Slim beleggen Studeren met een functiebeperking: van beleid tot implementatie
Slim beleggen is niet eenvoudig! Hoe krijg je studeren met een functiebeperking hoger op de beleidsagenda van de onderwijsinstelling? Hoe krijg je docenten in beweging voor die 10% van alle studenten die studiebelemmeringen ondervinden (studenten+)? De studentendecaan is vaak de verantwoordelijke voor het thema. Maar om het onderwerp goed te positioneren, moet in alle lagen van de organisatie iets gebeuren. Slim beleggen dus! Van management tot studentendecaan. Van docent tot student. In deze folder staan tips om studeren met een functiebeperking slimmer te beleggen en een verandering in je organisatie te weeg te brengen.
VERANDEREN
VISIE
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN
COMPETENTIES
VERANDERING
X
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN
COMPETENTIES
VERWARRING
VISIE
X
PLAN
MIDDELEN
COMPETENTIES
WEERSTAND
VISIE
URGENTIE
X
MIDDELEN
COMPETENTIES
CHAOS
VISIE
URGENTIE
PLAN
X
COMPETENTIES
FRUSTRATIE
VISIE
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN
COMPETENTIES X
ANGST
+ Als we als instelling alle studenten naar een diploma willen begeleiden, dan geldt dat ook voor studenten met een functiebeperking + Gritche Monsma studentendecaan InHolland
Afgeleide van T. Knoster (1991)
Om succesvol te veranderen zijn er vijf variabelen die een rol spelen: visie, urgentie, (actie)plan, middelen en competenties. Ontbreekt één van de variabelen, dan zal het veranderproces stagneren. De stagnatie uit zich in het gedrag van mensen: ze willen niet! Wat hebben mensen nodig om in beweging te komen? Voor de een zal dit een beeld zijn van de uiteindelijke situatie (visie), terwijl de ander zicht wil hebben op de te nemen stappen in het proces.
VISIE
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN COMPETENTIES
Je visie vormt de stip op de horizon. Het geeft de verandering richting en zin. Zonder visie en beleid ontstaat er verwarring. Hoe zorg je voor een gedragen visie?
o Een visie laten ontstaan in
o Aansluiten bij de visie
dialoog en het gesprek hierover gaande houden.
die centraal staat binnen de instelling.
o Een brede vertegenwoor-
o De visie op studeren met
diging betrekken bij de ontwikkeling: studenten+, docenten, managers en ondersteuners.
een functiebeperking uitdragen en zichtbaar maken.
o Zorgen voor borging van de visie in een beleidsdocument.
+ Anders nadenken over talenten:
met elkaar afstand nemen van uniformiteit en samen een nieuwe eerlijkheid creëren. + Jan Willem Meinsma Lid CvB Hogeschool Windesheim
VISIE
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN COMPETENTIES
Er moet een noodzaak zijn om te veranderen. Interne en externe factoren kunnen bijdragen aan het creëren van urgentiebesef. Als dat besef ontbreekt ontstaat er snel weerstand. Hoe onderstreep je de noodzaak om te veranderen?
o
Studiesucces, of het gebrek daaraan, gebruiken om successen te laten zien en te laten zien wat beter kan.
o
Zorgen voor verbinding en persoonlijke betrokkenheid van je collega’s.
o
Tot de verbeelding spreken met ervaringsverhalen van een studentenplatform of individuele verhalen van studenten+.
o
Gezamenlijk evalueren van het beleid met behulp van het accreditatiekader. Wat gaat goed? Wat moet nog doorontwikkeld worden?
o
Doorontwikkelen! Het VNVerdrag zegt: ‘er mag in beginsel geen stap terug gezet worden’.
o
Inzicht krijgen in je beginsituatie en de ontwikkelpunten. De beleidsscan+ van handicap + studie kan je helpen je eigen instelling in kaart te brengen.
+ Een belangrijke rol van ons
studentenplatform is het signaleren van knelpunten en deze bespreekbaar maken binnen de instelling + Rafaëllo Beentjes lid studentenplatform SCHIB Hogeschool Windesheim
VISIE
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN COMPETENTIES
Een goed plan maakt onderdeel uit van de reguliere kwaliteitszorgcyclus. Stel gezamenlijke doelen en beschijf in een plan hoe je deze gaat bereiken. Ontbreekt een goed plan, dan ontstaat er chaos in de uitvoering van het beleid. Hoe schrijf je een goed plan?
o Formuleren van smart doelen
o Zowel top-down als
(specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden) maakt je plan concreet.
bottum-up werken aan de implementatie.
o Zorgen voor draagvlak
bijstellen van de uitvoering zorgt voor kwaliteit.
voor je plan bij alle partijen: student+, docent, manager, ondersteuner.
o Regelmatig evalueren en
o Beschrijven van de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden maakt de betrokkenen eigenaar van het proces.
+ Als Fenestra werken wij met een
werkplan diversiteit en een diversity officer. Dit zorgt ervoor serieus genomen te worden + Marcel Melchers Universiteit Leiden Fenestra
VISIE
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN COMPETENTIES
‘Ik heb geen tijd’ of ‘daar is geen geld voor’ zijn veel gehoorde excuses om niet te veranderen. Zonder middelen ontstaat er snel frustratie. Wat werkt wel?
o Op bestuurlijk niveau
o Werken vanuit persoonlijke
zorg dragen voor (tijdelijke) voorzieningen.
betrokkenheid en motivatie: waar een wil is, is een weg.
o Denken in mogelijkheden.
o Het effect van de ingezette
Creatieve oplossingen helpen je doelen te bereiken.
middelen bereikt niet alleen de studenten+. Ook andere studenten profiteren er van.
o Zorgen voor oplossingen, samen met collega’s en studenten+.
+ Denk na over oplossingen vanuit mogelijkheden;
Oplossingen hoeven niet altijd geld te kosten + Ruur Boersma studentendecaan Universiteit Wageningen
VISIE
URGENTIE
PLAN
MIDDELEN COMPETENTIES
Een verandering in werkwijze kan voor veel onrust zorgen. Kennis, vaardigheden en attitude zijn nodig om beleid uit te kunnen voeren. Ontbreken er competenties, dan leidt dat tot angst. Hoe werk je aan competenties?
o Parels uit je eigen organisatie o Opnemen van professionalilaten zien om elkaar te inspireren.
o Aanbieden van scholingsen trainingsmogelijkheden vergroot de competenties en geeft vertrouwen.
o Zorgen voor tijd en ruimte voor dialoog en intervisie. Leren van en met elkaar werkt stimulerend.
sering in het scholingsplan van de instelling zorgt voor continuiteit.
o Duidelijkheid ontstaat door taken en rollen in een competentieprofiel vast te leggen.
o Een ervaren neveneffect: deskundigheid van docenten zorgt voor meer begrip voor de student+.
+ Het is continu samenwerken;
blijf elkaar informeren over initiatieven en wees een verbinder + Evelien Westerbeek Powerplatform HS Rotterdam
Expertisecentrum handicap + studie Postbus 1585 5200 BP ’s-Hertogenbosch
Auteur
Hannelore Veltman, Judith Jansen
© Expertisecentrum handicap + studie, september 2015. Overname van teksten, ideeën en resultaten uit deze publicatie is vrij toegestaan, mits met bronvermelding.
073 680 07 83
[email protected] www.handicap-studie.nl Twitter: @handicapstudie
Expertisecentrum handicap + studie ondersteunt hogescholen en universiteiten bij het toegankelijk maken van onderwijs voor studenten met een functiebeperking.
2015 - 1 Grafisch ontwerp: www.buropao.nl
Facebook: handicap + studie
