I DU IN DUST UST TRI RIED ED DA AG G 22 2 NOV VEM MBE BER 2 20 012 12
Slimme ondernemers vragen om een slim bureau! VEILIGHEIDSCAMPAGNES Du Pont de Nemours Nederland
PUBLIC RELATIONS CORPORATE IDENTITY WVB Vastgoed Onderhoudsbedrijven Talamini Espressobar & IJssalon
SPORT & CULTUUR Gemeente Zwijndrecht
PRIVATE BANKING Rabobank
EXPO DESIGN Holland van Gijzen
JONGERENCOMMUNICATIE Da Vinci College
ONLINE COMMUNICATIE Verkerk Groep
Wat ons tijdens zo’n industriedag altijd opvalt, is de hoeveelheid slimme mensen die we tegenkomen. Ze zijn zowel werkgever als ondernemer en altijd bezig met hoe het nóg beter kan. Bij Estay helpen we dit soort klanten graag. We weten hoe de zakelijke wereld werkt en gaan dan ook voor meetbare resultaten. Met een slimme strategie om business te genereren. Behoefte aan een slim gesprek over uw communicatie en reclame? Bel 078 619 70 69 en vraag naar Marcel Schmid of kijk op www.estay.nl
Hét reclamebureau van de Drechtsteden BURGEMEESTER DE BRUÏNELAAN 75, 3331 AC ZWIJNDRECHT
inhoud 05
Voorwoord
07
Hoofdsponsor Ernst & Young aan het woord
12
“What goes up must come down” Dr. André Kuipers
14
Dr. André Kuipers: de risico’s van de terugtocht
22
“Ondernemen houdt altijd risico in” Drs. Leen Zevenbergen RA
26
“Freedom is a universal value” Prof. Dr. Jan Peter Balkenende
27
De onomkeerbaarheid van Corporate Social Responsibility
34
Wie ondernemen serieus neemt, investeert in veiligheid” Luitenant-generaal Drs. Hans Wehren
38
“Risicovol ondernemen; maar natuurlijk“ Generaal-majoor Ton Tieland
40
Programma Industriedag
44
Dagvoorzitter Herman Jonker
48
Activiteiten Werkgevers Drechtsteden
52
Portefeuilleverdeling
71
Sponsorlijst
colo fon
Het programmaboekje
Eindredactie
Industriedag 2012 is een uitgave
Werkgevers Drechtsteden,
van Werkgevers Drechtsteden en
Barbara Keuzenkamp en
wordt éénmalig verspreid.
Wieske Welbedacht Coördinatie & planning
Aan de inhoud kunnen geen
Estay reclame- adviesbureau
rechten worden ontleend.
Vormgeving & opmaak
Druk- en zetfouten voorbehouden.
Estay reclame- adviesbureau Drukwerk Dekkers Van Gerwen Oplage 475 stuks
INDUSTRIEDAG 2012
3
Waar stopt zakelijk, en waar begint privé? Uw familie is uw kostbaarste bezit. Tegelijkertijd is uw eigen bedrijf de liefde van uw leven. Hoe houdt u de balans, als zakelijk en privé onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn? Bij Van Lanschot, van oorsprong een familiebedrijf, begrijpen we dat u als DGA geen onderscheid maakt. We forceren dan ook geen grens tussen zakelijk en privé, maar adviseren liever nuchter over de zakelijke kant van uw liefdes. René Schoutens zou er graag eens met u over praten.
Private Banking Pur Sang.
Van Lanschot Rotterdam Westersingel 74 3015 LB Rotterdam 06 128 984 90 (010) 440 20 20 www.vanlanschot.nl
voor woord industrie dag2012 DE INDUSTRIEDAG IS HÉT EVENEMENT VAN WERKGEVERS DRECHTSTEDEN EN HET IS ONS VISITEKAARTJE. EEN DAG DIE IN ONZE REGIO VEEL BEKENDHEID GENIET EN WAAR JE BIJ WILT ZIJN. Elk jaar is het spannend om weer zo’n dag
geld of diensten, zonder u was deze dag in
te organiseren. Het thema van de dag,
deze vorm niet mogelijk geweest. U weet het;
de plaats waar we het gaan houden en
waar we op 22 november naar toegaan blijft
het moet elk jaar nog beter worden of zo
geheim. Wat we u wel vertellen: het thema
mogelijk gelijk aan de kwaliteit van vorig
van deze dag is Risicovol Ondernemen.
jaar. De lat wordt dus elk jaar weer hoog
Nu is en blijft ondernemen altijd een risico.
gelegd, een uitdaging voor ons. Voor dit
En u als ondernemer bent gewend om risico’s
jaar hebben we weer een heel andere
te nemen, voor u een overzichtelijk risico, dat
Industriedag in gedachten, natuurlijk op een
u tracht juist in te schatten.
andere plaats of op een ander schip. Ik ga
Wat voor u overzichtelijk is, wordt mogelijk
het u hier niet vertellen, u moet het mee-
door onze omgeving op een andere manier
maken. Om de Industriedag te organiseren
beoordeeld. In ieder geval risico’s nemen
en u de mogelijkheid te bieden er kosteloos
hoort bij het ondernemen.
aan deel te nemen, hebben wij veel sponsoren nodig. We zijn dan ook erg blij met
Wij willen u op deze dag een andere kijk op
de steun die wij van velen gehad hebben
risicovol ondernemen geven. Ik wens u allen
om ook in deze economisch gezien mindere
een mooie, gezellige en leerzame dag toe.
tijd de mogelijkheid te hebben om deze dag te organiseren. Hartelijk dank aan alle
Teun Muller
sponsoren die ons gesteund hebben met
Voorzitter WD INDUSTRIEDAG 2012
5
Meerwaarde bieden Als ondernemer mag u van een accountant of belastingadviseur meer verwachten dan alleen een gesprek over cijfers. Onze mensen volgen uw business en de markt waarin uw onderneming opereert op de voet en denken actief mee over het optimaal benutten van mogelijkheden. Samen gaat u op zoek naar oplossingen die u meerwaarde bieden. En waar u als ondernemer direct mee aan de slag kunt. Zo maakt Ernst & Young het verschil.
Kijk voor meer informatie op www.ey.nl Walter Borsje • +31 (0)88-4078541 •
[email protected]
Ernst & Young
sponsort industrie dag 2012 RISICO’S ZIJN IN DEZE WERELD NIET UIT TE SLUITEN ONDANKS VERWOEDE POGINGEN VAN DE POLITIEK OM IEDER RISICO TE WILLEN VANGEN IN WET- EN REGELGEVING. U als ondernemer wordt dagelijks geconfron-
Te denken valt hierbij aan risico’s met
teerd met de volgende vragen:
betrekking tot financiering, fiscaliteit, con-
- Welke risico’s nemen we wel en welke niet?
tinuïteit, waarderingsissues, automatisering
- Kunnen we een inschatting maken van de
e.d. Tevens kan worden geadviseerd over
met het risico gepaard gaande bedragen?
de opzet van een beheersingssysteem en
- Zijn we in staat de risico’s te managen?
- organisatie.
Onderzoek toont aan dat 96% van de bedrij-
De Industriedag van Werkgeversvereniging
ven denkt dat er verbeteringen mogelijk zijn
Drechtsteden heeft een reputatie opge-
om hun risico management te optimaliseren.
bouwd in de loop van de jaren die wij als
Daarnaast worden veel besluiten genomen
hoofdsponsor graag ondersteunen en wij
en afwegingen gemaakt op basis van gevoel
bevelen uw komst van harte aan.
en speelt de ratio een zeer beperkte rol. Tot ziens op 22 november bij een hopelijk Ernst & Young kan uw risico’s niet wegne-
niet risicoloze Industriedag
men, maar is zeker in staat een belangrijk deel van de risico’s in beeld te brengen en te
Walter Borsje
kwantificeren.
INDUSTRIEDAG 2012
7
city marketing& evenementen IN DORDRECHT EN DE REGIO DRECHTSTEDEN
BEGIN JUNI WERD DORDRECHT UITGEROEPEN TOT EVENEMENTENSTAD VAN HET JAAR 2012 EN WON DAARNA DE NATIONALE CITYMARKETING TROFEE, DE PRIJS VOOR DE NEDERLANDSE STAD DIE HET BEST CITYMARKETING BEDRIJFT. Gerben Baaij, directeur van Dordrecht
hang. Onze activiteiten en campagnes
Marketing, vertelt daarover. “Dordrecht
krijgen zoveel mogelijk gestalte in samen-
Marketing houdt zich als citymarketingorga-
werking met betrokkenen en belangheb-
nisatie sinds 2008 bezig met het vermark-
benden. We hebben geen klanten, alleen
ten en promoten van de stad Dordrecht en
maar partners. Ook bij evenementen speelt
de regio in de breedste zin van het woord.
dat een rol. In geen enkele stad zijn bij
De nadruk ligt hierbij in het bijzonder op de
evenementen zoveel vrijwilligers betrokken.
thema’s bezoek/binnenstad, toerisme, cul-
De jury’s van beide prijzen spreken waar-
tuur, wonen en werken. Kort samengevat:
dering uit voor de visie en organisatie en
we streven naar een positiever beeld van
het gemeentelijk beleid, maar ook voor de
Dordrecht in de hoofden van (potentiële)
grote betrokkenheid en de samenwerking
bewoners, (potentiële) bezoekers, bedrijven,
met de verschillende stakeholders.
instellingen en overheden. En meer bekend-
Wat het Industriedag-thema ‘Risicovol
heid van wat Dordrecht en de regio te bie-
ondernemen’ betreft? Wat ik in elk geval
den hebben. Dat is heel wat; we hebben in
een onverantwoord risico vind, is niet te
de stad en de regio de neiging onze eigen
blijven nadenken over en werken aan con-
kwaliteit en potentie te onderschatten.
tinuïteit en ontwikkeling en verbetering op
Ook het Evenementenbureau is onderdeel
de lange termijn. Ook in tijden van crisis.
van Dordrecht Marketing. Dit begeleidt en
Door in Dordrecht met alle partijen te blij-
ondersteunt evenementen bij vergunnings-
ven werken aan citymarketing trappen we
aanvragen en adviseert over de inhoud en
niet in die valkuil. Wij beschouwen deze
de marketing. Het organiseert jaarlijks zelf
twee prijzen vooral als een stimulans om
enkele grotere evenementen in de stad,
samen met onze partners verder te gaan op
die vanwege hun omvang en aantrekkings-
de ingeslagen weg.”
kracht van belang zijn voor Dordrecht en de positionering, zoals de Kerstmarkt en de
Wilt u meer weten over
Open Monumentendagen. Centraal in de
Dordrecht Marketing?
werkwijze van Dordrecht Marketing staat
Kijk dan op
het creëren van samenwerking en samen-
www.dordrechtmarketing.nl
INDUSTRIEDAG 2012
9
Benieuwd welke ondernemer succesvol zijn grenzen heeft verlegd? Kom dan naar de uitreiking van de Ondernemersprijs Drechtstreek 2012. Tijdens een gezellige nieuwjaarsborrel verstevigt u uw netwerk en hoort u welke ondernemer naar huis gaat met de felbegeerde titel: Beste ondernemer van de Drechtstreek 2012. Dinsdag 8 januari 2013 Theater De Willem Van der Palmstraat 4 Papendrecht Meer informatie? Kijk op www.kvk.nl/ondernemersprijs Twitter mee via #op12kvk
ondernemersprijs drechtstreek 2012
Wie is de beste ondernemer van de Drechtstreek?
ALTIJD DE BESTE KEUS! Olympia is dè specialist onder de uitzendbureaus. Heel bewust blijven wij ons focussen op datgene wat u van een uitzendorganisatie verwacht: het leveren van goede, enthousiaste medewerkers! Wat ons uniek maakt is het feit dat al onze vestigingen worden gerund door zelfstandige franchiseondernemers. De continuïteit in personele bezetting en onze grote marktkennis zorgt ervoor dat we in staat zijn te investeren in langdurige relaties. En dat doen we graag! Met Olympia kunt u uw personeelsbestand flexibiliseren en heeft u de zekerheid dat wordt voldaan aan alle eisen die de wet- en regelgeving stellen. Het resultaat: uw concurrentiekracht neemt toe, omdat door de inzet van tijdelijke medewerkers uw organisatie en kosten meebewegen met wisselende (markt)omstandigheden. Bent u benieuwd hoe wij kunnen bijdragen aan het efficiënter opereren van uw organisatie? Neem dan contact met ons op en wij informeren u graag over de mogelijkheden. Interesse? Kijk voor meer informatie op www.olympia.nl of bel of mail ons. Olympia Uitzendbureau Vestiging Dordrecht Vriesestraat 24, 3311 NR Dordrecht, T 078 648 91 09 E
[email protected]
‘what goes up must come down’ DR. ANDRÉ KUIPERS
ANDRÉ KUIPERS IS DE EERSTE NEDERLANDER MET TWEE RUIMTEMISSIES OP ZIJN NAAM. ZIJN TWEEDE MISSIE IS DE LANGSTE EUROPESE RUIMTEVLUCHT IN DE GESCHIEDENIS. IN TOTAAL BRACHT DE ESA-ASTRONAUT 204 DAGEN IN DE RUIMTE DOOR: 11 DAGEN TIJDENS MISSIE DELTA IN 2004 EN 193 DAGEN TIJDENS MISSIE PROMISSE. Na jaren van training in Houston, Moskou,
bemande ruimtevaart en deelt zijn verhaal
Keulen, Montreal en Tokio werd André,
over de aanloop, de missie en zijn blik op
samen met een Russische en Amerikaanse
onze planeet.
collega, op 21 december 2011 voor de tweede keer gelanceerd met een Russische Soyoez-raket. Twee dagen later arriveerde hij in het internationale ruimtestation ISS om daar een half jaar te wonen en te werken. Aan boord was hij niet alleen arts, wetenschapper en boordingenieur, maar ook onderhoudsmonteur en ambassadeur van goede doelen. Op 1 juli 2012 keerde André terug en landde met zijn ruimtecapsule in de Kazachse steppe. Astronaut André Kuipers biedt zijn publiek een unieke inkijk in de wereld van de
Copyright ESA / NASA
INDUSTRIEDAG 2012
13
de risico’s van de ANDRÉ KUIPERS:
terugtocht What goes up must come down
Onmogelijke opgave?
Geen Europeaan was ooit langer in de ruimte
Een ruimteschip dat in een baan om de aarde
dan ESA-astronaut André Kuipers. Na een
gelanceerd wordt, moet een ongelooflijke
recordvlucht van 190 dagen is hij weer thuis.
hoeveelheid kinetische energie opbouwen.
De terugkeer was ongetwijfeld het span-
Die wordt geleverd door de draagraket. Voor
nendste deel van zijn hele missie. Die terug-
een vlucht in een baan om de aarde moet een
tocht ging al vaker fout. Dat astronauten
vaart van 8 kilometer per seconde worden
tegenwoordig standaard een maand of zes
bereikt, voor een missie naar maan of plane-
in een baan om onze planeet werken is geen
ten ongeveer 11 kilometer per seconde.
toeval. De ervaring leert dat de efficiëntie van
Bij de terugkeer geldt dat die enorme kineti-
ruimtebewoners afneemt als ze langer dan
sche energie weer moet worden afgebouwd
drie maanden boven zijn. Maar de economie
tot nul. Zowel lancering als terugkeer leken
vereist dat er niet vaker wordt gelanceerd
een eeuw geleden nog een onmogelijke
dan noodzakelijk: lanceringen zijn duur. En
opgave. In 1920 beweerde de Nieuw-
opleidingen van ruimtevaarders zijn duur. Een
Zeelandse professor Alexander William
stoel in een Sojoez kost minstens 50 miljoen
Bickerton (1842-1929) dat het onmogelijk zou
euro. Vluchten mogen dus niet te kort zijn.
zijn iets in een baan om de aarde te brengen,
Maar ook niet te lang: de houdbaarheid van
laat staan naar de maan. Hij bewees – terecht -
een Sojoez-ruimteschip, waarmee de kos-
dat zelfs de modernste explosieven daarvoor
monauten komen en gaan, is vastgesteld op
ontoereikend waren: ze zouden maar één
zo’n 180 dagen. Vergeleken met de lancering
tiende van de benodigde energie kunnen leve-
en de vlucht zelf is de terugkeer veruit het
ren. De moderne chemische meertrapsraket
gevaarlijkst: dat leert de statistiek van de
loste dit probleem op. Alleen: je moest ook
ruimtevaart. Sinds in 1961 de eerste kosmo-
nog terug! En bij de terugkeer moet al die
naut vertrok, zijn tijdens de terugkeer naar
kinetische energie weer worden weggewerkt.
de aarde elf ruimtevaarders overleden, tegen
Daarvoor heb je opnieuw een complete raket
zeven bij het vertrek.
nodig, die je bij de lancering natuurlijk al had
moeten meenemen. In januari 1941 rekende
hitteschilden (zoals bij de spaceshuttle) die
dr. J.W. Campbell, astronoom aan de univer-
vele malen opnieuw kunnen worden gebruikt.
siteit van West-Ontario (Canada), het voor:
Bemande ruimtevaart blijkt betrekkelijk vei-
het startgewicht van een bemande maanraket
lig, maar de start is minder risicovol dan de
zou een miljoen maal een miljoen ton moeten
terugkeer. Een keer kwamen astronauten om
zijn. Met andere woorden: mensen naar de
tijdens de lancering (Challenger, 1986), maar
maan brengen én terug was onmogelijk.
drie keer tijdens de terugkeer naar de aarde.
Dit zogenaamde re-entry problem doemde in de jaren vijftig nog torenhoog op. In die tijd was er in Nederland een actieve amateurastronoom, die professor voor zijn naam had staan: de jurist George van den Bergh. De remraket die nodig zou zijn om mensen veilig weer naar de aarde terug te brengen, zou vele malen het gewicht van de nuttige
Als je door de dampkring ploegt, huilt de lucht om je capsule. Je hoort, voelt en weet: dit gaat véél te hard!
last van de raket wegen, zo meende hij. Net als bij zijn vorige terugkeer uit de ruimte Theoretisch waren de redeneringen van
(in 2004) zal André wellicht aan eerdere slacht-
mensen als Campbell en Van den Berg cor-
offers denken: ‘Langzaam dreven we weg
rect. Alleen hadden ze er geen rekening mee
van het ISS. Daarna deden de remraketten
gehouden dat het ruimteschip bij de terug-
hun werk. De capsule scheidde zich af van de
keer naar de aarde kan worden afgeremd
leefmodule. Ruggelings vielen we de aarde
door de atmosfeer, zoals een duiker wordt
tegemoet. Al gauw zit je in een vuurbal op
afgeremd door water. Daar is dus geen brand-
een achtbaan. Je wordt vier keer zo zwaar als
stof voor nodig. Uiteindelijk bleek in 1969 het
normaal. Toen moest ik denken aan de astro-
startgewicht van de Saturnus-5 maanraket
nauten van de Columbia die een jaar eerder op
3.000 ton, 300 miljoen keer minder dan
dit moment waren verongelukt. Als je eenmaal
Campbell indertijd had berekend. Afremmen
door de dichtere dampkring ploegt dan fluit en
op de atmosfeer vereiste wel de ontwikkeling
huilt de lucht om je capsule. Je hoort, je voelt
van stevige hitteschilden. De vertraging tegen
en je weet: dit gaat véél te hard! Toen moest
de lucht levert immers een enorme hitte op,
ik denken aan de onfortuinlijke Komarov in
die moet worden opgevangen. Aanvankelijk
de eerste Sojoez. Maar dan: de capsule danst
waren het schilden van een glasachtig mate-
en slingert. Je ziet wel twintig beeldschermen
riaal van hoge dichtheid, dat geleidelijk aan
voor je neus. Je wordt misselijk. Maar je bent
wegsmolt (Wostok, Apollo, Sojoez). Later
ook gelukkig: de parachute werkt! Tenslotte
kwamen er hitteschilden uit zeer poreus glas-
een doffe bonk. Contact! Contact met Moeder
achtig materiaal dat zijn hitte snel afstaat aan
Aarde! En meteen daarna dacht ik: Ik heb het
de omringende lucht. Dit materiaal leidde tot
niet verprutst. Het is gelukt!’ INDUSTRIEDAG 2012
15
Bamendaweg 62 3319 GS Dordrecht T 078 616 05 29
[email protected] www.ingenieursbureauklink.nl
Leer de techniek waar de industrie ook mee werkt!
copyright© DigiDaan
Het bedrijfsleven vindt dat opleidingen beter aan moeten sluiten op de beroepspraktijk. Jongeren zouden daarom moeten leren werken met technologie waar de industrie ook mee werkt. Lasrobottechnologie is daar één van. Valk Welding levert daarom lasrobotsystemen en lesmateriaal aan opleidingsinstellingen om studenten al tijdens hun opleiding met lasrobottechnologie bekend te maken. Valk Welding BV
[email protected] www.valkwelding.com
0 DNH VLW KDSSH Q
NexTecH wil een actieve bijdrage leveren aan de technologische en innovatieve ontwikkeling in de regio Zuid-Holland Zuid. Deze bijdrage bestaat uit het stimuleren van kennisontwikkeling en het bevorderen van de instroom en het behoud van technisch hoger opgeleiden in de regio. Om ons doel te bereiken, stellen we financiële middelen beschikbaar aan gevestigde techno-bedrijven en hun individuele medewerkers én aan techno-starters; startende ondernemers en studentondernemers.
www.nextech-innovatie.nl
Kom 1 uur GRATIS werken vanuit Postillion Hotel Dordrecht! Al kennis gemaakt met het Nieuwe Werken? In ons Business Point kan je rustig en flexibel werken en ben je van alle gemakken voorzien: o+FLBOEFIFMFEBHFOBWPOEHFCSVJLNBLFOWBOPOT#VTJOFTT1PJOU o4OFMMFHSBUJTESBBEMP[FJOUFSOFUWFSCJOEJOH8*'*BBOTMVJUJOH o(SBUJTESBBEMPPTQSJOUFO o0OCFQFSLULPGGJFUIFFCVGGFUNFUWFSTGSVJUFOXJTTFMFOEFIBQKFT o"MMJO#VTJOFTT1PJOU4FSWJDFQSJKTJT FVSPQQQFSVVS 0QWFSUPPOWBOEF[FBEWFSUFOUJF CJFEFOXJKKFIFUFFSTUFVVSJOPOT#VTJOFTT1PJOU(3"5*4BBO %F[FBDUJFJTHFMEJHUPUFONFUBVHVTUVTJO1PTUJMMJPO)PUFM%PSESFDIU 5PUTOFMJOPOT#VTJOFTT1PJOU /JFUHFMEJHJODPNCJOBUJFNFUBOEFSLPSUJOHFOFOPGBDUJFT
www.postillionhotels.com
Meet_
+
Work_
+
Stay_
Postillion Hotel Dordrecht 3JKLTTUSBBUXFH &)%PSESFDIU T IPUFMEPSESFDIU!QPTUJMMJPOIPUFMTDPN
“onder nemen
houdt altijd risico in” DRS. LEEN ZEVENBERGEN RA
Afgestudeerd in bedrijfseconomie (1983) en accountancy (1984) aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam begon Leen Zevenbergen (1958) als accountant, maar al vroeg in zijn carrière werd hij ondernemer. Hij richtte een groot aantal bedrijven op, waaronder Bolesian Systems in 1985 en Escador in 2000. Tussendoor bekleedde hij management- en directieposities bij Roccade en Origin. In 2006 publiceerde hij “En nu laat ik mijn baard staan”, managementboek van het jaar, en werd hij een veelgevraagd spreker en coach. In 2009 publiceerde hij “t Is Groen en Groener wordt het niet” Sinds januari 2010 is hij CEO van Qurius NV. Leen Zevenbergen is tevens voorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting Aap.
Leen Zevenbergen heeft 3 boeken geschreven, (En nu laat ik mijn baard staan; ‘T is groen en groener wordt het niet en Sustainability @ the speed of passion (wordt in september in het NL uitgegeven).
INDUSTRIEDAG 2012
23
Dordtse Kil III
Bouwgrond beschikbaar Kavels bouwgrond van 2.000 tot 50.000 m2 Tot milieucategorie 4.2 Gelegen aan A16
WWW.OOMS.COM 078-614 43 33 | WWW.ROM-D.NL 078-7708095
“freedom is a universal value” PROF.DR. JAN PETER BALKENENDE
PROFESSOR OF GOVERNANCE,
sociaal Denken over Economie en Maatschappij
INSTITUTIONS AND INTERNATIONALI-
aan de Vrije Universiteit (1993-2002).
SATION, ERASMUS UNIVERSITY
Balkenende was lid van de gemeenteraad
ROTTERDAM PARTNER ERNST & YOUNG
van Amstelveen (1982-1998) en lid van de
VOORMALIG MINISTER PRESIDENT
Tweede Kamer der Staten-Generaal (1998-
NEDERLAND
2002). Hij was minister-president van 2002 tot 2010, en in die hoedanigheid voorzitter
Prof.dr. Jan Peter Balkenende (1956) stu-
van de Europese Raad (tweede helft 2004)
deerde economische en sociale geschiedenis
en voorzitter van het Innovatieplatform.
en Nederlands recht aan de Vrije Universiteit.
Momenteel is hij partner bij Ernst & Young
Hij promoveerde in 1992 aan deze universi-
en hoogleraar Governance, Institutions
teit op het proefschrift ‘Overheidsregelgeving
and Internationalisation aan de Erasmus
en maatschappelijke organisaties’.
Universiteit Rotterdam. Naast zijn werkkring
Hij was werkzaam bij de afdeling juridische
bekleedde en bekleedt Balkenende diverse
zaken van het Bureau van de Academische
bestuurlijke functies. Hij ontving eredocto-
Raad (1982-1984) en het Wetenschappelijk
raten van universiteiten in Boedapest, Tokio,
Instituut voor het CDA (1984-1998).
Seoel en New York.
Voorts was hij bijzonder hoogleraar Christelijk
CSR
De onomkeerbaarheid van
steeds dezelfde, alleen heb ik het geluk daar vanuit verschillende hoeken naar te kunnen kijken: als politicus, als academicus en nu ook vanuit het bedrijfsleven.”
INTERVIEW
Op 2 februari sprak Jan Peter Balkenende op het VBO over ‘De onomkeerbaarheid
Als een vis in het water. De voormalige
van Corporate Social Responsibility’ (CSR).
premier van Nederland lijkt zich pro-
Of die titel erop doelt dat ondernemingen
bleemloos te integreren in zijn nieuwe
die louter economische overwegingen in
werkomgeving: de consultant Ernst
beschouwing nemen, vroeg of laat ten
& Young. Hij houdt er zich bezig met
onder gaan, was onze eerste vraag.
Corporate Social Responsibility, met
“In mijn studententijd in de jaren ‘70 en ’80
internationale dossiers en cases waar
las ik al boeken over de sociale verantwoor-
publiek en privé met elkaar in aanra-
delijkheid van ondernemingen. Pas de laatste
king komen. “De werkelijkheid blijft
jaren zien we echter de slag naar de praktijk.
INDUSTRIEDAG 2012
27
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
Ik wil het liever positief duiden: het is mijn
(MVO) is niet (langer) iets wat je overlaat aan
vaste overtuiging dat ondernemingen die nu
een afzonderlijke afdeling in je bedrijf, neen,
kiezen voor duurzaamheid, ook de winnaars
het behoort tot de hard core van het zaken-
van morgen zullen zijn, en dat bedrijven die
doen. Elke onderneming moet werken aan
dat niet doen, langzamerhand op achterstand
groei, aan het renderend vermogen, moet
zullen komen.”
winst maken – anders kan je niet investeren –, maar de manier waarop je zakendoet, waarop
U zegt zelf dat de theorie al decennia
je groeit, dat maakt het verschil. Vandaag zien
lang bestaat, en toch durft u te spreken
we een systematische benadering waarin het
over een ‘nieuwe visie op maatschappelijk
thema duurzaamheid wordt opgenomen:
verantwoorde ondernemingen’.
hoe koop ik mijn grondstoffen in, is er sprake
Wat maakt uw visie dan anders?
van kinderarbeid, hoe zit het met diversiteit,
“Het is niet zozeer mijn visie, maar het
hoe loopt het productieproces, hoe zit het
gedachtegoed dat ik deel met E&Y. Het gaat
met mijn CO2-uitstoot, met de energie-
over de draagwijdte van de verantwoordelijk-
efficiëntie, hoe ga ik met mijn medewerkers
heid van ondernemingen. Toen ik studeerde
om, met de maatschappelijke omgeving…
bestond het beeld dat een maatschappelijk
Dat is anders dan in het verleden. Toen zagen
probleem een politiek probleem was, op te
we een zekere conjunctuurgevoeligheid, of
lossen via wetgeving, planning en financie-
enkele liefhebbers die ermee bezig waren.
ring. Aan de andere kant stonden bedrijven
Vandaag wordt het veel meer bedrijfsbeleid.
garant voor rendement en continuïteit, bin-
Zo wordt ook de financiële en maatschappe-
nen de grenzen die de samenleving stelt.
lijke verslaglegging steeds meer geïntegreerd.
Vandaag lopen we tegen vraagstukken aan
Dat heb ik de onomkeerbaarheid genoemd.
die we niet alleen maar op het bord van de
Dat is geen trend alleen bij ons in Nederland
overheden kunnen leggen. Bedrijven, net zo
en België.
goed als ngo’s en overheden, hebben zaken aan te pakken. Ik vind het fascinerend dat er
Je ziet het ook in Azië, waar heel veel discus-
door die nieuwe context ook nieuwe ideeën
sies zijn over values in ondernemingen.
ontstaan over de organisatie van de maat-
Daar zie je bovendien een winnaarsmentaliteit:
schappij. Ik refereer nogal eens aan een boek
binnenkort zijn we met 9 miljard mensen
van Parag Khanna, ‘How to run the World’.
die steeds meer consumeren en worden
Die jonge Indiase onderzoeker zegt dat wij
we geconfronteerd met de eindigheid van
het einde meemaken van het traditionele
de fossiele brandstoffen, dus ziet men er
concept van de natiestaat. We zijn een eeuw
sustainability als een business driver.
lang gewend geweest aan het idee dat je je
Voorts is het natuurlijk moeilijk te zeggen of
voor beleids-processen wendde tot nationale
ondernemingen die niet meedoen meteen
overheden.
ten onder zullen gaan.
Die overheden maakten op hun beurt interna-
En ethisch besef is nodig. Het gaat er mij om
tionale afspraken. Maar de vragen van van-
dat we ons bewust zijn van het feit dat we
daag – armoede, klimaat, energie… – over-
straks met 9 miljard mensen zijn, en dat we
stijgen de mogelijkheden van de natiestaat.
nu al anderhalf keer de aarde verbruiken.
Je hebt heel andere concepten nodig om na
We kunnen niet doorgaan op de manier
te denken over het probleemoplossend ver-
waarop het nu gaat. En het is boeiend dat
mogen. Ondernemingen maken allianties met
juist bedrij-ven kunnen aangeven wat de
ngo’s, overheden gaan in zee met onderne-
mogelijk-heden zijn.”
mingen… het beeld van hoe je een probleem moet oplossen, verandert radicaal.”
Is het probleem niet vooral dat CSR bedrijven een competitief nadeel oplevert
Bestaat de ‘perfecte’ maatschappelijk
zolang niet iedereen wereldwijd aan
verantwoorde onderneming al, of is
hetzelfde zeel trekt?
ze nog utopisch?
“Dat level playing field is een veelgebruikt
“Ikea is een sprekend voorbeeld. Ikea gaat
argument. Maar we moeten er ons van
heel consequent na wat duurzaamheid
bewust zijn dat er mondiaal heel veel gebeurt
betekent voor het functioneren. Ze vragen
op het ogenblik. Ik noemde al Azië. Japanse
zich af hoe de basisgrondstoffen katoen en
ondernemingen vragen zich nadrukkelijk af
hout worden geproduceerd. Of er sprake is
hoe ze kunnen bijdragen aan duurzaamheid.
van kinderarbeid. Of ze in de producerende
Han Seung-soo, oud premier van Zuid-Korea,
landen ook iets doen aan de maatschappe-
is de initiator van het Global Green Growth
lijke ontwikkeling. Hoe de organisatie van de
Institute. In Singapore richtte een grote inves-
arbeid er geregeld is. En dat doen ze ook als
teringsmaatschappij samen met de universiteit
de overheid ginds nog niet de eisen van de
het Stewardship and Corporate Governance
International Labour Organisation stelt.
Center op en leidt er directeuren op in maat-
Ikea pakt dergelijke zaken zelf op.
schappelijk verantwoord ondernemen.
Idem voor vragen m.b.t. de energie-efficiëntie, of de manier waarop men met medewerkers
Maar blijft natuurlijk een feit dat bedrijven die
omgaat. En het einddoel voor de klant moet
duurzaam willen zijn, hun grondstoffen duur-
een goed product zijn aan een acceptabele
der inkopen, en die prijscomponent kan een
prijs. Ook Unilever presteert sterk met zijn
concurrentienadeel zijn. Nu is er een hoogle-
Sustainable Living Plan, en ook in België vind
raar aan de Harvard Universiteit, prof. Eccles,
je de nodige voorbeelden.”
die onderzoek deed in 180 ondernemingen. 90 hadden jaren geleden al gekozen voor
U veronderstelt wel erg ethische mensen
duurzaamheid, 90 deden dat niet.
aan het hoofd van bedrijven.
Wat blijkt? Over de periode 1993 tot 2010
“We hebben idealisten nodig. Mensen die een
deden de duurzame ondernemingen het
stapje verder gaan dan wat eigenlijk moet.
merkelijk beter dan de andere. INDUSTRIEDAG 2012
29
Dat gaat helemaal in tegen bepaalde econo-
Mooi is als dat gebeurt vanuit een betrokken-
mische opvattingen, maar het waren hard
heid bij de grote vraagstukken van deze tijd.”
facts. Een ander onderzoek bekeek grote familiebedrijven (meer dan 100 werknemers)
Is het voor u een natuurlijke overgang
in de provincie Brabant.
geweest van de politiek naar bepleiter
De return on investment van die ondernemin-
van MVO?
gen lag liefst 24 à 26% hoger dan in andere
“Dat CSR bij mijn takenpakket bij E&Y hoort,
ondernemingen. Dat had te maken met de
is vrij natuurlijk. Het hangt ook samen met
langetermijnfocus. Want familiebedrijven
mijn academische en politieke opvattingen.
denken uiteraard niet alleen aan de bonus op
Ik geloof niet in staat-markt-schema’s of over-
korte termijn, maar willen er zich van verzeke-
heid-individu-schema’s, waarbij het realiseren
ren dat kinderen en kleinkinderen ook nog in
van maatschappelijke doelen aan de staat
het bedrijf terechtkunnen.”
wordt gelaten en rendement aan de ondernemingen. Iedereen moet zijn verantwoordelijk-
Al die ethiek is mooi, de spanning blijft:
heid nemen: je moet daar niet van weglopen
de bottom line van elk bedrijf blijft
of je verschuilen achter anderen.
verkopen. Ikea doet ons zoveel mogelijk
Vandaar dat ik ook wat moeite heb met
van interieur veranderen in één mensen-
bedrijven die zeggen: we houden ons aan de
leven, terwijl meubels destijds generaties
regels die de staat ons oplegt, en dat is het
overleefden!
dan ongeveer. Ik vind dat wat te mager.
“De vraag is: hoe wordt er geconsumeerd?
Ik heb al door de bril van de academicus en
Er is altijd geproduceerd, maar de vraag is:
de politicus gekeken, nu doe ik dat vanuit het
hoe wordt er geproduceerd? Dat geldt ook op
bedrijfsleven. Maar het doel blijft hetzelfde:
andere vlakken: het is fantastisch dat mensen
mensen aanspreken op hun talenten, de
kunnen reizen. Maar het maakt wel uit of dat
verantwoordelijkheid van maatschappelijke
met een auto gebeurt die voor 96% recy-
organisaties en bedrijven stimuleren,
cleerbaar is of niet, of de motor schoon is of
noodzakelijke hervormingen doorvoeren.”
niet. Het denken over milieu is nu heel anders dan in de jaren ‘70. Toen waren milieujon-
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD
gens links, zakenlui rechts. Dat schema is
POLITIEK BEDRIJVEN
helemaal weg. Als men kiest voor MVO, dan vind ik produceren en winst maken helemaal
Hoe ziet u als voormalig lid van de
niet erg, dat hoort erbij. Groei hoort tot het
Europese Raad de manier waarop de Unie
wezen van een onderneming. Dat geldt voor
de crisis tracht aan te pakken?
een mens toch ook? Of je nu vrijwilliger bent,
“Het viel op dat de wereldleiders in 2008-
sporter of arts, je wilt toch goed opereren en
2009 een gemeenschappelijk verantwoorde-
beter worden, idealen nastreven?
lijkheidsgevoel hadden. In maart 2009 was ik
Dat hoort bij de menselijke natuur.
in Londen op de G20-bijeenkomst, en Obama
zei toen: ‘In de jaren ‘30 heeft het 12 jaar
De EU heeft in het verleden ook fouten
geduurd vooraleer de internationale landen
gemaakt. Zo stond ik vaak alleen toen ik er
elkaar wisten te vinden. Nu zien we elkaar
destijds voor pleitte om het Stabiliteits- en
binnen de 8, 9 maanden.’ China, de VS,
Groeipact meer serieus te nemen.
Europa… iedereen wilde er samen de schou-
Vandaag praat men over de noodzaak van
ders onder zetten om de gevolgen van de cri-
een rules based system, de introductie van
sis weg te werken, de economie te stimuleren,
sancties, het aanspreken van landen op hun
de transparantie van de financiële sector te
verantwoordelijkheid, maar het is wel een
vergroten, taxhavens aan te pakken. Sarkozy
beetje laat. Ik geloof heel hard in Europa,
zei: ‘Binnen het jaar moeten de onderhan-
en ik denk ook dat we heel veel aankun-
delingen van de World Trade Organisation
nen, maar we moeten ook durven zeggen
zijn afgerond. We moeten een succes maken
waar het niet goed gelopen is. Europa moet
van Kopenhagen.’ Er was echt een sense of
nu keuzes maken die de geloofwaardigheid
urgency en internationale samenwerking.
versterken. Als we praten over de financieel-
Nu zijn we een paar jaar verder. En wat zien
economische ontwikkeling, dan is dat op de
we: China bekritiseert Amerika, Amerika
eerste plaats het Stabiliteits- en Groeipact en
bekritiseert Europa, de Europeanen hebben
de implementatie ervan op een hoger plan
onderling moeilijkheden. Dat vind ik een ver-
brengen. Daarnaast moet het innovatief ver-
velende ontwikkeling, want juist als er moei-
mogen van de Europese economie groter.
lijkheden zijn, gaat het om samenwerking.”
We moeten opletten in Europa. De welvaart die we hier hebben, is niet zomaar een gege-
Maar moeilijkheden verhogen de
ven. We zullen goed moeten kijken waar we
protectionistische reflex…
onze positie kunnen versterken, hoe het zit
“Ja, maar dat kortetermijndenken gaat extra
met de scholen en onderwijs in dit deel van
moeilijkheden opleveren. Algemeen gespro-
de wereld, wat de vernieuwingen zijn die we
ken vind ik de zaak nu kwetsbaarder dan
willen doorvoeren, wat de betekenis is van
toen, en ik vind ook de economische situatie
innovatie. Want elders gaan de ontwikkelin-
nu kwetsbaarder dan een paar jaar geleden.”
gen hard. En die sense of urgency zou hoger moeten in Europa.”
En de positie van Europa? “Op een conferentie onlangs in Singapore
Is het beter implementeren van het
ben ik echt geschrokken: bakken kritiek op
Stabiliteitspact dan voldoende?
de euro, ons besluitvormingsproces, enz.
Zal het ooit lukken zonder een werkelijke
Zo zie je dat het kan verkeren. In de jaren
economische en budgettaire unie?
’90 wilde iedereen nog bij de club, vandaag
“Het gaat mij niet zozeer over dat soort
wordt Europa op een heel andere manier
begrippen, wel over de gemaakte afspraken.
bejegend. We moeten uit die klem komen,
Want je kunt wel een politieke unie hebben,
het is helemaal niet goed.
maar als je de verkeerde afspraken maakt, INDUSTRIEDAG 2012
31
heb je er ook niks aan. Eerst en vooral gaat
neemt enorm toe in Europa. Mag je dan ook
het mij over een rules based system. Dat bete-
praten over een hogere pensioenleeftijd?
kent dat de bevoegdheden op Brussels niveau
Dat vind ik heel normaal. Maar zorg dan ook
groter zullen moeten worden. Een voorbeeld:
dat je processen voor de organisatie van de
het is misgegaan in Griekenland omdat men
arbeid daarop zijn gericht. En in solidariteit zit
onvoldoende kon analyseren wat er aan de
een tweezijdigheid: diegenen die het echt niet
hand was. Nu heeft Eurostat meer bevoegd-
kunnen – gehandicapten, ouderen… – die
heden gekregen. Ten tweede: het gaat niet
moeten kunnen rekenen op solidariteit, maar
alleen over begrotingstekorten of staats-
je moet niet onnodig gebruik maken van de
schuld. Het gaat ook om hervormingsbeleid.
solidariteit. De vraag is of sociale zekerheid
En ook daar zal de Europese Commissie de
een vangnet of een springplank is. Het is in de
slagkracht moeten hebben om die op hun
context van Europa ook een doel van de soli-
ernst te evalueren. Als je een economische
dariteit om mensen terug te activeren, eruit te
eenheid bent, dan betekent dat dat de spel-
halen wat ze kunnen.”
regels helder moeten zijn, scherp en hard, evenals de implementatie ervan. Dat betekent
Europa krijgt veel kritiek zegt u. Zou een
dat de competenties op een aantal fronten
onderliggende reden ook kunnen zijn dat
op Brussels niveau sterker zullen moeten
we er niet in slagen met één sterk imago
worden.”
naar buiten te treden? “Aziaten maken ons soms dat verwijt dat we
Maar leiden al die besparingen die
niet één krachtig persoon naar voor schuiven,
Europa ons oplegt niet juist naar een
maar zelf sturen Japan, China, Indonesië,
meer liberale visie op samenleven,
India, noem maar op, elk een vertegenwoor-
met minder aandacht voor sociale
diger naar de G20. Sorry, dan heb ik ook met
voorzieningen?
meerdere landen te maken. Voor ons is de
Het Angelsaksische model, zeg maar.
structuur met een balans tussen Parlement,
“Nee, dat denk ik niet. Het ligt niet aan
Raad en Commissie een werkbare formule.
Europa dat we nu moeten besparen.
En dan heb je nog de meest gezichtsbepa-
Als landen voortdurend tekorten hebben en
lende regeringsleiders in Europa… Sarkozy,
de rekening steevast doorschuiven naar onze
Merkel, Cameron… Het is crucialer wat er
kinderen en kleinkinderen, waar zijn ze dan
inhoudelijk wordt gedaan. Kom je tot een
mee bezig? Ik wil anders nadenken over
hervormingsbeleid? Kan je de economie
sociale zekerheid.
stimuleren? Hoe bespreek je moeilijke dossiers met elkaar? Dat is veel essentiëler dan dat
Ik wil niet denken in wat mensen niet kun-
gedoe over poppetjes.”
nen, maar denken in termen van wat mensen wel kunnen. We krijgen een vergrijzing van de bevolking in Europa, de levensverwachting
tekst Sofie Brutsaert
Zeker Zakelijk Plus
Een adviseur, die zorgt voor wat rust in roerige tijden.
Winnaar Incompany Award 2012 De beste zakelijke verzekeraar Gratis bedrijfsanalyse Altijd een Univé-adviseur bij u in de buurt
Waar vind je dat nog? Bij Univé Rivierenland. De roerige tijd van vandaag stelt u als ondernemer voor nieuwe uitdagingen. Het is aan u om de juiste beslissingen te nemen. Maar... niet alleen. Want Univé Rivierenland staat u graag bij met raad én daad. Tijd voor een kennismakingsafspraak? Onderstaand vindt u onze contactgegevens. Trakteren we gelijk op wat lekkers bij de koffie. Univé is dit jaar namelijk voor zevende keer uitgeroepen tot beste zakelijke verzekeraar. Graag tot ziens! Univé Rivierenland: Dordrecht, Druten, Geldermalsen, Gorinchem, Ridderkerk, Sliedrecht, Werkendam. Tel. 0184 - 658 555.
www.unive-rivierenland.nl/bedrijven
Daar plukt ú de vruchten van!
“wie ondernemen serieus neemt, investeert in veiligheid” PLAATSVERVANGEND COMMANDANT DER STRIJDKRACHTEN LUITENANT-GENERAAL DRS. HANS WEHREN
LUITENANT-GENERAAL HANS WEHREN BEGON ZIJN MILITAIRE LOOPBAAN BIJ DE LUCHTMACHT IN 1977 AAN DE KONINKLIJKE MILITAIRE ACADEMIE IN BREDA. NA AFRONDING VAN DE OPLEIDING VOLGDEN DIVERSE PLAATSINGEN OP OPERATIONELE VLIEGVELDEN EN EEN DEPOT. Van 1990 tot 1992 volgde Wehren de
Daarna volgde de benoeming tot souschef
Hogere Stafvorming, gevolgd door een
Planning & Control bij de Commandant
plaatsing bij de planningsafdeling van de
der Strijdkrachten onder gelijktijdige
Directie Operaties. In 1994 werd hij geplaatst
bevordering tot commodore. In decem-
als cursusleider van de Hogere Stafvorming
ber 2006 werd hij directeur Aansturing
Koninklijke Luchtmacht bij het Instituut
Operationele Gereedheidstelling (DAOG)
Defensie Leergangen. Na deze functie werd
bij de Commandant der Strijdkrachten en is
Wehren bevorderd tot kolonel als controller
hij bevorderd tot generaal-majoor. In 2010
van de Commandant Tactische Luchtmacht.
volgde de benoeming tot Plaatsvervangend
In 1997 volgde een plaatsing op het NATO
Commandant Luchtstrijdkrachten.
Defence College in Rome voor het volgen
Op 7 mei 2012 is Wehren benoemd
van de senior course. Na terugkeer in
tot Plaatsvervangend Commandant der
Nederland werd Wehren hoofd van de afde-
Strijdkrachten in de rang van luitenant-
ling Financiële Plannen van de luchtmacht-
generaal. Hans Wehren is afgestudeerd
staf. In 2004 volgde een plaatsing als plaats-
bestuurskundige aan de Rijksuniversiteit van
vervangend Directeur Financieel Economische
Leiden. Hij is getrouwd met Dianne en samen
Zaken bij het ministerie.
hebben ze 3 zonen.
INDUSTRIEDAG 2012
35
“risicovol ondernemen; maar natuurlijk” GENERAAL-MAJOOR TON TIELAND
Tijdens deze functie werd Tieland als teamleider en waarnemer uitgezonden naar Centraal Bosnië. In 1996 volgde Tieland de opleiding Hogere Staf Vorming. Na succesvolle afronding van de opleiding werd Tieland Sectiehoofd bij de Afdeling Geleide Wapens en Grondoperaties. In 1998 werd hij Nuclear Desk Officer bij de Defensiestaf in Den Haag. In 2000 werd Tieland voor 7 maanden uitgezonden als Chef Staf van het Contingents Commando van UNMEE, de VN missie in Ethiopië en Eritrea. Na terugkeer in
GENERAAL-MAJOOR TON TIELAND
Nederland werd Tieland Chef Kabinet van
IS GEBOREN IN AMSTERDAM. NA ZIJN
de Bevelhebber der Luchtstrijdkrachten. In
MIDDELBARE SCHOOL TRAD HIJ IN DIENST
2003 werd hij projectleider Reorganisatie
BIJ DE KONINKLIJKE LUCHTMACHT. NA ZIJN
Defensiestaf. Na twee jaar werd Tieland
MILITAIRE EN VAKTECHNISCHE OPLEIDING
Hoofd Operatiecentrum KLu (tevens plv
(GRONDVERDEDIGING) WERD HIJ ALS
Directeur Operaties). Gedurende 2004
KLASSENCOMMANDANT AAN DE LUCHT-
en 2005 was de KLu coördinerend krijgs-
MACHTOFFICIERSSCHOOL TE WERK GESTELD.
machtdeel voor de Nederlandse operaties in Afghanistan.
Aansluitend vervulde Tieland een aantal functies bij verschillende bewakingseenhe-
Aansluitend volgde een plaatsing als
den op de vliegbases Volkel en Leeuwarden.
Chef Kabinet van de Commandant der
Op vliegbasis Leeuwarden was Tieland com-
Strijdkrachten bij de Defensiestaf. De
mandant van het 30 bewakingssquadron.
Chef Kabinet is persoonlijk adviseur van
In 1990 werd Tieland overgeplaatst naar
de Commandant der Strijdkrachten.
het Commando Logistiek en Opleidingen.
Hierna werd Tieland Directeur Personeel
Na 1 jaar werd hij als bureauhoofd en
en Organisatie bij het Commando
plaatsvervangend hoofd geplaatst bij de net
Luchtstrijdkrachten. Sinds 18 april 2012
opgerichte Dienst Militair Leiderschap en
is het hij plaatsvervangend Commandant
Opleidingskunde op Vliegbasis Woensdrecht.
Luchtstrijdkrachten in de rang van
In 1993 volgde een plaatsing op de
generaal-majoor.
Luchtmachtstaf bij de Afdeling Geleide Wapens en Grondoperaties.
INDUSTRIEDAG 2012
39
ochtend programma 8.30 uur
Vertrek met de bussen uit Dordrecht vanaf het Postillion Hotel, Rijksstraat weg 30 te Dordrecht
9.30 uur
Ontvangst op de locatie met koffie en thee en een petitfour
10.00 uur Opening en welkomstwoord door de gastheer van de locatie en de heer ir. Teun Muller, voorzitter van Werkgevers Drechtsteden 10.05 uur Introductie door de dagvoorzitter de heer Herman Jonker, voormalig burgemeester van de gemeente Hendrik Ido Ambacht 10.10 uur Inleiding door de heer dr. André Kuipers, ruimtevaarder van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA Titel: “What goes up must come down” 10.50 uur Inleiding door de heer drs. Leen Zevenbergen RA, CEO van het beursgenoteerde bedrijf Qurius Titel: “Ondernemen houdt altijd risico in” Subtitel: “…maar risico is een subjectief begrip” 11.25 uur Pauze 11.55 uur Inleiding door de heer Prof. mr. dr. Jan Peter Balkenende, partner bij advies- en accountancybureau Ernst & Young. Tevens bijzonder hoogleraar Governance, Institutions and Internationalisation aan de Erasmus Universiteit Titel: “Profiteren van onzekerheid: de kansen die Corporate Responsibility en Sustainability bieden.” 12.30 uur Afsluiting ochtendprogramma door de heer Herman Jonker
12.45 uur Lunchbuffet 14.00 uur Opening middagprogramma door de heer Herman Jonker 14.05 uur Inleiding door Luitenant-generaal drs. Hans Wehren, Plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten Titel: “Wie ondernemen serieus neemt, investeert in veiligheid” 14.25 uur Inleiding door Generaal-majoor Ton Tieland, Plaatsvervangend Commandant Luchtstrijdkrachten Titel: “Risicovol ondernemen; maar natuurlijk“ 14.40 uur Uitreiken prijs door Ten Holter advocaten 14.43 uur Afsluiting van het congresdeel van de Industriedag door Teun Muller. Instructies voor het verdere programma en afsluiting door de dagvoorzitter Herman Jonker. 14.45 uur Verrassingsintermezzo op de locatie 16.00 uur Borrel 17.00 uur Vertrek met de bussen naar Dordrecht. Aankomst in Dordrecht ca. 18.00 uur.
middag programma INDUSTRIEDAG 2012
41
Een compleet verzorgd tuinfeest.
“chef in the garden”
078 - 613 35 29 / 06 - 510 884 90
[email protected]
www.nanningscatering.nl
Een boerderij in oud-alblas
“Het oude koetshuys”
Een Patriciers huis aan de wolwevershaven in Dordrecht.
“Het Dordts Patriciërshuis”
Onze nieuwe cateringlokaties:
Kies je eigen top tien buffet met een variatie van koude en warme schotels naar keuze.
PI&K ’N MIX!
dagvoorzitter HERMAN JONKER
Na diverse bestuurlijke en overheidsfuncties werd Herman Jonker in 1988 Burgemeester van de Gemeente Vessem. Deze functie heeft hij bekleedt tot 1996 toen hij werd benoemd tot Burgemeester van Hendrik Ido Ambacht. In 2011 heeft hij afscheid genomen als burgemeester. Naast nog een aantal bestuurlijke activiteiten houdt Herman Jonker zich graag bezig met zijn grote passie: goochelen. Hij heeft op dit gebied diverse prijzen gewonnen waaronder het Nederlandse Kampioenschap, de Grand-Prix der Goochelkunst. Zijn passie, kennis en ervaring combineert hij door lezingen te geven over veranderingsprocessen in organisaties. Hij brengt een indringende interactieve presentatie met magische effecten om de illusie van de waarheid kracht bij te zetten. Wellicht laat hij u tijdens de Industriedag nog wel risicovol verwonderen.
Met wie gaat u aan tafel? Ondernemen is nieuwe perspectieven zien, grenzen verleggen,
verder bouwen aan de organisatie. Visser & Visser AccountantsBelastingadviseurs in Dordrecht staat u daarbij terzijde. Met
dienstverlening die een stap verder gaat. We verdiepen ons in
uw organisatie, zijn betrokken bij alle facetten van ondernemen en adviseren u bij het nemen van grote en kleine beslissingen.
Bijvoorbeeld als het gaat om uitbreiding, overnames of export. Wilt u eens met onze adviseurs aan tafel om uw situatie te bespreken? Bel onze vestiging in Dordrecht.
Een stap verder
Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs M.C. (Marco) Ruit AA, telefoon: 06 27 14 03 59 Drs. B.C. (Bernard) de Vries RA, telefoon: 06 22 70 33 39 Wilgenbos 2, 3311 JX DORDRECHT Telefoon: 078 890 44 44
[email protected], www.visser-visser.nl
Yulius, in elke fase van het leven
Yulius biedt geestelijke gezondheidszorg, speciaal onderwijs en arbeidstoeleiding aan jong en oud in elke fase van het leven. We bieden niet alleen behandeling, begeleiding en speciaal onderwijs, maar ook professionele hulp op het gebied van wonen en werken. Yulius beschikt over ruim 90 locaties in de Drechtsteden en Rijnmond. Hieronder bevinden zich eigen onderwijslocaties, poli- en (dag)klinieken, werkplaatsen en begeleid woonlocaties.
Voor meer informatie: www.yulius.nl
STUURMACHINES - ROEREN - SCHEEPSBOUW - ALUMINIUM CONSTRUCTIES LEIDINGWERK - HYDRAULIEK - MACHINEFABRIEK - REPARATIE
Scheepswerf L.J. Boer Sliedrecht B.V.
activiteiten
WERKGEVERS DRECHTSTEDEN
De regionale vereniging Werkgevers
ingangen zijn naar provinciale en lande-
Drechtsteden is de belangenbehartiger
lijke instanties/overheden. Tevens kunnen
voor ondernemers in de Drechtsteden.
via VNO-NCW op vele fronten specialis-
Het gaat daarbij zowel om de collectieve
ten worden ingeschakeld. Het bestuur
als de uiteenlopende individuele belangen.
van Werkgevers Drechtsteden heeft zich gegroepeerd rond een drietal kernon-
De WD doet dit door actief te participe-
derwerpen, veelal samen met individuele
ren in verschillende organen, door mee te
leden in verschillende werkgroepen.
denken in de ontwikkeling van de regio
Dit betreft:
en door samen te werken met verschil-
• Bedrijfshuisvesting, milieu &
lende instanties. Via het uitgebreide
bereikbaarheid
netwerk van de WD en haar bestuurders
• Kennisdeling & innovatie
is het mogelijk in een vroegtijdig stadium
• Onderwijs & arbeidsmarkt
problemen te bespreken en samen naar oplossingen te zoeken. Werkgevers
Daarnaast zijn binnen de vereniging
Drechtsteden heeft ongeveer 250 leden:
op adhoc basis projectgroepen actief
werkgevers uit verschillende branches
voor specifieke actuele onderwerpen.
die gevestigd en/of actief zijn in het
Deskundige en betrokken leden die zich
Drechtsteden gebied. Dit omvat sectoren
gezamenlijk buigen over het oplossen
zoals industrie, handel, dienstverlening,
van problemen, het realiseren van
zorg, onderwijs, enz. Hierbij richt de WD
kansen en/of het delen van kennis.
zich specifiek op het grootbedrijf, hoewel
Ook het verstevigen van onderlinge
iedere werkgever, met uitzondering van
banden en netwerken is van groot
vertegenwoordigers uit de detailhandel
belang binnen de WD. Maandelijks wor-
lid van de vereniging kan worden.
den er bijeenkomsten georganiseerd. Zowel met een informeel als met een
Door de brede samenstelling van het
zakelijk karakter. Bijeenkomsten waarop
ledenbestand is het voor de WD mogelijk
informatie wordt uitgewisseld, maar
om steeds snel te kunnen schakelen.
waarbij de leden ook volop contacten
Dit door de juiste deskundigen te betrek-
kunnen leggen met andere werkgevers.
ken bij de vraagstukken in de regio.
Kortom, de WD is een onmisbaar samenwerkingsplatform voor werkgevers in het
Werkgevers Drechtsteden is aangesloten bij VNO-NCW West, waardoor er directe
Drechtstedengebied.
SLIMME ONDERNEMERS HEBBEN ALLE TIJD VOOR DE INDUSTRIEDAG? WerkBox van Ricoh is speciaal ontwikkeld voor ondernemers die meer willen met minder tijd. Met WerkBox heeft u, waar en wanneer u wilt, altijd toegang tot de juiste documenten en zorgt zo voor meer efficiency binnen uw bedrijf. Zonder investeringskosten profiteert u van een enorme tijdwinst en maakt u al vanaf 25 euro per maand uw hele zaak mobiel. Zo krijgt u dus alle tijd om probleemloos het nuttige met het aangename te combineren. Ga meteen naar www.ricohwerkbox.nl of bel met Ricoh Document Center Sliedrecht op 0184 - 43 30 88. Werkbox van Ricoh werkt met u mee! Ricoh Document Center Sliedrecht Leeghwaterstraat 33, 3364 AE Sliedrecht, E.:
[email protected]
XXXEVCCFMTUFZOOM
01&&/48&&5%&#""4+&/"". /67"/"'ሥ %&/*&68&#.8J7&3"/%&35+&-&7&/ 0QFFOTLJKLFO[FBOEFSTOBBSKF%FCVSFO+FGBNJMJF&OMBTUCVUOPUMFBTUKFCBBT8BOUFFOOJFVXF#.8J WPPSEFEFVSWBMUOVFFONBBMPQ;FMGLJFTKFEFOJFVXF#.8JOBUVVSMJKLPNBOEFSFSFEFOFO;PBMTEF OJFVXFLSBDIUJHFFO[VJOJHF5XJO1PXFS5VSCPNPUPSFO IFUJOOPWBUJFWF$POOFDUFE%SJWF EF[FFSSJKLF TUBOEBBSEVJUSVTUJOHFOIFUPOEFSTDIFJEFOEFEFTJHO&OEBUBMWBOBGሩ PGሩ PQCBTJTWBO[BLFMJKLF OBODJFSJOH ,PNOVMBOHTCJK%VCCFMTUFZOFOSFTFSWFFSFFOQSPFGSJUEJFKFMFWFOWFSBOEFSU
%VCCFMTUFZOCW .JKMXFH #&%PSESFDIU 5
portefeuille verdeling Teun Muller
Arie van den Herik
Voorzitter
Bestuurslid
tmuller@werkgevers-
avandenherik@werkgevers-
drechtsteden.nl
drechtsteden.nl
Barbara Keuzenkamp
Gert Jongeneel
Secretaris
Bestuurslid
bkeuzenkamp@werkgevers-
gjongeneel@werkgevers-
drechtsteden.nl
drechtsteden.nl
Peter de Waard
Ad Boom
Penningmeester
Bestuurslid
pdewaard@werkgevers-
aboom@werkgevers-
drechtsteden.nl
drechtsteden.nl
André Boer
Bert de Winter
Bestuurslid
Bestuurslid
aboer@werkgevers-
bdewinter@werkgevers-
drechtsteden.nl
drechtsteden.nl
Wico van Helden
Jacob Klink
Bestuurslid
Bestuurslid
wvanhelden@werkgevers-
jklink@werkgevers-
drechtsteden.nl
drechtsteden.nl
Dagelijks Bestuur
Economische Visieontwikkeling
Externe Communicatie
en Uitvoering
Teun Muller
Bert de Winter
Barbara Keuzenkamp Ruimtelijke Ontwikkeling Interne Communicatie
Gert Jongeneel
Barbara Keuzenkamp Peter de Waard
Kennis en Onderwijs André Boer
Financiën
Arie van den Herik
Peter de Waard Teun Muller
Arbeidsmarkt
Barbara Keuzenkamp
Arie van den Herik Wico van Helden
Kamer van Koophandel Gert Jongeneel
ICT Wico van Helden André Boer
INDUSTRIEDAG 2012
53
Wereldwijd aanwezig, lokaal betrokken. www.vanleeuwen.com De Van Leeuwen Buizen Groep is een ŝŶƚĞƌŶĂƟŽŶĂĂůŽƉĞƌĞƌĞŶĚĞŚĂŶĚĞůƐͲ ŽŶĚĞƌŶĞŵŝŶŐĞŶƐƉĞĐŝĂůŝƐƚŝŶƐƚĂůĞŶďƵŝnjĞŶ ĞŶďƵŝƐƚŽĞƉĂƐƐŝŶŐĞŶ͘tĞnjŝũŶŝŶǀƌŝũǁĞůĂůůĞ ŝŶĚƵƐƚƌŝģůĞƐĞĐƚŽƌĞŶĂĐƟĞĨ͘DĞƚǀŝũŌŝŐ ǀĞƐƟŐŝŶŐĞŶǀĞƌƐƉƌĞŝĚŽǀĞƌ ƵƌŽƉĂ͕ŚĞƚ DŝĚĚĞŶͲKŽƐƚĞŶ͕njŝģ͕ƵƐƚƌĂůŝģĞŶ EŽŽƌĚͲŵĞƌŝŬĂnjŽƌŐĞŶǁĞĞƌǀŽŽƌĚĂƚĚĞ
ŵĂƚĞƌŝĂůĞŶŽǀĞƌĂůŽƉĚĞǁĞƌĞůĚǀĞƌŬƌŝũŐďĂĂƌ njŝũŶ͕ǁĂĂƌŶŽĚŝŐďĞǁĞƌŬƚŽƉŵĂĂƚ͘ KŶnjĞŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐŚĞďďĞŶƐƉĞĐŝĂůŝƐƟƐĐŚĞ ŬĞŶŶŝƐǀĂŶƐŽƵƌĐŝŶŐ͕ƉƌŽũĞĐƚŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚ͕ ůŽŐŝƐƟĞŬĞŶǀŽŽƌƌĂĂĚƉůĂŶŶŝŶŐ͕ĞŶǁĞƌŬĞŶ ŶĂƵǁƐĂŵĞŶŵĞƚŬůĂŶƚĞŶŝŶĚĞŵĂƌŬƚĞŶ /ŶĚƵƐƚƌLJĞŶ ŶĞƌŐLJ͘
W͘ǀĂŶ>ĞĞƵǁĞŶ:ƌ͛͘ƐƵŝnjĞŶŚĂŶĚĞů͘s͘ >ŝŶĚƚƐĞĚŝũŬϭϬϬ ϯϯϯϲ> ǁŝũŶĚƌĞĐŚƚ dĞů͗͘ϬϳϴϲϮϱϮϱϮϱ &Ădž͗ϬϳϴϲϮϱϮϬϮϬ ͲŵĂŝů͗ǀůƉƚŐΛǀĂŶůĞĞƵǁĞŶ͘ĐŽŵ
Werken bij IHC Merwede betekent werken aan grootse projecten. We zijn wereldleider in de bouw van gespecialiseerd baggermateriaal en complexe custom-built-offshoreschepen. Vele tonnen staal die door jouw kennis en kunde tot leven komen. Want zonder jouw bijdrage – hoe klein ook – rolt er geen schip van de werf af. En die bijdrage wordt groot beloond. Naast uitstekende arbeidsvoorwaarden krijg je de kans om alles uit jezelf en je vak te halen. We s�muleren je ontwikkeling, groei en doorstroom. En in het tempo dat jij bepaalt. Want groter dan bij ons kun je niet worden.
Kijk voor actuele vacatures, traineeships en stage- en afstudeermogelijkheden op onze site.
www.ihcjobs.nl
u moet er blind op kunnen vertrouwen
cijfers zijn overal
Come on board.
There was no word to describe how active, energetic and innovative Fokker is in the international aviation industry. That’s why we thought up a word for it ourselves: Aircrafting. The Fokker workforce of more than 3,700 now know what Aircrafting stands for. Technology, innovation, internationalization, aviation and personal growth. Would you like to find out about Aircrafting? And are you interested in a career with a successful international company? Take a look at fokker.com, go to Jobs and read about what we have to offer you.
In de markt van warme en koude drankenvoorziening op het werk zijn wij bij Autobar Holland voortdurend bezig om onze klanten op een professionele en betrouwbare manier te ontzorgen. Zodat zij zelf geen omkijken hebben naar de dagelijkse koffievoorziening. Hiervoor bieden we iedere werkgever een pasklare oplossing. In de overtuiging dat dit van een marktleider verwacht mag worden, loopt Autobar Holland daarbijj altijd j
voorop in het bieden van duurzame producten, automaten en dienstverlening. En zijn we een ervaren partner om nieuwe trends te vertalen naar passende oplossingen voor koffiedrinken op het werk. Bij Autobar Holland schenken wij onze klanten dus meer inhoud. Wilt u weten wat Autobar Holland voor u kan betekenen? Neemt u dan contact met ons op via (078) 6 544 544 of ga naar www.autobar.nl.
Integrale dienstverlening / Respect voor mens en milieu / Toekomstgerichte oplossingen
portefeuilles COMMISSIE RUIMTELIJKE
willen verlenen. De Drechtsteden en
ONTWIKKELING
de betrokken gemeenten zullen het
De commissie ruimtelijke ontwikke-
resultaat nog wel moeten goedkeu-
ling werkt bij de uitvoering van haar
ren. Verder wordt er samengewerkt
projecten veel samen met de Kamer
met de Kamer van Koophandel bij de
van Koophandel. Het afgelopen jaar
kwaliteitsimpuls van Dortse Kil 1, 2 en
is in samenwerking met de Kamer van
Amstelwijck-West.
Koophandel gesproken met de omgevingsdienst ZHZ over een versoepeling
De Kamer van Koophandel parti-
van het zonebeheer in het kader van de
cipeert in de begeleiding van het
wet geluidshinder. Het resultaat van de
plan van aanpak en heeft middelen
besprekingen is een afspraak over de
beschikbaar gesteld voor de schoon-
wijze waarop in de toekomst zal wor-
maakactie. In het verleden hebben
den omgegaan met het zogenaamde
Werkgevers Drechtsteden en Kamer
verwaarloosbare geluid. In de prak-
van Koophandel nauw samengewerkt
tijk blijkt dat veel bedrijven voor een
bij de tot standkoming van het boven-
bepaalde activiteit geluid produceren,
regionale bedrijventerrein en talrijke
maar dat dit geluid niet meetbaar is op
bestemmingsplannen en wijzigingen
de zonegrens. Voorts is een protocol
van de plannen voormeld. De kennis en
opgesteld over de uitruilbaarheid van
kunde bij de Kamer van Koophandel op
geluid. Hier betreft het bedrijven met
deze gebieden is groot en Werkgevers
een toegekend standaard geluidsbelas-
Drechtsteden heeft hier dankbaar
ting, die dit niet gebruiken, en de niet
gebruik van mogen maken. Het is dan
gebruikte geluidsruimte ter beschikking
ook te betreuren dat de regering heeft
willen stellen aan vergunning plich-
besloten de Kamers van Koophandel
tige bedrijven, die over onvoldoende
ingrijpend te reorganiseren.
geluidsruimte beschikken. Uiteraard
De jaarlijkse heffing komt te verdwij-
betreft het hier bedrijven, die hun
nen. Hier staat tegenover dat de 12
geluidsruimte nu en in de toekomst
Kamers van Koophandel zullen wor-
niet nodig hebben, en vrijwillig aan
den teruggebracht naar één landelijke
een overdracht hun medewerking
organisatie.
Voor zover dit nog niet het geval is
sten in de regio, rond lunchtijd, met
zal “Het Nieuwe Werken” overal wor-
een broodje. Geen hap uit de agenda
den ingevoerd. De frontoffices zullen
dus, maar wel de mogelijkheid voor
worden beperkt. De organisatie wordt
een hap in een broodje. In de komende
zoveel mogelijk digitaal vorm gegeven
edities willen we met name aandacht
in ondernemingspleinen. De contacten
geven aan praktische toepassingen en
verlopen in de toekomst zoveel moge-
voorbeelden. Verschillende leden zullen
lijk over internet. De huidige kringen
een deel van hun ICT infrastructuur en
worden gewijzigd in regio’s. De regio’s
het gebruik daarvan presenteren. Geen
zijn qua omvang gelijk te stellen aan de
commerciele pitches, maar inhoudelijke
huidige provinciegrenzen. De vraag rijst
praktijk cases waar alle deelnemers wat
of op deze wijze recht wordt gedaan
aan hebben.
aan de lokale en regionale ondernemingsactiviteiten, die zich toch moeilijk
Deze bijeenkomsten zijn zeker niet
geografisch laten indelen. Er moet
alleen voor ICT experts. Er is ook een
dan ook worden gevreesd voor het
veelheid aan onderwerpen: juridische
voortbestaan van de huidige kringen
aspecten, nieuwe ontwikkingen, admini-
van de Kamer van Koophandel. De
stratieve toepassingen, “de cloud”, etc.
lokale kennis dreigt dan ook verloren te gaan. Werkgevers Drechtsteden zal
Daarnaast hebben we in de regio ook
samen met de Kamer van Koophandel
een groot aantal mooie ICT bedrijven
de gevolgen voor u zoveel mogelijk
met mooie producten en diensten.
opvangen.
Deze mogelijkheden presenteren op een broodje IT bijeenkomst is een ide-
Gert Jongeneel
ale mogelijkheid.
Bestuurslid Werkgevers Drechtsteden Komt u gewoon eens een keertje PORTEFEUILLE ICT
kijken bij een van de edities. Heeft u
Vanuit de portefeuille ICT zijn er een
zelf een onderwerp of een ICT gerela-
aantal doorlopende activiteiten. Het
teerd onderwerp of implementatie die
format van de broodje IT bijeenkom-
u zelf wil presenteren, laat het ons dan
sten waarbij regelmatig bij een van de
even weten. Peter de Graaf (I4-You)
leden van gedachten wordt gewisseld
coordineert de bijeenkomsten.
rondom ICT gerelateerde zaken bevalt
Peter is via e-mail te bereiken:
goed. We organiseren deze bijeenkom-
[email protected]
INDUSTRIEDAG 2012
61
Ook proberen wij een rol te spelen in het
ICT is ook bij uitstek een branche waarin
verbinden van partijen voor het realiseren
veel bereikt kan worden door (regionale)
van glasvezelverbindingen. Glasvezel is
samenwerkingen. Ook op dat vlak wil-
en wordt steeds belangrijker voor het
len we als Werkgevers Drechtsteden een
onderhouden van digitale verbindingen.
verbindende rol blijven spelen.
Geen enkele organisatie kan nog zonder goede verbindingen. En door de voort-
Wico van Helden
schrijdende techniek wordt dat in de
Bestuurslid Werkgevers Drechtsteden
toekomst alleen maar meer.
antoor Accountancuyrken als bovenb
Binnen 15 minueltewneg op de sn
238 m 2 kantoorruimte
Openbaar vervo op 50 meter er
Dag en n beveilig acht parkeerg de arage
Op zoek naar bedrijfsmatig onroerend goed? Dan bent u bij Ooms aan het juiste adres. Vanaf onze vestigingen in Rotterdam en Dordrecht bedienen wij de zakelijke markt in de regio’s Groot Rijnmond, Drechtsteden en Noord-West Brabant. Ruim 80 jaar aan ervaring, de hoogste mate van deskundigheid, diepgaande kennis van de regionale vastgoedmarkt en haar toekomstige ontwikkelingen: Ooms weet wat er leeft! Vestiging Rotterdam 010-4248888 I
[email protected] Vestiging Dordrecht 078-6144333 I
[email protected]
Te huur
Zaken doen met de gemeente? Maak kennis met het team Dordt Onderneemt van de gemeente Dordrecht Wij zorgen dat u antwoord krijgt op uw ondernemersvragen, van benodigde vergunning tot ideale vestigingslocatie. U hoeft zelf niet te zoeken naar de juiste afdeling of contactpersoon, daar zorgen wij voor. U heeft 1 aanspreekpunt. Dat scheelt u veel tijd, zodat u zich kunt richten op wat voor u belangrijk is: Ondernemen! Ontmoet het team van Dordt Onderneemt tijdens de Industriedag. Angélique van Hienen Acquisiteur/accountmanager Bedrijventerreinen en Kantorenlocaties Reineke de Vries Accountmanager/acquisiteur Horeca, Detailhandel Bert ten Veen Strategisch adviseur acquisitie Zorg, Leisure, Maritiem Debby Vlasblom PR en promotie
Dordt onderneemt Bel 14078 of reageer via het contactformulier op de website.
www.dordrecht.nl/ondernemen
bulkhandling
warehousing
storage
For more information and job-opportunities please visit our website
WWW.ZHD.NL
containerhandling
meet mia Mia is méér dan alleen een opvallende elektrische auto. Met mia gaat u als bedrijf voor echte duurzaamheid en kiest voor het gemak van professionele STILL-
Ma
xa
tte
nti
on
. Ze
ro e
mis sio n
.
service aan huis.
www.miaelectric.nl - mia is powered by
[email protected] - 088 - 205 45 00
Da Vinci College, hét roc voor de regio
Informatiecentrum Opleidingen: 0900 789 0 789 www.davinci.nl
sponsorlijst ABN AMRO Bank NV
Olympia Uitzendbureau
Agro Delta Groep
Ooms Drechtsteden BV
Autobar Group
Postillion Hotel Dordrecht
Baanbrekend Drechtsteden
Rabobank Drechtsteden
BKCS
Reppel Vastgoed BV
Brand BBA/BBA Architecten
Ricoh Document Center
Cegelec BV
ROC Da Vinci
Dekkers van Gerwen BV
ROM-D
Dubbelsteyn BV
SABA
Ernst & Young
Scheepswerf L.J. Boer Sliedrecht BV
Estay reclame-adviesbureau
Seris Security
Falck - Safety Center Holland BV
Stichting Deltametaal
Fokker Aerostructures
Stichting Dordrecht Marketing
Van Lanschot Bankiers NV
Still Intern Transport BV
Gemeente Dordrecht
Ten Holter Advocaten
Gemeente Zwijndrecht
Univé Rivierenland
Gemeente Hendrik Ido Ambacht
Valk Welding BV
Hoogvliet en zn BV
Van Dalen b.t.i. projecten BV
HVL B.V.
P. van Leeuwen Jr’s Buizenhandel BV
IHC Merwede
VandeGrijp Buizen BV
ING bank NV
Veldhuijzen & Nuiten advocaten
Ingenieursbureau Klink BV
Verstegen accountants en adviseurs
Kamer van Koophandel Rotterdam
Visser & Visser
Kemper en van Twist Diesel BV
Accountants-Belastingadviseurs
Klimaatservice Holland BV
VitrumNet BV
Krohne
Wididi BV
Metalent
WTH Vloerverwarming BV
Mol Verhuur
Yulius
Nannings Catering
ZHD Stevedoring
NexTecH
INDUSTRIEDAG 2012
71
DENKKRACHT OMZETTEN IN DAADKRACHT Dat is financieren anno nu. Ook in uw sector is specialistische kennis nodig om een idee tot een concreet eindresultaat te brengen. Dus is het belangrijk dat u met een bank praat die niet alleen naar de cijfers kijkt. Een bank die adviseurs in huis heeft die weten wat er speelt in uw business en tot het uiterste gaan om voor u de best passende financiering te regelen. ABN AMRO heeft die adviseurs. Zij praten graag met u over een concreet project, maar denken net zo graag mee over uw toekomstplannen, zodat u onze specialistische kennis optimaal kunt benutten voor concrete oplossingen. Op abnamro.nl/financieren kunt u zelf zien hoe wij onze denkkracht omzetten in daadkracht of bel voor meer informatie met ABN AMRO Bedrijven Drechtsteden, 078 - 639 56 01.
Bent u al ondernemer in Zwijndrecht of Hendrik-Ido-Ambacht of nog niet? Op zoek naar een nieuwe vestiging? Bezig met het starten van een bedrijf? Of wilt u contact met de gemeente? Wij maken het verschil! Als bedrijfscontactfunctionaris zijn wij uw aanspreekpunt binnen de gemeente. Wij behartigen uw belangen, adviseren u en zijn de spil tussen ondernemers en gemeente. Wij ontmoeten u graag, Gerard Keuzenkamp en Jolanda Poort
Gerard Keuzenkamp
Jolanda Poort
Gemeente Zwijndrecht
Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht
[email protected]
[email protected]
Tel 078-770 3578
Tel 078-770 2625
Mob 06-18301312
Mob 06-43265586
www.zwijndrecht.nl
www.h-i-ambacht.nl
088-73 74 700 ww www.seris-security.nl
notities
INDUSTRIEDAG 2012
77
INDUSTRIEDAG 2012
79
Hoe kan ik de massa toch persoonlijk bereiken?
ADVERTENTIE
DRUKKERIJ DEKKERS
Smart thinking, Creative printing.
Drukwerk Variabele Data Printing Printing On Demand Mail, Voorraad & Logistiek
Zegt u het maar: wat zijn uw wensen? Wij denken graag op slimme en creatieve wijze met u mee. Bel 078 - 613 86 13 of kijk op
www.dekkersvangerwen.nl
