EKZ LiEK PEK
sekretariaat: financiën I
"
KAA'lT - no. 7
ZUID~EDERLA'IDSE E>IF.~r.IF
.............. .......................................................
Uitqave: tiEl 1977
VOt)RNOORD In de vorige ~EK-krant stond de belofte, dat de volgende uitgave van deze krant begin april zou verschijnen ••• Zoals U heeft gemer~t, is dit niet gelukt. ~eze vertraging heeft een aantal oorzaken, die we 0 niet willen onthouden. Naast de verzorginq van deze ZP.K-krant houdt het PEK (Provinciaal Energie Komitê 'loor d Rrahant) zich bezig met allerlei andere (?) aktiviteiten OP het gebied van de informatie-voorziening over (kern)energiezaken. In de afgelopen maand april hebben de volgende zaken de aandacht opqeeist: o In samenwerking met het EKZ (Energie Komitê Zeeland) werden een 4 tal regionale bijeenkomst~n georganiseerd in Bergen op Zoom, Goes., Terneuzen en Ili dde l bur g . 'lp deze avonden werden films gedraaid, praatjes gehouden en oproeoen gedaan voor de landelijke manifestatie. o He t aanz~'engelen van de manifestatie "STOP ~TOO MPLA~NEN · , welke op 21 april in Utrecht is gehouden . :Ieer informatie hierover vindt U elders in deze uitgave. o De organisatie van de inspraak rond he t Aanvullend Struktuur schema Pl ekt r i c i t e i t s Voorziening (A~pV) , hoewel de inspraak-toestanden door de minister zijn vooruitgeschoven, wordt er op regionaal nivo hard geIferkt aan de "!'laatsen voor Kerncentrales " . o ~erleg met een aantal (milieu) groeperingen uit ~eder land en België m.b .t . de plannen van onze zuiderburen in Doel, Mol en Visê. Ook hierover vindt u elders meer informatie. " i j hopen dat u begrip heeft voor deze trage verschijning . Bovendien treft u in dit nummer de tweede Energiekrant voor Neder l and aan.
i~~-~~~ ~l
'1 ' 1,
"- --
www.loko'O'9
_
i
Ged igi taliseerd 20 1 ~
_ . _ -. ~~
2. S T, 0 P
ATOOMPLANNEN
OP 4 april 1$ - ter ondersteuning van
de BEWEGING ST' P ATOOMPLANNEN - een bij-
eeI.\komst gehouden in ~rgen op Zoom. Deze aVond maakte ,deel uit van een reeks bijeenkomsten, georganiseerd 400r het ERZ i.'$.m. het ~EK • Dè 3 anderé avonden waren in Goes, Middelburg en Terneuzen. Het lag in de bedoeling om de deense film "Nog meer kerncentràlès" te draaien, maar ~anwege het feid dat de ondertiteling nog niet gereed was, werd. de film ·Sam Lovejoy' s ,Nuclear ~far" (' Knokken tegen kernenergie') gedraaid. Aansluitend de reeds overbekende VARA-reportage over de gebeurtenissen in Brokdorf. Na de films werd een korte uitleq over de kernen~rqie-situatie,inNederland gegeven, door Jan de Vries, ,de voorzitter van het LEK (Landelijke Energie Komitê). Hierna volgde een diskussie die ongeveer een uur duurde. Helaas haeft deze avond de aanwezigen niet gestimuleerd om massaal naar Utrecht te trekken op 23 april j.l. -0-0-0-0-
Van de ongeveer 3000 'protestanten' in Utrecht, op 23 april, waren er 75 Brabander.. De organisatie is met het ~e~ultaat niet ontevreden, en ziet dit als een erkenning van de anti-kernenergie beweging los van enige politieke gebondenheid. Belangtljke punten van deze manifestatie war~n: o n~ toespraak van Hans Helmut ~mstenhagen, voorzitter van de Duitse BOrgerInitiative, de duitse anti-kernenergiebeweqing van dit moment •• o De toespraak van Pieter Schroevers oVêr plutonium in het leè~ilieu•• o De toespraak van Ab 'Schravemade (Industriebond HW), die ondanks,een bijna opgelegd spreekverbod, (op advies van de bondsleden werkzaam bij de UCN-fabriek Almelo) duidelijk tegen de kernenergie protesteerde, en de zonne-enerqie als het alternatief aanbood. Terwille van de werkqelegenheid hoeft er qeen kernenerqie worden'toeqespast, die werkqelegenheid vindt men ook in de toekomstige zonne+energie industrie. o De toespraak van Amory Lovins, adviseur van Jinmiy Carter, inzake energieaangelegenheaen. Het proqramma werd afgewisseld met enkèle kulturele' presentaties, onder andere orkest de VOlharding en het Tilburgs koor SoLIEDair. ('l'dL/JvdA)
• • • • • • • • • •• •• • • • • • • • • •• •• • • •• • • • •• • • • •• • ••• • • •• • • • • • ••• • • • • •• •• • • • • •• ••• •
"Van de 10 plaats~n in het land, waarvan de regering vindt dat ze in aanmerki~g kunnen komen als vesti9ingsplaatsen voor kerncentrales, neem ik er "n als voorbeeld: Tholen. HOF. KRIJGEN ZE lIET IN GOOSNAAM IN D'R KOP OM DAAR ZO'N GEVAL TE '~'ILLEN ZETTEN?? Ic; het de bedoelinq om alle 'rotzooi' naar deze kant te breneren? ('•••• ) Ik 'vind, als minister Lubbers en Gruyters het zo nodiq achten dat dit er moet komen, moeten ze die ro1'l\tllel maar zo kort moqelijk bij hun eiqen WQningen bouwen. ~~lterustenen slaap zacht." Kees Baaijen, Bergen Op Zoom. uit: inqezonden brief in het Brabants Nieuwsblad, 17 februari 1977. Gelukkig zijn er nu al mensen in West Brabant, die spontaan reageren op de plannen van de regering. ''I1ij hopen dat dit protest massale vormen zal aannemen I mede door de op qanq te zetten inspraak-procedure •••••
3.
N. V
r BESTE
VORM VOOR BEDRIJVEN ALS P. N. E. ~1.
Deze uitspraak kOMt met grote koppen in de krant (De Stem, 16 april '77), als CDA~voormannen een uitspraak doen. Deze uitspraak van Provinciale Staten-l.id Mr. H. ~'aeyer, wordt ondersteund door "een betere leiding" en "een grotere efficiency bij de fusie-partners" (PZEr1 en PLEr·1). Volgens Maever heeft de Provincie als grootste aandeelhouder - door vertegenwoordiging van Gedeputeerde Staten in de Raad van Commissarissen voldoende macht tegenover de direktie. Wij (dat is het PEK) vinden samen met Provinciale Staten-fraktie van PvdA/PPR dat de lijn van verbruiker naar verantwoordelijke mensen zo kort en demokratisch mogelijk moet zijn. Maar ook moeten de helangen van de werknemers gewaarborgd zij·n door ·en demokratische bedrij fsvoering. Daarom vindt het PEK dat de Energiebedrijven O~ENBARE NUTSBEDRIJVEN moeten zijn, waarin de belanghebbenden (d.w.z. verbruikers en werknemers) direkt 'mee kunnen praten over het te voeren beleid. (JvdA)
•
•• •• •• •• • ••• • • • • • • • • • • •• • • • • • • • • ••• • • • • • • • ••• • •• • •• •• • • • • • •• • • • • ••• •• • BOUti'l' DE P.N.E.M.
EEN GROOTS MONUMENT?
"Bij Geertruidenberg is de NV PNEM sedert enkele maanden bezig met de konstruktie van een kolossaal 'energie-monument', ongeveer te vergelijker. met de Egvptiese pvramides, de A%tekentempels of het Colosseum" Op deze manier moet je ongeveer uitleggen wat de PNEy~ aan het uitvoeren is. Althans, als je de uitspraak van de aad van State (24 maart) bekijkt. Immers: de PNE11 mag gewoon doorhouwen ~et waarmee ze bezig is, de bouw is neutraal ••• PHAAAO •AMEft 1m:' . .~ ....... 1.mtn i\:li C"" '" zolang als er nog geen Hinderwetvergunning is. De ~1 verdedigt zich met te stellen, dat er een vergunninq is aangevraagd, en de Raad van State vindt dat argument voldoende om de bezwaarmakers met een kluitje de Biesbosch in te sturen ••• 'Er zit overigens ook een luchtje aan de hinderwet-procedure: de PNm1 dient een aanvraaq is hij de Provincie (als neutrale vergunning-verlener) de PNEM loopt vervolgens de deur plat bij deze ambtenaren (om deskundig advies te qeven aan de ambtenaren die 't a~lemaal nog niet zo goed weten omdat de Hinderwet-procedure betrekkelijk nieuw is ) •••• Ra, ra, hoe kan dat? Het enige onzekere in deze zaak is, de tijd die men nodig heeft om een sluitende vergunning te fabriceren. Want de vergunning zal er vast en zeker komen. Een dan wordt het monument ge'l>700n omgedoopt in een 'conventionale energiecentrale' •••• ~
LAATSTE NIEU!'''S: De 'PNmi heeft de vergunning gekregen. Dat was overiqens wel te ver,"achten::
erlanlWlllcht Is kunt~u' .QOctdkoper laen~
4.
KOMT ER EEN KERNCENTRALE BIJ VIS' ? Van tijd tot tijd doen in Maastricht en o~treken de geruchten de ronde, dat er in de buurt van Visl, 13 km ten zuiden van de Limburgse hoofdstad, een kerncentrale gepland is. Dat heeft te maken met de Belgische plannen om de Beneden Maas, tussen Luik en de Nederlandse grens stevig te industrialiseren. De plannen om in Ternaaien een olieraffinaderij te vestigen stuitten op grote weerstand in Nederland. Dat is toen ingetrOkken, maar andere plannen worden wel gesmeed. Naspeuringen. Aan de linker Maaaoever tegenover Visl ligt het plaatsje Hermalle sous Argenteau. Bij dit dorp is een industrie terrein gepland, terwijl ten noorden daarvan de grond een woonbestemming heeft. Toen de heer Wislet uit OUpeye een stukje grond wilde kopen, bleek dat niet te kunnen. De heer Wislet is een groot speurder en hij kwam al gauw vreemde zaken op het spoor. Op het industri~le gebied en op het gebied met wonnbestemming bleken grote stukken grond aangekocht te zijn door de Intercom, een van de grote Belgische particuliere elektriciteits maatschappijen. Deze beheert oa de kerncentrale va.n Tihange. Per 1 maart 1977 werd ineens een deel van het gebied met woonbestemming gewijzigd tot een industri~le bestemming. Frapp~nt dat dat net dat stuk was, waar de" Intercom haar grondaankopen had gepleegd! Er is 24 ha aangekocht tegen een prijs, die drie maal zohoog is als gebruikelijk. Hoewel de officiUle Belgische plannen voor kerncentrales voorlopig beperkt blijven tot uitbreidingen van Doel en Tihange, zijn er op langere termijn veel meer uitbreidingen mogelijk. BijVisé zou dan een dubbele centrale Van 2 x 1200MW komen. Gemeentegrenswijzigingen Per 1 jan 77 werd er een grote gemeentelijke herindeling gehouden. Het deel van Vislap de linker Maasoever werd met Hermalle en Argenteau samengevoegd tot een nieuwe gemeente Oupeye. Een gemeente waarin weinig mensen wonen. De plaats van de kerncentrale ligt vlak bij Visé (400 m van de laatste huizen), maar volgends de Belgisch wetgeving kunnèn mensen uit een andere gemeente geen bezwaar maken tegen bestemmingsplannen. Het lijkt er wel op dat er met de gemeentelijké herindeling al rekening mee is gehouden!" Akties In Vise is een aktiekomitl opgericht dat de plannen van een kerncentrale, welke gelukkig in een zeer. vroeg stadium werden ontdekt, wil tegenhouden. (Comitl de Defence de la Baaae Meuse) Maar 'ook in Nederlands Limburg worden aktiviteiten ontplooid. Het Comité Schoone Maasvallei heeft al gegevens naar de minister van Buitenlandse Zaken gestuurd om de zaken in het grens-overleg te bespreken. Het Limburgs Energie Komité grijpt deze zaak aan om de bevolking meer over kernenergie in het algemeen te informeren. In ~aastricht zal een huis aan huis aktie worden gehouden. Er zullen handtekeningen tegen een kernoentrale bij Vise worden opgehaald en verder zal er op 15 april een grote informatieavond worden georganiseerd. Deze vindt plaats in de ~erohmans, Bredestraat 21 Bij deze manifestatie zullen de mensen ook aangemoedigd worden naar de BSA-manifestaie in Utreoht te gaan. Simon van Tuijl LiEK
5.
KOMT ER EEN KERNCENTRALE BIJ VISE?
(vervolg)
Het LIMBURGS ENERGIE KOMITE (LiFK) heeft een brochure vervaardigd over "KERNENERGIE LANGS OE MAAS". Hierin wordt onder andere de qep1ande kerncentrale bij Vis! besproken, de kernenergie in Belgie, en allè overweqende bezwaren tegen de toepassing van kernenergie. Ret boekje bevat tevens een literatuurlijst. Deze brochure is te bestellen door overmaking van f 2,75 op giro 784353 t.n.v. Milieucentrum Zuid Limburg, te ~~àstricht, onder vermelding van "tiEK-Qrochure". Oe prijs van deze brochure zonder Vet~endkosten is f 1,50.
.
. .
. .
........... ............ .... ............. . ..... ................. ~
~
Ter ondersteuning van de protesten teqen de bouw van de kerncentrale te Visê wordt een handtekeningen-aktie gehouden. Hiervoor zijn er tot nu toe reeds 3.500 handtekeningen verzameld. Wij vragen iedereen om de volgende verklaring ondertekend op te sturen naar: Limburgs Energie Komitê, Hoogbrugstraat 74, Maastricht. ti
ONDERGETEKENDEN ZI~TN ZEER VERONTRUST OVER OE PLANNEN OM BIJ VISE EEN KERNCENTRALE TE BOUWEN: ZIJ SPREKEN ZICH UIT VOOR STOPZETTING VAN OE BELGISCHE ATOOMPLANNEN LANGS DE MAAS, MAAR OO~ ELDERS. ZIJ VRAGEN EEN ENERGIEPOLITIEK, ZOWEL IN BELGIE ALS IN NEDERLAND, MET T~RBORGEN VOOR VREPE, VEILIGHEID, GEZO~HEID EN MILIEU, GERICHT OP EEN EFFICIENTER ENERGIEGEBRUIK EN OP OE INVOERING VAN NIEmm ENERGIEBRONNEN, WAARBIJ BESLUITEN DEMOKRATISCH GENOMEN WORDEN OP BASIS VAN OPENBARE GEGEVENS"
; : 1: J i : : ; ; , 1 ; 7; t , : : J : i 7J : ; ; ; : J i , J 1, : 7J 7; , , ; 1, 77: , ; : ; : 1; ; 11; : : : : ; J J , ; , ; J ,
SPEL ZONDER GRENZEN
+
OVERLEG OVER DE
GRE~ZEN
gelgies-Nederlanss overleg inzake kernenergie Op 26 maart vond in Tilburg een bijeenkomst plaats, waar een aantal (milieu)/aktiegroepen uit Nederland en België de koppen bij elkaar staken om te 'komen tot een eventueel internationale aktie tegen de atoomwals van Nederlanden Belgie, onqeveer naar voorbeeld van de duits- nederlandse akties in Oost-Groningen. Centraal bij dit overleg stond het feit dat (hij een eventuele ramp) het grensgebied de dupe zal zijn. o De twee kerncentrales in werking bij Doel, op 2 Km. afstand van de nederlandse grens. o Pe Kernlnstallaties te Mol, plus de plannen om in de toekomst radioaktief afval in de ondergrondse kleila" en te gaan verbergen (met gevolgen voor het drinkwater in Midden Brabant, Proost:) o de plannen van Belgie om hij VisA (op 15 Km. van centrum Maastricht) een kerncentrale te gaan bouwen. o De Kerncentrale Borssele + de plaatsen voor nog 4 centrales in Zeeland •• Enfin. , genoeg reden tot bezorgdheid voor zowel Belgen als Wederlanders ••• Besloten werd, om in eerste instan~le de informatie over de diverse (aktle)punten uit te wisselen. In Nederland weten wij relatief weinig over de belgiese toestanden, en omgekeerd. (vervolg op vol. pagina)
2. tilwl. ~
m: SCHtltk. VNJ 1); /mtoMl\AlOA1A>ëAI !
6.
SPEL ZONDER GRENZEN In de volqende vergadering (op 30 april) zullen een aantal punten nader worden uitgewerkt~ - moet het ovetleq een permanent kakakter krijqen - welke akties zijn op te zetten (bv. een grootse manifestatie in Mo1~ .in samenwerking met aldaar aanwe~iqe milieuqroepen) - Be1gie betrekken bij de nederlandse (:) inspraakprocedure over de 4 plaatsen in Zeeland. (Aan de grens blijft een radioaktieve wolk niet stilstaan •• ) -vervo~q-
Het
sekre~ariaat
van dit VAKS/GEK overleg is gehuisvest in Tilb~9, Nieuwlandstraat .39.
Deelnemende groeperingen:
AKA (Aktie Kern Antwerpen) VAKS (Verenigde Aktieqroepen Kernenergie Stop) EKZ (Energie Komitê Zeeland) PEK (Provinciaal Energie Kom.itê N.Br.) LiER (Ltmburgs Energie Komit'J Werkgroep Ralkar Tilburg Stroomgroep Kalkar Eindhoven ~ Roosendaal (Ver. voor Natuur- en Milieu behoud)
o Het Provinciaal Opbouw Orgaan Noord Brabant probeert allerlei groepen en mensen bij elkaar te brengen (in ~mST ~RABANT) om de inspraak rond de vestiglngso1aatsen van 4 kerncentrales in Zeeland aan te zwengelen. In dit kader wil men plaatselijke STUURGROEPEN vormen, die op plaatsel~jk nivo informatie gaan overbrengen.Daartoe zijn een 3 tal START-AVONDEN georqaniséerd: maandag 9 mei·: STEENBERGEN, in de t'Cromwiel", 20.00 uur dinsdag 10 mei: BERGEN OP ZEEf-1, .Hollandsche Tuyn'" tI" woensdaq 11 mei: HUYBERGEN., Vaders Hoefke, 20.00 uur. o jI~aanda9 16 mei a.s. "POLITIEK FORUrt" over 'Plaats maken voor kernc4ntra1es?' m.m.v. Mevr. Epema-Brugman, W.Drees jr. F. Trip en M. van Amelsvoort(Respektievelijk: PvdA, DS'70, PPR en CDA) in: Hollandsche T\"yn, Huyberqsestraat 14, Bergen Op. loom, aanvang 20.00 u. nadere inlichtingen over alle inspraaktoestanden: 013-321025, vragen naar Eelt je Talstra of Frans Bedeaux. o 14 mei a.s. zullen in Den Haa9 de handtekeingen worden aanga'boden, welke de Bew8CJin9 Stop Atoomplannen in de afgelopen tijd beeft verzameld. STUUR tn'1 N~.tm'1'EKENINGENLIJS'l'EN V66R 10 mei op naar: BeweqlnCJ Stop Atoomplannen, 2e weteriDCJp~antsoen 9, Amsterdam. (ln de i:weede EnerCJlekrant vind·t u een handte~en~.nCJenlljst)
o Bij het Provinciaal EnerCJie Komitê zijn een aantal brochures, folders en kranten i:e verkrijqen: - folder Atoomenergie in de politiek (doorsnede van alle partijp~ gramma's met kernenerCJie/enerCJlebeleid als kriterium) - Energlekranten 1 en 2. - Plaatsen voor ~erncentra1es (samenvatting van het Aanvullend Straktuurschema ElektrlciteitsvoorzleninCJ, .A.CJEV) o Gaat u op 25 mei a.s. naar het stemhokje? Houdt U dan ook rekening met wat partijen in hun prOCJrammaschrijven over (kern)energie? Wij wel!
•·1'..
·!·.. .eanis·atifl.C:
.".t! ,,',..., uv .. 4'$
~D
in beroep over Amer-8 centrale S1U4
""'Ut.
MEVR. VOlmlNK:
'ervolgilg : PNEM Diet f:'-Ë~RIiIE •KNIPSELS oitgesloteD :...'-'\ :
"_ti..
'..... 9 teM..,..
....
-r.. , ' .::.. . ,."
Tholen en Philipsland mogelijke ·~"'ve.3tigingsplaats kerncentrale "'flit. CDA·ZEELAl\·) WIJST,MOGELIJKE ANDERE ~~= ~~=nd~ aRM.
Raad van State hoort klachten over Amereentrale
P1(
i
THOLEN.
_
Aar1!J1uHlnc op
ding ClI\tbreekt
nor.
.
.
I.V.m.
klJe1caJ)aeillOÎt(tYm'blijfl
Nieuwe kerncentrale ~~~;~ alleen biJ- Borssele i~~~ ~
kost 5,5 mln.
Onderzoek naar vliegverkeer boven kerncentrale en Dow Chemical tl\éS
vloed op platen
f1C '1.1"12..
Uc I.ASee.
per maand"
",'.'\or.. ~linÎ.t er Stem,.rdiÏtl \"aU ot ..
"WWtmtfuet
0_
wstlginpplarmen
kerrtcentralea
...-.
• e-. ....
l'ft
sIlkken.
Ujklleden en ~ lijn 8anwezil.
-..
BA'rHIKOEDEKENSKER· 0. LoIratie nog nader .. lJe. palen.
81)
lfoedl!kellSkerkl!
nadelig effect op landadlap 'Van zak van ZWd.a.... llIlld.
Naar liet oosten moet :\AAW' !ing VIl7l Verdmnken Iahd van Sae1tlnge w,)reSen ~ NIUll" he\ _ten ~ tleIWarllft.
GS van Zeeland wijzen kerncentrale op Tholen of St. Philipsland af
.... 1 vUrjCell boven d,. kern"rntrale in a•. r....·le ,... l.low (,".. micalin Tt'tMU:'I"1t.
'2-eR8L
Kerncentrale weer in bedrijf
Maieugroepen willen stopzetting van bouw Amer-centrale
&...;
lawoners Tholen
dt'ff"n:.i~ l~at Uft;deNOi:-lr.tön f' Maat~ rt'II:.. ll'h tno e tt·u worden gellOUll'n tft&'f'at
Borsele - DEo Jr.ernet;ntrale van de Provinciale Zo1euwse Ener.
annen bleven geheim voor Belgische gemeentebesturen Ll~;'':~~
--"~--~·····~~~Atoom~ep.trale lil.:
qn 5 km
ra n Z.-~imhyrgse g[ens
Protest ~ Ontginning "Netlerlilllds tegen B - kerumal ka centrale mIJn eatnx gOOll ramp !!,!~"_.. via Duitsland veroorI1kea" ernenergie zal !!',..,,,,rtf MaT
.
al.
=~Un~~~.~
JlESTIGINGSJ;LAATSEN VAN DE HAND:
"Stilleggen van L_t; Pu uw i~ Amercentrale
I
'I'"
• •
1
ss
irar:;es
grote rol spelen àiJ verkiezingen
V!ln Pvd,\ ('11 I'I'IL J'..tel"l' vrllgt-nll'"
",,"/'t
geen S :.m. van de "rens "..11 EijscJe.. '·en dultb ..l., aloo.,,......IIale te bo",,",·,,.
110C!(IU,HO\'EN • De direeti"
VQ
de I.. DuI.t~lllJld ("1111:.... ...Ija, .. e Sophla-Jll
e el,ellaam is, bu.R des• l;t!'vl'alIlIli 7erldlNlld d.at mM liet niet 1lll«èSlott'1\ acbt"'>I1l 0.. Iets I_ere t<'.l'mijn..et de Ntdèrlandse r"cwing
te laan pralen over de onCJiNliq. "aa de Bealr"'-wldt.n bij VIodrop.
----_.-
.....•.....--.
'
..
- - - - - BELANGRIJK-BELANGRIJK-BELANGRIJKEen aantal mensen heeft het abonnementsgeld voor deze jaargang nog niet betaald. o Wij dien een dringend beroep op U om dit alsnog te doen. P.enningmeester PEK, Cobbenhaqenlaan 552, Tilburg GIRO '3600254 Het abonnementsgeld bedraagt: f 5,- voor individuele abonnement f10,- voor steunabonnement f25,- voor groeps-abonnement. ~1 BEDANKT-BEDANKT-BEDANl'T-BEDANKT-
8
De Volgende ZEK-krant zal begin JU~I verschijnen Konv opsturen v66r 25 mei naar: Redaktie ZEK-krant, ~ieuwlandstraat 39, Tilburg
