VBW Asfalt Asfalt & Bituemendag op 8 dec 2009
sessie Uitvoering
“ we kunnen steeds beter rekenen en testen aan asfalt en bitumen, maar hoe maken we het eigenlijk in de praktijk ?” • • • • •
www.aspari.nl
introductie André Dorée (UT/ASPARi) ASPARi 2009 ontwikkelingen idem ASPARi veldwerk Seirgei Miller (UT/ASPARi) panel o.l.v. Hans Ramler (Bam Wegen); panelleden; Rob Jansen (Bam), Ad Klompenmaker (Temmink), Gijs Burger (gepensioneerd), Corné Muilwijk (Bam), Marleen Boenders (Bam), Seirgei Miller (UT/ASPARi)
ces o r p
ring e t be ver
wat ziet de burger van de wegenbouw praktijk ….?
www.aspari.nl
wat wordt er verwacht … ?
www.aspari.nl
Waarom …? de praktijk staat onder druk door ….
www.aspari.nl
• • • • • • • • •
risico overdracht (ontwerp & garantie) boete systemen afnemende ruimte & tijd (netto/bruto) verzwarende arbeidsomstandigheden zorg over ontwikkeling Kwaliteit & Kwantiteit personeel meer inhuur en ZZP-ers in het proces toestroom nieuwe technologieen overdracht van R&D naar wegenbouwers O&O over praktijk in de knel
Daarom … ! de praktijk richten op ….
www.aspari.nl
• • • • • • • • •
risico overdracht (ontwerp & garantie) boete systemen afnemende ruimte & tijd (netto/bruto) verzwarende arbeidsomstandigheden zorg over ontwikkeling Kwaliteit & Kwantiteit personeel meer inhuur en ZZP-ers in het proces toestroom nieuwe technologieen overdracht van R&D naar wegenbouwers O&O over praktijk in de knel
s e c o r p
e b r ve
g n i ter
asphalt paving research & innovation
• • • •
van ervaring Æ naar methode nwe technologieën toepassen (action research/learning) inpassing in het proces centraal (bruikbaarheid) continue monitoring proces & omstandigheden – – – – –
feedback voor proces verbetering proactiviteit en feed forward beheersing de praktijk ontvouwen aanzet tot monitoring op afstand wetenschappelijk valideren en verankeren
www.aspari.nl
• richting: virtual road construction site
Virtuele wegenbouwplaats •monitoren met moderne middelen •visualiseren in animaties •analyseren met de ploegen •verbeteren en vernieuwen •richting Æ real time
www.aspari.nl
resultaten
logisitiek planning
relatie koeling, verdichting en walspassages koeling vs pavecool software
animatie tool
aantal walspassages
dwarsdoorsnede wegdek verdichting en walspassages
www.aspari.nl
aanvangstemperatuur asfalt
Permanente georeferencing
www.aspari.nl
2009 • verdichtingsvenster & walsregime (Frank Bijleveld bij Ooms) • asfalt logistiek simulatie (Robbert Koppenhagen bij BAM Wegen) • aandracht voor Vak- en Vaklieden (zie ook blad Asfalt) – – – – –
toegenomen werkdruk; langer seizoen; doorwerken zorg over instroom, begeleiding, ervaring & uitbesteding er wordt minder zorg besteed aan voorbereiding vragen om meer erkenning en waardering vooruitgang: communicatie, veiligheid, arbo, machines
www.aspari.nl
• Cooling Curve Calibration Unit • Propave, ALSim, AsphaltOpen • Process Quality Improvement cyclus
hoe verder … (1)
• • • • •
monitoring: datarijker, gedetailleerder & directer uitbouwen van simulatie Æ blended reality feedback ploegen Æ inzicht in proceslogica proces: organisatie, planning, logistiek en uitvoering training met gaming & simulatoren
www.aspari.nl
hoe verder … (2)
• verdichting: invloed van temperatuur & walsregimes • koeling: invloed van laagdikte & weer • voorverdichting: invloed van snelheid, laagdikte & temperatuur • laagdikte: beheersbaar met oog op … – materiaalgebruik en aanvoer; koeling en (voor)verdichting www.aspari.nl
hoe verder … (3) • verhoging netto/bruto werktijd – hogere snelheid (zoals VS); zelfverdichtend asfalt; hoogverdichtende balk; robotisering wegafzettingen & verdichting; prefab asfalt
www.aspari.nl
• • • • • •
typologie werkaanpak & robuustheid site-preparation & vlakheid frezen kleinere ploegen; automatisering werkzaamheden one-go processen: bijv. reparatie van lassen invloed geometrie materieel autonomie materieel
Dus … “de praktijk” verdient aandacht en zorg want dan kun je beter om gaan met …
www.aspari.nl
• • • • • • •
EMVI aanbestedingen risico’s van boete en garantie afnemende ruimte & tijd om te werken verzwarende arbeidsomstandigheden ontwikkeling K&K personeel afhankelijkheid van inhuur & ZZPers toestroom nieuwe technologieen
Hans Ramler
www.aspari.nl
Inleiding
Hierarchisch model – Westers model
www.aspari.nl
16 BAM Wegen bv
Inleiding
Hierarchisch model – Japans model - Toyota
www.aspari.nl
17 BAM Wegen bv
Inleiding
Lean construction management Alle activiteiten binnen een organisatie die rechtstreeks bijdragen aan dat waar de klant voor betaalt is van waarde; al het overige is verspilling.
www.aspari.nl
18 BAM Wegen bv
Inleiding Uitvoeringswerkzaamheden zijn de kerncompetentie van de wegenbouw !!
www.aspari.nl
BAM Wegen bv
19
meer zicht op de praktijk door Seirgei Miller • • • •
uitleg van Proces Quality Improvement cyclus ontwikkeling Propave, ALSim, AsphaltOpen proefprojecten ervaringen & resultaten
www.aspari.nl
DEZE PRESENTATIE • Verdere stappen – asfaltverwerkingsproces expliciet maken • AsphaltOpen • ProPave • Tweede fase data verzameling oefeningen • ALSim – Asfalt Logistiek Simulatie www.aspari.nl
21
Vorige situatie – asfalt temperatuur meten achter de balk
Handmatig meten www.aspari.nl
Meten met een infrarood industriele camera
22
Vorige situatie – temperatuur contour plot (TCP)
www.aspari.nl
23
Vorige situatie – visualiseren van materieel bewegingen
www.aspari.nl
24
Typische 2D animatie en CCP
www.aspari.nl
25
Dit kostte eerst veel tijd ….
• data verwerking moeizaam • verwerking in verschillende stappen • data omschakeling met text bestanden en spreadsheets • verschillende software – Excel, MATLAB, GPS software www.aspari.nl
26
PQI doelstelling Het doel van de PQI cyclus is verbeteren van de "proces kwaliteit" (Process Quality Improvement) – door in het proces op de bouwplaats nauwkeurig te registreren en in beeld te brengen – zodat een ploeg naderhand kan terugkijken, en – met elkaar kan bespreken en analyseren www.aspari.nl
• wat ze hebben gedaan, en • wat ze de volgende keer beter zouden kunnen doen
globale opzet PQi Een PQi cyclus bestaat uit: – dag 1: voorbereiden = invoeren gegevens werk en locatie; bevestigingsmiddelen aanbrengen; uitleg aan de ploeg;
– dag 2: meten = temperaturen, bewegingen van ASM en walsen, weersomstandigheden, (verdichting);
– dag 3/4: analyse = meetgegevens verwerken naar overzichten zoals grafieken, schema's en animaties;
– dag 5: terugkoppeling = bepreken van de overzichten, resultaten en animaties met de ploeg;
www.aspari.nl
– NB: De overzichtenen animaties worden naderhand ter beschikking gesteld aan het bedrijf
wat meten we? • GPS om bewegingen van spreidmachine (ASM) en walsen vast te leggen • Op de ASM wordt een Infrarood line scanner gemonteerd om vast te leggen met welke temperatuur het verse asfalt. • Met infrarood camera's wordt de oppervlakte temperatuur gemeten en gelijktijdig met een digitale thermometer de temperatuur in het asfalt. Op vaste plaats in vast tijdsinterval. Op die wijze wordt de afkoeling van het asfalt in kaart gebracht. • Zomogelijk nucleaire verdichtingsmetingen (bijv na wals overgangen). www.aspari.nl
• Een weerstation legt de weersomstandigheden vast, zoals temperatuur, neerslag, zonkracht, wind, luchtvochtigheid.
wat levert het op? [1] Directe resultaten: 1. een 3D animatie van het proces; 2. overzichten/analyses van temperaturen (aanvang & afkoeling); 3. overzichten/analyses van voortgang ASM; 4. overzichten van aantal walsovergangen (per wals & cumulatief); 5. indicatoren van spreiding in werkwijze en resultaten; www.aspari.nl
6. kwetsbare punten (met oog op toekomstige schades) 7. aanwijzingen voor verbetering (na de terugkoppeling)
wat levert het op? [2] Indirecte resultaten: A. dossier waarin werkverloop is vastgelegd (met oog op analyse latere schade); B. kwaliteits-bewustzijn bij de ploegen; C. communicatie binnen de ploeg verbeterd; D. meer inzicht in verschillen tussen ploegen E. "best practice" selectie --> uniforme werkwijze www.aspari.nl
F. kwaliteitsverbetering & risicobeperking
Sinds …. linescanner toegevoegd
www.aspari.nl
32
Sinds …. “koelingcurve calibratie”
www.aspari.nl
Asfalt temperatuur (°C)
150
Strook 1 locatie 1 (STAB)
in‐asfalt
130
oppervlak
110 90 y = 128.24e‐0.004x 70 y = 109.85e‐0.004x
50 0
50
100 Tijd (minuten)
150
200
33
ALSim – Asfalt Logistiek Simulatie Model
obv onderzoek: • Marleen Boenders • Robbert Koppenhagen
www.aspari.nl
34
AsphaltOpen – het data naar visualitatie automatiseren • Data verwerking veel makkelijker • Gestructueerde database • Ontwikkeld door dr. Timo Hartmann
www.aspari.nl
35
AsphaltOpen – 2D visualitatie voor temperatuur en bewegingen
Visualiseren van asfalt temperatuur en materieel bewegingen
www.aspari.nl
36
ProPave – ASPARi’s nieuwe 3D visualisatie tool
www.aspari.nl
37
Van linescanner temperatuur data naar ….
www.aspari.nl
38
Temperatuur achter de balk en afkoeling data ….
www.aspari.nl
39
Waar en wanner om te verdicht ….
www.aspari.nl
40
Van GPS data naar wals trajecten
www.aspari.nl
41
Van GPS data naar verdichting CCPs
www.aspari.nl
42
Tweede fase data verzameling oefeningen • Bennekomsteeg, Wageningen • A2 Everdingen • Dirkshorn • Alkmaar (uitgesteld) www.aspari.nl
• Tubbergen (uigesteld)
43
Voorlopige bevindingen … temperatuur …
Laatste asfalt in de hopper ... en dan een nieuwe vracht
Thermiese lijnen ...
www.aspari.nl
44
Stopplaatsen …. logistiek problemen?
Stopplaatsen ...
Hopper helemaal leeg draaien ... www.aspari.nl
45
Variabiliteit in walsen ..
www.aspari.nl
46
Observaties tijdens het werk • • • • •
www.aspari.nl
alles klaar, toch snel tussendoor een andere klus vaak gedoe met de centrale ... logistiek ... overeenstemming op het werk? (werk)druk aan het einde van de dag spanning tussen kwaliteit en kwantiteit ... aannemer focus op productiviteit! • weinig tijd voor feedback ... maar expliciete informatie wordt wel gewaardeerd binnen de ploeg • er wordt heel hard gewerkt ... trots op werk ... 47
panelgesprek onder leiding van
Hans Ramler (Bam Wegen);
panelleden:
www.aspari.nl
• • • • • •
Rob Jansen (walsmachinist; Bam), Ad Klompenmaker (walsmachinist; Temmink), Gijs Burger (uitvoerder; gepensioneerd), Corné Muilwijk (uitvoerder; Bam), Marleen Boenders (procescoordinatie; Bam), Seirgei Miller (onderzoeker; UT/ASPARi)
