . L ' u r é e c o m p l é m e n t du m a i s ? L a c o n s e r v a t i o n d e s e n s i l a -
g e s . L e p r o d u c t e u r A g r i c o l e F r a n c a i s , J u i l l e t 1972, p. 22. 2. B i s s o n , M et A. P i f l i m l i n . E n s i l a g e d e m a i s e n r i c h i e n u r ge pour l a production l a i t i è r e a n C. E. T . A. d e S e l l e e t S a m b r e , publication d e 1'1. T. E. B . , D e c e m b r e 1971.
3 . cros set-Pirrotin, M. L e p o u r t s u r l a c o m p l é m e n t a t i o n d e s e n s i l a g e s de m a i s e n a l i m e n t a t i o n bovine. E n t r e p r i s e A g r i c o l e n r . 38, Oct. 1972, p. 91. 4. Dernarquilly, C. V a l e u r a l i m e n t a i r e d u m a i s f o u r a g e I Cornposition c h e r n i q i e e t d e gestibilitg d u m a i s s u r pied. Ann. ~ o o t e c h . 18 (1969) 1-7-32.
5. D e m a r q u i l l y , C . , Ph. H a u r e z , M. J o u r n e t , C. Lelong e t C. M a l t e v r e . L e m a i s , plant e n t i è r e: c o m p o s i t i o n v a l e u r a l i m e n t a i r e , u t i l i s a t i o n p a r l e s bovins. B u l l e t i n Technique d l I n f o r m a t i o n , n r . 264. 265 1971, Special Mais.
6. I. T. C. F. L e m a i s , plante f o u r r a g è r e , Oct. 1970, p. 13. 7. J o u r n e t , M . R . , R. ~ e r i t eé t A. Hoden. C o m p l é m e n t a t i o n d e s r a t i o n s d'ensilage de m a i s pour l e s vaches laitières. Revue d e 1 ' E l e v a g e (1973, t e r p e r s e ) . 8. Lelong, G. e t P h , H a u r e z . L ' u r é e c o m p l é m e n t du r n a i s ? L e p r o d u c t e u r A g r i c o l e F r a n c a i s , J u i l l e t 1972, p. 20.
9. M a r c h a d i e r , J. e t P. Lelong. L ' u t i l i s a t i o n du m a i s p a r l e s jeunes bovins. L e p r o d u c t e u r A g r i c o l e F r a n c a i s , A v r i l 1972, p. 18. 10. M a r i o n , J. C. L e m a i s e n c h i f f r e s . E n t r e p r i s e A g r i c o l e n r . 38, O c t . 1972. p. 14. 11. Schukking, S. e n A. G. Hengeveld. S n i j r n a i s s i l a g e v o o r m e s t v e e . P u b l i k a t i e n r . 141. IBVL. 12. ~ e r i t é ,R. e t M. J o u r n e t . U t i l i s a t i o n c o m p a r é e d e l ' e n s i l a g e d e r n a i s e t d e l ' e n s i l a g e d ' h e r b e pour la p r o d u c t i o n l a i t i è r e . Ann. Zootech. 20 (1971) 153 - 167.
_
q
I
1 %
W)f
MIJ TOE VEñWUENBs RBPPCT#iEN
N , i. Ru&lwsrwo$ukaa in Ftaiikrijk Vatglag van se~'suidlwgtb yan de werkg m p Rundvlevduktce van de bndel!jka Rasd W de BadenEwlSdcepipef met p r o p y b q l ale ~ prewn~ei mlddal t e m slependti metbiskm. %lag van cren wrgegkend ondemoek QP'do pmflloerderfj 2eg~eld:'in lW1. Ir. # B. Mefier en ff. Boxem, fanuar1 197q .
2,
f*
*
~ r , b&hlis v a @pp T
x
~eéeprodu~tti8;. ~ V@wE@g vm vergelflkende proeí ir. W, ~ L ~ H e. m a , Januari?S72
ni-s~lemfiW ~
d
r
.
f aï-
ttng, @piltlm1
r
&+s
,'t
, i'
Y
f -%-
i
VieespmdW8 i n Engafend. Vmtag vbm een studkireb van 28 'auSw#uew 3 ae~tei33barf970. Ir. W, L Harrnrren en Ir, q. M. Hupkee. Jianugli 1WI ~lhh@ht
4,
.
&M In de q.
,
Nr, 5., BïJvoeding uan pedade ft&%-197i1:
Hield% Wteratuu~~tüdt~ vcta prrjewr~b da k~rn,~rni3 1972 i
N,; 8-
~l&ahrarglfrrgtng~b~ Nn&m els fpvc~lgven hoge nitwtg&haln In grasldndpmdukten. W, WIIfemsen Ing, sepembO,r 11872 . .
1
7.
Invloed rnm hefkaf m stlka$rf op de qpbrengsf: #R 43 6omn)acobe stalling ven g m h d . Rarwtteten van een endemek te Gljilre uan 1BSS Yrn lm. Q. Met, & b r ti872
J4
Nr. 8. '
De Iftvfwd van bet st9f&pa op de grnel ven aümh Wemkg van esn v e q p IUkëqd ondermek op ppedtmerdfl ihVIIerd In de g e v e 1t#m 1972. H. E. Hamen eq A. G, $milts, aMak t972 t
l
f q-
Nr. 9,.
r
,
f 4,
I
Het effect van h8eW-
@gei het eaftle Trichodm gres In grasland. Wemlag van een ond~noekte Werrngemerf vair tso.f tlnl 1970. J. I. Wal. dring, &ober Tg72
i
Nr. 10. B t j v w m van krachtverer arm heldend melkvee In hst mj-r, Verslag van een ocrdemek ap de C. R. Waitwerhoeve In 13370 en la71 watrrbiJ hst ntaraart van b m l n g aifiankelyk werd gesteld van het g q a n b o 8 m de tweern- . omstandlghedm. J. ven GeneIJgen, hg,, ~ktolier1972 1
Nr.
11. Qggat, opslag en voedering van sfqmclls In Floord-ltalta: Veelgg van
m
shldter6is In september 1972. Dr. h DI. C. N. .Boonman; H. van Dik, 8. de Jong en fris, L w n Loo, maart 197S ,
.
P4-
Nr. 12. RundvSeesproduMa in Noard-ft~lf6.tPemfa(l ven asn sfudlereie tn jailuwi lQ73.Ir. W, L Hamen eai Ir, H. de Boer, mmrt tB73
Nr.
13. M a l h e In nalomer en h&€
b riarchw ap stal. Verslag van veigalrjkgnde
v m e n OP de pmefboeldWm Wielzicht en Heina in IS70 m lan. 1. W. Hl_lInken fl. Baxsm, m a n 1973
14.
f 44F.
,
f4
J
gebnilk van de eempuzer In de. run&~ahou&rtl. VersStig van m W ~ P I R In O Weet4ultsland ~ en Denemarken, ir. #, U e @ a , hi k. D. G. MaBohnmn, 4 Edng, k. A Eriks, Ir. C. J. k n m t en Ir. P.
r
reis naar
KlwburS, Juin1 ,is73
f 4.-
Nr. IE, , SlaohMJp maken van longe 8tleren. Vergelmg ven d& mtcamen ap de G R .~triòoehosweIn 1971 en 1.972. H. E, Hemm,auguwe 19a
f
r . 1 . Inuleed van mmlermur op de opnam uen kulboer door pinken. Veiolag v m vergeB!fide Prbswen @P de pefbaetdefij Melno in de periode 1B0 t/m 1972. Iii S, Schukkin~rul h@' A- G. Hengdd, aU&u8b$?I75
jP 4,-
Nr. 17. V e r k e n bIJ het inScuilen van bketemtaartjes. Verslag van een pr& ap , Vrliarei" In 1971. Ir. A, 6.MengeveIQ aept$mber 1873
P* f+
~at4B'tkapgiraiW17Ira1 Q I ~Emiiwt P at E8 -
met T
4
~