dooR dE ogEn Van
Schrijver avonturier Raoul dE jong
Een reis door rotterdam
Het architectuurfestival ZigZagCity (29 mei t/m 9 juni 2014) neemt u mee op reis. door Rotterdam, door het laurenskwartier. Van de luchtsingel tot het Blaakse Bos. Het festival nodigt uit om met andere ogen naar de stad te kijken. Kijk mee met een archeoloog, skater/ architect, schrijver, architectuurpublicist en fotograaf. Vijf personen tonen - in woord en beeld - het laurenskwartier vanuit een eigen perspectief. Samen laten ze de rijkdom van het gebied zien.
over de grootsheid van het al Pelgrimsroute in de Geheime Orde van Puck Puck was een dwergpincher. officieel was zijn naam: Puck van de Pinzeliahof. hij was mijn broertje, mijn kind, mijn beste vriend. hij kwam bij ons toen ik negen was en hij overleed op mijn 28e, in mijn armen. tijdens zijn begrafenis beloofde ik hem om in mijn eentje alles te doen wat wij samen niet meer konden. reizen, mensen ontmoeten, avonturen beleven. en alle kaarsen waaiden uit. Dus trok ik op een warme zomerdag de voordeur van mijn huis in rotterdam achter me dicht en begon te lopen. naar mijn moeder in Marseille, 1200 kilometer verderop. Zonder geld, zonder route, zonder voorbereiding, maar met een lach, in een padvinders outfit. als Padvinder in de Geheime orde van Puck.
voor ZigZagcity heb ik een Geheime orde van Puck pelgrimsroute samengesteld, waardoor u in rotterdam iets kunt ervaren van wat ik onderweg naar Marseille heb meegemaakt. ik stuur u langs de plekken, de mensen, de dieren, de goden en de ordes die mij in het Laurenskwartier gelukkig maakten. De opdrachten die ik voor u heb opgesteld zijn er om u te laten voelen waarom. neem de tijd. als u iets ziet wat u interessant vindt, stop dan en kijk. Lach naar alles wat er op u pad komt. Wees nieuwsgierig, stel vragen. De wereld is veel grappiger, veel mooier, veel groter, veel echter en veel liever dan we denken. overal gebeuren wonderen. Met een beetje van uzelf. en een beetje van de Grote Puck. Let maar op.’
Let op! route raoul de jong op zondag 1 juni en met Pinksteren (zo 8 en ma 9 juni) niet te lopen wegens sluitingstijden centrale Bibliotheek.
over Raoul de jong raoul de jong (1984) reisde op zijn negentiende vier maanden door Westafrika, trok met 50 Dollar naar new York, woonde in Shanghai en liep een pelgrimstocht door italië. voor villa achterwerk schreef en regisseerde hij het programma Iedereen Kan Dansen. naast columns voor NRC Handelsblad schreef hij de boeken Het Leven is Verschrikkulluk, It’s Amaaazing en Stinknegers. voor zijn huidige boek, De grootsheid van het al, klapte hij op een warme zomerdag zijn laptop dicht en liep van zijn huis in rotterdam naar zijn moeder in Marseille. Zonder training, zonder route, zonder geld, maar met een lach, als padvinder in de Geheime orde van Puck. De Grootsheid van het al werd genomineerd voor de Bob Den uylprijs 2013 en is bij inlevering van een volle stempelkaart met korting te koop in Park Pompenburg.
de Statuten van de geheime orde van Puck
1. Een pelgrim in de geheime orde van Puck ziet alles wat er op zijn of haar pad komt als een avontuur. 2. Een pelgrim in de geheime orde van Puck lacht naar alles wat er op zijn of haar pad komt. 3. Een pelgrim in de geheime orde van Puck geeft niet op voordat hij of zij in Park Pompenburg is. 4. Een pelgrim in de geheime orde van Puck is ook maar een mens, dus als hij of zij af en toe even wilt stoppen voor een kopje koffie of een broodje, dan mag dat. En hij of zij hoeft niet te stoppen met roken.
naam: Tijdstip:
Zo waar mijn naam mijn naam is, zweer ik mijn trouw aan de statuten van de Geheime orde van Puck.
Weer:
Handtekening:
nationaliteit:
overhandiging van de geheime orde van Puck Pelgrimsattributen Ga naar het Geheime orde van Puck startpunt op de eerste verdieping van de centrale Bibliotheek rotterdam. Leg de eed af voor de Geheime orde van Puck totempaal en vraag de baliemedewerker om de Geheime orde van Puck pelgrimsattributen.
1
de pelgrims van de kubuswoningen
2
Sla linksaf bij de hoofdingang van de centrale Bibliotheek, neem de 1e afslag links, ga het trappetje op, richting de kubuswoningen op de overblaak en laat uw kaart bestempelen door de Pelgrims van de Kubuswoningen. op overblaak 76: De rembrandt van Burkina Faso. op overblaak 94: de psychiater die een schaakstukkenmuseum begon en ten paard door nederland trok. op overblaak 59: de schippersvrouw die viltmaker werd.
olivier B. Bommel
3
Sla na overblaak 59 linksaf, neem de trap naar beneden, loop richting het Metrostation Blaak, langs de Markthal. neem op zaterdag een boekje aan van het meisje van de jehova getuigen (niet om te lezen, maar omdat ze hier blij van wordt) en doe een Puckgroet voor de totem van de rotterdamse strip tekenaar Marten toonder, die zei: “als men onzichtbaar is, durft men meer dan anders..”
de Maria van Rotterdam een paar dagen voordat ik in Marseille arriveerde, overnachtte ik in een klooster van monniken in de orde van Benedictus, en speelde daar twee nachten lang met een wild vosje. in rotterdam wonen geen Benedictijnen, maar wel Dominicanen. in een klooster, naast het Steiger midden in de stad. Loop rechtdoor over de nieuwstraat, sla rechtsaf in de Keizerstraat, en rechtsaf, langs het water, in hang. neem het trappetje naar de Steigerkerk, volg het bordje ‘ingang’ en brand een kaarsje voor de Maria van rotterdam, die in 1950 door rotterdamse zeemannen aan de Steigerkerk geschonken werd en nog elke dag wordt aanbeden.
4
de wonderboom
5
Sla linksaf na de Steigerkerk, rechtsaf over de brug, rechtsaf langs het water en stop bij de eerste boom. als je ervoor staat zie je dat er een gat in zit. Deze boom is namelijk een wonderboom. Schrijf een wens op, stop die in zijn barst. en versier de boom met een lintje. ik wens:
antropologisch onderzoek u bent een 17de eeuwse ontdekkingsreiziger. Wat ziet u? Ga zitten op een van de bankjes op de vlasmarkt en bestudeer het gedrag van uw winkelende medemens. Beschrijf wat u ziet:
de Reuzen van Rotterdam Loop om schoenenzaak Dolcis heen de Weste wagenstraat in. Bel aan bij nummer 66 en zeg het Geheime orde van Puck wachtwoord: ‘zo ware mijn naam mijn naam is, ben ik een pelgrim in de orde van Puck.’
7
6
de laurenskerk
8
Sla rechtsaf de 2e Westewagenhof in, het bruggetje over, de Laurenskerk in en probeer een antwoord te vinden op de volgende vragen: Wat waren de laatste woorden van de beschermheilige van rotterdam?
van welke orde was Witte de With?
en egbert Bartolomeusz Kortenaer?
Erasmus
9
Doe de Puck groet voor het beeld van Desiderius erasmus, die zei: ‘al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding.’
Watersafari Pelgrims lopen niet alleen, pelgrims gaan soms ook met de boot. Met name nederlandse pelgrims onderweg naar Santiago. Dus mogen pelgrims in de Geheime orde van Puck dat ook. Loop terug naar het water, aan de steiger links van het bruggetje, wordt er door een bootje op u gewacht en als het bootje er nu niet is, zal het binnen tien minuten verschijnen. Stap op en vink af welke dieren u tegenkomt.
10
11
Klein Venetië als het vandaag maandag is, ga dan door naar stap 12. op overige dagen: ga rechtsaf in de venetië passage en haal stempels op: Stokviswater nummer 18, Stokviswater nummer 13 en Stokviswater 9
Sint jacobsstraat
12
Sla tweemaal links af, de Sint jacobstraat in en doe de Puckgroet voor Sint jacob, niet alleen de schutspatroon van wolwevers, maar ook de beschermheilige van alle pelgrims die over het Sint jacobspad naar Sint jacobs graf in Santiago de compostela lopen.
13
Vogelenzang Loop door de noordmolenwerf richting de Doopsgezinde gemeenschap. Welke vogels herkent u ? De Duif
De Zanglijster
De Groenvink
De Boomleeuwerik
De Merel
de Fuut Futen staan bekend om hun baltsgedrag. Dan zwemmen ze naar elkaar toe, met de hals gestrekt, en tegen elkaar op, met de borst uit het water geheven. in het voorjaar bouwt een futenpaar een speelnest op het water om verliefd op te vrijen. nesten worden bij voorkeur dicht langs de waterkant gebouwd. een zeer kenmerkende eigenschap is de mogelijkheid om redelijk lange afstanden onder water zwemmend af te leggen. Dit wordt gedaan om vis te eten, of om te vluchten bij gevaar.
de Meeuw Meeuwen zijn nieuwsgierige en intelligente vogels. Ze spreiden complexe communi catiemethodes ten toon en hebben sterk ontwikkelde sociale structuren. Zo is in veel meeuwenkolonies defensief pestgedrag waar te nemen, waarmee potentiële vijanden op afstand worden gehouden. Sommige soorten hebben vaardigheden ontwikkeld om gereedschap te kunnen gebruiken.
altijd Pinksteren
14
u bent nu op het hofje van de Doopsgezinde Gemeente. een gemeente van 140 leden die hier elke zondagmiddag tezamen komt. haal een stempel en een zakje bloemenzaad op bij de receptie. Probeer een antwoord te vinden op de volgende vragen:
Waarom is deze strop das een stropdas die je volgens Predikant han cuperus het hele jaar door kan dragen?
de delfste Poort
15
Loop om de woning van de koster heen en doe onder de Delftse poort de Puck groet voor de rottenimf, de Maasgod en de nederlandse leeuw.
Wat heeft deze plant te maken met wat wij vandaag hebben meegemaakt?
de Wilde eend eenden leven vaak dicht in de buurt van mensen en worden gezien als leuke aanvulling op de leefomgeving. Zo wordt het bijvoorbeeld door sommigen als aardig tijdverdrijf gezien om “de eendjes te voeren” met overgebleven oud brood.
de nijlgans De oude egyptenaren beschouwden de nijlgans als een heilig dier en beeldden haar regelmatig af in hun kunst. Sinds er eind jaren 1960 twee nijlgansen uit gevangen schap ontsnapten, komen ze in nederland ook in het wild voor. De nijlgans broedt in bomen, in grote nesten van andere vogels of tussen dichte vegetatie en ze vinden het heel leuk om bovenop auto’s en tafeltjes te zitten.
16
Pompenburg Park Ga op zoek naar mij, uw reisleider, raoul de jong, die hier bezig is met het aanleggen van het Pompenburgpark, een tuin voor en door rotterdammers. Zodat we samen de Puck groet kunnen doen, ik u een aller laatste opdracht kan geven en u nog lang en gelukkig zal leven.
uw padvinder in de geheime orde van Puck
Plaats hier stempels
de Snoek oppassen geblazen! Snoeken zijn kanniba listisch. ook amfibieën, kreeftachtigen, knaag dieren en muskusratten zijn niet veilig voor de snoek. Zelfs jonge watervogels worden van onderen belaagd.
de Karper De karper is een beenvis uit de orde van karperach tigen. De grootste karper ter wereld werd gevangen in Frankrijk en woog 42,6 kilo. De karper is een vis die de bodem omwoelt. vooral in de vroege ochtend en tijdens de schemering kan men dit waarnemen. De vis staat dan vaak rechtop in het water en door het gewoel in de bodem ziet men trossen kleine belletjes opstijgen naar de oppervlakte.
raaMPoortStraat
SchieStraat rotterDaM cS
FPLein
ZigZagCiTy RouTE
16
Weena
PoMPenBurG
aDMiraaL De ruYterWeG
L Ga
Go
uD Se
ho
or en oL
12
We
13
Ge
L
o ac tj
Sin
rF
DoeLWater
Sin
t aa tr BS
DM
FPLein cooLSinGeL
vonDeLWeG
14 no
haaGSeveer
erij
15
11 e
D Ka
rD
Ba
ZanDStraat
M Lo
DeLFtSevaart haaG Sevee
raaM
t
en
Me
r
tr nS
ne
e
te Bo
tt ro
t ot e
vLaSMarKt
ot Lo
nr
ne
rS
Bin
9
Grote 8 KerKPLein
hooGStraat
hooGStraat
6 5
1
ZijL
viSSerSDijK
MarinierSWeG
SteiGerSGracht KeiZerStraat
cooLSinGeL
Korte hooGStraat
SteiGer
WeSteWaGenStraat
BeurSPLein
ert
roDeZanD
cooLSinGeL
10
7
oPP
DeLFtSevaart
Gij Ba
n ne Bin
t aa
Meent
(KooPGoot)
t
en
Me
hanG
4 Station rotterDaM BLaaK nieuWStraat
2 BurGerMeeSter van WaLSuMWeG
nieuWStraat
3 aK BLa BLaaK
ZigZagCiTy RouTE ouDehaven
Wijnhaven
WWW.ZigZagCiTy.nl
Colofon: idee en productie: ZigZagcity, tekst: raoul de jong, ontwerp: StudioSpass, illustraties: roel van eekelen
ho
couWenBurG
couWenBurG
SchieKaDe
DeLFtSeStraat