Scillies: relaxed paradijsje Raspa de wereld rond Tips & Tricks. Zeldenrust 4, 1671 GW Medemblik, telefoon

Zeldenrust 4, 1671 GW Medemblik, telefoon 0227 570700

www.DEYACHTING.COM Hét adres voor nieuwe kwaliteitsschepen en dé makelaardij voor gebruikte schepen in Medemblik!

DRIETA AND

De SwedeStar wordt geleverd als 370 en als 415

Scillies: relaxed paradijsje Raspa de wereld rond Tips & Tricks

De Saare wordt geleverd als 38 maar ook als 41ac en 41cc en 46cc

Drietand cover 6-2014.indd 1-2

W W W. K U S T Z E I L E R S . N L

2014  6

05-12-14 16:15

Ge

zen tot o k

Breehorn bouwt al bijna 50 jaar degelijke schepen voor serieuze zeilers. Stoere schepen met een elegant uiterlijk die erom vragen in actie te zijn en met u naar verre kusten te zeilen. Breehorn, een werf waar zeilers bouwen voor zeilers.

37

41

44

48 ook met hefkiel

53 met pilothouse

www.breehorn.nl Vosseleane 69 8551 ML Woudsend Telefoon 0514 592233 Fax 0514 591904 e-mail: [email protected] Bezoek ook eens onze makelaardij op www.breehorn.nl/makelaardij

Een Oud en een Nieuw Jaar

42e jaargang nr 6, december 2014 De Drietand is het verenigingsblad van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers. Verschijnt 6 keer per jaar. © NVvK

Inhoud Opening

1

Van de Bestuurstafel, Joke

2

Drietand voor en door Kustzeilers

3

Salentein: Aphrodite

4, 5

Journaal Joannes Veltkamp

6

Bezoek Hydrografische Dienst

7

Kort Nieuws

9, 10, 16, 27

Winterzeilen

10

Tips & Tricks

11

Greetje

11

Mijn Favoriete: Isles of Scilly

12, 13

De NVvK en de Vrijheid

15

Zeilprogramma 2015

17

Aankondigingen

18, 19

Lief voor Water

21

Kustzeilers de wereld rond

22, 23, 24, 25

Koersvast

28, 29

Eilanderbalg

31

Ondertussen op de website

34

Oproep beeldarchief

34

Leden voor Leden

35

Reactie op bericht Bestuur

35

Toko

35

Kustbaken

36

A G E N DA

17 januari Nieuwjaarsevenement

31 januari DSC-cursus Lemmer

31 januari Workshop Elektriciteit aan boord I

7 februari Cursus digitaal navigeren

7 februari Informatiemiddag Driehoek Noordzee

14 februari Workshop Elektriciteit aan boord II

21 februari Salentein

28 februari DSC-cursus Breda

28 februari Cursus motoronderhoud

7 maart Workshop weblog

14 april Clinic Zeiltrim

14 april Manoeuvreerdag voor vrouwen

2 mei Openingstocht 13 mei Hemelvaart in Lowestoft

De Raspa voor anker in de Pacific

Een oud jaar sluiten we af, goed zeilweer geweest, mooie zeiltochten al dan niet in de vorm van een Driehoek, boeiende verhalen, ook over tochten De Wereld Rond, in dit nummer de laatste over Jan Valstar met de Raspa. Dank, Jasper, voor al je naspeuringen. Jij maakt ook meteen een nieuwe start met een verhaal over hoe in 1946 de hernieuwde Vrijheid leidde tot het idee voor een Vereeniging van Kustzeilers. Een Drietand met zulke verhalen is de moeite waard, wellicht een aansporing voor nieuwe correspondenten en een beheerder voor ons beeldmateriaal, om zich te melden. In dit winterseizoen weer vele activiteiten, waarvan verslag: bezoek aan de Hydrografie in de Salentein een bevlogen echtpaar over de brik Aphrodite De Heerendag (waarover in 2015 meer). In dit nummer nieuws over een nieuwe Afsluitdijk en Windmolenparken ongelukken (MAIB) en Roeiend rond de Wereld Nieuwe Zeezeiltochten aangekondigd Verhalen over droogvallen op het wad (Eilanderbalg) en een relaxed paradijsje: de Scillies, Afbeeldingen van de kust van Mön (Kustbaken) en de grimmige Westkaap (Joke) om weg te dromen naar een nieuw seizoen. Maar vóór die tijd: brengen we een toast uit op het Nieuwe Jaar, op de Rotterdam, ons clubschip? gaan we op cursus voor digitale navigatie en het bedienen van onze marifoon (DSC) halen de kinken uit onze vallen (Tips & Tricks) en onderhouden ons onderwaterschip (Greetje) PETER SCHOTMAN

24 mei Lambertustocht

Kopij voor Drietand 1-2015 uiterlijk 2 januari aanleveren bij [email protected]

20 juni Driehoek Noordzee Challenge

Teksten uitsluitend aanleveren in Word en beeldmateriaal in jpg of PDF met minimale

28 augustus Delta Lloyd 24 Uurs Zeilrace

bestandsgrootte van 500 kB

19 september Ankerbol 26 september Veiligheidsdag

Website-materiaal sturen naar Joep Dirkx of Jan Kolthof, [email protected]

Coverfoto: Frans van der Ouderaa, boegbeeld in museum Abbey Gardens op Tresco, Isles of Scilly

7 oktober Najaarstocht Rotterdam

december 2014

D E

D R I E TA N D

Van de Bestuurstafel

2

Van de Bestuurstafel G

rote Pier ligt in de winterberging, we kijken terug op een prima verlopen vaarseizoen. Met voor ons als hoogtepunt deze zomer een fantastisch evenement in Newcastle waar onze vereniging zich van haar beste kant heeft laten zien. Nu breekt te tijd aan om te klussen en plannen te maken voor het volgende seizoen. In de Algemene Vergadering van 2015 zullen 3 bestuursleden, inclusief de Voorzitter, reglementair aftreden. Zij hebben allen een 2e termijn gediend en zijn derhalve niet herkiesbaar. In de bestuursvergadering van oktober jl. zijn mogelijke voordrachten vanuit het bestuur besproken. We zijn alert op maatschappelijke ontwikkelingen. Diverse instanties melden dat jachthavens minder vol zijn dan voorheen, wachtlijsten bij watersport verenigingen verdampen en het bezit van een eigen boot onder meer door de vergrijzing aan het afnemen is. Deze ontwikkelingen zullen ons als vereniging mogelijk ook raken. Reden genoeg voor het bestuur om onze eigen beleidsvisie ‘Beeld van de

Peter Bartelts commissaris

toekomst’ nog eens extra onder de loep te nemen en te anticiperen op deze ontwikkelingen. Het bestuur streeft ernaar om in 2015 een goed beeld van de toekomst opgesteld te hebben, waarmee we onze visie in samenspraak met u om kunnen zetten in concreet beleid. Over vergrijzing gesproken, Robin Knox-Johnston, 75 jaar oud, is afgelopen maand gestart met de Route de Rhum, een Solo Trans-Atlantische Race in een open 60 genaamd Grey Power. Wat een zeilcarrière heeft die man en wat een respect dwingt die man bij velen af, om op deze leeftijd nog mee te doen aan een dergelijke fysiek zware solo zeilrace! Fantastisch!

Plannen voor 2015 zijn er binnen de vereniging al te over. In november heeft het bestuur met de voorzitters van alle commissies de plannen voor 2015 gedeeld en afgestemd. Dankzij de inzet van alle vrijwilligers uit die commissies kunt u, als lid, in 2015 weer een aantrekkelijke verenigingsagenda tegemoet zien, een mooie Drietand en Jaarboek op de deurmat verwachten en gebruik maken van een uitstekende verenigingssite. Daarnaast is het tijdens deze donkere winteravonden een goed idee om eens een boek uit onze zeer uitgebreide verenigingsbibliotheek te lenen. Wij hopen dat u actief deelneemt aan deze activiteiten. Dat is immers het mooiste compliment voor de organisatoren. Houdt dus de Drietand in de gaten of bezoek de site voor een overzicht van de activiteiten. Het bestuur wenst u mooie feestdagen en hoopt u in groten getale te ontmoeten op de s.s. Rotterdam tijdens de Nieuwjaarsreceptie op 17 januari 2015. Tot dan! Peter Bartelts

west kaap echt grimmig staan de steile ruige rotsen berucht is deze plek waarover zoveel wordt verteld waar harde wind de stroom en golven botsen met uitgesleten gaten door het schuimende geweld

D E

D R I E TA N D

december 2014


2014 - 2

DRIeTAND

Miles4Justice Van Whitby tot Oban

DRIETAND

DRIETAND

Gierzwaluw rond de wereld

3

50e Delta Lloyd 24 Uurs Zeilrace Newcastle Achthonderd kilo zeegras De woestijn van Anholt


Een Drietand voor en door Kustzeilers

2014 - 4

Waar zijn de correspondenten? Onze trouwe lezers zal het niet zijn ontgaan dat redactie, vaste medewerkers en vormgever de Drietand de afgelopen jaren hebben weten te vernieuwen. Voor de verslaggeving van activiteiten heeft de redactie afspraken met de organiserende commissies. De redactie vult dat aan met enkele vaste rubrieken en Kort Nieuws. Vindt u het leuk om bij te dragen aan het werk van de redactie, neem dan contact op met een van de redactieleden. Daarnaast zijn de Veiligheids- en Technische commissie uitgenodigd kennis op hun gebied in te brengen. Egenolf van Stein Callenfels kan daarbij assistentie van kundige en geïnteresseerde leden

18

Kustzeilers de Wereld Rond. U kunt alles binnenkort nog eens nalezen op de website. Jasper Bruinsma is inmiddels begonnen aan een nieuwe rubriek Uit de doos van baron van Hoëvell, de oprichter van de Vereeniging (zie pag. 15). Kent u oude verhalen uit de Vereeniging, neem dan contact op met Jasper (jbksweag@ kpnplanet.nl) of met ons.

gebruiken. Neem daarover contact met hem op. [email protected] Een verenigingsorgaan is afhankelijk van de inbreng van de leden. Regelmatig komt u dezelfde namen tegen in de Drietand. Waar blijven de andere leden? Heeft u een favoriete zeilbestemming? Deel uw enthousiasme in de rubriek Mijn favoriete in 500 woorden en vooral wat goede foto’s. Misschien vormt uw reisverslag een aanleiding en vindt u het leuk als een van uw foto’s op de cover komt? Ook voor dit alles geldt, zoek even contact met een van de redactieleden.

De redactie Onze Emailadressen staan op pag. 36. 

Na een aantal seizoenen komt met dit nummer een einde aan de rubriek

19

MIJN FAVORIETE

MIJN FAVORIETE

Verwaaid op Villa Kaartuitsnede van het gebied rondom het eiland Villa met ingetekende vaarroute.

De zee ten zuiden van Villa met op de voorgrond het botenhuisje met drijvende steiger waaraan Bellefleur afgemeerd ligt.

Willemien en Hans

Onstuimige zee rondom Villa.

H A N S E N W IL L E M IE N WA L L IN G A

cirkel waar de winterse nachten erg lang zijn. De toren bleef tot 1859 kolengestookt en was daarmee in Noorwegen het langst als kolengestookte vuurtoren in bedrijf. Er waren drie vuurtorenwachters aangesteld, die met hun gezinnen op het eilandje woonden. Ze hadden er alle drie een boerderijtje om zo goed mogelijk in de dagelijkse levensbehoeften te voorzien en de paarden te verzorgen.

ken een windtunnel, aansluitend op een verticale cilinder, die eindigde onder het vuur. Tussen de windvangen en de cilinder waren kleppen aangebracht, waarmee de luchtstroom geregeld kon worden. Via een open klep aan de windzijde werd het vuur aangeblazen. De kolen werden uiteraard per schip aangevoerd, vervolgens overgezet op kleine sloepen en dan op wagens en sleden met paardenkracht naar de vuurtoren getransporteerd. Dan moesten ze nog opgetakeld worden naar het platform rond de vuurplaats. Van 1859 tot 1890 werd het vuur gestookt op olie. Bij de ontmanteling zijn de spiegels en lenzen verhuisd naar de 16 zm noordelijker gesitueerde Nordøyan vuurtoren. De vuurtoren was helaas niet van binnen

H

et toeval kan je op interessante historische plaatsen brengen. Op de terugweg van de Lofoten zoeken we aan de zuidwestkant van de Foldafjord een oppertje om een paar dagen met buiige harde ZW wind te laten passeren. De vaargidsen vermelden een aanlegkade en een drijvende steiger op het eilandje Villa, dat ruim een vierkante kilometer groot is. We vinden een goede plek aan het drijvende steigertje, dat met ons jacht geheel gevuld is. Het rotseilandje heeft een interessante flora en op een van de toppen staat een oude vuurtoren, die onze nieuwsgierigheid wekt. Bij de wandeling over de rotsen ontmoeten we een dame die haar hond uitlaat. Het blijkt de achterkleindochter van de laatste vuurtorenwachter. Ze logeert met haar gezin bij haar vader, die het voorouderlijk huis op het eilandje als vakantieverblijf heeft. Ze noemt het ‘de boerderij’. De volgende dag ontmoeten we ook haar vader. We krijgen de geschiedenis van de vuurtoren uit zijn mond. De 15m hoge vuurtoren staat op het hoogste punt van het eilandje op 20m boven zeeniveau. Hij werd in 1839 in gebruik genomen en was een van de zes kolengestookte vuurtorens in Noorwegen en de eerste ten noorden van de Trondheimfjord. De toren staat in de gemeente Flatanger, 120 zm ten zuiden van de poolD E

D R IETAND

MEI 2014

Doorsnedetekening van de oorspronkelijke vuurtoren.

Het kolenvuur werd boven in de toren gestookt op een manier die te vergelijken is met het vuur van een smidse. Rond het vuur stonden spiegels waarmee het baken een vast segmenten licht was. Om het vuur aan te blazen had de zeskantige toren beneden op elk van de zes vlak-

te bezichtigen wegens restauratie (door vrijwilligers). Sinds 1960 heeft het eiland geen permanente bewoners meer. In 1976 heeft een stichting ‘Vrienden van de Villa vuurtoren’ zich ontfermd over het onderhoud en in stand houden van de vuurtoren, het dichtstbij gelegen vuurtorenwachtershuis en een botenhuis. Het vuurtorenwachtershuis van de stichting wordt verbouwd om later als vakantiehuis verhuurd te kunnen worden. Het liggeld aan de steiger is een donatie aan de stichting.  www.lighthousesofnorway.com/villalighthouse-on-the-folda-sea/

KORT NIEUWS JASPER BRUINSMA

Op de bodem van de haven

De vuurtoren van Villa met links de kleinzoon van de laatste vuurtorenwachter.

In ‘Yacht’ stond een artikel over baggerwerkzaamheden in de jachthaven van Heiligenhafen. Bij iedereen is wel eens iets overboord gevallen dat niet meer boven water is gekomen, maar hoe komt een complete bolderwagen midden in de haven? Hoe winkelwagens er terechtkomen, laat zich makkelijk raden en ook de fiets die altijd bij de havenmeester stond,

zal slachtoffer zijn geweest van hooliganisme, maar wat moet een gehandicapte zonder krukken? Gemeld worden verder: buitenboordmotoren, vouwfietsen, autobanden, friteuses, grilapparaten, veel batterijen, brillen, portemonnees, sleutelbossen, messen, veel gereedschap, veel flessen, ook volledig gevulde boodschappentassen. Een leuk plaatje bij het artikel is dat van een gekookt ei, dat toen het boven water kwam implodeerde. In het artikel wordt vermeld hoe onvoor-

stelbaar lang zaken in zout water in stand blijven voor ze volledig opgelost zijn: een krant 6 weken, katoen 5 maanden, wollen sokken 5 jaar, plastic zakken 20 jaar, aluminium blikken 200 jaar, plastic flessen 450 jaar en hengelsnoeren zelfs 600 jaar. Veel zaken die op de bodem liggen, zullen daar nog liggen als de eigenaren “schön längst im Nirwana sind”. Een instructief artikel, dat te denken geeft voor het geval er iets over boord valt.

MEI 2014

DE

DR IE TA N D

december 2014

D E

D R I E TA N D

4

Aphrodite,

liefde voor zeilen en gevoel voor schoonheid I neke Be rke l

O

p de eerste Salenteinavond van dit seizoen vertelt Aent Kingma ons over zijn ervaringen met de bouw en het charteren van zijn brik de Aphrodite. Een klassiek schip dat geheel nieuw is gebouwd naar de eisen van de moderne passagiersvaart. Het schippersbloed zit hem in de genen: zijn grootvader was beroepsschipper en zijn vader was

watersporter. Als 17-jarige mocht hij al alleen met de motorzeeschouw van zijn vader op pad. Daar is toen zijn voorliefde voor manoeuvreren begonnen. Op 23-jarige leeftijd kocht hij een vrachtschip/klipper om op te wonen, de Jitske Cornelia, genoemd naar zijn beide overleden ouders. In de daarop volgende

jaren zijn Aent en later ook Ellen druk bezig om geld te verdienen om hun boot om te toveren tot een mooi zeilschip. De zeeschouw functioneert daarvoor regelmatig als peilschip voor Rijkswaterstaat. Het gezin was inmiddels uitgebreid met vier kinderen, maar dat stond het charteren met het fraaie zeilschip Jitske Cornelia niet in de weg. Toen al begon bij Aent het idee post te vatten om een groter, klassiek dwars getuigd zeilschip te bouwen. Alleen…de liefde voor een houten schip ontbrak volledig. De bouw van de replica van het VOC-schip Prins Willem toonde hem echter aan dat het bouwen in staal met een ‘houtlook’ goed mogelijk was. En zo werden de plannen steeds concreter. Het moest een dwars getuigd schip zijn en daarvoor heeft Aent zich verdiept in de boeken en heeft hij veel modellen in het Scheepvaartmuseum bekeken. De lengte van het schip werd, heel praktisch, bepaald door de lengte

salentein

5 van de oever die bij hun huis in Stavoren hoort: 25 meter. Verder wilde hij veel ruimte, want het moest een charterschip worden met veel comfort, dus werd het een breed schip: 6,6 meter. Martin Bekebrede maakte daarvoor een ontwerp van een brik, dat door scheepsbouwer De Vries in Lemmer tot realiteit werd gebracht. Na de kiellegging is het schip in slechts elf maanden afgebouwd! Het tuigplan is gebaseerd op zoals dat rond 1850 gangbaar was. De fraaie inrichting heeft een jaren twintig uitstraling. Voor al die zeilen is heel wat touwwerk nodig, in totaal 3,5 kilometer! De dwarszeilen kunnen met behulp van gordingen vanaf het dek worden gezet en gestreken, zodat niemand de ra’s op hoeft. Het zeilen met een dergelijk schip lijkt niet op hoe wij dat gewend zijn op onze jachten. Hoog aan de wind varen is er niet bij, 78 graden is wel het maximum, daarboven gaat de motor bij. Om overstag te gaan door de zeilen te brassen, is wel tien minuten voorbereiding nodig en de hele manoeuvre duurt een half uur. Eén foutje met een zeil kan tot een behoorlijke vertraging leiden. Gijpen (halzen) is dan wat minder kritisch.

Aent en Ellen streven een hoog niveau van comfort en veiligheid na. Hun doelgroep wordt niet meer gevormd door gezag vergende jeugdgroepen, zoals in de tijd van de Jitske Cornelia, maar door bedrijven en de op comfort gestelde particulieren. Voor hen zijn in het seizoen, dat van april tot oktober duurt, aan boord acht tweepersoonshutten met douche en toilet beschikbaar. Het schip kwam in 1994 in de vaart. In de eerste jaren waren zij lid van de Coöperatieve vereniging Lemmer/Stavoren zeilvloot, maar dat leidde tot onvoldoende bezetting van het schip. Sinds zij zelfstandig klanten werven, dikwijls gewoon bij aankomst aan de kade, gaat het hun voor de wind. Zij maken onder meer reizen naar Duitsland en Scandinavië, maar zij zijn in voor- en naseizoen ook in Nederland te vinden. De Aphrodite wordt aangemerkt als een koopvaardijschip en moet dan ook aan alle eisen die voor een dergelijk schip

gelden, voldoen. Aent is daar niet heel gelukkig mee en al helemaal niet als blijkt dat de autoriteiten van verschillende landen de regelgeving anders interpreteren. Hij trakteert de zaal op een lange opsomming van alle inspecties en certificaten die nodig zijn om te kunnen varen. Het kost hem allemaal veel tijd. Aan het echte zeilen besteedt hij slechts 5% van zijn tijd. Hoe blij zijn wij dat die verhouding bij onze schepen heel anders ligt! Ten slotte de naam. Voor hun internationale klantenkring was de naam van hun vorige schip niet uit te spreken. De Aphrodite ontleent haar naam aan de Griekse godin van de liefde en de schoonheid. Liefde voor zeilen en gevoel voor schoonheid vormen de uitstraling die met de Aphrodite wordt aangeboden. De aanwezigen kunnen dat na de lezing zeker beamen. 

december 2014

D E

D R I E TA N D

6

Het Journaal van Joannes Veltkamp (1759-1764) Peter Schotman

Conservator Diederick Wildeman stelde, refererend aan de tijd tussen 1600 en 1800, dat in die tijd niemand voor zijn plezier reisde. Een groot verschil met nu. Dat blijkt wel uit de verschillende Journaals van de collectie die recentelijk opnieuw zijn uitgegeven. Professor Joost Schokkenbroek illustreerde een en ander aan de hand van het leven van Willem Pieter van der Does, kunstenaar, walvisjager en reiziger, die als kabelgast op een fabrieksschip in de walvisvaart werkte. De walvistraan werd geleverd aan Lever Brothers, het latere Unilever, o.a. voor de productie van Sunlight zeep.

Het Journaal van Joannes Veltkamp (1759-1764) Een scheepschirurgijn in dienst van de Admiraliteit van Amsterdam Door Rosanne Baars ‘hertaald’ uit het oorspronkelijke Journaal, paperback, 160 p. ISBN 9789462580510, Wbooks, Zwolle, €22,95 I.s.m. het Scheepvaartmuseum, Amsterdam http://wbooks.com/het-journaal-van-joannesveltkamp-1759-1764.html.

J

aarlijks verschijnt van het Scheepvaartmuseum een wetenschappelijke studie over een deel van de collectie in de vorm van een Jaarboek voor de Leden. Ik kan u aanraden ook lid te worden. Nu Jasper Bruinsma verstek liet gaan, kwam ik weinig Kustzeilers tegen. Het boek werd gepresenteerd op een symposium over Reisjournalistiek, vroeger en nu. Voor het nu was Pancras Dijk, redacteur van National Geographic Magazine, uitgenodigd. Een blad met een groot lezerspubliek moet zich steeds afvragen welke impact reportages over een bepaalde streek zullen hebben voor mens en milieu daar. Of er na publicatie nog iets overblijft van de beschreven toestand. D E

D R I E TA N D

december 2014

Op het symposium werd Het Journaal van Joannes Veltkamp (1759-1764) gepresenteerd. Deze Joannes Veltkamp leefde van 1713 tot 1818 en was een erudiet mens en scheepschirurgijn. Hij hield een handgeschreven Journaal bij, verlucht met eigen tekeningen. Hij verhaalt bijvoorbeeld hoe hij bij een muiterij op de Nijenburg, als chirurgijn moest assisteren bij het uitvoeren van straffen als kielhalen en van de ra vallen…. Vier reizen maakte hij op de oorlogsschepen Glinthorst en Zeepaard naar de Middellandse Zee en de Carib. Naast alle verhalen over het miserabele leven van de zeeman in de 18e eeuw, de zware omstandigheden, ziektes en kadaverdiscipline,

gaf hij echter ook een tegengeluid. Hij beschrijft in een anekdotische stijl, vol grappen, de mooie vrouwen van Livorno en de lekkere wijn van Madeira en illustreert dat met 31 gekleurde tekeningen. Chirurgijns kwamen vaker dan artsen aan het lichaam van een zieke; ze zaagden, knipten, sneden en verbonden en waren daarnaast barbier, omdat ze toch al over het gereedschap daarvoor beschikten. Naast zijn Journaal schreef Joannes ook medische boeken, o.a. “over de juiste manier van amputeren” en “het gebruik van beugels om bloedvaten te kunnen afknellen”. Hij pleitte ervoor, dat op ieder oorlogsschip met 50 kanonnen minstens 25 beugels aanwezig dienden te zijn om doodbloeden tijdens de gevechten te voorkomen. Het bekende krommes zag hij echter liever in handen van een boomsnoeier dan van “een heelmeester, die daar mede in het levendige en zachte menschenvlees zal werken”. Zijn Journaal is doortrokken van de voortdurende dreigingen op zee, zoals de Barbarijse kapers van de Dey van Algiers, die hoge bedragen vroeg voor het vrijkopen van christenslaven. De boeiende verhalen van het hertaalde Journaal, verlucht met tekeningen en platen, kunnen u op luchtige manier terugvoeren naar de zeevaart in de 18e eeuw. Aanbevolen dus. 

Historie van Barbaryen en des zelfs zee-rovers, 1684, Ets van Jan Luyken

Verslag bezoek Hydrografische dienst Fred Flipsen

V

oorzien van een pasje, dolend over het terrein van de Frederik kazerne, was het prettig opgevangen te worden door twee goed geluimde leden van de Evenementencommissie. Met prachtig weer en Scheveningen in zicht was het andermaal moeilijk de neiging tot spijbelen te onderdrukken. Toch waren veertig Kustzeilers present om nader kennis te maken met de Dienst der Hydrografie. Het nieuwe hoofd van de dienst, de kapitein ter zee Marc v.d. Donck, vertelde dat wij in het kader van het SOLAS (Safety Of Life At Sea) verdrag ons verplicht hebben de kustwateren in kaart te brengen ten behoeve van de professionele en recreatieve scheepvaart. Behalve door een tweetal schepen van de eigen dienst worden de gegevens al dan niet verplicht ingebracht door een ieder die activiteiten op zee ontplooit. Voor de binnenwateren is Rijkswaterstaat verantwoordelijk. Daarmee moet afgestemd worden en met de naaste buren. Het beheren, koppelen, prioriteren, verversen en schrappen van gegevens is een heel karwei dat, u raadt het al, met minder mensen gedaan moet worden. Zoals wij eigenlijk al gemerkt hebben, heeft het geen zin meer telkens in het voorjaar de distributeur te vragen wanneer de nieuwe kaart komt. De nieuwe kaart komt wanneer dat op basis van het aantal veranderingen per tijdvak door de dienst nodig en nuttig wordt geacht. De kaart kan actueel gehouden worden met de berichten aan zeevarenden, die elke donderdag op de website gratis ter beschikking worden gesteld. Als je kaartnummer en datum van uitgifte weet en weet wat je wel en niet belangrijk vindt, kun je de berichten ook terugzoeken. Grotere wijzigingen kunnen als kaartdeel worden uitgeprint en eventueel ingeplakt. Desgevraagd wordt gezegd dat veranderingen zo nodig snel kunnen worden uitgevoerd. De aankondiging kan desnoods per VHF en Navtex direct worden gedaan.

Behalve de gewone berichten zijn er n m nog de P(reliminary) en de T(emporary) berichten. Als voorbeeld wordt ons een lijvige lijst ter hand gesteld van deze berichten per 31 oktober. Indrukwekkend! Wij zijn maar een kleine speler, maar toch belangrijk (SOLAS). De berichten kunnen ook gebruikt worden om te controleren of een gekochte kaart wel bijgewerkt is. Bijwerken voor aflevering aan de distributeur wordt ons gedemonstreerd. ”Pas op je hoofd!” roept mijn buurman, als de pennenbalk van de enorme plotter met een reuzenzwaai de onderrand van de kaart opzoekt om daar in minuscule lettertjes de datum te noteren. Binnenkort wordt de plotter vervangen door printers, waardoor de kaart ‘on demand’ gecorrigeerd en wel vervaardigd kan worden. Natuurlijk komt ook de ENC (electronic naval chart) ter sprake. Voordeel van deze vectorkaarten is dat je er door in- en uitzoomen heel veel informatie op kwijt kunt, die een gewone kaart zou verrommelen. Het upgraden van zo’n kaart doet de gebruiker met een druk op de knop. Graag willen we goedkope, liefst gratis ENC’s, maar daar gaat de dienst niet over.

De kapitein ter zee naast Anne-Marie van IJsseldijk

De wijziging van de scheepvaartroutes voor de Nederlandse kust in 2014 krijgt veel aandacht en de onder deze tekst afgedrukte IMO-kaart, die hierbij als uitgangspunt diende, is zeer illustratief. Een onuitwisbare indruk maakte de dienst tijdens de demo’s en de borrel. Meerdere hydrografen blijken ook met ons soort bootjes te varen. Al met al een instructieve dag. Dank aan de dienst en aan de Evenementencommissie. Nu maar hopen dat de preciezen nog tijd vinden om te varen en dat de rekkelijken niets beroeren. Op www.kustzeilers.nl (Leden/Evenementen/Terugblik) staan de twee Powerpoint Presentaties van deze middag. 

De wijzigingen worden ingetekend, dit seizoen voor het laatst december 2014

D E

D R I E TA N D

7

WATERSPORTWINKEL SCHEEPSMOTOREN VERKOOP & SERVICE

KWALITEIT MET INGEBOUWDE ERVARING AFSPRAAK = AFSPRAAK

NU OOK SERVICE EN REPARATIE VOOR ALLE OUTBOARD MERKEN Visserseiland 224-1621 AA Hoorn

Met onze Boston Whaler redden wij U & Uw boot uit de nood

06-53842970 0229-216046

PMS DONKERBLAUW 288, ROOD 032

SINDS 1850 LEVEN WE VAN DE WIND PMS DIAPOSITIEF, LETTERS WIT

Makkum, 0515 231 738 www.uk-devriessails.nl, [email protected] Enkhuizen, Lelystad, Zierikzee

CMYK DONKERLBAUW: 100% CYAAN, 80% MAGENTA, 0% YELLOW, 30% ZWART, ROOD: 100% YELLOW, 80% MAGENTA

CMYK DIAP

D E

D R I E TA N D

december 2014 ZWW, LETTER 100% ZWART, POMPEBLED 65% ZWART

Jasper Bruinsma

Sont-tolregisters gedigitaliseerd In het ‘Dansk Statens Rigsarkivet’ in Kopenhagen liggen de Sont-tolregisters met de gegevens van 1,8 miljoen schepen die tussen 1497 en 1857 de Sont passeerden en aan de Deense koning tol betaalden. De koning had daarvoor in kasteel Kronborg een speciale kamer, van waaruit hij ieder schip kon observeren en kon vaststellen of ze wel eerbiedig hun fok streken als groet aan Zijne Majesteit. De helft van deze schepen voeren onder Nederlandse vlag en de helft daar weer van was afkomstig uit Friesland. Sinds 2008 werken vrijwilligers van de Universiteit van Groningen en van het

Frysk Histoarisk en Letterkundich Sintrum ‘Tresoar’ in Leeuwarden aan de digitalisering van de Sont-tolregisters. De Leeuwarder Courant meldde dat de digitalisering van de gegevens van 1634 tot 1857 gereed is. In de registers staan van elke tolbetaling hoeveel betaald werd en door wie, wat de herkomst van het schip en de bestemming ervan waren en waar de lading uit bestond. Er waren ook verrassingen. Zo bleek dat Auke Wybesz uit Hindeloopen in 1703 niet als eerste buitenlandse schipper de Neva opzeilde naar St Petersburg, maar de Terschellinger Jan Hillebrantz. Auke Wybesz had ook Hindeloopen niet als woonplaats, maar Workum. www.tresoar.nl/sonttolregistersf. 

MAIB Het septembernummer van ‘Cruising’ bevat een artikel over de MAIB, de Marine Accident Investigation Branche, een onderdeel van het Britse Ministerie van Transport dat onderzoeken doet naar ongevallen in de maritieme sector. Deze instantie is in 1989 opgericht na de ramp met de Herald of Free Enterprise, het schip dat kapseisde anderhalve minuut nadat het de haven van Zeebrugge had verlaten. Het onafhankelijke instituut opereert strikt vanuit het gezichtspunt van veiligheid en preventie. Er worden

geen schuldigen aangewezen en er kunnen geen claims worden ingediend op grond van de uitspraken van de MAIB. De onderzoeken betreffen ongevallen met vaartuigen van alle nationaliteiten in de Britse territoriale wateren en wereldwijd van vaartuigen onder Britse vlag. Ongevallen met recreatief gebruikte vaartuigen worden onderzocht als deze commercieel worden gebruikt, bijvoorbeeld als er een betaalde schipper aan boord is. Ongevallen met niet commerciële recreatievaartuigen worden onderzocht als er bijvoorbeeld sprake is van fouten in de constructie. Het werkterrein van de MAIB is hetzelfde als dat van het Duitse BSU. Onze vereniging profileert zich sinds geruime tijd op veiligheidsaspecten van het zeilen op zee. De sites van beide onderzoeksinstanties bieden regelmatig interessante informatie: www.maib.gov.uk; www.bsu.de 

Roeiend, zeilend en kite surfend rond de wereld Janice Jakait, een 37 jarige ‘IT Beraterin’, roeide in 90 dagen met een boot van iets meer dan 7m over de Atlantische oceaan, van Portimao in Portugal naar Barbados, een afstand van 3700 Nm. Ze wil nu zeilend van San Francisco naar Australië. Daarna wil ze kitesurfend over de Indische Oceaan. Na haar start had ze het in de scheepvaartroute naar Gibraltar erg moeilijk; er passeerden 300 schepen per dag, soms met snelheden tot 25 knopen en daar zat ze met een snelheid van 2 knopen tussen. Ze leed aan slaapgebrek en aan zeeziekte, waarvoor ze medicamenten innam die tot hallucinaties leidden. Ze werd de hele tocht door zeeziekte geplaagd. Ook de zon had haar erg gehinderd; zonnecrème werd vloeibaar door het zweten en liep brandend in haar ogen. Daarom vervelde ze voortdurend. Een bimini had ze niet; dat zou gezien kunnen worden als hulpzeil. Het roeien ervoer ze als inspannend: door de deining komt het soms tot ‘luchtslagen’, wat erg belastend is voor het lichaam. Een sigaret roken ontspande haar, maar haar sigarettenvoorraad was toereikend tot dag 62. Daarna rookte ze thee: “Je rookt wel, maar je geniet er niet van.”

Het uitgebreide interview in ‘Yacht 2014 no 18’ is een mengsel van verbazing en bewondering. De interviewer stelt: “Van goed zeemanschap zal in ieder geval niemand u verdenken.” Het commentaar van Janice: “Ik had alles onder controle, ik had AIS, kaartplotter, UKW aan boord; de communicatie met langskomende schepen werkte perfect, de bemanningen hielden uitkijk naar me, ze wensten me veel geluk en verklaarden me voor gek.” www.janice jakait.de  december 2014

D E

D R I E TA N D

kort nieuws

9

Kort Nieuws

10

kort nieuws

Kort Nieuws

‘Winterzeilen’ Ineke Berkel

Zoals bij menige kustzeiler het geval zal zijn, ligt onze boot inmiddels onder haar dektent op de wal en is de klussenlijst voor het najaar min of meer afgewerkt. We gaan weer over op het landprogramma van de Kustzeilers, lezen de watersporttijdschriften, plannen de volgende reis en dat is het dan, totdat de boot weer moet worden voorbereid voor de tewaterlating. Maar dit jaar is het anders. Ik zeil door deze winter, heel enthousiast, maar…. dan wel passief! Ik heb namelijk de ‘app’ van de Volvo Ocean Race 2014-2015 gedownload en geniet nu bijna dagelijks van de verslagen, foto’s en mooie video’s van de zeven identieke racemonsters. (LIFE AT THE EXTREME)

zeilen met een snelheid van 28 knopen door de Zuidelijke Oceaan, het gijpen op zo’n racer, etc. Navigatiebeslissingen worden dikwijls – achteraf – door schipper of navigator toegelicht. En zo is er nog heel veel meer te beleven via deze app. Op een kaart is de – elke drie uur bijgewerkte – positie van alle schepen te zien, met gegevens over de wind en de bootsnelheid. Ook is het algemene weerbeeld (wind en luchtdruk) daarbij in te voegen. Een dagelijkse blik op de kaart is verslavend; het Nederlandse team Brunel en het Zweedse vrouwenteam op de SCA volg ik op de voet. Als klap op de vuurpijl wordt via de app een live verslag gebracht van de In-Port Race die in elke etappeplaats plaatsvindt.

Het is ronduit spectaculair om deze schepen een korte upwind-downwind baan te zien varen. Het staat bol van de zeilwissels en dus van activiteit aan boord. Op veel schepen varen zeilers met Olympische ervaring die van wanten weten. De live weergave van de In-Port Race in Kaapstad was bloedstollend spannend en prachtig in beeld gebracht. De 3,5 minuut durende samenvatting staat op YouTube, maar veel leuker is het de opname van de hele, een uur durende race te bekijken. Nu niet meer via de app, maar wel via www.volvooceanrace.com te bekijken onder de titel Cape Town In-Port Race Replay. Gaat u nu ook ‘winterzeilen’? Ik wens u veel kijkplezier! 

Zo zag ik hoe op de Chinese deelnemer onderweg een roer werd vervangen, kreeg ik, met video’s toegelicht, informatie over de voorbereidingen op de race en het eten en leven aan boord. Ik zag beelden van het

E-magazine ‘de CLASSIC Zeiler’ Met ingang van het eerste nummer van 2015 is e-magazine ‘de Polyclassic Zeiler’ verbreed. Richtte de Polyclassic Zeiler zich op liefhebbers van klassieke polyester zeiljachten, de nieuwe versie is nu voor geïnteresseerden in zowel houten- stalen-, als polyester klassieke zeiljachten. De nieuwe titel luidt: de CLASSIC Zeiler. Op de voorpagina van het eerste nummer zijn de Starnakel en Salacia te bewonderen

D E

D R I E TA N D

december 2014

in Medemblik na afloop van de 50e Delta Lloyd 24Uurs van 2014. Starnakel won de 24Uurs ‘try out’ van 1950. Salacia won de eerste officiële 24Uurs in 1965. Het magazine wordt uitgegeven door OldSalt Watersportpublicaties en is te downloaden van www.oldsaltwatersport.nl Voor een gratis abonnement kan men zich opgeven bij [email protected] Abonnees van de Polyclassic Zeiler hoeven zich niet nogmaals te abonneren. 

Watersportblad met diepgang

de

classic Zeiler E-magazine voor liefhebbers van klassieke zeiljachten

www.oldsaltwatersport.nl

nr 12 jaargang 3 januari/februari 2015

Abonneer op

GRATIS

downloads bij info@ oldsaltwatersport.nl Met ingang van nr 12, januari/februari 2015 3e jaargang is e-magazine “de Polyclassic Zeiler” verbreed. Naast polyester, nu ook voor liefhebbers van houten, stalen, enz. klassieke zeiljachten. De nieuwe titel luidt:

de classic Zeiler

Starnakel en Salacia in Medemblik na afloop van de 50e Kustzeilers 24 Uurs van 2014. Starnakel won de 24 uurs “try out” van 1950. Salacia won de eerste officiële 24 uurs in 1965. Zie ook de geschiedenis van 65 jaar 24 uurs. Lees hier verder.......

Kinkloos strijken Mocht u ook een handigheidje, een technische tip of welke trick dan ook weten, die het leven van de zeiler veraangenaamt of de boot nog beter in de vaart houdt, maak uw medeleden daar dan deelgenoot van door uw tip of trick, liefst met afbeelding, naar de redactie van de Drietand te sturen. [email protected] 

Kleur van de zee Anky Woudstra

Ineke Berkel

Hebt u bij het strijken van het grootzeil ook wel eens dat het val niet door de stopper gaat, omdat er een kink in zit? Om het hijsen minder zwaar te maken, hebben wij afgelopen seizoen aan boord van de Pintail op het grootzeilval een vertraging aangebracht door middel van een blokje aan de top van het grootzeil. Het hijsen gaat nu licht, maar…..’elk voordeel heb z’n nadeel’. Bij het strijken loopt nu zo’n 30 meter vallijn door de stopper en u zult begrijpen dat dit meestal niet zo vlekke-

loos (kinkloos) verliep. Onze zeilmaker gaf ons gelukkig de tip om de vallijn niet, zoals we dat met meerlijnen doen, in een rondje op te schieten, maar in ‘achtlussen’. Zelf vind ik het makkelijk om de top van de acht in mijn linkerhand te houden en de onderkant van de acht om een daklier te leggen. Dan is de lijn zó opgeschoten. Sinds we in achtjes opschieten strijken we weer kinkloos. Ziet u komend seizoen dus een boot met in achtlussen opgeschoten lijnen, dan is dat geen teken van slordigheid maar van een welbewuste keuze!

Er is een app voor de kleur van de zee te downloaden op www.citclops.eu Door de app te gebruiken draag je bij aan het onderzoek van Marcel Wernand van het NIOZ, die via de kleur van zeeën en oceanen meer te weten wil komen over de relatie klimaat en de kleur van de zee. Op YouTube geeft de oceanograaf uitleg over het waarom én het hoe van het onderzoek. Dit maakt deel uit van het EU-project Citizens’ Observatory for Coast and Ocean Optical Monitoring. Met je mobieltje maak je een foto van de zee, dan verschijnt er een kleurenschaal waarmee je de kleur op de foto kunt vergelijken. Vervolgens verstuur je de foto met alle gegevens die de app verzamelt, zoals de tijd, de plek en de richting van de opname, en de kleur op de schaal, en alles komt meteen op de juiste plek in de database terecht. 

Werf in Denemarken Gilleleje (acryl op doek, 50x60 cm)

Er is een aantal dagen harde wind voorspeld en gelukkig vinden we achter in de haven een beschutte ligplaats. We liggen pal naast de kade waar houten vissersboten volgens het oude ambacht gebreeuwd en geschilderd worden. Een inspirerende sfeer om ons heen en al gauw zit ik met mijn schilderpenselen tussen de botenschilders en genieten we van elkaars werk. Verwaaidagen kunnen heel plezierig zijn. Greetje Dekker - Sluis Kaskelot www.greetje.com

december 2014

D E

D R I E TA N D

Tips & Tricks

TIPS & TRICKS

11

12

Mijn Favoriete

Isles of Scilly: relaxed paradijsje

St Agnes ankerbaai Frans van der Ouderaa

De Isles of Scilly liggen net over de horizon van Land’s End, het westelijkste puntje van Cornwall. Het is een handige stop-over voor de tocht van Cornwall naar Zuid-Ierland of Wales, maar meer nog zijn de eilandjes zelf een unieke vakantiebestemming: pittoreske ankerplaatsen, prachtig helder water, een mild klimaat, wildlife, magnifieke witte stranden en gezellige pubs en restaurantjes. Waar anders stap je uit je dinghy direct een beachrestaurant binnen?

Deze eiland archipel bestaat uit 5 bewoonde eilanden: St Mary’s, St Agnes, St Martin’s, Tresco en Bryher en nog eens zo’n 140 kleinere eilandjes en rotsen. Admiralty sailing folio 5603 omvat een aantal prima detailkaarten van deze archipel. De beste pilot is de ‘RCC pilotage foundation Isles of Scilly pilot’; er staan ook gedetailleerde pilotgegevens in Tom Cunliffe’s Shell Channel Pilot. Het hoofdeiland, St Mary’s, ligt ongeveer 60Nm van Falmouth en de Helford river of rond 35Nm van Newlyn en Penzance. Het is voor deze trips wel even zaak om de stroomatlas te raadplegen, met name voor de passage uit Falmouth langs Tresco gardens

Isles of Scilly

D E

D R I E TA N D

december 2014

de Lizard, waar wind tegen stroom echt onplezierig kan uitpakken. Behalve met hoog water aan de pier van St Mary’s voor het innemen van water of brandstof, is het ankeren geblazen: dus een goede dinghy is vereist. Op drie plaatsen zijn meerboeien beschikbaar, namelijk in St Mary’s pool, tussen Tresco en Bryher bij Hangman’s eiland en recentelijk ook in Port Cressa zuidelijk van Hugh Town. Onze favoriete ankerplaats is de adembenemende U-vormige baai tussen St Agnes en Gugh met een superb wit strand en een natuurlijke ‘causeway’ van zand, die beide

Mijn Favoriete

13 eilandjes verbindt. Deze ankerplaats is beschermd bij wind van west tot noordoost, maar is minder geschikt voor zuidelijke windrichtingen. St Agnes heeft een kleine agrarische gemeenschap. Je kunt er mooie wandelingen maken langs de grillige kust; het heeft ook een prachtige plantengroei. De ankerplaats van Port Cressa aan de zuidkant van St Mary’s heeft ook een lang strand en geeft bescherming in hetzelfde kwadrant. Hugh Town ligt direct noord van het strand. De belangrijkste ankerplaats is St Mary’s pool, noord van Hugh Town; hier ligt de RLNI lifeboat en arriveert dagelijks Scillonian II, de ferry. Er liggen zo’n 40 stevige meerboeien met kleurcode voor de verschillende scheepslengtes. De St Mary’s pool ankerplaats is open naar west en noordwest en met wind over kracht 4 Bft wordt het nogal knobbelig en wordt het tijd naar een alternatief uit te kijken. Hugh Town is ‘s zomers gezellig druk in de winkelstraatjes met zomerse kleding boetieks en pubs die op de ankerplaatsen uitkijken. Bij helder weer zijn de zonsondergangen spectaculair. Ook op St Mary’s kan men prachtige kustwandelingen maken. De passage tussen Bryher en Tresco wordt van St Mary’s pool bereikt door met hoogwater over de Tresco flats te varen. De populaire ankerplaats in New Grimsby Sound, bij Hangman Island en Cromwell Castle, is goed beschermd voor alle windrichtingen behalve als er noord in de wind zit. Er zijn ook hier meerboeien. Bryher aan het westen is een rotsig, ruig eiland, Tresco is daarentegen liefelijk met de prachtige, subtropische Abbey Gardens. Bezoek aan deze tuinen is een ‘must’. In de tuinen St Agnes

Tresco gardens

is er ook een leuk museum met houten boegbeelden van zeilschepen, die in dit gebied schipbreuk leden. Aan de oostkant van Tresco is ook een heel lang strand. Tenslotte is er voor een bezoek aan St Martin’s een geschikte diepwater ankerplaats aan de westkant van het eiland in Tean Sound. Een trip langs de western rocks is met rustig weer erg de moeite waard vanwege de grote kolonie zeehondjes en de talloze zeevogels. O.K. De natuur is prachtig, maar wat te doen als er slecht weer aankomt? Er zijn twee oplossingen: snel terug naar de havens van het vasteland, ofwel steeds die ankerplaats opzoeken die onder de omstandigheden bescherming biedt. Een belangrijke optie die in dit verband genoemd moet worden is Watermill Cove aan de oostkant van St Mary’s. Hier hebben

Tresco-Bryher ankerplaats

we een aantal jaren geleden zonder veel problemen met onze toenmalige 34 voeter op twee 10kg Bruce ankertjes een westerstorm uitgereden, met als enig ‘ongemak’ dat voor de proviandering in Hugh Town een wandeling van 45min nodig was. De genoemde ankerplaatsen zijn alle geschikt voor een diepgang van minstens 2m; voor schepen met weinig diepgang zijn er meer ankerplaatsen mogelijk. Kortom de Isles of Scilly zijn een nog ongekunsteld, relaxed paradijsje waar het weer in de zomer meestal heel aangenaam is en zelfs als er een enkele slechte dag aankomt, kun je ankerplaats hoppend ongemakkelijke deining vermijden. 

december 2014

D E

D R I E TA N D

De Gier Maritiem: Eén adres voor • refit • jachtservice • jachtstalling

Stalling Is uw winterstalling al geregeld?

Innoverend bedrijf Vakkundig personeel Onbezorgd vaarplezier

www.degiermaritiem.nl Volmolen 4 1601 ET Enkhuizen Telefoon 0228 325 812

Nieuwbouw

D E

D R I E TA N D

december 2014

Refit

Lift 100 ton

Spuiten / stralen

Jachtservice

Jachtstalling

15

De NVvK en de Vrijheid In 2015 is het 70 jaar geleden dat ons land werd bevrijd van de onderdrukking door een onmenselijk, racistisch regime. Op 4 mei herdenken we de offers die door burgers en militairen voor de bevrijding zijn gebracht en de slachtoffers van terreur en rassenwaan en op 5 mei vieren we de herwonnen vrijheid met feesten, vrijmarkten en optochten. In 2016 is het 70 jaar geleden dat de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers werd opgericht. De geboorte van onze vereniging heeft rechtstreeks te maken met de oorlog en de bevrijding. Gedurende vijf jaar waren aan de burgers van ons land de meest essentiële rechten ontnomen. Grote gebieden, zoals de duinen en havengebieden, waren ‘Sperrgebiet’ en mochten niet betreden worden. Ook het IJsselmeer, de Waddenzee en de kustwateren en later ook de plassen waren verboden gebied. Boten en motoren werden ‘gevorderd’ en naar Duitsland afgevoerd. De bezetter voerde de ‘Sperrzeit’ in, waardoor het verboden werd om ‘s avonds na zeven uur en soms voor straf na zes uur en ‘s nachts buitenshuis te verkeren of aan boord te overnachten. De bevrijding op 5 mei 1945 betekende dat deze beperkingen werden opgeheven. Men kon het water weer op, de zeilen hijsen en van de ruimte en de vrijheid genieten. Uit dit gevoel van herwonnen vrijheid is onze vereniging geboren. In de oorlog hadden Willem Baron van Hoëvell en Paul

Verstraten met elkaar afgesproken dat ze, als de gehate bezetters verjaagd zouden zijn en dat zou absoluut gebeuren, daar waren ze zeker van, een vereniging zouden oprichten van vrije zeilers, die met kleine schepen het grote water op wilden. De pretenties van de oprichters waren niet groot, het bevaren van IJsselmeer, Waddenzee en kustwateren was al heel wat; daarom werd het de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers. De naam dekt de lading allang niet meer, gezien al die leden die ver weg en zelfs rond de wereld zeilen. De oprichters waren voor het overgrote deel dertigers, vrij jong dus, maar voor de naam van de vereniging gebruikten ze de hun vertrouwde vooroorlogse spelling, waarmee ze een verbinding legden met hun eigen verleden en met de ‘sch’ en de dubbele ‘ee’ in de naam van de NVvK doen we het 70 jaar later nog altijd. Het was een Nederlandsche club, er konden alleen Nederlanders en Nederlandse ingezetenen lid worden; dat ooit een Duitser lid zou worden was voor de oprichters ondenkbaar. Toen de Australische ambassadeur in

Sperrgebiet

J a s p e r B r u i n sm a

Nederland zich aanmeldde als lid en later ambassadeur in Frankrijk werd, kon hij alleen hij de NVvK blijven als ‘buitengewoon’ lid. In de tijd van een Verenigd Europa kon deze beperking natuurlijk niet meer en is ze dan ook geschrapt uit de statuten. Wat de oprichters ook absoluut niet wilden, was dat er zich eventueel leden zouden aanmelden die ‘fout’ waren geweest in de oorlog, of op een ‘foute’ manier in en aan de oorlog geld hadden verdiend. Daarom werd er een geheime ballotage ingevoerd. Dit gebruik is al meer dan 20 jaar geleden afgeschaft, maar de NVvK heeft daardoor bij de buitenwacht – ten onrechte – nog altijd een zeker elitair imago. Het moest een vereniging van actieve zeilers worden, men moest zich voor het lidmaatschap kwalificeren door een flinke afstand op groot water te zeilen, want een sociëteitsclub, dat hadden de oprichters niet voor ogen en dat is tot op de dag van vandaag zo gebleven. Peter Schotman van onze onvolprezen Drietand bezorgde mij enkele weken geleden een doos, die zich in het archief van de vereniging bevond, met zaken uit de nalatenschap van onze oprichter Baron van Hoëvell. Mogelijk zijn daarin nog documenten te vinden uit de voorgeschiedenis van de Kustzeilersvereniging. We houden u in de komende nummers van de Drietand op de hoogte in de rubriek Uit de Doos van Baron van Höevell.  december 2014

D E

D R I E TA N D

kort nieuws

16

Kort Nieuws Anky Woudstra

Biobouwers dragen bij aan veiligheid Waddenkust Biobouwers zijn planten en dieren die hun omgeving beïnvloeden. Helmgras helpt mee duinen te bouwen, kwelderplanten vangen slib in en mosselen en oesters bouwen riffen en leggen sediment vast. Deze organismen kunnen helpen om de waterkeringen veiliger te maken. Vanwege de verwachte klimaatverandering en zeespiegelstijging heeft het Deltaprogramma Waddengebied gezocht naar nieuwe manieren om de kust veilig te houden. Er is op een rijtje gezet welke biobouwers er in de Waddenzee zijn en hoe deze op lange termijn kunnen bijdragen aan de waterveiligheid.

Zeehondensterfte op het Duitse wad

Tijdens stormen worden golven gedempt op ondieptes. Kwelders dragen daaraan bij, zelfs tijdens extreme stormen. Schelpdierbanken (mosselen en oesters) dempen vooral golven als het water minder hoog staat. Ook houden ze sediment vast binnen de Waddenzee, waardoor de platen opgehoogd worden, wat ook minder golfbelasting op de waterkeringen betekent. Het voordeel van de golfdemping is dat de keringen dan zelf minder hoog of stevig hoeven te zijn.

Herken de kustvogel, nieuwe veldgids Uit de samenwerking tussen twee verwoede vogelaars, de Deense natuurfotograaf Lars Gjel en vertaler/vormgever Ger Meesters ontstond een mooi boek dat onlangs bij Kosmos is uitgekomen. Met 'Herken de kustvogel' in de hand leer je via foto's en silhouetten in een oogopslag vogels herkennen die aan de kust of op zee voorkomen. D E

D R I E TA N D

december 2014

In oktober zijn er uitzonderlijk veel dode en ernstig zieke zeehonden aangetroffen in de Duitse Waddenzee. Op Helgoland, Amrum, Föhr en Sylt werden dagelijks dode dieren aangetroffen. In augustus werd op het Deense eiland Anholt (Oostzee) ook al een massale sterfte onder de zeehonden geconstateerd. Onderzoek heeft inmiddels uitgewezen dat een groot deel van de zee-

honden overleden is aan een longontsteking die veroorzaakt is door een griepvirus. Bij het onderzoek aan de Tierärztliche Hochschule Hannover in Büsum zijn naast het griepvirus ook streptokokken en longwormen aangetroffen. Het gaat deze keer echter niet om de ‘Canine Distemper’, de beruchte hondenziekte die in 2002 de dood veroorzaakte van 22.000 zeehonden en twee jaar daarvoor al 18.000.

Afspraak over betwist gebied Eems Op 24 oktober j.l. tekenden minister Koenders van BuZa en zijn Duitse collega Steinmeier een nieuw onderdeel van het Eems-Dollard verdrag. Het betreft de verdeling van het betwist gebied tussen 3 en 12 mijl uit de kust. De buren zijn het al jaren oneens over waar de grens loopt in de Eems. In 1960 werd een verdrag gesloten over hoe hiermee omgegaan moet worden. Bij de bouw van het Duitse windpark Riffgat kwam echter een nieuw probleem aan het licht: het verdrag uit 1960 gaat maar tot de drie mijlszone. Volgens Nederland ligt een deel van de windmolens van Riffgat op Nederlands grondgebied. De windmolenbouwer zou dan ook Nederlandse vergunningen nodig hebben. Om dit en andere problemen op te lossen, is nu ook voor de zone tussen de 3 en 12 mijl uit de kust afgesproken over welk deel van het betwiste gebied Duitsland gaat en over welk deel Nederland.

Een verstekeling op de Raspa

PROGRAMMA Zeezeilcommissie 2015 7 februari 2015 Informatiemiddag 20e Driehoek Noordzee Kom ook naar de informatiemiddag in Lelystad. Dan worden alle aspecten van de tocht toegelicht en is er ruime gelegenheid tot het stellen van vragen. U kunt zich al voorinschrijven voor deze informatiemiddag via de website. Er zijn geen kosten aan verbonden.

13 mei 2015 Hemelvaart in Lowestoft Zin in een dinertje met de Kustzeilers in Lowestoft? Navigeer op eigen gelegenheid of vaar gezellig mee op vanuit de Delta of IJmuiden. Vertrek woensdagavond. Diner vrijdagavond. Terug op zaterdag. Dit is een lekkere mijlenmaker als aftrap van het zeilseizoen en geschikt voor zowel de doorgewinterde Engelandvaarder, als de eerste oversteek.

24 mei 2015 Lambertustocht Eendaags rondje Texel en Vlieland en steeds stroom mee! Heeft u het heilige vuur om in een dag om deze eilanden te zeilen? De tocht combineert open zee met de uitdagingen van het wad en varen we samen met leden van de KMJC. Zolang het Molengat betond is en er voldoende water staat, bieden we deze uitdaging aan.

20 juni 2015 20e Driehoek Noordzee Challenge De 20e aflevering van de iconische Driehoek Noordzee Challenge start op 20 juni in Den Helder. Via Kirkwall (Orkneys) en Farsund in Noorwegen bent u in twee weken uit en thuis. Houd de Drietand, website en Facebook in de gaten.

19 sept 2015 Strijd om de Ankerbol Wanneer bent u voor het laatst onder zeil anker op gegaan? En dan zo snel mogelijk? Ga de uitdaging aan en doe mee met de Strijd om de Ankerbol. Een zeilwedstrijd voor kajuitjachten in drie starts op dezelfde dag. De Ankerbol biedt toer- èn wedstrijdzeilers volop mogelijkheden om zich uit te leven op het water bij Enkhuizen.

7 oktober 2015 Najaarstocht Rotterdam Bereikbaar vanuit noord en zuid. We verzamelen woensdagavond in Scheveningen en varen donderdagochtend de Maasmond in. In Rotterdam volgt een interessant programma, afgesloten door een diner met prachtig uitzicht over stad en rivier. Op zaterdag combineren we ons samenzijn met de Sluitingstocht in het Zuiden. Zondag vaart iedereen weer zijns weegs, afhankelijk van het weer buitenom of binnendoor.

Inschrijven voor alle evenementen vanaf januari op www.kustzeilers.nl december 2014

D E

D R I E TA N D

aankondigingen

17

Aankondigingen

18

Salenteinavond 21 februari 2015

De FLYER terug in Nederland Aanmelden U kunt zich aanmelden via de website www.kustzeilers.nl vóór 16 februari 2015. Aan deze avond kunnen maximaal 150 personen deelnemen. De kosten voor het diner bedragen €30,00 per persoon. Dit bedrag dient vooraf te worden overgemaakt op rekening NL62 INGB 0002 618098 t.n.v. Bureau NVvK te Zeist. Voor de drankjes kunt u ter plaatse bonnen kopen à €2,00 per stuk. Adres Salentein: Putterstraatweg 5, 3862 RA Nijkerk 

Het beroemde jacht Flyer van Cornelis (‘Conny’) van Rietschoten, waarmee hij de 2de Whitbread Round the Worldrace wist te winnen, is terug in Nederlandse handen. Onlangs heeft een Nederlandse Stichting het jacht aangekocht. Daarna is het in de oorspronkelijke staat hersteld en momenteel wordt ermee gevaren en worden belangrijke evenementen bezocht, zoals de start van de Volvo Ocean Race in Alicante, Spanje. Gerard Schootstra, de schipper van de Flyer, zal ons op deze Salenteinavond vertellen hoe de aankoop in Amerika verlopen is en hoe het schip is teruggebracht naar Nederland. Vervolgens hoe het weer in zijn oude glorie is gebracht door

de werf waar de Flyer ooit is gebouwd. Daarna neemt hij ons mee op de eerste reis onder zijn commando en zal hij iets vertellen over de toekomstplannen die de stichting heeft. We mogen ongetwijfeld uitzien naar een boeiende avond over een legendarisch zeiljacht. Het programma Er kan weer gezamenlijk vooraf worden gegeten in de Dorsmolen, waar ook de lezing gehouden wordt. U bent welkom vanaf 16.30 uur. Rond 17.00 uur gaan we aan tafel. De lezing begint om 20.00 uur. Voor diegenen die alleen naar de lezing komen zal de Dorsmolen geopend zijn vanaf 19.30 uur.

Schipper Gerard Schootstra, op Flyer, Alicante, 9 september

In verband met de Nieuwjaarsbijeenkomst op 17 januari komt de Salenteinavond van januari te vervallen.

Vermelding e-mail adressen in Jaarboek 2015 De uitkomsten van de enquête over het Jaarboek wijzen overwegend in de richting van ‘zo doorgaan’. Meer uitgebreid wordt hierover in een van de komende afleveringen van de Drietand gerapporteerd. Wel achtte een grote meerderheid van de respondenten het van belang dat e-mail adressen van de leden worden opgenomen in Hoofdstuk 10. Tot dusver

D E

D R I E TA N D

december 2014

was daarvan vooral i.v.m. overwegingen van privacy afgezien. Besloten is dat de e-mail adressen zullen worden opgenomen, en tevens de mobiele telefoonnummers en de MMSI-nummers. Behalve van diegenen die uitdrukkelijk voor 01-01-2015 aan het bureau van de vereniging hebben te kennen gegeven dat zij die vermelding niet willen.

Dus daarom hierbij de volgende oproep: Als u géén vermelding van uw e-mailadres in Hoofdstuk10 van het Jaarboek wenst, laat dat dan vóór 1 januari 2015 weten aan [email protected] De Jaarboekcommissie 

Gisteren deed ie het nog…… Wie overkomt het niet? Plotseling zit je om onverklaarbare reden zonder stroom. De motor wil niet meer starten, het toplicht niet branden en niemand schijnt je te horen op de marifoon. Tja, even die multimeter pakken. O,..…die zit nog in de doos. Zit er een gebruiksaanwijzing bij? En waar zit nu ook alweer die zekering? O help, die rotsen komen nu wel erg snel dichtbij.

dige circuits, zodat je begrijpt hoe het werkt • Zelf maken van goede krimp- en soldeerverbindingen voor het boordnet • Marifoon, radio, antennes en aarde; checken en repareren van aansluitingen hiervan (connectors) • Uitleg bliksembeveiliging en galvanische werking

Omdat voor velen van ons al dat elektrische spul nog steeds ‘terra incognita’ is, organiseert de Evenementencommissie ook in 2015 weer de workshop ‘Elektriciteit aan boord’. Deze workshop omvat twee zaterdagen en wordt verzorgd door Egenolf van Stein Callenfels en Kees Verruijt. Als leidraad gebruiken we het boek ‘Elektriciteit te water’ van Allistar Garrod en bewerkt door Jimmy Lengkeek.

De workshop zal met hoge mate van zelfwerkzaamheid worden gehouden; er worden hiervoor collectief onderdelen ter beschikking gesteld, welke in het inschrijfgeld zijn inbegrepen. Ook het boek ’Elektriciteit te water’ is inbegrepen. Daarnaast wordt aangeraden zelf een multimeter en een basisset elektrisch gereedschap aan te schaffen en mee te nemen. Hiervoor zal nog een lijst met aanbevelingen en bestelnummers worden opgesteld.

Aan de orde komen onder meer: • Basisprincipes: stroom, spanning, weerstand, vermogen • Onderdelen van het boordsysteem: accu, dynamo, laadsystemen, boordnet en stroomverdeling • Werken met de multimeter: het meten van spanning, stroom en weerstand, storing zoeken • Zelf maken en doormeten van eenvou-

Inschrijven via de website www.kustzeilers.nl Het maximale aantal deelnemers is 20. Bij minder dan 14 gaat de cursus niet door. Adres: Watersport Vereniging Lelystad, Houtribhaven 2, 8242 PC Lelystad Data: 31 januari en 14 februari 2015 van 10.00 – 16.00 uur Inschrijfgeld: €60,- p.p. incl. onderdelen, het boek ‘Elektriciteit te water’, kof-

fie/thee en lunches; over te maken op rekening NL62 INGB 0002618098 t.n.v. Bureau NVvK te Zeist. Inlichtingen bij Egenolf van Stein Callenfels 0313-844826 of [email protected] 

Cursus Digitaal Navigeren op 7 februari 2015 in Apeldoorn De cursus Digitaal Navigeren behandelt o.a. de gebruiksverschillen van plotter versus navigatie op de computer, het nieuwe standaard netwerk NMEA 2000 voor de dataverwerking tussen de verschillende instrumenten, zoals de plotter, c.q. computer, navigatie-instrumenten, GPS en stuurautomaat. De verschillende instrumenten en onderdelen als windgever en diepte/speed sensoren worden aan elkaar gekoppeld door middel van de zgn. Backbone. Hoe een Backbone wordt samengesteld wordt in een praktijkvoorbeeld aangegeven. Cursusleiders zijn Kees Verruijt en Gerard van der Ploeg. Inschrijven via de website www.kustzeilers.nl. Het maximale aantal deelnemers is 20. De cursus vindt plaats bij Holland Nautic, Schumanpark 95, 7336 AS Apeldoorn. Aanvangstijd 10.00 uur. De cursus eindigt rond 16.00 uur. Het inschrijfgeld bedraagt €35,00 per persoon, inclusief koffie/thee en lunch. Dit bedrag dient vooraf te worden overgemaakt op rekening NL62 INGB 0002 618098 t.n.v. Bureau NVvK te Zeist. december 2014

D E

D R I E TA N D

Aankondiging Aankondigingen

Workshop ‘Elektriciteit aan boord’ op 31 januari en 14 februari in Lelystad

19

Winterexpositie Marco Käller presenteert nieuwe motieven in schilderijen, sculpturen en drukken. Karakteristieke waterimpressies, pakkende regatta momenten, romantische beelden van de kust en dromerige wadden landschappen. Boeggolf. Tekening in conté, 90 x 45 cm.

Wij nodigen u van harte uit, onze winter winterexpositie te bezoeken en verheugen ons op uw komst!

Regatta. Olieverf op linnen, 150 x 75 cm.

Súderseewei 6B 8754GK (Holle Poarte) Makkum 0031 (0) 621851634 www.kaller.nl Adv Augustenborg2a

03-12-2010

13:41

Pagina 1

Een vaste vaste ligplaats ligplaats in Denemarken? Denemarken? Aan de Oostzee kust op het eiland Als, voorbij de grens van Duitsland, tussen Sonderborg en Dyvig naar SB tot het eind van de Alsfjord, vindt u een heerlijk beschutte jachthaven, vriendelijk en betrouwbaar, in een mooie groene omgeving: Augustenborg Yachthavn van vader en zoon Dahl 55.00 N 09.50 E. 216 ligplaatsen, dus niet te groot, twee restaurants en een klein, knus hotel, watersportwinkel en een onderhoudswerkplaats voor boot en motoren. Moderne bootlift tot 35 ton, drie loodsen, of de wal, voor winterberging. Prospectus op aanvraag. Kom voor bezichtiging zelf eens langs. Het vliegveld van Sonderborg ligt op 10 km afstand. Wij halen u af, ook in het weekend. Maar ook per auto is het slechts 650 km. Desgewenst sturen wij u een routebeschrijving. Of doe deze zomer onze haven eens aan!

Vanaf 2011 is Vanaf 2011 is er er een een nieuwe nieuwe verwarmde m22 verwarmdehal hal van van 1700 1700m voor voor winterberging winterberging in in gebruik. gebruik.

AUGUSTENBORG YACHTHAVN, Langdel AUGUSTENBORG Langdel 6 DK-6440 DK-6440 AUGUSTENBORG tel. +45 +45 74 47 15 62 fax. +45 +45 74 74 47 47 16 16 17 17 [email protected]

D E

D R I E TA N D

december 2014

www.augustenborg-yachthavn.dk

Anky Woudstra

Een nieuwe Afsluitdijk van pompen in het spuicomplex bij Den Oever. Omdat het extra water niet meer onder vrij verval hoeft te worden afgevoerd zijn ook de plannen voor verhoging van het waterpeil van het IJsselmeer van tafel. Dit betekent dat de dijken rondom het IJsselmeer niet grootschalig versterkt en aangepast hoeven te worden. Niet alleen geldelijke winst, maar ook landschappelijke.

Nu lig ik er achter. Na 20 jaar direct aan het ruime sop van de Europese kusten, heeft mijn Wilde Zwaan ligplaats gekozen achter De Dijk. Dat voelt toch anders; altijd eerst de horde van de sluis en dan pas een natuurlijke golfslag onder de kiel. En hoewel ik met plezier weer die prachtige oude stadjes aan het IJsselmeer aandoe, trekt de echte zee. Hoe anders moet het varen op de Zuiderzee zijn geweest. Ik zou het wel eens willen voelen. Mag die dam hier niet weg?

Dromen kan altijd. Toen duidelijk werd dat de Afsluitdijk een opknapbeurt nodig had, werkte ik plannen uit voor een veilige, maar ‘doorlaatbare’ dam. Het grappige is dat zo’n utopie veel in gang zet; tenslotte resulterend in een innovatieve vismigratierivier in het IJsselmeer. Gedurende de afgelopen jaren is er maatschappelijk veel beweging ontstaan rond de Afsluitdijk, omdat de spuicapaciteit binnenkort niet meer voldoende zal zijn en de achterliggende IJsselmeerkusten niet veilig genoeg. Dit heeft uiteindelijk geleid tot ‘De Nieuwe Afsluitdijk’, een overheidssamenwerking voor een integrale aanpak van de dijk.

Vismigratierivier

Op 28 mei 1932 splitste de Afsluitdijk definitief de Zuiderzee in IJsselmeer en Waddenzee. Het eeuwenoude natuurgebied met brakwater en de werking van eb en vloed ging verloren. Vissen stootten hun neus en de Waddenzee is nog steeds herstellend van de insnoering. De dam is wel indrukwekkend: 32 kilometer lang, 90 meter breed, 15.4 miljoen m³ keileem en klei, 23,5 miljoen m³ zand, 1.4 miljoen zuilen en stortstenen, 25 spuisluizen en 3 schutsluizen. Interessant is de ‘knik van Lorentz’ aan de Friese kant. Oorspronkelijk zou de dijk in een rechte lijn van Den Oever naar de Friese kust lopen, totdat professor Lorentz waarschuwde voor verzakking van de dijk met z’n zware sluiswerken in de veengronden voor Piaam. De Afsluitdijk heeft veiligheid gebracht en de inpolderingen zijn, op de Markerwaard na, gerealiseerd.

Voor de versterking van de dijk tegen aanvallen van de Waddenzee zijn door diverse spelers in het veld eindeloos veel plannen gemaakt. Utopisch of realistisch, uiteindelijk komen alle ideeën samen in ‘De Nieuwe Afsluitdijk’. Rijkswaterstaat besteedt in totaal € 830 miljoen aan versterking van de dijk en vergroting van de waterafvoer. Regionale projecten worden opgenomen in de Rijkswerkzaamheden, met een extra investering van € 82,5 miljoen: een vismigratierivier, een stromingsenergie democentrale, kweldervorming aan Waddenzee zijde, een opknapbeurt voor het Monument en wandelroutes en fietspaden aan de Waddenzeezijde. Verruiming van schutsluizen en bruggen bij Kornwerd tot 25 meter breedte wordt gecombineerd uitgevoerd met versterking van deze kunstwerken. En als klap op de vuurpijl: de Afsluitdijk wordt een ‘overslagbestendige dijk’; dus niet hoger en breder. Met dit alles is de dam niet weg, maar een stuk poreuzer dan in de eerste 80 jaar.

Nu belaagt de klimaatverandering de Afsluitdijk van beide kanten. Vanaf de Waddenzee krijgt de dijk te maken met zeespiegelrijzing en een grotere golfaanval. En vanaf het IJsselmeer komen hogere afvoeren van rivierwater op de dijk af. Heel lang heeft Rijkswaterstaat gedacht dit op te lossen met de aanleg van een ‘Extra Spui’ in de knik van Lorentz. Uiteindelijk is om kosteneffectiviteit gekozen voor de plaatsing december 2014

D E

D R I E TA N D

Lief voor Water

21


22

Jan Valstar met de Raspa de wereld rond

Onder de schepen die op 11 juli 1998 in IJmuiden starten voor de Race en Rally naar Lissabon bevinden zich drie Kustzeilers die na Lissabon verder zeilen voor een tocht rond de wereld in de ‘Round the World Rally’, onder wie Jan Valstar.

Round the World Rally Henri Engelaer, pas gestopt als scheepsbouwer, zeilt met een op zijn eigen werf gebouwde aluminium kotter met de toepasselijke naam Adios Labor, een ontwerp van Van der Stadt & Partners met de maten loa 13.50m, lwl 11.90m, br 4.30m, dpg 2.00m. Het schip is medio juni te water gelaten, maar van een echte proefvaart is het nog niet gekomen. De weersverwachtingen bij de start zijn slecht en de omstandigheden tijdens de race zijn zo abominabel, dat het merendeel van de deelnemers, onder wie velen met averij, afhaakt. Ook op Adios Labor blijken nog enkele onvolkomenheden, die in een Engelse haven worden opgelost. Na 24 uur wordt de tocht hervat en zonder problemen wordt Lissabon bereikt. Het schip is tijdens haar maidentrip goed D E

D R I E TA N D

december 2014

beproefd en zeilt zonder veel problemen in drie jaar met wisselende bemanningen rond de wereld. Kustzeiler John Smit is tijdens de ‘proefvaart’ aan boord en stapt in 1999 nog eens op in Tahiti. Hij heeft over zijn ervaringen enkele malen in de Drietand bericht, maar verder zijn er van de Adios Labor geen berichten ontvangen. Harry de Jong nam deel met Pieternella. Hij zeilde tijdens de wereldomzeiling onder de naam van zijn bedrijf, Correct Marine. Het schip was volgens de modernste inzichten voorzien van communicatieapparatuur en is voor de andere deelnemers van groot belang geweest voor het onderlinge contact. De Jong sloot zich later bij de Kustzeilers aan. Dat de Kustzeilers goed op de hoogte zijn Deelnemers Round the World Rally

gebleven van de wederwaardigheden van de Adios Labor en andere deelnemers, danken ze aan Jan Valstar, die deelnam met Raspa en in de loop van de jaren tweeëntwintig reisbrieven naar de Drietand zond.

De Raspa onderweg Raspa, een aluminium kotter, is een ontwerp van Dick Koopmans en in 1973 gebouwd bij Kesteloo in Brouwershaven, met de afmetingen loa 10.84m, lwl 8.40m br 3.23m dpg 2.03m. Jan Valstar (1939), van beroep wiskundeleraar VWO, is een zeer ervaren wedstrijdzeiler met o.a. driemaal deelname aan de Fastnet race. Bij de vorige races en rally’s naar het Iberisch schiereiland is hij in de

Jasp er B r u i ns ma

wedstrijddivisie in de prijzen gevallen. In deze race finisht hij na 12 dagen als enig schip in de IMS zonder schade en zonder ‘wanklank’, zoals terloops in de eerste reisbrief wordt vermeld. Deze eerste brief beschrijft de voorbereidingen. Voor de start van de tocht rond de wereld moet er heel wat gebeuren. “Ontslag nemen en krijgen, flat verhuren, financiën regelen, inenten, bemanning zoeken, de boot in orde maken. Dat laatste betekent o.a. een nieuwe motor laten inbouwen, die het overigens de eerste dag al laat afweten. Dat kostte een week en Volvo een claim. Verder alle huiddoorvoeren, afsluiters, ramen en luiken vervangen” en zo gaat de opsomming nog even door. “En dan ben je gestart, maar dat niet alleen, je bent ook voor drie jaar weg.”

Opstappers en een lifter Een prominente plaats in de reisbrieven van Jan Valstar wordt ingenomen door de beschrijving van de ervaringen met

de wisselende ‘bemanning’ op de Raspa. ‘Bemensing’ is misschien beter, want op sommige trajecten zijn het alleen mannen, maar er zijn ook stukken waar, behalve de schipper, alleen vrouwen aan boord zijn en gemengde crews komen ook voor. Een bont gezelschap stapt op en af, allerlei nationaliteiten wisselen elkaar af tijdens de drie jaar durende tocht. Jan Valstar blijkt in staat te zijn een goede sfeer te creëren en vast te houden en dat is geen geringe prestatie op een relatief klein schip als de Raspa. Haperingen zijn er zelden. Een jong bemanningslid stapt voor de oceaanoversteek in Las Palmas over op een luxueus charterjacht. Raspa was voor hem te klein en de bemanning te oud. “Jammer, want we konden het goed met elkaar vinden.” Maar Valstar vindt een vervanger met weliswaar weinig zeilervaring, ”maar onveranderlijk vrolijk en ijverig” en tijdens de oversteek wordt het ”een bruikbare zeiler”. Over een ander bemanningslid schrijft hij dat deze “in een maand verandert van een bleke, over-

Dolfijnen voor de kust van Bali

De Raspa na de start

Een lijntje met kale haak is voldoende. Onder: Kademuur Horta met Raspa en Adios Labor

Adios Labor december 2014

D E

D R I E TA N D


23


24

De Raspa in Frans-Polynesiâ

Geloven en nationaliteiten Als hij uit Bali vertrekt zeggen de protestant John, de moslim Hadi en de hindoe Butu op de steiger “met vereende krachten hun gebeden op om voor Raspa gunstige wind te vragen en dan kun je later niet klagen over te veel wind”, aldus het verslag. In Knysna (Zuid-Afrika) is het haventje volgens het verslag een “muizenval, waar je maar af en toe in en uit kunt”. Daar neemt hij vier zeeverkenners mee, die graag bij de marine willen; ze verwachten dat 250 mijl naar Kaapstad op een zeiljacht, heel goed zou zijn voor hun CV. Binnen een uur liggen er drie van hen uitgeteld in de kooien en op de vloer. Niet wat je noemt Op de Galapagos had het paard het zwaar met Jan Aboriginals laten de dinghi weer te water

werkte manager in een gebruinde geharde matroos”. Een andere opstapper is vooral ”een stapper, zo eentje die thuiskomt als anderen opstaan, maar hij kan muisstil thuiskomen”. Van een vrouwelijke opstapper noteert hij dat ze extreem onhandig is, maar dat ze dat compenseert door “inzet en een ijzersterke mentaliteit”. Een andere dame kookt buitengewoon goed in de havens, maar ze is zo weinig zeevast, dat de schipper onderweg zelf de maaltijden moet verzorgen. Lifters neemt hij ook mee, zoals een Engelse ‘backpacker’ die twee weken meevaart tot “wederzijds genoegen”. Een andere lifter vaart mee in de hoop ergens een baan te vinden om zo financieel in staat te zijn om te gaan studeren. D E

D R I E TA N D

december 2014

een veelbelovende start. Het is beneden een compleet ziekenhuis. Als ze opknappen wordt het nog een prettige tocht. Eén van hen schrijft in het logboek:”baie dank vir die lekker sailtrip, jammer dat ons die skipper teleurgestel het.” Jan Valstar heeft geen probleem met zijn onvaste bemanning, ook niet als ze zijn hutspot omschrijven als “hondekos”. In Suriname komt een opstapper aan boord die bij iedere maaltijd voorgaat in een eenvoudig gebed. Valstar heeft duidelijk plezier in zijn multiculturele crew. Enige zelfspot is hem ook niet vreemd. Over zijn overmatige lichaamsgewicht maakt hij in zijn reisbrieven regelmatig badinerende opmerkingen. Als er een zwemtrap is gemonteerd schrijft hij: “Het werkte en zelfs de schipper kan zijn kilo’s moeiteloos uit het water krijgen.” Als hij op de Galapagos eilanden een bergtocht maakt, spreekt hij ”zijn diep respect uit voor het paard; je moet maar een vent van 115 kilo op je rug de berg op moeten zeulen.”

Tegenslagen Tegenslagen zijn er ook. In Panama wordt hij overvallen en van zijn fototoestel beroofd. “Je laat niet zo maar los en de Panamees ook niet, er vallen klappen. Ik blijf achter zonder fototoestel, met een wond en een gebroken neus. Ik mag nog blij zijn, alles ging zonder messen en vuurwapens en sinds de voltreffer op mijn neus heb ik geen klachten meer gehoord over snurken”. In de stille Zuidzee loopt hij een ernstige infectie op aan zijn been, waardoor hij een aantal dagen ”volledig uitgeteld is”. Via de

Rally for Cruisers naar St Lucia waar ze eerste in haar divisie wordt en derde overall. In St Maarten aan de Heineken Regatta. Voor de Sydney-Hobart Race moet hij tot zijn spijt afhaken; het lukt hem niet om op tijd de startplaats te bereiken. Dertig knopen wind pal tegen en de stroom in de Tasman Zee dwingen hem terug te keren. In Australië neemt hij deel aan de Rally Grove-Darwin, maar daar houdt hij “gemengde gevoelens” aan over: gekostumeerde BBQ’s, een quiz tijdens het varen en meer van dat soort leuke zaken hebben niet zijn “voorkeur”. Het laatste deel van zijn tocht is de deelname aan de AzorenIJmuiden Race, die hij als winnaar afsluit ondanks “een antieke tafel en kruiken uit Bali in de voorpunt”. Pieternella is er contact met het Havenziekenhuis in Rotterdam en met de adviezen van het, in tropische ziekten gespecialiseerde ziekenhuis, geneest de infectie. Gelukkig hebben ze goede antibiotica aan boord. Ook de techniek laat hem soms in de steek. Ernstig is dat bij vertrek uit Niue in Polynesië de nieuwe motor de geest geeft; “het is geen pretje om op een slingerend schip water door een slangetje uit het carter te moeten zuigen.” Deze problemen zijn voor de bemanning van dat moment aanleiding om vroegtijdig van boord te stappen. Begrijpelijk, aldus Valstar, “als je bij elke oversteek in de problemen komt, dan gaat de lol er af.” Hij kan een vrouwelijk bemanningslid “lenen” van een ander schip. Als ze samen aankomen in Nieuw-Zeeland zijn de inspanningen zodanig geweest dat Valstar het gevoel heeft dat hij “aan vakantie toe is”. Maar ja dat zit er niet in, “Volvo dealer opzoeken en aan de gang.” De motor blijkt ernstig

Jan met opstappers op de Fraser Eilanden

defect, een zuiger zit muurvast, een kapotte zuigerstang: waterslag volgens de monteur, als gevolg van een inbouwfout; een nieuwe motor is de beste oplossing. Gelukkig vergoedt de verzekering voor 100% de schade. Een stranding loopt goed af. Raspa ligt voor anker bij Dassen Eiland, als ze op de kust verdaagt ten gevolge van een gebroken anker ketting. “Plotseling liggen we hoog en droog, maar dan ook helemaal, tussen de pinguïns. De reddingboot uit Kaapstad moet om te helpen 35 mijl afleggen. Ze maken een geul en na enkele pogingen komt het schip bij hoog water vlot; geen schade, alles functioneert nog. En de hele actie is kosteloos, omdat we lid zijn van de KNRM.”

Wedstrijden Tijdens de tocht neemt Raspa aan verschillende wedstrijden deel. Behalve aan IJmuiden-Lissabon ook aan de Atlantic

Weer terug In zijn laatste reisbrief meldt Valstar nog een grandioze ontvangst in zijn thuishaven Scheveningen en later nog in Rotterdam. Hoeveel plezier Jan Valstar de Kustzeilers heeft gedaan met zijn reisbrieven met verhalen over landen, volken, autoriteiten, bemanningen en allerlei andere interessante zaken, blijkt wel als hij begin 2003 zijn tocht nog eens overdoet in een volle zaal in de Salentein in Nijkerk. Kustzeilers vragen hem om zijn verhalen te bundelen in een boekwerkje, maar dat is er niet van gekomen. Ook Henri Engelaer verzorgde later nog een voordracht voor de NVvK en Harry de Jong van Pieternella (Correct Marine) trad op tijdens een mede door onze vereniging georganiseerd Hiswa Symposium over communicatie en veiligheid. Raspa is met haar huidige eigenaren Bart en Justus Jansen nog steeds in onze vereniging; zie de foto in ons Jaarboek.  december 2014

D E

D R I E TA N D


25

PE ARL OF THE SE A

* Comfortabel * Flybridge * 2 Hutten * Ruim achterdek * Zeewaardig * 2 Stuurstanden

Integrity 380F 11.66x4.11x1.16. John Deere 225 PK,6 cyl..

Importeur:

Swanta-yachting [email protected] Tel.+31(0)627890535 www.integritytrawlers.nl

€ 279.000,--

inkl. BTW,uitgebreide standaarduitrusting

Bekijk ook de volgende modellen op onze site:350S-380S-450CE-550CE-550RPH-650RPH-650CE

Complete Kuiptent voor slechts

€ 498,-

De Habitent is een universele compacte kuiptent in 2 maten. Past op de meeste zeiljachten en is met of zonder buiskap te monteren. De Habitent heeft 3 ramen elk voorzien van oprolbare blinderingen en muggenhorren.

VerKrijgbaar in 2 maten:

model m-nS: voor kuip: hoogte 1,25 meter, lengte 3 meter en breedte 1,6 - 2 meter model m: voor kuip: hoogte 1,25 meter, lengte 3 meter en breedte 2 - 2,4 meter

Interesse: bezoek onze website www.roschmarine.nl

print het formulier “Maten nemen” e-mail het formulier met de genomen maten naar [email protected] Of bezoek onze showroom: Oostzijde 289, 1508 EN Zaandam (neem de formulier met de maten mee) D E

D R I E TA N D

december 2014

27

Kort Nieuws

kort nieuws

Anky Woudstra

Onderzoek effecten bouw windmolenparken op vis Uit onderzoek van het Belgische Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) blijkt dat vissen niet direct sterven door blootgesteld te worden aan sterk onderwatergeluid. Tijdens de aanleg van windmolenparken wordt een grote hoeveelheid palen de grond in geheid. Dit maakt veel lawaai en zeedieren reageren hier sterk op. Van grote zoogdieren, als bruinvissen en zeehonden, is bekend dat ze vluchten voor het geluid. Bekend is dat ook vissen vluchten voor het geluid, maar het exacte effect van heiwerkzaamheden op vissen is nog niet bekend. In dit onderzoek zijn jonge zeebaarzen op 45 meter van de heiwerkzaamheden in een kooi uitgezet in zee. Daarna is gekeken of deze vissen een grotere sterfte vertoonden dan vissen die niet zijn blootgesteld. Uit dit onderzoek blijkt dat de vissen niet acuut sterven en ook niet 14 dagen later. In het onderzoek is niet gekeken of de vissen zich ook anders zijn gaan gedragen.

Doorvaarbare windparken op zee Namens het Watersportverbond, Platform Waterrecreatie, Sportvisserij Nederland en de BBZ hebben Peter Paternotte en Kees Koomen bij een hoorcommissie van Rijkswaterstaat de bezwaren toegelicht, die bestaan tegen een niet-doorvaarbare veiligheidszone rond het in aanbouw zijnde windturbinepark Luchterduinen. Eens te meer bleek hoe moeilijk het is

niet-zeevarenden uit te leggen wat de veiligheid van de recreatievaart op zee aantast. Het doorvaarbaar maken van windparken bleek nog geen gelopen race. In december volgt het standpunt van RWS in deze zaak en tevens gaat dan concept regelgeving, o.a. over doorvaart en medegebruik van windparken, naar de Tweede Kamer.

Zonnige toekomst voor Ameland

Texel krijgt getijdencentrale Het eiland Texel krijgt als eerste van ons land een getijdencentrale. Door zeestromingen wordt energie opgewekt. De centrale moet vanaf volgend jaar in werking zijn en kan op piekmomenten in de stroombehoefte van vijftig huishoudens voorzien. Voorlopig gaat het om een kleinschalige proef in de Waddenzee. De centrale lijkt op een soort grote drijvende doos, ter grootte van drie zeecontainers. De gevoelige apparatuur zit boven water. Onder water wekt een turbine energie op. De wieken draaien naar verwachting zo langzaam dat het onderwaterleven daar nauwelijks schade van ondervindt. De morfologische en ecologische effecten van een dergelijke centrale worden tijdens de proef in beeld gebracht. Ook de visuele aspecten worden bekeken, want als de proef succesvol blijkt zal men ongetwijfeld willen opschalen.

Ameland werkt hard aan de doelstelling om in 2020 zelfvoorzienend te zijn qua energie. Een belangrijke bijdrage moet het zonnepark leveren dat gepland is op een terrein van ongeveer 12 hectare aan de westkant van het vliegveld in Ballum. Dit zou het grootste zonnepark van Nederland zijn, waarmee Ameland 20% van haar totaal jaarlijkse stroomverbruik zelf opwekt. Er is een subsidie toegekend door

het ministerie van Economische Zaken van €7.740.000,-. Daarmee kan het project in 2015 van start gaan.

Weerstand tegen windturbinepark IJsselmeer De weerstand tegen een windturbinepark in het noordelijk IJsselmeer is groot in Friesland en onder natuurliefhebbers en watersporters. Eind november had de Provincie Fryslân meerdere avonden nodig om alle 99 insprekers aan te horen over de windenergieplannen van Gedeputeerde Staten. Insprekers vinden dat grote windmolens het best passen in enkele clusters bij grote snelwegen en op bedrijfsterreinen. Daar is het landschap al sterk veranderd, is er al lawaai en licht en is de natuur al verstoord. Er is geen plaats voor windmolens in natuurgebieden en dus ook niet in het IJsselmeer en niet op de Afsluitdijk. Daarnaast brengt

plaatsing van de gehele Friese opgave voor windenergie in het IJsselmeer het risico met zich mee dat zo’n park niet door de natuurtoetsen komt. Als blijkt dat de plaatsing toch niet zonder grote ecologische effecten is, zal er weer een nieuw plan gemaakt moeten worden. Het is dan zeer onwaarschijnlijk dat er voor 2020 voldoende windenergie in Friesland staat. Voorafgaand aan de hoorzittingen werden verschillende ludieke acties gevoerd. Na het besluit van GS om zo eenzijdig te kiezen voor het IJsselmeer, is het nu aan Provinciale Staten om (op 17 december) een definitief besluit te nemen.

december 2014

D E

D R I E TA N D

koersvast

2828

F re d Flipse n

Ondernemende Kustzeilers met een Laser voor de deur, hoe zit dat? Jan-Willem Polman en zijn gezin vertrokken 2008 voor een oceaanreis met de Kaat. Kaat is een negenendertig voet kits, ontworpen door Dick Koopmans sr en gebouwd in 1977. Wij hebben haar grondig gerenoveerd voor vertrek. De motor vernieuwd, staand want en tuigage vervangen, extra grote diesel- en watertanks ingebouwd en veel zaken aangepast aan onze specifieke situatie met kinderen.

Hoe is jullie beider zeilverleden? Ik heb zelf altijd in Friesland gezeild in open boten, zoals Flits, Laser en 16m².

Toen ik mijn vrouw Manja leerde kennen, had ik een Kolibri 570. Manja heeft ook altijd als kind gevaren en had meer zeezeilervaring. Samen hebben we de Kolibri ingeruild voor de meer zeewaardige Marieholm 26 en in 2003 hebben we daar twee maanden het Kanaal mee verkend tot en met de Kanaaleilanden. Achteraf was dit ons pilot project voor de grote reis.

Hoe kwamen jullie op het idee? Waren er kinderen en hoe oud waren die toen? Werden de banen opgezegd? Was er langdurige voorbereiding of was het meer een impulsief vertrek? We hadden al een tijd de droom lang weg te gaan, maar de beslissing namen we oudejaarsavond 2004. We hadden het boek ‘Ritme van de Oceaan’ uitgelezen en vonden het plannen van een reis een goed voornemen. We kozen zomer 2008 als vertrekdatum, omdat we wel genoeg tijd wilden hebben om een ander schip goed te leren kennen. We hebben in totaal dus twee en een half jaar voorbereid. In die jaren hebben we de boot gerenoveerd, EHBO en medische kennis vergaard en ons grondig ingelezen in van alles, ons huis verhuur-klaar gemaakt en onze banen opgezegd en afgebouwd. Intussen werd onze dochter geboren. Bij vertrek was onze zoon drie jaar en onze dochter negen maanden. We waren redelijk uitgeput toen we weggingen en kwamen pas een beetje tot rust in de Spaanse Ria’s.

Waar zijn jullie geweest, hoe verliep de reis, wat hebben jullie meegemaakt? We hebben een lang rondje Atlantic D E

D R I E TA N D

december 2014

koersvast

2929

gemaakt. Toen we eind 2008 in Paramaribo aankwamen, hebben we goed nagedacht of we wel door het Panamakanaal wilden naar de Pacific. We vonden het najagen van de seizoenen nogal hectisch en de oversteek met twee kleine kinderen ook niet bepaald relaxed. Met het besluit aan deze kant te blijven ontspanden we zienderogen en zijn we direct ook zes weken in Suriname gebleven. Vandaar zijn we de Carib ingegaan naar het Noorden (BVI) en weer terug. Vanaf Aruba zijn we naar Colombia gevaren, daarna naar de San Blas en vanaf Panama via de Caymaneilanden naar Cuba en Florida. Van daar hebben we het schip terug laten brengen en zijn we zelf naar Nederland gevlogen.

naal onder de naam Premium Ropes. In september werd een boek van mijn hand uitgebracht bij Hollandia: ‘Handboek splitsen van moderne lijnen’.

afgelopen zomer met de kinderen, die inmiddels zeven en negen jaar zijn, gebackpackt in Thailand.

Hoe verliep jullie re-integratie? Zeilen jullie nog?

Sinds 2011 zijn jullie lid van de Kustzeilers, hoe bevalt dat? Hebben jullie nog suggesties?

We zijn weer terug naar waar we met zeilen zijn begonnen. Ik heb een Laser hier voor de deur in Amsterdam en we lenen vaak de boot van mijn schoonouders in Friesland. We hebben nog geen concrete plannen voor een eigen boot, want we hebben gemerkt dat er nog veel andere leuke dingen te doen zijn. Zo hebben we

Ik ben toen lid geworden, omdat ik het een club van daadwerkelijke zeilers vind, die niet alleen maar praten over. Helaas heb ik nog te weinig gebruik gemaakt van de activiteiten. Dat komt vooral doordat er zo hard aan mijn lijnen wordt getrokken. Ik lees wel altijd de Drietand met veel interesse. 

In 2010 kwamen jullie terug en verkochten het schip. Hoe kijken jullie op deze periode terug? We hebben heel erg genoten van onze twee jaar, maar waren niet rijp voor pensioen. Bij ons beiden kwamen ideeën op weer aan het werk te gaan. Ik had zin een eigen onderneming op te zetten. Dat is de Lijnenspecialist geworden. Ik had gemerkt hoe vaak goed vakmanschap en gedegen kennis ontbreekt als je spullen voor de boot nodig hebt. Ook hoe afhankelijk je daarvan bent in afgelegen gebieden of kritische situaties. Als kunststoftechnoloog, afgestudeerd aan de Universiteit Twente, ben ik vooral geïnteresseerd in nieuwe vezels zoals Dyneema en hun toepassingen. We merken nu met de Lijnenspecialist dat we daarmee aan het goede eindje in de markt hebben getrokken. We groeien snel, nu ook internatiodecember 2014

D E

D R I E TA N D

e esorteerd de meest g aak tspeciaalz r o p s r e t a w land! van neder

D E

D R I E TA N D

december 2014

31

P e t e r S c h o t m an

Eilanderbalg

– om je te verliezen T

erwijl de Lauwers inmiddels naar zee is betond, liep de Eilanderbalg voor de pleziervaarder onder Schiermonnikoog dood en moest de voorzichtige wadvaarder oostwaarts via de wadroute langs de kust. Na melding van een ‘doorbraak’ door/onder Simonszand in 2012 voer de Boschwad, bekend bij wadlopers, met 1,4 m diepgang door het ‘gat’. Tot dit seizoen was men afhankelijk van aanwijzingen op de site van de Wadvaarders om de oversteek van de Eilanderbalg naar de Spruit (zijarm van de Lauwers) van EB28 naar SP15 en v.v. te ondernemen. Maar toen wij, na op de AIS de manoeuvres van een ander schip te hebben gevolgd, voorzichtig aan deze onderneming begonnen, bleek er een keerton ‘Eilanderbalg – Spruit’ te zijn gelegd. Deze route is ook voor hen die de Eilanderbalg als einddoel hebben van belang, omdat de Balg meer naar de Groningse kust zo ondiep is, dat wij met 80 cm diepgang tijdig na HW aan de tocht moesten beginnen, terwijl daarna een ander schip doodleuk via de Spruit kwam aanzeilen.

het eiland is een diepe geul met minder stroming (zichtbaar op het kaartprofiel), die heel geschikt is om te ankeren, maar wat minder om op het wad te lopen vanwege het slik en de mosselen oesterbanken. Buiten het broedseizoen kun je bij laagwater struinen over de plaat en genieten van de kleuren- en geurenpracht van de kwelder. Bij het vallen van de nacht kun je je in een gedicht overgeven aan de melancholie van dit verlaten stukje Nederland. Gelukkig zijn de meeste Kustzeilers diepwatervaarders, zodat ik daar slechts een selectie van de 850 leden zal tegenkomen.

Eilanderbalg Nog meanderen geulen langs dit wandelend land volgens voortdurende getijden ben ik gevaren op gegist bestek al je bochten volgend op dit eiland geland schip aan de grond anker veruit, ben ik

Beschutte ankeren droogvalplaats Door zijn voor winden tussen NW en O beschutte ligging, met een beperkte hoeveelheid diep water voor de opbouw van golfslag, vormt de Eilanderbalg in de bocht onder Schiermonnikoog een beschutte plaats om te ankeren of droog te vallen. Vlak onder het eiland is de bodem ook hard en schoon. Wat eerder westelijk onder

gedoemd voor de nacht wind huilt door het want golven in gestage rijen komen ruisend en brandend naast mijn schip tot rust het duister gevallen slechts een vuurtoren wenkt naar deze plek zonder mensen alleen mijn kajuit is verlicht

december 2014

D E

D R I E TA N D

ADVERTENTIE

32

Kustzeilers leDeNKOrtiNG Onze collectieve verzekering, voor leden van “oude” Zeil- en Roei- Verenigingen, is in Loosdrecht zodanig succesvol ontvangen, dat wij alle leden van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers ook dezelfde collectieve verzekering aanbieden. Dit omdat de de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers alles in het werk stelt voor een optimale organisatie voor uw passie: de watersport. Wij vertrouwen erop dat u met onze absolute bodempremie in combinatie met een top dekking nog meer plezier krijgt in het varen met uw boot. Als registermakelaar in assurantiën is Gipon BV een vertrouwde naam in verzekeringen.

Kustzeilers leDeNVOOrDeleN • Geen aanvraagformulier, automatische acceptatie voor alle de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers leden (ongeacht ligplaats) • Bodempremies van Gipon BV voor alle de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers leden* • Een uitgebreide dekking met gratis dekking tijdens wedstrijden (top dekking 10% toeslag) • Dekking is van kracht binnen alle Europese binnenwateren, plus 10 mijl uit de kust • Een eigen risico voor casco schade van € 125 per gebeurtenis en € 250 tijdens wedstrijden • Voor vaartuigen boven € 100.000 geldt een eigen risico voor casco schade van 0,25% over de verzekerde casco waarde • Dit collectief geldt voor een open- / gesloten zeilboot, sloep, toerboot, klassiek jacht, motorkruiser, motorzeiler. Alle overige boten kunnen worden verzekerd op basis van individuele tarifering (natuurlijk rekening houdende met uw lidmaatschap van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers)

De Kustzeilers BODeMPreMies VAN GiPON Dekking

Jaarpremie

WA

€ 37,50

WA + casco uitgebreid

Zie staffel

Nieuwwaarde vaartuig

Jaarpremie

Nieuwwaarde vaartuig

Jaarpremie

< € 15.000

€ 50

€ 60.000

t/m

€ 65.000

€ 200

€ 15.000

t/m

€ 20.000

€ 65

€ 65.000

t/m

€ 70.000

€ 215

€ 20.000

t/m

€ 25.000

€ 80

€ 70.000

t/m

€ 75.000

€ 230

€ 25.000

t/m

€ 30.000

€ 95

€ 75.000

t/m

€ 80.000

€ 245

€ 30.000

t/m

€ 35.000

€ 110

€ 80.000

t/m

€ 85.000

€ 260

€ 35.000

t/m

€ 40.000

€ 125

€ 85.000

t/m

€ 90.000

€ 275

€ 40.000

t/m

€ 45.000

€ 140

€ 90.000

t/m

€ 95.000

€ 290

€ 45.000

t/m

€ 50.000

€ 155

€ 95.000

t/m

€ 100.000

€ 305

€ 50.000

t/m

€ 55.000

€ 170

Boven € 100.000

€ 305 plus € 10 per € 5.000

€ 55.000

t/m

€ 60.000

€ 185

Boven € 1.000.000

individuele tarifering

* Indien aan u in de laatste drie jaar meer dan 1 schade is uitgekeerd; vindt individuele tarifering plaats - Alle hierboven genoemde premies zijn exclusief assurantiebelasting en poliskosten.

Gipon BV Amalialaan 41-H - 3743 KE BAARN - Tel. 035-5417171 - Website www.gipon.nl - Email [email protected]

Schrijf ons D E

D R I E TA N D

Bel ons december 2014

Mail ons

Zeilen in Griekenland ? Waarschip 1076 … te huur. Speciaal voor leden van NVvK, onze winteractie! Wilt u uw reddingsvlot laten keuren?

Breng uw reddingsvlot in de maanden dec - jan - feb bij ons langs. Vermeld de code Kustzeiler 2015 en ontvang 10% korting op de totale kosten. Wij zorgen dan dat u reddingsvlot begin van het nieuwe seizoen gereed staat.

Waarschip “Agapi”

Haven Finikas - Syros

Ook verkopen wij nieuwe reddingsvlotten. Kijk op onze website voor meer informatie!

Baai Kithnos (2e van links)

Jacobs Lifesaving BV Aflever adres: Antonie van leeuwenhoekstraat 4 3291CR Strijen 078-6849070 www.jacobslifesaving.com

“Agapi” onder zeil.

Het juweel van de Middellandse zee: de Griekse eilanden. Het aantal wordt, samen met de kleine eilandjes, geschat op 3000. Daarvan worden er slechts 140 bewoond. Deze Archipel is volgens de mythologie het vaderland van Apollo, ….de god van de zon. Het aanlokkelijke klimaat, vriendelijke mensen, heldere water met dolfijnen en schildpadden, heeft ons doen besluiten ons schip voorlopig daar te laten. Wellicht wilt U ook eens van ons schip gebruik maken en ervaren welke droom er werkelijkheid wordt? Momenteel ligt de “Agapi” op het eiland Aegina. Info: Ronald Licht: [email protected] Tel: 06-25406401

De naam zegt genoeg... www.winneryachts.com

Fb/winneryachts

@winneryachts

december 2014

D E

D R I E TA N D

33

kort nieuws

3434

Ondertussen op de website

Leuke, minder leuke en nieuwe nieuwtjes

D

e website biedt Kustzeilers een belangrijke bron van informatie over de activiteiten van onze vereniging. In de agenda kondigen we nieuwe evenementen en zeiltochten aan en er is ruimte om terug te blikken op activiteiten die achter de rug zijn. Hoewel we het belangrijk vinden veel informatie te bieden over wat er in de vereniging speelt, willen we niet eenkennig zijn. Ook voor informatie van buiten onze vereniging, mits interessant voor Kustzeilers, biedt de website plaats. Kijk maar eens in de rubriek ‘Nieuws’. Op de homepage van de website staan de nieuwste nieuwsberichtjes, maar via een klik op ‘meer nieuws’ komen ook de wat oudere berichtjes op het beeldscherm. Ze gaan onder andere over de versobering van de bedieningstijden van bruggen en sluizen die Rijkswaterstaat per 1 januari gaat doorvoeren. Een voor ons watersporters merkbaar gevolg van de bezuinigingen die Rijkswaterstaat moet doorvoeren. Maar er is ook leuk nieuws. Bijvoorbeeld over een onderzoek naar de kleur van de zee onder de mooie naam ‘Zeeën van kleur’. Onderzoeker Marcel Wernand vertelt in een filmpje

met aanstekelijk enthousiasme over welke informatie de kleur van de zee biedt. En hij vraagt om hulp: iedereen met een smartphone kan helpen data te verzamelen voor dit boeiende onderzoek. Dat niet alleen onze eigen website een rijke bron van informatie biedt voor zeilers, blijkt uit het nieuwsberichtje waarin we de Nautin-website onder de aandacht brengen. Deze website brengt een grote hoeveelheid informatie bijeen over bijvoorbeeld het getij, stremmingen of waterdiepten. De website is een initiatief van de Stichting Nautin, die verschillende initiatieven bundelt die vroeger verspreid over het internet een plek hadden, zoals Kortweer, Filo en de Vaarwijzer. De meeste informatie is

Oproep beeldarchief Het bestuur zou graag in contact komen met geïnteresseerden die een digitaal beeldarchief van/voor de NVvK zouden kunnen en willen opzetten, ordenen en beheren. Er bestaan momenteel duizenden foto’s en ook video’s binnen onze vereniging op diverse locaties; bij commissies, de Drietand, de website, YouTube, bestuursleden en het Bureau. Dit is niet erg praktisch, o.a. niet voor toekomstige PR-uitingen. Het zou fantastisch zijn als we hierin een professionelere systematiek en rubricering zouden kunnen aanbrengen. Dit betreft een forse, maar dankbare klus voor iemand die het op een proactieve wijze, met gebruikmaking van bestaande software als Dropbox, Flickr en Picasa, als een uitdaging wil zien het beschikbare NVvK beeldmateriaal samen te brengen tot een overzichtelijk en toegankelijk geheel. Reacties van belangstellenden graag naar Han IJzendoorn E-mail: [email protected] Mobiel 06 54 233 965

D E

D R I E TA N D

december 2014

gratis toegankelijk. De bestanden met de meest recente posities van boeien om digitale zeekaarten bij te werken, zijn echter alleen toegankelijk voor donateurs van Nautin. In de tijd die verstreek tussen het moment waarop we deze ‘Ondertussen op de website’ schreven en het moment dat de Drietand bij u op de deurmat valt, zijn er vast nieuwe nieuwtjes op de website bijgekomen. We putten daarvoor uit de informatie die we zelf tegenkomen op internet, persberichten die het bureau ontvangt en tips die we soms van leden krijgen. We nodigen jullie graag uit om de nieuwtjes waar jullie van horen en die ook voor andere Kustzeilers interessant zijn, door te sturen naar de webmasters Jan Kolthof en Joep Dirkx: [email protected]

leden voor leden

Nieuwe leden M. Bronke Waal 88 1509 HC Zaandam DAYAK, 11.20x3.50x1.75 Den Oever Voorsteller: E. Megens

Kandidaatleden T. van der Molen Hoofdweg 5, 9939 PA Tjuchem KAAT, 12.05x3.36x1.80 93m² Delfzijl C.A. de Graaf Matissehof 48, 1628 XR Hoorn RINI, 12.33x3.97x2.00 80m² Hoorn

Weer lid M. Smedema Calle Alger 9 03724 Moraira Spanje

Verhuisd D. J. Schuilenburg Nordstrasse 5 8006 Zürich Zwitserland

Dubbel lidmaatschap van het Watersportverbond Reactie op BERICHT VAN HET BESTUUR in Drietand-2014-5 Met verbazing las ik het verslag van het bestuur over de discussie met het KNWV over dubbel lidmaatschap. Het Watersport Verbond is “niet van plan dubbel betaalde lidmaatschappen actief te crediteren”. Dit naar aanleiding van een vraag van Anje Valk aan het bestuur tijdens de laatste ALV. Het standpunt van het Verbond lijkt me onhoudbaar. Laat ik allereerst verklaren dat ik geen dubbel lidmaatschap van het Verbond heb. Wat is onze relatie met het Verbond? Het lijkt me dat dit ofwel een ‘cliënt-provider’ relatie is, ofwel een ‘donateur-liefdadige stichting’ relatie. In het eerste geval is de NVvK de klant en kan daarmee de aard van de relatie bepalen. Bijvoorbeeld zou aan leden, die al bij een andere vereniging aan het Verbond betalen, de optie kunnen worden geboden de €19,50 contributie van hun NVvK-contributie af te trekken. Voor leden met familie-lidmaatschappen is dit zelfs €29,25. Dat lijkt me een eenvoudige oplossing en voorkomt alle irritatie van het terugvragen. In het tweede geval, als we over de ‘donateur-liefdadigheid’ relatie spreken, is het niet anders. Wij zijn bijvoorbeeld donateur van de RNLI en KNRM; in beide gevallen bepalen wij hoe en hoeveel we bijdragen. Deze starre houding is mijns inziens belastend voor de relatie van het Verbond met nog loyale, bijdragende verenigingen. Frans van der Ouderaa

N.G. Dorlas Jollenstraat 8 8605 AE Sneek G. Arends Julianastraat 1A 9531 CE Blokker

Te koop Zeer mooie Cornish Yawl (b.j.1993) l.o.a. 9.26m, b.o.a. 2.59m, l.w.l. 6.33m, diepgang 0,92-1,58m Zeil opp 36m², waterverpl 3,55 ton Motor Yanmar 2 GM 20 diesel Zie Jaarboek bladzijde 298 - 2014 Emmaly CY 38 Vraagprijs €65.000 Ferdinand Wigman Tel: 0318 591 725 Mobiel: 06 531 04 674 Email: [email protected]

uit de toko

KOERS 010 Wij hebben onlangs van het Bestuur de uitnodiging ontvangen om met elkaar het glas te heffen op het nieuwe jaar in een prachtige nautische ambiance, namelijk aan boord van de s.s. Rotterdam. Deze traditionele nieuwjaarsborrel is natuurlijk voor de aanwezige Kustzeilers een mooie gelegenheid om met onze clubstropdas – eventueel met een gedistingeerde dasspeld – aan boord van dit schitterende schip te verschijnen. De Choker – eveneens een karakteristiek en tijdloos artikel – is in plaats van de clubstropdas ook een zeer geschikt artikel bij een dergelijke feestelijke gelegenheid. Maar voordat we koers 010 naar de s.s. Rotterdam gaan voorliggen, komen eerst nog de gezellige Kerstdagen in beeld die het naderende einde van het jaar aankondigen. Dan zullen wij elkaar weer met leuke cadeaus verwennen en wellicht kan de Toko u hierbij van dienst zijn. Er is genoeg in ons assortiment om u en anderen te plezieren en wij nodigen u graag uit om de Toko-pagina's van de website te bezoeken. Mocht u niet in de gelegenheid zijn om op 17 januari de koers op 010 te zetten, dan zien wij u graag tijdens een van de winterevenementen waarbij de Toko aanwezig zal zijn. Natuurlijk kunt u de artikelen ook bestellen via e-mail [email protected] Wij wensen u fijne dagen! Antoinette & Ed Eksteen

december 2014

D E

D R I E TA N D

KUSTBAKEN

Hans Althuis

Mön in de morgen. Over kust gesproken.

Colofon De Drietand is het verenigingsblad van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers. Het verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Peter Schotman Anky Woudstra Fred Flipsen Ineke Berkel

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Vaste medewerkers Jasper Bruinsma, Jos van IJsseldijk, Joke Bartels, Greetje Dekker, Hans Althuis, John Smit Vormgeving: Real Concepts Design - Waalre Website De site van de NVvK vindt u op www.kustzeilers.nl Bestuur Voorzitter Vice-voorzitter Secretaris Penningmeester Commissaris Commissaris Commissaris D E

D R I E TA N D

Frans Dellevoet Margo Gonggrijp Hans de Sonnaville Theo Hooning Peter Bartelts Jaap Schipper Han IJzendoorn dp e cr ei lm b2 e0 r1 32 0 1 4 a

(0342) 41 30 52 (0172) 50 86 40 (070) 385 37 62 (020) 644 45 61 (078) 613 86 40 (0341) 35 89 44 (0514) 52 39 06

Commissievoorzitters Drietand Peter Schotman (030) 692 58 06 Evenementencommissie Hetty Wijsenbeek (023) 563 57 73 Veiligheidscommissie Egenolf van Stein Callenfels (0313) 84 48 26 Commissie Zeezeiltochten Sietske Cnossen (06) 15 49 02 00 24-Uurs comité Dinand de Ridder (0251) 31 23 86 Driehoek Noordzee Ed Megens (020) 613 57 76 Jaarboekcommissie Chiel Mariën (0575) 54 54 39 Bibliotheek Hans Althuis (038) 333 86 14 NVvK Toko Antoinette Eksteen (0299) 42 05 73 Websitecommissie Gerard v.d. Ploeg (024) 345 25 69 Contactadres Bureau NVvK, Ruud van de Fliert, Platolaan 64, 3707 GH Zeist Email: [email protected] Telefonisch bereikbaar op (030) 693 20 79, di. en wo van 10-12 en van 14-16 uur, do van 10-12 uur. Bankrekeningnummer: ING bank 26.18.098 IBAN: NL62 INGB 0002 6180 98 - BIC: INGBNL2A De redactie heeft het recht redactionele wijzigingen of bekortingen aan te brengen in de aangeleverde kopij. Bijdragen moeten voorzien zijn van de naam van de auteur of de commissie, die de bijdrage aanlevert. Het accepteren van een bijdrage is geen garantie voor plaatsing in een bepaald nummer. Van geweigerde bijdragen zal de inzender op de hoogte worden gebracht. De schrijver is verantwoordelijk voor de mening die in de bijdrage wordt weergegeven. Deze mening is niet noodzakelijkerwijs de mening van de redactie of het bestuur van de NVvK, of daarmee in overeenstemming. Mochten personen, instanties of bedrijven van mening zijn schade hebben geleden ten gevolge van een publicatie, dan zal de NVvK geen vergoedingen verstrekken. Aangeboden bijdragen en beeldmateriaal moeten vrij zijn van auteursrecht. De NVvK zal geen auteursrecht vergoeden.

Marktleider

Meer dan 70.000 eigenaren vertrouwen hun jachtverzekering toe aan Pantaenius. Pantaenius beschikt over een wereldwijd netwerk met 10 vestigingen in Europa, Australië en in de USA.

Nieuw voor oud

Uw schip is beschadigd en u heeft nieuwe onderdelen nodig voor de reparatie? Pantaenius regelt deelschade zonder prijsvermindering tot de hoogte van de verzekeringswaarde.

Vaste taxatiewaarde

U heeft een “Total Loss” situatie en wenst een vergelijkbare vervanging? Bij Pantaenius ons wordt een vaste verzekeringswaarde afgesproken die zonder vermindering vervangen wordt en niet de dagwaarde zoals bij vele andere jachtverzekeringen.

Constructie- en materiaal fouten

Schade veroorzaakt door constructie- of materiaalfouten en slijtage bij gewoon gebruik zijn alleen voor het betreffende deel uitgesloten. De vaak dure gevolgschades zijn daarentegen volledig gedekt, als het hier om een verzekerd risico gaat.

Duitsland · Verenigd Koninkrijk · Monaco · Denemarken · Oostenrijk · Spanje · Zweden · Verenigde Staten · Australië Tel. +31 6 83 98 76 55

www.pantaenius.nl

01/20113

www.hqhh.de NED13022

Zo werkt het alleen bij Pantaenius

Zeldenrust 4, 1671 GW Medemblik, telefoon 0227 570700

www.DEYACHTING.COM Hét adres voor nieuwe kwaliteitsschepen en dé makelaardij voor gebruikte schepen in Medemblik!

DRIETA AND

De SwedeStar wordt geleverd als 370 en als 415

Scillies: relaxed paradijsje Raspa de wereld rond Tips & Tricks

De Saare wordt geleverd als 38 maar ook als 41ac en 41cc en 46cc

Drietand cover 6-2014.indd 1-2


2014  6

05-12-14 16:15

Scillies: relaxed paradijsje Raspa de wereld rond Tips & Tricks. Zeldenrust 4, 1671 GW Medemblik, telefoon

Recommend Documents