Slingelandnieuws Informatieblad voor patiënten en bezoekers van het Slingeland Ziekenhuis Nummer 6 - oktober 2009
Neem gratis mee!
Nieuw: oogmetingen in verzorgingshuizen Op één dag naar de KNO - arts en audicien Maaltijden in Slingeland Ziekenhuis vers bereid Dikkedarmkanker sneller behandeld
Mexicaanse griep Avondspreekuren op dinsdagavond
Om besmetting van onze ziekenhuispatiënten en uitval van onze medewerkers door de Mexicaanse griep zoveel mogelijk te voorkomen, is het van groot belang dat u ons daarbij
Diverse poliklinieken houden avondspreekuren voor patiënten. De avondspreekuren vinden plaats op dinsdagavond van 17.30 tot 20.30 uur.
helpt. Op www.slingeland.nl vindt u het laatste nieuws over de Mexicaanse griep. Daar staat ook wat u moet doen als u griepverschijnselen heeft en een afspraak op de polikliniek heeft of op ziekenbezoek wilt komen.
spreekuur voor alle patiënten (voor nieuwe en controleafspraken):
Mobiel bellen op enkele plekken toegestaan
• POLIKLINIEK INTERNE GENEESKUNDE • DIABETESVERPLEEGKUNDIGE • POLIKLINIEK KEEL-, NEUS- EN OORHEELKUNDE • POLIKLINIEK PLASTISCHE CHIRURGIE • POLIKLINIEK OOGHEELKUNDE • POLIKLINIEK UROLOGIE • SEKSUOLOOG
Het is sinds kort toegestaan om op een aantal plekken in het ziekenhuis mobiel te bellen. Voorheen moest u uw mobiele telefoon uitschakelen in het ziekenhuis. Nu is met afbeeldingen aangegeven waar u uw mobiele telefoon dient uit te schakelen.
• POLIKLINIEK KAAKCHIRURGIE Tijdens het avondspreekuur worden alleen poliklinische behandelingen gedaan. U kunt dan niet terecht voor controle, spoedafspraken of implantaten. • POLIKLINIEK GERIATRIE In de oneven weken is de polikliniek Geriatrie open. In de even weken is de Geheugenpolikliniek open.
Elke woensdagavond op TV Iedere woensdagavond zendt Graafschap TV het programma ‘Gezonde Zorg’ uit. Het programma is gemaakt in samenwerking met het Slingeland Ziekenhuis, Azora en Sensire, Iedere week krijgt een ander thema de aandacht. Een vast
spreekuur voor uitsluitend nieuwe patiënten:
onderdeel in het programma is regionaal nieuws uit de
• POLIKLINIEK CHIRURGIE
wereld van de zorg.
ondersteunende afdelingen die geopend zijn op dinsdagavond: • LABORATORIUM AFNAME Voor de afname van bloed kunt u tot 19.30 uur zonder afspraak
Nieuw bestuur Stichting Vrienden van het Slingeland Ziekenhuis
terecht. Dit geldt ook voor patiënten die vanuit de huisarts komen. • RADIOLOGIE Voor het maken van röntgenfoto’s en het maken van afspraken voor onder andere een CT-scan en MRI-scan. • AFDELING VAATDIAGNOSTIEK Voor onderzoek van de bloedvaten. • PREOPERATIEF SPREEKUUR Bedoeld voor mensen die binnenkort geopereerd worden.
De Stichting Vrienden van het Slingeland Ziekenhuis heeft nieuwe bestuursleden. Geert Korte, rayondirecteur ING Bank Doetinchem, was al bestuurslid en volgt Hans Stegweg op als voorzitter van de stichting. Gerton Groenendijk, directeur Facilitaire Zaken van het Slingeland Ziekenhuis neemt de taken als secretaris/penningmeester over van voormalig directeur Lars Nieuwenhoff. Notaris Cees Doppenberg is nieuw bestuurslid.
• INSCHRIJFBALIE Voor het inschrijven van nieuwe patiënten, het wijzigen van gegevens en het maken van ponskaartjes.
De stichting zoekt donateurs om de faciliteiten voor patiënten in het ziekenhuis aangenamer te maken. Op dit moment is het bestuur achter de schermen druk bezig om nieuwe vormen van donateurschap te ontwikkelen. Meer informatie
www.slingeland.nl - (0314) 32 99 11
over de Stichting Vrienden van het Slingeland Ziekenhuis vindt u op www.slingeland.nl. Ook kunt u bellen met het secretariaat van de stichting, telefoonnummer (0314) 32 94 41.
2
Colofon Slingeland Nieuws is een uitgave van
Geachte lezer, Leuk dat u interesse heeft in het lezen van het Slingeland Nieuws. Dit gratis nieuws-
het Slingeland Ziekenhuis Doetinchem
blad is bedoeld om u op de hoogte te houden van de nieuwste ontwikkelingen die in
en verschijnt tweemaal per jaar.
het Slingeland Ziekenhuis gaande zijn. Neemt u dit blad gerust mee naar huis,
Het blad is bedoeld om patiënten en
dan kunt u het nog eens op uw gemak doorlezen.
bezoekers te informeren over ontwikkelingen in het Slingeland Ziekenhuis.
In deze zesde uitgave kunt u onder meer lezen welke veranderingen wij hebben aan-
Slingeland Nieuws is gratis en mag
gebracht om de zorg voor patiënten met darmkanker te verbeteren. Ook kunt u lezen
worden meegenomen.
dat we een huidtumorenspreekuur hebben opgezet en dat we een sportarts in huis hebben die niet alleen voor sporters iets kan betekenen. Daarnaast komt de manier
Eindredactie
waarop we de maaltijden bereiden in ons ziekenhuis, in deze uitgave aan bod.
Saskia de Ree-Steenbergen (PR-functionaris)
We zijn steeds bezig om de zorg op uw behoeften af te stemmen. En als we de
Redactie
Ziekenhuis Top 100 van het Algemeen Dagblad mogen geloven, dan slagen we daar
Silvia van den Berg
goed in. We hebben dit jaar de vierde plek behaald. Vorig jaar stonden we op de
(hoofd patiëntenvoorlichting
zevende plaats. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat we nu stil blijven staan. We horen
en -communicatie)
graag hoe u onze zorgverlening ervaart. U kunt het ons laten weten via de suggestie-
Sjoerd van der Meer
kaarten die op alle poliklinieken en verpleegafdelingen liggen.
(chirurg/traumatoloog)
Ik wens u veel plezier bij het lezen van deze Slingeland Nieuws.
Erik Muller (internst/oncoloog) Annemarie van Os (hoofd kindergeneeskunde/
Geert Huisman algemeen directeur
hoofd KNO-geneeskunde) Tekst Jiske van Braak Grafische vormgeving Giesen en Thé Ontwerpers www.giesenthe.nl
Inhoud
Fotografie Toon Hendriks, Charles Keijser
Vroege diagnose borstkanker door vacuümbiopsie
4
Druk
Nieuw: oogmetingen in verzorgingshuizen
6
Maaltijden in Slingeland Ziekenhuis vers bereid
8
PREDUXION Doetinchem Oplage 7000
Dikkedarmkanker sneller behandeld
10
Advertentie-exploitatie
De Hoorstraat: op één dag naar de KNO-arts en audicien
12
Dekker & Partners Media Support
Afdeling Spoedeisende Hulp
14
Ziekenhuis werkt aan vermindering aantal valongelukken
16
Kinderarts Marcel Cuppen over 25 jaar Kindergeneeskunde
18
De sportarts: voor sporters èn niet-sporters
20
Slingeland Ziekenhuis vervult wensen chronisch zieken
22
Gedenkplek voor ouders van overleden kinderen
24
Reageren? Wilt u reageren op een artikel in dit blad? Stuur een e-mail naar
[email protected].
3
Vroege diagnose borstkanker door vacuümbiopsie Betrouwbaar en patiëntvriendelijk Tegenwoordig is apparatuur bij het bevolkingsonderzoek naar borstkanker zo goed, dat er eerder een afwijking wordt gezien. Daardoor worden vrouwen in een veel vroeger stadium doorgestuurd naar het ziekenhuis voor nader onderzoek. De radioloog kan met een vacuümbiopsie kanker in een vroeg stadium vaststellen. Hoe eerder kanker wordt opgespoord, hoe hoger de overlevingskans en hoe eenvoudiger de behandeling.
“Vrouwen willen weten of het wel of geen kanker is en niet of het misschien kanker is”, vertelt radioloog Peter Sallevelt. “Omdat we tegenwoordig in een heel
Vacuümbiopsie Sallevelt legt uit hoe een vacuümbiopsie wordt uitge-
vroeg stadium worden gevraagd te onderzoeken of
voerd: “De vrouw ligt op haar buik op een speciale
verdacht weefsel wel of niet kwaadaardig is, hebben
onderzoekstafel. De borst zakt door een opening in de
we andere onderzoeksmethoden nodig dan 20 jaar
tafel. Haar borst komt tussen twee platen terecht die
geleden. Een vacuümbiopsie is een betrouwbare en
de borst samendrukt, net als bij een mammografie.
patiëntvriendelijke methode om kanker in een vroege
Dit geeft vaak een onaangenaam gevoel. We maken
fase vast te stellen of uit te sluiten.”
röntgenfoto’s zodat we kunnen zien op welke plek we weefsel moeten weghalen. Na het geven van een
Onderzoek in het ziekenhuis
plaatselijke verdoving, maken we een sneetje van ongeveer 5 mm in de borst. Met een speciale holle
Als iemand in het Slingeland Ziekenhuis wordt onder-
naald gaan we naar het centrum van het gebied waar
zocht op borstkanker, maakt de radiodiagnostisch
de kalkspatjes te zien zijn.”
laborant altijd eerst een mammografie (röntgenfoto’s van de borst). Als er iets verdachts te zien is op deze
Het weefsel wordt vacuüm gezogen, waarna de naald
foto’s, maakt de radioloog daarna een echografie. “We
een hapje weefsel (een biopt) wegneemt en opslaat in
beoordelen de echobeelden direct”, vervolgt Sallevelt.
de naald. Omdat de speciale naald kan draaien, kan de
“Als we vermoeden dat er sprake is van kanker, doen we
radioloog meerdere reepjes weefsel uit het onrustige
direct een borstpunctie. Daarbij nemen we met behulp
gebied halen. Deze reepjes komen terecht in een
van een naald een beetje weefsel weg uit de borst.”
opvangbakje. “Hoe meer weefsel we uit de borst weghalen, hoe groter de kans is dat we ook kalkspatjes uit
“Deze punctie onder echografie is echter niet bij ieder-
de borst hebben gehaald”, licht Sallevelt toe.
een mogelijk. Als we de afwijking wel kunnen voelen
4
of kunnen zien op de mammografie, maar niet op de
De radioloog legt het opvangbakje met weefsel direct
echografie, dan doen we een vacuümbiopsie. Dit is
onder het röntgenapparaat en bekijkt zo of het verwij-
vaak het geval bij kalkspatjes. Kalkspatjes zijn heel erg
derde weefsel daadwerkelijk kalkspatjes bevat. Het
klein en kunnen duiden op een beginstadium van kan-
weefsel gaat naar de patholoog in Arnhem. Deze
ker. Met de vacuümbiopsie kunnen we juist deze kalk-
onderzoekt of de kalkspatjes goed- of kwaadaardig
spatjes goed lokaliseren en van het juiste weefsel een
zijn. Bij één op de vier vrouwen blijkt dat het om een
punctie nemen”, vertelt de radioloog.
beginstadium van kanker gaat.
Borstkanker • Per jaar wordt in Nederland bij ruim 11.000 vrouwen borstkanker vastgesteld. Van hen is 70 procent ouder dan 50. • Jaarlijks overlijden circa 3.500 mensen aan de gevolgen van borstkanker. • Door de vroege ontdekking van borstkanker middels het bevolkingsonderzoek sterven er per jaar 350 mensen minder. • Vrouwen van 50 tot 75 jaar krijgen een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. • De opkomst bij het bevolkingsonderzoek is ongeveer 80 procent. Bron: Bevolkingsonderzoek Borstkanker Nederland.
Patiëntvriendelijk Sallevelt: “Voor het bestaan van de methode met de vacuümbiopsie, moest de chirurg het weefsel tijdens een operatie verwijderen. De chirurg sneed het weefsel vrij ruim weg waardoor er altijd een litteken zichtbaar bleef. Een onnodige belasting voor de patiënt en in driekwart van de gevallen zelfs onnodig. Het gaat immers bij slechts een kwart van de patiënten daadwerkelijk om kanker. Een vacuümbiopsie is veel patiëntvriendelijker. Het wondje sluiten we met plakkers, daar zie je later niets meer van terug. En de
'Vóór het bestaan van de methode met de vacuümbiopsie, moest de chirurg het weefsel tijdens een operatie weghalen. Een onnodige belasting voor de patiënt en in
patiënt kan na het onderzoek meteen naar huis. Daarnaast is het onderzoek zeer betrouwbaar omdat we in het ziekenhuis al controleren of er daadwerkelijk kalkspatjes aanwezig zijn in het verwijderde
driekwart van de gevallen zelfs onnodig.'
weefsel. De patholoog in Arnhem kan hierdoor altijd bepalen of het wel of niet om kanker gaat.”
Peter Sallevelt, radioloog
5
Nieuw: oogmetingen in Bewoners enthousiast over service aan huis
Oogmetingen in Woonzorgcentrum Sensire Oldershove in Wehl: Jessica Mom, de optometrist (links), oogarts Harma Geene (midden)
De polikliniek Oogheelkunde is gestart met oogmetingen voor bewoners van verzorgingshuizen. ‘U komt niet naar ons, maar wij komen naar u’. Dat is de service die het Slingeland Ziekenhuis biedt met deze metingen op locatie. De belangstelling is zo groot, dat steeds meer verzorgingshuizen worden bezocht.
Wanneer iemand ouder wordt, gaat diegene vaak slechter zien. Veel mensen merken dit niet direct omdat het geleidelijk gaat. Vaak passen zij hun activiteiten er op aan; ze kijken minder televisie, lezen de krant niet meer of stoppen met autorijden. Dit kan ten koste gaan van de kwaliteit van leven. “Veel ouderen gaan niet snel naar een opticien om hun ogen op te laten meten. Meestal omdat zij minder mobiel zijn en het te veel ‘gedoe’ vinden. We willen graag díe mensen helpen die met een goed zicht weer de dingen kunnen doen die ze graag willen doen”, legt oogarts Harma Geene uit. Reden voor de oogartsen van het Slingeland Ziekenhuis om juist bewoners van verzorgingshuizen op te zoeken voor een oogmeting.
Grote belangstelling Tijdens de Week van het Oog, in juni 2009, konden de bewoners van vier verzorgingshuizen hun ogen al laten meten. “Deze metingen zijn een groot succes geweest”, vertelt Francis Koenders, één van de oogheelkundig assistentes die de oogmetingen uitvoert. “De belangstelling was enorm. Iedereen was zo enthousiast en dankbaar dat we deze service aanboden.” Omdat de oogmetingen op locatie zo succesvol zijn verlopen, wordt deze service nu ook in andere verzorgingshuizen aangeboden. “We hebben verzorgingshuizen in de regio gebeld of zij ook interesse hebben in deze oogmetingen op locatie. De reacties zijn overweldigend. De komende maanden bezoeken we 26 verzorgingshuizen in Borculo, Dinxperlo, Doesburg, Doetinchem, Gaanderen, Gendringen, ’s Heerenberg, Hengelo, Hummelo, Keijenborg, Lichtenvoorde, Ulft, Vorden, Varsseveld, Wehl, Zeddam, Zelhem en Zevenaar”, vertelt de assistent enthousiast.
6
verzorgingshuizen Ogen laten meten? U krijgt een uitnodiging als er in uw verzorgingshuis oogmetingen plaatsvinden. Woont u niet in een verzorgingshuis of aanleunwoning, maar wilt u wel graag uw ogen laten meten? Dan kunt u altijd terecht bij een opticien bij u in de buurt. De opticien kan uw gezichtsscherpte en oogdruk controleren. Sommige opticiens beschikken over een optometrist. De optometrist kan ook uw netvlies onderzoeken en beoordelen of u staar heeft.
en Sylvia van Aalst, technisch oogheelkundig assistent (rechts).
De oogmeting Een optometrist en een technisch oogheelkundig
Samenwerking met opticiens Het Slingeland Ziekenhuis werkt nauw samen met een aantal opticiens in de regio. Deze opti-
assistent voeren de metingen uit. De oogheelkundig
ciens hebben een certificaat ontvangen van het
assistent meet de gezichtsscherpte en oogdruk en
Oogzorgnetwerk. De opticiens gaan regelmatig
controleert de sterkte van de bril. De optometrist
naar cursussen en kennisbijeenkomsten van het
onderzoekt of er afwijkingen zijn in het oog, zoals
Slingeland Ziekenhuis om op de hoogte te blij-
staar of een netvliesafwijking.
ven van nieuwe ontwikkelingen.
“De voornaamste oorzaken van het verminderd zicht die we in de verzorgingshuizen tegenkomen, zijn eenvoudig op te lossen. Het gaat onder andere om
Op www.slingeland.nl kunt u zien met welke opticiens het ziekenhuis samenwerkt. De opticiens zijn ook te herkennen aan de sticker met het logo van het Oogzorgnetwerk.
brillenglazen die niet meer de goede sterkte hebben”, concludeert Francis Koenders. “In dat geval verwijzen wij mensen naar de opticien. Als we een hoge oogdruk of bijvoorbeeld staar constateren, kan de patiënt binnen twee weken terecht bij de oogarts in het ziekenhuis.” “Het komt een enkele keer voor dat het verminderde zicht wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld een neurologische aandoening zoals een (hersen)infarct.
Menzis TopZorg-predikaat staaroperatie
In tegenstelling tot in een privé-kliniek, zijn de lijnen in
Het Slingeland Ziekenhuis heeft het TopZorg-
het ziekenhuis kort. Een afspraak bij een neuroloog is
predikaat van Menzis ontvangen voor de staar-
daardoor snel geregeld”, merkt Harma Geene op.
operatie. Dat betekent dat het ziekenhuis werkt volgens kwaliteitseisen die Menzis stelt over kwaliteit, snelheid en goede informatie aan de patiënt.
7
Maaltijden in Slingeland “Bereiden jullie de maaltijden dan allemaal nog zelf?”, dat is wat Rob Roes,
De koks in het Slingeland Ziekenhuis: Vera Oosterhoff en Rob Roes
coördinator voeding en kok in het Slingeland Ziekenhuis, laatst te horen kreeg. Hij was die dag bij een slagerij in Doetinchem omdat hij te weinig runderlapjes had besteld. “De mensen in de winkel waren verbaasd dat wij de maaltijden in het ziekenhuis nog steeds vers bereiden. Toch is dit echt het geval.”
Veel zorginstellingen, vooral de grote, kopen de maaltijden tegenwoordig kant-en-klaar in omdat dit volgens hen goedkoper is. Roes betwijfelt dit: “Het lijkt alsof het eten dan alleen nog maar opgewarmd hoeft te worden, maar je moet deze maaltijden nog wel op de juiste manier koelen en opwarmen om een goede maaltijd te krijgen. Hiervoor is kostbaar apparatuur nodig. Wij koken het liefst zelf. Op een traditionele manier met uitsluitend verse producten. Daarbij houden we rekening met de seizoenen. We bereiden zoveel mogelijk de groenten van het seizoen, dus spruitjes, witlof en boerenkool in de winter en sperziebonen en spinazie in de zomer. Dan is de smaak van de groenten op zijn best. Zo kunnen we een kwalitatief goede maaltijd neerzetten.” Met een kwalitatief goede maaltijd doelt de kok op een verantwoorde (voedzame), kleurrijke en aantrekkelijke maaltijd. “Een maaltijd moet uitnodigen om te eten. Vooral in het ziekenhuis waar mensen liggen die veelal niet zo’n grote eetlust hebben. Goede voeding is echter essentieel voor een goed herstel. Daar zijn we ons zeer van bewust”, vertelt Rob Roes.
voor ’s avonds. In het keuzemenu is rekening gehouden met diverse diëten. Iedere patiënt heeft bijna dagelijks de keuze uit vijf soorten vlees, vis of vleesvervangers, twee of drie soorten groenten, rijst, aardappelen of puree en drie soorten nagerechten. Vervolgens voeren de voedingsassistentes op de afdeling de keuzes van de patiënten in de computer in. De
Maaltijdkeuze
8
keuken kan hierdoor zien wat zij voor die avond moeten koken. De ingrediënten voor deze maaltijd worden
Naast de kwaliteit van het eten, vindt Roes het
een dag eerder besteld zodat we deze ’s ochtends vers
belangrijk dat patiënten voldoende keus hebben. Hij
binnenkrijgen. De te bestellen hoeveelheden baseren
legt uit hoe de menu’s tot stand komen: “De patiënt
we op gegevens van de voorgaande weken. Het menu
kan elke ochtend zijn of haar eigen menu samenstellen
herhaalt zich namelijk iedere twee weken.”
Ziekenhuis vers bereid 'Een maaltijd moet uitnodigen om
Getallen
te eten. Vooral in het ziekenhuis
• Per dag wordt 175 liter soep gemaakt.
waar mensen liggen die veelal niet
• De kok kookt iedere dag 40 kilo aardappelen. Als er stamppot op het menu staat, is dit 80 kilo. • Er worden 300 warme maaltijden per dag geserveerd.
zo’n grote eetlust hebben' Rob Roes, coördinator voeding en kok
Deze getallen zijn gebaseerd op de maaltijden voor patiënten en medewerkers in het ziekenhuis.
In de keuken van het Slingeland Ziekenhuis werken twee koks, twee voedingsassistentes en iemand die de voedingsadministratie doet. ’s Ochtends bereiden zij soep voor de patiënten en de maaltijden voor de medewerkers die tussen de middag warm willen eten. ’s Middags worden de warme maaltijden voor de patiënten bereid, die dit ’s avonds opeten. “Tot vorig jaar aten patiënten de warme maaltijd ook ‘s middags. We maakten de warme maaltijd toen voor zowel medewerkers als patiënten in de ochtend waardoor er een hoge werkdruk ontstond. Nu kunnen we aan beide maaltijden meer aandacht besteden”, zegt Roes.
Verbeteren kwaliteit De koks horen graag wat patiënten van het eten vinden. “Regelmatig krijgen we briefjes met opmerkin-
'Het eten is fantastisch goed. Ik eet alles op. En er is heel veel keuze, het lijkt soms net een hotel' Mevrouw Heusinkveld uit Varsseveld
gen terug op het dienblad. Positieve én negatieve reacties zijn meer dan welkom. Zelf zijn we ook kritisch op ons product”, zegt Roes. De koks vonden dat de maaltijden warmer geserveerd moesten kunnen worden. Daarom beschikt de keuken sinds kort over een nieuw systeem waarmee de maaltijden warmer opgediend kunnen worden. Rob Roes legt uit hoe dit nieuwe systeem werkt: “Eerst verdelen we het eten over de borden. De warme gerechten komen links en de koude gerechten rechts op het dienblad dat in een wagen gaat. Deze wagen wordt aan de ene kant gekoeld en aan de andere kant verwarmd. De maaltijden blijven zo beter op temperatuur.”
9
Dikkedarmkanker sneller behandeld Nieuwe werkwijze verkort onderzoek- en behandeltijd Dankzij een nieuwe manier van werken is de onderzoek- en behandeltijd van dikkedarmkanker in het Slingeland Ziekenhuis verkort. Binnen een maand kan een patiënt met dikkedarmkanker geopereerd zijn. Een gesprek met maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) Paul van de Meeberg en oncologisch chirurg Koen Reijnders over deze nieuwe werkwijze.
“Deze nieuwe manier van werken is een enorme verbetering voor onze patiënten”, zegt Koen Reijnders. “Voorheen duurde het vanaf de doorverwijzing door de huisarts wel acht tot tien weken voordat iemand werd geopereerd aan dikkedarmkanker. Deze lange periode werd als vervelend ervaren. Iemand zit in onzekerheid en wil de behandeling vaak zo snel mogelijk achter de rug hebben. Nu is de onderzoek- en behandeltijd verkort tot een maand.”
Nieuwe werkwijze Reijnders: “We hebben de werkwijze op twee punten aangepast. Een verpleegkundige doet voorbereidend werk voor de MDL-arts. De patiënt ziet de MDL-arts tijdens het eerste onderzoek in plaats van ervoor. Daardoor kunnen mensen sneller terecht èn zijn minder bezoeken aan het ziekenhuis nodig.” Als er sprake is van darmkanker, maakt de MDL-arts direct afspraken voor de vervolgonderzoeken.
Koen Reijnders, oncologisch chirurg een standaardroute die het grootste deel van de patiënten met darmkanker volgt. Alle afspraken worden van tevoren ingepland. Dat scheelt tijd. Als voor een patiënt andere onderzoeken en behandelingen nodig blijken te zijn, dan gebeurt dit natuurlijk gewoon.”
Daarnaast plant de nurse practitioner (zie kader) de vervolgafspraken bij de chirurg en de operatie al in, zodra de diagnose uitwijst dat er sprake is van darm-
10
In de praktijk
kanker. De oncologisch chirurg vervolgt: “Vóór deze
Hoe verloopt deze nieuwe werkwijze in de praktijk?
nieuwe werkwijze moesten we wachten op bijvoor-
Als een huisarts vermoedt dat er sprake is van dikke-
beeld de onderzoeksuitslagen, voordat een volgende
darmkanker, meldt hij of zij dit bij de polikliniek
afspraak ingepland kon worden. Nu gaan we uit van
Maag-, Darm- en Leverziekten. De verpleegkundige
Verdere onderzoeken Als iemand een kwaadaardig gezwel in de dikkedarm heeft, volgen er één of meerdere onderzoeken om te zien of er uitzaaiingen zijn. Als dit het geval is, hebben de chirurg en de MDL-arts overleg met de oncoloog. “Het kan zijn dat we het behandelplan dan aanpassen omdat iemand bijvoorbeeld eerst bestraald moet worden. De geplande operatie wordt dan uitgesteld. De onderzoek- en behandeltijd duurt in dat geval ook langer dan vier weken”, laat Van de Meeberg weten.
Paul van de Meeberg, maag-, darm- en leverarts belt de patiënt en stelt vragen over de klachten. Zij bespreekt haar bevindingen met de MDL-arts en daaruit komt naar voren hoe snel iemand terecht kan voor een coloscopie. “Dikkedarmkanker ontstaat meestal uit een poliep”, legt Paul van de Meeberg uit.
Op tijd naar de huisarts Vroege opsporing van dikkedarmkanker is belangrijk. Hoe eerder de ziekte wordt ontdekt en behandeld, des te groter is de kans op overleving en genezing.
“Tijdens een coloscopie kijken we met een kijkbuis in de dikkedarm of er kwaadaardige poliepen zitten. Na
Gaat u daarom naar uw huisarts als:
het onderzoek bespreken we de uitslag direct met de
• dikkedarmkanker voorkomt in uw familie;
patiënt.” Koen Reijnders vult aan: “Bij een coloscopie is
• u bloed of slijm bij de ontlasting heeft;
meestal direct duidelijk of het om een goedaardige of
• u loze aandrang heeft;
kwaadaardige tumor gaat. Als er sprake is van een
• u ongewild veel gewicht verliest;
kwaadaardige tumor, plannen we meteen onderzoe-
• u zich moe en futloos voelt (dit kan duiden
ken en een operatie in. Bijna iedereen wordt immers geopereerd.”
op bloedarmoede). Deze klachten kunnen wijzen op dikkedarmkan-
“Een klein nadeel van deze snelle werkwijze is wel dat
ker. Al deze klachten kunnen echter ook een
mensen er aan moeten wennen dat zij de MDL-arts
andere oorzaak hebben. Uw huisarts kan
pas tijdens het coloscopie-onderzoek zien en niet
inschatten of er reden is voor verder onderzoek.
vooraf”, voegt Van de Meeberg nog toe.
Even voorstellen: de nurse practitioner De nurse practitioner is een speciaal opgeleide verpleegkundige die bepaalde medische taken van de specialist overneemt. De nurse practitioner voor darmchirurgie is Sylvia Kok. Zij houdt onder andere het zorgtraject voor mensen met dikkedarmkanker nauwlettend in de gaten en zorgt ervoor dat de afspraken zo goed mogelijk op elkaar aansluiten. Mensen die een darmoperatie krijgen, zien Sylvia minstens één keer tijdens een bezoek aan de polikliniek Chirurgie. Ook voor vragen kunnen patiënten bij haar terecht.
11
De Hoorstraat: op één dag naar Nog dezelfde dag met een gehoorapparaat naar huis In één ochtend naar de keel-, neus- en oorarts (KNO-arts), een gehoortest doen en zo nodig een gehoorapparaat laten aanmeten? Dat kan sinds kort in de zogenaamde Hoorstraat. Deze is net na de zomer van start gegaan in het Slingeland Ziekenhuis.
KNO-arts Marc Nijs: “Het zijn veelal oudere mensen die te maken hebben met de achteruitgang van het gehoor.
Eerst naar de huisarts
We merkten dat een zoon of dochter vaak vrij nam om
Iemand met gehoorproblemen moet eerst naar de
met hun vader of moeder naar de huisarts, het zieken-
huisarts. Die kan beoordelen of een hoortoestel een
huis en de audicien (verkoper van hoortoestellen) te
mogelijke oplossing is voor de gehoorproblemen. “De
gaan. Deze afspraken vonden altijd plaats op verschil-
huisarts doet een eerste screening”, vertelt Nijs.
lende dagen, waardoor de zoon of dochter meerdere
“Misschien is er een andere oorzaak voor de achteruit-
keren vrij moest nemen. Ook duurde het langer voordat
gang van het gehoor, bijvoorbeeld een oorontsteking.
iemand een gehoorapparaat in zijn bezit had. Nu de
In dat geval is geen verwijzing nodig naar de KNO-arts.
afspraken worden gecombineerd, is dat praktischer voor
Denkt de huisarts dat een gehoorapparaat een oplos-
de begeleider èn is de patiënt sneller geholpen.”
sing kan zijn voor de hoorproblemen, dan volgt een verwijzing naar ons. Naar de Hoorstraat.”
Bij de KNO-arts Binnen 2 à 3 weken kan iemand met hoorproblemen terecht op de polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Eerst neemt de assistent een hoortest af. Aansluitend onderzoekt de KNO-arts de patiënt en stelt hij vast waardoor iemand slechter hoort. Nijs: “Dan weten we ook of een hoortoestel geschikt is om de hoorklachten op te lossen. In sommige gevallen is een andere oplossing, zoals een operatie of medicijnen, beter. Als iemand wordt geadviseerd een gehoorapparaat aan te schaffen, kan diegene nog diezelfde dag naar één van de audiciens waarmee wij samenwerken. De afspraak bij de audicien is in overleg met de patiënt al gemaakt door de secretaresse van de polikliniek. Alleen als de patiënt van tevoren nog niet weet naar welke audicien hij of zij wil gaan, kan deze combinatieafspraak niet worden gemaakt.”
‘Nu zijn de afspraken met de KNO-arts en audicien gecombineerd. Dat is praktischer voor de begeleider èn iemand is sneller geholpen’ KNO-arts Marc Nijs
12
de KNO-arts en audicien
SLINGELAND ZIEKENHUIS H O O R S T R A AT Erkend partner van het Slingeland Ziekenhuis
Samenwerkende audiciens Het ziekenhuis werkt samen met een aantal audiciens in de regio, namelijk Annemiek’s Hoorstudio, Specsavers en Beter Horen in Doetinchem en Egbers Hoortoestellen in Varsseveld. “Deze audiciens voldoen
Vergoeding van hoortoestellen
aan de kwaliteitseisen die wij hebben gesteld”, vervolgt Nijs. “Zij volgen bijvoorbeeld nascholing in het ziekenhuis. We hebben regelmatig contact zodat we weten hoe er wordt gewerkt in hun zaak.” De audicien voert eerst een gesprek met de patiënt om erachter te komen welk gehoorapparaat geschikt kan
Hoortoestellen zitten in het basispakket van uw zorgverzekering. Dat betekent dat uw zorgverzekeraar een hoortoestel (gedeeltelijk) vergoedt. Als u een aanvullende verzekering heeft, krijgt u misschien een hogere vergoeding. Verder vergoeden de meeste zorgverzekeraars
zijn. Dit is afhankelijk van onder meer leeftijd, beroep
een hoortoestel alleen als u een aanvraag van
en hobby’s. Vervolgens stelt de audicien het hoortoe-
een KNO-arts heeft. Sommige verzekeraars heb-
stel in en krijgt de patiënt het apparaatje voor een
ben nog meer voorwaarden. Kijkt u daarom
proefperiode van minstens zes weken mee naar huis.
vooraf goed uw verzekeringspapieren na, zodat
“Het kan soms een paar maanden duren voordat defi-
u weet wat de voorwaarden zijn voor de aan-
nitief het juiste toestel is aangemeten. Maar het is
schaf van een hoortoestel.
heel belangrijk om dit zorgvuldig te doen. Je doet namelijk gemiddeld vijf jaar met een hoortoestel”, vertelt de KNO-arts.
Vrije keus Kunnen mensen dan alleen naar één van deze vier audiciens? “Nee hoor”, vervolgt Nijs, “iedereen mag kiezen waar hij of zij naartoe wil. Wij geven alleen aan met welke audiciens wij een goede samenwerking hebben. Als iemand naar een andere audicien wil, kan dat gewoon. Alleen moet de afspraak dan zelf worden gemaakt en kunnen wij niet garanderen dat die afspraak op dezelfde dag plaatsvindt als het bezoek aan de KNO-arts.”
Het afnemen van een gehoortest in de audiocabine.
13
Afdeling Spoedeisende Hulp Snel en op de juiste manier handelen In 2008 kwamen 16.500 mensen naar de Spoedeisende Hulp van het Slingeland Ziekenhuis. De medewerkers van deze afdeling doen er alles aan om hen snel en op de juiste manier te behandelen. Toch moeten sommigen langer wachten op medische hulp dan anderen. Ria Schlief, Spoedeisende Hulp-verpleegkundige en Sjoerd van der Meer, chirurg-traumatoloog, leggen uit hoe het er op hun afdeling aan toegaat.
Op de Spoedeisende Hulp komen mensen met uiteenlopende klachten. De één komt met een zere pols omdat hij is gevallen, een ander wordt per ambulance binnengebracht vanwege een auto-ongeluk. “Het is aan de verpleegkundigen van de Spoedeisende Hulp om te bepalen wie het meest hulpbehoevend is op dat moment. Het kan dus zijn dat iemand die later aankomt eerder wordt geholpen dan iemand die al binnen is”, vertelt Ria Schlief. Hoe snel iemand wordt geholpen, hangt af van verschillende zaken.
Triage De Spoedeisende Hulp-verpleegkundige heeft direct na
Ria Schlief, Spoedeisende Hulp-verpleegkundige en Sjoerd van der Meer, chirurg-traumatoloog
binnenkomst een kort gesprek met de patiënt. De verpleegkundige bepaalt op grond van de ernst van de
“We doen ons uiterste best om iedereen snel en op de
klachten, hoe snel een arts de patiënt moet zien. Dit
juiste manier te behandelen”, legt Sjoerd van der Meer
heet triage. Het is een landelijke werkwijze om mensen
uit. “Maar we willen in de eerste plaats zorgvuldig te
1-1-2 die bij de Spoedeisende Hulp komen te beoordelen. Zij
werk gaan en geen overhaaste beslissingen nemen.
kunnen daarbij in vijf categorieën worden ingedeeld.
Daar is de patiënt het meest bij gebaat. De keerzijde is
dat mensen daardoor soms niet direct worden gehol-
“Soms moet iemand direct worden behandeld door een
pen. Dat kan als vervelend worden ervaren. Natuurlijk
arts, bijvoorbeeld als reanimatie nodig is, bij veel bloed-
begrijpelijk, want iemand komt niet zonder reden naar
verlies of bij bewusteloosheid. Deze mensen vallen in
de Spoedeisende Hulp.”
de eerste categorie en behandelen we acuut”, zegt Ria
Schlief. “Een patiënt met polsklachten na een val, komt
in de vierde categorie. Dat wil zeggen dat de arts
binnen twee uur naar de pols moet hebben gekeken. In
14
Steeds drukker
Daarnaast wordt het ook steeds drukker op de
de praktijk gebeurt dit meestal sneller. Dat is onder
Spoedeisende Hulp. “Ieder jaar komen er 500 extra
meer afhankelijk van de drukte.” Voordat de patiënt een
patiënten bij”, merkt Van der Meer op. “Vrijdag, zater-
arts ziet, regelt de verpleegkundige in veel gevallen al
dag en zondag zijn de topdagen. Ook hebben we te
vooronderzoek, zoals bloedonderzoek of het maken van
maken met piekmomenten. Afgelopen winter bijvoor-
een röntgenfoto.
beeld, toen mensen eindelijk weer eens konden
schaatsen, was het
Voor wie? schaatsen, was het hier enorm druk. Het schaatsenthou-
De afdeling Spoedeisende Hulp is bedoeld voor patiënten
siasme leidde tot een fiks aantal botbreuken. Het was
die door de huisarts worden doorgestuurd, maar ook voor
een hele klus om die allemaal te behandelen.”
mensen die zelf denken spoedeisende hulp nodig te heb-
Ondanks het feit dat het drukker wordt op de
ben, zonder verwijzing van de huisarts. “Iedereen die bij
Spoedeisende Hulp, zijn er niet meer artsen beschik-
ons komt wordt gezien door een arts”, benadrukt chirurg-
baar. Dat komt onder meer omdat er landelijk een
traumatoloog Sjoerd van der Meer.
tekort is aan Spoedeisende Hulp-artsen. Na onderzoek en een eventuele behandeling op de Spoed-
Verbeteringen
eisende Hulp kan tweederde van de patiënten weer naar huis. Een derde wordt opgenomen voor nader onderzoek.
Regelmatig wordt er gekeken naar verbeterpunten. Een van die punten betreft de wachttijd. “Sinds kort wordt er gewerkt met een regieverpleegkundige. Deze Spoedeisende Hulp-verpleegkundige houdt tijdens een dienst het overzicht en stuurt de artsen en verpleegkundigen aan bij hun werkzaamheden. Dat heeft een positieve invloed op de wachttijd”, legt Ria Schlief uit. Daarnaast zijn er plannen om de samenwerking tussen de Spoedeisende Hulp en de Huisartsenpost te verbeteren. Sjoerd van der Meer: “Er wordt nagedacht over een Spoedcentrum waarbij de Spoedeisende Hulp en Huisartsenpost naast elkaar zitten. De patiënt meldt zich bij één loket. Na een eerste beoordeling kan iemand meteen worden doorgestuurd naar een huisarts of naar een specialist in het ziekenhuis. De patiënt is op die manier het snelst op de plaats waar hij of zij behandeld wordt. Nu is het voor patiënten nog weleens verwarrend waar ze naartoe moeten. De lijnen kunnen korter en daarvoor gaan we nieuwe ontwikkelingen niet uit de weg.”
15
Ziekenhuis werkt aan vermindering aantal valongelukken Polikliniek Geriatrie doet mee aan project Halt! U valt De polikliniek Geriatrie in het Slingeland Ziekenhuis doet mee aan het project Halt! U valt. Doel van dit project is het aantal valongelukken bij ouderen te verminderen. De speciale Valkliniek, onderdeel van de polikliniek Geriatrie, helpt hierbij.
In Nederland worden jaarlijks 140.000 mensen behan-
zijn. Om te voorkomen dat iemand vaker valt, nemen
deld als gevolg van een valongeluk. 1700 van hen zijn
verpleegkundigen van de Spoedeisende Hulp
er zo ernstig aan toe, dat zij hieraan uiteindelijk over-
sinds kort een vragenlijst door met patiënten boven
lijden. De kans op een val is groot: per jaar belandt 1
de 65 jaar die zijn gevallen. Uit deze vragenlijst blijkt
op de 43 mensen van 55 jaar of ouder in het zieken-
of iemand een grote kans heeft om opnieuw te vallen.
huis als gevolg van een val. Bij 75-plussers is dit aantal
Is dat het geval, dan krijgen zij het advies om een
zelfs 1 op 22. Velen breken daarbij hun pols, bekken of
afspraak te maken bij de Valkliniek.”
heup. Bij ouderen genezen deze breuken minder snel. Ook hebben ouderen na een val een verhoogde kans om opnieuw te vallen en hebben zij meer hulp nodig dan voorheen.
Valkliniek Iedereen boven de 65 jaar die zonder aantoonbare reden is gevallen, kan een afspraak maken bij de
Halt! U valt Het project Halt! U valt is in september gestart in de
Valkliniek. Ook als iemand niet bij de Spoedeisende Hulp is geweest. Wel is een verwijzing nodig van een (huis)arts. Een klinisch geriater, een verpleegkundig con-
gemeente Oude IJsselstreek. ”Omdat veel van onze
sulent en een fysiotherapeut onderzoeken de patiënt
patiënten uit deze gemeente komen, doen wij mee
in een ochtend of een middag in het ziekenhuis.
aan dit goede initiatief”, vertelt klinisch geriater Carla
Schölzel: “De verpleegkundig consulent neemt een
Schölzel. “In tegenstelling tot wat velen denken, hoort
vragenlijst door die de patiënt thuis al heeft ingevuld.
vallen niet per definitie bij ouder worden. Veel val-
Hieruit wordt duidelijk wanneer en hoe iemand is
ongelukken zijn te voorkomen.”
gevallen, hoe de thuissituatie is, of iemand medicijnen gebruikt en of iemand in het dagelijks leven voor zich-
Naast het ziekenhuis doen vele andere organisaties
zelf kan zorgen. Ook bekijkt de verpleegkundig consu-
mee aan het project zoals de gemeente, GGD, thuis-
lent of iemand een grotere kans heeft op botontkal-
zorgorganisaties, ouderenbonden, welzijnsorganisa-
king en test zij het geheugen. Daarna doet de klinisch
ties en verpleeghuizen. Het project is vooral gericht op
geriater een lichamelijk onderzoek. De fysiotherapeut
het geven van voorlichting om vallen te voorkomen.
bekijkt hoe iemand zich beweegt, onderzoekt balans, gewrichten, spierkracht en looppatroon. Ook beoor-
16
Carla Schölzel licht toe wat de mensen in het zieken-
deelt de fysiotherapeut of eventuele hulpmiddelen,
huis merken van het project: “Wij zien de mensen
zoals een rollator, op de juiste manier worden gebruikt
meestal pas op de Spoedeisende Hulp als zij al gevallen
en goed zijn afgesteld.”
Carla Schölzel, klinisch geriater (links) en Aleid Rhebergen , verpleegkundig consulent geriatrie
'In tegenstelling tot wat velen denken, hoort vallen niet per definitie bij ouder worden' Klinisch geriater Carla Schölzel
Tips om een valongeluk te voorkomen: • Beweeg iedere dag minstens een half uur. Fit zijn en het hebben van spierkracht kunnen voorkomen dat u valt. • Maak uw woning veiliger door bijvoorbeeld losse matjes te verwijderen, snoeren goed weg te werken en het huis goed te verlichten.
Advies
• Sta af en toe stil bij uw eigen gewoontes. Ren niet vlug de trap af om nog snel de telefoon op te kunnen nemen en
“Daarna geven we persoonlijk advies hoe iemand de kans op een volgende val kan verkleinen”, vervolgt Aleid Rhebergen,verpleegkundig consulent. “Dit advies kan het aanpassen van de woninginrichting beteke-
draag goede schoenen (ook in huis). • Gebruik hulpmiddelen zoals een draagbare telefoon, een wandelstok en voor ’s nachts een lamp met sensor die aan gaat als er beweging is in de slaapkamer.
nen of het inschakelen van thuiszorg. Verder verwijzen we regelmatig naar de ergotherapeut of fysiotherapeut. Als het nodig is stoppen we medicijnen of veranderen we de soort medicijnen, mits dit mogelijk is.
In de folder “Een goede conditie helpt vallen voorkomen’’ staan meer tips om een valongeluk te voorkomen. De folder is verkrijgbaar bij het Bureau Patiëntenvoorlichting.
Ook komt het voor dat we mensen verwijzen naar een valpreventiecursus. Tijdens deze cursus horen de mensen hoe zij de kans op een val zo klein mogelijk kunnen maken. Daarnaast leren zij hoe ze moeten vallen en hoe zij weer overeind kunnen komen als zij, ondanks alle voorzorgsmaatregelen, tóch vallen.”
17
Kinderarts Marcel Cuppen over 25 jaar Kindergeneeskunde ' Leren omgaan met een ziekte wordt steeds belangrijker'
Marcel Cuppen is 25 jaar kinderarts in het Slingeland Ziekenhuis. Een mooie gelegenheid om terug te blikken op de afgelopen jaren. Hoe heeft hij deze jaren ervaren en wat zijn volgens hem de grootste veranderingen op het gebied van de Kindergeneeskunde?
“Het vak is in de afgelopen jaren sterk veranderd”,
Kindvriendelijk
vertelt Cuppen. “De techniek is vooruitgegaan: er is meer onderzoek mogelijk, onderzoek kan al plaatsvin-
Daarnaast is er meer sociale controle gekomen. Diverse
den voordat er symptomen zijn, de uitslagen van
instanties zien er op toe dat ziekenhuizen aan bepaalde
onderzoeken zijn sneller binnen en een diagnose is
kwaliteitseisen voldoen. Zo is er de Stichting Borstvoe-
eerder gesteld. Daarnaast wordt het totaalplaatje
ding Natuurlijk die het ziekenhuis aanspoort om het
belangrijker: welke maatschappelijke en sociale pro-
geven van borstvoeding te stimuleren. Een andere orga-
blemen hangen samen met een ziekte, wat is de
nisatie, Stichting Kind en Ziekenhuis, let erop dat het
invloed van voeding op het herstel, en wat betekent
ziekenhuis het kind voor, tijdens en na de opname goed
een ziek kind voor de rest van het gezin?”
begeleidt. “De pedagogisch medewerkers en de medewerkers van de kinderdagverpleging spelen daarbij een belangrijke rol, die zij uitstekend vervullen. Zij informe-
Realiteit
ren de kinderen zeer uitgebreid voor de operatie. Ook
“Kinderen hebben nu een veel hogere overlevingskans
de ouders worden steeds meer betrokken tijdens de
dan vroeger. Dit heeft echter ook een keerzijde, want
opname. Zij kunnen nu bijvoorbeeld bij hun kind over-
het brengt nieuwe problemen en nieuwe vragen met
nachten. En vroeger kwam het echt niet voor dat een
zich mee.” Door technische vooruitgang blijven meer
ouder mee mocht naar de operatiekamer om bij het
kinderen in leven, maar zijn er ook meer gehandicapte
inleiden van de narcose te zijn. Dat is nu juist eerder
en chronisch zieke kinderen. Het kind èn het gezin
regel dan uitzondering.”
moeten met de ziekte kunnen leven. Gelukkig worden ook daarvoor oplossingen gevonden, sneller dan ieder-
Beter geïnformeerd
een jaren geleden had kunnen bedenken. “Diabetes (suikerziekte) is daar een goed voorbeeld van. Een
Ook de verhouding tussen arts en ouders is behoorlijk
apparaatje kan nu het suikergehalte in het bloed
veranderd ten opzichte van 25 jaar geleden. “Vroeger
meten. Vervolgens geeft een pompje de juiste insuline-
gaf de specialist advies en de ouders volgden dit op.
dosis af aan het lichaam. Het is bijna zover dat dit
Nu zijn ouders vaak al beter op de hoogte door de infor-
allemaal automatisch gebeurt. De kwaliteit van leven
matie die ze op internet hebben gelezen. Daardoor stel-
voor diabetespatiënten verbetert hierdoor enorm.”
len zij ook meer vragen. Dit is wat mij betreft zeker geen nadeel. Het dwingt ons tot een goede uitleg waarom wij op een bepaalde manier denken, doen of juist
18
niet doen”, aldus de kinderarts.
'Er wordt nu veel meer gekeken naar
Goed contact met hulpverleners
het totaalplaatje: welke maatschap-
Cuppen: “Wat mij het meest is bijgebleven de afge-
pelijke en sociale problemen hangen samen met een ziekte, wat is de invloed van voeding op het herstel, en wat betekent een ziek kind voor de rest van het gezin?'
lopen 25 jaar, is dat ik een goede keuze heb gemaakt om kinderarts te worden in dit ziekenhuis. De sfeer en de contacten met andere hulpverleners zijn goed. In het bijzonder met de zorgverleners uit de eerste lijn, zoals huisartsen, verloskundigen, schoolartsen, fysiotherapeuten, consultatiebureaus en dergelijke.” Om deze goede samenwerking te onderschrijven, is er voor deze groep in september een symposium gehouden, ter gelegenheid van 25 jaar kinderarts in Doetinchem.
Kinderarts Marcel Cuppen
Reden van bezoek
Wat doen de kinderartsen?
Of de reden van een bezoek aan de kinderarts is veran-
In het Slingeland Ziekenhuis werken zeven kinderart-
derd, betwijfelt Marcel Cuppen. “Door de veranderde
sen. Zij oefenen het vak in de volle breedte uit.
maatschappij zien we wel steeds meer kinderen met
Patiënten in de leeftijd van 0 tot ongeveer 16 jaar kun-
gedrags- en ontwikkelingsstoornissen en kinderen met
nen voor elk probleem bij hen terecht. Daarnaast heb-
overgewicht. Mensen komen nu ook sneller bij ons dan
ben de kinderartsen ieder een eigen aandachtsveld,
voorheen. De tolerantiegrens ligt lager. In deze tijd is
bijvoorbeeld voor kinderdiabetes, kindercardiologie,
het nu eenmaal zo dat mensen een diagnose willen
ontlastingsproblemen en ontwikkelingsstoornissen.
horen, ergens een naam aan willen geven.”
19
De sportarts: voor sporters èn niet-sporters Bewegingsadvies op maat voor iedereen
Heeft u in het verleden veel gesport en
Het Slingeland Ziekenhuis heeft een samenwerkingsver-
daar nu last van tijdens het bewegen?
band met Sport Medisch Centrum Papendal. Iedere don-
Bent u ziek geweest en wilt u graag uw
Slingeland Ziekenhuis. “Iedereen kan bij mij terecht voor
derdag houdt sportarts Robert Kempers spreekuur in het
conditie weer op peil brengen? Bent u
een persoonlijk bewegingsadvies, niet alleen sporters. Dat is een groot misverstand”, benadrukt de sportarts.
van plan de Alpe d’Huez te beklimmen of de marathon te lopen en wilt u weten of uw lichaam dit aankan? Dit zijn
Advies voor iedereen De sportarts is er voor iedereen die wil weten hoe het
enkele voorbeelden waarvoor u
met zijn of haar conditie gesteld is en een bewegings-
terecht kunt bij de sportarts in het
advies wil krijgen. Fervent sporter of niet. “Ik adviseer
Slingeland Ziekenhuis.
en begeleid ook mensen met vermoeidheidsklachten, mensen die maar niet op conditie komen, mensen die ziek zijn of zijn geweest, bijvoorbeeld na een chemokuur of mensen met een burn-out. Regelmatig en verantwoord bewegen is goed voor de gezondheid. Het verkleint onder andere de kans op hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk en heeft een positief effect op bijvoorbeeld botontkalking en suikerziekte.”
20
Onderzoeken “Er zijn verschillende onderzoeken waarmee we meten
Afspraak maken?
hoe de conditie van iemand is. Naast het beoordelen
Wilt u een afspraak maken met de sportarts? Belt u dan
van de conditie, doen we onder meer onderzoek naar
het algemene telefoonnummer van het ziekenhuis,
het hart en de longen en we kijken de spieren, pezen en
(0314) 32 99 11, en vraag naar de sportarts. Een verwij-
gewrichten na”, vervolgt Kempers.
zing van uw huisarts of specialist is niet nodig voor het maken van een afspraak (let op: mogelijk vraagt uw
'Iedereen kan bij mij terecht voor een persoonlijk bewegingsadvies, niet alleen sporters'
zorgverzekeraar wel om een verwijzing voordat zij de kosten vergoeden).
Robert Kempers, sportarts
Sinds kort worden er ook inspanningstesten met ademgasanalyse (VO2max) gehouden. Hiermee meet de sport-
Vergoeding door zorgverzekeraar
arts onder andere de maximale belastbaarheid, het maxi-
Een bezoek aan de sportarts wordt niet standaard ver-
male vermogen en het omslagpunt waarop iemand gaat
goed door uw zorgverzekeraar. Alleen als u een aanvul-
verzuren. Kempers: “Deze test geeft belangrijke infor-
lende verzekering heeft, kan het zijn dat uw verzekeraar
matie over hoever iemand kan gaan. Is iemand bijvoor-
(een deel van) de kosten vergoedt. Ook kunnen zij
beeld geopereerd en altijd oververmoeid, dan kunnen
bepaalde voorwaarden hanteren, voordat zij de kosten
wij helpen de conditie weer op te bouwen met een ge-
vergoeden. Lees daarom voordat u een afspraak maakt
richt trainingsadvies. Dan willen we wel eerst de basis-
de polisvoorwaarden goed door of raadpleeg uw zorg-
conditie weten. Dat kan met deze inspanningstest.”
verzekeraar.
Sportkeuringen Daarnaast voert Kempers ook sportkeuringen uit. Hij legt uit dat het voor sommige sporten verplicht is om je te laten keuren. “Dat geldt bijvoorbeeld voor de motoren autosporten maar ook voor wielrenners die wedstrijden rijden. Ook als iemand de sportopleiding wil doen, moet er eerst een sportkeuring worden gedaan. Hiervoor kan men dus ook terecht in het Slingeland Inspanningstest met ademgasanalyse.
Ziekenhuis.”
Samenwerking specialisten Op basis van de klacht en de uitkomsten van de onderzoeken, geeft de sportarts een persoonlijk advies. “Dit kan een bewegingsadvies zijn met aanwijzingen voor het verbeteren van de conditie. Maar er zijn ook blessures waarbij wordt geadviseerd om naar de fysiotherapeut te gaan. Bij het constateren van een hartafwijking verwijs ik naar de cardioloog. Is de klacht zodanig dat een operatie mogelijk de oplossing is, dan stuur ik iemand door naar de chirurg of orthopeed.”
21
Slingeland Ziekenhuis vervult wensen chronisch zieken Eind vorig jaar heeft het Slingeland Ziekenhuis een bijzondere actie gehouden. In het kader van de landelijke ‘Week van de chronisch zieken’ is een wensactie georganiseerd. Het ziekenhuis zette op deze manier een aantal chronisch zieken in het zonnetje om ze daarmee hun ziekte te laten vergeten. Nu, bijna een jaar later, zijn alle wensen vervuld.
Dagje meelopen De twaalfjarige Lissa van der Horst was diezelfde dag ook op de kinderafdeling te vinden. “Ik wilde graag een dagje meelopen in het ziekenhuis”, zegt Lissa. Lissa kreeg een rondleiding op de operatiekamer waar ze achter glas ook nog even mee mocht kijken naar een operatie. Ze heeft een bezoek gebracht aan de couveuseafdeling, de gipskamer, het laboratorium en de ambulance. “Mijn droomwens gaat vandaag in vervulling”, bekent ze. “Want ik wil later graag chirurg worden.”
De vrouw en dochters van Henk brengen 78 knuffels op de kinderafdeling.
Knuffels Ook Henk van Wessel had een wens. “Hij wilde graag nog een keer lekker eten met zijn hele gezin”, leggen de dochters Liza en Renate uit. Het Slingeland Ziekenhuis zorgde in december 2008 voor een over-
De droomwens van Lissa van der Horst ging in vervulling.
heerlijke maaltijd die bij de familie thuis werd bezorgd. “Vader heeft zelf niet meegegeten. Dat kon hij niet meer. Maar hij glunderde de hele tijd. Hij heeft op en top genoten die avond.” Henk van Wessel wist dat hij niet meer behandelbaar
Gouden bruiloft alsnog gevierd
was. Zijn leven naderde het einde. “Hij heeft ons
Op zondag 6 september vierden de heer en mevrouw
gevraagd om geen bloemen mee te nemen naar zijn
Otterloo hun 50-jarig huwelijk in het Slingeland
begrafenis maar knuffels”, vertelt zijn vrouw Ria.
Ziekenhuis. Eigenlijk waren ze vorig jaar al 50 jaar
“Het was zijn wens om die knuffels te schenken aan
getrouwd, maar wegens ziekte kon het feest toen niet
de kinderafdeling van het ziekenhuis.”
doorgaan. De buren van de heer en mevrouw Otterloo wensten dat zij alsnog hun Gouden bruiloft konden
22
Ruim een maand na het overlijden van Henk kwamen
vieren. Het auditorium werd omgetoverd tot een feest-
zijn vrouw en dochters 78 knuffels brengen op de kin-
zaal en de koks hebben voor de 80 gasten een heerlijk
derafdeling. Er was een foto bij van Henk en een brief:
buffet verzorgd. De heer Otterloo: “Het is geweldig dat
“Hallo ik ben Henk. Ik ben drie jaar ziek geweest,
we ons 50-jarig huwelijk toch nog konden vieren. De
geopereerd, pillen geslikt en prikken gekregen. Ik heb
medewerkers van het restaurant hebben voor een
vaak in het ziekenhuis gelegen. De zusters waren erg
heerlijke maaltijd gezorgd. En het optreden van Mooi
lief en het eten was erg lekker.”
Koor Man maakte de avond helemaal compleet.”
23
Gedenkplek voor ouders van overleden kinderen Een kind verliezen is een enorm ingrijpende gebeurtenis. Een gedenkplek kan ouders helpen bij de rouwverwerking. Sinds een half jaar beschikt het Slingeland Ziekenhuis over een gedenkplek voor ouders van overleden kinderen.
De gedenkplek is bedoeld voor ouders waarvan hun kind in het Slingeland Ziekenhuis is overleden of levenloos geboren is. Ook als een kind in het Slingeland Ziekenhuis is behandeld en ergens anders is overleden, kunnen ouders gebruik maken van de gedenkplek. “Als ziekenhuis willen we de ouders ook steunen na het overlijden van een kind”, vertelt geestelijk verzorger Judith Goeman, één van de initiatiefneemsters.
Herdenkingsbijeenkomst Na verloop van tijd wordt een speciale herdenkingsbijeenkomst georganiseerd voor alle ouders die een symbool hebben opgehangen. “We staan stil bij wat de ouders is overkomen en geven hen de gelegenheid hun gevoelens en ervaringen te delen met lotgenoten. Na afloop nemen de ouders hun symbool mee naar huis.”
Symbool De gedenkplek bevindt zich in het stiltecentrum van het Slingeland Ziekenhuis. Er hangt een schilderij waarop ouders een symbool (een vlinder, hartje of ster) kunnen ophangen. Op het symbool staan de naam en eventueel geboorte- en sterftedatum van hun kind vermeld. “Ouders die pas een kind hebben verloren, kunnen in overleg met de verpleegkundige een symbool uitzoeken en ophangen. Bij het schilderij ligt een boek, waarin de ouders hun gedachten en overdenkingen kunnen opschrijven.” Ouders die hun kind al langer geleden hebben verloren, kunnen de gedenkplek ook bezoeken. “Voor deze kinderen is symbolisch één vlinder opgehangen”, licht Judith Goeman toe. De gedenkplek is op ieder moment van de dag voor iedereen toegankelijk.
4
De makers van het schilderij Hanny en Theo van Dongeren, respectievelijk medewerker en ex-medewerker van het Slingeland Ziekenhuis hebben het schilderij en de symbolen voor de gedenkplek ontworpen. “We zijn best trots dat we dit hebben mogen maken. Op deze manier hebben wij onze bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van de gedenkplek.”
Slingeland trots op vierde plek in TOP Het Algemeen Dagblad publiceert
100
Overzicht ziekenhuizen in Gelderland
jaarlijks de Top 100 van de Neder-
landse ziekenhuizen. Het Slingeland Ziekenhuis is dit jaar op de vierde
plaats geëindigd. Een plek om trots
7. Ziekenhuis Rijnstate (Alysis Zorggroep), Arnhem
op te zijn. Vorig jaar stond het ziekenhuis nog op de zevende plaats.
9. Ziekenhuis Zevenaar (Alysis Zorggroep), Zevenaar 19. Ziekenhuis Rivierenland, Tiel 23. Ziekenhuis St. Jansdal, Harderwijk
De AD ziekenhuis Top 100 rangschikt jaarlijks alle zieken-
38. Universitair Medisch Centrum St. Radboud, Nijmegen
huizen op basis van kwaliteitscriteria. Deze criteria zijn
44. Gelderse Vallei, Ede
door de Inspectie voor de Gezondheidszorg vastgesteld.
24
2. Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, Nijmegen 4. Slingeland Ziekenhuis, Doetinchem
7 1. Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk 80. Gelre Ziekenhuizen, Zutphen 81. Gelre Ziekenhuizen, Apeldoorn