culturele uitwisseli Ng eN de haNdeN uit de mouweN!
cultural exchange
seizoeN
2014 kijk Voor oNs actuele aaNBod VaN Vrijwilligerswerk iN het BuiteNlaNd op
www.iBo-NederlaNd.org
wist je da t…? iBo-Neder laNd al siNds 1957 Bestaat
2
Vrijwilligerswerk VaN 1957 tot Nu … seizoeN 2014! Welkom in een nieuw seizoen vol avontuur, nieuwe mensen ontmoeten en een land écht leren kennen. IBO-Nederland biedt de mogelijkheid om kennis te maken met kleinschalige projecten in het buitenland die met zorg zijn gekozen. Als IBO-vrijwilliger ga je buiten de gebaande paden van een land en proef je van een andere cultuur. Als vrijwilliger laat jij mensen ter plekke kennismaken met jouw cultuur en neem je een koffer met ervaringen mee terug naar Nederland. Samen met internationale vrijwilligers en de plaatselijke bevolking zet je je actief in om het project te ondersteunen. IBO is van mening dat culturele uitwisseling bijdraagt aan onderlinge solidariteit, inzicht in andere denkwijzen en culturen en maatschappelijke bewustwording. Daarvoor is een gezonde flexibiliteit en openheid is gewenst. Het kan namelijk zijn dat niet alles precies verloopt zoals jij dat verwacht. Door lokaal transport kan de reis kan wat langer duren dan gepland, of ter plaatse blijkt dat de werkzaamheden moeten worden aangepast. Houd daarom rekening met onvoorziene gebeurtenissen en ga het avontuur aan! Dat is ook het leuke van vrijwilligerswerk doen: je gaat niet als ‘gewone toerist’ naar het buitenland, maar je wordt ondergedompeld in de plaatselijke cultuur, gewoonten en gebruiken. Dit programmaboekje geeft je een overzicht van de bijzondere projecten waar je in 2014 naar toe kunt reizen. In dit nieuwe programma vind je behalve een aantal bekende projecten ook weer nieuwe bestemmingen waar je als vrijwilliger meer dan welkom bent. We hebben overigens regelmatig nieuwe projecten. Onze website www.ibo-nederland.org geeft altijd de meest actuele informatie, houd hem dus goed in de gaten! IBO-Nederland is er voor iedereen die geïnteresseerd is in vrijwilligerswerk. Het kleine maar gedreven team staat voor je klaar om je te adviseren over projecten en je vragen te beantwoorden over vrijwilligerswerk. Wil je ons in levende lijve ontmoeten? Op onze website wordt aangegeven wanneer wij op welke informatie dagen aanwezig zijn. Ook kun je ons altijd even bellen of mailen. Wij zien je inschrijving met veel plezier tegemoet! Hartelijke groet, Het IBO-Nederland team
coNtact
:
info@
ibo-ne
derlan
T: 024
d.org
-32260
74
3
Voor wie is IBO-Nederland? IBO-Nederland is er voor iedereen vanaf 18 jaar. Als je met een vaste groep met eigen begeleiding met ons op pad wil gaan, dan kun je mee vanaf 16 jaar.
Individuele vrijwilligers Jong en oud, en alles daar tussenin. Iedereen is welkom. Ben je een echte ‘handige Harrie’, heb je groene vingers, of juist twee linker handen maar ben je heel sociaal; er is altijd een mooi project te vinden. Op de meeste projecten wordt aan vrijwilligers geen opleidings- or ervaringseisen gesteld.
Groepen Ben je met minimaal 4 personen en wil je samen vrijwilligerswerk gaan doen, dat kan! Als je bijvoorbeeld met collega’s, een groep vrienden, familie of je sportverenigingen wil gaan, neem contact op. Wij zorgen, in overleg met jullie, voor een op maat gemaakte reis.
Bedrijven Zoek je een project wat kan bijdragen aan de doelstellingen van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) of Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO), benader ons voor de mogelijkheden, dan komen we er samen uit.
Scholen/Studenten: Sociale Studies en Technische Studies opgelet! IBO-Nederland biedt interessante stageplekken voor kleine groepjes studenten (vanaf 4 studenten). Kijk voor meer informatie op de website www.ibo-nederland.org of neem contact op via
[email protected]
4
Wat kan ik doen? IBO-Nederland biedt verschillende type projecten aan; bouw, sociaal en ecologisch. Hieronder vindt je een korte omschrijving van wat je te wachten staat op de verschillende type projecten.
Bouw Je zet je in voor praktische werkzaamheden, zoals bijvoorbeeld het opknappen van een weeshuis of het aanleggen van een kinderspeelplaats. Je hebt hiervoor meestal geen specifieke bouwervaring nodig, maar als je een handige klusser bent komt dat altijd van pas.
Sociaal Je ondersteunt de plaatselijke werknemers in de zorg voor de specifieke doelgroep; kinderen, ouderen, of mensen met een beperking. Dit kan zowel op het gebied van persoonlijke verzorging zijn maar ook het organiseren van activiteiten.
Ecologisch Je gaat praktisch aan de slag in een natuurlijke omgeving. Je kunt bijvoorbeeld helpen bij het aanleggen van voetpaden in een natuurpark. In dit boekje kun je bij ieder project meer lezen over welke specifieke werkzaamheden je kunt doen.
Wie gaan er mee? Wanneer
5 aug - 18 aug
Deelnemers
2 NL+5 BE+2 DE+2 IT
Projectcode
BE-49
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Je werkt meestal samen met een groep internationale vrijwilligers. De betekenis van de afkortingen in dit programmaboekje: NL = Nederlands DE = Duits IT = Italiaans AT = Oostenrijks BE = Belgisch INT = Internationaal
5
Wanneer kan ik gaan? En hoe ziet mijn tijd er uit? Reis De data die bij de projecten genoemd staan, zijn vastgelegde periodes van 2-4 weken. De eerste dag en de laatste dag van het project, worden gezien als aankomst- en vertrekdag. We verwachten dat je op de eerste dag op een afgesproken plaats en tijdstip verzamelt. Dit wordt per project doorgegeven. Je regelt zelf de reis naar het project. Zo heb je zelf invloed op de keuze van het vervoersmiddel of de route die je wilt nemen. Ook heb je de vrijheid om voorafgaand of na afloop van het project nog extra dagen te reserveren, zodat je extra lang van je land van bestemming kunt genieten. In het informatiepakket dat je van ons krijgt staan algemene reistips over hoe je vanuit Nederland naar het project zou kunnen gaan. Daarnaast geeft IBO-Nederland je de contactgegevens van de andere vrijwilligers op jouw project. Wel zo gezellig en handig voor als je besluit om samen naar het project te reizen!
Werk en vrije tijd Op ieder project werk je vijf dagen in de week, van maandag tot en met vrijdag. In het weekend ben je vrij en kun je uitstapjes maken met de rest van de vrijwilligers. Op sommige projecten kun je je weekend zelfstandig invullen. Op de meeste projecten worden er activiteiten in het weekend aangeboden. Op de projecten kunnen ze je sowieso adviseren over uitstapjes.
6
Waar ben ik nodig? IBO-Nederland ondersteunt projecten over de hele wereld: in 2014 kun je terecht in verschillende landen in Europa, Afrika en Azië. Gedurende 2-4 weken steek je met een groep vrijwilligers de handen uit de mouwen. Bij de meeste projecten komen de vrijwilligers uit verschillende landen. Dit staat per project aangegeven.
Waarom zou ik dit doen? Vrijwilligerswerk levert je op persoonlijk vlak een hoop op het gebied van onderlinge solidariteit, inzicht in andere denkwijzen en culturen en maatschappelijke bewustwording. Het is een unieke manier om je vakantie te besteden en je in te zetten voor een goed doel! Naast jouw ondersteuning en werkzaamheden is ook jouw aanwezigheid van grote (culturele) betekenis voor de plaatselijke bevolking. Houd er wel rekening mee dat je in 2-4 weken geen wonderen kan verrichten. Je sluit je als vrijwilliger namelijk meestal aan bij een al lopend lokaal project. Door jouw ondersteuning als IBO vrijwilliger geef je het project net de extra steun die ze goed kunnen gebruiken en help je het project een klein stapje vooruit. Dankzij de structurele begeleiding, promotie en ervaring van IBO-Nederland kunnen we ervoor zorgen dat onze projecten voor langere tijd kunnen rekenen op goed voorbereide vrijwilligers. Zo kunnen we de projecten op een duurzame manier ondersteunen, en maakt onze inzet op de lange termijn pas écht een verschil.
Wat kost dat allemaal? Om mee te kunnen doen aan een project van IBO-Nederland, vragen we inschrijfgeld en deelnamekosten. Het inschrijfgeld à €35 is een tegemoetkoming in de administratieve kosten die wij hebben voor het verwerken van de inschrijving en het versturen van het informatiepakket. De deelnamekosten zijn €110 voor projecten in Europa, voor projecten buiten Europa betaal je meer. Hoeveel precies staat bij elk project vermeld. De deelnamekosten worden verdeeld over de projecten omdat het ene project meer geld en middelen ter beschikking heeft dan het andere project. Over het algemeen dekken de deelnamekosten de accommodatie en het eten van vrijwilligers op het project en een minimum bedrag aan bouwmaterialen. IBO-Nederland kiest er bewust voor om de kosten zo laag mogelijk te houden, om het voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk te maken om vrijwilligerswerk te doen. Wat voor kosten komen daar nog bij, voor eigen rekening? Wat niet opgenomen is in het inschrijfgeld en deelnamekosten, maar wat wel geld kost is: een aanvraag van een Verklaring Omtrent Gedrag, een reis- en annuleringsverzekering, een visum (niet voor alle projecten), en inentingen (niet voor alle projecten). Let er op dat je een reisverzekering afsluit die vrijwilligerswerk in het buitenland dekt (voor meer info over verzekeringen, kun je bijvoorbeeld kijken op http://www.tnfsh.nl of www.joho.nl). 7
Doe mee met sponsoracties! Het is voor IBO alleen mogelijk om de kosten zo laag te houden, als er via andere wegen geld binnen komt. We zijn een non-profit organisatie en krijgt geen structurele financiering. Onze stichting is daarom afhankelijk van de inkomsten van de vrijwilligers, donateurs en sponsoracties. Met het geld van de donaties en sponsoracties kunnen wij de projecten ondersteunen met extra bouwmaterialen, tegemoetkoming in de kosten voor het eten, en andere noodzakelijkheden. Het zou toch zonde zijn als de projecten met het minste geld, die vaak de hulp het hardste nodig hebben, volgend jaar niet meer op de projectenlijst staan omdat er te weinig inkomsten binnen zijn gekomen, en IBO-Nederland simpelweg de extra kosten niet kan betalen. In 2014 doet IBO-Nederland daarom mee met de Helden Race. Dit is een sponsorhardloopwedstrijd waarbij het opgehaalde geld naar IBO en haar projecten gaat. Op deze manier kunnen wij het voortbestaan van projecten garanderen. Doe je ook mee? Het wordt een gezellige dag, en je hoeft niet perse hard te lopen om mee te doen, op je gemak wandelen mag ook! Inschrijfkosten bedragen ongeveer €12. Bij interesse mail je naar
[email protected] o.v.v. Interesse Helden Race 2014. Groepen zijn ook van harte welkom en uiteraard hoef je niet perse vrijwilliger te zijn om een IBO-held te worden! Heb je andere ideeën over sponsoracties, laat het ons weten! Wij kunnen met je mee denken en je helpen dit tot een succes te brengen.
8
projecten
per land
Kijk voor ons actuele aanbod op www.ibo-nederland.org
België Brugge
Duitsland Halle
De secundaire school Spermalie is een school voor buitengewoon onderwijs. Normaalbegaafde jongeren met autisme, jongeren met een visuele beperking, dove en slechthorende jongeren en jongeren met een meervoudige beperking zitten er op school. De gebouwen van de school liggen in het centrum van Brugge. Voor zorg voor en onderwijs aan de jongeren werkt Buso Spermalie nauw samen met het begeleidingscentrum Spermalie dat op dezelfde campus gelegen is. De klaslokalen zijn echter niet altijd optimaal aangepast aan de bijzondere noden van hun leerlingen. Daarom is aan IBO gevraagd om hierbij te helpen.
De organisatie “Preissnitzhause” restaureert, samen partners en sponsors, sinds 2010 een oud landhuis. De organisatie is een officieel instituut dat zich bezighoudt met jeugdwerkloosheid. Het landhuis staat op het eiland Preissnitz en werd gebouwd in 1892 als club- en particulier huis. Het doel is om er een ontmoetings- en leerplaats van te maken, voor alle generaties. Er is al een “Beergarden” gecreëerd en er worden al verschillende culturele activiteiten georganiseerd, zoals concerten, poppentheater en familie feesten. Dit jaar zullen de vrijwilligers zich verder richten op het afbreken en wederopbouwen van het landhuis.
18+
10
18+
Wanneer
17-aug - 30-aug
Wanneer
3-aug - 16-aug
Deelnemers
2NL, 5BE, 2DE, 2AT
Deelnemers
2NL, 2IT, 2AT, 3DE
Projectcode
BE-14
Projectcode
DE-31
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Duitsland Hohberg
Duitsland Mulfingen
YMCA Baden is een organisatie met veelzijdig educatieve programma’s voor kinderen en jongeren. In 2012 hebben zij een oud landhuis gekocht met de naam Marienhof om deze om te bouwen tot een locatie voor jongerenwerk. Het Marienhof is in verschillende gebieden binnen jeugdzorg verdeeld: vrijetijd activiteiten, ‘leven en laten leven’, een SOS jongeren project, en een boerderij waar jongeren aan de slag kunnen. IBO is al eerder betrokken geweest bij projecten van YMCA. Je kunt je op dit project aan de slag met reparaties aan het dak, gipsplaten en sanitair plaatsen, stuken, rioolwerkzaamheden, aanleggen van bestrating, vloeren leggen en verven.
In 1854 werd het Sint Josefspflege in Mulfingen opgericht. Ongeveer 90 kinderen en jongeren verblijven hier in permanente- of daggroepen. Het Sint Josefspflege is een officieel instituut voor jeugdzorg en biedt verschillende educatieve en familie ondersteunende activiteiten. Alles om een positieve leefomgeving te creëren voor jongeren en hun families. IBO helpt al een aantal jaren in Mulfingen en dit jaar zullen de vrijwilligers de trappen en de ruimtes voor de permanente groepen renoveren.
18+ Wanneer
13-apr - 26-aprl
Deelnemers
2NL, 5DE, 2AT
Projectcode
DE-33
Kosten
€ 110 (excl. reis)
18+
18+
Wanneer
18-aug - 23-aug
Wanneer
3-aug - 16-aug
Deelnemers
2NL, 5DE
Deelnemers
2NL, 5DE, 2AT, 2IT
Projectcode
DE-32
Projectcode
DE-34
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis) 11
Duitsland Neckarzimmern
Duitsland Olgashof
Het conferentie centrum is een instituut van de Evangelische Kerk in Baden. Het biedt vrijwilligers, kerkgangers, kinderen en jongeren, kerkkoren en andere groepen de mogelijkheid gebruik te maken van deze ruimte, voor recreatie en trainingen. Het is een ontmoetingsplaats met een 60-jarig vrijwilligerswerk-traditie. Tevens is er op het terrein een monument ter herinnering aan de deportatie van Joden vanuit Baden ten tijden van de tweede wereldoorlog. Elk jaar vindt er een kamp plaats welke het centrum onder handen neemt. Dit jaar zal de aandacht liggen op het opknappen van het centrum waar nodig en het verbeteren en opnieuw aanleggen van het terras. Gemiddeld zal er tussen de 4 en 5 uren per dag worden gewerkt en daarnaast zijn activiteiten georganiseerd voor in de vrije tijd.
De leden van de leefgemeenschap Olgashof (bij Wismar) willen hun leven op een ecologische, geweldloze en solidaire manier inrichten. De leefgemeenschap heeft een gastenverblijf en een ruimte voor het organiseren van seminars. Hiernaast hebben ze ook een architectenbureau, een bakkerij met een klei-oven, een timmerwerkplaats en een ecologische tuindienst. In 2014 zal er worden doorgegaan met de energieefficiënte wederopbouw van de huizen. Er is een ervaren architect aanwezig die de vrijwilligers van hulp en advies voorziet. Elke morgen is er een korte, praktische cursus. IBO-vrijwilligers helpen al sinds een aantal jaren mee op verschillende projecten van de Olgashof.
16 T/M 27
12
18+
Wanneer
3-aug - 15-aug
Wanneer
16-mrt - 29-mrt
Deelnemers
2NL, 4DE + 6 INT
Deelnemers
2NL, 4DE, 4 INT
Projectcode
DE-35
Projectcode
DE-36
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Duitsland Quetzdölsdorf
Duitsland Storkow
De organisatie Land-Leven-Kunst-Werk zet zich in op het terrein van welzijnswerk. Het doel van de organisatie is de ontwikkeling en ondersteuning van nieuwe, duurzame vormen van landbouw. Door dit te doen wordt de dorpscultuur nieuw leven ingeblazen, een nieuwe regionale identiteit ontwikkeld en de landelijke omgeving herontdekt. De organisatie is ook een officiële instelling voor jeugdwelzijn, die verschillende activiteiten en projectdagen aanbiedt voor kinderen en jeugdgroepen, waarbij ze bij voorbeeld hun grenzen kunnen ervaren en verleggen in een hoge touwen parcours en de natuur kunnen ontdekken. In 2014 zullen de vrijwilligers helpen met diverse werkzaamheden op het terrein, er moeten onder andere paden worden aangelegd, de trap van de pastorie moet opgeknapt worden en de vloer in het atelier moet gelegd worden.
Jugendhilfe und Sozialarbeit e.V (JuSeV) is de Duitse Jeugdhulp- en Sociale Dienstverlening. Het is een officiële instantie voor jongerenzorg in Fürstenwalde vlakbij Berlijn. JuSeV biedt kinder-, jeugd-, familie- en sociale zorg. Met onderwijs en werkgelegenheidsinitiatieven probeert de organisatie de perspectieven van de jeugd te verbeteren. In Hirschluch beheert JuSeV een onderwijs en gemeenschapscentrum voor gezinnen, kinderen en jeugdgroepen en ook gasthuizen. In het centrum dat al sinds 1925 bestaat, worden veel activiteiten en seminars georganiseerd. Het is een ontmoetingsplek voor mensen van verschillende leeftijden, religies, culturen en voor mensen met en zonder handicaps. IBO helpt met het bouwen aan het binnenwerk en verschillende werkzaamheden op het terrein. Tijdens de zomerse bouwprojecten zullen er blokhutten worden opgebouwd.
18+
18+
Wanneer
13-jul - 26-jul
Wanneer
27-jul - 9-aug
Deelnemers
2NL, 5 DE, 5BE
Deelnemers
2NL, 5DE, 2IT, 2AT
Projectcode
DE-37
Projectcode
DE-38
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis) 13
Filipijnen
Griekenland Anatoli
‘Foundation Cabiokid’ wil de plaatselijke bevolking leren over permacultuur. Bouwen met bamboe neemt daarbij een belangrijke plaats in. Verder hecht Cabiokid veel belang aan de opleiding van laaggeschoolde jongeren. Als vrijwilliger help je bij de bouw van ecovillages en draag je een steentje bij aan de plaatselijke gemeenschap. Naast het werk in Cabiao (Luzon) verblijf je in Isabela (fantastisch regenwoud + ruige zeekust). Daar helpen we bij de bouw van een infocentrum. De maand juli is het plantseizoen, waardoor de vrijwilligers gevraagd zal worden een handje te helpen op de velden. Je verblijft in een bamboehuis op de Foundation zelf met eco-toilet en eco-‘douche’. Eco in de praktijk. En (h)eerlijk haalbaar.
In de jaren ’80 hebben IBO-vrijwilligers de orthodoxe zusters van Lavrion geholpen met het opzetten van een winkeltje met beelden. De opbrengsten van dit winkeltje vormden de belangrijkste inkomstenbron voor de zusters. Door de aanleg van een snelweg moesten de zusters hun klooster verlaten. Ze vestigden zich toen in juli 2000 in MiddenGriekenland bij het plaatsje Larissa. Dit nieuwe klooster was een lange tijd verlaten en heeft in de loop der tijd geleden onder extreme weerscondities en dieven. De kloostergemeenschap van nonnen heeft de afgelopen jaren hard gewerkt om het klooster nieuw leven in te blazen. De zusters bedrijven ecologisch landbouw, houden vee en leven van de verkoop van hun producten op de plaatselijke markten. Hiernaast geven de zusters voorlichting over ecologische landbouw, en is hun boerderij een voorbeeld voor anderen die biologische voeding willen kweken.
Cabiokid Foundation
18 T/M 30 Wanneer
30-jun - 27-jul
Deelnemers
2NL, 8 BE
Projectcode
PH-20
Kosten
€ 585 (excl. reis)
18 T/M 30
14
18+
Wanneer
24-aug - 14-sept
Wanneer
7-jul - 19-jul
Deelnemers
2NL, 8 BE
Deelnemers
2NL, 2IT, 2AT
Projectcode
PH-21
Projectcode
GR-24
Kosten
€ 585 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis)
italië Nomadelfia
kijk Voor oNs actuele aa NBod VaN Vrijwillig erswerk iN het BuiteNlaN d op www.iBo-N ederlaNd.o rg
Nomadelfia is een katholieke gemeenschap die bestaat uit 50 families die een nieuwe samenlevingsvorm wilden opbouwen, gebaseerd op het evangelie en naastenliefde. De gemeenschap werd begin vorige eeuw opgericht door de priester Don Zeno (1900-1981). Hij adopteerde toen een jongetje dat net uit de gevangenis kwam en sindsdien wordt deze ‘traditie’ voortgezet. Door de jaren heen hebben zo’n 5000 jongeren tijdelijk een plekje gevonden bij de families in Nomadelfia. In deze gemeenschap bestaat er geen privébezit, maar wordt alles met elkaar gedeeld. Er wordt geen gebruik gemaakt van geld. Alles draait om gelijkheid en naastenliefde. De bewoners voorzien zelf in alle behoeften. De jongeren worden in de commune zelf onderwezen. Ze kunnen activiteiten ontplooien in een audiovisueel documentenarchief, een garage, een elektronisch lab, een timmerwerkplaats, een foto lab, een kleermakerij, diverse kantoren, een biologische boerderij met 120 ha grond en met verschillende dieren, een olijvenperserij en een melkboerderij. Mensen met handicaps en oudere mensen kunnen ook meewerken, naar gelang hun mogelijkheden; niemand is nutteloos. Sober leven en wederzijdse vergeving zijn de fundamentele regels van Nomadelfia. Elke dag na het werk komt de hele groep bij elkaar om naar opgenomen lezingen van Don Zeno te luisteren en te mediteren. In de zomer wordt er met een volksdansshow naar steden in het hele land getrokken en geven ze hun boodschap van naastenliefde door.
18 T/M 35 Wanneer
20-jul - 2-aug
Deelnemers
4NL, 5BE, 2AT, 5IT
Projectcode
IT-12
Kosten
€ 110 (excl. reis) 15
Italië Ostellato De gemeente Ostellato heeft ca. 7000 inwoners. Pater Pietro Predonzani is de priester van Ostellato, maar ook van Libolla (2,5 km verder gelegen) en Campolungo (ca, 2 km van Ostellato). Het zijn enkele pittoreske dorpjes bij elkaar. Pater Pietro wil samen met de lokale bevolking de ruimtes van de parochie van Libolla vernieuwen, om ruimte te creëren voor bijeenkomsten en feesten voor families. In de afgelopen jaren is op dit project al gebouwd aan de kerk van Libolla, gedeeltes van Campolungo en de school van San Giovanni. Dit jaar zullen de vrijwilligers vooral ingezet worden in onderhoudswerkzaamheden buiten en verschillende klusjes binnen de parochie.
18+
16
Wanneer
17-aug - 30-aug
Deelnemers
2NL, 2AT, 2IT
Projectcode
IT-13
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kameroen Ikiliwindi Sally Ebot vluchtte 10 jaar geleden uit Kameroen en kwam in Nederland terecht. Zij was toen zwanger van een tweeling, en in Nederland kreeg zij twee zoons; Shawn (gezond) en Casey, die geboren is met een ernstige vorm van spina bifida. Ondanks zijn slechte prognose is Casey vrolijk en gaat hij naar de basisschool. Als Casey in Kameroen was geboren, was hij al lang overleden doordat er voor gehandicapte kinderen in Kameroen vrijwel geen zorg is. Ouders weten zich geen raad met een gehandicapt kind en er ligt een taboe op. Er zijn geen medische voorzieningen, en als die er wel zijn hebben de ouders geen geld om een behandeling te betalen. In de regio Kumba – waar Sally vandaan komt – leeft een groot aantal gehandicapte kinderen. Om iets te kunnen betekenen voor de kinderen in haar moederland heeft Sally in samenwerking met Caroline Visser de Casey Troy Foundation opgericht. Met deze stichting probeert zij de
omstandigheden waarin deze kinderen in Kameroen leven te verbeteren, ze de kans te geven om zich te ontwikkelen en hen de meest basale zorg te bieden. In 2011 is er een tijdelijk verblijf (1e Casey’s Home) opgericht waarin 6 kinderen en twee vrijwillige verzorgers hun intrek hebben genomen. Deze vrouwen ontfermen zich met hart en ziel over de kinderen, maar hebben weinig tot geen kennis van de beperkingen van de kinderen en kunnen daardoor maar weinig doen aan hun ontwikkeling. Je kunt meehelpen met socialeactiviteiten met de kinderen. Daarnaast is er veel te doen aan het nieuwe 2e Casey’s Home waar 12 kinderen tijdelijk kunnen wonen en zorg en revalidatie krijgen. De deelnamekosten zijn voor 3 weken. De periode waarin je gaat is in overleg.
18+ Wanneer
1-jan - 30-jun
Deelnemers
6NL
Projectcode
KM-10
Kosten
€ 565 (excl. reis)
18+ Wanneer
1-nov - 31-dec
Deelnemers
6NL
Projectcode
KM-11
Kosten
€ 565 (excl. reis) 17
Kroatië Brezovica
Kroatië Oborovo
In het plaatsje Brezovica is een tehuis waar rond de 50 meervoudig gehandicapte kinderen van 2-18 jaar opgevangen worden. De lokale staf heeft de handen vol aan de (basis) zorg voor de bewoners. Het wassen, aankleden, eten geven en verzorgen van de kinderen neemt het meeste tijd in beslag. Als IBO-vrijwilliger bied je op dit project vooral sociale hulp. Dit houdt in dat je samen met de lokale staf de dagelijkse werkzaamheden uitvoert. Voor hen betekent jouw hulp een tijdelijke verlichting van een zeer intensieve taak en is voor hen dan ook van grote betekenis. De concrete werkzaamheden bestaan uit o.a. de verzorging van de kinderen en het organiseren van creatieve en ontspanningsactiviteiten. IBO vrijwilligers zetten zich al jaren in op dit project. Hun aanwezigheid en inzet heeft in de afgelopen jaren zowel op sociaalals op bouw vlak veel betekend.
Het tehuis in Oborovo biedt een dagbesteding aan gehandicapte jongvolwassenen met een ontwikkelingsleeftijd van een kind. De jongeren krijgen hier de nodige verzorging en therapie. De mensen die in het Caritas centrum Oborovo wonen hebben allen meervoudige handicaps. Het overgrote deel van de doelgroep overnacht in het tehuis. Er maken zo’n 70 gehandicapten gebruik van de faciliteiten van het tehuis in Oborovo. De hulp en inzet van IBO-vrijwilligers heeft hier in afgelopen jaren veel betekend. Het project blijkt niet altijd makkelijk, maar het is een zeer dankbare taak die de vrijwilligers doorgaans veel voldoening geeft.
18+ Wanneer
14-jul - 26-jul
Deelnemers
2NL, 5BE, 2AT
Projectcode
HR-08
Kosten
€ 110 (excl. reis)
18+
Wanneer
30-jun - 12-jul
Deelnemers
5NL, 2AT
Projectcode
HR-05
Kosten
€ 110 (excl. reis)
18+ Wanneer
14-jul - 26 jul
Deelnemers
5NL, 2AT
Projectcode
HR-06
Kosten
€ 110 (excl. reis)
18+
18
18+
Wanneer
28-jul - 9-aug
Wanneer
11-aug - 23-aug
Deelnemers
4NL, 2AT, 2IT
Deelnemers
5NL, 2IT, 5BE
Projectcode
HR-09
Projectcode
HR-07
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Marokko Afensou
Marokko Elgardane
In zuid Marokko, in het Berberdorp Afensou, hebben de meeste vrouwen en kinderen nooit de kans gehad om naar school te gaan. Vrijwilligers helpen mee bij het bouwen van een cultureelen educatief centrum. Als dit gebouw eenmaal gerestaureerd is, zullen de vrouwen en kinderen hier kunnen leren lezen en schrijven. Ook worden er andere trainingen verzorgd waarmee ze later een baan kunnen vinden.
4 op 5 Marokkaanse plattelandsvrouwen zijn analfabeet. Ze hebben hierdoor geen toegang tot informatie en ontwikkeling. Vandaag de dag heeft meer dan de helft van de meisjes er nog nooit de binnenkant van een klaslokaal gezien. Daarom zet IBO zich ook dit jaar massaal in voor de bouw van vrouwencentra en klaslokalen in de berberdorpen rond Taroudant. Meisjes kunnen er leren lezen en schrijven en worden aangemoedigd een beroep te kiezen (millenniumdoelstellingen 2 & 3). Als vrijwilliger leef je samen met de plaatselijke bevolking en mag je ook activiteiten organiseren voor de kinderen van het dorp.
18 T/M 30
18 T/M 30
Wanneer
29-jun - 20-jul
Wanneer
6-jul - 20-jul
Deelnemers
2NL, 5BE, 2DE
Deelnemers
2NL, 8BE
Projectcode
MC-16
Projectcode
MC-17
Kosten
€ 385 (excl. reis)
Kosten
€ 385 (excl. reis) 19
Marokko Tamri Vlakbij het plaatsje Tamri helpen wij een klein afgelegen dorp (dagelijks passeren hier maar een paar auto’s) met het bouwen van een waterbassin en een school. De dichtstbijzijnde grootste stad is Tamri (5000 inwoners) en ligt op ongeveer 20km van het dorp waarin wij werken. Het dorpje ligt naast de stuwdam van Agadir. Het is mogelijk om hier een verfrissende duik te nemen.
18 T/M 30 Wanneer
3-aug - 24-aug
Deelnemers
2NL, 8BE, 2IT, 2DE
Projectcode
MC-18
Kosten
€ 385 (excl. reis)
Marokko Imoulasse In zuid Marokko, in het Berberdorp Oulad Terna, hebben de meeste vrouwen en kinderen nooit de kans gehad om naar school te gaan. Vrijwilligers helpen mee bij het bouwen van een cultureel- en educatief centrum. Als dit gebouw eenmaal gerestaureerd is, zullen de vrouwen en kinderen hier kunnen leren lezen en schrijven. Ook worden er andere trainingen verzorgd waarmee ze later een baan kunnen vinden.
18 T/M 30
20
Wanneer
31-aug - 21-sept
Deelnemers
2NL, 8 BE
Projectcode
MC-19
Kosten
€ 385 (excl. reis)
hulp aaN eeN tehuis Voor gehaNdicapte kiNdereN iN poleN Studiereis 2013 van de NHTV Breda naar Mikoszow, Polen Ieder jaar organiseren en ondernemen studenten een studiereis van een week naar het buitenland om liefdadigheidswerk te doen. In 2013 werd “Shelter Celestyn” uitgekozen, een dagopvang voor geestelijk- en lichamelijk- beperkte kinderen en jongvolwassenen. Samen met onze lokale contactpersoon werden enkele bouw- en onderhoudsprojecten uitgezocht waar de studenten verantwoordelijkheid voor kregen en die in drie dagen waren af te ronden. De groep bestond uit 52 studenten, vier personeelsleden, een filmploeg van twee studenten van de NHTV Academy of Media and Digital Entertainment en twee buschauffeurs. Na maanden van voorbereiding, vertrok de bus van Breda Centraal Station op zondag 12 mei om 21.00 uur. Aan het begin leek een 15-urige busreis (ongeveer 1000 kilometer) ondenkbaar, maar vanwege de levendige sfeer van de studenten ging de reis snel voorbij en voor we het wisten kwamen we aan bij de stad Mikoszow. Na een warm welkom en een goede Poolse lunch kregen we een rondleiding langs de accommodaties en de voorgestelde projecten. Na een goede nachtrust waren de studenten klaar om de projecten aan te pakken. In vijf groepen werd er o.a. gewerkt aan het bouwen van een houten hek om een weiland met paarden, het bestraten van een trottoir en het schilderen van een bestaand hek. Het was hard werken, maar dankzij het heerlijke weer konden we de positieve sfeer vasthouden en aan het einde van de derde dag was al het werk (en zelfs nog meer!) afgerond. Iedereen was meer dan tevreden met onze resultaten, en je kon zien hoe trots de studenten waren op wat ze bereikt hadden! Naast al het werk hebben we ook veel lol gehad. Nieuwe culturen en nieuwe steden ontdekken zijn ook onderdeel van de studiereis. Op onze tweede avond in Polen hebben we genoten van een heerlijke maaltijd in een prachtig restaurant op het marktplein van de stad Wroclaw. Na een korte rondleiding door het historische centrum zijn we meer te weten gekomen over de geschiedenis van de stad. Natuurlijk is vrije tijd essentieel voor een studiereis, daarom waren alle studenten op woensdagavond vrij om de stad Strzelin te ontdekken. Op de laatste avond werden de studenten getrakteerd op een ouderwets afscheidsfeest om de afronding van de verschillende projecten te vieren!
wil je ook ool met je sch eNoteN of studieg erswerk Vrijwillig m coNtact doeN? Nee p. met oNs o
21
Moldavië Straseni Moldavië, het armste land van Europa, is een ex-Sovjetrepubliek en ligt tussen Roemenië en Oekraïne. Sinds de onafhankelijkheid is het land erg verarmd en leeft 80% van de bevolking onder de armoedegrens. Het land is armer dan Angola of Bangladesh en de levensverwachting is met 5 tot 10 jaar gedaald. Ouderen leven vaak onder erbarmelijke omstandigheden. Hun pensioen is niet toereikend voor de dagelijkse behoefte aan voedsel en verwarming. Vaak hebben ze geen toegang tot drinkwater of medische zorg en geen voorzieningen om de hygiëne te waarborgen. Velen leven in een sociaal isolement. Om deze ouderen bij te staan, is daarom in 2003 het Sunrise-dagcentrum geopend. Het ligt in het landelijke stadje Straseni, zo’n 25 km van de Moldavische hoofdstad Chisinau. Het centrum voorziet onder andere in warme maaltijden voor de meest kwetsbaren, voor hen die eenzaam, ziek en invalide zijn en niet meer voor zichzelf kunnen zorgen. Het centrum fungeert als sociale trefplaats, waar de bejaarden kunnen deelnemen aan diverse activiteiten en verzorgd worden in een liefdevolle omgeving. Daarnaast is er in 2007 een verpleegtehuis geopend, en is er sinds 2008 een thuiszorgteam. IBO-vrijwilligers kunnen ondersteunen bij de praktische en sociale activiteiten in het dag- en verpleegcentrum en helpen met de renovatie van een aantal woningen van alleenstaande bejaarden.
18+
22
18+
Wanneer
30-jun - 12-jul
Wanneer
14-jul - 26-jul
Deelnemers
2NL, 2AT
Deelnemers
2NL, 2DE
Projectcode
MD-03
Projectcode
MD-04
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Oekraïne Alupka
Oekraïne Baranivka
Het kinderziekenhuis Bobrovka ligt aan de kust van de Zwarte Zee in Alupka, op het mooie schiereiland Krim. Het ziekenhuis biedt plaats aan ongeveer 300 kinderen van 3 tot 14 jaar die aan tuberculose lijden. Gelukkig slaat de behandeling in Bobrokva heel goed aan. Het probleem is echter dat de gebouwen van het ziekenhuis vervallen zijn en zich in een erg slechte staat bevinden. Men heeft hierdoor zelfs al hele afdelingen van het ziekenhuis moeten sluiten. Er is geen geld voor renovatie vanwege de slechte financiële situatie. Sinds 10 jaar heeft het Hulpproject Bobrovka zich ontfermt over het ziekenhuis en heeft het al veel bereikt om de situatie te verbeteren. De Internationale Bouworde ondersteunt het project sinds 2011. Na enkele zeer succesvolle bouwprojecten in de afgelopen jaren moet het werk worden voortgezet: er moeten meer gebouwen voor de kinderen gerenoveerd worden.
In Baranivka (ong. 80 km ten noordwesten van Poltava) is een educatief ontmoetingscentrum. Hier kunnen mensen van over de hele wereld elkaar ontmoeten, ideeën ontwikkelen en geïnspireerd raken door de atmosfeer in Baranivka. De lokale gemeenschap heeft ook veel voordelen van het project; zo worden er gezamenlijke educatieve en culturele evenementen georganiseerd. Tot nu toe hebben er op het project al allerlei bijeenkomsten en trainingen plaatsgevonden. Op dit moment is er vooral aandacht voor het onderwijs centrum. Het huis wordt helemaal gefinancierd uit donaties, en al het werk aan de ecologische gebouwen wordt gedaan door vrijwilligers.
18 T/M 35
18+
Wanneer
13-jul - 2-aug
Wanneer
15-jun - 5-jul
Deelnemers
2NL, 5BE, 2IT, 4DE
Deelnemers
2NL, 2DE
Projectcode
UA-27
Projectcode
UA-28
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis) 23
Oekraïne Drohobych Vader Ihor ontfermt zich over verslaafde mannen en vrouwen en daklozen in Drohobych. Hij helpt ze afkicken van drugs of alcohol door ze uit hun isolatie te halen en ze te ondersteunen op psychisch, sociaal en fysiek vlak. Hij doet dit door ze op te vangen in een inmiddels mooi opgeknapt gebouw dat Caritas Drohobych van de Oekraïense regering heeft gekregen. In dit gebouw wat ‘Our Home’ heet, vindt het daadwerkelijke afkickproces plaats. IBOvrijwilligers helpen al sinds 2007 mee aan het opknappen van dit gebouw. Naast de afkickkliniek werkt Caritas momenteel met name aan een tweede stap in het herstelproces van verslaafden en daklozen. Hiervoor wordt een tweede gebouw opgeknapt, waar afgekickte mensen een nieuwe plek en een dagtaak krijgen. De mensen krijgen hier iets meer vrijheid, wat een
terugkeer in de samenleving zonder terug te vallen in hun oude (verslaafden-)patroon moet bewerkstelligen. Wanneer terugkeer in de samenleving niet direct mogelijk is door bijvoorbeeld een oude leeftijd, wordt er gekeken naar een alternatief in Drohobych zelf. Beide gebouwen bevinden zich op een oude Soviet-Unie legerbasis, tussen allerlei andere oude (vervallen) gebouwen en bunkers, wat een wandeling door de bossen en omgeving een echte ontdekkingstocht maakt. De werkzaamheden bestaan uit vooral interieurwerk: betonnen vloeren storten, muren stuken, pleisterwerk afwerken en schilderen. Daarnaast moet er ook aan de groenvoorziening worden gewerkt en worden er een aantal dieren gehouden in gebouwtjes omgebouwd tot stal.
18+
24
18+
Wanneer
6-jul - 19-jul
Wanneer
20-jul - 2-aug
Deelnemers
2NL, 5BE, 4DE
Deelnemers
2NL, 2IT, 2AT, 4DE
Projectcode
UA-29
Projectcode
UA-30
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Beschimmeld brood voor champignonhater Door: Gwenny Lindhout, Oekraïne, Drohobych Zaterdagnacht 6 juli kwamen we aan in Oekraïne, bij het project in Drohobych. Het was donker en niemand sprak er Engels. ‘Wat gaat dit worden’ ging door ons heen! Na een onrustige nacht kregen we de volgende ochtend en middag beschimmeld brood. Shit afgesloten van de wereld, geen communicatie mogelijk en beschimmeld eten! Dit gaan 2 lange weken worden... ‘s Avonds arriveerde een groep van de internationale beweging Emmaus die er niet bepaald vriendelijk uitzagen en een Duitse en Poolse vrijwilliger van IBO. Philipp en Monika. Gelukkig kon Monika voor ons vertalen waardoor we voor het eerst met de mensen daar konden communiceren. Ze bleken heel aardig en gastvrij alleen hun lichaamstaal en toon van spreken doet denken dat ze altijd boos zijn. Toen Monika de volgende ochtend vertaalde dat wij geen beschimmeld brood eten hebben we geen sneetje beschimmeld brood meer gezien. Ik als champignon-hater kreeg s avonds zelfs iets anders voorgeschoteld. Kortom onze eerste indruk was zo verkeerd! Het zijn super aardige mensen die er alles aan doen het je zo veel mogelijk naar je zin te maken! Ook de groep van Emmaus was heel aardig en probeerden met de paar woorden Engels die ze konden met ons te communiceren! Na de eerste dag van onzekerheid en twijfel had ik niet durven dromen van twee geweldige weken die al onze verwachtingen volledig hebben overtroffen! Het afkickcentrum ligt op een grote, heel oude, Russische raketbasis. Aan de ene kant van het terrein staat de rehab en aan helemaal de andere kant is er een
opvang voor afgekickte, vaak oudere, mannen die nergens meer terecht kunnen, maar ook mannen die tijdelijk geen woonplek hebben. Vorig jaar is er een extra verdieping op het oude gebouw geplaatst, wat alleen nog uit bakstenen en kozijnen bestond. Onze taak om de vloer te verhogen en te storten en de muren te stuken. Voor het verhogen van de vloer moesten we stenen verzamelen. Deze deden we in emmers die door iemand anders omhoog getakeld werden. Boven werden ze opgewacht en op de juiste plek gedumpt. Zo zijn er een emmertje of 300 omhoog gegaan. Tussendoor werd er “cement” omhoog getakeld om de muren te stuken en later beton om de vloer te storten. Op een zeer regenachtige dag stond we buiten vrolijk verder te werken tot om 12 uur de projectleider kwam en zich afvroeg of we gek geworden waren! Hij had een beter plan: binnen de muren die klaar waren kalken. Stiekem vond we dat een goed idee. Uiteindelijk hebben we 1 kamer helemaal af gekregen, alle vloeren verhoogd en van 4 kamers ze muren gestukt. Ik heb in bijna alle onderdelen van het proces geholpen. Mocht ik geen werk vinden, dan kan ik altijd nog stukadoor worden. De bewoners en de mensen van het project waren ons zeer dankbaar. Na twee mooie weken was het dan ook heel raar om weer afscheid te moeten nemen! 25
26
Oostenrijk Graz
Oostenrijk Maria Langegg
In de grootste middeleeuwse binnenstad van Europa hebben sommige families nog steeds geen dak boven hun hoofd. De welzijnsorganisatie Caritas zet zich samen met IBO in om deze sociaal achtergestelde families onderdak te bieden. Hiervoor worden oude, vervallen huizen in Graz opgeknapt. In de afgelopen jaren zijn al eerder oude, houten huizen uit de oorlogstijd opgeknapt. Dit jaar zullen wij weer andere sociaal achtergestelde mensen van onderdak voorzien. Hun huizen en het pand van Caritas zelf zullen gerenoveerd worden.
Santiago de Compostella is één van de belangrijkste christelijke bedevaartsoorden. Pelgrims uit heel Europa eindigen er hun voettocht, die de Camion de Santiago (‘de weg naar Santiago’) wordt genoemd. ‘The Community of Beautitude’ zet zich in voor het onderhoud van een prachtig oud klooster in Maria Langegg. Dit klooster biedt de pelgrims die onderweg zijn op hun tocht naar Santiago de Compostella onderdak. Je kunt meehelpen met onderhoudswerkzaamheden aan het klooster. Het klooster ligt in een bijzonder mooi bosrijk gebied waar je prachtige wandelingen kunt maken.
18+
18+
Wanneer
20-jul - 2-aug
Wanneer
18-aug - 30-aug
Deelnemers
2NL, 2DE, 2IT, 5BE
Deelnemers
2NL, 6INT
Projectcode
AT-22
Projectcode
AT-23
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis) 27
Roemenië Tirgu Mures In het plaatsje Tirgu Mures (130.000 inwoners) staat een klein studentenhuis voor ongeveer 13 studenten. Dit huis wordt geleid door een Franciscaanse gemeenschap en staat op een terrein dat voorheen als moestuin gebruikt werd. De ‘moeder van het huis’ is een Hongaars-sprekende vrouw van middelbare leeftijd die de zorgen in en om het huis op een voortreffelijke wijze voor haar rekening neemt. De studenten wonen in het voormalig woonhuis van een familie die daar een tuincentrum runde. Een aantal jaren geleden is het grootste gedeelte van het land rondom het tuincentrum verkocht (of in beslag genomen). Op dit land zijn grote flats gebouwd. Een klein gedeelte van het land behoort nog tot de familie. Nadat de vrouw des huizes overleden was, is het huis geschonken aan de Franciscaanse gemeenschap. Het huis is voor een groot deel gerenoveerd, maar de tuin en de overgebleven kas moeten nog grondig opgeknapt worden. De gemeenschap wil de kas gebruiken om groente te telen voor eigen gebruik en om de algemene kosten te drukken. Tegelijkertijd biedt de kas studenten de mogelijkheid om te leren tuinieren: sommige van hen studeren aan de Landbouw Universiteit in Tirgu Mures en de kas biedt hen de unieke mogelijkheid om te experimenteren en te leren.
18+
28
18+
Wanneer
13 apr - 26-apr
Wanneer
29-jun - 12-jul
Deelnemers
2NL, 2DE, 4INT
Deelnemers
2NL, 6 INT
Projectcode
RO-25
Projectcode
RO-26
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Kosten
€ 110 (excl. reis)
Roemenië Tinca Fundatia ProRroma zet zich in voor Roma-zigeuners in Roemenië die te maken hebben met ondervoeding, uiterst slechte behuizing, gebrek aan goede scholing, analfabetisme en discriminatie. IBO werkt samen met deze stichting in Tinca om een schooltje op te knappen. De school, die aanvankelijk alleen als kleuterschool diende, barst uit zijn voegen omdat het nu onderdak biedt aan 115 leerlingen verdeeld over twee kleuterklassen en twee basisschoolklassen. Dat deze school midden in een zigeunerwijk ligt en dat er een goed contact is tussen het personeel en de zigeuners is heel belangrijk, want onderwijs heeft geen al te hoge prioriteit bij de Roma. Je inzet om de school uit te bouwen en je aanwezigheid op zichzelf is een prachtig signaal, je praktische inzet wordt erg gewaardeerd.
18 T/M 30 Wanneer
3-aug - 16-aug
Deelnemers
2NL, 5 BE
Projectcode
RO-15
Kosten
€ 110 (excl. reis) 29
Ga je mee? Zo schrijf je je in: Je kunt je inschrijven via het inschrijfformulier op de website: www.ibo-nederland.org. Vul altijd de bijbehorende projectcodes in. Let er ook op dat er voor sommige projecten een leeftijdsgrens is.
Inschrijving tot deelname in een notendop: 1. Kijk in het projectenoverzicht. Kies een project, of als het je niks uit maakt dan geef je je beschikbaarheid door. 2. Vul het inschrijfformulier op onze website in. 3. Maak het inschrijfgeld over (€ 35,00 naar NL65 RABO 0137 8052 33 t.n.v. Stg. IBO-Nederland onder vermelding van je naam + ‘inschrijfgeld 2014’) 4. Je wordt door ons ingedeeld op een project en je ontvangt een deelnamebevestiging per email. 5. Klik op de link in de email om je deelname van jouw kant te bevestigen 6. Maak de deelnamekosten over (per project verschillend; NL65 RABO 0137 8052 33 t.n.v. Stg. IBO-Nederland onder vermelding van je volledige naam + de projectcode.) 7. Jij ontvangt van ons een informatiepakket met daarin o.a. specifieke informatie over je project en de deelnemerslijst, een aanvraagformulier voor een Verklaring Omtrent gedrag, en een uitnodiging voor een vrijwilligersbijeenkomst & een terugkomborrel.
30
coNtact IBO-Nederland St. Annastraat 174 6524 GT Nijmegen Telefoon 024-3226074 www.ibo-nederland.org
[email protected] Rekeningnr. NL65 RABO 0137 8052 33 t.n.v. Stg. IBO-Nederland Kijk voor meer informatie over het inschrijven, projecten, de deelnamekosten of andere vrijwilligerszaken op www.ibo-nederland.org.
wil je idee ëN opdoeN Voor eeN le uke spoNsorac tie? kijk daN eeNs op oN ze weBsite www.iBo-N ederlaNd.o rg of Neem co Ntact met oNs op
cultural exchange 31
In 2014 heeft (of verwacht) IBO-Nederland vrijwilligerswerk in:
Albanië • België • Bulgarije Duitsland • Estland • Filippijnen Italië • Kameroen • Kroatië Marokko • Moldavië • Nederland Oekraïne • Oostenrijk • Polen Portugal • Roemenië • Rusland Spanje • Wit Rusland www.ibo-nederland.org